Page 1
พลิกโฉมกระบวนการเรียนรู�
ด�วยทฤษฎี BBL
เอกสารประกอบการอบรมเชิงปฏิบัติการ
โครงการฝ�กอบรมหลักสูตรการจัดการเรียนรู�ภาษาไทยตามแนวทางพัฒนาการทางสมองตามโครงการพลิกโฉมโรงเรียน ป.๑ อ�านออก เขียนได� ใน ๑ ป�
จัดโดย สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ
** เอกสารประกอบการวิจัยการจัดการเรียนรู� โปรดอย�าเผยแพร� และอ�างอิงหรือใช�ประโยชน�ทางการค�าใดๆ
Page 2
สอนโดยใช� บทกลอน บทเพลง และ
จังหวะ อย�างสม่ำเสมอ เพื่อกระตุ�น
การทำงานของสมองซีกขวา1ทฤษฎ ีBBL
Page 3
ซ � าย
ขวา สมอ
งซีก
สมอ
งซีก
Page 4
ซ � าย
สมอ
งซีก
จำแนกรายละเอียด
ใช�เหตุผล
เรียนรู�ภาษา
คิดคำนวณ
1234
Page 5
ขวา สมอ
งซีกจังหวะ ทำนอง บทเพลง
จินตนาการ
มิติสัมพันธ�
ความรู�สึกโดยรวม
123
4
Page 6
ชื่อกิจกรรม
อ�านได� สะกดเป�น
Page 7
อุปกรณ�1.ชาร�ตบทกลอน “หนูไผ� กะ หนูขำ”2.กระดานเคลื่อนที่3.ไม�ช้ีกระดาน4.แก�วสำหรับเคาะจังหวะ5.บัตรตัวอักษร6.เอกสารชุดที่ 1 อ�านได�สะกดเป�น
Page 8
ข้ันที่ 1 : เคลื่อนไหวประกอบบทเพลง
1.1 เคลื่อนไหวประกอบกลอน “หนูไผ� กะ หนูขำ”
1.2 ใช�ท�าเคลื่อนไหว 3 ท�า ได�แก�
1. ใช�แก�วเคาะโต�ะเป�นรูปสามเหลี่ยม
2. ใช�แก�วเคาะโต�ะ เคาะมือ สลับกันไป
3. แบมือซ�ายออกมาด�านข�าง ใช�แก�วเคาะโต�ะ เคาะมือซ�าย เคาะโต�ะ แล�วเคาะบนมือเพื่อนด�านขวา
Page 9
ข้ันที่ 2 : สอนอ�านจากชาร�ต
2.1 ติดชาร�ตบนกระดานเคลื่อนที่
2.2 นักเรียนท�อง ครูช้ีชาร�ตตามบนกระดาน
Page 10
นักเรียนอ�านเอง
นักเรียนช้ีอ�านเองจากหนังสือ
Page 11
ข้ันที่ 3 : สอนอ�านสะกดคำจากบัตรตัวอักษร
3.1 ติดบัตรพยัญชนะบนกระดาน
เคลื่อนที่
3.2 คุณครูช้ีอ�าน และสอนการอ�านแบบ
แจกลูกสะกดคำ
Page 13
เขียนหมายเลขแต�ละบรรทัด
นักเรียนเขียนหมายเลขหน�าบรรทัด
เพื่อให�ง�ายในการอ�าน
Page 14
ครูอ�านให�ฟ�ง นักเรียนอ�านตาม
Page 16
ไถไฟไซไกไขไง
ไปไทไฝไชไตไอ
Page 17
ไถนากำไลทำไมลำไย
มะไฟอะไรไวไวกำไรไชโย
Page 18
ฤๅ ษี ตา ไฟ
ฤๅ ษี มี คา ถา ดี
อะ อิ อุ อะ อิ อุ
พา ยุ มา ไว ไว
ทำ ไม พา ยุ มา
พา ยุ พา ชะ นี มา
มะไฟกำไลไถนาไชโย
Page 19
ตัวอย�างการสอน สระ เ ื อ
Page 21
ตัวอย�างการสอน สระ เเ ะ
Page 23
ตัวอย�างการสอน สระ เ าะ
Page 25
สมดุลภาษา(Balanced Literacy)
อ�านเป�นคำ + อ�านสะกด=
Page 26
นำเน้ือหาที่จะสอนมาดัดแปลงส�วนใดส�วนหน่ึงให�เป�นเกมหรือกิจกรรมที่สนุก เพื่อกระตุ�นการหลั่งของสารโดปามีน (สารแห�งความสุข)
2ทฤษฎ ีBBL
Page 27
โดปามีนสารแห�งความสุข
(Dopamine)
Page 28
โดปามีน (Dopamine)ถ�ามีโดปามีนในสมองเพียงพอ
1. มีสมาธิ ควบคุมตัวเองได�ดี
2. กระตือรือร�น สนใจมุ�งมั่น
3. อยากรู� อยากลองสิ่งใหม�
กุญแจสำคัญ
1.ต�องมีกิจกรรมที่สมองมีความสุขและพึงพอใจ
2.จัดประสบการณ�ที่เหมาะสมกับเด็ก ให�สมองได�ทำในสิ่งที่ยากกว�า
ระดับเล็กน�อย ท�าทายจนเด็กสามารถทำได�
ถ�ามีโดปามีนในสมองน�อยเกินไป
1.ขาดสมาธิ ไม�อยู�น่ิง
2.อาการเป�นมากถึงข้ันสมาธิสั้น
Page 29
ชื่อกิจกรรม
ฝ�กแต�งประโยค
Page 30
อุปกรณ�1.ถ�วยพลาสติกกลุ�มละ 14 ใบ (1 กลุ�ม 3 คน)
2.กรรไกร3.เมจิกสีน้ำเงิน และแดง4.เอกสารชุดที่ 2 ฝ�กแต�งประโยค
Page 31
ข้ันที่ 1 : เคลื่อนไหวประกอบบทเพลง
เคลื่อนไหวประกอบบทเพลง “ประโยคสามส�วน”
จังหวะที่ 1 จังหวะที่ 2
Page 32
ข้ันที่ 2 : เตรียมลงมือเรียนรู�
Page 33
เขียนคำต�อไปน้ีบนใบงานด�วยปากกา สีน้ำเงิน
มา มี ตา ใน
นก งู กิน ตี
ขาย เป�ด แม� ทำไม
Page 34
ตัดใส�ถ�วย ไม�ต�องทากาว
Page 35
ข้ันที่ 3 : นักเรียนลงมือใช�สื่อและใบงาน
Page 36
เลือกถ�วย 2 ใบ นำคำมารวมกันให� ได� ใจความ
Page 37
เลือกถ�วย 3 ใบ นำคำมารวมกันให� ได� ใจความ
Page 38
เพิ่มคำใหม� “อย�า” “ไม�” ลงในถ�วย
Page 39
เลือกถ�วย 4 ใบข้ึนไป นำคำมารวมกันให� ได� ใจความ
Page 40
นำคำออกจากถ�วย เก็บถ�วยไว� ใช�สอนหัวข�อต�อไป
Page 42
สร�างน่ังร�าน (scaffolding) เพื่อให�สมองเรียนรู�ทีละข้ัน จนกว�าจะถึงเป�าหมาย 3
ทฤษฎ ีBBL
Page 43
ชื่อกิจกรรม ฝ�กจับประเด็นจากเรื่องที่อ�าน
Page 44
อุปกรณ�1.ปากาเน�นคำ (ปากกาไฮไลท�)2.สีเมจิก3. เอกสารชุดที่ 3 ฝ�กจับประเด็นจากเรื่องที่อ�าน
Page 46
1.เขียนหมายเลขหน�าย�อหน�า
Page 47
2.ครูอ�านเรื่องให�ฟ�งจนจบ นักเรียนไม�อ�านตาม
Page 48
3.ครูอ�านคำถาม นักเรียนไฮไลท�คำตอบ
Page 50
นำ Graphic Organizerมาใช�ในกระบวนการเรียนรู� เพื่อให�สมองเรียนรู�ง�ายลง ไม�แบกภาระหนักโดยไม�จำเป�น
4ทฤษฎ ีBBL
Page 51
ชื่อกิจกรรม การใช� Graphic Organizer
Page 52
อุปกรณ�1.สีเมจิก2.เอกสารชุดที่ 4 การใช� Graphic Organizer
Page 53
คือ กลุ�มพยัญชนะที่ประกอบอยู�ท�ายคำหรือพยางค�ใน
แม� ก กา ทำให�เสียงของคำแตกต�างกันตามพยัญชนะ
ที่นำมาประกอบ
มาตราตัวสะกด
แม�กก เช�น แยก โยก ดอก ดัก เด็ก ลูก ปาก
ข้ันนำเสนอความรู�
แม�กด เช�น พัด แดด เขียด ขูด เห็ด รอด เกิด
แม�กบ เช�น คาบ ทึบ สูบ เย็บ แอบ หอบ เรียบ
Page 54
ข้ันลงมือปฏิบัติ และสรุปความรู�
นักเรียนเขียนหัวข�อ “มาตราตัวสะกด”
Page 55
ข้ันลงมือปฏิบัติ และสรุปความรู�
เขียน “แม�กก” “แม�กด” “แม�กบ” ลงใน
ช�องว�าง
Page 56
ข้ันลงมือปฏิบัติ และสรุปความรู�
เขียนคำแยกลงในตารางแต�ละช�อง
ให�ถูกต�อง
Page 57
156 76 259 1,690
59 10 259 2,500
600 25 4,400 485
390 43 3,000 750
5,740 14 6,850
ข้ันนำเสนอความรู�
Page 58
ข้ันลงมือปฏิบัติ และสรุปความรู�
นักเรียนเขียนหัวข�อ “จำนวน”
Page 59
ข้ันลงมือปฏิบัติ และสรุปความรู�
เขียน “จำนวนสิบ” “จำนวนร�อย”
“จำนวนพัน” ลงในช�องว�าง
Page 60
ข้ันลงมือปฏิบัติ และสรุปความรู�
เขียนตัวเลข แยกลงในตารางแต�ละช�อง
ให�ถูกต�อง
Page 61
เลือกสรรส่ือกระตุ�นการคิด (Thinking Tools) เข�ามาใช�ในกิจกรรมการเรียนและการฝ�ก เพื่อกระตุ�นให�สมองเกิดความรู�สึกแปลกใหม� (novelty)
5ทฤษฎ ีBBL
Page 62
ชื่อกิจกรรม
จับคู�คำคล�องจอง
Page 63
อุปกรณ�1.ช�อน - ส�อม 10 คู� (กลุ�มละ 3 คน)2.สีเมจิก3.สก็อตเทป4.กรรไกร5.เอกสารชุดที่ 5 จับคู�คำคล�องจอง
Page 64
นักเรียนตัดคำที่อยู�ในช�อง “A” ติดลงบน
ช�อน โดยใช�สก็อตเทป
ข้ันลงมือปฏิบัติ
Page 65
นักเรียนตัดคำที่อยู�ในช�อง “B” ติดลงบน
ส�อม โดยใช�สก็อตเทป
ข้ันลงมือปฏิบัติ
Page 66
ข้ันเรียนรู�
นักเรียนจับคู�คำคล�องจอง
Page 68
Learning Resource Corner สื่อและนวัตกรรมการเรียนรู�
Page 69
ไม� ไอศกรีมสอนภาษา
Page 72
ช�อนส�อมสอนการันต�
Page 73
จานกระดาษ สิบสองเดือน
Page 74
แก�วมากกว�า น�อยกว�า
Page 75
ลูกเต�าแต�งประโยค
Page 76
Learning Resource Corner
คือ ตู�ที่มีช้ันบรรจุ
จัดเก็บอุปกรณ�และ
สื่อการสอนที่พร�อม
ใช� จัดเตรียม
อุปกรณ�เหล�าน้ีล�วง
หน�า เป�นรายป� หรือ
เทอมละ 1 คร้ัง
Page 77
ช่ือวัสดุ ราคา (บาท)
แก�วกรวย 200 ใบ 40
แก�วกระดาษ 80 ใบ 30
แก�วพลาสติกใส 50 ใบ 20
แก�วพลาสติกขาว 50 ใบ 20
ลูกบอลพลาสติก 100 ลูก 130
ไข�พลาสติก 100 ลูก 280
ช่ือวัสดุ ราคา (บาท)
ช�อน - ส�อม 100 คู� 100
จานกระดาษ 100 ใบ 60
ไม�ไอศกรีม 100 อัน 20
ตัวหนีบไม� 36 ตัว 30
หลอดดูด 400 อัน 40
ถ�วยน้ำจิ้ม 300 ใบ 80
ตัวอย�างอุปกรณ�ในตู�สื่อ
850-
Learning Resource Center
** ที่เหลือไม�ได�ระบุในรายการได�แก� สีเมจิก ปากกาไฮไลท� ดินสอสี บัตรภาพบัตรคำ กระดาษสี ซึ่งโรงเรียนอาจจัดหาเอง