ՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌ: ՌՌՌՌ Ռ ՌՌՌՌՌՌՌՌՌ «ՌՌՌՌՌՌՌ» ՌՌՌՌՌՌՌՌ ՌՌՌ Ռ, ՌՌՌ ՌՌՌՌՌՌՌՌՌ Ռ ՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌ: ՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌ ՌՌ ՌՌՌՌՌ ՌՌ. ՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌՌՌՌ ՌՌՌ ՌՌՌՌՌՌՌՌՌ ՌՌ: ՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌՌ ՌՌ ՌՌՌՌՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌ: ՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌ բբբբ (ՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌՌ) Ռ Ռ ՌՌՌՌՌ ՌՌՌՌ:
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Ռուբայաթներ: Ի՞նչ է ռուբայաթը
«Ռուբայի» արաբերեն բառ է, որը նշանակում է քառապատկված: Ռուբայաթները բանաստեղծության մի տեսակ են. դրանք արևելյան ոճի քառյակներ են: Ռուբայները բնորոշ են աշուղական քնարերգությանը: Ռուբայները երկու բեյթ (երկու տողից բաղկացած չափածո ստեղծագործություն) է և երկու հանգ:
Ռուբայներում հանգավորվում են առաջին, երկրորդ և չորրորդ տողերը: Հանգավորումը լինում է նույն բառի տեսքով, այսինքն միևնույն բառը (կամ բառախումբը) կրկնվում է առաջին, երկրորդ և չորրորդ տողներում: Կրկնվող բառը կամ բառերի խումբը կոչվում է ռեդիֆ, իսկ ռուբայների շարքը` ռուբայաթ: Երրորդ տողը սովորաբար մնում է չհանգավորված, բայց որոշ ռուբայներում հանգավորված է նաև երրորդ տողը:
Աշուղական ռուաբայ Ռուբայաթի մի տեսակ է աշուղական ռուբայը, որը
ունի երաժշտական եղանակ: Աշուղական ռուբայը ընդգրակված է աշուղական բարդ երգատեսակների մեջ` ռուբայի դիվանի, ռուբայի բայաթի, թասնիբ: Հայ աշուղերգության մեջ աշուղական ռուբայ է ստեղծել Սայաթ-Նովան, հայ բանաստեղծներից` Եղիշե Չարենցը:
Ամռան անուշ, հուրհրատող տո՛թ ես, ջան,—Նախշուն՝ նռան ու նարնջի հո՛տ ես, ջան,Երբ խստադեմ ի՛նձ ես նայում դու հանկարծ —Ասես սրտիս մահվան դաժան բո՛թ ես, ջան...
Ռուբայաթները արտահայտում են հեղինակի խոհերը, զգացմունքները, թախիծը: Դրանց հիմնական ասելիքը սիրած էակին գովաբանելն է: Ռուբայաթները ինքնամոռաց փառաբանում և սրբացնում են ինչ-որ կերպար: Ռուբայաթներում ընդունված է փառաբանել կնոջը, ընկածին, թույլին, հիվանդին, զոհվածին, հերոսին:
Ինչո՞վ է ռուբայը տարբերվում քառյակից
Առաջին հայացքից քառյակը և ռուբայը նույն բանաստեղծական ժանր են, սակայն նրանց մեջ կան էական տարբերություններ: Ռուբայներում հանգավորվում է առաջին, երկրորդ և չորրորդ տողերը, քառյակներում` բոլորը: Ռուբայները ներկայացնում են հեղինակի հույզերը, արտահայտում է վերջինիս զգացմունքները, երբեմն դրանք չունեն իմաստ, և ընտրյալին ուղղված հաճոյախոսություններ են: Քառյակները խոհափիլիսոփայական են, և մտածելու առիթ են տալիս:
Հայ գրականության մեջ քառյակների վարպետն է Թումանյանը:
Հին աշխարհքը ամեն օրՀազար մարդ է մտնում նոր,Հազար տարվան փորձն ու գործԸսկսում է ամեն օր։
Ա՛նց կացա՜ն…Օրերս թռան, ա՛նց կացա՜ն.Ախ ու վախով, դարդերովՍիրտըս կերա՜ն, ա՛նց կացա՜ն։
Երազումս մի մաքի
Մոտս եկավ հարցմունքի.― Աստված պահի քո որդին,Ո՞նց էր համը իմ ձագի…
Ռուբայաթի ժանրում ստեղծագործել են արևելյան գրողներ` Օմար Խայամը, Հաֆեզը, Ռուդաքին:
Հեղինակներ
Ալիկ Գրիգորյան,Ստեփան Նշանյան,Մերի Թելունց: