Top Banner
ทททททททท by ววววว ววววววววววววววว « ววววว: ท.ท. 01, 2010, 09:48:25 am » วววววว ววววววววววววววว ททททททททททททททททท ทททททททททท (leadership) ทททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ท ทททททททททททททท ทททททททท ทททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททท ททททททท ทททททท ทททท ททททท ททททททท ทททททททททททททททท (leader) ทททท ททททททททททททททททททท ทททททททททททททททททททท ท. ท.1300 ททททททททท ‘ ‘leaderhip’’ (ทททททททททท) ทททททททททททททททททททท ท.ท. 1800 ทททท ททททททททททททททททท (means) ทททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททททททททท ททททททททททททท ทททททททททททททททททททททททททททททท ททททท ททททททททททททททททททททททททท (ททททททททท ทททททททททท,2536,ทททท 25-36) ทททททททท ทททททททท (ทททท 2541, ทททท 87) ทททททททททททททท ททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททท ททททททท ท ททททท ททททททททททททททททททททททททท(leader)ทททท ททท ทททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททท (leadership) ทททททท ทททททททททททททททททท ททททททททททททททท ทททททท(leadership) ทททททททททททททททททททททท ทททททททททททททททททททททท ทททททททททททททททททททททท (leader) ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททททททททท ทททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททท ททททท ทททททท ทททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททททททท ทททททททททททท ทททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท ทททททททท (ททททท,5242,ทททท 60) ททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททททท
39
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: ทฤษฎีรวม

ทฤษฎี�รวม

by วั�ชระ

ทฤษฎีภาวัะผู้��นำ�า

« เมื่��อ: ธ.ค. 01, 2010, 09:48:25 am »

แนำวัคิ�ด ทฤษฎีภาวัะผู้��นำ�า

             มโนท ศน�ของผู้��น�� ภ�วะผู้��น�� (leadership) เป็�นป็ร�กฏก�รณ์�ส�กลของมน#ษยช�ติ'เก'ดข)*นพร�อม ๆ ก บส งคมมน#ษย� ท#กส งคมไม/ว/�ส งคมท�0เจร'ญแล�วหร5อส งคมท�0ล��หล งกล#/มใหญ/หร5อกล#/มเล7กติ/�งม�ผู้��น��ท *งส'น ในย#คก/อนน *นม�ค��ท�0แสดงภ�วะผู้��น�� เช/น ห วหน�� ป็ระม#ข ร�ช� พระย� เป็�นติ�น ส/วนค��ว/�ผู้��น�� (leader) เป็�นค��ท�0เก'ดในย#คหล ง ม�ในภ�ษ�อ งกฤษป็ระม�ณ์ ค. ศ.1300 แติ/ค��ว/� ‘‘leaderhip’’ (ภ�วะผู้��น��) เพ'0งจะป็ร�กฏป็ระม�ณ์ป็8 ค.ศ. 1800 ภ�วะผู้��น��เป็�นว'ธ�ก�ร (means) ของก�รส 0งก�รเพ50อให�กล#/มได�บรรล#ว ติถุ#ป็ระสงค� ส/วนผู้��น��ค5อ บ#คคลท�0ใช�ว'ธ�ก�หร5อกระบวนก�ร เพ50อให�กล#/มบรรล#ว ติถุ#ป็ระสงค� (เสรมศกด': ว'ศ�ส�ภรณ์�,2536,หน�� 25-36)

             ป็ระพ นธ� ผู้�ส#กย5ด (หน�� 2541, หน�� 87) ได�ศ)กษ�เก�0ยวก บ คว�มส�ม�รถุในก�รน��หร5อภ�วะผู้��น��ว/� เป็�นค#ณ์สมบ ติ'หร5อท กษะส/วนติ วของแติ/ละบ#คคลท�0ส�ม�รถุสร��งข)*นได� ห�กได�ร บก�รพ ฒน�ฝึ=กฝึน ผู้��น��ท�0เร�พบเห7นก นอย�/ท#กว นน�*อ�จจะไม/ม�คว�มส�ม�รถุในก�รน��ท�0ด�พอก7ได� จ)งท��ให�เก'ดป็>ญห�ข)*นม�กม�ยท *งในระด บองค�กรและในระด บป็ระเทศ พ�ดง/�ย ๆ ก7ค5อ คนท�0ท��หน��ท�0เป็�นผู้��น��(leader)น *น ไม/ได�หม�ยคว�มว/�เข�จะเพ�ยบพร�อมซึ่)0งค#ณ์สมบ ติ' แลก�รส�ม�รถุในก�รน�� (leadership) เสมอไป็ แติ/ในท�งติรงก นข��ม ใครก�มท�0ม�ภ�วะผู้��น��(leadership) เข�น *นแหละม�คว�มพร�อม และเหม�ะสมอย/�งย'0งท�0จะท��หน��ท�0เป็�นผู้��น�� (leader)

             ด งน *นถุ��จะกล/�วถุ)งคว�มหม�ยท 0วไป็ของผู้��น��ท�0ป็ระสบคว�มส��เร7จในกระแสของคว�มเป็ล�0ยนแป็ลงค5อ ผู้��ท�0จ�งใจคนอ50นให�ท��บ�งส'0งบ�งอย/�งให�ส��เร7จโดยก�รช�*ให�เห7นถุ)งป็ระโยชน�ของก�รบรรล#เป็@�หม�ยน *น และผู้��นะย งติ�องเป็�นผู้��ช�*ให�เห7นว'ธ�ก�รท�0จะท��ง�นน *นให�ส��เร7จอ�กด�วย คว�มหม�ยท�0ล)กของผู้��น��น *น ม'ได�จ��ก ดอย�/แค/เพ�ยงก�รก��หนดเป็@�หม�ย หร5อก�รก��หนดก�รป็ฏ'บ ติ' ว�เรน เบนน'ส ผู้��สอนภ�วะเร50องผู้��น��ท�0มห�ล ยเซึ่�เท'ร�น แคล'ฟอเน�ย กล/�วว/�พ5*นฐ�นของภ�วะผู้��น�� ค5อคว�มส�ม�รถุในก�รเป็ล�0ยนกรอบคว�มค'ดและจ'ติใจของผู้��อ50น ซึ่)0งก7ค5อผู้��น��พ�คนอ50นไป็ให�ถุ)งเป็@�หม�ยโดยก�รช/วยให�เข�มองโลกด�วยม#มมองท�0แติกติ/�งไป็จ�กเด'มติ�มคว�มหม�ยท�0กล/�วโดยเบนน'ส ผู้��น��ม�คว�มหม�ยครบค#มกว��งขว�งม�กกว/�ก�รม�ติ��แหน/งใหญ/โติในองค�เท/�น *น (ท'ช�0,5242,หน�� 60)             

             ก�รท�0องค�กรหร5อหน/วยง�นจะอย�/รดหร5อไม/น *นจะข)*นอย�/ก บบ#คคล 2 ป็ระเภท ค5อ ผู้��น��ท�0ท��หน��ท�0เป็�นห วหน�� ซึ่)0งเร�ยกว/�ผู้��น��หร5อผู้��บร'ห�ร โดยท��หน��ท�0เป็�นผู้��บร'ห�รองค�กรหร5อผู้��น��องค�กร และอ�กป็ระเภทหน)0งค5อ ผู้��ป็ฏ'บ ติ' โดยท 0วไป็เร�ยกว/� ผู้��ใติ�บ งค บบ ญช� ส/วนผู้��บร'ห�รหร5อผู้��น��เร�ยกว/� ผู้��บ งค บบ ญช� ผู้��บร'ห�รก บผู้��อ��น�จเป็�นคนคนเด�ยวก นหร5อเป็�นคนละคนก7ได� ท *งน�*ข)*นอย�/ก บพฤติ'กรรมท�0แสดงออก คว�มแติกติ/�งของผู้��น��(leader)ก บผู้��บร'ห�ร(administrator) ส�ม�รถุแยกแยะได�ค5อ ผู้��น��เป็�นผู้��ม�พล งอ��น�จส�ม�รถุโน�มน��วจ'ติใจคนอ50นให�ท��ติ�มโดยอ�ศ ยค#ณ์ง�มคว�มด�ท�0เร�ยกว/� พระค#‘‘

ณ์ โดยไม/ติ�องมรติ��แหน/งเหม5อนผู้��บร'ห�ร ส/วนผู้��บร'ห�รเป็�นผู้��ติ��แหน/งและม�อ��น�จติ�มกฎีหม�ยจ)ง’’

เป็�นผู้�� พระค#ณ์ ถุ��ผู้��ใดม�ท *งพระค#ณ์ และพระเดชแล�ว ผู้��น��ก บผู้��บร'ห�รจ)งจะเป็�นคนเคนเด�ยวก น ‘‘ ’’ (ค#ณ์ว#

Page 2: ทฤษฎีรวม

ฒ' คนฉล�ด,2540 หน�� 11) ซึ่)0งสอดคล�องก บแนวค'ดของ ธร ส#นทร�ย#ทธ (ม.ป็.ป็..,หน�� 97) ท�0กล/�วไว�ว/� ผู้��บร'ห�รเป็�นผู้��ท�0ม�อ��น�จติ�มท�0ตินได�ร บมอบหม�ยจ�กผู้��ม�อ��น�จเหน5อข)*นไป็ โดยร บผู้'ดชอบหน/วยง�นติ�มระเบ�ยบแบบแผู้น ม�อ��น�จหน��ท�0ติ�มระเบ�ยบข�อบ งค บ หร5อกฎีหม�ยท�0เก�0ยวข�องก บองค�กรน *นได�บ ญญ ติ'ไว� ส/วนผู้��น��เป็�นบ#คคลท�0ส�ม�รถุจ�งใจบ#คคลในองค�กร ให�ป็ฏ'บ ติ'หน��ท�0ด�วยคว�มเติ7มใจโดยเก'ดจ�กก�รศร ทธ� เล50อมใส ผู้��น��เป็�นผู้��ท�0ม�คว�มค'ดร'เร'0มสร��งสรรค�ในก�รท�0จะน��ว'ธ�ก�รใหม/ ๆ ม�ใช�ในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�น ซึ่)0งก/อให�เก'ดผู้ลด� ท�0จะท��ให�องค�กรด��เน'นง�นส��เร7จล#ล/วงไป็ติ�มเป็@�หม�ยท�0ติ�องก�ร ด งน *น ภ�วะผู้��น��จ)งป็ร�กฏใน 2 ล กษณ์ะ ค5อ ป็ระก�รแรก ภ�วะผู้��น��ท�0เป็�นท�งก�ร ( formal leadership) จะเก'ดข)*นเม50อผู้��บร'ห�รเป็�นผู้��น�� โดยก�รอ��น�จหน��ท�0ท�0เป็�นท�งก�ร บ#คคลท�0ด��รงติ��แหน/งบร'ห�รท�0ม�โอก�สและคว�มร บผู้'ดชอบท�0จะใช�คว�มเป็�นผู้��น��อย/�งเป็�นท�งก�ร ในคว�มส มพ นธ�ก บผู้��ใติ�บ งค บบ ญช� ผู้��บร'ห�รบ�งคนจะม�คว�มเข��ใจท�0ด�ติ/ออ��น�จหน��ท�0 และคว�มส มพ นธ�อย/�งเป็�นท�งก�รก บผู้��ใติ�บ งค บบ ญช� ผู้��บร'ห�รเหล/�น�*จะเป็�นผู้��น��ท�0ด� ป็ระก�รท�0สองค5อ ภ�วะผู้��น��ท�0ไม/เป็�นท�งก�ร( informal

leadership) จะเก'ดข)*น เม50อบ#คคลท�0ไม/ม�อ��น�จหน��ท�0ท�0เป็�นท�งก�รส�ม�รถุม�อ'ทธ'พลติ/อพฤติ'กรรมของบ#คคลอ50นได� แม�ว/�พวกเข�จะไม/ได�ถุ�กแติ/งติ *งอย/�งเป็�นท�งก�ร พวกเข�ส�ม�รถุกล�ยเป็�นผู้��น�� โดยคว�มด)งด�ดส/วนบ#คคลของพวกเข�ได� (สมยศ น�ว�ก�ร,2540,หน�� 158)องค�กรท�0ป็ระสบคว�มส��เร7จม�ล กษณ์ะท�0ส��ค ญอย/�งหน)0งท�0แติกติ/�งไป็จ�กองค�กรท�0ไม/ป็ระสบคว�มส��เร7จค5อ คว�มเป็�นผู้��น��ท�0ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พ ก�รข�ดแคลนผู้��น��ท�0ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พไม/ได�เก'ดข)*นก บองค�กรธ#รก'จเพ�ยงอย/�งเด�ยวเท/�น *น องค�กรของร ฐ องค�กรท�งก�รศ)กษ� ว ด ม�ลน'ธ' และองค�กรอ50น ๆ ก7ติ�องป็ระสบป็>ญห�อย/�งเด�ยวก นได� (สมยศ น�ว�ก�ร,2540,หน�� 103) ด งน *น ก�รศ)กษ�ภ�วะผู้��น��จ)งได�ม�ก�รกล/�วถุ)ง และห�ค��ติอบในอด�ติติลอดม�แติ/เพ'0งจะม�ก�รว'จ ย ซึ่)0งส/วนใหญ/ม#/งเน�นติรวจสอบภ�วะผู้��น��ท�0ม�ป็ระส'ทธ'ผู้ล โดยพย�ย�มท�0จะอธ'บ�ยในเร50องค#ณ์ล กษณ์ะ (traits) คว�มส�ม�รถุ (abilities) พฤติ'กรรม (behaviors) ท�0ม�ของอ��น�จ (source of power) หร5อล กษณ์ะของสภ�พก�รณ์� (situation) ท�0ท��ให�ผู้��น��ส�ม�รถุม�อ'ทธ'พลติ/อผู้��ติ�มในก�รด��เน'นง�นให�บรรล#ว ติถุ#ป็ระสงค�ของกล#/ม (Yuki, 1989, p. 72) และได�ม�ผู้��ให�คว�มหม�ยค��ว/� ภ�วะผู้��น�� แติกติ/�งก นโดยข)*นอย�/ก บผู้��ให�คว�มหม�ยจะย)ดอะไรเป็�นเกณ์ฑ์� เช/น‘‘ ’’

             Tennenbaurn (1959, p. 24) ได�แสดงคว�มเห7นไว�ว/� ภ�วะผู้��น��เป็�นก�รใช�อ��น�จอ'ทธ'พล หร5อคว�มส�ม�รถุในก�รจ�งใจให�คนป็ฏ'บ ติ'ติ�มคว�มค'ดเห7น คว�มติ�องก�ร และค��ส 0ง เป็�นก�รท�0บ#คคลใดบ#คคลหน)0งม�อ'ทธ'พลเหน5อพฤติ'กรรมของคนอ50น             Hersey and Blanchard (1982, p. 94) ได�แสดงคว�มเห7นไว�ว/� ภ�วะผู้��น��เป็�นกระบวนก�รท�0ใช�อ'ทธ'พลให�บ#คคล หร5อกล#�มบ#คคลใช�คว�มพย�ย�มในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นในหน��ท�0ให�บรรล#เป็@�หม�ยในสถุ�นก�รณ์�หน)0ง และสร#ป็ว/�กระบ�นก�รภ�วะผู้��น�� (leadership) เป็�นคว�มส มพ นธ�ของผู้��น�� (leader) ผู้��ติ�ม (follower) และสถุ�นก�รณ์� (situation) ซึ่)0งเข�ยนส ญล กษณ์�ได�ด งน�* L = f 

(l,f,s) Bass (1998, p. 29) ได�แสดงคว�มค'ดเห7นไว�ว/� ภ�วะผู้��น��ค5อ กระบวนก�รเป็ล�0ยนแป็ลง ผู้��น��ติ�องเป็�นผู้��เป็ล�0ยนแป็ลงก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นของผู้��ติ�มและติ�องได�ร บผู้ลเก'นเป็@�หม�ยท�0ก��หนด ท ศนคติ' คว�มเช50อ คว�มเช50อม 0น และคว�มติ�องก�รของผู้��ติ�มติ�องได�ร บก�รเป็ล�0ยนแป็ลงจ�กระด บติ�0�ไป็ส�/ระด บท�0ส�งกว/�             จ�กคว�มหม�ยด งกล/�ว สร#ป็ได�ว/� ภ�วะผู้��น��ค5อ คว�มส�ม�รถุของแติ/ละบ#คคลในอ นท�0จะก/อให�เก'ดก'จกรรมหร5อก�รเป็ล�0ยนแป็ลง เพ50อให�บรรล#ว ติถุ#ป็ระสงค�ของกล#/มโดยใช�ก�รช กชวน จ�งใจให�บ#คคลหร5อกล#/มป็ฏ'บ ติ'ติ�มคว�มค'ดเห7น คว�มติ�องก�รของตินได�ด�วยคว�มเติ7มใจ และย'นด�ท�0จะให�คว�มร/วมม5อ ด งน *น ผู้��น��ค5อ ผู้��ท�0ม�อ'ทธ'พลติ/อบ#คคลหร5อกล#/มในอ นท�0ก/อให�เก'ดก�รกระท��ก'จกรรม หร5อก�รเป็ล�0ยนแป็ลงเพ50อให�บรรล#ว ติถุ#ป็ระสงค�ของกล#/ม             ผู้��บร'ห�รในฐ�นะผู้��น��ขององค�กรจะติ�องม�ภ�วะผู้��น�� ซึ่)0งถุ5อว/�เป็�นป็>จจ ยท�0ส��ค ญท�0ส#ดติ/อคว�ม

Page 3: ทฤษฎีรวม

ส��เร7จขององค�กร เพร�ะเป็�นบ#คคลท�0ติ ดส'นใจว/�ควรท��อะไร และเป็�นผู้��น��สร��งสรรค�ส'0งติ/�ง ๆ เหติ#ผู้ลท�0ผู้��น��ส��ค ญกว/�ว ฒนธรรมขององค�กรและเคร50องม5อก�รจ ดก�ร เพร�ะผู้��น��เป็�นผู้��สร��งว ฒนธรรม ว ฒนธรรมท�0ด�ขององค�กรไม/ส�ม�รถุเก'ดข)*นหร5อหล/อหลอมตินเองได� แติ/ติ�องอ�ศ ยผู้��น��สร��งข)*นม� (ท'ช�0 , 2542, หน�� 35-36)             

             ผู้��บร'ห�รท�0ม�ภ�วะผู้��น��(leadership) จะช/วยสน บสน#นก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นติ/�ง ๆ ขององค�กรให�เป็�นไป็ด�วยคว�มเร�ยบร�อยค5อ (1) ช/วยให�บ#คล�กรขององค�กรได�ร บก�รป็ระส�นง�น และแนะน��ก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นอย/�งติ/อเน50อง เพ50อให�บรรล#ว ติถุ#ป็ระสงค�ท�0ก��หนด (2) ช/วยร กษ�สถุ�นภ�พขององค�กรให�มรคว�มม 0นคง โดยก�รป็ร บเป็ล�0ยนหร5อป็ร บติ วติ�มเง50อนไขก�รเป็ล�0ยนแป็ลงของส'0งแวดล�อม (3) ช/วยป็ระส�นฝึE�ยติ/�ง ๆ ขององค�กรให�ด��เน'นก�รได�ติ�มล กษณ์ะพลว ติภ�ยในองค�กร โดยเฉพ�ะใจช/วงท�0องค�กรอย�/ในระหว/�งก�รพ ฒน�ก�รเป็ล�0ยนแป็ลง ช/วยแก�ไขคว�มข ดแย�งระหว/�งส/วนติ/�ง ๆ และ (4)

ช/วยให�บ#คล�กรในองค�กรบรรล#ถุ)งคว�มติ�องก�รติ/�ง ๆ ท *งในด��นคว�มพ)งพอใจและเป็@�หม�ยส/วนบ#คคล โดยจะเป็�นผู้��ท�0ช กชวน จ�งใจให�ผู้��ร /วมง�นม�คว�มย'นด� และม�คว�มเติ7มใจท�0จะรวมม5อป็ฏ'บ ติ'ง�นให�บรรล#เป็@�หม�ย (Steers, 1977 p. 142)

             ทฤษฎี�ภ�วะผู้��น��ภ�ยใติ�ก�รศ)กษ�คว�มเป็�นผู้��น�� โดยท 0วไป็ทฤษฎี�คว�มเป็�นผู้��น��จะม#/งท�0เป็@�หม�ยอย/�งเด�ยวก นค5อ ก�รระบ#องค�ป็ระกอบหร5อป็>จจ ยท�0ท��ให�ผู้��น��ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พ ซึ่)0งว'ธ�ก�รศ)กษ�คว�มเป็�นผู้��น��ท�0ส��ค ญส�มอย/�งท�0ถุ�กน��เสนอ ค5อ (1) ทฤษฎี�ค#ณ์ล กษณ์ะ (2) ทฤษฎี�เช'งพฤติ'กรรม และ (3)

ทฤษฎี�เช'งสถุ�นก�รณ์� ว'ธ�ก�รศ)กษ�แติ/ละอย/�งจะม�แนวท�งท�0แติกติ/�งก นติ/อก�รท��คว�มเข��ใจก�รค�ดคะเนคว�มส��เร7จของก�รเป็�นผู้��น��และก�รพ ฒน�แนวค'ดเก�0ยวก บภ�วะผู้��น��ท�0ก��ล งได�ร บคว�มสนใจในช/�งเวล�น�* ค5อ  คว�มเป็�นผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็ (transformation leadership) (สมยศ น�ว�ก�ร, 2540 หน�� 159) ซึ่)0งเป็�นแนวค'ดของ เจมส� แมคเกรเกอร� เบอร�นส� (Burns) และเป็�นผู้��บ ญญ ติ'ค��ว/� ‘‘transformation leadership’’ ได�ร บร�งว ลพ�ล'ทเซึ่อร�แห/งป็8 1978 ( ท'ช�0 , 2542, ค��น��) ‘‘transformation leadership’’ เป็�นแนวคว�มค'ดท�0ได�ร บคว�มสนใจอย/�งแพร/หล�ยจนได�ถุ�กน��ไป็กล/�วถุ)งในหน งส5อหล�ยเล/ม และได�ร บก�รแป็ลในล กษณ์ะท�0แติกติ/�งก นออกไป็ ได�แก/ ผู้��น��แห/งก�ร‘‘

เป็ล�0ยนแป็ลง’’  ภ�วะผู้��น��แห/งก�รเป็ล�0ยนแป็ลง คว�มเป็�นผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็ เป็�นติ�น‘‘ ’’ ‘‘ ’’

บรรณานำ�กรมื่

ป็ระพ นธ� ผู้�ส#กย5ด (2541), ท�งเล5อก ท�งรอด,กร#งเทพมห�นคร:เอเอ�ร� อ'นฟอร�เมช 0น แอนด�พ บบล'เคช 0น

ท'ช�0.โนเอล เอ7ม. (2542), กลไกสร��งภ�วะผู้��น�� (ทรงว'ทย� เขมเศรษฐ� แป็ล). กร#งเทพมห�นคร: พ'มพ�ด�.

ธร ส#นทร�ย#ทธ, (ม,ป็,ป็,)หล กก�รและทฤษฎี�ท�งบร'ห�รก�รศ)กษ�,มห�ว'ทย�ล ยบ�รพ�คณ์ะศ)กษ�ศ�สติร�.

สมยศ น�ว�ก�ร,(2540).ก�รบร'ห�รและพฤติ'กรรมองค�ก�ร กร#งเทพมห�นคร: ผู้��จ ดก�ร

Bass.B.M.(1998).Transformational leadership: lndustial. Military.and edncational impact. Mahwah.NJ:Lawrence Erlbaum associates.

Hersey, P.B.,& Blanchard,K.H. ( 1982 ).MAanagement  of  organizational 

Page 4: ทฤษฎีรวม

behavior:Utilizing  human  resources.

Strauss,G. & Sayless,R.L. ( 1960 ). Personal:The  human problem  of  management.  New  York:  Prentice-hall.

Tennenbaurn, R. ( 1959 ).  Leadership  and  organization:  A  behavior  sclence  opproach.  New  York:  MoGraw-Hill.

Yuki,G.A. ( 1989 ). Leadership  in  organization.  New  york:  Prentice-Hall.

ส5บค�นเม50อ ว นท�0 30 พฤศจ'ก�ยน 2553ว ชระ บ นท)กก�รเข��

by วั�ชระ

ทฤษฎีคิ�ณลั�กษณะ (trait theories)

« 1 เมื่��อ: ธ.ค. 01, 2010, 09:49:13 am »

ทฤษฎีคิ�ณลั�กษณะ (trait theories)

             ก�รศ)กษ�ภ�วะผู้��น��ในแนวค'ดน�* ก�รเป็�นผู้��น��ข)*นอย�/ก บล กษณ์ะส/วนบ#คคลว/�จะเหม�ะเป็�นผู้��น��หร5อไม/ ค#ณ์ล กษณ์ะของผู้��น��ชน'ดน�*อ�จจะม�จ�กพ นธ#กรรมหร5อส'0งแวดล�อมก7ได� ม�ผู้��พย�ย�มจะศ)กษ�ค#ณ์ล กษณ์ะผู้��น��ท�งก�ย ซึ่)0ง อร'สโติเติ'ล (Aristotle) เช50อว/�คว�มเป็�นผู้��น��เร'0มม�แติ/ก��เน'ด จ)งเก'ดทฤษฎี�ผู้��ย'0งใหญ/ (the great man theory) และเช50อก นม�จนถุ)งป็8 ค. ศ. 1950 คว�มเช50อเร50องคว�มเป็�นผู้��น��โดยค#ณ์ล กษณ์ะน�* พย�ย�มจ��แนกผู้��น��ออกเป็�น ผู้��ท�0ม�ค#ณ์ล กษณ์ะท�งก�ยและท�งจ'ติว'ทย�ท�0ผู้��น��น *นเก�0ยวข�อง ซึ่)0งพย�ย�มอธ'บ�ยพฤติ'กรรมผู้��น��น *น ด งน *นผู้��ท�0ม�คว�มเช50อติ�มแนวค'ดน�* จ)งพย�ย�มท�0จะแยกค#ณ์สมบ ติ'พ'เศษท�0ติ'ดม�ก บผู้��น��ว/�แติกติ/�งก บบ#คคลอ50นโดยท 0วไป็ เช/น ศ)กษ�ภ�วะผู้��น�� ติ�มค#ณ์ล กษณ์ะโดยว'เคร�ะห�ป็ระว ติ'บ#คคลส��ค ญ ซึ่)0งพบว/�บ#คคลส��ค ญ ๆ ม�พฤติ'กรรมเป็�นผู้��น��ท�0เก'ดจ�กค#ณ์ล กษณ์ะเป็�นส/วนม�ก โดยค#ณ์ล กษณ์ะของผู้��น��น *นอ�จแนกเป็�น 3 ล กษณ์ะ ค5อ (1) ล กษณ์ะท�งก�ย พบว/�ผู้��น��ท�0เป็�นห วหน��มกจะม�คว�มส�ง และม�น�*�หน กม�กกว/�คนป็กติ'โดยเฉล�0ย (2) ล กษณ์ะท�งสติ'ป็>ญญ� พบว/�สติ'ป็>ญญ�ม�คว�มส มพ นธ�ก บคว�มเป็�นผู้��น�� ผู้��น��ท�0ม�คว�มส�ม�รถุท�งสมองส�งกว/�คนอ50น ๆ จะเป็�นผู้��ได�ร บก�รยอมร บให�เป็�นผู้��น�� (3) ล กษณ์ะบ#คล'กภ�พ เช/น คว�มเช50อม 0นในตินเอง คว�มส�ม�รถุในก�รป็ร บติ ว ก�รม�ล กษณ์ะเด/น ก�รเป็�นคนเป็Gดเผู้ยไม/เก7บติ ว และคว�มส�ม�รถุในก�รเห7นอกเห7นใจผู้��อ50น ค#ณ์ล กษณ์ะด งกล/�วม กจะพบในผู้��น��ม�กกว/�คนป็กติ' (ธร ส#นทร�ย#ทธ, ม.ป็.ป็., หน�� 98-

99)              ก�รว'จ ยคว�มเป็�นผู้��น��เร'0มแรกส/วนใหญ/จะพย�ย�มเป็ร�ยบเท�ยบระหว/�งค#ณ์ล กษณ์ะของบ#คคลท�0กล�ยเป็�นผู้��น��และบ#คคลท�0เป็�นผู้��ติ�ม และระบ#ค#ณ์ล กษณ์ะของผู้��น��ท�0ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พ สมมติ'ฐ�นท�0รองร บของน กว'จ ยค#ณ์ล กษณ์ะด�เสม5อนว/�ผู้��น��จะเป็�นโดยก��เน'ด ไม/ใช/ถุ�กสร��งข)*นม� แม�ว/�ผู้ลล พธ�ของก�รค�นห�ค#ณ์ล กษณ์ะเหล/�น�*จะเป็�นป็ระโยชน�ติ/อก�รระบ#ค#ณ์ล กษณ์ะเด/นของผู้��น�� ร�ยก�รค#ณ์ล กษณ์ะท�0ส��ค ญของคว�มเป็�นผู้��น��ม�อย�/อย/�งไม/จบส'*น และได�เพ'0มม�กข)*นท#กท� โดยไม/ได�แสดงให�เห7นเลยว/�เร�จะม�

Page 5: ทฤษฎีรวม

กล#/มของค#ณ์ล กษณ์ะท�0แน/นอน ท�0ส�ม�รถุแบ/งแยกระหว/�งผู้��น��ท�0บรรล#คว�มส��เร7จ และไม/บรรล#คว�มส��เร7จ แม�ว/�ค#ณ์ล กษณ์ะเช/นบ#คล'กภ�พจะป็ร�กฏเป็�นป็>จจ ยท�0ส��ค ญ บ#คล'กภ�พจะเป็�นเพ�ยงส/วนน�อยของป็>จจ ยหล�ยอย/�งท�0ม�ส/วนช/วยติ/อคว�มเป็�นผู้��น��ท�0ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พ ว'ธ�ก�รศ)กษ�เช'งค#ณ์ล กษณ์ะได�ส�ญเส�ยคว�มน'ยมไป็ แม�ว/�น กว'จ ยบ�งคนจะย งค�นห�ค#ณ์ล กษณ์ะของคว�มเป็�นผู้��น��อย�/ ข�อสร#ป็เบ5*องติ�นของก�รศ)กษ�เหล/�น�*จะอย�/ท�0ว/�ผู้��น��โน�มเอ�ยงท�0จะม�สติ'ป็>ญญ� คว�มไว�ว�งใจ สถุ�นภ�พท�งส งคมเศรษฐก'จ และคว�มส�งกว/�ผู้��ติ�มของพวกเข� แติ/ผู้ลล พธ�ของก�รศ)กษ�เหล/�น�*จะไม/แน/นอน ข�อบกพรองท�0ส��ค ญของทฤษฎี�เช'งค#ณ์ล กษณ์ะค5อ เร�ไม/ม�ค#ณ์ล กษณ์ะของผู้��น��ท�0ถุ�กค�นพบว/�เก�0ยวพ นอย/�งสม�0�เสมอก บคว�มส��เร7จของกล#/ม ( สมยศ น�ว�ก�ร, 2540, หน�� 166)

บรรณานำ�กรมื่

สมยศ น�ว�ก�ร,(2540).ก�รบร'ห�รและพฤติ'กรรมองค�ก�ร กร#งเทพมห�นคร: ผู้��จ ดก�ร.

ธร ส#นทร�ย#ทธ, (ม,ป็,ป็,)หล กก�รและทฤษฎี�ท�งบร'ห�รก�รศ)กษ�,มห�ว'ทย�ล ยบ�รพ�คณ์ะศ)กษ�ศ�สติร�.

ส5บค�นเม50อ ว นท�0 1 ธ นว�คม 2553ว ชระ บ นท)กก�รเข��

by วั�ชระ

ทฤษฎีพฤติ�กรรมื่ผู้��นำ�า (behavioral theories)

« 2 เมื่��อ: ธ.ค. 01, 2010, 09:51:12 am »

ทฤษฎีพฤติ�กรรมื่ผู้��นำ�า (behavioral theories)

             ก�รศ)กษ�เก�0ยวก บทฤษฎี�พฤติ'กรรมผู้��น�� ได�ม�ผู้��ให�แนวค'ดไว�ด งน�* (สมยศ น�ว�ก�ร, 2540,

หน�� 167-173)

             ในระหว/�งป็8 พ. ศ. 2493 คว�มไม/พอใจก บว'ธ�ก�รศ)กษ�คว�มเป็�นผู้��น��เช'งค#ณ์ล กษณ์ะได�ท��ให�น กพฤติ'กรรมศ�สติร�ม#/งคว�มสนใจของพวกเข�ไป็ส�/พฤติ'กรรมของผู้��น��ท�0เก'ดข)*นจร'ง ร�กฐ�นของว'ธ�ก�รศ)กษ�เช'ง สไติล�คว�มเป็�นผู้��น�� ค5อคว�มเช50อว/�ผู้��น��ท�0ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พ จะใช�สไติล�บ�งอย/�งเพ50อท�0จะ‘‘ ’’

น��บ#คคล และกล#/มบรรล#เป็@�หม�ยท�0ติ�องก�ร ภ�ยใติ�ข�อบกพร/องบ�งอย/�งของก�รศ)กษ�เช'งค#ณ์ล กษณ์ะ น กว'จ ยได�ห นเหไป็พ'จ�รณ์�พฤติ'กรรม หร5อก�รกระท��ท�0แบ/งแยกระหว/�งผู้��น��ท�0ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พ แลไม/ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พเหม5อนก บทฤษฎี�เช'งค#ณ์ล กษณ์ะ ทฤษฎี�พฤติ'กรรมเหล/�น�*จะถุ�กมองว/�เป็�นก�รป็ระย#กติ�ใช�ได�โดยท 0วไป็ โดยไม/ค��น)งถุ)งสถุ�นก�รณ์�ท�0ผู้��น��ได�เผู้ช'ญอย�/             ทฤษฎี�เช'งพฤติ'กรรมจะเก�0ยวพ นก บว'ถุ�ท�งท�0บ#คคลน�� และพวกเข�จะใช�อ��น�จท�0ม�อย�/อย/�งไร พฤติ'กรรมเหล/�น�*จะถุ�กเร�ยกว/�สไติล�คว�มเป็�นผู้��น�� สไติล�คว�มเป็�นผู้��น�� ค5อ แบบแผู้นของพฤติ'กรรมท�0เก'ดข)*นเป็�นป็ระจ��ของผู้��น�� แม�คว�มเป็�นผู้��น��ท#กอย/�งจะเก�0ยวก บก�รใช�อ��น�จเพ50อท�0จะม�อ'ทธ'พลติ/อบ#คคลอ50น  ผู้��น��อ�จจะแติกติ/�งก นภ�ยใน สไติล� ท�0พวกเข�ใช�เพ50อท�0จะให�เข�บรรล#เป็@�หม�ยท�0ติ�องก�ร ป็>จจ ย‘‘ ’’

Page 6: ทฤษฎีรวม

สองอย/�งท�0ถุ�กเน�นภ�ยในก�รศ)กษ�คว�มเป็�นน��เช'งพฤติ'กรรมค5อ ก�รม#/งง�นเละก�รม#/งคน ก�รม#/งง�นหม�ยถุ)ง ง�น ก�รแบ/งง�นก นท�� ก�รติ ดส'นใจ และก�รป็ระเม'นผู้ลง�น ก�รม#/งคนหม�ยถุ)ง พฤติ'กรรมของผู้��น��ท�0ม#/งก�รเป็Gดร บและคว�มเป็�นม'ติร และก�รให�คว�มส��ค ญก บคว�มติ�องก�รของผู้��อย�/ใติ�บ งค บบ ญช� ก�รศ)กษ�เช'งพฤติ'กรรมจะป็ระกอบด�วยก�รศ)กษ�ของมห�ว'ทย�ล ยไอโอว� มห�ล ยม'ช'แกน มห�ล ยแห/งร ฐโอไฮโอ และติ�ข/�ยก�รบร'ห�รของเบลดและม'ติ น             ทฤษฎี�และก�รว'จ ยม�ก�รใช�หล�ยกรอบแนวคว�มค'ด ก�รศ)กษ�คร *งแรกได�ถุ�กด��เน'นก�รโดยมห�ว'ทย�ล ยไอโอว� ในป็8 พ.ศ. 2481 ของ Lewin, Lippitt and White ได�ศ)กษ�ทดลองภ�วะผู้��น�� 3 แบบ ค5อ (1) แบบเผู้ด7จก�ร (autocratic) เป็�นล กษณ์ะของก�รควบค#มก'จกรรมของกล#/ม และติ ดส'นใจโดยผู้��น�� (2) แบบป็ระช�ธ'ป็ไติร (democratic) เป็�นแบบท�0เน�นก�รม�ส/วนร/วมของกล#/ม และกฏเกณ์ฑ์�ท�0ส��ค ญ (3) แบบติ�มสบ�ย (laissez-faire) ผู้��น��ท�0ม�ส/วนเก�0ยวข�องน�อยม�กในท#กก'จกรรม ผู้ลก�รว'จ ยได�ผู้ลว/�ภ�วะผู้��น��แบบป็ระช�ธ'ป็ไติรได�ผู้ลในกระบวนก�รกล#/มด�กว/�แบบอ50น ๆ แติ/ย/�งไรก7ติ�มกล#/มติ วอย/�ง (เด7กว ยร# /นย�0ส'บคน) ท�0ถุ�กใช�และขอบเติในก�รว'จ ยท�0แคบจ)งจ��ก ดก�รป็ระย#กติ�ใช�ข�อม�ลท�0ค�นอย/�งม�ก ท�0นอกเหน5อจ�กติ วอย/�งศ)กษ� แติ/กระน *นก�รศ)กษ�คว�มเป็�นผู้��น��ของไอโอว�จะน��ม�ซึ่)0งย#คของพฤติ'กรรม แทนท�0จะเป็�นค#ณ์ล กษณ์ะของคว�มเป็�นผู้��น��ท�0ได�ร บคว�มสนใจภ�ยในก�รว'จ ยติ/อม� มห�ล ยม'ช'แกนได�ด��เน'นก�รศ)กษ�ผู้��น��ของกล#/มง�นท�0ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พแลไม/ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พ เพ50อท�0จะพ'จ�รณ์�ว/�ผู้��น��ได�กระท��อะไรบ��งท�0แติกติ/�งก นระหว/�งกล#/มง�นสองกล#/มบนพ5*นฐ�นของก�รส มภ�ษณ์�และแบบสอบถุ�ม พวกเข�ได�ระบ#พฤติ'กรรมของผู้��น��สองแบบ ท�0ป็ล�ยส#ดด��นหน)0งของแนวติ/อเน50อง จะเป็�นพฤติ'กรรมแบบม#/งคน (employee-centered behavior) และป็ล�ยส#ดอ�กด��นหน)0งของแนวติ/อเน50องจะเป็�นพฤติ'กรรมพฤติ'กรรมแบบม#/งง�น (job-centered behavior) ด�วยว'ธ�ก�รม#/งคน ผู้��บร'ห�รจะม#/งคว�มสนใจของพวกเข�ไป็ย งก�รพ ฒน�กล#/มง�นท�0ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พท�0ท#/มเทให�ก บเป็@�หม�ย ก�รด��เน'นง�นท�0ส�งด�วยว'ธ�ก�รม#/งง�นผู้��บร'ห�รจะแบ/งง�นเป็�นง�นป็ระจ��ว น ก��หนดว'ธ�ก�รท��ง�นและควบค#มพน กง�นอย/�งใกล�ช'ด ผู้ลก�รว'จ ยแสดงให�เห7นว/�กล#/มง�นท�0ม�ผู้ลก�รด��เน'นง�นส�ง (เป็ร�ยบเท�ยบก บกล#/มง�นท�0ม�ผู้ลก�รด��เน'นง�นติ�0�) ห วหน��ง�นจะม#/งใช�ก�รควบค#มท�0ไม/เข�มงวด และติอบสนองติ/อป็>ญห�ด�วยก�รช/วยเหล5อ แติ/ค��อธ'บ�ยเหล/�น�*ไม/ส�ม�รถุอธ'บ�ยติ�มสภ�พก�รณ์�ได�ท#กเวล� เพร�ะเป็�นไป็ได�ว/�ผู้��น��บ�งคนก7เน�นท *งคนและง�นผู้ลก�รว'จ ยท�0แพร/หล�ยติ/อม�ได�แก/ ก�รศ)กษ�ของมห�ว'ทย�ล ยแห/งโอไฮโอน กว'จ ยมห�ว'ทย�ล ยแห/งร ฐโอไฮโอ ได�พบว/� พฤติ'กรรมของผู้��น��ส�ม�รถุอธ'บ�ยในแง/ของม'ติ'สองม'ติ' ค5อ ก�รม#/งคนและก�รม#/งง�น ก�รม#/งคน (consideration) หม�ยถุ)งพฤติ'กรรมของผู้��น��ท�0ม#/งก�รสร��งคว�มไว�ว�งใจร/วมก น ก�รติ'ดติ/อส50อส�รแบบสองท�ง ก�รเค�รพติ/อคว�มค'ดเห7นของผู้��อย�/ใติ�บ งค บบ ญช� และก�รให�คว�มส��ค ญก บคว�มร� �ส)กของพวกเข� ส/วนก�รม#/งง�น (initiating structure) น *น หม�ยถุ)ง พฤติ'กรรมของผู้��น��ท�0ม#/งระบ#ง�นและคว�มร บผู้'ดชอบท�0เจ�ะจงของสม�ช'กองค�กรให�ช ดเจน ก�รก��หนดม�ติรฐ�นก�รป็ฏ'บ ติ'ง�น ก�รป็ระส�นก'จกรรมของพน กง�น ก�รม#/งคว�มส��ค ญของก��หนดก�รผู้��น��อ�จจะม�สไติล�ผู้��น��อย/�งใดอย/�งหน)0งภ�ยในส�0แบบค5อ ก�รม#/งง�นส�ง/ก�รม#/งง�นติ�0�             ก�รม#/งง�นส�ง/ก�รม#/งคนส�ง ก�รม#/งง�นติ�0�/ก�รม#/งคนติ�0� หร5อก�รม#/งง�นติ�0�/ก�รม#/งคนส�ง และผู้ลก�รว'จ ยพบว/�สไติล�ผู้��น��ท�0ม#/งง�นส�ง/ม#/งคนส�ง จะม�ผู้ลก�รด��เน'นง�นและคว�มพอใจส�งกว/�สไติล�ผู้��น��แบบอ50น แติ/กระน *นก�รว'จ ยอย/�งอ50นได�พบว/�ผู้��น��ท�0ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พอ�จจะม#/งคนส�ง/ม#/งง�นติ�0� หร5อม#/งคนติ�0�/ม#/งง�นส�งข)*นอย�/ก บสถุ�นก�รณ์� ด งน *นสไติล�ก�รม#/งง�นส�ง/ม#/งคนส�ง อ�จจะไม/ด�ท�0ส#ดเสมอไป็มห�ว'ทย�ล ยเท7กซึ่ ส ได�ว'เคร�ะห�ข�อบกพร/องบ�งอย/�งในก�รศ)กษ�ของมห�ว'ทย�ล ยม'ช'แกน และมห�ว'ทย�ล ยแห/งร ฐโอไฮโอ และได�ป็ระย#กติ�ใช�ข�อสร#ป็จ�ก�รว'จ ยของพวกเข�เอง ด�วยก�รพ ฒน�ติ�ร�งก�รบร'ห�ร (the managerial grid) ข)*นม� หร5อติ�ร�งคว�มเป็�นผู้��น�� ติ�ร�งก�รบร'ห�รจะระบ#ม'ติ'สอง

Page 7: ทฤษฎีรวม

ม'ติ'ของพฤติ'กรรมคว�มเป็�นผู้��น�� ว/�เป็�นก�รม#/งคนและก�รม#/งง�น ก�รม#/งง�นของผู้��บร'ห�รจะถุ�กป็ระเม'นติ�มม�ติร�ส/วนเก��คะแนน 9 จะหม�ยถุ)งก�รม#/งง�นส�งม�ก และ 1 จะหม�ยถุ)งก�รม#/งง�นติ�0�ม�ก ผู้��บร'ห�รท�0ม#/งง�นส�งจะม#/งผู้ลส��เร7จหร5อก�รบรรล#เป็@�หม�ย ม'ติ'ท�0สองค5อ ก�รม#/งคนท�0ถุ�กป็ระเม'นติ�มม�ติร�ส/วนเก��คะแนนด�วย 9 จะหม�ยถุ)งก�รม#/งคนส�งม�ก และ 1 จะหม�ยถุ)งก�รม#/งคนติ�0�ม�ก ผู้��บร'ห�รท�0ม#/งคนส�งจะหล�กเล�0ยงคว�มข ดแย�งแลพย�ย�มสร��งคว�มส มพ นธ�ท�0เป็�นม'ติรก บผู้��อย�/ใติ�บ งค บบ ญช� เบลค และม�ติ น เสนอแนะว/�ติ��แหน/ง 9,9 (ม#มขว�บนองติ�ร�งคว�มเป็�นผู้��น��) จะเป็�นสไติล�คว�มเป็�นผู้��น��ท�0ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พม�กท�0ส#ด น *นค5อผู้��บร'ห�รท�0ม#/งง�นส�งและคนส�งพร�อมก น จะเป็�นผู้��น��ท�0ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พม�กท�0ส#ด ร�ป็แบบหร5อสไติล�ก�รบร'ห�รในติ�ร�งคว�มเป็�นผู้��น��ส�ม�รถุอธ'บ�ยได�ด งน�*ค5อ ก�รบร'ห�รสไติล� 1,1 (impoverished management) ค5อ ก�รบร'ห�รแบบป็ล/อยติ�มสบ�ย ม#/งง�ติ�0�และม#/งคนติ�0� ก�รบร'ห�รสไติล� 1,9 ค5อ ก�รบร'ห�รแบบสโมสร (country-club management)

ม#/งคนส�งแติ/ม#/งง�นติ�0� ก�รบร'ห�รสไติล� 9,1 ค5อก�รบร'ห�รแบบเผู้ด7จก�รหร5อม#/งง�น (task or

authoritarian management) ม#/งง�นส�งแติ/ม#/งคนติ�0� ก�รบร'ห�รสไติล� 5,5 ค5อก�รบร'ห�รแบบเด'นส�ยกล�ยง (middle of the road management) ม#/งท *งง�นและคนป็�นกล�ง และก�รบร'ห�รสไติล�9,9 ค5อ ก�รบร'ห�รแบบป็ระช�ธ'ป็ไติรหร5อท�มง�น (team or democratic

management) ม#/งท *งง�นส�งและคนส�ง             ด งน *น ข�อสร#ป็ท�0ส��ค ญของทฤษฎี�เช'งพฤติ'กรรมค5อ สไติล�คว�มเป็�นผู้��น�� ย'0งม#/งคนส�งเท/�ไหร/จะท��ให�ผู้��อย�/ใติ�บ งค บบ ญช�ย'0งพอใจข)*นเท/�น *น ข�อสร#ป็ท�0ว/�สไติล�คว�มเป็�นผู้��น��แบบไหนจะท��ให�ผู้ลก�รด��เน'นง�นของผู้��ใติ�บ งค บบ ญช�ส�งท�0ส#ดย งไม/แน/ช ด แติ/หล กฐ�นบ�งอย�งช�*ให�เห7นว/�ผู้��น��ท�0ม#/งท *งง�นส�งและคนส�งจะท��ให�ผู้ลก�รด��เน'นง�นของผู้��อย�/ใติ�บ งค บบ ญช�ส�งท�0ส#ด เหติ#ผู้ลอย/�งหน)0งของก�รข�ดคว�มส มพ นธ�ท�0ช ดเจน ระหว/�งสไติล�คว�มเป็�นผู้��น�� และผู้ลก�รด��เน'นง�นของผู้��อย�/ใติ�บ งค บบ ญช�อ�จจะเป็�นไป็ได�ว/� ผู้��น��ไมได�ใช�สไติล�คว�มเป็�นผู้��น��แบเด�ยวอย/�งสม�0�เสมอ หล กฐ�นค5อ ผู้��น��อ�จจะป็ร บสไติล�คว�มเป็�นผู้��น��ติ�มคว�มติ�องก�รของสถุ�นก�รณ์�ท�0ได�เผู้ช'ญอย�/ เหติ#ผู้ลป็ระก�รท�0สองค5อ ก�รข�ดผู้ลล พธ�ท�0ลงคว�มเห7นแน/นอนได�ว/�สไติล�คว�มเป็�นผู้��น��แบบไหนจะม�ป็ระส'ทธ'ภ�พ โดยท 0วไป็แทนท�0จะพย�ย�มระบ#สไติล�คว�มเป็�นผู้��น��ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พ เร�ควรจะเข��ใจสไติล�คว�มเป็�นผู้��น��แบบไหนเหม�ะสมท�0ส#ดก บองค�กร ง�น และผู้��ใติ�บ งค บบ ญช�แติ/ละป็ระเภท เป็�นติ�น

บรรณานำ�กรมื่

สมยศ น�ว�ก�ร,(2540).ก�รบร'ห�รและพฤติ'กรรมองค�ก�ร กร#งเทพมห�นคร: ผู้��จ ดก�ร.

ส5บค�นเม50อ ว นท�0 1 ธ นว�คม 2553ว ชระ บ นท)กก�รเข��

by วั�ชระ

ทฤษฎีภาวัะผู้��นำ�าเช�งสถานำการณ& (situational theories)

« 3 เมื่��อ: ธ.ค. 01, 2010, 09:55:43 am »

ทฤษฎีภาวัะผู้��นำ�าเช�งสถานำการณ& (situational theories)

Page 8: ทฤษฎีรวม

             ก�รศ)กษ�ภ�วะผู้��น��เช'งสถุ�นก�รณ์�ได�เร'0มสนใจก นติ *งแติ/ป็8ทศวรรษท�0 1960-1980 เป็�นก�รศ)กษ�ภ�วะผู้��น��ท�0ม�ป็ระส'ทธ'ผู้ล ว'ธ�ท�0ด�ท�0ส#ด ‘‘ ’’ (best way) เหม�ะสมก บคว�มติ�องก�รของสถุ�นก�รณ์�ติ/�ง ๆ ม�ก�รศ)กษ�ก นหล�นแนวท�งโดยก�รน��เอ�พฤติ'กรรมผู้��น��ด *งเด'ม 3 แบบ หร5อ ม'ติ'พฤติ'กรรมผู้��น�� 2 ม'ติ' จ�ก�รศ)กษ�ติ�มทฤษฎี�พฤติ'กรรมผู้��น�� ด งกล/�วม�ศ)กษ�สถุ�นก�รณ์�เฉพ�ะท�0ก��หนดในแติ/ละทฤษฎี� ได�แก/ ทฤษฎี�ภ�วะผู้��น��เช'งสถุ�นก�รณ์�ของฟ8ลเลอร� (Fiedler’s contingency theory)

ทฤษฎี�คว�มเป็�นผู้��ติ�มสถุ�นก�รณ์�ของเฮอร�เซึ่/ย� และแบลนช�ร�ด (Hersey and Blaschard’s

situational theory)  ทฤษฎี�เส�นท�ง-เป็@�หม�ยของเฮ��ส� (House’s path-goal theory) ทฤษฎี�ป็ท สถุ�นก�รติ ดส'นใจของวร�มและเยทติ น (Vroom and Yetton’s normative decision

theory) เป็�นติ�น ก�รศ)กษ�ทฤษฎี�ภ�วะผู้��น��เช'งสถุ�นก�รณ์�ด งกล/�วก��หนดสถุ�นก�รณ์�ในแติ/ละทฤษฎี�แติกติ/�งก นส/วนแบบผู้��น��ท�0ม�ป็ระส'ทธ'ผู้ลจะใช�ผู้��น��แติกติ/�งก นติ�มสถุ�นก�รณ์�ของแติ/ละทฤษฎี�น *น ๆ ด งเช/น ทฤษฎี�ภ�วะผู้��น��เช'งสถุ�นก�รณ์�ของฟ8ดเลอร�ให�คว�มส��ค ญของสถุ�นก�รณ์�ก�รควบค#ม (situational control) 3 สถุ�นก�รณ์� ค5อ (1) คว�มส มพ นธ�ระหว/�งผู้��น��ก บผู้��ติ�ม (2) โครงสร��งง�น (3) อ��น�จติ�มติ��แหน/งผู้ลก�รว'จ ย (สมยศ น�ว�ก�ร, 2540,หน�� 186)

บรรณานำ�กรมื่

สมยศ น�ว�ก�ร,(2540).ก�รบร'ห�รและพฤติ'กรรมองค�ก�ร กร#งเทพมห�นคร: ผู้��จ ดก�ร.

ส5บค�นเม50อ ว นท�0 1 ธ นว�คม 2553ว ชระ บ นท)กก�รเข��

by วั�ชระ

ทฤษฎีภาวัะผู้��นำ�าการเปลั�ยนำแปลัง(transformational tyeory)

« 4 เมื่��อ: ธ.ค. 01, 2010, 10:01:13 am »

ทฤษฎีภาวัะผู้��นำ�าการเปลั�ยนำแปลัง(transformational tyeory)

             ก�รศ)กษ�เก�0ยวก บทฤษฎี�ภ�วะผู้��น��ก�รเป็ล�0ยนแป็ลง ได�ม�ผู้��ให�แนวค'ดไว�ด งน�* (สมยศ น�ว�ก�ร,

2540, หน�� 188-219)             

             เน50องจ�กคว�มเป็�นผู้��น��ท�0ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พเป็�นเร50องท�0ม�คว�มส��ค ญติ/อคว�มส��เร7จขององค�กรด งน *น คว�มเป็�นผู้��น��จะเป็�นจ#ดรวมของก�รว'จ ย และก�รสร��งทฤษฎี�ข)*นม�อย/�งไม/ข�ดส�ย น กว'จ ยจะด��เน'นก�รศ)กษ�อย/�งติ/อเน50องเพ50อป็ร บป็ร#ง และขย�ยทฤษฎี�คว�มเป็�นผู้��น��เช'งค#ณ์ล กษณ์ะ พฤติ'กรรมและสถุ�นก�รณ์�ออกไป็อ�ก นอกจ�กน�*น กว'จ ยก��ล งพ'จ�รณ์�อย/�งใกล�ช'ดก บบทบ�ทของคว�มเป็�นผู้��น��ท�งก�รบร'ห�รภ�ยในสภ�พแวดล�อมท�0ซึ่ บซึ่�อน และก�รเป็ล�0ยนแป็ลงม�กข)*นท#กขณ์ะ ด งน *นจ)งม�ทฤษฎี�คว�มเป็�นผู้��น��ใหม/ป็ร�กฏข)*นม�อย/�งติ/อเน50อง ว'ธ�ก�รศ)กษ�ก�รเป็�นผู้��น��ท�0ด)งด�ดคว�มสนใจอย/�งม�กในช/วงเวล�น�*ค5อ แนวคว�มค'ดของคว�มเป็�นผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็ หร5อคว�มเป็�นผู้��น��โดยว'ส ยท ศน�และบ�รม�

Page 9: ทฤษฎีรวม

(transformational leadership : leadership through vision and charisma) และย งถุ�กเร�ยกอ�กหล�ยช50อ เช/น คว�มเป็�นผู้��น��เช'งบ นด�ลใจ คว�มเป็�นผู้��น��เช'งส ญล กษณ์� เป็�นติ�น             ข�อโติ�แย�งท�0น/�สนใจอย/�งหน)0งท�0เก�0ยวพ นก บคว�มเป็�นผู้��น��ค5อ โอก�สท�0ผู้��บร'ห�รและผู้��น��ไม/จ��เป็�นติ�องเป็�นส'0งเด�ยวก นหร5อเหม5อนก น ข�อโติ�แย�งข�อหน)0งค5อ ผู้��บร'ห�รจะท��ส'0งเด�ยวก นคร *งแล�วคร *งเล/� แติ/ผู้��น��จะติ�องค'ดค�นส'0งใหม/เพ50อก/อให�เก'ดก�รเป็ล�0ยนแป็ลงท�0ส��ค ญและบ นด�ลใจให�ผู้��ติ�มใช�คว�มพย�ย�มส�งกว/�ป็กติ' ภ�ยในก�รศ)กษ�ข�อโติ�แย�งน�* Bernard M. Bass ผู้��เช�0ยวช�ญท�งคว�มเป็�นผู้��น��ได�แยกคว�มแติกติ/�งระหว/�งผู้��น��แบบร กษ�ก�รณ์� (transaction leaders) และผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็ (transformational leaders) โดยกล/�วว/� ผู้��น��แบบร กษ�ก�รณ์�จะ๗งใจผู้��ใติ�บ งค บบ ญช�ให�ป็ฏ'บ ติ'ง�นติ�มระด บท�0ค�ดหว งไว� ด�วยก�รช/วยเหล5อให�พวกเข�บรรล#เป็@�หม�ย และสร��งคว�มเข��ใจว/�คว�มติ�องก�รและร�งว ลท�0พวกเข�ติ�องก�รจะถุ�กเช50อมโยงก บคว�มส��เร7จของเป็@�หม�ยอย/�งไร ด งน *นคว�มเป็�นผู้��น��แบบร กษ�ก�รณ์�จะถุ�กเร�ยกอ�กอย/�งหน)0งว/� คว�มเป็�นผู้��น��แบบแลกเป็ล�0ยน ซึ่)0งคว�มเป็�นผู้��น��ในล กษณ์ะน�*จะผู้�กพ นอย/�งใกล�ช'ดก บทฤษฎี�คว�มเป็�นผู้��น��เช'งเส�นท�งเป็@�หม�ย ทฤษฎี�คว�มเป็�นผู้��น��ติ�มสถุ�นก�รณ์�อ50นท�0ได�กล/�วม�แล�วจะเป็�นว'ธ�ก�รศ)กษ�คว�มเป็�นผู้��น��ร กษ�ก�รณ์�ด�วย ในท�งติรงก นข��มผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็จะจ�งใจผู้��ใติ�บ งค บบ ญช�ให�ป็ฏ'บ ติ'ง�นส�งกว/�คว�มค�ดหว งป็กติ' ด�วยก�รบ นด�ลใจพวกเข�ให�ม#/งภ�รก'จท�0กว��งข)*น โดยก�รม#/งเป็@�หม�ยระด บส�งแทนท�0จะเป็�นเป็@�หม�ยระด บติ�0� และก�รม�คว�มเช50อม 0นติ/อคว�มส�ม�รถุของพวกเข�ท�0จะบรรล#ภ�รก'จท�0ระบ# โดยผู้��น��ติ�มแนวค'ดของแบส ป็>จจ ยหร5อองค�ป็ระกอบของคว�มเป็�นผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็ม� 4 ด��น ค5อ (1) ก�รใช�บ�รม� (2) ก�รบ นด�ลใจ (3) ก�รกระติ#�นคว�มค'ดเห7น (4) ก�รพ'จ�รณ์�ส/วนบ#คคลภ�ยในบรรด�ป็>จจ ยคว�มเป็�นผู้��น��เหล/�น�*คว�มเป็�นผู้��น��ท�0ม�บ�รม�จะม�คว�มส��ค ญม�กท�0ส#ด บ�รม� ค5อ คว�มส�ม�รถุขงผู้��น��ท�0จะบ นด�ลคว�มภ�ม'ใจ คว�มศร ทธ� และคว�มเค�รพ ร บร� �ถุ)งส'0งท�0ส��ค ญอย/�งแท�จร'ง และส�ม�รถุระบ#ภ�รก'จหร5อว'ส ยท ศน�ท�0บ นด�ลใจผู้��ติ�มด5*อย/�งม�ป็ระส'ทธ'ภ�พ บ#คคลส��ค ญหล�ยคน เช/น ม�ร�ติ'น ล�เธอร� ค'ง, มห�ติมะ ค�นธ�, จอหน� เอฟ.เคนเนด�* และแฟรงคล'น ด� ร�สเวลท� ล�วนแล�วแติ/ม�บ�รม�             แม�ว/�ม�น กว'จ ยหล�ยคนท�งร ฐศ�สติร� และส งคมว'ทย�ได�ศ)กษ�แนวคว�มค'ดน�*ม�น�นแล�ว แติ/คว�มสนใจอย/�งจร'งจ งของน กว'จ ยท�งก�รบร'ห�รได�เก'ดข)*นเม50อไม/น�นม�น�* น กว'จ ยระยะแรกจะมองบ�รม�เป็�นค#ณ์ล กษณ์ะท�งบ#คล'กภ�พโดยก��เน'ด แติ/กระน *นไม/ว/�ผู้��น��จะม�บ�รม�หร5อไม/ ด�เสม5อนก�บว/�ข)*นอย�/ก บส�ยติ�ของผู้��ติ�ม ด�วยเหติ#น�*จ)งม�ก�รศ)กษ�ม�กข)*น เพ50อท�0จะม#/งสร��งคว�มเข��ใจพฤติ'กรรมของผู้��น��ท�0ม�บ�รม� โดยก�รศ)กษ�บ�งอย/�งได�ระบ#ว/�ผู้��น��ท�0ม�บ�รม�จะพย�ย�มเป็ล�0ยนแป็ลงฐ�นะเด'ม             จ�กก�รว'เคร�ะห�ก�รพ ฒน�ก�รศ)กษ�ภ�วะผู้��น��ในช/วงเล�ติ/�ง ๆ ข��งติ�น จะเห7นได�ว/�ก�รศ)กษ�ภ�วะผู้��น��ในอด�ติ ย งม�จ#ดด�อยบ�งป็ระก�ร กล/�วค5อ ก�รศ)กษ�ค#ณ์ล กษณ์ะผู้��น��ย งสร#ป็ค#ณ์ล กษะของภ�วะผู้��น��ท�0ม�ป็ระส'ทธ'ผู้ลท�0เป็�นส�กลย งไม/ได� ก�รศ)กษ�พฤติ'กรรมผู้��น��ก7ย งสร#ป็พฤติ'กรรมผู้��น�� หร5อสไติล�คว�มเป็�นผู้��น��ท�0เหม�ะสมในแติ/ละสถุ�นก�รณ์�ก7จะม�สภ�พก�รณ์�ท�0แติกติ/�งก นติ�มแนวค'ดของแติ/ละทฤษฎี� ส/วนก�รศ)กษ�ถุ�วะผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็ หร5อภ�วะผู้��น��ก�รเป็ล�0ยนแป็ลงน *นเป็�นแนวท�งท�0ผู้��น��ม#/งพ ฒน�ผู้��ติ�มให�เป็�นผู้��ท�0ม�จ'ติส��น)กอ นส�งส/งเพ50อก/อให�เก'ดคว�มร/วมม5อในก�รสร��งสรรค�คว�มส�ม�รถุในก�รแข/งข นขององค�กรภ�ยใติ�สถุ�นก�รณ์�ท�0ม�ก�รเป็ล�0ยนแป็ลงติลอดเวล�  และม#/งไป็ส�/ก�รบรรล#จ#ดม#/งหม�ยร/วมก นท *งของผู้��น��และของผู้��ติ�ม             ผู้��น��องค�กรน *นส�ม�รถุถุ�กสร��งข)*นม�ได� ห�กม�ก�รพ ฒน�ท�0ถุ�กติ�อง และม�ระบบก�รบร'ห�รท�0เอ5*ออ��นวย ด�ไวท� ด�. ไอเซึ่นฮ�วร� กล/�วไว�ว/� คว�มหม�ยของผู้��น��ย#คใหม/ไว�ว/� ผู้��น�� (leader) ค5อ ผู้��ท�0ส�ม�รถุโน�มน��วให�ผู้��อ50นเติ7มอกเติ7มใจกระท��ในส'0งท�0ผู้��น��น *นติ�องก�ร โดยคว�มเติ7มอกเติ7มใจน *นม�จ�กก�รท�0ผู้��อ50นเหล/�น *นก7ม�คว�มติ�องก�รกระท��ในส'0งน *น ๆ ด�วยเช/นก น โดยก�รท��ง�นเป็�นท�มน *นย/อมติ�องม�ท *ง ผู้��น�� และ ผู้��ติ�ม น *นเอง ซึ่)0งก7ติ�องม�องค�ป็ระกอบของภ�วะผู้��น�� ‘‘ ’’ ‘‘ ’’ 2 ป็ระก�ร ค5อ (1) คว�ม

Page 10: ทฤษฎีรวม

ช ดเจนและคว�มสอดคล�องก น (integrity) ซึ่)0งผู้��น��ท#กคนจะติ�องม�ก�รป็ฏ'บ ติ'ท�0ส มพ นธ�ก นติลอดท 0วท *งองค�กร ม'ใช/ก�รค'ด พ�ด และท��คนละท'ศคนละท�งท�0ก/อให�เก'ดคว�มส บสน ในท�0ส#ดแล�วผู้��ติ�มก7เลยไม/ร� �จะฟ>งใครด� (2) คว�มไว�ว�งใจ (trust) ค5อ คว�มเช50อม 0นในติ วผู้��น�� เม50อผู้��น��ท��ท#กย/�งติ�มท�0พ�ด (walk-

the-talk) และส�ม�รถุครองใจผู้��อ50นได�อ�กท *งยอมร บเม50อตินเองท��ผู้'ด คว�มไว�ว�งใจในติ วผู้��น��ก7จะบ งเก'ดข)*น แติ/ถุ��ป็ร�ศจ�กซึ่)0งคว�มไว�ว�งใจเม50อใดก7จะไม/ม�ใครเด'นติ�มผู้��น��คนน *นเลย (ว�รว#ธ ม�ฆะศ'ร�นนท�, 2541, หน�� 88-90)

             ผู้��น��ค5อ คว�มย 0งย5นคว�มส��เร7จ องค�กรผู้��ชนะไม/เพ�ยงแติ/พย�ย�มบรรล#เป็@�หม�ยในว นน�* แติ/ติ�องว�งเป็@�หม�ยอย�/ติลอดเวล� และท��เป็@�หม�ยให�เข��ก บสถุ�นก�รณ์�ท�0เป็ล�0ยนไป็อย�/เสมอ และพย�ย�มท�0จะบรรล#เป็@�หม�ยน *น ก�รจะท��เช/นน *นได� องค�กรจะติ�องม�คนใหม/ ๆ ท�0ม�คว�มค'ดร'เร'0มสร��งสรรค� คอยป็ร บคว�มค'ดให�เข��ก บสถุ�นก�รณ์�ท�0เป็ล�0ยนแป็ลงไป็ อ�กท *งย งช/วยให�ผู้��อ50นพ ฒน�คว�มค'ดของตินเองด�วย ม�ค/�น'ยมท�0ย)ดถุ5อและใช�แนวท�งในก�รติ ดส'นใจ ม�พล งม#/งม 0นติ/อคว�มส��เร7จ เป็�นก��ล งใจของท#ก ๆ คนได� และม�คว�มเป็�นติ/อในก�รกล��เผู้ช'ญคว�มจร'ง หร5อยอมร บคว�มเป็ล�0ยนแป็ลงท�0จะเก'ดข)*นได� และพร�อมท�0จะติ/อส�� รวมท *งเป็�นผู้��น��ท�0ส�ม�รถุสร��งผู้��น��คนอ50น ๆ คน ๆ หน)0งอ�จม�ค#ณ์สมบ ติ'พร�อมในก�รเป็�นผู้��น�� แติ/เข�จะเป็�นผู้��น��ท�0แท�จร'งหร5อผู้��น��ท�0ชนะท�0จะท��ให�องค�กรมคว�มย 0งย5นไม/ได� ห�กไมติระหน กถุ)งคว�มส��ค ญของก�รสร��งผู้��น��ใหม/ ๆ ข)*นม� เพร�ะก�รสอนและก�รเร�ยนร� �เป็�นส'0งท�0แยกไม/ได�จ�กผู้��น�� ภ�วะผู้��น��ค5อ คว�มส�มรถุในก�รท��ง�นให�ส��เร7จโดยผู้/�นคนอ50น โดยเป็ล�0ยนกรอบคว�มค'ดของผู้��อ50น เสร'มก��ล งใจให�เข�ลงม5อป็ฏ'บ ติ'ง�น ผู้��น��ท��ส'0งด งกล/�วโดยอ�ศ ยคว�มค'ดค/�น'ยม ไม/ใช/ก�รข�/เข7ญ ส'0งน�*ใช�ได�ท#ดระด บช *น ไม/ว/�จะเป็�นว'ศวกรใหม/ท�0จะติ�องใช�คว�มเป็�นผู้��น��ในก�รจ ดกรก บเพ50อนร/วมง�น และผู้��จ ดก�รหร5อห วหน��โครงก�ร ซึ่)0งผู้��ใช�คว�มเป็�นผู้��น��ในก�รจ ดก�รก บเพ50อนร/วมง�น และผู้��จ ดก�รหร5อห วหน��โครงก�ร ผู้��ซึ่)0งใช�ภ�วะผู้��น��รวมท *งผู้��บร'ห�รระด บส�งส#ดในองค�กรขน�ดใหญ/ องค�กรติ�องก�รผู้��น��ในก�รก��วไป็ส�/คว�มส��เร7จ และท�งเด�ยวท�0จะได�ม�ซึ่)0งผู้��น��ค5อ ก�รให�ผู้��น��ช�*แนะและเติร�ยมคว�มพร�อมให�ผู้��อ50นเป็�นผู้��น�� (ท'ช�0, 2542, หน�� 61)

             ผู้��น��ท�0ด�ค5อ ผู้��ท�0เข��ใจถุ)งเป็@�หม�ยและว ติถุ#ป็ระสงค�ของก�รป็ฏ'บ ติ'ภ�รก'จให�บรรล#ผู้ลส��เร7จ และอ�กส/วนหน)0งท�0ม�สโลว�มองถุ)งคว�มเป็�นผู้��น��ก7ค5อ ก�รท�0ผู้��น��น *นจะติ�องม�จ'ติใจหน กแน/นติ/อสถุ�นก�รณ์�ท�0เลวร��ยติ/�ง ๆ ผู้��น��ท�0ท��ติ วเป็�นท�0ร กของล�กน�องอ�จจะไม/ใช/ผู้��น��ท�0ด�ถุ��สถุ�นก�รณ์�บ งค บให�ผู้��น��น *นติ�องกล��เผู้ช'ญหน��ติ/อป็>ญห� เพร�ะผู้��น��ท�0น/�ร กท�0ท��ติ วเหน5อป็>ญห�น *นม กจะไม/ยอมแก�ป็>ญห�หร5อร บร� �ติ/อสถุ�นก�รณ์�ติ/�ง ๆ ท�0เก'ดข)*นม� ภ�วะผู้��น��น *นจ)งม�จ�กก�รท�0บ#คคลน *น ๆ ส�ม�รถุท�0จะแก�ป็>ญห�ท�0เก'ดข)*นม�ได� เป็�นบ#คคลท�0ส��เหน�ยกอย�/ติลอดเวล�ว/�เป็@�หม�ยในก�รแก�ป็>ญห�น *นจะเป็�นอย/�งไร และติ�องอ#ท'ศติ วอย/�งไมค'ดถุ)งติ วเอง(ม�สโลว�, 2542, หน�� 67-68)

             คว�มเป็�นผู้��น��หร5อคว�มส�มรถุในก�รน��จะเก'ดข)*นได�จ��เป็�นจะติ�องม�ก�รฝึ=กฝึนในเร50องน�* เร�ยกได�ว/�จะติ�องม�ก�รฝึ=กฝึนภ�วะผู้��น�� (practice leadership) เพ50อจะน��คว�มค'ดของตินเองให�หล#ดพ�นจ�กกรอบแนวคว�มค'ดเด'มไป็ได� น��ให�เก'ดก�รเป็ล�0ยนแป็ลงเพ50อพ ฒน� และป็ร บป็ร#งกระบวนก�รด��เน'นง�นจ�กของเด'มส�/กระบวนก�รด��เน'นง�นแบบใหม/ และน��ให�เก'ดก�รพ ฒน�บ#คคลท�0ส�ม�รถุท��ให�ท#กคนท��ง�นได�อย/�งเติ7มศ กยภ�พ องค�กรใดไร�ซึ่)0งผู้��ท�0ม�คว�มส�ม�รถุในก�รน�� คว�มพย�ย�มท�0จะเป็ล�0ยนแป็ลงและพ ฒน�องค�กรท *งหมดจะล�มเหลว หร5อถุ��ห�กส��เร7จก7อ�จจะใช�เวล�ค/อนข��งน�น เป็�นข *นติอนก�รเป็ล�0ยนแป็ลงท�0ค/อนข��งจะย�กล��บ�กส บสน ไม/ม�ท'ศท�งท�0ช ดเจนแน/นอนท��ให�ผู้��ท�0ม�ส/วนร/วมขบวนก�รเป็ล�0ยนแป็ลงน *นติ�องท#กข�ทรม�น ร� �ส)กเหน50อยท *งก�ยและใจ เก'ดคว�มเคร�ยดหร5อเก'ดคล50นใติ�น�*� ซึ่)0งหม�ยถุ)งเก'ดกล#/มบ#คคลท�0ไมเห7นด�วยและติ/อติ��นก�รเป็ล�0ยนแป็ลง และในหล�ย ๆ คร *ง ก7อ�จจะท��ไม/ส��เร7จเพร�ะท#กคนท�0เก�0ยวข�องเก'ดท�อถุอย หร5อหมดไฟท�0จะเป็ล�0ยนแป็ลงและพ ฒน�น *นเอง (ป็ระพ นธ� ผู้�ส#กย5ด,

2541, หน�� 85)             

Page 11: ทฤษฎีรวม

             ด งน *นก�รเป็ล�0ยนแป็ลงก�รบร'ห�รจะส��เร7จได�หร5อไม/น *นจ��เป็�นติ�องอ�ศ ยคว�มส�ม�รถุในก�รน��ก�รเป็ล�0ยนแป็ลง ค5อผู้��ท�0จะน��ก�รเป็ล�0ยนแป็ลงได�น *นจ��เป็�นติ�องม�ภ�วะผู้��น�� ผู้��น��ท�0แท�จร'งน *นจะไม/ใช�อ��น�จบ�บบ งค บให�คนท��ติ�ม ห�กติ�องม#/งเน�นไป็ท�0ก�รเสร'มสร��งขว ญและก��ล งใจให�ท#กคนกล��ท�0จะเส�0ยง กล��ท�0จะลอง กล��ท�0จะเป็ล�0ยนแป็ลงและป็ร บป็ร#ง โดยท�0ติ วผู้��น��เองก7จะติ�องท��ให�ด�เป็�นติ วอย/�ง ซึ่)0งในท�0ส#ดแล�วค#ณ์สมบ ติ'ท�0ส��ค ญท�0ส#ดของผู้��น��ก7ค5อ ส'0งท�0เร�เร�ยกว/� คว�มน/�เช50อถุ5อ(credibility) น *นเอง (ป็ระพ นธ� ผู้�ส#กย5ด, 2541, หน�� 101) ซึ่)0งสอดคล�องก บแนวค'ดของ ท'ช�0 (2542,หน�� 34-35) ท�0กล/�วว/� ก�รป็ระสบคว�มส��เร7จได�ติ�องอ�ศ ยคว�มส�ม�รถุในก�รจดก�รเป็ล�0ยนแป็ลงอย/�งส'*นเช'ง ซึ่)0งติ�องก�รคว�มส�ม�รถุในก�รยกเล'กและสร��งข)*นใหม/เพ50อให�องค�ด�ข)*น พร�อมท�0จะท��เช/นน *นซึ่�*�แล�วซึ่�*�อ�ก ก�รเป็ล�0ยนแป็ลงน *นอ�จน��ม�ซึ่)0งคว�มเจ7บป็วด แติ/ไม/ว/�ในด��นช�ว'ติหร5อธ#รก'จท#กคนติ�องพบแลจ ดก�รก บคว�มเป็ล�0ยนแป็ลงให�ได� น บว นเร�จะพบก�รเป็ล�0ยนแป็ลงท�0ย�กย'0งข)*นและบ/อยข�น เก'ดข)*นในส งคมเศรษฐก'จ และติล�ด องค�กรจ)งติ�องก�รผู้��น��ท�0ป็ร บท'ศท�งพล งแงอ�รมณ์�ให�ได� ผู้��น��ในภ�คธ#รก'จเอกชน หร5อในภ�คร ฐติ�องย'นด�ท�0จะละเล'กคว�มค'ด ว'ธ�ก�รแบบเก/� ๆ และห�ว'ธ�ใหม/ท�0ด�กว/� เพร�ะเข�ย งติ�องช/วยผู้��ติ�มคนอ50น ๆ ในก�รสร��งส'0งใหม/ ๆ ท�0ด�กว/�ร/วมก น             ท'ช�0 (2542,หน�� 51) ได�สร#ป็ไว�ว/� ก�รเป็�นผู้��น��แห/งก�รเป็ล�0ยนแป็ลงว/�หม�ยถุ)งผู้��น��ท�0ท��ง�นให�ส��เร7จโดยก�รน�� ซึ่)0งป็ระกอบด�วยก�รช�*แนะ และก�รสร��งแรงจ�งใจให�ผู้��อ50น ขณ์ะท�0เผู้ด7จก�รใช�คว�มกล ว ก�รลงโทษ เพ50อเร�ยกร�องให�ผู้��อ50นป็ฏ'บ ติ'ติ�มค��ส 0ง ผู้��น��แห/งก�รเป็ล�0ยนแป็ลงจะป็ร บคว�มค'ดของผู้��อ50นเพ50อก/อให�เก'ดคว�มกระติ5อร5อร�น ผู้��น��จะใช�โอก�สท#ก ๆ ป็ระก�รท�0ม�ในก�รส50อส�รก บผู้��ติ�ม และผู้��น��ย งเป็�นผู้��ท�0คอยให�แรงสน บสน#นแก/ผู้��ติ�มของติน ไม/ว/�ด�วยคว�มร� �ส)กติ วหร5อส ญช�ติญ�ณ์ผู้��น��ม�ด�วยก น 3

ระด บ ค5อ ระด บเทคน'ค ระด บก�รเม5อง และระด บว ฒนธรรมองค�กร ซึ่)0งขย�ยคว�มได�ว/� เทคน'คช/วยให�องค�กรใช�ทร พย�กรในก�รด��เน'นง�นได�อย/�งม�ป็ระส'ทธ'ภ�พ ก�รเม5องเก�0ยวก บว'ธ�ใช�อ�จ อ'ทธ'พล ร�งว ลในก�รจ�งใจผู้��อ50น และว ฒนธรรมป็ระกอบด�วย ค/�น'ยม ว'ถุ�ท�0หล/อหลอมคนเข��ด�วยก น ท#กส'0งท�0กล/�วม�ม�ผู้ลติ/อว'ธ�ค'ดและพฤติ'กรรมของคน ด งน *น ผู้��น��ติ�องให�คว�มส��ค ญก บระบบท *งส�มอย/�งครบถุ�วน แลส'0งท�0ผู้��น��ติ�องท��เพ50อก/อให�เก'ดก�รเป็ล�0ยนแป็ลง น *นก7ค5อจะติ�องติรวจด�สภ�พป็>จจ#บ นเพ50อห�ว'ธ�ก�รท��ง�นท�0ด�ข)*น ถุ�กติ�องย'0งข)*น และฉล�ดข)*น และส'0งท�0ส��ค ญท�0ส#ดค5อ ก�รมองให�เห7นจ#ดท�0ติ�องก�รเป็ล�0ยนแป็ลงและลงม5อท�� ซึ่)0งส�ม�รถุจ��นกหน��ท�0ออกเป็�น 2 ข�อหล กค5อ (1) ยอมร บคว�มจร'ง ติรวจสภ�พป็>จจ#บ นอย/�งท�0ม นเป็�น ไม/ใช�อย/�งท�0ม นเคยหร5อเร�ทอย�กให�เป็�น (2) ติอบสนองติ/อสถุ�นก�รณ์�อย/�งเหม�ะสม             ก�รท�0ผู้��น��จะส�ม�รถุสร��งองค�กรให�แข7งแกร/งได�ติลอดไป็น *น จะย)ดแนวค'ดทฤษฎี�ใดทฤษฎี�หน)0งเป็�นหล กในก�รบร'ห�รจดก�รติลอดไป็คงเป็�นไป็ไม/ได� เน5*อห�ของก�รจ ดก�รบ�งอย/�งก7ไม/ส�ม�รถุน��ไป็ใช�ให�เก'ดป็ระโยชน�ได�ท#กสถุ�นก�รณ์� บ�งท�เน5*อห�ท�0พ�ดถุ)งล��สม ยไป็แล�ว แติ/แนวค'ดของภ�วะผู้��น��แห/งก�รป็ร บเป็ล�0ยน (transformational leaderships) ส�ม�รถุน��ไป็ป็ระย#กติ�ใช�เพ50อร บม5อก บคว�มเป็ล�0ยนแป็ลงของส งคมโลกได� เพร�ะเน5*อห�ของก�รจ ดก�รคว�มเป็ล�0ยนแป็ลงเฉพ�ะเร50องส�ม�รถุเก7บไว�ใช�ในว นหน��ได� โดยม�หล กท�0ว/�คว�มจร'งส'0งเด�ยวท�0ไม/เคยเป็ล�0ยนค5อ ท#ส'0งท#กอย/�งล�วนเป็ล�0ยนแป็ลง ไม/ว/�สถุ�นก�รณ์�จะเป็�นเช/นใด ถุ��ผู้��น��ม�คว�มส�ม�รถุในก�รพ ฒน�คว�มค'ด ก�รป็ล�กฝึ>งค/�น'ยม ก�รเสร'มพล งในท�งสร��งสรรค� และก�รติ ดส'นใจได� เม50อน *นผู้��น��ก7จะส�ม�รถุสร��งองค�กรท�0แข7งแกร/งข)*นได�จ�กก�รสอนให�ผู้��อ50นท��ติ�มเข� ส'0งหน)0งท�0ควรจ��ไว�ค5อ ผู้��คนท�0ป็ระสบคว�มส��เร7จน *นติ�องผู้จญก บคว�มเป็ล�0ยนแป็ลงซึ่�*�แล�วซึ่�*�เล/� และส'0งท�0คนเหล/�น�*ท��ก7เพ50อก/อให�เก'ดองค�กรแห/งช ยชนะ (ท'ช�0,2542, หน�� 34-35)             ผู้��น��แห/งก�รป็ร บเป็ล�0ยน หร5อผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็จะพย�ย�มเป็ล�0ยนแป็ลงท *งองค�กรจ�กสภ�วะหร5อว ฒนธรรมหน)0ง ไป็เป็�นสภ�วะหร5อว ฒนธรรมอ�กอย/�งหน)0ง คว�มเป็�นผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็จะเก�0ยวพ นก บคว�มเป็�นผู้��น��เช'งบ�รม�ส�งม�ก เพร�ะว/�ผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็จะสร��งคว�มร� �สกของคว�มไว�ว�งใจ และคว�ม

Page 12: ทฤษฎีรวม

ศร ทธ�ท�0เข�มแข7ง ด งน *นเข�ส�ม�รถุกระติ#�นก�รป็ฏ'ร�ป็หล�ยอย/�งภ�ยในว ฒนธรรมขององค�กรได� ผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็จะป็ฏ'บ ติ'ง�นท�0ส��ค ญหล�ยอย/�ง ผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็จะเพ'0มคว�มติระหน กของผู้��ติ�มติ/อป็>ญห�และผู้ลท�0ติ�มม�ของป็>ญห�ขององค�กร สม�ช'กองค�กรจะติ�องเข��ใจป็>ญห�ท�0ม�ล��ด บคว�มส��ค ญส�งติ/อองค�กร และอะไรจะเก'ดข)*นถุ��ป็>ญห�ไม/ได�ถุ�กแก�ไขให�ส��เร7จ ผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็จะสร��งว'ส ยท ศน�ของส'0งท�0องค�กรควรจะเป็�น สร��งคว�มผู้�กพ นติ/อว'ส ยท ศน�น *นท 0วท *งองค�กร และสน บสน#นก�รเป็ล�0ยนแป็ลงท 0วท *งองกรท�0สน บสน#นว'ส ยท ศน� องค�ป็ระกอบท�0ส��ค ญของกระบวนก�รป็ฏ'ร�ป็ม�หล�ยอย/�งค5อ (สมยศ น�ว�ก�ร,2540,หน�� 225-226)

             1. ก�รสร��งว'ส ยท ศน� (visioning) ค5อ คว�มส�ม�รถุของผู้��น��ท�0จะสร��งว'ส ยท ศน�หร5อมองอน�คติขององค�กรอย/�งช ดเจน ก�รสร��งว'ส ยท ศน�อ�จจะม�ร�ป็แบบม�กว/�หน)0งอย/�ง แทนท�0จะเร�ยกร�องให�บ#คลท#กคนภ�ยในองค�กรม#/งไป็ติ�มแผู้นท�0เส�นท�งว'ส ยท ศน�ของผู้��น�� ผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็อ�จจะพย�ย�มให�บ#คคลแติ/ละคนม�ว'ส ยท ศน�ของเข�เอง ด งท�0 ผู้��บร'ห�รคนหน)0งได�กล/�วว/� ผู้��น��ร บผู้'ดชอบไม/เพ�ยงแติ/ก�รม�ว'ส ยท ศน�เท/�น *น แติ/จะติ�องร บผู้'ดชอบกระบวนก�รของก�รสร��งว'ส ยท ศน�ท 0วท *งองค�กรอ�กด�วย             2. ก�รสร��งค/�น'ยม (valuing) ค5อ ผู้��น��จะก��หนดค/�น'ยมพ5*นฐ�นของก�รป็ฏ'ร�ป็องค�กรข)*นม� ค/�น'ยมเหล/�น�*จะถุ�กใช�เป็�นแบบจ��ลองโดยผู้��น�� และได�ถุ�กย)ดถุ5อไว�อย/�งสม�0�เสมอเม50อผู้��น��และผู้��ติ�มม#/งท�0จะบรรล#ว'ส ยท ศน� ค/�น'ยม พฤติ'กรรมของผู้��น��จะถุ�กร� �ส)กท 0วท *งองค�กร และม#/งไป็ส�/ก�รป็ฏ'บ ติ'ท 0วท *งองค�กรด�วย             3. ก�รถุ/�ยทอดและก�รบ นด�ลใจ (articulating and inspring)  ค5อ คว�มส�ม�รถุของผู้��น��ในก�รถุ/�ยทอดว'ส ยท ศน�ให�เป็�นถุ�อยค��เช'งป็ฏ'บ ติ'ท�0เห7นได�ช ด และม�ค#ณ์สมบ ติ'ท�0เร��ใจผู้��ติ�ม หร5อท��ให�พวกเข�ติ�องก�รร/วมท�มง�น             4. ก�รกระจ�ยอ��น�จและก�รติ'ดติ/อส50อส�ร (empowering and communication)

ห วใจของคว�มเป็�นผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็ค5อ คว�มส�ม�รถุของผู้��น��ท�0จะบ นด�ลคว�มเช50อของผู้��ติ�มว/�พวกเข�ส�ม�รถุม�ส/วนช/วยอย/�งส��ค ญติ/อก�รบรรล#ว'ส ยท ศน� ซึ่)0งจะเก�0ยวพ นก บก�รกระจ�ยอ��น�จให�แก/ผู้��ติ�มด�วยก�รให�พวกเข�ม�คว�มร� �ส)กว/�ติ วพวกเข�ม�ค#ณ์ค/� และช/วยให�พวกเข�ได�ใช�ข�ดคว�มส�ม�รถุส/วนบ#คคลอย/�งเติ7มท�0 เพ50อท�0จะเผู้ช'ญก บคว�มท��ม�ยใหม/ ๆ ผู้��น��จะพ ฒน�ผู้��ติ�มด�วยก�รแก�ป็>ญห�ร/วมก น และก�รมอบหม�ยง�นซึ่)0งจะช/วยให�ผู้��ติ�มม�คว�มเช50อม 0นตินเองส�งข)*น ก�รกระจ�ยอ��น�จจะถุ�กสน บสน#นด�วยคว�มเติ7มใจของผู้��น��ท�0จะท��ง�นร/วมก น             ฉะน *น จ)งอ�จกล/�วได�ว/� ผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็ค5อ บ#คคลท�0ได�จ'นติน�ก�รอน�คติขององค�กรของพวกเข� ถุ/�ยทอดว'ส ยท ศน�อย/�งช ดเจนแก/สม�ช'กขององค�กรเพ50อสร��งแรงบ นด�ลใจ สน บสน#นแรงจ�งใจท�0ส�งกว/�แรงจ�งใจท�0ส�ม�รถุค'ดว/�เป็�นไป็ได� แม�ว/�บ�รม�จะม�บทบ�ทท�0ส��ค ญภ�ยในกระบวนก�รเช'งป็ฏ'ร�ป็ ผู้��น��เหล/�น *นจะเป็�นม�กว/�ห วหน��กองเช�ยร� แติ/จะพ ฒน�และกระติ#�นผู้��ติ�มของพวกเข�เป็�นร�ยบ#คคล ด งน *นผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็จะเก�0ยวพ นก บ (1) ก�รเพ'0มระด บองจ'ติส��น)กติ/อคว�มส��ค ญ แลค#ณ์ค/�ขยองผู้ลล พธ� (2) ก�รท��ให�ผู้��ติ�มอย�/เหน5อผู้ลป็ระโยชน�ของพวกเข�เองเพ50อผู้ลป็ระโยชน�ของกล#/มหร5อองค�กรและ (3)

ก�ร�ยกระด บหร5อก�รขย�ยขอบเขติคว�มติ�องก�รท�0ส��ค ญของบ#คคลให�กว��งข)*น ผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็จ)งถุ�กอธ'บ�ยว/�เป็�นบ#คคลท�0ส�ม�รถุท��ให�แรงจ�งและคว�มติระหน กส�งข)*นและได�ร บป็ฏ'ก'ร'ย�จ�กผู้��ติ�ม เช/น คว�มไว�ว�งใจ คว�มป็ระท บใจ คว�มจงร กภ กด�และคว�มเช50อม 0นติ/อองค�กร

บรรณานำ�กรมื่

ป็ระพ นธ� ผู้�ส#กย5ด. (2541). ท�งเล5อก ท�งรอด,กร#งเทพมห�นคร: เอเอ�ร� อ'นฟอร�เมช 0น แอนด�พ บบล'เคช 0น.

Page 13: ทฤษฎีรวม

ม�สโลว�,เอ,เอช. (2542). ก�รจ ดก�รและก�รบร'ห�ร (ว�ระ สถุ'ติถุ�วร แป็ล). กร#งเทพมห�นคร: เดอะม�สเติอร�เจอร�น ส.

ท'ช�0.โนเอล เอ7ม. (2542). กลไกสร��งภ�วะผู้��น�� (ทรงว'ทย� เขมเศรษฐ� แป็ล). กร#งเทพมห�นคร: พ'มพ�ด�.

ว�รว#ธ ม�ฆะศ'ร�นนท�. (2541). ก�รพ ฒน�ว'ส ยท ศน�ผู้��น��. กร#งเทพมห�นคร: เอ7กซึ่เป็อร�เน7ท.

ส5บค�นเม50อ ว นท�0 1 ธ นว�คม 2553ว ชระ บ นท)กก�รเข��

by วั�ชระ

ทฤษฎีภาวัะผู้��นำ�าการเปลั�ยนำแปลัง (ติ)อ)

« 5 เมื่��อ: ธ.ค. 01, 2010, 11:25:19 am »

ทฤษฎีภาวัะผู้��นำ�าการเปลั�ยนำแปลัง (ติ)อ)

             คว�มเป็�นผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็ (transformational leadership) เป็�นแนวคว�มค'ดท�0ร 'เร'0มโดย Jame McGregor Burns และจ�กผู้ลก�รว'จ ยของ Bernard M. Bass ได�ท��ให�เก'ดก�รพ ฒน�ว'ธ�ก�รศ)กษ�คว�มเป็�นผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็ข)*นม� โดยแบสเช50อว/�คว�มเป็�นผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็จะเก'ดข)*นเม50อ (1)ผู้��น��ขย�ยและเพ'0มคว�มสนใจของผู้��ติ�มของพวกเข� (2) เม50อพวกเข�ได�สร��งคว�มติระหน กและก�รยอมร บคว�มม#/งหม�ยและภ�รก'จของกล#/ม และ(3) เม50อพวกเข�ได�กระติ#�นผู้��ติ�มของพวกเข�ให�มองไป็เหน5อผู้ลป็ระโยชน�ของพวกเข�เอง เพ50อผู้ลป็ระโยชน�ขององค�กร ซึ่)0งคว�มเป็�นผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็จะม�ค#ณ์ล กษณ์ะอย�/ 4

อย/�งด�วยก นค5อ (สมยศ น�ว�ก�ร, 2540, หน�� 235-236)             

             1. ก�รใช�บ�รม� ซึ่)0งจะเก�0ยวพ นก บก�รใช�ว'ส ยท ศน�และจ'ติส��น)กท�งภ�รก'จ และป็ล�กฝึ>งคว�มฝึ>งคว�มภ�ม'ใจ เพ50อท�0จะให�ผู้��ติ�มม�คว�มไว�ว�งใจ คว�มจงร กภ กด� และเช50อถุ5อในติ วผู้��น�� ภ�วะผู้��น��โดยก�รสร��งบ�รมน�* ถุ5อเป็�นศ�นย�กล�งของกระบวนก�รภ�วะผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็ เพร�ะม�อ��น�จและอ'ทธ'พลม�กท�0ส#ดในบรรด�กระบวนก�รอ50น ๆ 3 ด��น ของภ�วะผู้��น��เช'งป็ฏ'ร�ป็ท�0ร /วมก นเป็�นค#ณ์ล กษณ์ะของผู้��น��                           2. ก�รบ นด�ลใจ จะเก�0ยวพ นก บก�รติ'ดติ/อส50อส�ร คว�มค�ดหว งท�0ส�ง ก�รใช�ส ญล กษณ์�เพ50อท�0รวมพล ง ก�รแสดงออกคว�มม#/งหม�ยท�0ส��ค ญด�วยว'ถุ�ท�งท�0เร�ยบง/�ยและเป็�นกระบวนก�รท�0ผู้��น��ท��ให�ผู้��ติ�มเก'ดอ�รมณ์�กระติ#�นจ�งใจให�ไม/เห7นป็ระโยชน�ส/วนติน แติ/อ#ท'ศเพ50อท�มง�น             3. ก�รกระติ#�นคว�มค'ดเห7น จะเก�0ยวพ นก บก�รส/งเสร'มคว�มค'ดเห7น คว�มม�เหติ#ผู้ล และก�รแก�ป็>ญห�อย/�งรอบคอบ เป็�นผู้ลให�ผู้��ติ�มเก'ดคว�มพย�ย�มในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นม�กข)*น และแก�ป็>ญห�ในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นด�วยคว�มเร�ยบร�อย             4. ก�รพ'จ�รณ์�ส/วนบ#คคล จะเก�0ยวพ นก บก�รให�คว�มสนใจส/วนบ#คคล ก�รป็ฏ'บ ติ'ติ/อผู้��ติ�มเป็�นร�บบ#คคล ก�รสอนง�น และก�รให�ค��แนะน�� หล กก�รส��ค ญของก�รค��น)งถุ)งเอกบ#คคลค5อ ผู้��ติ�มแติ/ละคนม�คว�มติ�องก�รท�0แติกติ/�งก น โดยเฉพ�ะผู้��ติ�มบ�งคนคว�มติ�องก�รของเข�เหล/�น *นจะเป็ล�0ยนแป็ลงได�ด�วยอ'ทธ'พลของผู้��น�� ด งน *น ผู้��น��ก�รเป็ล�0ยนแป็ลงจ)งติ�องม�คว�มส�ม�รถุในก�รว'น'จฉ ย

Page 14: ทฤษฎีรวม

และยกระด บคว�มติ�องก�รของแติ/ละคน บ#คคลให�เป็�นคนท�0ม�ศ กยภ�พ             จ�กข�อม�ลด งกล/�วข��งติ�น ผู้��น��จะติ�องเข��ใจหน��ท�0 ก�รท��ให�ทร พย�กรบ#คคลซึ่)0งถุ5อว/�เป็�นทร พย�ส'นท�0ส��ค ญท�0ส#ดม�ค/�เพ'0มข)*นส��หร บโลกในอน�คติ เพ50อก/อให�เก'ดพล งร/วมในก�รเป็ล�0ยนแป็ลง และพ ฒน�องค�กรให�บรรล#เป็@�หม�ย อ�กท *งเป็�นองค�กรท�0ส�ม�รถุร กษ�คว�มส��เร7จให�ย 0งย5นได� โดยผู้��น��จะติ�องม�คว�มส�ม�รถุในก�รน��หร5อภ�วะผู้��น�� ซึ่)0งป็ระกอบด�วยองค�ป็ระกอบหล ก 2 ด��น ด�วยก น องค�ป็ระกอบแรกค5อ คว�มน/�เช50อถุ5อ ส�ม�รถุเป็�นแบบอย/�งท�0ด�ท *งด��นก�รค'ด ก�รป็ฏ'บ ติ'ขององค�กร เช/น เป็�นผู้��ท�0ม�ว'ส ยท ศน� ส�ม�รถุมองก�รณ์�ไกล มองเห7นเป็@�หม�ยขององค�กรได�อย/�งช ดเจน เป็�นคนท�0เฉล�ยวฉล�ด ม�คว�มค'ดร'เร'0มสร��งสรรค�อย�/ติลอดเวล� สม�รถุป็ร บคว�มค'ดให�เท/�ท นกบคว�มเป็ล�0ยนแป็ลง เป็�นคนท�0ม�พล งม#/งม 0นติ/อคว�มส��เร7จ เป็�นคนท�0ม�คว�มม 0นคงท�งอ�รมณ์� ม�ส#ขภ�พจ'ติท�0ด� เป็�นติ�น ซึ่)0งภ�วะผู้��น��ด��นน�*จะก/อให�เก'ดคว�มไว�ว�งใจ คว�มจงร กภ กด� และคว�มผู้�กพ นในติ วผู้��น�� และองค�ป็ระกอบท�0สองค5อ ม�คว�มส�ม�รถุเช'งบร'ห�รจ ดก�รก บก�รเป็ล�0ยนแป็ลงได�โดยส�ม�รถุป็ร บท'ศท�งก�รด��เน'นง�นขององค�กรให�ส�ม�รถุติอบสนองติ/อสถุ�นก�รณ์�ได�อย/�งม�ป็ระส'ทธ'ภ�พ และค#ณ์ล กษณ์ะท�0ก/อให�เก'ดคว�มส�ม�รถุเช'งบร'ห�รจ ดก�ร เช/นม�คว�มส�มรถุในก�รสร��งว'ส ยท ศน�ท 0วท *งองค�กร โดยส�ม�รถุมองอน�คติขององค�กรท�0ก��ล งจะม#/งไป็อย/�งช ดเจน ม�คว�มกล��ท�0จะป็ร บเป็ล�0ยนกระบวนก�รท��ง�น ม�คว�มส�ม�รถุในก�รสอน ก�รช�*แนะ เพ50อสร��งผู้��น��เพ'0มข)*นในท#กระด บช *นขององค�กร เป็�นติ�น ซึ่)0งคว�มส�ม�รถุด งกล/�วน�* จะก/อให�เก'ดคว�มส�ม�รถุในก�รแข/งข นขององค�กรน *นเอง             แนวคว�มค'ดเก�0ยวก บภ�วะผู้��น��ท�0ได�กล/�วถุ)งในข��งติ�นน *นสอดคล�องก บแนวคว�มค'ดผู้��น��ของ Ulrich (1996, p.215) ได�กล/�วถุ)ง ผู้��น��ท�0จะป็ระสบคว�มส��เร7จได�ติ�องเป็�นบ#คคลท�0น/�เช50อถุ5อ และติ�องม�คว�มส�ม�รถุในก�รบร'ห�รองค�กรด�วย และ Ulrich ได�น��เสนอแบบจลองคว�มค'ดของผู้��น��ในอน�คติ ด งน�*  leadership charge = credibility x  capability หร5ออ�จกล/�วได�ว/� ภ�วะผู้��น��เก'ดจ�กองค�ระกอบ 2 ด��น ค5อ ค#ณ์ล กษณ์ะส/วนตินด��นคว�มน/�เช50อถุ5อ ป็ระกอบก บคว�มส�ม�รถุเช'งบร'ห�รจ ดก�ร             ถุ)งเวล�แล�วท�0ท#กคนควรห นม�สร��งคว�มเข��ใน ภ�วะผู้��น�� ท�0จ��เป็�นส��หร บส งคมไทย โดย‘‘ ’’

เฉพ�ะในย#คท�0ติ�องพ ฒน�ให�พ�นจ�กภ�วะว'กฤติท�งเศรษฐก'จ ห�กส งคมม�ผู้��น��ท�0ม�อ'ทธ'พล แติ/ไม/ม�อ��น�จเป็�นจ��นวนม�กท�0ส�ม�รถุก/อให�เก'ดก�รเป็ล�0ยนแป็ลงและพ ฒน�ส งคมอย/�งแท�จร'ง ติ/�งจ�กในย#คสม ยน�*ซึ่)0งม�ผู้��น��ท�0ม�อ��น�จเป็�นจ��นวนม�ก ซึ่)0งได�อ��น�จม�ด�วยก�รแย/งช'งติ/อส��ก น แติ/ไม/ได�ม�อ'ทธ'พลในก�รเป็ล�0ยนแป็ลงส งคมใด ๆ ให�เก'ดข)*นเลย เพ50อว/�ก�รพ ฒน�ส งคมไทยจะเป็�นก�รพ ฒน�ท�0ย 0งย5น (สงวน น'ติยร มภ�พงศ�และส#ทธ'ล กษณ์� สม'ติะส'ร',2540, หน�� 20)             

             ด งพ#ทธพจน�ท�0แสดงให�เห7นคว�มส��ค ญของผู้��น��ติ/อคว�มอย�/รอด สว สด'ภ�พ และส นติ'ส#ขของส งคม และป็ระเทศช�ติ'ท *งหมด ด งน�* เม50อฝึ�งโคว/�ยข��มน�*� ถุ��โคจ/�ฝึ�งไป็คติหมดท *งฝึ�งน *นก7ไป็คติติ�ม‘‘

ก น เพร�ะว/�ม�ผู้��น��ท�0ไป็คติฉ นใดในหม�/มน#ษย�ก7ฉ นน *น บ#คคลผู้��ใดได�ร บสมม#ติ'ให�เป็�นใหญ/ ห�กบ#คคลผู้��น *น’’

ป็ระพฤติ'ไม/เป็�นธรรม หม�/ป็ระช�ชน นอกน *นก7จะป็ระพฤติ'ซึ่�*�เส�ยห�ย แว/นแคว�นท *งหมดก7จะย�กเข7ญ ห�กผู้��ป็กครองเป็�นผู้��ย�กไร�ค#ณ์ธรรม ซึ่)0งในท�งติรงก นข��ม เม50อฝึ�งโคว/�ยข��มน�*� ถุ��โคจ/�ฝึ�งไป็ติรงโคหมด‘‘

ท *งฝึ�งก7ไป็ติรง เพร�ะม�ผู้��น��ท�0ไป็ติรงฉ นใดในหม�/มน#ษย�ก7ฉ นน *น บ#คคลผู้��ใดได�ร บสมม#ติ'ให�เป็�นใหญ/ ห�กคนน *นป็ระพฤติ'ชอบธรรม หม�/ป็ระช�ชนนอกน *นก7จะพลอยด��เน'นติ�ม ท *งแว/นแคว�นก7จะเป็�นส#ข ห�กผู้��ป็กครองติ *งอย�/ในธรรม และเม50อพ�ดติ�มสภ�พของส งคมมน#ษย�ก7จะได�ร บคว�มหม�ยของผู้��น��ว/� ผู้��น��’’ ‘‘

ค5อ บ#คคลท�0จะม�ป็ระส�นช/วยให�คนท *งหล�ยรวมก น โดยท�0ว/�จะเป็�นก�ร�อย�/รวมก นก7ติ�ม หร5อท��ก�รร/วมก นก7ติ�ม ให�พ�ก นไป็ด�วยด�ส�/จ#ดม#/งหม�ยท�0ด�ง�ม ก�รพ�ก นไป็ด�วยด�น *นหม�ยถุ)ง ไป็โดยสว สด�หร5อโดย’’

สว สด'ภ�พผู้/�นพ�นภ ยอ นติร�ยอย/�งเร�ยบร�อยและเป็�นส#ข เป็�นติ�น ส/วนก�รบรรล#ถุ)งจ#ดม#/งหม�ยท�0ด�ง�มน *น หม�ยถุ)ง โดยถุ�กติ�องติ�มธรรม โดยน ยน�* ภ�วะผู้��น��ก7ค5อค#ณ์สมบ ติ' เช/น สติ'ป็>ญญ� คว�มด�ง�ม

Page 15: ทฤษฎีรวม

คว�มร� �คว�มส�ม�รถุขยองบ#คคล ท�0ช กน��ให�คนท *งหล�ยม�ป็ระส�นก นและพ�ก นไป็ส�/จ#ดม#/งหม�ยท�0ด�ง�ม (พระธรรมป็Gฎีก, 2541, หน�� 1-3)

             คนไทยส/วนใหญ/ย งม�คว�มเข��ใจในเร50องผู้��น�� หร5อแนวค'ดเก�0ยวก บผู้��น��ไม/ค/อยติรงก บท�0ท 0วโลกเข�ย)ดถุ5อก น คนไทยม กจะย)ดถุ5อค/�น'ยมท�0ไม/ถุ�กติ�อง เช/น ในสม ยหน)0งม�ก�รป็ล�กฝึ>งค/�น'ยมท�0ว/� เช50อ‘‘

ผู้��น�� ช�ติ'พ�นภ ย ซึ่)0งถุ5อเป็�นจ#ดเร'0มติ�นท�0อ นติร�ยม�ก อ�จจะติ�องถุ5อว/�เป็�นจ#ดเร'0มติ�นของคว�มย#/งย�ก’’

และคว�มส บสนของส งคมไทย เพร�ะถุ��เด�0ยวน�*ม�ใครคนใดคนหน)0งติ *งติ วเองว/�ฉ นเป็�นผู้��น��และบอกเช50อฉ นแล�วจะพ�นภ ย ถุ5อว/�เป็�นก�รสร��งค#ณ์ค/�และค/�น'ยมท�0ไม/ถุ�กติ�อง ไม/ว/�จะเป็�นใครก7แล�วแติ/ท�0ค'ดเช/นน�*คงไม/เข��ใจคว�มหม�ยของค��ว/�ผู้��น��ท�0จร'งแล�ว  ผู้��น�� ไม/ใช�ผู้��ท�0จะน��คนอ50น แติ/ผู้��น��ท�0ด�ค5อผู้��ท�0ผู้��อ50น‘‘ ’’

อย�กเด'นติ�ม น *นหม�ยถุ)งว/�ล กษณ์ะก�รเป็�นผู้��น��น *นไม/ได�ม�จ�กติ วเอง หร5อติ *งติ วเอง แติ/ติ�องม�คนอ50นท�0เข�ร� �ส)กว/�เร�เป็�นผู้��น�� โดยเก'ดจ�กคว�มศร ทธ�ในติ วเร� ก�รท�0จะสร��งคว�มศร ทธ�ได�น *นจะติ�องเก'ดจ�กพฤติ'กรรมก�รด��เน'นช�ว'ติ และส'0งท�0ผู้��น *นสร��งสรรค�ม�เป็�นเวล�ช��น�น ไม/ว/�จะเป็�นน�เร50องของค��พ�ด พฤติ'กรรม หร5อก�รกระท��ใด ๆ ซึ่)0งอย�/บนม�ลฐ�นของค#ณ์ธรรมและจร'ยธรรม ก�รท�0เป็�นผู้��น��ได�และเป็�นผู้��น��ท�0ย 0งย5น ส'0งท�0ข�ดไม/ได�ก7ค5อ คว�มร� �ส)กผู้'ด คว�มร� �ส)กชอบ ร� �ส)กควรไม/ควร โดยส'0งซึ่)0งควบค#มก�รกระท��ของตินเองน *นก7ค5อ ค#ณ์ธรรมและจร'ยธรรม นอกจ�กเร50องค#ณ์ธรรมและจร'ยธรรมแล�ว บ#คคลท�0ก��วส�/คว�มเป็�น ผู้��น�� ส��หร บส งคมไทย ย งจ��เป็�นติ�องป็ระกอบด�วยค#ณ์สมบ ติ'อ50น ๆอ�ก องค�ป็ระกอบของ‘‘ ’’

ผู้��น��น *น ห�กพ'จ�รณ์�จะพบว/�ผู้��น��จะติ�องเป็�นผู้��ท�0ส�ม�รถุท��ให�คนอ50นคล�อยติ�ม เพร�ะม�ศร ทธ�ติ/อคนคนน *น ก�รพ�ดให�คนอ50นเข��ใจก7เป็�นเร50องส��ค ญ ก�รส50อส�รท�0ช ดเจนแจ/มแจ�งเป็�นส'0งส��ค ญในก�รส50อคว�มหม�ยให�เก'ดคว�มเข��ใจซึ่)0งก นและก น อ�กท *งล กษณ์ะของผู้��น��ย งติ�องม�คว�มส งเกติ ม�คว�มเช50อม 0น ให�เห7นว/�จะท��อะไรติ�องม�หล กก�ร เพร�ะเร�อย�/ในส#ญญ�ก�ศไม/ได� จ��เป็�นติ�องม�กรอบอะไรบ�งอย/�งท�0เข��ม�ค#�มครองป็@องก นส'0งท�0เร�หวงแหน เช/น คว�มเช50อม 0นในเร50องของส'ทธ'มน#ษยชน ก�รป็กครองระบอบป็ระช�ธ'ป็ไติร เป็�นติ�น ป็ระก�รถุ ดม�ก7ค5อ ผู้��น��จะติ�องม�ว'ส ยท ศน� เพร�ะถุ��ม วแติ/ห�เช��ก'นค�0� เม�ไป็ว น ๆ แติ/ละว นจ ดก�รแติ/ป็>ญห�เฉพ�ะหน��ก7ย�กจะด�แลติ วเอง ในอน�คติผู้��น��จ)งติ�องม�ระบบของก�รค'ดและก�รบร'ห�ร นอกจ�กน *นแล�ว ก�รขวนขว�ยห�คว�มร� �ใส/ติ วเป็�นจ#ดเร'0มติ�นท�0ส��ค ญม�ก ใครหย#ดเม50อไหร/คนอ50นกะข)*นหน�� เม50อโลกเป็ล�0ยนไป็เร50อย ๆ คว�มส�ม�รถุของคนเร�ท�0จะติ'ดติ�มเหติ#ก�รณ์�ให�เท/�ท นโลกและท นติ/อคว�มค'ด คว�มร� �ส)กและส�ม ญส��น)กของค�/แข/งข นค5อส'0งส��ค ญท�0ส#ดและในย#คสม ยน�*บทบ�ทของผู้��น��ค5อ ติ�อง น�� ไม/ใช/ จ ดก�ร ติ�องกระติ#�นคนให�ท��ด�วยคว�มร� �ส)กอย�กท�� อด�ติป็ระธ�น�ธ'บด�ไอ‘‘ ’’ ‘‘ ’’

เซึ่นฮ�วร� เคยกล/�วว/� ผู้��น��ท�0ด� ‘‘ (good leader) ค5อ เร�อย�กให�ล�กน�องท��อะไร เม50อล�กน�องเร'0มท��ในส'0งน *นก7เป็�นเพร�ะเข�อย�กท��ด�หร5อไม/ด�ก7ท�� เพร�ะเป็�นคว�มค'ดท�0เข�ค'ดม นข)*นม�เอง ’’ อ�น นท� ป็>นย�รช#น,2541, หน�� 12-13)

บรรณานำ�กรมื่

สมยศ น�ว�ก�ร,(2540).ก�รบร'ห�รและพฤติ'กรรมองค�ก�ร กร#งเทพมห�นคร: ผู้��จ ดก�ร.

พระธรรมป็Gฏก (ป็.อ. ป็ย#ติโติ). (2541). ผู้��น��(พ'มพ�คร *งท�02). กร#งเทพมห�นคร: มติ'ชน.

สงวน น'ติย�ร มภ�พงศ�, และส#ทKล กษณ์� สม'ติะส'ร', (2544). ภ�วะผู้��น��คว�มส��ค ญติ/ออน�คติไทย กร#งเทพมห�นคร: พ'มพ�ไทย.

อ�น นท� ป็>นย�รช#น. (2541). ”ผู้��น�� ค5อผู้��ท�0คนอ50นอย�กติ�ม” ,กร#งเทพมห�นคร: มติ'ชน.

Page 16: ทฤษฎีรวม

Ulrich,D. ( 1996 ). The leader of the Future: New visions, strategies, and  practices for the next era. San Francisco: Jossey-Bass publishers.

ส5บค�นเม50อ ว นท�0 1 ธ นว�คม 2553ว ชระ บ นท)กก�รเข��

by วั�ชระ

แนำวัคิ�ดทฤษฎีการเปลั�ยนำแปลัง

« 6 เมื่��อ: ธ.ค. 01, 2010, 11:34:49 am »

แนำวัคิ�ดทฤษฎีการเปลั�ยนำแปลัง

             ในช/วงท�0ส งคมโลกม�ก�รเป็ล�0ยนแป็ลงอย/�งรวดเร7ว ล�ยองค�กรโดยเฉพ�ะในภ�คร ฐติ�องป็ระสบก บภ�วะว'กฤติ'จ�กก�รใช�ระบบร�ชก�รในก�รบร'ห�รง�นขององค�กรเน50องจ�กระบบร�ชก�รไทยเป็�นระบบท�0อ# �ยอ��ย อ/อนแอ ไม/ท นสม ย จ)งไม/สนองติอบติ/อคว�มติ�องก�รของป็ระเทศและโลกได� สงวน น'ติย�ร มภ�พงษ� และส#ทธ'ล กษณ์� สม'ติะส'ร' (2540, หน�� 18-21) ได�ว'เคร�ะห�ระบบร�ชก�รไทยซึ่)0งส�ม�รถุสร#ป็คว�มได�ว/�ระบบร�ชก�รไทยได�เผู้ช'ญก บภ�วะว'กฤติอย/�งน�อย 3 ป็ระก�ร ด�วยก นค5อ             1. ว'กฤติจ�กโครงสร��งอ��น�จ ส�เหติ#น)0งท�0โครงสรร��งท *งระบบของร�ชก�รไทยอย�/ในภ�วะว'กฤติม�จ�กโครงสร��งของอ��น�จท�0รวมศ�นย�กล�งอย�/ท�0กระทรวง  กรม กองติ/�ง ๆ ท�0ม�ผู้ลติ/อโครงสร��งก�รท��ง�นท *งระบบ โครงสร��งอ��น�จด งกล/�วได�ฝึ>งร�กอย/�งซึ่ บซึ่�อนม�เป็�นเวล�ย�วน�น จนสร��งสภ�พแวดล�อมท�0ท��ให�คนท��ง�นในระบบหร5อข��ร�ชก�รเก'ดพฤติ'กรรมแลว'ธ�ค'ด ซึ่)0งพ ฒน�จนกล�ยเป็�นว ฒนธรรมขององค�กรท�0แก�ไขย�กอย/�งย'0ง เช/น ว ฒนธรรมของก�รไม/กล��ค'ด หร5อร'เร'0มสร��งสรรค� ว ฒนธรรมก�รเอ�อกเอ�ใจผู้��บ งค บบ ญช�ข��งบน ว ฒนธรรมก�รอ#ป็ถุ มภ�ของก�รส/งเสร'มล�กน�องพวกพ�องท�0เอ�ด�วยก บติน เป็�นติ�น ท��ให�ถุ)งแม�จะม�ก�รพย�ย�มในก�รกระจ�ยอ��น�จจ�กส/วนกล�งไป็ส�/ท�องถุ'0นก7เป็�นคว�มพย�ย�มท�0ป็ร�กฏสวยหร� เป็�นค��พ�ดหร5อติ วหน งส5ออย�/ในกระด�ษห�ได�ม�ผู้ลป็ฏ'บ ติ'อย/�งเพ�ยงพอไม/ เม50อเข��ส�/ย#คท�0ม�ก�รเป็ล�0ยนแป็ลงอย/�งรวดเร7วท *งท�งด��นเศรษฐก'จ ส งคม และข�อม�ลข/�วส�ร ท��ให�เก'ดภ�วะว'กฤติอย/�งหล�กหน�ไม/พ�น             2. ว'กฤติก�รจ ดก�ร โลกในย#คสม ยน�*เป็�นโลกท�0ติ�องก�รค#ณ์ภ�พของก�รท��ง�นท�0รวดเร7ว ฉ บไว เพ50อก/อให�เก'ดป็ระส'ทธ'ภ�พและป็ระส'ทธ'ผู้ลส�งส#ด ก�รม�ว'ส ยท ศน� ม�ส�ยติ�กว��งไกลของผู้��บร'ห�ร จ)งเป็�นส'0งจ��เป็�นอย/�งย'0งในก�รบร'ห�รองค�กรให�อย�/รอดได�เพร�ะจะส�ม�รถุแก�ไขป็>ญห�ได�สอดคล�องก บสภ�พแวดล�อมท�0เป็ล�0ยนแผู้ลงไป็อย/�งรวดเร7ว แติ/ระบบร�ชก�รท�0ผู้/�นม�ไม/ได�เร�ยกร�องในก�รให�คว�มส��ค ญก บก�รม�ส�ยติ�อ นกว��งไกล เพ50อให�ส�ม�รถุป็ร บก�รจ ดก�รให�ท นก บย#คสม ย และสภ�พแวดล�อมขยองระบบร�ชก�รย งไม/ส/งเสร'มก�รเร�ยนร� �เพ50อให�ก�รจ ดก�รด�ข)*น ก�รรวมศ�นย�อ��น�จนอกจ�กจะไม/ส/งเสร'มคว�มกล��ในก�รค'ดร'เร'0มสร��งสรรค�แล�ว ย งท��ให�ผู้��บร'ห�รแทบจะไม/ม�เวล�ศ)กษ�ว'ส ยท ศน� และแก�ไขป็>ญห�ขององค�กรอย/�งถุ�วรระยะย�ว เพร�ะม�ป็>ญห�ป็ระจ��ว นท�0จะติ�องแก�ไขอย/�งไม/หย#ดหย/อน ด งน *น จ�กก�รท�0ระบบร�ชก�รใหญ/โติ แติ/อ# �ยอ��ย ม�บ#คล�กรม�กม�ยแติ/ผู้��บ งค บบ ญช�หร5อผู้��บร'ห�รติ�องท��ง�นหน ง แก�ไขป็>ญห�ได�เฉพ�ะส'0งท�0พบเห7นเฉพ�ะหน��ท#กว น ไม/ส�ม�รถุแก�ป็>ญห�ระยะย�วได� จ)งก/อให�เก'ด

Page 17: ทฤษฎีรวม

ว'กฤติก�รจ ดก�รท�0พบอย�/ในเก5อบท#กองค�กรในระบบร�ชก�รไทย             3. ว'กฤติศร ทธ� ด�วยก�รเป็ล�0ยนแป็ลงของก�รร บร� �ข�อม�ลข/�วส�รท�0ม�พร�อมก บคว�มติ�องก�รองค�กรท�0โป็ร/งใส ส�ม�รถุติรวจสอบได� (acountability) ท��ให�ระบบร�ชก�รป็ระสบว'กฤติศร ทธ�จ�กป็ระช�ชน เน50องจ�กข�อม�ลข/�วส�รท�0เผู้ยแพร/ติ/อส�ธ�รณ์ชนเน5อง  ๆ ในระยะหล ง ถุ)งคว�มไม/โป็ร/งใสในก�รจ ดก�รงบป็ระม�ณ์ ก�รคอร ป็ช 0น ก�รว'0งเติ�น ก�รข ดแย�งก นของข��ร�ชก�รท�0ม�จ�กพรรคพวก ติ/�งกล#/ม ก�รท��ง�นท�0ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พติ�0� ฯลฯ ล�วนแล�วแติ/เป็�นท�0ม�ของว'กฤติศร ทธ�ท�0ท��ให�ระบบร�ชก�รข�ดคว�มน/�เช50อถุ5อ และถุ�ยอมร บน�อยลงเร50อย ๆ ว'กฤติศร ทธ�น�*เป็�นอ นติร�ยเพร�ะไม/ม�องค�กรใดท�0ป็ระสบคว�มส��เร7จได�ห�กข�ดซึ่)0งเก�ยรติ'ภ�ม' (dignity) ท�0น/�เช50อถุ5อ จ�กภ�ยนอกและจ�กคนในองค�กร             ในภ�วะว'กฤติของระบบร�ชก�รท�0ติ�องก�รก�รแก�ไขอย/�งเร/งด/วน ย/อมติ�องก�รภ�วะผู้��น��ท�0เข�มแข7ง ม�คว�มติ *งใจท�0จะแก�ป็>ญห�อย/�งกล��ห�ญ อดทนและติ/อเน50องส�ม�รถุสร��งคว�มม 0นใจท�0จะท��ให�เก'ดก�รเป็ล�0ยนแป็ลงในองค�กร และท��ให�ท��ง�นในองค�กรเด'นไป็ส�/ท'ศท�งท�0ด�ข)*น ภ�วะผู้��น�� จ)งม�คว�ม‘‘ ’’

ส��ค ญและจ��เป็�นอย/�งย'0งของผู้��ท�0จะม�ด��รงติ��แหน/งผู้��บร'ห�รขององค�กร ไม/ว/�จะเป็�นภ�คร ฐหร5อเอกชน ไม/ว/�จะเป็�นระด บโลก ระด บช�ติ' หร5อระด บท�องถุ'0น เพร�ะภ�วะผู้��น��จะก/อให�เก'ดผู้ลท�0แติกติ/�งในก�รบร'ห�รอย/�งเห7นได�ช ด ผู้��น��บ�งคนท��ให�องค�กรท�0เคยเช50องช�� กล บกล�ยเป็�นองค�กรท�0ม�คว�มกระฉ บกระเฉงว/องไว แติ/ในขณ์ะท�0ผู้��บร'ห�รบ�งคนท�0ไม/ม�ภ�วะผู้��น��ท��ให�องค�กรท�0เคยม�ว'ส ยท ศน�กว��งไกล ม�ส'0งท�0ท��ท�ยให�ท��อย�/ติลอดเวล� กล�ยเป็�นองค�กรท�0ท��ง�นอย�/แติ/ในขอบเขติท�0แคบๆข�ดส'0งเร��ใจแก/ผู้��ป็ฏ'บ ติ'ง�นภ�ยในองค�กร และได�แติ/ท��ง�นไป็ว น ๆ เท/�น *น ก�รท�0บรรล#ภ�รก'จของก�รเป็ล�0ยน  ว'กฤติ ให�เป็�น ‘‘ ’’

โอก�ส ของก�รเป็ล�0ยนแป็ลงเพ50อแก�ไขป็>ญห� และอ�จจะติ�องร5*อป็ร บระบบอย/�งขน�นใหญ/ เพ50อให�เข��‘‘ ’’

ส�/ระบบอย/�งเป็�นจร'งได�น *น ภ�วะผู้��น��ท�0ติ�องก�รในก�รเข��ม�แก�ไขภ�วะว'กฤติด งกล/�ว ได�แก/ (1) ผู้��น��จะติ�องม�หล กก�ร เป็�นแบบอย/�งท�0ด�ขององค�กร เพ50อให�ผู้��คนในองค�กรม�พฤติ'กรรมและก�รป็ฏ'บ ติ'ท�0ด�ติ�มอย/�ง อ นจะก/อให�เก'ดคว�มน/�เช50อถุ5อในส งคมได�โดยรวม โดยหล กก�รท�0ว/�น�* ได�แก/ คว�มซึ่50อส ติย� คว�มม�ศ กด':ศร� และคว�มย#ติ'ธรรม (2) ผู้��น��ท�0ม�คว�มร�และว'ส ยท ศน�ท�0จะระดมสรรพก��ล งโดยก�รสร��งบรรย�ก�ศของคนในองค�กรให�เก'ดก�รเร�ยนร� �ร /วมก น ในก�รสร��งว'ส ยท ศน�ร/วมให�เก'ดข)*นแก/องค�กร ซึ่)0งเป็�นส'0งท�0ก/อให�เก'ดพ นธะส ญญ�ร/วมก นท�0จะฟ>นฝึE�เพ50อให�บรรล#ถุ)งหล กช ยท�0ได�ป็>กร/วมก นไว� ซึ่)0งถุ5อว/�เป็�นค#ณ์ภ�พส#ดยอดของก�รร/วมท�ม (team work) ท�0ให�พล งเหน5อกว/�ก�รส 0งก�รใด ๆ (3) เป็�นผู้��น��น กป็ฏ'บ ติ'ท�0ส�ม�รถุจ ดก�รข��มขอบเขติองค�กรของตินเอง หร5อภ�วะผู้��น��ท�ท��ให�ขอบเขติขององค�กรจ�งห�ยไป็ และท��ให�เก'ดก�รเป็ล�0ยนแป็ลง โดยสร��งส'0งท�0ด�กว/�ม�กข)*นเร50อย ๆ โดยป็ล/อยให�ส'0งท�0ไม/ด�ค/อย ๆ จ�งห�ยไป็ และ (4) ผู้��น��ผู้��สร��งว ฒนธรรมใหม/ในก�รท��ง�น ไม/ว/�จะเป็�นคว�มกล��ท�0จะท��ให�เก'ดก�รเป็ล�0ยนแป็ลงพร�อมท�0จะเผู้ช'ญป็>ญห�ท�0จะติ�มม� ม�คว�มม#/งม 0นท�0จะให�ผู้ลส��เร7จเก'ดข)*น ม�ก�รใฝึEท�0จะเร�ยนร� �ส'0งใหม/ ๆ  เป็�นติ�น ส'0งเหล/�น�*ถุ5อว/�เป็�นก�รสร��งสภ�พแวดล�อม และพฤติ'กรรมของคนในองค�กร ให�เอ5*อติ/อก�รสร��งสรรค�ระบบท�0ด�กว/�ให�เก'ดข)*น             ท�งด��นไพบ�ลย� ว ฒนศ'ร'ธรรม (2541,หน�� 96-97) ได�อธ'บ�ยไว�ว/� แนวค'ดเก�0ยวก บก�รมองผู้��น��ย�อนอด�ติ และผู้��น��ของไทยในอน�คติ ซึ่)0งส�ม�รถุสร#ป็คว�มได�ว/� ติลอดเวล�ท�0ผู้/�นม� พ�ระม'ดของส งคมไทยเร�หว งพ)0งพ�ส/วนยอดค5อ พ)0งพ�ผู้��น��ฐ�นไม/แข7งแรง ผู้��น��ด�ก7โชคด�ไป็ ผู้��น��ไม/ด�ก7เก'ดป็>ญห�ท#กเม50อ ถุ)งกระน *นในอน�คติอ นใกล�น�*คว�มร� �ส)กว/�เร�ติ�องพ)0งพ�ตินเอง ติ�องรวมกล#/มก น ติ�องให�พล งของกล#/มค/อย ๆ เพ'0มระด บข)*น แล�ว�รหว งพ)0งผู้��น��ของส งคมไทยก7น/�จะลดลง คว�มเป็�นผู้��น��ในองค�กรติ/�ง ๆก7น/�จะเช/นเด�ยวก น ท#กคนติ�องม�รวมพล งก น ติ�องร/วมม5อก น ห วหน��ไม/ใช�เจ��น�ย แติ/เป็�นเพ50อนร/วมง�น เป็�นผู้��ม�ภ�ระท�0จะติ�องจ ดก�รให�ท#กอย/�งเป็�นไป็ได�ด�วยด� ซึ่)0งน บว/�เป็�นแนวโน�มท�0ด� เพร�ะถุ��แนวโน�มน�*เป็�นจร'งเป็�นจ งม�กข)*น  ย/อมส/งผู้ลให�ส งคมไทยเป็�นป็=กแผู้/น และม�คว�มม 0นคงท�0ฐ�นม�กข)*น

Page 18: ทฤษฎีรวม

บทบ�ทของผู้��น��ก7จะติ�องเป็ล�0ยนไป็ ก�รท�0จะเป็�นผู้��น��ให�ได�ผู้ลจะติ�องเป็�นผู้��น��ในระบอบป็ระช�ธ'ป็ไติร เป็�นผู้��น��ท�0ไม/ใช/ท��ติ วเป็�นเจ��น�ย ไม/ใช/เป็�นผู้��ช�*น��แติ/กล�ยเป็�นผู้��ท�0ป็ระส�นพล งของคนจ��นวนม�ก เป็�นผู้��ท�0ท��ให�คนจ��นวนม�กม�พล งม�กข)*น แติ/ไม/ใช/ม�พ)0งพล งผู้��น�� ผู้��น��ของไทยในอน�คติน/�จะม�ค#ณ์สมบ ติ'หร5อส/วนท�0เป็�นองค�ป็ระกอบส��ค ญอย/�งน�อย 5 ป็ระก�ร ค5อ (1) สภ�พจ'ติม�คว�มม 0นคง หร5อม�คว�มกล��ในระด บหน)0ง เป็�นภ�วะของจ'ติว'ญญ�ณ์ (2)เป็�นผู้��ม�คว�มเมติติ�กร#ณ์� ร กคว�มถุ�กติ�อง และร� �จ กเส�ยสละ ค#ณ์ธรรมน�*ย/อมท��ให�ผู้��น��เป็�นท�0ยอมร บน บถุ5อ (3) เป็�นผู้��ม�ท ศนคติ'ม#/งไป็ข��งหน�� ม#/งไป็ในท�งสร��ง ม#/งไป็ในท�งแก� ม#/งไป็ในท�งท�� ค5อว'ธ�ก�รมองโลก ว'ธ�ก�รมองคนในเช'งบวกม�กกว/�เช'งลบ เด'นหน��ม�กกว/�ท�0จะถุอยหล ง ร�รอหร5อยอมแพ� ค5อมองห�อน�คติแทนก�รบ/นถุ)งอด�ติ ส'0งน�*เป็�นเร50องส��ค ญเพร�ะเสม5อนเป็�นก�รติ/อยอดให�พล งจ'ติน *นเอง (4) เป็�นผู้��ม�คว�มส�ม�รถุในก�รพ�ด ก�รแสดงออก เน50องจ�กผู้��น��ติ�องพ�ดก บคน เพร�ะฉะน *นคว�มส�ม�รถุในก�รพ�ด ก�รแสดงออกในก�รส50อคว�มติ/�ง ๆ จ)งเป็�นล กษณ์ะส��ค ญ และ (5) เป็�นผู้��ท��อะไรให�ได�ผู้ลท�0จร'งจ ง ม�ผู้ลง�น จะบร'ห�รก7บร'ห�รได� ท��อะไรเองก7ท��ได� ติ�องแก�ป็>ญห�ก7แก�ได� ด งน�* เป็�นติ�น             ก�รเป็�นน กบร'ห�รท�0ม�ภ�วะเป็�นผู้��น��ท�0เข�มแข7งจ)งเป็�นส/วนส��ค ญอย/�งม�กท�0จะท��ให�ก�รเป็ล�0ยนแป็ลงเก'ดข)*นอย/�งเป็�นจร'ง ม'ใช/ก�รว�งแผู้น ก�รติ *งเป็@� และก�รพ�ดท�0ไม/ได�ป็ร�กฏผู้ลออกม�อย/�งเป็�นร�ป็ธรรม ก�รเป็�นน กบร'ห�รท�0ด�ม'ใช/เป็�นพรสวรรค�ท�0แติ/ละคนม�ม�โดยก��เน'ด คว�มส�ม�รถุท�งก�รบร'ห�รเป็�นส'0งท�0ส�ม�รถุอบรมพ ฒน�และฝึ=กฝึนได� ก�รร� �จ กเพ'0มพ�นคว�มร� �ใหม/ ๆ พ ฒน�คว�มค'ดและทศนคติ'ท�0ด� ติลอดจนก�รฝึ=กฝึนคว�มส�ม�รถุให�ม�คว�มช��น�ญ ก�รม�ป็ระสบก�รณ์�ม�กย/อมจะช/วยให�เป็�นน กบร'ห�รท�0ม�คว�มส�ม�รถุได� เพร�ะน กบร'ห�รท�0ด�ม กยอมผู้'ดพล�ดได�ได�คร *งเด�ยวในเร50องเด�ยวก น ติ/อไป็ก7จะเร�ยนร� �จ�กคว�มผู้'ดพล�ดคร *งแรก และม�ผู้��บร'ห�รองค�กรท�0ม�ภ�วะผู้��น��ม�กข)*นเร50อย ๆ ก�รเป็ล�0ยนแป็ลงระบบร�ชก�รไป็ส�/ระบบท�0ด�กว/� ในก�รติอบสนองติ/อผู้ลป็ระโยชน�ของป็ระช�ชนและแบกร บภ�รก'จของป็ระเทศช�ติ'ก7คงจะไม/ใช/ส'0งท�0ไกลเก'นคว�มฝึ>นท�0จะไป็ถุ)ง (สงวน น'ติย�ร มภ�พงษ� และส#ทธ'ล กษณ์� สม'ติะส'ร', 2540,หน�� 91)จ�กข�อม�ลด งกล/�ว จะเห7นได�ว/�ภ�วะผู้��น��ของผู้��บร'ห�รองค�กรไม/ว/�ภ�คร ฐ ภ�คเอกชน และในองค�กรท#กระด บ ม�คว�มส��ค ญม�กติ/อก�รจ ดก�รศ)กษ� ในก�รแก�ไขภ�วะว'กฤติ โดยเฉพ�ะภ�วะว'กฤติในระบบร�ชก�รท�0ติ�องก�รก�รแก�ไขอย/�งเร/งด/วนจ�กผู้��บร'ห�รท�0ม�ภ�วะผู้��น��ท�0เข�มแข7ง ในก�รป็ร บเป็ล�0ยนระบบอย/�งเป็�นจร'งได� โดยผู้��น��จะติ�องให�คว�มส��ค ญก บก�รสร��งคว�มเข�มแข7งท�งป็>ญญ�ให�เก'ดข)*นในองค�กร เพร�ะภ�วะผู้��น��ท�0ติ�องก�รไม/ใช/ภ�วะผู้��น��ของคนเพ�ยงคนเด�ยว แติ/เป็�นภ�วะผู้��น��ในท#กระด บ เพ50อน��ไป็ส�/ก�รสร��งว'ส ยท ศน�และจ#ดม#/งหม�ยร/วมก น หร5อพ นธะส ญญ�ร/วมก น ซึ่)0งส/งผู้ลให�เก'ดเป็�นพล งร/วมในก�รแก�ป็>ญห�ขององค�กรให�บรรล#เป็@�หม�ย ด งน *น ภ�วะผู้��น��ท�0ติ�องก�รในติ วผู้��น��ค5อ จะติ�องเป็�นบ#คคลท�0ม�หล กก�รเป็�นแบบอย/�งท�0ด�ขององค�กร ท�0ก/อให�เก'ดคว�มคล�อยติ�ม คว�มศร ทธ�ในก�รร/วมง�นด�วยคว�มเติ7มใจ และจะติ�องเป็�นผู้��น��ท�0ม�คว�มส�ม�รถุเช'งบร'ห�รก�รจ ดก�รในก�รป็ร บเป็ล�0ยนระบบก�รท��ง�นให�เด'นไป็ส�/ท'ศท�งท�0ด�ข)*น             ฉะน *น จ)งส�ม�รถุสร#ป็ได�ว/� ภ�วะผู้��น��ท�0จ��เป็�นในส งคมไทยป็ระกอบด�วยองค�ป็ระกอบหล ก 2

ด��น ด�วยก น โดยองค�ป็ระกอบแรกค5อ ด��นคว�มน/�เช50อถุ5อ ได�แก/ เป็�นคนท�0ใฝึEห�คว�มร� �อย�/เสมอ เป็�นผู้��ม�ว'ส ยท ศน� ม�ทรรศนะกว��งไกล ม�คว�มค'ดร'เร'0มสร��งสรรค� เป็�นคนท�0ม�หล กก�รท�0น/�เช50อถุ5อ ส�ม�รถุเป็�นแบบอย/�งได� เช/น  ม�คว�มซึ่50อส ติย� ม�คว�มย#ติ'ธรรม ด��รงไว�ซึ่)0งคว�มม�ศ กด':ศร� เป็�นติ�น  อ�กท *งเป็�นน กส50อท�0ด� รวมท *งเป็�นคนท�0ม�คว�มกล��ท�0จะก/อให�เก'ดก�รเป็ล�0ยนแป็ลง และม�พล งม#/งม 0นติ/อคว�มส��เร7จ และองค�ป็ระกอบท�0สองค5อ คว�มส�ม�รถุเช'งบร'ห�รก�รจ ดก�ร ได�แก/ ม�คว�มส�ม�รถุในก�รก��หนดนโยบ�ย และม�ก�รว�งแผู้นก�รด��เน'นง�นท�0ช ดเจน ม�คว�มส�ม�รถุในก�รสร��งว'ส ยท ศน�ร/วมขององค�กร โดยก�รสร��งบรรย�ก�ศขององค�กรให�เก'ดก�รเร�ยนร� �ร /วมก นหร5อองค�กรแห/งก�รเร�ยนร� � อ�กท *งม�ก�รป็ร บป็ร#งก�รด��เน'นง�นให�เป็�นระบบอย�/เสมอ ร/วมท *งม�คว�มส�ม�รถุในก�รจ ดสรรทร พย�กรได�อย/�งม�

Page 19: ทฤษฎีรวม

ป็ระส'ทธ'ภ�พ โดยม�คว�มส�ม�รถุในก�รป็ระส�นคว�มร/วมม5อท *งภ�ยในและภ�ยนอกองค�กร น 0นค5อส�ม�รถุจ ดก�รข��มขอบเขติองค�กรของตินเองได� นอกจ�กน *นแล�วย งม�คว�มส�รถุในก�รติ'ดติ�มง�นท#กข *นติอน ติ *งแติ/เร'0มติ�นจนถุ)งข *นส#ดท��ย และส�ม�รถุป็ระเม'นผู้ลก�รด��เน'นง�นได�ติรงติ�มเป็@�หม�ยขององค�กรท�0ได�ร/วมก นก��หนดไว�จ�กข�อสร#ป็แนวคว�มค'ดท�0เก�0ยวก บล กษณ์ะของภ�วะผู้��น��ท�0ม�คว�มจ��เป็�นติ/อส งคมไทยน *น ม�คว�มสอดคล�องก บแบบจ��ลองคว�มค'ดภ�วะผู้��น��ในอน�คติของ Ulrich ด�วยเช/นก น ด งน *น ผู้��ว'จ ยจ)งม�คว�มเห7นว/�แบบจ��ลองคว�มค'ดภ�วะผู้��น��ในอน�คติของ Ulrich เป็�นแนวค'ดท�0ด� ม�คว�มช ดเจน ส�ม�รถุน��ไป็ป็ระย#กติ�ให�เข��ก บแนวค'ดภ�วะผู้��น��ในบร'บทของส งคมไทยได�เป็�นอย/�งด� และส�ม�รถุน��ไป็ใช�เป็�นกรอบในก�รศ)กษ�คว�มพ)งพอใจของคร�ท�0ม�ติ/อภ�วะผู้��น��ของผู้��บร'ห�รโรงเร�ยนได�ด�วย

บรรณานำ�กรมื่

ไพบ�ลย� ว ฒนศ'ร'ธรรม. (2541). ภ�วะผู้��น��ของไทยในอน�คติ. กร#งเทพมห�นคร: มติ'ชน.

สงวน น'ติย�ร มภ�พงศ�, และส#ทKล กษณ์� สม'ติะส'ร'. (2544). ภ�วะผู้��น��คว�มส��ค ญติ/ออน�คติไทย กร#งเทพมห�นคร: พ'มพ�ไทย.

Ulrich,D.( 1996 ). The leader of the Future: New visions, strategies, and  practices for the next era.  San Francisco:  Jossey-Bass publishers.

ส5บค�นเม50อ ว นท�0 1 ธ นว�คม 2553ว ชระ บ นท)กก�รเข��

by วั�ชระ

แนำวัคิ�ดภาวัะผู้��นำ�าของอ�ลัร�ช, คิ�เซส แลัะพอสเนำอร&

« 7 เมื่��อ: ธ.ค. 02, 2010, 09:29:07 am »

แนำวัคิ�ดภาวัะผู้��นำ�าของอ�ลัร�ช, คิ�เซส แลัะพอสเนำอร&

             Ulrich (1996, p. 215-217)  น กว'ช�ก�รด��นบร'ห�รธ#รก'จระด บโลก และเป็�นศ�สติร�จ�รย�ป็ระจ��ภ�คว'ช�ธ#รก'จมห�ว'ทย�ล ยม'ช'แกน ได�กล/�วถุ)งผู้��น��ท�0จะป็ระสบคว�มส��เร7จแห/งอน�คติว/� ผู้��น��จะติ�องเป็�นบ#คคลท�0น/�เช50อถุ5อ ม�อ#ป็น'ส ยส/วนติ ว ค/�น'ยม ค#ณ์ล กษณ์ะท�0ก/อให�เก'ดคว�มไว�ว�งใจและคว�มผู้�กพ น(trust and commitment) จ�กผู้��ท�0เข�น��ท�ง บ#คคลซึ่)0งเป็�นติ วอย/�งท�0ด�ท�0ส#ดของคว�มเป็�นผู้��น��ท�0ม�คว�มน/�เช50อถุ5อ (credibility leader) ค5อภ�วะผู้��น��ท�0ม�อย�/ในติ วขยองมห�ติมะ ค�นธ� จ�กแนวท�งในก�รด��เน'นช�ว'ติของเข�ก/อให�เก'ดคว�มน/�เช50อถุ5อ และท��ให�เข�เป็�นผู้��น��ท�0ป็ระสบคว�มส��เร7จ นอกจ�กค#ณ์ล กษณ์ะด��นคว�มน/�เช50อถุ5อแล�ว ผู้��น��ท�0จะป็ระสบคว�มส��เร7จในอน�คติจะติ�องม�คว�มส�ม�รถุ (capability) ค5อ ส�ม�รถุสร��งสรรค�ง�นขององค�กร โดยก�รป็ร บเป็ล�0ยนร�ป็แบบโครงสร��ง ป็ร บป็ร#งกระบวนก�รก�รท��ง�น เพ50อให�ส�ม�รถุด��เน'นง�นได�ส��เร7จติ�มเป็@�หม�ยขององค�กร

Page 20: ทฤษฎีรวม

             นอกจ�กน *นแล�ว Ulrich ย งได�น��เสนอแบบจ��ลองคว�มค'ดภ�วะผู้��น��ในอน�คติด งน�* ‘‘leadership charge: credibility x capability’’ ซึ่)0งหม�ยคว�มว/� ผู้��น��ท�0จะป็ระสบคว�มส��เร7จในอน�คติติ�องเป็�นบ#คคลท�0น/�เช50อถุ5อ ป็ระกอบก บม�คว�มส�ม�รถุในก�รสร��งสรรค�ง�นขององค�กรด�วย ผู้��น��บ�งคนถุ�กสอนให�เป็�นผู้��ท�0ม�คว�มน/�เช50อถุ5อ โดยพ ฒน�พ ฒน�อ#ป็น'ส ยท�0ด�ในก�รด��เน'นช�ว'ติให�ทรงไว�ซึ่)0งคว�มด� และสร��งเสร'มบ#คล'กภ�พท�0เป็80 ยมด�วยจร'ยธรรม ค#ณ์ล กษณ์ะส/วนติน เหล/�น�*ค5อคว�มง�มสง/�และคว�มม�เก�ยรติ' แติ/อย/�งไรก7ติ�มเป็�นเพ�ยงผู้��น��ท�0ม�คว�มน/�เช50อถุ5อเพ�ยงอย/�งเด�ยว จะไม/ม�คว�มส��ค ญเพ�ยงพอส��หร บก�รเป็�นผู้��น��ในอน�คติ เพร�ะว/�คว�มผู้�กพ นน บถุ5อส/วนติ วน *นไม/ส�ม�รถุค�*�จ#นภ�วะผู้��น��ได� ในอ�กม#มหน)0งผู้��น��บ�งคนม�คว�มส�ม�รถุในก�รป็ร บเป็ล�0ยนองค�กร โดยก�รระดมทร พย�กร ติ *งว'ส ยท ศน� ออกแบบระบบ ป็ร บกระบวนก�รก�รบร'ห�ร และสร��งคว�มร บผู้'ดชอบท�0ส�ม�รถุติรวจสอบได� ด งน *น จ)งก/อให�เก'ดคว�มส�ม�รถุในก�รแข/งข นขององค�กร แติ/ถุ��ห�กพวกเข�เหล/�น *นไม/ได�สร��งคว�มน/�เช50อถุ5อให�แก/ตินเองแล�ว พวกเข�ก7จะป็ระสบคว�มล�มเหลวได� เพร�ะพวกเข�ไม/ส�ม�รถุสร��งข�อผู้�กม ดท�งจ'ติใจ ซึ่)0งเป็�นส'0งจ��เป็�นอย/�งย'0งในย#คของโลกท�0ม�ก�รเป็ล�0ยนแป็ลงอย/�งรวดเร7วและโกล�หล             คว�มน/�เช50อถุ5อ (credibility) และด��นคว�มส�ม�รถุ (capability) ส�ม�รถุอธ'บ�ยได�ด งน�*ค5อ (1) ด��นคว�มน/�เช50อถุ5อ ค��ถุ�มท�0ใช�ว'น'จฉ ย เพ50อว ดค#ณ์ภ�พของภ�วะผู้��น��ด��นน�*ค5อ ผู้��น��ม�คว�มน/�เช50อถุ5อติ/อผู้��ท�0เข��ท��ง�นด�วยหร5อไม/ แติ/ละบ#คคลไว�ว�งใจ ให�คว�มเคร�รพช50นชอบ และม�คว�มส#ขท�0ได�ท��ง�นร/วมก บผู้��น��คนน�*หร5อไม/ คนท�0ท��ง�นก บผู้��น��คนน�*ไม/ว/�จะเป็�นผู้��ใติ�บ งค บบ ญช� เพ50อน ล�กค��  หร5อท�0ป็ร)กษ� ม�คว�มร� �ส)กผู้�กม ดท�งใจและผู้�กพ นเป็�นส/วนติ วติ/อผู้��น��คนน�*หร5อไม/ (2) ด��นคว�มส�ม�รถุ ค��ถุ�มท�0ใช�ว'น'จฉ ย เพ50อว ดค#ณ์ภ�พของภ�วะผู้��น��ด��นน�*ค5อ ผู้��น��ม�คว�มส�ม�รถุท�0จะท��ให�ส'0งเหล/�น�*เก'ดข)*นได�หร5อไม/ ซึ่)0งได�แก/ ก�รติ *งว'ส ยท ศน�ร/วมหร5อพ นธะส ญญ�ร/วมก น ก�รสร��งแผู้นป็ฏ'บ ติ'ก�ร ก�รพ ฒน�คว�มส�ม�รถุของบ#คล�กรและก�รสร��งระบบคว�มร บผู้'ดชอบท�0ส�ม�รถุติรวจสอบได�             ด งน *น ท *งสององค�ป็ระกอบน�*จ)งเป็�นกรอบใหญ/ของคว�มติ�องก�รท�0ม�ติ/อภ�วะผู้��น��ของผู้��บร'ห�ร ซึ่)0งผู้��น��ควรจะแสดงออกถุ)งคว�มน/�เช50อถุ5อและคว�มส�ม�รถุท�0จะก/อให�เก'ดคว�มศร ทธ�และก�รกระท��ในก�รแก�ป็>ญห� ผู้��น��ท�0ม�ค#ณ์สมบ ติ'ด งกล/�วจะเป็�นผู้��น��ท�0ด�เล'ศ  เพร�ะจะเป็�นผู้��ซึ่)0งส�ม�รถุสร��งองค�กรให�แข7งแกร/งติลอดไป็ และข *นติอนท�0จะก/อให�เก'ดคว�มน/�เช50อถุ5อของผู้��น�� และคว�มส�ม�รถุเช'งบร'ห�รจ ดก�รน *น ส�ม�รถุสร#ป็ได�ด งน�*ค5อ             1. ก�รสร��งค#ณ์ล กษณ์ะท�0ก/อให�เก'ดคว�มน/�เช50อถุ5อ (credibility building) ได�แก/ ก�รเป็�นผู้��น��ท�0ร� �จ กก�รป็ระเม'นตินเอง (assessment) โดยก�รว'เคร�ะห�จ#ดเด/น จ#ดด�อยของติน ซึ่)0งจะท��ให�ผู้��น��ร� �จ กตินเองได�ด�พอ และน��ไป็ส�/ก�รพ ฒน�ตินเองให�ม�คว�มก��วหน�� เป็�นผู้��ท�0ม�คว�มส�ม�รถุในก�รส50อคว�ม (articulation) ผู้��น��จะติ�องน��เสนอคว�มค'ดของตินเองและเป็@�หม�ยขยององค�กรให�ท#กคนเห7นได�อย/�งช ดเจน เป็�นผู้��ท�0ส�มรถุจ ดสรรติ�ร�งเวล�ของตินเองได�อย/�งเหม�ะสม (allocation) ผู้��น��ท�0ไม/ม�เวล�ส��หร บคนอ50นน *น จะเป็�นผู้��ท�0ป็ระสบคว�มล�มเหลวในก�รสร��งคว�มน/�เช50อถุ5อให�ก บองค�กร โดยผู้��น��จ��เป็�นท�0จะติ�องร� �ในส'0งท�0ตินม#/งหว งอย/�งช ดเจน และท#/งเทให�ก บส'0งท�0ส��ค ญในล��ด บแรกแรกก/อน นอกจ�กน *นแล�วย งติ�องเป็�นผู้��ท�0โป็ร/งใสส�ม�รถุติรวจสอบได� (accountability) ผู้��น��จะติ�องท��ในส'0งท�0ม#/งหว งให�เป็�นจร'งได� โดยส�ม�รถุติรวจสอบได�จ�กผู้ลก�รด��เน'นง�น เพ50อก/อให�เก'ดก�รยอมร บจ�กส�ธ�รณ์ชน             2. ก�รสร��งคว�มส�ม�รถุในก�รบร'ห�รก�รจ ดก�รองค�กร (capability building) ได�แก/ ผู้��น��ติ�องม�คว�มส�ม�รถุในก�รป็ระเม'นองค�กร (assessment) โดยจะติ�องม�คว�มส�ม�รถุในก�รว'เคร�ะห�จ#ดแข7ง จ#ดอ/อนขององค�กร โดยป็ร�ศจ�กอคติ' ซึ่)0งจะช/วยให�เก'ดก�รบร'ห�รง�นในท'ศท�งท�0ควรจะเป็�น ไม/ใช/อย/�งท�0พวกเข�อย�กให�ม นเป็�นคว�มส�ม�รถุในก�รสร��งว'ส ยท ศน�ร/วมขององค�กรหร5อพ นธะส ญญ�ร/วมก น ซึ่)0งเก'ดจ�กคว�มส�ม�รถุของผู้��น��ในก�รน��เสนอท'ศท�งหร5อเป็@�หม�ยขององค�กรได�

Page 21: ทฤษฎีรวม

อย/�งชดเจน (artticulation) คว�มส�ม�รถุในก�รจ ดสรรทร พย�กร (allocation) ซึ่)0งเป็ร�ยบเสม5อนก�รจ กสรรพล งง�นให�แก/องค�กร โดยเน�นก�รสร��งคว�มส�ม�รถุในก�รแข/งข นด�วยก�รจ ดฝึ=กอบรม ก�รสร��งท�มง�นเพ50อร5*อป็ร บระบบกระบวนก�รท��ง�น และก�รแลกเป็ล�0ยนข�อม�ลข/�วส�รซึ่)0งก นและก นนอกจ�กน *นแล�ว ผู้��น��ย งติ�องให�คว�มส��ค ญหร5ออ�ใจใส/ (attention) ติ/อก�รจ ดล��ด บคว�มส��ค ญของง�น ม�ก�รติ'ดติ�มง�น และสร��งว ฒนธรรมใหม/ในก�รแก�ป็>ญห�ขององค�กรด�วย และข�อส#ดท��ยค5อก�รสร��งระบบคว�มร บผู้'ดชอบท�0ส�ม�รถุติรวจสอบได� (accountability) น 0นก7ค5อ ม�ก�รร�ยง�นผู้ลคว�มก��วหน��ของง�น เพ50อส�ม�รถุว'เคร�ะห�กล/�วโดยสร#ป็ก7ค5อ องค�ป็ระกอบท�0จ��เป็�นของผู้��น��ในก�รป็ร บเป็ล�0ยนคว�มค'ดหร5อคว�มม#/งหว งไป็ส�/ก�รป็ฏ'บ ติ'ท�0เป็�นจร'งได� ผู้��น��จะติ�องสร��งภ�วะผู้��น��แห/งติน ท *งในด��นค#ณ์ล กษณ์ะส/วนติน ด��นคว�มน/�เช50อถุ5อ และคว�มส�ม�รถุในช'งบร'ห�รจ ดก�รท�0ม�ติ/อองค�กร โดยม� 5 ข *นติอนหล กด�วยก น ค5อ (1) ก�รป็ระเม'น( assessment) (2) ก�รน��เสนอคว�มค'ด(articulation) (3) ก�รจ ดสรรทร พย�กร(allocation) (4) คว�มเอ�ใจใส/ (attention) (5)คว�มร บผู้'ดชอบท�0ติรวจสอบได�(accountability) ด งท�0ได�อธ'บ�ยไป็แล�วด งกล/�วข��งติ�น             จะเห7นได�ว/�แนวค'ดหร5อม#มมองท�0เก�0ยวก บถุ�วะผู้��น��ท�0จ��เป็�นในส งคมไทยม�คว�มสอดคล�องก บแนวค'ดของ Ulrich ซึ่)0งเห7นได�จ�กบทสร#ป็ภ�วะผู้��น��ท�0จ��เป็�นในส งคมไทย ส�มม�รถุกล/�วได�เป็�น 2

ป็ระก�ร ค5อ (1) ผู้��น��ค5อ ผู้��ท�0ม�อ'ทธ'พลส�ม�รถุท��ให�ผู้��อ50นเด'นติ�มภ�วะผู้��น��ก7ไร�คว�มหม�ย ก�รเด'นติ�มน *นม'ได�หม�ยคว�มว/�ท��ก นเฉพ�ะในขณ์ะท�0ผู้��น��น *น ๆ ม�อ��น�จอย�/ ส�ม�รถุท��ให�ผู้��คนเกรงกล ว จ)งเด'นติ�มท��ติ�มในส'0งท�0ผู้��น��ส 0งให�ท�� แติ/แม�ผู้��น��น *น ๆ ไม/ได�อย�/ในอ��น�จแล�ว ผู้��คนก7ย งเด'นติ�มท��ติ�มในส'0งท�0ผู้��น��เหล/�น *นพ�ดไว� หร5อป็ฏ'บ ติ'ไว�เป็�นแบบอย/�ง และ (2) ผู้��น��ค5อ ผู้��ท�0ก/อให�เก'ดก�รเป็ล�0ยนแป็ลงท�0น��ไป็ส�/

ผู้ล ส��เร7จท�0ด� ผู้ลส��เร7จเป็�นส'0งท�0ว ดของภ�วะผู้��น�� ไม/จ��เป็�นติ�องเป็�นอ�ก�รน��ท�0เห7นด�วยส�ยติ� แติ/‘‘ ’’

เป็�นผู้ลท�0เก'ดจ�กภ�วะผู้��น��จร'ง ๆ ด งน *น ภ�วะผู้��น��จ)งว ดก นด�วยผู้ลท�0เก'ดจ�กก�รน�� ไม/ได�ว ดก นด�วยติ��แหน/งหร5ออ�ก�รท�0ได�แสดงว/�ก��ล งน��อย�/ (สงวน น'ติย�ร มภ�พงษ� และส#ทธ'ล กษณ์� สม'ติะส'ร', 2540,

หน�� 18-19) ซึ่)0งบทสร#ป็ในข�อแรกสอดคล�องก บแนวคว�มค'ดของ Ulrich ท�0ว/�ผู้��น��จะติ�องเป็�นบ#คคลท�0ม�คว�มน/�เช50อถุ5อ (credibility) เป็�นแบบอย/�งท�0ด�ขององค�กรในก�รย5ดถุ5อป็ฏ'บ ติ'หร5ออ'ทธ'พลติ/อผู้��ติ�ม เพ50อก/อให�เก'ดคว�มไว�ว�งใจและคว�มผู้�กพ น ไม/ใช/ท��ติ�มเพร�ะเก'ดจ�กอ��น�จในติ��แหน/งหน��ท�0ของผู้��น��คนน *น และบทสร#ป็ในข�อท�0สองน *นสอดคล�องก บแนวคว�มค'ดของ Ulrich ท�0ว/�ผู้��น��ติ�องม�คว�มส�ม�รถุ (capability) ในก�รบร'ห�รจ ดก�รเพ50อสร��งสรรค�คว�มส�ม�รถุในก�รแข/งข นขององค�กร และส�ม�รถุด��เน'นง�นให�บรรล#เป็@�หม�ยร/วมก นขององค�กรได�อย/�งม�ป็ระส'ทธ'ผู้ล             นอกจ�กน *นแล�ว Kouzes and Posner (1997, pp. 172-175) ได�ท��ก�รว'จ ยเป็�นเวล�กว/� 10 ป็8 เก�0ยวก บค#ณ์ล กษณ์ะของผู้��น�� โดยได�ส��รวจคว�มค'ดเห7นจ�กคนกว/� 20,000 คน ท�0อ�ศ ยอย�/ใน 4 ทว�ป็ อ นได�แก/ อเมร'ก� ย#โรป็ เอเช�ย และออสเติรเล�ย เพ50อจะสร#ป็ห�ว/�อะไรค5อค#ณ์ล กษณ์ะท�0ผู้��น��จ��เป็�นติ�องม� และในท�0ส#ดก7สร#ป็ค#ณ์ล กษณ์ะส��ค ญได� 4 ป็ระก�ร เร�ยงติ�มล��ด บจ�กค#ณ์ล กษณ์ะท�0ถุ�กเล5อกม�กท�0ส#ดด งน�*             1. จะติ�องม�คว�มจร'งใจ (being honest) ก�รท�0คนจะร/วมห วจมท��ยไป็ก บผู้��น��ได�น *น ส'0งส��ค ญอ นด บแรกก7ค5อ เข�จะติ�องไว�ใจ (trust) ในผู้��น��ของเข�ได� คว�มไว�ใจท�0ว/�น�*จะว นก นจ�กส'0งท�0ผู้��น��พ�ดและป็ฏ'บ ติ' ห�กผู้��น��พ�ดไว�อย/�งหน)0งแล�วไป็ท��อ�กอย/�งหน)0งคว�มไว�ใจก7คงจะไม/เก'ดข)*น นอกจ�กน *นส'0งท�0ผู้��น��พ�ดและท��จะติ�องอย�/บนพ5*นฐ�นของค/�น'ยมท�0ก��หนดไว� และจะติ�องย5นย ดอย�/บนหล กก�รท�0ถุ�กติ�อง             2. จะติ�องส�ม�รถุมองไป็ข��งหน�� (being forward-looking) ผู้��น��ก บเร50องท'ศท�งเป็�นส'0งค�/ก น เพร�ะก�รน��น *นหม�ยถุ)งห�รม#/งไป็ท'ศท�งใดท'ศท�งหน)0ง ผู้��น��จะติ�องเป็�นผู้��ท�0มองเห7นเป็@�หม�ยท�0ก��ล งจะม#/งไป็ และส�ม�รถุส50อภ�พของเป็@�หม�ยน *นให�ท#กคนเห7นได�อย/�งช ดเจน

Page 22: ทฤษฎีรวม

             3. จะติ�องส�ม�รถุชนะใจ (being inspiring) และท��ให�ท#กคนร� �ส)กกระติ5อร5อร�นเก'ดพล งและม�คว�มหว งส��หร บส'0งท�0ด�ว/�ในอน�คติ ผู้��น��จะติ�องส�ม�รถุส50อภ�พของเป็@�หม�ยออกม�ในร�ป็แบบท�0ท��ให�ท#กคนม�คว�มติ�องก�รท�0จะไป็ให�ถุ)งจ#ดน *น ก�รน��ท�0แท�จร'งน *นจะติ�องไม/ม�ก�รบ งค บข/มข�/และบ�บค *น ห�กแติ/ติ�องม�คว�มสม ครใจของท#กคน             4. จะติ�องเป็�นผู้��ท�0ม�คว�มส�ม�รถุ (being competent) ค5อท��ให�ท#กคนเช50อม 0นได�ว/�จะส�ม�รถุพ�พวกเข�ไป็ได�ติลอดลอดฝึ>0 ง และถุ)งท�0หม�ยได�อย/�งป็ลอดภ ย             ค#ณ์สมบ ติ'ท *ง 4 ป็ระก�รน�* เม50อน��ม�รวมก นแล�วจะได�ส'0งท�0เร�ยกว/� คว�มน/�เช50อถุ5อ (credibility) ซึ่)0งถุ5อเป็�นค#ณ์ล กษณ์ะท�0จ��เป็�นอย/�งย'0งส��หร บผู้��น��ท#กคน ก�รท�0เร�จะเช50อผู้��น��ส กคนหน)0งน *น หม�ยถุ)งว/�เร�จะติ�องเช50อว/�เข�เป็�นคนท�0ป็�กก บใจติรงก น เข�จะติ�องท��ในส'0งท�0เข�พ�ด ติ วเร�เองก7กระติ5อร5อร�นและติ50นเติ�นก บก�รเด'นไป็ส�/ท'ศท�งท�0เข�น��ไป็ ติลอดจนม�คว�มส�ม�รถุท�0จะน��เร�ไป็ย งจ#ดน *นได� คว�มน/�เช50อถุ5อเป็�นติ�นติอส��ค ญท�0จะท��ให�เก'ดคว�มจงร กภ กด� (loyalty) เก'ดพ นธะส ญญ� (commitment) และเก'ดพล ง (energy) ผู้��น��ท�0แท�จร'งจ)งม'ใช/ผู้��ท�0ท��หน��ท�0เพ�ยงแค/ช�*น'*ว หร5อออกค��ส 0งบ งค บ โดยอ�ศ ยอ��น�จหร5อติ��แหน/ง ห�กแติ/ว/�จะติ�องเป็�นผู้��ช�*น��และคอยกระติ#�นให�ท#กคนอย�กท�� ติ�องก�รท�0จะท�� ซึ่)0งคว�มส�ม�รถุท�0จะท��เช/นน�*ได�จะข)*นอย�/ก บ             คว�มน/�เช50อถุ5อ (credibility) ของผู้��น��น *นเอง  นอกจ�กหน��ท�0ของผู้��น��ท�0จะติ�องป็ร บค#ณ์ล กษณ์ะส/วนตินแล�ว Kouzes and Posner (1997, pp. 188-189) ย งได�กล/�วสร#ป็ไว�อย/�งละเอ�ยดเก�0ยวก บส'0งท�0ผู้��น��จะติ�องย)ดถุ5อป็ฏ'บ ติ'เก�0ยวก บภ�รก'จหล ก 5 ป็ระก�ร ท�0ม�ติ/อองค�กร ด งน�* ค5อ             1. ติ�องกล��ท�0จะท��ท�ยกระบวนก�รท��ง�น (challenging the process) ด�วยก�รมองง�นท#กง�นให�เป็�นส'0งท�0ท��ท�ย เพ50อจะห�โอก�สเป็ล�0ยนแป็ลง ป็ร บป็ร#ง พ ฒน� โดยไม/ย)ดติ'ดก บธรรมเน�ยมป็ฏ'บ ติ' และหม 0นติ *งค��ถุ�มท#กคร *ง เม50อพบก บส'0งท�0หย#ดน'0งไม/ม�ก�รเป็ล�0ยนแป็ลง ติ�องท��ติ วให�ฉ�กแนวออกจ�กส'0งท�0เก'ดข)*นเป็�นป็ระจ��ส/งเสร'มให�เก'ดแนวค'ดและว ติกรรมใหม/ กล��ท�0จะทดลองท�� กล��ท�0จะเส�0ยงและพร�อมท�0จะเร�ยนร� �จ�กคว�มผู้'ดพล�ดท�0เก'ดข)*น             2. ติ�องเหน�0ยวน��ช กจ�งให�เก'ดว'ส ยท ศน�ร/วม(inspiring a shared vision) ด�วยก�รให�ภ�พของอน�คติท�0ด� และสดใสกว/�ท�0เป็�นอย�/ ติลอดจนส�ม�รถุช กจ�ง และโน�มน��วคนให�ไป็ส�/ว'ส ยท ศน�ร/วมก นได� ด�วยก�รสร��งค/�น'ยม คว�มสนใจ คว�มหว ง  คว�มฝึ>น และพล งส�/อน�คติร/วมก น             3. ติ�องช/วยท��ให�คนอ50นส�ม�รถุท�0จะป็ฏ'บ ติ'ได� (enabling others to act) โดยก�รท��หน��ท�0เสม5อนพ�0เล�*ยง ท�0คอยให�ก�รสน บสน#น ส/งเสร'ม ป็ระส�น เพ50อสร��งคว�มร/วมม5อร/วมใจท�0อย�/บนพ5*นฐ�นของคว�มไว�เน5*อเช50อใจด�วยก�รเสร'มสร��งคนให�ม�ส/วนร/วมในก�รว�งแผู้น และส�มรถุติ ดส'นใจด�วยตินเอง ให�ก�รสน บสน#นและมอบหม�ยง�นท�0ส��ค ญให�ท��จนผู้��ป็ฏ'บ ติ'ง�น เก'ดคว�มม 0นใจในคว�มส�ม�รถุของตินเอง โดยเฉพ�ะอย/�งย'0งมองติ วเองว/�เป็�นส/วนส��ค ญของท�ม             4. ติ�องป็�ท�งน��ด�ให�เป็�นติ วอย/�ง  (modeling the way) ค5อไม/ใช/เพ�ยงแค/พ�ด แติ/ติ�องท��ติ วเป็�นติ วอย/�ง เช/น ป็ฏ'บ ติ'ติ�มกฎีเกณ์ฑ์� หร5อค/�น'ยมท�0ก��หนดไว� ม�คว�มจร'งใจ และติ *งใจท�0ติะท��ให�ด� ถุ)งแม�ว/�จะมองว/�เป็�นช ยชนะเพ�ยงเล7กน�อยก7ติ�ม โดยถุ5อว/�ส'0งเหล/�น�*เป็�นส'0งแสดงถุ)งคว�มก��วหน�� และเป็�นร�กฐ�นส��ค ญส��หร บสร��งพ นธะส ญญ�เพ50อช ยชนะอ นย'0งใหญ/ติ/อไป็             5. ติ�องเสร'มสร��งก��ล งใจ (encouraging the heart) เพ50อท��ให�ท#กคนในท�มพร�อมท�0จะม�ส/วนช/วยท��ง�นให�ส�ม�รถุบรรล#ว ติถุ#ป็ระสงค� ผู้��น��จะติ�องไม/ล5มหร5อมองข��มส'0งเหล/�น�* และไม/ล5มท�0จะให�ร�งว ล กล/�วขอบค#ณ์ จ ดง�นฉลอง หร5อท��อะไรก7ได�ท�0ท��ให�พวกเข�เหล/�น *นได�ร� �ส)กว/�เป็�นเพร�ะพวกเข�น *นเองง�นจ)งส��เร7จ หร5อเป็�นจร'งข)*นม�ได�             ผู้ลจ�กก�รว'จ ยของ Kouzes and Posner เห7นได�ช ดว/� ภ�วะผู้��น�� เป็�นส'0งท�0ส�ม�รถุ‘‘ ’’

สร��งได�ท#กคน ด งเช/นท�0 ป็ระพ นธ� ผู้�ส#กย5ด (2541, หน�� 91) ได�กล/�วว/� นอกจ�กภ�วะผู้��น��จะเป็�นส'0งท�0

Page 23: ทฤษฎีรวม

ม�อย�/ในติ วคนแล�ว แติ/ย งส�ม�รถุเพ'0มพ�นท กษะด��นน�*จ�กก�รทดลองท��ไม/ว/�จะเป็�นก�รทดลองผู้'ดทดลองถุ�ก (trial and error) จ�กป็ระสบก�รณ์�ท�0ผู้/�นม� หร5อจ�กก�รส งเกติ (observation) ด�ติ วอย/�งท�0เก'ดข)*น ไม/ว/�จะเป็�นก�รศ)กษ�คว�มส มพ นธ�ระหว/�งผู้��ร /วมง�น หร5อจ�กติ วอย/�งท *งด�และไม/ด�ท�0ม�ให�พบเห7นก นอย�/เป็�นป็ระจ�� นอกจ�กน *นย งส�ม�รถุศ)กษ�ได�จ�กแหล/งติ/�ง ๆ ท *งท�0เป็�นก�รศ)กษ�แบบเป็�นท�งก�ร และก�รศ)กษ�นอกระบบในร�ป็แบบติ/�ง ๆ              ผู้ลก�รว'จ ยน�* ย งสอดคล�องก บแนวคว�มค'ดภ�วะผู้��น��ในบร'บทของส งคมไทย ด งท�0 ป็ระช#ม รอดป็ระเสร'ฐ (2542, หน�� 18-19) ได�ศ)กษ�เก�0ยวก บผู้��บร'ห�รย#คใหม/จะติ�องร� �จ กป็ร บหน��ท�0 และค#ณ์สมบ ติ'แห/งติน เพร�ะแนวค'ดเก�0ยวก บภ�วะผู้��น��ของผู้��บร'ห�รในอด�ติท�0ว/� ผู้��บร'ห�ร ค5อผู้��ท�0ส�ม�รถุใช�‘‘

ให�ผู้��อ50นท��ง�นแทนติน เป็�นแนวค'ดท�0ไม/เข��ก บย#คสม ย หร5อไม/เป็�นท�0ยอมร บแล�ว เน50องจ�กส�ยก�ร’’

บ งค บบ ญช�ระหว/�งผู้��บร'ห�รก บผู้��ใติ�บ งค บบ ญช�แคบและใกล�ช'ดก นม�ก จนค��ว/�ผู้��ใติ�บ งค บบ ญช�ม กไม/น'ยมใช�ก นแติ/จะใช�ค��ว/�ผู้��ร /วมง�นม�กกว/� ผู้��บร'ห�รและผู้��ร /วมง�นอ�จไม/แติกติ/�งก นม�กน ก จะแติกติ/�งก นเฉพ�ะติ��แหน/งและคว�มร บผู้'ชอบเท/�น *น รวมท *งผู้��บร'ห�รอ�จอย�/ในติ��แหน/งไม/ย�วน�นติลอดช�ว'ติง�นเหม5อนเช/นแติ/ก/อน ติ��แหน/งผู้��บร'ห�รม�ก�รส บเป็ล�0ยนหม#นเว�ยนอย�/เสมอ ส/วนผู้��ร /วมง�นส/วนใหญ/ม กเป็�นติ��แหน/งคงท�0 และเป็�นผู้��ป็ฏ'บ ติ'ง�นท�0ม�คว�มช��น�ญ ซึ่)0งผู้��บร'ห�รท *งท�0เก/�และเข��ม�ใหม/ติ�องพ)0งพ�ก นในฐ�นะท�0ป็ร)กษ�ท�งคว�มค'ด ในฐ�นะม5อและเท��ขององค�กรท�0เข�มแข7งทรงพล ง ฉะน *นผู้��บร'ห�รหน/วยง�นย#คใหม/จ��ติ�องป็ร บหน��ท�0 ค#ณ์สมบ ติ'ของคนใหม/ โดยบร'ห�รง�นด�วยพระค#ณ์ม�กกว/�พระเดช เพ50อให�เป็�นท�0เล50อมใสศร ทธ�ของเพ50อนร/วมง�น ผู้��บร'ห�รส�ม�รถุป็ร บตินได�ไม/อย�กโดยเร'0มติ�นท��คว�มเข��ใจก บตินเองใหม/ว/� ตินเป็�นบ#คคลหน)0งท�0ม�สภ�พเท/�เท�ยมก บบ#คคลอ50น ๆ แติ/ม�หน��ท�0ติ�องท��ให�หน/วยง�นม�‘‘

คว�มก��วหน��ป็ระสบคว�มส��เร7จอย/�งม�ป็ระส'ทธ'ภ�พ โดยท��หน��ท�0เป็�นผู้��ให�บร'ก�ร ให�เพ50อนร/วมง�นส�ม�รถุป็ฏ'บ ติ'ง�นได�ด�วยคว�มสะดวก และม�คว�มส#ขสบ�ยใจ ซึ่)0งเป็�นแนวค'ดก�รบร'ห�รง�นสม ยใหม/ของผู้��บร'ห�รท�0ว/� ผู้��บร'ห�รค5อผู้��ให�บร'ก�รแก/ผู้��อ50น (administrator is the one who serves the

others)’’ และค#ณ์สมบ ติ'ของผู้��บร'ห�รย#คใหม/ติ�องแสดงออกถุ)งค#ณ์ล กษณ์ะของผู้��ให�คว�มช/วยเหล5อ อ��นวยคว�มสะดวก และท��ให�เก'ดคว�มง/�ยในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นให�ม�กท�0ส#ดค5อ หล กก�รบร'ห�รแนวใหม/ท�0ว/�

ผู้��บร'ห�ร ค5อ ผู้��อ��นวยคว�มสะดวก ‘‘ (administrator as a facilitator)’’ ค#ณ์ล กษณ์ะด งกล/�วท��ให�ผู้��บร'ห�รและผู้��ร /วมง�นม�ส มพ นธภ�พท�0เป็�นก นเอง ผู้��ร /วมง�นจะม�คว�มร บผู้'ดชอบ เก'ดคว�มค'ดสร��งสรรค�ในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�น ให�คว�มเช50อถุ5อและม�คว�มจร'งใจก บผู้��บร'ห�ร             จ�กแนวคว�มค'ดของ Ulrich ป็ระกอบก บผู้ลก�รว'จ ยของ Kouzes and Posner ท��ให�เก'ดภ�พช ดเจนเก�0ยวก บภ�วะผู้��น��ในอน�คติว/�ควรม�ล กษณ์ะอย/�งไร เพ50อท�0ส�ม�รถุน��พ�องค�กรให�อย�/รอดได�ในสถุ�นก�รณ์�ท�0ม�ก�รเป็ล�0ยนแป็ลงติอดเวล� และส'0งส��ค ญท�0เห7นได�ช ดจ�กแนวคว�มค'ดด งกล/�วค5อ ก�รม#/งเน�นหร5อก�รให�คว�มสนใจไป็ท�0ก�รพ ฒน�ศ กยภ�พของบ#คคลในองค�กร ซึ่)0งถุ5อว/�เป็�นทร พย�กรท�0ม�ค/�ส�งส#ด เพ50อก/อให�เก'ดเป็�นพล งร/วมในก�รพ ฒน�องค�กรให�บรรล#เป็@�หม�ยร/วมก น ซึ่)0ง ม�สโลว� (2542, หน�� 47) ให�คว�มหม�ยของพล งร/วม (synergy) ไว�ว/�เป็�น ว ฒนธรรม ท�0ป็ระโยชน�ใด ‘‘ ’’

ๆ ของป็>จเจกชนม�ป็ระโยชน�ติ/อท#ก ๆ คน ในส งคมหน)0ง ว ฒนธรรมใดท�0ม�พล งร/วมส�งจะเป็�นว ฒนธรรมท�0ม 0นคง เติ7มไป็ด�วยคว�มเมติติ�และหล ดจร'ยธรรม ในท�งติรงข��มว ฒนธรรมใดม�พล งร/วมติ�0�จะเป็�นว ฒนธรรมท�0ไม/ม 0นคง ม�คว�มข ดแย�งและม�จร'ยธรรมติ�0� นอกจ�กน�* ม�สโลว� (2542, หน�� 37) ได�กล/�วถุ)ง ก�รค�นห�ศ กยภ�พของตินเองเป็�นส'0งท�0ส��ค ญย'0ง เพร�ะว/�ก�รป็ร�ศจ�กพล งท�0ว/�น�* คว�มส��เร7จท�0ได�ม�ก7เป็�นช/วงส *น ๆ และคว�มส�ม�รถุในก�รแข/งข นบนเวท�โลกก7จะล��หล ง และแน/นอนว/�ก�รท�0เร�ก��ล งม#/งไป็ข��งหน��จะติ�องไป็ด�วยคว�มจร'งใจม�กกว/�แค/เป็�นค��พ�ดลอย ๆ เท/�น *น ส'0งท�0เร�ก��ล งเห7นอย�/น *นไม/ว/�จะเป็�น ท#นท�งป็>ญญ� ทร พย�กรมน#ษย� ผู้��ร /วมง�ท�0ม�คว�มร� � ท *งหมดน�*จบลงด�วยว/�เร�ก��ล ง‘‘ ’’ ‘‘ ’’ ‘‘ ’’

พ�ดถุ)ง มน#ษย� และ ศ กยภ�พของมน#ษย�‘‘ ’’ ‘‘ ’’

Page 24: ทฤษฎีรวม

             จ�กข�อคว�มด งกล/�วข��งติ�น จ)งถุ5อได�ว/�แบบจ��ลองคว�มค'ดภ�วะผู้��น��ของ Ulrich ม�หล กก�รท�0ด� และเป็�นกรอบใหญ/ของคว�มติ�องก�รม�กม�ยท�0จะส�ม�รถุส/งเสร'มศ กยภ�พคว�มเป็�นผู้��น��ของผู้��บร'ห�ร เพ50อก�รบร'ห�รง�นขององค�กรให�ป็ระสบผู้ลส��เร7จติ�มเป็@�หม�ยได�อย/�งม�ป็ระส'ทธ'ผู้ล

บรรณานำ�กรมื่

ป็ระพ นธ� ผู้�ส#กย5ด (2541). ท�งเล5อก ท�งรอด. กร#งเทพมห�นคร: เอเอ�ร� อ'นฟอร�เมช 0น แอนด�พ บบล'เคช 0น.

ป็ระช#ม รอดป็ระเสร'ฐ. (2542). บทคว�มพ'เศษ. ว�รส�นมะพร��ว. 29(1). 18-20.

สงวน น'ติย�ร มภ�พงศ�. และส#ทKล กษณ์� สม'ติะส'ร'. (2544). ภ�วะผู้��น��คว�มส��ค ญติ/ออน�คติไทย กร#งเทพมห�นคร: พ'มพ�ไทย.

Kouzes, J., & Posner. B. (1997).  The  leadership  challenge.  San  Francisco:  Jossey-Bass.

Ulrich,D. ( 1996 ).  The  leader  of  the  Future:  New  visions,  strategies,  and  practices  for  the  next  era.  San Francisco:  Jossey-Bass  publishers.

ส5บค�นเม50อ ว นท�0 2 ธ นว�คม 2553ว ชระ บ นท)กก�รเข��

by วั�ชระ

‘‘ภาวัะผู้��นำ�า ท�จำ�าเป-นำติ)อผู้��บร�หารโรงเรยนำนำ�ติ�บ�คิคิลั’’

« 8 เมื่��อ: ธ.ค. 02, 2010, 09:40:09 am »

‘‘ภาวัะผู้��นำ�า ท�จำ�าเป-นำติ)อผู้��บร�หารโรงเรยนำนำ�ติ�บ�คิคิลั’’

คว�มเป็�นม�ของสถุ�นศ)กษ�ท�0เป็�นน'ติ'บ#คคล

             ก�รป็ฏ'ร�ป็ก�รศ)กษ�ม�คว�มหม�ยท�0จะจ ดก�รศ)กษ�เพ50อพ ฒน�คนไทยให�เป็�นมน#ษย�ท�0สมบ�รณ์� เป็�นคนด� ม�คว�มส�ม�รถุ และม�คว�มส#ข ก�รด��เน'นก�รให�บรรล#เป็@�หม�ยอย/�งม�พล งและม�ป็ระส'ทธ'ภ�พ จ)งจ��เป็�นท�0จะติ�องม�ก�รกระจ�ยอ��น�จและให�ท#กฝึE�ยม�ส/วนร/วม (กระทรวงศ)กษ�ธ'ก�ร,5246, หน�� 6-

7) ซึ่)0งสอดคล�องก บเจติน�รมณ์�ของร ฐธรรมน�ญของร�ชอ�ณ์�จ�กรไทย พ#ทธศ กร�ช 2540 และเป็�นไป็ติ�มหล กก�รของพระร�ชบ ญญ ติ'ก�รศ)กษ�แห/งช�ติ' พ. ศ. 2542 และท�0แก�ไขเพ'0มเติ'ม (ฉบ บท�0 2)

พ.ศ.2545 ซึ่)0งให�ม�ก�รจ ดระบบโครงสร��งและกระบวนก�รจ ดก�รศ)กษ�ไทยม�เอกภ�พเช'งนโยบ�ย ม�คว�มหล�กหล�ยในท�งป็ฏ'บ ติ' ม�ก�รกระจ�ยอ��น�จไป็ส�/เขติพ5*นท�0ก�รศ)กษ� และสถุ�นศ)กษ� ด งป็ร�กฏในบทบ ญญ ติ'ม�ติร� 39 ท�0ว/� (ร# /ง แก�วแดง,2546,หน�� 57-58)

Page 25: ทฤษฎีรวม

             ‘‘ม�ติร� 39 ก��หนดให�กระทรวงกระจ�ยอ��น�จก�รบร'ห�รและก�รจ ดก�รศ)กษ�ท *งด��นว'ช�ก�ร งบป็ระม�ณ์ ก�รบร'ห�รง�นบ#คคล และก�รบร'ห�รท 0วไป็ ไป็ย งคณ์ะกรรมก�รและส��น กง�นเขติพ5*นท�0ก�รศ)กษ�และสถุ�นศ)กษ� ในเขติพ5*นท�0ก�รศ)กษ�โดยติรง’’

ก�รกระจ�ยอ��น�จด งกล/�วจะท��ให�สถุ�นศ)กษ�ม�คว�มคล/องติ ว ม�อ'สระในก�รบร'ห�รจ ดก�ร ซึ่)0งเป็�นก�รสร��งร�กฐ�นและคว�มเข�มแงให�ก บสถุ�นศ)กษ�ส�ม�รถุจ ดก�รศ)กษ�ได�อย/�งม�ค#ณ์ภ�พได�ม�ติรฐ�นและส�ม�รถุพ ฒน�อย/�งติ/อเน50อง             จ�กแนวค'ดด งกล/�วเพ50อให�สถุ�นศ)กษ�ม�คว�มคล/องติ ว ม�อ'สระและม�คว�มเข�มแข7ง ร ฐจ)งให�สถุ�นศ)กษ�เป็�นน'ติ'บ#คคล โดยได�บ ญญ ติ'ไว�ในพระร�ชบ ญญ ติ'ระเบ�ยบบร'ห�รร�ชก�รกระทรวงศ)กษ�ธ'ก�ร พ. ศ. 2546 ในม�ติร� 35 ด งน�*             ‘‘ม�ติร� 35 สถุ�นศ)กษ�ท�0จ ดก�รศ)กษ�ข *นพ5*นฐ�นติ�มม�ติร� 34 (2) เฉพ�ะท�0เป็�นโรงเร�ยนม�ฐ�นะเป็�นน'ติ'บ#คคลเม50อม�ก�รย#บเล'กสถุ�นศ)กษ�ติ�มวรรคหน)0ง ให�คว�มเป็�นน'ติ'บ#คคลส'*นส#ดลง’’

ว ติถุ#ป็ระสงค�ของสถุ�นศ)กษ�ท�0เป็�นน'ติ'บ#คคล             1. เพ50อให�สถุ�นศ)กษ�จ ดก�รศ)กษ�อย/�งเป็�นอ'สระ คล/องติ ว ให�ส�ม�ติร�บร'ห�รจ ดก�รศ)กษ�ได�สะดวก รวดเร7ว ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พติ�มหล กก�รกระจ�ยอ��น�จและก�รบร'ห�รท�0ใช�โรงเร�ยนเป็�นฐ�น             2. เพ50อให�ก�รจ ดก�รศ)กษ�เป็�นไป็เพ50อพ ฒน�คนไทยให�เป็�นมน#ษย�ท�0สมบ�รณ์� ท *งร/�งก�ย จ'ติใจ สติ'ป็>ญญ� คว�มร� � ค#ณ์ธรรม ม�จร'ยธรรม และว ฒนธรรมในก�รด��รงช�ว'ติ ส�ม�รถุอย�/ร /วมก บผู้��อ50นได�อย/�งม�คว�มส#ข

ส'ทธ'และหน��ท�0ของสถุ�นศ)กษ�ท�0เป็�นน'ติ'บ#คคล

             คว�มเป็�นน'ติ'บ#คลของสถุ�นท�0 นอกจ�กจะติ�องด��เน'นก�รติ�มว ติถุ#ป็ระสงค�ของก�รจ ดติ *งสถุ�นศ)กษ� ย งม�ส'ทธ'และหน��ท�0ติ�มกฎีหม�ยก��หนดท *งกฎีหม�ยว/�ด�วยก�รศ)กษ�แห/งช�ติ' กฎีหม�ยว/�ด�วยระเบ�ยบบร'ห�รร�ชก�รกระทรวงศ)กษ�ธ'ก�ร กฎีหม�ยว/�ด�วนระเบ�ยบข��ร�ชก�รคร�และบ#คล�กรท�งก�รศ)กษ� และกฎีหม�ยอ50น ๆ ท�0เก�0ยวข�อง (กระทรวงศ)กษ�ธ'ก�ร, 2546, หน�� 11)ด งน *น สถุ�นศ)กษ�จะด��เน'นก�รติ/�ง ๆ ได�ติ�องอย�/ในกรอบของอ��น�จ หน��ท�0ติ�มกฎีหม�ย และว ติถุ#ป็ระสงค�ก�รจ ดติ *งสถุ�นศ)กษ�เท/�น *น ซึ่)0งเป็�นอ��น�จหน��ท�0ท�0ก��หนดไว�ให�เป็�นหน��ท�0ของส/วนร�ชก�รน *น ๆ โดยได�ก��หนดให�ม�ผู้��อ��นวยก�รสถุ�นศ)กษ�เป็�นผู้��บ งค บบ ญช�ของข��ร�ชก�รและม�อ��น�จหน��ท�0ในก�รบร'ห�รก'จก�รของสถุ�นศ)กษ�ให�เป็�นไป็ติ�มกฎีหม�ย กฎี ระเบ�ยบ ข�อบ งค บของท�งร�ชก�รรวมท *งนโยบ�ยและว ติถุ#ป็ระสงค�ของสถุ�นศ)กษ�             ในก�รด��เน'นก'จก�รท�0เก�0ยวก บบ#คคลภ�ยนอก ม�ติร� 39 แห/งกฎีหม�ยว/�ด�วยระเบ�ยบบร'ห�รร�ชก�กระทรวงศ)กษ�ธ'ก�ร ได�ก��หนดให�ผู้��อ��นวยก�รสถุ�นศ)กษ�เป็�นผู้��แทนขยองสถุ�นศ)กษ�ในก'จก�รท 0วไป็ รวมท *งก�รจ ดท��น'ติ'กรรมส ญญ�ในน�มของสถุ�นศ)กษ�ติ�มวงเง'นงบป็ระม�ณ์ท�0สถุ�นศ)กษ�มอบหม�ย หร5อติ�มระเบ�ยบบร'ห�รก�รเง'นของสถุ�นศ)กษ� เป็�นติ�น ฉะน *นผู้��อ��นวยก�รสถุ�นศ)กษ�จ)งม�ฐ�นะเป็�นผู้��แทนน'น'บ#คคล ซึ่)0งน บว/�เป็�นจ#ดเป็ล�0ยนอ นส��ค ญย'0งส��หร บก�รบร'ห�รง�นในท#ก ๆ ด��นของสถุ�นศ)กษ� จ)งถุ5อได�ว/�เป็�นช/วงเวล�แห/งก�รเป็ล�0ยนแป็ลง ช/วงเวล�ท�0ติ�องท��ก�ร เป็ล�0ยนแป็ลงเพ50อให�เก'ดก�รเป็ล�0ยนแป็ลงครบถุ�วนท *ง 4 ส/วน อ นได�แก/ (ป็ระพ นธ� ผู้�ส#กย5ด, 2541, หน�� 80-81)

             1. ผู้��บร'ห�รจะติ�องเป็ล�0ยนแป็ลงกระบวนก�รท ศน� (paradigm shift) กระบวนท ศน�น *นไม/เหม5อนก บท ศนคติ' ท ศนคติ'เป็�นเร50องภ�ยใน เป็�นเร50องของก�รมองโลกของแติ/ละคน ส/วนกระบวนท ศน�เป็�นเร50องภ�ยนอก เป็�นคว�มเข��ใจของส/วนใหญ/ท 0วไป็ท�0เห7นโลกเหม5อน ๆ ก น กระบวนก�รท ศน�ส�ม�รถุ

Page 26: ทฤษฎีรวม

เป็ล�0ยนแป็ลงได�ติ�มย#คสม ย ห�กแนวค'ดใหม/น�*ส�ม�รถุพ'ส�จน�ให�เห7นจร'ง  และส�ม�รถุลบล��งแนวคว�มค'ดเด'มได� ก�รเป็ล�0ยนกระบวนท ศน�จ�กส'0งเก/�ไป็ส�/ส'0งใหม/เป็�นเร50องท�0ท��ได�ไม/ง/�ยน ก ย'0งถุ��เป็�นกระบวนท ศน�ด��นก�รจ ดก�รด�วยแล�วย'0งย�กข)*นเป็�นทว�ค�ณ์ ท *งท�0 เพร�ะแนวคว�มค'ดด��นก�รจ ดก�รม�ล กษณ์ะค/อนข��งจะเป็�นธรรม ในย#คสม ยน�*กระบวนท ศน�ก�รจ ดก�รในอด�ติจ��เป็�นติ�องม�ก�รป็ร บเป็ล�0ยนให�สอดคล�องก บสถุ�นก�รณ์�โดยเฉพ�ะผู้��บร'ห�รจะติ�องเล'กย5ดติ'ดก บกรอบแนวคว�มค'ดเด'ม ท *งท�0เพ50อคว�มอย�/รอดขององค�กร             2. ติ�องม#/งเน�นก�รพ ฒน�บ#คล�กร (people development) ก�รพ ฒน�ระบบ และป็ร บป็ร#งกระบวนก�รท��ง�นน *นจะก/อให�เก'ดป็ระส'ทธ'ผู้ลอย/�งแท�จร'งก7ติ/อเม50อบ#คล�กรหร5อผู้��ป็ฏ'บ ติ'ง�นม�คว�มเข��ใจและได�ป็ฏ'บ ติ'ติ�มระบบท�0ว�งไว� ด งน *นก�รพ ฒน�ระบบและกระบวบก�รจ)งเป็�นส'0งท�0จะติ�องท��ควบค�/ก นไป็พร�อม ๆ ก บก�รพ ฒน�บ#คล�กรให�ส�ม�รถุท��ง�นได�อย/�งเติ7มติ�มศ กยภ�พท�0เข�ม�อย�/ นอกจ�กน *นแล�วย งติ�องห�ท�งท��ให�เก'ดก�รเร�ยนร� �ร /วมก นระหว/�งบ#คคลในกล#/มหร5อท�มง�นด�วยเพ50อก/อให�เก'ดพล งผู้ส�นร/วม(synergy)

             3. ติ�องม 0นฝึ=กฝึนคว�มส�ม�รถุในก�รน�� (practice leadership) เพ50อท�0จะน��คว�มค'ดของตินเองให�หล#ดพ�นจ�กกรอบแนวค'กเด'มไป็ได� น��ให�เก'ดก�รเป็ล�0ยนแป็ลงเพ50อพ ฒน�ป็ร บป็ร#งกระบวนก�รท��ง�น และน��ให�เก'ดก�รพ ฒน�บ#คคลท�0ส�ม�รถุท��ให�ท#กคนท��ง�นอย/�งเติ7มศ กยภ�พฉะน *นจ)งกล/�วได�ว/� ก�รเป็ล�0ยนแป็ลงพ ฒน�องค�กร โดยใช�หล ก 3P อ นได�แก/ ก�รเป็ล�0ยนแป็ลงกระวนท ศน�(paradigm shift) ก�รป็ร บป็ร#งกระบวนก�ร (process improvement) และก�รพ ฒน�บ#คล�กร (people development) จะไม/ส�ม�รถุเก'ดข)*นได�ห�กข�ดก�รฝึ=กฝึนคว�มส�ม�รถุในก�รเป็�นผู้��น�� ซึ่)0งก7ค5อ คว�มส�ม�รถุในก�รน��น 0นเอง             4. ติ�องให�คว�มสนใจในก�รป็ร บป็ร#งกระบวนก�ร (process improvement) หร5อระบบก�รจ ดก�ร โดยระบบท�0พ ฒน�ข)*นม�น�*จะติ�องม�ค#ณ์ล กษณ์ะท�0ส��ค ญ 2 ป็ระก�ร ค5อ (1) จะติ�องม#/งเน�น (focus) และ (2) จะติ�องเร7ว (fast) ก�รม#/งเน�นน *นจะติ�องม#/งเน�นท *งภ�ยในและภ�ยนอก ก�รม#/งเน�นภ�ยนอกได�แก/ สมรรถุนะ (performance)  กระบวนก�ร (process) และบ#คล�กร (people) สร#ป็ได�ว/�ระบบติ�องเร7วเพ50อติอบสนองล�กค��และก�รแข/งข น ซึ่)0งน บว นจะทว�คว�มร#นแรงข)*น ติลอดจนให�คว�มส�ม�รถุท นติ/อก�รเป็ล�0ยนแป็ลง นอกจ�กน�*ย งติ�องส�ม�รถุติอบสนองติ/อโอก�ส (opportunity) และป็>ญห�อ#ป็สรรค (treat) ท�0พบอ�กด�วย จ#ดม#/งหม�ยส��ค ญของก�รพ ฒน�ระบบก7ค5อ เพ50อให�ได�ม�ซึ่)0งระบบท�0ส�ม�รถุเพ'0มพ�นสมรรถุนะในก�รท��ง�น อ�กท *งม�คว�มส�ม�รถุในก�รว ดป็ระเม'นผู้ลได�อย/�งถุ�กติ�องแม/นย�� ท *งน�*เพ50อป็ระโยชน�ในก�รให�ผู้ลติอบแทนท�0ถุ�กติ�องเหม�ะสมแก/ผู้��ป็ฏ'บ ติ'ง�นและท�มง�น ระบบท�0ใช�ป็ระเม'นผู้ลน�*จะติ�องสอดคล�องก บค/�น'ยมขององค�กร             เฉกเช/นเด�ยวก บก�รป็ฏ'ร�ป็ก�รศ)กษ�จะส มฤทธ':ผู้ลหร5อไม/น *น ก7ข)*นอย�/ก บคว�มส�ม�รถุในก�รน��ของผู้��บร'ห�รท#กระด บ โดยเฉพ�ะในหน/วยง�นท�งก�รศ)กษ� ด งท�0ได�กล/�วแล�วว/� ก�รป็ฏ'ร�ป็ก�รศ)กษ�โดยพ5*นฐ�นแล�วค5อ ก�รเป็ล�0ยนแป็ลงท�งกระบวนก�รค'ด ก�รเร�ยนร� � และพฤติ'กรรมของคนส/วนใหญ/ท *งป็ระเทศ ซึ่)0งเป็�นส'0งท�0เป็ล�0ยนแป็ลงย�กท�0ส#ดหร5อช��ท�0ส#ด อ�กท *งติ�องม�ก�รป็ร บเป็ล�0ยนระบบก�รบร'ห�รจ ดก�รให�ม�ป็ระส'ทธ'ภ�พม�กย'0งข)*น เพ50อให�สอดคล�องก บก�รเป็ล�0ยนแป็ลงท�งส งคมโลก และท�0ส��ค ญท�0จะติ�องม#/งเน�นเป็�นพ'เศษค5อ ก�รพ ฒน�ศ กยภ�พบ#คล�กรท�งก�รศ)กษ�ให�ถุ)งข�ดส#ด เพ50อก/อให�เก'ดพล งร/วมในก�รเป็ล�0ยนแป็ลง และพ ฒน�องค�กรให�บรรล#เป็@�หม�ย ฉะน *นป็>จจ ยส��ค ญของก�รป็ฏ'ร�ป็ก�รศ)กษ�ให�บรรล#ป็ระส'ทธ'ผู้ลได�น *น ข)*นอย�/ก บคว�มส�ม�รถุในก�รน��ของผู้��บร'ห�รก�รศ)กษ� ด งท�0 ป็ระพ นธ� ผู้�ส#กย5ด(2541, หน�� 85) ได�สร#ป็ไว�ว/� ห�กองค�กรข�ดซึ่)0งผู้��บร'ห�รท�0ม�ภ�วะผู้��น��แล�ว คว�มพย�ย�มท�0จะเป็ล�0ยนแป็ลงและพ ฒน�องค�กรท *งหมดก7จะล�มเหลว หร5อถุ��ห�กส��เร7จก7อ�จจะใช�เวล�ค/อนข��งน�น

Page 27: ทฤษฎีรวม

บรรณานำ�กรมื่

กระทรวงศ)กษ�ธ'ก�ร. (2546). ค�/ม5อก�รบร'ห�รข)*นพ5*นฐ�นท�0เป็�นน'ติ'บ#คคล. กร#งเทพมห�นคร: โรงพ'มพ�องค�ก�รร บส/งส'นค��และพ สด#ภ ณ์ฑ์�.

ร# /ง แก�วแดง. (2546). โรงเร�ยนบ#คคลพ.ศ.2546. กร#งเทพมห�นคร: ว ฒน�พ�น'ช.

ป็ระพ นธ� ผู้�ส#กย5ด (2541). ท�งเล5อก ท�งรอด. กร#งเทพมห�นคร: เอเอ�ร� อ'นฟอร�เมช 0น แอนด�พ บบล'เคช 0น.

ส5บค�นเม50อ ว นท�0 2 ธ นว�คม 2553ว ชระ บ นท)กก�รเข��

by วั�ชระ

ภาวัะผู้��นำ�าท�จำ�าเป-นำของผู้��บร�หารโรงเรยนำนำ�ติ�บ�คิคิลั

« 9 เมื่��อ: ธ.ค. 02, 2010, 10:01:18 am »

ภาวัะผู้��นำ�าท�จำ�าเป-นำของผู้��บร�หารโรงเรยนำนำ�ติ�บ�คิคิลั

             ผู้��บร'ห�รโรงเร�ยนน'ติ'บ#คคล นอกจ�กจะติระหน กถุ)งเป็@�หม�ยขององค�กรแล�ว ย งติ�องร� �จ กให�คว�มเอ�ใจใส/ติ/อก�รพ ฒน�ศ กยภ�พของบ#คล�กร ติระหน กถุ)งคว�มส��ค ญในก�รสร��งผู้��น��ใหม/ ๆ ข)*นม�ร/วมท�มง�น และส�ม�รถุจ ดสรรทร พย�กรให�เก'ดป็ระส'ทธ'ภ�พหร5อเก'ดป็ระโยชน�ส�งส#ด อ�กท *งสอดคล�องก บเป็@�หม�ยขององค�กรด�วย นอกจ�กน *นย งติ�องม�ค/�น'ยมในก�รเป็�นสม�ช'กท�0ด�ขององค�กร ช#มชนหร5อท�องถุ'0น โดยติ วเองติ�องเป็�นแบบอย/�งท�0ด� ม�พล งม#/งม 0นติ/อคว�มส��เร7จ ในขณ์ะเด�ยวก นก7ติ�องส�ม�รถุกระติ#�นพล งในติ วผู้��อ50น ให�เป็�นอ'สระจ�กก�รพ)0งพ�ผู้��อ50นด�วยก�รเสร'มพล งให�พวกเข� หร5อก�รสร��งแรงบ นด�ลใจ ยกระด บคว�มติ�องก�รให�ส�งข)*น เพ50อก/อให�เก'ดคว�มท��ท�ยในก�รท��ง�นให�ส��เร7จ และส�ม�รถุให�ก��ล งใจแก/ท#ก ๆ คนในองค�กร เพ50อสร��งคว�มเช50อม 0นได�ว/�ท#กคนจะส�ม�รถุไป็ถุ)งเป็@�หม�ยร/วมก นได�โดยสว สด'ภ�พ (บร'ห�รโรงเร�ยนจะติ�องม�บทบ�ทเป็�นผู้��น��ก�รเป็ล�0ยนแป็ลง เพ50อผู้ล กด นก�รจ ดก�รศ)กษ�ให�ม#/งส�/คว�มส��เร7จ หร5อเป็�นจร'งได�ในท�งป็ฏ'บ ติ' โดยติ�องอ�ศ ยศ กยภ�พคว�มเป็�นผู้��น��ท�0เข�มแข7งถุ)งจะส�ม�รถุฟ>นฝึE�อ#ป็สรรคติ/�ง ๆ ไป็ได� ศ กยภ�พในก�รเป็�นผู้��น��ของคนเร�น *นม�อย�/อย/�งไม/จ��ก ดติ�องอ�ศ ยก�ร๙แนะและฝึ=กฝึน ท#กคนส�ม�รถุเก/งข)*นได�และม นไม/เคยส�ย หร5อเร7วเก'นไป็ท�0จะพ ฒน�ตินให�เป็�นผู้��น�� (ท'ช�0, 2542, หน�� 8) เช/นเด�ยวก บบ#คคลท�0จะเข��ม�ด��รงติ��แหน/งผู้��บร'ห�รโรงเร�ยนท�0จะติ�องม�ศ กยภ�พในก�รเป็�นผู้��น��ท�0ด�พอ เพ50อก/อให�เก'ดป็ระส'ทธ'ผู้ลในก�รด��เน'นง�น             ด งน *น ก�รพ ฒน�ฝึ=กฝึนคว�มส�ม�รถุในก�รน�� (practice leadership) จ)งเป็�นส'0งส��ค ญท�0ผู้��บร'ห�รโรงเร�ยนควรติระหน กถุ)ง ส��หร บคว�มส�ม�รถุในก�รน�� หร5อภ�วะผู้��น��ท�0จ��เป็�นส��หร บผู้��บร'ห�รโรงเร�ยน ส�ม�รถุสร#ป็ได�ว/�ม�องค�ป็ระกอบหล กอย�/ 2 ป็ระก�รด�วยก นค5อ ด��นคว�มน/�เช50อถุ5อ และด��นคว�มส�ม�รถุเช'งบร'ห�รจ ดก�ร ส��หร บภ�วะผู้��น��ของผู้��บร'ห�รโรงเร�ยนท�0ก/อให�เก'ดคว�มน/�เช50อถุ5อและคว�มส�ม�รถุเช'งบร'ห�รจ ดก�รน *นจ�กข�อม�ลส/วนใหญ/ท�0ได�กล/�วม�แล�วจะม�คว�มคล��ยคล)งก น และส'0ง

Page 28: ทฤษฎีรวม

หน)0งท�0เห7นได�อย/�งช ดเจนก7ค5อ ภ�วะผู้��น�� ‘‘ ’’ ท�0จ��เป็�นของผู้��บร'ห�รโรงเร�ยนติ/อก�รบร'ห�รง�นขององค�กรให�ป็ระสบคว�มส��เร7จน *น ม�ล กษณ์ะท�0สอดคล�องก บแนวคว�มค'ดผู้��น��ท *งของ อ�ลร'ช, ค�เซึ่ส และพอสเนอร� รวมท *งแนวคว�มค'ดของภ�วะผู้��น��ท�0จ��เป็�นส��หร บส งคมไทยอ�กด�วย             ส��หร บก�รศ)กษ�ว'จ ยในคร *งน�* ผู้��ว'จ ยจ)งน��เสนอแนวคว�มค'ดภ�วะผู้��น��ของ อ�ลร'ช, ค�เซึ่ส และพอสเนอร� รวมท *งแนวคว�มค'ดขอภ�วะผู้��น��ท�0จ��เป็�นติ/อส งคมไทยในอน�คติ ม�ป็ระย#กติ�ใช�เป็�นกรอบในก�รศ)กษ� คว�มพ)งพอใจของคร�ท�0ม�ติ/อภ�วะผู้��น��ของผู้��บร'ห�รโรงเร�ยนน'ติ'บ#คคล ส งก ดส��น กง�นเขติพ5*นท�0ก�รศ)กษ�สม#ทรป็ร�ก�ร เขติ 1 เพร�ะก�รป็ระย#กติ�แนวคว�มค'ดด งกล/�วเข��ด�วยก นน *น จะท��ให�ได�เน5*อห�ท�0ม�คว�มเหม�ะสมท *งในคว�มเป็�นส�กล และเหม�ะสมก บสภ�พบร'บทไทย รวมท *งครอบคล#มเร50องท�0จะศ)กษ�ม�กท�0ส#ด

บรรณานำ�กรมื่

ท'ช�0.โนเอล เอ7ม. (2542). กลไกสร��งภ�วะผู้��น�� (ทรงว'ทย� เขมเศรษฐ� แป็ล). กร#งเทพมห�นคร: พ'มพ�ด�.

ส5บค�นเม50อ ว นท�0 2 ธ นว�คม 2553ว ชระ บ นท)กก�รเข��

by วั�ชระ

งานำวั�จำ�ยในำประเทศ

« 10 เมื่��อ: ธ.ค. 02, 2010, 10:26:57 am »

งานำวั�จำ�ยในำประเทศ

             ง�นว'จ ยในป็ระเทศ ท�0เก�0ยวข�องก บก�รศ)กษ�คว�มพ)งพอใจของคร�ท�0ม�ติ/อภ�วะผู้��น��ของผู้��บร'ห�รโรงเร�ยน ส งก ดส��น กง�นเขติพ5*นท�0ก�รศ)กษ�สม#ทรป็ร�ก�ร เขติ 1 ย งไม/พบว/�ผู้��ใดท��ก�รศ)กษ�ม�ก/อน ด งน *นก�รว'จ ยคร *งน�* ผู้��ว'จ ยจ)งศ)กษ�ค�นคว��จ�กผู้ลง�นว'จ ยท�0ใกล�เค�ยง ด งน�*             ยงย#ทธ ส'มพ� (2542, บทค ดย/อ) ได�ศ)กษ�เร50อง คว�มพ)งพอใจของคร�โรงเร�ยนป็ระถุมศ)กษ� ส งก ดส��น กง�นป็ระถุมศ)กษ�จ งหว ดอ#ดรธ�น� ผู้ลก�รศ)กษ�ค�นคว�� พบว/� คร�โรงเร�ยนป็ระป็ระถุมศ)กษ� ส งก ดส��น กง�นป็ระถุมศ)กษ�จ งหว ดอ#ดรธ�น� โดยส/วนรวมและจ��แนกติ�มขน�ดของโรงเร�ยนม�คว�มพ)งพอใจก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นอย�/ในระด บม�ก เม50อพ'จ�รณ์�ร�ยองค�ป็ระกอบพบว/� คร�ม�คว�มพ)งพอใจในก�รป็ฏ'บ ติ'อย�/ในระด บม�ก 4 องค�ป็ระกอบ ค5อ ง�นท�0ท��ในป็>จจ#บ น ท�0ท��ง�น เพ50อนร/วมง�น และผู้��บ งค บบ ญช� ม�คว�มพ)งพอใจอย�/ในระด บป็�นกล�ง 2 องค�ป็ระกอบค5อ ก�รเล50อนเง'นเด5อน ร�ยได�และผู้ลป็ระโยชน�ท�0ได�ร บ เม50อพ'จ�รณ์�เป็ร�ยบเท�ยบคว�มพ)งพอใจของคร�โรงเร�ยนป็ระถุมศ)กษ� ส งก ดส��น กง�นป็ระถุมศ)กษ�จ งหว ดอ#ดรธ�น�ท�0ป็ฏ'บ ติ'ง�นในโรงเร�ยนท�0ม�ขน�ดแติกติ/�งก นพบว/� คร�ม�คว�มพ)งพอใจในภ�พรวม 2 องค�ป็ระกอบ ค5อ เพ50อนร/วมง�นร/วมง�นและก�รเล50อนเง'นเด5อนไม/แติกติ/�งก น ท�0เหล5อแติกติ/�งก น อย/�งม�น ยส��ค ญท�งสถุ'ติ'ท�0ระด บ .05 โดยคร�ท�0ป็ฏ'บ ติ'ง�นในโรงเร�ยนขน�ดใหญ/ม�คว�มพ)งพอใจในองค�ป็ระกอบของง�นท�0ท��ในป็>จจ#บ น และท�0ท��ง�นม�กกว/�คร�โรงเร�ยนขน�ดเล7ก คร�ท�0ท��ง�นอย�/ในโรงเร�ยนขน�ดกล�ง และขน�ดใหญ/ ม�คว�มพ)งพอใจในองค�ป็ระกอบร�ยได�และผู้ลป็ระโยชน�ท�0ได�ร บ

Page 29: ทฤษฎีรวม

ม�กกว/�คร�โรงเร�ยนขน�ดเล7ก ม�คว�มพ)งพอใจในองค�ป็ระกอบของผู้��บ งค บบ ญช�ม�กกว/�คร�โรงเร�ยนขน�ดเล7ก             ด��รงศ กด': ไชยแสน (2542, บทค ดย/อ) ได�ศ)กษ�เร50อง คว�มพ)งพอใจในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นของข��ร�ชก�รคร�ในโรงเร�ยนป็ระถุมศ)กษ� ส งก ดส��น กง�นก�รป็ระถุมศ)กษ�จ งหว ดเลย ผู้ลก�รศ)กษ�ค�นคว��พบว/�ข��ร�ชก�รคร�ในโรงเร�ยนป็ระถุมศ)กษ� โดยรวมและจ��แนกติ�มป็ระสบก�รณ์�ในก�รท��ง�น และขน�ดของโรงเร�ยนม�คว�มพ)งพอใจในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นโดยภ�พรวมและร�ยด��น 4 ด��น อย�/ในระด บป็�นกล�ง แติ/ม�คว�มพ)งพอใจใน 2 ด��น ท�0เหล5อค5อ ด��นเพ50อนร/วมง�น และด��นผู้��บ งค บบ ญช�ข *นติ�นอย�/ในระด บม�ก ข��ร�ชก�รคร�ในโรงเร�ยนป็ระถุมศ)กษ� ท�0ม�ป็ระสบก�รณ์�ในก�รท��ง�นติ�0�กว/� 10 ป็8 และ 10 ป็8ข)*นไป็ ม�คว�มพ)งพอใจในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นโดยภ�พรวมและเป็�นร�ยด��นไม/แติกติ/�งก น แติ/ข��ร�ชก�รคร�ท�0ป็ฏ'บ ติ'ง�นในโรงเร�ยนขน�ดติ/�งก นม�คว�มพ)งพอใจในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�น โดยภ�พรวมและร�ยด��น 4 ด��น แติกติ/�งก นอย/�งม�น ยท�งสถุ'ติ'ท�0ระด บ .05 โดยข��ร�ชก�รคร�ในโรงเร�ยนขน�ดเล7กและขน�ดใหญ/ ม�คว�มพ)งพอใจในภ�พรวมด��นง�นท�0ท��ในป็>จจ#บ น และด��นก�รเล50อนข *นเง'นเด5อนม�กกว/�ข��ร�ชก�รคร�ในโรงเร�ยนขน�ดกล�ง ข��ร�ชก�รคร�ในโรงเร�ยนขน�ดเล7กม�คว�มพ)งพอใจในเพ50อนร/วมง�นม�กกว/� ข��ร�ชก�รคร�ในโรงเร�ยนขน�ดกล�งและขน�ดใหญ/  และข��ร�ชก�รคร�ในโรงเร�ยนขน�ดใหญ/  ม�คว�มพ)งพอใจใจม�กกว/�ข��ร�ชก�รคร�ในโรงเร�ยนขน�ดกล�ง ไม/พบป็ฏ'ส มพ นธ�ระหว/�งป็ระสบก�รณ์�ในห�รท��ง�นก บขน�ดโรงเร�ยนเก�0ยวก บคว�มพ)0งพอใจในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นท *งโดยภ�พรวมและเป็�นร�ยด��น             ร ติน� แสงแก/นเพ7ชร� (2543, บทค ดย/อ) ได�ศ)กษ�เร50อง คว�มพ)งพอใจในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นของบ#คล�กรโรงเร�ยนเอกชน ในจ งหว ดก�ฬส'นธ#� ผู้ลก�รศ)กษ�พบว/�บ#คล�กรม�คว�มพ)งพอใจในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นของบ#คล�กรโรงเร�ยนเอกชนในจ งหว ดก�ฬส'นธ#�อย�/ในระด บป็�นกล�ง             ส�โรช ไสยสมบ ติ' (2543, บทค ดย/อ)ได�ศ)กษ�เร50อง คว�มพ)งพอใจในก�รท��ง�นของคร�อ�จ�รย�โรงเร�ยนม ธยมศ)กษ� ส งก ดกรมส�ม ญศ)กษ� จ งหว ดร�อยเอ7ด พบว/� คร�อ�จ�รย�ม�คว�มพ)งพอใจในก�รท��ง�นโดยรวมอย�/ในระด บม�ก และเม50อพ'จ�รณ์�เป็�นร�ยป็>จจ ย พบว/�คว�มพ)งพอใจในก�รท��ง�นของคร� อ�จ�รย�อย�/ในระด บป็�นกล�ง 3 ป็>จจ ย ค5อ นโยบ�ยและก�รบร'ห�รง�นของโรงเร�ยน คว�มเจร'ญก��วหน��ในติ��แหน/งหน��ท�0ก�รง�น เง'นเด5อน และผู้ลป็ระโยชน�ติอบแทน ส/วนป็>จจ ยอ50น ๆ ได�แก/ คว�มร� �ส)กร บผู้'ดชอบล กษณ์ะของง�น คว�มร� �ส)กม 0นคงในง�น คว�มเป็�นอย�/ส/วนติ วและสถุ�นภ�พท�งส งคม คว�มส มพ นธ�ในหน/วยง�น คว�มส��เร7จของง�นท�0ป็ฏ'บ ติ' ก�รป็กครองบ งค บบ ญช� ก�รได�ร บก�รยอมร บน บถุ5อ และสถุ�นภ�พในก�รท��ง�น คร� อ�จ�รย�ม�คว�มพ)งพอใจอย�/ในระด บม�ก            ว นเพ7ญ แช/มส#ข� (2544, บทค ดย/อ)ได�ศ)กษ�เร50อง คว�มค'ดเห7นของพน กง�นธน�ค�รกส'กรไทย จ��ก ด (มห�ชน ) ในเขติกร#งเทพมห�นคร ท�0ม�ติ/อก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นภ�ยหล งก�รป็ร บเป็ล�0ยนจ��นวนพน กง�น พบว/�พน กง�นบร'ก�รและพน กง�นป็ฏ'บ ติ'ง�น ม�คว�มค'ดเห7นติ/อก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นภ�ยหล งก�รป็ร บเป็ล�0ยนจ��นวนพน กง�นโดยรวมอย�/ในระด บป็�นกล�ง เม50อพ'จ�รณ์�เป็�นร�ยด��นพบว/� ด��นคว�มม 0นคงในง�น ด��นคว�มส มพ นธ�ก บผู้��บ งค บบ ญช�อย�/ในระด บป็�นกล�ง ส/วนด��นอ'สระในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�น และด��นคว�มส มพ นธ�ก บเพ50อนร/วมง�นอย�/ในระด บม�ก             สร#ป็ได�ว/� คว�มพ)งพอใจของคร�ในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�น จ��แนกติ�มป็ระสบก�รณ์�ในก�รท��ง�น ขน�ดของโรงเร�ยน เพ50อนร/วมง�น และผู้��บ งค บบ ญช�ข *นติ�น พบว/�ข��ร�ชก�รคร�ท�0ม�ป็ระสบก�รณ์�ในก�รท��ง�นติ�0�กว/� 10 ป็8 และ 10 ป็8ข)*นไป็ ม�คว�มพ)งพอใจในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นโดยภ�พรวมและร�ยด��นไม/แติกติ/�งก น ส��หร บก�รว'จ ยคร *งน�* ผู้��ว'จ ยได�ก��หนดติ วแป็ร แป็รอ'สระ จ��แนกติ�มอ�ย# ป็ระสบก�รณ์�ก�รท��ง�น และระด บก�รศ)กษ� เพ50อศ)กษ�คว�มพ)งพอใจของคร�ท�0ม�ติ/อภ�วะผู้��น��ของผู้��บร'ห�รโรงเร�ยนน'ติ'บ#คคล ส งก ดส��น กง�นเขติพ5*นท�0ก�รศ)กษ�สม#ทรป็ร�ก�ร เขติ 1

Page 30: ทฤษฎีรวม

บรรณานำ�กรมื่

ยงย#ทธ ส'มพ�. (2542). คว�มพ)งพอใจของคร�โรงเร�ยนป็ระถุมศ)กษ� ส งก ดส��น กง�นก�รป็ระถุมศ)กษ�จ งหว ดอ#ดรธ�น�ป็ร'ญญ�น'พนธ�ก�รศ)กษ�มห�บ ณ์ฑ์'ติ. มห�ว'ทย�ล ยมห�ส�รค�ม.

ด��รงศ กด': ไชยแสน. (2542). คว�มพ)งพอใจก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นของข��ร�ชก�รคร�ในโรงเร�ยน ส งก ดส��น กง�นก�รป็ระถุมศ)กษ�จ งหว ดเลย. ป็ร'ญญ�น'พนธ�ก�รศ)กษ� มห�บ ณ์ฑ์'ติ. มห�ว'ทย�ล ยมห�ส�รค�ม.

ร ติน� แสงแก/นเพ7ชร�. (2543). คว�มพ)งพอใจในก�รป็ฏ'บ ติ'ง�นขอบ#คล�กรโรงเร�ยนเอกชนในจ งหว ดก�ฬส'นธ#�. ป็ร'ญญ�น'พนธ�ก�รศ)กษ�มห�บ ณ์ฑ์'ติ. มห�ว'ทย�ล ยมห�ส�รค�ม.

ว นเพ7ญ แช/มส#ข�. (2544).คว�มเห7นของพน กง�นธน�ค�รกส'กรไทย จ��ก ด (มห�ชน).

ส�โรช ไสยสมบ ติ'. (2543). คว�มพ)งพอใจในก�รท��ง�นของคร�อ�จ�รย�โรงเร�ยนม ธยมศ)กษ� ส งก ดกรมส�ม ญศ)กษ�จ งหว ดร�อยเอ7ด. ป็ร'ญญ�น'พนธ�ก�รศ)กษ�มห�บ ณ์ฑ์'ติ. มห�ว'ทย�ล ยศร�นคร'นทรว'โรฒ

ส5บค�นเม50อ ว นท�0 2 ธ นว�คม 2553ว ชระ บ นท)กก�รเข��

by วั�ชระ

งานำวั�จำ�ยติ)างประเทศ

« 11 เมื่��อ: ธ.ค. 02, 2010, 10:31:04 am »

งานำวั�จำ�ยติ)างประเทศ

             Herzberg (1959, pp. 60-93) ได�กล/�วถุ)ง องค�ป็ระกอบถุ)งคว�มพ)งพอใจและไม/พ)งพอใจ โดยศ)กษ�จ�กน กบ'นและว'ศวกร จ��นวน 20 คน เพ50อห�ว/�อะไรเป็�นองค�ป็ระกอบท�0ท��ให�เก'ดคว�มพ)งพอใจ ซึ่)0งพบว/�ส'0งท�0ท��ให�เก'ดคว�มพ)งพอใจม� 5 ป็ระก�ร ได�แก/ ก�รได�ร บคว�มส��เร7จ ก�รยอมร บน บถุ5อ ล กษณ์ะของง�น คว�มร บผู้'ดชอบและคว�มก��วหน�� ส/วนองค�ป็ระกอบท�0ท��ให�เก'ดคว�มไม/พ)งพอใจม� 11 ป็ระก�ร ได�แก/ เง'นเด5อน โอก�ส คว�มก��วหน�� คว�มส มพ นธ�ก บเพ50อนร/วมง�น คว�มส มพ นธ�ก บผู้��ใติ�บ งค บบ ญช� ฐ�นะของอ�ช�พ คว�มส มพ นธ�ก บผู้��บ งค บบ ญช� ก�รน'เทศง�น นโยบ�ยและก�รบร'ห�รสภ�พก�รท��ง�น คว�มม 0นคงป็ลอดภ ยและช�ว'ติส/วนติ ว             ซึ่)0งสอดคล�องก บผู้ลก�รศ)กษ�ของ Davis (1967, pp. 27-29) ท�0ได�ศ)กษ�คว�มติ�องก�รของพน กง�นในหน/วยง�นแห/งหน)0ง จ��นวน 500 คน พบว/�พน กง�นเหล/�น�* ให�คว�มส��ค ญติ/อก�รม�ห วน��ท�0ด�เป็�นอ นด บแรก โดยให�เหติ#ผู้ลว/� ติลอกเวล�ของก�รทท��ง�นของเข�ได�ม�ก�รส มพ นธ�ก บห วหน��ม�ก ส/วนค/�จ��งแรงง�นน *น พน กง�นให�คว�มส��ค ญในอ นด บท�0แป็ด             สร#ป็ได�ว/� องค�ป็ระกอบท�0ท��ให�เก'ดคว�มพ)งพอใจของคร�ม� 5 ป็ระก�ร ได�แก/ ก�รได�ร บคว�ม

Page 31: ทฤษฎีรวม

ส��เร7จ ก�รยอมร บน บถุ5อ ล กษณ์ะของง�น คว�มก��วหน�� และคว�มร บผู้'ดชอบ ส/วนก�รศ)กษ�คว�มติ�องก�รของพน กง�นในหน/วยง�น พบว/�พน กง�นให�คว�มส��ค ญติ/อก�รม�ห วหน��ท�0ด�เป็�นอ นด บแรก โดยให�เหติ#ผู้ลว/�ติลอดเวล�ของก�รท��ง�นของเข�ได�ม�คว�มส มพ นธ�ก บห วหน��ม�ก จ�กผู้ลว'จ ยด งกล/�ว จะเห7นได�ว/� ห วหน��ง�นท�0ด�เป็�นผู้��ท�0ผู้��ร /วมง�นให�คว�มส��ค ญในก�รน��องค�กรไป็ส�/เป็@�หม�ย ด งน *นผู้��ว'จ ยจ)งสนใจท�0จะศ)กษ�คว�มพ)งพอใจของคร�ท�0ม�ติ/อภ�วะผู้��น��ของผู้��บร'ห�รโรงเร�ยนน'ติ'บ#คคล ส งก ดส��น กง�นเขติพ5*นท�0ก�รศ)กษ�สม#ทรป็ร�ก�ร เขติ 1

บรรณานำ�กรมื่

Herzberg,  F.  (1959 ).  The  motivation  to  work.  New  York:  John  Wiley &  sons.

Davis.K(1967).Applied psychology. York: McGraw-Hill.Ghiselli.J.M.& Brown R.(1967). Applied psychology. New York:McGraw-Hill.

ส5บค�นเม50อ ว นท�0 2 ธ นว�คม 2553ว ชระ บ นท)กก�รเข��

หน��: [1]   ข23นำบนำ พ'มพ�

« หน��ท�0แล�ว ติ/อไป็ »กระโดดไป็:  

Survey: How about my services ?

Excellence    Very Good    Good    Average    Poor   

     Powered by SMF 2.0 RC1.2 | SMF © 2006–2009, Simple Machines LLC | Thai language by

ThaiSMF XHTML

RSS WAP2

=> ศ)กษ�ศ�สติร�

Clear Vote