4. ekoizpena eta banaketa

EKOIZPENA eta BANAKETA

4.1. EKOIZPENAREN IKUSPEGIAK

Gizartearen ONGIZATE mailarik altuena lortzeko ondasunak eta zerbitzuak ahalik eta efizientzia maila altuenarekin ekoiztu behar dira.

Ekoizpena antolatzeko: ENPRESA


ENPRESA: natura-baliabideen, lanaren eta kapitalaren elkarketa da, gizarteak eskatzen dituen ondasunak eta zerbitzuak ekoizteko eta jendearen eskura jartzeko (Banatzeko), horren truke etekin bat lortuz.

=+ + +


EKOIZPENAREN IKUSPEGI EZBERDINAK:1. IKUSPEGI EKONOMIKOA:ekoizpenak

errentaren fluxu zirkularream duen funtzioa.

ENPRESAEkoizpen arduraduna

FAMILIAK

Kontsumoaren arduradunak

€

Ondasunak

Zerbitzuak

€

Natura baliabideak lana

Kapitala


2. IKUSPEGI FUNTZIONAL UTILITARIOA:

Ekoizpena gauzei balioa gehietzea da.

BALIO ERANTSIA: ekoizpenak gauzei gehitzen dien erabilgarritasuna.


IKUSPEGI TEKNIKOA: ekoizpenean ekoizpen baliabideak konbinatu egiten dira, teknologia erabiliz produktuak lortzeko.


TEKNOLOGIA: ondasun edo zerbitzua ekoizteko ekoizpen baliabideak eta hauen antolaketa osatzen dute.

I+G: IKERKETA eta GARAPENA. I+G+b=Ikerketa, garapena eta berrikuntza

Ikuspegi ekonomikoa: errentaren fluxu zirkularrean duen helburua.

Ikuspegi funtzional-utilitarioan: zertarako.

Ikuspegi teknikoan: nola.


INPUTAK:

Ekoizpen faktoreak

Beste enpresa batzuk ekoiztutako produktuak

ENPRESA:

Teknologia

OUTPUTAK:

Ondasunak

Zerbitzuak

4.2 NOLA EKOITZI?

Enpresak erabaki: Zer ondasun ekoitzi Ondasun horiek nola ekoitzi. Zein kantitate ekoitzi.

Ikuspegi teknikotik: Zer TEKNOLOGIA:

Teknologia EFIZIENTEA Zer faktore-konbinazio: baliabide konbinazio

efizienteen artean merkeena aukeratuko du.EKONOMIA –EFIZIENTZIA: teknikoko efiziente direnetik merkeena aukeratzea.

4.2 NOLA EKOITZI?

Teknologia Lana

(orduak)

Kapitala

(makinak)

Kapelak

A 8 2 100

B 2 8 100

A teknologian:

lanordukokapelaKunitateakLan

QekoizpenaP

lanordukokapelaLunitateakLan

QekoizpenaP

K

L

/502

100

)(

)(

/5,128

100

)(

)(

4.2 NOLA EKOITZI?

Efizientzia ekonomikoa

teknologia LANA

(orduak)

Kapitala

(makinak)

Kapela Lanaren

Kostua

(1000€/o)

Kapital kostua

(800€/o)

Guztizko kostua

€

A 8 2 100 8.000 1.600 9.600

B 2 8 100 2.000 6.400 8.400

4.3 EKOIZPEN-KOSTUAK

EKOIZPEN KOSTUA: ondasun edo zerbitzu bat ekoizteko erabiliko diren baliabideen balioa da.


Kostuen sailkapena: KOSTU FINKOAK(KF):ekoizpen mailarekin

aldatzen ez diren kostuak. Alokairua. KOSTU ALDAKORRAK(KA):ekoizpen

mailarekin proportzionalak diren kostuak dira.lehengaiak.

GUZTIZKO KOSTUAK(KG): Kostu finkoen eta aldakorren batura. KG=KF+KA

IRABAZIAK=SG-KG


3. Kasu praktikoa

Kostuakuztaila Abuztua Irailaunitatea Ekoizp. Guzt. unitatea Ekoizp. Guzt. unitatea Ekoizp. Guzt.

Kostualdakorrak

irina 1x0,5x0,8 100 40€ 1x0,5x0,8 80 32€ 1x0,5x0,8 120 48€

soldata 1x0,5x6 100 300€ 1x0,5x6 80 240€ 1x0,5x6 120 360€

Kostu finkoak

alokairua

800€ 800€ 800€

Guztizko kostuak

1140€ 1072€ 1208€

Guztizko sarrerak

100x16€=1600€ 80x14€=1120€ 120x20€=2400€

Mozkinak 1600-1140=460€ 1320-1072=48€ 2400-1208=1.192€



Errendimendu beherakorren legea:

Ekoizpen faktore baten kopurua handituta, guztizko ekoizpenaren hazkundea gero eta geldoagoa izango da.

Eskala-ekonomia: ekoizpena handitu ahala unitateko kostuak murrizteari deritzo.

Lore sorta kopurua Q KF KA KG Kbb SG Sbb MG Mbb Sma Kma Ema

1 100 5 105 105 70 70 -35 -35

2 100 10 110 55 140 70 30 15,00 70 5 65

3 100 16 116 38,67 210 70 94 31,33 70 6 64

4 100 23 123 30,75 280 70 157 39,25 70 7 63

5 100 31 131 26,20 350 70 219 43,80 70 8 62

6 100 40 140 23,33 420 70 280 46,67 70 9 61

7 100 50 150 21,43 490 70 340 48,57 70 10 60

8 100 61 161 20,13 560 70 399 49,88 70 11 59

9 100 72 172 19,11 630 70 458 50,89 70 11 59

84. Orrialdeko 4. ariketa

4.4 BANAKETA

Banaketa: enpresek ekoiztutako ondasunak eta zerbitzuak kontsumitzailearen esku jartzea. Handizkako banaketa: Biltegi handiek egiten ditena da.

Biltegiek ekoizleari erosi egiten dizkiete ondasunak ondoren beste enpresa edo dendei saltzeko.

Carry: macro Merca: mercabilbao

Txikizkako Banaketa: Xehekariak. Handizkariei erosten dizkiete produktuak ondoren kontsumitzaileei saltzeko.

Dendak

4.4. BANAKETA

BANAKETABANAKETA KANALA: ekoizletik

kontsumitzailera iritsi arte erabiltzen diren bitartekariak.

KANAL MOTAK( jabetza eta bitartekari kop)ZUZENAKANPO KANALA

KANAL LUZEA: HANDIKARI ETA XEHEKARIA KANAL LABURRA: XEHEKARIA MERKATARITZA ERAKUNDEEI EGINDAKO

SALMENTAK: Eroski, carrefour, Alcampo...

4.4. BANAKETA

Banaketa Kanal Zuzena: Bitartekaririk ez

Ekoizlea Konstumitzailea

4.4. BANAKETA

BANAKETA KANAL LUZEA

Handikaria Xehekaria KontsumitzaileaEkoizlea

Haribo

Dulces y Fritos SA

Txutxes Lumi Jon

Ekoizlea Xehekaria Kontsumitzailea

KANAL LABURRA

4.4 BANAKETA

BANAKETA KANAL BERRIAK: FRANKIZIA

TELE DENDA ORDENADOREZ EGINIKO SALMENTA VENDING

4.4 BANAKETA

KANAL BERRIAK

FRANKIZIAK:

INTERNET

TELE DENDA

VENDING

4.4. BANAKETA

KATALOGOA

4.5 ENPRESA MOTAK

ENPRESA

MOTAK

jarduera

4.6 ENPRESAREN OSAGAIAK

GIZA ELEMENTUAK: Jabeak Langileak Zuzendariak

EKOIZPEN ONDASUNAK: Aktibo Finkoa Aktibo Korrontea

ANTOLAKETA: Hornikuntza Ekoizpena Salmentak Giza Baliabideak Finantziaketa eta Inbertsioa Zuzendaritza

INGURUNEA: Orokorra:Kultura, legedia, politika, ekonomia Ingurune espezifikoa: bezeroak, hornitzaileak, lehiakideak eta sindikatuak

4. ekoizpena eta banaketa

Education