ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 1 ´ 4º Educación primaria
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 1
´
4º
Educa
ción p
rim
aria
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 2
4º4º
SEMINARIOS RICARDO CARVALHO CALEROLETRAS GALEGAS 2020SEMINARIOS RICARDO CARVALHO CALEROLETRAS GALEGAS 2020
ACTIVIDADESEDUCACIÓN PRIMARIA
AGORA
A CIDADE
ACTIVIDADESEDUCACIÓN PRIMARIA
AGORA
A CIDADE
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 3
RICRICRICRICRICARDO CARDO CARDO CARDO CARDO CARVARVARVARVARVALHO CALHO CALHO CALHO CALHO CALERO ALERO ALERO ALERO ALERO 4º EP4º EP4º EP4º EP4º EP
RICARDO CARVALHO
GRAMÁTICA ELEMENTAL DELGALLEGO COMÚN, PUBLICA-DO EN 1966, VAI DIRIXIDA AOPROFESORADO E AO ALUM-NADO DA SÚA FACULTADE.
Ricardo Carvalho Calero naceu en Ferrol (ACoruña), o 30 de outubro de 1910. Era o fillo maiorde M.ª Dolores e Gabriel Ricardo que tiveron cin-co fillos máis.
Ricardo realizou os seus primeiros estudosnunha escola da rúa Magdalena e noutra escoladirixida polo escritor Manuel Comellas, as dúas deFerrol. Fixo o bacharelato por libre e os estudosuniversitarios en Compostela.
Foi membro do Seminario de EstudosGalegos, onde coincidiu con Castelao, OteroPedrayo, Risco, Cuevillas...
Colaborou en moitas revistas galegas: A Nosa
Terra, Nós, Guión, Galiza, Resol, Universitarios,
Papel de Color... e é autor de libros de investiga-ción sobre a nosa literatura e o noso idioma.
En 1965 incorporouse ao Instituto Rosalía deCastro de Santiago e como profesor contratado áuniversidade compostelá, da que se converteu noseu primeiro catedrático de Lingüística e Literatu-ra Galega.
Defendeu a postura de que a lingua galega éunha variedade da lingua portuguesa.
É autor de Gramática elemental del gallego
común e de obras de teatro, poesía e novela.Ingresou na Real Academia Galega (RAG) o
17 de maio de 1958 e o seu discurso tratou sobreRosalía de Castro.
Pola súa defensa do idioma galego e da nosacultura, a RAG dedícalle este ano o Día das Le-tras Galegas.
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 4
ACTIVIDADES BIOGRAFÍA CARVALHO CALERO 4º ED. PRIMARIA
1.- Cal é a data de nacemento de Ricardo Carvalho Calero?
2.- En que cidade galega estudou o bacharelato?
3.- Cal é o nome do instituto compostelán no que foi profesor?
4.- En que data ingresou na Real Academia Galega?
Defendeu a postura deque a lingua galega éunha variedade da lin-gua portuguesa.
Foi membro do Seminariode Traballos Galegos.
Traballou nun xornal galego.
É autor de Gramática Elemental del Gallego Común.
5.- Risca as dúas oracións verdadeiras sobre a biografía do autor e escribecorrectamente as dúas falsas.
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 5
6.- Ricardo Carvalho coincidiu con grandes personaxes da literatura gale-ga. Atopa os seus nomes na sopa de letras.
XXXXX BBBBB CCCCC OOOOO MMMMM ZZZZZ VVVVV LLLLL FFFFF
CCCCC AAAAA SSSSS TTTTT EEEEE LLLLL AAAAA OOOOO IIIII
UUUUU CCCCC VVVVV EEEEE MMMMM FFFFF ZZZZZ SSSSS LLLLL
EEEEE LLLLL NNNNN RRRRR LLLLL RRRRR CCCCC AAAAA GGGGG
VVVVV PPPPP NNNNN OOOOO VVVVV AAAAA SSSSS DDDDD UUUUU
IIIII VVVVV XXXXX MMMMM ZZZZZ GGGGG BBBBB AAAAA EEEEE
LLLLL RRRRR CCCCC LLLLL PPPPP UUUUU TTTTT NNNNN IIIII
LLLLL XXXXX BBBBB ZZZZZ LLLLL AAAAA NNNNN UUUUU RRRRR
AAAAA NNNNN PPPPP RRRRR IIIII SSSSS CCCCC OOOOO AAAAA
SSSSS BBBBB XXXXX MMMMM LLLLL ZZZZZ CCCCC XXXXX VVVVV
CASTELAOCUEVILLAS
RISCOFRAGUASLOSADA
FILGUEIRAOTERONOVAS
7.- Pasou a maior parte da súa vida en Ferrol, pero logo comezou os estu-dos universitarios noutra cidade galega. Une as sílabas tónicas de cadapalabra e descubre o nome desa cidade.
PÓSTUMO AFIALAPIS APOTEMACOMBA
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 6
8.- Resolve o encrucillado.
HORIZONTAIS1.- Provincia de nacemento.2.- Nome de seu pai.3.- Apelido do director da súa escola.4.- Nome da rúa ferrolá onde estaba a súa escola.5.- Unha das revistas nas que colaborou Ricardo.6.- Nome da súa nai.7.- Nome da poetisa sobre a que fixo o seu discurso de ingreso na RAG.
12
4
7
3
56
RICARDO
ancián
choiva
tellado
chuva
galinha
velhote
galiña janela
fiestra telhado
1.- A CORUÑA 2.- GABRIEL 3.- COMELLAS 4.- MADALENA 5.- RESOL 6.- DOLORES 7.- ROSALÍA
9.- Ricardo Carvalho dicía que a lingua galega era unha variante da linguaportuguesa. Relaciona os nomes das dúas columnas.
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 7
Verdadeiramente, a cidade medrou moito desde que a deixara.Hai novas barriadas, novas fábricas, novas igrexas. Hai tranvía e au-tomóbiles. O murallón estendeuse máis. Se quero ver o mar desde asúa orela, xa non podo dispor senón dun oco, un só peirao. Hai moi-tos cines. Xa non hai ingleses. Xa non hai capela evanxélica. Os díasde festa xa non escintilan os deslumbrantes uniformes. Oficiais e sol-dados visten agora doutro xeito, máis sinxelo, máis esvaído. Choeu-se o cemiterio vello, no alto da cidade. A nova necrópole está lonxe, ehai que tomar o autobús se se quere visitar, como non se dispoña devehículo propio.
ACTIVIDADES4º EDUCACIÓN PRIMARIA
AGORA
RICARDO CARVALHO CALERO
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 8
1.- Escribe preguntas relacionadas co texto para estas respostas.
ACTIVIDADES 4º ED.PRIMARIA
AGORA
1
- A cidade.
2
- O murallón.
3
- En autobús.
2.- Na cidade que describe Ricardo Carvalho Calero podo movermeen tranvía ou en automóbil. De que outros medios de transporte dis-pós na túa localidade para poder desprazarte?
4
- Doutro xeito, máis sinxelo, máis esvaído.
3.- Da relación de medios de transporte do texto, cales pensas queson menos contaminantes?
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 9
4.- Se estiveches atento á lectura do texto, non che será difícil com-pletar estas oracións.
vehículo ingleses autobús fábricas necrópole cines capelabarriadas igrexas
Hai novas , novas , novas
.
Hai moitos . Xa non hai . Xa
non hai evanxélica.
A nova está lonxe, e hai que tomar o
se se quere visitar, como non se dispoña de
propio.
5.- Agora que estamos vendo tanta xente desprazándose en patinete,por onde cres que deberían circular, pola rúa ou pola beirarrúa? Porque?
6.- Ricardo Carvalho, o autor do texto, describe algúns cambios quesufriu a súa cidade. Fai unha descrición do lugar no que ti vives (nome,situación, tamaño, cousas que hai ou non hai, cousas que che gusta-ría que houbese ou non houbese...).
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 10
8.- Nas cidades hai moitas maneiras de desprazarse. Busca nestecaldo de letras algúns medios de transporte.
TRANVÍA METRO AUTOBÚS BICICLETA PATINETE MOTO COCHE
T V S B I C I C L E T A
R G D Z C S M O T O Z X
A M E T R O D C H L F Ñ
N C P P R F G H T E P H
V S P A T I N E T E V G
I X V H A U T O B U S Z
A U T O B U S I L D L F
7.- Podes atopar as oito diferenzas entre estes dous debuxos?
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 11
9.- Observa esta entrada de cine, completa, localiza o cartel do filmeen internet e cópiao.
Cal é o título da película?
Cal é a data da proxección?
A que hora?
En que sala?
En que fila?
Como se chama o cine?
En que localidade está?
En que butaca vas ver a película?
Canto pagaches pola entrada?
O QUE ARDESala Sesión Data
PATIOFila: Butaca:
19:15 17-05-2003
09 10
011 PVP. 7,70 EUROS 10205900052IMP. INCL. 7% / CIF: 56345214
MULTICINES ANCORADOIRORúa As Laxas, s/n LOURO-MUROS (A Coruña)
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 12
10.- A entrada do cine custa 7,70 euros. Os luns, día do espectador,custa 5,90 euros. Se vou o luns, cantos cartos aforro?
Se o venres imos catro persoas, canto pagaremos en total?
E se ese venres pago con dous billetes de 20 euros, canto me devol-ven?
11.- O euro, a libra, o ien e o dólar teñen un símbolo. Localízao edebúxao ao lado de cada un.
DÓLAR IEN LIBRA EURO
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 13
12.- No texto fálanos Ricardo Carvalho de oficiais con escintilantesuniformes. Cando chega o Entroido podémonos disfrazar de diferen-tes profesións. Resolve o encrucillado para ver algunhas delas.
HORIZONTAIS1.- Muller que viaxa polo espazo exterior.2.- Persoa que atende e fai curas aos enfermos e enfermas.3.- Persoa que ten por misión facer cumprir as normas.4.- Especialista en informática.5.- Pode ser dun avión, dun coche, dunha moto...6.- Home experto no oficio da mariñería.7.- Membro do exército.8.- Muller que apaga os lumes.
1.- ASTRONAUTA 2.- ENFERMEIRA 3.- POLICÍA 4.- AZAFATA 5.- PILOTO6.- MARIÑEIRO 7.- MILITAR 8.- BOMBEIRA
1
3
8
4
5
6
2
7
U
N
I
F
O
R
M
E
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 14
13.- Nas fábricas transfórmanse as materias primas en produtos ela-borados. Relaciona co debuxo correspondente e engade ti un máis.
14.- O censo dunha vila ou cidade é o que nos di a súa poboaciónactual. Saberías dicir que censo é o que se corresponde con cadaunha destas localidades?
MADRID
A CORUÑA
CAMARIÑAS
LOURO
244.850 hab.
1.175 hab.
5.322 hab.
3.223.334 hab.
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 15
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA
A CIDADE
Primeiro fora unha pequena vila de pescadores, de balcóns pintadosde azul: con tabernas, rúas estreitas e un pazo. Logo, o despotismoilustrado tendeu novas e longas rúas paralelas cortadas por outrasrúas paralelas, todas da mesma anchura, e numerou os rueiros. Asíxurdiu o centro da cidade, como un taboleiro de xadrez, con casas detres pisos e galerías brancas. Ficaron abranguidas varias aldeas. Acidade estendíase de leste a oeste, á beira do mar. De sur a norteficaba a costa. A xente paseaba de leste a oeste. Os estaleiros e osarsenais ficaban afastados da vila por un murallón e estorbábanlle ácidade as vistas ao mar. Só por tres puntos o atinxían os que nonformaban parte da mariña de guerra ou non traballaban nas constru-cións navais. Só por tres puntos: tres peiraos.
RICARDO CARVALHO CALERO
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 16
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIAA CIDADE
1.- Como eran as rúas da cidade?
2.- As rúas da cidade parecían o taboleiro dun xogo. Cal?
3.- Que dúas construcións estorbaban á cidade as vistas ao mar?
4.- Que fora este lugar antes de ser cidade?
5.- Como paseaba a xente?
6.- Como eran as rúas ao primeiro?
7.- Cantos pisos tiñan as casas?
8.- Onde se situaban os estaleiros e os arsenais?
9.- Que ficaba de sur a norte?
10.- De que cor estaban pintados os balcóns?
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 17
12.- A cidade xurdiu como un taboleiro de xadrez; o xadrez é un xogomoi popular en todo o mundo. En Galicia hai moitos xogos tradicio-nais aos que xogaban os nosos pais e avós. Localiza nesta sopa deletras seis destes xogos.
BUXAINA ACOCHO TIRO DA CORDA MARIOLA PITA CEGA ZANCOS
Z B C X G Ñ V M H B N L
X U N M C L Z A N C O S
B X Z V N H L R C X Ñ M
X A C O C H O I Z V N B
T I R O D A C O R D A Z
N N T U E L I L A S C H
V A C N U N Z A N C O S
X C V P I T A C E G A Z
11.- Debuxa unha paisaxe costeira.
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 18
13.- Sobre este plano indica cara onde ten que ir este rapaz parachegar aos lugares, indicando o seu punto cardinal.
- A oficina de correos está ao do neno.
- O banco está ao do neno.
- O hospital está ao do neno.
- O supermercado está ao do neno.
- A farmacia está ao do neno.
- A comisaría está ao do neno.
- Os bombeiros están ao do neno.
- A biblioteca está ao do neno.
NOROESTE
SUR
SURLESTE
LESTE
NORESTE
NORTE
SUROESTE
OESTE
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 19
14.- Serías quen de clasificar estes lugares?
LUGO VERÍN PONTE MACEIRA VIGO BETANZOS LOUROPONTEAREAS BELESAR ANLLÓNS OURENSE NOIA FERROL
CIDADE VILA ALDEA
L V P M
V B L
O P B
F N A
15.- Os números que sinalan os rueiros son moi útiles para atoparunha vivenda nunha gran cidade. Pescuda cal dos seguintes é o nú-mero da casa de Clara. Coloréao. Axúdate das pistas.
-O número que representa as unidades é maior que o das dece-nas.-A suma de todos os seus díxitos é 9.-É múltiplo de 2 e de 3.
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 20
16.- Localiza na sopa de letras os termos do recadro.
VILA CASA ESTALEIRO RÚA ALDEA CIDADE
Z C M V C N A L X Ñ F B H
X V I L A M L C V L G C N
V G Z Ñ S H D F C B M I X
C E S T A L E I R O V D M
L N C Z B H A Ñ U X M A G
V Ñ D M L F Z C A B N D X
N X B G H Z V D Ñ L C E M
V
M
C
C
M
R
O
A
B
17.- Sitúa estes portos mariñeiros onde lles corresponde.
VIGO MUROS COMBARRO CEDEIRA MALPICA BURELARIBEIRA O GROVE A CORUÑA
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 21
18.- Que camiño ten que percorrer Xan para chegar á praia?Fai as operacións que se indican e colorea no recadro os resultados.
278125
261428
609243
441345
325223
-
803202
655232
355 x5
167 x9
563 x7+ +
++
- -
ACTIVIDADES 4º ED. PRIMARIA RCC. LETRAS GALEGAS 2020 22
19.- Sabes xogar ao xadrez? Só tes que facer os movementos docabalo, en forma de L, e descubrirás o nome da escritora homenaxea-da no primeiro Día das Letras Galegas.
Rosalía de Castro
RO MA RA PA FO HU
SE DI FI TA SE DO
HA SA E RE DE XA
TU XI SE U PE RU
FA A LÍ XE HE O
SO HI AM RO DU TRO
PO A FE PI FU PU
RI TO TE SU CAS ZA
DA HO DE E TI MA
Dmecsnusrtaensobrctaetfrinciamblacarcmozsvtnas.
20.- Fíxate ben nas seguintes letras e sepáraas correctamente, elimi-nando as pares, unha si, outra non... Atoparás unha oración do textode Ricardo Carvalho Calero.