30 รูปแบบ การจัดกิจกรรมโดยยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ

30 รู�ปแบบ การูจัดก�จักรูรูมโดยย�ดผู้��เรู�ยนเป�นสำ�าคัญ

การูรูะดมพลังสำมอง (Brainstorming)

การูรูะดมพลังสำมอง เป็�นการนาความร �ที่��ม�อยู่ �แล้�วออกมาใช้� ผู้ �เร�ยู่นม�อ�สระในที่างความค�ด ไม�ต้�องไป็ก!งวล้ว�าส��งที่��ค�ดออกมาส!มพั!นธ์$ก!บป็ระเด&นที่��ต้! 'งหร)อไม� จะถู กหร)อผู้�ด การระดมพัล้!งสมองใช้�ได�ที่!'งงานเด��ยู่วแล้ะงานกล้,�มการูรูะดมพลังสำมอง ม� 2 ร ป็แบบ

รู�ปแบบที่�! 1 ระดมหามากที่��ส,ดการระดมพัล้!งสมองเพั)�อหามากที่��ส,ด จะใช้�เป็�นงานกล้,�มหร)องาน

เด��ยู่วก&ได�

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. คร กาหนดป็ระเด&นหร)อให�น!กเร�ยู่นเป็�นผู้ �กาหนด

ป็ระเด&นขึ้.'นมา เช้�น ผู้�าขึ้าวม�า2. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะคนเขึ้�ยู่นอะไรก&ได�เก��ยู่วก!บป็ระเด&นที่��

กาหนดให�มากที่��ส,ดในเวล้าที่��กาหนด เช้�น เขึ้�ยู่นป็ระโยู่ช้น$ขึ้องผู้�าขึ้าวม�า3. น!กเร�ยู่นนาเสนอความค�ดขึ้องส��งที่��ได�เขึ้�ยู่นขึ้.'น4. เป็0ดโอกาสให�ม�การพั�จารณาความถู กต้�องหร)อความ

เป็�นไป็ได�ขึ้องความค�ดแต้�ล้ะอยู่�างที่��แต้�ล้ะคน หร)อกล้,�มได�นาเสนอ5. น!กเร�ยู่นสร,ป็ผู้ล้ที่��ได�จากการระดมความค�ด

รู�ปแบบที่�! 2 ระดมหาที่��ส,ดการระดมหาที่��ส,ด เป็�นการระดมเพั)�อหาแนวที่างหร)อว�ธ์�การที่��ด�

ที่��ส,ด เพั)�อการแก�ป็2ญหา หร)อเพั)�อการต้!ดส�นใจกระที่าอยู่�างใดอยู่�างหน.�ง การระดมสมองเพั)�อหาที่��ส,ดจะม� 3 ขึ้!'นต้อน ค)อ

1. ระดมความค�ด2. กล้!�นกรองความค�ด3. สร,ป็ความค�ดที่��เหมาะสมที่��ส,ด

ถู�าจะเขึ้�ยู่นในร ป็ต้าราง จะได�ด!งน�'ระดมความค�ด กล้!�นกรองความ สร,ป็ความค�ด

ค�ด1. 1. 1.2. 2. 2.3. 3.4. 4.5.6.

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. คร กาหนดป็ระเด&นป็2ญหา หร)อเหต้,การณ$ที่��ที่�าที่ายู่ หร)อเป็�น

เหต้,การณ$ที่��เป็�นความจาเป็�นเร�งด�วน “เราจะแก�ป็2ญหาน'าที่�วมกร,งเที่พัมหานครได�อยู่�างไร”

2. แบ�งกล้,�มน!กเร�ยู่น กล้,�มล้ะ 6 – 8 คน3. น!กเร�ยู่นร�วมก!นระดมความค�ด หาว�ธ์�การในการแก�ป็2ญหา

หร)อว�ธ์�การที่��จะนามาใช้�ในการต้!ดส�นใจ4. น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มร�วมก!นพั�จารณากล้!�นกรองป็ระเด&นขึ้�อ

เสนอขึ้องสมาช้�ก แล้ะค!ดเล้)อกป็ระเด&นที่��เป็�นไป็ได� แล้ะม�ความเหมาะสม

5. น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มร�วมก!นอภิ�ป็รายู่ในป็ระเด&นที่��ได�ค!ดเล้)อกไว� โดยู่พั�จารณาถู.งความเหมาะสมก!บสภิาพั

6. น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มร�วมก!นสร,ป็ป็ระเด&น หร)อว�ธ์�การที่��กล้,�มจะนาไป็ดาเน�นการ 1 – 2 ป็ระเด&น

7. กล้,�มนาว�ธ์�การที่��ได�จากขึ้�อสร,ป็ไป็วางแผู้น กาหนดขึ้!'นต้อนการดาเน�นการต้�อไป็

ภาพคัวามคั�ดเป็�นยู่,ที่ธ์ศาสต้ร$การสอนที่��ส�งเสร�มความค�ดขึ้องน!กเร�ยู่นอ�กร ป็

แบบหน.�ง เพั�ยู่งแต้�ผู้ �สอนนาภิาพัเหต้,การณ$ใดเหต้,การณ$หน.�งมาให�น!กเร�ยู่นด แล้�วให�ป็ฏิ�บ!ต้�ก�จกรรมต้�อไป็น�'

1. การต้!'งคาถูาม2. การเดาสาเหต้,3. การเดาผู้ล้ที่��เก�ดต้ามมา4. การสมมต้�อยู่�างม�เหต้,ผู้ล้5. การเป็ล้��ยู่นแป็ล้ง

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. ให�น!กเร�ยู่นด ภิาพัเหต้,การณ$ใดเหต้,การณ$หน.�งเป็�นภิาพัที่��

เก��ยู่วขึ้�องก!บเน)'อหาที่��จะที่าการสอนน!กเร�ยู่น2. ให�น!กเร�ยู่นต้!'งคาถูาม ให�น!กเร�ยู่นต้!'งคาถูามจากภิาพัที่��

กาหนดให� ให�มากที่��ส,ด คาถูามที่��ต้! 'งขึ้.'นไม�ใช้�เห&นภิาพัแล้�วต้อบได� แต้�ต้�องเป็�นคาถูามที่��ต้อบจากความค�ด

3. ให�น!กเร�ยู่นเดาสาเหต้, ให�น!กเร�ยู่นเขึ้�ยู่นสาเหต้,ที่��เก��ยู่วก!บเหต้,การณ$ที่��ป็รากฏิในร ป็ภิาพัมาให�มากที่��ส,ด

4. ให�น!กเร�ยู่นเดาผู้ล้ที่��เก�ดต้ามมา ให�น!กเร�ยู่นเขึ้�ยู่นผู้ล้ที่��อาจจะเก�ดขึ้.'นอ!นเน)�องมาจากเหต้,การณ$ในภิาพัที่��กาหนดให�

5. ให�น!กเร�ยู่นสมมต้�อยู่�างม�เหต้,ผู้ล้ ให�น!กเร�ยู่นค�ดหร)อเดาว�าอะไรจะเก�ดขึ้.'น พัร�อมที่!'งระบ,เหต้,ผู้ล้ในการเดา

6. ให�น!กเร�ยู่นเป็ล้��ยู่นแป็ล้งภิาพั ให�น!กเร�ยู่นเป็ล้��ยู่นแป็ล้งภิาพัจากสถูานการณ$เด�ม จะให�เป็�นภิาพัอะไร อยู่�างไร ก&ได�

ชิ�งรู�อย ชิ�งลั�านชิ�งร�อยู่ ช้�งล้�าน เป็�นรายู่การเกมโช้ว$ที่างโที่รที่!ศน$จ!ดรายู่การ

โดยู่ ค,ณป็2ญญา แล้ะ ค,ณมยู่,รา ล้!กษณะคาถูามเป็�นคาถูามเร)�องส�วนต้!ว เช้�น ถูามว�า จร�งหร)อไม�ที่��ค,ณล้�นดา ช้อบสะสมกระดาษห�อที่อฟฟ9� เม)�อนาเอารายู่การช้�งร�อยู่ ช้�งล้�าน มาจ!ดเป็�นก�จกรรมการเร�ยู่นร �ก!บน!กเร�ยู่น ล้!กษณะคาถูามจะถูามเก��ยู่วก!บเน)'อหาความร �ในเร)�องที่��เร�ยู่น ล้!กษณะการจ!ดก�จกรรมการเร�ยู่นร �แบบช้�งร�อยู่ ช้�งล้�าน สามารถูจ!ดได� 2 ร ป็แบบ

รู�ปแบบที่�! 1 จ!ดเป็�นก�จกรรมการเร�ยู่นร �เน)'อหาใหม�ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��

1. แบ�งกล้,�มน!กเร�ยู่น กล้,�มล้ะ 5 – 8 คน2. ให�แต้�ล้ะกล้,�มศ.กษาใบความร � หร)อศ.กษาจากหน!งส)อ

เร�ยู่น โดยู่ให�เวล้าน�อยู่ๆเพั)�อให�น!กเร�ยู่นแบ�งความร!บผู้�ดช้อบก!นศ.กษาภิายู่ในกล้,�ม

3. ให�แต้�ล้ะกล้,�มต้!'งคาถูามจากเน)'อหาที่��อ�าน กล้,�มล้ะ 10

คาถูาม เป็�นล้!กษณะคาถูาม “จัรู�งหรู)อไม+”

4. ให�น!กเร�ยู่นร�วมก!นค!ดเล้)อกน!กเร�ยู่นช้ายู่ 1 คน น!กเร�ยู่นหญ�ง 1 คน เป็�นพั�ธ์�กร

5. พั�ธ์�กรค!ดเล้)อกขึ้�อคาถูามจากกล้,�มต้�างๆป็ระมาณ 10

– 15 คาถูาม6. พั�ธ์�กรเร��มรายู่การ ช้�งร�อยู่ ช้�งล้�าน ด�วยู่คาถูาม “จัรู�ง

หรู)อไม+” แต้�ล้ะกล้,�มช้�วยู่ก!นค�ดคาต้อบ7. ในกรณ�กล้,�มที่��ต้อบผู้�ด พั�ธ์�กรจะไม�เฉล้ยู่คาต้อบ แต้�จะ

ให�กล้,�มที่��ต้อบถู กเฉล้ยู่ กล้,�มที่��ต้อบผู้�ดจะได�เร�ยู่นร �ไป็ด�วยู่8. แต้�ล้ะกล้,�มบ!นที่.กคะแนนที่��ได� เป็�นคะแนนสะสมขึ้อง

กล้,�มรู�ปแบบที่�! 2 จ!ดเป็�นก�จกรรมป็ระเม�นผู้ล้การเร�ยู่นร �ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��

1. แบ�งกล้,�มน!กเร�ยู่น กล้,�มล้ะ 5 – 8 คน2. แต้�ล้ะกล้,�มต้!'งคาถูามในเน)'อหาที่��เร�ยู่นผู้�านมาแล้�วกล้,�ม

ล้ะ 10 คาถูาม3. ให�น!กเร�ยู่นร�วมก!นค!ดเล้)อกพั�ธ์�กร 2 คน หญ�ง 1 คน

ช้ายู่ 1 คน4. พั�ธ์�กรค!ดเล้)อกขึ้�อคาถูามจากกล้,�มต้�างๆต้ามขึ้�อจาก!ด

ขึ้องเวล้าที่��จะจ!ดรายู่การ5. พั�ธ์�กรเร��มรายู่การ ช้�งร�อยู่ ช้�งล้�าน ด�วยู่คาถูาม “จัรู�ง

หรู)อไม+” ให�แต้�ล้ะกล้,�มช้�วยู่ก!นค�ดหาคาต้อบ6. ในกรณ�ที่��ม�กล้,�มต้อบผู้�ด ให�กล้,�มต้อบถู กเป็�นผู้ �เฉล้ยู่7. แต้�ล้ะกล้,�มบ!นที่.กคะแนนที่��ได� เป็�นคะแนน

แผู้นที่�!คัวามคั�ด (Mind Mapping)

แผู้นที่��ความค�ด เป็�นยู่,ที่ธ์ศาสต้ร$การสอนที่��พั!ฒนาความค�ดสร�างสรรค$ขึ้องน!กเร�ยู่น ช้�วยู่ให�ป็ระหยู่!ดเวล้าในการเร�ยู่นร � เหมาะก!บ

การที่��น!กเร�ยู่นจะได�ส!งเคราะห$ความค�ดในการว�เคราะห$งาน วางแผู้นการที่างาน ที่บที่วนความจา

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. คร กาหนดคาถูามให�น!กเร�ยู่นค�ด เช้�น เม)�อพั ดถู.ง “ยู่ะล้า ”

น!กเร�ยู่นค�ดถู.งอะไรบ�าง2. ให�น!กเร�ยู่นระดมความค�ดป็ระเด&นหล้!กขึ้องเร)�องที่��คร กาหนด

หร)อเร)�องที่��น!กเร�ยู่นอยู่ากจะเร�ยู่น3. ให�น!กเร�ยู่นระดมความค�ดป็ระเด&นยู่�อยู่ขึ้องป็ระเด&นหล้!ก

แต้�ล้ะป็ระเด&น4. ให�น!กเร�ยู่นสร�างแผู้นที่��ความค�ด (Mind Mapping) ต้าม

ร ป็แบบที่��ต้�องการ5. ให�น!กเร�ยู่นนาเสนอแผู้นที่��ความค�ด แล้ะอธ์�บายู่ป็ระกอบภิาพั

การูสำอนให�คั�ดย)ดหย-+น

การสอนให�ค�ดยู่)ดหยู่,�น เป็�นล้!กษณะการสอนโดยู่การใช้�คาถูามเพั)�อให�เด&กเก�ดความค�ดสร�างสรรค$เช้�งส!งเคราะห$ โดยู่ใช้�ว�ธ์�การเป็ร�ยู่บเที่�ยู่บหล้ายู่ร ป็แบบ การจ!ดกล้,�ม ป็ระเภิที่ แล้ะการจ!ดล้าด!บความค�ด จะใช้�เป็�นก�จกรรมการเร�ยู่นร �รายู่-บ,คคล้ หร)อรายู่กล้,�มก&ได�

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. คร กาหนดสถูานการณ$ที่��เป็�นขึ้อง 2 ส��งขึ้.'น หร)ออาจจะให�

น!กเร�ยู่นเป็�นผู้ �กาหนดเอง เช้�น แมวก!บส,น!ขึ้2. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะคนหร)อแต้�ล้ะกล้,�มค�ดถู.งความแต้กต้�าง

ขึ้อง 2 ส��ง เช้�น แมวเห�าไม�ได� ส,น!ขึ้ป็9นต้�นไม�ไม�ได�3. ให�น!กเร�ยู่นค�ดถู.งความคล้�ายู่คล้.งขึ้อง 2 ส��ง เช้�น แมวแล้ะ

ส,น!ขึ้เป็�นส!ต้ว$ 4 ขึ้า ก�นเน)'อส!ต้ว$ เป็�นส!ต้ว$เล้�'ยู่งออกล้ กเป็�นต้!ว4. ให�น!กเร�ยู่นค�ดถู.งป็ระเภิที่ขึ้อง 2 ส��ง โดยู่ด จากความ

คล้�ายู่คล้.งเป็�นหล้!ก เช้�น ป็ระเภิที่ส!ต้ว$เล้�'ยู่ง ส!ต้ว$ก�นเน)'อส!ต้ว$ ส!ต้ว$เล้�'ยู่งล้ กด�วยู่นม ส��งม�ช้�ว�ต้

5. ให�น!กเร�ยู่นค�ดจ!ดอ!นด!บขึ้อง 2 ส��ง โดยู่กาหนดป็ระเด&นในการจ!ดอ!นด!บ เช้�น

- ความสามารถูในการป็9นต้�นไม�- ความสามารถูในการกระโดด- ความสามารถูที่างสต้�ป็2ญญา

ลั�กเสำ)อจั�าแลังก�จกรรมการเร�ยู่นร �แบบล้ กเส)อจาแล้ง เป็�นก�จกรรมที่��บ รณา

การหล้ายู่ยู่,ที่ธ์ศาสต้ร$ เช้�น ก�จกรรมบ,กเบ�กขึ้องล้ กเส)อ ศ นยู่$การเร�ยู่น Walk Rally ในการจ!ดก�จกรรมจะใช้�สถูานที่��นอกห�องเร�ยู่นที่��ม�ความร�มร)�น ม�บร�เวณกว�างพัอที่��จะให�น!กเร�ยู่นได�เด�นที่างไป็หาแหล้�งเร�ยู่นร �การูเตรู�ยมการู

1. กาหนดจ,ดป็ระสงค$แล้ะเน)'อหาที่��จะจ!ดก�จกรรมล้ กเส)อจาแล้ง ควรเป็�นเน)'อหาเป็�นหน�วยู่ หร)อเป็�นเร)�อง ไม�ควรจะเป็�นเน)'อหายู่�อยู่ๆ

2. แบ�งเน)'อหาเป็�นต้อนๆ แต้�ล้ะต้อนควรเป็�นเอกภิาพั ค)อ จบในต้!วขึ้องม!นเอง แล้ะเวล้าที่��ใช้�ในการป็ฏิ�บ!ต้�ก�จกรรมเพั)�อการเร�ยู่นร �ควรจะใกล้�เค�ยู่งก!น

3. จ!ดที่าเน)'อหาแต้�ล้ะต้อน4. จ!ดเต้ร�ยู่มเกมส!นที่นาการป็ระจาฐานต้�างๆที่,กฐาน 5. จ!ดที่าบ!ต้รคาส!�งที่��จะให�น!กเร�ยู่นป็ฏิ�บ!ต้�แต้�ล้ะฐาน6. ค!ดเล้)อกน!กเร�ยู่น 5 – 7 คน เป็�นคณะกรรมการร�วมก!บผู้ �

ดาเน�นการ7. คร แล้ะคณะกรรมการร�วมก!นสารวจสถูานที่��8. คร แล้ะคณะกรรมการร�วมก!นจ!ดที่าแผู้นที่�� แล้ะกาหนดจ,ด

ต้�างๆที่��จะเป็�นฐาน หร)อจ,ดป็ฏิ�บ!ต้�ก�จกรรม9. คร แล้ะคณะกรรมการร�วมก!นกาหนดก�จกรรมเช้�งเน)'อหา

แล้ะก�จกรรมน!นที่นาการในแต้�ล้ะฐาน

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. แบ�งกล้,�มน!กเร�ยู่น กล้,�มล้ะ 5 – 8 คน

2. ป็ระช้,มช้�'แจงน!กเร�ยู่นที่!'งหมด เพั)�อให�เขึ้�าใจขึ้!'นต้อนการดาเน�นก�จกรรมอยู่�างล้ะเอ�ยู่ด (ควรพั�มพั$แจกน!กเร�ยู่นที่,กคน)

3. แจกซองอ,ป็กรณ$แล้ะส)�อต้�างๆที่��จะให�แต้�ล้ะกล้,�ม4. แต้�ล้ะกล้,�มเด�นที่างไป็ต้ามล้ายู่แที่งในแผู้นที่��เพั)�อป็ฏิ�บ!ต้�

ก�จกรรมในฐานต้�างๆ5. เม)�อกล้,�มเด�นที่างไป็พับฐานใดฐานหน.�งต้ามล้ายู่แที่ง จะต้�อง

ป็ฏิ�บ!ต้�ต้ามคาส!�งในฐานน!'น โดยู่ม�เจ�าหน�าที่��ป็ระจาฐานคอยู่ให�คาป็ร.กษา

6. เม)�อแต้�ล้ะกล้,�มเขึ้�าส �ฐานต้�างๆครบที่,กฐานแล้�ว จะไป็พัร�อมก!นที่��จ,ดน!ดพับเด�ม

7. จ!ดป็ระช้,มใหญ� ให�แต้�ล้ะกล้,�มรายู่งานผู้ล้การป็ฏิ�บ!ต้�งานขึ้องกล้,�ม ซ.�งควรจะกาหนดป็ระเด&น

- ความร �ความเขึ้�าใจในเน)'อหา- กระบวนการที่างานขึ้องกล้,�ม- ความสน,กเพัล้�ดเพัล้�นจากการที่าก�จกรรม

8. คณะกรรมการซ.�งเป็�นน!กเร�ยู่นป็ระจาฐาน แสดงความค�ดเห&นในเร)�องต้�างๆจากการส!งเกต้การป็ฏิ�บ!ต้�ก�จกรรมขึ้องแต้�ล้ะกล้,�ม

9. จ!ดก�จกรรม ช้�งร�อยู่ ช้�งล้�าน เพั)�อเป็�นการต้รวจสอบความร �ความเขึ้�าใจขึ้องน!กเร�ยู่น

ถามให�คั�ดสำรู�างสำรูรูคั/อาจารยู่$สมศ!กด�? ส�นธ์,รเวที่ กล้�าวว�า “ย-ที่ธศาสำตรู/การูสำอนที่�!

พฒนาคัวามคั�ดสำรู�างสำรูรูคั/ขั้องผู้��เรู�ยนได�ด�ที่�!สำ-ด คั)อ ย-ที่ธศาสำตรู/การูต#งคั�าถาม” ต้�อไป็น�'เป็�นต้!วอยู่�างคาถูามเพั)�อพั!ฒนาที่!กษะการค�ดสร�างสรรค$ขึ้องผู้ �เร�ยู่น

- ให�บอกป็ระโยู่ช้น$ขึ้องส��งที่��กาหนดให�มาให�มากที่��ส,ด- ให�บอกความเหม)อนขึ้องส��งที่��กาหนดให�มาให�มากที่��ส,ด- ให�บอกความแต้กต้�างขึ้องส��งที่��กาหนดให�มาให�มากที่��ส,ด- ให�ต้กแต้�งร ป็ให�ต้�างไป็จากที่��ร �างไว�ให�ได�มากที่��ส,ด แล้ะ

อธ์�บายู่ส��งที่��แต้กต้�างไป็ด�วยู่- เม)�อกาหนดเส�น / ส!ญล้!กษณ$ให� ให�ด ว�าเป็�นเส�น /

ส!ญล้!กษณ$อะไรได�บ�าง ให�บอกมาให�มากที่��ส,ด- ให�ต้�อเต้�มภิาพัจากเส�นค �ขึ้นาน / ร ป็ที่รงเรขึ้าคณ�ต้ให�ได�

ภิาพัแป็ล้ก น�าสนใจ ต้)�นเต้�นให�มากที่��ส,ด พัร�อมต้!'งช้)�อภิาพั- ให�ต้!'งคาถูามแป็ล้กๆ เก��ยู่วก!บส��งที่��กาหนดให�มาให�มาก

ที่��ส,ด

- กาหนดเร)�องให� หร)อม�ภิาพัให�ด แล้�วให�ต้!'งช้)�อเร)�องมาให�มากที่��ส,ด

- ม�ภิาพัเหต้,การณ$ คน 2 คน กาล้!งสนที่นาก!น ให�เขึ้�ยู่นคาสนที่นาในแง�ม,มต้�างๆมาให�มากที่��ส,ด

- ให�แต้�งเร)�องส!'น จากภิาพัเด�ยู่ว หร)อภิาพัเหต้,การณ$ต้�อเน)�องมาให�ได�หล้ายู่ๆเร)�อง

- ม�ภิาพัเส�นให� ให�บอกความร �ส.กขึ้องการมองภิาพัเส�นมาให�มากที่��ส,ด

- กาหนดพัยู่!ญช้นะให� ให�เขึ้�ยู่นคาที่��ม�พัยู่!ญช้นะที่��กาหนดในล้!กษณะต้�างๆ ต้�นคา กล้างคา ที่�ายู่คา อยู่�างใดอยู่�างหน.�งมาให�มากที่��ส,ด

- ให�เขึ้�ยู่นคาคล้�องจองก!บคาที่��กาหนดให�มาให�มากที่��ส,ด- กาหนดกล้,�มคาให� ให�ผู้ �เร�ยู่นนาคาเหล้�าน!'นมาแต้�งเร)�อง

ส!'นให�ได�หล้ายู่ๆเร)�อง- จงบอกผู้ล้ที่��ต้ามมาจากเหต้,การณ$ที่��กาหนดให�มาให�มาก

ที่��ส,ด- จงวาดภิาพั จากเส�ยู่งเพัล้ง / ฟ2งน�ที่าน / การแสดง

บที่บาที่สมมต้�- กาหนดภิาพัการสนที่นาให�อ�กคนหน.�งพั ดถู.งป็2ญหา แล้�ว

ให�เขึ้�ยู่นแนวที่างแก�ป็2ญหาขึ้องคนที่��พั ดให�มากที่��ส,ด- สร�างโจที่ยู่$คณ�ต้ศาสต้ร$ที่��คานวณแล้�วได�ผู้ล้ล้!พัธ์$เที่�าก!บ

จานวนที่��กาหนดให� ให�มากที่��ส,ด- ให�ต้!'งคาถูามจากสถูานการณ$ที่��เก��ยู่วก!บคณ�ต้ศาสต้ร$มา

ให�มากที่��ส,ด- ให�จ!ดกล้,�มต้!วเล้ขึ้ที่��กาหนดให�ต้ามเกณฑ์$หร)อค,ณสมบ!ต้�

หร)อล้!กษณะบางอยู่�างร�วมก!นให�ได�มากที่��ส,ด- กาหนดช้�'นส�วนต้�างๆให� ให�นาช้�'นส�วนเหล้�าน!'นมาต้�อเป็�น

ภิาพัให�ได�มากที่��ส,ด

- ม�คาถูามอ�กมากมายู่ที่��ยู่!งไม�ได�นามาเขึ้�ยู่นไว� ผู้ �สอนสามารถูนามาต้!'งเป็�นป็ระเด&นคาถูามยู่!�วยู่,ให�น!กเร�ยู่นค�ด

- การถูามให�ค�ด จะใช้�ระบบกล้,�ม หร)อให�ค�ดเป็�นรายู่บ,คคล้ก&ได�

คั�าถาม 7 แบบกระที่รวงศ.กษาธ์�การ ร!ฐว�คต้อร$เร�ยู่ขึ้องป็ระเที่ศออสเต้รเล้�ยู่

ได�เสนอคาถูาม 7 แบบ ที่��ใช้�พั!ฒนาความค�ดสร�างสรรค$หร)อแก�ป็2ญหาที่��เป็�นไป็ได�คั�าถาม 7 แบบ

1. คาถูามป็ร�มาณ (Quantity)

2. คาถูามการเป็ล้��ยู่นแป็ล้ง (Change)

3. คาถูามการที่านายู่ (Prediction)

4. คาถูามความค�ดเห&น (Point of View)

5. คาถูามเก��ยู่วก!บส�วนต้!ว (Personal Invalvement)

6. คาถูามความส!มพั!นธ์$เป็ร�ยู่บเที่�ยู่บ (Comparative Association)

7. คาถูามเก��ยู่วก!บค�าน�ยู่ม (Valuing Questioning)

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. แบ�งกล้,�มน!กเร�ยู่น กล้,�มล้ะ 6 – 8 คน 2. นาภิาพัหร)อเหต้,การณ$ใดเหต้,การณ$หน.�งให�น!กเร�ยู่นด /

ศ.กษา3. ต้!'งคาถูามให�น!กเร�ยู่นได�ค�ดถู.งป็ร�มาณขึ้องส��งที่��ป็รากฏิใน

ภิาพั หร)อเหต้,การณ$น!'น4. ต้!'งคาถูามให�น!กเร�ยู่นค�ดถู.งการเป็ล้��ยู่นแป็ล้งส��งที่��ป็รากฏิใน

ภิาพั หร)อเหต้,การณ$น!'น5. ต้!'งคาถูามให�น!กเร�ยู่นค�ดที่านายู่

ถู�า............................อะไรจะเก�ดขึ้.'น6. ต้!'งคาถูามให�น!กเร�ยู่นแสดงความค�ดเห&น ถู�าน!กเร�ยู่น

เป็�น..................น!กเร�ยู่นจะที่าอยู่�างไร7. ต้!'งคาถูามให�น!กเร�ยู่นค�ดเก��ยู่วก!บเร)�องส�วนต้!ว น!กเร�ยู่นจะม�

ความร �ส.กอยู่�างไร ถู�าน!กเร�ยู่นเป็�น................................

8. ต้!'งคาถูามให�น!กเร�ยู่นค�ดถู.งความส!มพั!นธ์$เป็ร�ยู่บเที่�ยู่บ โดยู่เป็ร�ยู่บเที่�ยู่บภิาพัหร)อเหต้,การณ$น!'นก!บภิาพั หร)อเหต้,การณ$อ)�นที่��สมมต้�ขึ้.'น

9. ต้!'งคาถูามให�ค�ดถู.งค�าน�ยู่ม เป็�นค�าน�ยู่มด�านใดก&ได�ที่��เก��ยู่วก!บภิาพัหร)อเหต้,การณ$น!'น

10. ให�น!กเร�ยู่นป็ระมวล้คาต้อบจากคาถูามที่!'ง 7 แบบ มาเขึ้�ยู่นเป็�นบที่ความ หร)อเร)�องส!'น

ลั�กเต3าสำรู�างสำรูรูคั/ยู่,ที่ธ์ศาสต้ร$การสอน “ลั�กเต3าสำรู�างสำรูรูคั/” เป็�นช้)�อที่��ผู้ �เขึ้�ยู่น

ต้!'งขึ้.'น จร�งๆแล้�ว ค)อ “เที่คัน�คักอรู/ดอน” (The Gordon

Technique) ผู้ �ค�ด ค)อ กอร$ดอน (Gordon) เป็�นยู่,ที่ธ์ศาสต้ร$การสอนที่��พั!ฒนาความค�ดสร�างสรรค$ขึ้องน!กเร�ยู่น แล้ะช้�วยู่ให�น!กเร�ยู่นค�ดสร�างสรรค$ส��งแป็ล้กใหม�ได�อยู่�างรวดเร&ว

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. คร กาหนดเร)�องหร)อป็ระเด&นที่��จะให�น!กเร�ยู่นค�ดสร�างสรรค$

หร)อจะให�น!กเร�ยู่นกาหนดเองก&ได�2. ให�น!กเร�ยู่นร�วมก!นค�ดถู.งองค$ป็ระกอบหล้!กขึ้องเร)�องน!'น

อยู่�างน�อยู่ 2 องค$ป็ระกอบ3. ให�น!กเร�ยู่นร�วมก!นค�ดถู.งองค$ป็ระกอบยู่�อยู่ขึ้ององค$

ป็ระกอบหล้!ก จะกาหนดองค$ป็ระกอบยู่�อยู่ก��องค$ป็ระกอบก&ได�4. ให�น!กเร�ยู่นนาเอาองค$ป็ระกอบหล้!กแล้ะองค$ป็ระกอบยู่�อยู่

มาสร�างเป็�นล้ กเต้Aา5. ให�น!กเร�ยู่นร�วมก!นค�ดเช้)�อมโยู่งความส!มพั!นธ์$ขึ้ององค$

ป็ระกอบยู่�อยู่ขึ้องล้ กเต้Aาด�านต้�างๆ6. ให�น!กเร�ยู่นสร,ป็ป็ระเด&นความค�ดสร�างสรรค$จากการเช้)�อม

โยู่งความส!มพั!นธ์$7. ให�น!กเร�ยู่นนาเสนอความค�ดสร�างสรรค$ที่��ค�นพับต้�อที่��ป็ระช้,ม8. มอบหมายู่งานให�น!กเร�ยู่นไป็เขึ้�ยู่นรายู่ล้ะเอ�ยู่ดความค�ด

สร�างสรรค$แต้�ล้ะอยู่�าง

ย�เซฟั6สำ (UCEFAS)

ยู่ เซฟ2ส เป็�นยู่,ที่ธ์ศาสต้ร$การสอนที่��พั!ฒนาที่!กษะกระบวนการค�ดแก�ป็2ญหา เป็�นช้)�อที่��เร�ยู่กต้ามช้)�อยู่�อขึ้องคา 6 คา ต้ามขึ้!'นต้อนขึ้องเที่คน�ค UCEFAS ค)อ

U = UltimateC = CurrentE = EffectF = FactorA = AlternativeS = SolutionUltimate Situation ค)อ สภิาพัที่��อยู่ากให�เป็�น หร)อสภิาพัที่��

พั.งป็ระสงค$ เป็�นภิาพัส,ดที่�ายู่ที่��อยู่ากให�เก�ดขึ้.'นCurrent Situation ค)อ สภิาพัป็2จจ,บ!นที่��ป็รากฏิอยู่ �Effect ค)อ ผู้ล้กระที่บหร)อผู้ล้ที่��เก�ดขึ้.'นขึ้องสภิาพัที่��เป็�นอยู่ �Factor ค)อ ป็2จจ!ยู่ที่��เป็�นเหต้,ให�เก�ดผู้ล้กระที่บ ป็2จจ!ยู่น�'อาจเร�ยู่ก

ว�าสาเหต้,ก&ได�

Alternative ค)อ ที่างเล้)อกในการแก�ป็2ญหา ป็2ญหาหน.�งอาจม�ที่างเล้)อกหล้ายู่ๆที่างที่��แต้กต้�างก!นออกไป็

Solution ค)อ การเล้)อกที่างเล้)อกในการแก�ป็2ญหาหร)อต้กล้งหาว�ธ์�การใรการแก�ป็2ญหา

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. ให�น!กเร�ยู่นแบ�งกล้,�มๆล้ะ 6 – 8 คน2. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�ม ร�วมก!นกาหนดป็2ญหาเก��ยู่วก!บเร)�องที่��

เร�ยู่น เช้�น ป็2ญหาที่��เก��ยู่วก!บส��งแวดล้�อม3. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มร�วมก!นกาหนดสภิาพัที่��ต้�องการให�เก�ด

ขึ้.'นจากป็2ญหาน!'น4. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มร�วมก!นอภิ�ป็รายู่ถู.งสภิาพัป็2จจ,บ!นขึ้อง

ป็2ญหาน!'น5. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มร�วมก!นว�เคราะห$ผู้ล้กระที่บที่��เก�ดจาก

ป็2ญหาน!'น6. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มร�วมก!นว�เคราะห$สาเหต้,ที่��ที่าให�เก�ด

ป็2ญหาน!'น7. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มร�วมก!นค�ดหาที่างเล้)อกในการแก�

ป็2ญหาหล้ายู่ๆที่างเล้)อก8. ให�น!กเร�ยู่นร�วมก!นว�เคราะห$ที่างเล้)อกในการแก�ป็2ญหาต้�างๆ

ที่��ได�นาเสนอ เพั)�อค!ดเล้)อกที่างเล้)อกที่��เหมาะสม แล้ะสามารถูแก�ป็2ญหาได�แน�นอน เป็�นว�ธ์�ที่��ป็ระหยู่!ด ให�เวล้ารวดเร&ว ที่,กคนในกล้,�มม�ความพั.งพัอใจ

เธอถามฉัน ฉันถามเธอหากจะให�ผู้ �อ�านซ.�งเป็�นคร ผู้ �สอนระล้.กถู.งต้อนที่��ออกขึ้�อสอบ เพั)�อ

ป็ระเม�นผู้ล้การเร�ยู่นร �ขึ้องน!กเร�ยู่น ที่,กขึ้�อคาถูามที่��จะถูามน!กเร�ยู่น ที่�านจะต้�องที่ราบคาต้อบ หร)อค�นหาคาต้อบเอาไว�เสมอด!งน!'น

ก�จกรรมการเร�ยู่นร � “เธอถามฉัน ฉันถามเธอ ” จ.งเป็�นก�จกรรมที่��ให�ผู้ �เร�ยู่นได�เร�ยู่นร �จากการต้!'งคาถูาม

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. คร จ!ดเต้ร�ยู่มใบความร � ในเน)'อหาที่��จะที่าการสอนน!กเร�ยู่น2. แบ�งน!กเร�ยู่นเป็�นกล้,�มๆล้ะ 6 – 8 คน หร)อให�น!กเร�ยู่นจ!บค �

ก!น3. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มได�ศ.กษาใบความร �4. ให�แต้�ล้ะกล้,�มร�วมก!นเขึ้�ยู่นขึ้�อคาถูาม เพั)�อว!ดความร �ความ

เขึ้�าใจ กล้,�มล้ะ 15 คาถูาม5. แต้�ล้ะกล้,�มนาคาถูามขึ้องกล้,�มไป็ให�กล้,�มอ)�นหาคาต้อบ โดยู่

กาหนดเวล้าที่��จาก!ด6. แต้�ล้ะกล้,�มหาคาต้อบจากขึ้�อคาถูามขึ้องกล้,�มอ)�น7. จ!ดให�น!กเร�ยู่นแขึ้�งขึ้!นต้อบป็2ญหา โดยู่ใช้�คาถูามขึ้องกล้,�ม

ต้�างๆซ.�งที่างกล้,�มได�ค!ดเล้)อก

เพ�ยงหน�าเด�ยวการเร�ยู่นร �ขึ้องน!กเร�ยู่นจะใช้�เวล้าไม�เที่�าก!น น!กเร�ยู่นบางคน

เร�ยู่นร �ได�เร&ว บางคนเร�ยู่นร �ได�ช้�า บางคนเร�ยู่นร �เร)�องที่��ม�ความซ!บซ�อนได�ด� บางคนต้�องแบ�งเน)'อหาเป็�นส�วนยู่�อยู่ๆ เพั)�อช้�วยู่ในการเร�ยู่นร � ก�จกรรมเพั�ยู่งหน�าเด�ยู่ว เป็�นก�จกรรมช้�วยู่น!กเร�ยู่นที่��เร�ยู่นร �ช้�า โดยู่อาศ!ยู่เที่คน�คเพั)�อนช้�วยู่เพั)�อน

ก�อนอ)�นคร ต้�องจ!ดที่าบที่เร�ยู่นหน�าเด�ยู่วขึ้.'นมาก�อน โดยู่อาศ!ยู่ขึ้!'นต้อนการจ!ดการเร�ยู่นร �ขึ้องน!กเร�ยู่น 3 ขึ้!'นต้อน ค)อ

- นา- สอน- สอบ

นา ค)อ ม�ขึ้�อความหร)อภิาพัเป็�นส�วนนาเขึ้�าส �บที่เร�ยู่นสอน ค)อ การนาเสนอเน)'อหาหร)อก�จกรรมที่��จะให�น!กเร�ยู่นได�

เร�ยู่นร �สอบ ค)อ ส�วนขึ้องการป็ระเม�นผู้ล้การเร�ยู่นร �อาจใช้�ขึ้�อ

ที่ดสอบหร)อเคร)�องม)อป็ระเม�นผู้ล้

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. แบ�งน!กเร�ยู่นออกเป็�นกล้,�มๆล้ะ 5 – 8 คน2. แจกบที่เร�ยู่นหน�าเด�ยู่วให�น!กเร�ยู่นที่,กคนในกล้,�ม กล้,�มล้ะ 1

เร)�อง3. ให�แต้�ล้ะกล้,�มศ.กษาบที่เร�ยู่นหน�าเด�ยู่วในเร)�องที่��ร !บผู้�ดช้อบ

จนเขึ้�าใจ4. ให�แต้�ล้ะกล้,�มค�นหาคาต้อบขึ้องคาถูาม แล้ะต้รวจสอบความ

ถู กต้�องต้ามเฉล้ยู่ที่��แจกให�5. แต้�ล้ะกล้,�มนาบที่เร�ยู่นหน�าเด�ยู่วไป็ป็0ดที่��ขึ้�างฝา6. แต้�ล้ะกล้,�มวางแผู้นที่��จะศ.กษาบที่เร�ยู่นหน�าเด�ยู่วขึ้องกล้,�ม

อ)�นๆ

7. แต้�ล้ะกล้,�มไป็ศ.กษาบที่เร�ยู่นหน�าเด�ยู่วขึ้องกล้,�มอ)�นต้ามเวล้าที่��คร กาหนด

8. แต้�ล้ะกล้,�มร�วมก!นที่บที่วนความร � ความเขึ้�าใจ จากการศ.กษาบที่เร�ยู่นหน�าเด�ยู่วที่!'งหมด

9. คร ที่ดสอบความร �

ชิยชินะอย�+ที่�!เหต-ผู้ลัก�จกรรมช้!ยู่ช้นะอยู่ �ที่��เหต้,ผู้ล้ เป็�นการฝCกการส!งเกต้แล้ะการค�ด

เช้�งว�เคราะห$ โดยู่อาศ!ยู่ระบบกล้,�ม การใช้�ก�จกรรมน�'คร ต้�องอาศ!ยู่ส)�อ อาจจะเป็�นโครงส��ส,ภิาพั กล้อนแป็ด หร)อบที่ความ ขึ้�อความ ร ป็ภิาพั อยู่�างใดอยู่�างหน.�งที่��เก��ยู่วก!บจ,ดป็ระสงค$ในการสอน แล้ะคร จะต้�องร�วมม)อก!บน!กเร�ยู่นสร�างเกณฑ์$การให�คะแนน (Scoring Rubric)

เพั)�อการป็ระเม�นการให�เหต้,ผู้ล้ขึ้องแต้�ล้ะกล้,�ม

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. ให�น!กเร�ยู่นร�วมก!นค!ดเล้)อกเพั)�อนน!กเร�ยู่น 5 คน เป็�น

กรรมการ2. ให�น!กเร�ยู่นร�วมก!นสร�างเกณฑ์$การให�คะแนน3. แบ�งกล้,�มน!กเร�ยู่น กล้,�มล้ะ 5 – 8 คน4. คร ช้�'แจงการดาเน�นงานขึ้องกล้,�ม5. คร ป็0ดร ป็ภิาพั หร)อขึ้�อความที่��เต้ร�ยู่มมาบนกระดานดา หร)อ

ให�ก!บกล้,�มที่,กกล้,�ม6. กล้,�มร�วมก!นต้!'งขึ้�อส!งเกต้ส��งที่��ป็รากฏิน!'น โดยู่อาจจะต้!'งเป็�น

คาถูามขึ้.'นมาก�อน แล้�วว�พัากษ$ว�จารณ$ โดยู่ใช้�เหต้,แล้ะผู้ล้

7. กล้,�มนาเสนอผู้ล้การว�เคราะห$ อาจจะช้�วยู่ก!นเสนอหร)อม�ต้!วแที่นกล้,�มนาเสนอ

8. กรรมการพั�จารณาเหต้,ผู้ล้ขึ้องแต้�ล้ะกล้,�ม แล้ะให�คะแนนไป็ต้ามเกณฑ์$การป็ระเม�น

สำะพานเชิ)!อมดาวก�จกรรมสะพัานเช้)�อมดาว เป็�นก�จกรรมที่��ใช้�แนวค�ดขึ้องศ นยู่$

การเร�ยู่น แล้ะฐานการเร�ยู่นร �เป็�นหล้!ก เน�นหน!กในการสอนต้ามจ,ดป็ระสงค$การเร�ยู่นร �ด�านพั,ที่ธ์�พั�ส!ยู่ แที่นที่��คร จะสอนแบบบรรยู่ายู่ ก&มาใช้�ก�จกรรมที่��จะให�น!กเร�ยู่นได�ศ.กษาหาความร �ด�วยู่ต้นเอง

ก�อนการจ!ดก�จกรรมการเร�ยู่นร � “สำะพานเชิ)!อมดาว ” ผู้ �สอนจะต้�องจ!ดเต้ร�ยู่มเน)'อหาเป็�นส�วนยู่�อยู่ๆ หร)อจ!ดเป็�นกล้,�มเน)'อหา เพั)�อจ!ดไว�เป็�นฐานต้�างๆ แล้ะจ!ดเต้ร�ยู่มสะพัาน (กระดาษช้าร$ที่) ที่��เป็�นสะพัาน โดยู่จ!ดแบ�งเป็�นส�วนๆ แล้�วนามาเช้)�อมโยู่งก!นเป็�นสะพัาน คล้�ายู่ก!บการที่า Mind Mapping

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��

1. คร จ!ดแหล้�งเร�ยู่นร �ไว�ต้ามที่��ต้�างๆ (ควรจะเป็�นนอกห�องเร�ยู่น)

2. แบ�งกล้,�มน!กเร�ยู่นกล้,�มล้ะ 6 – 8 คน3. จ!ดให�ม�ต้!วแที่นน!กเร�ยู่นอยู่ �ป็ระจาแหล้�งเร�ยู่นร �ต้�างๆ4. ช้�'แจงน!กเร�ยู่นในการป็ฏิ�บ!ต้�ก�จกรรม พัร�อมที่!'งมอบอ,ป็กรณ$

ต้�างๆให�ที่,กกล้,�ม5. น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มเด�นที่างไป็ป็ฏิ�บ!ต้�ก�จกรรมต้ามฐานต้�างๆ

แล้ะเม)�อป็ฏิ�บ!ต้�ก�จกรรมในฐานต้�างๆแล้�ว น!กเร�ยู่นจะได�ร!บสะพัานแต้�ล้ะช้�วงจากน!กเร�ยู่นที่��อยู่ �ป็ระจาฐาน

6. เม)�อน!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มเขึ้�าส �ฐานต้�างๆจนครบที่,กฐานแล้�ว ให�น!กเร�ยู่นเขึ้�ยู่นสร,ป็ผู้ล้การเร�ยู่นร �ล้งในสะพัานแต้�ล้ะช้�วงที่��ได�ร!บจากน!กเร�ยู่นป็ระจาฐาน

7. ให�นาเอาสะพัานแต้�ล้ะช้�วงที่��ได�เขึ้�ยู่นสร,ป็แล้�วมาต้�อเช้)�อมก!น8. ให�แต้�ล้ะกล้,�มที่บที่วนด ว�า กล้,�มได�ขึ้�อสร,ป็แต้�ล้ะช้!'นขึ้อง

สะพัานอยู่�างไรบ�าง9. แต้�ล้ะกล้,�มนาเอาสะพัานเช้)�อมดาวขึ้องต้นไป็ป็0ดโช้ว$10. ผู้ �สอนอาจใช้�ขึ้�อที่ดสอบเพั)�อให�น!กเร�ยู่นได�กล้!บไป็ป็ระเม�น

ผู้ล้การเร�ยู่นร �ขึ้องต้นเอง

เที่คัน�คัหมวก 6 ใบเที่คน�คหมวก 6 ใบ เป็�นยู่,ที่ธ์ศาสต้ร$การสอนที่�� เอ&ดเว�ร$ด เดอโบ

โน (Edward deBono) เป็�นผู้ �ค�ดขึ้.'น เป็�นยู่,ที่ธ์ศาสต้ร$การสอนการ

ต้!'งคาถูามโดยู่ใช้�หมวกความค�ด 6 ใบ ใช้�ส�เป็�นช้)�อหมวก หมวกแต้�ล้ะส�จะควบค,มที่�ศที่างในการค�ดแต้กต้�างก!นไป็

หมวกสำ�ขั้าว แสดงถู.งความเป็�นกล้าง หมายู่ถู.ง ต้!วเล้ขึ้แล้ะขึ้�อเที่&จจร�งต้�างๆ

ตวอย+างคั�าถาม1. เราม�ขึ้�อม ล้อะไรบ�างเก��ยู่วก!บเร)�องน�'2. เราต้�องการขึ้�อม ล้อะไรบ�าง3. เราได�ขึ้�อม ล้ที่��ต้�องการมาโดยู่ว�ธ์�ใด

หมวกสำ�แดง แสดงถู.งความโกรธ์ อารมณ$ หมายู่ถู.ง การมองที่างด�านอารมณ$ ความร �ส.ก หมวกส�แดงเป็�นการแสดงความร �ส.กขึ้องผู้ �ค�ด แสดงอารมณ$ ส!ญช้าต้ญาณ ล้างส!งหรณ$ ป็ระที่!บใจ ความโกรธ์ ความสน,ก ความอบอ,�น ความพัอใจ

ตวอย+างคั�าถาม1. เราร �ส.กอยู่�างไร2. น!กเร�ยู่นม�ความร �ส.กอยู่�างไรก!บส��งที่��ที่า3. น!กเร�ยู่นม�ความร �ส.กอยู่�างไรก!บความค�ดน�'

หมวกสำ�ด�า แสดงความม)ดคร.'ม จ.งหมายู่ถู.งเหต้,ผู้ล้ด�านล้บ เหต้,ผู้ล้ในการป็ฏิ�เสธ์ หมวกส�ดาเป็�นการค�ดอยู่�างม�ว�จารณญาณ การค�ดแบบหมวกส�ดาช้�วยู่ป็Dองก!นไม�ให�เราค�ดหร)อต้!ดส�นใจที่��เส��ยู่ง ช้�วยู่ให�เราหาขึ้�อบกพัร�อง หร)อจ,ดอ�อนได� สามารถูมองป็2ญหาที่��อาจจะเก�ดขึ้.'นได�ล้�วงหน�า หมวกส�ดาจ.งเป็�นห!วใจสาค!ญขึ้องการค�ด

ตวอย+างคั�าถาม1. อะไรค)อจ,ดอ�อน2. อะไรค)อส��งที่��ยู่,�งยู่าก3. อะไรค)อส��งที่��ผู้�ดพัล้าด4. เร)�องน�'ม�จ,ดอ�อนต้รงไหน

หมวกสำ�เหลั)อง แสดงถู.งความสว�างไสวแล้ะด�านบวก จ.งหมายู่ถู.งเหต้,ผู้ล้ที่างบวก เหต้,ผู้ล้ในการยู่อมร!บหมวกส�เหล้)อง ที่าให�เรามอง

ด�านบวกโดยู่ไม�ต้�องม�เหต้,ผู้ล้จ งใจต้�างๆ เราใช้�หมวกส�เหล้)องเป็�นส�วนหน.�งขึ้องการป็ระเม�น แล้�วจ.งใช้�หมวกส�ดา

ตวอย+างคั�าถาม1. จ,ดที่��ด�ค)ออะไร2. ผู้ล้ด�ค)ออะไร

หมวกสำ�เขั้�ยว แสดงถู.งความเจร�ญเต้�บโต้ ความสมบ รณ$ จ.งหมายู่ถู.งความค�ดสร�างสรรค$แล้ะความค�ดใหม�ๆ เป็�นการหล้บหล้�กความค�ดเก�าม,มมองเก�า แต้�เป็�นการเป็ล้��ยู่นแป็ล้ง เป็�นการสร�างสรรค$ที่,กช้น�ด ที่,กว�ธ์�การอยู่�างจ งใจ

ตวอย+างคั�าถาม1. น!กเร�ยู่นจะนาความค�ดน�'ไป็

ที่า..........สร�าง..........ป็ร!บป็ร,ง..........พั!ฒนาอะไรได�2. ถู�าจะให�ส��งน�'..........(ด�ขึ้.'น)..........จะต้�องเป็ล้��ยู่น

อยู่�างไรหมวกสำ�ฟั8า แสดงถู.งความเยู่)อกเยู่&นที่�องฟDา ซ.�งอยู่ �เหน)อที่,กส��ง

ที่,กอยู่�าง จ.งหมายู่ถู.งการควบค,มแล้ะจ!ดระเบ�ยู่บกระบวนการ แล้ะขึ้!'นต้อนการใช้�หมวกส�อ)�นๆใช้�ในการควบค,มกล้,�ม หร)อควบค,มต้นเอง ต้�ดต้ามความผู้�ดพัล้าดหร)อความเช้)�อผู้�ดๆขึ้องต้นเอง เพั)�อแก�ไขึ้ให�ถู กต้�องเป็�นต้!วแที่นขึ้องการควบค,มกระบวนการค�ด ให�ป็ระสานก!นอยู่�างด�

ตวอย+างคั�าถาม1. การค�ดอะไรที่��ต้�องการ2. ขึ้!'นต้อนต้�อไป็ค)ออะไร3. การค�ดอะไรที่��ที่าไป็ก�อนแล้�ว

ขั้�อคั�าถามขั้องหมวกแต+ลัะใบ ผู้��ถามคั)อใคัรูกน- น!กเร�ยู่นถูามต้นเอง- ป็ระธ์านกล้,�มถูามสมาช้�กในกล้,�ม- คร ถูามน!กเร�ยู่น

หร)อ- เป็�นป็ระเด&นคาถูามที่��กาหนดในใบงาน

หมวก 6 ใบ กบย-ที่ธศาสำตรู/การูสำอน 3 ว�ธ�

ว�ธ�ที่�! 1 ใชิ�ก�าหนดที่�ศที่างการูคั�ดขั้องกลั-+มว�ธ์�น�'ใช้�ก!บการสอนที่��แบ�งน!กเร�ยู่นที่างานเป็�นกล้,�ม เช้�น เป็�น

โครงงานหร)อโครงการในการค�ด หร)อวางแผู้นการที่างานขึ้องกล้,�มจะให�น!กเร�ยู่นสวมหมวกส�เด�ยู่วก!นที่�ล้ะใบ

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. แบ�งน!กเร�ยู่นเป็�นกล้,�มๆล้ะ 6 – 8 คน 2. มอบหมายู่งานให�น!กเร�ยู่นไป็ดาเน�นการ เช้�น โครงงาน

โครงการ หร)อให�ร�วมก!นแก�ป็2ญหาอยู่�างใดอยู่�างหน.�ง3. น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มร�วมก!นวางแผู้นการที่างานโดยู่ใช้�หมวก

6 ใบ4. น!กเร�ยู่นซ.�งเป็�นป็ระธ์านกล้,�ม อาจนาหมวกส�ใดส�หน.�งวางบน

โต้Eะ เพั)�อเป็�นส!ญล้!กษณ$ว�าสมาช้�กจะแสดงความค�ดเห&นในที่�ศที่างใด5. น!กเร�ยู่นป็ระธ์านกล้,�ม ต้!'งป็ระเด&นคาถูามต้ามส�ขึ้องหมวก

แต้�ล้ะใบที่��วางไว�แต้�ล้ะคร!'ง จนได�ขึ้�อสร,ป็ในการวางแผู้นขึ้องกล้,�ม

6. กล้,�มสร,ป็แผู้นการดาเน�นงานโครงการ โครงงาน หร)อแผู้นการดาเน�นการแก�ป็2ญหาต้ามที่��กล้,�มได�ร!บมอบหมายู่ภิาระงาน

ว�ธ�ที่�! 2 ใชิ�พฒนาที่กษะการูคั�ดตามสำ�ขั้องหมวกในการใช้�หมวกความค�ดว�ธ์�ที่�� 2 ผู้ �สอนจะต้�องกาหนดที่!กษะที่��

ต้�องการจะพั!ฒนาผู้ �เร�ยู่นขึ้.'นมาก�อน ซ.�งที่!กษะที่��กาหนดน!'นจะเก��ยู่วโยู่งก!บหมวก 6 ใบ ผู้ �สอนจะต้�องค�ดค�นคาถูามต้ามส�หมวกเพั)�อพั!ฒนาที่!กษะที่��กาหนด แล้�วนาคาถูามเหล้�าน!'นไป็บรรจ,ในใบงาน เพั)�อให�น!กเร�ยู่นค�ดค�นคาต้อบ จะเป็�นการค�ดในระบบกล้,�ม หร)อค�ดเด��ยู่วๆก&ได� แล้ะสามารถูนาว�ธ์�การน�'ไป็ใช้�ได�ก!บที่,กว�ช้า

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. คร จ!ดเต้ร�ยู่มส)�อ เช้�น บที่ความ คาป็ระพั!นธ์$ ร ป็ภิาพั เพัล้ง

หร)ออ)�นๆ ซ.�งต้รงก!บเร)�องที่��จะที่าการสอน2. คร กาหนดที่!กษะที่��จะพั!ฒนาน!กเร�ยู่นในการสอนคร!'งน!'น3. คร กาหนดขึ้�อคาถูามที่��จะพั!ฒนาที่!กษะขึ้องน!กเร�ยู่นโดยู่ใช้�

คาถูามต้ามส�ขึ้องหมวก4. คร จ!ดเต้ร�ยู่มใบงานเพั)�อให�น!กเร�ยู่นป็ฏิ�บ!ต้�ก�จกรรม5. แบ�งกล้,�มน!กเร�ยู่น กล้,�มล้ะ 8 คน6. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มป็ฏิ�บ!ต้�ต้ามใบงาน7. น!กเร�ยู่นร�วมก!นสร,ป็ความค�ดต้ามป็ระเด&นคาถูามในใบงาน

ว�ธ�ที่�! 3 ใชิ�พฒนาที่กษะการูคั�ดที่�!ซบซ�อนเอ&ดเว�ร$ด เดอโบโน ได�นาหมวกแต้�ล้ะส�มาจ!ดเร�ยู่งล้าด!บ เพั)�อ

ให�การค�ดซ!บซ�อนขึ้.'น แล้�วต้!'งคาถูามเร�ยู่งต้ามล้าด!บ ต้ามเป็Dาหมายู่ที่��ต้�องการพั!ฒนา

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. แบ�งกล้,�มน!กเร�ยู่น กล้,�มล้ะ 6 – 8 คน

2. คร กาหนดสถูานการณ$อยู่�างใดอยู่�างหน.�งขึ้.'น แล้�วกาหนดที่!กษะที่��จะให�น!กเร�ยู่นค�ด เช้�น

- อธ์�บายู่เหต้,การณ$น!'น- ที่างเล้)อกที่��ควรใช้�ในการแก�ป็2ญหาต้ามสถูานการณ$น!'น- ป็ระเม�นผู้ล้เหต้,การณ$

3. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มจ!ดเร�ยู่งหมวกความค�ดขึ้องที่!กษะแต้�ล้ะที่!กษะ พัร�อมที่!'งต้!'งคาถูามต้ามส�ขึ้องหมวกที่��นามาเร�ยู่งแต้�ล้ะที่!กษะ

4. แต้�ล้ะกล้,�มร�วมก!นค�ดหาคาต้อบจากคาถูามขึ้องหมวกแต้�ล้ะใบ

5. แต้�ล้ะกล้,�มสร,ป็ความค�ดขึ้องกล้,�ม

เที่คัน�คัการูสำ�ารูวจัคัวามรู��สำ�กเที่คน�คการสารวจความร �ส.ก เป็�นเที่คน�คการจ!ดก�จกรรมการ

เร�ยู่นร �ที่��เน�นพั!ฒนาการค�ด แล้ะกระบวนการค�ดขึ้องน!กเร�ยู่น เหมาะสาหร!บการสอนในเน)'อหาที่��ม�ความขึ้!ดแยู่�งที่างความค�ด หร)อสภิาพัที่��ต้�องการความค�ดเห&นที่��แต้กต้�างก!น

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. คร นาเสนอสถูานการณ$ที่��ม�ความขึ้!ดแยู่�ง อาจเป็�นการเล้�า

เร)�อง จ!ดที่าเอกสารให�น!กเร�ยู่นอ�าน หร)อให�ด ภิาพั หร)อว�ด�ที่!ศน$2. แบ�งกล้,�มน!กเร�ยู่น กล้,�มล้ะ 6 – 8 คน 3. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มระบ,ขึ้�อเที่&จจร�งในเหต้,การณ$ว�าม�อะไร

เก�ดขึ้.'นบ�าง (อาจให�ล้าด!บเหต้,การณ$)4. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มว�น�จฉ!ยู่เก��ยู่วก!บความร �ส.กขึ้องบ,คคล้

ในเหต้,การณ$5. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มให�เหต้,ผู้ล้ถู.งพัฤต้�กรรม หร)อความ

ร �ส.กขึ้องบ,คคล้ในเหต้,การณ$6. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะคนในกล้,�มบรรยู่ายู่ป็ระสบการณ$เด�มขึ้อง

ต้นที่��คล้�ายู่คล้.งก!บเหต้,การณ$7. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะคนเป็ร�ยู่บเที่�ยู่บความร �ส.กขึ้องต้นเอง ก!บ

ความร �ส.กขึ้องบ,คคล้ในเหต้,การณ$

เที่คัน�คัการูแก�ป6ญหาคัวามขั้ดแย�งในช้�ว�ต้ป็ระจาว!นขึ้องน!กเร�ยู่นยู่�อมพับก!บป็2ญหาความขึ้!ดแยู่�ง

มากมายู่ ที่!'งป็2ญหาความขึ้!ดแยู่�งที่��เก�ดขึ้.'นก!บต้นเองหร)อเก�ดขึ้.'นก!บ

บ,คคล้อ)�น แต้�น!กเร�ยู่นได�ร!บที่ราบป็2ญหาความขึ้!ดแยู่�งน!'นจากบ,คคล้อ)�น หร)อส)�อสารมวล้ช้นต้�างๆ ด!งน!'นบที่บาที่ขึ้องคร จ.งน�าจะฝCกที่!กษะในการแก�ป็2ญหาความขึ้!ดแยู่�งให�ก!บน!กเร�ยู่น เพั)�อจะได�เป็�นที่!กษะพั)'นฐานที่��น!กเร�ยู่นจะได�นาไป็ใช้�ในช้�ว�ต้ป็ระจาว!นจร�งต้�อไป็

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. คร นาเสนอสถูานการณ$ที่��เป็�นความขึ้!ดแยู่�ง อาจเป็�นการเล้�า

เอกสาร ร ป็ภิาพั หร)อให�ด ว�ด�ที่!ศน$2. ให�น!กเร�ยู่นระบ,ขึ้�อเที่&จจร�งที่��เก�ดขึ้.'นในเหต้,การณ$ที่��ยู่กมา

หร)ออาจให�ล้าด!บเหต้,การณ$3. ให�น!กเร�ยู่นว�น�จฉ!ยู่ หร)อว�เคราะห$ถู.งความร �ส.กขึ้องบ,คคล้ใน

เหต้,การณ$ (เป็�นงานรายู่บ,คคล้หร)อรายู่กล้,�มก&ได�)4. ให�น!กเร�ยู่นเสนอว�ธ์�การแก�ป็2ญหาความขึ้!ดแยู่�งขึ้อง

เหต้,การณ$น!'นต้ามความค�ดขึ้องต้นเอง5. ให�น!กเร�ยู่นเล้)อกว�ธ์�การแก�ป็2ญหาความขึ้!ดแยู่�งที่��ค�ดว�าด�

ที่��ส,ด พัร�อมที่!'งให�เหต้,ผู้ล้6. ให�น!กเร�ยู่นบรรยู่ายู่ป็ระสบการณ$เด�มขึ้องต้น (หร)อที่��เคยู่

พับเห&น) ที่��คล้�ายู่คล้.งก!บเหต้,การณ$7. ให�น!กเร�ยู่นบรรยู่ายู่ความร �ส.กอ)�นๆเก��ยู่วก!บเหต้,การณ$อ!น

เป็�นป็ระสบการณ$ที่��เล้�ามา8. ให�น!กเร�ยู่นป็ระเม�นสถูานการณ$ที่��เล้�ามา โดยู่อาจมองไป็ที่��

สาเหต้, ผู้ล้กระที่บ หร)อเหต้,การณ$ในภิายู่ภิาคหน�า9. ให�น!กเร�ยู่นเสนอที่างเล้)อกในการแก�ป็2ญหาในสถูานการณ$

ขึ้องต้นเองที่��ยู่กมา10. ให�น!กเร�ยู่นพั�จารณาที่างเล้)อก แล้ะให�เหต้,ผู้ล้ในการเล้)อก

ที่างเล้)อก เพั)�อแก�ป็2ญหาความขึ้!ดแยู่�ง11. ให�น!กเร�ยู่นสร,ป็เป็�นหล้!กการในป็ระเด&นต้�อไป็น�'

- สถูานการณ$เป็�นเช้�นไร- เราม�ความร �ส.กเช้�นไร

- เหต้,การณ$ในภิายู่ภิาคหน�าจะเป็�นเช้�นไร- การแก�ป็2ญหาความขึ้!ดแยู่�งควรเป็�นเช้�นไร

เที่คัน�คัการูเรู�ยนรู��แบบรู+วมม)อ (Cooperative Learning)

การเร�ยู่นร �แบบร�วมม)อ เป็�นเที่คน�คการจ!ดก�จกรรมการเร�ยู่นร �ที่��ให�น!กเร�ยู่นได�เร�ยู่นร �ร �วมก!นเป็�นกล้,�มเล้&กๆ แต้�ล้ะกล้,�มป็ระกอบด�วยู่สมาช้�กที่��ม�ความร �ความสามารถูแต้กต้�างก!น แต้�ล้ะคนม�ส�วนร�วมอยู่�างแที่�จร�งในการเร�ยู่นร � แล้ะในความสาเร&จขึ้องกล้,�ม โดยู่ที่��ในกล้,�มจะม�การแล้กเป็ล้��ยู่นความค�ดเห&น แบ�งป็2นที่ร!พัยู่ากร ให�กาล้!งใจแก�ก!นแล้ะก!น คนเก�งจะช้�วยู่เหล้)อคนที่��อ�อนกว�าสมาช้�กในกล้,�มไม�เพั�ยู่งแต้�ร!บผู้�ดช้อบต้�อผู้ล้การเร�ยู่นขึ้องต้นเองเที่�าน!'น แต้�จะต้�องร�วมร!บผู้�ดช้อบต้�อการเร�ยู่นร �ขึ้องเพั)�อนสมาช้�กที่,กคนในกล้,�ม ความสาเร&จขึ้องบ,คคล้ ค)อ ความสาเร&จขึ้องกล้,�ม

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. ขั้#นเตรู�ยม แบ�งกล้,�มน!กเร�ยู่นเป็�นกล้,�มยู่�อยู่ กล้,�มล้ะ 2 – 6

คน แนะนาที่!กษะในการเร�ยู่นร �ร �วมก!น2. ขั้#นสำอน คร นาเขึ้�าส �บที่เร�ยู่น แนะนาเน)'อหา แนะนาแหล้�ง

ขึ้�อม ล้ แล้ะมอบหมายู่ภิาระงานให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�ม โดยู่ใช้�ใบงาน3. ขั้#นที่�าก�จักรูรูมกลั-+ม น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มป็ฏิ�บ!ต้�ก�จกรรม

ต้ามใบงาน โดยู่แต้�ล้ะคนจะม�บที่บาที่หน�าที่��ต้ามที่��ได�ร!บมอบหมายู่ เพั)�อร�วมก!นร!บผู้�ดช้อบต้�อผู้ล้งานขึ้องกล้,�ม

ในขึ้!'นที่าก�จกรรมกล้,�ม คร อาจใช้�เที่คน�คการจ!ดก�จกรรม ร ป็แบบต้�างๆที่��เป็�นการที่าก�จกรรมแบบร�วมม)อ เช้�น ผู้.'งแต้กร!ง, ล้ กเส)อจาแล้ง, จ�Gกซอ, TGT, STAD เป็�นต้�น

ซ.�งเม)�อเล้)อกใช้�ก�จกรรมใดแล้�ว ขึ้!'นต้อนการที่าก�จกรรมขึ้องน!กเร�ยู่นจะป็รากฏิในใบงาน

4. ขั้#นสำ�ารูวจัผู้ลังานแลัะที่ดสำอบ เป็�นการต้รวจสอบว�า ผู้ล้งานขึ้องกล้,�มเป็�นอยู่�างไร แล้ะต้รวจสอบว�า ผู้ล้งานรายู่บ,คคล้ขึ้องสมาช้�กในกล้,�มเป็�นอยู่�างไร ในการต้รวจสอบจะต้รวจสอบที่!'งผู้ล้ส!มฤที่ธ์�?แล้ะกระบวนการที่างานขึ้องกล้,�ม บางคร!'งอาจจะต้�องม�การซ�อมเสร�มให�ก!บบางกล้,�ม ส,ดที่�ายู่ก&จะที่าการที่ดสอบ

5. ขั้#นสำรู-ปบที่เรู�ยนแลัะปรูะเม�นผู้ลัการูที่�างานกลั-+ม คร แล้ะน!กเร�ยู่นร�วมก!นสร,ป็บที่เร�ยู่น ช้�วยู่ก!นป็ระเม�นผู้ล้การป็ฏิ�บ!ต้�งานขึ้องกล้,�ม พั�จารณาถู.งจ,ดเด�นจ,ดด�อยู่

เที่คัน�คัจั�:กซอ (Jigsaw)

เที่คน�คจ�Gกซอ เป็�นเที่คน�คการจ!ดก�จกรรมการเร�ยู่นร �อ�กแบบหน.�งในการเร�ยู่นแบบร�วมม)อ แล้ะเหมาะสาหร!บการเร�ยู่นเน)'อหาใหม�

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. คร จ!ดแบ�งเน)'อหาที่��จะเร�ยู่นเป็�นเน)'อหายู่�อยู่ๆเที่�าก!บจานวน

สมาช้�กในกล้,�มขึ้องน!กเร�ยู่น อาจจ!ดที่าเป็�นบที่เร�ยู่นหน�าเด�ยู่วก&ได�2. จ!ดกล้,�มน!กเร�ยู่น กล้,�มล้ะป็ระมาณ 4 คน โดยู่ให�สมาช้�กแต้�ล้ะ

กล้,�มม�ความร �ความสามารถูที่��คล้ะก!น กล้,�มน�'จะเป็�นกล้,�มป็ระจา (Home group)

3. ให�น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มวางแผู้นให�สมาช้�กในกล้,�มร!บผู้�ดช้อบในการศ.กษาห!วขึ้�อยู่�อยู่ขึ้องเน)'อหาคนล้ะ 1 ห!วขึ้�อ ให�เวล้าในการอ�านต้ามความยู่าวขึ้องเน)'อหา (แต้�ไม�ควรให�เวล้ามากเก�นไป็)

4. ให�น!กเร�ยู่นที่��อ�านห!วขึ้�อเร)�องเด�ยู่วก!นมารวมเป็�นกล้,�มช้!�วคราว หร)อกล้,�มผู้ �เช้��ยู่วช้าญ (Expert groups) เพั)�อร�วมก!นอภิ�ป็รายู่ ซ!กถูาม แล้ะที่าก�จกรรมร�วมก!นให�ม�ความร �ความเขึ้�าใจในห!วขึ้�อเร)�องน!'นที่��ช้!ดเจนยู่��งขึ้.'น (อาจใช้�ใบงานเพั)�อแนะนาการที่าก�จกรรมขึ้องกล้,�มน�'ก&ได�)

5. น!กเร�ยู่นกล้,�มผู้ �เช้��ยู่วช้าญ วางแผู้นมอบหมายู่ภิารก�จที่��กล้,�มจะต้�องที่า เช้�น

- ใครเป็�นป็ระธ์าน- ใครอ�านคาส!�ง คาช้�'แจง คาถูาม- ใครจดบ!นที่.กขึ้�อม ล้- ใครหาคาต้อบ / เหต้,ผู้ล้ / คาอธ์�บายู่- ใครสร,ป็ / ต้รวจสอบคาถูาม

6. น!กเร�ยู่นกล้,�มผู้ �เช้��ยู่วช้าญแยู่กต้!วกล้!บไป็กล้,�มเด�มขึ้องต้น (กล้,�มป็ระจา) แล้�วผู้ล้!ดก!นอธ์�บายู่ความร �ที่��ได�จากการที่าก�จกรรมในขึ้�อ 5 ให�เพั)�อนฟ2ง

7. น!กเร�ยู่นที่,กคนในกล้,�มที่าแบบที่ดสอบยู่�อยู่เพั)�อว!ดความร �ความเขึ้�าใจที่,กห!วขึ้�อยู่�อยู่ แล้�วนาคะแนนขึ้องสมาช้�กกล้,�มแต้�ล้ะคนมารวมก!นเป็�นคะแนนขึ้องกล้,�ม

8. ป็ระกาศยู่กยู่�องช้มเช้ยู่กล้,�มน!กเร�ยู่นที่��ม�ค�าเฉล้��ยู่ส งที่��ส,ด อาจป็0ดป็ระกาศที่��บอร$ด หร)อบ!นที่.กเป็�นสถู�ต้� เพั)�อมอบรางว!ล้ต้�อไป็

เที่คัน�คั STAD (Student Teams Achievement Divisions)

การจ!ดก�จกรรมการเร�ยู่นร � โดยู่ใช้�เที่คน�ค STAD เป็�นการจ!ดก�จกรรมการเร�ยู่นแบบร�วมม)ออ�กร ป็แบบหน.�ง Slovin แห�ง

มหาว�ที่ยู่าล้!ยู่ John Hopkins เป็�นผู้ �พั!ฒนาขึ้.'น เป็�นเที่คน�คการจ!ดก�จกรรมที่��เหมาะก!บการสอนเน)'อหาความร �ความเขึ้�าใจ อาจใช้�หน!งส)อเร�ยู่น หร)อใบความร �เป็�นส)�อการเร�ยู่นร �ขึ้องน!กเร�ยู่น

องคั/ปรูะกอบ 5 ปรูะการู ขั้อง STAD

1. การูเสำนอเน)#อหา คร สอนเน)'อหาใหม�หร)อความค�ดรวบยู่อดใหม� แล้ะที่บที่วนบที่เร�ยู่นที่��เร�ยู่นมาแล้�ว

2. การูที่�างานเป�นกลั-+ม จ!ดน!กเร�ยู่นเป็�นกล้,�ม กล้,�มล้ะป็ระมาณ 4 คน เร�ยู่กว�า Student team สมาช้�กกล้,�มม�ความสามารถูคล้ะก!น ช้�'แจงให�น!กเร�ยู่นที่ราบถู.งหน�าที่��ขึ้องสมาช้�กในกล้,�มที่��จะต้�องช้�วยู่ก!น เร�ยู่นร�วมก!น เพัราะผู้ล้การเร�ยู่นขึ้องแต้�ล้ะคนจะส�งผู้ล้ต้�อผู้ล้การเร�ยู่นขึ้องกล้,�ม

3. การูที่ดสำอบย+อย น!กเร�ยู่นที่,กคนที่าแบบที่ดสอบยู่�อยู่ (Quiz) เป็�นรายู่บ,คคล้หล้!งจากคร สอนเน)'อหาแล้ะน!กเร�ยู่นได�ที่าก�จกรรมกล้,�มแล้�ว

4. คัะแนนการูพฒนาขั้องนกเรู�ยน หล้!งการที่ดสอบยู่�อยู่ น!กเร�ยู่นจะต้�องหาคะแนนพั!ฒนาขึ้องต้นเอง โดยู่เอาคะแนนจากการที่ดสอบไป็เที่�ยู่บก!บคะแนนฐาน (Base Score) ซ.�งคะแนนฐานอาจเป็�นคะแนนการสอบยู่�อยู่ที่��ผู้�านมา หร)อคะแนนผู้ล้การเร�ยู่นขึ้องเที่อมที่��แล้�ว

ในการหาคะแนนการพั!ฒนา คร อาจกาหนดเกณฑ์$ขึ้.'นมาก&ได� เช้�น

คะแนนที่ดสอบยู่�อยู่ คะแนนการพั!ฒนา

■ ต้�ากว�าคะแนนฐานมากกว�า 10 0

■ ต้�ากว�าคะแนนฐานไม�เก�น 10 10

■ เที่�าก!บหร)อมากกว�าคะแนนฐานไม�เก�น 10

20

■ มากกว�าคะแนนฐาน 10 ขึ้.'นไป็ 30

5. รูบรูองผู้ลังานแลัะเผู้ยแพรู+ชิ)!อเสำ�ยงขั้องกลั-+ม จะม�การป็ระกาศผู้ล้งานขึ้องกล้,�มให�ที่ราบ พัร�อมที่!'งยู่กยู่�องช้มเช้ยู่ในร ป็แบบต้�างๆ เช้�น ป็0ดป็ระกาศหน�าห�อง ให�เก�ยู่รต้�บ!ต้ร ล้งจดหมายู่ขึ้�าว เป็�นต้�น

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. คร นาน!กเร�ยู่นที่บที่วนบที่เร�ยู่นที่��เร�ยู่นมาแล้�ว2. คร สอนเน)'อหาใหม� โดยู่จ!ดก�จกรรมให�น!กเร�ยู่นศ.กษาด�วยู่

ต้นเอง อาจใช้�ใบความร � หร)อให�จ!บค �ก!นเร�ยู่น เพั)�อให�เก�ดการเร�ยู่นร �ต้ามเน)'อหาใหม�

3. แบ�งน!กเร�ยู่นเป็�นกล้,�มๆล้ะ 4 คน โดยู่ให�สมาช้�กขึ้องกล้,�มม�ความสามารถูที่��คล้ะก!น

4. น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�ม แบ�งภิาระหน�าที่��ก!น เช้�น เป็�นผู้ �อ�าน เป็�นผู้ �หาคาต้อบ เป็�นผู้ �สน!บสน,น เป็�นผู้ �จดบ!นที่.ก เป็�นผู้ �ป็ระเม�นผู้ล้ เป็�นต้�น

5. น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มศ.กษาเน)'อหา แล้ะที่าก�จกรรมต้ามใบงาน6. น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มป็ระเม�น เพั)�อที่บที่วนความร �ความเขึ้�าใจ

เน)'อหาขึ้องสมาช้�กกล้,�ม7. น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะคนที่าการที่ดสอบยู่�อยู่ เพั)�อว!ดความร �ความ

เขึ้�าใจในเน)'อหาจากขึ้�อสอบขึ้องคร 8. น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มจ!ดที่าคะแนนการพั!ฒนาขึ้องสมาช้�ก

แต้�ล้ะคน แล้ะคะแนนการพั!ฒนาขึ้องกล้,�ม โดยู่อาจจ!ดที่าเป็�นต้าราง ด!งน�'

คัะแนนการูพฒนาชิ)!อกลั-+ม..................................................

ช้)�อสมาช้�กคะแนนที่ดสอบ

ยู่�อยู่

คะแนนฐาน

คะแนนการ

พั!ฒนา

รวม

9. ให�แต้�ล้ะกล้,�มนาคะแนนการพั!ฒนารวมขึ้องกล้,�มไป็เที่�ยู่บก!บเกณฑ์$ เพั)�อหาระด!บค,ณภิาพั

ตวอย+างเกณฑ์/รูะดบคั-ณภาพคะแนนการพั!ฒนา ระด!บค,ณภิาพั

15 – 19 ด�20 – 24 ด�มาก25 – 30 ด�เล้�ศ

10. คร ป็ระกาศยู่กยู่�องช้มเช้ยู่น!กเร�ยู่นกล้,�มที่��ม�คะแนนการพั!ฒนาอยู่ �ในระด!บค,ณภิาพัด�เล้�ศ เช้�น ต้�ดบอร$ดหน�าห�องเร�ยู่น ให�เก�ยู่รต้�บ!ต้ร หร)อออกเส�ยู่งต้ามสายู่ เป็�นต้�น

เที่คัน�คั TGT (Team – Games – Tournament )

เที่คน�คการจ!ดก�จกรรม TGT เป็�นเที่คน�คร ป็แบบหน.�งในการสอนแบบร�วมม)อแล้ะม�ล้!กษณะขึ้องก�จกรรมคล้�ายู่ก!นก!บ STAD

แต้�เพั��มเกมแล้ะการแขึ้�งขึ้!นเขึ้�ามาด�วยู่ เหมาะสาหร!บการจ!ดการเร�ยู่นการสอนในจ,ดป็ระสงค$ที่��ม�คาต้อบถู กเพั�ยู่งคาต้อบเด�ยู่วองคั/ปรูะกอบ 4 ปรูะการู ขั้อง TGT

1. การูสำอน เป็�นการนาเสนอความค�ดรวบยู่อดใหม�หร)อบที่เร�ยู่นใหม� อาจเป็�นการสอนต้รงหร)อจ!ดในร ป็แบบขึ้องการอภิ�ป็รายู่ หร)อกล้,�มศ.กษา

2. การูจัดที่�ม เป็�นขึ้!'นต้อนขึ้องการจ!ดกล้,�ม หร)อจ!ดที่�มขึ้องน!กเร�ยู่น โดยู่จ!ดให�คล้ะก!นที่!'งเพัศ แล้ะความสามารถู แล้ะที่�มจะต้�องช้�วยู่เหล้)อก!นแล้ะก!น ในการเต้ร�ยู่มความพัร�อม แล้ะความเขึ้�มแขึ้&งให�สมาช้�กที่,กคน

3. การูแขั้+งขั้น การแขึ้�งขึ้!นม!กจ!ดในช้�วงที่�ายู่ส!ป็ดาห$หร)อที่�ายู่บที่เร�ยู่น ซ.�งจะใช้�คาถูามเก��ยู่วก!บเน)'อหาที่��เร�ยู่นมาในขึ้�อ 1 แล้ะผู้�านการเต้ร�ยู่มความพัร�อมขึ้องที่�มมาแล้�ว การจ!ดโต้Eะแขึ้�งขึ้!นจะม�หล้ายู่โต้Eะ แต้�ล้ะโต้Eะจะม�ต้!วแที่นขึ้องกล้,�ม / ที่�มแต้�ล้ะที่�มมาร�วมแขึ้�งขึ้!น ที่,กโต้Eะการแขึ้�งขึ้!นควรเร��มดาเน�นการพัร�อมก!น แขึ้�งขึ้!นเสร&จแล้�ว จ!ดล้าด!บผู้ล้การแขึ้�งขึ้!นแต้�ล้ะโต้Eะ เพั)�อนาไป็เที่�ยู่บหาค�าคะแนนโบน!ส (Bonus point)

4. การูยอมรูบคัวามสำ�าเรู=จัขั้องที่�ม ให�นาคะแนนโบน!สขึ้องแต้�ล้ะคนในที่�มมารวมก!นเป็�นคะแนนขึ้องที่�ม แล้ะหาค�าเฉล้��ยู่ที่�มที่��ม�ค�าเฉล้��ยู่ส งส,ด จะได�ร!บการยู่อมร!บให�เป็�นที่�มช้นะเล้�ศ โดยู่อาจเร�ยู่กช้)�อที่�มที่��ได�ช้นะเล้�ศ ก!บรองล้งมา โดยู่ใช้�ช้)�อเกAๆ ก&ได� หร)ออาจให�น!กเร�ยู่นต้!'งช้)�อเอง แล้ะควรป็ระกาศผู้ล้การแขึ้�งขึ้!นในที่��สาธ์ารณะด�วยู่

ขั้#นตอนการูจัดก�จักรูรูมการูเรู�ยนรู��1. คร สอนความค�ดรวบยู่อดใหม� หร)อบที่เร�ยู่นใหม� โดยู่อาจ

ใช้�ใบความร �ให�น!กเร�ยู่นได�ศ.กษา หร)อใช้�ก�จกรรมการศ.กษาหาความร �ร ป็แบบอ)�นต้ามที่��คร เห&นว�าเหมาะสม

2. แบ�งน!กเร�ยู่นเป็�นกล้,�มๆล้ะ 4 – 5 คน เพั)�อป็ฏิ�บ!ต้�ต้ามใบงาน3. น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มเต้ร�ยู่มความพัร�อมให�ก!บสมาช้�กในกล้,�ม

ที่,กคน เพั)�อให�ม�ความร �ความเขึ้�าใจในบที่เร�ยู่น แล้ะพัร�อมที่��จะเขึ้�าส �สนามแขึ้�งขึ้!น

4. แต้�ล้ะกล้,�มป็ระเม�นความร �ความเขึ้�าใจในเน)'อหาขึ้องสมาช้�กในกล้,�ม โดยู่อาจต้!'งคาถูามขึ้.'นมาเอง แล้ะให�สมาช้�กกล้,�มที่ดล้องต้อบคาถูาม

5. สมาช้�กกล้,�มช้�วยู่ก!นอธ์�บายู่เพั��มเต้�มในจ,ดที่��บางคนยู่!งไม�เขึ้�าใจ

6. คร จ!ดให�ม�การแขึ้�งขึ้!น โดยู่ใช้�คาถูามต้ามเน)'อหาในบที่เร�ยู่น7. จ!ดการแขึ้�งขึ้!นเป็�นโต้Eะ โดยู่แต้�ล้ะโต้Eะจะม�ต้!วแที่นขึ้องที่�ม

ต้�างๆร�วมแขึ้�งขึ้!น อาจให�แต้�ล้ะที่�มส�งช้)�อผู้ �แขึ้�งขึ้!นแต้�ล้ะโต้Eะมาก�อน แล้ะเป็�นความล้!บ

8. ที่,กโต้Eะแขึ้�งขึ้!นจะเร��มดาเน�นการแขึ้�งขึ้!นพัร�อมๆก!น โดยู่กาหนดเวล้าให�

9. เม)�อการแขึ้�งขึ้!นจบล้ง ให�แต้�ล้ะโต้Eะจ!ดล้าด!บผู้ล้การแขึ้�งขึ้!น แล้ะให�หาค�าคะแนนโบน!ส (Bonus point)

10. ผู้ �เขึ้�าร�วมแขึ้�งขึ้!นกล้!บไป็เขึ้�ากล้,�มเด�มขึ้องต้น พัร�อมด�วยู่นาคะแนนโบน!สไป็ด�วยู่

11. น!กเร�ยู่นแต้�ล้ะกล้,�มนาคะแนนโบน!สขึ้องแต้�ล้ะคนมารวมก!นเป็�นคะแนนขึ้องที่�ม (Team score) แล้ะ หาค�าเฉล้��ยู่ที่��ได�ค�าเฉล้��ยู่ (อาจใช้�คะแนนโบน!สรวมก&ได�) ส งส,ด จะได�ร!บการยู่อมร!บเป็�นที่�มช้นะเล้�ศ แล้ะรองล้งไป็

12. ให�ต้!'งช้)�อที่�มช้นะเล้�ศ แล้ะรองล้งมา13. คร ป็ระกาศผู้ล้การแขึ้�งขึ้!นในที่��สาธ์ารณะ เช้�น ป็0ดป็ระกาศที่��

บอร$ด ล้งขึ้�าวหน!งส)อพั�มพั$ หร)อป็ระกาศหน�าเสาธ์ง