3
Historia ruchuzielonoœwi¹tkowego
i odnowycharyzmatycznej
Stulecie Ducha Œwiêtego1901-2001
VINSON SYNAN
Kraków - Szczecin 2006
Iw
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ4
Tytuł oryginału:The century of the Holy Spirit:
100 Years of Pentecostal and Charismatic Renewal, 1901-2001
PrzekładMaciej Wilkosz
Redakcja naukowaWojciech Włoch
Konsultacja naukowaZbigniew Pasek
KorektaZespół
RedakcjaTomasz Włoch
Opracowanie graficzneGrzegorz Marynowski
Wydanie dofinansowałKościół Boży w Polsce
Original English edition, copyright © 2001by Vinson Synan. All rights reserved.
Polskie tłumaczenie, copyright © 2006Instytut Wydawniczy COMPASSION, Kraków - Szczecin 2006
ISBN 83-89918-21-8Instytut Wydawniczy COMPASSION
skr. pocz. 16, 71-688 Szczecinwww.compassion.pl
Druk: Drukarnia Zet 7, Szczecin
Wszelkie prawa wydania polskiego, włącznie z prawemdo reprodukcji tekstu w całości lub części
w jakiejkolwiek formie, zastrzeżone.
5
Spis treœci
Przedmowa do wydania polskiego ...................................... 7
Wprowadzenie ................................................................... 9
W poszukiwaniu tożsamości - ruch zielonoświątkowyu progu XXI wieku .......................................................... 11
1. Stulecie zielonoświątkowe: zarys ogólny...................... 13Vinson Synan
2. Korzenie zielonoświątkowe ......................................... 27Vinson Synan
3. Przebudzenie przy Azusa Street .................................. 53 Robert Owens
4. Na krańce świata– globalna ekspansja pentekostalizmu ........................ 87Gray B. McGee
5. Uświęceniowe Kościoły zielonoświątkowe ................. 119Vinson Synan
6. Kościoły zielonoświątkowe „dokonanego dzieła”........ 149Vinson Synan
7. Odnowa charyzmatyczna docierado Kościołów historycznych ...................................... 179Vinson Synan
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ6
8. „Charyzmatycy” – odnowaw głównych denominacjach protestanckich............. 213Vinson Synan
9. Katolicka odnowa charyzmatyczna .......................... 251ks. Peter Hocken
10. Kobiety pełne Ducha ............................................... 279Susan C. Hyatt
11. Pentekostalizm wśród czarnoskórychAmerykanów w XX wieku ........................................ 315David Daniels III
12. Latynoski pentekostalizmw obu Amerykach ................................................... 347Pablo A. Deiros, Everett A. Wilson
13. Kaznodzieje uzdrowieńczy i ewangeliści telewizyjnipo drugiej wojnie światowej ..................................... 383David E. Harrell Jr.
14. Nurty odnowy pod koniec XX wieku ........................ 411Vinson Synan
15. Ogólnoświatowa odnowa w Duchu Świętym ............ 449David B. Barrett
16. Historia ruchu zielonoświątkowegoi odnowy charyzmatycznej na ziemiach polskich ..... 487Zbigniew Pasek, Wojciech Włoch
Indeks ..................................................................... 513
7
Przedmowa do wydania polskiego
Vinson Synan
Zwielką radością przyjąłem wiadomość o przetłumaczeniu najęzyk polski mojej książki Historia ruchu zielonoświątkowego
i odnowy charyzmatycznej. O całym przedsięwzięciu dowiedziałemsię, gdy zadzwonił do mnie Jonathan Augustine, prosząc o pozwole-nie na tłumaczenie. Ucieszyło mnie również to, że Kościół Boży sfi-nansuje ten projekt i zostanę zaproszony do Polski z okazji ukazaniasię książki na rynku.
Pierwsze wydanie Historii ruchu zielonoświątkowego i odnowy cha-ryzmatycznej ukazało się w 2001 roku w Stanach Zjednoczonych nażyczenie oficyny wydawniczej Thomas Nelson, największego wydaw-nictwa chrześcijańskiego na świecie. Napisanie wielu rozdziałów tejksiążki stanowiło dla mnie duże wyzwanie, podobnie zresztą jak zna-lezienie osób, które zechciałyby napisać pozostałe rozdziały. Wydawcyzażyczyli sobie, by katolik przygotował przegląd katolickiego ruchucharyzmatycznego, czarnoskóry Amerykanin przedstawił historięczarnego pentekostalizmu, a kobieta przybliżała rolę kobiet w rozwo-ju ruchu pentekostalnego. Niniejsze opracowanie stanowi więc owocnajnowszych badań nad pentekostalizmem - ruchem, który z garstkipełnych Ducha wierzących u progu dwudziestego stulecia rozrósł sięw ciągu stu lat do 600 milionów osób.
Po dziewięciu miesiącach pisania, redagowania, zbierania zdjęći zamieszczania pod nimi opisów książka została ukończona. Natych-miast po jej wydaniu wiele seminariów i uniwersytetów na świeciezaczęło wykorzystywać ją jako podręcznik. Ku mojej wielkiej radościzostała również zaprezentowana w czasie uroczystości z okazji stule-
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ8
cia przebudzenia na Azusa Street, jakie w 2006 roku odbyły się w LosAngeles.
Wiele osób przyczyniło się do wydania tej książki w języku pol-skim. Przede wszystkim Jonathan Augustine, który od samego po-czątku czuwał nad całym przedsięwzięciem. Kieruję również słowapodziękowania do wydawcy Marka Świtalskiego oraz do pastora i hi-storyka Wojciecha Włocha, który podsunął pomysł przetłumaczeniaksiążki. Doceniam ich wizję i inicjatywę, dzięki którym pozycja ta mogłaukazać się w języku polskim. Nie powstałaby ona jednak bez sumien-nej pracy tłumacza Macieja Wilkosza. Cieszę się też ogromnie, że drZbigniew Pasek i Wojciech Włoch napisali dodatkowy rozdział o histo-rii polskiego ruchu zielonoświątkowego i charyzmatycznego. Z pew-nością podniesie to wartość i znaczenie książki.
Modlę się, aby Pan użył tego opracowania, by Polacy dowiedzielisię o Pięćdziesiątnicy czasów ostatecznych i mogli osobiście jej do-świadczyć. Niechaj polskie wydanie Historii Ruchu Zielonoświątko-wego i Odnowy Charyzmatycznej, mówiąc słowami ulubionej pieśni,śpiewanej na Azusa Street: „zaniesie wieść wszędzie tam, gdzie miesz-ka człowiek, że przyszedł Pocieszyciel”.
Vinson SynanRegent UniversityVirginia Beach, Wirginia14 września 2006
9
Wprowadzenie
bp Mieczys³aw Czajko
W swej ponad stuletniej historii ruch zielonoświątkowy doświadczyłzadziwiającej ekspansji. Zapoczątkowany przecież w niewielkiej
szkole biblijnej w Topeka, Kansas, oraz w skromnym zborze w LosAngeles - skupiał na początku głównie czarnoskórych chrześcijan, cobyło znaczące przy istniejących wówczas barierach rasowych- rozprzestrzenił się po całym świecie. Dzięki ich szczerej wierze w Du-cha Świętego i świadectwu, przeżycia zielonoświątkowe - takie jakm. in. glosolalia, proroctwa, nadnaturalne uzdrowienie chorych - sądzisiaj udziałem wszystkich tradycji chrześcijańskich. W wyniku owejpentekostalizacji chrześcijanie uświadomili sobie, że Kościół jest tak-że społecznością Ducha Świętego.
Wspomniany okres poddaje się łatwej periodyzacji. Mniej więcejprzez pół wieku ruch zielonoświątkowy był uważany za zjawisko cza-sowe i przemijające, którym w zasadzie nie ma sensu się zajmować.Różnorodna była też ocena teologów. Niektórzy z nich - przede wszyst-kim z niemieckiego ruchu społecznościowego - odważyli się stwier-dzić, iż te przeżycia są inspirowane przez demony. Inni zaś, a byłaich zdecydowana większość, nie byli tak radykalni. Zauważali bo-wiem potrzebę entuzjazmu, niekiedy nazywając go patologicznym,wśród nisko ówcześnie usytuowanych grup społecznych. Jedynienieliczni teologowie akceptowali pentekostalizm jako chrześcijańskiruch przebudzenia charyzmatycznego. Zbytnio zagadnienia nie upro-ścimy, gdy powiemy, że w tym czasie teologia w sposób właściwy niezajmowała się ruchem zielonoświątkowym.
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ10
Sytuacja zaczęła się powoli zmieniać dopiero w latach pięćdziesią-tych ubiegłego wieku. Poważni teologowie z tzw. Kościołów historycz-nych zaczęli zwracać uwagę na „wprost fenomenalny rozwój i aktyw-ność” chrześcijańskich wspólnot zielonoświątkowych na całym świe-cie. Przeżycia zielonoświątkowe spotkały się z żywym zainteresowa-niem szerokich kręgów chrześcijańskich, stając się zjawiskiem po-nadwyznaniowym. W rezultacie kontaktów z zielonoświątkowcamipojawiły się przeżycia charyzmatyczne wśród duchownych i świec-kich wyznawców protestantyzmu, a następnie wśród rzymskich ka-tolików. Towarzyszyła tej fascynacji refleksja naukowa i dzięki niejobfita jest dzisiaj bibliografia ruchu zielonoświątkowego.
Z radością trzeba też odnotować, że sami zielonoświątkowcy zaję-li się naukowo swą historią, duchowością i teologią. Autorów z tegokręgu jest coraz więcej. Należy do nich także Harold Vinson Synan,oraz jego akademiccy koledzy, których przyczynki znajdują się w tejksiążce. Wyrażamy słowa uznania i wdzięczności Wydawcy, mając jedno-cześnie nadzieję, iż ta praca zainspiruje kolejnych badaczy w na-szym kraju i poszerzy grono naukowców zajmujących się tym najdy-namiczniej rozwijającym się nurtem chrześcijaństwa.
bp Mieczysław CzajkoZwierzchnik Kościoła Zielonoświątkowego w Polsce
11
W poszukiwaniu to¿samoœci - ruchzielonoœwi¹tkowy u progu XXI wieku
Zbigniew Pasek
Polska literatura naukowa poświęcona ruchowi zielonoświątkowemujest więcej niż skromna. Zmaga się ona z zadaniem oddania
w obiektywny sposób bardzo zróżnicowanych, subiektywnych do-świadczeń członków tego ruchu. Mnogość kościołów i wspólnot, kul-turowa mozaika w zakresie duchowości przejawiająca się w zróżni-cowaniu form nabożeństwa, od dynamicznych, entuzjastycznych spo-tkań anglojęzycznych grup po wyważone i powściągliwe pietystycz-ne Biebelstunde powodują, że uczeni nadal nie są zgodni co do pod-stawowych wyróżników tego ruchu. A ujęcie naukowe winna cecho-wać nie tylko rzetelność w referowaniu zasad wiary, ale i szerokośćperspektywy, tak pod względem geograficznym, jak i historycznym.Encyklopedyczna synteza nie ma wartościować i ewangelizować, aleprzybliżać osobom spoza kręgu pentekostalnego charakterystycznedla niego idee i formy duchowości. Jednym z celów nauki jest prze-cież wypracowanie możliwie zobiektywizowanego języka dyskursu.
Zaproponowany przekład nie jest wolny od rozwiązań śmiałych,ale przecież rola tłumacza nie jest rolą kulturowo bierną. Znajdujesię on w roli poszukiwacza słów, które mają oddać ducha nieprze-tłumaczalnych anglojęzycznych zwrotów i które by nie raziły uchaPolaka stylisty. Jest to zadanie niezmiernie trudne. Należy podkre-ślić, że zaproponowane w pracy rozwiązania redakcyjne i językowesą doniosłym głosem w dyskusji nad standaryzacją języka opisu takruchu zielonoświątkowego, jak i całego świata ewangelicznego, pro-testanckiego chrześcijaństwa.
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ12
Niniejsza publikacja stanowi doniosły krok w przybliżaniu pol-skiemu czytelnikowi doktryny, praktyk kultowych i historii ruchuzielonoświątkowego. Jest znaczącym wkładem w ubogą polskoję-zyczną literaturę poświęconą duchowości pentekostalnej. To skarb-nica tak dla szukających odpowiedzi na pytanie „kim jesteśmy?” sa-mych zielonoświątkowców, jak i dla osoby postronnej, chcącej roz-począć studia nad tym nurtem chrześcijaństwa.
Na niniejszy tom składają się teksty pisane przez różnych auto-rów. Jako czytelnicy stajemy niekiedy przed opowieścią bliską stylo-wi ewangelizacyjnego świadectwa, innym razem przed akademickimartykułem. Tak skonstruowana książka daje potencjalnemu czytel-nikowi plastyczny wgląd zarówno w aktualny stan wiedzy nad prze-szłością i współczesnością ruchu zielonoświątkowego, jak i podej-muje próbę określenia jego własnej tożsamości.
dr hab. Zbigniew PasekInstytut ReligioznawstwaUniwersytet Jagielloński
13
-1-Stulecie zielonoœwi¹tkowe:
zarys ogólny
Vinson Synan
Pierwszego stycznia 1901 roku młoda kobieta, Agnes Ozman, zo-stała ochrzczona w Duchu Świętym w małej szkole biblijnej w To-
pece, w stanie Kansas, prowadzonej przez byłego pastora metodystycz-nego, związanego z ruchem uświęceniowym, Charlesa Foxa Parhama.Dar języków, jaki otrzymała, przejawił się w zadziwiający sposób i fak-tycznie stała się ona pierwszym zielonoświątkowcem dwudziestegostulecia.
„Włożyłem na nią ręce i modliłem się” – wspominał później Par-ham. – „Nie wypowiedziałem nawet trzydziestu zdań, gdy zstąpiła nanią chwała. Jej głowę i twarz otaczało coś jakby aureola. Zaczęła mó-wić po chińsku i przez trzy dni nie była w stanie mówić po angielsku”.
Według Josepha Roswella Flowera, jednego z założycieli i sekreta-rza Assemblies of God, doświadczenie Ozman stało się „dotknięciemodczuwalnym na całym świecie”. Gdy Topeka i reszta świata obcho-dziła uroczyście nastanie nowego stulecia, mało kto mógł przypusz-czać, że to niepozorne wydarzenie da początek ogólnoświatowemuruchowi zielonoświątkowemu i charyzmatycznemu – jednemu z naj-potężniejszych przebudzeń i ruchów misyjnych w historii Kościoła.
Począwszy od garstki osób w 1901 roku, ruch zielonoświątkowystale się powiększał, by u progu XXI wieku stać się największym wy-znaniem protestanckim na świecie. Z ponad dwustu milionami człon-ków, należących do różnych denominacji zielonoświątkowych, grupata jest obecnie większa od Kościołów prawosławnych i stanowi drugąco do wielkości rodzinę Kościołów chrześcijańskich, pod względemliczebnym ustępującą tylko Kościołowi rzymsko-katolickiemu.
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ14
Oprócz wspomnianych powyżej klasycznych zielonoświątkowców,w Kościołach protestanckich głównego nurtu, w Kościele rzymsko-katolickim i Kościołach niezależnych pojawiło się miliony charyzma-tyków. Szacuje się, że łączna liczba zielonoświątkowców i charyzma-tyków wynosi obecnie ponad pięćset milionów osób. Tak dynamicz-ny rozwój skłonił niektórych historyków do określenia XX wiekumianem „stulecia zielonoświątkowego”.
Korzenie w ruchu uświęceniowym
Chociaż pentekostalizm bierze swój początek w Stanach Zjedno-czonych, to jednak wiele elementów jego teologii wywodzi się z wcze-śniejszych nurtów perfekcjonistycznych i charyzmatycznych z WyspBrytyjskich. Przynajmniej trzy z nich – metodystyczny ruch uświęce-niowy, ruch katolicko-apostolski Edwarda Irvinga oraz wywodzącysię z Wielkiej Brytanii ruch „wyższego życia” z Keswick – przygotowałygrunt pod to, co wyglądało na spontaniczne wylanie Ducha Świętegow Ameryce. Prawdopodobnie najważniejszym bezpośrednim prekur-sorem pentekostalizmu był ruch uświęceniowy, który w XVIII wiekuwyłonił się z łona metodyzmu.
Duchowny anglikański John Wesley przeżył swoje ewangelicznenawrócenie w 1738 roku na spotkaniu przy ulicy Aldersgate, miesz-czącej się w Londynie. O swoim przeżyciu powiedział później: „mojeserce zostało jakoś dziwnie rozgrzane”, i nazwał je swoimi „nowyminarodzinami”.
Po Wesleyu zielonoświątkowcy odziedziczyli również koncepcjęprzełomowego „drugiego błogosławieństwa”, następującego po na-wróceniu. Wesley nazywał je w różny sposób: „całkowite uświęce-nie”, „doskonała miłość”, „chrześcijańska doskonałość” czy też „czy-stość serca”. Powiązany z nim John Fletcher jako pierwszy określiłje mianem „chrztu w Duchu Świętym”. Miało to być przeżycie, któreprzynosi duchową moc i wewnętrzne oczyszczenie.
W XIX wieku Edward Irving i grono jego przyjaciół z Londynuzwróciło uwagę na możliwość przywrócenia darów Ducha Świętegowe współczesnym Kościele. W 1831 roku ów popularny pastor pre-zbiteriański poczynił pierwszą próbę wprowadzenia „odnowy chary-zmatycznej” w swojej parafii przy Regents Square, a potem założyłCatholic Apostolic Church. Chociaż w jego kościele praktykowanomówienie językami i dar proroctwa, to jednak próby przywrócenianowotestamentowego chrześcijaństwa zakończyły się ostatecznieniepowodzeniem.
Innym poprzednikiem pentekostalizmu był ruch „wyższego życia”z Keswick, który rozkwitł w Anglii po 1875 roku. Prowadzony po-czątkowo przez amerykańskich nauczycieli uświęceniowych, takich
15
jak Hannah Whitall Smith i William E. Boardman, wkrótce wprowa-dził zmiany w spojrzeniu na cel i treść „drugiego błogosławieństwa”,przenosząc akcent z wesleyańskiej „czystości serca” na „obdarzeniemocą duchową do służby”. Czołowym ewangelistą, związanym z ru-chem Keswick był Dwight L. Moody.
Tak więc, zanim doszło do eksplozji ruchu zielonoświątkowego w Ame-ryce w 1901 roku, przynajmniej przez cały poprzedni wiek różnegrupy podkreślały znaczenie drugiego błogosławieństwa, nazywane-go chrztem w Duchu Świętym. W Ameryce tacy liderzy z ruchu Ke-swick, jak Albert B. Simpson i AdoniramJ. Gordon, nauczali również o uzdrowieniudokonywanym przez Boga.
Pierwsze zielonoświątkowe kościoły naświecie powstały w ramach ruchu uświęce-niowego jeszcze przed 1901 rokiem: UnitedHoly Church (1886), prowadzony przezW. H. Fulforda, Fire-Baptized HolinessChurch (1895), prowadzony przez B. H. Ir-wina i Josepha H. Kinga, Church of Godz Cleveland w stanie Tennessee (1896), pro-wadzony przez A. J. Tomlinsona, Church ofGod in Christ (1897), prowadzony przezCharlesa H. Masona oraz Pentecostal Holi-ness Church (1898), prowadzony przezA. B. Crumplera. Kościoły te, założone w ra-mach ruchu uświęceniowego, wyznającegodrugie błogosławieństwo, stając się zielo-noświątkowymi, zachowały swoją perfekcjo-nistyczną doktrynę. Dodały jedynie naukę o chrzcie w Duchu Świę-tym jako „trzecim błogosławieństwie”, potwierdzonym mówieniemjęzykami. Nie byłoby więc przesadą stwierdzenie, że kolebką dwu-dziestowiecznego pentekostalizmu, przynajmniej w Ameryce, był ruchuświęceniowy.
Początki pentekostalizmu
Za pierwszych zielonoświątkowców, we współczesnym znaczeniutego słowa, można uznać te osoby, które w 1901 roku były związaneze szkołą biblijną Parhama w Topece w stanie Kansas. Pomimo róż-nicy zdań co do tego, kiedy dokładnie Parham zaczął nauczać natemat języków, wszyscy historycy są zgodni, że ruch zielonoświątko-wy powstał na początku 1901 roku, gdy świat wkraczał w dwudzie-ste stulecie. W wyniku owej „Pięćdziesiątnicy” w Topece Parham sfor-
STULECIE ZIELONOŚWIĄTKOWE: ZARYS OGÓLNY
Kościół Prezbiteriański przy Regents Square
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ16
mułował doktrynę, wedle której języki stanowią „biblijne potwier-dzenie” chrztu w Duchu Świętym.
Nauczał on, że dar języków to nadprzyrodzone obdarowanieumiejętnością mówienia nie znanymi językami, którego celem jestogólnoświatowa ewangelizacja i utrzymywał, że misjonarze nie musząuczyć się języków obcych, jako że dzięki temu cudownemu darowibędą w stanie głosić ewangelię na całym świecie. Uzbrojony w tę nową
teologię, założył ruch kościelny o na-zwie „Apostolic Faith” i w zawrotnymtempie odbył podróż po środkowymzachodzie Stanów Zjednoczonych,niosąc przebudzenie i nauczając o no-wym doświadczeniu. Początki tego ru-chu zostały omówione szerzej w roz-dziale drugim, zatytułowanym „Ko-rzenie zielonoświątkowe”.
Niemniej jednak dopiero w 1906roku pentekostalizm zyskał świato-wy rozgłos. Nastąpiło to w wynikuprzebudzenia przy Azusa Street w LosAngeles, na którego czele stał pastorWilliam Seymour. Po raz pierwszy
zapoznał się on z nauką o chrzcie w Duchu Świętym, połączonym z daremjęzyków, w 1905 roku w prowadzonej przez Parhama szkole biblijnejw Houston, w stanie Teksas.
W 1906 roku poproszono go o objęcie funkcji pastora w murzyń-skim kościele uświęceniowym w Los Angeles. Historyczne spotkaniarozpoczęły się w kwietniu 1906 roku w dawnym budynku AfricanMethodist Episcopal Church na Azusa Street 312 w centrum LosAngeles.
To, co wydarzyło się w wyniku przebudzenia na Azusa Street, oddziesięcioleci fascynuje historyków Kościoła. Jak dotąd nikomu nieudało się tego w pełni zrozumieć ani wyjaśnić. Azusa Street Aposto-lic Faith Mission prowadziła trzy nabożeństwa dziennie nieprzerwa-nie przez trzy i pół roku. Tysiące osób przeżyło chrzest w DuchuŚwiętym, potwierdzony mówieniem językami.
Apostolic Faith – gazeta, którą Seymour rozsyłał za darmo do okołopięćdziesięciu tysięcy czytelników, stała się nośnikiem wieści o prze-budzeniu. Z Azusa Street pentekostalizm rozprzestrzenił się gwał-townie po całym świecie, stając się jednym z głównych nurtów chrze-ścijaństwa. Przebudzenie przy Azusa Street zostało szczegółowo opi-sane w rozdziale trzecim.
William J. Seymour w 1906 roku stanął na czele przebudzeniaprzy Azusa Street, które przyczyniło się do rozlania fali pentekosta-
Charles Parham ze studentamiCharles Fox Parham jest uważany za ojca teologiiwspółczesnego ruchu zielonoświątkowego.
17
lizmu po całym świecie. Na uwagę zasługuje również fakt, że w spo-tkaniach uczestniczyli zgodnie przedstawiciele różnych ras.
Ruch Azusa Street stanowił swoiste połączenie religii uświęce-niowej białych Amerykanów z różnymi formami pobożności, wywo-dzącymi się z tradycji chrześcijańskiej czarnoskórych Amerykanów,która od czasów niewolnictwa rozwijała się na południu Stanów Zjed-noczonych. Pełne ekspresji uwielbienie i pieśni pochwalne, połączonez okrzykami i tańcem, występowały powszechnie zarówno wśród bia-łych mieszkańców regionu Apallachów, jak i Murzynów z Południa.
Połączenie daru języków i innych charyzmatów z muzyką i uwiel-bieniem, charakterystycznymi zarówno dla czarnych z Południa, jaki białych, stworzyło nową, rodzimą formę pentekostalizmu. Ten nowywyraz życia chrześcijańskiego okazał się niezwykle atrakcyjny dlauciśnionych i biednych mieszkańców Ameryki i innych krajów świa-ta.
Fakt, że przy Azusa Street spotykali się zgodnie przedstawicieleróżnych ras, stanowił w tamtych czasach, zdominowanych przezrasizm i segregację rasową,prawdziwy ewenement. Wieluobserwatorom nie mieściło sięw głowie, że czarni i biali mogąwspólnie uczestniczyć w nabo-żeństwie, prowadzonym przezczarnoskórego pastora.
Miejsce Williama Seymourajako ważnej postaci życia religij-nego w dwudziestym stuleciu niepodlega już chyba dyskusji. Sid-ney Ahlstrom, znany historykKościoła z Yale University, w wy-danej w 1972 roku klasycznejpozycji A Religious History of the American People, umieszcza Sey-moura na czele murzyńskich przywódców religijnych w Ameryce.Stwierdza w niej, że przez swoją murzyńską pobożność „wywarł [on]największy wpływ na dzieje religii w Ameryce”. Seymoura i Parhamamożna by bez przeszkód uznać za „współzałożycieli” światowego pen-tekostalizmu. Rola i rozwój czarnego pentekostalizmu zostały omó-wione w rozdziale jedenastym.
Zielonoświątkowi pionierzy
Pierwsza fala pielgrzymów przemierzała Stany Zjednoczone, roz-przestrzeniając pentekostalny ogień w kościołach, misjach i na spo-
STULECIE ZIELONOŚWIĄTKOWE: ZARYS OGÓLNY
Spotkanie przy Azusa StreetWilliam Joseph Seymour i pracownicy z Azusa Street
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ18
tkaniach pod gołym niebem, głównie w ramach ruchu uświęcenio-wego.
Wielu amerykańskich zielonoświątkowców, którzy otrzymali darjęzyków na Azusa Street w 1906 roku, wracało do swoich domów,szerząc przebudzenie w swoim otoczeniu. Jednym z pierwszych byłGaston Barnabas Cashwell z Północnej Karoliny.
Dzięki jego posłudze kilka denominacji uświęceniowych przyłą-czyło się do nowego ruchu. Wśród nich: Church of God (z Clevelandw stanie Tennessee), Pentecostal Holiness Church, Fire-BaptizedHoliness Church i Pentecostal Free-Will Baptist Church.
Charles Harrison Mason przybył na Azusa Street w 1906 roku,po czym powrócił do Memphis w stanie Tennessee, aby rozniecićpentekostalny ogień w Church of God in Christ. Tak on, jak i człon-kowie założonego przez niego kościoła należeli do pierwszego pokole-nia czarnoskórych Amerykanów, narodzonego po zniesieniu niewol-nictwa. Zarówno rodzice Seymoura, jak i Masona urodzili się jakoniewolnicy na południu Stanów Zjednoczonych.
Pomimo rozłamu na tle daru języków, do którego doszło w 1907roku, Church of God in Christ rozwijał się w zawrotnym tempiei dzisiaj stanowi zdecydowanie największą denominację zielonoświąt-kową w Ameryce Północnej, posiadającą niemal sześć milionów człon-ków w ponad piętnastu tysiącach zborów.
Kolejnym pielgrzymem, który przybył na Azusa Street, był Wil-liam H. Durham z Chicago. Otrzymawszy dar języków w 1907 roku,powrócił do Chicago, gdzie wprowadził do ruchu zielonoświątkowe-go tysiące Amerykanów ze środkowego zachodu Stanów Zjednoczo-nych oraz Kanadyjczyków. Jego teologia „dokonanego dzieła”, pod-kreślająca znaczenie stopniowo postępującego uświęcenia, którązaprezentował w 1910 roku, doprowadziła do powstania Assembliesof God w 1914 roku.
Na czele Assemblies of God stanęli Eudorus N. Bell i Joseph Flo-wer. Z racji tego, że wielu białych pastorów, którzy należeli do kościo-ła Masona, przeszło do Assemblies of God, ich odejście było postrze-gane częściowo jako przejaw segregacji rasowej. Z czasem Assembliesof God stały się największą denominacją zielonoświątkową na świe-cie, posiadającą w roku 2000 ponad dwa miliony członków w StanachZjednoczonych i około czterdzieści cztery miliony wyznawców w po-nad 150 krajach.
W 1916 roku w wyniku ostrego sporu w łonie Assemblies of Godwyłonił się zielonoświątkowy nurt antytrynitarny „oneness Penteco-stal”. Podkreślał on, że Jezus jest jedyną Osobą w Bóstwie, a takieterminy jak „Ojciec”, „Syn” i „Duch Święty” są jedynie „tytułami”stworzonymi przez Kościół rzymsko-katolicki.
Liderzy ruchu, Frank Ewart i Glenn Cook, nauczali, że jedynymważnym chrztem jest zanurzenie w wodzie „w imieniu Jezusa” i że
19
mówienie językami jest niezbędne do zbawienia. Do kościołów, którewyłoniły się z tego ruchu, zalicza się: Pentecostal Assemblies of theWorld i United Pentecostal Church. W rozdziałach piątym i szóstymzostały omówione początki i rozwój zielonoświątkowych kościołów za-równo uświęceniowych, jak i „dokonanego dzieła”.
„Misjonarze z biletem w jedną stronę”
Oprócz duchownych, którzy doznali przeżycia zielonoświątkowe-go na Azusa Street, przebudzenie w Los Angeles wywarło pośredniwpływ na tysiące innych. Był pośród nich metodystyczny pastorz Norwegii, Thomas Ball Barratt, który zasłynął jako zielonoświątko-wy apostoł Europy zachodniej.
Po przeżyciu chrztu w Duchu Świętym i otrzymaniu daru języ-ków w 1906 roku w Nowym Jorku, powrócił do Oslo, gdzie w grud-niu 1906 roku poprowadził pierwsze zielonoświątkowe nabożeństwaw Europie. Z Norwegii wyruszył do Szwecji, Anglii, Francji i Niemiec,dając początek kolejnym narodowym ruchom zielonoświątkowym.Dzięki jego służbie do ruchu przyłączyli się tacy przywódcy jak: LewiPethrus ze Szwecji, Jonathan Paul z Niemiec i Alexander Boddyz Anglii.
Z Chicago dzięki działalności Williama Durhama pentekostalizmszybko rozprzestrzenił się po Kanadzie, Włoszech i Ameryce Połu-dniowej. Po 1908 roku dwaj włoscy emigranci z Chicago, Luigi Fran-cescon i Giacomo Lombardy, dali początek dynamicznie rozwijające-mu się ruchowi zielonoświątkowemu wśród włoskich społecznościw Stanach Zjednoczonych, Brazylii, Argentynie, a także w samychWłoszech.
Niedaleko Chicago, w South Bend w stanie Indiana, dwaj szwedz-cy emigranci będący baptystami, Daniel Berg i Gunnar Vingren, do-znali przeżycia zielonoświątkowego. Na podstawie wygłoszonego pro-roctwa nabrali przekonania, że zostali powołani do Brazylii i w 1910roku wyruszyli w podróż misyjną, która zaowocowała utworzeniembrazylijskich Assembleia de Deus. Denominacja ta stała się najwięk-szym narodowym ruchem zielonoświątkowym na świecie. Razemz innymi brazylijskimi odłamami zielonoświątkowymi liczyła w 2000roku około trzydzieści milionów członków.
Z Chicago pochodził również Willis C. Hoover, metodystycznymisjonarz w Chile, który w 1909 roku stanął na czele zielonoświąt-kowego przebudzenia w chilijskim La Iglesia Metodista Episcopal.Usunięty z tego Kościoła, wraz ze swoimi trzydziestoma siedmiomazwolennikami utworzył La Iglesia Metodista Pentecostal, który maobecnie w Chile półtora miliona wyznawców.
STULECIE ZIELONOŚWIĄTKOWE: ZARYS OGÓLNY
Budynek w Topece w stanie Kansas, nazywany przez
miejscowych „Stones Folly”.
To właśnie w nim w 1901 roku narodził się ruch
zielonoświątkowy.
John Alexander Dowie i „trofea” z uzdrowień na Światowych Targach w Chicago w 1894 roku.
Smith Wigglesworth z Walii, z żyjącego w ubóstwie analfabety stał się jednym z najwybitniejszych kaznodziejów zielonoświątkowych swoich czasów.
Aimee Semple McPherson w czasie „dnia noszy” w trakcie kampanii ewangelizacyjnej w Denver w 1927 roku.
Czterej ewangeliści. Od lewej: Demos Shakarian, Billy Graham,
Rex Humbard i Pat Robertson (zdjęcie z roku 1979).
Chór ze zboru zielonoświątkowego w Łucku na Ukrainie, liczącego tysiąc pięciuset członków.
Kampania ewangelizacyjna
Reinharda Bonnke w Afryce
w 1999 roku.
Piętnaście tysięcy charyzmatyków zgromadzonych na uroczystej konferencji w St. Louis w roku 2000.
Pastor David Yonggi Cho głosi kazanie na jednym z siedmiu niedzielnych nabożeństw w kościele Yoido w Seulu w Korei Południowej.
Największy zbór na świecie -Yoido Full Gospel (Assemblies of God) w Seulu w Korei Południowej, liczący siedemset trzydzieści tysięcy członków.
Pracownicy „700 Club” Pata Robertsona,
najdłużej emitowanego chrześcijańskiego programu
telewizyjnego. Od lewej: Tery Meeuwsen, Lee Webb, Lisa
Ryan, Gordon Robertson i Pat Robertson.
Kampania ewangelizacyjna Benny Hinna w Nairobi w Kenii w kwietniu 2000 roku.
513
Indeks
AAbrams, Minnie F., 104-106, 113Absolutnie Fantastycznie, 503Adams, Dick, 207Adler, biskup Randy, 440Adonai Kościół Chrześcijan weWrocławiu, 498, 503
African Apostlic Church of Joha-ne Maranka, 460, 473
African Methodist EpiscopalChurch (AMEC), 65, 317-320,323
African Methodist Episcopal ZionChurch (AMEZ), 317, 323
Afryka, 20, 24, 91, 99, 100, 108-111, 189, 267, 269, 333, 458,459, 460, 461, 472, 475, 479,480
Agape, Instytut Wydawniczy, 495Agar, Grace, 101Aglow, 305, 415Ahlstrom, Sidney, 17, 325Airport Vineyard Church (Toron-to), 25, 445
Aladura, Spirit Movement 471Aldersgate, konferencje, 219, 221Aldersgate, ruch metodystyczny,219, 221, 282, 431
Alfa Kurs, 272-273Alleluia Community, 419Allen, Amos Alonzo, 385, 388,389, 390, 391
Allen, Richard, 316, 317Alpha and Omega PentecostalChurch, 333
Alsobrook, David, 245American Baptist CharismaticFellowship, 225
American Baptist Churches, 224,225, 229, 485
American Board of Commissio-ners of Foreign Missions, 106
American Center for Law andJustice, 225, 433
American Lutheran Church, 192,193, 195, 196
American Methodist Church, 215,219
Ameryka Południowa, 21, 22, 25,347, 361, 391, 398, 500
Ameryka Północna, 18, 23, 82,92-94, 105, 112, 120, 268, 347,349, 377, 398, 431, 478-480,487, 498
Ameryka Środkowa, 23, 352,354, 361, 364, 500
Amos, biskup Barbara, 341Anderson, Allan, 117Anderson, Paul, 195Anderson, Robert Mapes, 24, 83,85, 176, 356, 380
Andersson, Ida, 108Andrews, William A., 343Angelus Temple, 160-164, 297-299
Angley, Ernest, 391Anglia, 14, 19, 33-35, 40, 42, 54,55, 90, 94, 95, 99, 182, 187,200, 222, 238, 243, 261, 270,273, 280, 281, 286, 296, 354,356, 432, 441, 444, 478, 504
Anglican Renewal Ministries,471, 483
Anglikańscy charyzmatycy, zob.Charyzmatycy anglikańscy
Angola, 109, 476Ann Arbor, 237, 253, 262, 263,264, 276, 418, 419, 472
Annacondia, Carlos, 372, 373Anthony, Susan B., 288Antiochian, Evangelical OrtodoxMission, 441
Antytrynitaryzm, 18, 126, 156,166, 169, 460, 489, 492-493
Anyang Assembly of God (Seul),438
Apostle (film), 435Apostolic Church (Walia), 469Apostolic Faith (Azusa Street), 16,77, 89, 90, 92, 326, 327, 350,
Apostolic Faith (E. N. Bell), 154Apostolic Faith (Parham), 59, 291,293, 325, 442
Apostolic Faith (Portland, Ore-gon), 77, 84, 168, 294
Apostolic Faith (Seymour), 16, 93,95, 105, 109, 168, 294
Apostolic Faith Church (Bourne-mouth), 469
Apostolic Faith Church of God,324, 345
Apostolic Faith Mission (Los An-geles), 80
Apostolic Faith Mission (Południo-wa Afryka), 20, 109, 111, 424,425
Apostolic Faith Movement, 16, 83,150
Apostolic Light, 105Apostolic World Christian Fellow-ship, 460, 476
Apostolski Kościół Wolnych Chrze-ścijan „Kanaan”, 497, 498, 499,501
Arganares, Ricardo, 269, 506Argentyna, 19, 25, 28, 112, 113,223, 366, 368, 373, 375, 391
Argue, A. H., 82Arguizoni, Sonny, 357Arianie polscy, 492Aridas, Chris, 264Armia Zbawienia, 160, 165, 182,218, 219, 242, 286, 296, 298,481
Arnott, Carol, 310Arnott, John, 25, 310, 444, 445, 447Arthur, Mary, 292Arthur, William, 37, 38, 51Asamblea Apostolica de la Fe enCristo Jesus, 358
Asamblea Cristiana (Brazylia),367
Asberry, Richard i Ruth, 62, 63,68, 77, 293, 324, 325
Asbury, Francis, 51, 84, 215,246, 247, 249
Asemblea de Iglesias Cristianas,357, 358
Ashcroft, John D., 158Aslaksen, E., 501
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ514
Assambleia de Deus (Brazylia),19, 113, 114, 158, 357, 364,368-369, 382
Assemblies of God TheologicalSeminary, 310
Assemblies of God, 13, 18, 20, 93,102, 119, 120, 122, 123, 128,132, 135, 136, 141, 147, 150-159, 161, 163, 165, 166, 168,170-172, 175-178, 182, 190,200, 223, 229, 241, 279, 289,291, 293, 297, 312, 322, 355-359, 364, 367, 370, 384, 388,392, 399, 402-403, 420, 423,424-426, 429, 433, 436, 437,439, 443, 445, 460-461, 468,475, 482, 484, 489
Association for Native Evange-lism, 392
Association of International Mis-sion Services (AIMS), 482
Association of Vineyard Chur-ches, 22, 25, 444, 445, 478, 499
Atkinson, Joe, 225Atkinson, Maria, 370, 382Augsburger, Fred, 234, 235Augustyn, święty, 31, 32Australia, 99-100, 117, 261, 262,298, 398, 419, 459, 460, 461,473, 480
Azja, 101, 102-108, 167, 268,269, 271, 302, 318, 322, 327,385, 391, 398, 407, 453, 459,461, 479, 480
Azusa Street Mission, 64-85, 119,131, 168, 294, 325, 360
BBakker, Jim, 23, 395, 396, 400,402, 408, 410, 434
Bakker, Tammy Fay, 308, 400,408, 410, 434
Baldwin, James, 128Ball, Henry Cleopas, 356, 358, 359Baptystyczna odnowa charyzma-tyczna, 221-229, 246, 419, 504-505
Baptystyczni zielonoświątkowcy,zob. Zielonoświątkowcy bapty-styczni
Baptyści, 19, 20, 37, 45, 47, 54,62, 78, 82, 94-98, 113, 114,122-123, 131, 138, 144, 149,153, 155, 161, 166, 169, 181,182, 186, 221-225, 227-229,235, 246, 307, 316, 317, 321,322-323, 325, 327, 331, 333,335, 338, 340, 342, 355, 367,384, 414, 419, 423, 433, 436-437, 504-505
Barnett, Tommy, 157Barnhouse, Donald Gray, 412Barr, Edmund i Rebecca, 92Barratt, Thomas Ball, 19, 89, 90,91, 94, 97
Barrett, David B., 25, 119, 157,423, 436, 447
Bartleman, Frank, 55, 59, 62, 66,69, 73, 76, 80, 81, 84, 85, 125,131, 327
Basham, Don, 416, 417, 427Batmans, G. W., 109Baxter, Ern, 416, 417, 427
Bazan, Demetrio, 356, 357Beall, Myrtle D., 301Beatitudes, 262, 267, 274, 507Beatty, Bill, 419Belgia, 21, 257, 261, 429, 472,Bell, Charles, 441, 447Bell, Eudorus N., 18, 153, 154,155, 156, 171, 176, 223
Benham, Priscilla, 310Bennett, Denis, 21, 181-187,201, 202, 207, 208, 209, 210,277, 417, 427, 471
Bennett, Rita, 415Bentley, William, 335, 337, 345Berg, Daniel, 19, 113, 114, 368,369, 380, 382
Berlińska Deklaracja, 95, 487, 488Bernard, David, 176Berntsen, Bernt, 93Bess, Ray i Marjorie, 224, 225Bethel African Methodist Episco-pal Church, 317
Bethel Bible College, 291Bethesda Missionary Temple, 301Beulah Heights Bible and Missio-nary Training School, 296
Beverly Hills Baptist Church, 224Białoruś, 489, 500Bible Standard Church, 167, 168Bieganie, 46Blachnicki, Franciszek, 505Black Entertainment Network(BET), 404
Black, Warren, 242, 243, 249Blackston, Lorenzo D., 317, 318Blake, biskup Charles, 440Blessed Trinity Society, 187, 471Bloy, biskup Francis, 185Blumhofer, Edith L., 26, 84, 85,175, 176, 177, 178, 299, 310,312, 313
Błogosławieństw, wspólnota, zob.Beatitudes
Boardman, William, 15, 199, 287Boberg, Folke, 110Boddy, Alexander A., 19, 90, 94,182, 184, 471
Bonnie Brea Street, 62-64, 67,76, 77, 293, 294, 325
Bonnke, Reinhard, 23, 24, 373,406, 421, 431, 445
Boone, Pat, 190Booth, Catherine Mumford, 286,312
Booth, William, 286Bosworth, F.F., 290, 291Boyd, Frank, 153Boydton Institute, 319Bradford, Brick, 21, 202, 203,207, 208, 209, 212, 427
Bradin, Gheorghe, 99, 117Branham, William Marion, 180,223, 301, 334, 384, 385, 388,408, 414, 491, 493
Brasil Para Cristo, 364, 369, 460,476
Bratlie, Sigurd, 491Brazylia, 19, 23, 25, 28, 112-116,137, 158, 207, 271, 349, 364-372, 377, 380, 458, 460, 473,476
Bredesen, Harald, 180, 186, 190,191, 210, 225, 226, 401
Bresee, Phineas, 68, 242Brethren Renewal Services, 235Bridal Call, 161, 297, 298Bridegroom's Messenger, 134Brighton, konferencja, 273, 274,432
Bringham, Ray, 245Brinkman, George, 166Broczyna, ośrodek Teen Challenge,495
Brown, Charles Edwin, 320, 344Brown, James, 181, 186, 201, 203Brown, Marie Burgess, 82, 96, 291Brownsville Assembly of God (re-vival), 25, 435, 445, 447
Brumback, Carl, 175, 176, 177,312, 313
Brunk, George, 234Brunk, Henry, 232, 248Brusco, Elizabeth, 348, 380Buchart, Wayne, 245Buckingham, Jamie, 223, 225,246, 306, 312, 408, 427, 447
Bullard, Ray, 253Bułgaria, 95, 96Bundy, David, 116Burciaga, Cesareo, 371Burgess, Stanley M., 26, 50, 116,146, 178, 208, 276, 312, 342,345, 379, 407, 446, 447
Burnett, William, 187Burning Bush, 320Burns, Percy, 207Burton, William F. P., 95Bushnell, Katherine, 287, 288, 309Buskirk, Jimmy, 217Bynum, Juanita, 341
CCalisi, Matteo, 274Callahan, George, 207Calvary Ministries International,478
Całkowite uświęcenie, 14, 27, 39,40, 120, 122, 135, 145, 149,152, 199, 200, 215, 325, 329,464, 491
Camp Creek, Holiness Church,139, 140
Camp Farthest Out, 202Camp meetings, zob. ZjazdyCampbell, Alexander, 321Campbell, Jabez, 317, 318Campbell, Joseph, 146, 147Campbell, Mary, 35, 36, 199Campus Crusade for Christ 505,506,
Cane Ridge, 45, 198, 444Cane Ridge, Presbyterian Church,45
Cantalamessa, Raniero OFMCap,267, 274, 506
Canterbury, 188-189, 432, 441Capps, Charles, 421Carlyle, Thomas, 37, 51Carman, 444Carmichael, Ralph, 396Carpenter, Joel, 117
515
Cashwell, Gaston Barnabas, 18,81, 82, 131-134, 141, 142, 200,223
Catholic Apopstolic Church (E.Irving), 200
Catholic Apostolic Church (ZionCity), 99, 109, 110
Catholic Apostolic Church, 14,37, 200
Catholic Fraternity of Charisma-tic Covenant Communities andFellowships, 270
Cavnar, Bobby, 419Cel, 503Celina de Albuquerque, 368Centrum Biblijne „Jezus jest Pa-nem”, 499, 502-503
Centrum Biblijne "Słowo Życia"w Szczecinie (KBwCh), 504
Centrum Chrześcijańskie „Ema-nuel” w Mońkach (KBwCh), 497
Centrum Chrześcijańskie WodaŻycia” w Koszalinie (KBwCh),496, 498, 502
Centrum Formacji „Wieczernik”z Magdalenki, wydawnictwo, 507
Cessation theory, zob. Teoria o usta-niu darów Ducha Świętego
Chambers, Nora, 300Chant, Barry, 117Chapman, J. Wilbur, 42, 99Chappell, Paul, 387Charisma, 24Charismatic Bible Ministries, 478Charismatic Episcopal Church, 440Charismatic Renewal Services, 419Charyzmatycy anglikańscy, 187-189, 208, 432, 436, 440-441,458-461, 462, 464, 471-472,482, 484-485
Charyzmatycy katoliccy, 14, 21-22, 26, 217, 226, 233, 251-277,414, 416-418, 420-429, 436,443, 453, 458, 460, 464, 471,472, 493, 494, 506-507
Charyzmatycy metodystyczni,214-222, 246
Charyzmatycy niezależni, 452,454, 466, 477-478
Charyzmatycy protestanccy, 21,25, 179-212, 213-249, 254,256, 259, 416, 417, 428, 236,453, 458-461, 464, 473, 482,500, 504
Charyzmatycy Wesleyańscy, 241Charyzmatycy, 14, 21, 25, 145,164, 195, 196, 197, 201-204,207, 208, 213-249, 251-278,303, 326, 377, 396, 401, 411,412, 416, 417, 421-423, 426,428, 430-436, 441-443, 450-457, 458-465, 469-485, 493,494, 506, 508
Charyzmatyczne wspólnoty, 237,253, 254, 256, 259, 262-277,418-420, 440, 451, 453, 457,471, 472, 478, 484, 493-494,498, 500-503, 505-508
Chavez, Enrique, 367Chawner, Charles i Emma, 111Chen Ye-Su Chiao Hui, 107, 460,469
Chemin Neuf, wspólnota, 262,267, 272, 419, 507
Cherry, John A., 338Chile, 19, 23, 28, 104, 113, 116,118, 137, 220, 349, 365-367,374, 379, 381-382, 438, 460
Chiny, 88, 93, 95, 99, 100, 101,106, 107, 112, 160, 287, 307,351, 436, 453, 458, 460, 475,477
Chitemo, Biskup, 187Chiu, Ban it, 187Chleb Życia, wspólnota 507Cho, Paul (David) Yonggi, 20, 157,303, 304, 406, 430, 438, 439
Cho, Yong Mok, 438Choi, Jashil, 304Christ for the Nations, 301, 391,393, 395, 409, 478
Christ's Sanctified Holy Church,320
Christenson, Larry, 51, 181, 192-196, 207, 208, 210, 211, 277,427, 429
Christian and Missionary Allian-ce, 42, 112, 151, 153, 163, 176,200, 288, 289, 296, 300, 405
Christian Band, 329Christian Broadcasting Network(CBN), 23, 395, 396, 401-403
Christian Catholic ApostolicChurch (J. A. Dowie), 99, 109,110
Christian Century, 400Christian Coalition, 225, 433, 435Christian Evangel, 153Christian Growth Ministries, 416Christian History, 46, 123, 133,140, 152, 161, 170, 299, 326,360, 435
Christian Life, 225Christian Recorder, 318Christian Union, 138Christian, William, 321, 327, 330Christianity Today, 184, 197,433, 435,
Chryzostom, Jan, 32Chrzest w Duchu Świętym, 13-16, 19, 20, 27, 30, 32, 35, 38-44, 47, 54, 56-58, 61-64, 66, 68,72-73, 75-77, 79-81, 89-94, 96-97, 99-100, 104-105, 107-112,114-116, 121, 125-126, 131-135, 141, 144, 145, 149-151,153, 155, 159-160, 163, 166,168-169, 173, 181, 183-186,188, 190, 192-195, 200-205,209, 215-219, 221-227, 229,232-235, 239-246, 251-254,256, 258-260, 269, 279, 283,285, 289, 291-294, 296, 298,300, 307, 311, 316, 325, 327,331-332, 342, 351, 359, 363,365-366, 368, 370, 383, 401,423, 424, 433, 443, 445, 460,464, 465, 468, 470-471, 475,488, 489, 492, 493, 498, 505
Chrzest w ogniu, 41, 47, 48, 66,104, 113, 131, 135, 138, 139,184
Chrześcijańska Wspólnota „Gór-na Izba” w Gorzowie Wielkopol-skim (KBwCh), 497
Chrześcijańska Wspólnota Ewan-geliczna w Bielsku Białej, 498
Chrześcijańska Wspólnota Pięć-dziesiątników, zob. Chrześcijań-ska Wspólnota Zielonoświątkowa
Chrześcijańska Wspólnota Zielo-noświątkowa, 490, 493
Chrześcijański Kościół „DobraNowina” w Pabianicach, 498
Chrześcijański Kościół „Marana-tha” w Wiśle, 498, 501
Chrześcijański Kościół Reforma-cyjny, 497, 503
Chrześcijańskie Centrum „Pan jestSztandarem” w Tarnowie, 499
Chrześcijańskie Centrum „SłowoŻycia” w Uppsali (Szwecja), 502,503
Chrześcijanin, 494, 500Church of Christ (Holiness, USA),126, 146-147, 343
Church of God (Anderson, Ind.),60, 138, 141, 241, 242, 244-246, 317, 320-321, 325
Church of God (Cleveland, Ten-nessee), 15, 18, 29, 82, 93, 119,132-133, 136, 138, 140-143,146, 148, 242, 300, 360, 364,370, 392, 438, 460, 468, 503
Church of God (Mountain Assem-bly), 82
Church of God Graduate Schoolof Theology, 310
Church of God in Christ, 15, 18,77, 81, 119, 122-130, 146, 151,154, 155, 223, 242, 324, 328-329, 330-335, 343, 344, 413,129, 438, 460, 467, 468, 476, 496
Church of God of Prophecy, 138,140, 143, 146, 148, 361
Church of God, (Apostolic), 324,329, 344, 460
Church of God, World Headquar-ters, 138, 143
Church of Nazarene, 145, 153,215, 219
Church of Our Lord Jesus Christof the Apostolic Faith, 329, 335, 460
Church of the Living God, the Pil-lar and ground of Truth, 321,324, 329, 332, 344
Church of the Redeemer (Hou-ston), 186, 484
Church on the Rock (Rockwall), 227Church on the Way, 164, 165, 438City of Faith, 387, 434Clark, Gary, 21, 224, 225, 227, 248Clark, Steve, 22, 253, 263, 418Cleary, Edward L., 116Clemmons, Ithiel, 146, 147, 337,345, 413
Cleveland, E.E., 334Coakley, Thomas, 355, 380Cobbins, Otho, 343Coe, Jack, 180, 385, 388Coggan, Donald, 188Cole, Rilda, 293Collins, A. P., 153Collins, David, 187Colored Methodist EpiscopalChurch, 320
Communio e Liberazione, ruch, 269Community of Jesus, 419, 484Compassion, Instytut Wydawni-czy, 503
INDEKS
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ516
Conatser, Howard, 21, 181, 223,224
Cone, James, 337Confidence, 90, 94Congo Evangelistic Mission, 95Congregacao, Crista (Brazylia),113, 364, 367, 368, 460, 476
Congregational Holiness Church,135
Conn, Charles W., 140, 146, 300Cook, F. M., 109Cook, Glenn A., 18, 68, 125, 156,169, 327
Cook, Mozella, 333Cookman, Alfred, 216Copeland, Kenneth, 24, 341, 397,398, 403, 404, 406, 421, 423
Coppin, Levi, 317, 318Cordes, Paul, 258, 272Corvin, R. O., 135Couples for Christ, 272Courtney, Howard P., 164Covenant Ministries, 478, 496, 504Cox, Harvey, 26Crandall, Benjamin, 300Crawford, Florence, 77, 78, 82,168, 294, 327
Criswell, W. A., 224Crouch, Andre, 338, 341Crouch, Jan, 308, 403Crouch, Paul, 23, 340, 396, 400,403
Crouch, Samuel, 332Crumpler, A.B., 15, 130, 131, 133Crutchfield, Finis, 218Cruz, Nicky, 357Cuda, 20 22, 27, 31-32, 35, 46,49, 58, 59, 70-74, 77, 80, 82,89-90, 99, 100, 104, 108, 110-112, 115, 128, 130, 161, 180,193, 196, 198, 221, 222, 232,234, 236, 290, 306, 334, 372-374, 383-385, 388-392, 397,404, 424, 463-465
Cullis, Charles, 289Cumberland Presbyterian Church,199, 207
Cunningham, Loren, 443Curtis Hotel, strzelanina, 417, 427Czasy ostateczne, 8, 34, 37, 57,88, 89, 112, 139, 159, 231, 232,285, 425
DD.C. Talk, 444Dabney, Elizabeth, 332Dania, 478Daniels, David, 315Darby, John Nelson, 34Dary Ducha, 14, 23, 27, 30-35,38, 41, 42, 77, 89, 96, 99, 102,115, 124, 126, 182, 185, 189,193, 196, 198, 200, 203-206,219, 222, 232, 234, 236, 240,241, 245, 246, 252, 255, 256,258, 265, 270, 273, 280, 281,301, 413, 437, 440-442, 457,461, 463-465, 481, 488, 492
Daugherty, Billy Joe, 438, 442Daughtry, Alonzo, 333Davidson, Charles, 146, 148
Davies, W. J., 88Davis, W. H., 317Dawidow, Bolesław, 496Dayton, Donald, 40, 49, 51, 84, 246de Klerk, F. W., 429De Leon, Victor, 355, 379, 380De Menleon, Albert, 259DeCelles, Paul, 419Deeper Life Bible Church (Lagos),438, 460
Deiros, Pablo A., 347Dekada ewangelizacji, 268, 273,431
Deliverance Evangelistic Centers,334, 345
Dembowski, biskup Bronisław,505
Demony, wyrzucanie, 30, 88,125, 179, 203, 228, 437, 442,464
Dempster, Murray W., 116Denham, Dick, 207Denny, Dick, 196Derstine, Gerald, 22, 180, 230-233, 236, 246, 248
Deus e Amor (Brazylia), 364, 460,476
Dialog, katolicko-zielonoświątko-wy, 424-429
Dieter, Melvin, 41, 50, 51Difato, Edith, 419Dinakaran, D.S., 406, 407, 410Diocesan Renewal Centers, 264Dodge, Flo, 253Dokonanego dzieła teologia, 18-19, 79-80, 135, 149-177, 468
Dollar, Creflo, 342, 403, 406, 410Dorries, David, 50, 51Dorsey, Thomas, 333, 335, 341Douglass, Frederick, 324Dowie, Alexander, 20, 94, 99,109, 110, 111, 291
Drake, Harriett, 216Draper, Minnie Tingley, 112, 296Drgawki, 45, 46, 80, 215Droga - Prawda - Życie, 490Druga fala, 214, 422, 449-452,458-484
Drugi Zbór ZKE w Lublinie, 489,495, 496
Drugie błogosławieństwo, 14, 15,27-29, 38-40, 42, 44, 47, 60, 79,120, 122, 123, 134, 135, 141,145, 149-153, 195, 215, 216,219, 241, 325, 468
Drugie przyjście Chrystusa, 30,34, 101, 121, 135
Drugie Wielkie Przebudzenie, 76,283
Dryden, Ron, 438Du Plessis, David, 20, 192, 201,256, 277, 424-426, 430, 446
Duffield, Guy, 165, 178Duncan, Siostry, 295, 296, 300Dunn, Północna Karolina, 81,106, 132, 133, 223
Duquesne University, 22, 251,253
Durham, William H., 18, 19, 78-82, 112, 135, 144, 149-153,217, 319, 320, 365, 367, 368,468
Dutch Pentecostal MissionarySociety, 95
Dutch Reformed Church, 190, 226Duvall, Robert, 435Dynamite, chrzest Ducha Świę-tego, 48, 131, 138
Dzieło łaski, zob. Drugie błogosła-wieństwo
Dżentelmeńska umowa, 127
EEaston, Susan, 101Ecumenical charismatic conferen-ce, 235, 273, 274, 428, 430, 432
Edwards, Jonathan, 199, 211Egipt, 103, 473Egzorcyzmy, 89, 204, 334, 427,468
Egzotyczne manifestacje, 25, 263,437, 444-445
El Shaddai, ruch, 272Elaw, Zilpha, 316Elbert, Paul, 484Elim Bible Institute, 301Elim Pentecostal Church, 182Ellel Ministries, 501Emmanuel, wspólnota (Australia,Brisbane), 262
Emmanuel, wspólnota (Paryż),259, 262, 267, 272, 419, 484
Emmert, Athanasius, 237, 248, 473Emmons, David, 240Episcopal Church, 182, 184-187,189, 440, 471, 484
Episcopal Renewal Ministries,472, 483
Episkopalianie, 22, 180-188, 208,213, 414, 428, 433, 471
Epstein, Daniel, 312Epstein, David, 175Ervin, Howard, 224, 246Espinosa, Gaston, 360, 381Espinoza, Efraim, 359Estonia, 95Etter, Maria Woodworth, 23, 180,289, 290
European Charismatic Consult-stion, 268
Evangelical and Reformed Church,238
Evangelical Holiness Church (Ko-rea), 480
Evangelii Nuntiandi, encyklika,267
Evans, Colleen Townsend, 205Evans, Louis, 205Evening Light Saints, 61, 325Every Nation, 497Ewangeliczna Wspólnota Zielono-świątkowa, 488, 492
Ewangeliczny Kościół Metody-styczny, 504
Ewangeliści telewizyjni, zob. Ka-znodzieje telewizyjni
Ewangeliści uzdrowieńczy, zob.Kaznodzieje uzdrowieńczy
Ewangelskij Hołos, 489Ewart, Frank, 18, 156, 169, 170,172, 175
517
FFaith Christian Fellowship Inter-national, 478
Faith Churches, 420-421, 423,478, 497, 502, 503-504
Faith Movement, zob. Wiary ruchFaith Seminar of the Air, 421Falwell, Jerry, 396Family Channel, 400, 401Faricy, Robert SJ, 506Farrow, Lucy, 61, 63, 91, 109,292, 293, 294, 324, 325, 327
Federation of Transparochial Co-venant Communities, 272
Fell, Margaret, 281Fellowship of Charismatic Chri-stians in the United Church ofChrist, 239-240, 249
Fellowship of Christian Assem-blies, 478
Fellowship of Covenant Ministersand Churches, 478
Felts, C. C, 317Ferry, Jim, 419Fetler, William, 95Feu et Lumiere, wspólnota, 262Fierro, Robert, 357, 360Filadelfia, Kościół (Sztokholm),95, 96, 97
Filipiny, 265, 268, 269, 272, 393,405, 453, 458, 460, 472, 477
Finlandia, 90, 95, 98Finney, Charles Grandison, 28,40, 199, 283, 285, 287
Fire Baptized Holiness Church,15, 18, 47, 81, 131, 132, 133,134, 138, 144, 319, 321, 324,328, 329, 345, 468
First Great Awekening, zob.Pierwsze Wielkie Przebudzenie
First wave, zob. Pierwsza falaFisher, Elmer, 81Fisher, H. L., 144, 148, 319, 339Fletcher, William C, 116Flores, Jose Prado, 267, 269Flower, J. Roswell, 13, 18, 58, 82,91, 117, 118, 153, 154, 156,170, 171, 176, 279
Focolari, ruch, 271Foote, Julia, 316Forbes, Bishop James A., 144, 145Forbes, James A, Jr., 337Ford, Bishop L. H., 336Forrest, Tom, 268, 269, 411, 430,431
Fortuna, Stan, 266Foster, Fred J., 175Fountain Trust, 187, 210, 471Francescon, Luigi, 19, 112, 113,115, 367, 368, 382
Franciscan Friars of the Renewal,266
Francja, 19, 33, 259, 261, 262,267, 269, 274, 369, 419, 432,473, 478
Francuska Rewolucja, 33Frazee, J. J., 172Free Methodist Church, 44, 46,219, 242, 431
Freeman, D. S., 144Free-Will Baptists, 18, 82, 132,133, 223, 242
Freidzon, Claudio, 25, 373-376French, Talmadge L., 176Frey, biskup William, 187Fritsch, Cora, 101, 108, 115, 118Frodsham, Stanley, 83Fulford, W. H., 15, 144, 319, 320,327, 332
Full Gospel Baptist Church, 338Full Gospel Business Men's Fel-lowship International, 253, 256
Full Gospel Chaplaincy, 478Full Gospel, 119Fullam, Everett Terry, 22, 187,189, 210
Fuller Theological Seminary, 22,197, 229, 310, 422, 441, 500
Fuller, William E., 321, 327Fullness, 228, 248Fulton, Charles, 22
GGambino, Hannah Stewart, 116Gardiner, Gordon P., 291Garr, Alfred G. i Lillian, 105, 106,107
Garrison, Gene, 229Gaxiola, Dr. Manuel J., 351, 379,380
Gee, Donald, 489Gemeinschaftsbewegung, 487Geminez, John, 431, 432Generalna Konferencja Chary-zmatyczna w Kansas City, 24,218, 219, 226, 235, 239, 240,245, 261, 262, 303, 420, 428-430, 432
George, Don, 157Ghezzi, Bert, 259Gibson, Christine, 297, 300Gibson, Reuben A., 300Gill, Kenneth, 170Gillquist, Peter, 441, 447Gingerich, Harold, 234Gitre, Ed, 90Glad Tidings Tabernacle, 82, 96,291
Glemp, kardynał Józef, 506,Glencoe, spotkania, 427, 428, 430Glick, biskup Elam, 233Glory of God Covenant Commu-nity (Malta), 267
Glory of God Covenant Commu-nity, 267
Glosolalia, 9, 32, 35, 132, 141, 142,163, 181, 182, 184, 199, 203,204, 242, 243, 244, 245, 259,327, 464, 465, 468
Głos Prawdy, 488God Chanel, 502Godawa, Paweł, 497God's Bible School, 300God's Delight Community, 419God's Little Children, wspólnota,269
Godwin, J. R., 221Goff, James R., Jr., 26, 84, 117,152, 409
Goforth, Jonathan, 87, 88, 117Goings, George, 322, 327, 330Goldsberry, Harry Willis, 334
Goodwin, Benny Jr., 337, 345Gordon, Adoniram J., 15, 42,222, 289, 295
Gospel Crusade Evangelistic As-sociation, 232
Goss, Howard A., 154, 172, 313Gould, Jack, 390Gould, Theophilius, 317Górna Wolta, 103Graham, Billy, 28, 230, 373, 387,396, 418, 431
Grant, Amy, 444Grant, W. V, 390Greek Orthodox Church, 441Green, Keith, 444Gregory, Chester, 146, 148, 343,344
Griffin, Merv, 396Groeschel, Benedict, 266Grona gniewu, 120, 167Gros, Jeffrey, 348, 380Gruzja, 478Grycz-Śmiełowski, Karol, 492Guerra, Elena, 254Guide to Holiness, 39, 40, 216,285
Gustin, Steve, 244Gwatemala, 23, 207, 364
HHadden, Jeffrey K., 408, 410Hagee, John, 438Hagin, Kenneth E. Sr., 24, 397,398, 405, 406, 410, 421, 501,502
Hunter, Harold, 439, 447Hutchins, Julia, 60, 61, 109, 324,325
Hyatt, Susan C., 279, 312Hybels, Bill, 437, 442
IIglesia Cristiana IndependientePentecostal (Meksyk), 370
Iglesia de Dios Pentecostal (Por-toryko), 357
Iglesia Metodista Evangelica (Chi-le), 366, 367
Iglesia Metodista Pentecostal (Chi-le), 19, 137, 220, 365- 367
Iglesia Metodista Wesleyana (Bra-zylia), 137
Iglesia Pentecostal de Chile, 367Iglesia Santa Pentecostes (Mek-syk), 370
Indianapolis Charismatic Confe-rence (1990), 24, 240, 273, 420,431
Indie, 24, 88, 94, 95, 98, 101,103-106, 112, 257, 262, 268,271, 287, 296, 365, 392, 406,407, 439, 445, 453, 460, 472
Indonezja, 95, 143, 436, 453,458, 460, 472, 477
Iniziativa di Comunione nel Rinno-vamento Carismato, 271
Inskip, John S., 45Instytut Biblijny w Gdańsku, 489Instytut Dereka Prince’a, 495, 496
INDEKS
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ518
Instytut Gallupa, 197, 213, 229,387, 433
International Brotherhood ofCommunities, 419
International Catholic Charisma-tic Renewal Office, 263, 472
International Catholic Charisma-tic Renewal Services, 270, 277,483
International Catholic Program-me of Evangelization, 267
International Charismatic BibleMinistries, 403
International Charismatic Con-sultation on World Evangeliza-tion (ICCOWE), 268, 273-274,432
International Church of the Fo-ursquare Gospel, 23, 119, 158-160, 168, 176, 178, 297, 361,392, 438, 460
International Convention of Fa-ith Ministries, 478
International Council for the Ca-tholic Charismatic Renewal Se-rvices (ICCRS), 506
International Fellowship of FaithMinistries, 478
International Ministers Forum,478
Iowa Holiness Association, 47Irish, Charles M., 187Irving, Edward, 14, 34, 35-37, 50,51, 199, 200, 211
Irwin, Benjamin Hardin, 15, 47,48, 131, 135, 138, 141, 144,321
JJackson, John Paul, 501Jackson, Wilbur, 245Jacobs, Cindy, 304, 500Jacobs, Sam, 264, 265, 266Jaffray, Robert, 107Jakes, Thomas Dexter, 145, 340,341, 406, 410, 438
Jan Paweł II, papież, 258, 265,268, 269, 270, 425
Jan XXIII, papież, 254Janowice Wielkie, Ośrodek MisjiNowa Nadzieja, 495
Janseniści, 27Japonia, 20, 100, 101, 107, 108,477
Jaramillo, Diego, 269Jednota Braci Polskich, 492, 493Jednota Czeskobraterska, 492Jesus name, 156, 169, 171, 493Jesus only, 156, 169, 384, 469,493
Jesus people revolution, 336, 443Jeter, J. A., 125Johns, Cheryl Bridges, 310Johns, Redding B., 317, 318Johnson, Mary, 108Jones, Charles E., 26, 148, 247,249, 381, 456,
Jones, Charles Price, 122-126,130, 322, 323, 327, 343, 344,
Jones, O. T, Sr., 129Jorstad, Erling, 209
Jotabeche Iglesia Metodista Pen-tecostal, 366, 367, 465
Joyner, Rick, 501Jungkuntz, Theodore, 194, 195,211
KKajfosz, Jan, 488Kalwin, Jan, 32, 198Kanada, 19, 40, 48, 82, 92, 164,200, 234, 238, 260, 266, 291,292, 294, 296, 309, 349, 473
Kansas City, Konferencja Chary-zmatyczna (1977), 24, 218, 226,235, 239, 240, 245, 261, 262,303, 418, 420, 428, 430, 432
Karaibski pentekostalizm, 143,352-355, 365
Kassell, 487Katoliccy charyzmatycy, zob. Cha-ryzmatycy katoliccy
Katolicka odnowa charyzmatyczna,7, 21-22, 26, 226, 251-278, 414,418-420, 424-429, 443, 453,459, 461, 464, 471, 472, 482,492, 493-494, 496, 498, 501,503, 505-508
Katolicka tradycja mistyczna, 33,215, 348
Katolicy, 7, 10, 22, 27, 28, 32,47-49, 65, 100, 179, 180, 186,213, 217, 226, 232, 251-278,303, 360, 363, 365, 370, 374,377, 378, 412, 414, 416, 418-420, 424, 426, 428, 432, 433,436, 458, 460, 470-472, 480
Kaznodzieje telewizyjni, 23, 25,180, 218, 306, 308, 337, 340,383-410, 416, 421, 434,
Kaznodzieje uzdrowieńczy, 23-24,168, 180, 305, 383-386, 388,390, 392, 395, 397, 399, 403,404, 406-408, 414, 423
Keifer, Ralph, 253Kekako, program, 267, 269, 507Keler, Marian, 92Kellar, Sister Nancy, 22, 264, 269Kelsey, Morton, 30Kendrick, Klaud, 83, 147, 175, 176Kenia, 92, 187, 207, 405, 462,471, 473, 476
Kennedy, Minnie, 160, 299Kenoly, Ron, 341Kenyon, Essek William, 420Kerala, (Indie), 103, 257, 271Keswick, 14, 15, 42-44, 88, 98,103, 283, 284, 287, 288
Kildahl, John, 194, 210Kilpatrick, John, 25, 445Kim, David, 442Kimbangu, Simon, 460King, Edward, 34King, Joseph Hilary, 15, 132, 135,147, 220
King, Martin Luther, 130, 325Kings Mountain Faith Fellowship,245
Kisiel, Robert, 493Kivengere, biskup Festo, 187, 189Klasyczni zielonoświątkowcy, 14,21, 28, 92, 106, 112, 164, 167,176, 184, 188, 190, 195, 214,219-220, 241, 255, 307, 334,362-363, 377, 387, 411, 412,
414, 420, 424, 438, 442, 450,451, 458, 460, 464, 466-469,476, 478, 489, 491, 496
Klaus, Byron D., 116,Knapp, Martin Wells, 41, 51Knight, Kate, 105Knox, Ronald, 198Koch, Roy, 233, 234, 235, 248Kolumbia, 269, 348, 370Komisja Teologiczna (przy KZK),506
Komórkowy kościół, 507Kongresy Odnowy w Duchu Świę-tym w Polsce, 506
Korea Południowa, 304, 438Kornweibel, Theodore Jr., 330,345
Kostaryka, 364Kościoły Boże, 139-144Kościół „Chrystus dla wszyst-kich”, 497, 504
Kościół „Droga sprawiedliwych”w Warszawie, (KBwCh) 497
Kościół „Słowo Życia” we Wrocła-wiu, (KBwCh) 497, 502
Kościół Anastasis w Legnicy,(KBwCh) 497
Kościół Boży w Chrystusie(KBwCh), 496-497, 498, 499,500, 502, 504
Kościół Boży w Polsce, 497Kościół Chrystusowy, 501Kościół Chrześcijan Baptystów,504
Kościół Chrześcijan Wiary Ewan-gelicznej (KChWE), 488- 490,494, 495-496, 497, 498, 499,501
Kościół Chrześcijański „Arka”w Poznaniu, 503
Kościół Chrześcijański „MieczDucha” w Kaliszu, 497, 498, 499,503
Kościół Chrześcijański „NowePrzymierze” w Gdyni, 498, 503
Kościół Chrześcijański „OtwarteDrzwi” w Warszawie, 497
Kościół Chrześcijański „SłowoWiary” w Gdyni, 497, 503
Kościół Chrześcijański „Spichlerz”(KChWE), 496, 498
Kościół Chrześcijański „Wieczer-nik”, 498, 499, 501
Kościół Chrześcijański w Rypinie,493
Kościół Chrześcijański w Świdni-ku, 503
Kościół Chrześcijański w Toruniu,493
Kościół Chrześcijański w Warsza-wie, 503
Kościół Ewangelicko-Augsburski,498
Kościół Ewangelicko-Metody-styczny, 504
Kościół Ewangelicznych Chrześci-jan, 491
Kościół Jeruzalem w Kuźni Raci-borskiej (KBwCh), 496
Kościół Jezusa Chrystusa „Syjon”w Rzeszowie, 498
Kościół Jezusa Chrystusa w Kra-kowie, 498, 503
519
Kościół Jezusa Chrystusa w Lu-blinie, 503
Kościół Wiary, 497, 498, 503Kościół Wolnych Chrześcijan, 491Kościół Zielonoświątkowy (KZ),489, 491, 493, 494-495, 497,499, 500
Krajowy Zespół Koordynatorów(KZK), 506
Kristet Center „Livets Ord” (Up-psala, Szwecja), zob. Chrześci-jańskie Centrum „Słowo Życia”w Uppsali
Krűger, Gerhard, 490Krzyż i sztylet, 494Ku Klux Klan, 328Kuhlman, Kathryn, 23, 305, 306,312, 336, 385, 396, 416, 426
Kumuyi, William, 438, 442Kuria, arcybiskup Manassas, 187Kwakrzy, 139, 163, 280-283,287-288, 290
LL. I. F. E. Bible College, 162, 165,292, 297
Lake, John Graham, 20, 109-111, 118, 291
Lambert, Eva, 332, 334Lambeth, Konferencja, 188Lancaster, Janet, 99, 100, 117Lane, Isaac, 316, 343Lang, G. H., 105, 118Lankford, Sarah A., 39Latin American Bible Institute,357
Latourette, Kenneth Scott, 87Latter Rain, ruch, 59, 116, 119,175, 460
Latynoski pentekostalizm, 21, 23,69, 316, 347-382, 431
Laurentin, Rene, 259Lawson, James Gilchrist, 43Lawson, Robert C., 329, 332, 335Lea, Larry, 227Lebeau, Paul, 259Ledbetter, J. R., 330Lee College, 300, 401, 424Lee, Bernice C, 291Lee, Edward, 63, 324Lee, Flavius Josephus, 142, 143Lee, Jarena, 316Lee, Owen „Irish”, 62, 63Lee, Witness, 504LeMaster, Don, 228Lensch, Rodney, 194Leon XIII, papież, 49, 254, 255Leonard, T. K., 155Lernoux, Penny, 364, 381LeSourd, Leonard, 205Lewis, H. H., 317Lewis, William Fisher, 185Liardon, Roberts, 442Liban, 401, 405, 472, 473Liberia, 102, 109, 112, 287, 293,330, 331
Lie, Geir, 398, 423Lindsay, Freida, 302, 394, 404Lindsay, Gordon, 301, 385, 391,393, 394, 408, 423
Lion de Juda, wspólnota, 262List, 507Litwiller, Nelson, 22, 181, 233, 235Living Stream Ministry, 504Llewellyn, I. S., 142Local Chuch, zob. Lokalnych ko-ściołów, ruch
Local Covenant Churches, 478Lockwood, Cora O., 112Logos Ministry for Orthodox Re-newal, 237, 249
Lokalnych kościołów, ruch, 504Lombardi, Giacomo, 112Long, Bradford, 21, 207Lopez, Esteben, 370Los Angeles, 7, 16, 19, 51, 54,55, 59-85, 90, 93, 102, 124,131, 133, 151, 162, 242, 292,297, 298, 299, 306, 308, 337,351, 359, 405, 412, 414, 438,468
Lourdes, 267Lovett, Leonard, 147, 337, 446Lowery, T. L., 136Lowney, Elijah, 319Luce, Alice, 351, 356, 358, 359,380, 381
Lugo, Juan L., 92Lum, Clara, 77, 78, 294, 327Luter, Marcin, 30, 198Lutheran Charismatic Renewal,196, 210
Lutheran Church in America,193, 194, 196
Lutheran Church, Missouri Sy-nod, 193, 194, 196, 197, 484
Lyddit, chrzest Ducha Świętego,48, 131, 138
Łacińska Ameryka, 21, 23, 25,100, 108, 112, 116, 167, 233,262, 347, 349-351, 353, 360,361, 362-381, 385, 459. 461,472, 479, 480
Łemkowie, 490
M„m”, Wydawnictwo, 507MacDonald, William, 317Mackay, John A., 203, 426Madagaskar, 369Madina, biskup, 187Madre, Philippe, 506Mahan, Asa, 40, 283, 284, 287Malezja, 477Malines, dokumenty, 258, 260Mandela, Nelson, 429Mangan, David, 252Manley, William F., 60, 80Manoel de Mello, 369Mansfield, Patty Gallagher, 251,252, 253, 277
Marable, P. N., 320Maranatha (Bob Weiner) , 443Maranatha Christian Churches,478
Maranatha, Wspólnota, 419Marienschwestern (Darmstadt,Niemcy), 473
Mariologia, 507Marshall, Catherine, 205, 212Marshall, Peter, 205, 419
Martin, David, 116, 347, 348,379, 380
Martin, Francis, 259, 420Martin, LeRoy, 228, 248Martin, Ralph, 22, 253, 263, 272,418, 428
Martin, Sally, 333, 341Martin, William, 138Marty, Martin E., 73Mason Temple, 129, 130Mason, Campbell Hall, 291Mason, Charles Harrison, 15, 18,81, 122-130, 151, 223, 322,323, 327, 330, 332
McCauley, Mattie, 331McCauley, Ray, 421McClurkan, J. O., 153McDonald, James i George, 35McDonnell, Kilian, 26, 177, 208,209, 210, 246, 247, 255, 258,259, 260, 276, 424, 426
McGee, Gary B., 50, 87, 276, 333McGready, James, 198McGuire, Barry, 444McIntire, Carl, 412McIntosh, T. J., 106McKenna, Briege OSC, 506McKinney, biskup Joseph, 266McKinney, George, 335McNabb, Milton, 138, 139McNeil, J. V., 65McPherson, Aimee Semple, 23,99, 100, 102, 107, 159-163,168, 175, 177, 178, 180, 296-299, 308, 312
McPherson, Harold Stewart, 79,160
McPherson, Rolf Kennedy, 160Megakościoły, 480Mehl, Ron, 165Meksyk, 267, 272, 349-379Melody Christian Center, 478Melton, Gordon, 343Memphis, cud, 413, 439Mennonicka odnowa, 229-236Mennonite Renewal Services(MNS), 235-236
Menzies, William, 147, 175, 176,177
Merrick, William S., 50, 51, 211Merritt, Timothy, 39, 216Methodist Renewal (UMRSF),219, 247
Metodystyczne napady, 215Metodystyczni charyzmatycy,zob. Charyzmatycy metody-styczni
Metropolitan Christian Associa-tion, 320
Metz, Ken, 264, 270Meyer, Joyce, 23, 308, 403, 405,410
Męczeństwo, 20, 98, 236, 452, 480Michigan State University, 253Miecz Ducha, 503Międzynarodowa Konferencja Lu-terańska poświęcona DuchowiŚwiętemu, 195, 427, 471
Milczący Zielonoświątkowcy, 360,379, 380
Miller, Terry, 233, 248
INDEKS
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ520
Miłości Ukrzyżowanej, wspólnota,507
Miner, Terry, 232Ministries Today, 26Minnich, Herbert, 233, 235Mirly, Herb, 194, 197, 211Misja Centrum Służby Życia, 498Missouri, Springfield, 157, 364Mitchell, R. Bryant, 175, 178Mix, Elizabeth, 289, 331Mjorud, Herbert, 193,194, 210Młodzież z Misją, 501Modalizm monarchistyczny, 492,493
Moehler, Johann Adam, 48, 49Montague, George, 26, 259, 260,276
Montanizm, 30-31Montgomery, Carrie Judd, 289,296, 357
Montgomery, G. H., 359, 389Moody Bible Institute, 42, 44,108, 359
Moody, Dwight L., 15, 28, 42, 43-44, 200, 373
Moore, Charles, 224Moore, David, 417, 446Moore, Gary, 220Moore, Jennie Evans, 63, 68, 77,294, 327
Moore, Oscar, 135Morey, Earl W. Jr., 204Morken, Hugh, 340Morton, Paul, 338, 345Moss, Virginia E. „Matka”, 296Mother of God Community, 419,420
Mount Vernon Bible College, 165Mówienie językami (dar DuchaŚwiętego), 13-14, 23, 27, 30-38,41, 48, 54-58, 61-64, 66-70, 72-76, 79, 83, 89-91, 95-97, 99-101, 103-108, 112, 113, 121,123-126, 132, 133, 137, 139-142, 144-145, 150-152, 155-156, 160, 169, 171, 179-185,189-195, 197, 199-208, 217,221, 223-228, 230-232, 234,239, 241-246, 251-252, 258,273, 279-280, 286, 293, 300,306, 325-326, 359, 363, 365,366, 369, 372, 386, 388, 394,398, 403, 412, 415, 421, 422,424, 428, 433, 437, 441, 443,445, 460, 464-465, 467, 468,470, 474, 477, 487
Msze św. o uzdrowienie, 506Mt. Helms Baptist Church, 122Mt. Sinai Holy Church, 333, 344Mueller, Robert, 245Mülheim, stowarzyszenie, 95Mumford, Bob, 24, 262, 416, 417,418, 428
Munk, Gerald, 238Munson, Ray B., 288Murcutt, Florence, 356Murphy, J. C, 140Murray, Andrew, 116, 117
NNakładanie rąk, zob. Wkładanie rąk
National Association of Evangeli-cals (NAE), 136, 143, 158, 335,412, 413
National Baptist Convention ofAmerica, 335
National Baptist Convention,USA, 127, 335
National Camp Meeting Associa-tion for the Promotion of Holi-ness, 45
National Council of Churches,390, 424, 425
National Fraternal Council of Ne-gro Churches, 335
National Holiness Association,130, 216
National Leadership Conference,478
National Religious Broadcasters,403
National Service Committee, 264,265, 266, 273, 483
Nauczyciele wiary, 24, 397-399,404, 421-423, 501
Nee, Watchman, 504Neighbour, Ralph, 438Nelson, Douglas, 83, 343, 345Neocharyzmatycy niezależni, 451,458-460, 474, 479
Neocharyzmatycy, 23, 423, 449-445, 458-461, 463, 465, 473-485, 498-499, 507
Neokatechumenat, 269Neozielonoświątkowcy, 21, 28,181, 182, 186-188, 192, 194,201, 204, 207, 213, 214, 223,224, 242, 243, 338, 341, 342,350, 417, 424, 464-467, 469,472, 473, 492
Nepal, 500Network of Christian Ministries,478
New Apostolic Church, ruch, 442,447
New Covenant Community, 419New Covenant, 255, 262, 264,418, 428, 472
New Order of the Latter Rain,ruch, 468
New Orlean, Kongres Charyzma-tyczny (1987), 24, 219, 229,238, 240, 245, 420, 430, 431
New Wine, 416-418Newbigin, Lesslie, 439, 440, 447Niblock, A. M., 95Nichols, John, 83, 84, 148,Nida, Eugene, 350, 380Niedenominacyjni zielonoświąt-kowcy, zob. Zielonoświątkowcyniedenominacyjni
Niemcy, 19, 90, 94, 95, 197, 232,261, 268, 273, 274, 406, 473,487, 488, 489, 490
Niezależni charyzmatycy, zob.Charyzmatycy Niezależni
Niezależni neocharyzmatycy, zob.Neocharyzmatycy niezależni
Niezależni zielonoświątkowcy,zob. Zielonoświątkowcy nieza-leżni
Nigeria, 112, 207, 269, 340, 438,462, 471, 476
Nikaragua, 207, 352, 472,
Nixon, Richard Milhous, 163Nodar, Dave, 272Norman, Larry, 444North American Renewal ServiceCommittee, 240, 268
North Avenue Mission, 78, 79, 112,114, 152
North Heights, Kościół Luterań-ski, 196
Northfield, konferencje, 42, 44,200
Norwegia, 90, 91, 97, 478, 492Norwescy Bracia, 501, 492Notre Dame, University, 22Nowa Droga, zob. Chemin NeufNowa Nadzieja, ChrześcijańskaMisja Pomocy Uzależnionym,495
Nowa Zelandia, 99, 100, 207,261, 268, 478
OOazowy ruch, zob. Światło Życie,ruch
Oberlin College, 40, 283Obmywanie nóg, 126, 140, 274,490
Ockenga, John, 413O'Connor, Edward, 255, 276, 277Odnowa luterańska, 190-197,208
Odnowa w Duchu Świętym, zob.Katolicka odnowa charyzma-tyczna
Oglesby, Charles, 321Oksydit, chrzest Ducha Świętego,48, 131
Olazabal, Francisco, 358, 359Olson, Ellen, 415Olszewski, Frank, 502Omdlenia w Duchu, zob. Upada-nie w Duchu
Oneness Apostolics, 329Oneness, 18, 106, 126, 156, 166,169-177, 329, 358, 379, 413,452, 458, 460, 469, 475, 476,493
Open Bible Evangelistic Associa-tion, 167, 168
Open Bible Standard Church,167, 168, 178
Operation Blessing, 225, 401Opperman, D. C. O., 154, 172Oral Roberts Evangelistic Asso-ciation, 403
Oral Roberts University, 136,205, 217, 218, 224, 227, 246,247, 306, 310, 387, 394, 395,402, 434
Organiczna teologia, 188, 195Orlando, Konferencja Charyzma-tyczna (1995), 24, 240, 273, 431
Ornelas, Andres, 370Orthodox Charismatic RenewalService Committee, 236-238, 473
Osborn, Tommy Lee i Daisy, 167,302, 373, 385, 391, 392, 393,407, 409
Osteen, John, 221-224, 242, 248,404, 438
Osterberg, Arthur G., 61, 62, 65,81, 85
521
Ośrodek w Duchu Świętym w Ło-dzi, wydawnictwo, 507
Ottolini, Pietro, 112Owen, Valarie, 309Owens, biskup Chandler, 129Owens, Robert, 53, 83, 343Owens, Rosalee, 339Ozman, Agnes, 13, 23, 41, 58,106, 279, 280, 291, 311
PPacyfizm, 126, 127, 232, 330Padanie w Duchu, zob. Upada-nie w Duchu
Pagard, Kenneth, 21, 224, 225,419
Pain de Vie, wspólnota, 267, 269Palau, Luis, 373,Paliwoda, Bolesław, 501Palmer, Phoebe Worrall i WalterClarke, 39, 40, 216, 285-289,312
Para (Brazylia), 113, 114, 368Para, proroctwo, 368Parham, Charles Fox, 13, 15-17,56-63, 83, 85, 91, 93, 106, 109,118, 119, 145, 150, 152, 220,281, 287, 290-292, 302, 325,327-328, 442
Parham, Pauline E., 302, 303Parham, Sarah Thistlethwaite,281, 290-292, 302, 313
Parsley, Rod, 438Pasek, Zbigniew, 487Pasterzowania/uczniostwa, ruch,24, 415-418, 427, 446, 478, 504
Pastor, Bart, 269Pastoral Renewal, 262, 264Patrick, Eleanor, 95Patten, Rebecca, 310Patterson, biskup Gilbert E., 129,342
Patterson, biskup J. O., 129, 146,147, 335, 336, 429
Paul, Jonathan, 19, 94, 95Paulceus, Joseph, 331Paweł VI, papież, 265Payne, Daniel Alexander, 316Pearson, Glen, 194Pederson, W. Dennis, 196, 211Pendleton, John, 81Pendleton, William, 62Peniel, misja uświęceniowa, 62, 68Pentecostal and Charismatic Chur-ches in North America (PCCNA),413, 439
Pentecostal Assemblies of Cana-da, 93
Pentecostal Assemblies of JesusChrist, 174, 469
Pentecostal Assemblies of theWorld, 170, 171, 172, 174, 175,176, 178, 324, 328, 329, 330,332, 460, 475
Pentecostal Association of theMississippi Valley, 82
Pentecostal Church of God, 138,165-167, 175, 178, 460
Pentecostal Church of the Naza-rene, 47, 68, 241-244
Pentecostal Church, Incorpora-ted, 174
Pentecostal Evangel, 90, 153, 359Pentecostal Fellowship of NorthAmerica (PFNA), 143, 335, 383,388, 413
Pentecostal Free-Will BaptistChurch, 18, 82, 133, 223, 242
Pentecostal Holiness Advocate,389
Pentecostal Holiness Church, 15,18, 47, 81, 130-137, 141, 146,147, 148, 200, 229, 242, 328,370, 386, 413, 438, 460, 468
Pentecostal Ministerial Alliance,174
People of Destiny, 478People of Praise Community, 262,419-420, 472, 478
Pepper, E. I. D., 317Perkin, Noel, 153Peron, Juan, 391Perron, John, 81Peters, John L., 242, 247, 249Petersen, Douglas, 116Peterson, Vicki Jamison, 305Pethrus, Lewi, 19, 90, 94-97Pfingstbewegung, 488Pfotenhauer, Donald, 194Piątkowski, Marian, 505Pickett, Fuschia, 307, 308, 309Pierwsza fala, 21, 145, 422, 449-452, 458-484
Pierwsze Wielkie Przebudzenie, 76Pietyści, 492Pięćdziesiątnicy, 489, 490Pike, J. M., 81Pike, James A., 185Pilgrim Holiness Church, 242Pinson, M. M., 132, 141, 153, 154,156
Pius X, papież, 254Pleasant, Walter, S., 323Plymire, Victor G., 107Płonka, Franciszek, 505Poewe, Karla, 116Polhill, Cecil H., 94Polman, Gerrit R., 94, 95Polska dla Jezusa, ruch, 500Polska, 9, 28, 262, 268, 474, 478,484, 487-508
Poole, Mattie i Charles, 332Popoff, Peter, 404Portoryko, 23, 92, 269, 349, 352,353, 357, 358, 359, 360, 370
Portugalia, 261, 369, 476Positive confession theology, 420,421
Post, Avery, 240Poysti, Mikołaj J., 98, 99, 117Pozytywnego wyznawania teolo-gia, zob. Positive confession the-ology
Północna Irlandia, 472Praise the Lord (PTL), 400, 402,403, 434
Prange, Erwin, 193, 194Prawdziwy Kościół Jezusa, zob.Chen Ye-Su Chiao Hui
Prawica religijna (USA), 433Prawosławne Kościoły, 13, 32, 96,97, 236, 237, 238, 246, 440
Premilenaryzm, 42, 103, 121,135, 146, 168, 325, 377
Presbyterian and Reformed Rene-wal Ministries (PRRM), 205, 207,212
Presbyterian Charismatic Com-munion, 202, 205, 209, 212
Presbyterian Church, 14, 34-37,45, 82, 104, 134, 149, 197, 208,210, 253, 306, 317, 355, 367,414, 436, 477
Price, Frederick K. C., 24, 337,342, 404, 405, 406, 408, 410,412, 420, 421, 423, 438
Price, Joseph, 316, 343Priidiet Primiritiel, 489Prince, Derek, 24, 416-418, 427,495, 496
Princeton Theological Seminar,34, 198, 203, 224, 425, 426
Prorocka Szkoła w Kielcach, 501Prorocki ruch, 501Prorocy z Kansas, 501Prosperity gospel, 499, 501Protestanccy charyzmatycy, zob.Charyzmatycy protestanccy
Protestancka Wspólnota RegionuBieszczadzkiego, 492
Przebudzenie śmiechu, 507Prześladowanie, 20, 28, 30, 69,70, 96, 98-100, 119, 139, 232,233, 238, 360, 412, 452
Przystęp, 489Pulkingham, Graham, 186, 418Pulliam, Stan, 245Purkie, Lidia, 200
QQuebedeaux, Richard, 208, 210Quinn, Anthony, 163
RRadio I. B. R. A., 97Ramabai, Pandita, 104, 296Ranaghan, Dorothy, 253, 276Ranaghan, Kevin, 22, 24, 26,233, 235, 253, 257, 276, 419,427, 428
Rankin, John, 198Rawcliffe, biskup Derek, 187, 189Red River Presbyterian Church,198
Reed, David A., 173, 175Reems, Ernestine C., 341Regent University, 24, 340, 400,401, 434
Regents Square, Kościół prezbi-teriański, 14, 15, 35, 37, 199
Rhema Bible Training Center(Tulsa), 24, 398, 422, 423, 502
Rhema Ministerial Association,423, 478
Rhema, słowo, 421Richey, John R., 168Rimini, Włochy, 267, 274Rinnovamento nello Spirito San-to (RnS), 267, 271
Rituale Romanorum, 32Robeck, Cecil, 82, 83, 324, 345, 426Robeck, Mel, 439Robert, Dana L., 105Roberts, Evan, 54, 55, 56, 469Roberts, G. W., 144
INDEKS
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ522
Roberts, Oral, 22, 23, 24, 135,136, 180, 217, 218, 246, 336,386-403, 408-410, 414, 415,420, 426, 430, 434
Roberts, Richard, 403Roberts, Thomas, 432Roberts, William, 334, 335Robertson, Marion G. „Pat”, 21, 23,24, 190, 191, 222, 226, 395-402,408-410, 416, 417, 427, 433
Robinson, Ida, 333, 339Robinson, Martha Wing, 291Robinson, Ras, 228, 248Robison, James, 228Rochester Bible Training School,295
Rodriguez, Sam, 376Rogers, H. G., 132Rollins, Esther, 300Rosja, 20, 95-99, 174, 184, 478,489
Ross, Dick, 396Rossi, Marcelo, 271Rossin, Delbert, 194, 196, 197Rozróżnianie duchów, 464Ruch Braci Polskich, zob. Jedno-ta Braci Polskich
Ruch kościołów domowych, 417,459-461, 482
Ruch Modlitwy „Wstawiennicy zaPolskę”, 500
Ruch Wstawienników za Polskę,499
Rumsey, Mary, 20, 108Rumunia, 99, 143Ruthven, Jon, 50Ryan, Martin L., 101, 106-108Ryłko, biskup Stanisław, 258Rzym, 505Rzymsko-katolicki Kościół, 7, 13,14, 18, 21, 22, 25, 26, 28, 31,32, 100, 169, 193, 215, 217,226, 251-278, 348, 349, 354,363, 355, 372, 376, 394, 395,414, 416-421, 424, 425, 426,427, 428, 429, 435, 440, 443,453, 464, 471, 472, 476, 481,485, 492, 493, 494, 496, 498,501, 503, 505-508
SSalter, James, 95Salwador, 116, 352, 364Samarytanka, 495Sandeen, Ernest R., 33, 50, 51Sanders, Cheryl J., 343, 345Sanford, Agnes, 192, 471Sargent, Phoebe, 294Sargent, W. L., 81Saxby, William, 80Scanlan, Michael, 266Schaeffer, Franky, 441Schambach, Robert W., 389, 391,403
Schearer, szkoły, 48, 138, 139Scheeben, Matthias, 48, 49Schmidt, Gustaw Herbert, 489Schuller, Robert, 396Schultze, Quentin J., 408, 410Scofield, Cyrus I., 48Scott, Douglas R., 94
Scott, John, 320Scott, Renny, 189, 327Scott, William, 316Second Chapter of Acts, 444Second Great Awakening, zob.Drugie Wielkie Przebudzenie
Second wave, zob. druga falaSeiss, J. A., 34Semple, Robert, 107, 298Servants of the Light Communi-ty, 419
Service Committee for OrthodoxSpiritual Renewal (SCOSR), 473
Seven Hundred Club (700 Club),225, 395, 400, 401, 416, 433
Seymour, William J., 16-18, 54,57-68, 71, 75-85, 91, 93, 119,121, 124, 126, 131, 132, 145,150, 151, 152, 168, 220, 292,293-299, 324-330, 343, 468
Shakarian, Demos, 256, 389,414-416, 420, 423, 430
Sharing of Ministries Abroad(SOMA), 472, 483
Shaw, Elsie, 332Shaw, Gwen, 307Sheaffer, Dan, 136, 157Sheares, Reuben II, 239Shenk, Wilbert R., 117Shepherding/discipleship, zob.Pasterzowania/uczniostwa, ruch
Sherrill, John, 30, 190, 210, 226Shideler, Robert, 109Sievers, Ernst, 273Silver, Joseph, 320Simons, Menno, 232, 233Simpson, Albert B., 15, 42, 107,112, 151, 163, 176, 200, 289,296, 357
Simpson, Charles, 24, 223, 262,416, 417, 504
Simpson, William W., 101Sinclair, John C., 165-167Sizelove, Rachel, 294Skidmore, Louis, 207Skinner, Arturo, 334, 345Słowo mądrości, (dar Ducha Świę-tego), 72, 125, 251, 464
Słowo poznania (dar Ducha Świę-tego), 125, 234, 306, 384, 464
Służby nauczania, 397-398Smale, Joseph, 54, 55, 59, 68Smith, Amanda Berry, 286, 287,316, 318, 323, 327, 343, 344
Smith, Angie, 218Smith, Brian, 379, 380Smith, Chuck, 443Smith, Elias Dempsey, 330Smith, Hanna Whitall, 15, 42,283, 287-289
Smith, Lucy, 332, 334Smith, Michael W., 444Smith, Robert Pearsall, 42, 287Smith, Timothy, 50, 51, 247, 249Smorodin, M., 489, 493Smorodinowcy, 489Sny i wizje, 56, 63, 73, 74, 78,89, 90, 103-105, 125, 139, 158,159, 232, 290, 325, 425, 464,474
Snyder, Howard, 246, 247, 249
Society for Pentecostal Studies(SPS), 310
Solomon, Sidney, 330Sought Out Church of God inChrist, 333
Southern Baptists, 136, 153,155, 221, 223, 224, 227-229,400, 401, 480
Southern Bible Conference, 174Spirit Led Women, 308Spiritual Warfare Network, 305,500
Spittler, Russell P., 26, 246, 426Społeczność Chrześcijańska, 488Spurgeon, C. H., 37, 51, 222Spurling, R. G., Sr., 138, 139Sri Lanka, 101, 105St. Giles w Richmond, parafiaprezbiteriańska, 204, 207
St. Louis, Kongres Charyzmatycz-ny (2000), 24, 240, 431
St. Luke's Episcopal Church, 181,185-186, 277
St. Mark's Episcopal Church, 19,179, 183
Stankiewicz, Irena, 501Stanley, Charles, 136, 229Stanley, Maude i Howard, 291Stara Czołnica k/Łucka, zjazdzałożycielski Kościół ChrześcijanWiary Ewangelicznej, 488
Steinbeck, John, 120, 167Stephanou, Eusebius A., 237,248
Stevens, Emily Calkins, 319Stewart, Don, 389, 391, 406Stiles, W. H., 315Stokes, biskup Mack, 217Stoll, David, 116, 347, 379, 380Stoltzfus, Merle, 235Stone, Barton, 46Stone, Jean, 184, 187Stoop, Vernon, 22, 240, 241, 249,430
Storey, Bill, 253Strachan, Gordon, 50, 51Strader, Karl, 157Strang, Stephen, 24Strasburg, Francja, 432Strawberry Lake Mennonite Church,230-232, 235
Strobhar, biskup W. N., 144, 145Strumień Życia, Fundacja, 504Strumień, 504Stuttgart, 504Suenens, kardynał Leon Joseph,257-260, 276, 277, 429
Sullivan, Francis A. 259, 260, 276Sumrall, Ken, 24, 223Sunderland conventions, 90, 94,182, 184
Sung Rak Baptist Church, 479Swaggart, Jimmy, 23, 396, 399,402, 408, 434
Swedeberg, Paul, 194Sword of the Spirit, 263, 419, 420Sydnor, Charles Jr., 28, 50Synan, Joseph A., 136Synan, Vinson, 11, 26, 27, 39, 49,83, 119, 146, 149, 175, 179,208, 213, 246, 256, 259, 261,
523
312, 326, 387, 408, 411, 425,426, 428, 430, 431
Szczekanie, 46Szkocja, 35, 87, 197, 478Szkoły Nowej Ewangelizacji, 268-269, 275, 507
Szwajcaria, 90, 197, 273, 478Szwecja, 19, 95, 97, 114, 421,478, 503
Śmiech, 25, 45, 46, 56, 215, 231,422, 444, 507
Śpiew w językach (dar DuchaŚwiętego), 46, 55, 63, 72, 185,231, 252, 258, 280, 422, 437,442, 464
Śpiewnik Pielgrzyma, 488Światło Życie, ruch, 498, 505Światowa Konferencja Misyjnaw Edynburgu, 87-89, 115
Światowa Rada Kościołów, 425-426
Światowe Konferencje Zielono-świątkowe, 97, 136, 335, 424,425
Święci Boży z sali balowej, 415Święci epileptycy, 30, 119Święty śmiech, 25, 45, 215, 422,444
Święty taniec, 45, 215, 326
TTalbert, A. W., 318Taniec w Duchu, 45, 56, 125,215, 326, 331, 334, 422, 468
Tanner, Benjamin, 317, 318Tanzania, 92, 187, 272, 473Tardif, Emilien, 506Tate, Magdalena, 321, 327, 332Tatham, Oca, 167Taylor, biskup William, 109Taylor, George Floyd, 135, 147Taylor, James, 318Teen Challenge, 357, 443Teen Challenge, Misja Wśród Uza-leżnionych od Narkotyków (Pol-ska), 495
Tennekes, Juan, 379, 382Teoria o ustaniu darów DuchaŚwiętego, 31-32, 38, 50, 89,193, 198, 204, 222, 236
Terry, Neely, 60, 61, 62, 293The Morning Star - edycja polska501
Theosis, 238Third blessing, zob, Trzecie bło-gosławieństwo
Third blessingism , zob. Trzecio-błogosławizm
Third wave, zob. Trzecia falaThistlethwaite, Lillian, 281, 292,293
Thompson, J. Ray, 239, 240Thompson, J. S., 317Thompson, John, 92T'Hooft, W. A. Visser, 426Thorp, David, 264Tilton, Robert, 399, 404, 408,Tinney, James, 337Tipton, Joe M., 138, 139
Tłumaczenie języków, (dar DuchaŚwiętego), 30, 35, 95, 96, 142
Tomlinson Church of God, 15,140-143
Tomlinson, Ambrose Jessup, 15,91, 117, 132, 139-143, 148
Topeka, 9, 13, 15, 58, 59, 83, 92,93, 106, 119, 281, 290, 291
Toronto Airport Christian Fellow-ship (TACF), 25, 272, 310, 445
Toronto blessing, 272, 310, 437,444-445, 499, 501, 507
Torrey, R. A., 42, 43, 51, 99Traettino, Giovanni, 274Trasher, Lillian, 103Trask, Thomas, 158, 159Traveling Timothy, program, 264Trinity Broadcasting Network(TBN), 23, 340, 391, 396, 400,403, 405, 406, 410, 502
Trinity, 187Trogen, Larry, 207Truro, parafia, 189Truth, Sojourner, 316Trzecia fala, 21, 22, 23, 25, 229,310, 422, 423, 436, 437, 446,449-452, 457, 458-484, 499
Trzecie błogosławieństwo, 15, 41,47, 48, 121, 131, 135, 152, 241,325
Trzeciobłogosławizm, 41Turner, Henry McNeal, 317Turner, William, 337Tuttle, Robert, 217Tybet, 107Tydings, Judith, 419Tyson, James L., 175, 178Tyson, Tommy, 21, 180, 216-218
UUganda, 187, 207, 272, 273, 462,473,
Ukraina, 20, 95, 96, 97, 478, 489,490, 500, 501
Uldine, Adolf, 114,Umana, Manuel, 366Underwood, Biskup Bernard E.,413
Union Holiness Convention, 320,United Church of Christ, 22, 238-249
United Holy Church, 15, 144,145, 146, 148, 242, 324, 329,331, 332, 333, 339, 343, 345,460
United Methodist Church, 217-220, 387
United Pentecostal Church, 19,170, 172, 174, 178, 384, 460,469, 493
Universal Church of the Kingdomof God (Brazylia), 460
Universal Negro ImprovementAssociation (UNIA), 330
University of Steubenville, 266,275
Upadanie w Duchu, 25, 45, 46,56, 64, 70, 215, 230, 290, 306,373, 422, 437, 444
Urshan, Andrew David, 172, 174
Uświęcenie, 14, 18, 27, 38-41, 47,48, 60, 61, 66, 75, 79, 82, 94,103, 104, 120-124, 131, 135,141, 144, 145, 149-153, 160,169, 199, 200, 214-1216, 219,241, 282, 292, 317, 319, 320,325, 329, 331, 332, 460, 464,468, 475, 488, 489, 491
Uświęceniowy, ruch, 13, 14-15,18, 27-28, 38-44, 47, 50, 54-55,59-61, 68, 94, 113, 120-124,132-134, 140-141, 145, 150,152, 200, 215, 216, 242, 249,279, 284-286, 312, 315-320,322-324, 327, 331-332, 338,467
Uświęcony kościół, 331, 334,336, 337, 338, 342, 476
Uzdrowienia przez wiarę, 42, 99,102, 423
Uzdrowienie, 9, 15, 23, 30-31, 35,42-57, 59, 63, 66, 70, 73, 75,78, 79, 89, 99, 102, 106, 108,110-112, 121, 123, 125, 135,141, 145, 168, 180, 190, 192-193, 200-201, 204, 221-222,234, 236, 243, 257, 275, 280,289-292, 295-296, 301, 306,325, 338, 342, 372-375, 383,385-387, 389, 391, 392, 394,397, 400, 403, 404, 407, 420,421, 423, 442, 457, 474, 502,506
Uzdrowieńcze przebudzenie, 135,157, 300, 301, 384-386, 388-397, 403-408, 423, 493, 502
VVaagenes, Morris, 194, 196Valdez, A. C, 71, 360Van Cleave, Nathaniel, 165Van der Maas, Eduard M., 26, 50,116, 146, 208, 312, 342, 379,407
Van Dusen, Henry P, 28, 50, 447Vasquez, Javier, 438Vaughn, John, 438, 447Velbert Mission, 95Victory Churches International,497
Vineland, New Jersey, 40, 45,130, 216
Vineyard Christian Fellowship,441
Vingren, Adolf Gunnar, 19, 113,114, 368
Voeks, George, 194Vogt, Virgil, 419Voice of Healing, 301, 302, 385,386, 388, 391, 408, 423
Von Brasch, Frau, 95
WW wyłomie, 500W wyłomie, wydawnictwo, 496Wacker, Grant A., 26Wagner, C. Peter, 211, 229, 305,373, 422, 423, 441, 442, 443,446, 465, 499, 500
Walijskie Przebudzenie, 54, 55,56, 94
Walker, Paul, 438Walker, Robert, 225
INDEKS
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ524
Walters, biskup Alexander, 320,323, 327, 330
Ward, biskup T. M. D., 318Ward, C. M., 136Warfield, Benjamin B., 34, 198, 211Warner, Daniel, 317Warner, Wayne, 312Warren, J. A., 63Warszawskie Seminarium Teolo-giczne, 495
Washington for Jesus, 431-432Watt, James, 158, 433Watykański II , Sobór, 254, 256,257, 265, 270, 275, 425, 426
Way of Faith, 59, 66, 81, 131Way, Lewis, 34Weaver, C. Douglas, 408Weeden, Robert, 240Weiner, Bob, 443Welsh, Robert, 240Weslejańscy zielonoświątkowcy,zob. Zielonoświątkowcy Wesle-jańscy
Wesley, John, 14, 27, 28, 29, 39,44, 129, 152, 214-216, 219,282, 481
Wesley, Susanna Annesley, 282Wesleyan Church, 241, 504Wesleyan Holiness CharismaticFellowship, 241
Wesleyan Methodist Church, 47,145, 242
Wesleyan Pentecostal Churches,120-121
Wesleyańscy charyzmatycy, zob.Charyzmatycy Wesleyańscy
Węgry, 478Whetstone, Ross, 21, 218Whitaker, Robert C, 202-204,207, 212
White, biskup Alma, 69, 242, 249White, Stan, 440Whitefield, George C, 317, 318Whitehead, Charles, 270, 273Whitten, Clark, 227Wiary ruch, 499, 501-502, 507,508
Widney, J. P., 242Wigglesworth, Smith, 94, 100,424, 425
Wilcox, C. J., 319, 320Wiley, Ophelia, 327Wilkerson, David, 226, 253, 256,443, 494, 496, 506
Willard, Frances, 287, 288Williams, Emma, 319Williams, J. Rodman, 21, 205,206, 207, 209, 402, 426
Williams, Jane, 320Williams, Smallwood, 329, 336Wilson, Aaron, 175Wilson, Everett, 117, 347Wimber, John, 22, 25, 227, 272,430, 445, 478
Winkler, Richard, 180, 184-187,471
Wise, Robert, 207Wizje, zob. Sny i wizje,
Wkładanie rąk, 13, 31, 58, 66,89, 109, 131, 135, 203, 222,237, 251, 293, 388, 437, 468
Włoch, Wojciech, 487Włochy, 19, 112, 255, 261, 267,269, 271, 274, 368,
Wolna Myśl Religijna, 492Woman's Christian TemperanceUnion, 284, 287, 295
Women's Aglow Fellowship Inter-national, 305, 415
Women's Suffrage, 284Wood, Max, 101Woodworth-Etter, Maria, 23, 180,289, 290
Word and Witness, 154, 177Word Churches (Word of FaithMovement), 478
Word of God Community, 418,419
World Assemblies of God Fellow-ship, 177, 494
World Council of Churches, zob.Światowa Rada Kościołów
World Pentecostal Confereces,zob. Światowe Konferencje Zie-lonoświątkowe
World Reach, 225, 402Woronajew, Ivan, 20, 95-98, 490Wschodnio-Europejska, Misja,489
Wskrzeszenie, 100. 384, 468Wspólnota „Emanuel” z Kalisza,498, 503
Wspólnota „Hallelu Jah” we Wro-cławiu 500
Wspólnota „Maranatha” w War-szawie, 505
Wspólnota „Miriam” w Krakowie,503
Wspólnota „Syjon” we Wrocławiu,498
Wspólnota „Wieczernik” z Kielc,498
Wspólnota Chrześcijańska „Wro-cław dla Jezusa”, 498, 503
Wspólnoty charyzmatyczne, zob.Charyzmatyczne wspólnoty
Wstawienniczy ruch, 499-500Wybrzeże Kości Słoniowej, 112Wycliffe College, Toronto, 173Wyrzucanie, Demony, zob. Demo-ny, wyrzucanie
Wyższego życia, ruch, 14, 42, 44,88, 103, 200
YYale University, 17, 191, 225,325, 401
Yeomans, Lillian B., 292YMCA, 101Yocum, Bruce, 263Yoder, Allen, 233Yoido Full Gospel Church, 21,157, 303, 304, 406, 438, 439,460, 482
Young, D. J., 125, 320Youth with a Mission, zob. Mło-dzież z Misją
Yutz, Dan, 234, 235
ZZbieżności, ruch, 439-441Zbór „Betania” w Katowicach(KZ), 495
Zbór „Chrystus Królem” w Kra-kowie (KBwCh), 497
Zbór „Filadelfia” w Bielsku Białej(KZ), 495
Zbór „Stołeczny” w Warszawie(Kościół Zielonoświątkowy), 495
Zbór „Zwycięstwo w Chrystusie”w Jeleniej Górze (KBwCh), 497
Zbór Ewangelicznych Chrześcijanw Duchu Apostolskim w Ełku,489, 492, 493
Zbór Ewangelicznych Chrześcijanw Duchu Apostolskim, 489
Zbór Ewangelii Łaski, 491, 492Zbór Jezusa Chrystusa „Oblubie-nica” w Szczecinie (KChWE), 496
Zbór w Kaliszu (KBwCh), 497Zbór w Miasteczku Śląskim(KChWE), 496
Zeszyty Odnowy w Duchu Świę-tym, 507
Zielonoświątkowcy baptystyczni,223
Zielonoświątkowcy niedenomina-cyjni, 274, 287, 317, 413, 414
Zielonoświątkowcy niezależni,150, 377
Zielonoświątkowcy uświęceniowi,19, 121, 169, 458, 460, 468,475
Zielonoświątkowcy Weslejańscy,241, 468
Ziemba, Wiesław, 497Zimmerman, Thomas, 158, 429Zion Apostolic Church, 111Zion Christian Church, 20, 109,460
Zion City, 20, 93, 99, 109, 110,111, 291, 292
Zion Faith Homes, 291Zion Union Apostolic Church, 317Zjazdy, 40, 45, 46, 47, 66, 92,124, 170, 198, 215, 358, 444
Zjednoczony Kościół Ewangelicz-ny ZKE, 488, 489, 491, 494, 495
Złote Wybrzeże (obecna Ghana),112
Znak początkowy, 124, 125, 133,134, 151, 155, 163, 219, 244-246, 460, 464
Znaki i cuda, 22, 27, 32, 46, 49,89, 115, 130, 193, 196, 222,236, 290, 374, 422, 464, 465
Związek Sowiecki (ZSRR), 18, 94-96, 234, 476, 490
Związek Stanowczych Chrześci-jan, 488, 490, 492, 494
525
Autorzy
David B. Barrett jest jednym z redaktorów monumentalnego dzieła World Chri-stian Encyklopedia. Jest także dyrektorem Global Evangelization Movement w Rich-mond w stanie Wirginia.
David Daniels III jest profesorem nowożytnej historii Kościoła w McCormick The-ological Seminary w Chicago. Dzięki artykułom w wielu naukowych publikacjach,w tym w Encyklopedia of African American Religions, stał się autorytetem w dzie-dzinie murzyńskiego amerykańskiego pentekostalizmu. David jest także duchow-nym Church of God in Christ.
Pablo A. Deiros pracuje jako profesor historii chrześcijaństwa w InternationalBaptist Theological Seminary w Buenos Aires w Argentynie. Uzyskał tytuł doktorafilozofii na Southwestern Baptist Theological Seminary w Forth West w stanieTeksas i jest autorem wielu publikacji. Specjalizuje się w historii latynoamerykań-skiego chrześcijaństwa.
David Edwin Harrell Jr. jest profesorem historii w Auburn University w stanieAlabama. Opublikował m. in. All Things All Possibile oraz Oral Roberts: An Ameri-can Life. Zajmuje się historią ruchów uzdrowieńczych w Stanach Zjednoczonych.
Peter Hocken jest kapelanem biskupim i kanclerzem w Domu Biskupim w Nor-thampton w Anglii. Zaangażowany jest w ruch charyzmatyczny w Kościele rzym-sko-katolickim. Opublikował wiele materiałów na temat jego historii i teologii.
Susan Hyatt jest założycielką International Christian Women’s History Project wDallas w stanie Teksas. Uzyskała tytuł doktorski na Regent University. Jest autorką:In the Spirit We Are Equal: The Spirit, The Bible, and Women.
Gary B. McGee pracuje jako profesor historii Kościoła i badań nad pentekostali-zmem w Assemblies of God Theological Seminary w Springfield w stanie Missouri.Jest jednym z redaktorów popularnego Dictionary of Pentecostal and CharismaticMovements.
Robert Owens jest dziekanem School of Christian Ministries w Emmanuel Colle-ge we Franklin Springs w stanie Georgia. Uzyskał tytuł doktora filozofii na RegentUniversity. Jest autorem Speak to the Rock: Azusa Street Revival – Its Roots and ItsMessage.
HISTORIA RUCHU ZIELONOŚWIĄTKOWEGO I ODNOWY CHARYZMATYCZNEJ526
Everett A. Wilson jest prezydentem Bethany College of California (Assemblies ofGod), mającego swoją siedzibę w Scotts Valley w Kalifornii. Jest autorem Strategyof the Spirit: J. Philip Hogan and the Growth of the Assemblies of God, 1960-1990i byłą misjonarką. Zajmuje się latynowskim ruchem pentekostalnym w StanachZjednoczonych.
Zbigniew Pasek jest pracownikiem naukowym w Instytucie Religioznawstwa naUniwersytecie Jagiellońskim oraz założycielem Pracowni Dokumentacji WyznańReligijnych w Polsce Współczesnej. Specjalizuje się w badaniach nad ewangelicz-nym chrześcijaństwem w Polsce.
Wojciech Włoch jest pastorem w Kościele Bożym w Polsce oraz historykiem ruchuzielonoświątkowego i odnowy charyzmatycznej w Polsce.