25COSTMA4KU68Activity Based Costing ABC

การบรหารตนทนโดยใชเครองมอระบบตนทนตามกจกรรม กรณศกษา การไฟฟานครหลวง

โดย

นางสาวกนกวรรณ วนนตระ นายคณศร ใจสมทร นางสาวชไมพร แซเตยว นางสาวพรพมล ละอองแกว นางสาววภาพร แซอง

ปญหาพเศษนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร บรหารธรกจบณฑต สาขาวชาการบญชบรหาร

คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร พ.ศ. 2554

ปญหาพเศษ

ของ นางสาวกนกวรรณ วนนตระ นายคณศร ใจสมทร นางสาวชไมพร แซเตยว นางสาวพรพมล ละอองแกว นางสาววภาพร แซอง

เรอง

การบรหารตนทนโดยใชเครองมอระบบตนทนตามกจกรรม กรณศกษา การไฟฟานครหลวง

ไดรบการตรวจสอบและอนมต ใหเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร บรหารธรกจบณฑต สาขาวชาการบญชบรหาร

เมอ วนท 25 มนาคม 2555

อาจารยทปรกษาปญหาพเศษและ

ผประสานงานรายวชา (ผชวยศาสตรจารยพชนจ เนาวพนธ,บธ.ม.)

การบรหารตนทนโดยใชเครองมอระบบตนทนตามกจกรรม กรณศกษาบรษท การไฟฟานครหลวง

โดย

นางสาวกนกวรรณ วนนตระ 51205326 นายคณศร ใจสมทร 51205433 นางสาวชไมพร แซเตยว 51205524 นางสาวพรพมล ละอองแกว 51205839 นางสาววภาพร แซอง 51206068

ปญหาพเศษฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร บรหารธรกจบณฑต สาขาการบญชบรหาร

คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร พ.ศ. 2554

(1)

กนกวรรณ วนนตระ และคณะ 2554: การบรหารตนทนโดยใชเครองมอระบบตนทนตามกจกรรม กรณศกษา การไฟฟานครหลวง ปรญญาบรหารธรกจบญฑต สาขาวชาการบญชบรหาร อาจารยทปรกษาวชาปญหาพเศษ: ผชวยศาสตราจารยพชนจ เนาวพนธ, บ.ธ.ม 125 หนา

การศกษาปญหาพเศษครงนมวตถประสงคเพอศกษาเกยวกบความเปนมา และสาเหตการน าระบบตนทนตามกจกรรมมาประยกตใช ศกษาเกยวกบระบบการบรหารตนทนในการบรหารเพอน ามาประยกตใช รวมทงคณประโยชนทจะไดรบจากการบรหารจดการตนทน ศกษาแนวทางการประยกตใชระบบตนทนตามกจกรรม และศกษาการน าระบบตนทนตามกจกรรมมาใชเพอการพฒนาสสภาวะการพฒนาธรกจอยางยงยน

ระบบตนทนตามกจกรรมเปนระบบทชวยในการค านวณตนทน หรอควบคมตนทน โดย

มแนวคดทส าคญคอ กจกรรมเปนสงทท าใหเกดตนทนจงคดตนทนและปนสวนคาใชจายตางๆทเกดขนเขาสกจกรรมทเกยวของ โดยอาศยตวผลกดนทรพยากรทมความสมพนธกบกจกรรมทเกดขน หลงจากนนจงคดตนทนของกจกรรมเขาสสงทจะคดตนทน โดยระบบจะตองกอใหเกดประโยชนสงสดแกกจการ เพอใหผบรหารสามารถตดสนใจในการบรหารตนทนไดอยางถกตอง

การศกษาปญหาพเศษครงน คณะผจดท าไดเลอกศกษา เรองการบรหารตนทนโดยใช

เครองมอระบบตนทนตามกจกรรม กรณศกษา การไฟฟานครหลวง ผลการศกษาพบวา จากการทการไฟฟานครหลวงน าตนทนแบบเดมมาใชท าใหไมสามารถตอบสนองความตองการในการตดสนใจของผบรหารได นอกจากนขอมลทไดรบไมสามารถน ามาใชในการพฒนาองคการ ภายหลงจงไดน าระบบตนทนตามกจกรรมมาประยกตใชโดยแยกระบบตนทนออกเปนหลายสวนงาน มการจดตงทมพนกงานทจดท าระบบตนทนตามกจกรรม แลวน าไปปฏบตงานทง 18 เขต และน าผลลพธทไดมาท าการประมวลผลเปนกจกรรมทเพมคาและไมเพมคาท าใหทราบวากจกรรมใดบางทไมส าคญและตองตองตดออก ซงขอมลทไดนนสามารถน าไปใชในการบรหารองคการใหมประสทธภาพขนได

(2)

กตตกรรมประกาศ

การศกษาคนควาปญหาพเศษเรอง การบรหารตนทนโดยใชเครองมอระบบตนทนตามกจกรรม กรณศกษา การไฟฟานครหลวง ฉบบน จะส าเรจอยางสมบรณไมไดหากไมไดรบความเมตตาจากพนกงานฝายบญชบรหาร และพนกงานการไฟฟานครหลวงทกทานทคอยชวยเหลอ อ านวยความสะดวกและใหความอนเคราะห ความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล ใหเปนไปไดดวยด

คณคาและประโยชนของการศกษาคนควาปญหาพเศษครงน คณะผจดท าขอมอบความด

อนเกดจากการศกษาคนควานแดบดา มารดา ทสรางชวตและเปนแรงผลกดนใหขามผานอปสรรคตางๆ คณาจารยผประสทธประสาทวทยาการ เพอนๆกลมการบรหารตนทนทกคนทรวมทกขรวมสขในการท างานครงนรวมถงทกทานทไดมสวนเกยวของในการศกษาคนควาครงนดวย

สดทายนขอกราบขอบพระคณผชวยศาตราจารยพชนจ เนาวพนธ อาจารยทปรกษาวชา

ปญหาพเศษ เปนอยางยงทใหการชแนะ ตรวจสอบ กลนกรอง แกไขและประสานองคความรทถกตอง เหมาะสมตลอดชวงเวลาทท าการศกษาในครงน

คณะผจดท า 25 มนาคม 2555

(3)

สารบญ หนา บทคดยอ (1) กตตกรรมประกาศ (2) สารบญ (3) สารบญตาราง (6) สารบญภาพ (7) บทท 1 บทน า วตถประสงคของการศกษา 2 วธการศกษา 2 ขอบเขตของการศกษา 2 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 3 นยามศพท 3 บทท 2 การทบทวนวรรณกรรมและสารสนเทศทเกยวของ สภาวะเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมปจจบนของประเทศไทย

ในภาพรวมทงประเทศ สภาวะเศรษฐกจ 5

สภาวะสงคม 6 สภาวะสงแวดลอม 8 ภาคเอกชนผประกอบการประเภทตางๆ

สภาวะเศรษฐกจ 9 สภาวะสงคม 10 สภาวะสงแวดลอม 12

ปจจยทสงผลกระทบศกยภาพการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐและเอกชน ความตกต าทางศลธรรม 13

การเมองและคอรรปชน 14 ความลมสลายและลมเหลวของระบบทนนยม 15

ความตกต าทางการศกษา 18 การเปดเสรประเภทตางๆ 19

ความเสอมโทรมของระบบนเวศน 23

(4)

สารบญ(ตอ) หนา

คณลกษณะธรกจของประเทศไทยทไมสามารถตอบรบกบสภาวะ การเปลยนแปลงอยางรวดเรวของเศรษฐกจโลก 30 การบรหารตนทน ความหมายของตนทน 32 ความส าคญของตนทนทจะบงบอกความยงยนในการประกอบการ 32 การใชเครองมอทางการบรหารเพอกอใหเกดประสทธภาพสงสด 32 ระบบบญชตนทนตามกจกรรม 33

การจดการหวงโซอปทาน (Supply Chain Management) 33 ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง (Sufficiency Economy) 34 การบญชสงแวดลอม 34 ระบบการผลตแบบลนและการบญชแบบลน 35

แนวคดการพฒนาอยางยงยน การพฒนาธรกจอยางยงยน 36 การฟนฟคานยม หลกคณธรรม ใหมาเปนหลกการส าคญทสดในทกเรอง 38 การสรางองคการใหเปนองคการแหงการเรยนร 42 การออกแบบระบบการสอสารและสารสนเทศทางการบญช 44 การออกแบบกระบวนการด าเนนงาน 45 แนวคดและทฤษฎเกยวกบการบรหารตนทนตามกจกรรม ระบบบญช 58 ผงบญชและรหสบญช 58 แนวคดของระบบตนทนตามกจกรรม 59 ความส าคญของระบบบญชตนทนตามกจกรรม 60 การประยกตใชระบบตนทนตามกจกรรม 61 ขนตอนการประยกตใชระบบตนทนตามกจกรรม 61 ประโยชนของระบบตนทนตามกจกรรม 72 ขอจ ากดของระบบตนทนตามกจกรรม 72 แนวทางในการลดตนทนโดยใชระบบตนทนตามกจกรรม 73 การบญชบรหารและการจดการเชงกลยทธ 78

(5)

สารบญ(ตอ) หนา

งานศกษาทเกยวของ 75 กรอบแนวคดการศกษา 78 บทท 3 การไฟฟานครหลวง ประวตของความเปนมา 79 ขอมลทวไป 80 วสยทศน 80 ภารกจ 80 อ านาจหนาทและความรบผดชอบ 80 ผงโครงสรางการบรหารไฟฟานครหลวง 81 โครงสรางการไฟฟานครหลวง 82 ผงโครงสรางการไฟฟานครหลวงเขต 83 ปญหาการคดตนทนแบบเดม 84 วตถประสงคในการประยกตใชระบบตนทนตามกจกรรม 84 แนวทางการประยกตใชระบบตนทนกจกรรมของการไฟฟานครหลวง 85 ขนตอนการประยกตใชระบบบญชตนทนตามกจกรรม ในงานบรการลกคาชวงแรก 85 ขนตอนการประยกตใชระบบบญชตนทนตามกจกรรม ในงานบรการลกคาในปจจบน 94 การก าหนดผงรหสบญช 100 โครงสรางของรหสบญช 101 การศกษาระบบทางเดนขอมล (Flow Chart) 103 เอกสารและรายงานประเภทตางๆ 105 ประโยชนทไดรบจากการน าระบบตนทนตามกจกรรมมาใช 110 ปญหาและอปสรรคทเกดขนจากการน าระบบตนทนตามกจกรรมมาใช 110 บทท 4 ผลของการศกษา 112 บทท 5สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ สรปผลการศกษา 116 ขอเสนอแนะ 117 บรรณานกรม 118

(6)

สารบญตาราง หนา ตารางท 3-1 ตวอยางการแสดงรายละเอยดกจกรรม 89 3-2 ตารางแสดงการใหน าหนกงานในกจกรรมระดบท 3 94 3-3 ตารางแสดงการใหน าหนกงานในกจกรรมระดบท 2 95 3-4 ตารางแสดงการใหน าหนกงานในกจกรรมระดบท 1 96 3-5 ตวอยางค าอธบายรหสบญชในระบบ SAP เพอใชในการบนทกคาใชจายตางๆ 102 4-1 แสดงการตรวจสอบความครบถวนการบรหารตนทนของการไฟฟานครหลวง 115

(7)

สารบญภาพ หนา ภาพท 2-1 ผลส ารวจภาวการณท างานของประชากรไตรมาสสป 2554 5 2-2 ดชนความสขมวลรวมของคนไทย 6 2-3 สดสวนการคลอดบตรของมารดาวยรน พ.ศ.2553 จ าแนกตามอาย 7 2-4 การบรโภคและการลงทนภาคเอกชน 9 2-5 รายไดเกษตรกร 10 2-6 จ านวนผวางงาน 11 2-7 รอยละของประชากรอาย 6 ปขนไปทใชคอมพวเตอร 11 อนเตอรเนต และโทรศพทมอถอ 2-8 รอยละของผบรโภคทประสบปญหาจากการซอหรอใชบรการในป2554 13 2-9 จ านวนคดอาญาในสงคมไทยรายไตรมาสป 2551-2554 13 2-10 กราฟดชนชวดภาพลกษณคอรปชน (CPI) ในป 2545- 2552 14 2-11 ตวอยางของระบบทนนยม 15 2-12 ระดบความรเรองความสามารถดานการอาน (literacy), ผลการประเมน PISA 18 ป 2009 2-13 องคกรการคาโลก (WTO) 19 2-14 นโยบายเขตการคาเสร (Free Trade Area) 21 2-15 ประชาคมอาเซยน (AEC) 22 2-16 ตวอยางน าทวมของประเทศไทย 25 2-17 กราฟแสดงคณภาพอากาศในกรงเทพมหานคร 26 2-18 กราฟแสดงคณภาพน าผวดนทวประเทศ 27 2-19 ปรมาณขยะมลฝอยจ าแนกตามพนท 28 2-20 เปรยบเทยบลกษณะธรกจของประเทศไทยทไมสามารถตอบรบ 30 กบสภาวะการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของเศรษฐกจโลก 2-21 สรปปจจยทสงผลกระทบตอศกยภาพการประกอบการและ 31 แนวทางในการบรหารจดการเพอเพมศกยภาพทางการแขงขน 2-22 เครองมอทางการบรหารเพอกอใหเกดประสทธภาพสงสด 32 2-23 องคประกอบการพฒนาอยางยงยน 35 2-24 หลกการในการบรหารจดการองคกร 38 2-25 องคประกอบทส าคญ 6 ประการของหลกธรรมาภบาล 38

(8)

สารบญภาพ หนา ภาพท 2-26 สรปปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 41 2-27 แสดงปจจยทน าไปสการสรางองคการแหงการเรยนร 42 2-28 ของเสยตามมมมองตามแนวคดของ ABC, EMA และ LEAN 46 2-29 เปรยบเทยบของเสยตามมมมองตามแนวคดของ ABC, EMA และ LEAN 49 2-30 องคกรแหงลน 50 2-31 การขจดความสญเปลาทง 7 ประการ 52 2-32 หวงโซอปทาน 54 2-33 แสดงความสมพนธระหวาง ABC และ ABM 60 2-34 แสดงการปนสวนจากกลมตนทนลงสกจกรรม 69 2-35 วธการค านวณตนทนเขากบผลตภณฑแบบ 2 ขนตอน 70 2-36 วธการค านวณตนทนเขาผลตภณฑแบบหลายขนตอน 71 2-37 กระบวนการบรหารงานตามแนวคดการจดการเชงกลยทธ 75 และกระบวนการทางบญชบรหารทเกยวของ 2-38 กรอบแนวคดการศกษาการบรหารตนทนโดยใชเครองมอระบบบญชตนทนตาม 78 กจกรรม กรณศกษา การไฟฟานครหลวง 3-1 ผงโครงสรางการบรหารไฟฟานครหลวง 81 3-2 ผงโครงสรางการไฟฟานครหลวงเขต 83 3-3 แสดงแผนกทถกก าหนดใหใชตนทนกจกรรมแบบเกา 86 3-4 แสดงแผนกทถกก าหนดใหใชตนทนกจกรรมแบบใหม 88 3-5 ตวอยางขนตอนการค านวณตนทนตอหนวยกจกรรมของงานบรการลกคา 98 3-6 ตวอยางขนตอนการค านวณตนทนตอหนวยบรการตามประเภทลกคา 99 4-1 องคประกอบของ SAP 113

บทท 1

บทน า ปจจบนนมกจะไดยนค าวา “การจดการตนทนหรอการบรหารตนทน” อยางแพรหลาย การใหความส าคญทางดานตนทนของหนวยงานธรกจไดเกดขนจากการทธรกจมการแขงขนกนอยางรนแรง ซงเปนสาเหตท าใหผบรหารธรกจตางๆ พบวา การอยรอดของธรกจกคอการเพมประสทธภาพในการด าเนนงานของธรกจและมอบความมประสทธภาพนนใหแกลกคาในลกษณะของผลตภณฑทมคณภาพภายใตราคาทเหมาะสม ธรกจทมการผลตสนคาหลายชนดในปจจบนไดหนมาใชการค านวณตนทนตามฐานกจกรรม (Activity Based Costing: ABC) ซงตนทนตามกจกรรมเปนวธการของการจดสรรตนทนทรพยากรขององคการ โดยอาศยกจกรรมการผลตผลตภณฑทสรางขนส าหรบลกคา วธการ ABC เปนเครองมอทชวยใหสามารถเขาใจถงตนทนของผลตภณฑและลกคา ท าใหระบบ ABC ถกใชเพอรองรบการตดสนใจทางกลยทธ ตนทนตามกจกรรมถงแมวาจะใชไดผลกบธรกจผลต แตในปจจบนธรกจบรการกไดน าระบบ ABC มาประยกตใชในการค านวณตนทนเพอใหไดตนทนบรการทถกตองยงขน ธรกจบรการทน าระบบ ABC มาประยกตใช เชน สายการบน โรงแรม โรงพยาบาล ธนาคาร ธรกจประกนภย และธรกจการสอสาร เปนตน วตถประสงคโดยรวมของระบบ ABC ในธรกจบรการไมแตกตางจากธรกจการผลต ซงกคอการก าหนดกจกรรมตางๆ ทกอใหเกดตนทน และกตดตามวาธรกจบรการนนจะตองผานกจกรรมอะไรบางเพอน าไปค านวณหาตนทนของบรการนน การไฟฟานครหลวง เปนรฐวสาหกจประเภทสาธารณปโภคสาขาบรการสาธารณะทมขนาดใหญ ในสงกดกระทรวงมหาดไทย ท าหนาทผลตและจ าหนายพลงงานไฟฟาใหกบประชาชนในเขตพนททก าหนด คอ จงหวดกรงเทพมหานคร นนทบร และสมทรปราการ ซงไดน าระบบ ABC มาประยกตใชในสวนงานบรการลกคา เพอใหทราบคาใชจายและการด าเนนงานของแตละเขต รวมไปถงประโยชนในดานการบรหารงานและการตดสนใจของผบรหารใหมประสทธภาพมากยงขน จากทไดกลาวขางตนนน ระบบ ABC ถอไดวาเปนวธทนาสนใจอกวธหนง เพราะท าใหทราบถงตนทนทชดเจนมากขน และขอมลทไดสามารถน าไปใชในการบรหารองคการ รวมถงผบรหารสามารถน าขอมลตนทนจากระบบ ABC ไปใชในการตดสนใจได ดงนนทางคณะผจดท าจงใหความสนใจทจะศกษาการบรหารตนทนโดยใชเครองมอระบบตนทนตามกจกรรม กรณศกษาการไฟฟานครหลวง เพอประโยชนตอองคการตางๆ ตลอดจนผทจะน าไปเปนตวอยางในการศกษาอยางแทจรง

2

วตถประสงคของการศกษา

การศกษาปญหาพเศษเรอง การบรหารตนทนโดยใชเครองมอระบบตนทนตามกจกรรม กรณศกษา การไฟฟานครหลวง มวตถประสงคในการศกษา ดงน

1. เพอศกษาเกยวกบความเปนมาและสาเหตของการน าระบบตนทนตามกจกรรมมาประยกตใช

2. เพอศกษาถงเกยวกบระบบการบรหารตนทนในการบรหาร การน ามาประยกตใช คณประโยชนทจะไดรบ ทงดานการบรหารจดการตนทน

3. เพอศกษาแนวทางการประยกตใชระบบตนทนตามกจกรรม 4. การน าระบบตนทนตามกจกรรมไปใชเพอการพฒนาสสภาวการณพฒนาธรกจอยาง

ยงยน

วธการศกษา 1. ท าการคนหาขอมลเบองตนของการไฟฟานครหลวง เพอใหทราบถงขอมลเบองตน

กอนเขาท าการสมภาษณ 2. ศกษาขอมลปฐมภม

2.1 จากการสอบถามการน าระบบบญชมาประยกตใชภายในองคการ 2.2 จากการสอบถามวธการด าเนนงานของพนกงานแผนกบญชตนทน

3. ศกษาขอมลทตยภม 3.1 ศกษาขอมลการด าเนนงานโดยทวไปของการไฟฟานครหลวง 3.2 ศกษาแนวคดระบบตนทนตามกจกรรม 3.3 ศกษาจากเอกสาร ทบรษทไดใหมาเปนแนวทางในการศกษา

4. จดเกบขอมล 5. น าขอมลมาวเคราะห 6. สรปผลการศกษา

ขอบเขตการศกษา

การศกษาครงนท าการศกษาเกยวกบการบรหารตนทนโดยใชเครองมอระบบตนทนตามกจกรรม กรณศกษา การไฟฟานครหลวง ซงตงอยท 30 ซอยชดลม ถนนเพลนจต แขวงลมพน เขตปทมวน จงหวดกรงเทพมหานคร โดยจะท าการศกษาแตเฉพาะทส านกงานใหญในสวนงานบรการลกคาทง 18 เขตเทานน เพอใหการศกษาเปนไปในทางเดยวกนไมเกดความซบซอน

3

ทงนในการศกษามขอจ ากดดานขอมลทเปนตวเลข และขอมลเชงบรหาร ซงการไฟฟานครหลวงไมสามารถใหขอมลในสวนนได

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการศกษาเกยวกบการบรหารตนทนโดยใช เครองมอระบบตนทนตามกจกรรม กรณศกษา การไฟฟานครหลวง ดงน

1. เพอใหทราบถงความเปนมาและสาเหตของการน าระบบตนทนตามกจกรรมมาประยกตใชของการไฟฟานครหลวง

2. เพอใหทราบถงระบบตนทนตามกจกรรมในการบรหาร การน ามาประยกตใช คณประโยชนทจะไดรบ ทงการบรหารจดการตนทน ของการไฟฟานครหลวง

3. คาดวาผลจากการน าระบบตนทนตามกจกรรมมาประยกตใชในการไฟฟานครหลวง อาจเปนขอมลประกอบการปฏบตงานของผบรหาร และผทสนใจโดยทวไป

4. เพอใหทราบเกยวกบการน าระบบตนทนตามกจกรรมไปใช เพอการพฒนาสสภาวะการพฒนาองคการอยางยงยนของการไฟฟานครหลวง

นยามศพท การพฒนาองคการอยางยงยน (sustainable development) World Commission on Environment and Development (1987) กลาววา หมายถง การพฒนาเพอจะตอบสนองความตองการขององคการปจจบน โดยไมท าใหผคนในอนาคตเกดปญหาในการตอบสนองความตองการของตนเอง

การบรหารตนทน (cost management) โกศล ดศลธรรม (2547) กลาววา หมายถง การด าเนนงานใหเปนไปตามเปาหมายของกจการคอ การมก าไรสงสด ซงจ าเปนตองอาศยระบบบญชตนทนและการบรหารตนทนทมประสทธภาพ การบรหารตนทนไมใหเกดการสญเปลาหรอรวไหล การใชทรพยากรทมอยางคมคาลวนแตตองอาศยขอมลดานตนทนทงสน ดงน น ตวเลขทถกตองแมนย าและทนเหตการณเทานนทจะมชยเหนอคแขงได ตนทนบรการ-งานบรการลกคา (service cost - retail) การไฟฟานครหลวง (2554) กลาววา หมายถง การรวบรวมตนทนทเกดขนของทกกจกรรมทเกยวของกบงานบรการลกคา ไดแก งานบรการลกคา งานการตลาด งานอานหนวยเครองวดฯ งานจดท าใบแจงหนฯ งานเกบเงนของลกคาแตละประเภท โดยมสมมตฐานวาหากลกคา 1 รายใชบรการจากทกกจกรรม จะคดเปนตนทนของลกคาแตละประเภท เปนจ านวนเทาใด

ตนทนตอหนวยบรการ (service cost object) การไฟฟานครหลวง (2554) กลาววา หมายถง การค านวณตนทนตอหนวยของลกคา โดยน าตนทนทเกดขนหมดของทกกจกรรมท

4

เกยวของกบงานบรการลกคาแตละประเภท หารดวยจ านวนลกคาทงหมด ในแตละประเภทนนๆ การกระจายคาใชจายแตละกจกรรมไปยงลกคาแตละประเภท จะกระจายดวยตวผลกดนตนทนทมความสมพนธกบกจกรรมนนๆ เชน คาใชจายของกจกรรมงานบรการลกคา จะกระจายตนทนไปยงลกคาแตละประเภทตามจ านวนเครองวดฯ เปนตน ระบบตนทนตามกจกรรม (Activity Based Costing: ABC) รธร พนมยงค และคณะ (2548) กลาววา เปนเครองมอในการบรหารงานในลกษณะการบรหารงานฐานคณคา ซงเชอมโยงการบรหารระดบองคการลงสระบบการปฏบตงานประจ าวน โดยพจารณาหนาทความรบผดชอบของแตละหนวยงานตลอดทงกจการ การบรหารตามกจกรรม (Activity Based Management: ABM) พชนจ เนาวพนธ (2552) กลาววา คอ วธการบรหารงานรปแบบหนงทใหความส าคญของกจกรรมชนดตางๆ ทด าเนนภายในองคการ จดวาเปนรปแบบการบรหารชนดหนงซงสามารถสรางความสามารถในการแขงขนใหกบองคการ

บทท 2

การทบทวนวรรณกรรมและสารสนเทศทเกยวของ

สภาวะเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมปจจบนของประเทศไทย 1. ในภาพรวมทงประเทศ

1.1 สภาวะเศรษฐกจ ธนาคารแหงประเทศไทยไดรายงานวา เมอป 2554 เศรษฐกจไทยในสามไตรมาสแรกมการขยายตวเพมขน แมจะไดรบผลกระทบทงภยพบตในประเทศญปนและการชะลอตวของเศรษฐกจโลก พบวา แนวโนมป 2554 มการขยายตวของเศรษฐกจ ซงขนอยกบระยะเวลาทใชในการฟนตวเปนปกตของภาคการผลต มาตรการในการบรหารจดการน าของภาครฐ และภาวะเศรษฐกจโลก ซงสวนหนงขนอยกบการแกไขปญหาหนสาธารณะของกลมประเทศยโร สวนอตราเงนเฟอมแนวโนมชะลอลงตามราคาน ามนและสนคาโภคภณฑในตลาดโลก แมจะมแรงกดดนบางจากการฟนตวของภาคเอกชนและผลของนโยบายภาครฐ เชน การปรบขนคาจางขนต าและโครงการรบจ าน าขาว

1.2 สภาวะสงคม 1.2.1 ดานการจางงาน

ภาพท 2-1 ผลส ารวจสภาวะการท างานของประชากรไตรมาสสป 2554

ทมา: ส านกงานสถตแหงชาต. www.service.nso.go.th. (19 มนาคม 2555)

6

อตราการวางงานอยในระดบต ารอยละ 0.6 แตจ านวนชวโมงการท างานลดลง จงท าใหเกดการวางงานแฝง สถานการณดานการวางงานทเกดขนนนไมสอดคลองกบกจกรรมทางเศรษฐกจ และยงไมสะทอนถงภาวะน าทวมในชวงทผานมา เนองจากชวงทเกดมหาอทกภยน าทวม ภาคคาสงและคาปลกมการจางงานทเพมมากขนตามความตองการในการกกเกบสนคาของผบรโภค ผประกอบการบางสวนอยในชวงทขาดฐานขอมลการจางงานทจะน ามาใชในการปรบแผนการจางงานได การลดการจางงานสวนหนงเปนการลดจ านวนชวโมงการท างาน นอกจากนแรงงานภาคเกษตรจ านวนมากเปนแรงงานรอฤดกาล ซงไมไดถกนบวาเปนผทวางงาน ดงนนในภาพรวมจงเหนไดวาการจางงานในไตรมาสทส ป 2554 ยงคงเพมขนจากป 2553 ซงไมตรงกบสภาพความเปนจรงในชวงทเกดสภาวะน าทวม

1.2.2 ดานสขภาพ

ภาพท 2-2 ดชนความสขมวลรวมของคนไทยตงแต ม.ค.2552 –ม.ค.2555

ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคม แหงชาต อางถง ศนยวจยความสขชมชน มหาวทยาลย

อสสมชญ. www.nesdb.go.th. (19 มนาคม 2555) จากแผนภาพแสดงดชนความสขมวลรวมของคนไทยตงแต ม.ค.

2552 - ม.ค. 2555 พบวา ความสขมวลรวมของคนไทยลดลงในเดอนมกราคม 2555 อยท 6.66 มผปวยดวยโรคจตเวชทมารบบรการเพมขนอยางตอเนอง ปญหาสขภาพและการเจบปวยดวยโรคตดตอและไมตดตอ

7

เรอรงอยในระดบสงและมแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง ดงนน ภาครฐจงตองใหความรแกประชาชนในการดแลสขภาพและปองกนโรค

1.2.3 ดานพฤตกรรมและความเปนอยของคน

ภาพท 2-3 สดสวนการคลอดบตรของมารดาวยรน พ.ศ. 2553 จ าแนก

ตามอาย ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคม

แหงชาต อางถง ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการ สอสาร ส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและ ความมนคงของมนษย. www.nesdb.go.th. (19 มนาคม 2555)

พฤตกรรมเสยงเรองการดมแอลกอฮอลในกลมเดกและเยาวชนอาย 15-24 ป มมากขน เนองจากสภาพแวดลอมทสามารถหาซอไดงายขนและยงพบวา คนไทยมอตราการดมแอลกอฮอลทเพมสงมากขนในแตละปทางดานการใชเทคโนโลยทไมเหมาะสมในเดกวยรนมเพมมากขน โดยมสาเหตมาจากการขยายตวของเครอขายทางสงคมในโลกออนไลนมากขน สงผลตอความมนคงและความปลอดภยตอชวตเดกและเยาวชนอยางมากมาย สดสวนการคลอดบตรของมารดาวยรนมแนวโนมทเพมสงขน โดยอตราการคลอดบตรของหญงไทยอายต ากวา 20 ป เพมสงกวาเกณฑขององคการอนามยโลก และมสถตสงสดในเอเชย สงผลกระทบตอปญหาสขภาพมารดาและการพฒนาการของเดกทเกดมา รวมทงปญหาสงคมในเรองของการท าแทงและการเลยงดทไมเหมาะสมเพมขน

8

1.2.4 ดานความมนคงทางสงคม ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

รายงานวา ในไตรมาสท 4 ป 2554 ภาวะสงคมไทยเรองเกยวกบคดอาญาโดยรวมเพมขนโดยเฉพาะยาเสพตด กลมวยรนอาย 15-19 ป มการเสพยาทเพมขนโดยเฉพาะยาไอซ ภาครฐและภาคเอกชนตองใหความสนใจพรอมกบออกกฎหมายทระบถงความรบผดทชดเจนขน ดานอบตเหตจราจรทางบกมจ านวนลดลง แตอนตรายถงขนเสยชวตมเพมมากขน โดยกลมเยาวชนและแรงงานทมพฤตกรรมขบขทไมเหมาะสมมเพมมากขน ภาครฐและเอกชนควรสนบสนนใหสรางคานยมความปลอดภยในการใชรถใชถนนในสงคม รวมทงตดตามและผลกดนใหเกดการบงคบใชกฎหมายอยางเครงครด

1.3 สภาวะสงแวดลอม ส านกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (2553) ไดรายงานสถานการณคณภาพสงแวดลอมวา สถานการณทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศไทยในชวงทผานมามปญหาในหลายดาน ไมวาจะเปนความเสอมโทรมของการใชทดนผดประเภท และการขาดการกระจายการถอครองทดน นอกจากนการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพมแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง ซงประเทศไทยตองใชความพยายามในการอนรกษความหลากหลายทางชวภาพ โดยสนบสนนการศกษาวจยและตระหนกใหประชาชนเหนความส าคญของการอนรกษความหลากหลายทางชวภาพมากขน ประเทศไทยมสดสวนของการปลอยกาซเรอนกระจกเปนจ านวนมากกอใหเกดปญหามลพษอากาศดานปญหาการจดการขยะทย งไมสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพและทวถง ซงเปนปญหาส าคญในเมองใหญและแหลงชมชน ดานปญหาสงแวดลอมชมชนเกดจากการเพมขนของประชากรไมสอดคลองกบศกยภาพของทรพยากรธรรมชาตและบรการขนพนฐาน เนองจากเศรษฐกจขยายตวประชากรจงยายถนฐานเขาสเมองเพมขน ปญหาสงแวดลอมชมชนทส าคญเชน ปญหามลพษตางๆ ปญหาชมชนแออด และปญหามลทศน การด าเนนชวตของมนษยกบสงแวดลอมจงเปนสงทตองด าเนนควบคกนไปพรอมกนอยางหลกเลยงไมได ดงนน การวเคราะหการเปลยนแปลงของสภาพสงแวดลอมจงตองพจารณาในการจดรปแบบของสงคมและกจกรรมทางเศรษฐกจเพอการด ารงชวตของประชาชน ดวยเหตนการด าเนนมาตรการดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงตองเปนไปภายใตเงอนไขของการใชประโยชนอยางยงยนมากกวาการอนรกษเพยงอยางเดยว

9

2. ภาคเอกชนผประกอบการประเภทตางๆ 2.1 สภาวะเศรษฐกจ

ภาพท 2-4 การบรโภคและการลงทนภาคเอกชน ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย อางถง ส านกงานคณะกรรมการ พฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. www.bot.or.th. (19 มนาคม 2555)

จากผลกระทบของมหาอทกภยในป 2554 ทเกดขน ดานภาคอตสาหกรรม

ไดรบผลกระทบอยางรนแรง เนองจากอตสาหกรรมยานยนตและอตสาหกรรมผลตชนสวนบางพนทโดนน าทวม กอใหเกดความเสยหายอยางมากมายในป 2554 ไตรมาสท 4 ภาคอตสาหกรรมไดรบผลกระทบอยางหนกจากการทน าทวมโรงงานในบางแหงของไทย ซงเปนศนยกลางการผลตอตสาหกรรมส าคญ และมเครอขายการผลตทซบซอน เชน ยานยนต อเลกทรอนกส ฮารดไดรฟ และเครองใชไฟฟา สงผลใหการผลตหยดชะงก ขาดแคลนชนสวน และสงผลตอการคมนาคมขนสง

10

ภาพท 2-5 รายไดเกษตรกร ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย อางถง ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร. www.bot.or.th. (19 มนาคม 2555)

ทางดานภาคเกษตรกรรม ถงแมวาผลผลตในภาคกลางจะไดรบผลกระทบ

จากมหาอทกภยโดยเฉพาะขาว แตผลผลตเกษตรอนๆ ยงคงขยายตวตามการเพมพนทเพาะปลก ซงเมอประกอบกบราคาสนคาเกษตรทยงมขยายตวด สงผลใหรายไดเกษตรกรขยายตวตอเนองจากปกอน

ส าหรบในภาพรวม ปญหาในภาคการผลตท าใหสนคาขาดแคลน สงผลใหการบรโภคและการลงทนภาคเอกชนทขยายตวดในชวงสามไตรมาสแรกตองสะดดลง แมปจจยสนบสนนการบรโภคและการลงทนจะยงคงอยในเกณฑด ไมวาจะเปนรายไดทงในและนอกภาคเกษตร ความเชอมนของทงผบรโภคและนกธรกจ รวมทงภาวะการเงนมการคลายตวลง

2.2 สภาวะสงคม (ดงแสดงในภาพหนาถดไป)

11

ภาพท 2-6 จ านวนผวางงาน ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต อางถง

ส านกงานสถตแหงชาต. http://social.nesdb.go.th (19 มนาคม 2555)

ปจจบนประเทศไทยก าลงพฒนาเปนประเทศของอตสาหกรรม ท าใหภาคเอกชนเขามามบทบาทมากขน แตปลายป 2554 ภาคเอกชนนนไดประสบกบวกฤตอทกภย ท าใหการด าเนนงานตองหยดชะงกลง และมผลกระทบในดานตางๆ ทส าคญคอ คนงาน จากภาพจะเหนไดวาอตราการวางงานมจ านวนทลดลงอยในระดบต ารอยละ 0.6 เพราะภาคเอกชนตองใชแรงงานเพอเขามาฟนฟกจการใหสามารถกลบมาด าเนนกจการได

ภาพท 2-7 รอยละของประชากรอาย 6 ป ขนไปทใชคอมพวเตอร

อนเตอรเนต และโทรศพทมอถอ ทมา: ส านกงานสถตแหงชาต. www.nso.go.th. (19 มนาคม 2555)

12

นอกจากนสภาพสงคมในปจจบนเปนสงคมเมอง มรปแบบการใชชวตทเรงรบ รกความสะดวกสบายและความรวดเรวมากขน ท าใหภาคเอกชนตองหนมาใหความสนใจเพอตอบสนองตอความตองการของกลมผบรโภคมากขน เปนการสรางรายไดและขยายฐานลกคา อกทงในการสอสารทรวดเรวขนโดยผานเทคโนโลยทสามารถครอบคลมทกกลมผบรโภค จากภาพ พบวา มประชากรเพมขนทกปในการใชเทคโนโลยดานการสอสาร ท าใหภาคเอกชนจ าเปนตองใหความส าคญเรองการสอสารกบผบรโภคมากขน นนหมายถง ภาคเอกชนตองแบกรบภาระทางดานตนทนเพอใชในการสอสาร โฆษณา หรอใชในการตดตอท าใหสนคาหรอการบรการของภาคเอกชนเขาถงกลมผบรโภคมากขน

2.3 สภาวะสงแวดลอม ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (2555) ไดรายงานสภาวะสงแวดลอมของภาคเอกชนในประเทศไทยวา สถานการณดานทรพยากรธรรมชาตและสภาพแวดลอมของประเทศไทยในปจจบนมแนวโนมเสอมโทรมรนแรงขนจากการเปลยนแปลงทงในดานกายภาพ การใชประโยชน การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ สงผลใหสถานการณและแนวโนมความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทวความรนแรง โดยเฉพาะการขาดแคลนน า รปแบบและพฤตกรรมการบรโภคทฟมเฟอยทงในภาคประชาชนและภาคการผลต ท าใหมการใชทรพยากรอยางสนเปลอง ไมคมคา และมปรมาณของเสยเพมขน ปจจบนภาคธรกจเอกชนไดมสวนส าคญอยางยงในการดแลรกษาและฟนฟสงแวดลอม ซงภาคเอกชนเองไดมการจดโครงการเพอรณรงคเกยวกบสงแวดลอมมากมาย รวมไปถงลดการใชทรพยากรธรรมชาตเพอลดภาวะโลกรอนอยางยงยน ดงนน ภาคเอกชนจ าเปนตองใหความส าคญกบสงแวดลอมในประเทศไทยเปนอยางมาก เพราะหากไมมทรพยากรเหลออย ภาคเอกชนกจะไมสามารถด าเนนการผลตได อกทงการดแลรกษาสงแวดลอมยงเปนการสรางภาพลกษณทดในสายตาผบรโภคอกดวย ภาคธรกจเอกชนจะตองด าเนนการเปลยนแปลงโลกทศนเกยวกบสงแวดลอมธรรมชาตอยางเรงดวน ภาคธรกจเอกชนจะตองมแนวทางทกระตนให บรษทตางๆ ด าเนนโครงการจดระบบการศกษาสงแวดลอมใหแกบคลากรทกระดบทกสาขาและทกฝาย เพอสรางความเขาใจรวมกนเกยวกบแนวคด คานยม และแนวปฏบตเกยวกบระบบการจดการทางสงแวดลอม

13

ปจจยทสงผลกระทบตอศกยภาพการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐและเอกชน 1. ความตกต าทางศลธรรม

ภาพท 2-8 รอยละของผบรโภคทประสบปญหาจากการซอหรอใชบรการในป

2554 ทมา: ระบบฐานขอมลดานสงคมและคณภาพชวต. www.nesdb.go.th. (18 มนาคม 2555)

ภาพท 2-9 จ านวนคดอาญาในสงคมไทยรายไตรมาสป 2551-2554 ทมา: ระบบฐานขอมลดานสงคมและคณภาพชวต. www.nesdb.go.th.

(18 มนาคม 2555)

14

เกรยงศกด เจรญวงศศกด (2546) กลาววา ในปจจบนสภาพความเสอมถอยดานคณธรรมจรยธรรมในสงคมไทยเรมเขาสภาวะวกฤต สะทอนไดจากพฤตกรรมของคนในสงคม วกฤตดานคณธรรมจรยธรรมทตกต านนสะทอนในหลายๆ ดาน เชน ปญหาการขาดความรบผดชอบของภาคธรกจ โดยดไดจากภาพท 2-8 แสดงถงผลกระทบทผบรโภคประสบปญหาจากการบรโภคผลตภณฑ ซงประชาชนยงมความเสยงสงในการบรโภคผลตภณฑตางๆ ปญหาความรนแรงทเพมขนในสงคม ปญหาอาชญากรรมยาเสพตด โดยดไดจากจ านวนคดอาญาทมจ านวนสงขนดงแสดงในภาพท 2-9 การมบตรกอนวยอนควร การคาประเวณ เหลานลวนเกดจากศลธรรมของประชาชนในสงคมทเสอมโทรมลง ปญหาดานคณธรรมจรยธรรมนจะสงผลโดยตรงตอการพฒนาคน และสงคมไทยในอนาคตอยางไมสามารถหลกเลยงได ซงเปนปญหาส าคญทควรไดรบการแกไขอยางเรงดวน

2. การเมองและคอรรปชน

ภาพท 2-10 กราฟดชนชวดภาพลกษณคอรปชน ในป 2545- 2552 ทมา: สยามอนเทลลเจนทยนต. www.siamintelligence.com. (18 มนาคม 2555)

ดอกไมปลายปน (2553) กลาววา การเมองมอทธพลตอพฒนาการทาง

เศรษฐกจของไทยอยางหลกเลยงไมได นกลงทนในตางประเทศมนโยบายชะลอการลงทนในประเทศไทย รวมถงตดสนใจยายไปลงทนทประเทศเพอนบาน เนองจาก

15

การเมองไทยมความวนวายไมสงบนง เกดเหตการณตางๆ ทางดานการเมอง ไดแก การปฏวตการยดสนามบนนานาชาต ท าใหสงสนคาออกไมได การประกาศใช พ.ร.ก. ฉกเฉน ท าใหบรษทไมสามารถท าการผลตมากกวา 8 ชวโมงได จงสงผลกระทบตอการด าเนนธรกจ เกดการจลาจลระหวางกลมคนเสอสตางๆ เกดการชมนมทางการเมองขน สงผลกระทบตอความเชอมนของนกลงทน ท าใหสรางความเสยหายตอเศรษฐกจ

ปญหาการคอรปชนของไทยยงคงเปนปญหาส าคญททวความรนแรงมากขน จากการจดอนดบภาพลกษณคอรปชนโลกขององคการเพอความโปรงใสนานาชาต ประเทศไทยตกอนดบจากอนดบท 78 ในป 2553 เปนอนดบท 80 ในป 2554 ซงวดจากดชนชวดภาพลกษณคอรปชน (Corruption Perceptions Index: CPI) แสดงในภาพท 2-10 ปญหาคอรปชนเปนตวกดกรอนการเจรญเตบโตของเศรษฐกจโดยรวม

3. ความลมสลายและลมเหลวของระบบทนนยม

ภาพท 2-11 ตวอยางของระบบทนนยม ทมา: นฐนนท. http://nithinan-note.exteen.com. (21 มนาคม 2555)

16

มายเฟรสอนโฟ (2552) ไดกลาวไววา สงคมของโลกทนนยมนนมหลกการทให เสรภาพ โดยทกลไกตลาดจะเปนตวก าหนดความเปนไปของทกสงทกอยาง แมกระทงความสมพนธของผคนในสงคม ตลอดจนผลตภณฑในตลาดจะถกก าหนดวาภายใตเงอนไขและผลตภณฑใดจะถกแลกเปลยน ตลาดแรงงานจะเปนตวก าหนดคณสมบตและคาแรงงาน ทงสนคาแรงงานและทกษะของมนษยทเปนประโยชนจะถกน ามาแลกเปลยนอยางเสรภายใตเงอนไขของตลาด ผลตภณฑใดกตามจะไมมคณคาทางเศรษฐกจเลยหากไมมความตองการผลตภณฑนนในตลาด แรงงานและทกษะของมนษยกเชนกนจะไมมคณคาอนใดเลยหากไมมความตองการของแรงงานและทกษะนนในตลาด เจาของทนสามารถทจะจางแรงงานและสงการใหผใชแรงงานเหลานนผลต เพอใหเกดผลก าไรจากการลงทน ผใชแรงงานจะตองรบจางนายทน มฉะนนกจะไมสามารถหาเลยงชพได โครงสรางทางเศรษฐกจเชนนเปนผลสะทอนของระดบการใหความส าคญของคณคาตางๆ โดยมเงนทนสงการแรงงาน และแรงงานท าการผลตสงของทไมมชวตทในบางครงอาจมคามากกวาแรงงานของตวผผลตเองทยงคงมชวตอย

ซงการเกดขนของสงคมแบบทนนยมยอมกอใหเกดปญหาตางๆ ตามมามากมาย เชน ปญหาความไมสมดลของความเจรญ เนองจากการพฒนาของสงคมแบบทนนยมสงผลตอการพฒนาดานอตสาหกรรมมากกวาการพฒนาดานการเกษตร จงท าใหเกษตรกรหนมาท างานทางดานอตสาหกรรมมากขน ตลอดจนปญหาการพฒนาอยางไมทวถง จงท าใหเกดการยายถนฐานของคนเพอแสวงหาแหลงชมชมทมความเจรญทมากกวา จงส งผลใหเกดปญหาการละทงถนฐาน ตลอดจนการพฒนาอตสาหกรรมทมากจนเกนไปยอมท าใหเกดปญหาการกดราคาสนคาทางการเกษตรใหอยในราคาทต า เพอการท าก าไรของพวกนายหนา

ตลอดระยะเวลาการพฒนาทนนยมในสงคมไทยจะพบวา เปนความรวมมอระหวางทนทองถนรฐและตางชาตในการแสวงหาผลประโยชนจากสงคมไทย ทนไมไดสร างความสมพนธท ดและพฒนาชวตความเปนอย ของชาวบ าน อกท งกระบวนการพฒนาทนนยม ท าใหชนชนลางในสงคมไทยไมมกนและอดอยาก ทนนยมไมไดน าเอาประชาธปไตยเขาสสงคมไทยแตกลบสงเสรมระบบเผดจการเสยดวยซ า ดงนน กลมคนทผลกดนประชาธปไตยนนกลบเปนพวกปญญาชนและชนชนลาง ผซงเสยเปรยบจากการพฒนาเสยมากกวา ระบบทนนยมมแนวคดวามนษยตองซอ ตองร ารวย ตองมเงนในการซอจบจายใชสอย เนนทอ านาจเงนเพอความอยรอด

ประเทศสหรฐอเมรกาถอเปนตนแบบของเศรษฐกจแบบทนนยมเสร และเรมแผขยายอ านาจทางเศรษฐกจออกไปตามประเทศตางๆ ทวโลก โดยเฉพาะหลงจากทระบบสงคมนยมและคอมมวนสตของสหภาพโซเวยตไดพายแพและลมสลายลงไป

17

อเมรกาไดรกเขาสประเทศตางๆ โดยใชนโยบายเปดการคาเสรและมสทธเทาเทยมกนในการด าเนนการทางธรกจในแตละประเทศ ประเทศไหนทยงคงปดไมเปดใหอเมรกาเขาไปลงทนไดกมกจะถกโจมตวาไมเปนประชาธปไตย หรอถาเขาไปสประเทศนนๆ แลวไมมชองโอกาสใหรกเขาไปสธรกจส าคญๆ เพอหวงทรพยากรธรรมชาตจากผอน อเมรกากมกจะใชวธดสเครดตความเชอมนในการลงทนหรอบอยคอตการสงสนคาเขาไปขายในอเมรกาเอง ยงไมรวมถงการพยายามรกคบเขาสประเทศในแถบตะวนออกกลาง เพอมงผลประโยชนดานพลงงานเปนหลก

อยางไรกตามหากมองในแงดแลวกจะเหนวา ทนนยมเสรนนชวยท าใหเศรษฐกจทวโลกเตบโต และมการแขงขนอยางเสร สรางบคลากรทมความสามารถขนมาในระบบเศรษฐกจเปนจ านวนมาก แตระบบทนนยมหาไดมขอดเพยงอยางเดยวไม ทนนยมนนๆ มขอเสยพอๆ กบขอด โดยเฉพาะในประเทศก าลงพฒนาทวโลกทตางพยายามทจะใชนโยบายระบอบทนนยมเลยนแบบสหรฐจนตองพงทลายทางเศรษฐกจมาแลว รวมถงประเทศไทยในชวงวกฤตเศรษฐกจในป 2540

การพงทลายลงของระบอบทนนยมทเชอกนวา เสรทน าโดยสหรฐฯ ดงกลาวน สาเหตเกดจากการทบรษทตางๆ ไรซงหลกธรรมาภบาล มงหวงแตผลก าไรและการขยายตวทางธรกจ โดยเฉพาะสถาบนการเงนทตองการลงทนเพอเกงก าไรและขยายการลงทน เฉพาะอยางยงการปลอยสนเชอดานอสงหารมทรพยเปนจ านวนมากใหกบลกคาทดอยคณภาพโดยไมคดถงผลกระทบทจะตามมา และไมมการควบคมดแลของทางภาครฐ สงผลใหเศรษฐกจเปนแบบฟองสบและแตกในเวลาตอมา ดไดจากกรณ เลหแมน บราเธอรส ทถอเปนการลมละลายครงรนแรงทสดของสหรฐอเมรกาดวยทรพยสน 691 พนลานดอลลารสหรฐ โดยไดยนลมละลายไปเมอวนท 15 กนยายน 2551 การลมละลายครงนเกดจากการทบรษทในเครอทชอวา บเอนซ มอรทเกจ (BNC Mortgage) ไดปลอยกใหกบลกคาทไมมคณภาพในดานอสงหารมทรพย ท าใหเกดหนเสยจ านวนมากตามมา สงผลใหตองปดตวลง จนสงผลกระทบมาถงเลหแมน บราเธอรส ทตองรบภาระและประสบปญหาการขาดทนอยางหนก สงผลใหบรษทตองลมละลายในทสด ปญหาเหลานเกดจากการเกงก าไรในตลาดอนพนธและลกหนไมสามารถช าระหนได จนท าใหเกดปญหาสภาพคลองและเงนหมนเวยนในระบบ รวมถงการทจรตคอรปชนผลประโยชนทบซอนภายในองคการทเปนสวนส าคญของการพงทลายของธรกจ

อยางไรกตามในความเปนจรงไมเพยงแตในสหรฐฯ เทานนทไดรบผลกระทบจากปญหาในระบอบทนนยมดงกลาวน แตผลกระทบยงกระจายตวออกเปนลกโซกอปญหาเศรษฐกจในระดบโลกตามมา สวนหนงเนองมาจากเครองมอทางการเงนและการลงทนทถกผลตขนมาอยางสลบซบซอนและมบทบาททส าคญยงในระบอบดงกลาวน

18

ซงไดดงดดใหคนจากทวทกมมโลกเขามาเกยวของโดยตรงกบทนนยม เมอธรกจทนนยมของสหรฐฯ เหลานไดแตกลง ท าใหหนไมพนทผลกระทบจะตองแผออกเปนวงกวางไปทวโลกและสรางปญหาอยางหนก การเตบโตในแนวทางของทนนยมทนบถอเงนและความมงคงเปนพระเจาโดยไมมขอบเขตของสหรฐฯ ดงกลาวน จงเปนสงทไรความยงยน อาจไมเกนเลยไปนกทจะกลาวไดวาการลมละลายลงของธรกจขนาดใหญของสหรฐฯ เหลานไดแสดงนยยะใหเหนถงความออนแอและทรดโทรมลงของสหรฐฯ ชาตทคร งหนงไดภาคภมใจในชยชนะของระบอบทนนยมของตนเองทมตอสงคมนยมและคอมมวนสตทสหรฐฯ ไดเคยประณามวาเลวรายและตอสมาอยางเอาเปนเอาตาย

4. ความตกต าทางการศกษา

ภาพท 2-12 ระดบความรเรองความสามารถดานการอาน (literacy), ผลการประเมน PISA ป 2009 ทมา: สฤณ อาชวานนทกล. www.tcijthai.com. (21 มนาคม 2555)

สฤณ อาชวานนทกล (2554) กลาววา การศกษาไทยอยในขนวกฤต เดกไทยโดยเฉลยมทกษะในการคดวเคราะหและแยกแยะขอมลต ามาก โดยดจากการสงเกตพฤตกรรมของเดกแบบสอบทาง การศกษาแหงชาตขนพนฐาน (O-NET) หรอโครงการประเมนผลนกเรยนนานาชาตแสดงใหเหนถงศกยภาพดานการศกษาของไทยแยลงมาก สงผลกระทบตอศกยภาพทจะกอใหเกดการแขงขนกบนานาประเทศ

19

ประเดนส าคญคอ การศกษาของไทยทแยลงเรอยๆ นโยบายของประเทศไทยจงมการก าหนดรากฐานการศกษาในดานภาษา เนองจากเดกไทยมการใชภาษาไทยในทางทผด มการสะกดค าทไมตรงตามรปแบบ และเรมไมคอยใหความส าคญกบภาษาไทย ประกอบกบเดกไทยมความรความเขาใจในภาษาองกฤษ ซงเปนภาษาสากลทใชในการสอสารกนทวโลกนนคอนขางต า รวมทงไมสามารถใชในการสอสารไดดเทาทควร และผใหญสามารถใชภาษาองกฤษในการสอสารไดเพยงแคประโยคสนๆ นอกจากนเดกไทยไมสามารถน าความรทไดรบจากการศกษามาใชในการคดวเคราะหเพอน าไปใชในการปฏบตงานไดจรง เนองจากการศกษาของไทยในปจจบนไมไดใหความรความเขาใจในแตละเรองอยางลกซง เชน การศกษาของไทยใหนกเรยนไดเรยนหนงสอในหลายๆ วชาในแตละวน รวมถงจ านวนชวโมงในแตละรายวชามเวลาในการเรยนนอย และไมไดใหนกเรยนมการศกษาหรอสนบสนนในเรองทนกเรยนใหความสนใจเปนพเศษ และในเรองสถานททสนบสนนการศกษาของไทยนนไมมสถานทเพยงพอตอการรองรบจ านวนบคลากรทใหความสนใจเขาใชบรการ ซงสถานททพรอมตอการใหบรการสนบสนนในเรองการศกษามกจะอยใ นพนทกรงเทพมหานครและตามตวเมองทส าคญเปนสวนใหญ

จากทไดกลาวมาขางตน สงนจะเปนผลกระทบตอประเทศไทย หนวยงานของภาครฐ และหนวยธรกจทกหนวย เพราะเดกไทยทส าเรจการศกษาจะกลายเปนทรพยากรบคคลทเปนเสมอนก าลงส าคญทจะสามารถขบเคลอนธรกจแตละองคการใหเกดประสทธภาพ แตความตกต าทเกดขนเหลานมพนฐานและตนทนทางการศกษาทแตกตางกนน าไปสความเลอมล าของการศกษาทส าคญในการพฒนานนคอ การพฒนาบคลากร ซงบคลากรจะตองมความรความเชยวชาญ มการถายทอดประสบการณซงกนและกน และจะตองมการด าเนนการอยางตอเนองและสม าเสมอ และยงสามารถสงผลตอองคการธรกจใหสามารถขบเคลอนไปไกลไดอกดวย

5. การเปดเสรประเภทตางๆ การเปดการคาเสรเปนการรวมตวกนของประเทศตางๆ ทตกลงกนท าการคา

เสรโดยในแตละประเทศจะเลอกผลตสนคาทตนมประสทธภาพในการผลตสงสดและตนทนต า ซงการท าการคาเสรจะชวยใหประเทศตางๆ ไดรบผลประโยชนเปนอยางมาก ทงการลดการกดกนทางดานภาษ และการลดขอกดกนทางดานการคา ทงนมองคการหลกๆ ทเปดการคาเสร ดงน 5.1 องคการการคาโลก

20

ภาพท 2-13 องคการการคาโลก (World Trade Organization: WTO) ทมา: Gladstone Thurston. www.thebahamasweekly.com. (23 March 2012)

ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร (2554) รายงานวา องคกรการคาโลก (World Trade Organization: WTO) เปนเวทในการเจรจาลดอปสรรคและขอกดกนทางการคา มกฎระเบยบการคาระหวางประเทศ และสรางความเขมแขงใหแกกระบวนการยตขอพพาททางการคาระหวางประเทศ นอกจากนยงถอเปนกลไกการตรวจสอบและทบทวนนโยบายการคาของประเทศสมาชก การทประเทศไทยเปนสมาชกองคกรการคาโลกจะสงผลกระทบทงในเชงบวกและเชงลบใหแกธรกจในประเทศ นอกจากนประเทศไทยยงไมสามารถก าหนดเงอนไขในเรองการก าหนดอตสาหกรรมทมสทธน าเขาได เมอพจารณาแลวจะเหนไดวาประเทศไทยอาจมตนทนทเพมมากขนจากการเปนสวนหนงขององคกรการคาโลก จากการทประเทศไทยตองน าเขาสนคามากขน ท าใหผคนภายในประเทศมทางเลอกทหลากหลายธรกจในประเทศไทยตองมการปรบปรงสนคาของตนเองใหดกวาตางประเทศ ท าใหเสยตนทนในการพฒนาและปรบปรงสนคาของตนเองเพมขน ภาครฐจงตองมการเรงสรางความนยมในสนคาไทยใหมากขน

21

5.2 เขตการคาเสร

ภาพท 2-14 นโยบายเขตการคาเสร (Free Trade Area: FTA)

ทมา: Docstoc. www.docstoc.com. (19 March 2012)

กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ (2552) รายงานวา เปนการรวมกลมทางเศรษฐกจเพอลดภาษศลกากรระหวางกนภายในกลมใหเหลอนอยทสด การท าเขตการคาเสรนนจะสงผลกระทบท าใหประเทศไทยเกดการเปลยนแปลงโครงสรางทางดานการคา ท าใหมการขยายการคาในระหวางประเทศทท าเขตการคาเสรมากยงขน ซงโดยสวนใหญแลวจะท าใหประเทศไทยสงออกสนคาไปยงประเทศมหาอ านาจไดมากขน นอกจากนการท าเขตการคาเสรจะชวยใหประเทศไทยสามารถลดอปสรรคทางดานการคาและการลงทน และยงถอเปนการสรางพนธมตรทจะเกอกลกนทางเศรษฐกจกบประเทศอนอกดวย แตทงนประเทศไทยจะตองเผชญกบผลกระทบทางดานลบทจะเกดขนคอ ทงภาครฐและภาคเอกชนจะตองใหความสนใจกบผผลตไทยทมประสทธภาพในการแขงขนกบตางประเทศในระดบต า ซงจ าเปนจะตองเรงปรบปรงศกยภาพและมาตรฐานการผลต

22

5.3 ประชาคมอาเซยน

ภาพท 2-15 ประชาคมอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC)

ทมา: สมาพนธโลจสตกสไทย. www.thailog.org. (19 มนาคม 2555)

ประชาคมอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) เปนการรวมกลมของความรวมมอทางเศรษฐกจในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต มแผนจะพฒนาในป 2558 มกรอบความรวมมอทก าหนดไว 3 สวนหลก ซงประกอบดวย ดานเศรษฐกจ ดานการเมองความมนคง และดานสงคมวฒนธรรม โดยจะมการรวมกนเปนตลาดและฐานการผลตเดยวกน สนคา บรการ การลงทน แรงงานฝมอรวมถงปจจยการผลตตางๆ สามารถเคลอนยายไดอยางเสรภายใตกรอบกฎเกณฑ กตกาทตกลงกน ซงเปนผลดตอทกฝายไมวาจะเปนผบรโภค เกษตรกร นกธรกจ ผสงออก-น าเขา และนกลงทน

หนงสอพมพฐานเศรษฐกจ (2554) ไดรายงานขาวถงผลการส ารวจของมหาวทยาลยหอการคาไทยเมอป พ.ศ. 2553 พบวาเกอบ 80% ของผประกอบการไทยยงไมรจกประชาคมอาเซยน (AEC) แตในปจจบนเรมมการรจกมากขนการใชประโยชนยงคอนขางนอยโดยเฉพาะผประกอบการทเปนธรกจขนาดยอม (SMEs) ดงนนกระทรวงพาณชยจงไดมการหารอรวมกบหนวยงานทเกยวของทงภาครฐและเอกชน เพอเตรยมความพรอมเพอรบมอกบประชาคมอาเซยนอก 3 ป ขางหนา ตงแตการเจรจาจดท าแผนงานทอาเซยนจะกาวไปสประชาคมอาเซยน รวมถงการปฏบตตามแผนงาน และแนวทางรองรบผลกระทบ แตปจจบนประเทศไทยยงประสบปญหาหลายดาน ทงการเมอง ความปรองดองของคนในชาต อกทง

23

ยงตองเรงฟนฟประเทศครงใหญหลงน าลด ซงตองใชงบอกมหาศาล และภาคเอกชนทยงมความกงวลเรองแผนธรกจเพอรบมอกบน าทวมทอาจเกดขนอกครง ตนทนการผลตทสงขนจากการปรบขนคาแรงของรฐบาล ปจจยตางๆ เหลานสงผลกระทบตอการเตรยมพรอมของภาครฐและเอกชนพอสมควร ดงนนภาครฐและภาคเอกชนจงควรมการบรหารจดการเพอรบมอกบผลกระทบตางๆ ทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา

6. ความเสอมโทรมของระบบนเวศน จากการเพมขนของประชากรโลก ประกอบกบกระแสโลกาภวตนทกอใหเกด

การเคลอนยายทนทส าคญ ไดแก ประชากรในพนทและประชากรแฝง ทนการเงน ทนอ านาจ ซงการเคลอนยายทนดงกลาวท าใหเศรษฐกจและสงคมเปลยนแปลงอยางรวดเรว ภาวะการแขงขนทางการคารวดเรวและรนแรงมากขน ทงนประเทศไทยจงไดรบผลกระทบจากการกระแสโลกาภวตนทงในดานดและไมดอยางหลกเลยงไมได โดยเฉพาะทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทเสอมโทรมลง เน องจากการใชทรพยากรธรรมชาตอยางสนเปลอง และขาดมาตรฐานในการจดการสงแวดลอมอยางจรงจง น าไปสการขาดสมดลของระบบนเวศน 6.1 การลมเหลวของรฐบาลในการควบคม

ส านกงานคณะกรรมการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (2555) กลาววา สถานการณทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศไทย ไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงในบรบทโลกและปจจยภายในประเทศ ทงเรองของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ การเพมขนของประชากร การพฒนาเศรษฐกจทมงการเจรญเตบโตและการแขงขนทางดานการคาและการลงทน ท าใหมการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตเกนศกยภาพในการรองรบของระบบนเวศ ในขณะทขดความสามารถของการบรหารจดการและเครองมอทางนโยบาย เชน ฐานขอมล กฎระเบยบ การบงคบใชกฎหมายเกยวกบสงแวดลอม และเครองมอทางเศรษฐศาสตรยงไมสามารถน ามาใชไดอยางมประสทธภาพ เนองจากการบรหารจดการทรพยากรและสงแวดลอมในปจจบนยงคงลมเหลวขาดการบรณาการรวมกนระหวางหนวยงานรบผดชอบทเกยวของ การก าหนดเครองมอและกลไกในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเปนแบบแยกสวน ระบบการจดการขอมลดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมยงไมเปนมาตรฐาน ไมครอบคลม และขาดการเชอมโยงกบขอมลดานเศรษฐกจและสงคม กฎหมายมลกษณะของการบรหารจดการทรพยากรรายสาขา ขาดประสทธภาพในการบงคบใช ขาดความเปนธรรม และไมโปรงใส นอกจากนยงมปญหาการทจรตคอรรปชน และความไมเปนธรรมในการจดสรรทรพยากร เชน ทดน น า และปาไม เปนตน สงผลใหเกด

24

ความไมไววางใจในการบรหารจดการของภาครฐ ในขณะทเกดชองวางทางนโยบายในการบรณาการระหวางการอนรกษสงแวดลอมกบการพฒนาเศรษฐกจ ประกอบกบความออนแอของกลไกการจดการสงแวดลอมและการบงคบใชกฎหมาย และความไมมประสทธภาพของเครองมอก ากบและควบคมในการบรรเทาผลกระทบของโครงการขนาดใหญ สงผลใหเกดผลกระทบมากมายจากโครงการพฒนาเศรษฐกจขนาดใหญของทงภาครฐและเอกชน อกทงรฐบาลไมใหความส าคญกบการจดการสงแวดลอมเทาทควร ซงเปรยบเทยบกบตางประเทศ เชน ประเทศองกฤษ ญปน หรออเมรกา ไดใหความส าคญกบการดแลสงแวดลอมและการพฒนาอยางยงยน ทงในภาครฐและภาคธรกจ เหนไดจากการน าหลกการบญชบรหารสงแวดลอม (EMA) มาใชอยางเปนมาตรฐานในภาคธรกจ รวมไปถงการจดท าบญชเพอการพฒนาอยางยงยน (accounting for sustainability) เปนตน ซงปญหาทเกดขนเหลานสงผลกระทบตอความเปนอยของประชาชนและคณภาพสงแวดลอม และน าไปสความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม สงผลตอความสมดลของระบบนเวศโดยรวมอยางตอเนอง

6.2 ทรพยากรธรรมชาต ส านกงานคณะกรรมการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (2554) รายงานวา ทรพยากรทางธรรมชาตของประเทศไทยมความเสอมโทรมอยางตอเนองและเกดปญหาความขดแยงของการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตมากขน เหนไดจาก พนทปาไมยงคงถกบกรกอยางตอเนอง จากการเพมขนของประชากรซงตองการใชประโยชนจากทดนในการผลตทางการเกษตร เพอการอยอาศยและพฒนาโครงสรางพนฐานภายใตทรพยากรทดนมอยอยางจ ากด อกทงความเสอมโทรมของคณภาพดนทเกดจากดนเปรยวและดนเคม รวมทงการสญเสยพนทบรเวณชายฝ ง ปญหาเหลานสงผลกระทบตอความสมดลทางระบบนเวศและความหลากหลายทางชวภาพ ซงเปนแหลงพงพงเพอการด ารงชวตของชมชน และเปนพนฐานการพฒนาเศรษฐกจของประเทศในอนาคต แตรฐบาลกไมสามารถบรหารจดการทดนใหมประสทธภาพได ท าใหการใชทดนไมตรงตามศกยภาพของพนทและพนทปาไมลดลงและถกท าลายเหลอเพยงรอยละ 33.56 ของพนทท งประเทศ เกดความขดแยงในการใชประโยชน และไมสามารถแกไขปญหาผไรทท ากนไดอยางยงยน สวนทรพยากรทางทะเลและชายฝ งเกดการเสอมโทรมลงอยางตอเนองเชนกน เนองจากพนทปาชายเลนและแนวปะการงลดลงจากการถกบกรกท าลาย มการเปลยนสภาพไปใชประโยชนอนๆ การกดเซาะชายฝ งมความรนแรงมากขน ในขณะททรพยากรประมงลดลงทงในเชงปรมาณ ชนด และขนาด สวนการเพาะเลยงสตวน าชายฝ งขยายตวตอเนอง แตยงคงสรางปญหาคณภาพ

25

สงแวดลอมดานทรพยากรแรและพลงงาน เนองจากยงคงมความตองการใชเพมขนอยางตอเนอง ท าใหเกดการพฒนาทรพยากรเพอรองรบความตองการดงกลาว กอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม และทรพยากรน ามแนวโนมขาดแคลนเพมขน จากการประมาณการความตองการใชน าของประเทศทเพมขนเฉลยปละ 1,281 ลาน ลบ.ม. ในระยะ 3 ปขางหนา และปละ 2,178 ลาน ลบ.ม. ในระยะ 5 ปถดไป

6.3 ปญหาน าทวมใหญของประเทศ

ภาพท 2-16 น าทวมครงใหญในประเทศไทย ทมา: กรงเทพธรกจออนไลน. www.bangkokbiznews.com. (19 มนาคม 2555)

แมสาเหตของอทกภยครงใหญทสดในประวตศาสตรของประเทศไทยจะเกดจากภยธรรมชาตอยางพายโซนรอน ลมมรสม และรองความกดอากาศต าก าลง ท าใหมฝนตกชกจนเกดน าทวมตอเนอง น าไปสความเดอดรอนในพนทภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคตะวนออกของประเทศ และไดรบอทธพลจากพายโซนรอนพรอมกบไตฝนพดเขาสประเทศไทยตอนบนจนมฝนตกหนกถงหนกมากเปนระยะๆ จงเกดเหตการณน าทวมอยางไมเคยปรากฏมากอน แตทงนอกสาเหตหนงทส าคญคอ การบรหารจดการน าทไรประสทธภาพ ขาดการก าหนดผงเมองและการควบคมการใชประโยชนทดนทด ท าใหทวางรบน าตางๆ ถกแทนทดวยการกอสรางอาคารบานเรอนและถนนหนทาง ซงเปนการตอกย าความลมเหลวของรฐบาลในควบคมและปองกนปญหาน าทวมทเกดขน จากปญหาน าทวมประเทศครงใหญทเกดขนนน กองตดตามประเมนผล (2554) เปดเผยวา พนททประสบอทกภยและพนททมการประกาศเปนพนทประสบภยพบตกรณฉกเฉนตงแตปลายเดอนกรกฎาคม – 7 ธนวาคม ป 2554 รวมทงสน 64 จงหวด มผเสยชวต 675 ราย สญหาย 3 คน

26

ผลกระทบจากอทกภยสรางความเสยหายตอทรพยสนและรายไดของประเทศ ประมาณ 1.3 ลานลานบาท (ขอมลวนท 8 ธนวาคม ป พ.ศ. 2554) อกทงยงสงผลกระทบไปยงหลายๆ ดาน โดยเฉพาะระบบนเวศวทยาทางทะเล และแหลงพนทและพชผลทางเกษตรไดรบความเสยหาย ท าใหสขภาพอนามยของประชาชนแยลง เกดโรคระบาด ทรพยากรธรรมชาตถกท าลาย เกดแผนดนถลม และดนขาดป ยธรรมชาต เกดความเสยหายตอระบบบ าบดน าเสยและระบบก าจดขยะมลฝอย เปนตน 6.4 มลพษ เขตเมอง/เขตอตสาหกรรม/สารตกคางไปทวประเทศ

ไทยพบลกา (2554) อางถง กรมควบคมมลพษ ซงเปดเผยถงสถานการณมลพษของประเทศไทยป 2554 โดยมรายละเอยดสถานการณตางๆ ดงน 6.4.1 มลพษทางอากาศและเสยง

ภาพท 2-17 กราฟแสดงคณภาพอากาศในกรงเทพมหานครตงแตป 2535-2554 ทมา: ไทยพบลกา (2554) อางถง กรมควบคมมลพษ.

www.thaipublica.org. (19 มนาคม 2555)

ไทยพบลกา (2554) อางถง วจารย สมาฉายา อธบดกรมควบคมมลพษ ซงไดสรปสถานการณมลพษของประเทศไทยประจ าป 2554 วา สถานการณคณภาพอากาศของประเทศไทยมแนวโนมดขนเมอเทยบกบปทผานมา ปญหาหลกยงคงเปนฝนละอองขนาดไมเกน 10 ไมครอนหรอฝนขนาดเลกในบรเวณรมถนนในกรงเทพมหานครซงลดลงจากปทแลว ดงภาพท 2-17 ปญหาทรองลงมาคอ กาซโอโซนและกาซไนโตรเจนได

27

ออกไซด ซ งพบเกนมาตรฐานบรเวณรมถนนในบางพนทของกรงเทพมหานคร สวนกาซซลเฟอรไดออกไซดและคารบอนมอนอกไซดยงอยในเกณฑมาตรฐาน ดานคณภาพอากาศในเขตปรมณฑลพบวาสมทรปราการ นนทบร และปทมธาน ยงคงมปญหาฝนขนาดเลกมคาเกนมาตรฐาน สวนตางจงหวดปญหาหลกยงคงเกดจากฝนขนาดเลกและกาซโอโซน โดยพนททมปญหาฝนขนาดเลกมากทสด ไดแก สระบร รองลงมา ไดแก พะเยา พระนครศรอยธยา และเชยงราย ส าหรบกาซโอโซนพบวา มคาเกนมาตรฐานในหลายพนท โดยพนททพบเกนมาตรฐานมากทสดคอ จงหวดพระนครศรอยธยา สวนสถานการณสารอนทรยระเหยในพนทมาบตาพด พบวา มปญหาสารอนทรยระเหย (VOCs) 4 ชนดมคาเกนมาตรฐาน ไดแก สารเบนซน สาร 1,3-บวทาไดอน สาร 1,2-ไดคลอโรอเทน และสารคลอโรฟอรม ซงเกนมาตรฐานในบางชวงเวลาและบางสถาน

ดานสถานการณระดบเสยงรมเสนทางจราจรและพนททวไปในกรงเทพมหานครและปรมณฑลมแนวโนมลดลงจากปทผานมา โดยระดบเสยงเฉลย (Leq) 24 ชวโมงอยในเกณฑมาตรฐาน

6.4.2 มลพษทางน า

ภาพท 2-18 กราฟแสดงคณภาพน าผวดนทวประเทศ 2552-2554 ทมา: ไทยพบลกา (2554) อางถง กรมควบคมมลพษ. www.thaipublica.org. (19 มนาคม 2555)

28

กอนเหตการณน าทวมใหญชวงเดอนกนยายนพบวา คณภาพน าผวดนอยในเกณฑด รอยละ 30 พอใช รอยละ 42 และเสอมโทรม รอยละ 28 ตามล าดบ ซงเมอเปรยบเทยบคณภาพน า 5 ปยอนหลง พบวา คณภาพน าโดยรวมมแนวโนมดขน ยกเวนแหลงน า 3 แหลง ไดแก ระยองตอนบน พงราดตอนบน และปราจนบร เสอมโทรมลง สาเหตมาจากความสกปรกในรปสารอนทรย (BOD) เพมขน สวนแมน าสายหลกทมคณภาพน าอยในเกณฑเสอมโทรม ไดแก เจาพระยาตอนลาง ทาจนตอนกลาง และทาจนตอนลาง มสาเหตหลกมาจากน าเสยชมชน ทงนพบวา แหลงน าในทกภาคโดยรวมมคณภาพน าดขนเมอเทยบกบปทผานมา และตงแตป 2551-2554 ไมมแหลงน าใดอยในเกณฑเสอมโทรมมาก ดานคณภาพน าชายฝ งทะเลสวนใหญอยในเกณฑดและพอใชรวมกนกวารอยละ 90 เชน อาวไทยฝ งตะวนตก ฝ งอนดามน ซงเปนแหลงทองเทยวส าคญ สวนบรเวณทยงคงมปญหาคณภาพน าคอ พนทอาวไทยตอนใน บรเวณปากแมน าสายหลกจากการระบายน าททวมขงลงในแมน าเจาพระยา ทาจน บางปะกง ลงสทะเลอาวไทยตอนใน ท าใหคาความเคมลดต าลง สงผลตอสตวน าบางชนดและการเพาะเลยงฝ ง

6.4.3 มลพษกากของเสยและสารอนตราย

ภาพท 2-19 ปรมาณขยะมลฝอยจ าแนกตามพนท ทมา: ไทยพบลกา (2554) อางถง กรมควบคมมลพษ.

www.thaipublica.org. (19 มนาคม 2555) ปรมาณขยะมลฝอยทวประเทศเพมขนทกป โดยป 2554 ม

ประมาณ 16 ลานตน หรอวนละ 43,800 ตน เพมขน 0.84 ลานตน หรอ

29

รอยละ 5.5 ตามการขยายตวของชมชนและประชากรทเพมขน โดยกรงเทพมหานครมขยะมลฝอยประมาณวนละ 9,500 ตน คดเปนรอยละ 22 ของปรมาณขยะทเกดขนในแตละวน ขณะทเขตเทศบาลและเมองพทยามขยะมลฝอยประมาณวนละ 17,488 ตน คดเปนรอยละ 40 ของปรมาณขยะทเกดขนในแตละวน ขณะทเขตองคการบรหารสวนต าบลมขยะมลฝอยประมาณวนละ 16,792 ตน คดเปนรอยละ 38 ของปรมาณมลฝอยทวประเทศ

ของเสยอนตรายเกดขนประมาณ 3.12 ลานตน โดยเกดจากอตสาหกรรมประมาณ 2.4 ลานตน และประมาณ 0.73 ลานตน เปนของเสยอนตรายจากชมชน แบงเปนกลมแบตเตอร หลอดไฟ และภาชนะบรรจสารเคมประมาณ 340,000 ตน กลมซากผลตภณฑเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกสประมาณ 367,000 ตน และมลฝอยตดเชอประมาณ 41,000 ตน สวนสารอนตรายยงคงเปนปญหาทสงผลกระทบตอคณภาพชวตประชาชนเชนกน จากสถตจ านวนผปวยของกรมควบคมโรคพบวา มผปวยไดรบพษจากสารเคมประมาณ 1,934 ราย จ าแนกเปนผปวยทไดรบพษจากสารเคมดานอตสาหกรรมรวม 210 ราย โดยพนททมผปวยไดรบสารพษอนตรายทางดานอตสาหกรรมมากทสด คอ ภาคตะวนออกเฉยง เหนอ และมผปวยทไดรบพษจากสารอนตรายทางการเกษตร 1,724 ราย โดยพนททมผปวยไดรบพษจากสารอนตรายทางการเกษตรมากทสดคอ ภาคเหนอ ทงยงเกดอบตภยฉกเฉนจากสารเคม จากการขนสงสารเคม เกดในโรงงานอตสาหกรรม โกดงเกบสารเคม การลกลอบทงกากของเสย เปนตน และในเขตกรงเทพและปรมณฑลมการรองเรยนปญหามลพษมากทไดสด ไดแก มลพษทางดานอากาศ 68% ปญหามลพษทเกดขนในประเทศเหลาน สงผลกระทบตอความสมดลของระบบนเวศวทยาดวยเชนกน

30

7. คณลกษณะธรกจของประเทศไทยทไมสามารถตอบรบกบสภาวะการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของเศรษฐกจโลก

ภาพท 2-20 เปรยบเทยบลกษณะธรกจของประเทศไทยทไมสามารถตอบรบกบ

สภาวะการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของเศรษฐกจโลก ทมา: จฑามาศ ปญญพรสข. www.chula-alumni.com. (19 มนาคม 2555)

สรรคชย เตยวประเสรฐกล (2549) กลาววา ปจจบนธรกจในประเทศไทยตองเผชญหนากบคแขงทางการคาทส าคญคอ จน และเวยดนาม ทมคาแรงงานทต ากวาประเทศไทย ท าใหงานหรอธรกจทเคยมในไทยนนกลายไปเปนของคแขง เนองจากลกษณะธรกจในประเทศไทยสวนมากจะเปนการรบจางผลตสนคา ทงการรบจางใหกบผวาจางภายในประเทศหรอรบจากตางประเทศ ท าใหการด าเนนงานของธรกจขนอยกบผวาจาง เพราะผวาจางอาจจะยายฐานการผลตไปในประเทศอนทมตนทนต ากวา ประเทศไทยควรทจะมความกระตอรอรนในการจดการและพฒนาองคการ เพอทจะสามารถแขงขนกบประเทศคแขงได ซงแตละธรกจนนควรมการเตรยมการรบมอกบสภาวะเศรษฐกจทจะเกดขนในอนาคต โดยการวางแผนกลยทธของธรกจ เพอใหพนกงานรบทราบและใชเปนแมบทในการปฏบตงาน เพอใหสามารถปฏบตเพอใหบรรลวตถประสงคของธรกจ และสามารถอยในตลาดธรกจไดอยางยงยน

31

การบรหารตนทน

ภาพท 2-21 สรปปจจยทสงผลกระทบตอศกยภาพการประกอบการและแนวทางในการบรหาร

จดการเพอเพมศกยภาพทางการแขงขน ทมา: จากการวเคราะหรวมกนของกลมปญหาพเศษ (การบรหารตนทน)

การพฒนาขดความสามารถของประเทศไทยเปนไปอยางลาชา เนองมาจากความตกต าทาง

ศลธรรม การเมองและคอรรปชน ความตกต าและความลมเหลวของระบบทนนยม ความตกต าทางการศกษา การเปดเสรทางการคา ความเสอมโทรมของทรพยากร และลกษณะของธรกจทไมสามารถตอบรบการเปลยนแปลงทเกดขนได ซงสงผลตอการบรหารจดการองคกร ในการพฒนาขดความสามารถนนจะตองอาศยระยะเวลาในการฟนฟความตกต าทางดานศลธรรม การน าหลกธรรมาภบาล ความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม องคการแหงการเรยนร หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง การพฒนาทางดานสารสนเทศและการออกแบบระบบทางการบญช และการบรหารตนทนมาประยกตใชภายในองคการ เพอลดตนทนในการด าเนนงาน น าไปสการเปนผน าทางดานตนทน สามารถสรางความไดเปรยบทางการแขงขนได และจะเปนแนวทางในการน าองคกรไปสการพฒนาอยางยงยน

ปจจยทสงผลกระทบตอศกยภาพ

การประกอบการของภาครฐและเอกชน

1. ความตกต าทางศลธรรม

2. การเมองและคอรรปชน

3. ความตกต าและความลมเหลวของ

ระบบทนนยม

4. ความตกต าทางการศกษา

5. การเปดเสรทางการคา

6. ความเสอมโทรมของระบบนเวศน

7. ลกษณะธรกจทไมสามารถตอบรบกบ

การเปลยนแปลงของเศรษฐกจโลก

แนวทางในการบรหารเพอเพมศกยภาพ

การแขงขนไปสการแขงขนอยางยงยน

1. การฟนฟศลธรรม

2. หลกธรรมาภบาล

3. ความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม

4. องคการแหงการเรยนร

5. หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

6. การพฒนาทางดานสารสนเทศตางๆ

โดยเฉพาะทางการบญช

7. การออกแบบระบบบญช

8. การบรหารตนทนทดอยประสทธภาพ

32

1. ความหมายของตนทน ปยาภรณ อาสาทรงธรรม (2552) กลาววา ตนทน (cost) หมายถง มลคาของ

ทรพยากรทกจการตองสญเสยไป เพอใหไดสนคาหรอบรการกลบมา โดยมลคาของทรพยากรนนจะตองสามารถวดไดเปนหนวยเงนตรา เปนการลดลงของสนทรพยหรอการเพมขนของหนสน ซงเมอตนทนใดทเกดขนและธรกจไดใชประโยชนไปทงสนแลว ตนทนนนจะถอวาเปนคาใชจาย แตอยางไรกตามตนทนและคาใชจายนนมวตถประสงคทแตกตางกนในแงของการกอใหเกดประโยชนและการบนทกบญช หากธรกจใดมการบรหารตนทนทดแลวกจะท าใหธรกจนนไดเปรยบทางการแขงขนกบคแขงได

2. ความส าคญของตนทนทจะบงบอกความยงยนในการประกอบการ อนธดา ประเสรฐศกด (2554) กลาววา ธรกจทแตกตางกนมลกษณะของ

ตนทนทแตกตางกน ผบรหารจงตองมความรความเขาใจเกยวกบตนทนของกจการตนเอง เพอใหการน าขอมลตนทนน ามาใชในการบรหาร การวางแผนและตดสนใจ การควบคม และการจดท างบประมาณมประสทธภาพมากทสด

ตนทนเปนปจจยส าคญตอทกธรกจ เพราะตนทนทเพมขนหมายถงก าไรทลดลง แตถากจการสามารถลดตนทนลงไดกจะท าใหก าไรเพมขน และกจการสามารถสรางความไดเปรยบทางการแขงขนได หากกจการเปนผน าทางดานตนทนในตลาด ผบรหารสามารถน ากลยทธการลดตนทนไปประยกตใชใหเหมาะสมกบกจการ ซงจะมผลท าใหเกดความยงยนของธรกจ

3. การใชเครองมอทางการบรหารเพอกอใหเกดประสทธภาพสงสด

ภาพท 2-22 เครองมอทางการบรหารเพอกอใหเกดประสทธภาพสงสด ทมา: จากการวเคราะหรวมกนของกลมปญหาพเศษ (การบรหารตนทน)

33

ปยาภรณ อาสาทรงธรรม (2552) กลาววา ธรกจประสบปญหาจากภาวะเศรษฐกจทมความผนผวน ผบรหารจงตองพยายามหาวธการตางๆ ทจะท าใหธรกจสามารถอยรอดได ซงสงแรกทผบรหารจะค านงถงคอ การลดตนทนและการจดท าบญชตนทน ซงเปนขอมลทมความส าคญ เนองจากการบญชตนทนท าใหรถงตนทนของการบรหารกจกรรมหรอการท างานในฝายตางๆ ซงการจดท าบญชตนทนทดสามารถท าใหผบรหารวางแผน คาดการณ และตดสนใจไดอยางถกตอง อนจะน าไปสการวางแผนในการลดตนทนของธรกจทเกดขนไดอยางมประสทธภาพ

องคการธรกจตางๆ ตองใหความส าคญกบการมงเนนการพงตนเอง และการบรหารตนทนใหมประสทธภาพสงสด จงเกดวธการตางๆ ในการบรหารตนทนในระบบการผลต ซงประกอบดวย 5 วธ 3.1 ระบบการบญชตนทนตามกจกรรม

วรศกด ทมมานนท (2544) กลาววา ระบบการบญชตนทนตามกจกรรม (Activity Based Costing: ABC) เปนแนวคดของการบรหารตนทน ซงถอวาเปนกจกรรมทท าใหเกดตนทน จงตองมการคดตนทนและปนสวนคาใชจายตางๆ ทเกดขนเขาสกจกรรมทเกยวของ หลงจากนนจงคดตนทนของกจกรรมเขาเปนผลตภณฑจะท าใหผบรหารไดรบขอมลทถกตองยงขน นาตยา ตรร ตนดลกกล (2550) กลาววา ประโยชนจากการน าระบบตนทนตามกจกรรมมาใชมดงน

1. ชวยใหการค านวณตนทนผลตภณฑมความถกตองใกลเคยงความเปนจรง

2. ชวยในการวดผลการปฏบตงานของกจการ 3. ชวยในการลดตนทนและคาใชจายของกจการ 4. เชอมโยงกลยทธในการด าเนนงานของกจการเขากบการตดสนใจ อน

จะเปนประโยชนตอผบรหารในการพฒนากจกรรมทเปนงานหลกขององคการ

5. ใชเปนขอมลในการตอยอด เพอการจดท าการบรหารตามฐานกจกรรม (Activity Based Management: ABM) เพอใหเกดการบรหารองคการทมประสทธภาพดยงขน

3.2 การจดการหวงโซอปทาน ธนต โสรตน (2551) กลาววา ในการบรหารกลยทธ ผบรหารควรเลอกใชกลยทธทเหมาะสมกบสภาพธรกจขององคการ การน าการจดการหวงโซอปทาน ซงเปนเครองมอการบรหารมาประยกตใชใหเกดประสทธภาพนน ตองมการออกแบบโครงสรางและกระบวนการตางๆ ภายในหวงโซอปทานอยางเหมาะสม

34

และครอบคลม เพอการก าหนดกระบวนการทสอดคลองกบกลยทธ แลวจงท าการระบประเภทของเทคโนโลย สงเสรมการด าเนนงานในแตละกระบวนการ รวมทงการพจารณาบคลากรใหมลกษณะทสอดคลองกบงานในแตละกระบวนการ วธการดงกลาวนจะชวยใหผปฏบตงานสามารถมองหวงโซอปทานไดทงระบบอยางแทจรง

3.3 ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง (sufficiency economy) เปนอกเครองมอทน ามา ใชในการบรหารตนทน เพอความยงยนในการประกอบการ และพรอมรบมอตอการเปลยนแปลงในยคโลกาภวฒนจากปญหาความตกต าทางศลธรรม การเมอง และคอรปชน เปนตน ดร.สเมธ ตนตเวชกล (2554) กลาววา เศรษฐกจพอเพยงเปนเศรษฐกจทสามารถอมชตวเองได ใหมความพอเพยงกบตวเอง อยไดโดยไมเดอดรอน ซงตองสรางพนฐานทางดานเศรษฐกจของตนเองใหดกอนคอ ใหตนเองสามารถอยไดอยางพอกนพอใช มไดมงหวงทจะสรางความเจรญ ยกเศรษฐกจใหเจรญอยางรวดเรวแตเพยงอยางเดยว การประยกตใชแนวคดเศรษฐกจพอเพยงประกอบดวย ความพอประมาณคอ องคการตองรจกใชเทคโนโลยทเหมาะสมและสอดคลองกบสภาพแวดลอม โดยพฒนาจากภมปญญาทองถนกอน ไมคาก าไรเกนควร ความมเหตผลคอ ตดกจกรรมทไมจ าเปนเพอลดคาใชจาย และการมภมคมกนคอ องคการไมควรสรางภาระหนสนมากจนเกนความสามารถ

3.4 การบญชบรหารสงแวดลอม การบญชบรหารสงแวดลอม (Environmental Management Accounting: EMA) หมายถง แนวคดทางการบญชทค านงถงการจ าแนกตนทนทเกยวของหรอมผลกระทบตอสงแวดลอมออกจากคาใชจายทงหมดทเกดขนจากการผลต โดยมพนฐานในการค านวณทคลายกบการคดตนทนตามกจกรรม (Activity Based Costing: ABC) ซงโดยปกตแลวตนทนดงกลาวจะแฝงตวอย ท าใหผประกอบการไมทราบถงจ านวนทแทจรงของตนทนทางดานสงแวดลอม ซงแนวคดดงกลาวจะสามารถชวยใหท าถงจดนไดอยางชดเจน สงส าคญเพอทจะไดทราบถงตนทนตามแนวคดของการบญชบรหารสงแวดลอมนนกคอ ศนยตนทน (cost centre) ซงจะท าหนาทในการจ าแนกตนทนทางดานสงแวดลอมทเกดขนใหกบผลตภณฑตางๆ ตามทไดกอไว ตลอดจนการน าขอมลทไดน าไปจดท าเปนรายงาน เพอการบรหารภายในส าหรบปรบปรงกระบวนการผลต และการจดท าเปนรายงาน เพอเปดเผยตอบคคลภายนอก

35

การทองคการตางๆ น าหลกการบญชบรหารสงแวดลอมเขามาใช นอกจากจะเปนการน าขอมลทไดมาเพอพฒนากระบวนการผลตและลดตนทนแลว ยงถอเปนการแสดงถงความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอมอกดวย

3.5 ระบบการผลตแบบลนและการบญชแบบลน เกยรตขจร โฆมานะสน (2550) กลาววา ลน (Lean) คอ การบรณาการแนวคด กจกรรม และวธการทเปนระบบในการระบและก าจดความสญเปลา หรอสงทไมเพมคณคาภายในกระแสคณคาของกระบวนการ ซงความสญเปลาคอ ทกสงทกอยางทเพมตนทนหรอเวลา โดยปราศจากการเพมคณคา ท าใหเกดสภาพการไหลอยางตอเนอง และท าการปรบปรงอยางตอเนอง เพอสรางคณคาใหแกระบบอยเสมอ รวมทงมงผลตผลตภณฑเพอตอบสนองความตองการของลกคาใหดยงขนโดยใชทรพยากรการผลตทนอยกวา องคการสามารถน าวธการบรหารตนทนดงกลาวมาปรบใช เพอใหเกดประสทธภาพในการด าเนนงาน และจะท าใหเกดการพฒนาอยางยงยนตามมา

แนวคดการพฒนาอยางยงยน

ภาพท 2-23 สรปองคประกอบการพฒนาธรกจอยางยงยน ทมา: จากการวเคราะหรวมกนของกลมปญหาพเศษ (การบรหารตนทน)

36

1. การพฒนาธรกจอยางยงยน พพฒน นนทนาธรณ (2553) ไดกลาวถงแผนแมบทเพอพฒนาอยางยงยน

ของโลก เพอสรางความสมดลใหเกดขน โดยครอบคลมการพฒนาทสมดลทง 3 ดาน ประกอบดวยดานเศรษฐกจ สงคม และดานสงแวดลอม เรยกวา ไตรก าไร (Triple Bottom Line: 3BL) ซงเปนการพฒนาทจะตองค านงถงเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม การพฒนาเศรษฐกจควบคไปกบสงคมจะท าใหเกดความเทาเทยมกนในการแบงสรรทรพยากรระหวางสมาชกในสงคม การพฒนาสงคมคไปกบสงแวดลอมจะท าใหเกดการพงพาซงกนและกน ผคนชวยกนดแลรกษาสงแวดลอมใหดกจะมความสามารถหาประโยชนจากสงแวดลอมไดนาน การพฒนาเศรษฐกจคไปกบสงแวดลอมจะท าใหเกดความสมดล ถาเศรษฐกจเตบโตบนความเสอมของสงแวดลอมกจะเกดความไมสมดลขน สดทายเรากตองทมเงนจ านวนมากในการรกษาสงแวดลอม การพฒนาอยางยงยนจะยนไดดวยการพฒนาทง 3 สาขา คอ เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ซงทงหมดนตองอยบนพนฐานของศลธรรมอนดงาม จงจะท าใหเรามเศรษฐกจทเจรญเตบโต มสงคมทเปนสข และมสงแวดลอมทด จนสามารถเกดความสมดลและยงยน 1.1 ความหมายของการพฒนาอยางยงยน

The UK government’s Department of Environmental Food and Rural Affairs กลาววา การพฒนาอยางยงยน (sustainable development) หมายถง “การตอบสนองความตองการของคนรนปจจบน โดยไมมผลกระทบในทางลบตอความตองการของคนรนตอไปในอนาคต” เนองจากทกครงทมการตอบสนองความตองการของคนรนปจจบน ตองมการท าลายทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม ซงสงผลกระทบตออนาคตในทางลบ การพฒนาอยางยงยนจงเปนแนวคดในการแกปญหาเหลานทเกดขน โดยมกฎเกณฑส าหรบการพฒนาอยางยงยนทไดรบการยอมรบจากการด าเนนงานของทงภาครฐและเอกชน ตลอดจนการวางแผนการด าเนนงานทจะสงผลใหเกดการพฒนาอยางยงยนแทนทจะเนนถงการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ โดยแบงออกเปน 2 ดานคอ ภาครฐและภาคเอกชน

1. ภาครฐเพอใหการพฒนาทย งยนสามารถแทรกเขาไปในทกสวนของสงคมโลก องคการสหประชาชาตจงเสนอใหประเทศก าลงพฒนาทประสบความลมเหลวในการพฒนาตามทกลาวมาขางตน เรงปฏรประบบเศรษฐกจควบคไปกบการปฏรปการเมอง การบรหาร การศกษา การขจดและลดความยากจน การสงเสรมใหมการบรณาการทางการผลต ทางการเกษตร การสรางาน การรกษาสงแวดลอม และการลด

37

อตราการเพมขนของประชากร เปนตน ซงทางภาครฐจะมการก าหนดรปแบบในการประเมนอยางยงยนใน 4 ขนตอน โดยมการใชวธการทางบญชตนทนเปนพนฐานในการประเมนผลกจกรรมตางๆ ทมผลกระทบตอเศรษฐกจ ทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมและสงคม ซงประกอบดวย 1.1 ขนท 1 ก าหนดวตถประสงคของตนทน ก าหนดจดส าคญของ

การบรหารออกมาเปนแนวทางของโครงการตางๆ โดยทมงานโครงการ

1.2 ขนท 2 ระบขอบเขตของการวเคราะห จะมการก าหนดอยางแพรหลาย ซงการตดตามผลกระทบของโครงการนนมมากกวาวงจรทมการแพรขยายผลกระทบเหลานนโดยตรง ท าใหสามารถควบคมไดโดยทมงานโครงการ

1.3 ขนท 3 ระบผลกระทบของวตถประสงคตนทน ท าการพจารณาภายใตหวขอเศรษฐกจ ทรพยากรทใช สงแวดลอมและสงคม

1.4 ขนท 4 ผลกระทบจากก าไรเกดขน ผลกระทบของโครงการจะถกแปลงเปนฐานการวดทวไปดานตวเงน ทมความหลากหลายในการสรางรปแบบการวดทไดทอาจน ามาใชเพยงการเปดเอกสารเทาทจะเปนไดเพอใหทราบราคาปจจบนส าหรบการระบกลไกลการสรางก าไรทจะเกดขน เมอท าการสรางแบบจ าลองส าหรบการสรางโครงการและระบการหมนเวยนทส าคญทงหมด ซงอาจจะมการเปลยนเปนทางดานตวเงน ซงชวยใหสามารถสรางกราฟได เปนผลใหกราฟทเปนรปแบบพนฐานออกมาเปนรปแบบการประเมนการพฒนาอยางยงยน

2. ภาคเอกชน การด าเนนธรกจขององคการจะมก าหนดแนวทางในการปฏบตใหกบตวขององคการในการปองการเกดขนของความลมเหลวในการพฒนาอยางยนในดานตางๆ ไมวาจะเปนดานตวองคการ ดานด าเนนงาน และดานการเงน ซงแนวโนมของทง 3 ดาน ทกลาวมานนเปนตวทใชการประเมนผลการพฒนาอยางยงยนหลกขององคการ ถงการประสทธภาพในประกอบธรกจขององคการในภาคเอกชน ซงหลายองคการสามารถด าเนนการในเร องเหล าน ไดอยางมประสทธภาพ แตในทางกลบกนกยงมในบางองคการทไมสามารถท าการพฒนาอยางยงยนได โดยสามารถทราบถงประสทธภาพการปฏบตขององคการจากปจจยในการประเมนผลดงภาพท 2-24

38

ภาพท 2-24 หลกการในการบรหารจดการองคกร ทมา: Chartered Institute of Management Accountants. www.cgma.org.

(21 March 2012)

2. การฟนฟคานยม หลกคณธรรม ใหมาเปนหลกการส าคญทสดในทกเรอง 2.1 หลกธรรมาภบาล (ดงแสดงในภาพหนาถดไป)

ภาพท 2-25 องคประกอบทส าคญ 6 ประการของหลกธรรมาภบาล ทมา: ศกดชย ภเจรญ. http://www.kruinter.com. (18 มนาคม 2555)

39

ศกดช ย ภเจรญ (2553) กลาววา หลกธรรมาภบาล หมายถง การบรหารกจการบานเมองและสงคมทด เปนแนวทางส าคญในการจดระเบยบใหสงคม ซงเปนหลกการเพอการอยรวมกนในบานเมองและสงคมอยางมความสงบสข องคประกอบของหลกธรรมาภบาลจากภาพท 2-26 มองคประกอบทส าคญ 6 ประการ ดงน

1. หลกนตธรรม คอ การตรากฎหมาย กฎ ขอบงคบตางๆ ใหทนสมย และเปนธรรม เปนทยอมรบของสงคมและสมาชก ถอปฏบตรวมกนอยางเสมอภาคและเปนธรรม

2. หลกคณธรรม คอ การยดถอและเชอมนในความถกตอง โดยการรณรงคเพอสรางคานยมทดงามใหผปฏบตงานในองคการหรอสมาชกของสงคมถอปฏบต

3. หลกความโปรงใส คอ การท าใหสงคมไทยเปนสงคมทเปดเผยขอมลขาวสารอยางตรงไปตรงมา และสามารถตรวจสอบความถกตองได ซงจะเปนการสรางความไววางใจซงกนและกน และชวยใหการท างานของภาครฐและภาคเอกชนปลอดจากการทจรตคอรปชน

4. หลกความมสวนรวม คอ การท าใหสงคมไทยเปนสงคมทประชาชนมสวนรวมรบร และเสนอความเหนในการตดสนใจส าคญๆ ของสงคม

5. หลกความรบผดชอบ มความรบผดชอบตอความบกพรองในหนาทการงานทตนรบผดชอบอย และพรอมทจะปรบปรงแกไขไดทนทวงท

6. หลกความคมคา การบรหารจดการและการใชทรพยากรทมจ ากดใหเกดประโยชนคมคา เพอใหเกดประโยชนสงสดแกสวนรวม

2.2 จตส านกแหงความรบผดชอบตอเศรษฐกจ สงคม และทรพยากร บณกา จนทรเกต (2555) กลาววา ในปจจบนธรกจทไมมศลธรรม โดย

ด าเนนธรกจมงเนนแตผลก าไรแตไมค านงถงผลกระทบทจะเกดขนกบผบรโภคมมากขน ความเจรญรงเรองทางดานวตถเปนสาเหตทท าใหสงคมแสวงหาเงนทองมากกวาทจะใหความส าคญทางดานจตใจ สงคมจงเสอมโทรมลงอยางเหนไดชดเจนทามกลางการแขงขนทางธรกจ ดงนน การปลกฝงความส านกใหกบบคคลและองคการเพอใหมความรบผดชอบตอตนเองและสงคมจงควรทจะเกดขนในสงคม ดวยเหตนในปจจบนจงมการกลาวถงค าวา “จตสาธารณะ” เพอใหองคการธรกจไดตระหนกถงความรบผดชอบตอสาธารณะมากกวาตนเอง โดยในภาพรวมแลวหากองคการมความรบผดชอบตอสงคมจะมสวนชวยเหลอเศรษฐกจของ

40

ประเทศใหมความมนคงเจรญรงเรองได เนองจากองคการทมความรบผดชอบตอสงคมยอมไมท าใหเกดความเสยหายในเรองตางๆ

2.3 แนวคดเศรษฐกจพอเพยง เศรษฐกจพอเพยงเปนปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมพระ

ราชด ารสชแนะแนวทางการด าเนนชวตแกพสกนกรชาวไทย ตงแตกอนเกดวกฤตการณทางเศรษฐกจ และภายหลงไดทรงเนนย าแนวทางการแกไข เพอใหรอดพนและสามารถด ารงอยไดอยางมนคงและยงยน ภายใตกระแสโลกาภวฒนและความเปลยนแปลงตางๆ

เศรษฐกจพอเพยงเปนปรชญาชถงแนวการด ารงอยและปฏบตตนของประชาชนในทกระดบตงแตระดบครอบครว ระดบชมชน จนถงระดบรฐ ทงในการพฒนาและบรหารประเทศใหด าเนนไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะการพฒนาเศรษฐกจเพอใหกาวทนตอโลกยคโลกาภวฒน ความพอเพยง หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล รวมถงความจ าเปนทจะตองมระบบภมคมกนในตวทดพอสมควรตอการมผลกระทบใดๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายนอกและภายใน ทงนจะตองอาศยความรอบร ความรอบคอบ และความระมดระวงอยางยงในการน าวชาการตางๆ มาใชในการวางแผนและด าเนนการทกขนตอน และขณะเดยวกนจะตองเสรมสรางพนฐานจตใจของคนในชาตโดยเฉพาะเจาหนาทของรฐ นกทฤษฎและนกธรกจในทกระดบ ใหมส านกในคณธรรม ความซอสตยสจรต และใหความรอบรทเหมาะสม ด าเนนชวตดวยความอดทน ความเพยร มสต ปญญา และความรอบคอบ เพอใหสมดลและพรอมตอการรองรบการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและกวางขวางทงดานวตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรมจากโลกภายนอกไดเปนอยางด1

1ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตไดประมวลและกลนกรองจากพระราชด ารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เรองเศรษฐกจพอเพยง ซงพระราชทานในวโรกาสตางๆ รวมทงพระราชด ารสอนๆ ทเกยวของ

41

ภาพท 2-26 สรปปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทมา: สดารตน เสาวโค. www.gotoknow.org. (19 มนาคม 2555)

2.4 การประยกตใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยงดานการบรหารจดการองคการ ระบบฐานขอมลดานสงคมและคณภาพชวต (2554) อางถง สเมธ ตนต

เวชกล (2554) กลาววา หวใจของเศรษฐกจพอเพยงมหลกการเหมอนกบศล 5 คอ น าไปปฏบตทไหนกเหมอนกนจะตางกนทวธการกระท าหรอเสนทางทจะเดน เศรษฐกจพอเพยงเปนเพยง “เครองมอ” ซงสามารถน าไปประยกตใชในการบรหารองคการไดทกองคการ เปาหมายกเพอท าใหเกดความมนคง มความสข มความยงยน โดยอาศยแนวทางการด าเนนงานทสอดคลองกบหลกเศรษฐกจพอเพยง ดงน

1. ความพอประมาณในทกดาน ความพอดทไมนอยเกนไปและไมมากเกนไป โดยไมเบยดเบยนตนเองและผอน

2. ความมเหตมผล การตดสนใจเกยวกบระดบของความพอเพยงนน จะตองเปนไปอยางมเหตผล

3. การมภมคมกนทดในทกดาน หมายถง องคการเราตองมการเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบและการเปลยนแปลงดานตางๆ ทจะเกดขนโดยค านงถงความเปนไปไดของสถานการณตางๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคตทงใกลและไกล

42

4. เปนองคการทมความรคคณธรรม สมดลและยงยน การสะสมทนมนษย ท นความร การบรหารจดการความร ( Knowledge Management: KM) จะมนโยบายโดดเดนในการพฒนาพนกงานอยางตอเนอง เนนใหพนกงานมคณธรรมจรยธรรมในการท างานและในการด ารงชวต คณภาพชวตในการท างานกบดลยภาพของชวต สขภาพ และความปลอดภยในชวต

3. การสรางองคการใหเปนองคการแหงการเรยนร 3.1 ความหมายขององคการแหงการเรยนร

แกวตา ไทรงาม และคณะ (2548) ไดใหความหมายของแนวคด ซงสามารถสรปไดวา องคการทมงสความเปนเลศดวยการพฒนาความสามารถของคนในองคการ ทงในดานความร ทกษะ ใหเกดประโยชนสงสดตอองคการ โดยสงเสรมการเรยนรของสมาชกทกๆ คน เนนใหบคลากรเรยนรดวยการปฏบตจรงใหเกดประสบการณ และน ามาพฒนาปรบปรงเปลยนแปลงองคการอยางตอเนอง

3.2 ความส าคญของการสรางองคการแหงการเรยนร

ภาพท 2-27 แสดงปจจยทน าไปสการสรางองคการแหงการเรยนร ทมา: เสาวนต ค าจนทา. www.songthai.com. (18 มนาคม 2555)

จากภาพทไดแสดงใหเหนถงปจจยตางๆ ทเกดขนในปจจบน ซงสงผลกระทบตอองคการอยางมาก สามารถอธบายไดวา ในปจจบนธรกจแขงขนกนอยางรนแรงจากกระแสโลกาภวตนและเศรษฐกจโลก ท าใหทกประเทศตองปรบตวและพฒนาความไดเปรยบ ลดขอดอยของตนเอง เพอท าใหศกยภาพของการแขงขนเพมมากขน การแขงขนในรปแบบใหมนองคการทจะอยรอดตองผลตสนคาทมคณภาพดขนและเนนลกคาเปนส าคญ นอกจากนยงมปญหาเศรษฐกจทวโลก

43

ซบเซาจากความลมเหลวของระบบทนนยม แรงงานคณภาพขาดแคลน เนองจากเปนเพราะระบบการศกษาและการพฒนาฝมอแรงงานผลตคนไดชาไมทนกบความเปลยนแปลงของสภาพธรกจในปจจบน ดงนน บคลากรในองคการจ าเปนตองฝกฝนตนเองผานการเรยนรดวยตนเอง เปนตน ท าใหการสรางองคการแหงการเรยนรเขามามบทบาททส าคญ เพอความอยรอดของธรกจในปจจบน

3.3 การสรางองคการใหเปนองคการแหงการเรยนร ปารฉตต ศงขะนนทน (2548) ไดกลาววา การสรางองคการใหเปนองคการแหงการเรยนร อนดบแรกท าการส ารวจสภาพปจจบนขององคการและท าการประเมนถงศกยภาพและบคลากร รวมทงประเมนการมสวนรวมในกระบวนการเรยนรในปจจบน จากนนน าขอมลทไดมาก าหนดเปาหมายกลยทธ หรอแนวทางทจะใชเปนรปแบบและกจกรรมทจะท าใหเกดกระบวนการเรยนรรวมกน และการด าเนนงานตามแผนทต งไว มการตดตาม และจดเกณฑการพจารณาประเมนผลในขนทายสดหลงจากทด าเนนการไปแลวระยะหนง เพอใหทราบวาองคการมลกษณะเปนองคการแหงการเรยนรมากนอยเพยงใด เพอท าการปรบปรงและพฒนาตอไป ประกอบกบการน ากฎของ Peter Senge มาใชในการสรางองคการแหงการเรยนรโดยมกฎ 5 ประการ ซง เปยมพงศ นยบานดาน (2543) ไดสรปไววา

1. การเรยนรของสมาชกในองคการ (personal mastery) สมาชกขององคการทเปนองคการแหงการเรยนร จะตองมลกษณะสนใจเรยนรสงใหมอยเสมอ เพอเพมศกยภาพของตน

2. แบบอยางทางความคด (mental models) มการศกษาและรเทาทนการเปลยนแปลงอยเสมอ โดยมทศนคตทด

3. การมวสยทศนรวมกนของคนในองคการ (shared vision) สมาชกทกคนในองคการมการพฒนาวสยทศนของตนใหสอดคลองกบวสยทศนโดยรวม เพอไปสจดมงหมายเดยวกน

4. การเรยนรเปนทม (team learning) จะสงผลใหเกดความคดทหลากหลาย รบฟงความคดเหนของผอน เรยนรการแกปญหาทซบซอนรวมกน

5. ระบบการคดของคนในองคการ (system thinking) มการคดอยางเปนระบบ โดยคดถงภาพรวม เพอเชอมโยงสงตางๆ และเขาใจโครงสรางอยางเปนขนตอน

44

4. การออกแบบระบบการสอสารและสารสนเทศ ระบบสารสนเทศและเทคโนโลยสารสนเทศมความส าคญตอประสทธภาพขององคการ โดยเฉพาะอยางยงในโลกปจจบนทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา มการแขงขนทางธรกจสง องคการทมการบรหารงานทมประสทธภาพสามารถเขาถงขอมลไดอยางรวดเรว ยอมท าใหสามารถด าเนนธรกจตอไปได ดงนนการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการ เพอกอใหเกดประโยชนไดนน องคการจะตองสรางความแขงแกรงเพอเพมประสทธภาพในการผลตผลตภณฑ ทงน เพอใหองคการเกดความไดเปรยบทางการแขงขน 4.1 ระบบสารสนเทศปจจยส าคญตอความส าเรจในการบรหารองคการ

เสกสทธ คณศร (2555) กลาววา จากการเปลยนแปลงของโลกปจจบนทมการแขงขนกนอยางสงขน การตดสนใจของผบรหารจงมระยะเวลาทจ ากดภายใตเงอนไขตางๆ มากมาย ท าใหบทบาทของระบบสารสนเทศในองคการมมากขน ระบบสารสนเทศและเทคโนโลยทใชกนในปจจบน ถอวาเปนตวขบเคลอนทส าคญทจะชวยใหผบรหารสามารถเกบรวบรวมขอมล แกไขเปลยนแปลง เรยกดขอมล ประมวลผล รวมถงการวเคราะหขอมลสามารถท าไดอยางงายขนและมคาใชจายทลดลง ในขณะเดยวกนระบบสารสนเทศและเทคโนโลยกยงสามารถชวยใหเกดการพฒนาและปรบปรงกระบวนการในการผลตและการปฏบตงานใหมตนทนทต าลง ใชเวลาในการท างานทลดลงแตสามารถผลตผลตภณฑทมคณภาพมากยงขน ดงน น องคการทกๆ องคการจงควรมการน าระบบสารสนเทศและเทคโนโลยไปใชเพอชวยในการพฒนาและสรางความส าเรจใหกบองคการ เพอสรางความไดเปรยบในการแขงขนทมการเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวในปจจบนและยากตอการคาดการณ อยางไรกตามการน าระบบสารสนเทศและเทคโนโลยไปใชเพอพฒนาองคการใหส าเรจไดนน ขนอยกบความพรอมของปจจยภายในองคการหลายดาน ไดแก ฮารดแวร ซอฟทแวร ขอมลและสารสนเทศ ฐานขอมล ระบบเครอขายการสอสาร ความซบซอนของกระบวนการท างาน บคลากรทท างานเกยวกบระบบสารสนเทศ และทส าคญคอ ผใชงาน โดยตองอาศยการบรหารการเปลยนแปลงทด เพอใหผใชงานยอมรบและใชงานเทคโนโลยไดอยางเตมประสทธภาพ

4.2 การออกแบบและวางระบบสารสนเทศทางการบญช อนรกษ ทองสโขวงศ (2548) กลาววา ปจจบนงานของนกบญชมการเปลยนแปลงจากเดมอยางมาก เนองจากเทคโนโลยสารสนเทศททนสมย ท าใหมการพฒนาชดค าสงส าเรจรปหรอชดค าสงเฉพาะส าหรบชวยในการเกบรวบรวม

45

และประมวลผลขอมล ซงจะชวยลดระยะเวลาและเพมความถกตองในการท างานแกผใชงาน ท าใหนกบญชมเวลาในการปฏบตงานเชงบรหารมากขน ระบบบญชตนทนตามกจกรรม (Activity Based Costing: ABC) เปนแนวคดของระบบการบรหารตนทนแบบใหม ซงมจดมงหมายใหผบรหารหนมาใหความสนใจกบการบรหารกจกรรมและตนทนทเกยวของ ดงนน จงมการบรหารโดยแบงออกเปนกจกรรมตางๆ และถอวากจกรรมเปนสงทท าใหเกดตนทนกจกรรม คอ การกระท าทเปลยนทรพยากรของกจการออกมาเปนผลผลตได ดงนน การบญชตนทนกจกรรมนอกจากเนนการระบกจกรรมแลวยงระบตนทนของกจกรรม เพอใชในการค านวณตนทนผลตภณฑ และเพอเปนแนวทางในการพฒนาประสทธภาพในการด าเนนงาน ระบบตนทนตามกจกรรมเปนระบบการใชทรพยากรขององคการไปในกจกรรม โดยจะแบงการบรหารออกเปนกจกรรมตางๆ โดยทตนทนกจกรรมจะมการปนสวนเขาสผลตภณฑนนๆ ตามปรมาณการใชกจกรรมของผลตภณฑเปนส าคญ นอกจากนยงถอวากจกรรมสนบสนนตางๆ เกดขนเพอใหการด าเนนงานด าเนนไปตามปกต การใชระบบบญชตนทนตามกจกรรมเปนพนฐานในการน าไปใชในระบบบญชอนๆ ทมประสทธภาพสงกวา เชน ผลลพธทไดจากการประเมนวากจกรรมใดเปนกจกรรมทเพมคณคาและกจกรรมไมเพมคณคา สามารถน าขอมลทไดไปใชในการบรหารกจกรรม (ABM) เปนตน นอกจากน การบญชบรหารสงแวดลอม ซงมหนาทในการจ าแนกตนทนทางดานสงแวดลอมกใชหลกการระบบตนทนตามกจกรรม (ABC) ในการปนสวนตนทน เนองจากมแนวคดวา ผลตภณฑใดสรางกจกรรมมากผลตภณฑนนกจะไดรบตนทนไปมากเชนกน ซงเปนหลกการเดยวกนกบแนวคดการบญชบรหารสงแวดลอม

5. การออกแบบกระบวนการด าเนนงาน 5.1 ความดอยประสทธภาพของตนทน

การบรหารจดการตนทนในองคการยอมมความดอยประสทธภาพเกดขนได ซงเปนสงทองคการไมตองการใหเกดขน เนองจากจะสงผลกระทบตอองคการในระยะยาว ทฤษฎเกยวกบความดอยประสทธภาพจะแตกตางกนไปขนอยกบวธทใชในการบรหารจดการ ซงท าใหชอแตกตางกนไปดวย บางทฤษฎเกดภาวะเหลอมล ากนคอ อาจมวธการจดการกบความดอยประสทธภาพทเหมอนกน หากมองในแงของการบรหารตนทนดานความดวยประสทธภาพกคอ ของเสย (waste)

46

นนเอง ซงอาจแฝงอยในรปของของดและของเสย โดยสามารถแบงตามมมมองของแนวคดได 3 แนวคด ดงตอไปน

ภาพท 2-28 ของเสยตามมมมองตามแนวคดของ ABC, EMA และ LEAN ทมา: จากการวเคราะหรวมกนของกลมปญหาพเศษ (การบรหารตนทน)

จากภาพขางตนสามารถอธบายแนวคดทง 3 แนวคด โดยเรมจาก 1. ตนทนตามกจกรรม (Activity Based Costing: ABC) สามารถแบง

กจกรรมไดทงหมด 2 กจกรรม คอ 1.1 กจกรรมทเพมมลคา (value added) หมายถง กจกรรมทจ าเปน

ตอการผลตและเพมมลคาใหแกผลตภณฑ ของเสยอาจแฝงอยในกจกรรมทเพมมลคาได

47

1.2 กจกรรมทไมเพมมลคา (non - value added) หมายถง กจกรรมทเพมคาใชจายหรอเวลาทใชในการผลตแตไมเพมมลคาใหแกตวผลตภณฑ และอาจมความจ าเปนในระดบตางกน โดยกจกรรมทไมเพมมลคาจดวาอยในกลมของเสย (waste)

2. การบญชบรหารทางดานสงแวดลอม (Environmental Management Accounting: EMA) คอ แนวคดทางการบญชทค านงถงตนทนสงแวดลอม โดยมวตถประสงคเพอใหองคการค านงถงการก าจดของเสย (waste) ในทกขนตอนของกระบวนการผลตกอนทจะปลอยออกสสงคม

3. Lean คอ แนวคดในการลดความไมสม าเสมอ (Mura) การฝนท า (Muri) และความสญเปลา (Muda) ทเกดขนในการท างานขององคการ โดยความสญเปลา (wastes) ทเกดจากแนวคดแบบลนเรยกวา ความสญเปลา 7 ประการ (7 waste analysis) สามารถจ าแนกของเสยได 7 อยาง ประกอบไปดวย 3.1 ความสญเปลาจากการผลตเกนความจ าเปน หากเราผลตมาก

เกนไปจะท าใหมสนคาคงคลงเพมมากขน เกดตนทนในการเกบรกษาและการขนยายสนคา อกทงยงมความเสยงทไมสามารถขายสนคาไดหมด

3.2 ความสญเปลาจากการรอคอย เกดจากการขาดแคลนวตถดบหรอขนตอนการผลตใดขนตอนการผลตหนงเกดตดขด ท าใหข นตอนตอไปไมสามารถผลตตอไปได ท าใหสายการผลตตองหยดชะงก

3.3 ความสญเปลาจากการเคลอนยายและขนยายทไมจ าเปน (transportation) ลวนเปนความสญเปลาทงสน เพราะเปนการสนเปลองทงแรงงานและเวลาโดยไมกอใหเกดมลคาเพมใดๆ

3.4 ความสญเปลาจากการมสนคาคงคลงเกนความจ าเปน เกดจากการทองคการมการผลตของเสยเปนจ านวนมาก ท าใหตองส ารองวตถดบไวเพอสตอกสนคาเปลยนแทนใหกบลกคา อกทงองคการมกคดวาการซอวตถดบในปรมาณมากๆ จะท าใหไดราคาวตถดบในราคาถก แตไมไดค านงถงตนทนในการเกบรกษาวตถดบวาคมคาหรอไม

3.5 ความสญเปลาทเกดจากการเคลอนไหวของรางกายทไมจ าเปน โดยมงเนนใหองคการมการจดระเบยบการท างาน ณ จดท างานใหเหมาะสม เพอท าใหรางกายเคลอนไหวนอยทสด เกดความลา

48

นอยทสด ซงจะท าใหพนกงานสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ

3.6 ความสญเปลาทเกดจากการมกระบวนการทไมมประสทธภาพ ความสญเปลาขอนจะไมเกดขน หากองคการมการพฒนาอยางตอเน อง ซงสงทส าคญทสดของระบบการผลตแบบลนกคอ องคการตองไมกลวการปรบปรงเปลยนแปลงสกระบวนการทมประสทธภาพทดข นอยางตอเนอง

3.7 ความสญเปลาจากการผลตของเสย องคการหลายๆ องคการนนมงเนนแตการแกไขปญหาเฉพาะหนาโดยทไมไดใหความส าคญกบการวเคราะหปญหาเพอหาสาเหต ดงนน ผบรหารจะตองใหความส าคญกบการวเคราะหปญหาการผลตของเสยอยางเรวทสด เพอใหเกดการผลตของเสยใหนอยทสด

กลาวโดยสรปถงความสมพนธของความดอยประสทธภาพในเชงองครวมไดวา ของเสยทง 7 ประการจะสามารถจ าแนกออกเปน Muri Muda และ Mura สามารถอธบายความหมายของแตละตวไดดงน

1. ความสญเปลา (Muda) เกดไดหลายลกษณะ เชน ความสญเปลาทเกดจากการรอคอย การเคลอนยาย การปรบเปลยน การท าใหม การถกเถยง เปนตน ยกตวอยางเชน การประชมอาจเกดความสญเปลาได หากการประชมนนกลายเปนการถกเถยงกน ท าใหเสยเวลาไปกบการประชมทไมไดขอสรป หรอในการท ากจกรรมการขาย ถาไมมการวางแผนในการจดพนทการไปพบลกคา กจะเสยเวลาในการเดนทางและสนเปลองคาใชจายโดยไมจ าเปน

2. ความไมสม าเสมอ (Mura) งานทมความไมสม าเสมอไมวาจะเปนในเรองของปรมาณ วธการท างาน หรออารมณในการท างาน ท าใหเกดความไมสม าเสมอของผลงานตามไปดวย นนหมายความวา ผลงานทออกมาไมเปนไปตามมาตรฐาน หากทกคนสามารถรกษามาตรฐานของงานไวไดกจะท าใหประสทธภาพของงานสงขน ยกตวอยางเชน ในการประชมไมเคยมผเขารวมประชมพรอมหนาเลย ครงนขาดคนนนครงนนขาดคนน และในการท ากจกรรมการขายกเชนเดยวกน พนกงานอาจมความตงใจในการท างานทไมสม าเสมอ ถาไมถงปลายเดอนกจะไมพยายามขาย เปนตน

3. การฝนท า (Muri) การฝนท าสงใดๆ กตาม มกท าใหเกดผลกระทบบางอยางในระยะยาว ยกตวอยางเชน การท างานลวงเวลาเปนประจ า

49

เปนการฝนรางกาย ซงไมเปนผลดในระยะยาว อาจท าใหรางกายออนเพลย ประสทธภาพในการท างานลดลง ในการประชมหากยงไมมการปรกษาหารอทมากเพยงพอแตกลบเรงรดใหมการลงมตกจะไดขอสรปทผดพลาด สวนในดานการขาย การฝนลดราคาเพอใหไดรบออเดอรหรอการรบงานทตองสงมอบเรวเกนไปกไมสงผลดเชนกน

ภาพท 2-29 เปรยบเทยบของเสยตามมมมองตามแนวคดของ ABC, EMA และ Lean ทมา: จากการวเคราะหรวมกนของกลมปญหาพเศษ (การบรหารตนทน)

จากทกลาวมาขางตนถงของเสยทง 7 ประเภทนน ตามมมมองของแนวคด ABC/ABM เรยกทงหมดไดวา กจกรรมทไมเพมมลคา (non-value added) สวนในมมมองของแนวคด Lean กลมของเสยตงแตขอท 1-6 เรยกวา Muri และ Mura คอ การหยดการผลตโดยทนท (Jidoka) ซงสามารถก าจดออกไปไดเพยงบางสวนเทานน และเหลอแตเพยงของดเอาไว และของเสยขอท 7 จะเรยกวา Muda คอ ความสญเปลาทตองก าจดทงใหเหลอศนย แตตามแนวคดของ EMA เรยกของเสยขอท 7 วา ของเสย (waste) ซงเนองจาก Muda เปนของเสยทตองก าจดใหหมดไป แต Muri กบ Mura จะแฝงอยในรปของของดเพยงบางสวน ดงนน สามารถก าจดไดเพยงบางสวนเทานน และเหลอไวเพยงของดเอาไว สวนวธการจดการมหลากหลายรปแบบคอ ขายหรอรไซเคล และบางสวนทจดการไมไดจะตองพยายามลดของเสยนนจนกระทงเหลอศนย และตองพยายามลดความสญเปลาหรอความดอยประสทธภาพประเภทตางๆ ใหลดลง ดงนน ธรกจจงมแนวทางในการลดหรอขจดความดอยประสทธภาพ เพอกอใหเกดประสทธภาพสงสดคอ การขจดความสญเปลาทเกดขนในทกๆ กจกรรมใหหมดไป โดยพนฐานการควบคมควรเรมจากการสงเกตในเรองของสถานทท างานวาอยในสภาพทปกตหรอไม อาจมการตดปายระบวาสวนใดเปนพนทท างาน ทางเดนหรอทวางสงของ เพอใหเกดระบบในการใชพนทภายใน

7 Wastes EMA ABC/ABM Lean 1. over production 2. waiting 3. transportation non-value Muri 4. inventory added Mura 5. motion 6. over processing 7. defective units waste Muda

50

โรงงานใหเปนสดสวนนนเอง ในสวนของกระบวนการผลตควรมบอรดควบคมการผลต เพอดวาผลตไดแลวจ านวนเทาไหร เกดความลาชาในการผลตทจะสงผลกระทบตอปรมาณสนคาหรอไม เครองจกรมการด าเนนงานเปนอยางไร รวมถงควรเปดเผยขอมลทงหมดของหนางานผลต สถานการณดานคณภาพ เพอพนกงานจะไดรวมกนท าใหบรรลเปาหมาย มการก าหนดมาตรฐานการท างาน เพอหาความผดปกตทจะกอใหเกดความดอยประสทธภาพในระบบ เพอมงคนหาถงสาเหตอยางจรงจง วางแผนหามาตรฐานการปรบปรง ด าเนนการปรบปรง ทบทวนงานตามมาตรฐาน และท าใหสงเหลานด าเนนการไดอยางยงยนตลอดไป

5.2 ระบบการผลตแบบลน ภาพท 2-30 องคกรแหงลน ทมา: XR training & consultancy. http://xrtraining.com/main/showpage. (19 March 2012)

Supply chain management การพฒนาหวงโซอปทาน เพอการปรบปรง -คณภาพ - ตนทน - การจดสง

Lean Manufacturing การสงมอบคนและกระบวนการในการผลตทมความเหมาะสม เพ อ ส ร า ง ค ว ามม น ใ จ ว า จ ะสามารถสรางมลคาเพมและก าจดของเสยในรปแบบ 7+1 ได

Value Management เพอใหแนใจวาผลตภณฑของคณสงมอบคณสมบตการท างาน ‚คมคาเงน‛ ทดทสดเพอลกคาของคณในราคาทมประสทธภาพคมคาทสด

Quality Management ก า ร ด า เ น น ก า ร ต า ม ร ะ บ บคณภาพทมประสทธภาพจะชวยลดความเสยงของผลตภณฑทบกพรองเขาถงลกคาของคณ

People Development การเสรมสราง ทกษะ ทศนคต และความเชอ‛ ซงชวยใหการพฒนาของวฒนธรรมองคกรของคณและ ในทส ด กกล าย เ ป นสภาพแวดลอมระดบโลก

The 8 Tools of Total Cost Management วธการผลตภณฑในดานการเงนมความเขาใจทออกแบบมาเพอเพมผลผลตและผลก าไรอยางต อ เน อ งแล ะผลกดนผลกา รด าเนนงาน

The Road Map to Achieve

‘World Class’ Status

Imple

menta

tion

of Le

an M

anufa

cturin

g The 8 Tools

of Total Cost

Managemen

Quality Managemen

t

The Foundation for Success People Development ‚Skin, Attibrutes& Benefit‛

Supp

ly ch

ain m

anag

emen

t

Imple

menta

tion

of Va

lue M

anag

emen

t

51

องคกรแบบลน จะสามารถส าเรจไดดวยการปฏบตตาม 6 ขนตอน ดงตอไปน

1. Value Management การสงมอบผลตภณฑใหถงมอลกคาดวยประสทธภาพสงสดและราคาทคมคามากทสด

2. Quality Management การด าเนนงานตามระบบทมคณภาพดวยการลดขอบกพรองในผลตภณฑทจะสงมอบ

3. People Development การสรางทกษะ ทศนคต และความเชอ เพอจะชวยพฒนาวฒนธรรมภายในองคกรจนกลายสภาพแวดลอมระดบโลก

4. The 8 Tools of Total Cost Management เครองมอทางดานการเงนทออกแบบมาเพอเพมผลผลตและผลก าไรอยางตอเนองใหแกองคกร

5. Supply chain management การประสานความรวมมอขององคการตางๆ ภายในหวงโซ อปทานเพอน าไปส การด าเนนง านทมประสทธภาพและลดตนทนในการด าเนนงาน

6. Lean Manufacturing การผลตทจะมงเนนการขจดความสญเปลาทเกดขนในกระบวนการ และยงสามารถสรางมลคาเพมใหแกองคกร

เมอน า 6 ขนตอนขางตนมาด าเนนงานรวมกน โดยทกขนตอนมความเชอมโยงซงกนและกน เรมจากสงมอบผลตภณฑทคมคาเงนใหแกลกคา ตลอดจนมการควบคมคณภาพสนคา เพอลดความบกพรองในผลตภณฑ น าเครองมอทางการเงนทสรางมาเพอวดผลผลตและก าไรมาใช และยงพฒนาการสรางวฒนธรรมภายในองคการทด นอกจากนนมการจดการภายในหวงโซอปทานเพอเพมประสทธภาพในการด าเนนงาน และสดทายองคการมการน าวธการผลตแบบลนมาปรบปรงในขนตอนการผลตโดยขจดความสญเปลาในองคการ ซงจะท าใหองคการประสบความส าเรจไดตามตองการ

52

ภาพท 2-31 การขจดความสญเปลาทง 7 ประการ ทมา: สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน). www.tpa.or.th.

(23 มนาคม 2555)

ภาณ บรณจารกร (2550) กลาววา ความสญเสยทเกดขนทง 7 ประการนเปนความสญเสยทแฝงอยในกระบวนการผลต ซงท าใหตนทนการผลตสงเกนกวาทควรจะเปน หากบรษทท าการขจดความสญเปลาทง 7 ประการนออกไปไดกจะท าใหบรษทสามารถลดตนทนได โดยการขจดความสญเปลาทง 7 ประการสามารถท าไดดงน

1. ความสญเปลาจากการผลตเกนกวาความจ าเปน มแนวทางการขจดความสญเปลาดงน 1.1 ก าจดจดคอขวด โดยท าการศกษาเวลาการท างานของแตละ

ขนตอนในการผลตวาท างานสมดลกนหรอไม หากพบวาขนตอนใดมการผลตต ากวามาตรฐานกท าการแกไข

1.2 ผลตสนคาเฉพาะปรมาณทลกคาตองการเทานน 1.3 พนกงานตองดแลเครองจกรใหอยในสภาพพรอมใชงานเสมอ

2. ความสญเปลาจากการรอคอย มแนวทางการขจดความสญเปลาดงน 2.1 บรษทควรมการวางแผนการผลต เพอใหกระบวนการผลต

สามารถเปนไปไดอยางราบรน 2.2 บรษทควรมการรกษาเครองจกรใหใชงานไดอยางมประสทธภาพ 2.3 บรษทควรลดเวลาในการตงเครองจกรใหนอยลง 2.4 บรษทควรมการจดสรรพนกงานใหเหมาะสมในแตละสวนงาน

53

3. ความสญเปลาจากการเคลอนยายและขนยายทไมจ าเปน มแนวทางการขจดความสญเปลาดงน 3.1 วางผงเครองจกรใหใกลกบคลงสนคา เพอใหสามารถขนสงสนคา

ไดงายและสะดวก 3.2 พยายามลดการขนสงทซ าซอนกน 3.3 ใชอปกรณในการขนสงทเหมาะสม

4. ความสญเปลาจากวธการผลต มแนวทางการขจดความสญเปลาดงน 4.1 บรษทควรมมาตรฐานในการผลต ก าหนดไวในแผนแมบทของ

บรษท เพอใหทกคนปฏบตตาม 4.2 อบรมพนกงานใหมความรความเขาใจ และสามารถปฏบตงานได

ตรงตามมาตรฐานทก าหนดไว 4.3 ดดแปลงอปกรณใหสามารถปองกนความผดพลาดจากการ

ท างานได หรอดดแปลงอปกรณไมใหสามารถท างานได หากชนงานนนไมสมบรณ

4.4 ตงเปาหมายใหผลตของเสยเปนศนย 4.5 ลดเวลาการตดตงเครองจกรใหใชเวลานอยทสด

5. ความสญเปลาทเกดจากการเคลอนไหวของรางกายทไมจ าเปนมแนวทางการขจดความสญเปลาดงน 5.1 ศกษาการเคลอนท เพอพฒนาการเคลอนยายใหเกดตนทนนอย

ทสด 5.2 จดการสภาพแวดลอมในการท างานใหเหมาะสม 5.3 ปรบปร งเคร องมอและอปกรณ ใหมขนาดเหมาะสมกบ

ผปฏบตงาน 5.4 ท าอปกรณในการจบหยบชนงาน เพอใหสามารถท างานไดอยาง

สะดวกรวดเรวมากขน 6. ความสญเปลาทเกดจากการมกระบวนการทไมมประสทธภาพมแนว

ทางการขจดความสญเปลาดงน 6.1 ปรบปรงการออกแบบผลตภณฑและเลอกใชวสดทเหมาะสม

เพอใหงายตอการผลตและการใชงาน 6.2 ลดเวลาการตดตงเครองจกรใหนอยลง

7. ความสญเปลาจากการผลตของเสย มแนวทางการขจดความสญเปลาดงน

54

7.1 บรษทควรมมาตรฐานในการผลต ก าหนดไวในแผนแมบทของบรษท เพอใหทกคนปฏบตตาม

7.2 อบรมพนกงานใหมความรความเขาใจตามมาตรฐานทก าหนดไว 1.3 ระบบหวงโซอปทาน

ภาพท 2-32 หวงโซอปทาน

ทมา: จากการวเคราะหรวมกนของกลมปญหาพเศษ (การบรหารตนทน) ค านาย อภปรชญาสกล (2553) กลาววา โซอปทาน คอ เครอขายของ

องคการธรกจซงประกอบดวย ผขายปจจยการผลต ผผลต/บรการ ผกระจายสนคา ผคาปลก ทรวมกนวางแผนและด าเนนงานกจกรรมตางๆ ตงแตการจดซอจดหาวตถดบ การผลต การบรหารสนคาคงคลง การขนสงและกระจายผลตภณฑไปยงผบรโภคคนสดทาย ซงตองอาศยการไหลของสารสนเทศ (เกยวกบวตถดบ การผลตและผลตภณฑ) การไหลของเงน และการไหลของวตถดบและผลตภณฑ เรยกวา กระบวนการโลจสตกส ดงภาพท 2-32 โดย ณรฐ หสช (2553) อางถง ปวณา เชาวลตวงศ (2548) ไดแยกกจกรรมหลกภายในหวงโซอปทานเปน 4 กจกรรม ไดแก

1. การจดหา (procurement) เปนการหาวตถดบหรอวสด เพอท าการปอนเขาไปใหแกหวงโซอปทาน กจกรรมการจดหาจะสงผลตอคณภาพและตนทนในการผลต

55

2. การขนสง (transportation) เปนกจกรรมทเพมใหแกสนคาในแงของการโยกยายสถานทของสนคา ซงหากการขนสงไมด เชน เสยหายหรอลาชา ยอมท าใหตนทนในการผลตเพมขน

3. การจดเกบ (warehousing) เปนกจกรรมทมไดเพมคณคาใหแกตวสนคา แตเปนกจกรรมทจ าเปนส าหรบการรองรบความตองการของลกคาทไมคงท รวมถงมประโยชนทางดานในการผลตครงละมากๆ เพอตนทนรวมทต าลง

4. การกระจายสนคา (distribution) เปนกจกรรมทชวยกระจายสนคาจากจดจดเกบไปยงรานคาปลก หรอศนยกระจายสนคา หรอตวลกคา

โซอปทานทมประสทธภาพสงยอมสามารถตอบสนองความตองการของลกคาดวยตนทนทต าสดและตรงตามเวลาทตองการ ดงนน จงจ าเปนทตองมการจดการโซอปทานใหเกดประสทธภาพ เพอประสานองคกร หนวยงาน และกจกรรมตางๆ ในหวงโซอปทานใหมประสทธภาพสงสด ซงตองอาศยความรวมมอของทกฝายทเกยวของ เพอผลประโยชนรวมกนทงทางดานการผลตคอ ชวยลดตนทนในการเกบรกษาสนคาคงคลง และตนทนอนเกดจากการขาดแคลนสนคาทจะจดสงใหกบลกคา ดานการตลาดคอ ทราบถงปรมาณความตองการของสนคาทแทจรงของผบรโภค ท าใหการวางกลยทธทางการตลาดมประสทธภาพและประสทธผล การจดการการบรหารหวงโซอปทานเขามาชวยในการจดการตงแตการสงซอวตถดบ การผลต การเกบรกษาสนคา การกระจายสนคา ตลอดจนการบรการหลงการขายใหเปนไปอยางมประสทธภาพ และดานการเงนกอใหเกดสภาพคลองของเงนหมนเวยนในโซอปทาน อปสรรคทางการเงนในการด าเนนธรกจจงไมเกดขน

1.4 การจดการสนคาคงคลง ค านาย อภปรชญาสกล (2549) กลาววา สนคาคงคลง (inventory) คอ

สนทรพยชนดหนงทกจการตองมไวเพอขายหรอผลต ซงประกอบดวย วตถดบ งานระหวางท า วสดซอมบ ารงสนคาส าเรจรป แรงงาน เงนลงทน เครองมอและอปกรณ เปนตน

สนคาคงคลงมว ตถประสงคในการสรางความสมดลในหวงโซอปทาน เพอใหระดบสนคาคงคลงต าสดโดยไมกระทบตอระดบการใหบรการ นอกจากนน การมสนคาคงคลงทเพยงพอยงเปนการตอบสนองความพงพอใจของลกคาไดทนเวลา จงเหนไดวาสนคาคงคลงมความส าคญตอกจกรรมหลกของธรกจเปนอยางมาก ดงนนการจดการสนคาคงคลงทมประสทธภาพจงสงผลกระทบตอผลก าไรโดยตรง

ระบบการควบคมสนคาคงคลง (inventory control system) ม 3 วธ คอ

56

1. ระบบสนคาคงคลงตอเนอง (continuous inventory system perpetual system) เปนระบบทมการลงบญชทกครงทมการรบและจาย ซงท าใหบญชคมยอดแสดงยอดคงเหลอทแทจรงของสนคาคงคลงอยเสมอ ซงจ าเปนอยางยงในการควบคมสนคาคงคลงรายการส าคญทปลอยใหขาดมอไมได

2. ระบบสนคาคงคลงเมอสนงวด (periodic inventory system) เปนระบบทมการลงบญชเฉพาะในชวงเวลาทก าหนดไวเทานน เมอของถกเบกไปกจะมการสงซอเขามาเตมใหเตมระดบทต งไว ซงระบบนจะเหมาะกบสนคาทมการสงซอและเบกใชเปนชวงเวลาทแนนอน

3. ระบบการจ าแนกสนคาคงคลงเปนหมวดเอบซ (ABC) โดยระบบนเปนวธการจ าแนกสนคาคงคลงออกเปนแตละประเภทโดยพจารณาปรมาณและมลคาของสนคาคงคลงแตละรายการเปนเกณฑ เพอลดภาระในการดแล ตรวจนบ และควบคมสนคาคงคลงทมอยมากมาย เพอไมใหเสยเวลาและคาใชจายมากเกนความจ าเปน

ประโยชนของสนคาคงคลง มดงน 1. ท าใหสามารถตอบสนองความตองการของลกคาทประมาณการไวใน

แตละชวงเวลาทงในและนอกฤดกาล 2. รกษาการผลตใหมอตราคงทสม าเสมอ เพอรกษาระดบการวาจาง

แรงงาน การเดนเครองจกรฯลฯ ใหสม าเสมอได โดยจะเกบสนคาทขายไมหมดในชวงขายไมดไวขายตอนชวงขายดซงชวงนนอาจจะผลตไมทนขาย

3. ท าใหธรกจไดสวนลดปรมาณจากการจดซอจ านวนมากตอครง ปองกนการเปลยนแปลงราคาและผลกระทบจากเงนเฟอเมอสนคาในทองตลาดมราคาสงขน

4. ปองกนของขาดมอดวยสนคาเผอขาดมอ เมอเวลารอคอยลาชาหรอบงเอญมค าสงซอเพมขนกระทนหน

5. ท าใหกระบวนการผลตสามารถด าเนนการตอเนองอยางราบรน ไมมการหยดชะงกเพราะของขาดมอจนเกดความเสยหายแกกระบวนการผลต

57

1.5 การจดการโลจสตกส โกศล ดศลธรรม (2547) ไดกลาววา การบรหารโลจสตกส (logistics management) ไดถกนยามโดยสภาการจดการลอจสตกส (Council of Logistics Management: CLM) ซงเกยวของกบกระบวนการวางแผน การด าเนนการ และการควบคม เพอใหเกดการไหลของทรพยากรอยางมประสทธภาพ และรวมถงประสทธผลตนทนการจดเกบสนคาคงคลงและการไหลของสารสนเทศ การบรหารโลจสตกสจะเปนสวนหนงของการจดการหวงโซอปทาน (SCM) ธนต โสรตน (2550) ไดกลาวไววา ในประเทศไทยสวนใหญแลวยงมความเขาใจวา โลจสตกสเปนเรองทเกยวของเฉพาะกบระบบการขนสงสนคาหรอการเคลอนยายคนหรอสงของ ความหมายของโลจสตกสไมใชเรองทเกยวของเฉพาะกบการขนสงและกคลงสนคา โดยกจกรรมของโลจสตกสครอบคลมถงกจกรรมตางๆ ในการเพมขดความสามารถในการแขงขน โดยการลดตนทนจากการใชประโยชนจากอรรถประโยชนของเวลา บทบาทและหนาทของกจกรรมตางๆ ของโลจสตกส จงมพนธกจในการสนบสนนและการบรณาการในการเชอมโยงขอมลขาวสารในทกหนวยของโซอปทาน โดยมจดศนยกลางในการตอบสนองความพงพอใจใหกบลกคา

แนวคดและทฤษฎเกยวกบระบบตนทนตามกจกรรม

ระบบตนทนตามกจกรรม (Activity Based Costing: ABC) เรมจะน ามาใชครงแรกในป ค.ศ.1988 โดย Kaplan และ Cooper นกวชาการทางบญชบรหารทมชอเสยงของสหรฐอเมรกา โดยตพมพในนตยสาร The Journal of Cost Management และ Harvard Business Review หลงจากนนมบทความเชงสนบสนนแนวคดระบบ ABC ตพมพในนตยสารชนน าทางดานการบญช จนกระทงในป ค.ศ.1991 แนวคดและทฤษฎ ABC ไดรบการยอมรบอยางแพรหลายทวทกมมโลก การทระบบ ABC ไดรบการยอมรบอยางแพรหลายเนองจากผบรหารเรมไมพอใจกบระบบตนทนแบบเดม ซงใหขอมลตนทนผลตภณฑทบดเบอนไปจากความจรง เนนการจ าแนกคาใชจายตามรหสบญชซงไมไดใหขอมลทชดเจนถงสาเหตทแทจรงของการเกดตนทน เนนการควบคมการปฏบตงานในรปของการก าหนดมาตรฐานและการวเคราะหผลตางการด าเนนงาน และใหขอมลขาวสารทไมสอดคลองและไมทนทจะน าไปใชในการตดสนใจ นอกจากยงเนนตววดผลการปฏบตงานทเปนตวเงนเปนสวนใหญ ซงขาดการน าไปเชอมโยงกบตววดผลการปฏบตงานดานอนๆ ทไมเปนตวเงน และไมไดชวยใหผบรหารเหนถงปฏสมพนธระหวางกจกรรม ทเกดขนในองคการ ท าใหไมสามารถระบสาเหตทแทจรงของการเกดตนทนได

58

ระบบบญช สรรตน ศรจกรวาลวงษ (2545) อางถง สภาพร (หะยะมน) พรนภา (2543) กลาววา ระบบบญช คอ ระเบยบแบบแผนการปฏบตงานทางการบญช รวมถงวธการท าบญช การท างบการเงน เอกสารและสมดบญชตางๆ อนเปนสอแหงการท าบญชและการรายงาน ตลอดจนการใชและการเกบรกษาหลกฐานเอกสารใบส าคญทางการบญชและการเงน สมดบญชตางๆ ทใชบนทกรายการทางธรกจ เพอรวบรวมขอมลและตวเลขทางสถตใหตรงตอความตองการของฝายบรหาร ดงนน ระบบบญชจงประกอบดวยระบบทส าคญ 2 ระบบ คอ ระบบทางเดนขอมล หรอ ระบบการบนทกบญชและการเกบขอมล และระบบทางเดนเอกสาร โดยทระบบทางเดนขอมลจะแสดงถงทางเดนของขอมลตงแตการบนทกบญช ซงในปจจบนการบนทกบญชอาจท าได 2 วธ คอ การบนทกดวยมอกบการบนทกบญชดวยคอมพวเตอร โดยเรมจากการบนทกบญชเขาสมดรายวนขนตน ไปบญชแยกประเภท จนสามารถออกงบทดลองเพอใชในการจดท างบการเงน เชน งบดล งบก าไรขาดทน งบกระแสเงนสด งบตนทนการผลต และงบอนๆ ภายใตการบนทกบญชเขาระบบ เพอใหการบนทกบญชเปนไปอยางถกตอง และรวดเรวทนตอเหตการณ สามารถจดท างบการเงนไดโดยสะดวกยงขน จ าเปนตองอาศยผงบญชและรหสบญชในการบนทกบญช สวนระบบทางเดนเอกสาร จะแสดงถงทางเดนของเอกสาร แบบฟอรมทใชในระบบบญช ตลอดจนล าดบขนตอนของการท างาน วาทท าเปนงานอะใร ใครเปนคนรบผดชอบงานนน ท าทไหน และท าเมอไร นอกจากน สวนประกอบส าคญทจะท าใหการปฏบตงานระบบบญชเปนไปตามวตถประสงค คอ ตวบคคล ซงจะตองมความรความสามารถ ความรบผดชอบ และความซอสตยในการปฏบตหนาท สวนเครองมอเครองใช เชน คอมพวเตอร เปนเพยงเครองทนแรงในการบนทกบญชใหถกตองและรวดเรว ท าใหประหยดทงเวลา และคาใชจาย สามารถลดขอผดพลาดลงมาไดมากขน ผงบญชและรหสบญช ผงบญชและรหสบญช (chart of account or classification accounting code) เปนสงทระบบบญชตองใชในการบนทกบญชเพอใหเกดความสะดวกรวดเรว ถกตอง งายตอการตรวจสอบ ซงเหนไดวาในปจจบนองคการขนาดใหญจะมการก าหนดผงบญชและรหสบญชในการบนทกบญช เนองจากปจจบนการแขงขนทางดานขอมล และความถกตองของขอมลมการแขงขนคอนขางสงมาก ผงบญช คอ การก าหนดจ านวนบญช และชอบญชแตละชนดทไดจดใหมไวใชในระบบบญชหนงๆ โดยอาจใชตวเลข ตวอกษร หรอตวเลขผสมกบตวอกษรแทนกได และสามารถขยายจ านวนประเภทของบญชไดตามตองการ

59

รหสบญช คอ ตวเลขหรอตวอกษรทใชแทนชอบญช ชอบญชอาจจะยยาวยงยากและรงรงกวาการใชเลขทบญช (account numbers) โดยเฉพาะอยางยงการลงบญชดวยเครองจกรยอมไมสะดวกจงท าใหเกดการใชรหสบญช เพอความสะดวกในการอางองและท าบญชโดยการน าเอาตวเลข ตวอกษร หรอทงตวเลขผสมตวอกษรมาใชแทนชอบญช แนวคดของระบบตนทนตามกจกรรม ปรานอม บวบานศร (2546) อางถง ดวงมณ โกมารทต (2527) ไดกลาววา ระบบ ABC มแนวคดทส าคญคอ กจกรรมเปนสงทท าใหเกดตนทนจงคดตนทนและปนสวนคาใชจายตางๆ ทเกดขนเขาสกจกรรมทเกยวของ โดยอาศยตวผลกดนทรพยากรทมความสมพนธกบกจกรรมทเกดขน หลงจากนนจงคดตนทนของกจกรรมเขาสสงทจะคดตนทน ซงอาจอยในรปของผลตภณฑ จากลกษณะการปนสวนดงกลาว ท าใหผบรหารไดรบขอมลทถกตอง ทงในสวนของการค านวณตนทน และการควบคมตนทน 1. การค านวณตนทน (cost dimension) เนนขอมลตนทนโดยการค านวณตนทนของ

การใชทรพยากรตางๆ เพอกอใหเกดกจกรรมและปนสวนตนทนตามกจกรรมลงสสงทจะคดตนทน เพอใหผบรหารน าขอมลทไดรบไปใชในการตดสนใจเชงกลยทธตอไป

2. การควบคมตนทน (control dimension) เปนการบรหารในการจดโครงสรางการด าเนนงานภายในองคการ เพอกอใหเกดผลดตอองคการ โดยมงเนนการวเคราะหถงสาเหตของการเกดกจกรรม รวมทงการวเคราะหกจกรรมทเพมคา และไมเพมคา เพอใชในการวดผลการปฏบตงานวามประสทธภาพเพยงใด

หลกการส าคญของระบบ ABC คอ ผลตภณฑเปนผลจากการใชกจกรรม และกจกรรมเปนตวใชทรพยากรทผลกดนใหตนทนเกดขน ดงนนตนทนการใชทรพยากรตางๆ และตนทนการใชกจกรรมทงหมดควรจะปนสวนเขาไปสผลตภณฑตามปรมาณการใชกจกรรม ดงนนระบบ ABC จงค านงถงความสมพนธทงทางตรงและทางออมของตนทนทรพยากร ตวผลกดนตนทนกจกรรม และสงทตองการคดตนทน โดยไดแสดงถงความสมพนธระหวางระบบ ABC และการบรหารกจกรรม (Activity Based Management : ABM) ดงภาพท 2-33 ดงน

60

ภาพท 2-33 แสดงความสมพนธระหวาง ABC และ ABM ทมา: ปรานอม บวบานศร. 2546. อางถง ดวงมณ โกมารทต. 2527.

ความส าคญของระบบบญชตนทนตามกจกรรม วรศกด ทมมานนท (2544) กลาววา การประกอบธรกจทามกลางสภาวการณแขงขนททวความรนแรงในปจจบน เปนการยากทธรกจจะเพมก าไรโดยการเพมราคาขาย การทธรกจจะมก าไรและอยรอดในระยะยาวนนควรใหความสนใจกบการบรหารตนทนทงในสวนของตนทนการผลตและตนทนในการบรหารงาน ระบบ ABC จะใหขอมลส าคญแกผบรหาร ดงน 1. การค านวณตนทนผลตภณฑ ผบรหารใชขอมลตนทนผลตภณฑเพอประกอบการ

ตดสนใจในเรองตางๆ ขอมลตนทนผลตภณฑทมความถกตองมากขน ท าใหผบรหารตดสนใจผดพลาดนอยลง อกทงยงสามารถประเมนและก าหนดสดสวนในการผลตผลตภณฑและการตลาดใหเหมาะสมยงขน

2. การบรหารสภาพคลองของธรกจ เงนสดและสภาพคลองทางการเงนนบวาเปนปจจยส าคญท ชวยใหธ รกจสามารถปรบตว และอย รอดในสถานการณทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว อกทงยงสามารถน าเงนทนทมอยอยางจ ากด ไปลงทนในผลประโยชนทจะไดรบจากรายจายในการลงทนระยะสน

3. การควบคมตนทน เกดจากการทผบรหารไดร บขอมลตนทนทถกตองอนเปนประโยชนตอการตดสนใจเชงกลยทธ ผบรหารตองใหความส าคญกบการบรหารกจกรรม เพอลดความสญเปลาใหเหลอนอยทสดหรอใหหมดไป

4. การตดสนใจเชงกลยทธ ขอมลตนทนผลตภณฑทถกตอ งจะเปนประโยชนตอผบรหารเพอใชประกอบการตดสนใจเกยวกบการตงราคาผลตภณฑ การออกแบบผลตภณฑ และการยกเลกผลตภณฑ

ทรพยากร

ตวผลกดน กจกรรม การวดผลการ ปฏบตงาน

สงทจะคด ตนทน object

การบรหาร

กจกรรม

ABM

cost dimension

control dimension

continuous improvement process

61

5. การเปลยนแปลงเชงพฤตกรรมเพมประสทธภาพ ผบรหารหลายองคการใชขอมลตนทนตามกจกรรมเปนเครองมอส าคญทกอใหเกดการเปลยนแปลงเชงพฤตกรรมของพนกงาน เพอเพมประสทธภาพในการประกอบการและลดตนทนตางๆ

6. สรางความเปนเลศใหแกองคการ โดยการใหขอมลตนทนผลตภณฑทมความถกตองใกลเคยงความเปนจรง ซงเปนประโยชนตอผบรหารในประเดนตางๆ ดงน 6.1 การปรบปรงโครงสรางตนทนและพฒนาการปฏบตงานใหมประสทธภาพมาก

ยงขน 6.2 การประเมนสวนผสมของผลตภณฑ สวนผสมของบรการ การเขาใจความ

เกยวเนองและความสมพนธกนในระหวางกจกรรมตางๆ ทเหมาะสม จะชวยเพมขดความสามารถการท าก าไรในระยะยาวของธรกจ

6.3 การลดความสญเปลาใหหมดไป จะชวยใหผบรหารมองเหนถงศกยภาพขององคการในการลดตนทนไดชดเจนยงขน

การประยกตใชระบบตนทนตามกจกรรม พชนจ เนาวพนธ (2552) กลาววา การประยกตใชระบบ ABC ในองคการนน ไมวาผบรหารมวตถประสงคเพอการค านวณตนทน หรอควบคมตนทน สงแรกทจะตองท ากอนทจะมการประยกตใชระบบ ABC คอ 1. ผบรหารตองใหความส าคญกบระบบ ABC และผลกดนทใหมการจดท าระบบ ABC

ภายในองคการกอน 2. ควรก าหนดศนยตางๆ เพอบงบอกความรบผดชอบ โดยใชแนวคดตามศนยความ

รบผดชอบ คอ การก าหนดหนวยงานภายในองคการเปนศนยความรบผดชอบตางๆ เชนศนยตนทน ศนยรายได และศนยก าไร

3. ก าหนดใหมผรบผดชอบในการประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ ควรประกอบดวยหวหนาแผนกตางๆ เพอตองการใหพนกงานทกแผนกมสวนรวมในการประยกตใชระบบ ABC โดยเฉพาะการก าหนดกจกรรมภายในแผนกนนๆ

4. ฝกอบรมใหพนกงานทกคนภายในองคการเขาใจถงระบบ ABC และตองชแจงใหพนกงานทราบถงวตถประสงคของการน าระบบ ABC มาใชในองคการ เพอสรางความเขาใจอนดระหวางพนกงานและองคการ

ขนตอนการประยกตใชระบบตนทนตามกจกรรม พไลพร ล าฤทธ (2545) อางถง วรศกด ทมมานนท (2544) กลาววา ขนตอนการประยกตใชระบบ ABC เรมจากการวางระบบ ABC ผวางระบบควรก าหนดวตถประสงควา

62

ระบบจะตองกอใหเกดประโยชนสงสดแกองคการ โดยมตนทนรวมในการน าเอาระบบมาใชต าทสด ประกอบดวย

1. การวเคราะหและก าหนดกจกรรม 2. การรวมกจกรรมเขาดวยกน 3. การระบศนยกจกรรม 4. การเลอกตวผลกดนตนทน (ทงตวผลกดนทรพยากรและตวผลกดนกจกรรม) 5. การค านวณตนทนกจกรรม 6. การค านวณตนทนผลตภณฑ การวางระบบ ABC มความซบซอนมากนอยเพยงใดขนอยกบปจจยหลายประการซง

รวมถงวตถประสงคของผบรหาร หากผบรหารก าหนดวตถประสงคไวเพอกอใหเกดประโยชนในการบรหารงานหรอเพอเสรมสรางประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากรในบางหนวยงานการใชตวผลกดนตนทนเพยงไมกชนดยอมเพยงพอ โดยการวางระบบอาจท าเฉพาะในหนวยงานนนและไมจ าเปนตองวางระบบส าหรบทงองคการ

ขนตอนท 1 การวเคราะหและก าหนดกจกรรม

เปนการพจารณาแบงการด าเนนงานขององคการออกเปนกจกรรมยอย โดยแตละกจกรรมกอใหเกดผลได (output) ในลกษณะทสามารถระบหรอเขาใจได ผลไดคอ สงทจะน ามาคดตนทน (cost objects) ผลไดทระบขนเปนประโยชนในการปนสวนตนทนกจกรรมทเกยวของ ในกรณทไมสามารถระบผลไดอยางครบถวน ตนทนทรพยากรทใชไปจะปนสวนเขาเปนตนทนของผลไดเฉพาะในสวนทระบได ท าใหขอมลตนทนผลตภณฑไมใกลเคยงกบความเปนจรง เชน กจกรรมการคนควาและพฒนาผลตภณฑ จะไมมความสมพนธใดกบสนคาปจจบน ตนทนของกจกรรมจงควรแยกออกจากตนทนกจกรรมทจะปนสวนเขาเปนตนทนสนคา นอกจากนกจกรรมทก าหนดขนควรเปนประโยชนตอการตดสนใจของผบรหารและควรมขอบเขตทสอดคลองกบวตถประสงคทวางไว การวเคราะหและการก าหนดกจกรรมอาจท าได 3 วธดงน

1. ก าหนดภายในองคการแบงงานออกเปนกระดบ แลวก าหนดมาตรฐานของกจกรรมในแตละระดบใหเหมอนกนทงองคการ ขอดคอ ท าใหขอมลตนทนกจกรรมของแตละหนวยงานสามารถน ามาเปรยบเทยบกนไดงาย ตลอดจนลดความยงยากเรองโครงสรางกจกรรมลง ขอเสยคอ ลดความส าคญของกจกรรมทเปนงานเฉพาะเจาะจงและลดรายละเอยดของโครงสรางกจกรรม อกทงลดความคลองตว ความยดหยนทจะก าหนดกจกรรมใหเหมาะสมกบแตละหนวยงานหรอสถานการณ

63

2. ไมก าหนดมาตรฐานของการระบกจกรรมในแตละระดบชนวาจะตองเทากน แตตองใหขอมลทตรงกบความตองการของหนวยงาน คอการสะสมขอมลและการรวบรวมขอมลในแตละกจกรรมตองสามารถรอยเรยงกนขนไปจนถงระดบบน โดยแตละหนวยงานจะก าหนดกจกรรมทเหมาะสมกบหนวยงานของตนเองภายในมาตรฐานเดยวกน มขอดคอ หนวยงานแตละระดบสามารถก าหนดกจกรรมทเหมาะสมกบงาน ตลอดจนมความยดหยนคลองตว แตขอเสยคอ ยงยากกวาวธแรก เพราะแตละหนวยงานอาจมโครงสรางแตกตางกนคอนขางมาก

3. ไมมการก าหนดมาตรฐานของรายการกจกรรม มขอดคอการก าหนดกจกรรมมความคลองตวมาก ตลอดจนสามารถก าหนดกจกรรมใหเหมาะสมกบลกษณะของธรกจได และขอเสยคอไมสามารถเปรยบเทยบกจกรรมทเหมอนกนของหนวยงานตางๆได

นอกจาก 3 วธขางตน ในทางปฏบตการก าหนดและวเคราะหกจกรรมยงสามารถท าไดอก 3 วธ ซงผวางระบบจะเลอกวธการใดกไดแลวแตความเหมาะสมและความพรอมขององคการ

1. ก าหนดกจกรรมโดยการพจารณาจากโครงสรางสายบงคบบญชา (the organizational approach) โดยพจารณารายละเอยดกจกรรมตามศนยความรบผดชอบหรอตามหนวยงาน หากองคการมการแบงยอยไปจนถงระดบทมความละเอยดพอสมควร กจะสามารถก าหนดกจกรรมใหสอดคลองกบศนยความรบผดชอบไดงายขน นอกจากนความเปนเจาของขอมลกจะไมเปนปญหา เนองจากแตละหนวยงานเปนผก าหนดกจกรรมขนเปนเอกเทศ แตวธนมขอเสยคอไมมองเหนความเกยวเนองกนระหวางกจกรรมของหนวยงานตางๆ ในองคการ

2. การก าหนดกจกรรมโดยมการพจารณาจากหนาทการงาน (the functional approach) กจกรรมตางๆ ทมวตถประสงคเดยวกนจะถกน ามารอยเรยงกน วธนสามารถน าไปด าเนนการในลกษณะทางคขนาน โดยเรมจากระดบบน การวเคราะหเรมจากการแบงแยกหนาทงานตางๆ ออกเปนหนวยทเลกทสด และตามดวยค าถามวาหนาทงานนนๆ มการปฏบตอยางไร และจากระดบลางกจะตงค าถามวาท าไมตองมการปฏบตกจกรรมนนๆ วธนมขอดคอ เปนวธทชวยใหการจดโครงสรางกจกรรมเปนแบบแผนยงขน แตกเปนวธทซบซอนและหาเจาของขอมลทแทจรงไมได

3. การก าหนดกจกรรมโดยการพจารณาจากลกโซคณคาทางธรกจ (the business value chain approach) หรอพจารณาจากกระบวนการทางธรกจ (the

64

business process approach) จะก าหนดและวเคราะหกจกรรมโดยพจารณาจากล าดบหรอทางเดนของกจกรรมทเกยวของกน อาศยการเขาไปสงเกตการณ จงมขอดคอ ชวยใหไดมาซงขอมลกจกรรมทสามารถเชอมโยงกบวตถประสงคขององคการ ตลอดจนสามารถระบเวลาทใชไปในขนตอนตางๆ ของกระบวนการ (lead time) อาจท าใหเสยเวลาคอนขางมาก แตใหผลคมคา การใชวธนจะตองแนใจวาไมมกจกรรมใดทถกมองขามโดยเฉพาะกจกรรมทไมสามารถระบไดโดยงายวาเปนของกระบวนการใด

ส าหรบองคการทจะเรมวางระบบ ABC ควรเรมจากการก าหนดกจกรรมโดยพจารณาโครงสรางสายบงคบบญชาขององคการแลวขยายไปสการก าหนดกจกรรม โดยพจารณาจากกระบวนการทางธรกจและหนาทงานตามล าดบ เมอก าหนดทางเลอกในการก าหนดกจกรรมไดแลว ขนตอนตอไปจะตองพจารณาวากจกรรมเหลานนตองการระดบรายละเอยดของกจกรรมมากนอยเพยงใด การก าหนดระดบรายละเอยดจะสงผลตอประโยชนทจะไดจากการใชกจกรรม เปนตวควบคมคาใชจายของหนวยงานระดบตางๆ ตลอดจนความยากงายในการรวบรวมกจกรรม เพอรายงานใหกบหนวยงานระดบบน เชน อาจก าหนดมาตรฐานวาระดบกจกรรมควรมกระดบทจะรอยเรยงขนมา โดยมทางเลอกอกวาใหเปนกจกรรมวางๆ และเปนกจกรรมในระดบสงหรอจะยอมใหหนวยงานก าหนดรายละเอยดกจกรรมทเฉพาะเจาะจงและระดบรายละเอยดของกจกรรมลกษณะใดกจะตองพจารณาถงขอดขอเสยใหครบถวน

ขนตอนท 2 การรวมกจกรรมบางประเภทเขาดวยกน

กจกรรมตางๆ ทเกดขนอาจมจ านวนมากจนกระทงเปนความสญเปลาทงในแงของเวลาและแรงงาน หากผวางระบบจะใชตวผลกดนตนทนทตางกนไปในแตละกจกรรม แมวาการก าหนดกจกรรมนนจะเปนประโยชนแกผวางระบบในการระบตนทนรวมตาม cost element หรอตามรหสบญชเขาสกจกรรม (cost mapping) และท าใหตนทนกจกรรมมความถกตองใกลเคยงความเปนจรง แตประโยชนทไดรบจากการบรหารกจกรรมอาจมนอย กลาวคอ ยงผวางระบบก าหนดกจกรรมเพมมากขนเทาไร คาใชจายในการหาตวผลกดนตนทนทเหมาะสมกจะเพมสงขนเทานน สาเหตทท าใหคาใชจายในการหาตวผลกดนตนทนสงขนตามจ านวนกจกรรมทก าหนด ไดแก ผวางระบบระบทรพยากรทใชไปในแตละกจกรรมและจ านวนครงทท ากจกรรมนนแยกตามประเภทของผลไดในรายละเอยดมากจนเกนไป การก าหนดกจกรรมในรายละเอยดเชนนยอมท าใหภาระการจดเกบขอมลเพมขน และท าใหองคการมคาใชจายเพมขนโดยไมจ าเปน

65

ขนตอนท 3 การระบศนยกจกรรม ศนยกจกรรม (activity center) หมายถง สวนของกระบวนการผลตซงรวมถงแผนกบรการทผบรหารตองการใหแสดงตนทนกจกรรมตางๆ ทเกดขนแยกออกมาตางหาก เชน แผนกสนเชออาจจดเปนศนยกจกรรม ประกอบดวยกจกรรมตางๆ ทเกยวของกบการตรวจสอบสนเชอและการเรยกเกบหน หรอ แผนกรบรอง กถอเปนศนยกจกรรมไดเชนกน การระบศนยกจกรรมในลกษณะนจะไมมผลตอตวเลขตนทนผลตภณฑทจะรายงานใหแกผบรหาร แตจะมผลตอรายละเอยดขอมลตนทนผลตภณฑกลาวคอระบบ ABC อาจรายงานในลกษณะยอดรวม 5,000 บาท หรอรายงานตนทนผลตภณฑแยกตามศนยกจกรรม โดยแบงออกเปนตนทนของแผนกผลต 3,500 บาท และแผนกรบรอง 1,500 บาท การรายงานในลกษณะนจะท าใหขอมลเปนประโยชนแกผบรหารในการควบคมกจกรรมทเกดขนในแตละศนยกจกรรมไดดยงขน

ขนตอนท 4 การเลอกตวผลกดนตนทน

การปนสวน 2 ขน (two-stage allocation procedure) ในระบบ ABC มขอดคอ ผวางระบบสามารถเลอกใชตวผลกดนตนทนทตางกนไปในแตละขน เชน ผวางระบบอาจใชสดสวนเวลาทใชในการเตรยมการผลตเปนตวผลกดนตนทนในขนท 1 และใชจ านวนครงของการเตรยมการผลตเปนตวผลกดนตนทนในขนท 2 การปนสวนลกษณะนจะชวยใหทราบปรมาณการใชทรพยากรทเกดขนในระดบศนยกจกรรม (ตนทนกจกรรม) อนเปนประโยชนแกผบรหารในการตดสนใจเพอเพมประสทธภาพและลดความสญเปลาของกจกรรมตางๆ แตละศนยกจกรรม

4.1 ตวผลกดนทรพยากร (resource driver) ในขนแรกของการปนสวนตามระบบ ABC ตนทนทรพยากรตางๆ หรอตนทนตาม cost element จะปนสวนเขาสกลมตนทนกจกรรม (activity cost pool) ของแตละศนยกจกรรม ตวผลกดนตนทนทน ามาใชในการระบตนทนตาม cost element เขาสกลมตนทนกจกรรมตางๆ จะเรยกวา ตวผลกดนทรพยากร กลมตนทนกจกรรมอาจจะอยในรปของกจกรรมใดกจกรรมหนงหรออยในรปของกจกรรมทน ามารวมกนไวเปนกจกรรมเดยวกนกได อาจท าได 3 วธ คอ

4.1.1 การระบทางตรง (direct charging) จะใชในกรณททราบปรมาณทรพยากรทใชจรงในแตละกจกรรม เชน องคการทมการตดตงมเตอรไวในแตละจดทมการเดนเครองจกร พนกงานในแผนกเตรยมการผลต แผนกตรวจสอบคณภาพ แผนกขนยายวตถดบจะทราบเวลาและพลงไฟฟาทใชไปในแตละกจกรรมไดจากการอานมาตรมเตอร วธนท าใหองคการมตนทนสงจงไมเหนผลสนบสนน

66

ใดๆ ทจะตองลงทนตดตงมเตอรเพยงเพอใหไดมาซงขอมลตนทนกจกรรมทมความถกตอง

4.1.2 การประมาณ (estimation) จะใชในกรณทไมทราบปรมาณการใชทรพยากรไปในกจกรรมโดยตรง จ าเปนตองอาศยการประมาณตนทนทรพยากรทใชไปในกจกรรมนนๆ โดยอาศยการสมภาษณและการสงแบบสอบถามไปยงพนกงานทเกยวของ เพอใหไดขอมลทจะน ามาใชวเคราะหตวผลกดนทรพยากร ซงจ าเปนตองอาศยความรวมมอจากผจดการแตละแผนกในการกรอกสดสวนเวลาทพนกงานใชไปในแตละสดสวนตนทนทรพยากรเขาสกลมตนทนกจกรรมตางๆ กลมตนทนกจกรรมจงเปนทสะสมตนทนกจกรรมทเกดขนในแตละศนยกจกรรม ในขณะเดยวกนตวผลกดนทรพยากร จะเปนตวก าหนดตนทนทปนสวนเขาสกลมตนทนกจกรรมตลอดจนความถกตองของขอมลตนทนกจกรรม

4.1.3 การปนสวนโดยอาศยดลยพนจเขาชวย (arbitrary allocation) ใชในกรณทไมสามารถประมาณสดสวนของทรพยากรทใชไปในกจกรรมตางๆ ไดอยางมหลกเกณฑ วธนจงควรน ามาใชนอยทสด เพราะไมไดใหขอมลทเปนประโยชนแกผบรหารถงความเกยวเนองระหวางกจกรรมตางๆ ซงเปนสาเหตทท าใหเกดตนทน

4.2 ตวผลกดนกจกรรม (activity driver) เมอตนทนทรพยากรมการปนสวนเขาสแตละกลมตนทนกจกรรมแลว ขนท 2 จะเปนการปนสวนตนทนกจกรรมทสะสมอยในแตละกลมตนทนกจกรรมเขาสผลตภณฑ ซงสามารถท าได 3 วธคอ

4.2.1 การระบทางตรง (direct charging) กระบวนการผลตนนมกจะมผลตภณฑหลายชนด การระบตนทนกจกรรมเขาสผลตภณฑไดอยางถกตองจงเปนเรองยาก จะมแตเฉพาะคาวตถดบและคาแรงทางตรงเทานนทระบเขาสผลตภณฑโดยตรง การระบทางตรงจงเหมาะสมกบองคการทมผลตภณฑเพยงไมกชนด

4.2.2 การปนสวนโดยอาศยดลยพนจเขาชวย (arbitrary allocation) ซงเปนวธทตรงกนขามกบวธแรก การปนสวนมกจบดวยการใชตวผลกดนกจกรรมทไมไดมความสมพนธใดๆ กบการใชกจกรรมของผลไดนน ขอดคอ เปนวธทงายและไมสนเปลองคาใชจาย แตไมไดค านงถงกจกรรมในการผลตของผลตภณฑแตละชนด

67

4.2.3 การประมาณ (estimation) วธนอาจใชเทคนคทางสถต เชน การวเคราะหการถดถอย หรอการวเคราะหสหสมพนธทเปนเหตเปนผลระหวางตนทนกจกรรมกบผลได วธนจะมตนทนต ากวาวธแรกและควรน าไปใชมากกวาวธท 2

เนองจากความสมพนธระหวางผลไดกบกจกรรมทมเปนจ านวนมาก จงจ าเปนทผวางระบบจะตองเลอกตวผลกดนกจกรรมมาใชเทาทจ าเปน เพอใหมคาใชจายต าทสด ดงน นขนตอนทสงผลกระทบตอกจกรรมมากทสด คอการวเคราะหและระบตวผลกดนกจกรรม ผวางระบบตองค านงวาจะใชตวผลกดนกจกรรมมากนอยเพยงใด และใชตวผลกดนกจกรรมใดบาง

การก าหนดตวผลกดนกจกรรม ทางทฤษฎตวผลกดนตนทนหรอตวผลกดนกจกรรมมการแบงเปน 4 ระดบ คอ

1. กจกรรมทมความสมพนธกบปรมาณการผลต (unit level) จะเปนตนทนผนแปรโดยตรงกบปรมาณการผลตหรอยอดขาย และสามารถระบเขาสสงทจะน ามาคดตนทนไดโดยตรง เชน คาเชาวตถดบทางตรง จะมตวผลกดนตนทนหรอตวผลกดนกจกรรมคอ จ านวนวตถดบ หรอคาแรงทางตรง กจะมตวผลกดนตนทนหรอตวผลกดนกจกรรม คอ ชวโมงแรงงานทางตรง เปนตน

2. กจกรรมทมความสมพนธกบจ านวนครงทท ากจกรรม (batch level) จะเปนตนทนทผนแปรโดยตรงกบจ านวนกลมของผลตภณฑทผลตแตไมไดผนแปรตามจ านวนหนวยทผลต เชน การสงซอ จะมตวผลกดนตนทนหรอตวผลกดนกจกรรม คอ จ านวนครงทส งซอ หรอตนทนการขนยายวตถดบ จะมตวผลกดนตนทนหรอตวผลกดนกจกรรมคอจ านวนครงของการขนยาย เปนตน

3. กจกรรมทมความสมพนธตามกลมผลตภณฑ (product line) หรอตามกระบวนการผลต (process line) โดยตนทนกลมนนนจะผนแปรตามความหลากหลายของสนคา เชน คาใชจายในการออกแบบจะมตวผลกดนตนทนหรอตวผลกดนกจกรรมคอ จ านวนประเภทของผลตภณฑ เปนตน

4. กจกรรมรวมขององคการเพอใหองคการด าเนนงานตอไปได (organization level) จะเปนตนทนทไมผนแปรตามทง 3 ระดบแรก แตเปนตนทนคงทอยางแทจรงเปนตนทนโดยรวมทท าใหธรกจสามารถด าเนนงานได เชน คาเสอมราคา จะมตวผลกดนตนทน/กจกรรมคอ พนท (ตารางฟต) หรอเงนเดอนผบรหารโรงงาน จะมตวผลกดนตนทน/กจกรรมคอ จ านวนพนกงาน เปนตน

68

นอกจากนนในการก าหนดตวผลกดนตนทนหรอตวผลกดนกจกรรมยงมองคประกอบอนทจะตองค านงถง คอ การก าหนดตวผลกดนกจกรรมควรเรมพจารณาจากจ านวนตวผลกดนกจกรรมทก าหนดขน ซงขนอยกบระดบความถกตองของขอมลตนทนผลตภณฑทตองการ และความซบซอนของสวนผสมผลตภณฑ หากมตวผลกดนกจกรรมมาก ความถกตองของตนทนผลตภณฑกมมากขนดวย สวนในกรณทผลตภณฑมความแตกตางทงปรมาณการผลต ขนาดของผลตภณฑ ความซบซอนของผลตภณฑ และความแตกตางของวตถดบการใชตวผลกดนกจกรรมทแตกตางกนไปจะชวยใหสามารถระบตนทนเขาสผลตภณฑไดอยางถกตองมากขน การเลอกตวผลกดนกจกรรมจะพจารณาดงน 1. คาใชจายในการวดตวผลกดน (measurement costs) เพอทใหคาใชจายใน

การวดตวผลกดนต า ควรเลอกใชกจกรรมทสามารถหาขอมลเพอมาใชระบตวผลกดนกจกรรมไดงายขน

2. สหสมพนธ (correlation) การใชตวผลกดนกจกรรมทไมมความสมพนธกบการใชทรพยากรจรง อาจท าใหไดรบขอมลตนทนผลตภณฑทไมถกตอง ดงนนจงควรพจารณาสหสมพนธของปรมาณกจกรรมทระบเขาสผลตภณฑทสะทอนใหเหนจากตวผลกดนกจกรรม กบปรมาณการใชกจกรรมจรงของผลตภณฑนน

3. ผลกระทบเชงพฤตกรรมของพนกงาน (behavioral effects) การเลอกตวผลกดนกจกรรมควรค านงถงวา ตวผลกดนกจกรรมทเลอกมานนจะท าใหพฤตกรรมของพนกงานเปลยนแปลงไปหรอไม เชน อาจมผลใหพนกงานมพฤตกรรมมงเนนแตผลประโยชนสวนตนมากเกนไป และลมน กถงประโยชนโดยรวมขององคการ

4. การเลอกตวผลกดนกจกรรมควรเลอกตวผลกดนกจกรรมทแหลงภายนอกใชคดคาบรการเพอทจะท าใหสามารถเปรยบเทยบไดวา กจกรรมดงกลาว กจกรรมควรทจะด าเนนการเองหรอจางจากแหลงภายนอก

ขนตอนท 5 การค านวณตนทนกจกรรม

นจรนทร ฉมพลอย (2542) อางถง Peter b.b. Turney (n.d.) กลาวเตมเพมวา โดยปกตการบนทกรายการทางบญชจะบนทกตนทนแยกตามบญชแยกประเภท ซงเปนการบนทกตนทนตามรหสบญช (cost element) ในขนตอนของการค านวณตนทนกจกรรมนคอ การระบตนทนตาม cost element เขาสกจกรรม เรยกไดวาเปนขนตอนของการท า cost mapping

69

ตนทนบางชนดสามารถระบเขากจกรรมไดโดยตรง (traceable cost) เนองจากเปนตนทนทเกดขนจากการประกอบกจกรรมนนเพยงอยางเดยวหรอเหนความสมพนธอยางเดนชด หรอสามารถประมาณโดยอาศยหลกเกณฑบางอยางไดเชนจากการสมภาษณ การเขาสงเกตการณปฏบตงาน นอกจากนจะมคาใชจายในสวนทเกยวกบหลกบรหารหรองานบรการตางๆ ทไมสามารถระบเขากจกรรมไดโดยอาศยการประมาณไดอยางมหลกเกณฑ การท า cost mapping กจะตองเปนไปในลกษณะดลยพนจ (arbitrary allocation) เมอก าหนดกจกรรมแลว ทรพยากรตางจะถกจดสรรเขาไปทกจกรรม ขอมลตนทนตามบญชแยกประเภททวไป (general ledger) จะบนทกเฉพาะตนทน ไมสามารถแยกเขากจกรรมได ในขนตอนนจะใชตวผลกดนตนทนทรพยากรเปนตวเชอมไปทกจกรรม ดงภาพท 2-30

ภาพท 2-34 แสดงการปนสวนจากกลมตนทนลงสกจกรรม ทมา: นจรนทร ฉมพลอย. 2542. อางถง

Peter b.b. Turney, n.d. ขนตอนท 6 การค านวณตนทนผลตภณฑ

การค านวณตนทนผลตภณฑจะอาศยบญชกจกรรม (bill of activity) คอ ผลตภณฑแตละชนดจะมการพจารณากอนลวงหนา

6.1 การระบกจกรรมทเกดขนเพอใหผลตภณฑอยในสภาพพรอมทจะขายหรอใหบรการแกหนวยงานหรอลกคา

6.2 การค านวณตนทนผลตภณฑ ใชอตราตนทนกจกรรมตอหนวยของตวผลกดนตนทนและกจกรรมทก าหนดไวเปนหลกเกณฑในการค านวณคาใชจายของผลตภณฑ

ทรพยากรในการผลต ทบนทกอยใน GL

กจกรรม

ตวผลกดนทรพยากร (resource driver)

70

วสดสนเปลอง เงนเดอน คาใชจาย อาคารสถานท

คาประมวลผลขอมล

ตนทนกจกรรม : กรออกใบสงผลต

ขนท 1

ขนท 2

บรการ ก บรการ ข บรการ ค

วธการค านวณตนทนผลตภณฑจะม 2 วธ คอ 1. วธการค านวณตนทนเขาผลตภณฑแบบ 2 ขนตอน เขาศนยกจกรรมท

ก าหนดไวโดยใชความสมพนธของตวผลกดนตนทนทเรยกวาเปนตนผลกดนทรพยากรเขาสกจกรรมทก าหนด เปนการผลตขนท 1 จากนนคดตนทนของกจกรรมเขาสผลตภณฑทตองการโดยใชตวผลกดนตนทนทมความสมพนธกบผลตภณฑนน เปนขนท 2 ซงเปนขนสดทายของการคดตนทนเขาผลตภณฑทตองการทราบ ดงภาพท 2-35

ภาพท 2-35 วธการค านวณตนทนเขากบผลตภณฑแบบ 2 ขนตอน ทมา: วรศกด ทมมานนท. 2544.

2. วธการค านวณตนทนเขาผลตภณฑแบบหลายขนตอน (multiple stage approach) ใชในกรณทกจกรรมซบซอน มกจกรรมสนบสนนหลายขนตอน จงตองปนสวนตนทนลดหลนไปตามล าดบ จนกระทงคดเขาสายผลตภณฑในขนสดทาย ดงภาพท 2-36

71

สนคา จ สนคา ง สนคา ค สนคา ข สนคา ก

การผลต

ตนทน

การซอมบ ารง

การประดษฐเครองมอ

ภาพท 2-36 วธการค านวณตนทนเขาผลตภณฑแบบหลายขนตอน ทมา: วรศกด ทมมานนท. 2544. ขนตอนท 7 การวดผลการปฏบตงาน

นจรนทร ฉมพลอย (2542) อางถง Peter b.b. Turney (n.d.) ไดกลาวเพมเตมวา ระบบบญชเดมวดผลการปฏบตงานโดยการเปรยบเทยบตวเลขคาใชจายในงบประมาณทตงไวกบคาใชจายทเกดขนจรง ซงเปนการวดผลการปฏบตงานทเปนตวเลขเทานน แตไมสามารถเชอมโยงกบตววดผลการปฏบตงานทไมเปนตวเงน ซงการวดผลการปฏบตงานทดจะตองสามารถแสดงใหเหนถงสงตอไปน

1. ตองสามารถวดประสทธภาพ (efficiency) ในการท างาน 2. ตองสะทอนใหเหนถงเวลา (time) ทใชในการท ากจกรรมวายาวนานแคไหน 3. ตองสะทอนคณาพ (quality) ของกจกรรมโดยดจากความผดพลาดของงานทท า 4. ตองสะทอนถงความยดหยน (flexibility) ของกจกรรมเพอรบรองเหตการณทไม

คาดคดมากอน ระบบ ABC สามารถวดผลการปฏบตงานได (Key Performance Indicator: KPI) ทงทเปนตวเงน และไมเปนตวเงน ซงชวยใหผบรหารสามารถประเมนผลการท างานไดชดเจนยงขน

1. การวดผลการปฏบตงานทเปนตวเงน (financial) ไดแก การค านวนตนทนทเกดขนในการด าเนนกจกรรม ซงแสดงใหเหนวาการใชทรพยากรในการท า

72

กจกรรมนนๆ สงหรอต ากวาทหนวยงานภายนอกใชในลกษณะกจกรรมแบบเดยวกน

2. การวดผลการปฏบตงานทไมเปนตวเงน ไดแก 2.1 การวดประสทธภาพในการปฏบตงาน 2.2 การวดความพงพอใจของลกคา 2.3 การวดระยะเวลาในการปฏบตงาน 2.4 การวดคณภาพและบรการ ซงสามารถสรปไดวา ระบบ ABC มประโยชนตอผบรหารองคการในปจจบน

มาก เนองจากสามารถตอบสนองขอมลทส าคญๆ เพอใชในการตดสนใจ และขอมลทไดจากระบบ ABC สามารถน ามาเปรยบเทยบกบแหลงภายนอกวากจกรรมทองคการท าอยในปจจบน มตนทนเหมาะสมทจะด าเนนการตอไปหรอไมหรอควรจางจากแหลงภายนอก ใชวดผลการปฏบตงานทท าอยในปจจบน และใชเปนขอมลในการจดท างบประมาณ

ประโยชนของระบบตนทนตามกจกรรม นาตยา ตรรตนดลกกล (2550) ไดกลาวถงประโยชนของระบบ ABC วา 1. ชวยใหการค านวณตนทนผลตภณฑ/บรการ มความถกตองใกลเคยงความเปนจรง 2. ชวยในการวดผลการปฏบตงานของกจการ 3. ชวยในการลดตนทนและคาใชจายของกจการ 4. ชวยในการสนบสนนการตดสนใจ 5. ชวยในการพฒนากจกรรมทงหมดอยางตอเนอง

ขอจ ากดของระบบตนทนตามกจกรรม สดปราณ มณศร (2545) อางถง วาสนา วเศษสงห (2543) ไดกลาววา การน าระบบ ABC มาประยกตใชมขอจ ากดซงอาจระบไดดงน

1. ระบบ ABC ไมเหมาะสมกบองคการทมผลตภณฑเพยงชนดเดยว 2. การแยกกจกรรมใหละเอยดทสด สงผลใหตนทนทค านวณไดมความถกตอง

ใกลเคยงกบความเปนจรงมากทสด แตความละเอยดในการแยกกจกรรมนจะท าใหเกดคาใชจายสง

3. ระบบ ABC อาจกอใหเกดการตอตานจากบคลากรภายในองคการ เนองจากเกดความกดดนดานประสทธภาพและเวลาในการปฏบตงานของผปฏบตงาน ท าใหผปฏบตงานเกรงวาตนอาจตองถกต าหนหรอถกลงโทษ หากงานทท าอยเปนกจกรรมทกอใหเกดตนทนทไมเพมคา

73

4. ความร ความเขาใจเกยวกบระบบ ABC ของพนกงานในกจกรรมเปนสงทส าคญ ซงหากมความเขาใจไมตรงกน อาจท าใหเกดปญหาในการน าระบบ ABC มาประยกตใชในองคการได

5. ระบบ ABC ไมสามารถชวยในการค านวณตนทนผลตภณฑไดถกตองรอยเปอรเซนต หากการก าหนดกจกรรมไมเหมาะสม หรอไมครอบคลมทกกจกรรมทท าอย ท าใหการปนสวนคาใชจายผดพลาดได หรอการหาขอมลเพอก าหนดกจกรรมจากโครงสรางองคการ ค าบรรยายลกษณะงาน แผนปฏบตการและจากการสมภาษณ อาจไดรบขอมลทบดเบอนไปจากความเปนจรง หรอการใหน าหนกเวลาของพนกงานในการประเมนน าหนกเวลาปฏบตงานอาจไมตรงกบความเปนจรง อนสงผลใหการปนสวนคาใชจายผดพลาดได

แนวทางในการลดตนทนโดยใชระบบตนทนตามกจกรรม วาสนา วเศษสงห (2543) อางถง Don R. Hansen, and Maryanne M. Moven. (1997) กลาววา แนวทางในการลดตนทนโดยใชระบบ ABC สามารถพจารณาจากการบรหารกจกรรม (Activity Based Management: ABM) จากระบบ ABC ท าใหทราบวาภายในองคการประกอบดวยกจกรรมใดบาง และเกดจากสาเหตใดโดยกจกรรมทเกดขนอาจจะท าการวเคราะหไดเปน ดงน

1. กจกรรมทเพมคา (value added activity) หมายถง กจกรรมทท าใหผลตภณฑเกดคณคาในสายตาลกคา และท าใหเกดคณลกษณะของผลตภณฑและระดบการใหบรการทลกคาควรจะจาย

2. กจกรรมทไมเพมคา (non-value added activity) หมายถง กจกรรมทลดลงหรอขจดใหหมดไปได ชวยใหองคการสามารถแขงขนในการตอบสนองตอขอก าหนดของลกคาได

ทงนหากผบรหารน าขอมลทไดรบไปใชในการบรหารกจกรรมทเกดขนภายในองคการไดอยางตอเนอง โดยมวตถประสงคเพอลดตนทนและเพอใหองคการมความไดเปรยบในเชงแขงขน ซงการวเคราะหกจกรรมนนสามารถลดตนทนทเกดขนภายในองคการได 4 แนวทาง คอ

1. การตดทอนกจกรรม (activity elimination) โดยเฉพาะกจกรรมทไมเพมคาหรอกจกรรมทไมจ า เปน ซงหากตดทอนกจกรรมน ไปกไมสงผลกระทบตอการด าเนนงาน

2. การเลอกกจกรรม (activity selection) เปนการพจารณากจกรรมใหมๆ ทองคการไมไดท าอยในขณะนนเพอใหเกดประสทธผล โดยเลอกกจกรรมทมตนทนต าทสด

74

3. การลดกจกรรม (activity reduction) เปนการลดเวลาและทรพยากรทใชในกจกรรมโดยเฉพาะกจกรรมทไมเพมคาจนสามารถตดทอนกจกรรมนได ทงนเพอลดตนทนทเกดขน และการเพมประสทธภาพของกจกรรมทจ าเปน

4. การแบงกจกรรม (activity sharing) เปนการเพมประสทธภาพของกจกรรมทจ าเปน โดยใชการประหยดตอขนาดเปนการเพมปรมาณผลตภณฑโดยทตนทนตามกจกรรมไมเพมขน ซงท าใหตนทนตอหนวยตวผลกดนต าลง

การบญชบรหารและการจดการเชงกลยทธ พชนจ เนาวพนธ (2552) อางถง Arthur A. Thompson, Jr. and A. J. Strickland III (1999) กลาววา บญชบรหารไดเขามามบทบาทในกระบวนการบรหารงานขององคการเรมตงแตการก าหนดวสยทศน ผบรหารจงตองปรบเปลยนวสยทศนใหมใหเหมาะสมกบบรษท และจดท าพนธกจ วตถประสงค และกลยทธตอไป ซงขอมลทางดานบญชบรหารมความจ าเปนเพอประกอบการจดท าทกๆ ขนตอน จากนนกก าหนดแผนปฏบตโดยน าเทคนคและวธการตางๆ ทางดานบญชบรหารเขามาเกยวของ จากนนจงน าแผนไปปฏบตงานจรง ในระหวางการน าแผนงานไปปฏบตใชผบรหารสามารถใชขอมลทางดานบญชเพอการสงการ กระบวนการบรหารงานตามแนวคดการจดการเชงกลยทธและกระบวนการทางบญชบรหารทเกยวของและการจงใจพนกงานในการปฏบตงานใหเปนไปตามแผนทต งไว และใชขอมลบญชเพอตรวจสอบวาเปนไปตามแผนทวางไวหรอไม หรอมปญหาอะไรทเกดขนบาง เพอทจะไดท าการแกไขปญหา และทายทสดคอการน าขอมลการปฏบตงานจรงทงหมดมาเปรยบเทยบกบแผนทวางไวเพอหาผลตาง โดยผลตางทไดจะบอกวาการปฏบตงานจรงเปนไปตามแผน หรอแยกวาแผนทวางไว รายการใดบางทมผลตาง น าผลตางเหลานนไปวเคราะหอยางละเอยดเพอทราบสาเหตทแทจรง และท าการปรบปรงแผนการปฏบตงานหรอวางแผนใหมส าหรบงวดระยะเวลาการบรหารงานตอไปใหดขนกวางวดปจจบน จงสรปไดวา ทกขนตอนการบรหารงานผบรหารมความจ าเปนตองใชขอมลเพอการตดสนใจ เพอใหการบรหารมประสทธภาพและประสทธผล ดงภาพท 2-37

75

ภาพท 2-37 กระบวนการบรหารงานตามแนวคดการจดการเชงกลยทธและกระบวนการทาง

บญชบรหารทเกยวของ ทมา: พชนจ เนาวพนธ. 2552. อางถง Arthur A. Thompson, Jr. and

A. J. Strickland III. 1999.

งานศกษาทเกยวของ จตตขจ บญครอบ (2539) ไดศกษาการน าระบบบญชตนทนกจกรรมมาใชในรฐวสาหกจ

1. วตถประสงค เพอส ารวจหนวยงานรฐวสาหกจทมการน าระบบ ABC มาประยกตใช ศกษาปจจยแรงจงใจ ขนตอน ปญหา และอปสรรคในการใช และศกษาผลกระทบทเกดขนภายหลง

2. วธการศกษา โดยวธการสมภาษณผบรหารทมหนาทเกยวของกบระบบบญช 3. ผลการศกษา พบวา หนวยงานทน าระบบ ABC มาใชม 2 แหง คอ การไฟฟาฝาย

ผลตแหงประเทศไทย และการไฟฟานครหลวง เนองจากระบบเดมใหขอมลทไมชดเจน ขอมลไมเชอมโยงกน และตองการระบบงานทเปนมาตรฐานสากล ขนตอนการน ามาใชของการไฟฟาฝายผลตแบงออกเปน ระยะท 1 คอการวเคราะหและระบ

การวางปฏบตการ

(แผนงานามหนาท)

การวางแผนงานบญชบรหาร

- การออกแบบระบบตนทน

- การวเคราะหตนทนปรมาณก าไร

- แผนงบประมาณ

ผลการปฏบตงานจรง

- งบประมาณยดหยน

- การวเคราะหผลตางตนทน

มาตรฐาน

- รายงานจ าแนกตามสวนงาน

- การวเคราะหความสามารถ

ในการท าก าไร

ก าหนด วสยทศน และพนธกจ

ก าหนด วตถประสงค

ก าหนด แผนกลยทธ

การน าแผน กลยทธ

ไปปฏบตใช

การตรวจสอบ

ประเมนผลและ

ท าการแกไข

ด าเนนการซ า ถาจ าเปน

ทบทวน

หรอแกไขถาจ าเปน

ทบทวน หรอแกไขถาจ าเปน

ปรบปรง หรอเปลยนแปลง

ปรบปรง หรอเปลยนแปลง

76

กจกรรม การค านวณตนทนตามกจกรรม และการระบตวผลกดนตนทน ระยะท 2 คอซอ software package ‚Walker‛ ใชในระบบบญชและการเงน สวนการไฟฟานครหลวง คดเลอกหาหนวยงานทจะทดลองแลววเคราะหขนตอน หาตวผลกดนตนทน และก าหนดวธการปฏบตงาน ผลดคอ ทราบตนทนทใกลเคยงความเปนจรง ไดขอมลรวดเรว และก าหนดกลยทธไดถกตอง แตอปสรรคทส าคญคอ พนกงานขาดความร และการหาตวผลกดนตนทนทถกตอง ดงนนตองใชเวลามากในการปรบเปลยนระบบใหเขาท

สดปราณ มณศร (2545) ไดศกษาเรองแนวทางในการลดตนทนโดยใชระบบตนทนกจกรรม กรณศกษา บรษท ว.พ.เอฟ.กรป จ ากด

1. วตถประสงค เพอศกษาแนวทางการลดตนทนการผลตสกรโดยใชระบบ ABC 2. วธการศกษา โดยรวบรวมขอมลจากโครงสรางองคการ ค าบรรยายลกษณะงาน

และสมภาษณผบรหาร พนกงานรวมทงเขารวมสงเกตการณปฏบตงาน 3. ผลการศกษา พบวา เมอรวมกจกรรมทคลายกน แลววเคราะหกจกรรมทเกดขน

แบงออกเปนกจกรรมทเพมคา 11 กจกรรม และกจกรรมทไมเพมคา 3 กจกรรม ผบรหารสามารถน าขอมลไปใชในการวางแผน ตดสนใจและด าเนนมาตรการตางๆ เพอบรหารใหมประสทธภาพมากยงขน โดยเฉพาะกจกรรมทไมเพมคา ซงตองหาแนวทางในการก าจดกจกรรม ลดกจกรรม รวมกจกรรม หรอเลอกท ากจกรรมใหม นอกจากนควรพฒนากจกรรมทเพมคา เพอสรางความไดเปรยบทางการแขงขนและขดความสามารถในการท าก าไร

อษรายทธ มาสแกว (2551) ไดท าศกษาเรองแนวทางการลดตนทนโดยใชระบบตนทนกจกรรม กรณศกษา บรษท สยามมาสเตอรคอนกรต จ ากด

1. วตถประสงค เพอวเคราะหกจกรรม ตวผลกดนตนทน และศกษาแนวทางการลดตนทนโดยใชระบบ ABC

2. วธการศกษา โดยศกษาจากการสนทนา การสมภาษณเชงลก และจดบนทก 3. ผลการศกษา พบวา การวเคราะหกจกรรมสามารถแบงเปน 3 ขนตอน คอการระบ

กจกรรม การรวมกจกรรม และการรายงานกจกรรม สวนการวเคราะหตวผลกดนตนทน จะสามารถจ าแนกเปนกจกรรมทเพมคา และไมเพมคา ซงสรปไดวากจกรรมทเกดขนภายในแตละแผนกมกจกรรมทเหมอนกนคอ กจกรรมจดท ารายงาน และเขารวมประชมหรอสมมนา สวนแนวทางการลดตนทนโดยใชระบบตนทนกจกรรม กจกรรมทไมเพมคาทระบไดวาควรลดกจกรรม ไดแก กจกรรมการขนยายวตถดบ การขนยายสนคาส าเรจรป การแกไขสนคาทไมไดมาตรฐาน การรบคนสนคาเสยหาย การแกไขปรบปรงงานทท าเสรจ การประสานงานกบฝายบญชและการเงน การตดตอทนาย การตดตอหนวยงานราชการ และทายทสดควรตดทอนกจกรรม

77

โดยเฉพาะกจกรรมทไมเพมคาใหหมดไป ไดแก การตดตามการสงมอบ การบนทกขอรองเรยน การแกไขสนคาทไมไดมาตรฐาน การตรวจนบและการจดเรยง การซอมแซมแบบผลต และการตรวจรบสนคา ซงองคการควรเลอกกจกรรมใหม โดยเลอกกจกรรมทมตนทนต าทสดจากหลายๆ กจกรรม หรอท ากจกรรมทจ าเปนเพอเพมรายไดขององคการ แตทงนตนทนของกจกรรมตองไมเพมขน

จามร สวรรณฉาย (2550) ไดศกษาเรองแนวทางการประยกตระบบตนทนกจกรรมกบธรกจโลจสตกสในจงหวดเชยงใหม

1. วตถประสงค เพอศกษาแนวทางการน าระบบ ABC มาประยกตกบธรกจโลจสตกสในจงหวดเชยงใหม

2. วธการศกษา โดยวธการสมภาษณแบบเจาะลก และเขาสงเกตการณปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการ

3. ผลการศกษา พบวา มข นตอนการค านวณตนทนกจกรรม 4 ขนตอน คอ การวเคราะหกจกรรม วเคราะหตวผลกดนตนทน การกระจายคาใชจายจากบญชแยกประเภทเขากจกรรม และการหาอตราสวนตนทนกจกรรมตอตวผลกดนตนทน และแนวทางการประยกตใชตนทนกจกรรม จะมการค านวณตนทนการใหบรการแกลกคา จากการกระจายตนทนตามบญชแยกประเภทสกจกรรม และไดอตราสวนตนทนกจกรรมตอตวผลกดน จากผลการวเคราะหตนทนตอหนวยตวผลกดน จะชวยใหผบรหารสามารถน าขอมลทไดมาก าหนดราคา สวนการพจารณาความมประสทธภาพในกจกรรมทเพมมลคา และพจารณาแกไขปรบปรงหรอท ากจกรรมใหมในกจกรรมทไมเพมคา เพอพจารณาวาในแตละกลมงาน ควรจะครอบคลมถงกจกรรมใดบาง กจกรรมใดสามารถด าเนนการไดในเวลาเดยวกนได รวมถงพจารณาขนตอนหรอวธปฏบตทเปนอย แลวท าการคนหาสาเหตทแทจรงทท าใหเกดการสญเสยเวลาและทรพยากรขององคการโดยไมจ าเปน

จากงานวจยเกยวเน องทไดไปศกษาถงการน าระบบบญชตนทนตามกจกรรมมาประยกตใช เพอศกษาแนวทาง ปญหาและอปสรรค ตลอดจนผลกระทบทเกดขนในภายหลงน าระบบ ABC มาใช อกทงยงเปนแนวทางในการศกษาเรองการลดตนทนโดยใชระบบ ABC เพอวเคราะหกจกรรม วเคราะหตวผลกดนตนทน และศกษาแนวทางในการลดตนทนโดยใชระบบ ABC ดวยเหตนจงไดมการจดท าการศกษาเรองการบรหารตนทนโดยใชเครองมอทางการบญชตนทนตามกจกรรม กรณศกษา การไฟฟานครหลวง เพอศกษาเกยวกบความเปนมาและสาเหตของการน าระบบ ABC มาประยกตใช รวมถงขนตอนและประโยชน ตลอดจนปญหาและอปสรรคทเกดขนจากการน ามาใชในการด าเนนงาน โดยมวธการศกษาแบบปฐมภม คอ จากการสนทนา การสมภาษณ ผบรหารและพนกงาน และแบบทตยภมคอ เกบรวบรวมขอมลตางๆ ทเกยวของจากงานวจย ดงนน จงน ามาก าหนดกรอบแนวคดการศกษา คอ

78

กรอบแนวคดการศกษา

ภาพท 2-34 กรอบแนวคดการศกษาการบรหารตนทนโดยใชเครองมอระบบบญชตนทนตาม

กจกรรม กรณศกษา การไฟฟานครหลวง การศกษาการบรหารตนทนโดยใชเครองมอระบบบญชตนทนตามกจกรรม กรณศกษา

การไฟฟานครหลวง มวธการศกษาโดยการสมภาษณผบรหารและพนกงานทเกยวของ จะ

ท าการศกษาถงปญหาในการคดตนทนแบบเดม แนวทางการประยกตใชระบบตนทนตาม

กจกรรมหรอการบรหารกจกรรม การบรหารและการจดการเชงกลยทธ รวมถงแนวทางการ

พฒนาอยางยงยน ซงจะท าใหทราบถงสาเหตทการไฟฟานครหลวงเปลยนมาใชตนทนตาม

กจกรรม ขนตอนการน าการบรหารตนทนตามกจกรรมมาประยกตใช ตงแต การจดองคการ การ

ก าหนดผงรหสบญช การจดท าระบบทางเดนขอมล การคดตนทน รวมถงเอกสารและรายงาน

ประเภทตางๆ ตามระบบ ซงกระบวนการดงกลาวจะเกดประโยชนตอการน าขอมลตนทนตาม

กจกรรมมาใชในการบรหารกจกรรม เพอพฒนาตนทนของการไฟฟานครหลวงใหม

ประสทธภาพยงขน ดงภาพท 2-34

ทฤษฎเกยวกบระบบบญช

ตนทนตามกจกรรม

- ปญหาการคดดนทนแบบเดม

- การน า ABC มาใช

- แนวทางการประยกตใช

ABC/ABM ในองคการ

- การบรหารและการจดการ

เชงกลยทธ

- การพฒนาอยางยงยน

การปฎบตการโดยใชเครองมอ

ระบบบญชตนทนตามกจกรรม

- สาเหตทการไฟฟานครหลวงน า

ABC มาใช

- ขนตอนการประยกตใช

การจดองคการ

การก าหนดผงรหสบญช

การจดท าระบบทางเดนขอมล

เอกสาร, รายงานประเภทตางๆ

การคดตนทนส าหรบ ABC

- ประโยชนจากการน า ABC มาใช

- การน าขอมล ABC มาใชในการ

บรหาร ABM

บทท 3

การไฟฟานครหลวง

ประวตความเปนมา1 การไฟฟานครหลวง องคกรทด าเนนกจการไฟฟาในระยะแรก ม 2 แหง ไดแก การไฟฟากรงเทพ เมอป พ.ศ. 2430 รฐบาลใหสมปทานการเดนรถรางแกนายจอหน ลอฟตส กบ นาย เอ. ด เปลซ เดอ รเชอเลยว เนองจากยงไมมไฟฟาจงตองใชมาลากเปดด าเนนการเพยงระยะหนงเกดขาดทนจงโอนกจการใหบรษท เดนมารก เมอป พ.ศ. 2435 เปลยนมาใชรถรางไฟฟา และเมอป พ.ศ. 2443 จงขายกจการใหบรษท บางกอกอเลคตรคซต ไลท ซนดเคท และโอนกจการใหบรษท ไฟฟาสยาม จ ากด มชาวเดนมารกชอ นายออก เวสเตนโฮลส เปนผด าเนนการ ตงส านกงานอยทวดเลยบจนกระทงป พ.ศ. 2482 ไดเปลยนชอเปน บรษท ไฟฟาสยามคอรปอเรชน จ ากด แลวในป พ.ศ. 2493 สมปทานหมดอายรฐบาลจงเขามาด าเนนงานแทน และเปลยนชอเปนการไฟฟากรงเทพ เปนหนวยงานหนงของกระทรวงมหาดไทย ท าหนาทผลตและจ าหนายกระแสไฟฟาแกประชาชนทอาศยอยในบรเวณตอนใตของคลองบางกอกนอยและคลองบางล าพ กองไฟฟาหลวงสามเสน เดมชอ กองไฟฟาสามเสน ก าเนดขนจากพระราชด ารของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ทรงโปรดเกลาฯ ใหเจาพระยายมราช (ป น สขม) เสนาบดกระทรวงนครบาลและผบงคบบญชากรมสขาภบาลในขณะนน ด าเนนการสรางโรงไฟฟาเพอผลตกระแสไฟฟาจ าหนายแกประชาชนโดยมการจดการเชนการคาขายทวไป หรอรฐวสาหกจในปจจบน เจาพระยายมราชจงกเงนจากกระทรวงการคลงจ านวน 1 ลานบาท อตราดอกเบยรอยละ 4 ตอป เพอเปนคาใชจายในการกอสรางโรงไฟฟาและผลตจ าหนายกระแสไฟฟา และขอโอน นายเอฟ บ ชอร นายชางไฟฟาชาวองกฤษจากกรมโยธาธการมาเปนผควบคมการกอสรางโรงไฟฟาใชวธเรยกประกวดราคา และบรษท อลเกไมเน อเลคตรคซต เกเซลซาฟท จ ากด หรอ AEG ท าการกอสราง จนกระทงวนท 20 ธนวาคม พ.ศ. 2546 กองไฟฟาหลวงสามเสนไดมการเรมทดลองเดนเครองจกรผลตกระแสไฟฟาเปนครงแรก และเรมจ าหนายไฟฟาใหแกประชาชนเมอกรกฎาคม พ.ศ. 2457 โดยมเขตจ าหนายอยบรเวณตอนเหนอของคลองบางกอกนอยและคลองบางล าพ ตอมารฐบาลสมยพลเอกถนอม กตตขจร ไดรวมองคการทงสองเขาดวยกนเปน การไฟฟานครหลวง เมอ 1 สงหาคม พ.ศ. 2501

1 การไฟฟานครหลวง. 2555. http://www.mea.or.th/menu1_2.htm (1 กมภาพนธ 2555)

80

ขอมลทวไป การไฟฟานครหลวงเปนรฐวสาหกจประเภทสาธารณปโภคสาขาบรการสาธารณะสงกดกระทรวงมหาดไทย จดตงเมอวนท 1 สงหาคม 2501 ท าหนาทผลตและจ าหนายพลงงานไฟฟาใหกบประชาชนในเขตพนททก าหนด คอ กรงเทพมหานคร นนทบร และสมทรปราการ ตอมาในป พ.ศ. 2504 ไดโอนโรงงานผลตไฟฟาใหกบการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) ปจจบนการไฟฟานครหลวงถกจดประเภทอยในสาธารณปโภคสาขาพลงงานสงกดเดม มวตถประสงคในการจดตง คอ จดใหไดมาและจ าหนายพลงไฟฟาและด าเนนธรกจเกยวกบพลงงานไฟฟา และธรกจเกยวเนองหรอทเปนประโยชนแกการไฟฟานครหลวง โดยมพนทเขตจ าหนายใน 3 จงหวดดงกลาวขางตน รวม 3,191.6 ตารางกโลเมตร มการใหบรการ 18 เขต และ 14 สาขายอย วสยทศน มงสองคกรสมรรถนะสง เปนผน าดานระบบจ าหนายพลงไฟฟา และบรการทเปนเลศ สรางความเขมแขงในธรกจเกยวเนอง รบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม ภารกจ

1. พฒนาสองคกรสมรรถนะสง โดยมระบบการด าเนนงานทมประสทธภาพบนพนฐานของการมสวนรวมจากผมสวนไดสวนเสย รวมทงรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม

2. บรหารจดการตามหลกการก ากบดแลกจการทด โดยค านงถงการบรหารความเสยงองคกร การด าเนนการตามกฎ ระเบยบ มาตรฐานทก าหนด รวมทงการน าระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาใชอยางบรณาการ

3. ด าเนนธรกจไฟฟาใหมการเตบโตอยางมนคง โดยมระบบจ าหนายทมคณภาพ เชอถอไดและปลอดภย พรอมใหบรการทเปนเลศ

4. พฒนาและเพมขดความสามารถในการแขงขนของธรกจเกยวเนอง

อ านาจหนาทและความรบผดชอบ 1. ใหบรการและความสะดวกตางๆ แกประชาชน ในการขอตดตงไฟฟา ฯลฯ 2. จดสราง และบ ารงรกษาระบบจายพลงไฟฟาอยางมนคงและมประสทธภาพ 3. ขยายการจายไฟฟา เพอใหประชาชนมไฟฟาใชอยางทวถง 4. จดน ารายไดทเหลอจากการขยายงานสงกระทรวงการคลง 5. ก าหนดรายไดทเปนธรรม และจดสวสดการตางๆ ใหพนกงาน

81

ผงโครงสรางการบรหารไฟฟานครหลวง

ภาพท 3-1 ผงโครงสรางการบรหารไฟฟานครหลวง ทมา: การไฟฟานครหลวง. 2554.

82

โครงสรางการไฟฟานครหลวง การไฟฟานครหลวงประกอบดวย 3 หนวยงาน คอ

1. กองรายได มหนาทและความรบผดชอบเกยวกบการบรหาร และควบคมการจดเกบรายไดคาไฟฟา วเคราะหและพฒนาระบบงาน การอานมาตรเครองวดหนวยไฟฟา การจดท าใบเสรจรบเงนคาไฟฟา การเกบเงน การตดตามและเรงรดหนคาไฟฟา และจดใหมหลกประกนการใชไฟฟาเพอลดหนสญ ซงแตละเขตประกอบดวย แผนกประมวลขอมลและจดเตรยมใบเสรจรบเงน แผนกการเงน และแผนกหลกประกน

2. กองบรการผใชไฟฟา มหนาทและความรบผดชอบเกยวกบการใหบรการและอ านวยความสะดวกในการขอใชหรอเปลยนแปลงการใชไฟฟา การบรการขอมล และเตรยมการเพอการจายไฟฟาใหกบผใชไฟฟา การรบเรองรองเรยน การก าหนดขนาดเครองวดหนวยไฟฟา การออกแบบและประมาณราคาการตดตงหรอเปลยนแปลง การตรวจสอบความเรยบรอยของการเดนสายและตดตงอปกรณไฟฟา การตดตงรอถอน การเปลยนและบ ารงรกษาเครองวดหนวยไฟฟา การสงเสรมใหใชบรการเกยวกบการเดนสายและการตดตงอปกรณไฟฟาภายในอาคาร และงานบรการซอมแซมอปกรณไฟฟา ซงแตละเขตประกอบดวยแผนกบรการ แผนกออกแบบประมาณราคา แผนกบรการเครองวดและแผนกตรวจสอบภายใน

3. กองบรการการจ าหนาย มหนาทและความรบผดชอบในการตดตง ร อถอนและบ ารงรกษาระบบจ าหนายใหอยในสภาพใชงาน ตรวจสอบการจดภาระไฟฟาของหมอแปลงใหเหมาะสม จดเตรยมวสดอปกรณและยานพาหนะ เพอใชในการด าเนนงาน ซงแตละเขตประกอบดวย แผนกกอสรางระบบจ าหนาย แผนกบ ารงรกษาระบบจ าหนาย แผนกจดการยานพาหนะและเครองมอ และแผนกวสด

83

ผงโครงสรางการไฟฟานครหลวงเขต

ภาพท 3-2 ผงโครงสรางการไฟฟานครหลวงเขต ทมา: การไฟฟานครหลวง. 2554.

ผอ านวยการไฟฟาเขต แผนกตงเทยบเครองวด แผนกบรหารทวไปบท.

แผนกออกแบบและประมาณราคา (อป.)

แผนกบรการ (บร.)

กองบรการผใชไฟฟา (กบฟ.)

แผนกจดการยานพาหนะและเครองมอ (จย.)

แผนกกอสรางระบบจ าหนาย (กจ.)

กองบรการการจ าหนาย (กบจ.)

แผนกบรการเครองวด (บค.)

กองรายได (กรด.)

แผนกตรวจสอบสายภายใน (ตน.)

แผนกกอสรางสายใตดน (กด.)

แผนกบ ารงรกษาระบบจ าหนาย (บจ.)

แผนกหลกประกน การใชไฟฟา (ลป.)

แผนกการเงน (กง.)

แผนกประมวลขอมลและจดเตรยมใบเสรจรบเงน (ปจ.)

Hotline

แผนกพสด (พด.)

สาขายอย

84

ปญหาการคดตนทนแบบเดม กอนป พ.ศ. 2539 การไฟฟานครหลวงยงมเรมน าระบบ ABC มาประยกตใชในองคการ

หากเพยงใชแตระบบบญชตนทนแบบเดมทเมอเกดคาใชจาย กบนทกเปนคาใชจายทเกดขนทงหมด ไมไดแบงคาใชจายวาเปนของแผนกใด และเมอเกดรายไดกรบรรายไดนนวาเปนรายไดขององคกร ซงปญหาการคดตนทนแบบเดมของการไฟฟานครหลวงม ดงน

1. การไฟฟานครหลวงตกตองอยในสภาพการเสยเปรยบทางดานตนทน เพราะไมสามารถค านวณตนทนแทจรงทเกดขนในแตละแผนกได

2. ไมสามารถระบไดวาคาใชจายทเกดขนแผนกใดผจายเงนและเปนผใช 3. กจกรรมตางๆ ทเกดขนมความซบซอน หากใชระบบบญชตนทนแบบเดมจะไม

สามารถน าไปพฒนาและปรบปรงตนทนได 4. ไมสามารถน าขอมลไปใชในการบรหารองคกรใหเกดประสทธภาพได เพราะ

ผบรหารจ าเปนตองใชขอมลทชดเจนเพอชวยประกอบการตดสนใจทามกลางสภาวการณแขงขนทมความรนแรงขน

วตถประสงคในการประยกตใชระบบตนทนตามกจกรรม จากปญหาการคดตนทนแบบเดมทไดกลาวมาแลวขางตน ประกอบกบระบบ ABC จะชวยใหขอมลตนทนทไดมความบดเบอนไปจากความเปนจรงลดนอยลงกวาขอมลทไดจากระบบบญชตนทนแบบเดม ท าใหการไฟฟานครหลวงจงตดสนใจน าระบบ ABC มาประยกตใชโดยมวตถประสงค ดงน

1. เพอพฒนาระบบบญชตนทนใหมประสทธภาพมากขน เนองจากระบบ ABC เปนระบบบญชทมแนวคดก าหนดใหกลยทธเปนตวก าหนดกจกรรม กจกรรมเปนตวผลกดนทท าใหเกดความตองการใชทรพยากร และท าใหเกดหนวยตนทนโดยมผลตภณฑเปนสงทใชกจกรรมตางๆ นอกจากนระบบ ABC จะใชเกณฑการปนสวนตนทนทสอดคลองกบปรมาณการใชกจกรรมของแตละผลตภณฑ ท าใหขอมลตนทนผลตภณฑทไดมความถกตองมากขน และสามารถน าไปใชสนบสนนการบรหารงานใหมประสทธภาพ

2. เพอใชเปนขอมลสนบสนนการตดสนใจและวางแผนกลยทธของผบรหารไดอยางมประสทธภาพ ไปใชในการตดสนใจกรณพจารณาทางเลอกวาจะใหบรการเองหรอวาจางบรษทอนเปนผบรการแทน และวธการใดจะเสยคาใชจายนอยทสด

3. เพอใชเปนขอมลในการพจารณาลดและควบคมตนทน การพฒนากระบวนการท างานอยางตอเนอง เชอมโยงกลยทธในการด าเนนงานกบการตดสนใจอนเปนประโยชนตอผบรหาร

85

แนวทางการประยกตใชระบบตนทนตามกจกรรมของการไฟฟานครหลวง เนองจากระบบ ABC มประโยชนทส าคญตอผทน าระบบดงกลาวนนมาประยกตใช เชน การใหขอมลตนทนกจกรรมทถกตองใกลเคยงกบความเปนจรง ใหขอมลเพอใชประกอบการตดสนใจอยางมประสทธภาพมากยงขน การไฟฟานครหลวงกเปนอกองคกรหนงทไดเลงเหนประโยชนจากระบบ ABC น จงไดใหความสนใจและน าระบบ ABC มาประยกตใชกบองคกรเมอป พ.ศ. 2539 กบสวนงานการบรการลกคาทง 18 เขต โดยเลอกจากเขตทมความเหมาะสมทสามารถใชระบบดงกลาวได มการน ารองโดยพนกงานในการไฟฟานครหลวงเอง จากนนป พ.ศ. 2543 มการพฒนาระบบมากขนโดยมการใชคอมพวเตอรเปนตวชวยในการด าเนนงานใหสะดวกมากยงขน จนกระทงป พ.ศ. 2549 มการน าโปรแกรม SAP มาประยกตใชเรอยมาจนถงปจจบน ซงสามารถสรปแนวทางการประยกตใชระบบ ABC ของการไฟฟานครหลวงได ดงน

1. ผบรหารไดเลงเหนความส าคญ ใหความสนใจ และสนบสนนใหน ามาใช 2. มการจดตงทมพนกงานจดท าระบบตนทนตามกจกรรม 3. จดฝกอบรมภายในการไฟฟานครหลวง เพอชแจงภาพรวมระบบ ABC และชใหเหน

ประโยชนทจะไดรบ 4. ก าหนดกจกรรม ตวผลกดนตนทน และการค านวณตนทนงานบรการ 5. รวบรวมขอมลมาออกแบบฟอรมการกรอกตวผลกดนตนทน 6. น าไปปฏบตงานจรงทง 18 เขตทมความเหมาะสมและสอดคลองกบระบบ ABC 7. ประมวลผลขอมล

ขนตอนการประยกตใชระบบบญชตนทนตามกจกรรม ในงานบรการลกคาชวงแรก วธการจดท าระบบ ABC ในชวงแรก เรมด าเนนการเฉพาะเขตทผบรหารใหความสนใจ

และสนบสนนในการจดท า เชน การไฟฟานครหลวงเขตบางใหญ จากนนจงเรมเพมขนในเขตอนๆ จนครบทง 18 เขตในป 2546 โดยมข นตอนการด าเนนงาน ดงน

1. ก าหนดแผนกทเกยวของในการวางระบบ ABC โดยพจารณาจากแผนกทมลกษณะงานเปนงานบรการลกคา (customer service) มคาใชจายทางออมจ านวนมาก และไมมการวเคราะหตนทน ซงประกอบดวย 7 แผนก คอ สาขายอย แผนกบรหาร กองบรการผใชไฟฟา แผนกกองรายได แผนกประมวลขอมลและจดเตรยมใบเสรจรบเงน แผนกการเงน และแผนกหลกประกนการใชไฟฟา

86

ภาพท 3-3 แสดงแผนกทถกก าหนดใหใชตนทนกจกรรมแบบเกา ทมา: การไฟฟานครหลวง (2554)

2. การวเคราะหและระบกจกรรม (activity) และการก าหนดตวผลกดนตนทนกจกรรม (cost driver) การจดท าบญชตนทนในชวงแรกใชวธการวเคราะหและระบกจกรรม การก าหนดตวผลกดนตนทนกจกรรมโดยการรวบรวมขอมลข นตอนการปฏบตงานของแตละแผนก จากผงโครงสรางองคกร ค าบรรยายลกษณะงานและสมภาษณพนกงานทเกยวของทง 18 เขต ทงนหลกการก าหนดกจกรรมและตวผลกดนตนทนกจกรรม พจารณากจกรรมทเปนงานหลกทมสาระส าคญ มประโยชนตอการน าขอมลไปใชในการวเคราะห การก าหนดกจกรรมและตวผลกดนตนทนในชวงแรกก าหนดเปนรหสกจกรรมยอยของแตละแผนก โดยก าหนดใหพนกงานทกคนมหนาทกรอกขอมลน าหนกงาน ส าหรบการกรอกขอมลตวผลกดนตนทนในแตละเดอนใหกรอกเปนภาพรวมของแผนกโดยเจาหนาทรบผดชอบในการรวบรวม

3. การค านวณตนทนตอหนวยกจกรรม แยกเปนตนทนตอหนวยของแตละแผนก โดยน าขอมลน าหนกงาน และตวผลกดนตนทนกจกรรม จากขอ 2 มาค านวณเปนตนทนตอหนวยกจกรรม จากขนตอนดงกลาวท าใหการค านวณตนทนตอหนวยกจกรรมแยกออกเปนกจกรรมยอยๆ จ านวนมาก และไมสามารถน ามาแสดงเปนภาพรวมของกจกรรมทเปนล าดบข นเพอใชในการบรหารงานได

87

นอกจากนตนทนตอหนวยกจกรรมทค านวณไดนน คดเฉพาะตนทนตอหนวยของการไฟฟานครหลวงเขต 18 เขตเทานน ไมน าคาใชจายของหนวยงานอนๆ ทมหนาทสนบสนนงานของเขตมารวมค านวณดวย

วธการจดท าบญชตนทนตามกจกรรมในปจจบน จากปญหาดงกลาวจงมการพฒนา

วธการจดท าระบบ ABC เพอแกไขปญหาทเกดขน โดยใชแนวคดการแยกระบบบญชตนทนหนวยธรกจของการไฟฟานครหลวงออกเปนระบบจ าหนายไฟฟา ตนทนงานบรการลกคา และตนทนบรการของหนวยธรกจ โดยก าหนดใหระบบ ABC เปนบญชบรหารในสวนงานบรการลกคา ประกอบดวย กระบวนงานการคดตนทนงานตงแตการขอตดตงไฟฟา โดยแบงกจกรรมออกเปน 3 ระดบ กจกรรมระดบท 1 ม 6 กจกรรม กจกรรมระดบท 2 ม 15 กจกรรม และกจกรรมระดบท 3 ม 17 กจกรรม รวม 38 กจกรรม ดงภาพท 3-4

88

ภาพท 3-4 แสดงแผนกทถกก าหนดใหใชตนทนกจกรรมแบบใหม ทมา: การไฟฟานครหลวง. 2554.

งานบรการลกคา

AR1 งานบรการ ลกคา

AR2 งาน

การตลาด

AR3 งานอานหนวย เครองวด

AR4 งานจดท าใบ แจงหน

AR5 งานเกบเงน

AR6 งานอนๆ

AR1.1 AR1.2 AR1.3 AR2.1 AR2.2 AR3.1 AR3.2 AR4.1 AR4.2 AR4.3 AR5.1 AR5.2 AR5.3 AR6.1 AR6.2

AR5.3.2 AR5.3.3 AR5.3.4 AR5.3.1

AR3.2.1 AR3.2.2 AR4.3.1 AR4.3.2 AR5.1.1 AR5.1.3 AR5.1.5 AR5.1.7

AR4.3.3 AR5.1.2 AR5.1.4 AR5.1.6 AR5.1.8

ระดบ

ระดบ

ระดบ

ระดบ สรป

กจกรรมระดบท1 6

กจกรรมระดบท2 15

กจกรรมระดบท3 17

รวมทงสน 38

กจกรรม

89

ตารางท 3-1 ตวอยางการแสดงรายละเอยดกจกรรม

กจกรรมหลก LEVEL 2 T-Code ทใชในการ

ด าเนนการ กจกรรมหลก LEVEL 3

T-Code รายงานทเปน Cost Driver

AR 1 งานบรการลกคา

AR 1.1 งานด าเนนการค า งานด าเนนการค าขอ ขอและทะเบยนประวต CIC0 - การด าเนนการเกยวกบค าขอ/การแจงเรองตาง ๆ ตรวจสอบเอกสาร สมดรบเรอง

(จ านวนลกคาใน สราง/คนหา BP หลกฐานและจดท าใบรบ (จ านวนลกคาในเขต เขตรบผดชอบ) (ในระบบ ISU กอนทจะ Key เอกสารจะตองสราง BP- Business Partner รบผดชอบ)

(รหสผใชไฟฟา) ซงเลขนจะใชอางถงลกคาและใชรวมกนกบ แผนก ลป.ดวย) ZISUFICAR119 - ตรวจสอบใบแจงหนคาไฟฟาเดอนแรกทตดตงแกลกคา เกบรกษาทะเบยน

(รายงานตรวจสอบขอมลเครองวด

ฯ) ประวตลกคา (เปนงานทะเบยนฯ) CICO - การออกหนงสอรบรองความพรอมการจายไฟ

ZISUCSR072, CICO - ตรวจสอบพจารณาคนเงนคาบรการการใชไฟฟาในกรณทยงไมตดตง

ZISUSDE024, ZISUSDE029 เครองวดฯ หรอยงไมไดรบบรการ

- การค านวณและก าหนดขนาดเครองวดฯ ทจะตดตงหรอเปลยนแปลง

CICO - การค านวณคาใชจายและจดท าแบบสรปการคดคาใชจายและบนทก

ขอมลเขาเครองคอมพวเตอร (กรณมการปกเสา พาดสาย จะสงใหแผนก อป.) CICO - จดท าหนงสอแจงคาใชจายและจดท าหนงสอชแจงเรองตาง ๆ ใบเสนอราคา - การพจารณาใหสวนลดคาไฟฟาแกผทกระท าหนาทในการรบ

90

ตารางท 3-1 ตวอยางการแสดงรายละเอยดกจกรรม (ตอ)

กจกรรมหลก LEVEL 2 T-Code ทใชในการด าเนนการ กจกรรมหลก LEVEL 3 T-Code รายงานทเปน Cost

Driver

CICO - จดท ำหนงสอแจงผใชไฟฟำใหมำตดตอ เพอยนหลกฐำนเพมเตม

กรณหลกฐำนไมครบถวน หรอโทรฯ แจงลกคำขอเอกสำรเพมเตม (แจงในใบเสนอรำคำ)

- จดเกบตวเรองกำรขอใชไฟฟำ, กำรโอนสทธ,เขำแฟมประวต - ออกหนงสอแจงคำใชจำยงำนละเมด (รถชนเสำ) ให กทม. กรณมลคำเกน 50,000 บำท

งานขอตออายไฟฟาชวคราว

ZISUCSR019/ZISUCAR119 - กำรตรวจสอบกำรตออำย/ และหนคำไฟฟำคำงช ำระ

ZISUWME022/ZISUWME026 - จดท ำใบสงงำนใหหนวยงำนทเกยวของ

( เฉพำะไฟชวครำว, งำนหลงเครองวด ฯและงำนส ำรอง

เครองก ำเนดไฟฟำ )

- กำรออกหนงสอ ตรวจสอบกำรตออำยกำรใชไฟฟำชวครำว

CICO - ใหเชำหมอแปลงภำยในเครองวด ฯ - ออกค ำส งถอดเครองวด ฯ ไฟฟำชวครำว

งานทะเบยนประวต (ECHS)

CICO - จดท ำและปรบปรงเปลยนแปลงประวตในกำรดประวตผใชไฟฟำ

บนทกและแกไขประวตผใชไฟฟำ

CICO - รำยงำนกำรขอเปลยนแปลงประวตผใชไฟฟำ สอบถำมคนหำทะเบยน

ประวตผใชไฟฟำ

-กำรพจำรณำใหสวนลดคำไฟฟำแกผกระท ำหนำทในกำรรบ

91

ตารางท 3-1 ตวอยางการแสดงรายละเอยดกจกรรม (ตอ)

กจกรรมหลก LEVEL 2

T-Code ทใชในการด าเนนการ

กจกรรมหลก LEVEL 3 T-Code รายงานทเปน Cost

Driver

บนทกผลการท างาน บนทกผลการท างาน ของตวแทนสงหนงสอเตอน ของตวแทนสงหนงสอเตอน ZISUCAE107_C2 ZISUCAE107

- การเลอนวนครบก าหนดเตอนใหลกคาทไมไดรบใบเตอน ZISUCAE105 ZISUCAE105

ZISUCAE107_B - พมพใบขออนมตจายคาตอบแทน AR5.1 งานเกบเงน

AR5.1 งานเกบเงน AR5.1.1 งานเกบเงน (OPS) นอกสถานทโดยจางตวแทน สมดทะเบยนคม (จ านวนใบเสรจรบเงน) การจางตวแทนเกบเงนคาไฟฟา - จดท าและตดตามนตกรรมสญญาตวแทนเกบหน (ตงแตท าสญญาถง

จดท าบนทกจายคาตอบแทน การตรวจสอบและตดตามผลการปฏบตงาน) การรบช าระคาไฟฟานอกทท าการโดยจางตวแทน - จดท าและปรบปรงกอนงาน บนทกขอมลการรบช าระ

ปจจบน ฟข.ยกเลกพนกงาน AR5.1.2 งานเกบเงน (OPS) นอกสถานทโดยพนกงาน สมดทะเบยนคม ออกเกบนอกทท าการ การไฟฟานครหลวง (สงแจงหนโดยตวแทน/ปณ) - วางแผนการจดเกบรายไดคาไฟฟา - จดพนกงานออกเกบเงนประจ าวน จดท า/ปรบปรง และบนทกตารางหลก

92

ตารางท 3-1 ตวอยางการแสดงรายละเอยดกจกรรม (ตอ)

กจกรรมหลก LEVEL 2 T-Code ทใชในการด าเนนการ กจกรรมหลก LEVEL 3 T-Code รายงานทเปน

Cost Driver

- จดพนกงำนออกเกบเงน (พกง.ของ กฟน.) จดท ำ/ปรบปรง และบนทกกอนงำนรวมถงกำรเบกคำทดแทน - ด ำเนนกำรใบเสรจรบเงนต ำรวจ, ใบเสรจรบเงนทหำรอำกำศ จดท ำ/ปรบปรงและบนทกกอนงำนรวมถงกำรเบกคำทดแทน - งำนเกบเงนสวนรำชกำรและรฐวสำหกจ จดท ำ/ปรบปรง และบนทกกอนงำนรวมถงกำรเบกคำทดแทน - รบช ำระคำไฟฟำนอกทท ำกำรโดยพนกงำน กฟน. จดท ำ/ปรบปรงและบนทกขอมลรบช ำระ ZISUCAR106,108,109,110,113 AR5.1.3 งำนรบช ำระคำไฟฟำ ณ ทท ำกำร และสำขำยอย วป.4101 (ZISUCAR113 รำยงำนสรปผลกำรรบช ำระ - รบช ำระคำไฟฟำ คำเบยปรบ คำตอกลบ ณ ทท ำกำร และ ZISUCAE113)

ZISUCAR112 - รบช ำระคำธรรมเนยม คำสงของและบรกำร

ประมวลผลใบน ำสงเงนและ เงนประกนกำรใชไฟฟำ และอน ๆ เชคใหกบคลงเงน - ด ำเนนกำรรบเงน ตรวจสอบ ปดยอด น ำเงนสงคลงเงน ZISUCAR108 งานออกใบเสรจรบเงน/ใบก ากบภาษ (ZISUCAE132)

รำยงำนสรปผลกำรรบเงน - ใบก ากบภาษอยางเตมแทนอยางยอ จ ำแนกตำม พกง.รบเงน - ยกเลกใบแทนใบเสรจรบเงน/ใบก ากบภาษฉบบเดม แลวออกฉบบใหม

ZISUCAR106 รำยงำนสรปแยกตำมกำรรบช ำระ

93

ตารางท 3-1 ตวอยางการแสดงรายละเอยดกจกรรม (ตอ)

กจกรรมหลก LEVEL 2 T-Code ทใชในการด าเนนการ กจกรรมหลก LEVEL 3 T-Code รายงานทเปน Cost

Driver

ZISUCAR 111 - รายงานน าสงเชคใหธนาคาร FPCJ - ปดโตะ ZISUCAR112 รายงานแสดงใบน าสงเงนสด/เชค AR5.1.4 งานรบช าระเงนผานธนาคาร (ตวแทน) ZISUBIR049

- ด าเนนการใหผใชไฟฟาช าระเงนผานธนาคาร รบแจง แกไข ( รายงานสรปประเภทใบแจงหน

ปรบปรง จดท าขอมลเพอการช าระเงนคาไฟฟาหกบญชเงนฝากธนาคาร แตละประเภท เชน BANK ,

ยกเลก เปลยนแปลง ฯลฯ POST, AGENT, E-mail - ประชาสมพนธการช าระเงนหกบญชเงนฝากธนาคาร หรอ บลรวม วามจ านวนเทาใด ( กง.รบแจง ปจ.รบแจงและปรบปรง จดท าขอมล) ในแตละเดอน ) ZISUCAR137A - สอบเลขทบญชธนาคารทตด Bank ผาน ZISUCAR137B - สอบเลขทบญชธนาคารทตด Bank ไมผาน หมายเหต : กง.รบเอกสาร สง ปจ.(กลมจดเตรยมฯ) ด าเนนการ ZISUCAR119 , FPL9 - ตรวจสอบหนคางและการช าระเงน ZISUCAR162 - ตรวจดเลขทบญชลกคา CIC0 - สรางใบรบเรอง และเปลยนแปลงขอมล ทมา: การไฟฟานครหลวง. 2554.

94

ขนตอนการประยกตใชระบบบญชตนทนตามกจกรรม ในงานบรการลกคาในปจจบน 1. การวเคราะหและระบกจกรรม (activity) การวเคราะหและระบตวผลกดน

ตนทนกจกรรม (cost driver) ใชวธการเดยวกบการด าเนนงานในชวงแรก แตพฒนาการก าหนดกจกรรมเปนภาพรวมของเขต และออกแบบกจกรรมของงานบรการลกคาเปน 3 ระดบ เพอประโยชนในการบรหารงาน การกรอกขอมลน าหนกงานและตวผลกดนตนทนของแตละกจกรรมก าหนดใหหวหนาแผนกหรอผทไดรบมอบหมายเปนผกรอกขอมล โดยกรอกขอมลเปนภาพรวมของแผนก ตามฟอรมท ฝายบญชก าหนด เชน ตวอยางการใหน าหนกงาน (ตวผลกดนตนทน)

1.1 หวหนาแผนกกรอกชวโมงการท างานของพนกงานในแผนก โดยดจากลกษณะการท างานวาแตละสวนงานใชเวลามากนอยเทาไร เชน กจกรรมระดบท 3 ในสวนงานตรวจสอบมชวโมงการท างานการตรวจสอบสายภายในขนาด 50 ขนาด 200-400 Amp และ ขนาด 300 KVA ขนไป เปน 5% 3% และ 3% ตามล าดบ ดงตารางท 3-2

ตารางท 3-2 ตารางแสดงการใหน าหนกงานในกจกรรมระดบท 3

กจกรรมระดบท 3

ชวโมงการ

ท างาน

จ านวนพนกงาน

ตารางเมตร

จ านวนคอมฯ

AR 1.3.1 งานตรวจสอบสายภายในขนาด 50 5% 2% 2% 2% AR 1.3.2 งานตรวจสอบสายภายในขนาด 200-400 Amp 3% 1% 1% 1% AR 1.3.3 งานตรวจสอบสายภายในขนาด 300 KVA ขนไป 3% 1% 1% 1% AR 3.2.1 งานอานเครองวดโดย sub-contractor 2% 7% 6% 4% AR 3.2.2 งานอานเครองวดโดยพนกงานกฟน. 3% 12% 9% 7% AR 4.3.1 งานสงใบแจงหนโดย sub-contractor 1% 2% 2% 3% AR 4.3.2 งานสงใบแจงหนโดยพนกงาน 0% 0% 0% 1% AR 5.1.1 งานเกบเงนนอกสถานทโดยจางตวแทน 0% 0% 0% 0% AR 5.1.2 งานเกบเงนนอกสถานทโดยพนกงานกฟน. 1% 0% 2% 1% AR 5.1.3 งานเกบเงน ณ ทท าการ 20% 6% 15% 18% AR 5.1.4 งานเกบเงนผานธนาคาร 0% 0% 0% 0% AR 5.1.5 งานเกบเงนผานตวแทน และ E-payment 0% 0% 0% 0% AR 5.1.6 งานรบช าระคาสนคาและบรการแทนกจการอน 0% 0% 0% 0% AR 5.1.7 งานเกบเงนไปรษณยธนาณต 0% 0% 0% 0% AR 5.1.8 งานคนเงน 0% 0% 0% 0%

95

ตารางท 3-2 ตารางแสดงการใหน าหนกงานในกจกรรมระดบท 3 (ตอ)

กจกรรมระดบท 3

ชวโมงการ

ท างาน

จ านวนพนกงาน

ตารางเมตร

จ านวนคอมฯ

AR 5.3.1 งานตดตามหนคางช าระ กรณตดไฟแลว 0% 0% 0% 0% AR 5.3.2 งานตดตามหนคางช าระ กรณไมมหมายเลขเครอง 0% 0% 0% 0% AR 5.3.3 งานตดตามหนคางช าระ กรณผใชไฟฟาขอผดผอน 0% 0% 0% 0% AR 5.3.4 งานด าเนนการเกยวกบเชคคน 0% 0% 0% 0% รวม 38% 33% 39% 36% ทมา: การไฟฟานครหลวง (2554)

1.2 หวหนาแผนกสรปชวโมงการท างานแตละสวนงาน เชน กจกรรมระดบท 2 ในสวนงานตรวจสอบสายภายในมช วโมงการท างานรวมทงสน 11% คดจากการยอดรวมชวโมงการท างานในกจกรรมระดบท 3 ดงตารางท 3-3

ตารางท 3-3 ตารางแสดงการใหน าหนกงานในกจกรรมระดบท 2

กจกรรมระดบท 2

ชวโมงการ

ท างาน

จ านวนพนกงาน

ตารางเมตร

จ านวนคอมฯ

AR 1.1 งานด าเนนการค าขอและทะเบยนประวต 9% 8% 6% 17% AR 1.2 งานหลกประกน 9% 5% 5% 7% AR 1.3 งานตรวจสอบสายภายใน 11% 5% 4% 3% AR 1.4 งานค ารองและใหค าปรกษา 20% 17% 12% 14% AR 2.1 งานประชาสมพนธภายใน 0% 0% 0% 0% AR 2.2 งานโฆษณาประชาสมพนธภายนอก 1% 3% 1% 2% AR 3.1 งานวางแผนการอานหนวย 1% 2% 1% 1% AR 3.2 งานอานหนวยเครองวด 5% 19% 15% 11% AR 4.1 งานประมวลผลการอานหนวย 1% 4% 3% 2% AR 4.2 งานค านวณและจดท าใบแจงหน 2% 7% 5% 4% AR 4.3 งานสงใบแจงหน 1% 2% 3% 3% AR 5.1 งานเกบเงน 21% 7% 17% 19% AR 5.2 งานสรปยอดและท ารายงาน 4% 2% 2% 5% AR 5.3 งานน าฝากเงนไดเขาธนาคาร 2% 4% 3% 2% AR 5.4 งานตดตามหนคางช าระ 1% 1% 5% 3%

96

ตารางท 3-3 ตารางแสดงการใหน าหนกงานในกจกรรมระดบท 2 (ตอ)

กจกรรมระดบท 2

ชวโมงการ

ท างาน

จ านวนพนกงาน

ตารางเมตร

จ านวนคอมฯ

AR 6.1 งานบรหารการซอไฟ 0% 0% 0% 0% AR 6.2 งานประเมนความตองการซอไฟเพม 0% 0% 0% 0% AR 7.1 งานบญชการเงนเขต 3% 3% 5% 4% AR 7.2 งานสนบสนนอนๆ 11% 10% 14% 3% รวม 100% 100% 100% 100% ทมา: การไฟฟานครหลวง. 2554.

1.3 จากนนหวหนาแผนกจงรวมยอดชวโมงการท างานของแตละสวนงาน เพอใหไดตวผลกดนตนทนของแตละกจกรรม เชน ชวโมงการท างานรวมของกจกรรมระดบท 1 ใน AR 1 งานบรการลกคา คดจากผลรวมชงโมงการท างานทงหมดจากกจกรรมระดบท 2 นนคอ งานด าเนนการค าขอและทะเบยนประวต งานหลกประกน งานตรวจสอบสายภายใน และงานค ารองและใหค าปรกษา ดงตารางท 3-4

ตารางท 3-4 ตารางแสดงการใหน าหนกงานในกจกรรมระดบท 1

กจกรรมระดบท 1

ชวโมงการ

ท างาน

จ านวนพนกงาน

ตารางเมตร

จ านวนคอมฯ

AR 1 งานบรการลกคา 49% 36% 27% 41% AR 2 งานการตลาด 1% 3% 1% 2% AR 3 งานอานเครองวดฯ 6% 21% 16% 12% AR 4 งานจดท าใบแจงหน 4% 13% 11% 9% AR 5 งานเกบเงน 28% 14% 26% 30% AR 6 งานด าเนนการซอไฟฟา 0% 0% 0% 0% AR 7 งานสนบสนนอนๆ 13% 13% 19% 7% รวม 100% 100% 100% 100% ทมา: การไฟฟานครหลวง. 2554.

2. วธการค านวณตนทนตอกจกรรมของงานบรการลกคา มรายละเอยดดงนการกระจายคาใชจายโดยแบงตามกลมตามประเภทคาใชจายเขากจกรรมดวยตว

97

ผลกดนตนทน ซงสมพนธกบกลมคาใชจายแตละประเภท เชน คาใชจายบคลากร กระจายเขากจกรรมดวยจ านวนชวโมงท างาน เปนตน นอกจากนยงมการกระจายคาใชจายในการจดหนวย demand ของแผนกบรการเครองวดฯ (บค .) 18 การไฟฟานครหลวงเขตซงท าหนาทในการจดหนวย demand ของลกคากจการขนาดกลาง กจการขนาดใหญ และกจการเฉพาะอยางเขาเปนตนทนตอหนวยของงานอานหนวยเครองวดดวยตวผลกดนตนทน คอ จ านวนลกคาแตละประเภท การกระจายคาใชจายของฝายการตลาดและลกคาสมพนธ (ฝตพ.) และส านกวเคราะหและตรวจสอบสวนเขต (สวต.) ใหแตละการไฟฟานครหลวงเขตตามสดสวนลกคาแตละการไฟฟานครหลวงเขตการกระจายคาใชคาใชจายของฝายปฏบตการระบบสอสารและคอมพวเตอร (ฝสค .) กองระบบคอมพวเตอรและประมวลผล ใหแตละการไฟฟานครหลวงเขตตามสดสวนจ านวนใบเสรจรบเงนจากนนกระจายเขาแตละกจกรรมตามเปอรเซนตน าหนกงาน การกระจายคาใชจายทไดรบปนสวนจากสวนกลาง (เฉพาะสวนของ retail) เขาแตละกจกรรมตามเปอรเซนตน าหนกงาน ทงนการปนสวนส าหรบคาใชจายในการบรหารงานสวนกลาง (cost allocation) เปนการปนสวนคาใชจายของฝายทท างานสนบสนนใหกบหนวยงานระบบจ าหนาย งานบรการลกคาและหนวยงานทไมใชธรกจหลก โดยใชตวผลกดนตนทนในการปนสวน เชน จ านวนพนกงาน จ านวนคาใชจาย มลคาจดซอ และจ านวนเครองคอมพวเตอร เปนตน การค านวณตนทนตอหนวยของแตละกจกรรม ค านวณแยกเปนตนทนตอหนวยกจกรรมเฉพาะคาใชจายการไฟฟานครหลวงเขต ตนทนตอหนวยกจกรรมเฉพาะคาใชจายของฝายการตลาดและลกคาสมพนธ ตนทนตอหนวยกจกรรมเฉพาะคาใชจายของส านกวเคราะหและตรวจสอบสวนเขต ตนทนตอหนวยกจกรรมเฉพาะคาใชจายของ ฝายปฏบตการระบบสอสารและคอมพวเตอร ตนทนตอหนวยกจกรรมเฉพาะคาใชจายของสวนกลาง และตนทนรวมของแตละกจกรรมภาพรวมของการไฟฟานครหลวง การค านวณตนทนตอหนวยตอหนวยบรการของงานบรการลกคาตามประเภทลกคา โดยการกระจายคาใชจายของแตละรหสกจกรรมไปยงประเภทลกคาดวยตวผลกดนตนทนซงสมพนธกบแตละกจกรรม เชน กจกรรมงานบรการลกคา กระจายไปยงลกคาแตละประเภท ดวยจ านวนลกคา กจกรรมการเกบเงน กระจายไปยงประเภทลกคาดวยจ านวนใบเสรจรบเงน เปนตน ดงภาพท 3-4 และภาพท 3-5

98

ภาพท 3-5 ตวอยางข นตอนการค านวณตนทนตอหนวยกจกรรมของงานบรการลกคา ทมา: การไฟฟานครหลวง. 2554.

คาใชจายสวนกลาง –

RETAIL (งานบรการลกคา)ของแต

คาใชจาย ฝกพ. สวต. = คาใชจายของ ฝกพ.สวต.

ตอลกคา *จ านวนลกคา

ฝสก.(กกป.)ของแตละ ฟช. คาใชจายของฝสก.(กกป.)

ตอใบเสรจ*จ านวนใบเสรจ จ านวนชวโมง

ท างาน

กลม

คาใชจาย

ตวผลกดน

ตนทน

รหส

กจกรรม ตวผลกดน

ตนทน ตนทนรวมตอหนวย

คาใชจาย

บคลากร

คาไฟฟา

ส านกงาน

คาน าประปา

คาสอสาร

คาใชจาย

อาคาร

ส านกงาน คาใชจาย

คอมพวเตอร

คาจาง

บคคลภายนอก คา

ลวงเวลา คาเบย

ประกนภย

จ านวนชวโมง

ท างาน

จ านวนพนท

จ านวน

พนกงาน

จ านวนชวโมง

ท างาน

จ านวนพนท

จ านวน

คอมพวเตอร

บนทกตาม

ตนทนจรงของ

แตละกจกรรม

กจกรรม

AR1

กจกรรม

AR2

กจกรรม AR3

งานจ าหนาย

กจกรรม AR4

งานท าใบแจง

กจกรรม

AR5

กจกรรม

AR6

จ านวนลกคา

ในเขต

จ านวนลกคา

ในเขต

จ านวน

เครองวด

จ านวน

เครองวดในเขต

รบผดชอบ

จ านวน

ใบเสรจรบเงน

จ านวนลกคา

ในเขต

บาท/

ลกคา

บาท/

ลกคา

บาท/เครอง

วดฯ

บาท/เครอง

วดฯ

บาท/ใบเสรจ

รบเงน

บาท/

ลกคา

99

ภาพท 3-6 ตวอยางข นตอนการค านวณตนทนตอหนวยบรการตามประเภทลกคา

ทมา: การไฟฟานครหลวง. 2554.

3. บนทกขอมลลงในระบบ SAP เพอน าขอมลทไดรบจากการประมวลผลน าไปใชในการตดสนใจในการบรหารตนทน และขอมลทไดรบยงมประโยชนตอผบรหารทสามารถน าขอมลตนทนไปใชในการประกอบการตดสนใจไดอกดวย ซงการใชโปรแกรม SAP นนจะท าใหการไฟฟานครหลวงสามารถเขาถงขอมลไดอยางรวดเรว ไดขอมลทถกตองแมนย า และมประสทธภาพ

หาร

ดวย

คาใชจายรวม

ของ กฟน.(ตาม

ตวผลกดน

ตนทน คาใชจายตามปะเภทผใช

ไฟ(ลกคา) ตวผลกดน

ตนทน

ตนทนรวมตอหนวย

ตามประเภทผใชไฟ

กจกรรม AR1

งานบรการ

ลกคา

กจกรรม AR2

งานการตลาด

กจกรรม AR3

งานจ าหนาย

เครองวด

กจกรรม AR4

งานท าใบแจงหนฯ

กจกรรม AR5

งานเกบเงน

กจกรรม AR6

งานอนๆ

จ านวนลกคาแยก

ตามประเภทลกคา

จ านวนลกคาแยก

ตามประเภทลกคา

จ านวนเครองวดฯ

แยกตามประเภท

ลกคา

จ านวนเครองวดฯ

แยกตามประเภท

ลกคา

จ านวนใบเสรจรบเงนแยกตามประเภทลกคา

จ านวนลกคาแยก

ตามประเภทลกคา

ประเภทลกคา

<150Kwh./เดอน

ประเภทลกคา

>150Kwh./เดอน

ประเภทลกคา

กจการขนาดเลก

ประเภทลกคา

กจการขนาดกลาง

ประเภทลกคา

กจการขนาดใหญ

ประเภทลกคา

กจการเฉพาะอยาง

ประเภทลกคา

สวนราชการ

จ านวนลกคาแยก

ตามประเภทลกคา

บาท/ลกคา

<150Kwh./เดอน

บาท/ลกคา

<150Kwh./เดอน

บาท/ลกคา

กจการขนาดเลก

บาท/ลกคา

กจการขนาดกลาง

บาท/ลกคา

กจการขนาดใหญ

บาท/ลกคา

กจการเฉพาะอยาง

ประเภทลกคา

สวนราชการ

100

การก าหนดผงรหสบญช เปรยบเทยบ ระบบบญชเกา – ระบบบญชใหม รหสบญชเดมทม Cost Code Ex – Line SAP ลกษณะของรหสบญชใหม (SAP)

1. เปนตวเลขตดตอกน และไมมเครองหมายคนระหวางตวเลข 2. ความยาว 10 หลก 3. ก าหนดโครงสรางรหสบญชเปนหมวดหม

4. ไมมรหสองคกร รหสหนวยงาน หรอรหสฟงกชนงานแฝงอยในรหสบญช

4XXXX / XXX XX

40102 589 01

ฟงกชนงาน

Cost

Code

G/L Account

Cost Account

01 = เงนเดอน > 5210100010

บญช

ยอย

บญชหลก

กลม

บญชยอย

หมวด

บญช

ประเภท

บญช

กลม

บญช

101

รหสบญชใหม Ex – Line SAP โครงสรางของรหสบญช บญช 40102 58901 = บญชคาด าเนนการระบบจ าหนาย คาใชจายแปรสภาพ เงนเดอน

บญชคม 40X0X

บญชยอย XXXXX

Main/Sub G/L Account

B/S

งบดล

P/S

งบก าไร

ขาดทน

1XXXXXXX/16 SUB

1XXXX/XXXXX

2XXXX/XXXXX

1XXXXXXXXXX

สนทรพย

2XXXXXXXXXX หนสน

3XXXXXXXXXX ทน

9XXXXXXXXXX บญชพก

4XXXX/XXXXX

4XXXXXXXXXX รายได

5XXXXXXXXXX

คาใชจาย

6XXXXXXXXXX ช าระ

บญช

01 = คาด าเนนการ

02 = คาบ ารงรกษา

COST CODE = รหสประเภทคาใชจาย

01 = ระบบสง

02 = ระบบจ าหนาย

03 = บญชลกคา

04 = การใหบรการและขาวสารลกคา

05 = คาใชจายในการเปลยนระบบแรงดน

06 = บรหารงานและทวไป

102

รหสบญชคาใชจาย (SAP) เชน 5210100010 เงนเดอน 5230100010 สวนลดคาไฟ 5220100050 โบนส 5220100010 คาลวงเวลา 5220100020 คาเบยเลยง 5220100040 คาอยเวร 5230200010 คารกษาพยาบาล 5330300010 คาเครองเขยนและแบบพมพ 5310100010 คาจางบคคลภายนอก 5330699990 คาใชจายเบดเตลด 5330100010 คาน ามนเชอเพลง 5330300020 คาพาหนะเดนทาง 5330300020 คาวสดทวไป ค าอธบายรหสบญชในระบบ SAP ตารางท 3-5 ตวอยางค าอธบายรหสบญชในระบบ SAP เพอใชในการบนทกคาใชจายตางๆ

รหสบญชSAP

ชอบญช ค าอธบายรหสบญช

5330300010 คาเครองเขยนและแบบพมพ คาใชจายเกยวกบเครองเขยนและแบบพมพ ไดแก อปกรณ เครองเขยนและแบบกรอกขอมลตางๆ กระดาษพมพเขยว กระดาษ FAX และวารสาร คาแปลเอกสาร พมพเอกสาร เขารปเลม

5310100010 คาจางบคคลภายนอก

ค า ใ ช จ า ย เ ก ย ว กบ ง า น จ า ง ท จ า ง ใ หบคคลภายนอกมาท างานประจ าทดแทนแรงงานของพนกงานการไฟฟานครหลวง ไดแก การจดหนวย การเกบเงน การเกบเงน การตดตนไม การรบ – สงเอกสาร การรกษาความปลอดภย การท าความสะอาด การจางบคลากรทางการแพทย

ทมา: การไฟฟานครหลวง. 2554.

103

การศกษาระบบทางเดนขอมล (Flow Chart) รายงานบญชตนทนกจกรรม (ABC) แผนท1/1 หนวยงานทเกยงของ วเคราะหและประมวลผล กองบญชบรหาร ฝายบญช

หนาจอ

S_ALR_87013612

ขอมลน าหนกงาน ฟช.

จ านวนลกคาแตละ

ฟช.

จ านวนใบเสรจและ

มเตอรตามยอดขาย

ฟข. 18

Intranet

ของ ฝศก.

กบน.

บนทกขอมล

เขา

บนทกขอมล

เขา

หนาจอ

KB31N ขอมลน าหนกงาน

หนาจอ

KSU5

หนาจอ

KO8G

ช าระบญชตามใบสง

หนาจอ

KO8G

ช าระบญชตามใบสง

หนาจอ

ZFICOR007

รายงานแสดง

รายละเอยดคาใชจาย

รายการแสดง

คาใชจายเปรยบเทยบ

คาใชจายระบบ

CO 1

2

3

4

5

4

104

ล าดบท หนวยงาน รายละเอยดวธปฏบตงาน T-CODE 1 งานวเคราะหและ

ประมวลผล กบบ. ฝบช.

เมอไดรบ mail ขอมลน าหนกงานจาก ฟช. ซงประกอบดวยสาขายอย แผนกบรการ แผนกการเงน แผนกหลกประกน ผรบผดชอบท าการบนทกขอมลน าหนกงาน (ชม.ท างาน จ านวนพนกงาน จ านวนพท. จ านวนคอมพวเตอร) พรอมกบเรยกขอมลน าหนกงานอกสวนหนง (คาจางบคคลภายนอก คาประกนภย คาลวงเวลา สดสวนคาใชจายของฝตพ. และสวต. สดสวนคาใชจายของ ฝสค. ทเกยวกบเขต) ในfile excel ทเตรยมไว อพโหลดขอมลลงใน SAP

S_ALR_87013612

2 งานวเคราะหและประมวลผล กบบ. ฝบช.

บนทกขอมลจ านวนลกคาของแตละ ฟข.ใน Intranet ของฝศก. และจ านวนใบและมเตอรตามยอดขายตามรายงานของกบน. ฝบช. บนทกขอมลใน file excel ทเตรยมไว อพโหลดขอมลลงใน SAP

KB31N

3 งานวเคราะหและประมวลผล กบบ. ฝบช.

หลงจากบนทกขอมลน าหนกงานขอ1 และ2 ผรบผดชอบท าการปนสวนคาใชจาย KSU5

4 งานวเคราะหและประมวลผล กบบ. ฝบช.

หลงจากปนสวนคาใชจาย ผรบผดชอบท าการช าระบญชตามใบสง ABC,CUS KO8G

5 งานวเคราะหและประมวลผล กบบ. ฝบช.

หลงจากช าระบญชเรยบรอยแลว ผรบผดชอบท าการเรยกรายงานแสดงรายละเอยดตนทนตอหนวย และรายงานแสดงรายละเอยดตนทนตอหนวยเปรยบเทยบเดอน

ZFICOR007 ZFICOR008

105

เอกสารและรายงานประเภทตางๆ

รายงานบญชตนทนกจกรรม คาเฉลยการไฟฟานครหลวงเขต 18 ฟข. ไตรมาสท 1 (ม.ค.-ม.ค.2554)

คาเฉลยไตรมาสท 1

(ม.ค.54-ม.ค.54)

AR 1.1 งานบรการลกคา จ ำนวนลกคำในเขตรบผดชอบ

AR 2.1 งานการตลาด จ ำนวนลกคำในเขตรบผดชอบ

AR 3.1 งานอานหนวยเครองวดฯ จ ำนวนเครองวดฯในเขตรบผดชอบ

AR 4.1 งานจดท าใบแจงหน จ ำนวนเครองวดฯในเขตรบผดชอบ

AR 5.1 งานเกบเงน จ ำนวนใบเสรจรบเงน

AR 6.1 งานอนๆ จ ำนวนลกคำในเขตรบผดชอบ

Total

Activity Cost Driveer ม.ค.-54 ก.พ.-54 ม.ค.-54กจกรรมหลก

ตนทนรวมเฉลยตอหนวย (บาท)

106

คาเฉลยไตรมาสท 1

(ม.ค.54-ม.ค.54)

AR 1.1 งานด าเนนการค าขอและทะเบยนประวต จ ำนวนลกคำในเขตรบผดชอบ

AR 1.2 งานหลกประกนฯ จ ำนวนลกคำในเขตรบผดชอบ

AR 1.3 งานค ารองและใหค าปรกษาฯ จ ำนวนลกคำในเขตรบผดชอบ

AR 2.1 งานประชาสมพนธภายใน จ ำนวนลกคำในเขตรบผดชอบ

AR 2.2 งานโฆษณาประชาสมพนธภายนอก จ ำนวนลกคำในเขตรบผดชอบ

AR 3.1 งานวางแผนการอานหนวยเครองวด ฯ จ ำนวนเครองวดฯในเขตรบผดชอบ

AR 3.2 งานอานหนวยเครองวดฯ จ ำนวนเครองวดฯในเขตรบผดชอบ

AR 4.1 งานประมวลผลการอานหนวยฯ จ ำนวนเครองวดฯในเขตรบผดชอบ

AR 4.2 งานค านวณและจดท าใบแจงหน จ ำนวนเครองวดฯในเขตรบผดชอบ

AR 4.3 งานสงใบแจงหนคาไฟฟา จ ำนวนเครองวดฯในเขตรบผดชอบ

AR 5.1 งานเกบเงน จ ำนวนใบเสรจรบเงน

AR 5.2 งานสรปยอดท ารายงานและน าฝากเงนไดเขาธนาคาร จ ำนวนใบเสรจรบเงน

AR 5.3 งานตดตามหนคางช าระ จ ำนวนใบเสรจรบเงน

AR 6.1 งานธรการเกยวกบสวสดการพนกงาน ฯ จ ำนวนลกคำในเขตรบผดชอบ

AR 6.2 งานประชม อบรม สมมนา ฯลฯ จ ำนวนลกคำในเขตรบผดชอบ

Total

กจกรรมระดบท 2

ตนทนรวมเฉลยตอหนวย (บาท)

Activity Cost Driveer ม.ค.-54 ก.พ.-54 ม.ค.-54

107

คาเฉลยไตรมาสท 1

(ม.ค.54-ม.ค.54)

AR 3.2.1 งานอานหนวยเครองวดฯโดยจางตวแทน(sub-contractor) จ ำนวนเครองวดฯ

AR 3.2.2 งานอานหนวยเครองวดฯ โดยพนกงานกฟน. จ ำนวนเครองวดฯ

AR 3.2.3 งานอานหนวยเครองวดฯ และแจงหนทนท (เฉพาะลกคาประเภท 1และ2 ) จ ำนวนเครองวดฯ

AR 4.3.1 งานสงใบแจงหนฯ โดยจางตวแทน(sub-contractor) จ ำนวนเครองวดฯ

AR 4.3.2 งานสงใบแจงหนฯ โดยพนกงานกฟน. จ ำนวนเครองวดฯ

AR 4.3.3 งานสงหนงสอเตอนตดไฟ โดยจางตวแทน จ ำนวนเครองวดฯ

AR 5.1.1 งานเกบเงนฯ นอกสถานทโดยจางตวแทน จ ำนวนใบเสรจรบเงน

AR 5.1.2 งานเกบเงนฯ นอกสถานทโดยพนกงานกฟน. จ ำนวนใบเสรจรบเงน

AR 5.1.3 งานรบช าระเงนคาไฟฟา ณ ทท าการ และสาขายอย จ ำนวนใบเสรจรบเงน

AR 5.1.4 งานรบช าระเงนฯ ผานธนาคาร (ตวแทน) จ ำนวนเครองวดฯ

AR 5.1.5 งานเกบเงนฯ ผานตวแทน(pay-point) และ E-payment จ ำนวนใบเสรจรบเงน

AR 5.1.6 งานรบช าระคาสนคาและบรการแทนกจการอน(Store Bill) จ ำนวนใบเสรจรบเงน

AR 5.1.7 งานรบช าระไปรษณยธนาณต หรอเชคทสงทางไปรษณย จ ำนวนใบเสรจรบเงน

AR 5.1.8 งานคนเงน จ ำนวนใบเสรจรบเงน

AR 5.3.1 งานตดตามหนคางช าระ กรณตดไฟแลว จ ำนวนใบเสรจรบเงน

AR 5.3.2 งานตดตามหนคางช าระ กรณไมมหมายเลขเครองวดฯ จ ำนวนใบเสรจรบเงน

AR 5.3.3 งานตดตามหนคางช าระ กรณผใชไฟฟาขอผดผอนการช าระเงน จ ำนวนใบเสรจรบเงน

AR 5.3.4 งานด าเนนการเกยวกบเชคคน จ ำนวนเชคคน

Total

กจกรรมระดบท 3

ตนทนรวมเฉลยตอหนวย (บาท)

Activity Cost Driveer ม.ค.-54 ก.พ.-54 ม.ค.-54

108

ตวผลกดนตนทน

(Activity Driver) กจกรรมระดบท 1 กจกรรมระดบท 2 กจกรรมระดบท 1 กจกรรมระดบท 2

AR1 งานบรการลกคา ลกคาทงหมดของ กฟน.

AR 1.1 งำนด ำเนนกำรค ำขอและทะเบยนประวต ลกคำทงหมดของ กฟน.

AR 1.2 งำนหลกประกนฯ ลกคำทงหมดของ กฟน.

AR 1.4 งำนค ำรองและใหค ำปรกษำฯ ลกคำทงหมดของ กฟน.

AR2 งานการตลาด ลกคาทงหมดของ กฟน.

AR 2.1 งำนประชำสมพนธภำยใน ลกคำทงหมดของ กฟน.

AR 2.2 งำนโฆษณำประชำสมพนธภำยนอก ลกคำทงหมดของ กฟน.

AR3 งานอานหนวยเครองวดฯ เครองวดฯทงหมดของ กฟน.

AR 3.1 งำนวำงแผนกำรอำนหนวยเครองวด ฯ เครองวดฯทงหมดของ กฟน.

AR 3.2 งำนอำนหนวยเครองวดฯ เครองวดฯทงหมดของ กฟน.

AR4 งานจดท าใบแจงหน เครองวดฯทงหมดของ กฟน.

AR 4.1 งำนประมวลผลกำรอำนหนวยเครองวดฯ เครองวดฯทงหมดของ กฟน.

AR 4.2 งำนค ำนวณและจดท ำใบแจงหน เครองวดฯทงหมดของ กฟน.

AR 4.3 งำนสงใบแจงหนคำไฟฟำ เครองวดฯทงหมดของ กฟน.

AR5 งานเกบเงน ใบเสรจรบเงนทงหมดของ กฟน.

AR 5.1 งำนเกบเงน ใบเสรจรบเงนทงหมดของ กฟน.

AR 5.2 งำนสรปยอดท ำรำยงำนและน ำฝำกเงนไดเขำธนำคำร ใบเสรจรบเงนทงหมดของ กฟน.

AR 5.3 งำนตดตำมหนคำงช ำระ ใบเสรจรบเงนทงหมดของ กฟน.

AR6 งานอนๆ ลกคาทงหมดของ กฟน.

AR 6.1 งำนธรกำรเกยวกบสวสดกำรพนกงำน ฯ ลกคำทงหมดของ กฟน.

AR 6.2 งำนประชม อบรม สมมนำ ฯลฯ ลกคำทงหมดของ กฟน.

รวม

ผลกำรด ำเนนงำนประจ ำงวดคำเฉลยไตรมำสท 4 (ต.ค.53-ธ.ค.53)

รำยงำนบญชบรหำร

ตนทนกจกรรมระดบท 1 และ กจกรรมระดบท 2 ของ Retail

ตนทนทางตรงตอหนวย: บาท ตนทนรวมตอหนวย: บาทรหส กจกรรม

109

ตวผลกดนตนทน

(Activity Driver) กจกรรมระดบท 1 กจกรรมระดบท 2

งำนอำนหนวยเครองวดฯโดยจำงตวแทน(sub-contractor) จ ำนวนเครองวดฯ

งำนอำนหนวยเครองวดฯ โดยพนกงำนกฟน. จ ำนวนเครองวดฯ

งำนสงใบแจงหนฯ โดยจำงตวแทน(sub-contractor) จ ำนวนเครองวดฯ

งำนสงใบแจงหนฯ โดยพนกงำนกฟน. จ ำนวนเครองวดฯ

งำนเกบเงนฯ นอกสถำนทโดยจำงตวแทน จ ำนวนใบเสรจรบเงน

งำนเกบเงนฯ นอกสถำนทโดยพนกงำนกฟน. จ ำนวนใบเสรจรบเงน

งำนรบช ำระเงนคำไฟฟำ ณ ทท ำกำร และสำขำยอย จ ำนวนใบเสรจรบเงน

งำนรบช ำระเงนฯ ผำนธนำคำร (ตวแทน) จ ำนวนเครองวดฯ

งำนเกบเงนฯ ผำนตวแทน(pay-point) และ E-payment จ ำนวนใบเสรจรบเงน

งำนรบช ำระคำสนคำและบรกำรแทนกจกำรอน(Store Bill) จ ำนวนใบเสรจรบเงน

งำนรบช ำระไปรษณยธนำณต หรอเชคทสงทำงไปรษณย จ ำนวนใบเสรจรบเงน

งำนคนเงน จ ำนวนใบเสรจรบเงน

งำนตดตำมหนคำงช ำระ กรณตดไฟแลว จ ำนวนใบเสรจรบเงน

งำนตดตำมหนคำงช ำระ กรณไมมหมำยเลขเครองวดฯ จ ำนวนใบเสรจรบเงน

งำนตดตำมหนคำงช ำระ กรณผใชไฟฟำขอผดผอนกำรช ำระเงน จ ำนวนใบเสรจรบเงน

งำนด ำเนนกำรเกยวกบเชคคน จ ำนวนเชคคน

หมำยเหต: ตนทนทำงตรง ประกอบดวย 1 คำใชจำยของ 5 แผนก (สำขำยอย.,บร.,ปจ.,กง.,ลป.) และคำใชจำยจดหนวย Demand จำก บด.ของ 18 ฟข.

และรวมคำใชจำยปนสงนจำกฝำย, บท.,กบฟ.,และคำใชจำยของกองรำยได และธรกำรกอง

2 คำใชจำยของ ฝสค.,(กคบ.),ฝตพ. และสวต.

ตนทนรวม ประกอบดวย ตนทนทำงตรง บวกคำใชจำยบรหำรงำนปนสวนจำกสวนกลำง

รำยงำนบญชบรหำร

ตนทนกจกรรมระดบท 1 และ กจกรรมระดบท 2 ของ Retail

ผลกำรด ำเนนงำนประจ ำงวดคำเฉลยไตรมำสท 4 (ต.ค.53-ธ.ค.53)

รหสตนทนทางตรงตอหนวย: บาท

กจกรรม

AR 3.2.1

AR 5.3.2

AR 5.3.1

AR 5.1.8

AR 5.1.7

AR 5.1.1

AR 5.1.2

AR 5.1.3

AR 5.1.4

AR 5.1.5

AR 5.1.6

AR 4.3.2

AR 4.3.1

AR 3.2.2

รวม

AR 5.3.4

AR 5.3.3

110

ประโยชนทไดรบจากการน าระบบตนทนตามกจกรรมมาใช จากการจดท าระบบ ABC ของการไฟฟานครหลวง ในงานบรการลกคาทง 18 เขต

ขอมลทไดมาสามารถน ามาใชประโยชน ดงน 1. ลดความสญเปลาของกจกรรมตางๆ ทไมมความจ าเปนใหเหลอนอยทสด โดยการ

วเคราะหวากจกรรมใดเปนกจกรรมทเพมคา โดยมงเนนการลดกจกรรมทไมเพมคาการพจารณาจะรวมถงการปรบปรงโครงสรางกระบวนการท างานใหม เพอลดภาระงานทซ าซอน และบรหารจ านวนคนทมอยใหเพยงพอกบภาระงาน ท าใหลดตนทนในการจางพนกงานลงได

2. เชอมโยงกลยทธในการด าเนนงานของกจการกบการตดสนใจ อนเปนประโยชนตอผบรหารในการพฒนากจกรรมทเปนงานหลกขององคกร เชน การใชแนวคด BSC ในการพฒนาองคกรแบงออกเปน 4 มมมอง คอ มมมองดานการเงน มมมองดานลกคา มมมองดานกระบวนการด าเนนงานภายใน และมมมองดานการพฒนาและการเรยนร ขอมลตนทนตอหนวยของบญชตนทนกจกรรมเปนขอมลสนบสนนของมมมองดานการเงน ซงสมพนธกบอกทง 3 มมมอง

3. น าไปเปนฐานขอมลการจดท างบประมาณตามแนวคด (Activity Based Budgeting: ABB) การจดท างบประมาณตามฐานตนทนกจกรรม และแนวคด ABM ซงมงเนนการบรหารตามฐานกจกรรมเพอตอบสนองกลยทธ

4. ใชเปนขอมลชวยในการตดสนใจ เชน ขอมลตนทนตอหนวยของกจกรรมการอานหนวยเครองวดฯ โดยพนกงานการไฟฟานครหลวง และการอานหนวยเครองวดฯ โดยจางตวแทน เปนตน ในการพจารณาทางเลอกวาจะใหบรการเองหรอวาจางบรษทอนเปนผใหบรการแทน วธการใดจะเสยคาใชจายนอยทสด และหากตดสนใจวาจางความก าหนดอตราการจางเทาใด

5. ใชเปนขอมลในการตอยอดเพอการจดท าการบรหารตามฐานกจกรรมเพอใหเกดการบรหารองคกรทประสทธภาพดยงขน เพราะการบรหารตามฐานกจกรรมเปนการรวบรวมการด าเนนการในหลากหลายหนาทงาน ทมความแตกตางกนไปใหด าเนนงานอยางเปนระบบโดยมงไปทเปาหมายไปทการกอใหเกดประโยชนสงสดตอภาพรวมขององคกร

ปญหาและอปสรรคทเกดขนจากการน าระบบตนทนตามกจกรรมมาใช 1. การกรอกขอมลน าหนกงานและตวผลกดนตนทนทไมถกตอง ขอมลมความ

คลาดเคลอน เนองจากพนกงานอาจขาดความรความเขาใจ และไมใหความส าคญ เนองจากไมทราบถงผลกระทบทจะตามมา ท าใหตวผลกดนตนทนทไดมความเบยงเบน ไมสามารถน าไปใชในการตดสนใจได

111

2. การจดท าบญชตนทนกจกรรมในปจจบน เปนการจดท าภายนอกระบบบญชการเงน โดยใช personal computer (program excel) ท าใหเมอขอมลคาใชจายมการเปลยนแปลง จะไมมการปรบปรงขอมลใหเปนปจจบน การจดท ามความลาชา และอาจเกดขอผดพลาดได

3. การใชโปรแกรม SAP ทยงไมคอยช านาญของพนกงานทเกยวของ ท าใหเสยเวลาการด าเนนงาน และอาจเกดความซ าซอนของงาน

4. การน าระบบ ABC มาประยกตใชในปจจบนด าเนนการเฉพาะการไฟฟานครหลวง18 เขตเทานน ส าหรบหนวยงานอนๆ ยงไมมการจดท า จงไมสามารถมองเหนตนทนบรการของกระบวนงานอนๆ ทมข นตอนการด าเนนงานประกอบดวยกจกรรมตางๆ จากหลายหนวยงาน

5. การน าขอมลตนทนทไดมาชวยในการบรหารองคกรใหเกดประสทธภาพมากยงขนหรอ ABM ยงท าไดไมครอบคลมทงระบบ มการจดการเพยงเลกนอยเทานน ท าเพยงแตการน าขอมลตนทนทไดมาวเคราะหและน าเสนอผบรหารเพอใชประกอบในการตดสนใจการจดท างบประมาณ และเพอใหทราบผลการด าเนนงาน

บทท 4

ผลการศกษา

1. จากการศกษาโดยวธการสมภาษณแบบปลายเปด จงไดผลสรปเกยวกบสาเหตทการไฟฟานครหลวงมการน าระบบตนทนตามกจกรรม (Activity Based Costing: ABC) มาประยกตใชไดวา จากสภาพการแขงขนทรนแรงมากขนในปจจบน ผบรโภคตองการสนคาคณภาพดเปนทนาเชอถอในระดบราคาสมเหตสมผล ตลอดจนบรการหลงการขายทนาประทบใจ การไฟฟานครหลวงถงแมจะเปนรฐวสาหกจทท าหนาทใหบรการดานไฟฟากยงตระหนกถงสภาวะการแขงขนทางธรกจ ท าใหการไฟฟานครหลวงจงไดท าการพฒนาองคกรใหมประสทธภาพสงสด โดยการพฒนาดงกลาวจ าเปนตองใชเงนทนจ านวนมาก แตการระดมทนจากภายในประเทศอยางเดยวไมเพยงพอตอความตองการ ดงนนจงตองท าการขอกยมเงนจากองคกรตางประเทศ โดยทางธนาคารโลกไดก าหนดกฎเกณฑเงอนไขของการกยมทส าคญคอ ตองปรบปรงระบบบญชและการจดท ารายงานใหมประสทธภาพ มความเปนสากล และถกตอง การไฟฟานครหลวงจงใหความส าคญกบการบรหารตนทน ซง เปนวธการทสามารถท าก าไร โดยมงเนนการบรหารทท าใหลดตนทน ขนตอนส าคญจะสมพนธกบการก าหนดกระบวนการด าเนนงานใหมความรวดเรว และไมเกดความซ าซอนในการปฏบตงาน

2. จากการศกษาโดยวธการสมภาษณแบบปลายเปด และการเขาไปศกษาเอกสารของการไฟฟานครหลวง พบวามแนวทางในการน าระบบ ABC มาใช ดงน 2.1 ผบรหารไดตระหนกถงความส าคญกบขอมลตนทน และใหความสนใจกบกจกรรมท

เกดขนในแตละแผนก ท าใหมการคดรเรมใชระบบ ABC โดยฝายบญชตงแตป พ.ศ. 2539 เรมจดท าเปนโครงการน ารอง ซงท าแบบคอยเปนคอยไปแทนการประยกตใชทงองคกรโดยทนท ซงสวนงานทเลอกท ากอนคอการไฟฟานครหลวงเขตบางใหญ ในสวนกองรายได เนองจากผอ านวยการเขตสนใจในระบบ ABC มาก จงใหความรวมมออยางเตมท จากนนไดน าเสนอขอมลตอผบรหารและไดรบอนมตใหจดท าเพอประโยชนในการน าขอมลไปใชในการบรหารและการตดสนใจ จงไดเรมด าเนนการในเขตอนๆ เพมขน มการแกไขปรบปรง และพฒนาขนตอนกระบวนการในการจดท าบญชตนทนกจกรรมมาอยางตอเนอง ในปจจบนฝายบญชจดท าบญชตนทนกจกรรมของการไฟฟานครหลวงเขตทง 18 เขต ในสวนงานบรการลกคา

2.2 การวาจางผเชยวชาญในการพฒนาระบบการด าเนนงาน

113

2.2.1 วเคราะหระบบการด าเนนงาน ระบบงานเดมของการไฟฟานครหลวงเปนการพฒนาขนดวยตนเองเพยงใชแคโปรแกรม excel เทานน ซงเปนระบบปฏบตการ (software) เฉพาะงานทไมเชอมโยงกบระบบงานอนๆ อยางตอเนอง ผลทเกดขนคอเกดความซ าซอนในการท างาน สนเปลองทรพยากรหลายดาน อกทงการกรอกขอมล เพอน ามาคดเปนตวผลกดนตนทนกมขอผดพลาด และการท างานจะไมมประสทธภาพ ท าใหการไฟฟานครหลวงตองตระหนกถงปญหาดงกลาว

2.2.2 การพฒนาระบบการด าเนนงาน ในป พ.ศ. 2549 การไฟฟานครหลวงไดมการวาจางบรษท โฟรทเวฟ โซลชน จ ากด เปนผด าเนนการตดตงพรอมการประยกตใชโปรแกรมส าเรจรป (Systems Applications and Products: SAP) ใหครอบคลมสวนงาน ทตองเชอมตอกบลกคา จะแบงออกเปน 2 ระบบ คอ ระบบบรการลกคา จะครอบคลมสวนงานทงการยนค ารองขอเปนผใชไฟฟารายใหม การขอมเตอรมาตรวด รวมถงการรบค ารองเรยนตางๆ และสวนงานระบบใบเสรจ โดยจะรวมถงกระบวนงานอนๆ เชน การตดตามทวงหน ซงคาดวาสามารถอ านวยความสะดวกใหกบประชาชนผมารบบรการดขน สวนระบบงานบรหารงานภายในองคกร สวนนจะครอบคลมถงการท าบญชการเงน การจดซอจดจาง การจดการโครงการ คาใชจายในการบ ารงรกษา และระบบบรหารงานทรพยากรบคคล

2.2.3 การวางระบบการด าเนนงาน

ภาพท 4-1 องคประกอบของ SAP ทมา: การไฟฟานครหลวง. 2554.

114

จากภาพ พบวาโปรแกรมนน SAP จะประกอบไปดวยองคประกอบทส าคญ ทง 12 สวน โดยแตละสวนมความส าคญทโดดเดนงและแตกตากนออกไป เพอใหการท างานขององคกรมการเขาถงขอมลไดอยางรวดเรว และไดขอมลทถกตอง แมนย า และผบรหารสามารถเรยกด ตรวจสอบขอมลได แตทงนการไฟฟานครหลวงไดน าโปรแกรม SAP มาประยกตใชในดานตางๆ ยกตวอยางเชน ในดานการจดการทรพยากร (human resource) เกยวกบเรองการจดการกบคน โดยจะมการกรอกขอมลน าหนกงาน ค านวณตวผลกดนตนทน ดานบญชบรหาร (controlling) เกยวกบการท าบญชส าหรบภายในองคกร ซงโปรแกรมสามารถประมวลผลออกมาเปนรายงานส าหรบผบรหารใชประกอบการตดสนใจ การพจารณาในเรองตางๆ ดานการบรหารโครงการ (project system) เปนการบรหาร โครงการ จะเกบขอมลตางๆ ทเกยวของกนและน าไปเชอมตอกบระบบตางๆ ดานบญชการเงน (financial account) เกยวกบการท าบญชส าหรบคนภายนอก เชน รายงานสงสรรพากร และดานกระบวนการด าเนนงาน (workflow) เปนเรองของระบบการด าเนนงาน โปรแกรม SAP จะชวยใหการท างานเปนไปอยางอตโนมต และเชอมโยงขอมล เปนตน

2.3 น าโปรแกรม SAP เขาอบรมใหพนกงานฝายบญชของการไฟฟานครหลวงทง 18 เขตทน าระบบ ABC มาประยกตใชใหรบร และเขาใจถงขนตอนการปฏบตงาน เพอชวยเพมประสทธภาพในการท างาน และลดความซ าซอนลง

2.4 น าโปรแกรม SAP มาใชในกระบวนการด าเนนงาน โดยใชในขนตอนการบนทกขอมลน าหนกงาน เพอใชหาตวหลกดนตนทน อกทงยงบนทกจ านวนเครองวดฯ จ านวนใบเสรจรบเงนจากเอกสารยอดขาย และจ านวนลกคาจากเอกสารฝายศนยกลาง เพอใชเปนฐานในการปนสวนคาใชจายไปตามรหสกจกรรม ซงในโปรแกรม SAP จะมการก าหนดสญลกษณเพอใหสะดวกตอการปฏบต นนคอ การก าหนด T-Code และในทายทสดจะมการประมวลออกมาเปนรายงานบญชตนทนกจกรรม เพอเปนเอกสารประกอบในการตดสนใจของผบรหารตอไป

3. จากการศกษาโดยวธการสมภาษณแบบปลายเปด ของการไฟฟานครหลวง พบวา การไฟฟานครหลวงไดน าการบรหารกจกรรม (Activity Based Management: ABM) มาประยกตใชในการด าเนนงานเพยงเลกนอย หากเทยบเปนอตราสวนคดเปนรอยละ 20 เทานน ซงไดพจารณาเกยวกบกจกรรมทเกดขนในสวนงานบรการลกคา โดยกจกรรมทเกดขนในกระบวนการด าเนนงานนนมความซบซอน แบงออกเปนกจกรรมทเพมมลคา และไมเพมมลคา เพอน าเสนอตอผบรหารใหมการพฒนาและปรบปรงระบบตอไป ในทางตรงกนขามการบรหารกจกรรมยงด าเนนการไดไมครอบคลมทงระบบ ท าใหการไฟฟานครหลวงไมสามารถมองภาพรวมของกจกรรมทเกดขนไดวามประสทธภาพมาก

115

นอยเพยงใด ดงนน เพอแสดงถงระบบการบรหารตนทนของการไฟฟานครหลวงทง 18 เขต ในสวนงานบรการลกคา จงจดท าตารางแสดงการตรวจสอบความครบถวนการบรหารตนทน

ตารางท 4-1 แสดงการตรวจสอบความครบถวนการบรหารตนทนของการไฟฟานครหลวง

ขอ การบรหารตนทน การปฏบตงาน ม ไมม

1. การน าระบบตนทนตามกจกรรมมาประยกตใช 2. การน าการบรหารกจกรรมมาประยกตใช 3. การน าระบบการจดการหวงโซอปทานมาประยกตใช 4. การน าระบบปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใช 5. การน าระบบบญชตนทนสงแวดลอมมาประยกตใช

6. การน าระบบการผลตแบบลนและการบญชแบบลนมาประยกตใช

7. การพฒนาน าไปสสภาวะการพฒนาธรกจอยางยงยน

จากตารางท 4-1 พบวา การไฟฟานครหลวงมการบรหารตนทน โดยการน าระบบ ABC มาประยกตใชในองคกร เรมตงแตป พ.ศ. 2539 ซงเรมท าแบบคอยเปนคอยไปแทนทจะใชทงองคกรทนท เรมจากการน ารองในหนวยงานทใหความสนใจและเหมาะสม แลวพฒนาใช 18 เขต ในสวนงานบรการลกคา ท าใหลดกจกรรมทมความซบซอนลง และสามารถปนสวนคาใชจายเขาสกจกรรมทเกยวของ อกทงยงน า ABM มาประยกตใชเลกนอย ยงไมครอบคลมทงระบบ นอกจากนยงมการน าระบบปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใช โดยจะรบพนกงานเขามาท างานใหเพยงพอกบงานทม ใชทรพยากรบคคลอยางมประสทธภาพ เพอไมใหเกดตนทนจม จากขางตนจะเหนไดวา การไฟฟานครหลวงมการบรหารตนทนไมครบทกสวนงาน แลวบางสวนของการบรหารตนทนกใชไมครอบคลมทงองคกร ท าใหไมมการพฒนาทน าไปสสภาวะการพฒนาอยางยงยน ทงนในสภาพการแขงขนททวความรนแรงขนในปจจบน การด าเนนการเพยงบางสวนไมสามารถท าใหธรกจอยรอดตอเนองได ดงนน การไฟฟานครหลวงจงควรพฒนาและปรบปรงระบบใหทนสมยและครอบคลม เพอใหไดมาซงความไดเปรยบทางการแขงขน ถงแมการไฟฟานครหลวงจะเปนรฐวสาหกจทมรฐบาลใหการสนบสนนกควรจะตระหนกถงปญหาดงกลาวดวย

บทท 5

สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ

สรปผลการศกษา

การศกษาการบรหารตนทนโดยใชเครองมอทางการบญชตนทนตามกจกรรมของการไฟฟานครหลวง มวตถประสงคเพอศกษาเกยวกบความเปนมาและสาเหตของการน าระบบตนทนตามกจกรรม (Activity Based Costing: ABC) มาประยกตใช ซงศกษาถงระบบ ABC ในการบรหาร การประยกตใช คณประโยชนทจะไดรบ รวมทงดานการบรหารจดการตนทน ศกษาแนวทางการประยกตใชระบบ ABC ทงนยงศกษาถงการน าระบบ ABC ไปใชเพอการพฒนาสสภาวการณพฒนาธรกจอยางยงยน พบวา

1. ระบบตนทนแบบเดมไมสามารถตอบสนองความตองการในการใชงานได เนองจากคาใชจายเปนคาใชจายโดยรวมของทงองคการ ซงไมไดจ าแนกวาเปนของแผนกใด ท าใหการไฟฟานครหลวงเปลยนมาใชระบบ ABC ส งผลใหขอมลท ไดมประสทธภาพมากขน สามารถทราบถงตนทนทเกดขนอยางแทจรงในแตละแผนก และทส าคญคอผบรหารสามารถน าขอมลทไดรบไปใชในการตดสนใจในระดบสงได

2. การน าระบบ ABC มาประยกตใชนนไดแยกระบบบญชตนทนในหนวยงานออกเปนหลายสวนงาน การแบงหลายสวนงานนท าใหสามารถน าขอมลไปใชเพอการบรหารงานไดหลายมมมอง โดยมขนตอนดงน วเคราะหและระบกจกรรม ค านวณตนทนตอกจกรรม จากนนจงบนทกขอมลลงในโปรแกรม SAP และประมวลผล

3. การประยกตใชระบบ ABC ของการไฟฟานครหลวงนน เกดจากการทผบรหารใหความสนใจและมการสนบสนน จากนนจงมการจดตงทมพนกงานจดท าระบบ ABC มการจดฝกอบรมใหพนกงาน ก าหนดกจกรรม ตวผลกดนตนทน และการค านวณตนทนงานบรการ ท าการรวบรวมขอมลมาออกแบบฟอรมเพอใชในการกรอกตวผลกดนตนทน แลวน าไปปฏบตงานทง 18 เขต และท าการประมวลผลขอมล

4. การน า ABC ไปใชเพอพฒนาสสภาวการณพฒนาธรกจอยางยงยนนน การไฟฟานครหลวงมการจดท าเปนบางสวนแตยงไมมากพอ โดยไดใชระบบ ABC ในการประมวลผลเปนกจกรรมทเพมมลคา และไมเพมมลคา ซงท าใหทราบวากจกรรมใดทไมจ าเปนและตองตดออก ทงนยงสามารถใชในการจดท าการบรหารตามกจกรรม (Activity Based Management: ABM) ทางการไฟฟานครหลวงไดเรมมการน ามา

117

ปฏบตบางสวน นอกจากนยงมการใชแนวคดเศรษฐกจพอเพยงในการด าเนนงาน โดยจะรบพนกงานพอดกบงานทม ไมรบพนกงานจ านวนมากเกนไป

ขอเสนอแนะ

1. จากผลการศกษาการบรหารตนทนโดยใชระบบ ABC ของการไฟฟานครหลวงจะสงผลดใหกบองคการแตควรมการตรวจสอบขอมลใหละเอยดและฝกฝนพนกงานใหมความรความเขาใจในหนาททปฏบตใหมากขน พรอมชใหเหนถงความส าคญของสงทพนกงานปฏบต เชน การกรอกขอมลน าหนกงานและตวผลกดนตนทนทไมถกตอง ขอมลมความคลาดเคลอน เนองจากพนกงานขาดความรความเขาใจ หรอไมใหความส าคญในการกรอกขอมล จากการไมทราบถงผลกระทบทเกดขน ท าใหตนทนทไดมความเบยงเบน ไมสามารถน าไปใชในการตดสนใจได

2. จากผลการศกษาการบรหารตนทนโดยใชระบบ ABC ของการไฟฟานครหลวง มการจดท าระบบ ABC เพยงบางสวนงานขององคกร โดยการจดท าระบบ ABC ในปจจบน ด าเนนการเฉพาะการไฟฟานครหลวงเขต 18 เขต ในสวนงานบรการลกคาเทานน ส าหรบสวนงานอนๆ ยงไมมการจดท า จงท าใหไมสามารถมองเหนตนทนบรการของกระบวนงานอนๆ ทมข นตอนการด าเนนงานประกอบดวยกจกรรมตางๆ จากหลายหนวยงานได

3. ควรมการฝกฝนการใชโปรแกรม SAP ใหกบพนกงานทเกยวของอยางช านาญ เพอปองกนการผดพลาด และท าใหขอมลทไดรบสามารถน าไปใชในการตดสนใจไดอยางถกตอง และนาเชอถอมากยงขน

4. เนองจากการไฟฟานครหลวงไดเรมมการน าผลลพธจากระบบ ABC มาใชในการจดท า ABM แตมการน ามาประยกตใชในการด าเนนงานเพยงเลกนอยท าใหไมสามารถมองเหนภาพรวมในกจกรรมทเกดขนไดวามประสทธภาพมากนอยเพยงใด ดงนน การไฟฟานครหลวงจงควรท า ABM อยางครบถวนเพอท าใหการด าเนนงานมประสทธภาพทเพมมากขน

5. จากผลการศกษาการบรหารตนทนโดยใชเครองมอระบบ ABC พบวา การไฟฟานครหลวงมการบรหารตนทนไมครบทกสวนงาน ท าใหองคการไมสามารถพฒนาไปสความยงยนได ดงนน การไฟฟานครหลวงควรน าการบรหารตนทนวธตางๆ มาประยกตใชใหครบทกสวนงาน เชน ระบบการจดการหวงโซอปทาน ระบบปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ระบบบญชตนทนสงแวดลอม และระบบบญชแบบลน เปนตน เพอการพฒนาไปสความยงยน ซงจะสงผลใหองคกรมประสทธภาพมากยงขน และน ามาซงความไดเปรยบทางการแขงขน

118

บรรณานกรม กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ. 2553. “เขตการคาเสร.” [เขาถงไดจาก]. แหลงทมา http://www.thaifta.com (19 มนาคม 2555). การไฟฟานครหลวง. 2554. คมอการจดท าบญชตนทนกจกรรม. กรงเทพมหานคร การไฟฟานครหลวง. 2555. “ประวตความเปนมา.” [เขาถงไดจาก]. แหลงทมา http://www.mea.or.th/menu1_2.htm (1 กมภาพนธ 2555) เกรยงศกด เจรญวงศศกด. 2546. ภาพอนาคตและคณลกษณะของคนไทยทพงประสงค.

กรงเทพมหานคร: หางหนสวนจ ากด ว. ท. ซ. คอมมวนเคชน. เกยรตขจร โฆมานะสน. 2550. LEAN: วถแหงการสรางคณคาสองคกรทเปนเลศ. 2000

เลม. กรงเทพมหานคร: บรษท อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง จ ากด (มหาชน). แกวตา ไทรงามและคณะ. 2548. ผน าเชงกลยทธเพอสรางองคการแหงการเรยนร.

กรงเทพมหานคร: สถาบนพฒนาผบรหารการศกษา. โกศล ดศลธรรม. 2547. การบรหารตนทนส าหรบนกบรหารยคใหม. บรษท อนฟอรมเดย อนเตอรเนชนแนล จ ากด. โกศล ดศลธรรม. 2547. เทคนคการจดการโลจสตกส และซพพลายเชนในโลกธรกจยค

ใหม. กรงเทพมหานคร: อนฟอรมเดย บคส. คณะกรรมการโลกวาดวยสงแวดลอมและการพฒนา. 2530. “การพฒนาแบบยงยนคอ อะไร.” [ระบบออนไลน]. แหลงทมา http://environment.exteen.com (19 มนาคม 2555) ค านาย อภปรชญาสกล. 2549. โลจสตกสเพอการผลต และการจดการด าเนนงาน. กรงเทพมหานคร: ซ.วาย.ซซเทม พรนตง จ ากด.

119

จามร สวรรณฉาย. 2550. การประยกตระบบตนทนตามกจกรรมกบธรกจโลจสตกสใน จงหวดเชยงใหม. วทยานพนธบญชมหาบณฑต สาขาวชาบญช, มหาวทยาลยเชยงใหม. จตตขจ บญครอบ. 2539. การศกษาการน าระบบบญชตนทนกจกรรมมาใชใน รฐวสาหกจ. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาบรหารธรกจ, มหาวทยาลยธรกจบณฑตย. ฉตรแสง ธนารกษโชค. ม.ป.ป. “พฤตกรรมผบรโภคในระบบทนนยม.” [เขาถงไดจาก]. http://www.thaifactory.com/Person/Behavior.htm (21 มนาคม 2555). ฐานเศรษฐกจ. 2554. “ธรกจไทยพรอมแคไหนสประชาคมอาเซยน.” [เขาถงไดจาก]. http://www.thanonline.com (19 มนาคม 2555). ดวงมณ โกมารทต. 2538. “หลกการบญชเพอสงแวดลอม : มตหนงของระบบบรหาร

สงแวดลอม.” จฬาลงกรณธรกจปรทศน. ดอกไมปลายปน. 2553. “ผลกระทบของการเมองตอเศรษฐกจไทย.” [เขาถงไดจาก].

http://www.manager.co.th (18 มนาคม 2555). ดงตฤณ. 2544. “ธรรมะใกลตว.” [เขาถงไดจาก]

http://www.prd.go.th/ewt_news.php?nid=16945 (19 มนาคม 2555). ไทยพลบลกา. 2554. “การควบคมมลพษเผยสถานการณมลพษป 2554 ขยะนาหวงทงป

16 ลานตน.” [เขาถงไดจาก]. http://thaipublica.org/2011/12/report-pollution-2544 (19 มนาคม 2555).

ธนาคารแหงประเทศไทย. 2554. "ภาวะเศรษฐกจไทย 2554." [เขาถงไดจาก]. http://www.bot.or.th (19 มนาคม 2555). ธนต โสรตน. 2550. การประยกตใชโลจสตกสและโซอปทาน. กรงเทพมหานคร: ประชม

ทอง พรนตง กรป.

120

นาตยา ตรรตนดลกกล. 2550. หลกการบญชเพอการจดการ. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

นฐนนท. 2553. “พระมด แหงระบบ 'ทนนยม'.” [เขาถงไดจาก] http://nithinan-

note.exteen.com/20100308/entry-1 (21 มนาคม 2555). นรนาม. 2549. “เขตการคาเสร.” [เขาถงไดจาก]. http://www.okmd.or.th/th/knowledge

_detail.asp?id=190 (22 มนาคม 2555) นรนาม. 2552. “GM สญญาณการลมสลายของระบบทนนยมสหรฐ.” [เขาถงไดจาก]. http://blog.nidalp11.com/2009/06/12/gm (21 มนาคม 2555). นจรนทร ฉมพลอย. 2542. การจดท างบประมาณด าเนนการตามระบบตนทนกจกรรม ของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย กรณศกษาโรงไฟฟาแมเมาะ จงหวด ล าปาง. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาบรหารธรกจ, มหาวทยาลยเชยงใหม. บณกา จนทรเกต. ม.ป.ป. “การสรางจตสาธารณะในสงคมไทย.” [เขาถงไดจาก]. http://www.stou.ac.th/study/sumrit/8-54(500)/page1-8-54(500).html (17 มนาคม 2555). ปรานอม บวบานศร. 2546. การประยกตใชตนทนกจกรรมในสถานศกษาเอกชน : กรณศกษา โรงเรยนเทคโนโลยเอเชย จงหวดเชยงใหม. วทยานพนธบญช มหาบณฑต สาขาการบญช, มหาวทยาลยเชยงใหม. ปารฉตต ศงขะนนทน. 2548. “องคกรอจฉรยะ: องคกรแหงการเรยนร” [เขาถงไดจาก].

แหลงทมา http://www.km.kmutt.ac.th (21 มนาคม 2555). ปยาภรณ อาสาทรงธรรม. 2552. “การลดตนทนเพอความยงยนของธรกจ.” วารสารนก

บรหาร มหาวทยาลยกรงเทพ 29 (1)

121

พรรณ บวเลก. ม.ป.ป. “พฒนาการทนนยมในประเทศไทย พฒนาการทนนยมใน ประเทศไทย.” [เขาถงไดจาก]. http://research.krirk.ac.th/pdf (21 มนาคม 2555). พชนจ เนาวพนธ. 2552. บญชเพอการบรหารธรกจตามแนวคดกระบวนการจดการ เชงกลยทธ. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร. พชานน อนโปธา. 2554. “บกรกปาวงน าเขยว “เพมศกด” สะทอนรฐท างานลมเหลว.”

[เขาถงไดจาก]. http://www.thaireform.in.th/2011-12-30-06-57-30/item/6223-2011-08-06-05-11-56.html (19 มนาคม 2555).

พชต เทพวรรณ. 2548. “องคการแหงการเรยนร: แนวปฏบตทเปนเลศส าหรบ

นวตกรรม” วารสารมหาวทยาลยนเรศวร [เขาถงไดจาก]. แหลงทมาhttp://www.chiangrai.ru.ac.th (21 มนาคม 2555).

พพฒน นนทนาธรณ. 2553. การจดการความรบผดชอบตอสงคมขององคกร การสราง ขอไดเปรยบในการแขงขนอยางยงยน. กรงเทพมหานคร: บรษท ธงค บยอนด บคส จ ากด. พไลพร ล าฤทธ. 2545. ปญหาในการน าระบบตนทนกจกรรมมาประยกตใชของ นกบญชเขต กรณศกษา การไฟฟานครหลวง. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการบญช, มหาวทยาลยหอการคาไทย. ไพบลย ผจงวงศ. 2549. การบญชเพอการจดการ. กรงเทพมหานคร: พมพแสงดาว.

มงกร โรจนประภากร. 2552. ระบบการผลตแบบโตโยตา (TOYOTA Production

System). พมพครงท 4. กรงเทพมหานคร: สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน). แปลจาก Toyota Seisan Houshiki wo Kangaeru Kai. n.d. Tokoton Yasashii Toyota Seisan Houshiki no Hon. Japan: THE NIKKAN KOGYO SHIMBUN LTD.

ระบบฐานขอมลดานสงคมและคณภาพชวต. 2554. “คาสถตภาวะสงคม.” [เขาถงไดจาก].

http://social.nesdb.go.th/social/ (วนท 18 มนาคม 2555).

122

รธร พนมยงค และคณะ. 2548. “การวเคราะหตนทนตามระบบตนทนฐานกจกรรม.” [ระบบออนไลน]. แหลงทมาhttp://www.logisticscorner.com (23 มนาคม 2555) วรศกด ทมมานนท. 2544. ระบบการบรหารตนทนกจกรรม. กรงเทพมหานคร:

ส านกพมพไอโอนค. วรศกด ทมมานนท. 2544. ระบบการบรหารตนทนกจกรรม. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพไอโอนค. วาสนา วเศษสงห. 2543. แนวทางในการลดตนทนโดยใชระบบตนทนกจกรรม ของ บรษท พบลยคอนกรต จ ากด. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชา บรหารธรกจ, มหาวทยาลยเชยงใหม. ศกดชย ภเจรญ. 2553. “หลกธรรมาภบาล.” [เขาถงไดจาก]. http://www.ocn.ubu.ac.th

(18 มนาคม 2555). สมนก เออจระพงษพนธ. 2546. การบญชเพอการจดการและการบรหารตนทน. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร : ธรรมนต เพรส. สมนก เออจระพงษพนธ. 2554. การบญชเพอการจดการ. กรงเทพมหานคร: ว.พรนท (1991). สมาพนธโลจสตกสไทย. 2555. “ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC).” [เขาถงไดจาก].

http://www.thailog.org/wikilog/home.html (19 มนาคม 2555). สยามอนเทลลเจนทยนต. 2554. “องคกรเพอความโปรงใสจดอนดบไทยโกงกระฉดจาก

78 ส 80ของโลก.” [เขาถงไดจาก]. www.siamintelligence.com (18 มนาคม 2555). สรรคชย เตยวประเสรฐกล. 2549. “Contract Manufacturing ความทาทายใหมของการ

แขงขนและความอยรอดของธรกจ.” [เขาถงไดจาก] http://www.brandage.com /Modules/DesktopModules/Article/ArticleDetail.aspx? tabID=2&ArticleID =1277&ModuleID=21&GroupID=567 (21 มนาคม 2555).

123

สฤณ อาชวานนทกล. 2554. “ความตกต าของการศกษาไทย: O-NET และ PISA บอกอะไรกบเรา.” [เขาถงไดจาก]. http://www.tcijthai.com/column-article/721 (21 มนาคม 2555) สฤณ อาชวานนทกล. 2554. “ความตกต าของการศกษาไทย: O-NET และ PISA บอก อะไรกบเรา.” [เขาถงไดจาก] http://www.tcijthai.com/column-article/721. (21 มนาคม 2555). ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. 2544. "แผนพฒนา

เศรษฐกจและ สงคมแหงชาต ฉบบท 11." [เขาถงไดจาก]. http://www.nesdb.go.th. (19 มนาคม 2555).

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. 2555. “ภาวะสงคมไทย ไตรมาสสและภาพรวมป 2555.” [เขาถงไดจาก]. http://social.nesdb.go.th (19 มนาคม 2555). ส านกงานคณะกรรมการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. 2554. “รายงานสรปสภาวะของ

ประเทศ.” [เขาถงไดจาก]. http://www.nesdb.go.th/Portals/0/home/interest/11/data_0344110811.pdf (22 มนาคม 2555).

ส านกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. 2553. “รายงาน

สถานการณคณภาพสงแวดลอม พ.ศ.2553.” [เขาถงไดจาก] http://www.onep.go.th (21 มนาคม 2555).

ส านกงานเศรษฐกจเกษตร. 2552. “ตารางแสดงผลการเจรจาเกษตร.” [เขาถงไดจาก].

http://www.oae.go.thwww.oae.go.th (19 มนาคม 2555). ส านกงานสถตแหงชาต. 2553. "การมใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใน

ครวเรอน." [เขาถงไดจาก]. http://www.nso.go.th (19 มนาคม 2555).

124

สรรตน ศรจกรวาลวงษ. 2545. ระบบบญชและการควบคมทางการบญชของเหมอง แมเมาะการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย. วทยานพนธบญชมหาบณฑต สาขาวชาบญช, มหาวทยาลยเชยงใหม. สดปราณ มณศร. 2545. แนวทางในการลดตนทนโดยใชระบบตนทนตามกจกรรม กรณศกษา บรษท ว.พ.เอฟ.กรป จ ากด. วทยานพนธบญชมหาบณฑต สาขาวชา บญช, มหาวทยาลยเชยงใหม. สเมธ ตนตเวชกล. 2554. “ประสบการณการประยกตใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยงดาน การบรหารองคกร.” [เขาถงไดจาก]. http://www.social.nesdb.th (19 มนาคม 2555). เสกสทธ คณศร. ม.ป.ป. “ความส าคญของการพฒนาองคกรดวยเทคโนโลย สารสนเทศ.” [เขาถงไดจาก]. http://www.chanthaburi.go.th/redcross/article/IT.htm (21 มนาคม 2555). เสาวนต ค าจนทา. 2549. “องคการแหงการเรยนร.” [เขาถงไดจาก].

http://www.songthai. Com (18 มนาคม 2555). อนธดา ประเสรฐศกด. 2554. “การลดตนทนเพอความยงยนของธรกจ.” [เขาถงไดจาก]. http://kmctuaccounting.wordpress.com (18 มนาคม 2555). อนรกษ ทองสโขวงศ. 2548. “การบญชตนทน.” [เขาถงไดจาก]. http://home.kku.ac.th

(19 มนาคม 2555). อษรายทธ มาสแกว. 2551. การปรบปรงระบบตนทนการผลตในโรงงานผลต เฟอรนเจอรโดยใชระบบตนทนกจกรรม กรณศกษาบรษท สยามมาสเตอร คอนกรต จ ากด. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลย อตสาหกรรม, มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช.

125

Chartered Institute of Management Accountants. 2011. “HOWMANAGEMENT ACCOUNTING DRIVES SUSTAINABLE SUCCESS.” http://www.cgma.org/BecomeACGMA/WhyCGMA/Pages/CGMA-aspx (21 มนาคม 2555). Gladstone Thurston. 2010. "Bahamas World Trade Organisation (WTO) accession

talks start." [เขาถงไดจาก]. http://www.thebahamasweekly.com/publish/bis-news-updates/World_Trade_Organisation_WTO12423.shtml (23 มนาคม 2555)

XR training & consultancy. 2012. “The Lean Enterprise.” [Available]

http://xrtraining.com/main/showpage.php?tier1=lean+enterprise&path=leanenterpriseoverview&page=gtwp_section_leader.htm (19 March 2012).