238 Myanmar Storm Clouds on the Horizon Burmese 1

မးကတစကဝငးတြင တမမညးတ႔ဆငေနေသာ ျမနမာႏငင

Asia Report N°238 – 12 November 2012

Translation from English

TABLE OF CONTENTS

မးကတစကဝငးတြင တမမညးတ႔ဆငေနေသာ ျမနမာႏငင Aႏစခပ .................................................... i

I. ေနာကဆတေျခလမး ...................................................................................................... 1

(က) လမးစခငး Aၾကမးဖကမႈ ..................................................................................................... 1

(ခ) ႏငငေရး Aေၾကာငးရငးခမား .................................................................................................... 3

(ဂ) ႏငငတကာ ျပနာ .............................................................................................................. 5

(ဃ) ႏငငသားျဖစခြင AေၾကာငးAရာ .............................................................................................. 6

(င) Aၾကမးဖကမႈမ ေဝးရာသ႔ ........................................................................................................ 8

(စ) လမးေရးခြျခားမႈ Aႏရာယမား .................................................................................................. 9

(ဆ) Aစးရ၏ တန႔ျပနမႈ ............................................................................................................. 11

(ဇ) AသငးAဝငး AားလးAတြက ၿခမးေျခာကမ .............................................................................. 12

II. မားမားစားစား ႏငငေရး တးတကေျပာငးလမ ....................................................................... 14

(က) ျပျပင ေျပာငးလေရး ျဖစစU ခငမာ Aားေကာငး.......................................................................... 14

(ခ) လႊတေတာႏငတငးမာမႈမား .................................................................................................... 17

(ဂ) သမၼတ၏ Aာဏာစစညးမႈ ..................................................................................................... 21

(ဃ) ေဒၚေAာငဆနးစၾကည၏ ႏငငေရးေနရာ ေပၚေပါကလာျခငး ......................................................... 24

(င) AေနာကAပစႏင ဆကဆေရး တးတကလာမႈမား ...................................................................... 26

III. လမႈေရးဆငရာ တငးမာမႈမား ........................................................................................... 29

(က) လမႈဆငရာ တငးမာမႈမား ထြကေပၚလာျခငး ............................................................................. 29

(ခ) မရြာေၾကးနမငး ................................................................................................................... 32

IV. တညျငမေသာ AသြငကးေျပာငးမAတြက Aလား Aလာမား ................................................. 34

(က) ပါတတစခ တညးကလႊမးမးမနင ဆကစပေနသည ျဖစႏငေျခ Aႏရာယမား ..................................... 34

(ခ) ျဖစႏငေျခ Aႏရယမား နညးပါးေစမည ေရြးခယစရာနညးလမးမား .................................................. 37

V. နဂး .......................................................................................................................... 40

APPENDICES

A. MAP OF MYANMAR ...................................................................................................................... 42

B. ABOUT THE INTERNATIONAL CRISIS GROUP ................................................................................. 43

C. CRISIS GROUP REPORTS AND BRIEFINGS ON ASIA SINCE 2009 ...................................................... 44

D. CRISIS GROUP BOARD OF TRUSTEES ............................................................................................. 47

Asia Report N°238 12 November 2012


Aႏစခပ

ျမနမာႏငငမ ေခါငးေဆာငမားသည ၎တ႔ Aေနျဖင Aတတက Aာဏာရင စနစမးႏင ျပနလည မနးစပေတာရန

ႏငငေရးAရ Aျမငမားႏင ႏငငေရးAရ ျပငးျပေသာ ဆႏၵမား ရေၾကာငးဆကလက ျပသလက ရပါသည။ သ႔ေသာ

ဒမကေရစသ႔ သြားရာလမးသည AခကAခမားက ေတြ႔ရမည ျဖစပါသည။ သမၼတUးသနးစနသည ေျပာငးလမႈမားေနာက

ျပနမလညေတာဟ ေၾကညာခၿပး AတကAခႏငလညး ေရရည လပေဖၚကငဖက ျဖစရန တညေဆာကခပါသည။ Aဆပါ

လပငနးစUမာ ၿပးျပညစရန လAပ ေနေသး ေသာလညး ႏငငေရး AကUးသားမားက လႊတေပးႏငခပါသည။ Aမညမညး

စာရငးမား ပယဖက ေပးႏင ခပါသည။ လြတလပစြာ စေဝးခြင Uပေဒက ျပဌာနးႏငခပါသည။ မဒယာ ဆငဆာမား ပယဖက

ႏငခပါသည။ သ႔ေသာ ရခငျပညနယတြင လနညးစ ရဟငဂာမစလငမားAေပၚ ပစမတ ထားသည ျပငးထနေသာ

ျဖစရပမားသည ျပျပငေျပာငးလေရး လပငနးစUAေပၚ တမမညးဖးေနသည သဖြယ ျဖစပါသည။ ထ႕Aျပင ျပညတြငး

လမးစမားၾကား ဆကဆေရးတြင ေနာကထပ ေပါကကြမမား ျဖစေစျခငးသည Aမးသား တညၿငမေရးက

ၿခမးေျခကႏငပါသည။ လြတလပခြငမား ပမ ေပးလာျခငးေၾကာင ေဒသAလက ပဋပကၡမားက ျပနေပၚလာခြင ရၾကၿပး

Aျခားေနရာမားတြငပါ လမေရးAရ တငးမာမမား ျမငတကလာပါသည။ ကခင ျပညနယတြင AပစAခတ ရပစေရး ရရရန

ခကခေနဆ ျဖစပါသည။ ထ႕Aျပင Aေျခခ UပေဒAရလညးေကာငး၊ ၂၀၁၅ ေရြးေကာကပြAၿပးတြင လညးေကာငး

Aာဏာက မညသ႕ ခြေဝသငသည ဟေသာAျမငႏင ပတသက၍ ႏငငေရး ေခါငးေဆာငမားၾကားတြင ဝေရာဓ ျဖစလက

ရပါသည။ တငးမာမမား ၿငမသကသြားေရးAတြက Aမားလကခေသာ စျပႏငသည ေခါငးေဆာငမ ယခAခါ လAပလက

ရေနၿပး၊ AကြAျပမားက ထပတကမေတြ႕ဘ ေရာငရားႏငေရးAတြက ညႏႈငးမ Aသစမား ျပလပရန လAပေနပါသည။

သမၼတသည ပထမဆး AၾကမAျဖစ ၎၏ ကကဘနကက ျပနလည Aေရႊ႕Aေျပာငးမား ျပလပၿပး ၎၏ လပပငခြင

Aာဏာက စစညးခပါသည။ ေခတေနာကျပနဆြေသာ သ႕မဟတ လပရညကငရည ညသညဟ ယဆရေသာ ဝနႀကးမားက

ဖယထတခၿပး ဒတယဝနႀကးAသစ AမားAျပားက ခန႕Aပ ခပါသည။ ပညာရင Aေတာမားမား ပါဝငလာခၿပး၊

ျမနမာႏငငတြင ပထမဆး Aမးသမးဝနႀကး ထြကေပၚလာပါသည။ သမၼတသည ၎၏ Aယၾကညရဆး ဝနႀကးမားက

သ၏ရးတြင စစညးထားၿပး Aစးရ Aဖြ႕Aတြငး ပမကယျပန႕ေသာ နယပယမားတြင လပပငခြင ရေသာ စေပါငးဝနႀကး

(Super – Ministers) Aပစ တစခက ဖနတးခပါသည။ ထသ႕ လပေဆာငရျခငးမာ Uပေဒျပေရးႏင ယUရာတြင

၎၏ေနရာ ပမAားေကာငးေရးAတြက လပေဆာငလေသာ ဆႏၵက တစစတတစပငး ပါဝငလမမည ျဖစပါသည။

သမၼတခန႕ေသာ AေျခခUပေဒခရး၏ Aျငငးပြားဖြယ Aာဏာႏင ပတသက၍ AျငငးAခန ျဖစမသည စြခက တငခရၿပး

ခရးAဖြ႕ဝငမား ႏတထြကသြားရသညAထ ျဖစခရာ Uပေဒျပေရး (လႊတေတာ)၏ Aာဏာက မးေမာငးထးျပခပါသည။

ထ႕Aျပင Aငစတးကးရငး Aသစမားသည ၎တ႕၏ လပပငခြင Aာဏာနယပယက စမးသပေနသည Aေလာက

ျမနမာႏငငမ စးပြားေရး ျပျပငေျပာငးလမႈဆငရာ ႏငငေရး Crisis Group Asia Report N°231, 27 July 2012 Page ii

ႏငငေရးAရ တညေဆာကျခငး၏ Aသြငကးေျပာငးေရး ကာလတြင ၾကေတြ႕ရႏငသည Aႏရာယမားက

မးေမာငးထးျပလကျခငးလညး ျဖစပါသည။

Aသြငကးေျပာငးေရးသည ၎၏ Aျမနႏနးေၾကာင Aၾသဖြယ ျဖစခရပါသည။ ထ႕Aျပင စစတပAပါAဝင ျပညတြငးတြင

ႀကးႀကးမားမား မညသည ဆန႕ကငမမ မရသညမာ AထငAရား ျဖစပါသည။ သ႕ေသာ ႀကးမားသည စနေခၚမမားကမ

AေသAခာ ႀကရမည ျဖစပါသည။ ရခငျပညနယတြင လကရ ျဖစေပၚေနေသာ လမးစမားၾကား ျပငးထနေသာ

ျဖစရပမားသည Aေရးႀကးၿပး၊ AေလးAနက ထားရမည စးရမဖြယAေျခAေနျဖစပါသည။ Aျခားေနရာမားတြငပါ

ထသ႕ေသာ ျဖစရပမး Aလားတ ျဖစလာႏငပါသည။ Aမးသားေရးဝါဒ၊ တငးရငးသားမားႏင ဆငေသာ Aမးသားေရး

ဝါဒမား ေပၚေပါကလာၿပး Aမနးတရားေဟာငးမား ျပနေပၚလာႏငပါသည။ ကခငျပညနယတြင AပစAခတ ရပစေရး

သေဘာတညမ Aတြက AခကAခ ျဖစေနရျခငးသည တငးရငးသား လကနကကင Aပစမားႏင ေရရည ၿငမးခမးေရး

ႀကးပမးမတြင ရႈတေထြးမမား ရေနရျခငးက ေဖာျပေနပါသည။ ထ႕Aျပင ေျမယာသမးယ မမားႏင ေဒသဆငရာ

Aာဏာပငမား၏ ကးလြနမမားႏင ပတသက၍ ေAာကေျခ လတနးစားမားတြင တငးမာမမား ျမငတကလက

ရေနသညကလညး ေတြ႕ရပါသည။ ႏငငျခား AေထာကAပျဖစ လပေဆာငလကရေသာ Aေျခခ AေဆာကAU ႏင

သတတြငးစမကနးမားႏင ပတသက၍ ပတဝနးကင ဆငရာႏင လမေရးႏင ပတသကေသာ စးရမပပနမမားလညး

ျမငတကလက ရေနပါသည။ ေပၚျပလာ ျဖစသည ေမာလငခကမား ျမငတကလာျခငး၊ ကငတြယေျဖရငးျခငး

မျပရေသးေသာ Aေရးႀကးသည Aတတက တရားမတမ မရျခငးမားႏင လြတလပစြာ ဖြ႕စညးခြငႏင ဆႏၵျပခြင

ရလာျခငးမားေၾကာင ယခငႏင မတ ျခားနားေသာ ပ၍ ထပတကေတြ႕ႏငေသာ လမေရးဆငရာ လပရားမမား

ထြကေပၚလာရန AလားAလာ မားစြာ ရေနပါသည။ Aဆပါ ကစၥမားသည Aစးရႏင လျခေရး Aဖြ႕AစညးမားAတြက

စမးသပမႀကးမားပင ျဖစပါသည။ ၎တ႕သည Aာဏာရင Aတတက ျဖစရပမားက ျပနလညတးဆြျခငး မျပဘ

တရားUပေဒ စးမးေရးက ထနးသမးႏငရန ႀကးပမးလက ရပါသည။

ျမနမာႏငင၏ Aသြငကးေျပာငးေရး ေAာငျမငရန AဆးAျဖတျပမည Aဓကကသည Aခကတစခမာ

မကခရႏငငေရးဆငရာ တညၿငမမ (macro – political stability) ရေရး ျဖစပါသည။ ၂၀၁၅ ႏစတြင

ေဒၚေAာငဆနးစၾကည၏ Aမးသားဒမကေရစ Aဖြ႕ခပပါတ (NLD) သည ၁၉၉၀ ေရြးေကာကပြ Aၿပးကတညးက

ပထမဆး AႀကမAျဖစ ႏငငတဝမးတြင ဝငေရာကယUျပငမညျဖစပါသည။ Aဆပါေရြးေကာကပြမားသည လြတလပ၍

တရားမတသညဆပါစ႔။ ၎တ႔သည Aတတက ခြငျပခသည မားႏင ျခားနားစြာ Aာဏာ၏ ဟနခကက

လးဝေျပာငးပစလမမည ျဖစပါသည။ သ႕ေသာ NLD က တစျပညလး Aႏငရရသြားမသည ပါတAတြကေသာ

လညးေကာငး၊ တငးျပည Aတြကေသာလညးေကာငး Aေကာငးဆး Aကးစးပြားတစခမဟတႏငေပ။ ထသ႕

ျဖစပကခပါက ႏငငေရး Aလစေဟာငး၊ တငးရငးသား ႏငငေရးပါတမားႏင NLD မဟတေသာ ဒမကရကတစ

AငAားစမားက Aားနညးသြားေစမည Aႏရယၾကေတြ႔ရႏငပါသည။ Aကယ၍ ၂၀၁၅ Aလြနလႊတေတာမားသည

ျမနမာႏငင၏ ႏငငေရးAရ ကြျပားျခားနားမႏင တငးရငးသားမားကြျပားျခားနားေနမမားက စစမနစြာ

ကယစားျပႏငျခငးမရပါက တငးမာမမားတးပြားလာဖြယရျပး ၊ မတညျငမမက ေလာငစာျဖညေပးသကသ႔

ရမညျဖစပါသည။

ျမနမာႏငငမ စးပြားေရး ျပျပငေျပာငးလမႈဆငရာ ႏငငေရး Crisis Group Asia Report N°231, 27 July 2012 Page iii

NLD ၾကေတြ႕ရမည Aဓကစနေခၚမမာ ေရြးေကာကပြေAာငႏငေရး မဟတပါ။ Aားလးပါ၀ငႏငေရး ႏင

ျပနလညေပါငးစညးေရးက ျမငတငႏငေရး ျဖစပါသည။ ထAရာေAာငျမငေရး Aတြက၎တြင ေရြးစရာနညးလမးမား

ရပါသည။ NLD Aေနျဖင လကရစနစAစား လႊတေတာတြင ပမကယစားျပမက ဖနတးေပးႏငမည Aခးက

ကယစားျပေသာ ေရြးခယတငေၿမာကသည စနစကေထာကခႏငပါသည။ AျခားနညးလမးAားျဖငလညး ၎သည

Aျခားပါတမား၊ Aထးသျဖင တငးရငးသားပါတမားႏင မဟာမတျပျပး ၊ Aားလးသေဘာတညမျဖင Aခ႕ေနရာမားတြင

တငးရငးသားမားႏင ျပငဆငမမျဖစရန ပါ၀ငAေရြးမခေရးျဖစပါသည။ ေနာကဆးနညးလမးAေနျဖင ၎သည ၂၀၁၅

AလြနသမၼတေနရာAတြက ၾကားျဖတ၍ Aမးသားညညႊတေရး ရရမညကယစားလယတစUးေရြးခယေပးေရးစနစ

(interim “ national unity” candidate) ကေထာကခႏငပါသည။ ထသ႕လပေဆာငျခငးျဖင Aစးရေဟာငး (စစတပ)

ကAာမခခကရေစျပး၊ NLD လႊမးမးေသာ ႏငငေရးစနစAတြက Aသြငကးေျပာငးေရး ကာလက ေျပေျပလညလည

ျဖစေစမညျဖစပါသည။ ထနညးလမးသည တခနတြင ေဒၚေAာငဆနးစၾကည သမၼတ ျဖစလာရန ခြငျပႏငမည

AေျခခUပေဒ ေျပာငးလရန လAပခကက ေထာကခမ ျဖစေစမည Aေရးပါသည နညးတစခ ျဖစပါသည။ ထသ႔

AေၿခခUပေဒ ေျပာငးလရနမာ ၂၀၁၅ မတငမတြင မျဖစႏငေပ။ Aဘယေၾကာင ဆေသာ စစတပမ ျပငဆငမက

ဗတAာဏာသးခြငရ၍ AတကAချပႏငေသာေၾကာင ျဖစပါသည။ NLD Aေနျဖင Aဆပါနညးလမးမားက စUးစားရာတြင

စြန႔လႊတမမား ျပလပရမည ျဖစပါသည။ ပါတ၏ ႏငငေရးAရ စUးစားမမားထက AမးသားAကးစးပြားက

ေရ႕တနးတငရမည ျဖစပါသည။ ေဒၚေAာငဆနးစၾကည၏ AမးသားေခါငးေဆာငတစUး Aျဖစ ပကငႏငေသာ

AရညAေသြးေၾကာင၊ Aဆပါ စနေခၚမက ေကာငးစြာကငတြယႏငမညမာ AေသAခာျဖစပါသည။

ဂကာတာ / ဘရပဆ ၁၂ - ႏ၀ငဘာ - ၂၀၁၂

Asia Report N°238 12 November 2012

MYANMAR: STORM CLOUDS ON THE HORIZON


I. ေနာကဆတေျခလမး

ျမနမာႏငင၏ AေနAထားသည Aျပသေဘာ ေဆာငဆး လားရာAတငး ျမနျမနဆနဆန ျဖစေပၚ ေျပာငးလလက

ရသည။1 သ႔ေသာ ရခငျပညနယ တြင ျပန႔ပြား ေနဆ ပဋပကၡသည စးစးနစနစ AေႏာငAယက ေပး ေနေသာ ေနာကဆတ

ေျခလမး Aျဖစ ထငဟပေနသည။2 Aၾကမး ဖကမႈက Aစးရက ႏငႏငနငးနငး မကငတြယ ႏငသလ၊ ေဒသ Aာဏာပင

မားႏင႔ နယခလၿခေရး တပမားကလညး Aခ႕ကစၥရပမားတြင ဘကလကသည႔ သေဘာ ျပမခၾကၿပး Aစြနးေရာက

ဝါဒျဖန႔ခမႈ မားမာလညး Aစးရႏင႔ Aတက Aခတ႔၏ ဟန႔တားျခငး မခရဘ AတားAဆးမ ထြကေပၚ ခသည။ ယခ

ေနာကဆးAခ Aၾကမးဖကမႈသည ဇြနလက ပဋပကၡ ျဖစစUမားႏင႔ မတဘ Aစြနးေရာက AငAားစ မား၏ ႀကတင

စညးရးမျဖင႔ ရဟငဂာ မြတဆလငႏင႔ ရဟငဂာ မဟတေသာ မြတဆလငမား Aေပၚ ႀကးႀကးမားမား တကခက မႈမား

ပါဝငခ႔ေၾကာငး AေထာကAထားမား ရေနသည။3 ဆယစႏစ မားစြာ Aာဏာရင Aပခပမႈ Aၿပး ဒမကေရစ စနစသ႔

ကးရန ဆႏၵျပငးျပေနေသာ တငးရငးသား ေပါငးစ၊ ဘာသာေပါငးစ တငးျပည Aတြက Aႏရာယႀကးေသာ AေနAထားပင

ျဖစပါသည။4

(က) လမးစခငး Aၾကမးဖကမႈ

၂၀၁၂ ေမလ ၂၈ ရကတြင ဗဒၶဘာသာဝင မနးကေလး တစUးက မြတဆလင ေယာကၤားတစစက မတရားကင

သတျဖတခမႈသည ရခငျပညနယမ ရခငဗဒၶဘာသာ ႏင႔ ရဟငဂာ မြတဆလင AသငးAဝငးတ႔ၾကား ကာလရည

တငးမာမႈမား ဇြနလAတြငး ေပါကကြ သြားေစေသာ ေမာငးခ လတ ျဖစသည။ ရခငျပညနယ ေျမာကပငးႏင႔

ၿမ႕ေတာစစေတြ တစဝက မေရးမေႏာငး ျဖစပြားခ႔ေသာ လမးစ Aၾကမးဖကမႈ မားေၾကာင႔ လေပါငးဒါဇငႏငခ၍ ေသဆးၿပး၊

1 For earlier Crisis Group reporting on the changes in Myanmar since the present government took office, see Crisis Group Asia Briefings N°136, Reform in Myanmar: One Year On, 11 April 2012 and N°127, Myanmar: Major Reform Underway, 22 September 2011; and Asia Reports N°231, Myanmar: The Politics of Economic Reform, 27 July 2012 and N°214, Myanmar: A New Peace Initiative, 30 November 2011. 2 Formerly known as Arakan State, this name is still used by many. The ethnic Rakhine group is also known as Arakanese. 3 Crisis Group interview, diplomat, Yangon, November 2012. See also “Announcement regarding conflicts in Rakhine State”, President Office Announcement No. 2/2012, 31 October 2012. 4 This report does not analyse in detail either ethnic peace negotiations or economic challenges covered in Crisis Group reports, Myanmar: The Politics of Economic Reform, and Myanmar: A New Peace Initiative, both op. cit.

ျမနမာႏငငမ စးပြားေရး ျပျပငေျပာငးလမႈဆငရာ ႏငငေရး Crisis Group Asia Report N°231, 27 July 2012 Page 2

Aမေျခရာေပါငး မားစြာ မးေလာငကာ ရဟငဂာ Aမားစ ပါဝငေသာ လ ၇၅၀၀၀ခန႔ Aးမ႔Aမမ ျဖစခရသည။ ကာလ

ရညၾကာ ရနဖက ျဖစခၾကေသာ လမး၊ ဘာသာမတ Aသငး Aဝငး ႏစခAၾကား ျဖစေလ႔ရေသာ တကခကမႈ ဟ

ဆၾကေသာလညး ဘာသာေရး လ႔ေဆာမႈျဖင ခ႕ကားထားေသာ လကကမးစာေစာငမား ျဖန႔ေဝAၿပးတြင ေတာငကတၿမ႕၌

ရဟငဂာ မဟတေသာ မြတဆလင ဘရားဖး၁၀Uး Aသတခရမႈ ျဖစပြားခ႔သည။ ဤျပနာသည မြတဆလငႏင႔

ဗဒၶဘာသာဝင တ႔Aၾကား တငးမာမႈမား ျဖစေပၚေစျခငးေၾကာင႔ စးရမစရာ AေျခAေန ျဖစခ႔သလ ႀကးထြား လာေသာ

Aစြနးေရာက Aမးသားေရးဝါဒ AငAားစမားက ဘာသာမတ လမးကြမား ၾကား ယၾကညမႈ ပကျပားေAာင Aလြယတက

ခယလယ ႀကးကငႏငေသာ Aခကက ျပသေနသည။

ရခငျပညနယမ AေျခAတင ျဖစပြားမႈAရနသည ရနကနၿမ႕လယ ဆးေလဘရား Aနးမ နာမညႀကး ဗလတစခ

Aျပငဖကတြင ဆႏၵျပမႈ ျဖစေပၚေစခ႔ၿပး Aာဏာပငမားက ပပနေၾကာငၾကေစခ႔သည။ ရခင ျပညနယမ Aၾကမးဖကမႈ

ထနးမႏင သမးမရ ျဖစလာျခငးေၾကာင ဇြနလ ၁၀ရကတြင ျပညနယတြငး Aေရးေပၚ AေျခAေန ေၾကျငာကာ လၿခေရး

တပဖြ႕မား ထပမေစလႊတ ျဖန႔ကကခ႔ ရသည။5 ယငးက႔သ႔ ျပနလည တညၿငမေရး Aမန႔Aာဏာသည လAနညးငယ

မသာ ၾကာျမင ခၿပး ၎ကာလ Aတြငး တငးမာမႈမား ေလာ႔နညး လာကာ AေသးAမႊား ျပနာ မားသာ ရခ ေၾကာငး

ၾကားသရသည။

ေAာကတဘာ ၂၁ရကတြင ရခငျပညနယတြငး ေနရာသစမား ျဖစေသာ ေကာကျဖ၊ ေကာကေတာ၊ မငးျပား၊ ေျမာကUး၊

ေျမပ၊ ေပါကေတာ၊ ရမးၿဗ၊ ရေသ႔ေတာငၿမ႕ နယမား၌ ေနာကတစႀကမ Aၾကမးဖက မႈမား ကယကယ ျပန႔ျပန႔

ျဖစပြားခ႔သည။ ရခငဗဒၶဘာသာ AသငးAဝငးက ရဟငဂာ မြတဆလငတ႔က တကခကခ႔ေသာ ဇြနလAတြငးက Aးမ႔Aမမ႔

ျဖစခ႔သမားမာ ရဟငဂာမားႏင႔ ၎တ႔၏ Aမနးခငး ရခငမား ျဖစၾကသည။6 ဒတယAႀကမ ျဖစရပတြင တကခက မႈမားက

ႀကတငညႏႈငး ထားပရၿပး၊ ရဟငဂာမားကသာ မကဘ မြတဆလငမားကပါ ၿခငကာ တကရက Uးတညခ႔သျဖင႔ တငးမာမႈ

AေျခAေန ဆးဝါးခ႔သည။ ထ႔Aတြက ျမနမာႏငင၏ Aသ Aမတျပ မးႏြယစ တစချဖစေသာ မြတဆလင ကမနး

AသငးAဝငး သညလညး ပစမတျဖစခရ သည။7

ဤတစႀကမတြငလညး ရခငျပညနယမ Aၾကမးဖကမႈ Aရနသည ႏငငတစဝမး ျမနဆနစြာ ရကခတသြား ခသည။

မြတဆလင တ႔သည ေAာကတဘာ ၂၆ရကတြင ကေရာက ေသာ Aဒပြေတာ ကငးပမႈက ဖကသမး ခရၿပး၊ ေနာက

တစရကတြင ကရငျပညနယ ေကာ႔ကရတၿမ႕နယရ ဗလႏစခ တြင လကလပဗးမားျဖင႔ ပစေပါက တကခကျခငး ခရသည။8

ေAာကတဘာ ၂၁ရကႏင႔ ၃၀ရကAၾကားတြင ၈၉Uး ေသဆး၍ ၁၃၆Uး ထခကဒဏရာ ရရ ကာ၊ Aမေျခ ၅၃၅၁ လး

မးေလာငပကစးခ႔ၿပး ၃၂,၂၃၁ Uး Aးမ Aမမ႔ ျဖစခ႔ရသညဟ သမၼတရးက ေျပာၾကားခ သည။9 နယစပေရးရာ ဝနႀကးဌာန

5 See Crisis Group, “Myanmar Conflict Alert: Preventing communal bloodshed and building better relations”, 12 June 2012. 6 See “Burma: New Violence in Arakan State”, media release, Human Rights Watch, 27 October 2012; and Crisis Group interviews, civil society activist, Yangon, September 2012; civil society activist, October 2012. 7 “Fleeing Muslims seek food, shelter after Myanmar sectarian chaos”, Reuters, 26 October 2012. 8 Lawi Weng, “Two mosques attacked in Karen State”, The Irrawaddy, 29 October 2012. 9 See paragraph 2, “Announcement regarding conflicts in Rakhine State”, President Office Announcement No. 2/2012, 31 October 2012.


ကနးဂဏနးမားAရ ရခငတ႔သည Aမေျခ ၁၆၀ခန႔ ဆးရႈးကာ၊ လ ၈၀၀ခန႔ AးAမမ ျဖစခ႔ေသာေၾကာင႔

ယခတစႀကမဆးကး ရလာဒသည မြတဆလင AသငးAဝငးAေပၚ Aဓက ကေရာက ခေၾကာငး ညႊနျပေနပါသည။10

(ခ) ႏငငေရး Aေၾကာငးရငးခမား

ဒတယAႀကမ ႐နးရငးဆနခတ မႈမားသည ျပညတြငး ႏငငေရး တငးမာမႈမား ျမငတကလာသည ၾကားတြင ျဖစပြားခ

ျခငးျဖစသည။ တာဝနရသ စစဖကAႀကးတနး Aရာရ ဒတယ ဗလခပႀကး လမငးက Aဓကရဏး ျဖစပြားမႈ မား၏ ေနာက

ကြယတြင ႏငငေရး ရညမနးခကမား ရပရသညဟ ေကာကခက ခသည။11 ႏငင၏ ျပျပင ေျပာငးလမႈ မားက ဆန႔ကင

ၾကသမား ပါ၀င ပတသတမႈ ရသည ဟေသာ ေကာလ ဟာလမား လညး ရေနသည။ မညသ႔ပငျဖစေစ Aဓကရဏး သည

AလAေလာက ျဖစပြားျခငး မဟတေၾကာငး ၊ ျပျပငေျပာငးလမႈမားက ဆန႔ကငသည Aေနျဖင႔ ျဖစေပၚျခငး

မဟတေသာလညး ယငးတ႔ေၾကာင ျဖစေပၚရျခငးျဖစေၾကာငး ျပညတြငးဒငးနမစ Aေရြ႕ မားက ညႊနျပေနသည။ ႏငင၏

Aသြင ကးေျပာငးမႈသည ကာလရညၾကာ ဖႏပထားခ႔ေသာ Aမးသားေရးဝါဒ Aေၾကာငးရငးမား AပါAဝင ႏစေပါငး

မားစြာ ပတပင ထားခေသာ ကစၥမားက စညးရးႏငေစ မည႔ မႀကစဖးခြငက ဖြင႔ေပးခသည။ တငးရငးသား မးႏြယဝင

Aပစမားကလညး ခါးသးေသာ မေကလညမႈ မားက ဖြင႔Aန ႏငရန၊ လကနက ကင စြမႈ လႈေဆာႏငရန ေလာ႔ခ

ျဖတေတာကမႈ မရ ခြင႔ျပခ႔သည။ Aငတာနက သးစြခြင႔သည ၎Aငဒယာ မားက ပ႕ႏ႔ ေAာင ေထာကကရမသာ

ျဖစသည။

၂၀၁၂ စကတငဘာလကနတြင စစေတြၿမ႕၌ Aႀကးဆး ရခငလထ စညးေဝးပြက ကငးပခ႔ရာ၊ ကယစားလယ မားက

Aမးသားေရး Aစြနးေရာက ေၾကျငာစာတမးက ထတျပန ခၾကၿပး၊ ယငးေၾကျငာ စာတမးတြင လကနကကင ျပညသ႔စစ

ဖြ႔စညးေရးက ေထာကခေရး၊ ႏငငသားUပေဒက ဖAားေပးေရး၊ ရဟငဂာရြာမား ဖယရားေရး၊ ၎တ႔ထ ဆးရႈးသြားေသာ

ေျမမား ျပနလညရယေရး စေသာ ဆးျဖတ ခကမား ပါဝငသည။ စတဝမးကြ AသငးAဝငးမား ျပနလည ေပါငးစညးရန ၊

ရဟငဂာမားက ႏငငသား စစစေရးကဒ ထတေပးရန၊ ရနကနတြင Aစၥလာမမစ ပးေပါငး ေဆာငရြက ေရး Aဖြ႕ ( OIC )

ဆကဆေရးရး ဖြင႔လစရန စေသာ ကစၥ မားက လထစညးေဝးပြက ကန႔ကြကခ႔သည။12

ေAာကတဘာလဆနး စစေတြၿမ႕တြင သဃာေတာ မား၊ Aမးသမး Aသငးမား၊ လငယ Aဖြ႔Aစညး မားက OIC

မစရငက ကန႔ကြကသည႔ ဆႏၵျပမႈမား ျပလပ ခ႔ၾကသည။13 ယငးဆႏၵျပမႈ မားသည ရနကနႏင မႏေလးၿမ႕မား တြင

ထငရားေသာ သဃာေတာမား Uးေဆာင ကာ လေထာငေပါငး မားစြာက OIC မစရငက ကန႔ကြကသည႔ ႏငငလးကၽြတ

လႈပရားမႈ၏ တစတတပငးသာ ျဖစသည။ ထ႔Aတြက ျမနမာ Aစးရက OIC မစရငရး ဖြင႔ခြင႔Aတြက သေဘာတ လကမတ

10 Border affairs ministry, summary document covering the period 22-30 October. 11 “Authority, resident representatives of UN agencies look into situation in Yanbye [Ramree], Kyaukpyu”, The New Light of Myanmar, 29 October 2012. 12 “Arakan public meeting successfully concludes in Rathedaung”, Narinjara Independent Arakanese News Agency, 29 September 2012. 13 “Myanmar: Displacement in Rakhine State”, Situation Report No. 10, OCHA, 28 October 2012.


ထးထားမႈက ျပနလည ရတသမး သြားခသည။14 Aခငးျဖစ ေဒသျပငပမ လAမားစက ဗဒၶဘာသာ ဘနးႀကးမားႏင႔ ၎တ႔

ဗဒၶဘာသာက ေမြးရာပါ Aၾကမးဖကျခငး မရဟ AထငAျမင မားေနၾကသည။ Aမန တကယတြင Aေ႐႕ေတာငAာ႐မ

လစလေဝး Aဓကရဏး မားက ဘနးႀကးမားႏင႔ ဗဒၶဘာသာဝင မားက Aၿမတစေစ Uးေဆာင ႀကးကငခၾကသည။15 ျမနမာ

ႏငငမ လြတလပခြင Aသစမားက စစေသြးၾကြ ဘနးႀကးမား Aား စညးရးႏငစြမး ၊ ဆႏၵျပ ႏငစြမး ရေစခၿပး၊ ရခငျပညနယမ

ျဖစရပမားက သတ႔ Aတြက AငAားႀကး Aေၾကာငးရပ ျဖစခသည။ ရခငျပညနယ၌ မြတဆလင AသငးA၀ငးက

သပတေမာကျခငး၊ စစUတက ပတဆ႔ျခငး AပါAဝင Aဓ ကရဏး ျဖစစUမား Aတြငး ၎တ႔ ရေနခၾကသည။16

သ႔ေသာ ယခက႔သ႔ စစေသြးၾကြ မႈသည ယခငကပင ျမင႔တက ေနခ႔ၿပး ျဖစသည။ EၿပလAတြငး ကခငျပညနယတြင

ဗလမားႏင႔ မြတဆလင စးပြားေရး လပငနးမားက ဘနးႀကး မားက တကခကမႈမား ျပလပခသည။17 လ႔Aဖြ႔ Aစညးတြင

၎တ႔ ႐ေသေလးစား ခရေသာ ေနရာက ရထားျခငး၊ ႏငငေရး ဆကႏြယမႈ ႀကးထြားလာျခငး စေသာ ရရငးစြ

AေနAထားတြင Aစးရက OICရးကစၥက ျမနဆနစြာ ညႏႈငးမႈက စးရမပပနမႈ မားက ျဖစေပၚေစသည။18 Aခ႕ကလညး

ေနာကပငးတြင ဘာသာေရး စစေသြးၾကြမႈက Aားေပး လမ႔မညဟ စးရမ ၾကသည။19 AေျခAေနက သရပ ရေသာ

သမၼတႀကးက တငးျပည၏ ႏငငတကာပရပ Aလ႔ငာ Uပေဒက ေလးစား လကနာၾကရန သဃာေတာမားက တကတြနး

ခသည။20 ရခငျပညနယႏင႔ ႏငငလးဆငရာ သကႀကး ဝါႀကး ဆရာေတာ၊ သဃာေတာမားက Aၾကမးဖက မႈက

ကန႔ကြကေျပာဆကာ၊ ရပဆငးေAာင ၾကားဝငဟန႔တားရန ႀကးစား ခၾကေသာလညး Aဆပါ ေၾကရာေၾကေၾကာငး သေဘာ

ထားမာ Aနညးစသာ ျဖစခ႔သည။

ေဖာျပပါ Aၾကမးဖကမႈႏင လ႔Aခြင႔Aေရး ခးေဖာက မႈမားႏင ပတသတ၍ ေဒၚေAာငဆနးစၾကည Aေနျဖင ရငးလငး

ကြျပားစြာ ရပတည လမ႔မညဟေသာ ေမာမနးမႈမား ရခ႔သည။ မၾကာေသးမ ကပင သမ က “ကၽြနမက ျပညသ ေတြက

တစဖကဖကက ရပေစခငၾကတယ။ ဒါေၾကာင ႏစဖက စလးက ေကနပၾကမာ မဟတပါဘး။ ဘာေၾကာင လဆရင

သတ႔ဖကက ကၽြနမရပမာ မဟတလ႔ပါပ“ ဟ မဒယာ သ႔ေျပာၾကား သည။21 ထ႔ေနာကတြင သမက တငးရငးသား ပါတမားမ

လႊတေတာ Aမတမားႏင႔ Aတ ပးတြေၾကျငာခက ထတျပနခၿပး ရခင ျပညနယတြင လၿခေရး တပဖြ႔မား ပမ လေလာကစြာ

14 “Buddhist monks march in Myanmar to thwart Islamic office plan”, Reuters, 15 October 2012. 15 Ian Baird, “Buddhist Monks and Militant Violence in Laos”, Asia Pacific Memo, University of British Columbia, 30 October 2012. 16 Crisis Group interview, civil society activist, Yangon, September 2012. 17 “Myanmar Muslims’ properties and houses are being arbitrarily destroyed”, http://kyawkyawoo.wordpress.com/2012/04/24/attacks-and-distruction-of-myanmar-muslims-masjidsand- properties/, 17 April 2012. 18 Crisis Group interview, local political analyst, Yangon, October 2012; Lawi Weng, “OIC blasts government”, The Irrawaddy, 16 October 2012. 19 Crisis Group interview, civil society activist, 30 October 2012. 20 See paragraph 5, “Announcement regarding conflicts in Rakhine State”, op. cit. 21 “Suu Kyi says cannot back Myanmar’s Rohingya: BBC”, Agence France-Presse (AFP), 4 November 2012; Statement of Ethnic Representatives and Chairperson, Daw Aung San Suu Kyi, of the Parliamentary Committee on Law and Order and Tranquillity with Regard to the Ongoing Conflicts in Rakhine State, Naypyitaw, 7 November 2012.


ျဖန႔ကကရန၊ ႏစဖကAသငး Aဝငးမား၏ စးရမ ပပနမႈမားက ေျဖရငးရန Aစးရက ေတာငးဆ တကတြနး ခသည။22

သ႔ေသာ ျမနမာႏငငတြင သမ၏ သးသန႔ ျဖစတညမႈ AေနAထားက ဘကလက ရပတညမႈ ကစၥ ရပဆငးသြား ေAာင၊

Aစြနးေရာက ဝါဒျဖန႔မႈ၊ Aၾကမးဖကမႈ မားက ယခထက ပ၍ ထေရာက ျပတသားစြာ ကန႔ကြက ေျပာဆေAာင

ရခငျပညနယ မ ျပညသ Aားလး၏ Aေျခခ AခြငAေရးမားက Aေလးေပး တကတြနးေပးေAာင သမAေပၚ ေမာလင

ထားမႈက ဆကလက ျဖစေပၚေစသည။

(ဂ) ႏငငတကာ ျပနာ

ရခငျပညနယမ ပဋပကၡက ျပညတြငးေရး ျပနာဟ ျမနမာႏငငက သတမတထား ေသာလညး ယခငၾကာျမငစြာ ကပင

ႏငငတကာ သကေရာက ျဖစေပၚမရခသည။ ႐ဟငဂာဟ သတ႔ကယ သတ႔ ေခၚေဝၚၾက သမားက ျမနမာ Aစးရက

တရားဝင တငးရငးသား မးႏြယAျဖစ AသAမတ မျပဘ ဘဂၤါလမားဟ သတမတထားသည။ ဘဂၤါလဟေသာ Aသး

Aႏႈနးက ဘဂၤလားေဒရ ႏငငက ကန႔ကြကၿပး ၎လမး Aမားစသည ဘဂၤလားေဒရ ႏငငသား မဟတေၾကာငး

ဘဂၤလားေဒရ ႏငငဟ၍ ေပၚေပါကမလာမ ကလနေခတ ကပင ျမနမာႏငင နယစပ ေဒသမားတြင ေနထငခၾက သမား

ျဖစေၾကာငး ေျပာၾကား ခသည။23 မၾကာေသးမ ဆယစႏစမား Aတြငး ျမနမာAစးရက တရားမဝင ေရႊ႕ေျပာငး ေနထင

သမားက စမခကမားျဖင Aေရးယ ေဆာငရြကမႈ ေၾကာင Aမနးခငး ဘဂၤလားေဒရ ႏငငသ႔ ဒကၡသညမား Aျဖစ ထြကေျပး

ၾကျခငး (သ႔မဟတ) မေလးရားကသ႔ တငးျပညမားသ႔ တရားမဝင Aလပလပရန ေရႊ႕ေျပာငး ျခငးတ႔က ျဖစေပၚ

ေစခသည။24 Aခ႕မာ ထမ တစဆင တတယႏငင မားသ႔ ဒကၡသည Aျဖစ ခလႈခြင ရရန ႀကးစားၾကသည။ ျမနမာႏငင

သည ကလသမဂၢ ႏင Aလရင ႏငငမားထမ လသားခငး စာနာမႈ AကAညက လကခရန Aဆငသငရေသာျငားလညး

Aာဆယ Aဖြ႔ AပါAဝင ျပငပမ ႏငငေရး ဆငရာ AကAညက မျငငးပယခသည။ တာဝနမ Aနားယေတာမည Aာဆယ

Aေထြေထြ Aတြငးေရးမးခပ ဆရငပစဆဝမက မၾကာေသးမ က ကြာလာလမပ ခရးစUတြင “ဒကစၥက ျမနမာႏငငက

သတ႔ရ႕ ျပညတြငးေရးကစၥလ႔ ယၾကညေနေပမယ ဂ႐တစက မရဘးဆရင သတ႔ရ႕ ျပညတြငးေရး ကစၥဟာ ေနာငတစခနမာ

ကၽြနေတာတ႔ရ႕ကစၥ ျဖစလာႏငပါတယ”ဟ သတေပးေျပာဆခသည။25

၎Aၾကမးဖကမႈသည Aရန၊ Aငဒနးရား၊ Aဂစ၊ ေဆာဒAာေရးဗးယား၊ ပါကစၥတန၊ မေလးရားႏင Aစၥလာမမစ ပးေပါငး

ေဆာငရြကေရးAဖြ႔ OIC AပါAဝင မြတစလင ကမာၻ၏ Aထး သတထားမႈ၊ ျပစတင ႐ႈတခမႈတ႔က ျဖစေပၚေစခသည။

ရခငျပညနယမ ျပနာ မားသည ေဒသတစလႊား Aၾကမးဖကမႈ Aျဖစ ပ႕ႏ႔သြားႏငသည ဟေသာ စးရမမႈ မားလညး

ရသည။ ဇလငလ Aတြငးက ဂကာတာ ေထာငထမ AကUးက Aငဒနးရား Aစြနးေရာက Aၾကမးဖကေခါငးေဆာင

Aဘေဘကာဘတစရာက သမၼတ Uးသနးစနထ Aတဖြငေပးစာ ေပးပ႔ရာတြင ျမနမာႏငငက မစလငမားက သတျဖတမႈ

22 “Suu Kyi calls for troops to tackle Arakan unrest”, The Associated Press, 8 November 2012. 23 Comments by Anup Kumar Chakma, Ambassador of Bangladesh to Myanmar, Workshop on Rehabilitation, Resettlement, Rule of Law and Sustainable Development in Rakhine State, Naypyitaw, 22 September 2012. 24 There is an annual exodus of Rohingya each dry season on boats leaving from both the Bangladesh and Myanmar sides of the border. Many of these boats are not seaworthy, are overcrowded, and do not have navigation equipment. Most head for Malaysia or the far south of Thailand. If intercepted by either of these countries, they often face harsh treatment, and there have been regular allegations of abuses. 25 “Myanmar declined talks offer on violence: ASEAN”, AFP, 30 October 2012.


မရပဆငးပါက ဂဟတ ေတာလန ေရးတစရပ ဆငႏႊမညဟ ၿခမးေျခာကခသည။26 စကတငဘာလ Aတြငး

Aလယဂာဗားႏင Aေနာက ဂာဗားတြင ၿဖခြခေသာ Aၾကမးဖက ကြနယကကြငးဆကတြင ပတသတေနသမားက

႐ဟငဂာ တ႔Aတြက တန႔ျပနသညAေနျဖင ဗဒၶဘာသာဝင မားက ပစမတထားရန စUးစားေနၾကသညဟ ရတပဖြ႔က

သတငးထတျပနခသည။27 ဘဂၤလားေဒရ တြငလညး နယခ ႏငငေရး သမားမား၏ ႀကးကငမႈျဖင မြတစလငမားက

ဗဒၶဘာသာ ဘနးႀကးေကာငး မားက တကခကမႈမား ျဖစပြား ခၿပး ျဖစပါသည။28

Aာဆယ Aေထြေထြ Aတြငးေရးမး ဆရငပစ ဆဝမက ရခငကစၥသည ေဒသတစခလးက ေျပာငးလ သြားေစ ႏငၿပး

မလကာ ေရလကၾကားကပင မတညမၿငမ ျဖစေပၚ ေစႏငသညဟ ခန႔မနးထားသည။29 ျပညတြငး AေၾကာငးAရငး

မားသည ထသ႔ ေျပာငးလသြားႏငမႈAတြက Aေရးႀကးဆး ျဖစေသာလညး ရခငျပညနယမ ဘာသာေရး မႈငးတက

Aၾကမးဖကမႈသည ေဒသတြငး ေနရာတကာတြင လကစားေခ တကခကမႈမားက လႈ႕ေဆာAားေပးႏင ပါသည။ ျမနမာတ႔

ႏငသာ ဆငေသာ ျပညတြငးတညၿငမေရး Aေပၚတြငလညး Aႀကးမားဆး ၿခမးေျခာကမႈ ကန႐ေနေသးသည။ ျမနမာႏငင၏

ၿမ႕ႀကးမား Aားလး၌ မြတစလငလUးေရ AေတာAတန ရေနေသာေၾကာင Aကယ၍ ရခငျပနာသာ ႏငငတစလႊား

ဘာသာေရး Aဓက႐ဏးAျဖစ ပ႕ႏ႔ကးျပာငး သြားပါက မတညၿငမမႈ Aဓက AရငးAျမစတစခ ျဖစလာႏငၿပး ျပျပင

ေျပာငးလေရး လပငနးစUAေပၚ ဆးဆးဝါးဝါး ၿခမးေျခာက လာႏငပါသည။

(ဃ) ႏငငသားျဖစခြင AေၾကာငးAရာ

႐ဟငဂာ Aမားစသည ရခငေဒသတြင မးဆကမား ႏငခ၍ ေနထငခၾကသည AေထာကAထား ရေသာလညး ေမြးစာရငး၊

Aမေထာငစဇယား၊ ႏငငသား စစစေရးကတျပား စေသာတကသည AေထာကAထားမား ရရရန Aၿမတမး

ခကခလကရသည။ ကလသမဂၢ ဒကၡသည ေAဂငစ UNHCR က ႏငငမ ႐ဟငဂာ AေရAတြက ၈၀၈,၀၀၀ ေကာသညဟ

ခန႔မနးထားသည။30 Aကးဝငဆ ၁၉၈၂ ႏငငသား UပေဒAရ ၁၉၄၈ လြတလပေရး မတငမေခတက ေနထငခသမားမ

ဆငးသကလာ သမားသည ဆကတကေနထငမႈ မးဆက သးဆကAတြငး Eညႏငငသား Aျဖစမ ႏငငသား AျပညAဝ

ခယခြင ရရမညဟ ဆသည။31 Aကယ၍ ေဒသ Aာဏာပင မားက ႐ဟငဂာတ႔က ခြျခားဆကဆျခငး မျပဘ ၁၉၈၂

ႏငငသား Uပေဒက ကငသးခပါက ၎တ႔Aမားစမာ ယခင ကပင ႏငငသား AျပညAဝ ခယခြင ရခ ၾကေပလမမည။

26 Letter from Abu Bakar Ba’asyir to President Thein Sein, 22 July 2012. 27 Farouk Arnaz, “Depok-Solo terror group gets creative with bomb-assembly”, The Jakarta Globe, 24 September 2012. 28 “Rioters torch Buddhist temples, homes in Bangladesh”, AFP, 1 October 2012. 29 “Myanmar unrest could destabilise wider region: ASEAN”, AFP, 30 October 2012. 30 The number includes both persons inside and outside northern Rakhine State. UNHCR Fact Sheet September 2012. The total population of Rakhine State is over 3 million. 31 Presentation by U Maung Maun Than, Director-General, Immigration and National Registration Department, Workshop on Rehabilitation, Resettlement, Rule of Law and Sustainable Development in Rakhine State, Naypyitaw, 22 September 2012.


လကေတြ႔တြငမ လကထပထမးျမားျခငး ကပင ကန႔သတထားေသာ နယေျမစညးကမးမားက ႐ဟငဂာတ႔ လAပခကမား

ျပညစရန ၊ေမြးစားရငးကသ႔ Aေရးႀကး AေထာကAထားမား ရရရန Aခနကန၊ စရတေထာငးေစၿပး Aထးသျဖင

ဆငးရသား မားAတြက ပမခကခ ေစသည။32

ေမြးစားရငး မရေAာင ဟန႔တား ျခငးသည ျမနမာ ႏငငက ၁၉၉၁ခႏစတြင လကမတထးထားေသာ ကေလးသငယ

AခြငAေရး ဆငရာ ညလာခ စညးမUးAပဒ(၇)က ခးေဖာက ျခငး ျဖစသည။33 ျမနမာႏငငတြင လမးေပါငးစ ေရာေႏာ

ေနသည သဘာဝ ရေသာလညး မြတစလငႏင Aသား Aေရာငမ သမားAေပၚ ႏမခမႈ နက႐ႈငးစြာ Aျမစတြယေနၿပး

ဗမာဗဒၶဘာသာ လႊမးမးေရးက ဗမာAပခပသ Aဆကဆကက ခမတကငသးခၾကသည။

ႏငငသားျဖစခြင AေၾကာငးAရာသည ႐ႈပေထြးေသာ ကစၥ တစချဖစသည။ ႐ဟငဂာ Aမားစသည (ႏငငသား မတပတင

မဟတေသာ) ယာယမတပတင ကဒျပားမား ရထား ၾကၿပး ေရြးေကာကပြ UပေဒAရ ႏငငေရး ပါတမား ဖြ႔စညးခြင၊ ပါဝငခြင

မေပးခြင ျပထားသည။ သ႔ေသာ ႏငငသားAျဖစ AျပညAဝ AသAမတ မျပသျဖင ေရြးေကာကပြဝငရန မAားျဖင

Aကးမဝင ေတာေပ။ ႏငငသားAျဖစ AျပညAဝ AသAမတျပ ခရသည ႐ဟငဂာ Aခ႕မာမ ေဒသႏရႏင Aမးသား

လႊတေတာတ႔တြင ကယစားလယAျဖစ ေရြးခယ တငေျမာကခရသည။ ျပညခငၿဖး ပါတက ေဒသခ တငးရငးသား

ပါတမားက ဖထားရန ႀကးစားသည Aေနျဖင ႐ဟငဂာ AပါAဝင AေထာကAထား မခငမာေသာ လမးစမား

AေရAတြက ေထာငေပါငး မားစြာက ၂၀၁၀ေရြးေကာကပြတြင မေပးရန မတပတငခြငေပးခသည။34 ႐ဟငဂာ တ႔၏

Aေထာက Aထားမ AေနAထား Aဆးသတေတာမည ဟေသာ ေမာလင ခကမား ႐ငသနလာေသာလညး

ရခငမားAၾကား ၎တ႔ ျပညနယAတြငး ကန႔သတကပတညး လာမည က စးရမေသာ ပပနမႈက ဆြေပးသလသာ

ျဖစခသည။35 ၂၀၁၂ ေမလ Aတြငး ျပလပ ခေသာ ေလလာမႈ ဆာေဗးတြင ႐ဟငဂာတ႔၏ ၇၀ ရာခငႏႈနးမာ ႏငငသားAျဖစ

ခယရန Aကးဝငေသာ မးဆကဆငးသကမႈ AေထာကAထား AလAေလာက ရေန သညဟ ေဖာျပထား သည။

Aဆပါ ေရြးေကာကပြ ကတကဝတ ျဖစေျမာက AေကာငAထည ေပၚလာဖြယရသည ဟေသာ စးရမမႈမားက

လတတေလာ ရခငစစေသြးၾကြမႈ က လႈ႔ေဆာ ေပးခသညဟ Aကခတ ေလလာ ေစာငၾကညသ Aခ႕က ယဆၾကသည။36

32 See “Fatal policy: How the Rohingya suffer the consequences of statelessness”, document prepared by an international NGO working in Rakhine State, whose name is withheld for security reasons. 33 According to Article 7 of the convention: 1. The child shall be registered immediately after birth and shall have the right from birth to a name, the right to acquire a nationality and as far as possible, the right to know and be cared for by his or her parents. 2. States Parties shall ensure the implementation of these rights in accordance with their national law and their obligations under the relevant international instruments in this field, in particular where the child would otherwise be stateless. 34 See Crisis Group Asia Briefing N°105, The Myanmar Elections, 27 May 2010, Section II.A.3. 35 In part to appease secessionist sentiments among ethnic Rakhine, General Ne Win created Rakhine State from the Arakan Division in 1974. 36 Crisis Group interview, civil society activist, 30 October 2012.


(င) Aၾကမးဖကမႈမ ေဝးရာသ႔

ယခAၾကမးဖကမႈက Aစးရက ရပတန႔ ႏငစြမး ရေၾကာငး Aမားစက ေစာဒကတကၾကသည။37 ဒမကေရစ စနစတြင

Aစးရသည လ႔AခြငAေရး စညးမUးမားႏင Aည လပေဆာင သငၿပး လထAသငး AဝငးမားAား ကာကြယ ေပးျခငးက

Aဓက Uးစားေပးရမည ဆသညက စစေတြ ၿမ႕ေတာတြင ျပလပေသာ လသရငၾကား ေဆြးေႏြးမႈမားတြင တာဝနရ

သမားက သေဘာတၾကသည။38 သ႔ရာတြင Aမနတကယ လကေတြ႔ AေျခAေနမာ လၿခေရး တပဖြ႔မား၏ Aခ႕

ေဆာငရြကခက မားမာ ဘကလကမႈ မကငးသညAျပင လးဝ လေလာကမႈ မရေပ။ ေဒသခ ရတပဖြ႕ႏင Aဓကရဏး

ႏမးနငးေရး တပဖြ႕မားမာ ေဘးဒဏသင မြတဆလင ျပညသ မားက ဂ႐ဏာ မထားႏငသ ရခင ဗဒၶဘာသာ Aမားစ

ျဖငဖြ႕စညးထားျပး၊ Aဆးဆးမာ Aၾကမးဖကမႈတြင ပါဝင ကးလြနေၾကာငး စြပစြခေနရျခငး ပငျဖစသည။ ႏငငAႏ႔လသ

စေဆာငး၍ ေဒသတြငး Aလညက တာဝနလလယရသည စစတပက သာလင လၿခမႈ ထနးသမးရာတြင ပမ ေကာငးမြန

ခသည။ သာဓကAားျဖင စစတပ AမားAျပား တပစြထားေသာ ဘးသးေတာင ၿမ႕နယတြင မြတစလင လမားစ ေဒသခမား

တကခက ခရမႈက တားဆးေပးျခငး၊ စစေတြၿမ႕လယမ မြတစလင ရပကြက မားက ကာကြယ ေစာငေရာက ေပးျခငး တ႔ပင

ျဖစသည။39

ယခ ေနာကဆး ျဖစပြားေသာ Aၾကမးဖကမႈတြင မြတစလငရြာမား၊ ရပကြကမားက ေစာငေရာကရန စစတပက

တာဝနယခၿပး၊ စစတပ၏ က႑သည Aျပသေဘာ ေဆာငေၾကာငး Aဆပါ လထAသငး Aဝငးမားက ေယဘယ

႐ႈျမငၾကသည။40 Aခ႕စစသားမားမာ ရခငလစ လေဝး Aဖြ႔မား၏ တကခကျခငးက ခခရၿပး ၎တ႔ ကာကြယ ေနေသာ

နယေျမ တကခကခရမႈက တားဆးသည Aေနျဖင Aၾကမးဖက လAပစက ပစခတခသညဟ ၾကားသရသည။

နယစပေရးရာ ဝနႀကးဌာန တာဝနရသမားက ရာဇဝတေၾကာငး Uပေဒက မတစြာ ကငသးေနသညဟ ေျပာၾကား

ခၾကေသာလညး ထေဒသသ႔ သြားေရာက ခသမားက ယငးAခကက Aျငငး ပြားၾကသည။41 ကြပကမႈ Aာဏာက ျပနလည

ထေထာင ႏငျခငး၊ ျပညသတ႔က တနးတညမ ဆကဆျခငး၊ တရား Uပေဒက မတစြြာ ကငသးျခငးတ႔ ႐လာႏငသည

တငေAာင ျပနာ၏ ဇာစျမစမားက ေျဖ႐ငးရန ခကခ လမမည ျဖစေၾကာငး ေနရာတငးမ Aေတြ႕Aၾကက

ညႊနျပေနပါသည။42

37 See for example “‘The Government Could Have Stopped This’: Sectarian Violence and Ensuing Abuses in Burma’s Arakan State”, Human Rights Watch, August 2012. 38 Police Lieutenant-Colonel Kyaw Win Thein, “Security, Rule of Law, and Stability”, presentation, Workshop on Rehabilitation, Resettlement, Rule of Law and Sustainable Development in Rakhine State, Naypyitaw, 22 September 2012. 39 Crisis Group interview, civil society activist, 30 October 2012. 40 Crisis Group interview, Rohingya political representative, Yangon, November 2012; member of investigation commission, October 2012. 41 Crisis Group interviews, border affairs official, ASEAN diplomat, Naypyitaw, 23 September 2012. 42 Jim Della-Giacoma, “What could Myanmar learn from Indonesia? The Malino Accord”, Crisis Group blog “Resolving conflict in South East Asia” (www.crisisgroupblogs.org/resolving conflict), 4 September 2012.


ေဒသခ Aစးရနငတကြ ရခငဗဒၶဘာသာ Aမားစ ပါဝငေသာ နယခလၿခေရး တပမား ( ရတပဖြ႔ ႏင နစက တပမား) တြင

ျပငးထနေသာ ႐ဟငဂာ ဆန႔ကငေရး AစAစU ႐ေနသည။43 နယေျမ ေဒသAတြငး Aဂတ လကစားမႈႏင Aလြသးစားမႈ

Aမားဆး ကးလြနေသာ Aစးရ ဌါနတစခ Aျဖစ ရျမငထားၾကေသာ နစကက ဖကသမး ျခငးသည ႐ဟငဂာတ႕

စးရမေသာ ႏပစကညငးပနးခရ မႈမားနင ရခငတ႔ စးရမေသာ Aဂတ လကစားသည နယစပ လျခေရး ျပနာ မား

နစမးစလးက ေျဖ႐ငးေပးႏငဖြယ႐သည။

(စ) လမးေရးခြျခားမႈ Aႏရာယမား

ယခ Aၾကမးဖကမေၾကာင မြတဆလငမားနင ဗဒၶဘာသာဝင မား၏ ခြျခားမႈက နညးလမး နစသြယျဖင ျဖစေပၚ ေစသည။

ပထမ တစခကမာ ႐ဟငဂာ မားသာမကပ ရခင AသငးAဝငး မားပါ ၄ငးတ႕ လUးေရ နညးပါးမႈေၾကာင Aႏရာယ

႐သညဟ ယဆရေသာ နယေျမမားမ ေျပာငးေရႊ႕ စြန႔ခြာ သြားျခငး ျဖစသည။ ဒတယ Aခကမာ လျခေရး တပဖြ႔မားက

Aၾကမးဖက Aဓကရဏးက ကငတြယ နငရန Aတြက Aခ႕ေနရာ မားတြင ႏစဖကAသငး Aဝငးက Aတငး Aကပ

ခြျခားထားျခငး ျဖစသည။ Uပမာ Aားျဖင စစေတြတြင ကန႐ ႐ဟငဂာ ရပကြကသ႔ ရခငမား ဝငေရာကမႈက တားဆးျခငး၊

Aဓက ပငမေစးႀကးသ႕ ႐ဟငဂာမား မလာ နငေAာင တားျမစထားျခငး တ႔ပငျဖစ သည။

AးမAမမ ဒကၡသည Aမားစမာ ၿမ႕ျပငဒကၡသည စခနးမားသ႔ ေျပာငးေရႊ႔ၾကေသာ စစေတြၿမ႕ေပၚနင Aနး တစဝကမ

မြတဆလင ႐ဟငဂာမား ျဖစၾကျပး၊ ေနာကဆး ထပမ ျဖစပြားေသာ Aၾကမးဖက Aဓက႐ဏးေၾကာင ရခင ျပညနယ

Aႏ႔Aျပားတြင AးမAမမ ဒကၡေရာကသြားၾကသ ႐ဟငဂာ မားလညး ပါဝငသည။ ရခငဗဒၶဘာသာနင ႐ဟငဂာ

မြတဆလင AသငးA၀ငး တ႕က သးျခား ဒကၡသည စခနးမား ျဖငထားျခငး AပါAဝင မျဖစမေန ခြျခားထားရသည။ တခါး

ဖြငထားေသာ ရခငဒကၡသည စခနးမားနင မတကြျပားစြာပင ႐ဟငဂာ ဒကၡသည စခနးမားသည ေနထငသမား ၿမ႕ထသ႕

Aလပသြားရန၊ ေစးသြားရန မျဖစနငေသာေၾကာင တခါးပတ ထား ၾကသည။ စစေတြၿမ႕႐ ႐ဟငဂာ ရပကြကAမားစက

Aဓက႐ဏးAၿပး ရကမားတြင ဘဒဇာျဖင ႐ငးလငးခရာ မးေလာင ပကစး ထားေသာ AေဆာကAUးမား Aျပင

Aေကာငး Aတငး႐ဆ AေဆာကAUး မားလညး ပါဝငသြား သည။ ေဒသAာဏာပင မားက ယငးနယေျမ မားတြင မလ

ေနထငသ ႐ဟငဂာမားက ျပနလည ေနထငခြင ေပးမည မဟတေၾကာငး ရညညႊနးမမား ႐ေနၿပး၊ မးေလာငျပင

ေနရာမားက နငငပငေျမ Aျဖစသမးယခြင Aာဏာ ႐ေသာ ကလနေခတ Uပေဒက Aာဏာပငမားက ကးကားၾကဖြယ

႐သည။44

သ႔ျဖစရာ ေရရညခြျခား ထားမည တရားဝင မဝါဒ မ႐ေသာလညး ေဒသAာဏာပင မား၏ ေဆာငရြကခက Aခ႕က

စးရမမကငး ျဖစေစပါသည။ ရခငAသငးAဝငး၏ ပမ Aစြနးေရာကေသာ သေဘာထားမားမာ လမးစခငး ခြျခား ထားရန

(သ႔မဟတ) ႐ဟငဂာ မားက ေမာငးထတရန Aထ ေတာငးဆ ျခငးျဖစသည။ AေနAထား၏ လားရာAေပၚ Aေရး

43 Crisis Group interviews with a range of individuals, both Myanmar and international, having detailed knowledge of the situation, Yangon and Naypyitaw, September 2012. The army, which has been charged with restoring security since the declaration of a state of emergency in the area, is made up predominantly of people from other parts of the country, and – although there have been credible allegations of incidents of violence and abuse – it has been generally seen as less partisan in its approach. 44 Ibid.


ပါေသာ စမးသပမႈသည တေျဖးေျဖး ထြကေပၚလာေနျပး၊ AေတာAတန ျပနလည ေပါငးစညးျခငး (သ႔မဟတ)

AနညးဆးAားျဖင AေနAထား တစခAထ AျပနAလန ဆကဆၾကျခငးတ႕ ျဖစလာနငေသာလညး လတတေလာ

ညႊနျပခကမားမာ စးရမစရာ ေကာငးေနသည။ ဗဟAစးရက ဒကၡသည စခနးမားသည ယာယသာျဖစသငၿပး ျပညသမား

Aေနျဖင ယခငေနထငရာ ရပကြကမားသ႕ ျပနရနျဖစနငေခ AလားAလာ ႐ရမညဟ ေျပာၾကား ေနေသာ ျငားလညး

လကေတြ႕ ျဖစေနေသာ Aမနတရားမာ မားစြာ ကြျပား ေနသည။45 Aေတြ႕ Aႀကရင လသားခငး စာနာကညမႈ ဝနထမး

တစUးက “ယာယ စခနးထက Aျမတမး ရပကြကန႔ ဒထက ပတတာ မ႐ေတာ႔ဘး” ဟ ေျပာၾကားသည။46

ထAေတာAတြငး မလေနရာမားသ႔ ျပနလည ေနထငမႈ မနသမက မမဆႏၵ Aေလာက လပရမညျဖစရာ၊ ေဘးကငး

လျခၿပဟ ခစားရသည တငေAာင ျပနရန မျဖစနငေသးေပ။ Uးစားေပး ေဆာငရြကရမည ဒကၡသညမား Aမျပနေရး

ကစၥသည Aလ႐င AသငးA၀ငး၏ (ယခတင Aဆငသင မျဖစေသးေသာ) လလေလာကေလာက ပပး ကညေပးမႈ47 နင

Aစးရက (ယခတင မလပရေသးေသာ) သနားစရာ ျပညသမား Aတြက ႐ၿပးသား AစAစUမား ျပနလညစတငျခငး

AပါAဝင ထေဒသသ႕ လြတလပစြာ သြားေရာကခြငေပးမႈတ႔ Aေပၚတြင မတညပါသည။

လမးစ AသငးAဝငးျခငး ခြျခားထားမႈ ပဆး လာသည AေျခAေနတြင Aထးသျဖင ႐ဟငဂာ တ႔၏ Aျခား Aေျခခ

AခြြငAေရးမား ပတပငမႈပါ ထပေဆာငး လကမည ဆပါက တငးမာမ Aေၾကာငးရငး မားက ေျဖ႐ငးရန နင လထ Aသငး

Aဝငးျခငး သဟဇာတ ျဖစမႈက ျမငတငAားေပးရန Aမန တကယပင ခကခသြား ေစပါလမ႔မည။ ထကသ႕ AေျခAေန

တးတကေျပာငးလမႈ မ႐ပါက ရခငပဋပကၡ သည Aနာဂတတြင ျပနလည ထၾကြလာဖြယ ႐ျပး၊ ႏစဖက AသငးAဝငး

Aတြက သာမကဘ တငးျပညတစခလး Aတြကပါ ေဘးUပါဒ Aႏရာယ ျဖစလာဖြယ ႐သည။ ထ႔Aျပင ႐ဟငဂာတ႔၏

Aေျခခ AခြငAေရးနင နငငသား Aဆင Aတနး ကစၥ၊ ရခငတ႔ ပပနေနေသာ လUးေရ စာရငး ဆငရာ ဖAားမားနင

ပတသကသညကစၥ Aစ႐ေသာ Aေျခခ ျပသာနာ ကစၥရပ မားက ေျဖ႐ငးရာတြင မားစြာပမ ခကခလာ ေစလမမည။

Aဓကရခင လ႕AဖြAစညးAတြငး ႀကးထြား လာေသာ ယငးစးရမပပနမႈ မား၏ AတငးAဆက ေလာတြက ျခငး

(သ႔မဟတ) လစလရျခငး မျပသငေပ။ စစAပခပေရး Aဆးသတ သြားျခငးသည Aေရးပါေသာ ဒငနမစAခ႕က

ေျပာငးလ သြားေစသည။ ရခငျပညနယမ AသငးAဝငး နစခစလးသည ဗဟAစးရ၏ ဖနပမ ေAာကတြင ဆယစနစ

မားစြာ လစလရႈခ သားေကာငမား ျဖစခၾကသည။ တပမေတာ Aစးရသည တငးရငးသား Aမးစေသာ တငးျပညက

ခပကင ထားသည ယငး၏ Aာဏာက စနေခၚလာမည တငးရငးသား မးႏြယဆငရာ Aမးသားေရး လႈပ႐ားမႈမား

ေပၚေပါက လာမညက Aထးသျဖင စးရမ ေၾကာကရြ႔႕ခသည။ ဆယစနစ မား တစေလာကလး တပမေတာAစးရသည

45 For example, the opening remarks of Vice President Sai Mauk Kham at the Workshop on Rehabilitation, Resettlement, Rule of Law and Sustainable Development in Rakhine State, Naypyitaw, 22-23 September 2012 (reported in summary form in “Complex rehabilitation tasks for restoring normal socio-economic lives of victims in Rakhine State will take time”, New Light of Myanmar, 23 September 2012, p. 2. 46 Comment by a senior official from the UN Office for the Coordination of Humanitarian Affairs (OCHA) at the Workshop on Rehabilitation, Resettlement, Rule of Law and Sustainable Development in Rakhine State, Naypyitaw, 22 September 2012. 47 A “Rakhine Response Plan” drawn up by international humanitarian agencies called for $32.5 million to address urgent humanitarian needs for the period July to December 2012, which does not take account of additional needs created by the latest round of violence and displacement. As of 5 November, less than half of this amount had been covered, with $11 million disbursed or pledged by donors, with another $4.9 million allocated by the UN’s own Central Emergency Response Fund. See “Myanmar: Displacement in Rakhine State”, Situation Report No. 12, OCHA, 6 November 2012.


ဗမာAပခပသ Aလႊာ လကထသ႔ နငငေရး Aာဏာက စစညးေပးသည ဗဟUးစး မဟာဗဟာက ဆပကငချပး၊

တငးျပညတြင ဗမာ ဗဒၶဘာသာ လႊမးမးေရးက ခမတ ကငသးခသည။48 သ႔ေသာ ယခ ျမနမာနငငသည ဆယစနစခ

စစAပခပေရး ေAာကမ လြတေျမာက လာၿပျဖစရာ၊ Aမးသားေရး Aစြနးေရာကဝါဒ ထြကေပၚလာသည။ တငးရငးသား

AသငးAဝငး မားက ၄ငးတ႔၏ ေျပာေရးဆခြင၊ စညး႐းခြင တ႔က ေတြ႕႐သြားၿပျဖစ၍ ယငးဝါဒတြင တငးရငးမးႏြယ

Aမးသားေရး Aစြနးေရာကဝါဒ သြငျပင လကၡဏာမား ပါဝငေနျပး ရခငျပညနယတြင တငးမာ မႈမား ျမငတက လာေစမည

လမး၊ဘာသာ ခြျခားေသာ ႏငငေရး သညလညး စတငAျမစတြယ လာေနသည။

ထ႔Aတြက ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြ နးလာေသာAခါ ျပညခငၿဖးပါတက ျပညနယ လႊတေတာတြင ရခငတငးရငးသား မား

ဖြ႔ျဖးေရးပါတ ေနရာမားမား မရေAာင တားဆးရန ဆႏၵ ႐ခသည။ ထ႕ေၾကာင ျပညခငၿဖးပါတက ႐ဟငဂာမားက မေပးခြင

မတပတင ကဒမား ထတေပးျခငးျဖင စညး႐းကာ နငငသား ခယခြင Aတြက ကတမား ေပးခၾကသည။ ယငး လပရပက

ရခငႏငငေရး သမားမားက တက႐က ၿခမးေျခာကမ Aျဖစရျမငခၾကျပး၊ ေတာလနေသာ ရခင Aမးသားေရး ဝါဒနင

႐ရငးစြ ဆန႔ကငေရး စတဓါတတ႕ ေပါငးစညးမေသာAခါ ၿပးခေသာ ႏစႏစAတြငး တငးမာမႈမား ျမငတက ေစေသာ

Aေၾကာငး ရငးတစခ ျဖစလာချပး၊ ႏစဖက AသငးAဝငး Aၾကားရနစ၊ Aၾကမးဖက ပဋပကၡမားက ပမျဖစေပၚ

လာေစသည။49

(ဆ) Aစးရ၏ တန႔ျပနမႈ

ထသ႔ Aလြန႐ႈပေထြး ေနေသာ AေျခAေနတြင ျဖစစUမားက ေလလာရန သမၼတ Uးသနးစနက၂၀၁၂ ၾသဂတလ

၁၇ရကတြင ဖြ႕စညး ေပးလကေသာ ရခငျပညနယ ပဋပကၡ စစမးေရး ေကာမ႐ငက ယငး၏ Aလပတာဝနက ေဆာငရြက

ရမည ျဖစသည။ ေကာမ႐ငသည Aၾကမးဖကမႈ Aေၾကာငးရငးမားက ႐ာေဖြျခငး၊ တရားဝင တန႔ျပန ေဆာငရြက မႈျဖစျခငး၊

ျပနာက မညသ႕ေျဖ႐ငးမည၊ ျပနလည သငျမတေရး၊ လႈမစးပြားေရး ဖြ႔ၿဖးေရးက မညသ႔ ေဆာငရြက မည စသျဖင

Aၾကေပးျခငး AပါAဝင ကယျပန႔ေသာ Aခြင Aာဏာ႐သည။ ထ႔Aျပင ေကာမ ႐ငတြင ႐ဟငဂာ Aထး ကယစားျပ

မြတဆလင Aဖြ႔ဝငမား မပါဝင ေသာလညး Aျခားမြတဆလင၊ ခရစယာန၊ ဟႏၵ၊ ဗဒၶဘာသာ စသည ဘာဘာေရး

ေခါငးေဆာငမား၊ ပညာရငမား၊ Aရပဖက Aဖြ႕Aစညး ေခါငးေဆာငမား၊ ေ႐႕ေနမား၊ နငငေရး သမားမား ပါဝငကာ

Aလြနကယျပန႔စြာ ဖြ႔စညးထားသည။ ထမသာမကပ ၈၈မးဆက ေကာငးသားေခါငးေဆာင ကကႀကး၊ ဟာသ ပညာ႐င

လမႈေဝဖနေရးသမား ဇာဂနာတ႔ AပါAဝင ယခင AတကAခ နငငေရး လပ႐ားသမားလညးပါဝငၾကသည။ ေကာမ႐င

Aေနျဖင Aခနပမ လAပပရေသာလညး၊ လပငနးၿပး စးရန ၃လမသာ Aခန ေပးထားရာ၊ ၂၀၁၂ ႏစကန မတငမ

Aျပးသတ Aစရငခစာ တငျပႏငဖြယ မ႐ေပ။50

ေကာမ႐င၏ တာဝနသည ရခငျပညနယAတြက Aျပသေဘာ ေဆာင၍ ကယကယျပန႕ျပန႕ Aေျခခေသာ နညးလမးက

သတမတရန ၾကးစား႐ သာမကပ၊ လမးစ Aဓက႐ဏးက ေဖၚထတလကသည နငငသား သတမတျခငး၊ 48 See Crisis Group Report, Myanmar: A New Peace Initiative, op. cit. 49 Crisis Group interview, head of an organisation that monitors the human rights situation in Rakhine State, Yangon, September 2012. 50 Crisis Group interviews, several members of the commission, Yangon and Naypyitaw, September 2012.


လမးကြျပားျခငးစေသာ ကယျပန႔သည ကစၥရပမား Aေပၚ တစမးသားလး ထငျမငခကက ကည ေျပာငးလေပးႏငမည

AလားAလာ ႐ေသာေၾကာင လြနစြာAေရးႀကးပါသည။ ၄ငး ရညမနးခကမားထမ တစခခ ေAာငျမငေAာင ေဆာငရြက

နငမာလား ဆသညမာ သကြရန Aလမးေဝးေနသည။ ေကာမ႐ငတြင ႐ဟငဂာAဖြ႔ဝင မပါဝငျခငးက ျခြငးခက ထားလင

AေတာAတန ယၾကညစတခနငမည မြတဆလင Aဖြ႔ဝငမားAပါAဝင ႏငင၏Aမးမး Aဖဖေသာ ကယစားလယ မား

သငတငမတစြာ ပါဝငသည။ ယငးသ႔ Aမးစလငမသည ကြျပား ျခားနားေသာ ကစၥရပမား Aေပၚ တစခနက

သေဘာတညေရး တြငလညး ႀကးမားေသာ စနေခၚမက ေပးလမမည။ Aၿပးသတ Aစရငခစာသည Aျငငး ပြားဖြယ

ကစၥရပက ေ႐ာင႐ားထားသည ျပနာAနညးဆး စကားလးမားသာ ပါဝငျခငး (သ႔မဟတ) ျပနလည သငျမတေရး

Aတြက AေထာကAက မျဖစဘ၊ ဘကလကသညဟ ဆႏငေသာ လမားစ Aျမငက ထငဟပျခငး တ႔ျဖငသာ Aဆး

သတဖြယ ႐သည။ ရခငဗဒၶဘာသာဝင တ႔က ေထာကခ ဆႏၵျပ ေနေသာ ဗဒၶဘာသာ သဃာမား၊ ဗမာလမးမား ႏငAတ51

ရခင ကစၥႏင ပတသကသည ဗဒၶဘာသာ ေသြးစညး ခငမာေရး စညးရး လပရားမႈ ေပၚထြက လာျခငးသည ႏငင၏ လမး၊

ဘာသာ ကြျပား စလငမက လကသငခသည ပမပြငလငးေသာ လ႕Aဖြ႕Aစညး ဖြ႕ၿဖးလာေရး Aတြက လကၡဏာ

ေကာငးတစခ မဟတေပ။

(ဇ) AသငးAဝငး AားလးAတြက ၿခမးေျခာကမ

ရခငျပညနယ ျပနာသည ႏငငတြငး ေနရာ တကာမ လမးစခငး တငးမာမႈမား မ Aၾကမးဖက Aဓကရဏး Aျဖစသ႕

ေျပာငးလသြားႏငသလား ဟေသာ ေမးခြနးကလညး ထြကေပၚလာေစသည။ ျမနမာႏငငသည Aထးသျဖင Aႏၵယ

AသငးAဝငး (မြတဆလင ႏင မြတဆလင မဟတေသာ)၊ တရတ AသငးAဝငး စသညတ႕ႏင လမးေရး Aဓကရဏး

ျဖစဖးေသာ သမငးေၾကာငးရသည။ ၁၉၃၀ ခႏစမားAတြငး ကမာၻ႔ စးပြားပကကပ ကာလ၌ ၿဗတသ ကလန Aႏၵယဖကမ

AစစAေဆးမရ ေရႊ႕ေျပာငးေနထင ၾကျခငးAေပၚ ေဒါသထြကျခငး၊ ၁၉၆၀ ခႏစမားAတြငး တ႐တယUေကးမႈ

ေတာလနေရး ကာလ၌ ျမနမာႏငငမ တရတ လမးမားက ေျမလနရန ႀကးစားျခငး စေသာ သးျခားAေျခAေန မားႏင

ဆကစပ၍ Aဆးဝါးဆး ျဖစရပမားျဖစပြား ခဖးသည။52 ၂၀၀၁ ခႏစတြငလညး Aာဖဂန နစၥတနမ ဗဒၶရပပြားေတာႀကးက

တာလဘန တ႔က ဖကဆးချခငးေၾကာင ဗလမားက လကစားေခ ဖကဆးရန ေတာငငမ သဃာေတာမားက ေတာငးဆရာမ

စတငAစျပကာ ျမနမာႏငင Aလယပငးတြင မြတဆလင ဆန႔ကငေရး Aၾကမးဖကမႈမား ျဖစပြားခပါသည။53 ေယဘယ

ျခငသးသပ ၾကညလငမ ျမနမာႏငငသား တရတႏင Aႏၵယႏြယဖြား မားသည ေကာငးစြာ ေရာေႏာ ေပါငးစညး ၿပးသား

ျဖစေသာေၾကာင ရခငျပညနယမ လမးေရး တငးမာ မႏင Aၾကမးဖကမ ကသ႕ AဆငမးAထ ျဖစပြားရန Aလား Aလာ

မရေပ။

51 The demonstrations against the opening of an OIC liaison office in Yangon, when some protesters referred to the need to “safeguard Buddhism”, are an example of this. See Section I.B and “Myanmar won’t allow OIC to open liaison office”, Associated Press, 15 October 2012. 52 See Robert Taylor, The State in Myanmar, 2009, p. 198. 53 See Human Rights Watch, “Crackdown on Burmese Muslims”, July 2002.


ျဖစႏငေခ ျခြငးခက တစခမာ ေျမာကပငးႏင မႏေလး ၿမ႕တြင လတတေလာ ေရာကရေနၾကေသာ တရတ ေရႊ႕ေျပာငး

ေနထငသမားႏင တငးမာႏငျခငးပင ျဖစသည။ ၿပးခေသာ ႏစေပါငး၂၀ တစေလာကလး တရတျပည Aေနာကေတာငပငး

မ တရတလမးမားသည စးပြားေရး AခြငAလမးမားက ရယရန ျမနမာႏငငသ႕ ဝငေရာကလာ ခ ၾကသည။ ၄ငးတ႕သည

တရတႏငင ဖကမ စးပြားေရး ကြနယကႏင ေခးေငြ ပပးမ ရရ ေသာေၾကာင ေဒသခ ျမနမာ စးပြားေရး လပငနးမားAေပၚ

Aသာစး ရသြားခၾကၿပး ရလာဒAျဖစ ျမနမာလပငနးမား ေနရာ ေပာကကနၾကသည။ ရရငးစြ ျမနမာျပညဖြား တရတ

AသငးAဝငးႏင ကြျပား ျခားနားေသာ လတတေလာ ေနာကေပါက တရတမားသည ျမနမာတ႔ႏင ေကာငးစြာ ေရာေႏာ

ေပါငးစညးမျခငး မရေသာေၾကာင တငးမာမမား ျဖစေပၚ လာႏငပါသည။ ယခငႏစေပါငးမားစြာ ေနထင ခၾကေသာ

ျမနမာျပညဖြား တရတမားက ႏငငသား AခြငAေရး AျပညAဝ မရဘ ယာယမတပတငမသာ ရရေသးေသာလညး

ေနာကေပါက တရတ ေရႊ႕ေျပာငးသမားကမ Aစးရ တာဝနရသ မားက လာဘထးကာ ႏငငသားစစစေရးကဒမား ရယ

ထားၾကသည။54 ဤAေျခ Aေနတြင တ႐တAစးရက ယခင ကတညးက စးရမ ပပနခေသာ လမးေရး Aဓကရဏး ျဖစပြား

ႏငသည Aႏရာယ AထငAရား ရေနသည။55 သ႕ေသာလညး လတတေလာတြင ယခငကထက ပမ တငးမာ လာသည

လကၡဏာမား မရဘ၊ တရတ AသငးAဝငးAေပၚ မေကနပမႈမား က ရခငျပညနယ မ Aဓကရဏး က Aာရ

ေျပာငးေပးလကပ ရပါသည။56

သ႔ေသာ ျမနမာႏငငသည ဤမႏင တညၿငမ ေAးခမး သြားလမမည မဟတေပ။ လမးေရး တငးမာမႈ မားက ခ႕ကား၍

ႏငငေရး Aျမတထတရန Aသးခႏငေၾကာငး ႏငင၏ Aတတ သမငးႏင ေဒသတြငး Aျခားႏငငမား၏ Aေတြ႔

Aႀကမားက ညႊနျပေနသည။ Aထးသျဖင ရခငျပညနယ Aဓကရဏး သည ပမ ကယျပန႕ေသာ ဗဒၶဘာသာ-မြတဆလင

ျပနာ Aျဖစ ေျပာငးလသြားမည တကယAႏရာယ ရေနၿပး၊ မြတဆလင လUးေရနညးေသာ Aျခား ေဒသမားသ႕

ကးစက သြားႏငသည AလားAလာ ရေနသည။ ဤAေျခAေနသည တညၿငမ ေAးခမးမႏင ျပျပငေျပာငးလမ Aေပၚ

Aလြန ဆးဝါးေသာ Aကးဆကမား ရလာႏငသည။

54 Crisis Group interview, Myanmar academic, Yangon, September 2012. 55 Crisis Group interview, Yangon, September 2012. 56 Crisis Group interviews, Mandalay, September 2012.


II မားမားစားစား ႏငငေရး တးတကေျပာငးလမ

သမၼတႏင လႊတေတာမားက ႏငငေရး ႏင စးပြားေရး ဆငရာ ကယကယျပန႔ျပန႔ ျပျပငေျပာငးလမ မားက တြနးAား

ေပးေန ၾကသည။ Aပခပေရးပငးႏင လႊတေတာAၾကား တငးမာ မမား ႀကးထြားလာျခငး၊ သမၼတ Uးသနးစနက ၄ငး၏

ေနရာက ခငမာေAာင လပေဆာင ေနျခငး၊ ေဒၚေAာငဆနးစၾကည သမ၏ ေနရာသစ၌ တြငကယ လာျခငး၊

AေနာကAပစ Aစးရမားက Aေရးယ ဒဏခတမႈ (Sanctions) မဝါဒမားေၾကာင ယခင ခပခြာခြာေနၾကရာမ ျပနလည

ထေတြ႕ ဆကဆလာျခငး တ႕ႏငAတ ႏငငေရး AခငးAကငး ပမ ရႈတေထြးလာသလ၊ Aထကမ ခမတ လကေသာ

ျပျပငေျပာငးလမႈ မားမာလညး ခင မာလာေနသည။

(က) ျပျပင ေျပာငးလေရး ျဖစစU ခငမာ Aားေကာငး

၂၀၁၂ စကတငဘာ ၂၇ ရက ကလသမဂၢ Aေထြေထြ ညလာခသ႔ မန႕ခြနး ေျပာၾကားရာတြင သမၼတ Uးသနးစန က

ဒမကေရစ ျပျပင ေျပာငးလေရး ဆကလက လပေဆာငမည ကတကဝတက ထပမ Aတညျပ ေျပာၾကားခသည။ သမၼတ၏

သဝဏလႊာ က ျပညသမား ၾကားသခြင ရရန Aတြက ယငးမန႕ခြနးက ႏငငပင ရပသႏင ေရဒယမ တက႐က

ထတလႊငေပးခၿပး၊ သမၼတ၏ စကားလး မားသည ႏငငတကာက စညးရးရန Aသးျပ ျခငးမသာ မဟတေၾကာငး

ရညညႊနးခသည။57

၄ငး AျပAမသည ျမနမာႏငငက ႏစေပါငးမားစြာ Aပခပ ခေသာ ယခငပစႏင လးဝကြျပား ျခားနားသည။ သမၼတက

သႏင သ႔Aစးရသည ျပညသတ႔Aတြက Aမႈ ထမးေနျခငး ျဖစေၾကာငး ရငးရငးလငးလငး ျပသခၿပး "ကၽြနေတာတ႕

ႏငငသမငးရ႕ Aခလ Aေရးႀကးတ Aခနမးမာ သမၼတAျဖစ ျပညသေတြAတြက ခကခက ခခ Aမႈထမး ရတာဟာ

ႀကးကယတ AခြငAလမးန႔ ဂဏယ စရာလ႕ ခစားမပါတယ"ဟေျပာၾကားခသည။ သမၼတက လကရ AေျပာငးAလ

မားသည သသာ ထငရားၿပး ေနာကျပနမဆတႏင ဟ၍လညးေကာငး၊ ႏငငသည Aာဏာရင Aပခပမႈစနစက ေနာကတြင

ခနထားခၿပး၊ သညးခညႏငး ေဆြးေႏြးေသာ ႏငငေရး ယUေကးမႈ Aသစက ပးေထာင ေနသည ဟ၍ လညးေကာငး

ေျပာၾကားသည။ စးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးမေၾကာင ဆငးရ၊ ခမးသာ ကြာဟ မသြားေစဖ႕ လAပသညဟလညး သမၼတက

Aေလးထား ေျပာဆသည။ ျမနမာႏငငသည “ႏငငသားတ႕၏ AခြငAေရးက ေလးစားေသာ၊ သဘာဝ ပတဝနးကငက

ထနးသမးေသာ၊ ႏငငတကာ Aလပသမား စႏနးမားက ေလးစားေသာ၊ စြမးAငက႑ ရငးႏး ျမပႏမႏင သယဇာတ

ထတယမနယပယတြင ပြငလငး ျမငသာမ ရေသာ ေနရာျဖစသည” ဟ သမၼတက ပေဖာ ေျပာၾကားခသည။

ေဒၚေAာငဆနးစၾကည ႏင ပတသက၍ Aလြန Aျပသေဘာ ေဆာငစြာ ေျပာၾကားမသညလညး သတ႕ ႏစUးၾကား

ဆကဆေရး ဆကလကေႏြးေထြးေနမညက ရညညႊနး သည။ သမက ႏဘယဆရငဟ Uးသနးစနက သးႏနး လကၿပး၊

Aေမရကန ခရးစUAတြငး သမ လကခရရ ခေသာ ကြနဂရက ေရႊတဆပႏင Aျခား ဆမားက ရညညႊနးကာ “ သမ၏

ဒမကေရစAေရး လႈပရားမႈမား က AသAမတ ျပသည Aေန ျဖင ဤႏငငတြင ရရေသာ ဂဏျပဆမားAတြက ခးကး

ဂဏယ ေၾကာငး” ေျပာၾကား ခသည။

57 The full text of the speech in English was published in New Light of Myanmar, 28 September 2012, p. 1.


သမၼတက တငးျပညတြင ၾကာရညခ ၿငမးခမးေရး ရရ ေရးက သ႕Aေနျဖင ထပတနးUးစားေပး သတမတ ထားေၾကာငးႏင

စစမနေသာ ဒမကေရစ တညေဆာကေရး Aတြက လကနကကင ပဋပကၡ Aားလး ရပစဖ႕ ေရးUးစြာ လAပေၾကာငး

Aေလးထား ရညညႊနး ေျပာဆသည။ Aပစရပ သေဘာတညမ မားႏင ယၾကညမ တညေဆာကေရး AစAစUမား၏

ေနာကတြင Aမးသား Aဆင ၿငမးခမးေရး ေစစပညႈႏငးမမား လကပါလာမည ဟလညး သမၼတက ကတေပးသည။

ကခငျပညနယ တြင ျဖစပြားေနေသာ ပဋပကၡက ေျဖရငးေရး Aတြက ဆကလက ေဆြးေႏြးညႏႈငးရန လAပေၾကာငး

ေျပာဆရာ တြင သမၼတက “ဒပဋပကၡမာ ဘယဘကကပ ျဖစေစ AသကAးAမ ဆးရႈးမ မနသမဟာ ႏငငAတြက

ဆးရႈးတာန႕ Aတတပါပ” ဟ ေျပာၾကားသည။

ရခငျပညနယတြင လမးေရး Aဓက႐ဏး ျဖစပြားမႈက ဝနခေသာ သမၼတက ကၽြနေတာတ႕ ႏငငမာ ေနထင တ

ျပညသေတြဟာ လမး၊ ဘာသာ၊ ကား/မ မခြျခားဘ ၿငမးခမးစြာ လျခစြာ ေနထငဖ႕ AခြငAေရး ရပါတယ ဟ Aာမခ

ေျပာဆသည။ ထ႕Aျပင AသငးAဝငး ႏစခ စလးထ ကယဆယေရး AကAညမား မမတတ ေရာကရေရး က လြယက

ေခာေမြ႕ေAာင Aစးရက ေဆာငရြက ေပးမည ျဖစၿပး၊ ရခငကစၥက ႏငငတကာ စႏႈနးမားႏင Aည ေျဖရငးႏငေAာင

Aစြမးကန လပေဆာင သြားမညဟ သမၼတက ထတေဖာ ေျပာၾကား ခသည။ သ႕ေသာလညး လကေတြ႔ AေျခAေန ႏင

လကရ Aမနတရားမား Aေပၚ ေရာငျပန ဟပႏငသည AတငးAတာက ေမးခြနး ထတစရာ ျဖစေနသည (Aထကမ

Aခနး (၂) တြင ၾကညပါ) Aထကပါ မန႕ခြနးသည ၂၀၁၁ မတလ ကမးသစၥာ ကနဆပြ မန႕ခြနးမ စတင၍ ဆကတက

ေျပာၾကား လာခေသာ Aဓက မန႕ခြနးမားထတြင ေနာကဆးျဖစၿပး၊ Aလမး ေဝးေသးေသာလညး ပမထငရားလာသည

ျပျပင ေျပာငးလေရး AစAစUက ချပထားကာ ယခင Aစးရ

လကထက မတ႔မထရေသာ AေၾကာငးAရာ Aခ႕က ပြငလငးစြာ ေဆြးေႏြးထားသည။

၂၀၁၂ ဒတယ ႏစဝက Aတြငး Aဓက တးတက ေျပာငးလ မႈမားတြင ေAာကပါတ႕ ပါဝငသည။

ဇလင ၃ ႏင စကတငဘာ ၁၇ တြင ႏငငေရး AကUးသား ခန႕မနးေျခ ၂၀ ႏင ၉၀ စ Aသးသး ပါဝငေသာ

ေနာကထပ လြတၿငမး ခမးသာခြင ႏစႀကမ ထပေပးသည။58 နာမည ႀကး ႏငငေရး AကUးသား Aားလး

လြတေျမာက ၿပးသားျဖစ၍ ကနရသမားမာ လသနညးျခငး (သ႔မဟတ) ႏငငေရး AကUး သား AဆငAတနး

ေသခာမ မရျခငး တ႔ေၾကာင AေရAတြက ခန႔မနးခက ကြလြမႈ ရသည။ ေဖာျပပါ လြတၿငမးခမးသာခြင မတငမ

ႏငငေရး AကUးသား ခန႔မနးေျခ ၂၀၀ မ ၃၀၀ ခန႕ ကနရေနသညဟ ယဆ ရၿပး၊ ၄ငးတ႔Aနကမ Aခ႕မာ

ရာဇဝတမ (သ႔မဟတ) Aၾကမးဖကမ စြခကမားျဖင ဖမးဆး ခရျခငး ျဖစသည။59 ဇလငႏင စကတငဘာ လြတၿငမး

ခမးသာခြင မား Aတြက လကကနAမ ရငးလငးျခငး လပငနး စUက လပေဆာငလက ရသညဟ Aစးရက

ေျပာၾကား ထားၿပး ျဖစသည။

58 See New Light of Myanmar, 3 July 2012, p. 16; and 18 September 2012, p. 16. 59 Crisis Group interviews, 88 Generation student leader, Yangon, March 2012; NLD Central Executive Committee member, Yangon, September 2012.


ဆႏၵျပပြ ကငးပရန ခြငျပမန႕ ေလာကလႊာ တငမ လပထးလပနညးမား၊ ျငငးပယရန Aေၾကာငး Aရငးမား၊

Aသနားချခငး လပထး လပနညးမားက ချပထားေသာ မၾကာေသးမ က ျပ႒ာနးခသည ၿငမးခမးစြာ စေဝးခြင၊

ဆႏၵျပခြင Uပေဒ Aတြက စညးမUးမား ခမတျခငး ျဖစသည။ ၄ငးစညးကမးမား က ျပညထေရး ဝနႀကးဌာနက

ေၾကညာခၿပး ရကပငး Aၾကာတြင လယသမား၂၀၀ေကာက

ေျမယာ သမးဆညးမႈ ကစၥႏင ပတသက၍ ရနကနၿမ႕တြင ဆႏၵျပခၾကရာ၊ ၁၉၆၂ Aာဏာ သမးမ ေနာကပငး

ထကသ႔တရားဝင ဆႏၵျပပြ ကငးပၿခငးမာ ပထမဆးAႀကမျဖစသည။60

ဇလငလ Aတြငး၌ ျမနမာ Aစးရက ေျမျမပမငး ဆငရာ ေAာတဝါ ညလာခ စညးမUးမားက လကနာရန

AျပငးAထန စUးစားေနေၾကာငး၊61 ထ႔Aျပင သယဇာတ ထတယမႈလပငနး ပြငလငး ျမငသာေရး AစAစU

Extractive Industries Transparency Initiative (EITI) သ႔ပးေပါငးရန ျပငဆင ေနေၾကာငး ထတျပနေၾကျငာခၿပး

၄ငး စညးကမးမားက AေကာငAထည ေဖာ ေဆာငရြကရန ကတျပခသည။62

ၾသဂတ ၇ရကတြင NLD ပါတေခါငးေဆာင ေဒၚေAာငဆနးစၾကညက Aသစဖြ႕စညးေသာ ျပညသ႔လႊတေတာ

တရားUပေဒ စးမးေရးႏင တညၿငမ ေAးခမးေရး ေကာမတ Uက႒Aျဖစ တာဝန ေပးAပခ သည။63

စစAပခပ ေရးက တစႏငငလး Aၾကြ ေတာလန ခၾကေသာ ၁၉၈၈ Aေရးေတာပ ရကစကစြာ ႏမႏငးခရျခငး

Aထမး Aမတ ၿဖစေသာ ႀသဂတလ ၈ရက မတငမတြင သမၼတ၏ ခြငျပခက Aရ မႏေလးၿမ႕သ႕ Aႀကးတနး

ဝနၾကးႏစUး သြားေရာက၍ ၈၈ မးဆက ေကာငးသား ေခါငးေဆာငမားႏင ေတြ႕ဆကာ ေနာကတစေန႔တြင

ကငးပမည AခမးAနား ကနကစရတAတြက Aလေငြ ေပးAပခၾကသည။64 Aရငႏစမားကမ Aေရး ေတာပ

AထမးAမတ လသရငၾကား Aခမး Aနား ကငးပရန မျဖစႏငခသည Aျပင ေျမေAာက လပရားမ စစUရာတြင

ပတသတ သမား မာလညး ဖမးဆးထနးသမးျခငး ခၾကရ သည။ ယခAစးရ၏ လပရပသည ျပနလည

သငျမတေရးက Uးတညေသာ Aေရးပါသည ေျခလမး ျဖစၿပး ၁၉၈၈ခႏစက ျဖစရပမားက တရားဝင AသAမတ

ျပေၾကာငး ထငဟပ ရညညႊနးသည။

ၾသဂတလ ၂၇ ရကတြငယခငက လဝငမႈ ၾကးၾကပ ေရးဆငရာ နာမညပက စာရငး သြငးထားသ ၆၀၀၀ ခန႔Aနကမ

သးပတစပခန႔ (ႏငငၿခားသားမားႏင ျပညပေရာက ျမနမာမား) ၏ Aမညမားက ပယဖကေပးလကေၾကာငး

ေၾကျငာခၿပး65 ပြငလငးၿမငသာမႈက ျပသသည Aေနၿဖင ပယဖက ေပးေသာ Aမညမားက သမၼတရး

၀ကဘစကတြင တငခသည။ ထေနာကပငး ရကမားတြင နာမညႀကး ျပညပ ေရာက ျမနမာေတာေတာမားမား 60 “Ministry enacts protest by-laws”, Myanmar Times, vol. 32, no. 635, 16-22 July 2012; and “Farmers hold first official protest in Rangoon”, Democratic Voice of Burma, 16 July 2012. 61 Remarks by the Myanmar foreign minister during a meeting with the Convention’s president, Prak Sokhonn of Cambodia, during the ASEAN foreign ministers meeting on 11 July in Phnom Penh. 62 “Myanmar reaffirms intention to implement the EITI”, press release, EITI International Secretariat, Oslo, 18 July 2012. 63 See New Light of Myanmar, 8 August 2012, p. 7. 64 “88 Gen marks anniversary in MDY”, Myanmar Times, vol. 32, no. 639, 13-19 August 2012. 65 See “Black-listed Myanmar citizens get green light”, New Light of Myanmar, 28 August 2012, p. 16.


Aမၿပန လာခၾကရာ မကကြယ ျပစဒဏခမတၿခငး ခထားရ သ ႏငငေရးသမား Uးေမာငေမာငႏင ေကာငးသား

တပမးေဟာငး မးသးဇြနတ႔ ပါဝငခသည။66 ယခကသ႔ နာမညေကာ တငးမာသ ျပညပေရာက ႏငငေရးသမားမား

Aမၿပနလာၾကျခငးသည Aစးရက ၄ငး၏ယခင ရနသမားက လကကမးရာတြင မည၍မညမ ခရးေရာက ေနသညက

AထငAရား ျပသ လကေသာ ေနာကထပ လကၡဏာ တစခ ပငျဖစသည။

ထ႕Aျပင မဒယာကလညး ထပမေျဖေလာ ေပးခသည။ ၾသဂတ ၂၀ တြင မဒယာ ဆငဆာက ဖကသမး ေၾကာငး Aစးရက

ေၾကညာခသည။67 ယခငကမ သတငး ဂာနယမား၊ AပတစU လစU စာေစာငမား၊ Aျခားပႏပ လပငနးမား

Aားလးတ႔သည စာေပဆငဆာဘတ Aဖြ႔သ႕ တငျပ၍ ၾကတင ခြငျပခက ယရန လAပသညAျပင ေဖၚျပ ခြငရေသာ

AေၾကာငးAရာမား Aေပၚတြင တငးၾကပစြာ ခပကင မႈက ရငဆငခ ၾကရသည။ (Aငတာနကတြင ႏငငေရး Aေၾကာငး

Aရာ ပတပငမႈ ကလညး ၂၀၁၁တြင ရပဆငး ေပးခသည။) Aစးရက ႏငငပင မဒယာက Aမးသားေရး ခယခက

ဖနတးျခငး၊ ဒမကေရစႏင AျခားAေရးႀကးေသာ လမႈ တနဖးမားက ပးေထာငၿခငး၊ AရညAေသြးမ ပညာေရးႏင သတငး

AစAစUမား ေဖၚျပျခငး၊ တငးရငးသားမားႏင Aျခား Aထးသတမတ Aပစမား၏ လAပခကမားက ျဖညဆညး ေပးျခငး

တ႔တြင AေထာကAကျပႏငမည လထ Aကးျပ ပစျဖစေAာင ေျပာငးလရန စစUေနသညဟ ေျပာၾကား ခသည။68

ႏငငပင သတငးစာ ေခါငႀကးပငး တြငလညး မလ Aပေသာ ဆငဆာဘတက ဖကသမးလကၿပျဖစၿပး လထက Aကးျပရန

တစခနက Aထးကနႏငငက ကမာၻ႔မသားစႏင ျပနလည ေပါငးစညး ရာတြင AေထာကAက ေပးရန ရညမနး မညဟ

Aာမခခက ေပးထားသည။69 ထငရားေသာ ေဒသတြငး မဒယာ တစခက “Aထးသၿဖင မဒယာက႑တြင ျမနမာ ႏငငကသ႕

AခနတAတြငး ယခလ ေၿပာငးလႏငေသာ Aာဆယ ႏငငမရေသး”ဟ ခးကးလကၿပး ျမနမာႏငငသည ေဒသတြငး

Aျခားႏငင မားထက ပမလြတလပေသာ မဒယာ ပတဝနးကငက မၾကာမAတြငး ရရသြားႏငဖြယ ရသညဟ

မတခကေပးခသည။70

(ခ) လႊတေတာႏငတငးမာမႈမား

ႏငငေရး Aသြငကးေၿပာငးမႈ စတငၿပး ေနာကပငးတြင လႊတေတာမားသည ၿပၿပငေၿပာငးလေရး ေသာခက ဗဟAၿဖစ၊

Aစးရ Aပခပေရးပငးက ထနးေကာငးသAျဖစ ေပၚထြက လာခသည။ ထ႕ေၾကာင သမၼတUးသနးစန ႏင ျပညသ႔

66 Other well-known exiles who returned include Naing Aung (also a former leader of the Student Army) and Aung Moe Zaw (exiled head of a student political party). See Min Zin, “The exiles return”, The Irrawaddy, 9 September 2012. Subsequently, communist party leader Kyaw Zaw and his family accepted an invitation to return home from exile in China. Kyaw Zaw was one of the legendary “30 Comrades”, who fought for the country’s independence under the leadership of Aung San; he passed away on 10 October 2012 at a hospital in southern China, before he had the chance to return. 67 See New Light of Myanmar, 21 August 2012, p. 7; see also “Myanmar removes controls on the media”, AFP, 21 August 2012. 68 The newly-appointed information minister, Aung Kyi, speaking at a public service media conference in Yangon in September 2012, which included participation from the exiled media. See “Perspective on forthcoming public service media-PSM”, New Light of Myanmar, 6 October 2012, p. 16. 69 “The New Light of Myanmar: Your newspaper”, New Light of Myanmar, 18 October 2012, p. 8. 70 Kavi Chongkittavorn, “Burma’s new media can shake-up ASEAN”, The Nation (Bangkok), 1 October 2012.


လႊတေတာ Uက႒ Uးေရႊမနးတ႔ Aၾကား တငးမာမႈ ရလာခန မားတြင Aျပငသ႔ သတငးမား ထြကလာသည။ သာဓက

တစခမာ - ၂၀၁၂ Aေစာပငးတြင Aရပဖက ဝနထမးလစာ ကစၥႏင ပတသက၍ Aျငငးပြားၾကျခငး ျဖစသည။71 ျဖစေတာင

ျဖစခ Aကးဆကမား ရလာႏငေသာ မၾကာေသးမက ျဖစခ ေသာ တစခမာ AေျခခUပေဒ ခရးႏင ပတသတေသာ ကစၥ

ျဖစသည။ ယငးသေဘာ ကြလြမႈသည သမၼတAား လႊတေတာ Aမတ Aခ႕က ျပစတငစြပစြရန ေဆြးေႏြးသည Aဆငထ

ေရာကခသည။

သမၼတAား ျပစတငစြပစြရန ေဆြးေႏြးမႈသည ျမနမာႏငင၏ ပါဝါဒငးနမစ Aသစက သသသာသာ ေျပာငး ပစလကျခငးပင

ျဖစသည။ သမၼတႏငAစးရAဖြ႕ဝငAမားစက ျပညခငၿဖးAမတမားထမ ေရြးခယခန႔ Aပခသည ၾကားမပင Aစးရႏင

လႊတေတာAၾကား ၿပငဆငမ ျဖစေပၚလကရသည။ ထ႕ေၾကာငျပညခငၿဖး ပါတက Aာဏာရ ပါတဟ သတမတ၍

မရေၾကာငး ထငရားသည။72 သာမာန AျငငးAခ မသာ ျဖစေသာ ကစၥႏင ပတသတၿပး AေျခAေန မား ဆးရြားသည

Aထ ၿဖစေစႏငေသာ သာမာနမဟတသည AေျခခUပေဒ စညးမUးတစခ (သမၼတက ျပစတငစြပစြျခငး)က လႊတေတာ

Aမတမားက ေဆြးေႏြး လၾကျခငးက ေထာကရႈပါက ျမနမာႏငငသည တညၿငမေသာ Aဖြ႕Aစညး မားျဖင ရငကကေသာ

ဒမကေရစ လပငနးစUက AေကာငAထည ေဖၚရန ခရးရည သြားရUးမညက ျပသေနသည။

ျဖစစU Aေသးစတမာ ေAာကပါAတငး ျဖစသည။ လႊတေတာက ဖြ႕စညး ေပးထားေသာ ေကာမတမား၊ ေကာမရင မား၏

AဆငAတနးႏင ပတသတသည ကစၥက သမၼတ ကယစား ေရ႕ေနခပက AေျခခUပေဒခရးသ႕ ၂၀၁၂ ေဖေဖာဝါရ ၂

ရကတြင တငသြငးခသည။ ကစၥမာ ယငး ေကာမတမား၊ ေကာမရငမားက AေျခခUပေဒတြင သးႏနး ထားသည စကား

ရပAတငး ျပညေထာငစ Aဆငဟ သတမတ၍ ရႏင သလားဟေသာ AေၾကာငးAရာ ျဖစသည။ ျပညေထာငစ

Aဆငသည Aစးရ၊ တရားရးခပ၊ Aေျခခ Uပေဒ ခရး၊ ၀နထမးေရြးခယ ေလကငေရးAဖြ႕၊ ေရြးေကာကပြ ေကာမရင

စသညတ႔ႏင AဆငAတနး တညသည။ ဤAဆင သည ၄ငးတ႕Aား ဝနၾကးမားက ဆငေခၚခြငႏင ေAာကAဆင

တာဝနရသမား မရႏငေသာ AေဆာငAေယာင ပစၥညးမား ရပငခြင ႏစမးစလးက ေပးစြမးမည ျဖစသည။ ၄ငးတ႔က

ထAဆငAတနး သတမတဖ႔ မသငဟ ေရ႕ေနခပက ေစာဒက တက တငျပၿခငး ျဖစသည။

၂၀၁၁ခႏစ ပထမAၾကမ လႊတေတာ AစညးAေဝးမ စ၍ ထAၿငငးပြားမႈ ပြဆလာခၿခငးၿဖစသည။ ဝနၾကး Aပစ

တစဖြ႔ႀကးက ၄ငးတ႕Aေနၿဖင သာမာနဟ ယဆထားေသာ ေမးခြနး မားက လႊတေတာေရ႕ေမာကတြင ေျဖဆရန Aခနမား

စြာ ေပးေနရၿခငးက သမၼတထ ေစာဒကတကခၾကသည။ ထေနာကပငး AစညးAေဝးမားတြင Aထကလႊတေတာႏင

ေAာကလႊတေတာ တ႔၌ ေမးခြနးမား ေျဖၾကားရန Aတြက ဒတယဝနၾကး မားကသာ Aစးရက ပမေစလႊတလာခသည။

Aျငငးပြားမႈ၏ Aဓက Aေၾကာငးရငးမာ လႊတေတာ ေကာမတမား၊ ေကာမရငမားသည ဝနႀကးမားက ဆငေခၚ ႏငသည

Aဆငရသလား ဟေသာ Aခကႏင ပတသတသည။ AစးရAဖြ႔ သည လႊတေတာ၏ Aာဏာပါဝါ Aေပၚ သသသာသာ

71 For a discussion, see Crisis Group Briefing, Reform in Myanmar, op. cit., Section V.A. 72 Indeed, the fact that under the constitution the president and his cabinet must resign their legislative seats upon taking up office, and suspend party-political activities during their terms, means that legally the majority party is not a ruling party.


မေကမနပ ျဖစခၿပး လကရ AေရAတြက သးဆယ ေကာေနေသာ လႊတေတာ ေကာမတမား ေရ႕ေမာက သ႔ လာရန

AခကAခ ရသညဟ ယဆခၾကသည။73

ျပညေထာငစ Aဆင Aဖြ႕Aစညး မား၏ Aဖြ႕ဝင မားႏင ေလာညေသာ AေဆာငAေယာင ကစၥသည လညး

Aျငငးပြားမ Aေပၚ AေတာAတန လႊမးမးမ ရခ႕သည။ ပထမAႀကမ AစညးAေဝး ကတညးကပင ေနျပညေတာတြင

ေပးထားေသာ တညးခေဆာငႏင Aျခား Aေဆာင Aေယာငမား၊ AဆငAတနး နမလြနးျခငးႏင ပတသတၿပး

လႊတေတာAမတမား စတAေႏာကAယက ျဖစခၾကသည။ ထ႔Aတြက ဘတဂက Aသးစရတမာ Aစးရ၏ ထနးခပမႈ

ေAာကတြင ရေနၿပး မမတ႔ AဆငAတနးက Aစးရက ေလးစားမ မရဟ လႊတေတာAမတမား စြမတသြားေAာင

ဖနးတးခသည။ ၄ငး မေကလညမ မားသည AေျခခUပေဒ ခရး Aေပၚ လႊတေတာေကာမတ AဆငAတနးကစၥႏင

ပတသတ၍ ေဒါသထြကမ ဒကရက ျမငေစခသည။74 မတလ ၂၈ရကတြင ခရးက ဆးၿဖတခက ခမတသည ပစကလညး

ျပနာက ပမ ဆးသြား ေစသည။75 လႊတေတာAမတ တစUး၏ AဆAရ ခရးသည Aထကလႊတေတာႏင

ေAာကလႊတေတာ ဒတယ Uက႒မားက ဆငေခၚ၍ ခရးေရ႕ေမာက မတတပရပခငးထားၿပး ဆးျဖတ ခကက ဖတၾကား

ခသညဟ သရရသည။ ကလားထင ေပးမထားဘ တရားခက ျပစဒဏခမတသည ပစၿဖင ျပမ ချခငးသည လးဝေလးစားမ

မရသည လကၡဏာဟ ယဆ ခၾကသည။76 လႊတေတာ ေကာမတမားသည ျပညေထာငစ Aဆင မဟတဟ

ေဖာျပထားေသာ ဆးျဖတခကတြင Aေျခခ Uပေဒခရးသည Aေရးၾကးေသာ Uပေဒ သာဓက Aခ႕က လစလ႐ႈသည

လကၡဏာျဖင ရႈပေထြးေသာ Uပေဒဆငရာ Aေၾကာငးျပခကမားက Aသးျပထားသည။

ထဆးျဖတခကေၾကာင လႊတေတာAမတမားသည ပါတစြ မထားၾကေတာဘ Aလြနေဒါသထြကခၾက သည။ ခရးသည

ယခကသ႕ဆးျဖတရန သမၼတ၏ ဖAားေပးျခငးက ခခရၿပး Aစးရက လႊတေတာက ဖႏပထားရန ကယကယ ျပန႔ျပန႔

ႀကးစားမ AစAစUတစရပ ျဖစသညဟေသာ ယဆမ ရခသည။ လႊတေတာAမတ Aေတာ မားမားက ခရးက ျပစတင

စြပစြေရး AလားAလာက စတင ေဆြးေႏြး လာခ ၾကသည။ ယငးသ႔ ျပစတငစြပစြမႈက ႀကတင ဟန႔တားရန ႀကးစားသည

ေAာကလႊတေတာ Uက႒ Uးေရႊမနးက လႊတေတာ AမတမားAား သမၼတႏင ညႏႈငး၍ Aေျဖရာဖ႔ ႀကးစားရန

တကတြနးခသည။77 သ႕ေသာ ေစစပညႏႈငးမႈ မားက AဆးAျဖတ မေပးႏင၍ ခရးက ျပစတငစြပစြေရး AစAစUက စတင

လပေဆာင လာၾကေသာ Aခါ ေAာကလႊတေတာ Uကဌက သမၼတထ စာေရးကာ ဤကစၥက ဟန႔တားရန Aတြက

73 Two other explanations have been mooted for the dispute. One is that this was a “tit-for-tat” move by the president after the legislature had earlier blocked a budget allocation for the Myanmar National Human Rights Commission, which the president had set up. The legislature’s grounds for doing so were that the commission could not be considered a “Union-level” body, as it had been established without the constitutionallymandated approval of the legislature. Sources who have detailed knowledge of the matter say, however, that for the legislators this was not a key factor. The other explanation is that this dispute was related to the allowances and facilities accorded to members of Union-level bodies (including official residence, government vehicles, personal staff and so on), but this does not appear to have been a key factor either. 74 Crisis Group interview, NLD elected representative, Yangon, September 2012; Crisis Group interview, senior government adviser, Yangon, September 2012. 75 “Constitutional Tribunal of the State delivers final verdicts”, New Light of Myanmar, 29 March 2012, p. 10. 76 Crisis Group interview, elected lower house representative, Yangon, September 2012. 77 See “Speaker requests patience of parliamentarian; row over Union level organization definition to be sent to president”, New Light of Myanmar, 15 August 2012, p. 16.


Aေျခခ Uပေဒခရး Aဖြ႕ဝငမား ႏတထြက ေပးရန တကတြနးေၾကာငး Aႀကျပ တငျပခသည။78 သ႔ေသာ သမၼတက

ျငငးဆနခၿပး ခရးAဖြ႕ဝငမားက ျပစတင စြပစြျခငးထက လႊတေတာ ေကာမတမား၏ Aဆငက ျပညေထာငစ Aဆင

သတမတရန Aတြက AေျခခUပေဒ ျပငဆငဖ႔ လပေဆာငျခငးက ပမသငေတာမည ဟ တ႔ျပန Aႀကျပ ခသည။79

သမၼတ၏ ျပနစာသည လႊတေတာAမတ မားစြားက ထပမေဒါသ ထြကေစခၿပး သမၼတAေနျဖင Aေျခခ Uပေဒ ခရးက

ဆကလက ကာကြယ ေပးေနပါက သမၼတ ကယတငက ျပစတင စြပစြရန စUးစားရ လမမညဟပင လႊတေတာAမတ

Aခ႕က ေၿပာဆ လာၾကသည။80 ထသ႔ လပေဆာငရန လႊတေတာတြင လေလာကေသာ ေထာကခမ ရသလား (သ႔မဟတ)

ထသ႔လပရန Aမနတကယ ဆႏၵရသလား မေသခာ ေသာလညး သမၼတAား ျပစတင စြပစြ ေရးကစၥက ပြငလငးစြာ

ေဆြးေႏြးမႈက လႊတေတာႏင AစးရAၾကား တငးမာမႈ Aတငး Aတာက ထငဟပ ျပသေနသည။

Aေျခခ UပေဒခရးAား ျပစတငစြပစြေရး AစAစUက လႊတေတာက ဆကလက လပေဆာငခၿပး ထသ႔ ေဆာငရြကရန

လေလာကေသာ ေထာကခမ ရရသြားေၾကာငး ထငရား လာေသာAခါ စကတငဘာ ၆ရကတြင ခရး Aဖြ႔ဝငAားလး ၾကတင

ႏႈတထြက သြားခၾကသည။81 ခရးAား ျပစတင စြပစြေရး ကစၥက တပမေတာသား AစAဖြ႕ လႊတေတာ Aမတမားက

ကန႔ကြက ခၾကေသာလညး၊ ျပညခငၿဖးပါတႏင NLDပါတ ႏစခစလးမ ေAာကလႊတေတာ Aမတမားက ေထာကခမ

ေပးခၾကသည။ ယခAခါ သမၼတက AေျခခUပေဒ ခရး Aဖြ႕သစက ထပမ ခန႔Aပရေတာမည ျဖစသည။ (ခရးAဖြ႕ဝင

ကးUးက ေAာကလႊြတေတာ၊ Aထက လႊတေတာႏင သမၼတတ႕က Aေရတြက ညတညမ ေရြးခယ ခန႔Aပရျခငး

ျဖစသည)

စညးရး လႈပရႈားမႈႏင နးးစပသမား Aတြကမ ၎ရလဒက လႊတေတာသည Aေၾကာမား ေလာလကၿပျဖစၿပး ပထမဆး

ေAာငပြက ရယခသည ဟေသာ Aေရးပါေသာ သာဓကက ထငဟပျပသည။82 သ႔ေသာလညး ေAာငပြ ရယသည

ပစေၾကာင ေမးစရာ Aေတာမားမား ေပၚထြက လာသည။ ပထမတစခမာ လႊတေတာသည ယငး၏ ေကာမတ မား၊

ေကာမရငမား ျပညေထာငစ AဆငAတနး ရရေရး ရညမနးခကက ေAာငျမငေAာင မညသ႔ လပေဆာငမလ ဆသည

Aခက မေသခာ ေသးျခငးျဖစသည။ ခရးAဖြ႕ဝငမား ႏတထြက သြားေသာလညး ဆးျဖတခကမာ ကနရတညၿမ

ေနေသာေၾကာင ဆးျဖတခကက မညသ႔ ျပနလနမလ ဆသည ကစၥ ရငးလငးသကြမ မရပါ။ ျပစတင စြပစြေရး AဆမခြစU

တပမေတာ AစAဖြ႔က ျပတျပတသားသား ကန႕ကြက ခေသာ ေၾကာင ၊ ယခလ Aခနမးတြင သမၼတ Aႀကျပသည

Aေျခခ Uပေဒ ျပငဆငေရး ကစၥကလညး ေဆာငရြက ႏငရန Aလား Aလာ မရပါ။ Aေျခခ Uပေဒ ျပငဆငမ မနသမသည

လAမား စ ၇၅ရာခငႏနး ေထာကခမ လAပေသာေၾကာင၊ Aနညးဆး Aားျဖင တပမေတာ လႊတေတာAမတ Aခ႕၏

ေထာကခမႈ ကလသည။

78 See “It is up to two agencies to choose whatever political line of struggle of their own volition as both are independent ones formed in line with the constitution”, New Light of Myanmar, 21 August 2012, p. 1. 79 Ibid. 80 Crisis Group interview, lower house elected representative, Yangon, September 2012. 81 “Resignations of chairman and members of Constitutional Tribunal of the Union allowed”, Myanmar President Office Order No. 29/2012, 6 September 2012. 82 Crisis Group interview, Yangon, September 2012.


ဒတယ တစခကမာ ယခကစၥႏင ပါတသက၍ လႊတေတာ Aတြငးရ တပမေတာသား ကယစားလယ AစAဖြ႔၏

ရပတညမသည တပမေတာႏင ျပညခငျဖးပါတ Aကးစးပြားမား စတဝငစားဖြယ ကြာဟေနမႈက ျပသေနျခငး ျဖစသည။

တပမေတာသည ယငး၏ပါဝါAားက သမၼတဖကမ ရပတညျပျခငးျဖင ပါတနငငေရးထက ႏငင တညျငမေရးAေပၚ

စးရမပပန ေနေသးေၾကာငး ျပသခသည။ ထ႔ျပင ကာကြယေရး Uးစးခပ ဒတယ ဗလခပ မးၾကး မငးေAာငလငကလညး

စစတပ၏ ႏငငေရးသစၥာခမႈက ၎၏ယခင စစဖကဆငရာ Aထကပဂၢလေဟာငး ေAာကလႊတေတာ UကဌUးေရႊမနးထမ

သမၼတ Uးသနးစန ဆသ႔ ေျပာငးလကသည လကၡဏာ ရသည။83

တတယ Aခကမာ ခရးက ျပစတငစြပစြေရး AစAစUသည ျပညခငၿဖး ပါတႀကးစးေသာ လႊတေတာ၏ ပါဝါႀကးမားမႈက

ရငးရငးလငးလငး ျပသသည သေဘာေဆာင ေနျခငး ျဖစသည။ လႊတေတာ Aမတေနရာ ထကဝကေကာ ရထားၿပး

ျဖစေသာ ျပညခငၿဖး ပါတသည လႊတေတာ ႏစရပလးတြင Aမားစ သးပႏစပ ေထာကခမႈ ရရရနAတြက တပမေတာ

AစAဖြ႕မ ျဖစေစ၊ (သ႔မဟတ) ခရးကစၥတြငကသ႔ Aျခားပါတမ ျဖစေစ ေနာကထပ ၁၀ရာခငႏနး ေထာကခမႈ ရယႏငမည

ဆပါက မညသည Aစးရ တာဝနရသကမဆ ျပစတင စြပစြမႈ ျပလပႏငစြမး ရမညျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင Aစးရ Aပခပေရး

ပငးက ထပမဖAားေပးရန Aတြက ျပစတင စြပစြမႈက Aသးျပ ၿခမးေျခာကမည AလားAလာရ ေနပါသည။

၂၀၁၂ ေAာကတဘာတြင ျပညခငျဖးပါတက ပထမAၾကမ ပါတညလာခက ကငးပကာ Uးသနးစနက Uက႒ Aျဖစ

ျပနလညေရြးခယခသည။ AေျခခUပေဒAရ သမၼတ သကတမး Aတြငး ပါတနငငေရး လပေဆာငျခငး မျပရန တားျမစ

ထားေသာေၾကာင ပါတ၏ ဒတယ Uက႒ျဖစသ ေAာကလႊတေတာUက႒ Uးေရႊမနးက ပါတ၏ ယာယ Uက႒ Aျဖစ

တာဝနယ မညျဖစသည။84 ျပညခငၿဖးပါတ Aေနျဖင ယခင Aစးရေဟာငး ႏင AဆကAသြယ ျဖတရာတြင ရငဆင ရမည

စနေခၚမႈ ႀကးမားျခငးက AသAမတျပ ဝနခသည Aေနျဖင မမတ႔ပါတက ျပညသ႕ပါတ ျဖစလာေစရန ပမ ဒမကေရစ

ျပညဝေသာ Aဖြ႕Aစညး ျဖစလာေAာင ျပနလည ပသြငးမညဟ ပါတဝင ကယစားလယ မားက ေျပာၾကား ခသည။85

Uးေရႊမနး၏ မဟာမတျဖစသ Uးေမာငေမာငသမးမာ Aာဏာ ပါဝါရေသာ Aေထြေထြ Aတြငးေရးမး ေနရာက ရရ

သြားသည။ ရနကန ၿမ႕ေတာဝနေဟာငး UးေAာငသနးလငး AပါAဝင ပမျငငးပြားစရာ ေကာငးသ ပါတဝငAခ႕မာ

ေဘးသ႔ ေရာကသြားၾကသည။ ပါတ၏ ေဒသဆငရာ ဖြ႕စညးပမားက ေျပာငးလျပငဆင ခၾကသည။86

(ဂ) သမၼတ၏ Aာဏာစစညးမႈ

ဇလင၁ရကတြင ဒတယသမၼတ UးတငေAာငျမငUး၏ ႏတထြကလႊာက သမၼတက လကခ ခသည။87 ၾသဂတလ

၁၅ရကတြင ေရတပUးစးခပ ဒတယ ဗလခပႀကး Uာဏထြနးက ဒတယ သမၼတ(၂) Aျဖစ တငေျမာက လကၾကသည။

(ဒတယ သမၼတ ေနာကတစUးျဖစသ ေဒါကတာစငးေမာကခမးမာမ UးတငေAာငျမငUး ႏတထြကျပး ေနာကတြင

83 Both constitutionally, and de facto, the commander-in-chief has substantial power and largely independent authority over most military matters. 84 “I’m running USDP, says U Shwe Mann”, Myanmar Times, 22 October 2012. 85 Ibid. 86 Crisis Group interview, Western political analyst, Yangon, October 2012. 87 For a detailed discussion, see Crisis Group Report, Myanmar: The Politics of Economic Reform, op. cit.


ဒတယသမၼတ (၁) Aျဖစ တာဝန ယလကသည) AေျခခUပေဒAရ ဒတယ သမၼတ တစUးက ေရြးခယခြငရသ တပမေတာ

ကာကြယေရး Uးစးခပ ဒတယ ဗလခပမႈးႀကး မငးေAာငလငက UးUာဏထြနးက ေရြးခယချခငး ျဖစသည။

UးUာဏထြနးသည ဒတယသမၼတ Aျဖစ တာဝနယသညႏင တျပငနက Aေျခခ UပေဒစညးကမးAရ စစဖကရာထးက

စြန႔လႊတ ခသည။ UးUာဏထြနးသည ႏငငေရး AလယAလတ သေဘာထား ရသAျဖစ လသမားသည။

ဒတယ သမၼတသစ ခန႔Aပျပးေနာက ၂၀၁၂ ၾသဂတလကနႏင စကတငဘာ လဆနးပငးတြင သမၼတ Uးသနးစနက

၎Aာဏာ ရၿပးေနာကပငး ပထမဆးAႀကမ AစးရAဖြ႕ ရာထး AေျပာငးAလက ျပလပခသည။ ေနာကျပန ဆြလသ၊

လပရညကငရည မရသမားAျဖစ ရႈျမငခရသ ဝနၾကး Aခ႕ ေဘးစညးသ႔ေရာကသြားၾကသည။ ျပနၾကားေရးဝနၾကး

Uးေကာဆနးမာ ၾသဇာမရေသာ သမဝါယမ ဝနႀကးဌာနသ႕ ေရြ႕သြားျပး၊ ျပျပငေျပာငးလေရး သမားAျဖစ သတမတခရသ

UးေAာငၾကညက ၎ေနရာက Aစားထး တာဝနယသည။ နငငတကာ Aေတြ႕ Aၾကရ စးပြားေရး ပညာရင တစUးျဖစျပး

သမၼတ၏ ယခငစးပြားေရး AၾကေပးAျဖစ တာဝနယခသ ေဒါကတာဝငစတနဆကေAာငက Aမးသား စမကနးႏင

စးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးမ ဝနႀကးဌာန ဒတယဝနႀကး Aျဖစ ခန႔Aပ ခသည။ စစေပါငးAားျဖင ဝနၾကး(၂၀)Uးက ေနရာ

AေျပာငးAလ လပချပး၊ ႏစUး ႏတထြက သြားကာ ဒတယဝနၾကး ၂၀က ခန႕Aပခသည။88 လမႈဝနထမး ဝနႀကးသစ

ျဖစလာသ ေဒါကတာျမတျမတAနးခငမာ ပထမUးဆး Aစးရ Aဖြ႕ဝင Aမးသမး ဝနႀကးAျဖစ မတတမး ဝငသြားသည။

ေနာကထပ Aမးသမး ဒတယဝနႀကး (၄)Uးကလညး ခန႔Aပခသည။ Aစးရ Aဖြ႔တြငလညး ပညာရငႏင တကကႏကရက

AေရAတြက တးပြားလာသည။ သ႔ေသာလညး တငးရငးသား လမး AသငးAဝငးႏင သကဆငသ AစးရAဖြ႕ဝင

မရေသးဟ တငးရငးသားပါတ ကယစားလယ မားက ေထာကျပ ေျပာဆထားသည။89 (လကရ Aစးရ Aဖြ႔ဝင စာရငးက

Appendix B တြင ေဖၚျပ ေပးထားသည) A သသာဆး A ေရးပါေသာ ေျပာငးလမႈမာ သမၼတရးတြင ဝနၾကးသစ ၄Uး

ခန႔A ပမႈႏငA တ တကယ စပါ ကကဘနကက ဖြ႕စညးလကျခငးပငျဖစသည။

Uးစးသနး။ ။ သမၼတ၏ ေသာခကA ၾကေပးႏင ယခင စကမႈ ဝနႀကးေဟာငး ျဖစျပး၊ UးေA ာငမငး ကသ႕ပင ျပျပငေျပာငး

လေရး လပငနးစU၏ ဗသကာ တစUးျဖစသည။ ၎သည ႏငငတကာ ဆကဆမႈ၊ စးပြားေရး ဖြျဖးမႈ၊ ကနသြယ ေရးႏင

ရငးႏးျမပႏမႈ မားႏင ပတသက၍ လပပငခြင ရသ ျဖစသည။ (၎သညၾသဇာႀကးေသာ ျမနမာႏငင ရငးႏးျမပႏမႈ ေကာမရင

က ဆကလကUးေဆာင လကရသည) UးေA ာငမငး။။ ျပျပင ေျပာငးလေရးႏင ပါတသက၍ သမၼတႏင ရငးႏးေသာ

ေနာကထပ A ၾကေပး တစUးျဖစသ ယခင ရထား ပ႔ေဆာငေရး ဝနႀကးသည ျငမးခမးေရး လပငနး စU၏ ဗသကာျဖစသည။

၎တာဝန ယရေသာ က႑မားမာ ျပညတြငး ေရးရာ၊ A မးသား လျခေရး၊ ျငမးခမးေရး လပငနး စUႏင A စးရ

မဟတေသာ A ဖြ႕A စညး NGO မား ျဖစသည။

88 See President Office Order Nos. 21/2012 and 22/2012 (27 August), 23/2012 and 25/2012 (28 August), 27/2012 (29 August), 28/2012 (31 August), 30/2012 and 32/2012 (7 September), all reproduced in the New Light of Myanmar on the day following their issuance. 89 Crisis Group interview, head of a local NGO, Yangon, September 2012; and “Minorities still neglected, say ethnic MPs”, The Irrawaddy, 4 October 2012. See Appendix B for a list of current members of the cabinet.


Uးတငႏငသနး။ ။ ယခင A မးသား စမကနးႏင စးပြားေရး ဖြ႔ၿဖးမ ဝနႀကးသည ယခA ခါ ျပျပင ေျပာငးလေရး မဟာဗဟာ

ညႏငးေရး၊ A လရင ညႏငးေရး၊ (Uးစးသနးႏင တငပင၍) ဘတဂကႏင ဘ႑ာေရးဆငရာ ညႏငးေရး တ႔A တြက တာဝန

ယရသ ျဖစသည။

Uးလထြနး။။ယခင ဘ႑ာA ခြန ဝနႀကးသည ယခA ခါ ဗဟ Uးစးစနစ ေလာချခငး၊ တငးေဒသႀကးႏင ျပညနယ ဘတဂက

A သး စရတမား ညႏႈငးျခငး တ႔က တာဝန ယရသည။90

သမၼတရးတြင A မနတကယ A ာဏာရသမားမာ Uးစးသနးႏင UးေA ာငမငးတ႔ျဖစျပး A စးရ၏ ကယျပန႔ ေသာ လပငနး

ေဆာငတာ A ားလးA ေပၚ လပပငခြင A ာဏာ A ပႏငးျခငး ခရသမား ျဖစသည။ A ဆပါ စပါဝနၾကး မားသည ရာထး

A မညမလြ၍ ဒတယ သမၼတမားႏင A လား သ႑ာန တသညဟ A ၾကးတနးA စးရ A ၾကေပး တစUးက သးသပ သည။91

A မးသား ကာကြယေရးႏင လျခေရးေကာငစ၊ ဘ႑ာေရး ေကာမရငတ႔တြင A ဖြ႕ဝငA ျဖစ ပါဝငသညမလြ၍ A ခမးA နား

ဆငရာ ေနရာရမႈသာ ရၾကေသာ ဒတယ သမၼတ ႏစUးထက A ဆပါ ဝနႀကးမားက သသသာသာ A ာဏာ ပရသည။

ထ႕ကသ႕ စပါဝနၾကးမား ခန႕A ပရျခငး၏ A ေၾကာငး A ရငးမာ ရငးေနပါသည။ သမၼတ Uးသနးစနသည ၎A ား

ေရ႕လမးခရးA တြက A ၾကUာဏ ေပးရနႏင ျပျပင ေျပာငးလေရး A စA စUမားက ေA ာငျမငစြာ A ေကာငA ထည

ေဖၚနငေစရန A တြက ေျပာငးလေရး လပငနးစUတြင A စြမး A စရသ၊ ယၾကညရသ၊ A ခနေကာ၊ လေကာ၊ ပေA ာ

ေပးဆပမည သမားက လA ပေနသည။ ဤA ေနA ထား သည A ာဏာရင A စးရေဟာငးထမ A ေမြဆကခ ခရေသာ

ကကဘနကႏင A စးရ ဗရကေရစ ယႏရားေၾကာင ရငဆင ေနရေသာ A ဓက စနေခၚမႈပင ျဖစသည။ သမၼတသည သ၏

ျပျပငေျပာငးလေရး A စA စUA တြက ဝနၾကးမားထမ A ျပည A ဝ A ားေပး ေထာကခမႈက ေမာလင ထားသညဟေသာ

A ခကက ယခ A စးရ A ဖြ႕ ရာထးေနရာ A ေျပာငးA လ လပမႈက ခငခငမာမာ ျပသေနသည။

A စးရA ဖြ႔ ရာထးေနရာ A ေျပာငးA လ လပျခငး သည သမၼတ၏ လပပငခြင A ာဏာက ခငမာေစျပး၊ ျပျပင ေျပာငးလေရး

A တြက A သစထပမ လႈေဆာေပးသည။ ထ႔ A ျပင စပါကကဘနကက ဖနတးျခငးကလညး သမၼတသည A စးရ A ဖြ႕ဝင

ဝနၾကးမားႏင ယငးတ႕၏ ဝနၾကးဌာနမားက A လပ တာဝနေပးရန ယၾကညစတခမႈ A ျပညA ဝ မရျခငးက ပမ

ထငရားသြားေစသည။ A စးရရာထး ေနရာ A ေျပာငးA လ သည ဝနၾကးမား၏ A စြမးA စထက သမၼတA ား သစၥာခမႈႏင

မားစြာပ၍ ပတသကဖြယ ရသညဟလညး ေစာငၾကည ေလလာ သ A ခ႕က မတခကေပးသည။92

ထ႕႔A ျပင စပါကကဘနက ဖနတးမႈသညလညး A စးရႏင လႊတေတာA ၾကားမ တငးမာမႈမားက ထငဟပ ေနသည။

Uးသနးစနသည ယၾကညရေသာ ဝနၾကးမားက A တြငး စညးသ႔ ေခၚယကာ A ေျခခUပေဒက A ပႏငး ထားျခငး မရေသာ

လႊတေတာA တညျပခက မလေသာ ကယျပန႔သည A ာဏာ ေပးA ပထားျခငးျဖင သမၼတ A ာဏာစက တစမးက ဖနတး

90 The two pre-existing ministers in the president’s office, Thein Nyunt and Soe Maung, remain in their positions, performing largely administrative functions. 91 Crisis Group interview, Yangon, September 2012. 92 Crisis Group interview, well-connected religious leader, Yangon, September 2012.


ေနသညဟ ဆႏငသည။93 ဌာနဆငရာ ဖြ႕စညးပတြင မပါဝငေသာ A စးရ A ၾကေပး A ခ႕၏ ပါဝါရေသာ က႑ႏင

ပတသက၍လညး A လားတပင ဆႏငသည။ ေလာေလာ ဆယတြင သမၼတႏင စပါဝနၾကးမား၏ ျပျပငေျပာငးလေရး

A စြမးသတ မားေၾကာင လကရ A ေနA ထားတြင ထသ႔ ဖနတးျခငးက လA ပသည (သ႔) နားလညေပးႏငစရာ ရသညဟ

သတမတ ႏငသညတငေA ာင A နာဂါတ ကာလတြငမ ျမနမာ ႏငင၏ A ကးစးပြား A တြက လA ပႏငဖြယ မရေပ။

A ာဏာရင A ပစးမႈ သမငးေၾကာငး ရညလားခေသာ ျမနမာႏငင A တြက ထကသ႔ သမၼတရးတြင A ာဏာႀကးမားစြာ

စစညးသည သာဓကက စတင ဖနတးျခငးသည လလား A ပေသာ A ရာတစခ မဟတပါ။

(ဃ) ေဒၚေA ာငဆနးစၾကည၏ ႏငငေရးေနရာ ေပၚေပါကလာျခငး

ေဒၚေA ာငဆနးစၾကညသည စစA ပခပေရး ဆန႔ကင လႈပရားမႈ ေခါငးေဆာင A ျဖစမ A တကA ခ ႏငငေရးသမား ႏင

လႊတေတာ A မတA ျဖစသ႔ ခကခကခခ A သြငေျပာငးမႈက ျပလပခသညA လာက သမ၏ ခUးကပပ နညးလမးက

ဆကလက A ေခာကငလက ရသည။ ၂၀၁၁ ၾသဂတလက ေနျပညေတာတြင သမၼတ Uးသနးစနႏင ေတြ႔ဆ ျခငးသည

သမ၏ ထငရားေသာ ဆးျဖစခကျဖစခၿပး၊ မေရး မေႏာငးပင သမၼတက တကယ A ျပသေဘာ ေဆာငေသာ ေျပာငးလမႈက

ဆႏၵရေၾကာငး ေၾကျငာခၿပး ထ႔A တြက သမၼတ၏ ျပျပင ေျပာငးလေရး A စA စUမား A ေပၚ ျပညတြငးျပညပက ယၾကည

စတခလာျခငးက ရရခသည။94 NLDA ဖြ႔A ား ပါတ မတပတငျခငး၊ ၂၀၁၂ E ၿပလတြင ၾကားျဖတေရြးေကာကပြ ဝငေစျခငး၊

ျပညခငၿဖးပါတ ႀကးစးထားေသာ လႊတေတာတြင ေနရာ ယေစျခငးတ႔ျဖင တရားဝင ႏငငေရး လပငနးစUထသ႔ ဆြယခေသာ

သမ၏ ဆးျဖတခကသည မဆႏၵရငမား A ားလး A ၾကား လႀကက မမားေသာ ခကခသည ႏငငေရး ေရြးခယမႈ မားက

ျပလပမည သမ၏ လလားမႈ ဆႏၵက ျပသေနသည။

A ခ႕ကမ ကခငျပညနယ ပဋပကၡႏင ရခငျပညနယ A ဓကရဏး ကသ႔ေသာ A ျငငးပြားဖြယ ကစၥရပမား A ေပၚ သမ၏

ႏငငေရး ရပတညမႈက ေမးခြနးထတခၾကၿပး၊ လ႔A ခြင A ေရး ခးေဖာကမႈ မားက ျပတျပတသားသား ဆန႔ကင ရပတညရန

ပကကြကခသညဟ ေျပာဆၾကသည။95 ထ႔A ျပင A လပA ကင ဖနတးႏငေသာ ႏငငျခား တက႐က ရငးႏး ျမပႏမႈမားက

A ားေပးခသည သမၼတ Uးသနးစန၏ တကတြနး မႈႏင ဆန႔ကင ကြလြစြာ ႏငင၌ ရငးႏးျမပႏရန A လားA လာ ရသမားA ား

သတေပးသည စကားလးမားက ၂၀၁၂ ေမလ ဘနေကာက ကမာၻ႔စးပြားေရး ဖရမႏင ဇြနလ Uေရာပ ခရးစUတြင ေျပာၾကား

ချခငးA ေပၚ ျပစတင ေဝဖနျခငး ခခရသည။96 သမၼတ၏ ႏငငျခား ခရးစUမားႏင တခါတရ တကဆင ခေသာ သမ၏

ပငလယရပျခား ခရးစUမားက သမၼတ A ေပၚ လစတဝငစားမႈ နညးေA ာင လပရာ ေရာကခၿပး၊ A စးရ A ဖြ႔ လကေဟာငး

ႀကးမားႏင တငးမာမႈက ဖနတး သလ ျဖစခသည။

93 Crisis Group interview, Myanmar political analyst, Yangon, September 2012. The term “imperial presidency” is used to describe the strengthening of the modern presidency in the U.S., particularly under presidents Nixon and Reagan. 94 For a detailed discussion, see Crisis Group Asia Briefing N°127, Myanmar: Major Reform Underway, 22 September 2011, Section II.A. 95 See, for example, Alex Spillius, “Aung San Suu Kyi facing backlash for silence on abuses”, The Telegraph (London), 26 July 2012; and Andrew R.C. Marshall, “Suu Kyi’s perilous pivot from icon to party boss”, Reuters, 4 October 2012. 96 See, for example, Vikram Nehru, “Aung San Suu Kyi must transition too”, The Wall Street Journal, 20 June 2012.


သမ၏ ၂၀၁၂ စကတငဘာ A ေမရကနျပညေထာငစ ခရးတြငမ ၎စးရမစရာ ကစၥA ခ႕က သကသာ ေလာပါး ေစခသည။

ေျပာငးလ ေနေသာ ႏငငေရး A မနတရား မားက A သA မတ ျပသည A ေနျဖင ယခင ေလနဓါးထစ စြမတ ယမႈမားက

သသသာသာ ေလာတငး ညႏႈငးေပးရန လလ လားလား ရျခငးက ၎ခရးစUက ျပသခသည။ A ဆပါ ခရးစUတြင A ေရးယ

ဒဏခတမႈ sanctions မားရတသမးေရး A တြက ခငမာစြာ ေတာငးဆမႈက လသရငၾကားထတေဖၚ ေျပာၾကား ခရာ၊

ယငးကစၥ A တြက သမ၏ ရငးလငးတကေသာ ေတာငးဆမႈက ပထမဆး A ႀကမ ျပလပချခငး ျဖစသည။ ႏငငျခားေရး

ဝနႀကး ဟလာရကလငတနႏင သမၼတ Uးသနးစန တ႔ နယးေယာကၿမ႕တြင ေတြ႔ဆ ေဆြးေႏြး ၿပးေနာက ေၾကျငာ ခေသာ

A ေမရကန A ေရးယ တားျမစခက sanctions မား ေျဖေလာမႈ A စA စU A တြက ကြနဂရက လႊတေတာ ေထာကခမႈ

ရရေA ာင ေဒၚေA ာငဆနးစၾကည၏ ေတာငးဆမႈ က A ေထာကA က ျပခသည။97

ေဒၚေA ာငဆနးစၾကညႏင သမၼတ Uးသနးစန တ႔A ၾကား A ျမတမး ေဖၚေရြပငာမႈ ရေသာ ဆကဆမႈ မားသည

လတတေလာ သတငးပတမား A တြငး ထပမ ေႏြးေထြးလာပ ရသည။ စတတ A ႀကမ လႊတေတာ A စညး A ေဝး

ကငးပခန ကာလA တြငး ၾသဂတလ ၁၂ ႏင၂၂ ရကမား တြင ေနျပညေတာ၌ ၎တ႔ ႏစႀကမ ေတြ႔ဆခ ၾကသည။

၎ေတြ႔ဆမႈ မား၏ A ေသးစတ A ခကA လက မားကမႈ ထတျပနျခငး မျပပါ။ စကတငဘာ ၂၅တြငလညး

နယးေယာကၿမ႕ ကလသမဂၢ A ေထြေထြ ညလာခ A ဝနးA ဝငး တြင ၎တ႔ႏစUး ေတြ႔ဆခၾကသည။ သမၼတ၏

A စA စUႏင ပတသက၍ ယငးသ႔ ေတြ႔ဆမႈ ျပလပချခငး ျဖစၿပး ျမနမာႏငငပင မဒယာတြင မကႏာဖး သတငးA ျဖစ

ေဖၚျပခ သည။98

ေဒၚေA ာငဆနးစၾကညက A ေမရကန ကြနဂရက ေရႊတဆပ လကခယၿပး ေကးဇးတငစကား ေျပာၾကားရာတြင သမၼတက

A သA မတျပ ခးကးကာ ေA ာကပါတငး ေျပာၾကား ခသည။

“ၿငမးခမးျခငးန႔ ဖြ႔ၿဖးျခငးက ေပးစြမးႏငၿပး၊ တရား Uပေဒ စးမးမႈက ကာကြယေပးတ A ေျခခ လ႔A ခြငA ေရး ေတြက

ပငနကA တြငး ေနထငသA ားလး ရရေစမယ ႏငငက တညေဆာကေနတ ကၽြနမတ႔ရ႕ လပငနးတာဝနဟာ သမၼတ

Uးသနးစန စတင လပေဆာငခတ ျပျပငေျပာငးလေရး A စA စU ေတြေၾကာင ျပလပႏငခတာ ျဖစပါတယ။ ေခတမ

ကမာၻႀကးမာ ကၽြနမတ႔ရ႕ A လားA လာေတြ ျပညဝဖ႔၊ ကၽြနမတ႔ရ႕ A ခြငA ေရး ျပညဝတ ေနရာက ရဖ႔A တြက ကၽြနမတ႔

လပႏငစြမး ရေစမယ ဒမကေရစ တနဘးေတြက ကၽြနမတ႔ရ႕ သမၼတရယ၊ သကတမးႏေပမယ ျမနျမနဆနဆန ရငကက

ေနတ ကၽြနမတ႔ရ႕ လႊတေတာရယ၊ ကၽြနမတ႔ရ႕ ျပညသလထ တစရပလးရယ A ားလး တာဝနယ A ာမခရမာပါ”99

A ေမရကနျပညေထာငစသ႔ ေရာကရေနၿပး ဆလကခ ရယမႈ A ခမးA နားသ႔ တကေရာကခသ ဝနႀကး UးေA ာငမငး

ကလညး သမက ခးကးစကား ဆခသည။ သမက “ဒA ခမးA နားမာ ကၽြနမတ႔ႏငငရ႕ ၿငမးခမေရး ေဆြးေႏြးပြေတြက

Uးေဆာငေနတ ဝနႀကးUးေA ာငမငး တကေရာကတA တြက ကၽြနမ A ထးသျဖင A ားတကမပါတယ။ ဒမာသရေနတာဟာ

ျပျပငေျပာငးလေရး န႔ ျပနလညသငျမတေရးA နာဂါတ ကာလမာ ကၽြနမရ႕ ကၾကမၼာ က A ားျဖညခငမာ ေစပါတယ”ဟ

97 See Hillary Clinton, “Remarks with Burmese President Thein Sein before their meeting”, New York, 26 September 2012. 98 See “President Thein Sein in New York”, New Light of Myanmar, 27 September 2012, p. 1. 99 Aung San Suu Kyi, Congressional Gold Medal Acceptance Address, U.S. Capitol, Washington DC, 19 September 2012.


ထတေဖၚေျပာဆသည။100 ၎ဆလကခယမႈ A ခမးA နားက ျမနမာႏငငပငမဒယာ တြင ထငထငရားရား

ေဖၚျပေပးခသည။101 ေနာကတစပတ ကလသမဂၢ A ေထြေထြညလာခတြင မန႔ခြနးေျပာၾကားရာ၌ သမၼတ Uးသနးစနက သမ

ဆလကခရရျခငးA တြက ဂဏယေၾကာငးထည သြငးေျပာဆခသည။ (A ထကမ A ခနး ၂.၁ တြင ၾကညပါ၊)

ေဒၚေA ာငဆနးစၾကည ၂၀၁၂ E ၿပလတြင လႊတေတာ A မတA ျဖစ ေရြးေကာကခရၿပး ေနာကပငး ေA ာကလႊတေတာ

Uက႒ Uးေရႊမနးႏငလညး ေကာငးမြနေသာ လပငနး ဆကဆ ေရးက တညေဆာကခသည။ လႊတေတာ ကစၥရပမားက

ေဆြးေႏြးရန A တြက ၎တ႔ ပမနေတြ႔ဆေလရသည။ ထသ႔ သမႏင လႊတေတာ Uက႒၏ ရငးႏးေသာ ဆကဆေရးသည

သမA ား သမၼတ ႏင A ႀကးတနး ဝနႀကးမားက ပမ ရငးႏးေA ာင ခUးကပလာၾကျခငး၏ A ေၾကာငးရငးတစရပ

ျဖစႏငပါသည။ သမသည သမၼတ ႏင ပမေတြ႔ဆလာသညA ျပင ဝနႀကးUးစးသနး၊ UးေA ာင မငးတ႔ႏငလညး

ပမနေတြ႔ဆမႈမား ျပလပခသည။102 သမၼတ၊ ေA ာကလႊတေတာUက႒ ႏင ေဒၚေA ာငဆနးစၾကည တ႔A ၾကား ဆကဆေရး

ေကာငးမြန မႈသည ျပျပငေျပာငးလေရး လပငနးစU တညၿငမေရး ႏင ေA ာငျမငေရး A တြက လြနစြာA ေရးပါသည။

(င) A ေနာကA ပစႏင ဆကဆေရး တးတကလာမႈမား

A ေနာကA ပစသည ျမနမာႏငငA ေပၚ ခမတ ထားခေသာ A ေရးယ ဒဏခတမႈ sanctionsမားက စတင ရတသမးရန

ျမနဆနစြာ လပေဆာငခၿပး၊ သတမနေရး ပစပယထား ျခငးကလညး A ဆးသတလကသည။ Uေရာပ သမဂၢ EU သည

လကနကေရာငးဝယမႈ တားျမစခကမလြ၍ ျမနမာႏငင A ေပၚ ခမတထားေသာ A ေရးယ ဒဏခတမႈ sanctions A ားလးက

ဆငးငထားလကသည။103 EU သည ျမနမာႏငငA ား ေယဘယ A ထးA ခြငA ေရး စနစက ျပနလည ရရ ခစားေစျခငးျဖင

ျမနမာထြကကနဆငရာ ကနသြယေရး A တား A ဆးမားက ရတသမးေပးရန စစUေနပါသည။104 ဤကစၥသည

စညးကမးႏငA ည ျဖစသညဟ ေမာလင ရေသာလညး လႊတေတာ လပငနးစUမား မတစဆင လပေဆာင ရျခငးေၾကာင

၁၂လမ ၁၈လA ထ ၾကာျမင သြားႏငသညဟ ဆေသာျငား ျပနလည A သကဝင ေနၿပ ျဖစသည။105 ထ႔A ျပင EU သည

ဆကဆေရးက႑သစ ဖြငလစ ရန ၂၀၁၂ Eၿပ တြင ျမနမာႏငငသ႔ သြားေရာကခေသာ ႏငငျခားေရး ေကာမတ A ႀကးA က

Catherine Ashton ၏ ခရးစU ႏငA တ သတမနေရး ဆကဆမႈမားက လညး ျမငတင ရန လႈပရားလက ရသည။

သမသည ျမနမာႏငငတြင EU ရးသစကလညး ဖြငလစေပးခသည။106 စကတငဘာလတြင Ashton ႏငA တ

Uေရာပေကာငစ Uက႒ Herman Van Rompuy က သမၼတ Uးသနးစန ႏင နယးေရာကၿမ႕ ကလ သမဂၢ A ေထြေထြ

ညလာခတြင ေတြ႔ဆခသည။

100 Ibid. 101 See “Daw Aung San Suu Kyi delivers an address at ceremony to accept Congressional Gold Medal”, New Light of Myanmar, 21 September 2012, p. 16. 102 Crisis Group interviews, senior government adviser, Western ambassador, Yangon, September 2012. 103 “Council Conclusions on Myanmar/Burma”, 3159th European Union Foreign Affairs Council meeting, Luxembourg, 23 April 2012. 104 “European Commission proposes to reinstate trade preferences to Myanmar/Burma”, EC press release, Brussels, 17 September 2012. 105 Crisis Group interview, member, GSP Council Working Group, Brussels, 17 October 2012. 106 “Catherine Ashton visits Burma/Myanmar to open a new chapter in the relationship”, EC Press Release, 27 April 2012.


A ေမရကနျပညေထာငစကလညး ျမနမာႏငင A ေပၚ A ေရးယ ဒဏခတထားေသာ sanctions A မားစ က A လားတ

ဆငးင ေပးလကၿပး A ဓကA ားျဖင သမၼတA ဘားမားက ကြနဂရက လႊတေတာႏင A နးကပ တငပင၍ ၎၏

လပပငခြငျဖင ေဆာငရြက ချခငးျဖစသည။ ယငးသ႔ ေဆာငရြက ရာတြင A ေမရကနA သစ ရငးႏးျမပႏမႈမားက ခြငျပျခငး၊

ေငြေၾကး ဝနေဆာငမႈမား တငပ႔ျခငး၊ ႏငငတကာ ေငြေၾကး A ဖြ႔A စညးမား ထမ ေငြေခးျခငးႏင နညးပညာ A က

A ညေပးမႈ ျပနလည စတငျခငးတ႔ ပါဝငသည။ ထ႔A ျပင ျမနမာA စးရ တာဝနရသ မားကလညး A ေမရကန ျပညေထာငစ

ျပညဝငခြင ဗဇာ တားျမစစာရငးမ ပယဖကေပးခသည။ သ႔ေသာ လညး A A ားသငစရာ ကစၥမာ ယခႏစ သကတမး

ကနမည ျမနမာထြကကန တငသြငးမႈတားျမစခကက သကတမး ျပနတးရန ၂၀၁၂ ၾသဂတလတြင ကြနဂရကက မေပးခရာ၊

A ေမရကနက A သစ ရငးႏးျမပႏမႈ မားက ခြငျပမည ေဆာငရြကခက မားႏင ဆန႔ကင ကြလြေနျခငးပင ျဖစသည။107

ထ႔ေနာက စကတငဘာလတြင ႏငငျခားေရးဝနႀကး Clinton က သမၼတ Uးသနးစန ႏင နယးေယာက ၿမ႕တြင ေတြ႔ဆစU

“ျမနမာထြကကန တငသြငးမႈ တားျမစခကမား ေျဖေလာျခငး လပငနးစUက စတငေတာမည” ဟ ေၾကညာခၿပး၊ A ေရးယ

ဒဏခတမႈ sanctionsမား ရတသမး ေပးရန ေဒၚေA ာငဆနးစၾကည က လသရငၾကား ေတာငးဆ ချခငးေၾကာင

ထA စA စU လြယက ေခာေမြ႕ချခငး ျဖစသည။108 A ေမရကန ျပညေထာငစ ေယဘယ ကနသြယမႈ A ထး A ခြငA ေရး

စနစA ရ A ခြန ကငးလြတခြင A စA စUမ မညသညA ခနတြင ျမနမာႏငင A ကးျဖစထြနး ႏငမညက ရညညြနးေသာ

A ခကမား ယခတင မေတြ႕ရေသးပါ။

ျမနမာႏငငႏငသတမနေရးထေတြ႔ဆကဆမႈကလညး A ေမရကနျပညေထာငစက A လားတ A ရနျမင ခသည။ ၂၀၁၁ ခႏစ

ႏဝငဘာလတြင ျမနမာႏငငသ႔ ႏငငျခားေရးဝနႀကး Clinton A ထငကရ လာေရာကခၿပး ေနာကပငး မေရးမေႏာငး ညလာခ

A ခမးA နား ႏစခတြင သမႏင သမၼတ Uးသနးစနတ႔ ေတြ႔ဆ ခၾကသည A ေရ႕ေတာငA ာရတြင A ေမရကန ရငးႏး ျမပႏမႈ

ပမျမငတငရန ကငးပသည စးပြားေရး ဖရမတြင Clinton ကA ထးသျဖင ေတြ႔ဆရန A တြက ၂၀၁၂ ဇလငလတြင

ကေမာၻဒးယားသ႔ Uးသနးစန သြားေရာကခသည။109 A ေရးယ ဒဏခတမႈ sanctions မား ေျဖေလာျခငးသည

ႏစႏငငA ၾကား ဆကဆေရး မတတငဟ ေခၚေဝၚသးႏႈနးလကေသာ Clinton က A ေမရကန Uးေဆာင စးပြားေရး

လပငနးရင ၇၀ေကာ ပါဝငေသာ ကယစားလယA ဖြ႔က ျမနမာႏငငသ႔ ေစလႊတ ထားသညဟ ေၾကညာခသည။110

သမၼတသည စကတငဘာလ တြင ကလA ေထြေထြ ညလာခ A ဝနးA ဝငး၌ သမႏင ထပမေတြ႔ဆ ခသည။

ေA ာကတဘာလ လယတြင ျမနမာ A စးရပငး၊ ေခါငးေဆာငပငး မားႏင လ႔A ခြငA ေရး ကစၥ ေဆြးေႏြးရန A တြက

စစဖကA ႀကးတနး တာဝနရသမား ပါဝငေသာ A ေမရကန A ဆငျမင ကယစားလယ A ဖြ႔ လာေရာက ခၿပးေနာကတြင

‘ျမနမာစစတပႏင ဂရတစကခငခန ထေတြ႔ ဆကဆျခငး’ ဟေခၚေသာ A စA စUA ရ ျမနမာ တပမေတာ လကနကကင

တပဖြ႔မားက ထငးႏငငတြင ႏစစU ျပလပေသာ ေရႊေျမြေဟာက Cobra Gold စစေရးေလကငမႈသ႔ တကေရာက ေလလာရန

107 “US Congress reauthorizes import ban on Myanmar”, Reuters, 2 August 2012. 108 Clinton, “Remarks with Burmese President …”, op. cit. 109 A senior adviser to the president confirmed that his intention in making this trip was to meet Clinton. Crisis Group interview, Yangon, September 2012. 110 Hillary Clinton, “Remarks at the U.S.-ASEAN Business Forum”, Siem Reap, Cambodia, 13 July 2012.


ဖတေခၚသြားမညဟ A ေမရကနတ႔က A သ ေပးခသည။111 ၂၀၁၂ ႏဝငဘာတြင ျမနမာႏငငသ႔ သမၼတ A ဘားမား

လာေရာက လညပတခနတြင A ေမရကနတ႔၏ ႏငငေရး ထေတြ႔ ဆကဆမႈ A တြက A ဓက ပပးမႈA ားက လကခ

ရရေပလမမည။112

A းယ(EU) ႏငငမား ကလညး ရနကနရ ၎တ႔၏ သရးမားတြင စစသမႈးမား ျပနလည ထားရရန ေဆာငရြက ေနၾကၿပး၊

စစတပ-စစတပျခငး A လြတသေဘာ ဆကဆမႈမား ျပလပရန ႀကးစားလကရသည။ သာဓကA ေနျဖင ၿဗတသ စစတပ၏

ထငရားေသာ တပမႈးေဟာငး A ၿငမးစားဗလခပႀကး Sir Mike Jackson သည စကတငဘာလတြင ေနျပညေတာသ႔

သြားေရာက၍ ျမနမာ စစတပ၏ ဒတယ တပမေတာ ကာကြယေရး Uးစးခပ ႏင ေတြ႔ဆခသည။113

111 Jason Szep and Andrew R.C. Marshall, “U.S. to invite Myanmar to joint military exercises”, Reuters, 19 October 2012. The delegation included Lieutenant-General Francis Wiercinski, the commanding general of the U.S. army in the Pacific. 112 “Statement by press secretary on the president travelling to Asia”, U.S. mission to ASEAN, 9 November 2012. 113 Ibid.


III လမႈေရးဆငရာ တငးမာမႈမား

ျမနမာႏငင၏ ျပျပင ေျပာငးလေရး ျဖစစUသည ဆကလက A ရနရေနၿပး၊ တစစတစေယာက ထတြင A တတက

A ာဏာရင ေန႔ရကမားဆသ႔ နာရလကတ ေနာကျပန လညမညစြမးရည (သ႔) စတA ား ထကသနမႈမး ရလမမည ဆေသာ

A ခကမာ မျဖစႏငဖ႔သာ မားပါသည။ ထသ႔ ရငးလငးေသာ လမးေၾကာငး ရေနေသာလညး ႀကးမားေသာ စနေခၚမႈမား

ရေနၿပး လပငနးစUမာလညး ေခာေမြ႔၊ ေျဖာငတနး မည A လားA လာ မရပါ။ ဆယစႏစခ A ာဏာရင စနစ၏ နကရႈငးေသာ

ဒဏရာမားမာ ယခA ခါ ေပၚထြက လာေနၾကၿပ ျဖစသည။ A သကေမြးဝမးေကာငး လပငနးမား တးတကေရး၊ A ာဏာရသ

မား၏ ညငးပနး ႏပစကမႈ ႏင တရားမမတမႈမား A ဆး သတေရးတ႔ A ပါA ဝင ျပညသတ႔၏ ေမာမနးခကမား

ထြကေပၚလာၿပး စတင စညးရး လႈပရားကာ၊ သတ႔၏ ေျပာေရး ဆခြငက ေတြ႔ရ သြားၿပျဖစသည။ ဒမကေရစ ပမျပညဝေသာ၊

ဖြ႔ၿဖး တးတကေသာ၊ ျငမးခမးေသာ ႏငငက ဖနတးရနA တြက လA ပေသာ A ငစတ ကးရငးမားက ျပနလည

တညေဆာက ျခငး (သ႔မဟတ) ျပျပင ေျပာငးလျခငးက ဆကလပရငး A ထကပါ ကစၥရပ မားက ေျဖရငးေနရျခငးသည

A လြန တရာ ခကခေပလမမည။ ကခငျပညနယ ပဋပကၡက A ဆး သတျခငးႏင တငးျပညတြင ၿငမးခမးေရး A ဓြန႔

ရညေA ာင ႀကးပမးရာတြင ၾကရမည စမေခၚမႈမားက ေစာေစာ ပငးက Crisis Group A စရငခစာ တစေစာငတြင

A ေသးစတ ေဖာျပ ခဖးသည။114

(က) လမႈဆငရာ တငးမာမႈမား ထြကေပၚလာျခငး

A ာဏာရင စနစ၏ ထနးခပမႈမား ေလာပါး သြားျခငးသည ျပညသတ႔ A တြက မေကလည မႈမား ဖြငဟရန ေနရာ၊

ယခငက မျဖစႏငခသည နညးလမးျဖင စညးရး ႏငမည စြမးရည၊ A စးရ၏ မဝါဒမား၊ ဆးျဖတခကမား A ေပၚ တကယ

လႊမးမးမႈ ရသည A ခြငA လမး စသညတ႔က ဖနးတး ေပးလကသည။ ထကသ႔ A စြမးသတ ရေသာ ကာလေဒသ

ပေယာဂေၾကာင “A ရပဖက A ဖြ႕A စညး လႈပရားမႈ ျမနဆနစြာ ႀကးထြားျခငး”115 ႏင A ဆပါ A ဖြ႔A စညး မား၏ ရညရြယ

ခက A သစ ထားရမႈ တ႔က ျဖစေပၚေစခသည။

A စးရႏင ထငရားေသာ၊ ေကာငးစြာဖြ႔စညး ထေထာင ထားေသာ A ရပဖက A ဖြ႔A စညး သငးပငးမားက ၎ပစက

A ျပသေဘာ ေဆာငသညဟ ယခတင သတမတထားၾကသည။ A နညးဆး A ားျဖင ေခါငးေဆာငပငး A ဆငတြင လထ၏

လA ပခက မားက တာဝနယ ေရးသည တရားဝင မဝါဒ တစခ ျဖစၿပး၊ လထ A သငးA ဝငးက စးရမေသာ ကစၥရပမားႏင

ပတသက၍ A ေရးႀကးေသာ သတငး A ခကA လက လမးေၾကာငး A ျဖစ A ရပဖက A ဖြ႕A စညးမားက သတမတ

ထားၾကသည။ ဤA ေျခA ေန သည နယပယ မားစြာတြင စြမးရည ကငးမေနၿပး၊ A ရပဖက A ဖြ႔A စညး သငးပငးမား သည

နညးပညာႏင မဝါဒ A ၾကUာဏ ရငးျမစတစခ ျဖစႏင သညဟ သရ လကခထားျခငးက ထငဟပေနသည။116 A တတ

ကာလကမ ၎A ဖြ႔A စညး သငးပငးမားသည A စးရႏင A ျပ သေဘာ ေဆာငေသာ ဆကဆ ေရးက ထမးသမးျခငး

နညးလမးျဖင ရပတည ရငသနႏငရသာ ရခၾကၿပး၊ မဝါဒ မဆးျဖတမ A ႀကျပ တငျပမႈ မနသမတြငလညး A လြနA ကၽြ

114 Crisis Group Report, Myanmar: A New Peace Initiative, op. cit. Another recent Crisis Group report looked at the challenges associated with economic reform, see Myanmar: The Politics of Economic Reform, op. cit. 115 Crisis Group interview, expatriate working closely with civil society, Yangon, September 2012. 116 Crisis Group interview, presidential adviser, Yangon, May 2012.


ထပတက ဆန႔ကငေသာ သေဘာထား မားက ေရာငရား ခၾကရသည။ ယခပမ ပြငလငးလာေသာ Uတဝနးကင A သစ

တြငမ ၎A ဖြ႔A စညး မားသည ယငးတ႔၏ ၾသဇာ ႀကးထြား လာျခငးက ေတြ႔ျမငၾကရၿပ။ ၎တ႔သည A ာဏာပင မားႏင

ဟာမန ျဖစေသာ ဆကဆေရးက ေယဘယ A ားျဖင ပေဖာ လကရၿပး၊ A စးရ ထပပငးA ဆငသည ၎တ႔၏A ငဒယာ

A ၾကUာဏ မားက A ကျဖတႏင၊ လကခႏငသည A ျပင ၎တ႔ႏင A လားတ ရညမနးခကခငး၊ တနဖးခငး တည သညဟ

၎တ႔က ယဆၾကသည။117 ထ႔A ျပင ပေသး ငယ၍ ပမားလာေသာ A သစထေထာငသည A ဖြ႔A စညးမား A တြကလညး

A ႀကးတနး မဝါဒ ခမတသမားႏင ဆကသြယ ရမည လမးေၾကာငး မားက ၎တ႔က ျဖညဆညးေပး ႏငၾကသည။

ယငးသ႔ ပးေပါငး ေဆာငရြကမ ရေသာ ဆကဆ ေရးက A နဂA NGO UပေဒA သစ ေပၚေပါက လာမတြင

ေတြ႔ျမငႏငသည။ လကရ သငးပငး ဖြ႔စညးမႈ ဆငရာ ၁၉၈၈ Uပေဒ118 မာ ၁၉၈၈ ခႏစ A ာဏာ သမးၿပးေနာကတြင A စးရ

ခြငမျပေသာ A ဖြ႔A စညးမား ဖြ႔စညးျခငး၊ လပငနး ေဆာငရြကျခငး တ႔က ခပခယဟန႔တားရန ရညရြယခကျဖင

ခမတချခငး ျဖစသည။ ေဒသတြငး A နဂA NGO မတပ တငျခငး ဆငရာ ပစ A မးမးက ႏငးယU ေလလာရန ၂၀၁၂

ဇနနဝါရတြင ေဆြးေႏြးပြ ေခၚယကငးပၿပး ေနာကတြင A ဆပါ ကစၥက လႊတေတာသ႔ တငျပခသည။ ၎ကစၥက လႊတ

ေတာတြင A ဆမတငသြငးမ ၾသဂတလတြင ထငရားေသာ A ရပဖက A ဖြ႔A စညး ကြနယကတစခက လႊတေတာ A မတ

မား A တြက ရငးလငးပြ တစခက ေနျပညေတာတြင ကငးပ ခသည။ ၎A ဆက ေဆြးေႏြးၿပး ေနာက လကရ ေခတ

ကာလႏင ေလာညေသာ A နဂA မတပတငခြင Uပေဒက ေရးဆြရနႏင ရရငးစြ လပထး လပနညးမားက A ေရးေပၚ

ျပငဆငရန လႊတေတာကဆးျဖတခသည။ ထ႔ေနာက ၂၀၁၂ ေA ာကတဘာ-ႏဝငဘာ လႊတေတာ A စညးA ေဝးတြင

Uးစားေပးေဆာငရြကမည UပေဒၾကမးA တြက လA ပေသာ A ခက A လကမား ျဖညဆညေပးရန ၎A ရပဖက A ဖြ႔

A စညး ကြနယကက ေတာငးဆခသည။119

သ႔ေသာလညး A စးရႏင A ရပဖက A ဖြ႔A စညး A ၾကား A လြနA ျပ သေဘာေဆာငသည ဆကဆမသည စနေခၚမႈ

မားက ရငဆင ေနရသည။ ပထမ တစခမာ A ရပဖက A ဖြ႔A စညး A သငးA ဝငးသည ယၾကည စတခမမား ပမ ရရလာၿပး

နယနမတ မUးမားက ဆက၍တြနးရန စတင လာသည A ေလာက ကစၥရပမားမာ ကေတာကကဆ သေဘာ ပ၍

ေဆာငလာျခငး ျဖစသည။ ထ႔A တြက A စးရႏငေသာ လညးေကာငး၊ A စးရ (သ႔မဟတ) တပမေတာ A တြငးမ A ာဏာ

ရေသာ A ကးစးပြားတ A ပစမားႏင ေသာ လညးေကာငး တငးမာမ မားက မလႊမေရာငသာ ျဖစေပၚ ေစခသည။

တပမေတာ၏ ယခငက ေျမသမးဆညးမ မားက လယသမား မားက စတငစနေခၚ လာၾကၿပး၊ စစတပႏင ရတပဖြ႔၏

ညငးပနး ႏပစကခ သားေကာင ျဖစခသ မားကလညး မတရားမႈ မားက ေဖၚထတလာခၾကသည။ မၾကာေသးမကပင

117 Crisis Group interviews, leaders of several prominent civil society organisations and local NGOs, and with expatriate working closely with civil society, Yangon, September 2012. 118 State Law and Order Restoration Council Law No. 6/88 of 30 September 1988. 119 Crisis Group interview, head of a civil society network, Yangon, September 2012; see also “NGO registration law to be drafted”, The Irrawaddy, 17 August 2012, and “Hluttaw agrees to amend NGO law”, Myanmar Times, vol. 33, no. 641, 27 August- 2 September 2012.


ၿငမးခမးေရး လႈပရားသမားက ေနျပညေတာ စစရးေရ႕တြင ကခငျပညနယ တကပြက ကန႔ကြက ဆႏၵျပရန စစUခၾကသည။

(သ႔ေသာ A ာဏာပင မားက ထကသ႔ မလပရန တားဆးခ ၾကသည။)120

ဒတယတစခမာ A ရပဖက A သငးA ဝငး ထမ A ခ႕က ဘကေတာသား ျဖစသြားမညက စးရမကာ A စးရႏင

နးစပလြနးျခငးႏင ပတသကၿပး မလႊမေရာငသာ စတမသက မသာ ျဖစေနရျခငးပင ျဖစသည။ A ခ႕ကလညး

ေဒၚေA ာငဆနးစၾကညက သေဘာထား ေပာေပာငးသြားၿပး၊ ၈၈မးဆက A ပစက A ျပသေဘာ ေဆာငေသာ နညးလမး

က ကငသး ေနေသာေၾကာင A တကA ခ စစစစ မရေတာဟ ေတြးေတာ ေၾကာငၾက ေနၾကသည။121 ထကသ႔ေသာ A ေျခ

A ေနေၾကာင ပမထပတက ရငဆငမည နညးလမးက ကငသးမည A ပစမား စတင ေပၚေပါက လာေတာမည

A လားA လာ ရေနသည။ ထ႔A တြက A ျငငးပြားဖြယ မရြာ ေၾကးနမငး စမကနးက ကန႔ကြကသည လႈပရားမႈတြင ထပတက

ရငဆငသည A ငဒယာ ေဟာငးက စြကင ထားသမား ပါဝင ပါတသကေနျခငး A ေပၚ စးရမ ပပနေၾကာငး ၈၈မးဆက

A ပစက ထတေဖာ ေျပာၾကားခၿပး ဤကစၥသည ၎တ႔ မရြာ ေဒသသ႔ ေရာကလာ ရျခငး၏ A ေၾကာငးA ရငး တစခ

ျဖစသညဟ ေျပာဆခၾကသည။122

ႏစေပါငး ၅၀A တြငး ပထမဆး A ႀကမ A လပသမား ႏင လယသမား သမဂၢမား ေပၚထြကလာျခငး သည ျမနမာႏငငမ

A လပသမား မား၏ A ေရးပါေသာ ပါဝါ တးတကမ ျဖစသည။ ၂၀၁၂ မတလ ၉ ရကတြင A ကးဝင သကေရာကသည

A လပသမား A ဖြ႔A စညး Uပေဒက A တညျပ ဆးျဖတၿပး ေနာကတြင A လပသမား သမဂၢ ၁၈၀ေကာ တရားဝင

မတပတငခၾကျခငး123 က A ပခပသ A စးရမား၊ A လပသမားမား A ၾကား လမႈဆငရာ ဒငယာေလာ ေဆြးေႏြးမ

A ေတြ႕A ၾက မညမ နညးပါးသညက ျပသ ေနပါသည။ A လပသမားမား ဖကမ ဆးဆးဝါးဝါး မေကလညမ မားႏင

ထပဆင ေပါငးလကေသာ A ခါ ၁၉၃၀ ခႏစမားက ျဖစပက ခသည A တငး ႏငငေရး (သ႔) A ျခား စမခကမားျဖင

ရငးလငး ဖယရားျခငး (သ႔မဟတ) စညးရးေမြးျမျခငး ခခရေသာ A လပသမား A ဖြ႔A စညးမားႏင လႈပရားမမား ေပၚေပါက

ခမမး ျဖစသြားေစႏငသည။124

လမႏင A လပသမား လပရားမမား ရငးလငး ဖယရားခ ရမည A တငးA တာ (သ႔မဟတ) A ာဏာပငမားက မညသ႔မညပ

တ႔ျပနၾကမည ဆေသာ ကစၥမာ မသကြေသးပါ။ သ႔ရာတြင လြတလပခြင A သစႏင A ျမစတြယ မေကလညမ

ဒဏရာေဟာငးမားက ေပါငးလကေသာ A ေရာA ေႏာသည A ခနမေရြး ေပါကကြႏငသည ယမးA းတစလး ျဖစသည

ဆေသာ A ခကက A စးရက ေသခာေပါက စးရမ ပပနေနၿပ ျဖစသည။ ဤA ခကသည A ာဏာပငမားက ဆႏၵျပပြမားက

ေယဘယ A ားျဖင တားဆးျခငး မျပေသာလညး Uပေဒသစ၏ ေဘာငက ေကာေနေသာ ဆႏၵျပမမားက လကမခႏငဟ

120 Ibid. 121 Crisis Group interview, head of a prominent local NGO, Yangon, September 2012. 122 Crisis Group interview, prominent civil society leader involved in the campaign, Yangon, September 2012. This part of Myanmar was traditionally a strong support base for the Burma Communist Party, and several recently-released political prisoners with communist backgrounds are from the area. 123 Figures as of September 2012. Crisis Group interview with the International Labour Organisation liaison officer in Myanmar, Yangon, 19 September 2012. The law was adopted in 2011, but only came into force once implementing regulations had been drawn up. 124 In the 1930s, labour movements became closely linked to and partly organised by a resurgent Burmese nationalist movement.


ျပတျပတသားသား A ခကျပရျခငး၏ A ေၾကာငးရငးတစခ ျဖစႏငပါသည။125 ထ႔ေၾကာင ၂၀၁၂ ေမလက လပစစဓါတA ား

ျပတေတာကမ A ေပၚ (ခြငမျပေသာ) ဆႏၵျပမမား၊ A ာဏာပင မားက ခြငမျပေသာ ၂၀၁၂ စကတငဘာလ ရနကနၿမ႕မ

ၿငမးခမးေရး ခတကပြမားတြင ပါဝငပတသတ သမားမာ ရတပဖြ႔ ၏ ဖမးဆးစစေဆး ျခငးက ခခၾကရသည။126

(ခ) မရြာေၾကးနမငး

လမဝနးကင တငးမာမ ျပနာ မားတြင ျမနမာနငင A လယပငး မရြာေဒသမ ေၾကးနမငး စမကနး ပတသက ေနျခငးမာ

လတတေလာ A ထငရားဆး သာဓကတစခ ျဖစသည။ ယငးေၾကးနမငးသည ကေနဒါ Ivanhoe သတကမၼဏနင ျမနမာ

A စးရပင A မတ(၁) သတတြငး လပငနးတ႔ A ၾကားမ ယခင ဖကစပ လပငနး ျဖစပါသည။ ၂၀၀၇တြင Ivanhoeက ၎၏

ရငးႏးျမပနမႈ မားက ျပနလည ထတယသြားသည။127 ၂၀၁၀တြင တရတလကနက ကမၸဏ Norinco၏ လကခြကမၼဏနင

ျမနမာတပမေတာပင ျမနမာစးပြားေရး Uးပငလမတကတ႔ ပးေပါငး၍ ယငးေၾကးနမငး က လပကငမည သေဘာတ စာခပက

A စးရက လကမတထး ခြငျပခသည။128 မၾကာေသးမက စာရငးစစခပ၏ A စရငခစာ တစေစာငတြင ၂၀၀၉ ႏင ၂၀၁၀

A ၾကားကာလ သတတြငး ဝနႀကးဌာန၏ A ဂတလကစားမမားက ေဖာထတထားသည။129 ေနာကဆး ျပလပခေသာ

A စးရA ဖြ႔ ရာထးေနရာ A ေျပာငး A လတြင ၎သတတြငး ဝနႀကးက စာရငးစစခပ၏ A ျဖစ ခန႔A ပခသည။

ေၾကးနမငးခြငသ႔ ဝငလာၿပးေနာက Norincoသည စမကနး၏ ၾကန႕ၾကာေနေသာ ဒတယA ဆငက A ေကာင A ထည

ေဖာရန လပရား လာခသည။ ဤA ဆငတြင ေျမယာ သမးဆညးျခငးႏင စမကနး Eရယာမ ေကးရြာ ၂၆ရြာက စစU

ဖယရားျခငးတ႔ ပါဝငလာသည။ ေလာေၾကးေပးျခငး၊ A ျခား ေနရာတြင A မသစမား ေဆာကေပးျခငးတ႔

ျပလပခေသာလညး ေလာေၾကးေပးမ မလေလာကဟ ရြာသားမားက ေစာဒက တကခၾကျပး A မားစက ေနရာ ဖယေပးရန

ျငငးဆနခသည။ ထ႔A ျပင သဘာဝပတဝနးကင ထခကမဆငရာ စးရမစရာ မားလညး ထြကေပၚလာ သည။130

ၿပးခေသာ လမားA တြငး ေဒသခ ျပညသမားက ေၾကးနးမငး စမကနး တးခ႕မ မားက ကန႔ကြက ဆႏၵျပခၾကၿပး

ယငးလႈပရားမသည A မးသား A ဆငထ A ေရးပါ ထငရားမ ရလာသည။ A ဓမၼ ေျမယာသမးယၿပး မမတေသာ

ေလာေၾကး ေပးသညဟ စြပစြမမား၊ သဘာဝပတဝနးကင ထခကမမား စးရမ စရာမား၊ စမကနးတြင ျမနမာ တပမေတာနင

တရတ ကမၼဏတ႔ ပါဝငပတသကမ စသျဖင ပတသက ဆကစပ ေနေသာ A ေၾကာငးA ရငးမား ေပါငးဆမတြင သးျခား

125 That is, the Law Relating to Peaceful Gathering and Peaceful Procession of 2 December 2011. 126 “Officials press charges against ‘electricity protestors’”, Democratic Voice of Burma, 9 October 2012. 127 “Ivanhoe Mines announces 2006 financial results”, Ivanhoe Mines press release, 30 March 2007; “Ivanhoe Mines receives proceeds of US$103 million from Monywa Trust”, Ivanhoe Mines statement, 3 August 2011. 128 “Chinese weapons maker signs Myanmar deal”, The Wall Street Journal, 23 June 2010. 129 “Myanmar ministries accused of corruption”, Financial Times, 15 March 2012; “In battling mine project in Myanmar, 2 ‘Iron Ladies’ rise”, The New York Times, 26 September 2012; “UMEHL negotiates big mining project with locals”, Eleven News, 29 September 2012. The mining ministry has rejected the allegations of corruption. 130 “In battling mine …”, The New York Times, op. cit.


A မးသားေရး ပတငသ တစမး ရေနသည။ ၎A ခက မားသည ကခငျပညနယမ ျမစဆေရA ားလပစစတမက

ဆန႔ကငသည A မးသားေရး လႈပရားမ ျဖစေပၚေစခေသာ A ၾကာငးA ရငးမားနင ထပတထပမပငျဖစသည။131

ေလာေလာဆယတြငမ ၎လႈပရားမသည စမကနး ရပဆငးေA ာင ႀကးစားျခငးထက စမကနး၏ဆးကး ခရသ ေဒသခ

မားA တြက ပေကာငးေသာ ရလဒA ေျဖထြကေပၚေရး ႏင ပတဝနးကင ထနးသမးမ စညႊနးမား ကကညမရေရးတ႔

A ေပၚတြင A ဓက ထားလက ရသည။ ၈၈မးဆက ေကာငးသားမား A ပစသညလညး A ဖမးဆးခ ရြာသားမား ကယစား

A ေရးဆရနႏင A ျငငးပြားမ ၿငမသကေA ာင ေစစပ ညႏႈငးမမား ျပလပၾကဖ႔ တြနးA ားေပးရန A တြက ထေဒသသ႔

ေရာကရလာခၾကသည။132 သ႔ရာတြင ေၾကးနမငးက A ျမစျပတ ဖယရားရန ပမႀကးစား လာမမား ရနငသလ၊ တရတ

ဆန႔ကငေရး လကၡဏာ ေဆာငေသာ ဆႏၵျပမမား လညး ျဖစလာ နငသည။ စမကနးက ဖကစပလပကငသ A ငA ားၾကး

ျမနမာ တပမေတာပင ကမၼဏ ႀကး၏ A မညတပ ထားေသာ ေခါငးတလားက ဆႏၵျပသမားက မး႐ႈ႕ခၾကၿပး ျဖစ၍၊ ခတက

ပြမားတြငလညး တရတစာျဖင ေရးသားထားေသာ ကန႔ကြက စာတမး ဆငးဘတမားက ေဝ႔ယမးျပခၾကသည။133 ဆႏၵျပသ

A ေရA တြက ၁၀၀၀၀ခန႔A ထ မားျပား ခၿပး ဆႏၵျပ ေခါငးေဆာငမား A ဖမးမခ ရေA ာင တတမား၊ ဓားမား

ကငေဆာငထားသ ေဒသခမားက ရတပဖြ႔က တားဆးခသညဟ ၾကားသရသည။134

တရတနငငသည ယခင တပမေတာ A စးရ ေဟာငးနင A လြမးသင ေပါငးဖကခၿပး နငငေရး ေကာေထာက

ေနာကခေပးရငး ျမနမာနငင၏ သယဇာတမားက A ျမတ ထတလက ရသည ဟေသာ A ယA ဆ၊ A ေတြးA ေခၚမာ ျမနမာ

နငငတြင လသမားသည။ မရြာေၾကးန စမကနးသည ၎ကစၥမား A ားလး ရေနပရျပး ေဒသခ လထA ေပၚ ဆးကး

သကေရာကမက ထညသြငး မစUးစားဘ သယဇာတ ထတယရန တရတလကနက ကမၼဏနင ယခင A စးရေဟာငးတ႔

A ၾကား A ဂတလကစားမ မကငးေသာ သေဘာ တညမ ျပလပခသညဟ စြပစြမမား ရေနျခငးေၾကာင လကရ A ျငငးပြားမ

ျပနာက ရငဆငရေတာမည A လား A လာ ရသည။ ထပမ ျခငသးသပ ရလင ေဖာျပပါ သမငးေၾကာငးနင ေတြးေခၚ

ယဆမမား ရထားေသာေၾကာင ျမနမာနငငမ တရတစမကနး မားသည လသရငၾကား တငးတငး ၾကပၾကပ စစေဆးမ

မားက ခယရေတာမည ျဖစျပး ျပစတငေဝဖနမ မားက ဆြေဆာင ဖတေခၚရာ ေရာကေတာမည A လား A လာ

ရေနပါသည။ A ဆပါ တရတ ကမၼဏမား A ေနျဖင ယခငက လပခဖး ေသာလညး ထေရာကမႈ မရခေသာ လထက

A သေပး စညးရးျခငး ၊ လမဆငရာ တာဝနယမ၊ ပးေပါငး ေဆာငရြကျခငးစေသာ ကစၥမားတြင ခငခငမာမာ စတခယၾကည

ရေလာကသည A ားထတမမားက ျပလပ ရေပလမမည။ ျမစဆတမ ရပဆငးလကျခငးနင ျမနမာႏငငမ A ျခား

တရတစမကနး မားA ား တးျမငဆန႔ကင လာျခငးတ႔ ေနာကပငးတြင ယငးကစၥ ရပမား A ေပၚ ပမ ထငဟပ ျပသ လာေသာ

A ေနA ထားက တရတ A စးရA ဖြ႔ A လႊာစ A ၾကားတြင ပမသရ လကခ လာၾကျပျဖစသည။135

131 See Crisis Group Report, Myanmar: A New Peace Initiative, op. cit., Section III.C. 132 Crisis Group interview, Myanmar social activist involved in the campaign, Yangon, September 2012; see also “In Monywa, protesters find they are not alone”, Myanmar Times, 15 October 2012. 133 Crisis Group interview, head of a local Myanmar NGO, Yangon, September 2012. 134 “Burmese police search for mine demonstration leaders”, Mizzima News, 7 September 2012. 135 Crisis Group interview, Chinese commerce ministry official, Beijing, April 2012.


IV တညျငမေသာ A သြငကးေျပာငးမA တြက A လား A လာမား

ျမနမာနငင၏ A နးကပဆး A ခနတြင ျဖစေပၚ လာႏငသည A လားA လာ မားက စUးစားရာတြင A ေရးႀကး စUးစားရမည

A ခကမာ မကခရ နငငေရးဝနးကင (macro-political environment)သည တညျငမေသာ A သြင ကးေျပာငးေရး

လပငနးစU ဆကလက ျဖစေပၚ ေစနငျခငး ရ၊ မရပင ျဖစပါသည။ ျပညတြငး လမးေရးA ရ ျပငးထနေသာ ျဖစရပမား၊

ကခငျပညနယတြင တကပြမား ဆကလကျဖစပြား ေနျခငးမား136နင လမေရးA ရ တငးမာမမား ျမငတက လာျခငးမား

သည စနေခၚမႈ A မားA ျပားက ဖနတးေပးပါသည။ ၎တ႔က ထေရာကစြာ ကငတြယ ေျဖရငးႏငပါက ျပျပင ေျပာငးလမ

လပငနးစU၏ A နးဆး A နာဂတမာ A ေပါငး လကၡဏာ ေဆာငသညဟ ဆႏငမညျဖစၿပး သမၼတUးသနးစန ကလညး

၎၏ A ာဏာက ပမA ားေကာငး လာေစကာ ေနာကထပ ျပျပငေျပာငးလမ မားက ကတမား ေပးနငမည ျဖစပါသည။

ျပညသ႔လြတေတာ Uကဌ Uးေရႊမနးကလညး တးတက သစလြငေသာ Uပေဒမား ျပႏငေရး ဆကလက တြနးA ားေပး

နငမည ျဖစပါသည။ ၂၀၁၅တြင လာမည A ေထြေထြ ေရြးေကာကပြ မားသည A ေရးပါေသာ ကာလမား ျဖစလမမည

ျဖစပါသည။ A ဘယေၾကာင ဆေသာ ၎တ႔သည နငငေရး ရႈခငးက A ေျခခ မစ၍ ျပနလညပေဖာရန A လား A လာမား

ရေနေသာေၾကာင ျဖစပါသည။ ေဒၚေA ာငဆနး စၾကည၏ A မးသားဒမကေရစ A ဖြ႔ခပ သညလညး ၁၉၉၀ခနစ

၎A ာဏာ မရခေသာ ေရြးေကာကပြမား ၿပး ကတညးက ပထမဆး A ႀကမA ျဖစ ႏငငတဝမး ဝငေရာက ယUၿပငရန

ရေနရာ လႊတေတာမားA တြငး ပါဝါဟနခကသည ေသခာေပါက ေျပာငးလသြားေတာမည ျဖစသည။

(က) ပါတတစခ တညးကလႊမးမးမနင ဆကစပေနသည ျဖစႏငေျခ A ႏရာယမား

ေဒၚေA ာငဆနးစၾကည၏ လႀကကမားမမာ ႀကးမားလေသာေၾကာင၊ A ကယ၍သာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာကပြ မားသည

လြတလပ၍ တရားမတခပါက NLDပါတကသာ လႊမးမးေတာမည ဆသညက ယမားသသယ ရစရာမလေပ။ ၁၉၉၀ခနစက

NLD ပါတသည မေပးသမား၏ ၆၀%က ရရခၿပး၊ လႊတေတာတြင ေနရာ ၈၀%ရရခရာ၊ မA မားဆးရသည ပါတ

A ႏငစနစA ရဆလင မA မားဆးရေသာ ပါတကသာ A သာရ လႊမးမးေတာမညျဖစပါသည။ ၂၀၁၂ခနစ E ၿပလက

ၾကားျဖတေရြးေကာကပြတြင NLD တစနငငလးနးပါး A နငရရခမသည ၂၀၁၅တြငလညး ထA တငး ျဖစလမမညဟ

ညြနျပေနသည။

သ႔ေသာ ၂၀၁၅ ခနစတြင NLD ကသာ တစနငငလး A ႏင ရရခပါက A ဆပါ A နငရရမႈသည ပါတ A တြကေသာ

လညးကာငး၊ တငးျပည A တြက ေသာလညေကာငး A ေကာငးဆး A ကးစးပြား ျဖစလမ မညမဟတေပ။ A သြင

ကးေျပာငးေရး တညျငမမ ရရနနင A ႏမ ရညမနးခက ေA ာငျမင ရနမာ လ႔A ဖြ႔A စညး၏ A စတA ပငး A ားလးမ

ကယကယျပန႔ျပန႔ ပါဝငနငမ A ေပၚတြင မတညေနပါသည။ NLD ကသာ လြမးမးခပါက လႊတေတာတြင A ေရးပါသည

A ပစႀကး သးချဖစသည USDP A မညခထားေသာ နငငေရး A လစေဟာငး A ဖြ႕ႀကး၊ တငးရငးသားႏငငေရးပါတမားနင

NLD မဟတေသာ ဒမကရကတစ ပါတမားက A ေရးမပါ ေတာသည A ျဖစသ႔ေရာကေA ာင တြနးပ႔မည A ႏရာယ

ရပါသည။ ေနရာA နညးငယသာ ျဖစေသာလညး A ျပညA ဝ ကယစားျပျခငးမရ ဟမဆႏငေသာ ၾကားျဖတ

136 For a detailed discussion of the Kachin conflict and the challenges of forging ethnic peace in Myanmar, see Crisis Group Report, Myanmar: A New Peace Initiative, op. cit.


ေရြးေကာကပြက ထA ခကက မးေမာငးထး ျပေနပါသည။ NLD သည ကယစားလယေနရာ ၄၅ ေနရာ ရသညA နက ၄၃

ေနရာ A နငရရခပါသည။ USDP သည တစေနရာသာ A နငရရခရာ၊ ထမဆႏၵနယတြင NLD ကယစားလယ ဝငခြင

မရချခငးေၾကာင ျဖစပါသည။ တငးရငးသား ေဒသမားတြင တငးရငးသား ပါတတစခမ တစေနရာ A နငရခပါသည။

A ျခားဒမကရကတစ ပါတတစခမ A နငရျခငး မရေပ။137

ထသ႔A ေျခA ေနမးတြင စြန႔စားရမည A ႏရာယက ရငးရငးလငးလငး သႏငပါသည။ A ကယ၍ ၂၀၁၅ A လြန

လႊတေတာမားတြင ျမနမာနငင၏ ႏငငေရးနင တငးရငးသား ကြျပားျခားနားမမားက စစမနစြာ ကယစားမျပ နငပါက

တငးမာမမား ပမတးပြားလာစရာ A ေၾကာငးရပါသည။ လာမည နစမားA တြငး A စးရနင လႊတေတာမား၏

A ဓကကေသာ တာဝနမာ တငးျပညတညေဆာကေရး ျဖစလမမညျဖစပါသည။ ထသ႔ လပေဆာငရာတြင ပါတနငငေရး

A ကးစးပြားက Uးစားေပးျခငးထက A ားလးစေပါငး ပါဝငေသာ ခUးကပမႈ( big tent approach) ျပလပရန လA ပ

ပါသည။ NLD မဟတေသာ ဒမကရကတစ A ငA ားစမားက A ားနညးေA ာင ျပလပျခငးသည A ဆပါ လပငနးစUက ပမ

ခကခ ေစလမ မညသာ ျဖစပါသည။ ထနညး တစြာပင ႏငငA ဝမး A ားေကာငးစြာ တညရေနေသာ ၈၈မးဆက

A ပစကလညး A ားနညးေA ာင မလပA ပေပ။ ၎တ႔၏ A ဖြ႔ဝငမားသည နငငေရး ပါတတစခA ျဖစ တညေထာငျခငး

မျပရ ေသးေသာလညး ၂၀၁၅ေရြးေကာကပြ မတငမ ထြကေပၚ လာဖြယရသည။ ၎တ႔၏ NLDနင ဆကဆေရးမာ A ခက

A ခမား ရသညဟ သတငးမား ထြကေပၚခၿပး NLD သည နစUးနစဖကၾကား မဟာဗဟာ ကေသာ မဟာမတ ျဖစေရး

ေဆြးေႏြးရန တ႔ဆငးေနပ ရပါသည။ NLD A ေနျဖင ၈၈ မးဆကက ၎တ႔ပါတသ႔ ဝငေရာကရန ေမာလင ေနပါသည။138

ေယဘယA ားျဖင NLDသည A ျခား ဒမကရကတစ ပါတမား၊ A ထးသျဖင ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြတြင ဝငေရာက

ယUၿပငခသည ပါတမားA ေပၚ A ရာသြငးလပ မရေပ။139

ပ၍စးရမ ဖြယေကာငးသည A ခကမာ တငးရငးသား နငငေရး ပါတမားက A ားနညးေA ာင ျပလပ မေစ မညကစၥ

ျဖစပါသည။ ထA ျဖစA ပကက (၁၉၄၈-၁၉၆၂) ပါလမန ေခတက မA မားဆးရသ A နငရရသည စနစ ေၾကာင

တငးရငးသား လနညးစပါတမား A ားနညးသြားရပက သတရေစပါသည။ ျမနမာA မားစ ၾကားတြင ဗဟတြင

A ေျခစကေသာ ပါတမားသာ မကနာသာေပးမႈ ခခရပါသည။140 ထသ႔ျဖစလာပါက တငးရငးသား ျငမးခမးေရး

လပငနးစUမားကလညး ၿခမးေျခာကမႈ ရလာပါမည။ ထၿငမးခမးေရးလပငနးစUသည တငးရငးသား

လကနကကငA ပစမားA ေနျဖင ၎တ႔၏ ရညမနးခကမားက ေဖာေဆာငရာတြင လကနကျဖင တကပြဝငျခငးထက

Uပေဒျပျခငးကသ႔ေသာ နငငေရး စငျမငတြငသာ ထေရာကစြာ လပေဆာငေရး ယၾကညသကဝငလာမႈ ေပၚတြင

A ေျခခထား ေသာေၾကာင ျဖစပါသည။ သ႔ေသာေနရာ A ေတာမားမားတြင တငးရငးသား ပါတမားသည NLD က

137 Crisis Group Briefing, Reform in Myanmar, op. cit., Section IV. 138 Crisis Group interviews, prominent individual close to the 88 Generation leaders, and head of a local NGO, Yangon, September 2012. Relations are difficult in part due to what is seen as a paternalistic or patronising attitude on the part of the NLD. 139 Crisis Group interviews, NLD Central Executive Committee member, Yangon, September 2012; representatives of the NLD and other democratic parties from 2010 to 2012. 140 “Burma at the Crossroads: Maintaining the Momentum for Reform”, Burma Policy Briefing no. 9, Transnational Institute, June 2012, p. 8.


A ႏငရရနမာ စနေခၚမႈၾကး ျဖစေနပါသည။ A ထးသျဖင တငးရငးသား ေပါငးစရေနၾကေသာ မဆႏၵနယမားတြင ဆႏၵမမား

ျပန႔သြားႏငေသာေၾကာင ျဖစပါသည။ NLD A ေနျဖင ၁၉၉၀ခနစက ရမးျပညနယတြင ျဖစပကခ သက႔သ႔ ေရးရးဆနေသာ

တငးရငးသား ႏငငေရးသမားမားႏင ထပတက ရငဆငရမည A ေရးသ႔ Uးတညေနပ ရပါသည။

လကရႏငငေရး A လစမားက A ားနညးေA ာင ျပလပမညဆပါက A ႏရာယ ႀကးမားပါလမမည။ တပမေတာသည

လႊတေတာတြင ၂၅ရာခငႏနးေသာ ေနရာA တြက ေသခာေနၿပျဖစေသာေၾကာင ခသာမည ဆေသာလညး၊ ၎၏A ေျခခ

A ကးစးပြားက ၿခမးေျခာကလာမည ေျပာငးလမႈမားက ဗတသး၍ ျငငးပယခြင ရထား ပါသည။ ထA ဓက

A ေၾကာငးA ရငးေၾကာငပင တပမေတာသည ျပျပငေျပာငးလမႈမားက ခြငျပရန ျပငဆငထားခ ျပး၊ ေထာကခခပါသည။

USDP ျဖင ကယစားျပထားသည A လစေဟာငး မားမာမ တပမေတာကသ႔ A ာမခခက ရရထားျခငး မရေသာေၾကာင

လကရ လႊတေတာတြင A ႏငရထားေသာ ေနရာA မားစ ဆးရႈးရမည A လား A လာ ရေနပါသည။ ထ႔ေၾကာင လကရ

ႏငငေရးA ရ ၾသဇာ လႊမးမးမႈ A ေတာမားမား ရရထားသည A ပစၾကး၏ A ကး စးပြားက သကေရာကမႈမား

ရမညျဖစပါသည။ ၎တ႔သည NLD က ၎တ႔၏ စးရမပပနမက ထညသြငး စUး စားေပးရန ဆႏၵရလမမည ဆသညက

ႀကးစြာသသယ ရေနပါသည။ ၂၀၁၅တြင NLD ကသာ လႊမးမး A ႏငယမည ဆပါက ၁၉၉၀ခနစက A ျဖစမးက

ျပနလညႏးဆြ လာႏင သညက၊ A ကယ၍ မျဖစႏငဟ ဆလငေတာင A လြယ တက စတကးၾကညရျဖင ျမငႏငပါသည။

NLD A ႏငရမက လကရ A ာဏာပင A ပစက ၿခမးေျခာကမ တစခA သြင ရႈျမင၍ ရလဒက ျငငးပယလာႏငၿပး စစတပ

A ာဏာသမးမက လပေဆာင လာ ႏငေပသည။141

NLD ၏ A လြယတက ေA ာငပြရႏငမ A လား A လာသည တနညးတစလမး A ားျဖင ၎၏A ကးစးပြားက A ႏရာယ

ရလာေစႏငပါသည။ NLD သည စစA ပခပေရးက ဆန႔ကငေသာ A ေျခခလတနးစား လႈပရားမႈမ A စးရတစခ၏ တာဝန

ဝတရားမား A တြက A သငျဖစေနမည ႏငငေရးပါတ တစခ A ျဖစသ႔ A သြငေျပာငးရန လA ပပါသည။ ထသ႔ လပေဆာင

ရာတြင A ဖြ႔စညးဆငရာ A ေလA ထမား A ျမစတြယ ေနျခငး ၊ A ရညA ခငး A ားနညး ျခငး၊ A ေတြ႔ A ၾကမား

မရျခငးတ႕ေၾကာင စစညးေသာ ဒမကေရစ ျပညဝေသာ ပါတဖြ႕စညးပက တညေဆာကျခငး သည ၾကးမားေသာ စနေခၚမႈ

ပငျဖစပါသည။ မၾကာေသးမက ပသမျမ႕တြင ေဒသ ဆငရာ စညးရးေရး ေခါငးေဆာငပငးက A ေလးနက ထားျခငး

မရဟဆကာ A ဖြ႔ဝငငါးရာခန႔ ဆႏၵျပ ႏႈတထြကခ႔ရာ ပါတA တြက A ေလးA နက ထားရမည A ကေၾကာငးပင

ျဖစပါသည။142 A ေရးၾကးေသာ ေရြးခယ တငေျမာကျခငး မတဆင ယငးကသ႕ ျပျပငေျပာငးလမႈမးက တြနးA ား ေပးျခငး

မျပပါက ပါတတညေဆာကေရး လပငနးစU သည ပမခကခ ေပလမမည ။ NLD ၏A ဓက တနဖး A ႀကးဆးမာ

ေဒၚေA ာငဆနးစၾကည ျဖစပါသည။ ထ႔ေၾကာင မဆႏၵရင A မားစသည NLD ကယစားလယမားက မေပး ၾကလမမည။

A ဘယေၾကာင ဆေသာ ကယစားလယ တစUးခငးေသာ လညးေကာငး၊ ပါတ၏ မဝါဒ မားက ေသာလညးေကာငး

141 A number of different people interviewed by Crisis Group in Yangon in September 2012 voiced this concern, including the head of a social organisation who has close connections to senior USDP figures, a senior government adviser, a Western ambassador, and the head of a local NGO. 142 “NLD members in Pathein to resign”, Myanmar Times, 29 October 2012.


ၾကညရန မလA ပေတာဘ ေဒၚေA ာငဆနးစၾကည A တြက မေပးၾကျခငးဟ ရႈျမငၾကမည ျဖစေသာေၾကာင ျဖစပါသည။143

ထ႔ေၾကာင NLD သည ကယစားလယ ေရြးခယေရး သ႔မဟတ A ေသးစတ မဝါဒ ခမတႏငစြမး ဖြငျဖးေရး A တြက

ေဆာငရြက ရမည ခကခေသာ လပငနးမ သကသာရာ ရေစမည ျဖစပါ သည။ သ႔ေသာ ကယစားလယမား၏

A ရညA ေသြးႏင မဝါဒ ေရးရာမားတြင A ားနညး သြားေစမည သကေရာကမ ရမည ျဖစပါသည။

(ခ) ျဖစႏငေျခ A ႏရယမား နညးပါးေစမည ေရြးခယစရာနညးလမးမား

NLD၏ ခUးကပမမာ ၂၀၁၅တြင ေရြးေကာက တငေျမာက ျခငးဆငရာ A ခြငA ာဏာ ျဖစႏငသမ A မားဆး ရရေရးပင

ျဖစပါသည။ NLD သည မဆႏၵနယ A ားလးတြင ပါဝငယUၿပငျပး လႊတေတာတြင ေနရာA မားဆး A ႏင ရရေရးက

ရညရြယပါသည။ ေဒၚေA ာငဆနးစၾကညကလညး သ၏ပါတက ဆႏၵမေပးခြင ရႏငသမ ရေA ာင ႀကးပမးေရးက

လပေဆာငၾကရန ေျပာၾကားထားပါသည။ သ႔မသာ လတငးက NLD ကယစား လယမားA ား ဆႏၵမေပး ခြငရရမည

ျဖစပါသည။144 ထသ႔ေသာ နညးဗဟာမားမာ ရငကကေသာ ဒမကေရစစနစတြငသာ သဘာဝက ၿပး ေမာလငႏငပါသည။

သ႔ေသာ ယခက႔သ႔ေသာ A သြငကးေျပာငးေရး A ေျခA ေနတြင A ျခား ပစကြေသာ ခUးကပမမားက ပမလA ပ၍

A သးဝငမည ျဖစပါသည။ တငးျပည၏ ႏငငေရးတြင ျဖစႏငသမ A ပစမား ပါဝငခြင ရေရး ျဖစပါသည။ A ကယ၍ NLD

သည A ားလး ပါဝငေရးႏင ျပနလညေပါငးစညးေရးက လလားသညဟဆလင တစျပညလးရ မဆႏၵနယA ားလး

A ႏငရရရန ရညမနးခကက ေလာခရနျဖစျပး ေရြးခယစရာ နညးလမးA ခ႕မာ-A ခးကကယစားျပျခငး။ ။

ေရြးေကာကပြ စနစက A ခးက ကယစားျပျခငး (Proportional Representation) ပစသ႔ ေျပာငးေပးနငပါသည။

ထA ေၾကာငးA ရာမာ ျမနမာႏငင၏ ႏငငေရး A ဝနးA ဝငးတြင A ေလးA နကထား ေဆြးေႏြးရမည ကစၥျဖစပါသည။

လကရမA ေရA တြက A မားဆးရရန လA ပေသာစနစ (Plurality System) မ ႏငသစားပစက ဖယရား ျခငးA ားျဖင

တငးရငးသားပါတမား ႏင USDP က ၎တ႔A ေပၚ လႀကကမားမ A လက တကစြာ ထငဟပ ေပးႏငမည A ဆငေျပဆး

နညးလမး ျဖစလာဖြယရသည ။ A သြငကးေျပာငးေရး ကာလက ျဖတသနး ေနေသာ တငးျပည မားတြင

ေရြးေကာကပြစနစက ေျပာငးျခငး မာ မထးဆနးလေပ။ Uပမာ တစခမာ A သားA ေရာင ခြျခား မႈေခတ A လြန

ေတာငA ာဖရက ျဖစပါသည။ နယလဆငမငဒလား၏ A ာဖရကန A မးသား ကြနဂရကသည A မတေနရာ မားေရးထက

ျပနလညစညးလး ညညြတေရးႏင A ားလး ပါဝင ေစေရးက Uးစားေပး၍ ဆးျဖတခကက သတထား ခမတခ႔ရာ

ေရြးေကာကပြက မA မားဆးရသ ႏငသညစနစမ A ခးက ကယစားျပသည စ နစသ႔ ေျပာငးလခ႔ပါသည။145

ျပညသ႔လႊတေတာတြင ပမ၍ A ခးက ကယစား ျပေသာ စနစက ေျပာငးမညဆလင A ေျခခUပေဒက ျပငဆငရန

လA ပေကာငး လA ပမည ျဖစပါသည။146 ထA တြက လႊတေတာမ သေဘာတေၾကာငး ၇၅% မရရန လA ပၿပး၊

143 An NLD representative told Crisis Group that in his byelection campaign, he found that many rural voters did not know who he was. He told them: “I work with Aung San Suu Kyi. If you like her, then vote for me”. Crisis Group interview, Yangon, September 2012. 144 Crisis Group interview, member of the NLD Central Executive Committee, Yangon, March 2012. 145 See Andrew Reynolds et al., Electoral System Design: The New International IDEA Handbook, 2005, p. 62. 146 The constitution does not mandate a first-past-the-post system, but it does stipulate that representatives are elected from single-member constituencies based on townships. See 2008 constitution, section 109.


ထ႔ေနာကမ ျပညသ႔ဆႏၵခယပြ လပရမညျဖစ ပါသည။147 A မးသားလႊတေတာA တြကမ ျပညနယႏင တငးေဒသၾကး မား

ပါဝငသည မဆႏၵနယ (၁၄)ခA ေပၚ A ေျခခေသာ A ခးကစနစ ပစမးက ဖယရားပစစရာ မလသညပရသည ။148

ေရြးေကာကပြ ေကာမရငသည A ေျခခ Uပေဒခရးမ A ဖြ႔ဝငမား ႏတမထြကမက A ခးက ကယ စားျပေသာ စနစတြင

A ေျခခ Uပေဒဆငရာ ျပနာ ရႏငျခငး ရမရ A ၾကေပးႏငရန ေမးျမနးခ ဖးပါသည။149

NLD ႏင ၎တ႔၏ ေဒသမားတြင ေထာကခသ A ငA ားေကာငးေသာ တငးရငးသားပါတ A နညးငယက A ခးကစနစက

လပေဆာငရန ဆန႕ကငလက ရပါသည။ A ျခားပါတ A မားစကမ A ဆပါ A ငဒယာက ႏစသက ၾကပါသည။ ၂၀၁၅

မတငမ ေရြးေကာကပြစနစ ေျပာငးလရနမာ ေသခာမ မရေသးေပ။ ထသ႔ေျပာငးလရနမာ ရႈပေထြးေသာ လပငနးစUျဖစျပး

ႏငငေရး နယပယတစလႊားက ကယကယ ျပန႔ျပန႔ လကခရန လA ပျပး ၊ A ခနယရမည ျဖစပါသည။ ထ႔A ျပင

A ေျခခUပေဒက ျပငဆငေရးဆသည ျပနာမား ႏငသည ကစၥမးက စစတပA တြငး A ာသသ ရမရ ရငးရငး လငးလငး

မသႏငေသးေပ။ A ဘယေၾကာင ဆေသာ လႊတေတာတြင စစတပမ၂၅% ရယ ထားျခငးA ေပၚ ျပငဆငရန ေတာငးဆ

လာႏငသည A ႏရာယ ရေသာေၾကာင ျဖစပါသည။ A နညးဆး A ားျဖင လႊတေတာA တြငးမ တပမေတာ ကယစားလယ

မားသည A ေျခခUပေဒA ရ A မားစ A ာဏာ ရရထားမ ကေထာကခ မေပးမႈမး ျဖစလာႏငပါသည။ ထထက ပ၍ NLDက

ေရြးေကာကပြစနစ ေျပာငးလေရးက ဆန႔ကင ျခငးေၾကာင ျပညလးကၽြတ ဆႏၵခယပြ ျပလပပါကလညး ဆႏၵမ ေပးသ

A မားစသည လညး A လြယတက ဆန႔ကငလမမညဟ မတယႏငပါသည။

ညႊန႔ေပါငးတညေဆာကျခငး။ ။ NLD A တြက လပေဆာငရန ေနာကထပ ျဖစႏငသည A ခကမာ ပါတ A ခ႕ ႏင မဟာမတ

ဖြ႔ရန ျဖစပါသည။ A ေရးA ၾကးဆးမာ တငးရငးသား ပါတမားႏင မဟာမတ ဖြ႔ရန ျဖစၿပး၊ တငးရငးသား မဟတေသာ

ဒမကရကတစ ပါတမားႏငလညး မဟာမတ ဖြ႔ႏငပါသည။ ထ႔ေနာက A ခ႕မဆႏၵနယ မားတြင A ခငးခငး ထပတက

မယUၿပငေရး A တြက သေဘာတညမ လပႏငပါသည။ ထA ခက သည A ျခားပါတမား A တြက A ာမခခက ရလာၿပး ၊

A မားစ ကလညး ဆန႔ကငလမမည မဟတဟ ယဆရပါသည။ ၾကားျဖတေရြး ေကာကပြ ကငးပစUက NLD သည

ထသ႔ေသာ ခUးကပမမး မျပခ႔ပ ၊ လကေတြ႕တြငလညး A ခ႕ မဆႏၵနယမား NLDA ား မေပးခြင ဆးရးမညက စးရမ

ေသာေၾကာင ႏစသကပ မရေပ။150 A ကယ၍ NLD သည ၎၏ A ေနA ထားA ား ျပနလညစUးစားရန A သင

မျဖစေသးဟ ဆပါကလညး A မးသား လႊတေတာတြင တငးရငးသား ေဒသမား၏ မဆႏၵနယမားတြင ပါဝငယUၿပငျခငး

မျပရန ေရြးခယမညျဖစေၾကာငး ညႏႈငးႏငပါသည။ သ႔မသာ A မးသားလႊတေတာဆသည A မညႏင

လကေလာညေထြစြာ ႏငငတြင တငးရငးသားမား ကြျပားေနမႈက ထငဟပျပး ကကညႏငမညျဖစပါသည။

ေပါငးကးတညေဆာကျခငး။။ NLD A တြကေရြးခယရန တတယ နညးလမးမာ A ျခားပါတမားႏင မဆႏၵရင မားA ား NLD

၏A ႏငရမသည ၎တ႔၏ A ကးစးပြားက ၿခမးေျခာကမမရဟ ေသခာေစရန ထပဆငA ာမခသည ေျခလမး မား

လပေဆာငေရး ျဖစပါသည။ ႏတA ားျဖင A ာမချခငးသည ထေရာကလမမည မဟတေပ။ ထ႔ေၾကာင NLD သည 147 2008 constitution, section 436(a). 148 2008 constitution, section 141. 149 “Consequences of election system rest on basic causes regarding principles, religion, ethnic affairs, race, language and social standing of the people of the country”, New Light of Myanmar, 28 July 2012, p. 16. 150 Crisis Group interview, member of NLD Central Executive Committee, Yangon, March 2012.


A ျခားႏငငေရးA ငA ားစမား A တA က ဆရေသာ A စးရA ေဟာငးႏင ေပါငးကး တညေဆာကေရး A တြက ဆကဆရန

လA ပမည ျဖစပါသည။ ထသ႔လပေဆာငႏငသည နညးလမး တစခမာ ေဒၚေA ာငဆနးစၾကညႏင လကရ ေခါငးေဆာင

A ပငးA ၾကား A ေပၚလႊာ ေပါငးစညးမႈ (Elite Pact) ကႀကးပမးA ားထတ ျခငး ျဖစပါသည။ UပမာA ားျဖင NLD သည

ေဒၚေA ာငဆနးစၾကည သမၼတ ျဖစႏငသည A ေျခခUပေဒ ျပငဆငေရးက ေခတေဘး ဖယထားျပး ၂၀၁၅

ေရြးေကာကပြA ၿပး သမၼတ Uးသနးစနပင သမၼတတာဝနယေရး ေထာကခရန ယာယA ားျဖင A ေျခခ ထားသငပါသည။

ထသ႔ လပေဆာင ျခငးသည A ျခားႏငငေရးတြင ပါဝငေနသမား A ထးသျဖင A စးရေဟာငးႏင စစတပက

ျပျပငေျပာငးလေရး လပငနးစU A တြငး ဆကရေနUးမညဟ စတခယၾကညမ ျဖစေစ ႏငပါမည။ A ဆပါ ေျခလမးေၾကာင

ေဒၚေA ာငဆနးစၾကည သမၼတ ျဖစေရးA တြက လA ပေသာ A ေျခခ Uပေဒ ျပငဆငေရးA တြက ၊ စစတပမမမား

ပမရရေရး A တြက A လားA လာေကာငးမား တးတကလာႏငပါသည။ A ထကပါဆခ႔ေသာ A ေျပာငးA လမားသည

၂၀၁၅ မတငမ ျဖစလာရန A လားA လာ မရသလ လကရA ားျဖင NLD A တြငးဝယ သမၼတေလာငးျဖစရန ထငရားေသာ

A ျခား ကယစားလယ ရာမေတြ႔ေပ။


V နဂး

ျမနမာA စးရႏင လႊတေတာတ႔သည ျမနမာႏငငက A ာဏာရင A တတမေဝးရာသ႔ ပ႔ေဆာငရန ေခါငးေဆာင ႏငသည

A ရညA ခငးႏင A ျမငရေၾကာငး ျပသခၿပး ျဖစပါသည။ သ႔ေသာ ၎တ႔သည ရခငျပညနယတြင ျဖစေပၚ ေနေသာ

ျပညတြငးလမးေရး ပ႗ပကၡမား ေျဖရငးေရးႏင ကခငျပညနယတြင A ပစA ခတ ရပစေရး ရရရန A ပါA ဝင A ဓက

စနေခၚမ မားက မလြမေသြ ရငဆငရမည ျဖစပါသည။ ျမနမာႏငငသည လကရ ဆယစႏစ မားစြာျဖစေနေသာ

တငးရငးသား ပဋပကၡမား ထာဝရ ၿငမးခမးေရး ရရေရးႏင ယယြငးေနေသာ စးပြားေရးက ျပနလညတညေဆာကေရးမား

A ျပင ခါးသးေသာ A ေမြဆးမား ကလညး ကငတြယ ေျဖရငး ရမည ျဖစပါသည။ ျပညတြငး လမးေရးA ရ ျပငးထနေသာ

ျဖစရပမား ၊ A တတႏင ပစၥပၸနမ တရားမတမ မရချခငး မားA တြက ျမငတက လာေသာ လမးေရး တငးမာမမားက

ရငဆင ရမည ျဖစပါသည။

တတပပ A ားျဖင ရခငျပညနယမ ျပငးထနေသာ ျဖစရပ မားႏင ပတသက၍ ဆရလင ပဋပကၡ ဆကလက မျပန႔ပြား ေရးႏင

ေရရညA တြက A ေျဖထတေပးႏငရန သမၼတ Uးသနးစနႏင ေဒၚေA ာငဆနးစၾကညတ႔ ႏစUးလး၏ ဆးျဖတ ခက

မနကနတကေသာ ေခါငးေဆာငမ လA ပသည။ ယခ A ခနသည ႏငငေရး ေခါငးေဆာငမား A ေနျဖင ျပညသ လထ၏

သေဘာထား A ျမငမားေနာကသ႔ လကေနမညA စား လထ၏ A ျမငက ပသြငးေပးရမည စနေခၚမက လပေဆာင ရမည

A ခနျဖစသည။ ထသ႔ လပေဆာငျခငး မျပႏငပါက တငးျပညတြင ထခကနစနာမမား ရႏငပါသည။ A စးရႏင

A မးသားဒမကေရစA ဖြ႔ခပ၏ ဂဏသကၡာက ႀကးမားစြာ ထခကေစႏငပါသည။

၂၀၁၅ ေရြးေကာကပြမား မာ လကရA ေပၚမ ေA ာကသ႔ ဆငးသကသည A သြငးကးေျပာငးေရး (A မန႔ A ရ

လပေဆာငေသာ ျပျပငေျပာငးလမႈ Reform-by-Decree ဟလညး ေခၚႏငသည) သည ႏငငေရးပစ A သစ တြင

ဆကလက ရငသနႏငျခငး ရမရ A ဓက စမးသပမ ျဖစပါလမမည။ A ကယ၍ လကရ A ာဏာ လကဝယ ရသမားက

၎တ႔ႏငငေရးA ာဏာ မလြမေသြ ဆးရးရေတာမည ကစၥက တနလပလာလင (A ာဏာရင စနစသ႔ ျပနသြား ႏငသည

A ႏရာယႏင မတျခားနားသည။ ေနာကေၾကာငးျပန ကစၥမာ ျဖစႏငေခ နညးသည) သ႔မဟတ A ေရးႀကးေသာ မဆႏၵနယ

မားတြင A ားနညးသြားခ႔လင မတညၿငမ မမား ျဖစႏငသည A ေလးA နက ထားရမည A ႏရာယ ရပါသည။ NLD

A ေနျဖင ၎တ႔ ၏ ၂၀၁၅ ေရြးေကာကပြ ေA ာငျမငေရး ေမာလငခကသည တငးျပည၏ ကြျပားေသာ ျခားနားမ မားA ေပၚ

ကယကယျပန႔ျပန႔ ကယစားျပမ မားA ား မထ ခကရန လA ပပါသည။ A ားလးပါဝငမ ရရေစေရးႏင တညၿငမ ေသာ

A သြငကးေျပာငးေရးက A ာမခခက ရရပါမည။

A ခးက ကယစားျပေသာ ပစက ကငသးျခငးျဖင လကရ A စးရႏင A သြငကးေျပာငးေရး ကာလဆငရာ A မးသား

စညးလး ညညြတမ သေဘာတညခက က ရရႏင ပါသည။ သ႔မဟတ A ျခားပါတမားႏင ညြန႔ေပါငးသဖြယ

တညေဆာကျခငး ျဖစပါသည။


A ဆပါ နညးလမးမား A နက မညသညနညးက လပေဆာင သညျဖစေစ NLD A ေနျဖင စြန႔လႊတ A နစနာခမ မားေတာ

ရရမညျဖစျပး ပါတA တြက စUးစားထားသည မားထက စာလင A မးသား A ကးစးပြားက ေရ႕တနးတင ရမည

ျဖစပါသည။ ဘဝတစေလာက A မးသား ေခါငးေဆာင A ျဖစ ရပတည လာေသာ ေဒၚေA ာငဆနးစၾကည ပကင ေနရာတြင

ရေနျခငးေၾကာင NLD သည ထသ႔ ရဝသည ဆးျဖတ ခက မားက မျပလပႏငဟ စUးစားစရာ A ေၾကာငး မရေပ။

ဂကာတာ ၊ ဘရပဆယ ၁၂ ႏဝငဘာ ၂၀၁၂


APPENDIX A

MAP OF MYANMAR

p


APPENDIX B

ABOUT THE INTERNATIONAL CRISIS GROUP

The International Crisis Group (Crisis Group) is an inde-pendent, non-profit, non-governmental organisation, with some 130 staff members on five continents, working through field-based analysis and high-level advocacy to prevent and resolve deadly conflict.

Crisis Group’s approach is grounded in field research. Teams of political analysts are located within or close by countries at risk of outbreak, escalation or recurrence of violent con-flict. Based on information and assessments from the field, it produces analytical reports containing practical recommen-dations targeted at key international decision-takers. Crisis Group also publishes CrisisWatch, a twelve-page monthly bulletin, providing a succinct regular update on the state of play in all the most significant situations of conflict or po-tential conflict around the world.

Crisis Group’s reports and briefing papers are distributed widely by email and made available simultaneously on the website, www.crisisgroup.org. Crisis Group works closely with governments and those who influence them, including the media, to highlight its crisis analyses and to generate support for its policy prescriptions.

The Crisis Group Board – which includes prominent figures from the fields of politics, diplomacy, business and the media – is directly involved in helping to bring the reports and recommendations to the attention of senior policy-makers around the world. Crisis Group is chaired by former U.S. Undersecretary of State and Ambassador Thomas Pickering. Its President and Chief Executive since July 2009 has been Louise Arbour, former UN High Commissioner for Human Rights and Chief Prosecutor for the International Criminal Tribunals for the former Yugoslavia and for Rwanda.

Crisis Group’s international headquarters is in Brussels, and the organisation has offices or representation in 34 locations: Abuja, Bangkok, Beijing, Beirut, Bishkek, Bogotá, Bujum-bura, Cairo, Dakar, Damascus, Dubai, Gaza, Guatemala City, Islamabad, Istanbul, Jakarta, Jerusalem, Johannesburg, Kabul, Kathmandu, London, Moscow, Nairobi, New York, Port-au-Prince, Pristina, Rabat, Sanaa, Sarajevo, Seoul, Tbilisi, Tripoli, Tunis and Washington DC. Crisis Group currently covers some 70 areas of actual or potential conflict across four continents. In Africa, this includes, Burkina Faso, Burundi, Cameroon, Central African Republic, Chad, Côte d’Ivoire, Democratic Republic of the Congo, Eritrea, Ethiopia, Guinea, Guinea-Bissau, Kenya, Liberia, Madagascar, Nigeria, Sierra

Leone, Somalia, South Sudan, Sudan, Uganda and Zimbab-we; in Asia, Afghanistan, Burma/Myanmar, Indonesia, Kash-mir, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Malaysia, Nepal, North Korea, Pakistan, Philippines, Sri Lanka, Taiwan Strait, Tajikistan, Thailand, Timor-Leste, Turkmenistan and Uzbekistan; in Europe, Armenia, Azerbaijan, Bosnia and Herzegovina, Cyp-rus, Georgia, Kosovo, Macedonia, North Caucasus, Serbia and Turkey; in the Middle East and North Africa, Algeria, Bahrain, Egypt, Iran, Iraq, Israel-Palestine, Jordan, Lebanon, Libya, Morocco, Syria, Tunisia, Western Sahara and Yemen; and in Latin America and the Caribbean, Colombia, Guate-mala, Haiti and Venezuela.

Crisis Group receives financial support from a wide range of governments, institutional foundations, and private sources. The following governmental departments and agencies have provided funding in recent years: Australian Agency for In-ternational Development, Austrian Development Agency, Belgian Ministry of Foreign Affairs, Canadian International Development Agency, Canadian International Development Research Centre, Royal Danish Ministry of Foreign Affairs, Dutch Ministry of Foreign Affairs, European Union Instru-ment for Stability, Finnish Ministry of Foreign Affairs, Ger-man Federal Foreign Office, Irish Aid, Principality of Liech-tenstein, Luxembourg Ministry of Foreign Affairs, New Zealand Agency for International Development, Royal Nor-wegian Ministry of Foreign Affairs, Swedish International Development Cooperation Agency, Swedish Ministry of For-eign Affairs, Swiss Federal Department of Foreign Affairs, Turkish Ministry of Foreign Affairs, United Kingdom De-partment for International Development, U.S. Agency for International Development.

The following institutional and private foundations have pro-vided funding in recent years: Adessium Foundation, Car-negie Corporation of New York, Elders Foundation, William and Flora Hewlett Foundation, Humanity United, Henry Luce Foundation, John D. and Catherine T. MacArthur Foun-dation, Oak Foundation, Open Society Foundations, Plough-shares Fund, Radcliffe Foundation, Rockefeller Brothers Fund, Stanley Foundation, The Charitable Foundation, Tinker Foun-dation Incorporated.

November 2012


APPENDIX C

CRISIS GROUP REPORTS AND BRIEFINGS ON ASIA SINCE 2009

Central Asia

Tajikistan: On the Road to Failure, Asia Report N°162, 12 February 2009.

Women and Radicalisation in Kyrgyzstan, Asia Report N°176, 3 September 2009.

Central Asia: Islamists in Prison, Asia Briefing N°97, 15 December 2009.

Central Asia: Migrants and the Economic Crisis, Asia Report N°183, 5 January 2010.

Kyrgyzstan: A Hollow Regime Collapses, Asia Briefing N°102, 27 April 2010.

The Pogroms in Kyrgyzstan, Asia Report N°193, 23 August 2010.

Central Asia: Decay and Decline, Asia Report N°201, 3 February 2011.

Tajikistan: The Changing Insurgent Threats, Asia Report N°205, 24 May 2011.

Kyrgyzstan: Widening Ethnic Divisions in the South, Asia Report N°222, 29 March 2012.

North East Asia

North Korea’s Missile Launch: The Risks of Overreaction, Asia Briefing N°91, 31 March 2009.

China’s Growing Role in UN Peace-keeping, Asia Report N°166, 17 April 2009 (also available in Chinese).

North Korea’s Chemical and Biological Weapons Programs, Asia Report N°167, 18 June 2009.

North Korea’s Nuclear and Missile Pro-grams, Asia Report N°168, 18 June 2009.

North Korea: Getting Back to Talks, Asia Report N°169, 18 June 2009.

China’s Myanmar Dilemma, Asia Report N°177, 14 September 2009 (also avail-able in Chinese).

Shades of Red: China’s Debate over North Korea, Asia Report N°179, 2 November 2009 (also available in Chinese).

The Iran Nuclear Issue: The View from Beijing, Asia Briefing N°100, 17 Feb-ruary 2010 (also available in Chinese).

North Korea under Tightening Sanctions, Asia Briefing N°101, 15 March 2010.

China’s Myanmar Strategy: Elections, Ethnic Politics and Economics, Asia

Briefing N°112, 21 September 2010 (also available in Chinese).

North Korea: The Risks of War in the Yellow Sea, Asia Report N°198, 23 December 2010.

China and Inter-Korean Clashes in the Yellow Sea, Asia Report N°200, 27 January 2011 (also available in Chinese).

Strangers at Home: North Koreans in the South, Asia Report N°208, 14 July 2011 (also available in Korean).

South Korea: The Shifting Sands of Security Policy, Asia Briefing N°130, 1 December 2011.

Stirring up the South China Sea (I), Asia Report N°223, 23 April 2012 (also available in Chinese).

Stirring up the South China Sea (II): Regional Responses, Asia Report N°229, 24 July 2012.

North Korean Succession and the Risks of Instability, Asia Report N°230, 25 July 2012 (also available in Korean).

South Asia

Nepal’s Faltering Peace Process, Asia Report N°163, 19 February 2009 (also available in Nepali).

Afghanistan: New U.S. Administration, New Directions, Asia Briefing N°89, 13 March 2009.

Pakistan: The Militant Jihadi Challenge, Asia Report N°164, 13 March 2009.

Development Assistance and Conflict in Sri Lanka: Lessons from the Eastern Prov-ince, Asia Report N°165, 16 April 2009.

Pakistan’s IDP Crisis: Challenges and Opportunities, Asia Briefing N°93, 3 June 2009.

Afghanistan’s Election Challenges, Asia Report N°171, 24 June 2009.

Sri Lanka’s Judiciary: Politicised Courts, Compromised Rights, Asia Report N°172, 30 June 2009.

Nepal’s Future: In Whose Hands?, Asia Report N°173, 13 August 2009 (also available in Nepali).

Afghanistan: What Now for Refugees?, Asia Report N°175, 31 August 2009.

Pakistan: Countering Militancy in FATA, Asia Report N°178, 21 October 2009.

Afghanistan: Elections and the Crisis of Governance, Asia Briefing N°96, 25 November 2009.

Bangladesh: Getting Police Reform on Track, Asia Report N°182, 11 December 2009.

Sri Lanka: A Bitter Peace, Asia Briefing N°99, 11 January 2010.

Nepal: Peace and Justice, Asia Report N°184, 14 January 2010.

Reforming Pakistan’s Civil Service, Asia Report N°185, 16 February 2010.

The Sri Lankan Tamil Diaspora after the LTTE, Asia Report N°186, 23 February 2010.

The Threat from Jamaat-ul Mujahideen Bangladesh, Asia Report N°187, 1 March 2010.

A Force in Fragments: Reconstituting the Afghan National Army, Asia Report N°190, 12 May 2010.

War Crimes in Sri Lanka, Asia Report N°191, 17 May 2010.

Steps Towards Peace: Putting Kashmiris First, Asia Briefing N°106, 3 June 2010.

Pakistan: The Worsening IDP Crisis, Asia Briefing N°111, 16 September 2010.

Nepal’s Political Rites of Passage, Asia Report N°194, 29 September 2010 (also available in Nepali).

Reforming Afghanistan’s Broken Judiciary, Asia Report N°195, 17 November 2010.

Afghanistan: Exit vs Engagement, Asia Briefing N°115, 28 November 2010.

Reforming Pakistan’s Criminal Justice System, Asia Report N°196, 6 December 2010.

Nepal: Identity Politics and Federalism, Asia Report N°199, 13 January 2011 (also available in Nepali).

Afghanistan’s Elections Stalemate, Asia Briefing N°117, 23 February 2011.

Reforming Pakistan’s Electoral System, Asia Report N°203, 30 March 2011.

Nepal’s Fitful Peace Process, Asia Briefing N°120, 7 April 2011 (also available in Nepali).

India and Sri Lanka after the LTTE, Asia Report N°206, 23 June 2011.

The Insurgency in Afghanistan’s Heart-land, Asia Report N°207, 27 June 2011.


Reconciliation in Sri Lanka: Harder Than

Ever, Asia Report N°209, 18 July 2011.

Aid and Conflict in Afghanistan, Asia Report N°210, 4 August 2011.

Nepal: From Two Armies to One, Asia Report N°211, 18 August 2011 (also available in Nepali).

Reforming Pakistan’s Prison System, Asia Report N°212, 12 October 2011.

Islamic Parties in Pakistan, Asia Report N°216, 12 December 2011.

Nepal’s Peace Process: The Endgame Nears, Asia Briefing N°131, 13 December 2011 (also available in Nepali).

Sri Lanka: Women’s Insecurity in the North and East, Asia Report N°217, 20 December 2011.

Sri Lanka’s North I: The Denial of Minority Rights, Asia Report N°219, 16 March 2012.

Sri Lanka’s North II: Rebuilding under the Military, Asia Report N°220, 16 March 2012.

Talking About Talks: Toward a Political Settlement in Afghanistan, Asia Report N°221, 26 March 2012.

Pakistan’s Relations with India: Beyond Kashmir?, Asia Report N°224, 3 May 2012.

Bangladesh: Back to the Future, Asia Report N°226, 13 June 2012.

Aid and Conflict in Pakistan, Asia Report N°227, 27 June 2012.

Election Reform in Pakistan, Asia Briefing N°137, 16 August 2012.

Nepal’s Constitution (I): Evolution Not Revolution, Asia Report N°233, 27 August 2012.

Nepal’s Constitution (II): The Expanding Political Matrix, Asia Report N°234, 27 August 2012.

Afghanistan: The Long, Hard Road to the 2014 Transition, Asia Report N°236, 8 October 2012.

Pakistan: No End To Humanitarian Crises, Asia Report N°237, 9 October 2012.

South East Asia

Local Election Disputes in Indonesia: The Case of North Maluku, Asia Briefing N°86, 22 January 2009.

Timor-Leste: No Time for Complacency, Asia Briefing N°87, 9 February 2009.

The Philippines: Running in Place in Mindanao, Asia Briefing N°88, 16 February 2009.

Indonesia: Deep Distrust in Aceh as Elections Approach, Asia Briefing N°90, 23 March 2009.

Indonesia: Radicalisation of the “Palem-bang Group”, Asia Briefing N°92, 20 May 2009.

Recruiting Militants in Southern Thailand, Asia Report N°170, 22 June 2009 (also available in Thai).

Indonesia: The Hotel Bombings, Asia Briefing N°94, 24 July 2009 (also avail-able in Indonesian).

Myanmar: Towards the Elections, Asia Report N°174, 20 August 2009.

Indonesia: Noordin Top’s Support Base, Asia Briefing N°95, 27 August 2009.

Handing Back Responsibility to Timor-Leste’s Police, Asia Report N°180, 3 December 2009.

Southern Thailand: Moving towards Polit-ical Solutions?, Asia Report N°181, 8 December 2009 (also available in Thai).

The Philippines: After the Maguindanao Massacre, Asia Briefing N°98, 21 December 2009.

Radicalisation and Dialogue in Papua, Asia Report N°188, 11 March 2010 (also available in Indonesian).

Indonesia: Jihadi Surprise in Aceh, Asia Report N°189, 20 April 2010.

Philippines: Pre-election Tensions in Central Mindanao, Asia Briefing N°103, 4 May 2010.

Timor-Leste: Oecusse and the Indonesian Border, Asia Briefing N°104, 20 May 2010.

The Myanmar Elections, Asia Briefing N°105, 27 May 2010 (also available in Chinese).

Bridging Thailand’s Deep Divide, Asia Report N°192, 5 July 2010 (also available in Thai).

Indonesia: The Dark Side of Jama’ah Ansharut Tauhid (JAT), Asia Briefing N°107, 6 July 2010.

Indonesia: The Deepening Impasse in Papua, Asia Briefing N°108, 3 August 2010.

Illicit Arms in Indonesia, Asia Briefing N°109, 6 September 2010.

Managing Land Conflict in Timor-Leste, Asia Briefing N°110, 9 September 2010.

Stalemate in Southern Thailand, Asia Briefing N°113, 3 November 2010 (also available in Thai).

Indonesia: “Christianisation” and Intolerance, Asia Briefing N°114, 24 November 2010.

Indonesia: Preventing Violence in Local Elections, Asia Report N°197, 8

December 2010 (also available in Indonesian).

Timor-Leste: Time for the UN to Step Back, Asia Briefing N°116, 15 December 2010.

The Communist Insurgency in the Philippines: Tactics and Talks, Asia Report N°202, 14 February 2011.

Myanmar’s Post-Election Landscape, Asia Briefing N°118, 7 March 2011 (also available in Chinese and Burmese).

The Philippines: Back to the Table, Warily, in Mindanao, Asia Briefing N°119, 24 March 2011.

Thailand: The Calm Before Another Storm?, Asia Briefing N°121, 11 April 2011 (also available in Chinese and Thai).

Timor-Leste: Reconciliation and Return from Indonesia, Asia Briefing N°122, 18 April 2011 (also available in Indonesian).

Indonesian Jihadism: Small Groups, Big Plans, Asia Report N°204, 19 April 2011 (also available in Chinese).

Indonesia: Gam vs Gam in the Aceh Elections, Asia Briefing N°123, 15 June 2011.

Indonesia: Debate over a New Intelligence Bill, Asia Briefing N°124, 12 July 2011.

The Philippines: A New Strategy for Peace in Mindanao?, Asia Briefing N°125, 3 August 2011.

Indonesia: Hope and Hard Reality in Papua, Asia Briefing N°126, 22 August 2011.

Myanmar: Major Reform Underway, Asia Briefing N°127, 22 September 2011 (also available in Burmese and Chinese).

Indonesia: Trouble Again in Ambon, Asia Briefing N°128, 4 October 2011.

Timor-Leste’s Veterans: An Unfinished Struggle?, Asia Briefing N°129, 18 November 2011.

The Philippines: Indigenous Rights and the MILF Peace Process, Asia Report N°213, 22 November 2011.

Myanmar: A New Peace Initiative, Asia Report N°214, 30 November 2011 (also available in Burmese and Chinese).

Waging Peace: ASEAN and the Thai-Cambodian Border Conflict, Asia Report N°215, 6 December 2011 (also available in Chinese).

Indonesia: From Vigilantism to Terrorism in Cirebon, Asia Briefing N°132, 26 January 2012.

Indonesia: Cautious Calm in Ambon, Asia Briefing N°133, 13 February 2012.


Indonesia: The Deadly Cost of Poor

Policing, Asia Report N°218, 16 February 2012 (also available in Indonesian).

Timor-Leste’s Elections: Leaving Behind a Violent Past?, Asia Briefing N°134, 21 February 2012.

Indonesia: Averting Election Violence in Aceh, Asia Briefing N°135, 29 February 2012.

Reform in Myanmar: One Year On, Asia Briefing N°136, 11 April 2012 (also available in Burmese and Chinese).

The Philippines: Local Politics in the Sulu Archipelago and the Peace Process, Asia Report N°225, 15 May 2012.

How Indonesian Extremists Regroup, Asia Report N°228, 16 July 2012 (also available in Indonesian).

Myanmar: The Politics of Economic Reform, Asia Report N°231, 27 July 2012 (also available in Burmese and Chinese).

Indonesia: Dynamics of Violence in Papua, Asia Report N°232, 9 August 2012.

Indonesia: Defying the State, Asia Briefing N°138, 30 August 2012.

Malaysia’s Coming Election: Beyond Communalism?, Asia Report N°235, 1 October 2012.


APPENDIX D

INTERNATIONAL CRISIS GROUP BOARD OF TRUSTEES

CHAIR

Thomas R Pickering Former U.S. Undersecretary of State; Ambassador to the UN, Russia, India, Israel, Jordan, El Salvador and Nigeria

PRESIDENT & CEO

Louise Arbour Former UN High Commissioner for Human Rights and Chief Prosecutor for the International Criminal Tribunals for the former Yugoslavia and Rwanda

VICE-CHAIRS

Ayo Obe Legal Practitioner, Lagos, Nigeria

Ghassan Salamé Dean, Paris School of International Affairs, Sciences Po

EXECUTIVE COMMITTEE

Morton Abramowitz Former U.S. Assistant Secretary of State and Ambassador to Turkey

Cheryl Carolus Former South African High Commissioner to the UK and Secretary General of the ANC

Maria Livanos Cattaui Former Secretary-General of the International Chamber of Commerce

Yoichi Funabashi Chairman of the Rebuild Japan Initiative; Former Editor-in-Chief, The Asahi Shimbun

Frank Giustra President & CEO, Fiore Financial Corporation

Lord (Mark) Malloch-Brown Former UN Deputy Secretary-General and Administrator of the United Nations Development Programme (UNDP)

Moisés Naím Senior Associate, International Economics Program, Carnegie Endowment for International Peace; Former Editor in Chief, Foreign Policy

George Soros Chairman, Open Society Institute

Pär Stenbäck Former Foreign Minister of Finland

OTHER BOARD MEMBERS

Kofi Annan Former Secretary-General of the United Nations; Nobel Peace Prize (2001)

Nahum Barnea Chief Columnist for Yedioth Ahronoth, Israel

Samuel Berger Chair, Albright Stonebridge Group LLC; Former U.S. National Security Adviser

Emma Bonino Vice President of the Italian Senate; Former Minister of International Trade and European Affairs of Italy and European Commissioner for Humanitarian Aid

Micheline Calmy-Rey Former President of the Swiss Confederation and Foreign Affairs Minister

Wesley Clark Former NATO Supreme Allied Commander

Sheila Coronel Toni Stabile Professor of Practice in Investigative Journalism; Director, Toni Stabile Center for Inves-tigative Journalism, Columbia University, U.S.

Mark Eyskens Former Prime Minister of Belgium

Nabil Fahmy Former Ambassador of Egypt to the U.S. and Japan; Founding Dean, School of Public Affairs, American University in Cairo

Joshua Fink CEO & Chief Investment Officer, Enso Capital Management LLC

Joschka Fischer Former Foreign Minister of Germany

Lykke Friis Former Climate & Energy Minister and Minister of Gender Equality of Denmark; Former Prorector at the University of Copenhagen

Jean-Marie Guéhenno Arnold Saltzman Professor of War and Peace Studies, Columbia University; Former UN Under-Secretary-General for Peacekeeping Operations

Carla Hills Former U.S. Secretary of Housing and U.S. Trade Representative

Lena Hjelm-Wallén Former Deputy Prime Minister and Foreign Minister of Sweden

Mo Ibrahim Founder and Chair, Mo Ibrahim Foundation; Founder, Celtel International

Igor Ivanov Former Foreign Minister of the Russian Federation

Asma Jahangir President of the Supreme Court Bar Association of Pakistan, Former UN Special Rapporteur on the Freedom of Religion or Belief

Wadah Khanfar Co-Founder, Al Sharq Forum; Former Director General, Al Jazeera Network

Wim Kok Former Prime Minister of the Netherlands

Ricardo Lagos Former President of Chile

Joanne Leedom-Ackerman Former International Secretary of PEN International; Novelist and journalist, U.S.

Lalit Mansingh Former Foreign Secretary of India, Ambassador to the U.S. and High Commissioner to the UK

Benjamin Mkapa Former President of Tanzania

Laurence Parisot President, French Business Confederation (MEDEF)

Karim Raslan Founder, Managing Director and Chief Executive Officer of KRA Group

Paul Reynolds President & Chief Executive Officer, Canaccord Financial Inc.

Javier Solana Former EU High Representative for the Common Foreign and Security Policy, NATO Secretary-General and Foreign Minister of Spain

Liv Monica Stubholt Senior Vice President for Strategy and Communication, Kvaerner ASA; Former State Secretary for the Norwegian Ministry of Foreign Affairs

Lawrence Summers Former Director of the US National Economic Council and Secretary of the U.S. Treasury; President Emeritus of Harvard University

Wang Jisi Dean, School of International Studies, Peking University; Member, Foreign Policy Advisory Committee of the Chinese Foreign Ministry

Wu Jianmin Executive Vice Chairman, China Institute for Innovation and Development Strategy; Member, Foreign Policy Advisory Committee of the Chinese Foreign Ministry; Former Ambassador of China to the UN (Geneva) and France

Lionel Zinsou CEO, PAI Partners


PRESIDENT’S COUNCIL

A distinguished group of individual and corporate donors providing essential support and expertise to Crisis Group.

Dow Chemical

Mala Gaonkar

Frank Holmes

Steve Killelea

George Landegger

McKinsey & Company

Ford Nicholson & Lisa Wolverton

Harry Pokrandt

Shearman & Sterling LLP

Ian Telfer

White & Case LLP

Neil Woodyer

INTERNATIONAL ADVISORY COUNCIL

Individual and corporate supporters who play a key role in Crisis Group’s efforts to prevent deadly conflict.

Anglo American PLC

APCO Worldwide Inc.

Ryan Beedie

Stanley Bergman & Edward Bergman

BP

Chevron

Neil & Sandra DeFeo Family Foundation

Equinox Partners

Neemat Frem

FTI Consulting

Seth & Jane Ginns

Alan Griffiths

Rita E. Hauser

George Kellner

Faisel Khan

Zelmira Koch Polk

Elliott Kulick

Harriet Mouchly-Weiss

Näringslivets Inter¬nationella Råd (NIR) – International Council of Swedish Industry

Griff Norquist

Ana Luisa Ponti & Geoffrey R. Hoguet

Kerry Propper

Michael L. Riordan

Shell

Nina Solarz

Horst Sporer

Statoil

Talisman Energy

Tilleke & Gibbins

Kevin Torudag

Yapı Merkezi Construction and Industry Inc.

Stelios S. Zavvos

SENIOR ADVISERS

Former Board Members who maintain an association with Crisis Group, and whose advice and support are called on (to the

extent consistent with any other office they may be holding at the time).

Martti Ahtisaari Chairman Emeritus

George Mitchell Chairman Emeritus

Gareth Evans President Emeritus

Kenneth Adelman

Adnan Abu Odeh

HRH Prince Turki al-Faisal

Hushang Ansary

Óscar Arias

Ersin Arıoğlu

Richard Armitage

Diego Arria

Zainab Bangura

Shlomo Ben-Ami

Christoph Bertram

Alan Blinken

Lakhdar Brahimi

Zbigniew Brzezinski

Kim Campbell

Jorge Castañeda

Naresh Chandra

Eugene Chien

Joaquim Alberto Chissano

Victor Chu

Mong Joon Chung

Pat Cox

Gianfranco Dell’Alba

Jacques Delors

Alain Destexhe

Mou-Shih Ding

Uffe Ellemann-Jensen

Gernot Erler

Marika Fahlén

Stanley Fischer

Malcolm Fraser

I.K. Gujral

Swanee Hunt

Max Jakobson

James V. Kimsey

Aleksander Kwasniewski

Todung Mulya Lubis

Allan J. MacEachen

Graça Machel

Jessica T. Mathews

Nobuo Matsunaga

Barbara McDougall

Matthew McHugh

Miklós Németh

Christine Ockrent

Timothy Ong

Olara Otunnu

Lord (Christopher) Patten

Shimon Peres

Victor Pinchuk

Surin Pitsuwan

Cyril Ramaphosa

Fidel V. Ramos

George Robertson

Michel Rocard

Volker Rühe

Güler Sabancı

Mohamed Sahnoun

Salim A. Salim

Douglas Schoen

Christian Schwarz-Schilling

Michael Sohlman

Thorvald Stoltenberg

Leo Tindemans

Ed van Thijn

Simone Veil

Shirley Williams

Grigory Yavlinski

Uta Zapf

Ernesto Zedill

238 Myanmar Storm Clouds on the Horizon Burmese 1

Documents

wall street journal

asia report n238

civil society activist

crisis group interview

crisis group interviews

crisis group briefing

crisis group report

international criminal tribunals