SLO ● nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling 21 e eeuwse vaardigheden in wetenschap en technologie Stand van zaken en toekomstige mogelijkheden Allard Strijker, Briëlle Grievink en Marco Zocca Inspiratie dag Techniekpact Utrecht, 13 oktober 2016
30
Embed
21e eeuwse vaardigheden in wetenschap en technologie
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
• Onafhankelijke, niet-commerciële positie als landelijke kennisinstelling
• Curriculumontwikkeling:– ontwikkelen en onderhouden van landelijke leerplankaders
(kerndoelen, eindtermen, examenprogramma’s, referentieniveaus)– ondersteunen en adviseren van OCW m.b.t. leerplanontwikkeling– uitvoering van onderzoek ter ondersteuning van deze twee
• 2014: Wat wilden we weten?– Wat zijn de vaardigheden van de toekomst?– Hoeveel aandacht is er voor deze
vaardigheden in het primair onderwijs en in de onderbouw van het voortgezet onderwijs?
• 2014: Wat hebben we gedaan?– Debat gevolgd en literatuuronderzoek gedaan om te
bepalen om welke vaardigheden het zou moeten gaan– Kerndoelen en leermiddelen onderzocht– Vragenlijst en case studies van scholen– Discussiebijeenkomsten met leraren en andere expertshttp://www.slo.nl/toekomstgerichtonderwijs
Analyse kerndoelen & referentieniveaus
• 21e eeuwse vaardigheden komen aan de orde, maar in geringe mate
• Meeste aandacht voor:– Communiceren– Zelfregulering– Sociale en culturele vaardigheden
• Weinig aandacht voor:– Probleemoplossend denken en handelen– Samenwerken– Digitale geletterdheid (po)– Creatief denken en handelen
Analyse van leermiddelen
• Weinig doelgericht, substantieel en systematisch aandacht voor de vaardigheden in leermiddelen• Weinig aandacht voor probleemoplossend denken en
handelen, creatief denken en sociale en culturele vaardigheden• Meer aandacht voor de vaardigheden in
geïntegreerde methodes
Analyse van de onderwijspraktijk
• Vragenlijst – 822 leraren po – 867 leraren vo onderbouw – Extra respons: 1139 leraren Tweede Fase
• Case studies– 10 po-scholen, 9 vo-scholen– Mix van traditioneel/traditioneel vernieuwend/veelbelovend
Wat gebeurt er in de lespraktijk?
• Vaardigheden worden belangrijk gevonden• Soms tot regelmatig aandacht voor de vaardigheden in
de les• Meer aandacht voor vaardigheden in po (bovenbouw)
• Leraren uit de bovenbouw po besteden significant meer aandacht aan mediawijsheid dan leraren in andere leerjaren po. Zij scoren ook significant hoger dan leraren vo onderbouw.
Probleemoplossend denken en handelen
• Mate van aandacht voor probleemoplossend denken en handelen
• Er zijn geen significante verschillen tussen leraren po en onderbouw vo, en ook niet tussen leraren in verschillende leerjaren po.
meer resultaten m.b.t. de andere vaardigheden, zie http://curriculumvandetoekomst.slo.nl/21e-eeuwse
Lespraktijk: uitkomst case studies
• Scholen die (meer) aandacht besteden aan 21EV doen dit vanuit:– pedagogische visie of schoolprofiel (bijv. technasium, cultuurprofielscholen)– projectonderwijs, weinig (structureel) in leergebieden
• Leraren vinden innovatieve toepassing vaardigheden vaak lastig vorm te geven– Kritisch denken, probleemoplossend denken en handelen, digitale
geletterdheid worden complex gevonden
• Meerderheid van de leraren (67%) voelt zich niet voldoende toegerust en heeft behoefte aan lesmateriaal en professionalisering
Briëlle Grievink
Mist hier nog een woord? 'vaardigheden' denk ik? (of een specifieke vaardigheid?)
Conclusie 2014
• 21e eeuwse vaardigheden komen weinig structureel en doelgericht aan de orde
• Leraren hebben meer houvast nodig• Gegeven het belang van de vaardigheden is meer aandacht
wenselijk• Inbedden in bestaande leergebieden meest kansrijke optie
Leerplankaders
• Creativiteit• probleemoplossend denken en handelen• Digitale geletterdheid
(ICT-basisvaardigheden, mediawijsheid, informatievaardigheden en computational thinking)
• Opbouw van de leerplankaders– Inleiding met definitie– Waarom aandacht aan besteden in het onderwijs?– Voorbeeldmatig leerplankader – Voorbeeld(les)uitwerkingen
Briëlle Grievink
Misschien mooier om het overal 'probleemoplossend denken en handelen' te noemen (omdat het zo in het voorbeeldmatig leerplankader genoemd wordt)?
• Klassikaal presenteren en nabespreken(evalueren)
De nieuwe speelvoorziening
• Opdracht voor probleemoplossend denken en handelen– Ill-structuredness– Real-world/herkenbaarheid
• Vakinhoud – Eigen omgeving als schaalniveau– Kaartvaardigheden
• Kerndoelen onderbouw VO38: De leerling leert een eigentijds beeld van de eigen omgeving, Nederland, Europa en de wereld te gebruiken om verschijnselen en ontwikkelingen in hun eigen omgeving te plaatsen.42: De leerling leert in eigen ervaringen en in de eigen omgeving effecten te herkennen van keuzes op het gebied van werk en zorg, wonen en recreëren, consumeren en budgetteren, verkeer en milieu.
De nieuwe speelvoorziening
• Mate van vrijheid voor leerlingen vs. controle door de leraar
• Expliciet maken: wat maakt opdracht 21e eeuws
De nieuwe speelvoorziening:In de praktijk
• Insteek: probleemoplossend denken en handelen
• Maar in samenhang met: –Kritisch denken –Creatief denken en handelen–Samenwerken –Communiceren– ICT-basisvaardigheden– Informatievaardigheden–Mediawijsheid –Zelfregulering
De nieuwe speelvoorziening:In de praktijk
http:
//m
aken
.wik
iwijs
.nl/7
4282
/Pro
gram
mer
en_i
n_he
t_PO
SLO-projecten vervolg
• 2016– Afronden van een deel van de lesvoorbeelden van 2015– Verder met digitale geletterdheid– Ontwikkelen leerlijnen gekoppeld aan leermaterialen
– Kritisch denken– Zelfregulering
• 2017– Samen met scholen, opleidingen, uitgevers verder ontwikkelen en uitproberen
– Communiceren– Samenwerken– Sociale en culturele vaardigheden
Workshop
• Aan de slag met een selectie van de vaardigheden..