21.04.2020 Historia 8b,B. Woźniakiewicz Temat: PRL pod ... · aspiracje wolnościowe Polaków. Najbardziej niepokoił się przywódca Związku Radzieckiego Leonid Breżniew, który

21.04.2020 Historia 8b,B. Woźniakiewicz

Temat: PRL pod rządami Gierka.Narodziny opozycji politycznej

● Dzień dobry, witam na kolejnej fascynującej przygodzie z historią. ● Przygotowałam prezentację, która w sposób obrazowy przeprowadzi Was przez omawiany

materiał. Nie musicie czytać tematu z podręcznika, ale uważnie czytajcie moje notatki!!● Dzisiejsze spotkanie obejmuje dwa tematy. Tytuły powyżej to właśnie one natomiast

zagadnienia są następujące:●

● 1. Dekada Edwarda Gierka: polityka gospodarcza oraz międzynarodowa2. Ursus, Radom, Płock- protesty w czerwcu 1976 r.

3. Narodziny opozycji politycznej- KOR.4. Wybór Karola Wojtyły na papieża.

Wybór Edwarda Gierka na I sekretarza PZPR otworzył kolejną epokę w historii PRL ( czy pamiętacie, w jakich okolicznościach objął władzę? Jeśli masz trudność z tym pytaniem odpowiedź znajdziesz na str. 172)

● Gierek od początku krytycznie odnosił się do polityki gospodarczej swojego poprzednika. Chciał zapewnić swojej ekipie przychylność Polaków►► zwróćcie baczną uwagę na hasła, które pojawią się w kolejnych slajdach.

● Realizował wiele dużych inwestycji np.. trasa szybkiego ruchu tzw. „gierkówka”; zbudowano Dworzec Centralny w Warszawie czy Hutę Katowice

● Protesty robotników w VI 1976 r. , o których dziś się dowiecie doprowadziły do powstania KOR- Komitetu Obrony Robotników. Jak myślisz, jakie stawiano sobie cele?

● Opozycja prowadziła tajną działalność wydawniczą ( jak myślisz, czemu tajną? Co stało na przeszkodzie wolności słowa???)

● Ważne wydarzenie to X 1976 roku- na papieża wybrano wtedy Polaka- Karola Wojtyłę. Jego pielgrzymka do Polski stała się dużym przeżyciem dla całych mas Polaków

● Zaczynajmy! Tradycyjnie proszę, abyście po kolei czytali moje „opowieści”i i nic nie opuszczali!!● Slajd nr 4- nie ma opisu!! Dlaczego??? Spróbujcie porozmawiać z Rodziną lub poszukać informacji na

temat przedstawionych tam przedmiotów i ich przeznaczenia.

Gospodarka na kredytPartia umacnia swoją władzę

● Bardzo ważnym posunięciem było przeprowadzenie reformy administracyjnej w 1975 roku.

● Popatrzcie na kolejny slajd, w jakim województwie znajdował się Szczecin?

● Utworzono 49 nowych województw, domyślacie się, jaki był cel takiego podziału??

● Realizowano duże inwestycje

● PZPR powiększało swoje wpływy- za czasów Edwarda Gierka należało do niej już 3 mln Polaków

● W 1976 r. sejm zmienił konstytucję PRL- podkreślono w niej trwały sojusz z ZSRR oraz nadrzędną rolę PZPR

● Gierek prowadził politykę, która miała mu zapewnić przychylność społeczeństwa

● Poprawiła się jakość życia Polaków a było to możliwe dzięki kredytom od krajów zachodnich.

● Poprawiło się zaopatrzenie sklepów

Jako nieoficjalny powód reformy uznaje się chęć wzmocnienia kontroli nad niższymi warstwami aparatu państwowego przez KC PZPR .

Po przejęciu władzy przez Gierka i rozbiciu opozycji w Biurze Politycznym , nadal trwał opór niższych warstw PZPR, gdzie tworzyły się partyjne kliki. Poprzez reorganizację administracji i

nowy podział terytorialny, Gierek, mógł wprowadzić "swoich ludzi" do komitetów wojewódzkich i rozbić stare stronnictwa

Papież PolakSukcesy sportowe

● „Za Gierka”miało miejsce kolejne ważne wydarzenie- latem 1978 r. Mirosław Hermaszewski jako pierwszy polski kosmonauta został wyniesiony na orbitę okołoziemską.

● Sukces ten wykorzystały oczywiście władze PRL- PROPAGANDA pamiętacie to pojęcie?

● W latach 70. Polacy odnosili wiele sukcesów sportowych

● Kadra piłkarska Kazimierza Górskiego odnosiła spektakularne sukcesy

● To piękny okres dla polskiego himalaizmu

● Mistrzami świata w 1974 r. zostali nasi siatkarze

● Irena Szewińska w 1976 r. zdobyła złoto w lekkoatletyce

● Za czasów Gierka miała miejsce podróż do Polski Papieża Jana Pawła II

● Była to pierwsza wizyta głowy kościoła katolickiego w komunistycznym państwie

● Jak sądzicie, czy władze PZPR cieszyły się z tej wizyty? Podobały im się tłumy, które witały Papieża?

Otwarcie PRL na zachód

● Edward Gierek rozpoczął ożywioną działalność na arenie międzynarodowej. Biuro Polityczne KC PZPR rozpoczęło politykę otwarcia na świat i rozwinęło rozległe kontakty handlowe Polski, także z państwami kapitalistycznymi, jednocześnie jednak rozpoczęto działania zmierzające do głębszej współpracy w sferze gospodarczej i politycznej z ZSRR.

● Edward Gierek prowadził politykę zagraniczną bardziej otwartą na kraje zachodnie, niż jego poprzednicy. Związane było to z panującym wówczas okresem odprężenia w stosunkach międzynarodowych. Wyrazem tego były m. in. liczne spotkania z kolejnymi amerykańskimi prezydentami: Richardem Nixonem (1972)◄◄, Geraldem Fordem (1975) i Jimmym Carterem.

● **Kierownictwo partyjne wzięło odwet na protestujących, zwłaszcza w Radomiu i Ursusie. Zatrzymanych przewożono do komend MO i aresztów, gdzie przechodzili przez tzw. ścieżki zdrowia – szpalery milicjantów bijących ludzi pałkami.

● 25 czerwca 1976 r. zastrajkowały załogi w kilkudziesięciu zakładach pracy.

● Najpoważniejsze strajki miały miejsce w Podwarszawskim Ursusie, Płocku oraz Radomiu.

● Bunty spacyfikowano brutalnie* ZOMO, ALE nie użyto broni palnej.

● W efekcie zajść władze wycofały się z planowanych podwyżek

● Kredyty, które zaciągał Edward Gierek zagranicą z czasem stały się olbrzymim obciążeniem dla polskiej polityki gospodarczej.

● Kryzys pogłębiał brak reform gospodarki

● Planowany wzrost cen podstawowych towarów stał się bezpośrednią przyczyną protestów robotniczych.

POWTÓRKA Z GIERKA

Czym był KOR i dlaczego powstał?

● Przed chwilą dowiedzieliście się ważnych informacji na temat strajków w czerwcu 1976 roku.

● Te wydarzenia były bezpośrednią przyczyną powstania Komitetu Obrony Robotników. Zanim szczegóły, jak myślicie jaki cel mógł przyświecać tej organizacji?

● Teraz zapraszam Was do obejrzenia krótkiego 3 minutowego filmu opowiadającego o KOR

● https://dzieje.pl/wideo/dlaczego-powstal-kor

● Super!! Teraz już znacie odpowiedź nazadane w tytule slajdu pytanie!

KOR był reakcją na represje, które w 1976 r. spotkały robotników z Radomia, Ursusa i Płocka. Głównym celem Komitetu było niesienie pomocy prawnej i finansowej represjonowanym przez peerelowskie władze robotnikom i ich rodzinom.

● Pomocy represjonowanym (prawnej - podczas procesów sądowych, finansowej - usuwanym z pracy) zaczęli udzielać przedstawiciele opozycyjnych środowisk inteligenckich. Powstała organizacja - Komitet Obrony Robotników.

Niezależny ruch wydawniczy, czym był??

● Od drugiej połowy lat siedemdziesiątych XX w. na niespotykaną wcześniej skalę rozwijał się w Polsce niezależny ruch wydawniczy.

● Drukowanie bez zgody cenzury pism i książek nazywanych po prostu bibułą, stało się bronią w walce z władzą komunistyczną .

● Po 1976 roku rosło zapotrzebowanie społeczne na nieskażoną propagandą komunistyczną informację. Wpłynęło to na pojawienie się pism niezależnych.

● Pod koniec września 1976 r. ukazał się "Komunikat" KOR, a niedługo potem "Biuletyn Informacyjny". Pierwsze numery wydano w formie maszynopisu.

● Od lewej: Antoni Roszak, Zenon Pałka, Mirosław Chojecki, Wojciech Onyszkiewicz, Konrad Bieliński w konspiracyjnej drukarni NOWej, prawdopodobnie Konstancin k. Warszawy, 1978 r. Fot. Marcin Jabłoński, ZBIORY OŚRODKA KARTA

Niezależny ruch wydawniczy, czym był??

● Od drugiej połowy lat siedemdziesiątych XX w. na niespotykaną wcześniej skalę rozwijał się w Polsce niezależny ruch wydawniczy.

● Drukowanie bez zgody cenzury pism i książek nazywanych po prostu bibułą, stało się bronią w walce z władzą komunistyczną .

● Po 1976 roku rosło zapotrzebowanie społeczne na nieskażoną propagandą komunistyczną informację. Wpłynęło to na pojawienie się pism niezależnych.

● Pod koniec września 1976 r. ukazał się "Komunikat" KOR, a niedługo potem "Biuletyn Informacyjny". Pierwsze numery wydano w formie maszynopisu.

● Od lewej: Antoni Roszak, Zenon Pałka, Mirosław Chojecki, Wojciech Onyszkiewicz, Konrad Bieliński w konspiracyjnej drukarni NOWej, prawdopodobnie Konstancin k. Warszawy, 1978 r. Fot. Marcin Jabłoński, ZBIORY OŚRODKA KARTA

Polak Papieżem!!!

● 16 października 1978 roku58 letni kardynał Karol Wojtyła został wybrany na papieża.

● Przybrał imię Jan Paweł II. Wybór krakowskiego metropolity na papieża był zaskoczeniem dla całego świata, gdyż po raz pierwszy od 455 lat na Stolicy Apostolskiej zasiadł biskup nie-Włoch. Zaskoczenie było tym większe, że nowy papież pochodził ze słowiańskiego kraju, który w tamtym czasie należał do bloku komunistycznego.

● **„O rany boskie” - miał rzekomo zakrzyknąć Edward Gierek na wieść o wyborze Karola Wojtyły na Papieża. Dla władzy sceptycznej wobec Kościoła był to nie lada problem, który zwiększył się, gdy już w rok po wyborze nowy papież postanowił odwiedzić ojczyznę.

Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski. Czego bali się komuniści??

● Pierwsza pielgrzymka papieża Polaka do Ojczyzny rozpoczęła się2 czerwca 1979 roku.

● Planowana przez papieża pielgrzymka do Polski bardzo niepokoiła komunistyczne władze. Przewidywano, że niepokorny biskup Rzymu może rozbudzić aspiracje wolnościowe Polaków.

● Najbardziej niepokoił się przywódca Związku Radzieckiego Leonid Breżniew, który sugerował, by nie zezwolić papieżowi na wjazd do Polski. Napotkawszy na determinację ze strony I sekretarza PZPR Edwarda Gierka, ostrzegał: „Róbcie jak uważacie, bylebyście wy i wasza partia później tego nie żałowali”.

● Najważniejszym punktem tego dnia wizyty papieża była msza na Placu Zwycięstwa. Jan Paweł II w swojej homilii wielokrotnie nawiązywał do polskiej historii. Największe wrażenie zrobiły jednak ostatnie słowa, wypowiedziane w mocny i emocjonalny sposób:

„Niech zstąpi Duch Twój!Niech zstąpi Duch Twój!I odnowi oblicze ziemi.

Tej Ziemi! Amen.” Ku zgrozie władz zinterpretowanoje jako wezwanie do zmiansytuacji społeczno-politycznej, nie duchowo-moralnej.Społeczeństwo zmobilizowało siędo walki z systemem jak nigdywcześniej.

Na dziś to wszystko! Mam silną nadzieję, że lekcja była dla Was ciekawa, i że będzie dobrym punktem wyjścia do rozmów z

Rodziną na temat wydarzeń tu opisanych.

● Tradycyjne zadanie na plusa:

Jak wiecie uwielbiam codzienne zagadki

związane z historią (niekoniecznie

związane z aktualnie omawianym

tematem), więc dziś jedna z nich:

Jakie ważne wydarzenie miało miejsce

21.04 1773 roku? ( ilustracja obok)

Jeśli macie ochotę wyślijcie mi odpowiedź

na adres: [email protected]

Poprawne odpowiedzi nagrodzę „plusem”

z aktywności, odpowiedzi nadsyłamy

do czwartku (wyłącznie).

Pozdrawiam baaaardzo serdecznie, Pani Bogna

● W ramach notatki z lekcji proszę abyście wybrali jeden najbardziej interesujący Was slajd i przepisali jego zawartość do zeszytu.

● Wielkimi krokami zbliżamy się do końca działu.

● Jeśli uda nam się wrócić do szkoły napiszemy kartkówkę z dwóch wybranych tematów.

● Jeśli nie, zadam Wam bardzo ciekawą pracę pisemną związaną z okresem PRL