Η “Φωνή Ελευθερίας του Κουρδιστάν” στο Ηράκλειο Κρήτης, πατρίδα του Νίκου Καζαντζάκη
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
توندوتیژی روونــدانــی و روودان -باسبكرت، بــشــمــولــی نیی شتك چونك ئوە دەوەستت سر سروشتی دەست و جۆری سیستمی سیاسی كی گۆڕانكاریپۆش ی كگایانو جئــوەی ــدان وەم ئایا تدەكات، رووی ھموو دەبت. چــۆن و چیی ــوان ئبینیمان لباشوری سوودان گورەترین الیـــك و دا رووی ـــاری ـــك ـــۆڕان گلدەوتك بووەوە و گلی باشوری دیموكراسیدا لپۆسیكی ســوودان ــی خــۆیــان، ك ــت خـــاوەن دەو بــوونــئنجامكیان سوودان دەستدارانی قبووڵ كردووە با لژر ھرگوشاركی بووبت، نودەتیشدا یان ناوچیی ــی روودان بب لــوێ كۆسپ واتــــی ھــــات، ئــمــو ــای ــژی كــۆت ــی ــدوت ــون تلوتی تونس لئنجامی خۆپیشاندان ــكــاری و نـــاڕەزایـــتـــی خــــك گــۆڕانحكومتیشدا و دەســت لترۆپكی كـــرا، بـــم ســنــورداربــوو، قــبــارەی زیانكان و ژمارەی قوربانیانیش ھر
سنورداربوو.ــســری عـــرەبـــی ــی بـــــم لـــوتـــی مھفتی وا ناڕەزایی و خۆپیشاندان ــت و رۆژانـــــنــڕــدەپــمــی تــــھــســ ردەوامیشب و یھ توندوتیژیش كوتۆتوەو ل قوربانی ســدان و شپۆلی ـــــداوەو ن كــۆــی میللتیش ئیتر ،ــچــونــدایــھــلــ نــاڕەزایــتــیــیــان ــ سروشتی كــارەكــ بــوجــۆرەیــ، وات كتت و سیستمی سیاسی ودەس
دەوور دەبینت. ك (نئاو) ینامفتھ ل یم دیمانئ *ل الپڕە (٢٠١١/٢/١٥) ی (٢٦٢) ژمارە ل
(٣) بوكراوەتوە.
دیدار
پیامی كۆسره ت ره سوڵ بۆ جه ماوه ری كوردستان و شاری ھه مه ت و قوربانیبه ناوی خوای گه وره و میھره بانه وه
جه ماوه ری به شه ره ف و تكۆشه ری كوردستان. شاری ھه مه ت و قوربانی
گه رمتان شۆڕشگانه ی سوكی لبت سه باره ت به و بارودۆخه ناسك پیدا گه له كه مان كه ھه ستیاره ی و الیه نه ھه موو پویسته تپه ڕده بت، قاره مانی خه كی و سیاسییه كان به رپرسیارتی به كوردستان ھه ست پاراستنی ــه ل بــكــه ن ســه رشــانــیــان خۆشه ویسته دا شاره ئه م ئه منیه تی بــارودۆخــی ئــه وه چه ند رۆژــكــه كه خۆشه ویسته كه مان شـــاره ئه منی به م نیگه رانین ھه مومان و تكچووه سه رئه نجام نه ویستراوه ، پشھاته چه ند رۆژكه كاروكاسبی ھاووتیانی ئه م شاره وه ستاوه و خه كی ده ستی له سه ر دیه تی كه جاركی تر شه ڕی كه رووبــداتــه وه براكوژی نه گریسی ببته ھۆی ماورانی بۆ گه له كه مان و به ده ست ئازادییه ی ئه و له ده ستدانی
ھاتووه ، بۆیه ده بت ھه موومان ھه ست به به رپرسیاریه تی و پاراستنی ئازادی و ده سكه وته كانی گه له كه مان بكه ین.
له مباره یه شه وه ھه موو الیه ك ئاگادار ھنراونه ته ھزانه ی ئه و كه ده كه ین شونه كانی ده گه ڕنه وه سنووره كه ھزه ھــه مــوو بیاریشه و خــۆیــان تایبه تی به كوردستان سیاسییه كانی كــوردســتــان نیشتمانیی (یه كتیی ــی دیــمــوكــراتــی كــوردســتــان ــارت و پكۆمه ی و گـــۆڕان بــزووتــنــه وه ی و ئیسالمی) یه كگرتووی و ئیسالمی ـــزی گــفــتــوگــۆ ـــ ـــــه ك م ــــه ســــه ر ی لكشه دیالۆگه وه له ڕگه ی كۆببنه وه
ھه په سردراوه كان چاره سه ر بكه ن.ده ستخۆشی كاتكدا له ئمه دیــاره و ده كه ین تونس میسرو گه النی له ئازادیخوازانی ھه موو له پیرۆزبایی جیھان ده كه ین به بۆنه ی سه ركه وتنی ئه مه ھیوایه ین به و شۆڕشه كانیان، ئه زموونی ئه وه ی بۆ ھاندانك ببته
قۆناغكی كوردستانیش دیموكراسی په ره سه ندن نوبوونه وه و له دیكه الیه نه ھه موو و ببینت خۆیه وه به ـــه ده ســـــــه ت و ــه كــان ب ــی ــاســی ســیئۆپۆزسیۆنه وه به گیانی لبوردنه وه و لكتر قبوكردن ھه نگاوی زیاتر بنن
بۆ خزمه تكردنی گه له كه مان. دواجار ئه م شه پۆله دیموكراسییه ی كه ناوچه كه ی گرتۆته وه ، ده ڕژته خانه ی به رژوه ندی ئمه و به دیھاتنی ته واوی مافه نه ته وه ییه ره واكانی گه له كه مان، مافه بدیھنانی پناوی له ھه روه ھا وه كو و تبكۆشن نه ته وه ییه كانمان باشووری سودان گه له كه مان به مافی
چاره ی خۆنووسین شاد بت.دانیشتوانی كوردستان. ھاووتیانی خۆشه ویستی شاری سلمانی له مسادا ئه نجومه نی ــبــژاردنــی ھــه بــیــاره ھه موو و به ڕوه بچت پارزگاكان الیه ك ئازادانه و دوور له ھه ر جۆره فشارك ھه موومان ده چینه وه به رده م
له ڕگه ی و ده نگدان سندووقه كانی پویسته دیموكراسییه وه پرۆسه ئه م ملمالن سیاسییه كان یه كال بكه ینه وه .
ته نھا له م رگه یه وه ته بایی و به یه كه وه ھاووتیان زیاتری ژیان و خزمه تی ــان داوات بۆیه ــه ره و پش ده چــــت. بھه ستكردنتان له ڕوانگه ی لده كه م و نیشتمانی بــه رپــرســیــارــتــی بــه بارودۆخه به م كۆتایی نه ته وه ییتان رژوانی جوانه مه رگ بھنین، خونی ھه ونی ببته تر قوربانییه كانی و ئاشتی و برایه تی و یه كتر قبوكردن
و پكه وه ژیان.
بژی كورد، بژی كوردستاننه مریی و سه ربه رزیی بۆ شه ھیده
جیاوازەكان دەیخن ئستۆی یكتر.راستتر یــان ،رایــھــ ئــم راستیدا لئم كتب (ئمانیا نغرۆ دەب) ھموو خك و رای گشتی ئمانیای سرقاڵ بو لھات ھندێ كس تا وای كرد، رژان ھندكی دی نــازی. بن پیاوە خۆپیشاندانیان و شــقــامــكــان نــاو كشكی رایــھــ كــرد.ئــو دژی لگۆشگیركرد و ل پنایكی ندیو دانا، كینی دژی و كاتیشدا رق ل ھمان ورە تر كرد، بتر و گمانان زموسشوەیك كش ئسییك ل بیر كراو
ب چارەسر مایوە.ل دیمانیكی تلفزیۆنی دا ل وەمی ل پارەی لو چندت پرسیارەی ئو كــردووە، قازانج كتبكت فرۆشتنی ترخان دەكی بۆ چارەسری كشی ساراتسین ــدا ــوەم ل بـــوون؟ تكڵ گـــوتـــی: مـــن پــــت نــاــــم . بــمــش
مسلك كۆتایی ھات.ئمانیا نغرۆ ناب، لبر ئوەی كشی نغرۆ ئمانیا بكو ،یبوونی ھكت ی پوچ و بر قسھ چونك ،دەبــماناو بۆبۆڵ دەكرێ و رەخنی سر دەب .دەچــ دەگیرلناو ئاستكی ۆكانقسم قسی لو توانایبزانین ئسرف دەكرێ، بۆ ئوە ترخان بكرێ،
ك شتك بكرێ بۆ چارەسركردن.ئو كشی ل پكدا پیدا نبووە، بكو لو كاتوە سری ھدا، ك ئمانیا بۆ ئاوەدانكردنوەو نۆژەنگردنی پویستی ب دەستی كار بوو، بۆی پش پنجا نا، ككاری ھك كرند ملیۆنساڵ چ
پیان دەگوتن كركاری میوان. ھر بۆ ئوە بوو كار بكن و خزمتی ئمانیا ھوڵ نبوو ئوە بۆ ھاوكات بكن، پارە سرف و دانن رنامب و دەن كۆمگی تكی ــوەی ئ بۆ بكن، ئمانی بن. گر ئوەی بكردبا ئستا ل ــدەبــوو. زۆرـــك ن ئــو كشیی قس باش ئمانیكی گانب ھاوتی دەكن. بش ب حای خۆم ھرچند ل ئمانیا ل دایك بووم، بم ھست دەكم ھر بگان، كات بۆچونكانیشم گرەكانم لرەی رەخنب م لدەردەب
زيارة وفد ثقافي كردستاني الى موطن الروائي الكبير (كازانتزاكيس)
* شاكر عبدالكرميالثقافية النشاطات إطار في للطباعة بــدرخــان ملؤسسة مثقفي من وفد قام ، والنشر /1/21) في كردستان إقليم
(كريت) جزيرة بزيارة (2011موطن هي التي اليونانية الكاتب والروائي اليوناني الكبير وهذا ، كازانتراكيس) (نيكوس الثقافية النخبة أحبه الكاتب الى نتاجاته وترجمت ، الكردية كرس أديب وهو الكردية اللغة حياته خلدمة االنسانية وصداقة كتاباته طريق عن الشعوب قصائده أهم ومن ، وقصصه (أوديسا) املشهورة قصيدته (نبع عنوان حتت الزيارة وكانت كريت الى كردستان من احلرية
وطن نيكوس كازانتراكيس).هذه من جانب على ولالطالع الى (االحتــاد) توجهت ، الزيارة مبنى مؤسسة بدرخان ، والتقى رئيس بدرخان حميد الصحفي كان قائالً: وحتدث ، املؤسسة بناء هو الــزيــارة من الهدف الشعبني بني للثقافة جسور ، واليوناني الكوردستاني الكوردية بالثقافة والتعريف وتبادل اخلبرات ، وباالمكان وصف
.ً الزيارة بانها كانت ناجحة جدااجلوانب ــم أه ــن وم ـــاف: وأضالهامة للزيارة ، هو لقاء عدد من أعضاء الوفد يوم (2011/1/27) ، في اليوناني البرملان مبنى وفي سيوس (آسانا بالسيد (أثينا) بابا دوبولوس) نائب رئيس البرملان حميد : من كل الوفد وضم ،أبوبكر بدرخان مسؤول مؤسسة وآزاد والنشر للطباعة بدرخان البرملان في املستشار صــادق الكوردستاني والدكتور آزاد حمه شريف أستاذ جامعي واملستشار الفكري للمؤسسة وره وا حمه كرمي املثقف والناشط في مجال
اتمع املدني في اليونان.نائب اللقاء رحب وفي مستهل بالوفد اليوناني البرملان رئيس وأعتذر عن عدم ، الكوردستاني حضور رئيس البرملان ، النشغاله سروره عن وأعرب ، هامة بأمور ، بدرخان مؤسسة لنشاطات اليونان الى العديدة وزياراتها والقاهرة وأملانيا وواشنطن جزيرة وآخرها ، ولندن والسويد الزيارات هذه ووصف ، (كريت) بأنها ثقافية وتراثية ، وتهدف الى
تعزيز العالقات بني الشعوب.الوفد رئيس أستعرض ثــم الزميل حميد بدرخان ، نشاطات وقدم شرحاً ، بدرخان مؤسسة في الثقافية االوضــاع حــول كوردستان ، والتقدم احلاصل في
إقليم كردستان.أعقبه السيد آزاد صادق املستشار ونقل ، الكردستاني البرملان في بايز نائب حتيات الدكتور أرسالن الى الكردستاني البرملان رئيس وقدم ، ناسيوس) (آسانا السيد تركيبة عن ً مختصرا عرضاً ً معتبرا ، الكردستاني البرملات في للدميقراطية منوذجاً البرملان منطقة الشرق االوسط ، حيث حتول إقليم كردستان الى ملجأ آمن الخوة املسيحيني ومواطنني
آخرين من كافة أنحاء العراق. الدكتور ــدث حت ــك ذل وبــعــد املستشار شريف، حمه آزاد و بدرخان ملؤسسة الفكري بدرخان مهرجانات منظم الى ــار وأش البالد، ــارج خ في والعريقة التأريخية العالقات وكردستان اليونان بني حضارتي النقاط على الضوء وسلط ،ــني كــردســتــان املــشــتــركــة بالتراث مجاالت في ، واليونان واملوسيقى والفولكلور واالدب ً على والعادات والتقاليد ، مؤكداتعزيز العالقات بني الشعبني في
ااالت احلياتية كافة.يوصف بأن الوفد أعضاء ومتنى ، وبرملانه اليوناني الشعب بحق أرتكبيت التي اجلرائم إبادة ، الكردستاني الشعب جماعية بشكل رسمي ، وتأييد
قضيته املشروعة.رئيس نائب شكر ، وباملقابل البرملان اليوناني الدكتور أرسالن عن وأعــرب ، حتياته على بايز في كردستان بزيارة متنياته ختام وفي ، القريب املستقبل اللقاء قدم الوفد هدية مؤسسة عن عبارة كانت والتي بدرخان (ميدالية نيكوس كازانتراكيس)
الى رئيس البرملان ونائبه.كما وقدم (إينسكلوبيديا أربيل) البرملان مكتبة الى كهدية هديته البرملان وقدم ، اليوناني وكانت الكردستاني الوفد الى (بيريكليس كتاب عن عبارة في الدميقراطية مــؤســس
اليونان). وتابع مسؤول مؤسسة بدرخان: الوفد الكردستاني ضم الزمالء اسماعيل ، بدرخان (حميد خياط ، دارا محمد علي ، أحمد حمه د.آزاد ، اسماعيل محمد شتي ده ، صادق آزاد ، شريف جنكي ، شيالن ياسني ، شيالن ، عبدالكرمي سمكو ، يوسف دلزارحسن ، هزار صديق ، قاسم
نوري).مثوى بزيارة الوفد أعضاء وقام (نيكوس) الكبير الكاتب وعقيلته (هيلني) واملتحف الذي
يحمل إسمه.بأن نذكر أن هنا يفوتنا وال نشاطات الوفد ، قد مت تغطيتها
من قبل الصحف اليونانية.ساهموا الذين لكل شكرنا بغية النشاط هذا إجناح في الشعب بني ثقافي جسر مد
الكردي وشعوب االرض قاطبة.
د.سامان سورانياملیدیائي في عصرنا هذا مفتاح لکل عصر مفاتیحه والفضاء یسهم الیوم في صناعة التظاهرات اجلماهیریة الـتي تؤدي الی
ازالة االشباح. أن فعله طریق عن دائما یحاول الزماني، املوجود هذا اإلنسان، یصحح املاضي و یغیر احلاضر و ذلك متهیدا للمستقبل القریب. مبعنی آخر، أن و جودنا البشري هو حترر من املاضي و إنطالق نحو املستقبل. ولو کان اإلنسان أسیر ماضیه ، لکانت احلیاة البشرية
هي الیأس بعینه . و الهائلة التحوالت من العربي العالم یشهده ما ضوء في الطفرات املفاجئة ومن التظاهرات اجلماهیریة التي قلبت موازین احلکم في بعض الدول العربیة و أدت الی سقوط الفراعنة، نقول لکننا یطل̀ع، الفجر هو ها و االشباح، مرت و االزمان، `انتهت نستنتج بأن املثقف النخبوي کان یزاول مهنة فاشلة، النه لم یحسن سوی خسارة القضایا التي کان یدافع عنها، والدلیل علی ما نقوله، أصحاب االفکار الکبیرة و املشاریع العریضة و االحالم اخلالصية صاروا أقل الناس فاعلیة ال في بیئاتهم فقط بل علی بأنهم یجسدون أیضا. سابقا کانوا یعتقدون الدولیة الساحة علی الوصایة أصحاب أنهم و البشریة صفوة و االمة عقل القیم العامة املتعلقة باحلقیقة و احلریة أو بالعدالة و املساواة والیوم نری جهودهم و مواقفهم قلیلة اجلدوی و الفاعلیة، فقد حتولوا الی̀ بائعي االوها̀م في عصر االقتصاد الرقمي و الشرکات العمالقة و صاروا نتیجة تصوراتهم اخلادعة و مناهجهم القاصرة
في املؤخرة من حیث املشارکة في صناعة التغییر واحلیاة. و عقولها في الوعي لزرع یأتي من تنتظر تعد لم اجلماهیر أنفسهم التعامل مع فالذین یصرون علی حتریرها من قیودها. و واحلل الفهم مفتاح متلك التي النخبة بوصفهم ومهامهم التغییر، مثلهم کمثل الرجل الذي أضاع الصندوق الذي خبأ فیه
أمواله، و لکنه بقي محتفظا باملفتاح. بال تنمیة ال رفع شعار̀ تنمویة، علیه أراد حتقیق معجزات ومن التشبیحات و لغة الغوغائیة العقلیة افکا̀ر، بعیدا عن ابتکار و التواصل و التعارف لغة یخاف ال وأن التحرریة و النضالیة النماذج و املستهلکة واملقوالت املعیقة الثوابت یحرس ال أن لیست والتنمیة احلي. التفکیر من یستقیل ال أن و البائدة ذات بعد واحد، فهي عملیة متکاملة تطال مختلف نشاطات والتواصلیة، االجتماعیة املعیشیة، و االقتصادية االنسان، غیر من احلضاري الصعید علی تقدم فال الفکریة. و الثقافیة تولید اجلدید واخلارق من االفکار التي تتیح للمجتمع أن یمارس حیویته الفکریة بامتالکه القدرة الدائمة علی جتدید املفاهیم و املعاییر ومن غیر خروج العقل السیاسي من عجزه لیجدد ذاته، و ذلك عن طریق نقد مسلماته و ثوابته و تفکیك بداهاته و آلیات
اشتغاله. أنظمة سوی تنتج لم الشاملة املشاریع بأن أثبتت والتجارب شمولیة، والدعوات الی التحرر الشامل آلت الی تقلیص فسحة احلریات وسلب املکتسبات من احلقوق و محاولة العقلنة الشاملة أدت الی املزید من الفوضی. ففي التجربة الدیمقراطية الغربیة نری بأن مفهوم الراعي فقد أولویته، و خف الوالء للشخص و حل محله الوالء للمبدأ أو القانون أو املؤسسة و عال سلطة الکالم علی سلطة السیف واتی للکل املشارکة في التقریر عن طریق واجلدل. للنقاش وصار کل شيء خاضع الدیمقراطية العملیة فبقصد الوصول الی االوسع و االکثر انفتاحا واالشد استیعابا و فاعلیة علینا تفکیك املغلقات و القوی الکابحة و السلطات
املستبدة و العقلیات الضیقة.النوایا و الفضیلة مملكة لیست السیاسة بأن نعرف نحن توزیع و االنتاج ملنطق تبعا للسلطة ممارسة هي بل الطیبة، املعارض السیاسي و االستثمار. و النمو آلیات و االموال رؤوس اخللقیة مواقفه یتخلی عن ما التغییر سرعان الی یدعو الذي السلطة. ممارسة و اإلدارة استالمه عند املثالیة، تهویماته و علینا بالدیمقراطیة اجلذریة ففیها ال یقتصر احلق علی انتخاب یقضي بل احلکومة، أعمال مراقبة علی أو ملمثلیه املواطن باملشارکة الفعالة في اال العام. و التعود الرابطة االجتماعیة تبنی علی بل الوالءات، و التقالید االشتراك في مقتصرة علی املصائر بصورة مشترکة املتبادلة، لصنع واملسؤولیة التضامن عبر توسیع و تعمیق املمارسات. عندها یصبح کل واحد صانع تشکیل في معه املشارکة و سواه مع التواصل عبر حیاته
الفضاء االجتماعي. وختاما لکم املثل القائل:̀ ال عیش ملن یضاجع اخلو̀ف
سقوط الفراعنة وأوھام التغيير و نھاية المزاعم النخبوية!!
.رۆكی قاوەیدەم و چاو و بدەن پم ئوان دەزانی :دە كۆتاییدا ل ژن تومز
خفاوە.ئوەش كردووە. پدا قاوەكی كوپ مراقان ل ئویش
.(ja) نانیكارھچارەنووسی زۆر ب
نكاردەھلمانی زۆر بی ئ(ja) كورد
گشتی
رەھبری سید برایمباخوان ل باخی شیعرو چام، ب خاك نازی بیرو خام، در در ئاوی گونی دراوە، دیوان كالسیك شاعیرانی ل گــوڵ ب گــوڵ ــوان دی بگڕاوە، وەك بولبول و ھنگ، ل گوزاری ڕەنگین و ڕەنگاو ڕەنگ، ھو گو و شیلو شكرە ل كتبی برچنیك مژیوە، شیعری ھشووی مژووی ئدەبی كوردی ل ھچنیوە، خزنیك خستووت وشــی شكرە و ھنگوین شانی ــج و كـــوردی، ب ڕەن ئــدەبــی ســر خرمانی شونخوونی و ماندووبوونی خۆی ب سرنجی وردی، ل خاكی بوورو ب یارو براو و رەباس، ـــی بۆ كـــردووە، شــارەزاو ھــۆدانــوەو وەرددان خستۆت شاعیرانی گودەستی شاعیرناس، بر لكۆینوە و بر باس، ئو زات برزەدارە، مارف خزندارە، دكتۆر پرۆفیسۆر مزندارە، خــۆی درەختكی پــ گــوڵ بــ بــرھــم و لــق و پۆپدارە، ب برزایی قو منارە و ھیبسوتان و باواجی دیارە، ڕەگی ل (كل زیندان)ی دەشتی كۆی و بابا نزادەی، نوەی سعیداغا و ل ئاغایانی ئو برە بابی، مارفاغای باپیری ل كل زیندانی چۆت لووە بخر، كۆی ھاتۆت كۆی دەشتی كوڕی خزندار مارف دكتۆر ھولر، شاری مندای ب ،زیندان لك مارفاغای ئاغای قــادر سردانی ب باپیرانی، ئــژدادو زدی چۆت كخزمانی ل گوندی كانی بی و كل زیندانی، لوێ ب قلمبن و بختوەریان زانیوە، پیان وابووە ڕوون و گش ب ختو نوچوانی، ڕزگاری بووە مارفاغایان نوەی توتنوانی، و جووتیاری لگمو بۆ ـــاوە، دان شــاری شل گــو كوڕیژ ب ری، بولیان گوتووە (ھتی پخۆشی و خزمای
مریشككی ناوری).وەك سۆزو ویژدان و ماكی ڕەسنایتی ھرگیز ل خزمانی دانباوە، ھاتوچۆی كردوون، دۆستو و تــۆپــزاوا كۆیو ل گیانی ب گیانی ناسیاوی قوتابخانی تنانت ھــبــوون، كۆی دەشــتــی (قادری )ی كۆی د.مارف خزندار ناوی لناوە، ب ناوی حاجی قادری كۆییوە، ھمیش ڕەگی ل جـــووە، كۆیایتی شینی دەمـــارە ســۆزو نامیكی دەستنووسیدا ل ١٩٩٦/٢/٢٦ ل وەرامی چند پرسیاركی بۆ نوسر ئارام سالح غفوری ناردووە دواتر ل ئدەب و ھونری كوردستانی نوێ ل ژمارە (٥٣٥٥) ل پنج شمی ١٢/١٦/
ئا/ئه وره حمان مارفو چیۆك و وتــار یكمین بابت، یكمین نووسین، یكمین شیعر توەركی چكۆن ل بدرخان رووبڕوی نووسر و شاعیر و بڕوەبری نووسین و سرنووسری دەزگاكانی دەكینوە بۆ ئمجارە نووسر و چیرۆكنووس و رۆماننووسی خاوەن ئزموون و سلیقیكی باشی ل بواری پروەردە و زماندا ھی ئم جارەیان شرزاد حسن باس ل یكم ھستی خۆی دەكات ك سرەتایك بووە بۆ نووسین و چیۆكنووسین، سرەتا سبارەت ب یكمین بابتی لمان پرسی ھستت بچی كرد لو دەمی یكمین نووسینی خۆت لسر الپڕەی
بوكراوەیك بینی؟!.تا ساڵ چندین میشھ بت لبیرم ئوەی ئگر *ناویان خونران پۆشتی ل ھر زانكۆشمدا قۆناغی لبودەكردموە، ئوكات محموود زامدار و سح شوان و عبدو عباس ل دەزگا بوون ل بغدا، ئیدی ل پۆستی دەبژارد، چونككان ھشیعریی دەق كیان لیگر بنخو
منیش وەك ھر گنجكی كورد ب شیعر دەستم پكردووە. ئوەش وەكو ھوڵ و تكۆشانكی لھاتوو و ھر بردەوام ئوكاتمان بیركردنوەی و عقییت ب چونك بووین، ئوەبوو دەبوای گۆڤارك، رۆژنامیك دانمان پدا بنت تا
بین ناو بوار و دنیای ئدەبوە. سرەنجام رۆژكیان ل گۆڤاری“رۆشنبیری نوێ“دا ئوكات منیان لوێ شیعركی بڕوەی دەبرد، فوئاد ئیحسان د. كچكی بۆ بوو دداری بناونیشانی“نامیكی تواوی بناسیاومان“ جورئتم ندەكرد بیدەم، بم شوەی بشیعر
بوم كردەوە. و ھبوو كتبخانیكی موكریانی گیوی الی بیرمبوكردۆتوە شیعرەكمی بینیم ك كی، گۆڤارەكم دەوری ب دوان و جارك وابزانم گریام، زۆر گریام، قتدا سوڕاموە، ئستاش ماومو پاراستووم، ئوەندە پ و قرتاندن بب شیعرەكیان ھموو سیربوو پم رابوارن، پ دەم بۆی بوكردبۆوە، بۆمیان رابواردن ل ئوان و دەكرد رەوان شیعرم من ٤-٥ساڵ چونكئوە بودەكردموە، بۆ كۆپلیكیان خونران گۆشی گیشتبووە پابواردنكش بوو، حفتاكان لناوەڕاستی رادەیك، دەیاننووسی: شرزاد حسن ل گڕەكی كوردان دەخونت، ئینگلیزی بشی سیمی قۆناغی ل ئستا كۆپلیمان ئم فریك كچك بۆ ناردووین بۆ شیعركی بیردەكوت زۆر ئو شتانی دیارە مرۆڤ ھبژارد، ل
.خۆشو شتی بگری و نیشتیمانپروەری رۆژگاری ئوكاتش لمجۆرەبوو، لبیرم لبردەم پارزگای ھولر لیادی ١١ی ئادار شیعركم خوندەوەو دەیانخستم سر قندۆشكان، پیان زۆرجار بوكردەوە. دانیكم چند ئوە دوای و كاتبارەت بم سرگیز شیعر نین، بھ واندەگوتم: ئلگڵ ئوەی ئدەبی ئینگلیزیشم خوندبوو و دەشمزانی، بوون، گنجتی سردەمی كۆی و كف وانئ بم ھچوونك بوون، پمخۆشبوو بینووسم و ببیندرێ، دوای و نووسی تكنیك وەكو سادەم زۆر چیرۆككی ئوەش ئمش ب كاریگریی ئدەبی ئینگلیزی بوو دواتر ك چند نووسی بووم مامۆستا لسلمانی ئوكاتی چیرۆككم، بۆئوەی كردەوە، بوم و تیراژی“٣٠٠٠“دان چاپ ب و زوو بفرۆشرت و بوبكرتوە تنیا“٥٠٠“فلسی ئوكاتم
لسر دانا، ھرچندە دەمتوانی دیناركیش بنووسم. لو رۆژگارەش ھسنگنر و شارەزای بوارەكان ھبوو، مم كاك رادەستی تا عارف حوسن ب دا چیرۆككانم بۆتانی بكات، وەمی كاك ممم ئوەبوو ئوان چیرۆك ر لن عارف بم حوسوە، بوكردنن بۆ بنین و ناشدوو لسر ھیبوو ك خۆی، ستنوونی لو چاپبوونی زمانكم ل گلیی ئو چیرۆكی“تنیایی“نووسی، تا سلوەی جگ ،یھ كشم كوردی زمانی وەكو ھبوو، پككوتو و كمئندام كسانی زیاتر پاوانكانیشم كرد حوسنم كاك من پاشان كۆمگان. ناو تكشكاوی ب دادوەر كۆم چیرۆكك، چونك لم شون دوا بیار دیكش شتكی نا. یان بب چاپ ك بوو، ئو بدەست منیش نییو چیرۆك :دە ئو لسرئوەی بوو بیار دەم چیرۆكم نووسیوە، دیدار و دانیشتنك ساز بكین و كاتی دیاریكراو دانرا، كاك مم لبر ھر ھۆیكی تكنیكی بوو نیتوانی ئامادە بت، دواجار مایوە سر بیاری كاك حوسن عارف و ھاوسۆزی چاپبوونی دام و یارمتییكم
ھندێ مال دەی ھندێ شاعیرن!!ھست شاعیركی الی كسك ئــگــر ،شیعر ب كو بخۆی نا. ب ب ناسك قسھر زوو ئو شاعیرە بزی لی دەكاتوە جاھیل و ــدەوار ــن خــوــ ن ــ ب كــابــرای و مل” :ــ دە خكیش ب بــرچــاو، تدو ناناس جوانی چونك دووركــونــوە، مرۆڤ نیی“. كچی ھندێ شاعیر ل پنای ناوی شیعرەوە، قس وە و بشیعری ناسكب خوا و پغمبر دەن، كات زانیشیان بــاوەڕداران بوە تووڕە بوون، ل جیاتی مئ” دەن: بكن، ل لبوردنیان داوای ن، بۆیی ناگوان تو ئ دەبشیعر و ئلسر قسی و بكن تــداخــولــی ناب كان روونن و برست كدا ككاتن“. لبكخكیش ئگر دیارە، ماناكانیان ئاشكرا لی تناگا و ئوەندە ناڕوون بۆ نووسراون
و بۆ ك نووسراون؟!خۆیان ل الپڕەی رۆژنام و گۆڤارەكانوە، شیعری ھجوو لسر مالیان دەنووسن، ر قسگئ كاك” :ب ال بۆی نییچی مك
ب منیش دەن، قس ب خواكم من“.شیعر بۆ ئوەی شاعیر ل الی خك جوان ب، نك ب ھۆی دشكاندنی خك خۆی
ناشیرین بكات.ھندی مالش لو (ھندە) شاعیرە باشتر خۆیان ب قس نین رازی ئوانیش نین. بگوترێ، بم ئازان قس ب خك بن. ل ك دەپرسم الیم ئو ھمان ل من (كــربــال)ی شــاری ب ھینیدا وتاركی ھوستی ئو ئایا ،(رەب (كر گوت: ب ــك قــســــ ــر عــرەب ــگ ــت ئ ــ چــی دەبشارەكی ئو ك شاری ھولرە ب؟! لو حاتدا ئو چند دەقیژن و چند جون دوورە ل مئ” :رەبان دەدات و دەع برەوشتی ئیسالمی“. ئو مالی ھمان ئو نوژی جماعت خۆی ل ك بوو الیم”دە گوتی: و كرد تــووڕە پیرەمردك لنوژت حیاتت ب دەی راوەست جوان نكردیی“، یككیش پی گوت: ”مامۆستا بم شوەی قس لگڵ كسكی ب تمن ناكرت“، مال ب تووڕەیی وەمی دایوە: دەتوانی بچیت وەی رازی نییئ .دەنگ بب” الكم ل لبرئوەی كابراش دەرێ“. جوانتر ل ئایین تگیشتبوو، دەیزانی ئایین وت بناو مزگ ل و ناب دایبوردەیی تل ب وە، بۆیترز بكرتی دەنگ بحورمب
نزانییكی مالی نكرد و بدەنگ بوو. م پــیــاوە ریــش سپییئــ دواتـــر زانــیــم كــچاوی كزبوو، بۆی ب ركی رانوەستابوو، دەزانی ئوە بڕز، مامۆستای ئایا بم پ پشنوژی تۆ ئایینی ئو پی ب كدەكـــی، خــوای گـــورە شــرم لــ ریشی
سپی دەكات؟! ،یالینــاو مبــ بــو نــ بـــوام مــن بۆی ل خۆی ئایینوە و زانست پنای ل كخك تــووڕە دەكــات و ل وتــاری ھینی ب قیژە قیژ جون ب نووسران دەدات و دوعایان ل دەكات، چونك پغمبری خوا بۆ دۆست نك ھیدایتی دوعای میشھدوژمنكانیشی بۆ بكو ھاوەكانی، و یناوشاعیرانو بباوەڕیشم ب كردووە. نك ل پنای شیعردا قس ب خوا و پغمبر
عبدولواحید ئیدریس شریف كۆماری ل ســروود رۆــی یكم: تــوەری
كوردستاندا (١٩٤٦/١/٢٢ ــ /١٩٤٦/١٢ )ــژەوە و راپــڕیــنــكــانــی ــن ــزووت شـــۆڕش و بكورد، ئو كاتان كاریگری خۆیان ھبووە، تیادا كۆمڵ توژەكانی و زۆربــی چین كرۆشنبیر بشداری تایبت ب بشداربوون، ھونرمندانی و شاعیر و روونــاكــبــیــر و ســـروودی و شیعر كــ نــیــشــتــمــانــپــروەر، ــی جـــۆشـــدان و ــن وــ ــان ھ ــی ــان ــ شــۆڕشــگــاوەر بـــووە لــ شــۆڕش ــوەی جــم كــۆكــردنزیاتر بــاســدا لــم مئ بــزووتــنــوەكــان، و ل ك كـــردووە، ســروودانــ بــو ئاماژەمان دواتردا شۆڕشكانی و كوردستان كۆماری
بو بوونتوە.ـــی كـــۆمـــار، كــۆمــــی ـــدن ـــر لــ دامـــزران بژیانوەی كورد (ژ ـ ك) وەك كانییكی پاكی ر بھ ،قوھاباد ھناخی م كورد بوون للم كانیی، رۆشنبیر تینوتی شكاندن نیازی شۆڕشگەكانی مامۆستا و ــووســر ن و باشووری كوردستان خۆیان گیاندە شاری مھاباد، بۆ ئوەی بو توانا رووناكبیرییی ،یھ ئــازادیــیــی ئــو سبری ل ،یانھبۆ بكن كــــوردەواری كۆمی بــ خــزمــت پشخستنی بزووتنوەی كوردایتی ب بیری
.وتووانشكپجلیل گادانی دەت: ”مامۆستاو شاعیر و نووسرانی تھا، ئحمد نـــووری وەك بــاشــوور كوردستانی عوسمان دانش، قانع، سعید ناكام، محمدتوفیق وردی، كریم زەند، و.. بشداری دیار و برچاویان ــدرەســ و بــوكــردنــوەی ــوەی م ــردن ھــبــوو لــ كدزی ب قوتابخانكان سرەتا نیشتمانی، سروودی رژم كرانوە و ب شو دەمانخوند، ئو كات من قوتابی بووم، وەك مدرەسی گالوژ ك ل مای وە لرۆژ كران ی تر بدرەسبوو، دواتر م مئ
گڕەككانی (قول قبران، ھرمنیان)“١ ل كوردستان كــۆمــاری راگیاندنی لگڵ و قوتابخان ئو ری ل ١٩٤٦ ل مھاباد ــی ئو ســردەم ب ھــوڵ و قوتابیی الوانكوردستانی دسۆزەكانی مامۆستا كۆششی باشوور و مامۆستا نیشتمانپروەرەكانی تر، ل ئاھنگكان، و بۆن ل سروودك چند قوتابخانكان دەوترانوە، وەك (ئی رەقیب، ،رەنگین نیشتمانم كی، ئاوا وەتــن خوایرەنگاوڕەنگ، شاخی ھسن، لخو براین و سروودانرزی كورد و.. ھتد)٢. ئی بئاباشوور كوردستانی لــ پشتر ــان ــی زۆربكوردستانی ل دواتــر و ھــــداوە ســریــان
رۆژھت لكاتی كۆمار، بوبوونتوە. ا ــ ئی رەقیب: ل بشی دووەمــدا ب درژی م سروودە راستر كردووە، ئسمان لقسل كركووك ھۆنراوەت و ئاوازەكی دانراوە و دواتر ل بغدا ل ئاھنگكدا بۆ یكمجار
ئندازیاری و ل الین خوندكارانی ماف و خانی مامۆستایان ل سای ١٩٤٣ وتراوە٣، مارش بۆت كوردستاندا كۆماری ل بــم ئای ھكردنی لكاتی و كۆمار و سوی رۆژی ل چوارچرا گۆڕەپانی ل كوردستان ب نـــورۆز، ئاھنگی و كۆمار راگیاندنی سربازی مۆسیقای تیپی الیــن ل كــورس لو كاتوە سروودی ”ئی رەقیب“ وتراوە، ــوەی كـــورد لــ یــادە ــت بــۆتــ مــارســلــــزی نســروودە ــم ب نــتــوەیــیــكــان و نیشتمانی
تــواوم بوایی بــم نبوو، ھیچ ل ئاگام گوم ك ھبوو، گلكمان جماوەری بدا بیارم بوو، عبدولكریم وتارەكی لوەمی بدەموە، لو كات و ساتدا، یكم
سروودی (پشمرگم) دانا...“.٦ئـــم ســــروودە وەمــــكــی شــۆڕشــگــــانــی لسر ســازش نــك ك كــوردە، دوژمنانی پناوی ل بكوو ناكین، نیشتمان و خاك رزگاری و سربخۆیی كوردستان بپرواین ل بخشینی گیان و سروەت و سامانمان، ھرگیز نبین، ئــازاد ئگر دنیاین چونك
چژ ل سامان و ژیانی دیلی نابینین.ب ــ سروودی من پشمرگی كوردستانم:
ــگــیــرســانــی شــــۆڕش لرەتـــای ھــســـ لـــنووسر و شاعیر ١٩٦١ ئیلوولی ١١ی و روونــاكــبــیــرە بــشــداربــووەكــانــی شــۆڕش دەركیان بوە كردبوو، ك سروود و گۆرانی تنل دی چۆن دڵ و دەروونی گشۆڕشگشۆڕش ل پشتگیری دەدا ھانیان و جۆش بكن و پشمرگ لباوەش بگرن، ل سای ١٩٦٣ دوای دانانی ئستگی (رادیۆی دەنگی كوردستان) پیتا پیتا شیعری شۆڕشگی تا ــــردران، ــــ دەن سگئ بــۆ نیشتمانی و بوبكرتوە و ل ڕی ئو شیعرانوە جۆش ناو گل، ســروودی (من توبك و خرۆش پشمرگی كوردستانم) لو سادا ئیبراھیم ئسگی رەوانــی و نووسیویتی ئحمد كــردووە و ھۆمر دزەیــی ئــاوازی بۆ داناوە تــۆمــاری ئسگیی ــم ل كـــۆرس لــگــڵ و
كردووە: ”من پشمرگی كوردستانم، ئامادەی جرگی میدانمنیشتمانم ئــیــپــارــزم ــم، ــان ژی و ــاڵ م و ــر س بــــم، ھــــنــاگــرم ــك ــ چ ــم، دەســـت ل ــك ــ چ دەس لـــــــمـــــــرم“٧ ـــــــــان ئ ـــــــــان ســــــــرئــــــــكــــــــوم ی یــر دزەیـــی ــۆم ســـبـــارەت بـــم ســـــروودە ھدەت: ”سای ١٩٦٣ یكم ئستگی رادیۆی كوكی ئشكوتكی، ل كوردستان دەنگی ــ نزیك ــــــردەڕەش) ل ـــاوی (گ ــ ن ســخــت ببندەش و كــرایــوە مـــاوەت الی عیساوێ و... كوردستان بۆ گڕابووموە سا ئو وەك ترجۆمان الی مكتبی سیاسی بووم، مامۆستا بوو، ل دی (عیساوێ) ئوسا كھبستی پــارچــ دوو ھاوین ــو ئ بــرایــم ــۆ لــ رادی ـــارد، كــ ن بــۆ الی ئمی دانـــا و كوردستانم) پشمرگی (من بیانخوننوە منیش ك خوندموە زۆر كاری ت كردم و و داربــڕوویــك پنا چووم یكسر ھر و ئاوازەم بۆ دانا كدا و ئ دارەك پشتم ب سگئ برادەرانی پاشتر رۆژی ،بیستووتانبوون ب كۆرسم، بۆ یكم جار ل ئسگی دەنگی كوردستان بومانكردەوە و مامۆستا
برایمیش زۆر رای بوو“.٨ دەخات پشمرگیك ناخی ســروودە ئم كاتك ،نیشتمان دسۆزی ئوەندە ك روو، ب ئوەندەیان ھدەگرێ، چك ل دەســت ســر دوژمــنــدا ســركــوتــووە، یــان لــ ری ردەوامو برنا ئگھید بووە، ئبات شخلــ تــــكــۆشــان، چــونــكــ ھــرگــیــز بــ ژینی ژردەستی رەزا نابت و تا رزگاری یكجاری دەست ل چك ھناگرێ، بۆی چكیشی ال پــیــرۆزە، چونك دەیــپــارــزێ ل ھــڕەشــ و
گفی ناحزانی گل و خاككی.ـــ پــــشــمــرگــیــن: ســــیــم ســــروود كــ بۆ پ ـپشمرگ وتراب، ل الین مدحت بخو دانــراوە و فواد ئحمد ئاوازی بۆ داناوە و تۆماری كردووە و ل سای ١٩٦٣دا رەوانی ئسگی دەنگی كوردستانی كردووە، بخو دەت: ”لگڵ كردنوەی ئسگی كوردستان ئــیــلــوول ھستم بــرپــابــوونــی شــۆڕشــی و نتوایتیم ھستی و كرد لپرسینوە بشۆڕشگی سروودكی ك نام، پوە پای بجۆش و خرۆش بۆ رادیۆی شۆڕش دابنم، ئوە بوو ك شیعرەكم دانا، خرا ناردم بۆ كرد پسندیان لوێ و كوردستان ئسگی
تۆمار ئحمد، فواد ھونرمند الین ل و كرا“.٩ ئم سروودە رۆی كاریگری ھبووە و گــل دەروونـــی و دڵ لــســر جۆشدانی وەك مارش بكار دەھات ل كاتی كردنوەی ئسگدا، فوئاد ئحمد دەت: ”وەختی خۆی پویستی مئ میللتی ك كــردەوە فیكرم خونی رگشمپ دیم ك ،ســروودەیــ بو خۆی بۆ مسلیكی پیرۆز دەڕژێ، ئوكات ــ ســـروود ھــبــوو، لــســر كــوردســتــان گنھنی بــ نــبــوو، رگشمپ لــســر ــم بئو سروودەم تۆمار كرد ل شیعری بخو، كاستكی كۆنی بكرەیی بچكۆل ك ب ھزار حاڵ پیدام كرد، ھنام ماوە، چوار بتانیم ل پنجرەكان دا و ھموویم گرت تا دەنگ (مونیر وەك ھونرمندی چند ،چدەرنناویانم ئستا ك تر سیكی دوو و داود) لبیر نیی سروودەكم تۆمار كرد، دانیكم وایر ب دانیكیشم و ھشتوە خۆم الی نق كرد و ب دەستی پشمرگیك ناردم، بۆ ئسگی شۆڕش و پاش چند مانگ بو
كرایوە“.١٠ــن ـــ ژی ـــن ل ـــاوی ــن ھـــتـــا م ــشــمــرگــی پــ ــ ــم ــ ”ئــژیــن ـــن م خـــو ــــن لــــ ــــی ــان ئـــــــازاد دەك ــم ــشــت ــی نبـــــــزی ھـــ ــــ ـــــاك ھــــــــــزار ھ ـــــاپ دوژمــــــنــــــی نـــن نــــابــــزیــــن ـــی ـــن ـــ ـــم ـــی ئــــیــــبــــزــــنــــیــــن، ئدەوێ ــــی ــــدان ــــی ــــھ ش خــــوــــنــــی ـــان ـــم ـــشـــت ـــی نـــوو ســـربـــخـــۆیـــی نــــســــرەویــــن“١١ ـــاك ـــ ت ـــرت شپشمرگی من (پشمرگم، سروودەكانی س ھــر پشمرگین) مئ كوردستانم، و برەنگاری و كۆندان ل بــاس ســروود خۆبخت كردن و گیانبازی تكۆشرانی ری دەكــن، كوردستان سربخۆیی و ــازادی ئپیرۆزی ناوی كوردستانوە كۆماری ل كئازایتی ل باس دانــراوە، بۆ (پشمرگ)ی دوژمن ئامرەكانی ترسنۆكی و رگشمپناو چوونل دەدەن ھان میللت و دەكــن رامكــردن بۆ موی نــــ شــۆڕش و ســر ن
گوەكانی داگیركرانی نیشتمان. ت ــ چند سروودكی تر ل الین خالید دلر و فوئاد ئحمد ل نوان سانی١٩٦٢ـ ١٩٧٠ ئو ــن)، كــوردی رۆـــی مئ) وەك دانـــران (تسن)ی زیندانی ناو برھمی ســروودەش لم ــر ”ھ دەــــت: دلر خالید ،ركــووكــكــژوورەدا ل مانگی ٣ی سای ١٩٦٢ سروودی كاوەی رۆــی مئ كوردین، رۆــی مئ)نبردین)م دانا، سروودەك ب شو و رۆژك تواو بوو، ب دانانی سروودەك خۆشیی و دشادییكم ئوەندەی تر ب جۆش ھات، من بزانم ئو كات یكك ل كات ھرەخۆشكانی سردەمی ژیانم ب، ئگرچی ھشت مانگ
بوو ل (گرتووخانی تنیایی)دا بووم!“.١٢”ئم رۆی كوردین، ئم رۆی كاوەی نبردینوتمان پــاكــكــردنــوەی و گــل مافی سندنی بــۆ براتمان و رەنــج دزی خونمژان، و داگیركر لــــــن، ــــــدەی ــــــــــوڵ ئ ــــــــــۆڕش ئــــــكــــــیــــــن، ھ شــــــ جــــــــۆش ئـــــكـــــیـــــن خــــــبــــــاتــــــمــــــان“.١٣ بــوا و ــب ــدە قـــارەمـــان و ب ــــژ چــن ســروودبدوژمــنــی نیشانی كــ ھیوایب و خــۆڕاگــر دەدات، ھرگیز زیندان و پت و سدارە كۆڵ ب میللت نادات و چندی جلالدەكان تاوانی لر بۆ گنجام بدەن، دواڕۆژ ھئ نامرۆڤان ب گــل و ندەیانسووت شــۆڕش گــی و
ئاواتی خۆی دەگات.ھبستی نمان) یا (كوردستان سروودی مــجــیــد ئــاســنــگــر و ئــــاواز و وتــنــی فــوئــاد
سازدانی: حمید بدرخان – ئوڕەحمان مارففرھاد عونی یكك لو كس ھمن و لسرخۆیانی، ك زۆر ب جددی كارەكانی خۆی رایی دەكات و بتایبتی دنیای كایكانی لنو یاساناسك و پــارــزەر وەك ئــو لپاشانیش و سرنووسر وەك لوێ لرەو رۆژنامنووسی وەكو نقیبی سندیكای رۆژنامنووسان بۆ ماوەی ١١ساڵ كاری كردووە. ھروەھا لگڵ دنیای كتب و كتبخانش باوەڕناكم كس تاقتی ئوی ھب. لسروبندی سازكردنی سیمین تالری ل كوردستان رۆژنامنووسانی سندیكای كۆنگرەی دیــدارە ئم رۆژــك بچند خواحافیزی ل بر سندیكا
رۆژنامنووسییمان لگی سازكرد...* فرھاد عونی وەك رۆژنامنووس یا پارزەر؟
- پارزەری رۆژنامنووسان. * چۆن؟
كاری ١٩٧١ەوە لسای رۆژنامنووسم، خــۆم -رۆژنامنووسی دەكم، سرەتا ل یكتی قوتابیانی پاش برایتی. و ”ألتأخي“ ل دواتــر كــوردســتــان، راپڕینیش وەك سرنووسری رۆژنامی برایتی رۆژنامنووس و ”الصحفي“ گۆڤاری ل پاشان و ب ســدان وتار و الیوم و ژینۆ، ك و كوردستان كاتیشدا لھمان ئنجامداوە. دیمانم و رپۆرتاژ وەكو ئرككی سندیكای رۆژنامنووسان، دەتوانم بم خۆم ب پارزەری یكمی ئازادی رۆژنامنووسی
و رۆژنامنووسانی كوردستان دەزانم. * پاش یازدە ساڵ ل ئزموون و سندیكای رۆژنامنووسانی كوردستان و یكگرتنوەی ھردوو سندیكای رۆژنامنووسانی كوردستان و یكتی رۆژنامنووسان.. چند خولك تپڕی،
دەپرسین ك رۆژنامنووس؟ یاسای بپی دەكــرــت، پرسیارە ئــو زۆرجـــار -ـــی كـــوردســـتـــان ـــووســـان ـــن ـــام ســـنـــدیـــكـــای رۆژنژمارە“٤“سای ١٩٩٨ و ھمواركردنی، رۆژنامنووس دەزگایكی ل رۆژنامنووسی كاری یسك ئو ،یش ھندێ وردەكاری دیكیاندن دەكات، ھراگلو دەزگای كاری پویست رۆژنامنووس ئویش سرەكی رۆژنامنووسی بكات، بو مانایی ك ھیچ كاری دیكی نبت، پویست بپی ماددەی“٢٤“ی ھبت، ناونیشانی چــواردە لو كی سندیكا، سكرتری ســرنــووســر، وەك: دیــاریــكــراون، كرۆژنــامــنــووســی، وەرگــــی پیامنر، نووسین، ونگر و..ھتد. بم ھندك جار ئو سنوورە یا ئم چوارچوەی بزندراوە، بۆی ئم ل سندیكای ك دەكرین، تاوانبار بــوە زۆر رۆژنامنووسان من ــادكــردووە. زی رۆژنامنووسكانمان ژمــارەی لڕگای رۆژنامكی ئوەوە“بدرخان“ دەم: ئوە شتكی بنڕەتیی دەزگاكانی راگیاندن ل كوردستاندا رۆژنامنووس لالین خۆیانوە دەپاون و رەوانی الی ئمیان دەكن، پسندكردن و واژۆی كسی ،رەوەیسوە بكموو شتھ ی بمی دەزگاككیلپایدا كۆمك بگو نووسین و رپۆرتاژ و شتی لمجۆرەشی لگدا دەنرن، ئینجا ئم براوردی دەكین و ھندك جار بدواداچوون و تلفۆنیش كۆتایی بــیــاری وكاتئ دەكــیــن، ئــو و ئــم بۆ دەدرت. بم بداخوە ھندك دەزگاو رۆژنامو ھندك ك دەكــن، ل فمان بم دەتوانم گۆڤار شتی و نووسین ل ھندك لسر ختم ئیمزاو ساخت دەدەن، لوەشدا ئم نمانتوانیوە بربستی برامبر ین، كبك لكارییانشپ ئم سداسدی
بوون ئندام كراوە. * ل دوو خوولی بر ل یكگرتنوە دوو خولی یكگرتنوە، لشكرك ل رۆژنامنووسان رووبڕووبۆتوە ھستتان بچی
ھست بچی دەكیت؟ یكممان مندای ژنھنانم ــدوای ل وەكیل خوا -زۆر ــووە، ب كوڕكتان گوتم: پیان ك بــوو، كــوڕ ك دخۆشم، ــوە ئ بقد ئستاش دخۆشبووم، دەستكوتك بۆ رۆژنامنووسانی كوردستان دابین ئیھان وەم گرتووە، كرگری ئم، زۆرجار بدەك وە لكردۆتنووسان، سلم نناو رۆژنامپم لبكركــردووە، شــڕم میشھ كۆششكردندام و ھــوڵ سوندم چونك من ــم ب داوە. زۆر زەریبشم بــم دەبــ خــزمــت بكم، لــ شونك خــــواردووە ــردووە، ك كوردستانم رۆژنامنووسانی خزمتی ئو من نایكن، دیك خكانی من پاش نام من تــوانــاو دەســـت و نفوز و كــارتــی خۆم ھموو بتوانین چۆن ئویش بكارھنا، شت یك لپناو ئاستك، نینیبگ كوردستان رۆژنامنووسانی بۆی دەبینین ھندك جار لوانی جۆرە ناڕەواییك ھبت، من نام پیاوكی ب ختاو ب گوناھم، بم ب و شتانت، زۆرجار ئوەش بكرقدیری ئت دەبتنیا دەكم، راست برادەرانم لگن. بم زۆربی
جار ھندك پڕاندوون. رام بتنیا من كارەكان كاك مستفا ساح كریم، كاك حامد محمد علی، ھاوكاری زۆر رك و پكم بوون، برادەرانی دیكو ئنجومنكانی دیك، وەكو دەبینن كسی موتفرغ، ئمش ب ھوڵ و تقلالی تواوی برادەران بووە، نووسییسپاندنی رۆژناموە چموویانش ھپل ك
ب یاسا.وەرگرتن مسلی و مسلی سندوق ھروەھا بۆ زەوی وەرگرتنی نودەوتی، فیدراسیۆنی لرۆژنامنووسان، لو چند سا زیاتر ل“١٦٠“ملیۆن دینارمان ھاوكاری رۆژنامنووسان كردووە، بم لو جگب من بزانن، ئوە رۆژنامنووسان دەبدۆالرم سدان و دەیان ب راگیندراوە، پارەیی بۆ رۆژنامنووسان ل حكومت ل كابینی پنجم و ششم وەرگرتووە، لكاتكدا بپویستمان نزانیوە
رایبگینین و بوی بكینوە. * ئاستنگكان چی بوون؟
لو چ ھندك، عقییتی یــكــم: ئاستنگی -برادەرانی ك لگڵ من كاریان كردووە لھموو ــ ھــنــدــك رۆژنــامــنــووســان، ــان، چ ل ــاغــك ــۆن قبیركردنوەیكی تسكی حزبایتی. زۆرجار زۆربی بجۆرك بتایبتی الین گورەكان، الینكان و بزاریان زۆر نانالی ئــو و ــوان ئ نــاو كسانی
كردووم. ئاستنگی دووەم: من ھرگیز نمویستووە بناوی ھندك بم كاربكرت، لناو سندیكا حزبایتی كاریان حزبایتی پشتیوانی ب و بۆخۆمان كس قۆرغی بیوت الینك ھــر كـــردووە. بۆخۆیان ئو ســرنــاكــوــت، مــن ـــڕای ب بــكــات، سندیكا سندیكای تنھا ھی كورد نیی، بكو ھی تواوی و توركمان و كــورد ھی ،كوردستان دانیشتوانی ئاشوریی، ھی عرەب رەسنكان، ك ل كوردستان نیشتج بوون ل پكھنان سیاسییكانی لوپڕی چــپ تــا ئــوپــڕی راســـت، لــوپــڕی دیموكرات، تدا الینكی ھموو ئیسالمی، عیلمانی، ئوپڕی ج بۆتوە. بھۆی قۆرغكردنوە، ئیدی لبرامبردا
.ر دەبدانی ھھتلدان و بــدواوە بشی زیــرەك ھر ب لرە ل زیرەك دەدەن؟! بۆچی ئوان كن !دانھت
لی دەەن؟ چۆنی لدەدەن؟!نرەكو
پیاوكی ـــــورەو گ ھــونــرمــنــدــكــی زیــــرەك ،ــ ــوو كــارەســات ــم خـــۆڕاگـــربـــوو، پـــاش ئـــم ھئمجارە روو لكانی مال ئحمد دەكات و لوێ چایخانیك دادەن و كاسبی دەكات، بم!، تۆ یان لرادیۆ دەریان كردوو ما ی لوانی ئبتكداو ل پایتختیان دەرپڕاند، لم سرسنوور
و لم شون دوورەش لی بگڕن!! عرەب گۆتیكیان ھیو دە:“پیرۆزی شون، بۆی“ی دادەنیشل ك وەیسو كپیرۆزی ئ لناوكی ئــحــمــد ــال م كــانــی ـــرەك زی بھاتنی ل گرت!جگ تری رەونقكی كردو پیدا تری خوندەوار و رۆشنبیرانی ناوچك، وەك میرزا زیرەك، بۆالی دەھاتن ك دەكــات، باس كریم توركیش و فارس و كورد ھونرمندانی ئوا مال دەكردە“كانی روویــان ئرانوە ھموو لزیرەك لسایی و زیرەك ببۆنی ئحمد“و ئگر دەگا، ئاھنگیان ــرەك، زی پنای ل و ھونرمندە فارسكان تنیا ب فارسی گۆرانیان دەگوت، تورككان ب توركی و فارسی گۆرانیان دەگوت: ئوا زیرەكی ھونرمند جگ ل زۆربی زن بكی مندرمكان وەك ھونكوردیی ھجل وتووانرككوردی و فارسی و توركی زۆر ســرم كــــۆڕی شــــادی و گـــۆرانـــی گــوتــنــكــانــی گئوانی وانكۆبوون كۆڕو لم دیــارە دەكــرد، كۆدەبوونوە، زۆربیان ئو كسانبوون زیرەك لوەش جگ نبوو، رازی پیان دەوــت ئاسا دەھاتن وا بابتی و لو كۆبوونواندا گۆرانی
دەس كیت تفنگی بنو شو تاڕۆژ بی یاوە جا كوش ئبووم بپاتوە.
بم، بڕاستی ئگر شتگم گۆتبا چ لوشو زووترنبوو ست جووت شقیان تم ھدەداو بھانیكی چاكیشیان
بۆ دەدۆزیموە“ ك بـــدەردەكـــوێ، زیــرەك قسانی لــم لرە حسن ئحمد“گازینۆی مال كانی ل لوش زیرەك“زیرەك ھر لژر چاودری ئیتالعات و بدیان و گوتب ئگر شتكی بــووە، ســاواك دۆزیوەتوەو بۆ چاكیان ھنجتكی ،بووبن
خراپ لیانداوە. دیسان لدان
گازینۆی“حسن ب ئستا ئحمد مال كانی زیرەك“دەناسرێ، حسن زیرەك ھونرمندك ل عراق و ئران لسرئاستی فرمی خكوە ناسراوە، زۆركس ب ھونرمند و رۆشنبیر و خكی ئاساییوە، ل كورد و فارس و تورك و ھموو خكی ناوچكوە ئاواتخوازن ل نزیكوە زیرەك ببین و گویان لدەنگی ئو ھونرمندە مزن بب. ئستا زیرەك لشونكی شعبی و ”پرسگ“یو و بب“سكرتر“ بب“پاسوان“و خك رۆژان ھاتووچۆی گازینۆكی ئو دەكن و كاتكی خۆش بسردەبن، گازینۆی حسن نیی، زۆرجـــار ئــاســایــی گــازیــنــۆیــكــی زیـــرەك كۆدەبوونوە، لرە رۆشنبیران و ھونرمندان خۆی، ھونرمند زیرەكی حسن چ ربۆیھبــردەوام ئــوانــی ھموو چ و گازینۆكی چ لژر كــۆدەبــنــوە، گازینۆی لــم ــاوە ن ــاوە ن و ھركاركیش ــوون، ــالعــات“داب ــت ــی ــری“ئ چــاودروویدابووای، تاوانی گورە دەدرای پاڵ زیرەك و ھــر زیــرەكــیــش بــھــۆی ســرەكــی دادەنـــرا. زیرەك ك كردۆتوە، لوە بۆی“ئیتالعات“بیری كــۆبــوونــوە ئــو بــۆئــوەی ھبقننی لــــرە گومانیاوییان، چیتر لرە رووندەن و زیرەكیش ئم“كاسبی“یی لدەست بچ و بكار بكرێ و ك بۆئوەی جا بكرێ. ناچار و بكرێ برسی زیرەك ناچار بكن ئم شون بجب،“ساواك“
چقوكش و شقاوەی تبردەدا. :ــوەو دەــتــــریــم خــۆشــنــاو دەگــمــیــرزا كــشاگردكیان و خانم“ زۆر“رابیع بیانییكی رابیع كردەوە، دەرگام دا، دەرگایان زەنگی لموزاحیمت وەخت لم ئا خشبب گوتی: خانم بزانم ب گــڕێ قسان لــم تۆ گوتم: بووین، ــكــوێ دـــن و چی ــووەو ل ــات ــســرھ چــیــتــان بروویداوە؟ رابیع خانم گوتی: ئمشو شڕیان دا، ـــرەك زی لــ ھندكیشیان كــردیــن، لــگــڵ ھناگرێ خوا كردەوە دەستی ئویش ھبت شڕكی چاكی كرد، بم، تایان كردەوە كوڕە سرو و وەدەستھاتن لیان كــوڕەی“بــانــ“یــی رەبی ھی بخونداھنا، ھمووانیان گوالكی ھزارجار، دەستكانیان بقوربانی بمكات خوا نجاتیان بوو خوایان خوا ھر لكردن وایــان ھتن، بالیكوە ھریكی لدەستیان بت ژاندارمری بردە خۆیان ماشنی ب ئمشیان دایــن بــۆ شایتیشیان و پكردین شكاتیان و ــنــوازی كــردیــن و ریــش زۆریـــان دو ژانــدارمــبــدۆزنــوەو ڕفرۆشانش ئــم پداین بنیان
بووە . ھروەک خۆشیان دەن : تــاریــخ االدب ــدی کــتــاب ی ــی ال ( عندما وصــل الدین عالء الفاضل االستاذ جمعه الذی الکردی سجادی ، وجدت الفرصة سانحة القوم بترجمة اللغة قراء یدی بین فیه الضعه البعض مما جاء
د. ئازاد حم شریف ندەگم و دانسق یگجار دیاردەیكی ــی كـــوردی و رۆژھـــتـــی دا ــدەب لــ ئنووسرك بتوانت ل ھموو بوارەكانی شھید نــووســری بقد دا نووسین بــادەســت ئمین) محمد (مــحــڕەم دانسقییش و دەگــمــنــی ئـــم بــــت. ئو و رفراوانب رۆشنبیریی ئــو بۆ ل نــووســر ك بــربــوەی زموونئنیوەی یكمی ژیانیدا بدەستی ھنابوو ئو ك ئوەی سرباری دەگڕتوە. بوو راستگۆ و قینراست رۆشنبیركی مامۆستا كۆمگكی، و خۆی لگڵ (محڕەم) ھموو ساتك ئامادەبوو زۆر بیروباوەڕاندا ئو پناو ل راستگۆیانھبوو. پیان بــوای ك بكات خبات ھر ل پناوی ئو بیروباوەڕانشی بوو
ك بخشندان سری دانا.محمد (مــحــڕەم شھید نــووســری ئمین) جگ لوەی ك چیرۆكنووسكی بــوو، دەستەنگین و بــتــوانــا و ورد رۆژنامنووسكی پل یك و وەرگكی ــــوو. چــیــرۆكــكــانــی ئــو دانــســقــش بنشترئاسا بــوــرە و ــازا ئ نــووســرە كۆمگای دزوەكانی و خــراپ دیــاردە و نوباو تكنیكی ب خۆی سردەمی پتوەوە و بپز ــوردی ك زمانكی ب(مــام چیرۆككانی ـــات. دەك پشكش قــرەجــان)، (مــردووی ھۆمر)، (شــای ل (سیرانك و (پــتــیــارە) زیــنــدوو)، ئزم) پراوپن ل خم و مینتییكانی ــو رۆژگــــارە و مــرۆڤــی چــوســاوەی ئلو چیرۆكان ھاواركی ھر رستیك ناڕەزایی ب ڕووی ستم و زۆرداری ئو سردەم. ملمالنی چینایتی و كشی نتوەیی دوو توەرەی زۆر بایخدارن ل سرجم چیرۆك و نووسینكانی ئم نووسرە وژدان زیندووە. چیرۆككانی (رگای نۆڤلتی و شھیدان) ــردی (گ كرنووس راستگۆیی دەنگی ئــازادی) خونران ب بچاكی خۆی پیامی ك
دەگینت.ھیچ رۆشنبیری و ئــدەب لبرئوەی پشناكوت، وەرگان بب میللتك محمد (محڕەم رۆشنبیر نووسری راستیی بم ھستی زوو ھر ئمین) ئـــوەنـــدەی داوە ــی وــ ھ و كـــــردووە ب فــراوانــ نلك ئــم بت لتوانایدا دانسق برھمكی كۆم وەرگانی پتر ســدە نیو بكاتوە. پ كاریگر و ــمــوبــر كــ كــم نــووســری كــورد لھبوون ناوی (دیستۆیڤسكی)یان بیست وەرگانی ـــ داوەت دەســتــی ئــو بت، ــۆكــی (یـــادی گــۆڕســتــانــكــ) و ــان رۆمــزرۆی ــام ت خــوــنــرانــی ــ ب پشكش
دواتر ئدەبی جیھانی كردووە. ساك (ھمزە بــــرزان)ی (شــۆرشــی كتبی عبدول)ی كردۆت كوردی ك ئمیش كلنكی ل كتبخانی ھژاری كوردی پكردۆتوە. سای دواتر كتبكی زۆر بسوود و كاریگر و مشك كرەوەی بنڕەتیكانی بدەئم) ك وەرگاوە فــلــســفــ)ی جـــۆرج پــۆلــیــتــزەر و جی سای بـــوو. كاڤینج مــۆریــس و یس ١٩٧٢ كتبكی بسوودی تر ك (مافی تیالیی چاوی بپی دوارۆژ بینوەی (د. نووسینی ل ی دەوتی) یاسای عرەبییوە ل خیرۆ)ی الدین مصباح تدا گــومــانــی ھیچ كــــوردی. ــ ــردۆت ك بم چــوار كتئــ نیی كــ وەرگــــانــی بشك بووە ل خباتی شۆڕشگانی محمد (محڕەم شھید مامۆستای ئــمــیــن) چــونــكــ ھـــر چـــوار بــرھــم و پشكوتنخواز مرۆڤانی برھمی سردەمی ئو بۆ و بــوون شۆڕگرۆشنبیری كورد ل پویست پویستتر
بوون. ــ ــن ــووســی خــــۆ ئــــگــــر ســـیـــرـــكـــی ن ترە بلیمو نووسكانی ئوانییرۆژنام ینوە دەگینیان بكۆوردی لین و ببكئو راستییی ك چ وەرگانكان و چ چیرۆككان و چ بابت رۆژناموانییكان ھــــر ھـــمـــوویـــان بـــــــدەوری بــابــتــی خوول شۆڕگیدا و پشكوتنخوازی ل نووسر ك بابتانی ئو دەخــۆن. و پنجا گۆڤارەكانی سانی و رۆژنامرابــردوو شست و حفتاكانی ســدەی گۆڤارەكانی و ــامــ رۆژن لــ بتایبتی (بیان) نوێ)، (رۆژی ،(سب) (ژین)، تـــر بـــوی ئـــوانـــی ــــمــانــی) و و (ســلكردوونتوە باشترین بگن بۆ ئاستی نووسرە ئم فراوانی مشكی و برز ـــی و ـــت ـــــوردو كـــوردای ـــســـۆزە بـــۆ ك دمرۆڤایتی. رزە نووسینكانی نووسر لبارەی ”جژنی نورۆز“ و یادكردنوەی شۆڕگانی كورد وەكو ”حم قودسی“ و خباتی گالنی بشخوراو وەكو ”گلی ”سربستی بۆ داواكـــردن و ئرلندا“ و ینم ــ ل داكــۆكــیــكــردن و ئـــافـــرەت“ میشھ رۆژھتی بشخوراوی ژنانی لودیوو بیركردنوەی نووسری شھید
(محڕەم محمد ئمین) بوون.”فلسفی بارەی ل ك تر بابتكانی چیرۆك“ و ”ھونری چیرۆك“ و ”چیرۆك ل مژوودا“ و ”زانستی دەروون و ئدەب“ و ”بیركردنوەی عیلمی“ و ”پیدابوونی كۆمی مرۆڤایتی و پشكوتن“ و دەیان بابتی تر ك یان بخۆی نووسیووتی یان مشكی كردنوەی بۆ گاون وەریانی ئاسۆی فراوانكردنی و كورد خونری ردەمو سوەی رۆشنبیرانی ئبیركردن
گورەترین كاریگرییان ھبوو.سرسوڕمانی تووشی یگجار ئــوەی كردووم ئوەی ك بۆچی دەیان نووسری ــووســری ـــــوارەوەی ن ــ خ تـــری زۆر لھن ئمین) محمد (محڕەم شھید كۆڕ و سیمینار و رزلنان و فستیڤایان بۆ سازدراوە كتیبیان لسر چاپكراوە و گینراونت كشكالنی فلك ك نك ئوان ئاستی نووسینیان بقد ئو برز نبووە، بكو بگرە تۆزقاك بقد ئو دسۆز نبوون بۆ كورد و كوردایتی و
مرۆڤایتیش. ك وەیــئــ پرسیارە ئــو وەمـــی ئایا سك ل رز تنیا دواكوتوو میللتی خۆفرۆشكان و نادسۆز و تواناو بدەنت و نووسر و رۆشنبیرانی بلیمت و دسۆز و پایبرز ھمیش دەبت بوە چاكی بدرتوە ك یان پشتگوێ بخرت یان ب دەردی (دەروش عبدول)كی
(گۆران) ببردرت:
بل دیارە، ل ناو قومی بسیتا قدری سنعتكار وەكو عكسی قمر وای لناو حوزكی لیخندا، (١)
شاعیریش (ھمن)ی فیغانی و ھـــاوار و ھونرمندان ھموو بۆ و خــۆی بۆ ،رۆشنبیران و روناكبیران و شاعیران دسۆز و راستگۆ نــووســرانــی چونكھمیش لالین میللتانی دواكوتوو و شو ئار شوە تووشی كتداراندەسدەدرن ئازار ئوەندە ژیاندا ل كراون. بیر ل خــۆش شتكی ھموو تامی ك
بووم ل شاركی سویسا رۆژ ــ نـــبـــوو!!“، ھــۆڕنــــكــم گـــوێ ل كانشتخانچ خاونی و پــاك شارەوانی وەزارەتـــی بۆ ”ئــی گشتوگوزار و تندروستی و ـــ چــــشــتــخــانــكــان ئـــاوڕـــك ل
نادەنوە“! كیش“بری، گروپفشت و سگب“جیاوازە مبستكوە ھر
تاك ســـفـــری و گــشــت لــكسی. دەب بر ل بڕكوتن بھ ــژراوی داڕ برنامیكی و مبست ل ،چــدەرنــ لی ئامانجكانی بكۆتوە. دواتریش پشنیازەكانیان ــوە ــڕای گ كــــدارەكــان و ــدی ــوەن ــی بــالیــنــ پبا نایكن؟ بدەن. وەزارەتكان
نیكن...
ــڵ ــگ ــــم گـــشـــتـــمـــدا ل ـــن ل مبوكردنوەی و چاپ دەزگای ـــی ــرم لــ وان ــی بـــدرخـــانـــدا. بالینكی ــردەوە. ــك ن ســـرەوە
...رە بكات وا دەئكازانتزاكیس، لسر گۆڕی من ـــدا، بــیــرم ل ـــی ـــۆزەك لـــنـــاو مپیرەمرد و محوی و مسعود مستفاو شــكــور و مــحــمــد سیامنسوری و دەیان نووسر و بــھــرەمــنــدی كــۆچــكــردووی
كورد دەكردەوە. بداخوە...
* نووسر و رۆژنامنووس ئندامی وەفدی میوان بۆ كریت.
ئم وەفدكی بیانی ببین سر گۆڕ و مۆزەی كام نووسر و شاعیری كورد
رەوا حمكریم، ئحمد محمد ئیسماعیل، دزار حسن - ٢٢//٢٠١١/١ دورگی كریت
وەفدی روناكبیرانی كوردستان ل دەروازەی گۆڕی نیكۆس ٢٠١١/١/٢٢ ئحمد محمد ئیسماعیل و نونری ركخراوی نیكۆس
شیالن یاسین* چیرۆكنووسانی، و نووسر ئو زۆرن ژیــاون گلكیان ــازاری ئ و خــم ل كبربرەكانیانكراوە، تمنیان بدرژایی ـــســـر نــووســیــنــكــانــیــان. نــیــكــۆســی لــووســی ــن ــان رۆم ـــووســـر و ن و شــاعــیــر ئستاش بــرچــاوە. نموونیكی یۆنانی یھ زۆری خونركی نووسینكانی نو ل ھدەسنگنرت بایخوە ب و میللتان و كوردیش یكك لو میللتانی كتبكانی وەرگاوەت سر زمانی كوردی ھر داوە، نووسرە ك بو گرنگی و بۆیش شوی بیست ویك لسر بیست ل ٢٠١١/١/٢١ ــردوو راب مانگی دووی و وتی یۆنان و ل دورگی كریت چاالكییكی دەزگــای ــن الی ل ئــدەبــی و كلتووری چاپ و بوكراوەی بدرخان ب ھاوكاری دروشمی ژر ل كریت كوردانی یكتی بۆ كوردستانوە ل ئـــازادی زایــــی ) ب كازانتزاكیس) نیكۆس نیشتمانی كریت ئامادەبوونی نووسر و رۆژنامنووسانی
كوردستان و ھونرمندان و جماوەركی زۆر ل كورد و یۆنانی بڕوەچوو.
لرەدا من ناموت باسی نیكۆسی نووسر ــت بــاس لووەی دەمــد ئـــقــم، بــبــكــبو گرنگی و بــكــم ــدرخــان ب ـــای دەزگلوەی جگ ك بــدەم، چاالكییانی كارو ــات و بــوكــراوە ــاردەك لــ كــوردســتــان كھولریش ئینسكلۆپیدیای ــــات، دەردەك ،درخــانــــــای بــ كــارــكــی نـــــاوازەی دەزگدەرەوە زۆر كارو چاالكییانی ئو بم گرنگ و مایی دەستخۆشیی. ئاخر چۆن توانا بو بتوانت ك دەزگایك نم وا كمیوە ئو كارە گرنگان ئنجامدەدات. بو كارانی كوردو كوردستان بدرخان بگالن دەناسنت. جگ لوەش یارمتی رۆژنامنووس و ھونرمند و رۆشنبیران شارەزابوونی و وتان بینینی بۆ دەدات شونوارەكانیان. و ــالن گ كــلــتــووری پاپشتی نیی الیــنــــك ھیچ ئــگــرچــی ،شتانگ ئو بۆ بكات بدرخان دارایــی ــت و نوكی دەكــدرخــان پبــ م نبــ
دەكنوە، لوە س رۆژنامنووسانیش لــســر گــیــرفــانــی خــۆیــان بــــۆن مـــادام و دەكـــات و ســفــر ــدرخــان ھیممت ب
چاالكی ركدەخات پكمان ناكوت. ك ــادارم ــاگ ئ نزیكوە لــ مــن ئگرچی دەكن گشت چندە بدرخان دەزگــای ئوەی بم كــردووە، گرنگییان كاری و بم ھاوڕیان یكمجارە كریت دوورگی شیمان نییم، چونكشی پر و لفبۆ سحمید كاك پداھگووتن تبن دەزانــم بدرخان و د. ئازاد حم شریف چندە .رەكفس ئنجامدانی بۆ بوون ماندوو دەموت ئوەش بم ك برادەرانی ئوێ وسو مین كــاك و رەوا كاك یــۆنــان) )سرۆكی ركخراوی یكتی كوردانی كریتی كاریان كردبوو ل ندە خاكییانیۆنان چ لپناو بڕوەچوونی ئو چاالكیی و ھنان و كۆكردنوەی یۆنانییكان و كوردەكانی ئوێ و ھۆگرتن و ركخستنی مراسیم. ــان و ھــر ــزی ڕــ ــب مــن دەســتــخــۆشــی لكوردك دەكم ك بۆ برژەوەندی كورد
دەیكن. و كــردووە كاری ناساندنمان و خواھناگرێ من و كاك حمیدیش ب جلی ئاخر بوو لسر پتر چاومان كوردییوە بم مراسیمكی ئــاواو دوورگیكی لجۆرە چۆن جلی گلكمانیان پنناسنین و بشایی دواتریش نكین. لبری و بشداربوو برادەرانی كوردی ھپركی چوونی كرد. بجۆشتر مراسیمكمان ئو وەفدە و كاركردن بۆ ك نووسركی ك لشدرخان و بكریتی و ناساندنی بكارەكانی و پدانی بوانام و گۆڕینوەی خــۆیــدا خزمتكی لــ خــۆی راو ســرنــج ھیوادارم و كوردیی رۆشنبیری گورەی دەزگاكانی و زۆربت نموونی بدرخان كوردستان مــادام لبكن. چاوی دیكش ئازادە و رگی سفر ھی با بیكین و
سمكۆ عبدولكریم - حمید بدرخانــك ژمــارەی ٢١\١\٢٠١١ رۆژی ــوارەی ــ ئنووسرو رۆژنامنووس ل شاری ھولرو ســلــــمــانــیــیــوە بــمــبــســتــی ئــنــجــامــدانــی ــیــری و ــب ــوری و رۆشــن ــت ــل چــاالكــیــیــكــی كــازادی ئ (زایــلــی ناونیشانی ب ھــونــری نیشتمانی ــت، ــری ك ــۆ ب ــوە ــان ــوردســت ك ــ ل ل كریت دوورگی یشتنگ كازانتزاكیس)
وتی یونان.پشكشكردنی ل بــوو بریتی كچاالكییچند وتیك ك ل الین حمید بدرخان سرۆكی دەزگای بدرخان و كاكمین وسو سرۆكی ركخراوی یكتی كوردانی كریتی و ھریك ل رەوا حم كریم ركخری كلتووری بــرپــرســی وانــی و ككیچاشارەوانی كریت و سرۆكی شارەوانی كریت كخراوی نیكۆس كازانتزاكی لری رنو نونمسا پشكشكرا،ھروەھا دوو لكۆینوە ل بارەی نیكۆس كازانتزاكیسی رۆماننووسی ناوداری یونانی ل الین ھریك ل دكتۆر ئازاد حم شریف ب ناونیشانی (كاریگری نوی ئدەبی سر ل كازانتزاكیس نیكۆس ب ئیسماعیل محمد ئحمد و كــوردی) كازانتزاكیسی نیكۆس (كوردیش ناونیشانی
خۆش دەوت) پشكشكرا.ھونری پشانگایكی چاالكییدا لو ھر بۆ ھریك ل شوەكارانی كورد ئیسماعیل دەشتی و عــلــی محمد دارا و خــیــات
.نگی كرایجبشكی چاالكییك ب گۆرانی و ھپڕكی گرووپكی ـــن الی ــ ل یــونــانــی و كــــوردی ك بــڕــوەچــوو، یونانییوە ھونرییری كلتووری شــــوازو لــ جــۆر چندین تیدا نمایش یونان كریتی كــوردی جۆراوجۆری
كرا .بشی ســرۆكــی چــالكــیــیــكــدا میانی لــــ ســرۆكــایــتــی ــووری و ھـــونـــری ل ــت ــل كشارەوانی ل لدوانیكدا نیكۆس كازانتزاكیسی
ب ناسنامی گل و وتكی وەسفكرد.شایانی باس بھۆی بیرو باوەڕی جیاوازی ندراوە رگا خۆیدا، سردەمی ل نیكوس ژرێ، بۆیگۆڕستانی كلیسا بن ی لكرمتگردكی لسر ترمی خۆی و خزانكی
گوندەكیدا ب تنیا نژراونـــــای چــــاپ و ــــن دزگ ــكــ لـــ الی ــی چــاالكــیــاری ــاوك ــ ھ بـــالوكـــردنـــوەی بـــدرخـــان ب ١٥ ك ئنجامدرا، كریتی كوردانی یكتی ل ھونرمند و رۆژنامنووس نووسرو
ئامادەبوونی شداریانكرد،بب كوردستان ــی شـــارەوانـــی كــریــت و ســرۆكــی ســرۆكــس و ــی ــزاك ــت ــازان ــی ك ــان ــی ــاوڕ ـــی ھ دەســـت ل یونانی میوانانی ل برچاو ژمارەیكی بڕوەچوو، بۆنكان بۆ شــارەوانــی ھۆلی دەزگای ل الین كۆتایی چاالكییكشدا لـــارم و شــھــادەی بــدرخــانــوە مــیــدالــیــاو ئئیمزای بــ كازانتزاكیس نیكۆس فــخــری سرۆكی شارەوانی دورگی كریت ب سر و یونانی كریتی چاالكوانانی ل ژمارەیك
میوانی كوردستان دابشكرا. كــكــوردیــیــ وەفـــــدە ـــش ـــری دوات رۆژی نیكۆسیان مۆزەخانی گــۆڕو ســردانــی گرووپی دواتر كرد، خۆی گوندەكی لتایبتی ئاھنگكی كلتووری و ھونری كخست، ككان ركوردستانیی بۆ میوانكریتییكانی زانخ ل زۆر ژمارەیكی ــادەی بـــوون و بــ گــۆرانــی و ــام یــۆنــان ئشوە ئو یۆنانی و كــوردی ھپڕكی
رازنرایوە. تا ئستا ٩ ل رۆمان ھرە بناوبانگكانی ـــ ســـر زمــانــی ـــردراوەت نــیــكــۆس وەرگـــكوردی، ئم جگ ل كتبك لسر ژیان پشكشی وەفدەك ك برھمكانی و
كرد كازانتزاكیسیان نیكۆس مۆزەخانی مۆزەخانكی سایتی لسر ئوانیش و سای ل بیاریشیاندا و بویانكردەوە توتوی نبخ كوردیان بكت ئو ئایندە ئو دەلیلی ك سان ل مۆزەخان چاپی بڕوەبری لــالیــن ھــروەھــا دەكـــن، نیكۆس كتبی چندین مــۆزەخــانــكــوە پشكش یۆنانی و ئینگلیزی زمانی ببدرخان حمید وەفــدەكــ ســرۆكــی بدیكۆمنتاری فیلمكی ــدواجــاردا ل كــرا، ب پشكش نیكۆس ژیانی ب سبارەت
ھژار سدیق * داگیركاری مژووی بدرژایی بـــن دەســـتـــی گـــل و خــاكــی و ك بوونند ھۆكاركوردستان، چمایی مانوەو بردەوامی ژیان لسر خاكك، ك لنوان چوار دابشكراوە، داگیركر دەوتی ــش راپـــڕیـــن و ــوی بــــگــومــان ئیككانی لــدوای یك شۆڕشبرخودانی ل ك .مانكلگبـــــردەوام دابــــووە لــبــرامــبــر سیاستی لناوبردن و سینوەی
ناسنامی نتوەییدا. گــلــی كــــورد لــچــوارچــــوەی خبات رەواكیدا، جگ ل تیرۆر بۆ بكارھناوە رگای چندین لپناو ھوكانی سرخستنی
رزگاری و ئازادیدا. ــوەســتـــــت ھــ وـــ لــــــرەدا دەم باتوە خم شك لكر یسلگلكمان پشكوتنخوازانیی ناساندنی ھــۆی بۆت ك بكم، ك گــلــكــمــان، رەوای دۆزی ئویش بشداریكردنی نونرانی كورد بووە ل كۆڕ و كۆبوونوەو ل كــ جیھانییكان ستیڤاف دەی رابردوودا لنجاكانی سپوارشۆ و مۆسكۆ و ڤیننا ئنجام ئم شــرەفــی بگومان دراون، یكمجار بــۆ خباتش شوە ـــز مــــام جـــــالل ســــرۆك ڕـــ بكۆماری ئستای عراق دەكوت، ك ئوكات وەك الوكی ماندوو نمم ترم لن گناس و خونسیاستمدار وەك بچووكیدا ســركــردەی و دیپلۆماتكار و مامی پویستییكان رۆژە كردووە، ئركی قورس و گرنگی ئنجامداوە بۆ ناساندنی كشی بشداران ب گلكمان رەوای ستیڤاف ــم ئ ئــامــادەبــوانــی و چندین لــ كــ ،تیانودەون
نتوەی جیا جیا پكھاتبوون. نیو ــ ل ــر ــات زی دوای ئــمــۆش سدە، ئم شوە خبات لالین بوكردنوەی و چاپ دەزگــای زۆر بودجیكی ب بــدرخــان، ــــــژەی پـــــووردارەوە در ســـــنــدرخــات دەدرـــــت، دەزگـــــای بتــاكــ دەزگــــای روونــاكــبــیــری و رۆژنــامــوانــیــیــ، كــ ژمــارەیــك فستیڤاڵ و چاالكی كلتووری و رووناكبیری ل وتانی عرەبی و ئوروپی ئنجامداوە، ك جگای و پشتیوانیكردن و دەستخۆشی .ویستكی پموو الیھاندانی ھرۆژنامنووسك وەكـــو بــنــدە ھبووە ئوەم چانسی دووجــار لگڵ دەزگای بدرخان سفری مــیــان لكــم، یــــ ــك ئـــوروپـــا ب ل بدرخان سانی فستیڤای ئسینا سای ٢٠٠٩ و ئمسایش بوو تایبت كــ چاالكییك لــبرھمكانی رەنــگــدانــوەی بجیھانی گـــــورەی نـــووســـری كــازانــتــزاكــی نیكۆس یــۆنــانــی و لـــســـر ئـــدەبـــی كـــــوردی لــم چاالكیی سركوتووەدا، ئوەی وەستھ و تــــامــان ــی ــای مئم ئامادەبوونی ،كردن لسر و ـــووســـران ن زۆرەی ژمــــارە ھونرمندانی و رووناكبیران پایتختی شــاری“ئــیــراكــیــلــیــۆ“ی بــوو، یــۆنــان كــریــت-ی ھرمی ــــكــردنــی ــپ دەســت ــش ــ پ رۆژی ش رۆژنـــــامـــــكــــچــــاالكــــیــــیــــیۆنان و ھرمی بناوبانگكانی كریت ل الپڕەی یكم ھوای بوكردبۆوە، چاالكیییان ئــم ــ رومــاــكــردنــی لــالیــن جــگــ ل
كنای ئاسمانی كریتوە. میوانی ك رۆژەی چند لــم بووین كریتییكان و كــریــت دەكردینوە، جیای شت تنیا
ئــویــش زمـــان بـــوو، ئــاكــار و كریتییكان. ــرزی ب رەوشــت خــــواردن و نــریــت و داب و ڕكپماو ھمیوانداری و سو جوامری و مرۆڤ دۆستیان زۆر كوردییوە كۆمگی لو ئـــاواز تنانت ــوو، ب نزیك نزیك ئوەندە گۆرانییكانیان وا نستمان، و لھست بوو ھستم دەكرد ل كوردستانم.
زۆر ســـفـــرەمـــدا دوو ـــم لشتی زۆر و ــووم ــرب ــ ف شــت ــارەی دەرب ھبوو نارۆشنیش لبرامبرەكانمان كوردستان ـــد، دەســـتـــخـــۆشـــی و ـــان ـــی گـــۆ دەزگـــــای ـــیـــش ب گـــورەی
بــــوكــــردنــــوەی و چــــاپ س بزۆر كــ درخــان كبــــم ــچــووك دەیــبــیــنــــت، ب بمینارەیكی دەزگــایــ ئــم مزن قیكی و بــابــرز بۆ فراوان دەروازەیــكــی و كلتوور و ھونر ناساندنی جیاكانی نالی و مژوو و ب كــــوردەواری كۆمگی دنیا، جیھانییكانی گكۆمھاوكار ھــمــووان ویستپـــاری ســرخــســتــنــی ـــۆك ھ و
ـــ یـــۆنـــانـــوە ــن وســــو ل ــی ــم ــاك كئلیكترۆنی پگی كۆمك ـــــوكـــــراوەو ب دەزگــــــــاو و رۆژنامكانی یۆنانی و كریتی ك چاالكییی بو سبارەت ل رۆژی ٢٠١١/١/٢١ دەزگای ــــوەی ــــردن ــــوك ب و چـــــاپ ــــھــــاوكــــاری بــــــدرخــــــان ب ل كــریــت كـــوردانـــی یكتی لبارەی ســازیــدابــوو، یۆنان ئو كازانتزاكیسوە، نیكۆس نرخاندبوو برز چاالكیییان ـــكـــی گــرنــگ و رووداو و بــســـركـــوتـــوویـــان دانـــابـــوو،
،ویست و خۆششت بۆ مرۆڤ زۆر پگھونرمندان و نــووســر بۆ بتایبتی ــداو وەدەســت زیــاتــر دەتــوانــ زانــیــاری ببھن و بیرو معریفی قووتر دەبتوە، بتایبتی بۆ ئمی كورد ماوەی چندان و رۆشنبیری گــمــارۆی ھــر نــك سادراوین، ھواش گمارۆی بكو ھونر، رییانرۆشنبیری و ھون شتم گئ بۆی
دنیایكی گورەی ل كردینوە...ئنقرە تا ھولرەوە ل باسك سرەتا ب قسی خۆش و گفتوگۆی كۆمیتی و باس و خواستی رۆشنبیریی و ھونریی و وامانزانی ل ٢٤كاتژمر زیاتر پكنینمان
.كعاتس گاكرئیسماعیل و مــن زیــاتــر ئــنــقــرەش ــ لدەشتی و علی محمد دارا و خیات جنگی و شیالن عوسمان سردانی بازاڕ و بسركردنوەی ھندێ شونی جوان، بتایبتی ئو قی كۆنی ك بۆت جگای
سرسوڕمانی كلتوورخوازان. ب رگای شمندەفر ئستنبۆل برەو شوكی كوردانمان بسربرد و بیانی ئستنبۆل ـــاوی ئ لــــوارەكــانــی ــســر لدابزین، جوانی و شپۆلی ئاو و تالری ب و ســری باندەی جــۆرەھــا ئمبرو كشتییك پڕینوە بۆ الكی تر، چوست و چاالكی و زمانزانی و لھاتوویی د. ئازاد و شارەزایی ب ماوەیكی كورت ئاشنای دەكردین و دەیگیاندین شونی مبست، ل ئوتل دابزین و خوكی خۆشمان كرد و دواتر دەستمان ب گڕان و سوڕان كردەوە تا درەنگانی شو من و ئیسماعیل خیات و دارا محمد علی و دەشتی جنگی و ئیسماعیلی چیرۆكنووس ئحمد محمد شوەكمان یاسین شیالن و زمانزان و ــســر لــــــوارو نـــاو كــشــتــی ئــمــبــرو لبیانیش ئستنبۆل بسربرد، ئوبری وە بۆ یۆنان و لۆكگای فڕر لكسیكاتژمرك پاش چند و دابزین ئسینا دوورگــی چووین كتترانز ۆكف ب مح رەوا كاك لالین لوش كریت، كریم ل ئسیناوە ھاتبوو لگڵ كاكمین كریت كوردانی كۆمی سرۆكی وسو و ل فۆكخان پشوازی كراین، یكسر خواردنی جۆرەھا ك چشتخانیك، بۆ بۆ دواتریش خوارد، دۆمشمان تدابوو شوەكاری پشانگای تابلۆی ھواسینی مراسیمی ــوارەش ئــ و ھــونــرمــنــدان كازانتزاكی نیكۆس بۆ ــوردان ك زایی و ناساندنی گلی كورد ب گلی یۆنان و قسانی و نووسین ئو روونكردنوەی كــاتــی خـــۆی بـــنـــاوی كـــورد گـــوتـــراوەو
نیكۆسیش لنو رۆمانكانی خۆی دایناوە. ل شڕو ببری بوونی كوردی رەسن كوشتارەكانداو برھمكانی كازانتزاكیس ـــورد و ھـــاوســـۆزی و زوــمــكــانــی ــ ك بئرمن و كــورد ب ســبــارەت مژووی و چاالكی تیپی ھونرە میللییكانی كریت رزلنانی و كــوردی یۆنانی سمای بــ پــرلــمــانــتــار و دەزگــــای بـــدرخـــان بشارەوانی و كسایتی كریتی و چندان و كـــوردی ھپڕكی و شایی و ــار وتگشتكی بیانیش ئــنــجــامــدرا، یۆنانی تالر و كریت شارەكانی بنو زانستی نیكۆس مۆزەخانی و مۆزەخانكانی و نیكۆس ــۆڕی گ ســردانــی و كازانتزاكی لسر شــویــش ــاوســری، ھ ھلینی و داوەتكی ــدرخــان ب دەزگـــای شــرەفــی میللییانی خواردن و خواردنوەی یۆنانی و ب ئاواز و گۆرانی و سمای كوردی و یۆنانی تا درەنگانی شو لالین ناوەندی كلتووری شارستانی و شارەوانی كریت
ئنجامیاندا. ئم گشت رۆشنبیریی ماوەی ھفتیكی خایاند و دواتریش ھریكو بۆ وتك، ئحمد و عــلــی مــحــمــد دارا و مــن ل جنگی دەشتی و ئیسماعیل محمد فۆكخانی ئسیناوە بۆ وتانی ئوروپا من و دەشتی جنگی شوەكار بۆ سوید و ئحمد محمد ئیسماعیل بۆ سویسرا و دارا محمد علی بۆ ئمانیا بڕخراین. لسر یھ وردم دیتنی و تبینی زۆر گورەیی ئم گشت چاالكیی ھونری و رۆشنبیریی، بم ئوەی ك زۆر جگای
:ورەییخۆشی و گد١- دەزگای بدرخان ئو ھموو خزمت و چاالكییی ئنجامیانداوەو ئنجامی دەدەن پنجكانی ل كسك چند بھوی و دەست تناپڕن، ئوە چندان دەزگای تر ل پییتی زیاترەو دەقات بودجیان كگندەی و مووچ وەرگرتن و دانیشتن.
٢- ئو ھونرمندانی ب گیرفان و قووتی ناساندنی و چاالكی بۆ مندایان و مــاڵ ھــنــدەران، خزمتی ل كــوردی ھونری
ھونر و رۆشنبیری كوردی دەكن. ـــی ـــداران دەســـت ـــن ـــالی ل خـــۆزگـــ -٣كوردەوە، بتایبتی وەزارەتی رۆشنبیری دەكــرد وردی ھسنگاندنكی الوان و ك سنترانی دەزگــاو ئو لبرامبر
كاردەكن و كار ناكن..
بۆ میوان ــدی وەف ئندامی و ھونرمند *كریت.
زایی حمید بدرخان بۆ دوورخراوەكی میر بدرخان
نیكۆس كازانتزاكیس
ل“كریت“ەوە. چندپیڤك
دارا محمد علی* ھونرو ئدەب. ھریكو ب كرەستی و خۆشتر ــتــر جــوان جــیــھــان جــیــا جــیــا
ك لیــیــانــد و كــورتــــزیــان راگــڕبــپكھاتی پرلمانی كوردستانی وەكو ل دیموكراسی جــوانــی نموونیكی بڕزیان بــۆ ــاوەڕاســت ن ــی رۆژھــت وەشـــدا كـــ ـــاژەی ب ـــام ــاســكــرد و ئ ببۆ ئــارام پناگیكی بۆت كوردستان برا مسیحییكان و ھاووتیانی دیكی
عراق. باسی حمشریف“ ــازاد ئ ئینجا“د. ی كژووییرین و مد یوەندییو پئلنوان ھردوو شارستانییتی یۆنانی و كوردی ھی كرد و تیشكی خست سر كلتوور و ھست و ئدەب و فۆلكلۆر ھاوبش نریتی و داب و مۆسیقا و و لیكچووی ھردوو نتوەی كورد لسر پداگری ھــروەھــا یــۆنــان. و بھزكردنی ئو پیوەندییان ل ھموو
بوارەكانی ژیاندا كرد. ئوە لسر جختی وەفدەك پاشان كردەوە ك گلی كورد دەخوازێ گل و پرلمانی یۆنان ب جینۆسایدكردنی كوردان ب رەسمی بناسن و پشتگیری ــــی بــكــات. ھــروەھــا لــ دۆزە رەواكدابینكردنی داوای وەفدەك ئندامانی كورسی خوندنیان بۆ قوتابیانی كورد ل زانكۆكانی یۆناندا كرد. پداگریشیان ل سر ئوە كرد ك پیوەندی نوان ھموو ســر ل كوردستان و یۆنان
١٩٤٠ سای سبتمبری ٣ی رۆژی ل ــوســرو ــــووە ن ـــک ب ـــدای لـــ ئـــۆرگـــوای لنووسینکانی لھاتووە، رۆژنامنوسکی دنیا ــدووی ــن زی زمــانــی بیست لــ پتر بــۆ دواوەی ــرگــی ب ــســر ل وەرگــــــــدراوە کتبکی بناوی {کتبک بۆ ل ئامزگرتن} .پارادۆکس پند ل كیكت نووسراوە بسرھات سربردەو کورت و خون .نووسرەی ك ئو ناساندنی بۆ ...ھتد پــرەگــرافــم چند ــم ئ التین ئمریکای ھلنجاوە لم کتب و لو چاوپکوتنانی زمانی ب بنڕەتدا ل ک داون ئنجامی ھـــرەزۆری بشی نــووســراون، ئیسپانی بم ئینگلیزی، ب کــراون نووسینکانی ھندک کــوردی زمانی بۆ وەرگرانیان
دژوارە.بیانیانی دەقـــ ــو ئ گشتی بــ موایپتیا زۆری ڕەوانــبــــژی وــنــی و ئیدیۆم زمانکیتر بۆ وەرگانکی بکاربرابیت زمان چشی و تــام سختو ھندک ئوانی بتایبتی ــادەن. ن بنڕەتیکی
لزمانی دووەموە ترجومکراون. ھردوو شــارەزای تواو وەرگ مگر، زمانک بت، رەنگ بتوانی ب بکارھنانی دەستواژە و شوازی کلتووری زمانکی رابگرت، گونجاو ھاوسنگیکی خــۆی رگاو باشترین وەرگــــان ھرچۆنبت شوازە بۆ ئاشناکردنی مرۆڤ ب کلتوورە زانست لو ککی جیاوازەکان،وەرگان گواستنوەی رایــلــی سوودبخشانی ــســت و شــارســتــانــی و خــووڕەوشــت زان
ھدەبستن ل نوان گالندا. دیارە وەرگر لوکاتی خزمتی زمان و رۆشنبیری گلکی خۆی دەکات پ بزانی ش دەکات کو زمانتی ئزانی خزمیان نزیاد بۆ وەرگرتووە خونری لی بابتی
ئا: ئورەحمانی مارفمحمد حوسن رەسووی ئندازیار و تاككی نو بواری ئندازە و زانست و تكنلۆژیا، وای زمانی كوردی دایك، عرەبی و ئینگلیزییك دەزانت ك بكك ئوە بت وەرگانی ل كوردییوە راپڕت، ك كارەكی ئو دەگمن و تا پ و زمانانبۆ ئ ،كوردی كردن زمانانی دنیاوە ب ان لش زیاتر وەرگنووكھكچی ئم ئندازیارە چوست و چاك و زمانزان، ئوە چند ساك ب پچوانوە بۆ ناساندنی ئدەبی كــوردی ب دنیای دەرەوە، قۆی ل ھمایوە ناخوازت بیركردنوەی مرۆڤی كورد
بمردوویی بمنتوە. بۆی ئمش ل بدرخانوە لسر ئم پرس و كاری وەرگان و
زمان و ئاریشكانی ... دواندمان. * لرەداو لسر ئم قسی بۆچوونك ھی دە: وەرگان ــوێ لــكــاری نووسین قــورســتــرە، بـــوەی كسك ئـــوەی دەیدەینووست، بم وەرگ دەب بو چوارچوەو فیكر و دنیایوە
پابندبت، ك كاری لسر دەكات و وەری دەگت؟ ب چــی لــبــر ئگینا ڕاســتــ بگومان ئمشیان - ت كوەوە دلــ ترجومان دەن خاین. خیانتكی ــوەی ل تــواوی زۆر بــاش خــۆی ماندوو ناكات بۆ ئپكرد. ئاماژەمان لسرەوە ھــروەك بگات، كتبابپیوەندە ترجومان ،گیروگرفتان ئم بالوەنانی بۆ دەقی نــووســری دنیایی و فیكر و چوارچوە بــو یكم ھیتی، نووسری ناوداری ئرجنتینی ئلبرتو ”چیرۆككی كتبی ل (Alberto Manguel) مانگول :ــدە دا (A History of Reading) خوندنوە“ تگیشتنی بگومان .“یشتنگت لوتكی مرجت”و قورس كاركی دیك بیركردنوەی خكانی جۆری پیوەست ب ماندووبونكی زۆر. ھر چندە فیلسوف و Miguel) ل دونامونوناوبانگی ئیسپانی میگری بنووس ك لیھیچ بیرۆك” :دە (de Unamuno y Jugoزمانك بۆ زمانكی دیك ناپڕتوە ب گۆڕانكاری“، بم ترجومانی خاوەن ئزموون وەك خونركی ماندوو و موسوعی لم كشان تدەگا و تاكو ب تواوی ل شوەی مرجت گا دەست بن كری دەقوەی نووسبیركردنئامانجكی دەبــ ترجومان ،دیك واتایكی ب ناكا. برز بۆ خۆی ون بكا و مبست ل ترجم تنھا بۆ ترجم نب و بس، بكو دەب رەچاوی نیاز بكا: بۆ ئم دەق ترجم دەكا و ك دەیخونتوە و كاریگریی دەب؟. چۆن و دەب چ خونر لسر ترجمكی خۆش لرە ئوەش بین و قافی ھاتووە ك ئوسكار وایلد (Oscar Wild) ی نووسری ئرلندی كات پی دەن واز ل ترجمی بشی دووەمی كتبی پیرۆز ل گریكوە بۆ ئینگلیزی بن، ب شیعر وەم دەداتوە و دە:“ توخوا لم گڕن با بــردەوام بم، دەموێ بزانم چۆن كۆتایی Oh، do let me go on. I want to see how) “دێit ends). ترجم كردن دەب وەك عیشق وا ب و خولیا ب، نك تنھا كاركی میكانیكی ب. ترجمكردنی نزیك لواری ڕاستی وەدەستھنانی چمكی نووسری
خاوەن دەق كاركی گران و ماندوو بزینی دەوێ. * ھموو بوار و بابتك سندیكاو سنتری تایبت بخۆیان ،ت باشتر نییبان ھمجۆرە بۆ وەرگكی لرنتر سگئ ،یھبۆ ركخستنی كاری وەرگان و ھروەھا ب ھدەر نچوونی ماف و
خواستی وەرگیش؟ - سای ١٩٩٢ بڕز د. ئازاد حم شریفی مامۆستای ،كی دیكرند نووسرجومان و چر و تزانكۆو نووس ل كوردستانیان وەرگانی كۆمی كۆنگرەی یكم كابینی گڵ ل زۆر تقلالیكی پاش ھولر شاری یكمی حكومتی ھرمی كوردستان ئنجام دا و منیش یكك بووم ل بشداربوانی ئم كۆنگرەی. بم دوای
ماوەیكی كم ئم كۆمی دەنگی نما. بۆ؟! ــكــی تــرجــومــان ــرادەر بـــم دوایـــیـــش مــن و چــنــد بپشنیازكمان لو بابت پشكش ب جنابی وەزیری رۆشنبیری و الوانی ئستا كرد، بم ماندووبوونكمان تــرجــمــی لــســر پشنیازەكمان بـــوو. بــــســوود شاكارەكانی كوردی بوو بۆ زمان بیانییكان، بتایبتی بۆ ئینگلیزی. بۆ ركخستنی كارەكش داوای سنتركمان كرد حكومت رایپڕن و ماف و خواستی ترجومانكان ب ھدەر نچ. ھمان پشنیازمان بردە پش بڕز د. بم كـــوردی، ئكادیمیای سرۆكی قـــزازی شفیق ھیچمان ب ھیچ نكرد و ئم ھوشمان بسوود بوو و ئیتر وازمان ھنا! ئستاش ھر كس بۆ خۆی ئیش دەكا.* تۆ ئندازیاری و بوارەكت زانستیی، چی تۆی ب وەرگان و دنیای ئدەب بستۆتوە، ب واتایكی دیك زانست و ئدەب لالی
دەزگایك دەگڕم بۆمی ب چاپ بگینن، تاكو ئیستا بــ دوای ــووە. ــوت لــ ك ھـــاردی الپتۆپكم خــویــان دەزگایك دەگڕم بۆمی ب چاپ بگینن، تاكو ئیستا بــ دوای ــووە. ــوت لــ ك ھـــاردی الپتۆپكم خــویــان
سرنكوتووم. ھروەھا چندەھا كتبیشم بۆ عرەبی دەزگایك دەگڕم بۆمی ب چاپ بگینن، تاكو ئیستا سرنكوتووم. ھروەھا چندەھا كتبیشم بۆ عرەبی دەزگایك دەگڕم بۆمی ب چاپ بگینن، تاكو ئیستا
.خۆش یكجار رۆحــانــی دنیایكی ـــدەب ئ دنــیــای -ئندازیار مام لگل خۆڵ و برد و ئاسن و قیر و .خۆش یكجار رۆحــانــی دنیایكی ـــدەب ئ دنــیــای -ئندازیار مام لگل خۆڵ و برد و ئاسن و قیر و .خۆش یكجار رۆحــانــی دنیایكی ـــدەب ئ دنــیــای -
چیمنتۆ و تپ و تۆز و بلۆك و كرپوچ و بلدۆزەر و ل كی پدنیای دەب تام لم ئڵ و .. ھتد دەكا، بشۆڤچیمنتۆ و تپ و تۆز و بلۆك و كرپوچ و بلدۆزەر و ل كی پدنیای دەب تام لم ئڵ و .. ھتد دەكا، بشۆڤچیمنتۆ و تپ و تۆز و بلۆك و كرپوچ و بلدۆزەر و
ھوایكی فنكی روحسووك ئاسا دەكا. دنیای ئندازیاری ل كی پدنیای دەب تام لم ئڵ و .. ھتد دەكا، بشۆڤھوایكی فنكی روحسووك ئاسا دەكا. دنیای ئندازیاری ل كی پدنیای دەب تام لم ئڵ و .. ھتد دەكا، بشۆڤ
خۆشی بكی ئدەب فرت دەكا چۆن چژ ل ئندازیاری ،یندازیاران ھر ئسری لدەب زۆر كاریگی. ئبكئگر خوندنوەیك بكین بۆ ربازەكانی ئدەب دەبینین چۆن ھر قۆناخك كاریگریی راشكاوی ھبووە لسر دیزاینی خانووبرە و ناوشار و دەشت و دەر. مرۆڤ ب گۆڕانی بیركردنوە ژینگی خۆی دەگۆڕێ: خانوو و باخان و رگاوبان و شقام دروست دەكا ب پی جۆری ب گۆڕانی بیركردنوە ژینگی خۆی دەگۆڕێ: خانوو و باخان و رگاوبان و شقام دروست دەكا ب پی جۆری ب گۆڕانی بیركردنوە ژینگی خۆی دەگۆڕێ: خانوو و
ئدەب ژیانیش واتاكانی ژیان. واتاكانی ل تگیشتنی باخان و رگاوبان و شقام دروست دەكا ب پی جۆری ئدەب ژیانیش واتاكانی ژیان. واتاكانی ل تگیشتنی باخان و رگاوبان و شقام دروست دەكا ب پی جۆری
دەیدۆزتوە و بردەستی دەكا. رەنگ ھموومان بتوانین ل ناو یك خانوودا بژین و لسر یك شقام بۆین، بم ئایا دەتوانین ب یك بیروڕا و یك ھوا بژین؟ ل ناو یك خانوودا بژین و لسر یك شقام بۆین، بم ئایا دەتوانین ب یك بیروڕا و یك ھوا بژین؟ ل ناو یك خانوودا بژین و لسر یك شقام بۆین،
ئزموونی مرۆڤایتی وەم دەداتوە و دە: ”نخر“. بم ئایا دەتوانین ب یك بیروڕا و یك ھوا بژین؟ ئزموونی مرۆڤایتی وەم دەداتوە و دە: ”نخر“. بم ئایا دەتوانین ب یك بیروڕا و یك ھوا بژین؟
جا ئم كاری ئدەب، ب ھموو ژانرەكانییوە لوانش ئزموونی مرۆڤایتی وەم دەداتوە و دە: ”نخر“. جا ئم كاری ئدەب، ب ھموو ژانرەكانییوە لوانش ئزموونی مرۆڤایتی وەم دەداتوە و دە: ”نخر“.
ترجم، مرۆڤ ل یكتر نزیك بكاتوە و ئمش نیازی ھموو مرۆڤكی مرۆڤدۆست. من ب دنیای ئدەب و بواری
رەنگ ل رووی داراییوە زەرەرمند بووبم، بم ل ناخی رۆحموە زۆر سرفرازم ك ئیش ل ئــدەب دەكــم و رەنگ ل رووی داراییوە زەرەرمند بووبم، بم ل ناخی رۆحموە زۆر سرفرازم ك ئیش ل ئــدەب دەكــم و رەنگ ل رووی داراییوە زەرەرمند بووبم، بم ل ناخی
ھوی زۆریش دەدەم جیھان بناسنم ب ئدەبی كوردان. رۆحموە زۆر سرفرازم ك ئیش ل ئــدەب دەكــم و ھوی زۆریش دەدەم جیھان بناسنم ب ئدەبی كوردان. رۆحموە زۆر سرفرازم ك ئیش ل ئــدەب دەكــم و
وای بۆ دەچــم ك م قۆناخل كــارەی من دەیكم ئم ھوی زۆریش دەدەم جیھان بناسنم ب ئدەبی كوردان. وای بۆ دەچــم ك م قۆناخل كــارەی من دەیكم ئم ھوی زۆریش دەدەم جیھان بناسنم ب ئدەبی كوردان.
خباتكی پ سربرزیی بۆ من، دەب بم رەنگ ئستا نا وای بۆ دەچــم ك م قۆناخل كــارەی من دەیكم ئم خباتكی پ سربرزیی بۆ من، دەب بم رەنگ ئستا نا وای بۆ دەچــم ك م قۆناخل كــارەی من دەیكم ئم
بم باوەڕم بھزە ك مندای مندام و ھموو كوردكی خباتكی پ سربرزیی بۆ من، دەب بم رەنگ ئستا نا بم باوەڕم بھزە ك مندای مندام و ھموو كوردكی خباتكی پ سربرزیی بۆ من، دەب بم رەنگ ئستا نا
شارەزا ل رەوڕەوەی مژوو شانازیم پوە دەكن ل دوا بم باوەڕم بھزە ك مندای مندام و ھموو كوردكی شارەزا ل رەوڕەوەی مژوو شانازیم پوە دەكن ل دوا بم باوەڕم بھزە ك مندای مندام و ھموو كوردكی
* ئوەی خوندۆتوەو كارت لسر كردووە، تا ئستا كاریگریی
خوندبتوە بابتكم ھر ك ناكم لــوە گومان -كاریگریی لسرم ھبووە و ئیشم ل سر نكردووە، خوندبتوە بابتكم ھر ك ناكم لــوە گومان -كاریگریی لسرم ھبووە و ئیشم ل سر نكردووە، خوندبتوە بابتكم ھر ك ناكم لــوە گومان -
خشسوودب كــتــبــابــ كــردبــنــ ھستم ئــگــر كاریگریی لسرم ھبووە و ئیشم ل سر نكردووە، خشسوودب كــتــبــابــ كــردبــنــ ھستم ئــگــر كاریگریی لسرم ھبووە و ئیشم ل سر نكردووە،
ــردن ــراوردك ب بــ یھ بــرچــاوی جیاوازییكی و خشسوودب كــتــبــابــ كــردبــنــ ھستم ئــگــر ــردن ــراوردك ب بــ یھ بــرچــاوی جیاوازییكی و خشسوودب كــتــبــابــ كــردبــنــ ھستم ئــگــر
بابتگلك، ك رۆژان دەنووسرێ و لگڵ سدەھا ــردن ــراوردك ب بــ یھ بــرچــاوی جیاوازییكی و بابتگلك، ك رۆژان دەنووسرێ و لگڵ سدەھا ــردن ــراوردك ب بــ یھ بــرچــاوی جیاوازییكی و
بودەكرتوە. ھبژاردنی دەق پیوەندە ب كاریگریی نك ب ھیچ ھۆیكی دیك. ئو بابتی وام ل نكا ك بیر و ھزركی جوان و نوی تدا بدۆزموە، پاش نك ب ھیچ ھۆیكی دیك. ئو بابتی وام ل نكا ك بیر و ھزركی جوان و نوی تدا بدۆزموە، پاش نك ب ھیچ ھۆیكی دیك. ئو بابتی وام ل نكا
خوندنوە تووڕم ھداوە، بكو ھوم داوە ل بیرم ك بیر و ھزركی جوان و نوی تدا بدۆزموە، پاش خوندنوە تووڕم ھداوە، بكو ھوم داوە ل بیرم ك بیر و ھزركی جوان و نوی تدا بدۆزموە، پاش
جواندا بیرۆكی دوای ب من پیی بــو بچتوە، خوندنوە تووڕم ھداوە، بكو ھوم داوە ل بیرم جواندا بیرۆكی دوای ب من پیی بــو بچتوە، خوندنوە تووڕم ھداوە، بكو ھوم داوە ل بیرم
مرجت جوان و سرنجاكش بابتی و دەگڕم دەكموە، ئو بیرۆكانی ك ژیان جوانتر دەكن و مرجت جوان و سرنجاكش بابتی و دەگڕم دەكموە، ئو بیرۆكانی ك ژیان جوانتر دەكن و مرجت جوان و سرنجاكش بابتی و دەگڕم
كیش ككات بیرە. دەن كورد خــاوەن دیك بوانی خونركی بیانی ترجمك دەخونتوە ھست بوە ری دەق بریتیین. كاریگدنیا دەگ كوردیش ل دەكا، كل دۆزینوەی كاریگریی لسر خونری بیانی، من خۆم وەچــی ئم وتــم و چند دەقك كارم تبكا ل دۆزینوەی كاریگریی لسر خونری بیانی، من خۆم وەچــی ئم وتــم و چند دەقك كارم تبكا ل دۆزینوەی كاریگریی لسر خونری بیانی، من
گرنگ نی، بكو كاریگریی لسر خونر زۆر الم خۆم وەچــی ئم وتــم و چند دەقك كارم تبكا گرنگ نی، بكو كاریگریی لسر خونر زۆر الم خۆم وەچــی ئم وتــم و چند دەقك كارم تبكا
تكای با رژوان بئارامی بخوت!! ھادەت بوون و بوونو شندە بژوان چر ل 2011/2/17 رۆژی قوربانییی كۆچی ب و فی برز پپوولی رۆحی سلمانی رووسورییوە و و سربرزی شھامت ھاوڕێ و دۆست و خانوادەكی جھشت، دە ئــوەنــدەش بگرە ســد ئــوەنــدەش ئو دژ و دسۆز و بغیرەت دگورەو باوكئاشتیخوازە شــڕو ب دوژمــن بــئــاژاوەو مــزن و گــورەتــر خــۆی نــوانــد، بڕاستی ــی و ــت ــی و مــردای ــت ئــو بــاوكــ كــوردایگۆیژە و پیرەمگرون بقد خۆی بــرزی پیاوە ئو پیامی ئو ناكرت نیشانداین، ھــرواو جــرگ ســووتــاوە و بخون دڵ خوندنوەبۆكردن لبوردبوونوەو بببسرماندا عیبرەت و پند و دەرس و ش نووسیومنی دیكشوت. من لڕبپتــری بــكــیــنــوە ــت ــچــووك ـــا“ ئـــگـــر ب ـــی ”دنگــورەیــی و ھوست بــ ــان“ ”كــوردســتنموونی دسۆزی و برائتی و پاكی و بپوە رـــــژوان“ ”بــاوكــی عــلــی ــا وەســتوەستا تا نابت، ژـــرەوژوور وەســتــاوەو من بمنن، كوردستان لو ئاساكان علی و گرەشون كسانی ،نیی ترسم ھیچ ورانبوون و بشڕكردن حز و تكدەر
مایپووچ و خونكانیان وەدی نایت. دنیایك رزو نوازش بۆ ئو رۆح و ھناوو چۆن علی، وەستا میوانانی بیركردنوە ،“سی دۆست نییستاش كورد“كتائ نیایدئویش پیوای كورد ئو ھموو نھامتی و كوشتن و ژردەستی و بدەرەتانی و ماندوو با چیتر كــردووە، ماندوویان ینب ی لوانمن ئ م: كت، ئاخر ناتوانم ببنوا پرسی كوڕەكیان و جگرگۆشكیان
دەنگ ھدەبن، بگرە دەگمنن.ــ ســـدان ــ نـــاكـــم، ك ــن دو ــ ــن بـــاس ل مبناوی باوك شانازییان و دایك و خزان كوڕەكانیانوە شھیدبوونی پشمرگو دەكـــرد، بــۆ ئـــوە پـــــروەردەو گــورەیــان شھامت چكی بسربرزییوە بكن، شان، نبك پشمرگایتی و شــرەف و ـــازادی ــ ســربــخــۆیــی و ئ ــان ب كــوردســتئــــــاوەدان بــكــنــوە، ئــــوە دوــنــ بــوو، ھشتا ك سلماندی، علی وەستا بــم نیشتیمان لپناو قوربانیدان و كوردایتی ماوە.. ھر ستمدیدە كوردی نتوەی و ــا عــلــی ئــســالــت و رەســنــایــتــی وەســتخۆی سلماند، ئو ئامادەی تیابچت بم شارەكی ئاژاوەی تدا نبت، ئو جرگی ھقرچت كوردستان جاركی دیك شڕی براكان بخۆوە نبینت، ئو پیامی وەستا علی نامیكی كراوە بۆ دەش و ئوانی كوردستان ئــازادی و ئاوەدانی ب چاویان ھنای، بم ئگر وەستا علی تكا دەكات كــوڕەكــیــوە بخونی پیاز و نــان كــس خونی و نگیرسنھ شڕ و نخوات دیك نڕژێ با ئوانی ئمۆ لدەستن و تیان ھاتوونكاران لنجان و بك و گخسر شقام، با مامیكی شفاف و روون و جوانتریان پشكش بكن، با بكردەوەو قسو بنكانی دەمی ھبژاردن و ھات و ھاواری دەنگ پدان بسلمنن.. دی وەستا علی خۆش بكن، ئگر بوامان بخونی شھیدان ھی، وەستا علی فرمووی: بۆ
خاتری گۆڕی شھیدان..!! با ڕژوان بئارامی و ئاسوودەیی بخوت
پارزەر: كمال محدین كیا كۆم كسدیكتاتۆر ك ،كی التینییدیكتاتۆر زاراوەیدەست دەگرت دەست ل رگای كودەتای سربازی یا یا مزھبی یا نتوەیی یا بیروباوەڕی سیاسی بھۆی بشوەیكی واتا“وراثي“ پشتاوپشت حوكمی رگای لبڕوەبردنی بۆ سنوور ب دەستكراوەیی و تاكەوی كاروباری وتكی بب رەزامندی میللت و پرسكردن و مزھبی و كسایتیی سیاسی و الیــن و پــارت ب
زۆردار“الــدكــتــاتــور دەســتــكــراوەیــی دیكتاتۆریی یــكــم: كۆمڵ یا بن كس تاك ئگر دیكتاتۆران المستبد“ئم كی دەستكراوەو بتكاروبارەكانیان خاوەن دەس بن لسنوورن، تاك فرمانەوایی وتن و تنھا بیروبۆچوونی و مبست دابینكردنی بۆ دروست و راست لال خۆیان برژەوەندییكانیان و بۆ گیشتن بم ئامانجو درژەدان ب دەستكیان دەكون گیانی پارت و الین سیاسی و مزھبی و نتوایتیی نیشتیمانییكان و پیاوو خزان و ھۆزە ناودارەكانی وت بۆ سرشۆڕكردن و بدەنگكردنیان ل رگای ترس و كورسی و پلوپای و پارە ھیچ كاتكیش س ناكنوە ل كوشتن و گرتن و برسیكردنی ھاووتیان لكاتی پویست ب مزەندەیی خۆیان باشترین نموونش حوسن ســـدام و ستالین :دیكتاتۆران جــۆرە ئــم بــۆ
بوون. ”الدكتاتور سنوور ب دەستكراوەیی دیكتاتۆری دووەم: تاكەوو دیكتاتۆری ،دیكتاتۆران شنچ المطلق“ئم دەستكراوەو تاك فرمانەوای وتن وەك دیكتاتۆرەكانی و ھرش بۆ نابن پنا دووەم ئــوانــی بــم یــكــم، بكو یكم، ئوانی وەك نیارەكانیان تووندتوتیژی بۆ رگا تاك وەك خۆیان بیروبۆچوونكانی ب پشت ل داوا و دەبستن وتكیان ئیدارەی و فرمانەوایی میللت دەكن ب چپڕزان پشوازی ل ھنگاوەكانیان شنم چرەوشتی ئ وەی زۆر زەق و دیارە لن، ئبكو نرم دڵ نیارەكانیان لگڵ ك ،وەیئ دیكتاتۆرانبدڕەوشتی و گندەی و دزی ل دوورن پشوون، ببدەگمن كوشتن و تۆقاندن بكاردنن، تا رادەیك ھندێ سرچاوەی سیاسی بم چشن دیكتاتۆرە دەن“الدكاتور العادل“واتا دیكتاتۆری راست و رەوان، گورەترین گلیی لو دیكتاتۆران ئوەی، ك تنھا ب بیروبۆچوونی خۆیان و سیاسی كسانی و ــارت پ ل ســوود ــوەو دەكــن بیر مزھبی و نتوایتی نیشتیمانپروەرو خاوەن ئزموون وەرناگرن، ھربۆی تمنیان كورتو زوو تووشی بكسی و ھی گورە دەبن و لئنجام لناویان دەبن ھروەك ”محمد نجیب“ ك ل ١٨ یونی سای ١٩٥٣ ل ئنجامی ــازی بــوو بــ ســـرۆك كــۆمــاری میسر، كــودەتــای ســرب ب باوەڕی بم بوو، دیكتاتۆركی سربازی ھرچندە نیارەكانی ئفسرە ربۆیھ نبوو، تۆقاندن و كوشتن بــ ھاندانی عــبــدولــنــاســر“ و بــ ســرۆكــایــتــی“جــمــال پاش و كرد زیندانیان الداو نجیب“یان ئمریكا“محمد بجماوە، لپاش جلوبرگ سربازییكی تنھا مردنی نیشتیمانكی، و گــل بۆ ناوبانگ و دــســۆزی لگڵ پیاوكی كــ نــمــر، ــاســم“ی ق ھــروەھــا“عــبــدولــكــریــم تاكەوو بــم بــوو، پــاك و دنرم و نیشتیمانپروەر دیكتاتۆر بوو، سوودی ل خاوەن ئزموونكانی عراق و الین سیاسیی نیشتیمانپروەرەكانی وت وەرنگرت و ئینگلیزەكان كردیان بگژ كوردەوەو شڕیان ل كوردستان گونجاویان بكاتكی بعسییكان ئفسرە و برپاكرد سربازییكی رگجلوب تنھا ك كوشتیان، و زانــی دەوت، خۆشمان ھموومان تائستا بجماوەو لپاش بم برھحاڵ دیكتاتۆرەكان بخۆیان و سیستمكیان جا ئمان تاك كس بن یا كۆمڵ لبرئوەی میللتیان لگڵ نییو تنھا ب بیروبۆچوون و برژەوەندی خۆیان كاردەكن و گیروگرفتی زۆر بۆ وتكیان دروستدەكن ترسیدار، كیران و زەلكاوی مناو ق نگا دەخو كۆمدواجار ب مرگی خۆیان و سیستمكیان دەبن بقوربانی و نیشتیمانكیان و گل دوژمنانی برژوەندی و پیالن دواوە بۆ وتیش و نــادات دادیــان بوونوەش پشیمان
دەگڕتوە. ئم دیكتاتۆرانش ھریكیان دەبن ب دوو بشوە:
یا سربازییكان دیكتاتۆرە وەك ئوەش ،مینك دیكتاتۆری -١خاوەن ب خۆیان تنھا ك تــوونــدڕەوەكــان، یان مزھبییكان دەست و خاوەنی وت دەزانن، ھروەك دەست دیكتاتۆرییكی عبدولكریم قاسم و سدام حوسن و جنوبی ئفریقیا و ھندێ
ل وتانی دەوروبر. عراقی ئستای حكومتكی وەك زۆرین دیكتاتۆرییتی -٢ لیست مان سرلپ ناو دەنگكانی زۆرینی بھۆی ك فیدراڵ، كورد و سونن شیعو بناوی كــردووە قــۆرغ دەستیان براوەكوەك عراق دیكی نیشتیمانپروەرەكانی ھموو پراوزكردنی و دیموكراتخواز و شیوعی و نتوە میانەوەكان و مامۆستایانی زانكۆ
و تكنۆكرات و بالین و ئافرەتان و كركار و قوتابیان. یا دەستكراوە“مطلق“ تاندیكتاتۆریی و دیكتاتۆر ئم جا مینك یان بكن كار زۆرین بناوی زۆردار“مستبد“بن دەستبكاربوونیان لسرەتای نیانوێ یا بیانوێ بن
كارە ئــم بۆ بــرن پنا دەبــن ناچار مرگا لــســرە یا ناپسندان بۆ درژەدان ب دەستكانیان:
١- زەوتكردنی دەست ب دەستكی كراوەو تووندەوە بۆ ماوەیكی و پرسیار مافی تــوانــاو الینك یا كسك ئــوەی ب نــادیــار
لكۆینوەی ھبت. ٢- ئگر ناچاربوون ھبژاردن بكن بۆ دروستكردنی ئنجومنی چواشكردنی و خراپكانیان داپۆشینی بۆ كارتۆنی نونرانی ونزوو دەكر زوو بوا ھڵ ئی ناو كۆمنی ساویلكندێ الیھھبژاردن دەنگكانی دزینی بۆ ف و فــرت و پیالن ســازدانــی بۆئوەی ل ٩٩،٥٪ ل سدا نوەدو نۆ و نیو دەنگ بدەست بنن و
شان و پیلی پدابدەن. ٣- بۆئوەی لنو ركخراوە جیھانییكان ئابویان نچت و توانجی جۆراوجۆریان نخن پاڵ و ل یارمتیی نودەوتییكان ببش و مرۆڤ مافی پارزەری و دیموكراتخواز دەنن ناوی خۆیان نبن
ئاشتی و ئارامی جیھان. ٤- قدەغكردنی ھموو سربستیی گشتییكان،
٥- سنوور دانانكی زۆر تسك و دژوار بۆ ئۆپۆزسیۆنی نیشتیمانی. بنماو جاش و ل الواحد“ ٦- دروستكردنی تاك پارت“الحزب برز پلو پایی بپارەو سیخوڕ و مشتخۆر و خزمتكارەكانیان
و چور. ٧- دروستكردنی چند بازنیكی ئاسایشی و سیخوڕی و سربازی سر ب بنماكانیان چونك باوەڕیان ب سوپاو پۆلیسی نیشتیمانی
.نیی كی سووك و چرووك و بسانن و كند الیچستن ب٨- پشت ب
ئابو و ترسنۆك بۆ ناو ئۆرگان و دام و دەزگازكانی دەوت. ـــازاڕ و دروســتــكــردنــی پــــۆژەی ســوودبــخــش ٩- بــرەــكــردنــی ب پارت ســركــردەكــانــی بــنــمــاــو نزیككانی ــدە ــن ــم دەو بــ
تاقانكیان. ١٠- دەرگا كردنوەو رگا خۆشكردن بۆ تكدان و ئاۆزكردنی رەوشی گنجانی كچ و كوڕ بچاو پۆشین لكاری ناپسند و دروستكردنی ماددە بكارھنانی خواردنوەو و لشفرۆشی شونی قومارخانو ھموو سكسی كاری و رووت ونی بوكردنوەی و ھۆشبرەكان بۆ بیركردنوە ل نجانگ و الوان دووركــردنــوەی بۆ مانئچارەكردنی ژیانی خۆیان و گلكیان ب نھشتنی دیكاتۆرەكان.
سیخوڕییكانی ئۆرگان لگڵ نھنی پیوەندی دروستكردنی -١١لقومان لكاتی دادەدانیان و پنابردن بۆ جیھان و دەوروبــر
و ھتن. ١٢- كۆكردنوەی پارەو پوولكی زۆر ل بانككانی جیھان و كینی
باخان و خانووی جوان و رازاوە لناوەوەو دەرەوەی وت. ١٣- نمانی یكسانی و دادپــروەری و سالمتی ئابووری وت و
تندروستی و خوندەواری. ١٤- دزەكردن بۆ دەستدرژی لسر نامووس و ئابووی ھاووتیان. كاری و فرت و فنابردن بۆ تووندوتیژی و درۆ و ساخت١٥- پ
و تیرۆركردن. ك كرد، باسمان ئوانی ئگر بڕز خونری باش ل دیكتاتۆرییت و دیكتاتۆر كــردەوەی لكارو بشكن و خــزم ب خۆیان ھموویان ك جیھان، ســرانــســری ل نك بــرژەوەنــدی لباری و ــن دەزان یكتری كسی ل دیكتاتۆرك ئگر بــاوك و دایــك و خون یكسانی باشووری ئفریقیا بوخت ھموو دیكتاتۆرەكانی جیھان ن، چونكمی دادەنرگی رەش دەپۆشن و دانیشتنی ماتبنك تنھا لبرئوەی خزمكیان رووخاون، بكو لوە دەترسن خۆشیان بوخن، ك دەبینن نیاری دیكتاتۆرەكان لخو ھساون، ئوەتا بینیمان ئمش و دیكتاتۆرەكانیش رزگاری میدانی ل شو و رۆژ میسر١٨ پاوانكانی قاھیرەو شارەكانی دیكی میسر جنگان تا دیكتاتۆرەكیان میسریان شۆڕشكی سركوتنی مژدەی و دەرپڕاند میسر و تونس ل ئــازادیــان شنبای و جیھان گیاندە
بوكردەوە بسر ناوچكانی رۆژھتی ناوەڕاست.وەرچرخانك بزوو زوو كناوچ دیكتاتۆرەكانی دەبا لبوردنیان داوای و گلكانیان باوەشی بچنوە و بكن ك بن ناڕەوای تدەس ئو دەستبرداری و بكن لھریكیان زیاتر ل ٣٠-٤٠سا بب رەزامندی خاوەن ناب دەكــن، تان وتكیان میللت“سامانی ماڵ“واتا
ژردەست بكن.٢- شۆڕشكی میسر نیشانی دا ك تنھا كركار و جوتیار ھزی جووپكردن و پشەوی میللت نین بۆ برپاكردنی شۆڕش، بكو رۆژ رۆژی خوندەوار و قوتابی و الوان بۆ راپڕین و رووخاندنی
دیكتاتۆرەكان ب یارمتی كركار و جوتیاران. ٣- شۆڕشكی میسر رگای رەشكوژی و تان و سووتان و تكدانی رگای ل ــدا، ن میسریان وتــی پۆژەكانی فرمانگو ــاو دەزگ
دروستكردنی پاسوانی تایبت ب شۆڕشكوە. پــارەو بخشینی تــوانــاو و ھز ھموو ب مــوبــارەك حوسنی -٤پلوپای نیتوانی زیاتر ل“٢٠٠٠“دوو ھزار چكاوخۆر ل“بلتچی و سیخوڕەكان“ی كۆبكاتوە دژی شۆڕشگانی میسر، ئوەش نیشانی
رەسنی گلی میسرە. ٥- حوسنی موبارەك ھوكی زۆری دا لگڵ سوپاو پۆلیسی میسری دەوروبــر و عرەبی وتانی و خۆی تایبتییكانی وانپاس و الفاوەكی ل رزگاركردنی بۆ ئوروپا ئمریكاو ل ئاغاكانی و الوانی“شۆڕشگ“انی میسر، بم دەركوت ك ھزی گل ل ھموو
دەست نابن. ٧- حوسنی موبارەك وەك زۆر ل دیكتاتۆرەكانی پش خۆی ب خراپتر بۆوە، ك سیخوڕەكانی و ناشیرینترین شوە برەنگاری شۆڕشگان میسر، شۆڕشگی الوانــی گیانی ردایب وشتر و ئسپ بسواری دیارە دیكتاتۆرەكان بۆ پاراستنی خۆیان ھموو كاركی نامردانو
قزەون بكاردنن. ٨- ھموو پارت و الین و كسایتی سیاسی و ئایینی و نتوەیی حوسنی و رژـــم ــی ــان رووخ لــســر بـــوون ھوست ــك ی میسر
موبارەك. برامبر ل میسر سوپای ژیرانی و دووربین ھوستی ل -٩شۆڕشگان دەركوت، ك دەب سوپای وت سوپایكی نیشتیمانی دەرەكی یا ئایینی یا سیاسی الینكی و بپارت سر نك بت
بت. دەركوت ئوروپا و ئمریكا نچووەكانی وك ستوھ ل -١٠و دۆســت شۆڕشك و گل دیكتاتۆرو ھیچ بۆ زانزلھ تــو ئو دوژمنی ھتا ھتای نین، بكو ھمیش دۆستی برمیلك نوت
و دۆالركی زیادن. ١١- دەبوای الوە شۆڕشگەكان سركردایتییكی پتوو ژیر و چاالك
و ھمڕەنگیان دروست كردبای پش دەستپكردنی شۆڕشكیان. دروست گۆڕینوە بیروباوەڕ و دەبوای ھماھنگی و ھاوكاری -١٢توژەكانی و و چین لگڵ ھموو الین بكرای پش ٢٠١١/١/١٨ ناو گلی میسر بتایبتی كركاران و قوتابیان و مامۆستایان و
ئافرەتان و سندیكاكانی كۆمی مدەنی. ئگر خای ١١ و ١٢ فرامۆش نكرابان لالین الوانی شۆڕشگی زیانكی ب و كمتر لكاتكی مزنكیان گومان شۆڕشب میسر
سووكتر و دەستكوتكی گورەتر تۆمار دەكرا. لــو ئــزمــوونــ گورەییی ــا ھــمــوومــان ســوود دەبو بسلمنین ســـاالری میللت و وەربــگــریــن میسر ریسوا ھزیش یاسای و بكین پیەو یاسا ھزی زموونئ دەتوانین رگایوە لــم تنانت بكین، زین، كبپار فیدراڵ فیدراكی عراقی دیموكرات و خۆشویستكشمان تاقانو تحكوم و كوردستان بشك لو ئزموون گش و ناسك و دوژمندارە با وردبین و دووربین و بین چونك نمامی ساوەختی خۆمان دۆی ل خۆڵ با دەشكتوە، رەشبایك بنكین لپناو سم ریشی خۆمان لدەست ندەین، ژر ینیانخن با دەكرنوە بدەست گریانی ئو كانی پچنموو الیوژمی ددان و ھتووندوتیژی و تپچ بكین و دەستمان لبنی ھمبانك دت دەرەوەو
ھیچیشمان دەست ناكوت و مای پووچ دەردەچین. ھیو ــی ــدڕەوشــت ب و دزی زۆرە گــنــدەــی ــبــسندووەو پــرەی برسییتی و نخۆشی و بكاری لگڵ عراق سیاسییكانی ھزە نھنی پیوەندی بخشینوەی كــردووە، تشنی ــر دەوروب وتانی ردەوامكان بماندامانی بنوان ئنل وپایپارەو پلھموو ئو ناتواویانو زۆری دیكش ل سرانسری عراقی فیدراڵ ھی بدەست و چاو ھستی پدەكرت منانھ پاپستۆی و دایــلــۆگ ب ھمووشیان و چارەسر دەكرن نك ب ئاژاوەو تكدان و رووخانی ئزموون دیموكرات و فیدراییكمان، چونك عراقی ملیۆن یك ئگر ،نیی میسر و تونس وەك فیدراڵ كس ل تونس و میسر بكوژرێ و نیوەی وتكیان بسووت پاش ساك خۆیان رك دەخنوەو قوارە فیدراڵ عراقی بم لجای خۆیتی. سیاسییكیان تحكوم و كوردستان ئزموونكی بتایبتیش دەب ناگرت، رەشبایك ھیچ برگی تاقانكمان پشوومان درژبت، خراپتر لپاشترە بتایبتی بۆ ئمی ئوروپا زۆر“ئمریكاو دوژمن و كمدۆست كورد“ی ك سرۆكی نــبــوو، مــوبــارەك بۆ حوسنی وەفــایــان نزیكی ھرە دۆستی بوو، عرەبی وتی گورەترین ئیسائیل حكومتی مانوەی الینگری رۆژئــاوابــوو، بوو وات بۆ دەب لگڵ ئم وەفادارتربت، بھموو فیدراڵ تحكوم وتكدانی رووخان پوانك و پوەر لجگا باشتری قوارەیكی عراق دیموكراتكی و دروست ناكرت، لبرئوە نۆژەنكردنوە ب دەنگ و پاپستۆی گل زۆر باشتر و سركوتووانتر دەبت ل رووخاندن و تكدانی، چونك ھموو الیك دەبینن تــوونــدڕەوەكــان و كۆنپرست ك ھستدەكین، و بــ ئــاشــكــرا كــورســی گــــورەو پــلــوپــایــی بــرزیــان دیموكراتكمان رــبــازە ــوێ ــان دەی زەوتـــكـــردووەو بــكــن و دەســتــكــوتــكــانــمــان بچووك زیــنــدەبــچــاڵ و برپرسیارەتی لئاستی ھموومان دەبــا بكنوە نیشتیمانپروەری خۆمان بین، تنانت خۆمان دۆست
كسی خۆمانین.
تمن ت، دیكتاتۆر بدەنگی میللب ل
كۆنگرەی ئاشتی ل مۆسكۆ ١٩٧٣ وەفدی عراقی: ساح یوسفی ، كمال محیدین، زەكی اسماعیل حقی، سینم خان بدرخان
ترس ل ستمكاری چی كمتر نیی ل ترس ل ناڕەزایی منوە بــالی ترسش دوو ئــم جــیــاوازی برسییكان، ل و ستمكارە ئــوەی یكترین، پچوانی دووشتی رگی حوكمی ئاگر و ئاسن و چوساندنوەی گلكیوە بكو و نیی خۆرسك شتكی دەستدەدات ب درژە وزە و توانا ل كۆمگ وەردەگرت. ب كورتی دەست و خــوارێ ننای ئاسمانوە ل دیكتاتۆرەكان مرژ و بكو ل دایك بووی ژینگكی خۆیانن و ل ھناوی ئو دەكن. فرمانەواییان ك گشدەكن تو و نتوە پیتی ئیسالمی و عــرەبــی نیشتیمانی و ـــت رۆژھھونی تبوون بشكیان ك دیكتاتۆران وردە لــو دەستكی فراوانی ستمكاری ل ناوچكدا. بۆ ماوەیی گــورەكــان پۆست و ــات داھ دابشكردنی و دەســـت بنماكاندا، چـــــواردەوری و نــزیــك كسانی بــســر و وت كــۆی ئاییندەی كــ كشین ئــو جــوھــری دیارە پرسیارەوە. ژر خستۆت ناوچكی دەستی ھمیش رژەی گندەی و ب ھدەردانی سامانی گشتی وە كزەقبۆت تانم جۆرە دەووە زیاتر لو نیشتیمانیسرۆككانیان قابیلی گۆرن نین. بگومان ئمش ب ھۆی چوساندنوە و ھبژاردنكان ئنجامی ساختكردنی نا واقیع ئــو ــوە دەســت ئاسنی و ئاگر حوكمی و لگڵ وتانی ببراورد م، بۆیرھب تد ندروستتمترسی بر وندەك ئمان دیموكراسیكان و لیبای مم جۆرە رژئ تووڕەیی گلوە، تووڕەیی ھاوتیانی تۆتالیتاران شتك نیی ل پشتردا سستماتیك و ئۆرگالیزە ب كۆمگیو ناو ككبووی كاركی بكو كرابت، ھۆی زۆری فشار و بردەوامی رووداوەكانوە ل پكدا جیاوە جیا ناڕەزایی و دەربین شوەی ل حاتكانی دەردەكوت. دەتوانین نموونی خۆپشاندان و رپوانی كاسبكار و كركارنی وتی یۆنان بھنینوە ك ل سای ی تووشی بوو، بئابوری یرانو قھۆی ئ رابردوو ب یشتگ كــار شقام ســر ــ رژان خككی شوەیك پایتختی ئسینای ئمنی تكدانی رەوشی و سووتاندن یۆنان، بم كس ھۆتافی برۆخ سرۆك و دەستدانی و فرەنسا ل شوە ھمان ب بــرزنــكــردەوە. وتــی بوویوە، دووبــارە نارەزایی حاتی ھمان بریتانیاش بم ئمانیش ھقی ئوەیان ب خۆیانندا داوای روخانی ھــرچــنــدە بــكــن. دەســـتـــداران و وت سستمی ــران و تنانت داواكـــراوە فن وەزیــر و ســرۆك وەزیسرۆك كۆماریش دەست ل كاربكشتوە، بس ھیچك لم شیعاران نگیشتۆت ئاستك ك داوای دەركردن و ئمش ھۆی خۆی بكن. ناوبردنی سیستمی وت لسیستم و سرۆك خۆدی رانفاكت لم یكك ،یھھۆی ستمكاری ب ك ترۆژھ وتانی و حكومانی و گندەییانوە بۆشاییكی گورەیان ل نوان خۆیان و ك پدەلھیچ ج ش براغم فلدا درووستكردووە، ئگناكرتوە، مگر ب كۆدەتا و خۆپشاندانی لم شوەیی تونس و میسر نبت. جیاوازی خۆپشاندان و ناڕەوایی وتانی پشكوتوو و دیمكراسیكانیش لگڵ ئو جۆرە و خۆیدا كاتی ل ئمان ك وەیئ نمووناندا و رژــم دەنگ ند ئامادەكراو ئۆرگالیزەكراوو مبستكی بۆ ل بم دەپكن، مبستكانیان سرشقامیشدا ل و وتكی وەك تونس زیاد ل25 سا دیكتاتۆریت حوكم بسر كۆمگدا دەكات، بم ئمان زەمنك بدەنگی ئیدی راشــپــڕیــن كــ ــــڕن، رادەپ ئینجا و ھدەبژرن ئامانجكی ئامانجییان، چونك تكدەدەن، ھمووشتك دەستداوە، بۆیكانی خۆی لرییوھكراوە و مانا جفخبینیمان ل تونس و میسر راپڕین روودەدات و ل كۆیت و دابشدەكات پارە ھمان روودا و سرۆك ترسی لقسكردنیان و سیاسی سلوكی دیك وتی ھندك لدەگۆڕن. لرەدا لوە دەگین ك چاوەڕدەكرت نموونی بس ـــدات، رووب تۆتالیتاریدا وتــی ھندك ل تونس مومكین نكراوە، سیستیماتیك و ئۆرگالیزە كمادامبری لــ و دەستكوت باشمان دەرئنجامكی نیی
دیكتاتۆریت، دیموكراسیت برھم بھنیین.
دزار حسن
ل راپڕینی برسییكان بترسنتیشكك ل سر قۆناغكی مژووی ھاوچرخی كـــوردســـــــــتان
- ب و باقی بت ....پاشا لم كش نازانم دەبنوەو دووبــارە رۆژانــ كیند رستچ مئگردانی برپرسیارە؟ ك پیشی رۆژنامنووس دەدات ب كسك تائستا چین؟ فیلم و ترس و ماكت نازانت نكوتووە، پلتك بر پنجی جیاكردنوەی رەنگ و مۆنتاژی نبیستوە، نازانت بنماكانی ھواڵ چین؟ ئویش دەزانن و یك زمان تنھا دنیایشوە زۆربی ھرەزۆریان بشوازكی ب لھو پ ئیمالیكی ب ناوخۆییو زبرو زۆر زمانكی
نزانان ك ب پی ویستو میزاجی خۆی بابت دائتاشت!!ھموو بــداخــوە كــارەی ئو بووەت رۆژنامنووسی بــداخــوە زۆر پی دەورت، ھندك كسیش كس و ھموو كۆلك خوندەواركیش دەرژن، پیشیی بم یھ قینی خۆیان ل پ ناخی و تاوان ھرچی ت زۆر بنووسم دەبت رۆژنامك بسر كك گرادەی یشتۆتكار گ
كردووە. خكی كریتی یگجار بڕز و میواندۆست و ئاشتیخوازن. زۆر حزیان ب تكوی خكی تر ھی و ئگر لت دنیا بن یگجار بچاكی لگت دەگونجن. ئوان چونك بۆ ماوەیكی چوساندنوە دەستی كوشتی دوورودرـــژ بوون، یگجار ب وشی ئازادی سرمستن. جیاوازەكانی بیرۆك لبر كسا ئگرچی لنگڕان و بدەرنا كازانتزاكی)یان (نیكۆس لناو گۆڕستانی كسا بنژرت، بم ھموو كریتییكان ئو نووسرە گورەی ب سیمبوی ئازادی كریت دادەنن. گۆڕەكی (كازانتزاكی) لسر و سایك ل دوور گردكی لسر ،ھیچ نیی دم بوە نووسراوە: (ئومی ئكلك
ل ھیچ ناترسم، بۆی ئازادم).رۆژی ٢٠١١/١/٢١ وەفدكی ”دەزگــای چاپ و بوكردنوەی بدرخان“ ك (١٣) كس بووین ل توركیاوە بۆ فۆكخانی ئسینا و لوشوە بۆ فرۆكخانی (نیكۆس كازانتزاكی نودەوتی) پاشنیوەڕۆ سی كاتژمر و بــڕــكــوتــیــن گیشتین ئوێ. نیاز لو سردانمان سازدانی (نیكۆس لبارەی بوو كلتووری چاالكییكی پشانگایكی كــردنــوەی لپاڵ كازانتزاكی) بچووكی كتب و س پشانگای شوەكاری بۆ ھریك ل ھونرمندان (ئیسماعیل خیات) و (دارا محمد علی) و (دەشتی جنگی). ئم ی ئازادی لر دروشمی ”زایژ ل چاالكیینیكۆس نیشتیمانی – كریت بۆ كوردستانوە
كازانتزاكی“ بوو. لوشدا دوو لكۆینوە لسر نیكۆس كازانتزاكی پشكشكران : یككیان ھی مامۆستا (ئحمد محمد ئیسماعیل بوو ب ناونیشانی ”كوردیش نیكۆس كازانتزاكی خۆشدەوت“، ئوەی دیكیان ھی من بوو ب ناونیشانی ”كاریگری نیكۆس كازانتزاكیس بسر ئدەبی نوی كوردییوە“ ك باسم ل چمكی ئازادی بگشتی و ئازادی
تیشك خستن لگڵ كــردووە بتایبتی تاك ئم مرۆڤدۆستانكانی بیرۆك و شواز سر كنووسرە و پیوەندی مژوویی و درینی تبھ) گریكی. و كــورد نتوەی ــردوو ھبنمای بدرخانییان ل كۆتایی سای ١٨٤٧ ەوە بۆ ماوەی دەسای رەبق ل دوورگــی كریت ژیانییان بسربردووە و ئمین علی بدرخان (١٨٥١- ١٩٢٦) لو دوورگی ل دایك بووە) كۆمی ھاوكاری سرۆكی ب كچاالكیی .دۆستایتی كوردانی – كریت كاك (حمدەمین كاتژمر حوتی و ركخرابوو ئحمد) وسو ئوارە دەستی پكرد و تا درەنگی شو درژەی
كشا. لو چاالكییدا توانیمان ئوە بۆ گلی یۆنانی بگشتی و نتوەی كریتی ساغ بكینوە ك میللتی كورد .بووردەیل میللتكی شارستان و ئاشتیخواز و ئگرچی (نیكۆس كازانتزاكی) ل رۆمانكانی خۆیدا بتایبتیش ل (زۆربــا) دا كوردی وەكو دەق و دڕندە وناكردووە كاتك مامۆستایك و قشیك ناڵ دەكن، بم ئم چووین ئوەمان ساغ كردەوە كردبوو كارەیان ئو خۆی وەختی ئوانی كجاشكانی ئیمپراتۆریتی عوسمانی بوون و بھیچ جۆرك ناكرت جاش لسر میللت حیساب بكرت چونك كاتك كسك دەبت جاش و بكرگیراو ب گوی ئاغاكی دەكات نك ب گوی ھست و نستی خۆی. جا ھرچندە (كازانتزاكی) كوردی واش وناكردبت ئم نڕقمان لوە و ن لھیچ كریتییك. بپچوانوە، ئم نووسین و بیرۆك و برھمكانی ئومان برز نرخاند و ھموو كتبكانی وەرگدرابوون كــوردی زمانی سر بۆ ك ئو پشكشی بدیاری و بردبوومان خۆمان لگڵ (مۆزەخانی نیكۆس كازانتزاكی)یمان كرد. ئمش
بووە مایی خۆشحای ھموو كریتییك. لتوورییك م چاالكییدیار بوو ئامادەكاری بۆ ئبباشی ركخرا بوو و زۆربــی رۆژنامكانی كریت و یۆنان باسییان لوە كردبوو و بسدان بوون ئــامــادە ــوێ ل كریتی و یۆنانی كسی ھر ل نونرانی شارەوانی كریت و نونری كۆمی دۆستایتی نیكۆس كازانتزاكی و ئندام پرلمانانی ئوێ و سرۆكی لژنی رۆشنبیری تییسایك و رۆشنبیران لــ زۆر و كریت
.یم دوورگدیارەكانی ئبۆ ئواەری پاشتر وەك رزلنانك لم ھوڵ و ماندووبوونی كارمندانی دەزگای بدرخان و بتایبتی“حمید بدرخان“ و بڕز راوژكاری فستیڤاكانی برنامڕژی و رووناكبیری بدرخان ل دەرەوەی وت، ك شش مانگی رەبق كاریان كرد تا چاالكییك بشوەیكی پۆفیشناڵ بڕوە بچ. جا وەك بھزكردنی پردی دۆستایتی و رۆشنبیری ھردوو نتوەی تی، لتایبگشتی و كریتی بكورد و گریكی بھۆكی گورە ب ئامادەبوونی سدان خزانی ئم بــرچــاوی و دیــار كسایتی و كریتی بۆ گۆرانییان و مۆسیقا ئاھنگكی یدوورگئندامانی وەفدەك ساز كرد و تا درەنگانكی شو ب گۆرانی و مۆسیقا و ھپڕكی كریتی ــوردی ھۆك لــوپــڕی گــرم و گوڕیدا و ك ئاوایی لما و وەفدەكبوو. نزیك نیوەی شبــرەو ئسینا پاپۆڕ ب خانخوێ خواست و