14.11.2011 1 20.YÜZYIL TÜRK RESĠM SANATI ELĠF OKUR TOLUN Week 8 20.YY TÜRK RESĠM SANATI ÇağdaĢ Türk Resim tarihine baktığımızda 100 yılı zor bulan bir geçmiĢle karĢılaĢıyoruz. Türk resminin 19.yy.dan önceki örneklerinin genellikle el yazması kitap resmine dayandığını biliyoruz. Bunlar daha cok minyatür adı verilen 500 yılı aĢan zengin bir tarihe sahiptir. Ancak batı anlamında “peinture” sıfatıyla ilgili sanatımızın geçmiĢi çok da uzak değildir. Minyatürlerimizde, dramatik, kiĢisel anlatım heyecanı yansıtan bireyci bir biçimleme niyeti ve giriĢimi yoktur. Uygulamada, üslüplaĢmıĢ, gelenekçi bir figür,mekan ve manzara biçimlenmesiyle,tek bir boyama tekniğine bağlı kalınmıĢtır.
53
Embed
20.YÜZYIL RESİM SANATI 8_20_yy... · 2011. 11. 14. · Böylece resim kitaplardan duvara ve iç mekanlara taĢınmıĢtır. 14.11.2011 6. 14.11.2011 7 Cumhuriyet ortamına doğru
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
14.11.2011
1
20.YÜZYIL TÜRK RESĠM
SANATI
ELĠF OKUR TOLUN
Week 8
20.YY TÜRK RESĠM SANATI
ÇağdaĢ Türk Resim tarihine baktığımızda 100 yılı zor bulan bir geçmiĢle karĢılaĢıyoruz.
Türk resminin 19.yy.dan önceki örneklerinin genellikle el yazması kitap resmine dayandığını biliyoruz.
Bunlar daha cok minyatür adı verilen 500 yılı aĢan zengin bir tarihe sahiptir.
Ancak batı anlamında “peinture” sıfatıyla ilgili sanatımızın geçmiĢi çok da uzak değildir.
Minyatürlerimizde, dramatik, kiĢisel anlatım heyecanı yansıtan bireyci bir biçimleme niyeti ve giriĢimi yoktur.
Uygulamada, üslüplaĢmıĢ, gelenekçi bir figür,mekan ve manzara biçimlenmesiyle,tek bir boyama tekniğine bağlı kalınmıĢtır.
14.11.2011
2
14.11.2011
3
Batıda resim sanatının geliĢimine din kurumlarının büyük katkısı olurken,bizde öyle bir geliĢme olmamıĢtır.
Batıda kiliselerin de isteği ile kitap resimlerinden büyük boyutlu fresklere,tuval resimlerine geçilirken bizde minyatürlerden
uzaklaĢılmamıĢ.
UzaklaĢılmadığı gibi minyatür resmide belli kurallara oturtulmuĢtur.
Örneğin teknik olarak bir çeĢit guaj tempera karıĢımı bir boya kullanılmıĢtır.
Amaçları metnin resimlendirmesi konu anlatımını güçlendirici bir tasvirdir.
Ancak Osmanlı Ġmp.nun batıya yöneliĢi ile terketmeyi göze aldığı geleneksel kültürünün bir parçası minyatür resim anlayıĢı
olmuĢ.
14.11.2011
4
19.yy’da minyatür resmine batı resim yöntemleri girmeye baĢlamıĢ.
Batı teknikleri minyatürlerde gerçek anlamda kullanılmaya baĢlanmıĢtır.
Ġnce fırça vuruĢlarıyla ve pastel renkleriyle dikkat çeken resimde ıĢık gölge kullanımı ve perspektif kullanımı kusursuzdur.
Bu manzaralar artık minyatürden çok duvar resmi gibidir.
Yöneticiler artık batı bilim ve tekniklerinin ülkede yerleĢmesi için çaba sarfediyorlardı.
Örneğin Ġstanbulda matbaa kurulmuĢtu.
Artık kitaplara gereksinim azalmıĢtı.
Minyatür sanatı giderek etkinliğini yitiriyordu.
Ve yerini duvar resimlerine bırakmıĢtı.
14.11.2011
5
Sanatımızda batılılaĢmanın ilk evresini oluĢturan 18 ve 19. yy
Avrupa etkileriyle mimaride yeni biçimler denenmiĢtir.
17 ve 18.yy Avrupa mimarisinde yaygın olan barok ve rokoko
üslupları 18.yy 2. yarısında ülkemize ulaĢmıĢtır.
Özellikle de iç mimariyi etkilemiĢtir.
Bu yeni batılı biçimlerin Osmanlı mimarisine girmesiyle duvar
resmi diyeceğimiz bir resim türü geliĢmiĢtir.
Bunlar kuru sıva üzerine tutkal veya su ile karıĢtırılarak toprak
boyalarla yapılan resimlerdir.
Böylece resim kitaplardan duvara ve iç mekanlara taĢınmıĢtır.
14.11.2011
6
14.11.2011
7
Cumhuriyet ortamına doğru bir gidiĢ yaĢanırken Ġstanbul sanat
merkezi haline gelmiĢti.
Osmanlı sarayı,askeri okul çıkıĢlı ressamlar arasında yetenekli
gördüklerini Avrupa’ya göndererek,dönüĢlerinde ise Harbiye
Tıbbiye gibi eğitimi batılı modellere yakın olan eğitim kurumlarında
öğretmen olarak görevlendirerek sanat hayatını
hareketlendirmeye çalıĢmıĢlardır.
14.11.2011
8
ĠLK RESSAMLAR
Mühendishane-i Berri-i Hümayun (1794)
Ferik Ġbrahim PaĢa: Askeri okul çıkıĢlı ilk Türk yağlıbaya
ressamıdır.
.
ġeker Ahmet PaĢa: Az renk kullanarak peyzajlar üretmiĢtir.Klasist-
romantik bir eğitim almasına rağmen Courbert’nin resim
anlayıĢına yakın resimler yapmıĢtır.
14.11.2011
9
Osman Hamdi: Kaplumbağa terbiyecisi resmiyle Türkiye’de en çok tanınan sanatçılarımızdandır.
Genelde fotoğraftan yararlanarak çalıĢmıĢtır.Hiçbir fotoğraf o dönemde birbirinden farklı uzaklıklarda ve değiĢik düzlemlerde
bulunan nesneleri eĢit derecede açık seçik saptayamaz.
Onun resimlerinde objeler ayrıntılı ve açık seçik boyanmıĢtır.Her hangi bir ayrıntıyı zumlamak öne çıkarmak yerine bütünü
detaylı çözümlemeyi amaçlamıĢtır.
Aynı zamanda arkeologtur.Resimlerindeki figürlerin kıyafetleri folkloriktir.
14.11.2011
10
14.11.2011
11
Bu ressamlara daha sonradan bir çok çevreler tarafından
primitifler olarak bir nitelendirme de yapılmıstır.
Genel olarak yurtdıĢına ilk olarak gidip dönen asker kökenli
sanatçılar klasist-romantik ekolü benimsemiĢ olarak yurda
dönmüĢlerdir.
14.11.2011
12
Halil PaĢa: Pariste Gerome atölyesinde çalıĢmıĢtır.Ancak o
dönemde empresyonizmin etkisinde kalmıĢtır.
Bu anlamda öncü niteliği taĢır ama tamamen emresyonizmi
benimsemiĢ değildir.
14.11.2011
13
Daha sonra acılan Sanayi-i Nefise mektebi Türk resim
sanatının geliĢiminde önemli bir rol oynar.(1887) ,
Osman Hamdinin Müdürlüğünü yaptığı okuldan
• Hoca Ali Rıza,
• Üsküdarlı Cevat,
• Sami Yetik,
• Ġbrahim Çallı ;
gibi Çallı kuĢağını oluĢturan sanatçılar yetiĢmiĢtir
14.11.2011
14
1914 DÖNEMĠ
1914’den sonra yeni bazı eğilimler baĢlamıĢtır.
Bu dönemi Ġzlenimci yani empresyonist dönem diye nitelemek
mümkündür.19.yy ortalarından sonra Claude Monet, Camile
Pissaro,Renoir gibi sanatçılar batıda etkinliğini sürdürüyordu.
Onlar emresyonizmin tipik temsılcilerindendi.
Bu dönemde resim artık stüdyodan dıĢarı kaydı sanatçılar doğaya