26 27
nrc.
next
off
line
■Z a
terd
ag27
juni
&Zo
ndag
28 ju
ni20
15
Benny Vreden is nog steeds marktleider(„wij waren lang de
Wehkamp van deschoolmusic al”), maar er zijn de laatstejaren
stevige concurrenten bijgekomen,zoals Rep en Roep Musicals,
SpotlightMusical Productions en Muzikantine. OokWarchild, dat
gratis musicals weggeeft inruil voor fondsenwerving door de
school,is met 2.500 opgevoerde musicals sinds2011 een serieuze
speler.
Dat Albert Verlinde, Marco Borsato enGuus Meeuwis zich eraan
verbonden, zalzeker geholpen hebben. Al blijft schoolmu-sicals
produceren een vak apart, zegt BartPeters: „Niet elke school kan
uit de voetenmet liedjes van twee octaven, acht decorsen spelers
die in rook opgaan. Je ziet dusvaak dat scholen die gratis musicals
wel
Wij warenlang deWe h k a m pvan des c h o o l mu s i c a l
Jent speelt: Vic de Vogelverschrikker. Bram speelt: Jaap-Jan van
Westelaken. Amjad speelt: wethouder Lach-en-Traan.
E én octaaf. Dat is het bereikvan de gemiddelde groep 8leerling.
Daar moet je alsmusicalproducent rekeningmee houden, legt Bart
Petersuit. Zijn vader maakte almusicals voor Benny Vreden
Kinder-producties, sinds 1964 de godfathe r van deNederlandse
schoolmusical, dus hij kanhet weten.
Zo kent Peters meer ijzeren musicalwet-ten: een musical moet in
twee zinnen uitte leggen zijn, speelbaar zijn door 20 tot30
kinderen, zowel in gymzaal als theaterop te voeren zijn en circa
acht liedjes tel-len, met melodieën die eenvoudig genoegzijn om ook
met hevige plankenkoorts tekunnen worden gezongen. „Het moet
voor de kinderen een feestje zijn.”De slotmusical van groep 8 is
op bijna
alle 6.500 Nederlandse scholen de climaxen uitsmijter van de
basisschooltijd.Ouders in de zaal zien alleen hoe uniek hunkind op
het podium is. Ze realiseren zichniet dat in deze weken misschien
wel dui-zend kinderen precies dezelfde rol spelen.Want bijna alle
scholen kopen een musical,een enkele streng gereformeerde
schooluitgezonderd. En een handvol producen-ten levert het gros van
de stukken: HetMusical Mysterie, Het Dak Eraf, De Koningte Rijk: ze
worden op honderden, somsmeer dan duizend scholen gespeeld.Peters:
„Onze best verkochte musical is DeTre in. Sinds 2010 hebben we die
1.800 keerve r ko c ht .”
downloaden, maar er uiteindelijk tocheentje kopen.”
Ook de muurbloempjesSchoolmusicals zijn in het onderwijs
eenbranche op zichzelf. Dat zie je op afscheids-musicalportaal.nl,
waar Etienne Ooster-hoff alle aanbieders en musicals
verzamelt.Oosterhoff denkt dat maar heel weinigscholen zelf een
musical maken, voor 150,200 euro heb je een compleet,
professio-neel pakket met toeters en bellen. Wanteen musical is,
anders dan in 1964, allangniet meer alleen een script en wat
bladmu-ziek. Er zijn apps voor leerlingen om liedjesin te studeren,
dansvideo’s, workshops(met Carlo Boszhard!), masterclasses
envippremières (met Guus Meeuwis!). >>
28 29
nrc.
next
off
line
■Z a
terd
ag27
juni
&Zo
ndag
28 ju
ni20
15
>> Intussen zijn de thema’s minder aanverandering
onderhevig. Een verhaal meteen plot, iets om te lachen, iets met
deliefde. Er zijn heus verschillen tussen pro-ducenten. De één
profileert zich methumor, de ander is beter in liedjes, maaraan het
einde van elke musical komt allesgoed en komen alle spelers samen
voor hetdaverende slotlied.
Het dak eraf, van Spotlight, is dit jaar,met rond de duizend
verkochte exempla-ren, één van de populairste musicals. Eenverhaal
over een landhuis dat voor de helftaan daklozen en voor de andere
helft aanmiljonairs wordt verhuurd, met als apothe-ose een
gezamenlijk feest (als dat maargoed gaat!). Hij voldoet aan alle
slotmusi-calwetten. Hij telt acht liedjes plus een
medley en ongeveer twintig scènes in vijfk w a r t i e r.
Producent Hans van Wingerden: „To e nwe acht jaar geleden
begonnen, vonden wede liedjes van de bestaande producentenvaak
nogal goedkoop klinken. Wij leggen erecht eer in om de
arrangementen mooi uitte voeren. En wij hebben het roer omge-gooid
qua hoofdrollen. Geen twee of drie,maar heel veel hoofdrollen. En
ook groterollen met weinig of geen tekst. Zo haddenwe eens een
holbewoner die voortdurendop het podium stond, zonder één
regeltekst. Er is altijd wel een jongetje dat pre-cies in zo’n rol
past.” Zoals ook alle klassenwel zo’n muurbloempje hebben dat in
dielaatste musicalweken ineens tot bloeiko mt .
Boer zoekt vrouwAls iets opvalt, is het dat slotmusical-makers
eerder bevlogen pedagogen zijndan commerciële producenten. „Het
gaatme echt aan het hart”, zegt Bart Peters vanBenny Vreden, „dat
het kunstonderwijs zoachteruit gegaan is de laatste jaren.
Kinde-ren haalden vroeger zo drie noten hoger,er werd gewoon veel
meer gezongen in dek l a s .” Van schoolmusicals maken is nognooit
iemand rijk geworden, zegt hij.
Hoewel de meeste scholen het om hetgeld niet hoeven laten, is er
op een enkeleschool nog een leerkracht zo gek om dekerst- en
voorjaarsvakantie op te offerenom zelf een musical te schrijven.
DeAmsterdamse school de Achthoek voerdedit jaar een bewerking op
van een musical
Groep 8 van ’t Karregatzal volgende week don-derdag in de kleine
zaalvan De Effenaar in Eind-hoven de musical Hetdak eraf opvoeren.
Hetwordt de climax vanmaanden studeren enrepeteren. „In maart
zoe-ken we altijd met dehele klas een musical uitaan de hand van
trailersen liedjes op internet.De keuze was dit jaaru n a n i e m”,
zegt leer-kracht Eric Wiersma.
Met een klas van 21 jon-gens en 8 meisjesmoest hij wel wat
rollenombouwen, en hij pastook altijd het script weleen beetje aan.
Na demeivakantie begint hetrepeteren en zietWiersma hoe
verlegenkinderen met hun kos-tuum aan ineens zo’nscheur
opentrekken, ofhoe de bijdehandjes in-eens plankenkoorts krij-gen.
En hoeveel hulp eruit alle gaten en hoekenko m t .
Omdat ’t Karregat vooréén keer in een theaterspeelt, zit Wiersma
nietzelf aan de knoppen.„Misschien dat ik extrakan genieten als ik
nietop de techniek hoef teletten.” Na het slotliedkomt, net als elk
jaar, demedley, het absolutehoogtepunt. „Dan zegik; pak lekker je
mo-ment. Bij veel kinderengaan echt alle remmenlos, pure
ontlading.”
Over dezefotoserie
K i n d e re nhaaldenv ro e ge r zodrie notenh oge r
Lijstje van alle rekwisieten die nog geregeld moeten worden. De
koffer van Jaap-Jan van Westelaken.
die docent Chrétien Gabriëls al eerderschreef. „Ik heb er nu
acht op de plank lig-gen. Die we dit jaar speelden heette ooitBoer
zoekt vrouw, maar iedere klas geeft erweer een eigen draai
aan.”
Gabriëls heeft weleens gezocht naarbestaande musicals, „maar de
liedjes zijnvaak zo zoetsappig. En de verhalen zo kin-derlijk. Ik
vind het leuk als de musical ookeen laag heeft boven de hoofden van
dekinderen. Met liedjes van Abba en Queen.En grappen waar alleen de
ouders oml a c h e n .” Zo komt bij Zin in een spelletje?ineens
Leontine uit Rad van Fortuin l a ng smet haar bordjes. Geen kind
dat het snapt,maar de zaal gaat plat.