2015 11 22 288 19

Dwutygodnik parafii Zmartwychwstania Pańskiego Poznań–Wilda

www.jajestemzmartwychwstaniem.pl nr 19 (288) 22 listopada 2015 r.

J a J e s t e m

Zmartwychwstaniem

Liturgia słowa

Ewangelia św. Jana (J 18, 33-37)

Królestwo moje nie jest z tego świata. Gdy-by królestwo moje było z tego świata, słu-dzy moi biliby się, abym nie został wydany Żydom. Teraz zaś królestwo moje nie jest stąd.

W tym numerze polecamy:

� Relacje z wydarzeń i akcji parafial-

nych – str. 4-6,

� Seans w kinie parafialnym – str. 7,

� Streszczenie papieskiej katechezy

o przebaczeniu oraz zachętę do

propagowania Bożego Miłosierdzia

– str. 11-12.

JEZUS CHRYSTUS KRÓL WSZECHŚWIATA Nie dajmy sobie wmówić, że dziś rządzi zło, nienawiść, agresja czy terror. Jezus Chrystus jest Królem Wszechświata. I to Jemu służmy i wiarę w Niego wyznawajmy – myślą, słowem i czynem.

List do parafian

Strona 2

Moi Drodzy, jak niektórzy z Was zapewne wiedzą, nasza parafia stara się być obecna w Internecie. Mamy oficjalną stronę, swoją stronę ma także gazeta parafialna. Wiem, że podobnie funkcjonuje Galilea, Campanelli, Ruch Świa-tło – Życie czy też parafialna świetlica. Mamy również swoje konto (otwarte dla wszystkich) na Facebooku. Kiedy piszę ten list, to na facebookowym profilu (www.facebook.com/groups/361288037235701/) zapisanych jest 314 osób.

Otóż pewnego dnia znalazłem tam wpis pani Haliny. Pozwalam go sobie przytoczyć w całości.

Piszę dopiero teraz, ponieważ nie będąc

w grupie [facebookowej – przyp. red.], nie mo-

głam nic zamieścić, a chciałam to napisać od

razu jak przyszłam wczoraj z kościoła. Byłam

na mszy św. o g.12,30 (wyjątkowo) i mszę św.

wzbogacił swoim śpiewem nasz chór „Zmar-

twychwstanie”. Było tak pięknie. Chciałam

chociaż tą drogą podziękować Pani Beacie za

trud i poświęcenie, a także wszystkim chórzy-

stom za piękny śpiew. Niektórzy lubią zespoły

dziecięce, młodzieżowe czy inne, a dla mnie

najpiękniej śpiewa nasz chór. Dziękujemy.

Dzisiaj w Kościele obchodzimy uroczystość Chrystusa Króla, ale 22 listopada to także wspomnienie świętej Cecylii, która jest patronką śpiewu kościelnego.

Myślę, że nasza parafia ma szczególne powody, aby dziękować świętej C Cecylii. Zespołów nam nie bra-kuje: Załoga Pana Boga, Angelus, Campanelli i Chór Zmartwychwstanie. To właśnie temu ostatniemu był poświęcony ów serdeczny wpis pani Haliny.

Chór Zmartwychwstanie prezentuje wysoki po-ziom (o czym nie trzeba przecież nikogo przekonywać), co jest zapewne rezultatem systematycznej pracy (gdyby ktoś chciał dołączyć do chóru, to wystarczy, że zjawi się w poniedziałek lub w piątek w salce kateche-tycznej na próbie, około godziny 18.30). I jakkolwiek nie jest tak liczny jak drzewiej, a wieść gminna niesie, że w najlepszych czasach liczył około 150 śpiewaków i śpiewaczek, to stanowi zgrany zespół. Powoli zaczy-nają myśleć o 95. rocznicy swojego istnienia (w 2018 r.), co będzie zapewne dobrą okazją i do spotkań (i wspominania przeszłości), jak i kolejnego wspania-łego koncertu.

Szanowni Państwo, serdecznie Wam dziękuję za Waszą obecność w parafii, a parafian (zwłaszcza tych śpiewających) zachęcam do włączenie się w prace Chóru Zmartwychwstanie.

Jak zawsze z sympatią

(chociaż nieśpiewający) o. Adam CR

Rozważanie nad Ewangelią Wspólnoty GALILEA

A więc jesteś

królem?

J 18, 37

Piłat zatem powiedział do Niego: „A więc jesteś kró-

lem?” Odpowiedział Jezus: „Tak, jestem królem...”

Zadaję sobie pytanie: Czy Chrystus jest moim Kró-

lem? Czy powierzam Mu całe moje życie, zarówno waż-

ne sprawy, jak i te codzienne, mało istotne?

Słowa Ewangelii oraz pytania, które się nasuwają,

mają dzisiaj w uroczystość Chrystusa Króla duże znacze-

nie.

Król jest osobą szczególną, będącą w centrum, wokół

której toczy się całe życie. Oczy wszystkich są skierowa-

ne na Króla. On decyduje o wszystkim, kieruje całym

królestwem, dba i troszczy się o swoich poddanych, jest

autorytetem dla wiernych. Jeżeli jest monarchą troskli-

wym i sprawiedliwym, to wielu chce go naśladować.

Gdy zabraknie króla, w jego królestwie zaczyna rzą-

dzić chaos, panoszy się anarchia. Jego miejsce próbują

zająć osoby, które nie troszczą się o poddanych, ważne

stają się sprawy istotne dla prywatnych interesów. Wte-

dy zostaje zachwiana równowaga. Poddanym źle się

żyje, zaczynają kręcić się w kółko, często nie wiedzą, co

mają ze sobą zrobić. Utraciwszy stabilizację i bezpie-

czeństwo, tracą swoją praworządność i orientację, po-

dążają za fałszywymi ideami, obietnicami. Taka kolej

rzeczy powoduje, że gubią szczęście, jakim się cieszyli,

gdy prawdziwy Król nimi się opiekował.

Idealną sytuacją byłoby, gdy 100% naszego życia od-

dać w panowanie Jezusowi, prawdziwemu naszemu

Królowi. Należy dążyć do takiej sytuacji, ale jesteśmy

ludźmi i zawsze jakaś część naszych spraw pozostanie

w człowieczym władaniu.

Gdy pozwoliłem Jezusowi, Królowi, zapanować nad

swoim życiem, poczułem dumę, ulgę, radość, satysfak-

cję. Staram się oddawać coraz więcej obszarów swego

życia Jezusowi, bo widzę, że tam, gdzie zapanował, pa-

nuje radość i harmonia. Dlatego mogę powiedzieć: Jezus

jest moim Królem i pragnę, aby zapanował nad całym

moim życiem. Bo tam, gdzie Jezus jest na pierwszym

miejscu, tam wszystkie inne sprawy są na swoim miej-

scu. |

ADAM KOŁODZIEJ

Z życia parafii

22-11-2015 Strona 3

Myśli o miłosierdziu

Współczucie może dotyczyć radosnych stanów

człowieka, miłosierdzie natomiast dotyczy przede

wszystkim ludzkiej biedy.

ks. Józef Tischner

„Drogi i bezdroża miłosierdzia”, str. 26

Minęło

� W sobotę 7 listopada Załoga Pana Boga zaprosiła parafian na wieczornicę patriotyczną. Więcej na str. 4.

� W kursie ewangelizacyjnym dla kobiet Samarytanka, który odbył się w miniony weekend w naszej parafii, wzięło udział prawie 40 uczestniczek z kilku miast Polski.

� W sobotę 21 listopada do naszej parafii została przypisana V wspólnota Drogi Neokatechu-menalnej z parafii Najświętszego Zbawiciela w Poznaniu.

Informacje finansowe: taca z nie-dzieli 8 listopada 5 440 zł, ta z nie-dzieli 15 listopad, przeznaczona na organizację Światowych Dni Mło-dzieży w Krakowie – 3 830 zł. Wszystkim ofiarodawcom składamy serdeczne podziękowania. Bóg za-płać!

Nadejdzie

� Dziś, po mszy św. o godz. 12.30 koncert Chóru Parafialnego

Zmartwychwstanie. Zapraszamy. � We wtorek, 24 listopada, o godz.

16.30 zapraszamy do Sali Portre-towej na kolejną projekcję filmu w kinie parafialnym (wstęp wol-ny). Więcej informacji na str. 7.

� W sobotę, 28 listopada, wspól-nota Braci Zewnętrznych uczest-niczyć będzie w Regionalnym

Dniu Skupienia prowadzonym przez o. Tadeusza Gajdę.

� Do końca miesiąca, w dni po-wszednie o godz. 17.45, a w nie-dziele o godz. 18.15, odmawiamy różaniec za zmarłych. Wypomin-ki można przekazywać pani Ire-nie w kancelarii parafialnej.

� W niedzielę, 29 listopada, rozpo-czyna się adwent. Przypomina-my, że od 30 listopada liturgia codzienna będzie sprawowana w kaplicy Matki Bożej Łaskawej.

� Wraz z adwentem zaczynają się rekolekcje adwentowe – odno-wienie misji sprzed roku. Do-kładny program na str. 10.

� Wraz z początkiem adwentu zapraszamy na roraty – na godz. 6.00 w dni powszednie.

� W każdy wtorek mszą św. o godz. 18.30 swoje spotkanie rozpoczyna Dom Zmartwych-

wstania Wspólnoty Chrystusa

Zmartwychwstałego Galilea. Po mszy św. spotkanie w mieszkaniu animatora, w czasie którego uwielbiamy Boga wspólną, rado-sną modlitwą, czytamy Słowo Boże i dzielimy się naszym do-świadczeniem wiary oraz rado-ściami i troskami życia. Spotkania są otwarte.

� Również w każdy wtorek o godz. 18.30 odprawiamy mszę św., modląc się w intencji Duszpa-

sterstwa Trzeźwości. Po Eucha-rystii spotkanie grupy wsparcia osób współuzależnionych w salce obok kancelarii parafialnej.

� Każdego 13. dnia miesiąca o godz. 18:30 msza św. w intencji Ojca świętego, kapłanów, ojczy-zny i Radia Maryja.

� W każdy czwartek od godz. 15 do godz. 21 zapraszamy na adorację

Najświętszego Sakramentu. Na zakończenie adoracji, o godz. 20.45 odmawiamy kompletę. Od godziny 19.30 możliwość spo-wiedzi świętej.

� Każdego 25. dnia miesiąca msza św. o godz. 18.30 (jeśli przypada w dni powszednie) lub o 11 (jeśli przypada w niedziele i uroczysto-ści) w intencji Duchowej Adopcji

Dziecka Poczętego.

Kalendarz

liturgiczny

22 XI – niedziela, Jezusa Chrystusa

Króla Wszechświata

Dn 7, 13-14; Ap 1, 5-8; J 18, 33b-37 23 XI – poniedziałek

Dn 1, 1-6. 8-20; Łk 21, 1-4 24 XI – wtorek, św. MM. Andrzeja

Dung-Lac, pr. i tow.

Dn 2, 31-45; Łk 21, 5-11 25 XI – środa

Dn 5,1-6. 13-14. 16-17. 23-28; Łk 21, 12-19 26 XI – czwartek

Dn 6, 12-28; Łk 21, 20-28 27 XI – piątek

Dn 7, 2-14; Łk 21, 29-33 28 XI – sobota

Dn 7, 15-27; Łk 21, 34-36 29 XI – I niedziela Adwentu

Jr 33, 14-16; 1 Tes 3, 12-4, 2; Łk 21, 25-28. 34-36 30 XI – poniedziałek, św. Andrzeja

Apostoła

Iz 49, 1-6; Rz 10, 9-18; Mt 4, 18-22 1 XII – wtorek

Iz 11, 1-10; Łk 10, 21-24 2 XII –środa

Iz 25, 6-10a; Mt 15, 29-37 3 XII – czwartek, św. Franciszka

Ksawerego, pr.

Iz 26, 1-6; Mt 7, 21. 24-27 4 XII – piątek

Iz 29, 17-24; Mt 9, 27-31 5 XII – sobota

Iz 30, 19-21. 23-26; Mt 9, 35 – 10, 1. 5. 6-8 6 XII – II niedziela Adwentu

Ba 5, 1-9; Flp 1, 4-6. 8-11; Łk 3, 1-6

Z życia parafii

Strona 4

Włącz i słuchaj!

Audycje o słudze Bożym Bogdanie Jańskim autorstwa

ks. proboszcza Adama Błyszcza i redaktor Marii Łączkowskiej z udziałem

interesujących gości.

Piątki, godz. 12.40. Słuchaj również online

na www.radioemaus.pl.

Szczególnie

obchodzona rocznica

Listopad to wyjątkowy miesiąc, pełen refleksji,

melancholii, modlitwy za naszych bliskich zmarłych i za

tych, którzy są nam znani tylko z podręczników historii,

bo swe życie poświęcili w obronie najważniejszych

wartości: Boga, Ojczyzny, niepodległości i wolności.

W sobotni wieczór 7 listopada, po Mszy św.

zostaliśmy zaproszeni do szczególnej zadumy. Załoga

Pana Boga przygotowała „Wieczór Patriotyczny”. Był on

oczywiście związany z 97. rocznicą odzyskania przez

Polskę niepodległości. W klimat święta narodowego

wprowadził nas zaśpiewany wspólnie hymn państwowy.

Następnie wysłuchaliśmy pięknych recytacji poezji

Czesława Janczarskiego, Wandy Chotomskiej, Ryszarda

Przymusa i Antoniego Słomińskiego. Wszystkie wiersze

budziły w słuchaczach niezwykłe emocje.

Mali wykonawcy poprosili również zebranych

o włączenie się w śpiew piosenek powstańczych

(„Pałacyk Michla”), żołnierskich („Rozkwitają pąki białych

róż”) i patriotycznych („Piechota”, „Przybyli ułani”).

Na koniec udaliśmy się pod Dąb Pamięci dedykowany

kapitanowi Władysławowi Rudnickiemu. Tam zapaliliśmy

znicze, złożyliśmy kwiaty i odmówiliśmy modlitwę za

zmarłych.

Myślę, że należy podziękować dzieciom z Załogi Pana

Boga, zwłaszcza że – jak podkreślił ksiądz proboszcz – to

najmłodsza grupa duszpasterska w naszej parafii. Sami

wpadli na ten pomysł, z pomocą animatorek ułożyli

scenariusz, a dzięki rodzicom nauczyli się tekstów.

O pomoc techniczną poprosili p. Hieronima

i ministrantów.

Szkoda tylko, że tak mało parafian zdecydowało się

poświęcić pół godziny sobotniego wieczoru, aby razem

się wzruszyć. Następna okazja za rok! |

MONIKA

Fot. M. Świderska, J. Migdał

KONDOLENCJE

Pani Wandzie Sternie

oraz Jej Najbliższym

wyrazy współczucia

z zapewnieniem modlitwy

z powodu śmierci

Męża, śp. Mieczysława

składa ksiądz proboszcz

razem ze współpracownikami

Z życia parafii

22-11-2015 Strona 5

Parafia Zmartwychwstania Pańskiego

ul. Dąbrówki 4, 61-501 Poznań

tel. 0 61 833-34-62

Strona internetowa: www.poznancr.pl, e-mail: [email protected]

konto bankowe: PKO Bank Polski S.A.

III oddział Poznań

44 1020 4027 0000 1902 0313 5498

Biuro parafialne czynne:

� od poniedziałku do piątku w godz.

od 10 do 12,

� w poniedziałki, środy i piątki (z wyłączeniem

pierwszego piątku miesiąca) od godz. 16 do

17.30.

Jeśli w nagłych wypadkach potrzebny

jest ksiądz, prosimy dzwonić: 61 833 35 60 lub 61 833 34 62

Zrób coś dobrego

Wspomóż Polaków

na Kresach!

Tym razem proponujemy naszym Czytelnikom akcję

współorganizowaną przez młodzież V Liceum Ogólno-

kształcącego im. Klaudyny Potockiej. Zapraszamy

wszystkich parafian do wsparcia artykułami chemicz-

nymi naszych rodaków na Kresach. Dary można składać

w dniach od 4 do 10 grudnia w kościele przy ołtarzu

św. Teresy.

Zbiórkę przeprowadzają kibice Lecha Poznań.

W zbiórce biorą udział również zaprzyjaźnione kluby,

takie jak Cracovia Kraków i Arka Gdynia, dlatego akcja

nazywa się TRIADA KRESOM.

Co jest najbardziej potrzebne i pożądane? 1) Proszek do prania (w kartonach, w foliowych opako-

waniach, waga nie ma znaczenia, towar deficytowy)

2) Mydło w kostkach (tylko w kostkach, unikamy mydła

w płynie)

3) Pasta do zębów, szczoteczki do zębów

4) Płyny: do naczyń, do płukania, do podłóg, mleczko

do czyszczenia – butelki max. 2 litry

5) Szampony – butelki max. 1 litr

6) Zmywaki kuchenne i ścierki

7) Worki na odpady

8) Kostki zapachowe do WC.

Ważne: unikamy wszelkich „psikających płynów”.

Podana wyżej lista zawiera najpotrzebniejsze przedmio-

ty do skompletowania paczek, a także usprawnia ich

pakowania oraz transport, dlatego prosimy trzymać się

tej listy. |

ZAPRASZAMY NA SPOTKANIE

Z POLSKIMI

AUDYTORAMI SYNODU

W ramach Laboratorium wiary serdecznie

zapraszamy 16 grudnia na godz. 19 do ka-

plicy Matki Bożej Łaskawej na spotkanie

z państwem Pulikowskimi.

Państwo Jadwiga i Jacek Pulikowscy, małżeństwo

z prawie 40-letnim stażem, w tym roku zostali miano-

wani przez papieża Franciszka na audytorów Synodu

Biskupów, który przebiegał pod hasłem: „Powołanie

i misja rodziny w Kościele i świecie współczesnym”. 16

grudnia będzie okazja wysłuchać ich relacji.

Jadwiga Pulikowska, dr biochemii, diecezjalna do-

radczyni życia rodzinnego archidiecezji poznańskiej,

wykładowca na Podyplomowym Studium Rodziny Wy-

działu Teologicznego UAM w Poznaniu, nauczyciel NPR.

Autorka dwóch książek i wielu artykułów i wypowiedzi

o rodzinie. Szczęśliwa żona i matka.

Jacek Pulikowski, doc. dr inż., nauczyciel akademicki

na Politechnice Poznańskiej, wykładowca na Podyplo-

mowym Studium Rodziny Wydziału Teologicznego UAM

w Poznaniu. Prezes Stowarzyszenia Rodzin Katolickich

Archidiecezji Poznańskiej, doradca małżeński w Archi-

diecezjalnej Poradni Rodzinnej w Poznaniu, nauczyciel

NPR. Autor wielu książek, artykułów i wypowiedzi

o rodzinie. Szczęśliwy mąż i ojciec. | (RED)

Z życia parafii

Strona 6

Akcja MYDŁO w szczegółach

Wspólnymi siłami tyle przekazaliśmy misjonarzom:

1 253

kostek mydła

130 kg

mydła

2 700 zł równowartość darów

W połowie października dowiedzieliśmy się o zbiórce

mydła dla misji w Kamerunie. Akcja została ogłoszona

przez Fundację Pomocy Humanitarnej „Redemptoris

Missio”.

Uczniowie, nauczyciele i pracownicy V Licem Ogólnokształcącego oraz Szkoły Podstawowej nr 5, a także nasi parafianie chętnie odpowiedzieli na apel. Przez niespełna dwa tygodnie udało się zebrać 697 kostek w liceum, 556 w parafii oraz dwa duże kartony w szkole podstawowej czyli razem ok. 130 kilogramów. Wszyscy, którzy brali udział w akcji, musieli wydać na zakup tego towaru ok. 2 700 zł. W Kamerunie kostka mydła jest czterokrotnie droższa. W przeliczeniu na zapłatę za dniówkę mieszkańca tego kraju to 3 lata jego pracy!

Łącznie fundacji udało się zebrać ok. 7 ton mydła. Poprzez centrum misyjne we Wrocławiu trafi ono do portu morskiego w Gdyni i zostanie załadowane w kontenerze na statek. Za około dwa miesiące dotrze do kameruńskiego portu Douala, nad Zatoką Gwinejską.

Tam zostanie przekazane misjonarzom, którzy będą je rozdawać w swoich parafiach w Kamerunie i sąsiedniej Republice Śrokowoafrykańskiej.

Dziękujemy wszystkim uczestnikom akcji i zachęcamy do wzięcia udziału w kolejnych! |(M)

Warsztaty zdrowia

Zapraszamy na kolejne Warsztaty Zdrowia.

Wspólnie z Ziko Apteką proponujemy temat:

Bóle stawów – przyczyny

oraz sposoby leczenia

Zapraszamy we wtorek, 1 grudnia,

na godzinę 15.30 do kaplicy.

Po spotkaniu kawa, herbata i coś słodkiego.

Wspólnota Nie Jesteś Sam, Ewa Czerwińska

Z życia parafii

22-11-2015 Strona 7

„Ja Jestem Zmartwychwstaniem” – dwutygodnik parafii Zmartwychwstania Pańskiego w Poznaniu.

Ukazuje się od 1989 r.

Redaguje zespół: o. Adam P. Błyszcz, Romana Zygmunt, Agnieszka Kubczak, Danuta i Hieronim Piotrowie, Mał-gorzata Świderska, Leszek Zygmunt. Projekt graficzny i skład: Romana Zygmunt. Współpraca: Janusz Marczewski, Emilia Mrowińska, Tomasz Szymczak (Rzym). Adres redakcji: ul. Dąbrówki 4, 61-501 Poznań www.jajestemzmartwychwstaniem.pl Teksty i listy prosimy przekazywać mailowo: [email protected] lub [email protected] albo osobiście członkom redakcji.

Druk: EUROPRINT, ul. Pamiątkowa 19, tel./faks 0 61 833 73 85

Redakcja zastrzega sobie prawo do opracowania i skracania nadesłanych materiałów.

KINO PARAFIALNE

24.10.2015, godz.16.30

Zapraszamy na emisję kolejnego filmu w ramach kina parafialnego: „Droga życia” w reżyserii Emilio Esteveza

Film opowiada o ojcu, który do-wiaduje się o śmierci swojego syna w Pirenejach. Daniel rozstaje się z ojcem w konflikcie, bowiem wbrew planom rodzica porzuca studia. Na polu golfowym ojca dopada tragiczna wiadomość o śmierci syna. Zrozpaczony jedzie do Francji po jego szczątki. Na miejscu postanawia wraz z pro-chami syna ruszyć na 800 km szlak Świętego Jakuba do Camino de Santiago Compostela. W samotnej „drodze” zaczynają mu towarzy-szyć inni pielgrzymi: kobieta, która dokonała aborcji, ale oficjalnie idzie by rzucić palenie, pozornie szukający natchnienia pisarz i Ho-lender, który oficjalnie chce zrzu-cić parę kilo. Każdy z nich ma swo-ją dramatyczną historię i każdy chce pokonać we-wnętrzne demony.

Film Esteveza jest bardzo osobistą historią. W 2003 r. jego 19-letni syn przebył część trasy Camino wraz z dziadkiem. W trakcie pielgrzymki zakochał się w kobie-cie, którą później poślubił. Ten osobisty rys widać na ekranie. Film dotyka również bardziej uniwersalnych tematów, które są nierozłączne z wiarą. Trudno nie za-uważyć, że tak naprawdę głównym bohaterem tej pięk-nej i skromnej opowieści jest właśnie szlak do Camino de Santiago Compostela, ze wszystkimi swoimi niespo-

dziankami i atrakcjami. Poszczególne jego przystanki wpływają na stan duchowy bohaterów, kształtując ich percepcję aż do zaskakującego i nie-tuzinkowego finału.

Film ciągnie znakomita i subtelna kreacja Martina Sheena, który do-świadczył głębokiego nawrócenia po burzliwej młodości w Hollywood. Martin jest w rzeczywistości ojcem reżysera i filmowego syna Daniela, a nazwisko przyjął po legendarnym amerykańskim duchownym Fultonie J. Sheenie. W życiu prywatnym jest przykładem wiernego, od ponad 30 lat małżonka, co na realia Hollywood jest niemal skandalem, angażuje się w pomoc biednym, a w życiu pu-blicznym stara się szerzyć wiarę w Boga. „Droga życia” jest tego naj-

lepszym przykładem. |

W imieniu Komisji Nowej Ewangelizacji i Kultury

Ewa Czerwińska

To trzeba zobaczyć!

Zapraszamy: wtorek, 24 października,

godz. 16.30, Sala Portretowa wejście od ul. Zmartwychwstańców.

Wiara

Strona 8

Pieśń o miłości Przed Tronem Twoim Boże Prosząc serce klęka Uczyń z pustyni mej duszy Źródło tryskające wiarą żywą Unoszoną na skrzydłach nadziei Że kiedyś usłyszę Twój głos A słowa te Panie Po godzinach spopielałych Użyczą mi chłodnego cienia Przy studni wypełnionej Wodą żywą na wieczność Jak TWOJA OBIETNICA Króluj nam Chryste Z Niebieskiego Tronu Wsłuchany w tę pieśń o miłości Szczerej, prawdziwej Jak tylko miłość być może Byś zawsze nieustannie Aż po życia kres Królował w mojej codzienności

DANUTA PIOTR

18 listopada minęło dokładnie 70 lat, kiedy młodzież akademicka w Poznaniu, odmawiała poniższą modlitwę, w związku z IX rocznicą akademickich Ślubowań Ja-snogórskich, odnowionych w obecności ks. kard. dr. Augusta Hlonda, Prymasa Polski. Przypominamy te słowa z okazji Uroczystości Chrystusa Króla Wszech-świata.

Panie nasz i Ojcze miłosierdzia, któryś wszystko z miłości stworzył i w nieskończonej dobroci wspierasz

każdego człowieka łaską swą najświęt-szą, racz Polskę, Ojczyznę naszą, odrodzić w Chrystusie, Synu Twoim, a nas uczyń tej wiel-

kiej sprawy narzędziem. Daj nam taki żar modlitwy i taką głębię

chrześcijańskiego życia, abyśmy wyjednali sobie,

Wszechmogący Boże, wszelkie potrzebne dla nas i Ojczyzny naszej pomoce i dary. A, że to zgadza się z wolą Twoją przenajświętszą, przeto Cię

o nie gorąco błagamy. - Światło wiary żywej, która niechybnie poprowadzi nas drogą Twoją, ogień Twej miłości, która stanie się siłą sprawczą wszelkiego naszego działania – zapal w nas Panie! - Miłość rodzinną i głębokie zrozumienie woli Twojej, która ku uświęceniu naszemu życie rodzinne ustanowiła – po-mnóż w nas, o Panie! - Czynną miłość bliźniego we wszelkich przejawach współży-cia z ludźmi, oraz głęboki szacu-nek dla ich dusz nieśmiertel-nych- wzbudź w nas, o Panie! - Najgłębszą, istotną i nieprze-mijającą jednością w świętym, rzymsko-katolickim Kościele Twoim – połącz nas, Panie! - Narodowi naszemu, który był i jest przedmurzem chrześcijań-stwa i jego tarczą obronną, aby stał się mocą zwycięską i czoło-wym hufcem, walczącym o idea-ły Chrystusowe – przeznaczone mu przez Ciebie drogi powołania – ukaż, o Panie! - Wodzów i apostołów odrodze-nia duchowego, tych którzy Pol-skę a z nią inne narody rzuca pod stopy Twoje – powołaj, o Panie!

- Sprawiedliwy, bo na Twoim świętym prawie oparty, wolny od krzywd i wyzysku ustrój społeczny – pomóż nam wprowadzić, o Panie! - Miłość Ojczyzny powszechną, czynną, ofiarną – roz-pal w nas, Panie! - Naród nasz ku jedności i zgodzie – nakłoń, o Panie! - Niezłomną wolę ku poznawaniu naszych wad naro-dowych i skutecznemu ich zwalczaniu – daj nam, o Panie! - Postępowaniu naszemu, tak osobistemu, jak i zbio-rowemu, aby mu stale towarzyszyły roztropność i wytrwałość – błogosław, o Panie! - Życie nasze kulturalne, obyczajowe – i Chrystuso-wym i polskim – uczyń, o Panie!

- Wszystkie dziedziny życia na-rodu spod obcych i wrogich nam wpływów – wyzwól, o Panie! - Państwo nasze i wojsko, które jest jego wielkości i mocy ostoją – opieką Twoją otaczaj, o Panie! - Katolickie prawodawstwo i katolickie rządy na całym świecie – utwierdzaj, o Panie! - Ducha Chrystusowego, ład, pokój i męstwo we wszystkich narodach – umocnij, o Panie!

Błagamy Cię, Ojcze, uczyń nas dziećmi Twymi;

rozpłomień w sercach na-szych ogień Twojej miłości

i racz wysłuchać korne proś-by, które zanosimy do Ciebie, w imię Pana naszego, Jezusa

Chrystusa, za przyczyną Jego Przenajświętszej Matki, Marii Królowej Korony Polskiej. |

JANUSZ MARCZEWSKI

Uroczystość Chrystusa

Króla Wszechświata

Kazanie katechetyczne

22-11-2015 Strona 9

Sześć prawd wiary

Dusza ludzka jest nieśmiertelna

I.

Kończymy dzisiejszej nie-

dzieli cykl kazań katechetycznych

poświęconych sześciu prawdom

wiary. Nie analizowaliśmy ich chro-

nologicznie, stąd dzisiaj, na zakoń-

czenie, ta prawda, która zajmuje

piąte miejsce: Dusza ludzka jest nie-

śmiertelna.

Na pierwszy rzut oka wydaje

się, że to taka deklaracja, która nie

wzbudza większych emocji czy kon-

trowersji. Więcej, wydaje się, że je-

steśmy zgodni co do tego, że dusza

ludzka jest nieśmiertelna. Wystarczy

chociażby zajść w listopadzie do

naszych kościołów i wysłuchać całej

tej litanii imion i nazwisk zmarłych,

za których się modlimy. Gdybyśmy

nie wierzyli w nieśmiertel-

ność duszy, nasza obecność

na tych wypominkach była-

by bezsensowna.

Ale baczniejsze

przyjrzenie się tej prawdzie

o nieśmiertelności duszy

budzi pewną wątpliwość.

Mówi się o nieśmiertelności

duszy, a nie wspomina się

ani słowem o ciele. Zostało

pominięte. Jakby nie było

istotne. Jakby się nie liczyło.

Wrócimy do tego na końcu.

Póki co pamiętajmy, że mó-

wimy o prawdach wiary,

a zatem o takich rzeczywi-

stościach, które poznajemy

zmysłem wiary. Co innego

powiedzieć: ciało ludzkie

jest śmiertelne, a co innego

powiedzieć: dusza ludzka

jest nieśmiertelna. Ta

pierwsza deklaracja jest

niejako na wyciągnięcie

ręki. Oczywista. Dostrzega-

my jej oczywistą oczywistość (żeby zacytować klasyka) gołym okiem.

Wtedy kiedy uczestniczymy w liturgii pogrzebu naszego bliźniego

i wtedy, kiedy rano patrzymy w lustro. Nasze ciało obumiera. Nato-

miast ta druga deklaracja – dusza ludzka jest nieśmiertelna – takiej siły

oczywistości nie posiada!

Z drugiej strony, być może byłoby dobrze przyjąć i taką ewen-

tualność, że stwierdzenie, iż dusza ludzka jest nieśmiertelna, jest swoi-

stym oknem, przez które oglądamy człowieka, dowiadujemy się, kim

człowiek jest. Swoisty zarys chrześcijańskiej antropologii.

Spróbujmy zatem dzisiaj nieco zastanowić się nad tym, kim jest

człowiek.

II.

Człowiek jest równocześnie istotą cielesną i duchową, można

powiedzieć, że jest ucieleśnionym duchem lub uduchowionym ciałem.

I jako taki jest chciany, myślany, wymarzony przez Boga. Ciało nie jest

więzieniem duszy, jak chcieli starożytni Grecy. Ciało i dusza zostały

stworzone przez Boga, z pewną jednak różnicą. Ciało, stworzone przez

Boga, przychodzi do nas za pośrednictwem rodziców. Dusza natomiast,

jak wierzy Kościół, „jest bezpośrednio stworzona przez Boga – nie jest

ona »produktem” rodzi-

ców«” (KKK 366).

Dobrym wytłuma-

czeniem tego stanowiska

Kościoła są słowa o. Jacka

Salija OP, który w krótkim

tekście noszącym tytuł

„Skąd się wzięła dusza” pi-

sze tak: „nie można sobie

wyobrażać, że Pan Bóg

stwarza gdzieś tam »u sie-

bie« duszę, którą następnie

»wtyka« w ludzką zygotę,

rozpoczynającą swój rozwój

w łonie matki. Stwórcza

moc Boża działa wewnątrz

tego, co jest zadatkiem na

ciało ludzkie. To nie jest tak,

że Bóg »składa« człowieka

z dwóch elementów, z duszy

i ciała. Raczej trzeba powie-

dzieć, że w pewnym mo-

mencie – w wyniku miłości

rodziców, która dzieje się

w przestrzeni stwórczej

mocy Boga – pojawia się

Grobowiec kard. Włodzimierza Czackiego (1834-88)

w rzymskim kościele tytularnym św. Pudencjany

Kazanie katechetyczne

Strona 10

nowy człowiek: i nie ma nawet chwi-

li, w której by dusza istniała przed

zaistnieniem ciała albo ciało czekało

na przyjście duszy. Pan Bóg stwarza

ludzką duszę nie gdzieś w zaświa-

tach, ale jako Wszechobecny, który

jest przecież również we wnętrzu

procesów biologicznych, przygoto-

wujących powstanie ludzkiego cia-

ła”.1

Odnoszę wrażenie, że z ta-

kiego ujęcia trzeba wyciągnąć dwie

konsekwencje doktrynalne. Pierw-

sza, stanowczo trzeba powiedzieć,

że nie do pogodzenia z chrześcijań-

stwem jest jakakolwiek doktryna

mówiąca o preegzystencji dusz,

o reinkarnacji czy też innej wędrów-

ce dusz. To z chrześcijaństwem nie

ma nic wspólnego. Wspominam

o tym bardzo wyraźnie, gdyż nie

brakuje wśród chrześcijan (albo

takich, którzy się za takowych poda-

ją) zwolenników reinkarnacji czy też

preegzystencji. Druga natomiast,

dotyczy sporu wokół teorii ewolucji.

Jak wiemy, Kościół długi czas sprze-

ciwiał się teorii Darwina. Narosło

przy tym bardzo wiele kontrowersji,

czasami w ogóle niepotrzebnych.

Dopiero w 1950 r. papież Pius XII

(przez bardzo wielu uważany za

najwybitniejszego intelektualistę

katolickiego pierwszej połowy XX

w.) w swojej encyklice Humani gene-

ris stwierdził, że uczeni i teologowie

mogą prowadzić badania nad po-

chodzeniem ludzkiego ciała

z przyjęciem hipotezy, że nasze ciało

pochodzi od organizmów wcześniej

istniejących. Natomiast pochodzenie

duszy znajduje swoje bezpośrednie źródło w Bogu. Innymi słowy,

współczesny Kościół dopuszcza taką

myśl, że nasze ciało mogło powstać

w wyniku ewolucji z innych organi-

zmów, istot żywych, uprzednich

wobec homo sapiens. Dusza nato-

miast – i to jest właśnie ów akt wia-

ry – nie jest owocem ewolucji i nie

stoi u jej źródeł zwierzęcy psychizm.

Została bezpośrednio stworzona

przez Boga.

Ktoś oczywiście może po-

wiedzieć, że mamy bardzo wiele

wspólnego z psychiką zwierząt –

1 Jacek Salij OP, Szukającym drogi, Poznań

1993, str. 50.

zwłaszcza tych ewolucyjnie nam najbliższych. Nie brakuje przykładów

takiej uczuciowości ze strony zwierząt, które sprawiają, że my sami

pozostajemy wzruszeni i onieśmieleni. To prawda. Ale to być może

oznacza jedno – dusza ludzka jest czymś więcej niż sumą zachowań

psychicznych, których część dzielimy ze zwierzętami. Dusza bowiem

„oznacza to wszystko, co w człowieku jest najbardziej wewnętrzne

i najwartościowsze; to, co sprawia, że człowiek jest w sposób najbar-

dziej szczególny obrazem Boga: »dusza« oznacza zasadę duchową

w człowieku”. (KKK 363)

III.

Wróćmy na koniec do wspomnianej przeze mnie na początku

swoistej dysproporcji między śmiertelnością ciała a nieśmiertelnością

duszy. Zastanawiamy się w związku z tym nad relacją między duszą

a ciałem. Przede wszystkim podkreślić trzeba raz jeszcze, że mimo po-

zornej nieistotności ciała (ono znika po naszej śmierci – tak jakby się

w ogóle nie liczyło, jakby nie miało żadnej wartości) w chrześcijaństwie

prawowiernym, ortodoksyjnym, w takim chrześcijaństwie, które chce

dochować wierności przesłaniu biblijnemu nie ma miejsca na żadną

pogardę wobec ciała. Ono przeznaczone jest do zmartwychwstania!

Chrześcijanin „powinien uważać swoje ciało, przez Boga stworzone

i mające być wskrzeszone w dniu ostatecznym, za dobre i godne sza-

cunku”.2 Ten szacunek bierze się i z tej świadomości, że Syn Boży, Lo-

gos, Odwieczne Słowo, przyjął to ciało wraz z duszą ludzką i stał się

jednym z nas. Naszym bratem w człowieczeństwie.

Na koniec myślę, że dręczy nas i takie pytanie: co dzieje się

z duszą w oczekiwaniu na zmartwychwstanie ciała. Sądzę jednak, że

poszukiwanie odpowiedzi na to pytanie byłoby czystą abstrakcją i ra-

czej spekulacją niosącą nas poza obszar Kościoła. Lepiej w nim pozo-

stać, składając wyznanie wiary w nieśmiertelność duszy i oczekując

zmartwychwstania ciała. Amen.

KS. ADAM BŁYSZCZ

PROGRAM REKOLEKCJI ADWENTOWYCH 2015 ROK

28 listopada – sobota

Godz. 18.30 – msza św. z nauką ogólną

29 listopada – I niedziela adwentu

Godz. 7, 8, 9.30, 11, 12.30 (uroczyste przywitanie misjo-

narzy w parafii) 14, 19 – msza św. z nauką ogólną

30 listopada, 1 grudnia, 2 grudnia i 3 grudnia (poniedziałek,

wtorek, środa, czwartek) – całość liturgii w kaplicy Matki Bo-

żej Łaskawej

Godz. 6, 8 i 18.30 – msza święta z konferencją

1 grudnia (wtorek) – w kościele o godz. 10 msza św. z sakra-

mentem chorych dla osób chorych i w podeszłym wieku

3 grudnia (czwartek) – msza św. w Schronie Kultury Europa

2 Sobór Watykański II, Gaudium et spes 14

Wiara

22-11-2015 Strona 11

Z katechezy Papieża

Czy przebaczanie

jest potrzebne?

ez przebaczenia się nie da – ten temat poruszył Ojciec Święty Franciszek podczas

audiencji ogólnej w dniu 4 listopada na placu św. Piotra w Rzymie.

W trakcie cośrodowej katechezy Papież przypomniał nam, że przeba-czenie jest wielkim darem, którego uczymy się w środowisku rodzin-nym i bez którego nie może trwać żadna miłość.

Stan niewybaczenia bardzo kom-plikuje nam życie duchowe i utrud-nia funkcjonowanie w innych sfe-rach życia. Czasem ranimy słownie kochane osoby nawet kilka razy dziennie. Ale ile razy mamy komuś wybaczać? Kiedyś Jezus został wła-śnie o to zapytany: „»Panie, ile razy mam przebaczyć, jeśli mój brat wy-kroczy przeciwko mnie? Czy aż sie-dem razy?«. Jezus mu odrzekł: »Nie mówię ci, że aż siedem razy, lecz aż siedemdziesiąt siedem razy«” (Mt 18, 21-22). Co to oznacza? Wy-baczyć siedem razy to wybaczyć doskonale, to znaczy: zawsze, ciągle, nieustannie, ale przede wszystkim do końca, całkowicie, w pełni – tak, aby po zranieniu, a następnie wła-śnie takim wybaczeniu, nie pozostał żaden uraz, by nic nie zostało w pa-mięci. Wybaczyć całkowicie to za-pomnieć, to nigdy do czegoś nie wracać.

Jezus uczy nas przebaczenia w ewangeliach, zwłaszcza w sło-wach modlitwy Ojcze Nasz – „Prze-bacz nam nasze winy, jako i my od-puszczamy naszym winowajcom”. Codziennie popełniamy różne nie-godziwości wobec innych osób, ra-nimy bliskich, sprawiamy komuś przykrość i bez przebaczenia nie dałoby się dobrze żyć, zwłaszcza w rodzinie. Ważne jest, aby przeba-czyć lub poprosić o przebaczenie jak

najprędzej, gdyż wtedy rany szybko się goją, nie jątrzą się. Dobrze żyć wedle zasady, że godzimy się przed skończeniem dnia, by nie odkładać tego na dzień następny – wtedy rodzina stanie się domem odpornym na wstrząsy. Jeśli nauczymy się tak postępować w kręgu rodziny, to będziemy tak czynić również w innych środowi-skach.

Ktoś może powiedzieć, że to nie takie proste, że to tak nie działa, ale przecież otrzymujemy przebaczenie od Boga, w związku z czym sami posiadamy zdolność przebaczania innym. Przebaczenia ma wielką moc – nie tylko scala rodziny, ale także czyni je zdolnymi, by mogły pomóc społeczeństwu, aby się stało mniej okrutne i złe. Kościół jest przy ro-dzinach i pomaga im w budowaniu mocnego i solidnego domu na skale, o której mówił Jezus. Rodziny chrześcijańskie, w których członkowie potrafią sobie nawzajem wybaczać, stają się świadectwem odradzającej mocy przebaczenia Bożego i tym samym mogą zrobić bardzo dużo do-brego dla społeczeństwa.

Czy ty chętnie wybaczasz gdy ktoś cię znieważy, zrani twoją dumę? Czy łatwo prosisz innych o wybaczenie? Czy zastanawiałeś się nad tym, że jeśli chcesz, aby Bóg ci wybaczył, to sam musisz wybaczyć swoim winowajcom? |

EWA KOŁODZIEJ

Wspólnota Galilea

W przededniu Roku Miłosierdzia

Kończy się miesiąc poświęcony pamięci i modlitwie za zmarłych. Za

parę dni rozpocznie się Rok Miłosierdzia ogłoszony przez papieża

Franciszka.

Oba tematy – śmierci i miłosierdzia – poruszone zostały w wywiadzie

przeprowadzonym przez redaktora Marcina Żyłę z Tygodnika Powszechne-

go (z dn. 1.11.2015 r.) z ks. prof. Wacławem Hryniewiczem, teologiem.

Ksiądz profesor odpowiada w nim na pytania: czy zmarli o nas pamiętają i wstawiają się za nami, dlaczego uciekamy od myśli o śmierci, czy w ogóle

można umierać inaczej niż w samotności, jaki w ogóle może być nasz kon-

takt ze światem umarłych i czy on w ogóle istnieje?

Te i inne wątpliwości ks. Hryniewicz rozwiewa w prosty i przystępny spo-

sób, podpierając się przykładem jednego z Apostołów, Tomasza, który nie

uwierzył w zmartwychwstanie Jezusa, choć żył przy nim i doświadczał Jego

cudów. Ks. Hryniewicz nie nazywa go jednak niedowiarkiem; mówi, że on

tylko „nie dowierzał”. Nazywa go wręcz patronem sceptyków naszej

współczesności. >>>

B

Polecamy

Strona 12

Na kolejne pytanie, czy Jezus, konając na krzyżu, nie

zwątpił („Boże mój, Boże, czemuś mnie opuścił?”), tłu-

maczy: „Przeszedł przez mękę i krzyż po to, aby stać się

największym ostrzeżeniem przed zadawaniem cierpienia

innym. Tajemnica Krzyża to pełen miłosierdzia sąd nad

światem, który zabija Niewinnego”. To przejście do uka-

zania Miłosierdzia Bożego jest przejmujące i daje nadzie-

ję zbawienia wszystkim grzesznikom. Odwołuje się do

pokładów Boskiej i ludzkiej miłości, wierząc, że spotka-

my się wszyscy – bez wyjątku – razem po drugiej stronie.

Wiara w Boże Miłosierdzie dla wszystkich ludzi, którą

ksiądz profesor głosi od wielu lat, nie jest tak powszech-

na we współczesnym nauczaniu Kościoła. Nadal w pod-

świadomości wielu tkwi obraz Boga karzącego w Dniu

Sądu Ostatecznego. Ks. Hryniewicz zaznacza jednak, że

Boga nie można traktować instrumentalnie – On

owszem, przebacza, ale też stawia wymagania.

I na zakończenie jeszcze jeden cytat: „Jestem prze-

konany, że świadectw nadziei jest w Piśmie św. więcej,

niż tych o wiecznej Gehennie. Szkoda, że w kościelnych

pouczeniach tak wiele jest moralizatorstwa, brakuje

dobra, miłosierdzia i przebaczenia...".

Piękne, proste słowa w stylu

papieża Franciszka. Nic dodać,

nic ująć. |

BARBARA SOBOLEWSKA

PS Polecam również broszurę

ks. prof. Hryniewicza pt.

„Blask Miłosierdzia” – na

tematy poruszane na Syno-

dzie dotyczącym rodziny

(Biblioteka Tygodnika Po-

wszechnego, Kraków 2015).

fot. Krzysztof Styszyński

Do teatru zaprasza

Emilia Mrowińska

Tym razem w imieniu Fundacji Sceny na Piętrze i Austriackiego Ośrodka

Kultury zapraszam na spektakl „Curie Meitner Lamarr

Unteliber”. Jest to historia trzech wybitnych kobiet, które odniosły sukces: Maria Skłodowska-Curie – podwójna noblistka, Lise Meitner – austriacka specja-listka z dziedziny fizyki atomowej oraz Hedy Lamarr – naukowiec i zarazem aktorka w Hollywood. Pro-gram przeplatany muzyką zaprezentuje Anita Zieher, która wciela się we wszystkie trzy postacie. Niestety większość spektaklu jest w języku niemieckim, stąd wstęp tylko za zaproszeniami (7 grudnia o godz. 19.00).

Natomiast 14 grudnia o godz. 19.00 w Scenie na Piętrze będzie wystawiany spektakl „Nim spadnie śnieg”. Zapowiada się wieczór poetycko-muzyczny, w którym gospodarz Romuald Grząślewicz podejmie zaproszonych gości: Dorotę Żmijewską – poznańską wokalistkę, Wiesława Komasę – aktora teatralnego i filmowego oraz towarzyszącego im akordeonistę –Jarosława Buczkowskiego. Coraz krótsze grudniowe dni są doskonałym czasem na snucie barwnych wspomnień i opowieści. Usłyszymy autorskie piosen-ki Doroty Żmijewskiej i urywki pięknej poezji, wy-brane przez Wiesława Komasę.

Jeszcze tylko kilka słów o trzech gościach tego przedstawienia.

Wiesław Komasa – aktor teatralny, filmowy, tele-wizyjny i dubbingowy, także reżyser teatralny, lektor i recytator. Znany doskonale poznańskiej publiczno-ści z Teatru Nowego, ale także z ról w filmach i seria-lach (np. w „Ranczo” jako Marek Karat, w „Leka-rzach”, w „Na dobre i na złe’’ i „ Ojciec Mateusz”).

Dorota Żmijewska – artystka estradowa, mieszka-jąca w Poznaniu. Od wczesnej młodości komponuje muzykę i pisze teksty do swoich piosenek. Gra rów-nież na fortepianie.

Jarosław Buczkowski – akordeonista, kompozytor i aranżer. Współpracował z m.in. z: Katarzyną Gro-niec, Zenonem Laskowikiem, Piotrem Kałużnym, Ja-rosławem Wasikiem i innymi. Założyciel i leader for-macji: Jarek Buczkowski Project, Milonga 5tet, The Other Sound.

Kasa Estrady (ul. Masztalarska 8) czynna jest w poniedziałki, środy, czwartki od 15 do 18, wtorki i piątki w godz. 10-13 i na godzinę przed spektaklem. Ceny biletów – 70, 55 i 40 zł. |

Cmentarze

22-11-2015 Strona 13

Poznańskie nekropolie

Wraz z końcem listopada kończymy nasz cykl prezentujący poznańskie nekropolie. Zapraszamy na ostatni spacer.

CMENTARZE NA CYTADELI

Na terenie parku Cytadela, tj. dawnego Fortu Winia-

ry, znajdują się następujące cmentarze: Cmentarz Gar-

nizonowy, wojenny Cmentarz Bohaterów Radzieckich,

wojenny Cmentarz Wspólnoty Brytyjskiej, Cmentarz

Bohaterów Polskich oraz relikty dawnego cmentarza

tzw. starogarnizonowego, niemieckiego Cmentarza

Honorowego (Ehrenfriedhof) oraz kwatera prawosław-

na tzw. Cmentarz Prawosławny.

Na Cmentarzu Garnizonowym, liczącym ponad 1 500

grobów, znajdują się mogiły wojskowych, a wśród nich

powstańców styczniowych, wielkopolskich, żołnierzy

z lat 1918-1920, generałów, kawalerów Virtuti Militari.

Ofiary terroru hitlerowskiego i sowieckiego oraz cytade-

lowcy znajdują się na Cmentarzu Bohaterów Polskich. Są

też tutaj zbiorowe mogiły z pomnikami nagrobnymi jeń-

ców rosyjskich i francuskich. Cmentarz Wspólnoty Bry-

tyjskiej jest miejscem spoczynku m.in. 48 uczestników

tzw. Wielkiej Ucieczki, wśród nich Polaków.

Kiedyś (w latach 70., 80.) bardzo często zaglądały tu

wycieczki, dzieci i młodzież z okolicznych szkół przyjeż-

dżali porządkować zaniedbane groby, później Cytadela

popadła jakby w zapomnienie, a dziś to miejsce chyba

na nowo odżywa. Kwatery żołnierzy brytyjskich odzna-

czają się chyba najbardziej pod względem wypielęgno-

wania i zagospodarowania terenu cmentarza. Warto tu

zajrzeć przy okazji spaceru po rekreacyjnej części Cyta-

deli. | (Fot. i tekst MŚ)

Fot M. Świderska

CMENTARZ PRAWOSŁAWNY

Prawosławny Cmentarz Garnizonowy znajduje się na

południowych stokach Cytadeli. Powstał w latach 20.

ub.w., podczas pierwszej wojny światowej. W tych cza-

sach w Poznaniu pojawiło się wielu jeńców, którzy po-

chodzili z Kresów Wschodnich, często były to osoby wy-

znania prawosławnego i to dla nich utworzono miejsce

pochówku na obrzeżach cmentarza garnizonowego.

Ten niewielki cmentarz został bardzo mocno znisz-

czony podczas bitwy o Cytadelę w 1945 roku. Po znisz-

czeniach tylko niewielką część nagrobków odbudowano.

Drewniana cerkiew św. Mikołaja ocalała cudem. Nie

obyło się jednak bez uszkodzeń ściany szczytowej

i drobnych uszkodzeń ikon. Szczęśliwym trafem w skła-

dzie jednostek polskich, towarzyszących armii czerwo-

nej, znalazł się prawosławny oficer, późniejszy proboszcz

w Torzymiu i Zielonej Górze, o. Piotr Marczak. Pomógł

on w zdobyciu materiałów i naprawie uszkodzeń.

Cmentarze

Strona 14

Będąc na Cytadeli warto odwiedzić prawosławny cmentarz, gdzie czas się zatrzymał, a historia mimo upływu lat jest wiecznie żywa... | (AK)

CMENTARZ GÓRCZYŃSKI PARAFII P.W. MATKI BOSKIEJ BOLESNEJ

Nieduży cmentarz, położony na Grunwaldzie, przy ul. Piotra Ściegiennego, istnieje od 1910 roku.

Na głównej alejce prowadzącej przez środek cmenta-rza znajduje się kwatera, w której przewidziano miejsce dla duchowieństwa. Stąd bardzo wiele tu grobów du-chownych. Na cmentarzu górczyńskim złożono również bezimienne prochy więźniów pomordowanych przez hitlerowców.

Wśród mogił wyróżnia się mauzoleum rodziny Suwal-skich (ok. 1916 r.) – właścicieli cegielni w Żabikowie i nieruchomości w Poznaniu. Również na tym cmentarzu spoczywa św. Krzysztof Wilkus, znany naszym parafia-nom wieloletni organista katedry poznańskiej. |

(Fot. i tekst RZ, na podstawie danych Poznan.pl)

CMENTARZ PARAFIALNY NA SMOCHOWICACH

Jest to cmentarz parafialny parafii p.w. Imienia Maryi (drugiej parafii księży zmartwychwstańców w Poznaniu), położony przy ul. Braniewska-Lubowska (wejście od Braniewskiej i Jelitkowskiej).

Cmentarz założył w 1934 r. proboszcz tej parafii ks. Jakub Kukliński, gdy parafia otrzymała grunty od para-fian: Katarzyny i Stanisława Jaskułów oraz Walenty-nęyi Stanisława Piechockich. Znajduje się tu grób Józefa Kostrzewskiego przewodniczącego budowy pierwszego kościoła w Krzyżownikach, muzeologa archeologa, twór-cy polskiej szkoły archeologicznej, profesora Uniwersy-tetu Poznańskiego. |

(Fot. i tekst za Poznan.pl)

KALENDARZ PARAFIALNY AD 2016 Z IKONAMI Idealny na prezent W tym roku prezentujemy ikony autorstwa uczestników warsztatów organizowa-nych przy naszym kościele i prowadzonych przez Aleksandrę Michalską, absol-wentkę specjalizacji z ikonopisania na ASP w Sofii. Jak zwykle w kalendarzu znajduje się parafialny informator na cały przyszły rok. Koszt kalendarza – 15 zł. Dochód przeznaczony na cele parafii.

Polecamy nasz kalendarz jako upominek – nie tylko dla parafian!

Kącik zdrowia

22-11-2015 Strona 15

Gdy trawienie

to utrapienie

Jak działa przewód pokarmowy?

Przewód pokarmowy to zespół narządów, które ma-ją tak przetworzyć składniki pokarmowe z pożywienia, by organizm wykorzystał je do budowy i odnowy wła-snych tkanek oraz jako substraty energetyczne, koniecz-ne do podtrzymania funkcji życiowych. Celem trawienia jest rozłożenie wielkocząsteczkowych składników po-karmowych (białka, węglowodany i tłuszcze) na proste składniki, które mogą zostać wchłonięte. Proces trawie-nia odbywa się poza naszą wolą i jest regulowany przez złożone procesy hormonalne, chemiczne i mechaniczne.

Układ pokarmowy jest niezwykle złożoną strukturą o różnorakich funkcjach. Podstawowe jego zadania to trawienie i wchłanianie składników pokarmowych, ale bierze on również udział w procesach hormonalnych i odpornościowych. W żołądku produkowane są grelina i leptyna. Grelina zwana jest hormonem głodu. Jej pro-dukcja uzależniona jest np. od pory dnia, poziomu cukru i insuliny we krwi, aktywności fizycznej. Aktywność fi-zyczna obniża produkcję greliny, natomiast niski poziom cukru we krwi wpływa na wzrost jej produkcji, co jest daje sygnał naszemu mózgowi, że jesteśmy głodni. An-tagonistycznie do greliny działa leptyna, hormon produ-kowany w tkance tłuszczowej i zwany hormonem syto-ści.

Układ pokarmowy można podzielić na przewód po-karmowy oraz gruczoły dodatkowe. W skład przewodu pokarmowego wchodzą: jama ustna, gardło, przełyk, żołądek, jelito cienkie i jelito grube zakończone odby-tem. Do gruczołów przewodu pokarmowego zaliczamy ślinianki, trzustkę i wątrobę.

W jamie ustnej odbywa się już wstępny etap trawie-nia cukrów. Gardło jest wspólnym odcinkiem dla układu pokarmowego i oddechowego, gdzie jedna z chrząstek krtani – nagłośnia, zamyka się w trakcie odruchu poły-kania i zamyka dostęp do dróg oddechowych, zabezpie-czając je przed przedostawaniem się tam pokarmu. Przełyk to przewód długości 25-30 cm, którego jedynie transportuje treści pokarmowe do żołądka, ale nie trawi ani nie wchłania pokarmu.

Pokarm trafia do żołądka: grubego, umięśnionego worka, który może znacznie zwiększać swoją objętość. Od wewnątrz wyścielony jest błoną śluzową, w której

znajdują się struktury odpowiedzialne za wydzielanie soku trawiennego oraz śluzu. Ściany żołądka złożone są z mięśni gładkich, ułożonych warstwowo, co umożliwia dokładne wymieszanie pokarmu. Pokarm znajduje się w żołądku tak długo, aż jego konsystencja będzie prak-tycznie płynna. Powstaje tzw. miazga lub papka pokar-mowa, co zajmuje ok. 3-4 godzin.

Kolejnym odcinkiem przewodu pokarmowego jest je-

lito cienkie złożone z dwunastnicy, jelita czczego i kręte-go. W dwunastnicy znajdują się ujścia dróg żółciowych z wątroby oraz trzustkowych z trzustki. Sok dwunastni-czy zawiera enzymy trawiące białka, tłuszcze i węglowodany. Żółć produkowana w wątrobie umożli-wia rozdrobnienie tłuszczy oraz aktywuje lipazę trzust-kową, dzięki której trawione są tłuszcze. Wątroba zaś poza produkcją żółci odpowiada za szereg innych proce-sów, m.in. syntezę cholesterolu i trójglicerydów czy przetwarzanie zmagazynowanych węglowodanów w glukozę.

Jelito cienkie ma przeciętną długość 4-5 m i jest naj-dłuższym odcinkiem przewodu pokarmowego. Jego podstawową funkcją jest wchłanianie składników po-karmowych. Jelito pozostaje w ciągłym, fizjologicznym stanie falowych skurczy, tzw. odcinkowych (segmento-wych), oraz perystaltycznych. Umożliwiają one przesu-wanie pokarmu w stronę odbytnicy i wpływają na jego wchłanianie.

Końcowym odcinkiem przewodu pokarmowego jest jelito grube, łączące jelito cienkie z odbytem. Dochodzi tu do formowania kału, a także do ostatecznego wchła-niania soli mineralnych, wody i elektrolitów. Bytują tu dobroczynne bakterie symbiotyczne, produkujące wita-minę K i niektóre witaminy z grupy B.

Gdy jednak nie działa… Na każdym z odcinków przewodu pokarmowego mo-

że dochodzić do różnego rodzaju dysfunkcji, które pro-wadzą do wystąpienia uciążliwych dolegliwości.

Najpowszechniejszą dolegliwością ze strony przełyku jest zgaga. Jej przyczyną jest nadprodukcja kwasu solne-go w żołądku i zarzucanie treści pokarmowej do przeły-ku. Przełyk wysłany jest delikatną śluzówką, która nie jest odporna na działanie kwaśnej treści żołądkowej,

Kącik zdrowia

Strona 16

stąd pojawia się uczucie pieczenia za mostkiem, palenia przełyku, a w poważniejszych przypadkach skurcze i owrzodzenia śluzówki. Możemy sobie pomóc, spożywa-jąc często małe porcje jedzenia, przygotowanego z ograniczoną ilością tłuszczu. Nie powinniśmy jeść bez-pośrednio przed położeniem się spać, gdyż pozycja ho-ryzontalna ułatwia dostawanie się treści żołądkowej do przełyku. Znaczną ulgę przyniesie również stosowanie leków blokujących wydzielanie kwasu żołądkowego, leków zobojętniających i wywarów ziołowych, działają-cych powlekająco na śluzówkę żołądka.

Najczęstszą dolegliwością pojawiającą się w żołądku są wrzody żołądka, tj. ubytki powstałe w śluzówce, któ-ra nie chroni odpowiednio wnętrza żołądka przed dzia-łaniem kwasu, w wyniku czego dochodzi do powstania trudno gojącej się rany, zwanej wrzodem. Nieleczone mogą być bardzo groźne. Czynnikiem sprzyjającym po-wstawaniu wrzodów żołądka jest zakażenie bakterią Helicobacter pylori, która bytuje w naszej śluzówce, uszkadzając ją. W przypadku stwierdzenia takiego zaka-żenia przeprowadza się zwykle 3-tygodniowe leczenie antybiotykami, chemioterapeutykami i blokerami pom-py protonowej.

Wątroba produkuje żółć, służącą do emulgowania tłuszczy pokarmowych. Nadmierne spożycie tłustych pokarmów, obfitujących w nasycone kwasy tłuszczowe i cholesterol, zaburza prawidłowy skład żółci, w której powinny dominować kwasy żółciowe. Jeśli proporcja odwraca się, wytrącają się złogi cholesterolowe, które dają początek kamieniom. W takim przypadku chory odczuwa dotkliwy ból, pojawiający się po posiłku.

Trzustka produkuje sok trzustkowy, który ma odczyn silnie zasadowy. Jego funkcją, oprócz trawienia amino-kwasów i tłuszczy, jest zobojętnienie kwaśnej treści po-karmowej z żołądka i przygotowanie do wchłaniania składników pokarmowych do krwi. Większość enzymów produkowanych w trzustce występuje w postaci tzw.

proenzymów, które są nieaktywne. Do ich uaktywnienia dochodzi dopiero w świetle jelita. Jeśli enzymy trzust-kowe uaktywnione zostają wcześniej, dochodzi do ostrego zapalenia trzustki, które często ma gwałtowny przebieg. Głównymi przyczynami tego stanu jest nadu-żywanie alkoholu, kamica żółciowa, uraz lub stosowanie niektórych leków.

Najważniejszą kwestią higieny naszego przewodu pokarmowego jest stosowanie odpowiedniej, zróżnico-

wanej diety. Częste, małe posiłki spożywane o stałych porach są dla naszego przewodu pokarmowego najko-rzystniejsze. Mała porcja pokarmowa bez trudu zostanie przetworzona i odpowiednio wchłonięta. Regularność posiłków przyzwyczaja nasz organizm do zwiększonej produkcji soków trawiennych w odpowiednich porach, przez co nie jest on obciążany tym zadaniem przez cały czas. Oczywiście sam zapach, smak i pojawienie się po-karmu w przewodzie pokarmowym jest bodźcem do rozpoczęcia procesu trawienia, ale regularność posiłków jest dla nas bardzo korzystna.

Tłuste, duże posiłki, spożywane tylko raz dziennie, do tego przed spaniem, to najgorsze z możliwych rozwią-zań. Duże porcje tłustych pokarmów długo zalegają w przewodzie pokarmowym, nie mogą być odpowiednio przetworzone, strawione i wchłonięte. Niestrawione składniki pokarmowe są pożywką dla bakterii jelitowych, które prowadzą fermentację. Jest to przyczyną masyw-nych i bolesnych wzdęć pojawiających się po posiłku.

Należy również wspomnieć o ilości spożywanych pły-nów. Pamiętajmy, że nasz przewód pokarmowy produ-kuje 6-8 litrów różnych soków trawiennych, których ważnym składnikiem jest woda. Przy niedostatecznym jej spożyciu najbardziej odczuwalnymi dolegliwościami są zaparcia.

Dbajmy o nasz przewód pokarmowy, zachowując od-powiednią dietę, higienę spożywanych posiłków, nie-wielkie objętości porcji pokarmowych, regularność po-siłków, odpowiednią ilość spożywanych płynów i wysiłek fizyczny, który ma niebanalny wpływ na motorykę na-szego przewodu pokarmowego. Zdrowy tryb życia jest dla nas korzystny zawsze, pomaga zachować zdrowie oraz lepiej radzić sobie z dolegliwościami, które nas spo-tykają.

Mgr farm. Anna Kołodziejczak

ul. Wierzbięcice 36/2 pl. Wiosny Ludów 2/24

(Kupiec Poznański)

ul. Św. Marcin 58/64 ul. Dąbrowskiego 47 ul. Głogowska 83

Podziel się żywnością!

6 grudnia, w pierwszą niedzielę Miesiąca, zbiórka żywności dla

potrzebujących, którymi opiekuje się parafialny zespół Caritas.

Prosimy o przynoszenie trwałych produk-tów. Przypominamy, że w tym roku jeste-śmy zdani wyłącznie na pomoc parafian.

Za wszelką pomoc Bóg zapłać!