HAPIN PAPUA SUPPORT FOUNDATION Jaarverslag 2014
1
VOORWOORD
Hulp aan Papua`s In Nood is helaas nog steeds nodig, ook in 2014. De welvaart in Indonesië stijgt, terwijl
de armoede onder Papua`s juist toeneemt. Velen worden verdrongen naar de onderkant van de
maatschappij. Medische zorg en onderwijs schieten schromelijk tekort. Schrijnend is dat leraren in de
binnenlanden wel door de overheid worden betaald, maar niet komen opdagen om les te geven. Gevolg is
dat de jonge Papua `s onvoldoende zijn geschoold. Maar met de nodige corruptie worden toch diploma`s
afgegeven. Dat dan later problemen in het vervolgonderwijs ontstaan is logisch. Een goede opleiding voor
Papua`s is van groot belang voor de sociale en economische ontwikkeling. Vandaar dat Hapin het
studiebeurzen programma heeft uitgebreid.
De rol van de nieuwe Indonesische president is nog niet duidelijk. Zijn strijd tegen corruptie geeft hoop.
Geld uit Jakarta verdampt nu door corruptie voordat het bij de Papua`s terechtkomt. In autocratische
systemen is de speelruimte voor veranderingen echter klein, zeker als het om gevoelige zaken gaat zoals
meer autonomie voor Papua. Maar toch is er hoop en daar trekken Papua`s zich aan op.
Onze zusterorganisatie Pt.Hapin draait steeds beter. Betrokken en enthousiaste medewerkers zitten veel
dichter op lokale ontwikkelingen en spelen sneller in op nieuwe wendingen in een project. Dat brengt
vooruitgang. De rol van Hapin Nederland verschuift. Het aantal Nederlanders dat daadwerkelijk in
voormalig Nederlands Nieuw-Guinea is geweest neemt sterk af en daarmee dreigen de historische banden
en verantwoordelijkheid te verzwakken. Bewustmaking en voorlichting worden daarom belangrijker. Als
we dat niet doen, dan drogen de financiële bronnen hier geleidelijk op. We trekken het liefst samen op met
de andere Papua-gezinde organisaties in ons land. Bundelen van krachten is nodig om het onrecht aan de
kaak te stellen dat Papua`s is aangedaan en nog dagelijks wordt aangedaan. Daarom blijft Hapin de
Papua`s steunen, samen met u.
G.(Geart) Benedictus (Bestuurslid HAPIN – Papua Support Foundation)
2
KERNCIJFERS 2010 - 2014
OVERZICHT RESULTATEN 2010 - 2014
Baten 2010 2011 2012 2013 2014
Baten eigen fondsenwerving 171.015 187.227 118.696 240.495 146.078
Overige baten 68.359 3.603 3.507 2.122 3.249
Totaal baten 239.374 190.830 122.203 242.617 149.327
Lasten 2010 2011 2012 2013 2014
Besteed aan doelstellingen
Kleinschalige projecten in (West)Papua 231.449 77.564 65.249 101.200 64.486
Onderwijsproject Papua Nieuw Guinea 17.346 - - - -
Weeshuizen 32.981 29.859 18.809 - -
Studiebeurzen 40.889 27.637 27.295 27.856 24.627
Subtotaal structurele hulp 322.665 135.060 111.353 129.056 89.113
Voorlichting en bewustmaking 49.578 37.907 22.540 33.655 21.968
372.243 172.967 133.893 162.711 111.081
Werving baten
Kosten eigen fondsenwerving 27.105 22.767 11.133 21.327 16.695
Kosten beheer en administratie
Beheer en administratie 17.391 6.953 5.255 10.304 7.426
Totaal bestedingen 416.739 202.687 150.281 194.342 135.201
Resultaat -177.365 -11.857 -28.078 48.275 14.126
2010 2011 2012 2013 2014
Kosten fondsenwerving in % baten fondsenwerving 15,85% 12,16% 9,38% 8,87% 11,43%
Besteding aan doelstelling in % totale baten 155,51% 90,64% 109,57% 67,06% 74,39%
Beheer en administratie in % totale lasten 4,17% 3,43% 3,50% 5,30% 5,49%
Besteding aan doelstelling in % totale lasten 89,32% 85,34% 89,10% 83,72% 82,16%
3
I. Algemeen
In dit jaarverslag wordt verantwoording gedaan van onze activiteiten in 2014, inhoudelijk en financieel. Ook zal er
uitgebreid worden ingegaan op de ontwikkelingen van onze fieldpartner Pt. Hapin .
De Stichting Hapin is op 23 februari 1972 opgericht voor onbepaalde tijd.
De doelstelling luidt volgens artikel 2, lid 1 van de statuten:
“Het behartigen van het welzijn van de in nood verkerende autochtone bevolking van het voormalige Nederlands Nieuw-
Guinea (West-Papua, West Irian of Papua), door haar alle mogelijke financiële, materiële en morele steun te verlenen;
alsmede voorlichting en/of bewustmaking, zowel hier in Nederland als elders met betrekking tot de situatie in het
voormalige Nederlands Nieuw-Guinea. Alles in de ruimste zin van het woord”.
De stichting Hulp Aan Papua’s In Nood is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer 41113659.
Bij de Belastingdienst is de Stichting Hapin bekend als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI), onder fiscaalnummer
8040.33.730. HAPIN heeft sinds 1 juli 2012 het CBF-Certificaat voor kleine goede doelen (registratienummer
301690-12) van het Centraal Bureau Fondsenwerving.
Foto’s: Collectie Hapin, Fokke van Saane.
Team Hapin - Papua Support Foundation
Directeur, Programme & Communication manager : Mevr. Drs. S. (Sophie) Wijsenbeek-Schreurs
Programme & Financial manager : Dhr. R. (Reinier) de Lang
Bezoekadres:
Joseph Haydnlaan 2a
3533 AE Utrecht
Postadres:
Postbus 5038
3502 JA Utrecht
Tel: 030-2340012
http://www.hapin.nl
II. Vaststelling jaarrekening voorgaande boekjaren
In de bestuursvergadering van 19 november 2014 is de jaarrekening 2013 zoals opgenomen in het jaarverslag 2013
goedgekeurd en vastgesteld.
In de bestuursvergadering van 23 juni 2015 is de jaarrekening 2014 zoals opgenomen in het bijgaande jaarverslag
2014 goedgekeurd en vastgesteld.
4
INHOUDSOPGAVE
VOORWOORD ...................................................................................................................................................1
KERNCIJFERS 2010 - 2014 .................................................................................................................................2
1. PAPUA ..........................................................................................................................................................5
2. HAPIN IN NEDERLAND ....................................................................................................................................6
2.1 Wat wil Stichting Hapin bereiken ........................................................................................ 6
2.2 Hapin in vogelvlucht ........................................................................................................... 6
2.3 Samenwerken ..................................................................................................................... 8
2.4 Activiteiten in Nederland .................................................................................................... 9
3. FIELDPARTNER PT. HAPIN ............................................................................................................................. 10
3.1 Rite de passage tot 2014 .................................................................................................. 10
3.2 Een blik vooruit: Pt. Hapin in 2015 .................................................................................... 12
4. HET PROGRAMMA ........................................................................................................................................ 13
4.1 Algemeen: de criteria en selectie ...................................................................................... 13
4.2 Ondernemen ..................................................................................................................... 13
4.3 Kennisoverdracht ............................................................................................................. 15
4.4 Studiebeursprogramma .................................................................................................... 18
5. ORGANISATIE ............................................................................................................................................. 20
5.1 De mensen achter Hapin ................................................................................................... 20
5.2 Bestuur ............................................................................................................................ 20
6. FINANCIEEL VERSLAG 2014 .......................................................................................................................... 25
6.1 Financiële toelichting ........................................................................................................ 25
6.2 Jaarrekening 2014 ............................................................................................................ 27
BIJLAGE: AFSCHRIJVINGSSTAAT 2014 ............................................................................................................... 42
5
1. PAPUA
Op zondag 16 maart 2014 gingen in Indonesië de campagnes voor de parlementsverkiezingen officieel van start. Vanaf
het begin stonden deze verkiezingen in het teken van ‘Jokowi’, de gouverneur van Jakarta. Joko Widodo('Jokowi') kreeg
53,15 procent van de stemmen en leek de presidentsverkiezingen te hebben gewonnen Zijn rivaal, de oud-generaal
Subianto Prabowo, kwam niet verder dan 46,85 procent van de kiezers. Hij wilde zich in eerste instantie niet
neerleggen bij zijn nederlaag. Prabowo vocht de uitslag juridisch aan door bewijs aan te voeren van massale fraude
tijdens de verkiezingen. Uiteindelijk bepaalde het hooggerechtshof dat Jokowi de terechte overwinnaar was van de
verkiezingen. Op 20 oktober is hij officieel beëdigd als de zevende president van Indonesië.
Veel Indonesiërs hebben door de nieuwe
president hoop gekregen. Jokowi wordt gezien
als uniek fenomeen in de geschiedenis van
Indonesië omdat hij als president noch van
de politieke elite noch van het leger komt. Hij
groeide op in een sloppenwijk aan de rivier in
de stad Solo en werd exporteur van meubels.
In 2005 won hij de
burgemeestersverkiezingen in zijn stad.
Tijdens zijn campagne was
corruptiebestrijding een van zijn speerpunten,
een voor menig Indonesiër belangrijk
onderwerp.
Wat Jokowi voor Papua gaat betekenen is nog
onduidelijk. In december 2014 heeft hij een
bezoek gebracht aan Jayapura, Wamena en
Sorong. Tijdens dat bezoek heeft hij
kerkleiders gevraagd een constructieve
bijdrage te leveren aan het oplossen van de
conflicten in Papua. Ook mensen In Papua
hebben hoop gekregen. Of Jokowi
daadwerkelijk voor een doorbraak kan zorgen
in de situatie van de Papua’s is nog maar de
vraag. Zal dit symbolische bezoek vertaald
kunnen worden in substantiële politieke
veranderingen?
Het conflict in Papua is omvangrijk vanwege de verschillende spelers in het spel. Volgens Hapin blijft dialoog en
erkenning van de belangrijkste actoren het belangrijkste middel om een oplossing te vinden voor het langdurige conflict
in Papua. Een week na de 1 decemberviering in Papua en 2 weken voor het bezoek van Jokowi opende de militairen in
Papua het vuur op demonstranten. Daarbij kwamen vijf mensen om het leven.
Hapin blijft haar best doen om de Papua’s weerbaar te maken tegen de snelle ontwikkelingen in het land. De toestroom
van migranten en de daaraan gekoppelde marginalisatie van de Papua’s, de kwaliteit en toegang tot het onderwijs voor
de Papua’s, de bewustwording rondom hygiëne zijn slechts een aantal van de zaken waarin Hapin een rol wil spelen.
Hapin blijft in tegenstelling tot de overheid een “grassroot” - benadering hanteren en zal samen met zusterorganisatie,
fieldpartner Pt. Hapin Papua’s met raad en daad bij staan op het gebied van capaciteitsversterking, steun aan midden-
6
en kleinbedrijf en het versterken van het maatschappelijk middenveld. Hapin werkt vraaggericht en kleinschalig, gaat
uit van de kracht en capaciteit van de Papuabevolking.
2. HAPIN IN NEDERLAND
2.1 Wat wil Stichting Hapin bereiken
Visie ‘met het oog op de toekomst…’
Er ontstaat een steeds grotere democratische speelruimte waardoor de representatie van de Papua’s zal verbeteren en
daarmee meer mogelijkheden ontstaan om het welzijn te verbeteren. Hapin en Pt. Hapin in het kielzog, wil de positie
verstevigen als stakeholder in de ontwikkeling van Papua.
Missie
Investeren in een duurzame toekomst voor Papua door het ondersteunen van lokale initiatieven die bijdragen aan de
verbetering van de sociale, economische en/of culturele positie van de autochtone bevolking van Papua.
2.2 Hapin in vogelvlucht
In ruim veertig jaar tijd heeft Hapin zich aangepast aan de omstandigheden. De kleine vrijwilligers organisatie van
weleer die zich voornamelijk bezig hield met lobby activiteiten en inzamelen van gebruikte goederen voor Papua,
groeide uit naar een professionele werkorganisatie met een fieldpartner. In het verleden steunde Hapin jaarlijks 150
studenten en 30 projecten Tegenwoordig is het in Nederland een kleine organisatie met een steeds beter professioneel
opererende lokale zusterorganisatie in Papua.
Begin
De stichting Hulp aan Papua’s in Nood (Hapin) is op
23 februari 1972 in het Zeeuwse Veere opgericht als
reactie op de New York Agreement en de ‘Act of Free
Choice’, het referendum waarbij zelfbeschikking van
Papua centraal stond. In 1969 hadden de Verenigde
Naties na een gemanipuleerde volksraadpleging de
soevereiniteit van Indonesië over het gebiedsdeel
erkend. De daaropvolgende benarde situatie en
kansarme positie van de Papua’s in de Indonesische
provincie Irian Barat (West Irian) en de geringe
aandacht van de Nederlandse en internationale
gemeenschap motiveerden veel Nederlanders om
fondsen te werven en aan de slag te gaan om de
Papua’s te ondersteunen.
De initiatiefnemers
Die steun kwam er uit alle uithoeken van het land. De spullen werden ingezameld en naar Papua verstuurd.
Het ingezamelde geld werd aanvankelijk gestoken in weeshuizen en internaten. Later breidde de projecthulp zich uit en
kregen studenten ook financiële steun. Tegelijkertijd werd er op diverse terreinen gelobbyd. Politici en journalisten in
binnen- en buitenland werden opgeroepen om zich het lot van de Papua’s aan te trekken. In de loop van de jaren
tachtig werd de structurele ondersteuning van kleinschalige projecten op gebied van jeugd en gezondheidszorg,
startsubsidies voor kleine bedrijven en informeel onderwijs steeds belangrijker.
7
Groei
Door uitbreiding van het aantal donateurs en de financiële steun van organisaties als OxfamNovib namen de financiele
mogelijkheden toe. Er kwamen mensen in loondienst bij Hapin. Het aantal projecten breidde fors uit. Dit vereiste een
goede verantwoording aan de donoren en een verandering in de bestuursstructuur van Hapin.
Het bestuur kreeg een meer toezichthoudende taak. Daarnaast ontstond er een uitvoerende organisatie met een aantal
betaalde krachten aangevuld met vrijwilligers.
Begin 2001 vraagt Hapin het keurmerk voor Goede Doelen aan bij het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF). Hapin
was houder van dit keurmerk van 1 juli 2001 tot 30 juni 2011. Het keurmerk is een stempel van goedkeuring voor
organisaties die aan de criteria van het CBF voldoen. Dat betekent regelmatige beoordeling op de volgende punten:
1. Bestuur
2. Beleid
3. Fondsenwerving, voorlichting en communicatie
4. Besteding van de middelen
5. Verantwoording
In 2012 hebben we het keurmerk verruild voor een certificaat. De beoordelingsnormen zijn nagenoeg gelijk, maar het
certificaat is goedkoper en sluit beter aan op de praktijk van kleinere organisaties, zoals Hapin.
Met het oog op de toekomst
Op 23 februari 2010, de 38ste verjaardag van Hapin, is onze zuster- en uitvoeringsorganisatie Pt.Hapin opgericht. Met
deze mijlpaal heeft Hapin de steun aan Papua een stevige basis gegeven, zijn er nieuwe lokale mogelijkheden van
fondsenwerving ontstaan en richt de organisatie in Nederland zich op het waarborgen van de toekomst van onze
stichting.
Pt.Hapin is gevestigd en geregistreerd in Jayapura. Pt. staat voor Perkumpulan terbatas, een vereniging met beperkt
lidmaatschap. In Indonesië een stichting oprichten, zoals wij die kennen, is tegenwoordig een dure en tijdrovende
aangelegenheid. Dat geldt nog niet voor een Pt., terwijl het in principe dezelfde functie als een stichting kan vervullen.
Een lokale organisatie heeft een aantal voordelen:
1. Zekerheid voor onze mensen
De mensen die in Papua voor ons werkten hadden geen rechtspositie. Dat betekende voor hen: geen
arbeidscontract, geen loon maar een vergoeding, geen ziektekostenverzekering en geen pensioenopbouw.
Normale zaken zoals wij die in Nederland kennen, die als ze niet geregeld zijn, leiden tot het verlies van
mensen met kennis en ervaring. De verbeterde rechtspositie van onze werknemers in Papua draagt bij aan een
betere binding van lokale expertise. De voorwaarden zijn conform de lokale omstandigheden, in Nederlandse
ogen zeker niet luxueus. Hapin-mensen hebben nu een arbeidscontract, salaris, een ziektekostenverzekering
en pensioenopbouw.
2. Efficiënt omgaan met kennis en geld
Ten tweede: werkzaamheden worden uitgevoerd door lokale mensen. De verantwoordelijkheden en
bevoegdheden komen daar te liggen waar ze horen: in Papua. De mensen van Pt.Hapin kunnen de lokale
omstandigheden beter overzien en kunnen ter plekke snel contacten leggen en zaken regelen zonder dat daar
eerst ruggespraak met Nederland voor nodig is. Nederland stuurt op condities en steunt op afstand.
8
3. Financiële duurzaamheid
Ten derde kan Pt.Hapin als Papua organisatie zelf fondsen gaan werven. Het is begrijpelijk dat het voor
Aziatische fondsen maar een rare situatie is om centen te geven aan een Nederlandse organisatie 13.000
kilometer verderop die het vervolgens weer terugsluist naar Papua. De oprichting van een lokale partner
organisatie schept meer kansen voor het werven van fondsen binnen Indonesië, in Australië en Oost-Azië.
In feite hebben we met de twee Hapins onze fondsenwervende capaciteit vergroot.
De financiële steun aan activiteiten in Papua die wij belangrijk vinden zal minder kwetsbaar zijn dan voorheen. We
streven naar gelijkwaardigheid.
Het is de opzet van de Nederlandse Hapin (Hapin) om Pt.Hapin volop te steunen in haar ontwikkeling naar een
goedlopende, gezonde professionele organisatie. Met al deze initiatieven streven we ernaar dat Pt. Hapin zichzelf op de
kortst mogelijke termijn kan bedruipen. Steun aan Papua die we zo belangrijk vinden zal op deze manier beter
gewaarborgd zijn.
2.3 Samenwerken
Niet alleen proberen wij onze werkzaamheden in Papua te verduurzamen maar ook in Nederland. Door
samenwerkingsrelaties aan te gaan met andere Papua organisaties in Nederland willen wij de historische band tussen
Nederland en Papua behouden. Hapin zou graag de krachten meer willen bundelen. Bij andere stichtingen, die zich
richten op Papua zien we een krimp. Niet alleen de inkomsten verminderen; Hapin ziet ze worstelen hoe ze om kunnen
gaan met de nieuwe werkelijkheid.
Minder middelen in een gebied vol verandering. Eén ding is duidelijk: de gebruikelijke manier van hulp en
ondersteuning werkt niet meer of onvoldoende. Hapin zoekt en onderzoekt de samenwerking met partners; deelt het
netwerk in Papua of probeert aaneen geschakelde hulptrajecten te bouwen. Het helpt enorm, dat Hapin een goede
reputatie heeft in Nederland én in Papua. In Nederland heeft dit geresulteerd in een samenwerking tussen Hapin en de
werkgroep SMAGabungan.
SMAGabungan
De werkgroep is ontstaan in 2001 naar aanleiding van het bezoek van enkele ex-leerlingen en een ex-docent
geschiedenis aan de oude HBS in Jayapura ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van hun school. Het doel van de
werkgroep is fondsen te werven voor de hoognodige renovatie van de school. Tevens streeft de werkgroep naar
kwaliteitsverbetering van het onderwijs om zodoende een betere aansluiting met universiteiten te realiseren voor de
Papua leerling; in ieder geval de toetredingsdrempel zo laag mogelijk te houden.
De werkgroep SMAGabungan maakt sinds 2013 formeel onderdeel uit van Hapin, met behoud van zelfstandigheid. Dit
betekent dat zij op dezelfde manier zullen blijven werken en dat de financiën alleen besteed kunnen worden aan het
doel van de werkgroep. Voordeel van deze samenwerking is dat de werkgroep onder de paraplu van het CBF-certificaat
en de ANBI-registratie mag functioneren. Bovendien blijft de continuïteit van de organisatie gewaarborgd.
In 2014 heeft de school SMAGabungan met behulp van Pt. Hapin een projectvoorstel ingediend bij de werkgroep in
Nederland. De onlangs aangestelde conrector Bapak Soegianto heeft samen met Pt.Hapin een analyse gemaakt. Daaruit
kwam onder andere naar voren dat als de school wil groeien er nieuwe leerlingen moeten komen. Daardoor kunnen ook
meer inkomsten gegenereerd worden. Zonder staatssteun is deze school afhankelijk van schoolgelden. 80 procent van
de leerlingen op deze school zijn Papua, veelal gezinnen met lage inkomens. De school heeft begrip voor de situatie van
de ouders en vraagt daardoor kleinere bijdragen ten opzichte van andere scholen in de omgeving. Het gevolg is dat de
school financieel krap zit en moeite heeft met investeren in middelen.
9
Deze middelen zijn echter nodig om goed te concurreren met andere scholen. De huidige conrector Bapak Soegianto
heeft door middel van fondsenwerving een scheikunde lokaal gerealiseerd dat bekend is in heel Papua. Ook zijn er drie
klaslokalen bijgekomen. Voor deze klaslokalen zijn computers en beamers nodig om de lessen aantrekkelijker te maken
voor leerlingen. De projectaanvraag bestond voornamelijk uit ICT middelen die de kwaliteit van het onderwijs verhogen.
Het project is deels gehonoreerd. Vanwege ervaringen in het verleden wilde de werkgroep zich eerst laten overtuigen.
De school kent een complex verleden: 3 betrokken partijen stelden ieder hun eigen belangen voorop en er moet blijken
of zij deze achter zich kunnen laten. Herstel van vertrouwen van de werkgroep is dus van groot belang. Vandaar de
gedeeltelijke financiering. Pas na gebleken succes kunnen nieuwe aanvragen in behandeling worden genomen.
2.4 Activiteiten in Nederland
Naast directe ondersteuning van projecten en studenten in Papua, probeert Hapin zoals eerder gezegd de historische
band tussen Nederland en Papua te behouden met bewustwording en voorlichting in Nederland. Door deel te nemen aan
manifestaties, lezingen en kennis te verspreiden via de nieuwsbrief (die donateurs 3 maal per jaar ontvangen en voor
iedereen online te lezen is) hoopt Hapin een zo groot mogelijk publiek te bereiken.
In 2014 stond Hapin met een stand op de reünie
van de 928e Afd.Lt. Lua in Bronbeek. Veel Nieuw-
Guinea-veteranen zijn ons werk goed gezind.
Logisch eigenlijk, zij weten immers als geen ander
wat er speelt op Papua en blijven betrokken. Een
aantal van hen mogen we tot onze vaste donateurs
rekenen. We waren dan ook blij toen de
organisatoren van de reünie van de 928e Afd.Lt.
Lua op 10 oktober in Bronbeek Hapin benaderden
om samen met Aad Kamsteeg acte de présence te
geven. Dat hebben we met veel plezier gedaan.
Samen met de collecte die georganiseerd was en de opbrengsten van de verkoop is er maar liefst € 422,60 opgehaald.
Via de Nieuwsbrief en sociale media zoals twitter en Youtube houden wij onze donateurs en institutionele donoren op de
hoogte van onze activiteiten, projecten en studenten. Inmiddels heeft Hapin ook een Digitale Nieuwsbrief om via deze
weg nieuwe vaste donateurs te bereiken. Bekeken wordt in welke gevallen deze Digitale Nieuwsbrief, die veel
goedkoper en flexibeler is een alternatief vormt voor onze gedrukte nieuwsbrief. In 2014 heeft Hapin in Nederland haar
website vernieuwd.
Via het internet probeert Hapin zich meer te profileren. Veel Papua studenten in ons Studiebeurs Programma maken
gebruik van sociale media, Facebook in het bijzonder. Facebook gebruiken wij voornamelijk om contact te onderhouden
met onze studenten. Zusterorganisatie Pt. Hapin , begint de kneepjes van het vak te leren en is zichtbaar via hun een
eigen website (www.hapinpapua.org) en Facebook. Het laatste nieuws over onze projecten en de activiteiten van Pt.
Hapin zijn te vinden op https://www.facebook.com/pages/Perkumpulan-terbatas-HAPIN/122443637946440. Eind 2013
heeft Hapin in samenwerking met Pt. Hapin ook een online fondsenwervingsplatform, GrantGesture, opgericht die het
mogelijk maakt een individuele student te sponsoren en te volgen. Hierover meer in paragraaf 4.4.
10
Papua Solidariteitsdagen
Een terugkerend jaarlijks evenement waar
Hapin sinds jaar en dag steun aan verleent,
zijn de 'Papua Solidariteitsdagen'. Ieder jaar
wordt een nieuw thema behandeld en
verschillende gastsprekers uit Indonesië
geven acte de presence. De bijeenkomst in
2014, met sprekers uit Papua, stond in het
teken van “Het Leven en de Hoop van Papoea
Jongeren.” Keynote spreker was Dr Benny
Giay, hoofd van de Gereja Kemah Injil Papua
(Kingmi) en directeur van het Masters
programma Kerk en Samenleving aan de
Walter Post Theologische Hogeschool in
Sentani.
3. FIELDPARTNER PT. HAPIN
Pt.Hapin is onze fieldpartner, onze ogen en oren in het veld. Zij kunnen lokaal veel sneller en beter inspringen op de
behoeftes van de Papua’s. Het doel is dat Pt.Hapin zichzelf in de toekomst kan bedruipen en niet alleen afhankelijk is
van financiele stromen vanuit Nederland en van Hapin in het bijzonder. In de praktijk betekent dit dat Hapin zich in
2014 heel erg gefocust heeft op het ondersteunen van Pt.Hapin.
3.1 Rite de passage tot 2014
In vier jaar tijd zijn er veel ontwikkelingen en uitdagingen geweest voor zowel Hapin als Pt.Hapin . Het opzetten van
een lokale organisatie in 2010 bleek een proces van vallen en opstaan te zijn. De overdracht van kennis en
verantwoordelijkheden ging in het begin misschien te snel. De stafmedewerkers destijds raakten de greep wat kwijt
door alle taken en verantwoordelijkheden die bij het opzetten van een organisatie in Indonesië komen kijken.
Het bestuur in Papua, weliswaar bestaande uit gekwalificeerde en vooraanstaande Papua’s kwam nauwelijks in
beweging. Er was geen begeleiding of ondersteuning vanuit het bestuur. Het gevolg was dat Pt.Hapin zich in een schip
bevond op zee zonder roer of windvaan.
Het vertrek van Jeroen Overweel in 2011 veroorzaakte veel consternatie bij Pt.Hapin omdat zij het gevoel hadden dat
hun leermeester hen in de steek liet tijdens een van de belangrijkste en meest ingewikkelde momenten van Pt.Hapin:
de opbouw van een lokale organisatie. Reinier de Lang en Sophie Wijsenbeek-Schreurs hebben samen de taken van
Jeroen Overweel overgenomen. Zowel Hapin als Pt.Hapin moesten wennen aan deze nieuwe situatie.
Het jaar daarop bleek communicatie het euvel te zijn bij het afstemmen van taken en verantwoordelijkheden. In 2012
kon pas laat in het jaar een bezoek worden gebracht aan Papua. Alle communicatie verliep via Skype, mail en sms.
Hoewel het contact tussen Hapin en Pt.Hapin intensief was, bleef het moeilijk om binnen dezelfde kaders te opereren
omdat beide partijen er achteraf verschillende interpretaties op nahielden. Na bezoeken van bestuurs-en stafleden uit
Nederland vonden er een aantal organisatorische wijzigingen binnen Pt.Hapin plaats. In goed overleg legde Jaap van der
Werf zijn functie als directeur in 2012 neer en droeg zijn taken over aan Derek Windessy. Derek Windessy heeft
ervaring met het leiden van een NGO en een zeer nuttig netwerk in de regio. Jaap bleef in 2013 aan als bestuurslid.
11
Onder leiding van Derek Windessy werden een aantal taken in 2013 voortvarend aangepakt zoals het aanstellen van
nieuwe bestuursleden. Als eerste moest er een duidelijk scheiding plaats vinden tussen de werkvloer en bestuur. In
2012 maakten Jaap van der Werf en Derek Windessy, toen respectievelijk directeur en programma manager, deel uit
van het bestuur. Dat was onwenselijk. In 2013 trad Derek Windessy formeel uit het bestuur en werd hij benoemd
interim managing director van de organisatie. Er werd een nieuw bestuur gevormd die de organisatie sturing kan geven
en een klankbord voor de organisatie kan zijn.
Het vinden van nieuwe geschikte kandidaten voor het bestuur bleek overigens ingewikkeld. Vooraanstaande en
gemotiveerde Papua’s leiden een druk bestaan en worden door veel organisaties gevraagd. Om deze mensen te
benaderen, een definitieve toezegging te krijgen en ze vervolgens samen in 1 ruimte te krijgen, nam veel tijd in beslag.
Pt.Hapin heeft uiteindelijk in 2013 geschikte kandidaten gevonden die formeel in 2014 zijn aangesteld als
bestuursleden.
Op 7 februari 2014 werden de volgende bestuursleden voor de periode 2014-2017 aangesteld:
Voorzitter Dhr. Theophilus Bonay
Secretaris Dhr. Theodorus Sitokdama
Penningmeester Dhr. Abraham Fonataba
Algemene bestuursleden Dhr. Ingasius Ngari
Dhr. Karlos Mano
Dhr. Diaz Gwijangge
Dhr. Stevie Waramori
Missie en Visie Pt. Hapin
Pt.Hapin heeft in 2013 haar eigen missie en visie geformuleerd:
VISION:
“Papuans to be Just, Prosper and Autonomous.”
MISSION:
“To invest in a sustainable future for Papua by supporting local initiatives that promote the strengthening and
improvement of Papuan communities’ rights and welfare.”
Nieuw team
Ook werden 3 nieuwe krachten aangetrokken om het
kantoor verder te professionaliseren. Dominggas Nari
(50) houdt zich bezig met diverse projecten voor Pt.
Hapin, zoals het Mama Mama Papua project. Hier zet
ze zich in om vrouwen weerbaar, economisch
onafhankelijk en bewust van hun rechten te maken.
Ook is ze aangesteld als coördinator Onderwijs.
Theresia Maturbongs (28) leerden wij kennen toen zij
tijdens haar studie in Wageningen vrijwilligerswerk
deed in Nederland voor Hapin. Zij zette haar
vrijwilligerswerk in Jayapura voort. Pt. Hapin bood
haar een positie aan op het gebied van
relatiemanagement en administratie.
Theresia Maturbongs, Fransiska van der Werf, Derek Windessy, Donna
Dominggas Nari en Cynthia Warwe
12
Fransiska van der Werf (24) werd aangesteld als coördinator van het studiebeurzenprogramma. Fransiska ontving zelf
een beurs van Hapin tijdens haar studie Tourism Business Management aan de universiteit van Denpasar. Na haar
afstuderen ging ze als vrijwilliger voor drie maanden aan de slag bij Pt. Hapin .
2014
Na deze grootschalige organisatorische en administratieve wijzigingen kon in 2014 de focus verlegd worden naar de
projecten, fondsenwerving en structureren van de (financiële) administratie. In 2014 vervulde Pt. Hapin haar rol als
toezichthouder en evaluator van projecten in de ogen van Hapin steeds beter. Pt. Hapin heeft besloten om de thema’s
land- en adatrechten en civil society te laten vervallen; deze thema’s blijken moeilijk uitvoerbaar, omdat ze nogal
gevoelige onderwerpen aan het licht brengen waardoor het duurzame effect minimaal was.
Deze besluiten van Pt.Hapin zijn eveneens van invloed op het beleid van Hapin. Pt.Hapin is een project van Hapin maar
zij zijn tevens ons uitvoerend orgaan in Papua. Het besluit van Pt.Hapin om twee thema’s te laten vervallen, dwingt ons
om dit door te voeren in ons beleid. Wij staan achter de keuze van Pt.Hapin omdat zij dichterbij de samenleving staan
en sneller kunnen inspelen op de behoeften van de Papua’s.
Pt. Hapin(en daarmee Hapin) concentreert zich nu vooral op onderwijs, kennisoverdracht en ondernemerschap.
Dit resulteerde op het einde van 2014 in een samenwerking met het Wereld Natuur Fonds in Indonesië die in 2015
verder zal worden uitgewerkt. Meer hierover in een volgende paragraaf(zie pagina 17).
3.2 Een blik vooruit: Pt. Hapin in 2015
In 2013 was tijdens een scan van de organisatie naar voren gekomen dat Pt. Hapin zich moest concentreren op project
management en het schrijven van projectvoorstellen. Doordat Pt. Hapin dichter op de projecten zit en betere relaties
kan onderhouden met de mensen van de projecten zelf, kregen sommige projecten een goed vervolg.
De continuïteit en duurzaamheid van projecten is steeds beter te waarborgen. Door deze intensieve contacten krijgen
beide organisaties(hier en daar) beter zicht op wat er nodig is en hoe projecten verlopen zelfs na beëindiging van
financiële steun. Vanuit dit perspectief heeft Pt. Hapin daadwerkelijk haar procedure rondom projectmanagement in
2014 verbeterd.
Het schrijven van projectvoorstellen en de daarbij behorende administratie blijft een aandachtspunt Dat moet de focus
worden in 2015. De boekhoudkundige kant van de administratie verloopt naar behoren. Echter de administratie rondom
projecten en studiebeurzen laat nog wat te wensen over. Het lijkt alsof Pt. Hapin deze twee elementen als twee
gescheiden zaken ziet en als zodanig behandelt. Dat beperkt de actieve communicatie over behaalde resultaten en
evidente successen. Het is de taak van Hapin om helpen te achterhalen waar het euvel zit zodat Pt. Hapin vervolgens
deze kennis goed kan gebruiken voor het schrijven van projectvoorstellen. Het werkproces van Pt. Hapin zal daardoor
overzichtelijker worden en meer structuur krijgen. Hapin kan haar ondersteuning van Pt. Hapin afbouwen en zich
richten op andere onderwerpen.
13
4. HET PROGRAMMA
4.1 Algemeen: de criteria en selectie
Pt. Hapin beoordeelt, monitort en evalueert de projecten van Hapin in Papua. Het projectenbeleid, de criteria en
kwaliteitseisen van een project, zijn integraal overgenomen van het vastgestelde beleid van Hapin in Nederland.
Om voor financiering in aanmerking te komen moet een project(voorstel) aan een aantal voorwaarden voldoen:
1. Levensvatbaarheid: de te behalen resultaten moeten gericht zijn op (economische) onafhankelijkheid;
2. Transparantie: formulering van duidelijk te behalen resultaten;
3. Gender gelijkheid;
4. Track record;
5. Lokaal initiatief.
Deze criteria leveren punten op: hoe hoger de score, hoe groter de kans op goedkeuring. Als er bijvoorbeeld
onvoldoende aandacht is voor de verhoudingen man-vrouw, wordt dit een punt voor verbetering in het voorstel of geldt
het als minpunt.
Een uitgebreide assessment procedure volgt, waarbij Pt. Hapin regelmatig andere deskundigen inschakelt. Er worden
vaak meerdere bezoeken gebracht aan de groep belanghebbenden die het projectvoorstel hebben ingediend.
Na goedkeuring van het voorstel wordt een contract ondertekend met vermelding van de rechten en plichten van alle
betrokkenen. Gedurende de uitvoer van het project is er contact via e-mail, telefoon of bezoeken ter plaatse. Het gevoel
van ‘partnership’ staat hierbij centraal: beide partners, hier en daar, streven naar het behalen van de resultaten en
realiseren van de doelstellingen.
4.2 Ondernemen
Een eigen inkomen stelt mensen in staat controle te krijgen over hun leven. Ze kunnen beter zorgen voor hun gezin en
hun eigen toekomst opbouwen. Het helpt om mensen te laten samenwerken en hun gemeenschap tot bloei te brengen.
Startende ondernemers hebben kapitaal nodig om een eigen bedrijf op te zetten. Ze hebben steun nodig om te groeien,
maar vinden geen investeerders die het risico durven nemen. Hapin en Pt. Hapin investeren in ondernemers met kennis,
advies, een netwerk en financiële middelen.
Het ontwikkelen van inheems ondernemerschap, met de daarbij behorende kennis van de markt staat centraal.
Voorwaarde is dat economische activiteiten de reeds aanwezige kennis en capaciteit van de mensen benutten.
Pt. Hapin monitort en evalueert projecten om te voorkomen dat mensen geconfronteerd worden met technieken en
methodes die relatief nieuw voor hen zijn. Het is van groot belang voort te bouwen op bestaande economische
structuren van de gemeenschap zelf.
14
Enquête marktvrouwen
In het kader van het uitbouwen en beter ondersteunen
van lokaal ondernemerschap besloot Pt. Hapin in 2014
een enquête uit te voeren onder marktvrouwen in
Papua. Hapin steunt al enige tijd het Mama Mama Papua
(M2P) project. M2P is een coöperatie van marktvrouwen
die opkomen voor hun rechten in een samenleving die
drastisch verandert en waar de economische
concurrentie hoog is.
Vrouwen uit verschillende regio’s willen hun producten (variërend van betelnoten tot groenten, fruit, vis, brood en
handgemaakte tassen) verkopen in de hoofdstad Jayapura in de hoop hun omzet te vergroten en de toekomst van hun
kinderen en kleinkinderen veilig te stellen. Door de komst en vestiging van Indonesiërs vanuit andere eilanden is de
concurrentie moordend geworden, vooral omdat niet-Papua's dezelfde handelswaar op een betere plaats op de markt
mogen verkopen.
Uit onvrede met hun achterstelling hebben ruim 400 vrouwen zich verenigd in een coöperatie om zo hun positie te
versterken. Ze gebruiken hiervoor de slogan Awin Meke. ‘Awin’ betekent moeder in de Biakse taal (een van de dialecten
die in Papua gesproken wordt) en ‘Meke’ betekent toebehoren in het dialect uit Wamena. Hiermee geven de vrouwen
aan dat de belangen van de marktvrouwen de etnische grenzen overschrijden en dat zij opkomen voor hetgeen hen als
marktvrouwen toebehoort. Dat is het recht op eigen levensonderhoud en een eerlijke kans om dit te bewerkstelligen.
De coöperatie zorgt ook voor het beheer van de markt. De kleine bijdrage van een ieder die op de markt haar producten
komt verkopen, wordt gebruikt om het terrein schoon te houden en om nachtwakers te betalen. Daarnaast verzorgt de
coöperatie goedkoop transport naar de markt vanuit de verafgelegen buitenwijken, waar de marktvrouwen wonen en
hun tuinen hebben.
Pt. Hapin wilde graag meer zicht hebben in het aantal lokale Papua ondernemers in de Jayapura regio. Ook wilde men
meer te weten komen welke en hoeveel kennis ondernemers beschikken over ondernemerschap en hoe zij dit in de
praktijk uitwerken. Het doel was om 1.000 mensen te onderwerpen aan een mondelinge enquête. 20 enquêteurs
bezochten 14 verschillende markten in de regio Jayapura. Daarnaast probeerden ze via officiële instanties zoals een
handelsregister additionele informatie te vinden.
De enquête vond plaats in de periode na de regionale en nationale verkiezingen. Daardoor waren veel ondernemers
huiverig om informatie te delen; sommigen weigerden om deel te nemen door verwarring in verband met
overheidsbemoeienis. Uiteindelijk hebben de veldwerkers 745 mensen kunnen interviewen.
Uiteindelijk konden Pt. Hapin de conclusie trekken dat de lokale Papua ondernemers hun handelskennis vergaren door
hen interactie met niet- Papua ondernemers. Opmerkelijk was ook, dat Pt. Hapin er achter kwam dat er 19
‘empowerment’ projecten zijn die door de Indonesische overheid worden uitgevoerd. Helaas is het effect van deze
programma’s minimaal door de versnippering in de uitvoering. Vrouwelijk ondernemers hanteren een eenvoudige
handelsstrategie op de markt. Deze conclusies zijn belangrijk voor vervolgprojecten.
15
Honing uit Papua
Hapin steunt Dani Wah, een groep imkers uit Hitigima, in
de buurt van Wamena. In november hebben zij hun
eerste honing geoogst. Gerson Wetapo, de
initiatiefnemer van deze groep imkers kwam naar het
kantoor van Hapin in Jayapura en schonk de
medewerkers spontaan twee flessen Dani Wah’s honing.
Onze collega’s in Papua zeggen dat de honing ruikt en
smaakt naar wilde bloemen. Uit onderzoek van dr.
Dennis Anderson, bijenteeltexpert, blijkt dat de honing
uit Wamena van hoogwaardige kwaliteit is omdat deze
nog puur en vrij van chemicaliën is.
Met steun van Hapin heeft de groep nieuwe bijenkorven en slingeraars (een apparaat om de honing los te maken van
de honingraten) gekocht. De oude korven waren niet bestand tegen ongedierte.
Dani Wah heeft inmiddels ook al een afnemer gevonden. Yayasan Oikonomos (YOP) koopt de honing waardoor de
imkers verzekerd zijn van een inkomen. De imkers zullen een deel van het inkomen reserveren om de productie te
verhogen en het onderhoud van de bijen en korven te verbeteren.
De steun van Pt. Hapin reikt dus verder dan alleen maar een financiële bijdrage aan het project. Zij probeert waar
mogelijk organisaties en mensen met elkaar te verbinden. Ook verdiepen zij zich meer in het project en zien vaak bij
evaluatie van het project dat het project meer steun nodig heeft dan alleen de aanschaf van een object of machine.
Door de kennis die Pt. Hapin heeft vergaard in de 4 jaar dat ze bestaan, probeert zij ook de mensen van het project
mentaal te steunen en waar mogelijk trainingen te geven om zo het duurzame effect van het project te vergroten.
Naast ondernemerschap is kennisoverdracht een belangrijk thema in het beleid van Hapin. Dit kan variëren tot
trainingen, werkend leren, alternatief onderwijs of de steun aan HBO en universiteitsstudenten.
4.3 Kennisoverdracht
‘Give a man a fish and he’ll eat for a day, teach him how to fish and he’ll eat forever’
In veel van onze projecten is kennisoverdracht een belangrijk thema. Niet alleen is de kwaliteit van de kennis een basis
voor succes, maar om als bedrijf te kunnen groeien is effectief omgaan met deze kennis van essentieel belang. De
volgende projecten richtte zich voornamelijk op het trainen van boeren in het veld. Hoe kunnen zij het best omgaan met
hun werkzaamheden en hoe kunnen zij het zo vermarkten dat zij een eerlijke prijs krijgen voor hun product. Pt. Hapin
speelt hierin een belangrijke rol. Werknemer Cynthia Warwe is een gecertificeerde ILO (International Labour
Organization) trainer en Dominggas Nari heeft jarenlange ervaring als projectbegeleider en heeft zich gespecialiseerd in
de empowerment van vrouwen in het economische proces van het huishouden.
16
Coklat Belanda – Papua Kerafat
Donateur van Hapin, Iko Zijlstra, wees ons in 2014 op een Cacao project in Aimbe. Deze coöperatie, geleid door Derek
Wanyambe, heeft al jaren te kampen met een slechte oogst. De planten hadden een overlevingsduur van maximaal vijf
jaar, de opbrengst en de kwaliteit van de boon was laag en de plant was niet resistent tegen ziekten.
De coöperatie heeft nu met steun van de lokale overheid 3000 nieuwe plantjes aangeschaft en deze ondergebracht in
een ‘nursery’. Het nieuwe plantje is van een ander ras en wordt ook wel ‘Coklat Belanda’ of ‘Papua Kerafat’ genoemd.
Dit plantje is in het begin van de jaren zestig door de Nederlanders geïntroduceerd in Papua. Deze plant is van een zeer
sterk ras, levert een hoge kwaliteit boon en heeft een langere levensduur.
Hapin steunt dit project door zich te richten op training
van de producenten in het onderhoud van de cacao
plantages. Het doel van het project is om in het
levensonderhoud van 600 kleinschalige cacao producten
te voorzien. Hapin wil investeren in kennis. De
coöperatie heeft aangegeven dat zij graag de tuinen op
traditionele wijze willen onderhouden zonder chemische
bestrijdingsmiddelen. De trainingen, georganiseerd door
Pt.Hapin , richten zich daarnaast op kennis opbouwen
over ziektebestrijding en management van de
plantages.
Marc Argeloo geeft inspirerende lezing over Coklat Belanda
Ondermeer dankzij Marc Argeloo, natuurbeschermer en schrijver van een mooi boek over Papua, is het plantje
geherintroduceerd bij ons eigen cacaoproject. Cacaocoöperatie PATO heeft met hulp van Hapin trainingen aan boeren
gegeven over het onderhoud, stekken en drogen van de plant.
In november 2014 bezocht Philipp Kauffmann, directeur van het bedrijf Original Beans, op advies van Marc Argeloo het
Hapinproject. Kauffmann produceert in samenwerking met het Wereld Natuur Fonds(WNF) al een chocolade reep,
gemaakt van cacaobonen uit Papua. Vanwege het succes van deze repen is hij op zoek naar meer bonen en daarmee
lag de weg open naar de coklat belanda.
Hapin en Pt. Hapin zijn dan ook erg blij dat zijn bezoek in een samenwerking met het WNF
heeft geresulteerd. Kennis over het onderhouden en stekken van het plantje wordt gedeeld en
het WNF zal onze bonen afnemen. Het duurt nog even voordat onze bonen van goede
kwaliteit zullen zijn.
Over 3 jaar hopen wij echter dat onze bonen te proeven zijn in de chocoladereep van Original
Beans!
17
Kunstmest uit Papua
In het dorp Soroan in Maybrat ondersteunt Hapin een training die zich
richt op de winning, de verwerking en het vermarkten van
fosfaatmeststoffen. Deze wordt gegeven door deskundigen van de
Faculteit Landbouw van de universiteit in Manokwari (UNIPA). Het doel
van deze training is de lokale boeren uitleg te geven hoe ze met het
gebruik van natuurlijke hulpbronnen in hun omgeving de bodemkwaliteit
van hun landbouwgrond kunnen verbeteren. Onderzoek heeft aangetoond
dat de grond rondom Soroan rijk is aan fosfaat.
De eerste training telt dertig deelnemers uit acht verschillende dorpen.
Tijdens deze training leren ze hoe ze fosfaat kunnen winnen en hoe ze er
compost van kunnen maken. Het eindproduct wordt verpakt in plastic
zakken en wordt voorzien van een etiket met daarop ‘Pupuk Papua
Nutrient’ ofwel voedzame meststof uit Papua.
Zodra de boeren de meststof zelfstandig kunnen reproduceren zal het eindproduct nog ter analyse worden gestuurd
naar de universiteit om zo de kwaliteit van het product te waarborgen. Mocht deze pilot goed verlopen dan zal deze
training worden uitgebreid naar andere regio’s die rijk zijn aan fosfaat. Volgens onderzoekers bezit de regio Maybrat
100 miljoen ton aan fosfaatreserves. In Indonesië zelf is slechts 20 miljoen ton beschikbaar.
Het project kost ongeveer € 2.500 maar levert veel op. Dertig mensen worden opgeleid zodat zij vervolgens deze kennis
kunnen overdragen aan hun vrienden, familie en dorpsgenoten. Na deze training zullen zij in staat zijn om inkomsten te
genereren door de verkoop van kunstmest.
Spelend Leren
Steeds meer internationale bedrijven
investeren in Papua. Kennis van de Engelse
taal is al heel belangrijk, maar wordt in de
toekomst alleen nog maar belangrijker. De
taalcursussen die in de hoofdstad Jayapura
worden aangeboden, zijn gericht op jonge
volwassenen. Het kinderbrein pikt vreemde
talen echter veel gemakkelijker op.
Hapin steunt daarom een onderwijsproject dat gericht is op lessen Engels voor kinderen tussen de 8 en 11 jaar.
Initiatiefnemer is Yenni Salosa. Zij heeft in Wageningen gestudeerd en heeft vrijwilligerswerk gedaan voor Hapin in
Nederland.
Het taalcentrum van de Cendrawasih Universiteit stelt haar faciliteiten beschikbaar. Er is plaats voor twintig meisjes en
tien jongens. De groep is opgedeeld in tweeën zodat er veel aandacht is voor de individuele leerling. Omdat het om een
jonge doelgroep gaat, wordt de taal spelenderwijs onderwezen. De kinderen maken via bordspelletjes, muziek en sport
18
kennis met het Engels. Op deze manier komen kinderen erachter dat leren heel leuk kan zijn, en hebben ze binnen een
mum van tijd de basics van een wereldtaal onder de knie. Hopelijk zal dat in de toekomst deuren openen.
4.4 Studiebeursprogramma
Onderwijs is de meest effectieve en duurzame vorm van ontwikkelingshulp. Onderwijs is het belangrijkste middel voor
het verspreiden en ontwikkelen van kennis. Kennis is op haar beurt een vereiste om voorzieningen, zoals
zorginstellingen, op te zetten en uit te breiden. Verder helpt kennis om een economie op te bouwen, omdat het mensen
in staat stelt eigen bedrijven op te richten en te runnen.
Hapin en Pt. Hapin wil de toegang tot het onderwijs verbeteren met behulp van het studiebeurzenprogramma. Daarmee
krijgen Papua studenten de mogelijkheid hun talenten te ontwikkelen, hun kansen te benutten en perspectief om
hogerop te komen. Met hun talenten kunnen ze hun gemeenschappen dienen.
Hapin rekent de uitbreiding van capaciteiten en competenties van deze jonge generatie tot één van haar belangrijkste
aandachtsgebieden. Het studiebeurzenprogramma moet de kadervorming stimuleren door het verstrekken van
studiebeurzen voor hoger onderwijsopleidingen aan veelbelovende studenten, die daarvoor niet of in onvoldoende mate
de middelen kunnen verkrijgen. Daarbij gaat het in de meeste gevallen om opleidingen op de terreinen economie,
organisatie en professionele beroepsgroepen (geneeskunde, ict, recht, techniek etc). We streven in ons beleid naar
gendergelijkheid maar in de praktijk ontvangen mannen vaker een beurs dan vrouwen.
In het verleden steunde Hapin 100 studenten per jaar. Dit werd terug gebracht naar maximaal 40 studenten per jaar
om de kwaliteit van het programma te waarborgen. Pt.Hapin kreeg de rol van studentbegeleiding toebedeeld. Studenten
die eenmaal in ons systeem zijn opgenomen, krijgen de kans om hun opleiding met hulp van een Hapin-beurs
ononderbroken te kunnen afronden. Meestal komen de studenten na hun eerste jaar in ons programma en moeten zij
minstens nog 3 jaar door studeren om een diploma in handen te hebben. In onze begroting kijken wij dus 3 jaar
vooruit. Hierbij moeten we rekening houden dat studenten in hun laatste jaar een dubbele beurs krijgen aangezien de
kosten in het laatste jaar verdrievoudigen. Een Hapin beurs is niet een kostendekkende beurs. We verwachten dat te
allen tijde de student of familie zelf bijdraagt aan zijn/haar opleiding.
Van studenten met Hapin-beurzen wordt later een bijdrage verwacht in de begeleiding van kersverse instromers.
GrantGesture
Hapin besloot in 2013 om een oud initiatief, GrantGesture, tot leven te wekken om toch een aantal studenten tegemoet
te komen. GrantGesture is een online fondsenwervingsplatform voor ons studiebeursprogramma, waarbinnen het
mogelijk is om een individuele student te sponsoren en te volgen. Hapin wil met de oprichting van een virtuele
marktplaats vraag en aanbod van studiebeurzen samenbrengen. Ze wil vernieuwend zijn en door de oprichting van een
virtuele marktplaats voor studiebeurzen haar studiebeursprogramma transparanter, toekomstbestendiger en
doelmatiger maken. De oplossing is het gebruik van internet en sociale media. GrantGesture, www.grantgesture.org, is
een kanaal waar de donateur in Nederland en daarbuiten, voor studenten in Papua een studiebeurs kunnen financieren.
Op de website www.grantgesture.org kunnen donateurs met deze studenten kennismaken en zien hoeveel geld er al in
hen is geinvesteerd en direct een donatie overmaken naar een student naar keuze via IDEAL. Begin 2014, eerder dan
verwacht, hebben alle studenten Derek, Saveria, Gail, Yulius, Tien, Yohanis, Kana, Demianus, Marthen, Mesak, Yunita,
Cindy, Sipora, Yuliana, Mena, Ester, Agus, Margaritha en Yulianus een beurs ontvangen via GrantGesture.
19
Een neveneffect van GrantGesture is de betrokkenheid van onze donateurs. Zo heeft een donateur een student van
GrantGesture ‘geadopteerd’. Saveria, student rechten, zal tot het einde van haar studie gesteund worden door
particuliere donateurs. Ook zien we via persoonlijke donaties op de bankafschriften dat mensen specifiek hun donatie
wijden aan het studiebeursprogramma.
GrantGesture is een onderdeel van het studiebeursprogramma van Hapin. In 2014 heeft Hapin naast de 19
GrantGesture studenten 35 studenten extra gesteund, waarvan een kleine meerderheid (60%) mannelijke studenten.
We hebben er voor gekozen om niet alle studenten op de website GrantGesture te plaatsen omdat het maken van een
profielschets per student een tijdrovende bezigheid is en we het succesvolle resultaat van GrantGesture toen niet
konden overzien. Tevens waren we bang dat het aantal studenten misschien te omvangrijk en daardoor onoverzichtelijk
was om mee te beginnen. Al met al kan GrantGesture als een groot succes worden beschouwd in 2014 en zal zeker in
2015 worden voortgezet en eventueel worden uitgebouwd.
20
5. ORGANISATIE
5.1 De mensen achter Hapin
Vanuit Nederland werken we nauw samen met onze partnerorganisatie Pt. Hapin in (West)Papua. Met gezamenlijke
inzet en passie realiseren we onze projecten. Op ons kantoor in Utrecht werkten aan het eind van 2014 2 betaalde
krachten, goed voor 0,89 FTE. Daarnaast is er wekelijks 1 vrijwilliger actief op kantoor.
In een kleine organisatie als Hapin zijn de taken evenredig en naar deskundigheid verdeeld. De organisatie wordt sinds
2011 formeel aangestuurd door directeur Sophie Wijsenbeek-Schreurs. Haar werkzaamheden liggen vooral op het
gebied van communicatie(website), ondersteunen van onze partnerorganisatie op gebied van projecten en
studiebeurzen. Reinier de Lang houdt zich vooral bezig met de financiën van Hapin en de financiële ondersteuning van
onze partnerorganisatie Pt. Hapin . In de praktijk werken beide medewerkers als een managementteam. Beiden werken
parttime, resp. 3 en 1 dag per week.
5.2 Bestuur
5.2.1 Besturen en Toezicht houden
Conform de aanbevelingen van de Commissie Wijffels (Code Goed Bestuur 2005) zijn toezicht en bestuur gescheiden.
Het bestuur houdt toezicht en de directeur bestuurt. In de praktijk van Hapin stellen beide medewerkers in nauw
overleg met het bestuur beleidsplannen en begroting op. Het inhoudelijk en financieel beleid wordt door beide
medewerkers uitgevoerd.
Het bestuur houdt integraal toezicht op de algemene gang van zaken in de Stichting, op de voortgang van het jaarplan
en de begroting. Naast haar controlerende functie streeft het bestuur ernaar om klankbord en adviseur voor het team te
zijn.
Het bestuur bestond in 2014 uit zeven leden. Volgens de statuten dienen er minimaal vijf bestuursleden te zijn.
Het bestuur kiest en benoemt de eigen leden uitgaande van tevoren opgestelde profielen. Bestuursleden worden voor 4
jaar benoemd en kunnen steeds weer herbenoemd worden voor 4 jaar.
Helaas heeft onze secretaris Maaike te Rietmole vanwege persoonlijke omstandigheden eerder afscheid genomen van
het bestuur dan volgens schema. Per eind 2014 is zij uit het bestuur getreden.
Mede vanwege het geplande aftreden van onze voorzitter, Wytske Inggamer, en algemeen bestuurslid, At Ipenburg, is
het bestuur naarstig op zoek naar nieuwe bestuursleden.
Er wordt gestreefd naar een juiste mix van expertise op de werkgebieden van de organisatie en naar een gebalanceerde
verdeling van mannen en vrouwen. Op onze website staat een korte motivatie van onze bestuursleden.
Hierna volgt een overzicht van de bestuursleden, hun bestuursfunctie en maatschappelijke functie.
21
Overzicht bestuur HAPIN in 2014
Naam Bestuursfunctie Bestuurslid
aftredend
Maatschappelijke functie
W.W.F.(Wytske) Inggamer Voorzitter
2015 Adviseur Interne Communicatie en
Vertrouwenspersoon TU Delft; Vrijwilliger
Terminale Zorg Rotterdam (VTZ); Vrijwilliger
Hospice De Vier Vogels, Rotterdam
R.E.(Rob) van de Lustgraaf Penningmeester 2016 Vennoot adviesbureau AEF
Penningmeester Stichting A Propos
M.M. (Maaike) te Rietmole
Teruggetreden per 31-12-
2014
Secretaris
2014 Beleidsadviseur AWBZ /Wmo en Jeugdzorg bij
Bureau voor Noordelijke Gemeenten
A.N.(At) Ipenburg Lid
2015 Predikant; voorzitter Stichting Library
Development Indonesia; webmaster Platform
for Open Web Development and Innovation
(POWDI); lid werkgroep Papoea Solidariteit
G.(Geart) Benedictus Lid 2016 Veterinair consultant,
voorzitter diverse organisaties, adviseur
provinciale staten
S.D.(David) Itaar Lid 2016 Manager Zorg en Welzijn
C. Cius Sawor Lid 2016 Veiligheidscoördinator / buitenwacht CVB
(Combinatie Versterken Bruggen)
Bestuurslid stichting Rajori
Het bestuur is in 2014 drie keer in vergadering bijeen geweest. Daarnaast is er veelvuldig telefonisch en email contact
geweest tussen en met bestuursleden. Op elke reguliere vergadering staan de realisatie van de begroting en de
financiële prognose op de agenda. Daarnaast wordt regelmatig de relatie met en de voortgang van onze
partnerorganisatie Pt. Hapin besproken. In 2014 is er een beleidsplan vastgesteld voor de periode 2014 - 2016
Sinds 2012 wordt de effectiviteit van het bestuur jaarlijks geëvalueerd en waar nodig verbeterpunten vastgesteld.
Een van de uitkomsten van de in 2014 gehouden evaluatie is dat het bestuur sterk is in het analyseren en evalueren,
maar minder goed is in de consequente en voortvarende uitvoering van genomen besluiten. Twee aandachtspunten
springen er in de evaluatie uit: fondsenwerving en samenstelling van het bestuur. Met name deze punten zullen in 2015
extra aandacht krijgen.
De managementletter en de jaarverslaggeving worden besproken met de externe accountant door de penningmeester
en de financieel manager. Leden van het bestuur ontvangen uitsluitend een vergoeding voor onkosten die het uitvoeren
van de functie met zich meebrengt. In de praktijk wordt er door bestuursleden zelden gedeclareerd.
22
5.2.2 Optimale aanwending van middelen
Het bestuur accordeert de lange termijn financiële en strategische plannen. Daarbij worden risicoanalyses gemaakt die
regelmatig tegen het licht worden gehouden. Per kwartaal worden overzichten voorgelegd aan het bestuur, waarin de
gerealiseerde en gebudgetteerde inkomsten en uitgaven worden vergeleken. Het budget wordt zo nodig bijgesteld.
De interne processen worden regelmatig getoetst door externe partijen. Een externe accountant verzorgt jaarlijks een
‘managementletter’. Het Centraal Bureau Fondsenwerving(CBF) houdt in het kader van haar certificaat een regelmatige
evaluatie. Daarnaast zorgt het geregistreerd staan als ANBI(Algemeen Nut Beogende Instelling)-voor verplichtingen
richting de Belastingdienst.
5.2.3 Optimale relaties met belanghebbenden
Wij streven naar een actieve dialoog met onze belanghebbenden, zowel in Nederland als in (West)Papua.
− De samenwerking met onze partner in (West)Papua vindt plaats op basis van wederzijds rekenschap,
solidariteit en transparantie. In de praktijk vindt interactie plaats door bezoeken vanuit Nederland en het
plannen en uitvoeren van gezamenlijke initiatieven. Veel contact vindt plaats via telefoon en per email.
− In 2014 is er extra energie gestoken in de relatie met onze particuliere donateurs. Hierbij is vooral gebruik
maakt van nieuwe sociale media als Twitter en Facebook. Ook is er een digitale versie van onze nieuwsbrief
gerealiseerd. Het was de bedoeling door inzet van extra vrijwilligers om onze donateurs ook telefonisch te
benaderen. Helaas is hier door omstandigheden in 2014 niet optimaal gebruik van gemaakt. In 2015 wordt dit
weer opgepakt.
− Er is (meer of minder) intensief contact met andere organisaties en personen, die zich met (West)Papua
bezighouden zoals de Werkgroep Solidariteitsdagen Papua, de werkgroep SMAGabungan, de Samenwerkende
Organisaties West Papua(SOWP), Papua TV.
Begroting 2015
In haar vergadering van 19 november 2014 heeft het bestuur de hierna volgende begroting goedgekeurd en
vastgesteld.
23
BEGROTING 2015
Inkomsten 2015
Eigen Fondsenwerving 150.000
Overige inkomsten 500
Totaal inkomsten 150.500
Uitgaven 2015
Voorlichting en bewustmaking 13.000
Structurele hulp 110.000
Totaal uitgaven aan doelstellingen 123.000
Kosten Eigen Fondsenwerving 20.000
Kosten Beheer en Administratie 7.500
Totaal uitgaven 150.500
Resultaat 0
Kengetallen 2015
% kosten eigen fondswerving 13,33%
% inkomsten bestemd voor doelstellingen 81,73%
% uitgaven besteed aan doelstellingen 81,73%
% kosten Beheer en Administratie van totale uitgaven 4,98%
25
6. FINANCIEEL VERSLAG 2014
6.1 Financiële toelichting
Onze jaarrekening 2014 is opgesteld in overeenstemming met Richtlijn 650 Fondsenwervende instellingen (aangepast
2011). We sluiten het boekjaar af met een positief resultaat van € 14.126. Dit is € 14.126 hoger dan begroot.
Een van de redenen is dat een aantal voorgenomen projecten in 2014 zijn afgeblazen. Daardoor is er minder uitgegeven
aan structurele hulp(89.113 in plaats van de begrote 106.500).
DE BATEN
Eigen fondsenwerving
Hapin realiseerde in 2014 € 146.078 aan baten uit eigen fondsenwerving. Beduidend minder dan in 2013 toen ons
€ 80.000 aan nalatenschappen toeviel. Als we de incidentele meevallers buiten beschouwing laten is er ten opzichte van
2013 iets meer dan € 2.000 minder inkomsten uit particuliere donaties. Een trend die we verwachten, maar minder
hard naar beneden gaat dan we vreesden.
De werving van nieuwe donateurs blijft moeilijk voor Hapin, omdat Papua en de situatie van de Papua’s voor veel
Nederlanders onbekend zijn.
Rente baten
Op het saldo van onze spaarrekeningen werd in totaal € 479 aan rente ontvangen
Overige baten
Het bedrag van € 2.769 is het saldo van onder andere verkoop Papuakunst.
DE LASTEN
Toerekeninggrondslagen
In de tabel ‘Toelichting lastenverdeling’ op pagina 37 is te zien hoe de kostencategorieën zijn verdeeld over de
doelstellingen, de kosten van fondsenwerving en beheer en administratie.
Een aantal opmerkingen verduidelijken de tabel:
• Subsidies en bijdragen zijn aan derden verstrekte subsidies;
• De eigen activiteiten van HAPIN betreffen activiteiten door HAPIN zelf geïnitieerd en uitgevoerd zoals
communicatie en voorlichting en fondsenwerving, maar ook op het terrein van projecten;
• Kosten Beheer en Administratie zijn volgens de VFI richtlijn Aanbeveling toepassing Richtlijn 650 voor kosten
Beheer en Administratie bepaald;
• De lastenverdeling wordt verdeeld op basis van een schatting van de besteedde uren aan de doelstellingen, de
fondsenwerving en de ondersteunende activiteiten.
Besteed aan doelstellingen
In 2014 hebben we € 111.081, oftewel 74.3% van het totaal aan baten besteed aan de doelstellingen(in 2013:
67.06%). In termen van lasten besteden we 82,16%(2013: 83,72%) aan de doelstellling.
Het absolute bedrag was hoger dan begroot.
26
Kosten werving baten
De kosten van de eigen fondsenwerving kwamen uit op € 16.695, waarmee we opnieuw ruim binnen de CBF norm van
25% zitten. De kosten zijn veel lager dan begroot, een absoluut minimumniveau.
Kosten Beheer en Administratie
Met 5,49% (vergelijk 2013:5,30 %) waren de kosten Beheer en Administratie van € 7.426 (2013: € 10.304) weer
behoorlijk lager dan HAPIN’s eigen norm van maximaal 6 % van totale kosten. De kosten zijn ongeveer even hoog als
begroot, maar wel lager dan in 2013. De verwachting is dat deze kosten de komende jaren redelijk stabiel blijven.
RESULTAAT
Het resultaat van € 14.126 komt in haar geheel ten goede aan de bestemmingsreserve, welke ter besteding kan worden
aangewend overeenkomstig Hapins doelstellingen. Onze continuïteitsreserve blijft op hetzelfde niveau, namelijk €
60.000.
Ons beleid ten aanzien van de reserves van de organisatie volgt de Richtlijn Reserves Goede Doelen van de Vereniging
van Fondswervende instellingen (VFI), waarvan wij overigens geen lid zijn. Het Centraal Bureau Fondsenwering (CBF),
heeft deze richtlijn overgenomen. Gegeven het feit dat wij in grote mate afhankelijk zijn van particuliere donoren is het
beleid erop gericht om een reserve van 50 % van de jaarlijkse operationele kosten aan te houden. Operationele kosten
zijn in dit verband gedefinieerd als salarissen, pensioenen en sociale lasten, huisvesting- en servicekosten en andere
algemene kosten. Deze bedroegen in 2014 € 74.257, waarmee we ruimschoots aan deze doelstelling voldoen.
OVERIGE INFORMATIE
In 2014 bedroeg de bezoldiging van onze directeur € 32.480, inclusief werkgeverslasten. In 2013 was dit € 33.080.
Er zijn geen leningen, voorschotten en garanties verstrekt aan bestuurders noch aan de directie. Al onze bestuurders
zijn onbetaalde vrijwilligers.
Toekomstige ontwikkelingen
De afgelopen jaren hebben we al drastisch bezuinigd op verschillende operationele kosten, zoals huisvesting en
personeelskosten. De effecten van de bezuinigingen zijn merkbaar en zichtbaar in het financieel verslag.
De personeelskosten zijn omlaag gegaan door het verminderen van het aantal betaalde uren en door het afzien van een
pensioenregeling.
Daarnaast proberen we waar mogelijk een juist evenwicht te realiseren tussen uitgaven in Nederland en uitgaven aan
projecten in Papua.
Belangrijk voor het operationeel “afbouwen” van Hapin blijft de opschaling van onze partnerorganisatie in Papua. Ook
voor hen zal 2015 een cruciaal jaar worden onder meer op het gebied van fondsenwerving en de verdere ontwikkeling
van de organisatie. Uiteraard blijven we ons de komende jaren volop inzetten voor de verbetering van de positie van de
Papua’s, waarmee Hapin zich al meer dan 40 jaar bezig houdt.
Voor het komend jaar zullen we extra inspanningen doen op het gebied van fondsenwerving en donateurbeheer.
27
6.2 Jaarrekening 2014
BALANS PER 31 DECEMBER 2014
(na resultaatbestemming)
31-12-2014 31-12-2013
ACTIVA € €
Vaste activa
materiele vaste activa(1) 4.087 5.080
4.087 5.080
Vlottende activa
vorderingen en overlopende activa(2) 21.863 86.891
21.863 86.891
Liquide middelen(3) 139.061 69.832
TOTAAL 165.011 161.803
31-12-2014 31-12-2013
PASSIVA € €
Reserves en fondsen
Reserves
Continuïteitsreserve(4) 60.000 60.000
Bestemmingsreserves(5) 67.278 53.153
127.278 113.153
Fondsen
SMAGabungan(6) 24.888 25.713
Voorzieningen(7) 0 4.668
Investeringsbijdrage(8) 901 2.253
Schulden op korte termijn(9) 11.943 16.016
TOTAAL 165.011 161.803
Voor een overzicht van het verloop van de reserves zie de toelichting op de balans op pagina 34.
28
STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2014
2014 2013
realisatie begroot verschil realisatie
BATEN
Baten uit eigen fondsenwerving(10) 146.078 150.000 3.922- 240.495
Overige baten(11) 3.249 6.000 2.751- 2.122
Som der baten 149.327 156.000 6.673- 242.617
realisatie begroot verschil realisatie
Lasten
Besteed aan doelstellingen
Kleinschalige projecten in (West)Papua(12) 60.773 81.000 20.227- 101.200
Studiebeurzen(13) 28.340 25.500 2.840 27.856
Subtotaal structurele hulp 89.113 106.500 17.387- 129.056
Voorlichting en bewustmaking(14) 21.968 20.875 1.093 33.655
111.081 127.375 16.294- 162.711
Werving baten
Kosten Eigen Fondsenwerving(15) 16.695 20.875 4.180- 21.327
Beheer en administratie
Kosten beheer en administratie(16) 7.426 7.750 324- 10.304
Totaal bestedingen 135.201 156.000 20.799- 194.342
Resultaat 14.126 0 14.126 48.275
De bestemming van het (positieve) resultaat is volledig toegevoegd aan de bestemmingsreserve.
De continuïteitsreserve is onveranderd.
29
KASSTROOMOVERZICHT
2014 2013
Bedrijfsresultaat 14.126 48.275
Afschrijvingen 2.577 2.350
Mutatie investeringen -1.584 0
Mutatie Investeringsbijdrage -1.352 -2.929
Mutaties in vorderingen 65.028 -80.942
Mutaties in schulden -4.073 2.490
Mutaties in Fondsen -825 0
Mutaties in voorzieningen -4.668 -4.332
55.103 -83.363
Eigen fondsenwerving 146.078 240.495
Overige Baten 3.249 2.122
Uitgaven aan structurele hulp -89.113 -129.056
Uitgaven aan voorlichting en bewustmaking -21.968 -33.655
Uitgaven aan fondsenwerving -16.695 -21.327
Uitgaven aan beheer en administratie -7.426 -10.304
14.126 48.275
Mutatie in Liquide Middelen 69.229 -35.088
Stand begin boekjaar 69.832 104.919
Stand einde boekjaar 139.061 69.831
30
WAARDERINGSGRONDSLAGEN
Het financieel verslag 2014 is opgesteld in overeenstemming met Richtlijn 650 Verslaggeving Fondsenwervende
Instellingen. Het saldo van de staat van baten en lasten komt tot uitdrukking in de toename of afname van de reserves.
In de staat van baten en lasten worden de in het verslagjaar gedane toewijzingen(subsidies en bijdragen) opgenomen.
Een kasstroomoverzicht is toegevoegd. Wat betreft de kosten kan worden opgemerkt dat structurele hulp wordt
toegerekend aan de statutaire doelstellingen, te weten:
1. hulp aan de oorspronkelijke bewoners van het Indonesische deel van Nieuw-Guinea(Papua/West-Papua);
2. voorlichting en bewustmaking.
Daarnaast worden de kosten toegerekend aan de werving van de baten (eigen fondsenwerving) en aan beheer en
administratie. De kosten van beheer en administratie zijn alle kosten die niet aan de doelstellingen of aan de werving
baten zijn toe te rekenen. De percentages voor toerekening van de kosten worden jaarlijks bijgesteld. Deze percentages
zijn gebaseerd op de urenbesteding van de medewerkers.
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva
De waardering van activa en passiva vindt plaats op basis van historische kosten. De activa en passiva worden
opgenomen tegen de nominale waarde, tenzij een andere waarderingsgrondslag is vermeld.
Materiële vaste activa
De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde, verminderd met de (cumulatieve) afschrijvingen. De
afschrijvingen worden gebaseerd op een percentage van de geschatte economische levensduur. Ze worden berekend op
basis van een vast percentage van de aanschafwaarde. Er wordt geen rekening gehouden met een restwaarde. De
afschrijvingen op apparatuur, software en inventaris bedragen 20% per jaar van de aanschaffingswaarde.
Vorderingen en overlopende activa
De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van de nodig geachte voorzieningen.
Liquide middelen
De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Indien niet anders is vermeld, staan deze ter vrije
beschikking.
Reserves
De bestemmingsreserve staat ter vrije beschikking voor uitgaven ten behoeve van de doelstellingen.
De continuïteitsreserve heeft tot doel de continuïteit van de organisatie te waarborgen in geval van (tijdelijk)
tegenvallende opbrengsten. Als norm hanteren we 50% van de vaste kosten.
Kortlopende schulden en overlopende passiva
De kortlopende schulden en overlopende passiva betreffen schulden met een looptijd van ten hoogste één jaar en
worden – voor zover niet anders vermeld – gewaardeerd tegen nominale waarde.
31
Grondslagen voor de staat van baten en lasten
Donaties en andere bijdragen
Donaties worden verantwoord in het jaar waarin zij worden ontvangen. Nalatenschappen worden verantwoord in het
boekjaar waarin de omvang ervan op betrouwbare wijze kan worden vastgesteld. Legaten worden verantwoord op het
moment van ontvangst.
Projectuitgaven
De toewijzingen aan projecten worden verantwoord in het jaar waarin het bestuur en/of de directie hiertoe heeft
besloten. De betreffende bedragen worden voor het volledige bedrag van de toezegging onder de kortlopende schulden
opgenomen. De daadwerkelijke uitkering heeft plaats ten laste van de schuldenrekening.
Overige baten en lasten
Overige baten en lasten worden in beginsel toegerekend aan het verslagjaar waarin de daarop betrekking hebbende
activiteiten zijn verricht respectievelijk de lasten zijn ontstaan.
Vreemde valuta
Vorderingen, schulden en verplichtingen in vreemde valuta (Indonesische Rupiah) worden omgerekend tegen de koers
per balansdatum. Transacties in deze vreemde valuta gedurende de verslagperiode worden in de jaarrekening verwerkt
tegen de koers per transactiedatum. Voor de omrekening van de wisselkoers tussen euro en Indonesische Rupiah
maken wij gebruik van de maandkoersen zoals die worden gepubliceerd op de website van de Europese Unie1.
Bestemming jaarlijks overschot/tekort
Conform de statuten van de stichting zal het saldo van de staat van baten en lasten worden toegevoegd/onttrokken aan
de overige reserves, na aftrek toevoeging/onttrekking fondsen en bestemmingsreserve.
Vergelijkende cijfers
De in de jaarrekening opgenomen cijfers van het voorafgaande boekjaar zijn ontleend aan het financieel verslag 2013.
1 http://ec.europa.eu/budget/contracts_grants/info_contracts/inforeuro/inforeuro_en.cfm
32
TOELICHTING OP DE BALANS : ACTIVA
(alle bedragen in euro)
1 Materiele vaste activa 2014 2013
Boekwaarde begin boekjaar 5.080 7.430
mutaties
investeringen 1.584 0
afschrijvingen 2.577 2.350
Boekwaarde einde boekjaar 4.087 5.080
In bijlage 1 hebben wij een specificatie opgenomen van de afschrijvingen.
2 Vorderingen en overlopende activa 31-12-2014 31-12-2013
Debiteuren 18 0
Nalatenschappen 20.000 81.614
Rente 656 1.082
Depotbedrag PostNL 500 500
Vooruitbetaalde kosten 690 577
Overige te ontvangen bedragen 0 2.815
Te vorderen donaties en giften 0 303
Boekwaarde einde boekjaar 21.863 86.891
3 Liquide middelen 31-12-2014 31-12-2013
Rabobank 4440.72.470 9.175 11.578
Rabobank 3870.19.901 2.294 408
Rabobank 3628.888.069 100.000 30.000
Rabobank 1515877531 - HUURGARANTIEREKENING 2.000 2.000
ING Bank 243000 725 386
ING Bank Rentemeerrekening 122 112
ING Bank inz. SMA Gabungan 438 500
ING Bank Spaarrekening SMA Gabungan 24.306 24.847
Boekwaarde einde boekjaar 139.061 69.831
Balanstotalen 165.011 161.802
De liquide middelen zijn vrij beschikbaar met uitzondering van de Rabo Huurgarantierekening en de ING rekeningen inzake SMAGabungan.
33
TOELICHTING OP DE BALANS : PASSIVA
(alle bedragen in euro)
Reserves en fondsen 31-12-2014 31-12-2013
Continuïteitsreserve 60.000 60.000
Bestemmingsreserves 67.278 53.152
Fonds SMAGabungan 24.888 25.713
2014 2013
Reserves
4 Continuïteitsreserve
Saldo per 1 januari 60.000 60.000
geen mutaties in het boekjaar 0 0
saldo per 31 december 60.000 60.000
5 Bestemmingsreserve 2014 2013
Saldo per 1 januari 53.152 30.590
Bij: overschot boekjaar 14.126 48.275
Af: dotatie aan Fonds SMAGabungan 0 -25.713
saldo per 31 december 67.278 53.152
6 Fondsen 2014 2013
Saldo per 1 januari 25.713 0
Storting in 2013 0 24.445
Rentebaten 177 837
Donaties 755 552
Bankkosten 119 121
Bijdragen weeshuis en IT Project SMA Papua 1.638 0
saldo per 31 december 24.888 25.713
7 Voorzieningen 2014 2013
Saldo per 1 januari 4.668 9.000
af: niet uitgekeerde wachtgelduitkering -947 3.410
af: wachtgelduitkeringen 2014 -3.721 -7.742
saldo per 31 december 0 4.668
8 Investeringsbijdrage 2014 2013
Saldo per 1 januari 2.253 5.182
Mutaties -1.352 -2.929
saldo per 31 december 901 2.253
34
TOE
TOELICHTING OP DE BALANS : PASSIVA
(alle bedragen in euro) LICHTING OP DE BALANS : PASSIVA TOELICHTI OP DE BALANS : PASSIVA
31-12-2014 31-12-2013
9 Schulden op korte termijn
Crediteuren 676 3.325
Loonheffing 1.932 1.955
Vakantiegeld 1.770 2.098
Accountantskosten 6.500 6.577
Overige 1.065 2.062
saldo per 31 december 11.943 16.016
Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen
Huur kantoorruimte
Met ingang van 1 januari 2013 huren we een kantoorruimte voor de periode van drie(3) jaar in het
Landelijk Dienstencentrum van de Protestantse kerken Nederland. Voor 2013 is de huur vastgesteld
op € 8.000. Vanaf 2014 wordt de huurprijs verhoogd volgens het Consumentenprijsindexcijfer(CPI)
alle huishoudens, zoals jaarlijks gepubliceerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek(CBS).
35
Toelichting op de Staat van Baten en Lasten
BATEN
10 Baten uit eigen fondsenwerving 2014 2013
Donaties en giften van particulieren 124.184 126.316
Nalatenschappen 21.895 83.630
Overige schenkingen 0 30.550
Subtotaal inkomen uit eigen fondsenwerving 146.078 240.495
11 Overige baten 2014 2013
Rentebaten 479 1.532
Overige baten 2.769 590
Subtotaal overige baten 3.249 2.122
Totaal inkomen 149.327 242.617
LASTEN
12 Kleinschalige projecten in (West)Papua 2014 2013
bijdragen 38.496 59.985
personeelskosten 14.422 26.903
huisvestingskosten 2.483 3.503
kantoor-en algemene kosten 5.005 11.041
afschrijving 367 232-
60.773 101.201
13 Studiebeurzen 2014 2013
bijdragen 9.776 7.248
personeelskosten 12.018 13.451
huisvestingskosten 2.069 1.752
kantoor-en algemene kosten 4.171 5.521
afschrijving 306 116-
28.340 27.856
14 Voorlichting 2014 2013
bijdragen 1.561 2.024
publiciteit en communicatie 5.556 11.023
personeelskosten 9.614 13.451
huisvestingskosten 1.655 1.752
kantoor-en algemene kosten 3.337 5.521
afschrijving 245 116-
21.968 33.655
36
Vervolg: Toelichting op de Staat van Baten en Lasten
LASTEN
15 Kosten Eigen Fondsenwerving 2014 2013
publiciteit en communicatie 5.556 11.023
personeelskosten 7.211 6.726
huisvestingskosten 1.241 876
kantoor-en algemene kosten 2.503 2.760
afschrijving 184 58-
16.695 21.327
16 Beheer en administratie 2014 2013
personeelskosten 4.807 6.726
huisvestingskosten 828 876
kantoor-en algemene kosten 1.668 2.760
afschrijving 122 58-
7.426 10.304
totaal lasten 135.201 194.342
resultaat 14.126 48.275
1
Toelichting Lastenverdeling
Lastenverdeling 2014
Bestemming Doelstelling
Werving baten
Beheer en Administratie
Realisatie Begroot Realisatie
Projecten Studiebeurzen Voorlichting
2014 2014 2013
Lasten A B C D E
Subsidies en Bijdragen 38.496 9.776 1.561 0 0 49.833 60.000 69.257
Publiciteit en communicatie 0 0 5.556 5.556 0 11.112 18.500 22.046
Personeelskosten Nederland 14.422 12.018 9.614 7.211 4.807 48.072 47.500 67.257
Huisvestingskosten 2.483 2.069 1.655 1.241 828 8.276 8.500 8.758
Kantoor-en algemene kosten 5.005 4.171 3.337 2.503 1.668 16.683 19.000 27.603
Afschrijving en rente 367 306 245 184 122 1.225 2.500 -580
Totaal 60.773 28.340 21.968 16.695 7.426 135.201 156.000 194.342
Percentage op basis aantal uren
voor de verdeling van de overige kosten 30% 25% 20% 15% 10%
38
Onderstaand overzicht sluit aan op de tabel 'Toelichting Lastenverdeling’
Overzicht lastenverdeling
Werkelijk 2014
Begroting 2014
Werkelijk 2013
€ € €
Salarissen en sociale lasten
Bruto salarissen 36.824 37.500 43.690
Sociale lasten 6.959 5.000 6.669
Pensioenpremie 0 0 4.674
43.783 42.500 55.033
Overige personeelskosten
Ziekengeldverzekering 2.390 2.000 3.249
Vrijwilligers 0 750 1.516
Woon--werkverkeer 854 1.000 2.183
Diverse(overige) personeelskosten 1.046 1.250 5.275
4.289 5.000 12.223
Huisvestingskosten
Huur incl. servicekosten 8.276 8.500 8.758
8.276 8.500 8.758
Kantoor-en algemene kosten
Automatisering 4.314 5.000 13.715
Algemene reis-en verblijfkosten 161 800 576
Accountantskosten 6.690 6.500 6.465
Verzekeringen 699 700 487
Bestuurskosten 642 1.000 909
Bureaukosten 4.177 5.000 5.451
16.683 19.000 27.603
Afschrijvingskosten
Afschrijvingen 2.577 3.852 2.350
Correctie Afschrijving vaste activa -1.352 -1.352 -2.929
1.225 2.500 -579
Subsidies en bijdragen 49.833 60.000 69.257
49.833 60.000 69.257
Eigen activiteiten 11.112 18.500 22.046
11.112 18.500 22.046
TOTALE KOSTEN 135.202 156.000 194.341
39
Overzicht beloningen staf Hapin:
Naam Sophie
Wijsenbeek -
Schreurs
Reinier de Lang
Functie Directeur Financieel manager
Dienstverband
Looptijd onbepaald onbepaald
Uren 24 8
Parttime % 0,67 0,22
Periode 1/1 - 31/12 1/1 - 31/12
Brutoloon
24.513
8.469
Vakantiegeld
1.866
1.057
Eindejaarsuitkering
927
320
Totaal jaarinkomen
27.306
9.846
SV lasten(werkgeversdeel)
5.175
2.332 Belastbare vergoedingen/bijtellingen
Bezoldiging 2014
32.480 12.178
Bezoldiging 2013
33.380
24.996
40
KENGETALLEN 2014 2013
Baten Eigen fondsenwerving 146.078 240.495
Totale baten 149.327 242.617
Lasten Besteed aan eigen fondsenwerving 16.695 21.327
Besteed aan kosten beheer en administratie 7.426 10.304
Besteed aan doelstellingen 111.081 162.711
Totale lasten 135.201 194.342
Percentages Kosten eigen fondsenwerving in % baten eigen fondsenwerving 11,43% 8,87%
Beheer en administratie in % totale lasten 5,49% 5,30%
Besteding aan doelstelling in % totale baten 74,39% 67,06%
Besteding aan doelstelling in % totale lasten 82,16% 83,72%
Verloop doelstelling Projecten (West)Papua 60.773 101.200
Studiebeurzen 28.340 27.856
Voorlichting en bewustmaking 21.968 33.655
111.081 162.711
41
BEGROTING EN RESULTAAT 2014
BEGROOT RESULTAAT VERSCHIL
BATEN
Baten eigen fondsenwerving 150.000 146.078 3.922
-
Overige baten 6.000 3.249 2.751
Totaal baten 156.000 149.327 6.673
Lasten
Voorlichting en bewustmaking 20.875 21.968 -1.093
Structurele hulp 106.500 89.113 17.387
Totaal lasten aan doelstelling 127.375 111.081 16.294
Kosten eigen fondsenwerving 20.875 16.695 4.180
Beheer en administratie 7.750 7.426 324
Totaal lasten 156.000 135.201 20.799
Resultaat - 14.126 -14.126
Totalen 156.000 149.327 6.673
kengetallen BEGROOT RESULTAAT
% kosten eigen fondsenwerving 13,92% 11,43%
% inkomsten - doelstellingen 81,65% 74,39%
% uitgaven - doelstellingen 81,65% 82,16%
% kosten beheer en administratie - totaal uitgaven 4,97% 5,49%
42
BIJLAGE: AFSCHRIJVINGSSTAAT 2014
STAAT VAN AANSCHAFWAARDEN EN AFSCHRIJVINGEN 2014
aanschaf afschr % aanschaf boekwaarde (des)invest afschrijving cum afschr boekwaarde
omschrijving jaar waarde 1-1-2014 2014 2014 t/m 31-12-2014 31-12-2014
APPARATUUR
Dell Terminal Server nov-11 20% 2.379 1.348 0 476 1.507 872
ACER Desktops nov-11 20% 2.142 1.214 0 428 1.357 785
ACER Laptop TM nov-11 20% 468 265 0 94 296 171
ACER Laptop E1-771 mrt-14 20% 949 0 949 142 142 806
HP PRINTER Pro 400 M401dn apr-14 20% 635 0 635 85 85 551
totaal 6.572 2.827 1.584 1.225 3.386 3.186
Software
Software via Microsoft in natura nov-11 20% 6.759 2.253 0 1.352 5.858 901
totaal 6.759 2.253 - 1.352 5.858 901
generaal totaal 13.332 5.080 1.584 2.577 9.245 4.087