2011 Genel Seçimlerinde CHP ve Türkiye'de İlk Yeni Medya Seçim Kampanyası

Serdar Paktin, Sosyal Göstergebilimci ve Stratejist Change.org Türkiye; Kadir Has Üniversitesi   2011 Genel Seçimlerinde CHP’nin Yeni Medya Yolculuğu Giriş 2008 Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD), ilk kez bir Afroamerikan bir vatandaş, dünyadaki seçim kampanyalarının geleceğini değiştiren bir zaferle ABD Başkanı olarak seçildi. Barack Obama’nın yeni medya seçim stratejisi ve bu strateji çerçevesinde Blue State Digital’in geliştirdiği araçlar ve platformlar siyasi iletişimin çehresinin nasıl değişebileceğinin ilk örneklerini verdi. 2011 Genel Seçimlerinde bu ivmenin takipçisi olarak Türkiye de siyasi tarihinde ilklerin yaşandığı bir süreç geçirdi. Bu süreçte gerçekleştirilen bazı iletişim yöntemleri, bugün siyasi partilerin yeni medya iletişimlerinde gündelik olarak kullandıkları yöntemlere dönüştü. Bazıları üzerinden iki yıl geçmesine rağmen hala konuşuluyor. Siyasi reklam yasağının kalkmasıyla partiler, televizyon reklamları, gazete ilanları vermenin yanı sıra yeni medya kampanyaları düzenlediler. 2011 seçimlerinde partilerin iletişim stratejileri, mecra tercihleri, marka konumlandırma yaklaşımları gibi pek çok konunun ayrı ayrı vaka analizi halinde incelenebileceği ilkler yaşandı.1 Sonuçta, marka değeri artık yerleşmiş olan Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), bütün iletişimini istikrar üzerinden yaparak beklendiği üzere açık bir farkla seçimleri kazandı. Fakat, bazı şeylerin değişmeye başladığını hepimiz gibi onlar da gördüler. Yeni CHP Stratejisi 2011 Genel Seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)2 seçmenlere yeni mesajlar vermek ve daha dinamik, daha insancıl, daha samimi bir yaklaşım sergilemek için “Yeni CHP” stratejisi sergiledi. CHP Genel Seçim stratejisini kampanya boyunca devam ettirdiği “Herkes için CHP” sloganıyla yeni CHP markasının konumlandırmasını etkin şekilde yapabilmek için tüm yenilikçi yaklaşımları da iletişimine taşıdı. Yayınlanan reklam filmleri ve yaptıkları diğer iletişim çalışmalarında, değiştiğini göstermeye çalıştı. Daha önceki dönemlerde, seçmenlerin zihninde belirli bir kesimin partisi olduğu yönünde yerleşmiş olan algıyı kırmayı hedefleyen CHP, “herkes için” bir parti olacağı vaadini bütün iletişimiyle destekledi. CHP, yenilikçi yaklaşımını en başarılı biçimde sosyal medya iletişiminde gösterdi. Sosyal medya kullanıcıları ile CHP arasında bir iletişim merkezi gibi hazırlanan ve CHP’nin parti merkezli internet sitelerinin yanında hazırladıkları genç ve dinamik iletişim platformları ile genç kesimin desteğini kazanmayı bildiler. Örneğin, Kemal Kılıçdaroğlu’nun seçim videosunda “Bu hükümet gençleri anlamıyor” diye başlayıp sonra gençlerin ağzından onların sorunlarının dile getirildiği video sosyal medya platformlarında olumlu geri dönüş aldı. Seçim Kampanyası Ana Stratejisi

Serdar Paktin, Sosyal Göstergebilimci ve Stratejist Change.org Türkiye; Kadir Has Üniversitesi  CHP’nin seçim kampanyasını bütünüyle GREY Worldwide Istanbul iletişim ajansı tarafından çalışıldı. CHP ve GREY ile beraber “80’li yıllarda SHP’nin Limon kampanyasını yapan Yorum Ajans’ın eski ortağı Mehmet Ural ise ajansa ve partiye strateji danışmanlığı” yaptı.3 Bu süreçte, kampanya için çok çalışan CHP, pek çok rapor ve araştırmaya imza attı ve 41 maddelik bir vaat listesi hazırladı.4 Bu 41 vaadin tamamını yaptırdıkları araştırma ve raporlara göre planlayarak ürettiler. Bunlar arasında en çok ses getireni ve toplumun tamamı tarafından benimseneni “Aile Sigortası” oldu.5 Aile Sigortası, daha sonraki dönemde AKP tarafından aynen uygulanmaya konulmuştur. CHP’nin ana merkezinin 13. katındaki seçim kampanyası merkezinden6 çıkan stratejinin, Sosyal Medya Kampanyasını da etkileyen, dikkat çekici üç ana yaklaşımı vardı:

1. Yapılan araştırmalara göre7 Türkiye’de seçmenler partilerden önce liderlere8 oy veriyorlar.9 Dolayısıyla, Kemal Kılıçdaroğlu’nun partinin lideri olarak konumlandırmasını güçlendirecek bir iletişim yaklaşımı benimsenecekti. Recep Tayyip Erdoğan’ın güçlü, karizmatik ve sağlam mizacıyla yarattığı lider imajının karşısında, daha insancıl, anlayışlı ve yumuşak kalpli bir lider imajı çizmesi için “Sakin Güç” sıfatıyla Kemal Kılıçdaroğlu’nun duruşu kampanyanın tamamında hakim bir iletişim figürüydü.

2. CHP Seçim Stratejisini belirleyen yaratıcı ekip, AKP’nin iletişim bütçesi daha büyük olmasından ötürü seçim kampanyasına başlayacağı tarihten itibaren bütün mecralara egemen olacağı içgörüsünü ortaya koydu. Dolayısıyla, CHP’nin seçim kampanyasını daha stratejik bir takvim üzerinden yürütmeye karar verdiler. Bu stratejiye göre, CHP daha sürdürülebilir bir iletişim kampanyası ile seçim iletişimine daha erken başlama kararı aldı.10 Böylece, dört ay önceden mecraların daha müsait olduğu dönemden iletişime başlayarak bilinirliğini ve algısal konumunu sağlamlaştırmayı hedefledi. Geleneksel mecralardaki iletişimi destekleyecek olan sosyal medya iletişimi bu stratejinin önemli bir kısmını oluşturdu.

3. AKP’nin seçim kampanyası iletişimi stratejisini istikrar ve yaptıkları projeler üzerinden gerçekleştireceği içgörüsüyle, CHP’nin seçim kampanyası daha insan ve hizmet odaklı biçimde planlanacaktı. Bu eksende yapmayı planladıkları insan odaklı projelerle Kemal Kılıçdaroğlu’nun “Sakin Güç” imajını içeren bir seçim kampanyası ile etkili bir iletişim sağlanacaktı.

Serdar Paktin, Sosyal Göstergebilimci ve Stratejist Change.org Türkiye; Kadir Has Üniversitesi  

CHP Sosyal Medya İletişim Kampanyası Stratejisi: Sosyal medya iletişiminin temel özelliğini diyalog kavramının oluşturduğu içgörüsüyle iletişim kampanyası planlandı. Sosyal medyada diyalog kavramının en önemli ve onu en etkili kılan yanı, kullanıcıların söz haklarını kullanabiliyor ve belli başlı süreçlere katılımcı olabilmelerini sağlamasıdır. Bu yüzden, en başarılı sosyal medya kampanyaları kullanıcıların kendilerini de bir parçası hissedebilecekleri, “kendi fikirlerini” yansıtabilecekleri kampanyalar olmaktadır. Bu diyalog ortamı içerisinde, karşısındakini dinleyen ve onları da sürece dahil eden, katılımcılığı öne çıkaran bir iletişim stratejisi ortaya koyuldu. Bu stratejinin de sosyal medyayı aktif kullanan seçmenlerin dikkatini ve ilgisini en iyi çekebilecek yaklaşım olacağı düşünüldü. Bu strateji üzerinden bütün sosyal medya iletişimi, partinin internet siteleri ve sosyal medya hesaplarına ek olarak, partinin biraz daha geri planda kaldığı Şeffaf Sayfa ve Bir Islık da Sen Çal Facebook uygulaması gibi iletişim platformları ile entegre olarak çalışması planlandı. Çünkü bu diyalog ortamı sadece partinin iletişim kanalları kullanılarak sağlanamazdı, zira internet kullanıcıları konuştukları çerçevenin bir parti ismi altında olmasından rahatsızlık duyuyorlardı. Bu insanlar kendilerini bir partinin savunucusu gibi hissetmeden fikirlerini ve düşüncelerini paylaşabilecekleri platformlara da ihtiyaç duydukları içgörüsüyle farklı iletişim platformları da tasarlandı. Böylece, daha demokratik, daha çok karşı tarafa söz veren bir mahiyette iletişim ortamı sağlanması hedeflenmişti. Bu hedef kapsamında, şeffaflık kavramını sahiplenerek AKP’nin güttüğü üstü kapalı politikaların ve vatandaşa fazla söz hakkı tanımayan siyasi iletişim yapısına karşılık, CHP’nin şeffaf bir politika ve devlet anlayışı vaadini seçmen kitlesine duyurmaya çalışıldı. Bu anlayış çerçevesinde, yurttaşlarını dinlediğini ve onların fikren ve eylemsel olarak yönetime katılımını sağlamak istediğini vurgulanması hedeflendi. CHP Sosyal Medya İletişim Kampanyası Kimlerle İletişim Kurdu:

Serdar Paktin, Sosyal Göstergebilimci ve Stratejist Change.org Türkiye; Kadir Has Üniversitesi   CHP’nin Sosyal Medya İletişim Kampanyası, sosyal medyayı gençlerin daha etkin kullandığı düşünülerek planlandı.11 Böylece, hem daha etkin bir sosyal medya iletişimi sağlanabilecek hem de “Yeni CHP” konumlandırmasını, daha önceden CHP ile ilgili fazlasıyla yerleşmiş olumsuz algısı olmayan kişilere benimsetmekte çok güçlük çekmeyecekti. Genç yetişkinlerden oluşan bu kitle, kentlerde yaşayan, çoğunlukla beyaz yakalı çalışan veya öğrenci; ülkedeki politik ortamdan ve partilerden soğumuş, bu nedenle politikadan ve oy vermekten uzak kişiler olarak belirlenmişti. Fakat bu kişiler, diğer yandan özgürlüklerinin kısıtlanmasından, ardındaki niyetin belirsiz olduğu düzenlemelerin dayatılmasından, sürekli bir paranoya ve korku ortamının yaratılmasından, kendi dünya görüşünün ve kültürel yaşayışının kısıtlandığını ve daha da kısıtlanacağını düşünen seçmen kitlesiydi. Bu kişilere düşünce ve kaygılarını özgürce ifade edebilecekleri bir diyalog ortamı sağlayarak seçim iletişimi başarılı biçimde yürütülebildi. Sosyal Medya’da neler yapıldı? Şeffaf Sayfa (seffafsayfa.org) Sosyal medyanın en önemli bir diğer özelliği de şeffaf olması. Yukarıda kişiler ve kurumlar arasında iletişimde ve karar verme aşamalarında etkin bir diyalog sağladığını söylediğimiz sosyal medya ortamının şeffaflık özelliği, aynı zamanda demokrasilerin de ulaşmak istediği en önemli değerlerden birisidir. Türkiye siyasetindeki mevcut durumda, AKP yönetiminin bu konuda çok başarılı olmadığı bilinen bir gerçek. Dolayısıyla, CHP sosyal medya iletişiminin merkezine şeffaflık ilkesini öne çıkaracak Şeffaf Sayfa’nın konulmasına karar verildi. Böylece, Şeffaf Sayfa sosyal medyanın şeffaf yapısının parti yönetimi ile sosyal medya kullanıcıları arasında organik ve şeffaf bir bağ oluşturması için tasarlandı. Burada Facebook, Twitter ve Friendfeed mecralarındaki iletişimi tek merkezde toplayarak siyasi iletişime büyük bir dinamizm kattı. Kullanıcılar ve parti yöneticileri arasında doğrudan bir iletişim kurulmasını sağladı ve vatandaşların soruları birinci ağızdan yanıtlanabildi.

Serdar Paktin, Sosyal Göstergebilimci ve Stratejist Change.org Türkiye; Kadir Has Üniversitesi  

Şeffaf Sayfa’nın işleyişi iki katmanlıydı. Birinci katmanda “Haftanın Konuğu” bölümünde, o hafta için belirlenen parti temsilcisine uzmanı olduğu konuda isteyen herkes kendi hesapları üzerinden soru sorabiliyordu. Bu sorular, Şeffaf Sayfa’da birikiyor ve moderasyon tarafından sorular düzenlenip en kapsayıcı haline getiriliyor ve sonra haftanın konuğu tarafından bizzat yanıtlanıp YouTube’dan yayınlanıyordu. Seçim kampanyası süresince Şeffaf Sayfa için toplam 21 adet video hazırlanmıştır.12 Bu videolar Kemal Kılıçdaroğlu ve Hurşit Güneş tarafından yanıtlanan soruları içeriyor. Diğer katmandaysa “Şeffaf Ortam” bulunuyordu. Burada, isteyen herkes o günün veya haftanın belirlenen konusu üzerinde kendi fikrini belirtebiliyor ve site üzerinde oluşan tartışmalara katılabiliyorlardı. Şeffaf Sayfa ilk olarak faaliyete başladığı hafta Türkiye’deki pek çok gazete13 ve haber kaynağına14 haber oldu. Bu haberlerde Şeffaf Sayfa’nın “demokratik bir iletişim platformu” olduğu vurgulandı.15 2012 yılından beri, bu uygulamanın birebir benzeri “Cumhurbaşkanına Sorun”16 adı altında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül için yürütülüyor.17 Bir Islık da Sen Çal (birislikdasencal.net) Şeffaf Sayfa, yapısı ve içeriği bakımından bireyi daha çok konuşmak için cesaretlendiren ve katılımı öne çıkaran bir platformdu. Bunun yanında, gündelik olarak tartışmalara katılmak ve daha eğlenceli biçimde siyasi iletişimin parçası olmak isteyebilecek başka bir kesimi de göz ardı etmemek gerekiyordu.

Serdar Paktin, Sosyal Göstergebilimci ve Stratejist Change.org Türkiye; Kadir Has Üniversitesi  

Bunun için, Türkiye’nin en büyük oranda bulunduğu Facebook için bir uygulama tasarlandı. Bu uygulamada kullanıcılar Türkiye haritası üzerinden seçtikleri bir şehrin üzerine tıklayarak 10 saniye boyunca ıslık çalma butonuna basıyorlar ve o şehre belli bir desibel ses kazandırıyorlar. En çok ıslık çalınan şehrin rengi kırmızıya dönüyor ve bu şekilde şehirler arasında tatlı bir rekabet oluşuyordu. Ayda ortalama 50.000 ziyaretçiye ulaşan uygulama sayesinde Facebook kullanıcıları siyasi iletişime eğlenceli bir şekilde katkıda bulundular. Bu oyunun çıkış kaynağıysa, şu anda Galatasaray futbol takımının kullandığı Seyrantepe’deki Ali Sami Yen Arena’nın açılış töreninde Galatasaraylı taraftarların Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı protesto etmek için ıslık çalmalarına verilen tepkiydi. CHP seçim kampanyası süresince düzenlenen her mitingde desibel ölçer kurarak şehirlerde “Bir ıslık da sen çal” kampanyası düzenleniyordu. Bu olayın Facebook ortamına uyarlanmasıyla ortaya çıkan oyun, AKP’ye tepki duyan seçmen kitlesinin tepkisini eğlenceli biçimde gösterebildiği farklı bir iletişim alanı sundu. Twitter CHP sosyal medya seçim kampanyasının Twitter ayağı iki merkezden yürütüldü. Birinci merkezde parti yönetimi ve onların belirlediği gönüllüler vardı. Hali hazırda bulunan ve çok takipçisi olan Kemal Kılıçdaroğlu’nun @kilicdarogluk18 hesabının yanında CHP’nin @CHP_online19 ve @CHPHalk20 hesaplarının ve diğer hesapların yönetimi bu grup tarafından yönetildi. İletişim kampanyası çerçevesinde @HerkesicinCHP21 adında yeni bir Twitter hesabı açıldı ve strateji çerçevesinde bu hesaptan iletişim kuruldu. @HerkesicinCHP hesabı diğer hesaplarla entegre biçimde iletişim kurarak seçmenlere güncel bilgiler verdi. Bunun yanında Şeffaf Sayfa’nın konularını paylaşarak etkileşimi arttırdı. Şu anda bu hesap 43.000’e yakın kişi tarafından takip edilmektedir. Seçim kampanyası süresince, Twitter’da CHP hakkında yapılan konuşmaların %87’si olumlu oldu. @HerkesicinCHP hesabının önderliğinde başlatılan beş konu başlığı, Türkiye’de en çok konuşulan konu başlıklarıydı.

§ #oyumchpye 13.06.2011 Türkiye § #buseferbaska 02.06.2011 Türkiye

Serdar Paktin, Sosyal Göstergebilimci ve Stratejist Change.org Türkiye; Kadir Has Üniversitesi  

§ #recepdinimekarisma 30.05.2001 Türkiye § #senistebayramolsun 28.05.2011 Türkiye § #akpyeoyvermeyecegim 20.05.2011 Türkiye § #akpyeoyvermeyecegim 20.05.2011 Dünya

Bütün bunların yanında, en önemlisi, bu hesap yapılan tüm mitingleri canlı takip ederek Kemal Kılıçdaroğlu’nun mitinglerde söylediği önemli şeyleri gerçek zamanlı olarak Twitter’da paylaşarak o an televizyondan mitingleri takip edemeyen seçmenlere mitinglerdeki atmosferi ve bilgileri yansıttı.

Serdar Paktin, Sosyal Göstergebilimci ve Stratejist Change.org Türkiye; Kadir Has Üniversitesi  Bu etiketler, toplumun nabzını ve o durumlardaki tepkilerini iyi yansıttığı için birçok kişi, bu etiketlerin CHP tarafından ortaya çıkarıldığını ve yayıldığını bilmeden katıldılar ve kitlesel hareketin bir parçası oldular. Bu, bütün siyasi partilerin içselleştirdiği ve kabul edilmiş bir yönteme dönüştü. Şu anda tüm siyasi partiler ve siyasi liderlerin Twitter hesapları yaptıkları konuşmalardaki satırbaşlarını gerçek zamanlı olarak paylaşıyorlar. Facebook Sosyal medya iletişiminin başlarında Facebook’taki resmi Kemal Kılıçdaroğlu sayfasının22 yanında pek çok farklı sayfanın açılmış olduğu görüldü. Bunun üzerine Facebook’taki yetkililerle iletişime geçilerek bu sayfaların resmi sayfa altında birleştirilmesi talep edildi. Sayfaların birleştirilmesi sonucunda sayfayı beğenenler 920.000 civarına geldi. Partinin görevlendirdiği gönüllülerden oluşan sayfa yönetiminin düzenledikleri kampanya sonucunda Kemal Kılıçdaroğlu, Türkiye’de Facebook’ta 1.000.000 takipçiye ulaşan ilk siyasi lider oldu.23 Yukarıda belirtildiği gibi, “Bir Islık da Sen Çal” Facebook uygulamasının bağlı olduğu Facebook’taki “Bir Islık da Sen Çal” sayfası, ilk açıldığı hafta 80.000’in üzerinde tekil ziyaretçi aldı. Bu sayfaya gelerek “ıslık çalanların” sayısı ayda ortalama 50.000 civarındaydı. Bu süre boyunca en çok ıslık İstanbul ve Ankara’dan çalındı.24 Bunun dışında iletişim merkezi tarafından yürütülen ve seçim kampanyası çerçevesinde açılan “Herkes için CHP” sayfası25 ilk açıldığı andan itibaren hızla büyüdü. Şu anda 221.000’den fazla kişinin beğendiği sayfa, şu anda parti temsilcileri tarafından yönetiliyor. CHP Sosyal Medya Ekibi tarafından yürütülen üç sayfanın gelişimi aşağıdaki gibi gerçekleşti:

Sayfa Link Başlangıç Tarihi

12 Mart Kullanıcı Sayısı

12Haziran Kullanıcı Sayısı

CHP http://facebook.com/herkesicinCHP 05.05.2011 417 16,534 Sakin Güç http://facebook.com/sakingucuz 03.20.2011 21,483 41,421 Bir Islık da Sen Çal http://facebook.com/birislikdasencal 04.23.11 0 37,881

YouTube HerkesicinCHP Youtube kanalı26 da parti iletişiminin önemli bir merkeziydi. Bu kanalda 45 film yayımlandı ve toplamda 862.000’den fazla kez izlendi. Televizyon reklam filmlerinin yanı sıra CHP Sosyal Medya Ekibi’nin hazırladığı dört video da burada yayımlandı. Videolar yayımlandıkları ilk günden başlayarak çeşitli rekorlara imza attı. İlk videoları olan “Kamyoncunun Gerçekleri”, AKP’nin Bolu Dağı Tüneli

Serdar Paktin, Sosyal Göstergebilimci ve Stratejist Change.org Türkiye; Kadir Has Üniversitesi  hakkındaki reklam filmine karşılık, 24 saat içerisinde hazırlanarak internette yayımlandı. Film, ilk günde 20.000’den fazla kez izlendi. CHP’nin sosyal medyada yayınladığı videoların genel durumuna bakacak olursak, 12.03.2011 ve 12.06.2011 tarihleri arasında toplam 71 tane video hazırlanmıştır. Bu videolar, toplamda 862035 kez izlenilmiş, 12683 defa yorumlanmış ve 2495 kez de yorumlanmıştır. YouTube resmi kanalı olan “HerkesicinCHP” kanalında toplam 45 adet video yayınlanmıştır. Toplam 26 adet viral video çalışması hazırlanmıştır. Bu videolar yine toplamda 179930 defa izlenmiş 2959 kez beğenilmiş ve 1057 kez yorumlanmıştır. Bu videolar başka YouTube kullanıcıları tarafından 27 defa kendi hesaplarından yüklenmiş, bu videolar da toplamda 65356 kez izlenmiş, 146 kez beğenilmiş ve 101 kez yorumlanmıştır. Son film de yine bir anti-kampanya olarak “Bir Daha” reklam filmine cevaben hazırlandı. AKP’nin “Bir Daha” sloganına karşılık “Tövbe Bi Daha”27 başlığıyla 7 Haziran 2011 tarihinde yayınlanan video, ilk 24 saatte 120.000’den fazla kişi tarafından izlendi. Toplamda 230.521 kez izlenen video, 468 defa beğenilmiş ve 60 defa yorumlanmıştır. Ayrıca, yedi ayrı YouTube kanalları tarafından farklı başlıklarla yeniden yüklenen video 59.132 kez izlenmiş, 69 defa yorumlanmış ve 117 defa beğenilmiştir. Video ilk 24 saat içerisinde, Politika ve Haber kategorisinde dünyada en çok izlenen ikinci video, Politika ve Haber kategorisinde dünyada en favorilere eklenen 61. video, yine Politika ve Haber kategorisinde dünyada en çok oylanın 36. video olmuştur. “HerkesicinCHP” YouTube kanalı ise, o hafta dünyada en çok izlenen 49. Kanalı olmuştur. Son olarak video, Facebook’ta 125.807 kez paylaşılmış, 56.766 kez beğenilmiş ve 13.141 kez yorumlanmıştır. Alternatif Strateji: #gerçektihayaloldu

AKP seçim kampanyası için kendi dönemlerindeki başarılar üzerinden iletişim kurmayı planladıkları bir strateji geliştirmişlerdi. Bu stratejiye göre başarının devam

Serdar Paktin, Sosyal Göstergebilimci ve Stratejist Change.org Türkiye; Kadir Has Üniversitesi  etmesi için istikrarın sürmesi gerektiğini ifade eden bir kurgu yapmışlardı. Bunun ilk ayağında “Hayaldi, gerçek oldu” sloganıyla bir dizi reklam filmi yayına hazırlandı. Bu stratejik yaklaşım seçim kampanyası süresince devam etti ve sosyal medya iletişiminde etkili bir unsur olarak kullanıldı. a. Kamyoncunun Gerçekleri AKP, seçimlere bir ay kadar zaman kala yapılan büyük projelere vurgu yaparak “Hayaldi, gerçek oldu!” sloganıyla ana seçim kampanyasına başladı. Tüm kanallardan yoğun bir frekansla yayınlamaya başladıkları ilk reklam filminde yapımı çok uzun zaman süren Bolu Dağı Tüneli’ni öne çıkaran ve bir kamyoncunun ağzından dinlediğimiz reklam filminin sonunda “hayaldi, gerçek oldu” deniliyor ve bunun AKP iktidarı döneminde başarıldığını öne çıkarıyordu.28 Bu iletişim stratejisi üzerine, CHP Sosyal Medya Ekibi, alternatif bir strateji geliştirerek AKP iktidarı dönemindeki başarısızlıklara vurgu yapmak üzere “Gerçekti, hayal oldu!” yaklaşımını geliştirdi. Bir gün içerisinde AKP’nin yayınladığı Bolu Dağı Tüneli filmine karşılık “Kamyoncunun Gerçekleri”29 adıyla bir film yayınladı. Bu filmde aynı AKP’nin filminde olduğu gibi kamyoncunun ağzından tünelin yapıldığını ama kamyonuyla yapacak iş olmadığını ve pahalı benzin fiyatı yüzünden kamyonun kapının önünde yattığını anlatıyordu. 5 Mayıs 2011 tarihinde yayınlanan video toplamda 34.720 kez izlenmiş, 93 kez beğenilmiş ve 16 defa yorumlanmıştır. Bu video başka YouTube kullanıcıları tarafından 6 ayrı kanaldan yüklenmiş, 37935 kez izlenmiş, 58 kez beğenilmiş ve 78 kez yorumlanmıştır. Ayrıca, Facebook üzerinden 16.379 defa paylaşılmıştır. CHP’nin “Gerçekti Hayal Oldu” sloganı ile bu video Twitter’da da yüksek izlenme sayılarına ulaştı ve #gercektihayaloldu etiketi bir gün boyunca en çok konuşulan konu oldu. CHP’den AKP’ye yanıt olarak yayınlanan videonun haberi, Milliyet haber, Tarafsız Haber, Medya Faresi ve Habercimiz.com’da yayınlandı. Milliyet Gazetesi’ndeki haber 75.000 kişi tarafından okunmuştur. Milliyet Haber video galerisinde video 107.553 defa izlenmiştir. Mynet.com video galerisinde video 230.893 defa izlenmiştir. b. Yükseköğretime Geçiş Sınavı’nda Şifre Skandalı Yükseköğretime Geçiş Sınavı’nda şifre olduğunun ve bu şifrenin AKP iktidarına yakın olanlara verilmiş olmasının ortaya çıkmasıyla beraber kamuoyu gündemi yerinden oynadı. Bu süreçte gençlerin yoğun tepkisini çeken AKP iktidarına karşı yapılan protestolar çerçevesinde “Üniversite gerçekti hayal oldu”30 diyen bir film daha hazırlandı. YouTube’da yayınlanmasının üzerine yoğun ilgi gören ve bir önceki film gibi sosyal medyada epeyce paylaşılan film tartışmayı seçim kampanyası çerçevesinde gündemde tutmayı bildi. c. Güvenli İnternet Uygulaması (#internetimedokunma) Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun 22 Ağustos 2011’de faaliyete geçireceğini duyurduğu “güvenli internet uygulaması” birçok teknoloji uzmanı ve internet

Serdar Paktin, Sosyal Göstergebilimci ve Stratejist Change.org Türkiye; Kadir Has Üniversitesi  kullanıcısı tarafından internetin filtrelenmesi ve sansürlenmesi olarak algılandı. Bunun vatandaşların bilgi edinme ve iletişim özgürlüğünün engellenmesi anlamına geldiğini düşünen binlerce insan, hem sosyal medya üzerinden #22ağustos ve #internetimedokunma eylemleriyle hem de sokaklara inerek büyük protesto yürüyüşleri düzenlediler. Bu süreçte CHP Sosyal Medya Ekibi bilgi edinme ve iletişim özgürlüğü ekseninde sosyal medya iletişimini yürüttü. #internetimedokunma etiketinin yaygınlaşmasına destek oldu. Bunun dışında “İnternet Gerçekti Hayal Oldu”31 videosu ile sosyal medyada ses getirdi. Sonuçlar CHP, genç seçmenle iyi iletişim kurabilmek için interneti hızlı, dinamik ve etkin şekilde kullanması gerektiği öngörüsüyle hareket ederek, planlı programlı ve hedef kitlesiyle samimi bir iletişim kurabilecek bir strateji takip etti. Bunun sonucunda da genellikle sandığa gidip vatandaşlık görevini yapmaktan imtina eden, apolitik olduğu düşünülen yeni nesil ile bir bağ kurdu. Bu bağ, sandıklardaki genç oyların yükselişine bakıldığında başarılı biçimde kurulmuş gibi görünüyor. Bu seçimlerde ilk kez sosyal medyada bir seçim kampanyası izledik. Bu kampanya sürecinde siyaset iletişiminin sosyal medyaya yansıması konusunda bazı çıkarımlar yapabiliriz:

• Yeni medya araçlarıyla siyaset iletişimi yapmak için seçmene söz hakkı vermek ve dinlemek gerekiyor.

• Süratli biçimde zamanında ve yerinde iletişim kurmak seçmenin kamuoyu oluşturması için çok büyük bütçeli iletişim kampanyalarından daha etkili olabildiği ortaya çıktı.

• Yeni medya sayesinde artık karşı strateji kurarak rekabette öne geçmenin mümkün olduğu görüldü.

• Twitter’dan siyasetçilerin konuşma ve mitinglerini gerçek zamanlı olarak yayınlamak Türkiye siyaset iletişiminde genel kabul gören bir yöntem olarak yerini aldı.

• Şeffaf Sayfa ve Cumhurbaşkanına Sorun gibi platformlar ile siyasi katılımcılığın ve bilgi edinme hakkının kullanımının teşvik edilmesinin seçmenin katılım ve oy kullanma oranını arttırdığı hipotezi ortaya çıktı. Bu konuda bilimsel araştırma yaparak bu hipotezin doğrulanması sağlanabilir.

                                                                                                               1 Serdar Paktin, “Siyasi Tarihimizde”, Gennaration.com.tr, 20 Haziran 2011, <http://paktin.com/2011/06/20/gennaration-siyasi-tarihimizde-bir-ilk-sosyal-medyada-secim-kampanyasi/> 2 “Seçmen Davranışı: Çalışma Kılavuzu”, CHP, 2013, < http://partiiciegitim.chp.org.tr/dosyalar/mevzuat/secmendavranis.pdf> 3 Necati Özkan, 07 Mayıs 2011, “CHP Kampanyası ve Strateji” <http://necatiozkan.blogspot.com/2011/05/chp-kampanyas-ve-strateji.html> 4 “Türkiye’ye 41 Söz Veriyoruz”, < http://www.chp.org.tr/wp-content/uploads/41vaat.pdf> 5 Aile Sigortası YouTube filmi, < http://youtu.be/CqU2qXUkdoM> 6 Meliha Okur, 17 Şubat 2011, Sabah, “CHP Seçime Ajans Grey’le Hazırlanıyor” <http://www.sabah.com.tr/Yazarlar/okur/2011/02/17/chp_secime_ajans_greyle_hazirlaniyor>

Serdar Paktin, Sosyal Göstergebilimci ve Stratejist Change.org Türkiye; Kadir Has Üniversitesi                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                7 Zaman Gazetesi, 13 Mayıs 2011, < http://iskandinavya.zaman.com.tr/iskandinavya/newsDetail_getNewsById.action?newsId=5939> 8 Radikal Gazetesi, 07 Haziran 2011, < http://www.radikal.com.tr/politika/secmen_lidere_oy_veriyor-1051975> 9 Habertürk Gazetesi, 01 Nisan 2009, < http://www.haberturk.com/gundem/haber/137974-secmen-neye-gore-oy-veriyor> 10 Z. Banu Dalaman, “2011 Seçimleri ve Partilerin İletişim Stratejileri”, 23 Mayıs 2011, < http://aydinwomen.com/?p=176> 11 Genç olmak yasak: http://youtu.be/2GOIiRZz4yE 12 Kemal Kılıçdaroğlu’nun ağzından Şeffaf Sayfa: http://youtu.be/V5dZ4fdGN90 13 Milliyet Gazetesi, 15 Nisan 2011, <http://www.milliyet.com.tr/chp-den-seffaf-sayfa/siyaset/sondakika/15.04.2011/1378238/default.htm> 14 Hürriyet Gazetesi, 16 Nisan 2011, <http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/ShowNew.aspx?id=17561801> 15 Vatan Gazetesi, 15 Nisan 2011, <http://haber.gazetevatan.com/chpden-seffaf-sayfa/371387/9/Siyaset> 16 Cumhurbaşkanına Sorun: http://cbsorun.tccb.gov.tr/ 17 Serdar Paktin, “Dijital Demokrasi”, GQ.com.tr, 25.03.2012, <http://www.gq.com.tr/361/dijital-demokrasi> 18Kemal Kılıçdaroğlu resmi Twitter hesabı: http://twitter.com/kilicdarogluk 19 CHP Online Twitter hesabı: http://twitter.com/CHP_online 20 CHP Halkla İlişkiler Bölümü Twitter hesabı: http://twitter.com/CHPHalk 21 Herkes için CHP Twitter hesabı: http://twitter.com/HerkesicinCHP 22 http://facebook.com/K.Kilicdaroglu 23 Medyafaresi.com, 18 Nisan 2011, <http://www.medyafaresi.com/haber/59605/guncel-twitterda-en-cok-takipcisi-olan-siyasi-lider-kim.html> 24 Milliyet Gazetesi, 28 Nisan 2011, <http://siyaset.milliyet.com.tr/chp-den-islikli-internet-sitesi/siyaset/siyasetdetay/28.04.2011/1383490/default.htm> 25 Herkes için CHP Facebook sayfası: http://facebook.com/herkesicinCHP 26 Herkes için CHP YouTube kanalı: http://youtube.com/herkesicinCHP 27 Tövbe Bi’ Daha: http://youtu.be/b3Ki3ZDzsxQ 28 Milliyet, 06 Mayıs 2011, <http://siyaset.milliyet.com.tr/chp-den-ak-parti-nin-reklam-filmine-videolu-yanit/siyaset/siyasetdetay/06.05.2011/1386895/default.htm> 29 Kamyoncunun Gerçekleri: http://youtu.be/mZJzm9GVW0k 30 YGS hayal oldu: http://youtu.be/ZWBfY5YlxTw 31 İnternet hayal oldu: http://youtu.be/wbcg-m5khKY