2 Sunum.ppt - archive.ismmmo.org.tr

6/17/2008

1

31.12.2007

DÖNEM SONU İŞLEMLERİ

1

DÖNEM SONU İŞLEMLERİNİN AMACI?FİNANSAL BİLGİ KULLANICILARININ BİLGİ İHTİYAÇLARINI

GİDERMEKTİR.

FİNANSAL TABLO KULLANICILARI

KAMU

HÜKÜMETLERVE

KAMU İŞLETMELERİ

BORÇVERENLER

ÇALIŞANLAR

YATIRIMCILAR

FİNANSAL TABLO

KULLANICILARI

MÜŞTERİLERSATICILAR

VE TEDARİKÇİLER

2

6/17/2008

2

DÖNEM SONU İŞLEMLERİ NELERDİR?

1-KAYDİ ENVANTER (MUHASEBE İÇİ ENVANTER)

VERGİ BEYANNAMELERİ

DOĞRU FİNANSAL TABLOLAR

2-FİİLİ ENVANTER

(MUHASEBE DIŞI ENVANTER)

3-DEĞERLEME3


KAYDİ ENVANTER

Muhasebe kayıtlarındaki tutarlarMuhasebe içi envanteri gösterir.

4

6/17/2008

3


FİİLİ ENVANTERİşletmenin sahip olduğu ekonomik değerlerin;

Sayılması

Ölçülmesi

Tartılması

ve Değerlendirilmesidir.

5

DÖNEM SONU İŞLEMLERİNELERDİR?

DEĞERLEMEBir işletmenin varlık ve kaynaklarının belirli bir tarihteki

değerlerinin para birimi ile ifade edilmesidir.

VUK’nuna göre değerleme, vergi matrahlarının hesaplanmasıyla ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tespitidir.

6

6/17/2008

4

2007 YILI DÖNEM SONU İŞLEMLERİ NEDEN ÖNEMLİDİR?

1. Vergi Kanunlarına göre dönem sonlarında yapılması gerekenler vardır!

2 İçinde bulunduğumuz süreç finansal 2. İçinde bulunduğumuz süreç finansal tabloların GERÇEĞE UYGUNdüzenlenmesini gerektirmektedir!

7

2007 DÖNEM SONU İŞLEMLERİ

Vergi Kanunlarındaki

Değerleme Hükümlerine Uygun

Olarak Dönem Sonu İşlemleri

Yapılır.

8

6/17/2008

5

FİİLİ ENVANTER İLE KAYDİ ENVANTER SONUÇLARI KARŞILAŞTIRILIR!

-FİİLİ ENVANTER SONUÇLARI ESASTIR-

SAYIM NOKSANLIĞI bulunması halinde, ilgili hesaplardaki fark geçici aktif hesaba aktarılır.geçici aktif hesaba aktarılır.

VERGİ KANUNLARI YÖNÜNDEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUS;

Envanter noksanın nedenin bulunamaması halinde ; KDV dahil Envanter noksanın nedenin bulunamaması halinde ; KDV dahil emsal bedeli ile satış faturası düzenlenmelidir.emsal bedeli ile satış faturası düzenlenmelidir.

Maliyet bedeli üzerinden KKEG yazarak düzeltme yapılamaz.Maliyet bedeli üzerinden KKEG yazarak düzeltme yapılamaz.

1 197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANLARI XXX

İLGİLİ HESAPLAR XXX

9

FİİLİ ENVANTER İLE KAYDİ ENVANTER SONUÇLARI KARŞILAŞTIRILIR!

-FİİLİ ENVANTER SONUÇLARI ESASTIR-

İ İ İ

SAYIM FAZLALIĞI bulunması halinde, ilgili hesaplardaki fark geçici pasif hesaba aktarılır.

2 İLGİLİ HESAPLAR XXX

397 SAYIM VE TESELLÜM FAZLALARI

XXX

10

6/17/2008

6

HAZIR DEĞERLERİN DEĞERLEME İŞLEMLERİ;

Türk Lirası cinsinden olan İTİBARİ DEĞERLE,Yabancı para cinsinden olan hazır değerler ise Yabancı para cinsinden olan hazır değerler ise MALİYE BAKANLIĞI TARAFINDAN İLAN EDİLEN KURLAR üzerinden değerlenir.

11

HAZIR DEĞERLERİN DEĞERLEME İŞLEMLERİ;

Yabancı paralar değerlemeye tabi tutulurkenKUR FARKI

Gelir Tablosuna etki ettirilir.3 100 KASA,

101 ALINAN ÇEKLER102 BANKALAR

XXX

646 KAMBİYO KARLARI XXX

4 656 KAMBİYO ZARARLARI

100,101,102 NOLU HESAPLAR

XXXXXX

12

6/17/2008

7

ALACAKLARIN DEĞERLEMESİ

Türk Lirası cinsinden olan alacakların değerleme ölçüsüMUKAYYET yani KAYITLI değerdir.

Döviz cinsinden olan alacaklar ise Maliye Bakanlığı tarafından Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan DÖVİZ ALIŞ KURU ile değerlenir.

13

ALACAKLARIN DEĞERLEMESİ-DÖVİZLİ ALACAKLAR-

KUR ARTIŞI

İLGİLİ HESAP DÖNEMİNİN SONUNA KADAR (31.12.2007)

Gelir Tablosunda NET SATIŞLARA etki etmesi gerekmektedir;

Örnek, 2007 içinde yapılan bir ihracattan doğan kur farkı geliriAYNI YILIN SONUNDA satış gelirlerini artırıcı bir işlemdir.

5 120 ALICILAR.02 Yurt Dışı Alacaklar

XXX

601 YURTDIŞI SATIŞLAR .99 Kur Farkları

XXX

14

6/17/2008

8


KUR ARTIŞI

İLGİLİ HESAP DÖNEMİNDEN SONRA (2008 ve sonrası)

Gelir Tablosunda OLAĞAN GELİRLERE etki etmesi gerekmektedir;

Örnek, 2007 içinde yapılan bir ihracattan doğan kur farkı geliriSATIŞ YAPILDIKTAN SONRAKİ HESAP DÖNEMLERİNDEKambiyo Karlarını artırıcı bir işlemdir.

6 120 ALICILAR.02 Yurt Dışı Alacaklar

XXX

646 KAMBİYO KARLARI XXX

15


KUR AZALIŞI

İLGİLİ HESAP DÖNEMİNİN SONUNA KADAR (31.12.2007)

7 601 YURTDIŞI SATIŞLAR .99 Kur Farkları

XXX

Gelir Tablosunda NET SATIŞLARA etki etmesi gerekmektedir;

Örnek, 2007 içinde yapılan bir ihracattan doğan kur farkı AYNI YILIN SONUNDA satış gelirlerini azaltıcı bir işlemdir.

Veya

612 DİĞER İNDİRİMLER(-)

120 ALICILAR.02 Yurt Dışı Alacaklar

XXX

16

6/17/2008

9


KUR AZALIŞI

İLGİLİ HESAP DÖNEMİNDEN SONRA (2008 ve sonrası)

Gelir Tablosunda OLAĞAN GELİRLERE etki etmesi gerekmektedir;

Örnek, 2007 içinde yapılan bir ihracattan doğan kur farkı gideriSATIŞ YAPILDIKTAN SONRAKİ HESAP DÖNEMLERİNDEKambiyo Zararlarını artırıcı bir işlemdir.

8 656 KAMBİYO ZARARLARI XXX

120 ALICILAR.02 Yurt Dışı Alacaklar

XXX

17

ALACAKLARIN DEĞERLEMESİ-Özellik Arz Eden Durumlar-

ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR

DEĞERSİZ ALACAKLARALACAKLAR ALACAKLAR

VAZGEÇİLEN ALACAKLAR

VE REESKONT İŞLEMLERİ

18

6/17/2008

10

ALACAKLARIN DEĞERLEMESİ-ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR-

VUK 323. Maddesine göre bir alacağın şüpheli alacak sayılabilmesi için:y ç

Ticari veya zırai kazancın idame ettirilmesi ile ilgili olması,

Hasılat olarak kaydedilmesi

Dava ve icra safhasında olması

Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük olması gerekir.

AYRICA…

19


Muhtelif Danıştay Kararları

İcra takibi CİDDİ olmalıdır.

ALACAĞIN TEMİNATLI OLMASI: Takip üzerine hacizle teminata bağlanan alacaklar için karşılık ayrılamaz.

KARŞILIK AYIRMA DÖNEMİ: Alacağın dava ve icra safhasına düştüğü dönem yada izleyen herhangi bir dönemde karşılık ayrılabilecektir.

KAMUDAN ALACAKLAR: İdarenin görüşü karşılık ayrılamayacağı şeklindedir. Karşıt görüş de var.

20

6/17/2008

11


VERİLEN AVANSLARDAN ALACAKLAR:A h l tl ili kil di il diği i i Avans hasılatla ilişkilendirilmediği için karşılık ayrılamaz.

KDV’DEN KAYNAKLANAN ALACAKLAR: VUK Tebliği 234 uyarınca karşılık ayrılabilir.

TAHSİL EDİLEMEYEN MEVDUAT VE REPO: Hasılat yazılmamış ise karşılık ayrılamaz.

21


ALACAĞIN ŞÜPHELİ HALE GELMESİ

9 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR XXX

121 ALACAK SENETLERİ XXX

ŞÜPHELİ HALE GELEN ALACAĞA KARŞILIK AYRILMASI

10 654 KARŞILIK GİDERLERİ XXX

129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI

XXX

22

6/17/2008

12

ALACAKLARIN DEĞERLEMESİ-DEĞERSİZ ALACAKLAR-

Bir alacağın değersiz sayılabilmesi için ya tahsilinin imkansız olduğuna dair bir YARGI KARARI ya da imkansız olduğuna dair bir YARGI KARARI ya da KANAAT VERİCİ BELGE bulunmalıdır.

VADE KONKORDATOSU: Bu durumda alacak vadeye bağlandığından şüpheli alacak karşılığı ayrılması ve değersiz alacak yazılması söz konusu OLAMAZ!OLAMAZ!

HATIR SENETLERİ: Değersiz alacak YAZILAMAZ!

23

ALACAKLARIN DEĞERLEMESİ-DEĞERSİZ ALACAKLAR-

Bir alacak şüpheli hale gelmeden yada şüpheli alacak

11 659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR

XXX


Bir alacak şüpheli hale gelmeden yada şüpheli alacakkarşılığı ayrılmadan değersiz alacak olmuşsa yapılması

gereken muhasebe kaydı şöyledir:


24

6/17/2008

13

ALACAKLARIN DEĞERLEMESİ-VAZGEÇİLEN ALACAKLAR-

Konkordato veya sulh yoluyla alınmasından vazgeçilen alacaklar alacaklı yönünden değersiz alacak sayılır.

Borçlu yönünden ise gerçek pasifte bir azalma olmuş ve öz sermaye artmıştır.

25

ALACAKLARIN DEĞERLEMESİ-REESKONT İŞLEMLERİ-

Senede bağlı alacak ve borçların değerleme günündeki değerlerine irca edilmesine REESKONT işlemi denir.

HANGİ DURUMLARDA REESKONT YAPILIR?Alacak veya borcun iktisadi işletme bünyesinde doğmuş olması,

Alacak veya borcun senede bağlı olması,

Alacak veya borcun bağlı bulunduğu senedin vade içermesi,

Değerleme gününde, alacak veya borç senedinin vadesinin henüz l i lgelmemiş olması,

Alacak senetlerini reeskonta tabi tutan işletmelerin borç senetlerini de reeskont işlemine tabi tutması gerekir.

26

6/17/2008

14

ALACAKLARIN DEĞERLEMESİ-REESKONT İŞLEMLERİ-

Özelge ve Danıştay Kararları

VADELİ ÇEKLERE UYGULANAN REESKONT GİDERLERİ VADELİ ÇEKLERE UYGULANAN REESKONT GİDERLERİ ÇÇKKEG’DİR.KKEG’DİR.

TEMİNATA VERİLEN SENETLER REESKONTA TABİDİR. TEMİNATA VERİLEN SENETLER REESKONTA TABİDİR.

HATIR SENETLERİ İÇİN REESKONT UYGULANAMAZ.HATIR SENETLERİ İÇİN REESKONT UYGULANAMAZ.

AVANS OLARAK ALINAN SENETLER HASILATA AVANS OLARAK ALINAN SENETLER HASILATA İNTİKAL ETMEDİĞİNDEN REESKONTA TABİ İNTİKAL ETMEDİĞİNDEN REESKONTA TABİ TUTULAMAZ.TUTULAMAZ.

27

ALACAKLARIN DEĞERLEMESİ-REESKONT İŞLEMLERİ

ALACAK SENETLERİNE REESKONT

12 657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ XXX

122 ALACAK SENETLERİ REESKONTU

XXX

BORÇ SENETLERİNE REESKONT

13 322 BORÇ SENETLERİ REESKONTU XXX

647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ

XXX

28

6/17/2008

15

STOKLAR

Maliyet değeri ile değerlenir.

Ortalama Yöntemler, FIFO kullanılabilir.

29

STOKLAR-Vergi Planlaması-

Üretim işletmelerinde stoklara yüklenen Kullanılmayan Kapasiteye ait GÜG’lerini doğrudan Gelir Tablosu’nda gider yazmak mümkündür.

30

6/17/2008

16

STOKLAR-Değeri Düşen Mallar-

Satış Bedelinin Düşüklük Göstermesi: (VUK.274)- Satış Bedeli Maliyet Bedelinden %10 ve Daha Fazla Düşüklük Gösterirse Emsal Bedeli Esas Alınır.Malın Kıymetinin Düşmesi: (VUK 278)

- Yangın,Deprem,Su Basması veya Bozulma Çürüme,Modası Geçme gibi nedenler,

31


20.11.2007 tarihinde depoda çıkan yangın sonucu birim değeri 500.-YTL olan 7 adet mal zarar görmüştür.21.11.2007 tarihinde yangın

l bi likt t kdi k i b l öraporuyla birlikte takdir komisyonuna başvurulmuş,zarar gören mallara 2.100.-YTL emsal bedel takdir edilmiştir.20.12.2007 tarihinde zarar gören malların tamamı 2.500.-YTL +%18 KDV olarak satılmıştır.

_______________20.11.2007_____________157- Diğer Stoklar 3.500.-

01- Değeri Düşen Mallar153- Ticari Mallar 3.500.-

01- A Ticari Malı 21 11 2006_ _____________21.11.2006____________654- Karşılık Giderleri 1.400.-

01- Değeri Düşen Mallar158- Stok Değer Düşüklüğü Karş. 1.400.-

01- A Ticari Malı

32

6/17/2008

17


_______________20.12.2007_____________100- Kasa 2 950 -100- Kasa 2.950.-

01- Merkez Kasası600- Y.İçi Satışlar 2.500.-

01- A Ticari Malı391- Hesaplanan KDV 450.-

_ _____________20.12.2006____________623- Diğer Satışların Maly. 3.500.-

01- Değeri Düşen Mallar157- Diğer Stoklar 3.500.-

01- A Ticari Malı

33


_____________20.12.2006____________158- Stok Değer Düş.Karşılığı 1.400.-

01- Değeri Düşen Mallar644- Konusu Kalmy.Karşılıkl. 1.400.-

01- Değeri Düşen Malllar

34

6/17/2008

18

AMORTİSMANLAR-YARARLI ÖMÜR-

NORMAL AMORTİSMANVarlığın Yararlı Ömrü süresince

HIZLANDIRILMIŞ AMORTİSMANVarlığın Yararlı Ömrü süresince

eşit oranlarda amortisman ayrılır.

AMORTİSMANNormal Amortismanın 2 katı oranında ve varlığın her yıl net değeri üzerinden ayrılır ancak bu oran %50 yi geçemez.

FEVKALADE (OLAĞANÜSTÜ) AMORTİSMAN

KIST AMORTİSMANTasfiye, birleşme ve devirden

Doğal AfetlerYeni icatlarCebri aşınma

y , şNev-i değişikliği ve bölünmeAdi ortaklıklarda ortak değişimiBinek otolarda

35


İşletmede bir yıldan fazla kullanılabilir olmalıdır

D ğ l ü ü d d hil k ll Değerleme gününde envantere dahil ve kullanıma hazır olmalıdır,İktisadi kıymetin değerinin 560 milyon lirayı aşması.(2007 için)

Enflasyona Göre Düzeltilmiş Tutarlar Esas Alınmalıdır.

Amortismanın herhangi bir yıl ayrılmamasından Amortismanın herhangi bir yıl ayrılmamasından veya ilk uygulanan nispetten düşük bir şekilde yapılmasından dolayı amortisman süresi uzatılamaz.

36

6/17/2008

19


Yararlı ömür sistemine geçişten önceki dönemler için geriye dönük bir düzeltme yapılmayacaktır.(01.01.2006)Fark Kalan sürede itfa edilecektir.

37

YENİLEME FONU

NEDİR?

Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin satışından doğan kar veya doğan kar veya

Doğal afetler vb. nedenlerle hasara uğraması halinde sigortadan alınan tazminat fazlası bazı şartlarla yenileme fonuna alınabilir.

Vergi Usul Kanununda yer alan bu düzenleme ile yenileme fonuna alınan kar, üç yıl beyan edilmemek yenileme fonuna alınan kar, üç yıl beyan edilmemek suretiyle mükelleflere kaynak kullanımı imkanı doğurmaktadır.

38

6/17/2008

20

YENİLEME FONU

-OLUŞUMU ve KULLANIM ŞARTLARI-

Yenileme fonu ayıracak mükellef bilanço esasına göre defter tutmalıdırtutmalıdır,Satılan veya hasara uğrayan kıymetin amortismana tabi iktisadi kıymet olması gerekir,Satılan iktisadi kıymetin yenilenmesinin zorunlu olması veya işletmeyi idare edenlerce bu konuda karar verilerek girişimde bulunulması gerekir,Yeni alınan iktisadi kıymetle satılan iktisadi kıymet aynı nitelikte olmalıdır,Yenileme fonuna alınan kar, yeni alınan amortismana tabi iktisadi kıymetin amortisman giderlerine mahsup edilmelidir,Yenileme fonuna alınan karın 3 yıl içinde kullanılması zorunludur. Her ne şekilde olursa olsun Yenileme Fonuna alınan karın üç yıl içinde kullanılmaması halinde 3. Yılın vergi matrahına eklenmelidir.

39

YENİLEME FONU-Örnek-

Kayıtlı değeri ……. TL ve birikmiş amortismanı ……. TL olan bir makine ………. TL ye satılmıştır. makine ………. TL ye satılmıştır.

İşletme yöneticileri tarafından satılan makinenin yenisinin alınması yönünde karar alınmıştır.

14 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR100 KASA

XXXXXX

253 TESİS MAKİNE XXX253 TESİS MAKİNE CİHAZLAR549 ÖZEL FONLAR

XXX

XXX

40

6/17/2008

21


Satılan makinenin yerine yenisi alınmıştır.

Ö15 549 ÖZEL FONLAR XXX

257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR

XXX

VEYA

41


Satılan makinenin yerine 3 yıl sonunda yenisinin alınmaması durumunda özel fonlara alınan yenisinin alınmaması durumunda özel fonlara alınan yenileme fonu tutarı dönemin vergi matrahına eklenmek üzere gelir kaydedilmedir.

15 549 ÖZEL FONLAR XXX

671 ÖNCEKİ DÖNEM GELİR ve KARLARI

XXX

42

6/17/2008

22

YENİLEME FONU

Aynı yıl içinde yenileme yapılması y y ç y y phalinde uygulamadan yararlanılabilir.(İdare görüşü)

Üç yıllık süre iktisadi kıymetin satıldığı yılı takip eden takvim yılı başından yılı takip eden takvim yılı başından itibaren başlar.(Danıştay Kararı)

43

YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM İŞLERİ

Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır) ve onarma (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır) ve onarma işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak, o yıl beyannamesinde gösterilir.

İnşaat ve onarma işlerinde geçici ve kesin kabulusulüne tabi olan hallerde geçici kabulünusulüne tabi olan hallerde geçici kabulünyapıldığını gösteren tutanağın idareceonaylandığı tarih; diğer hallerde işin fiilentamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarih bitimtarihi olarak kabul edilir.

44

6/17/2008

23


MÜŞTEREK GİDERLERİN DAĞITIMI

- Yıl içinde birden fazla inşaat ve onarma işinin birlikte yapılması halinde, her yıla ait müşterek genel giderler bu işlere ait harcamaların (enflasyon düzeltmesi yapılan ( y y pdönemlerde düzeltilmiş tutarlarının) birbirine olan nispeti dahilinde;

45


Yıl içinde tek veya birden fazla inşaat i i i b dd ü lü ve onarma işinin bu madde şümulüne

girmeyen işlerle birlikte yapılması halinde, her yıla ait müşterek genel giderler, bu işlere ait harcamalar ile diğer işlere ait satış ve hasılattutarlarının (enflasyon düzeltmesi tutarlarının (enflasyon düzeltmesi yapılan dönemlerde bunların düzeltilmiş tutarlarının) birbirine olan nispeti dahilinde;

46

6/17/2008

24


Amortismanların Dağıtımı:- Birden fazla inşaat ve onarma

işlerinde veya bu işlerle sair işlerde müştereken kullanılan tesisat, makine ve ulaştırma vasıtalarının amortismanları, ,bunların her işte kullanıldıkları gün sayısına göre dağıtılır.

47

DÖNEM KAR VEYA ZARARININ TESPİTİ

690 DÖNEM KAR VEYA ZARARI

610 Satıştan İadeler 611 Satış Iskontoları

600 Yurtiçi Satışlar 601 Yurtdışı Satışlar611 Satış Iskontoları

612 Diğer İndirimler 620 Satılan Mamuller Maliyeti 621 Satılan Ticari Mallar Maliyeti 622 Satılan Hizmet Maliyeti 623 Diğer Satışların Maliyeti 630 Araştırma Ve Geliştirme Giderleri 631 Pazarlama Satış Dağıtım Giderleri 632 Genel Yönetim Giderleri 653 Komisyon Giderleri 654 Karşılık Giderleri 655 Menkul Kıymet Satış Zararları 656 Kambiyo Zararları 657 Reeskont Faiz Giderleri 659 Diğer Gider Ve Zararlar 660 Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri 661 Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri 680. Çalış. Kısım Gider Ve Zararları 681. Önceki Dönem Gider Ve Zararları

601 Yurtdışı Satışlar602 Diğer Gelirler 640. İştiraklerden Temettü Gelirleri 641. Bağ. Ortak.dan Temettü Gelirleri 642. Faiz Gelirleri 643. Komisyon Gelirleri 644. Konusu Kalmayan Karşılıklar 645. Menkul Kıymet Satış Karları 646. Kambiyo Karları 647. Reeskont Faiz Gelirleri 649. Diğer Olağan Gelir Ve Karlar 671. Önceki Dönem Gelir Ve Karları 679. Diğer Olağan Dışı Gelir Ve Karlar

689. Diğ. Olağan Dışı Gider Ve Zararlar

48

6/17/2008

25

VERGİ MATRAHININ TESPİTİ

690 DÖNEM TİCARİ KAR VEYA ZARARI +(-) XXXX

Matraha İlave Edilecek Unsurlar + XXXKanunen Kabul Edilmeyen Giderler

Matrahtan İndirilecek Unsurlar (-) XXXİstisna ve İndirimler

MALİ KAR VEYA ZARAR +( ) XXXXMALİ KAR VEYA ZARAR +(-) XXXX

MAHSUP EDİLECEK GEÇMİŞ YIL ZARARLARI

49

TİCARİ KARDAN MALİ KARA GEÇİŞ-İLAVELER-

Kanunen Kabul Edilmeyen Bazı Giderler:y(GVK.41/KVK.Md 11)

1)Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz, kur farkları ve benzeri giderler.

2)Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar.

3) Hesaplanan Para Cezaları Vergi Cezaları Gecikme 3) Hesaplanan Para Cezaları,Vergi Cezaları,Gecikme Zamları

50

6/17/2008

26


4)Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan; yat kotra tekne sürat teknesi kayıtlı olan; yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz taşıtları ile uçak, helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ve amortismanları.

5) Sözleşmelerde ceza şartı olarak konulan tazminatlar hariç olmak üzere kurumun çkendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının suçlarından doğan maddî ve manevî zarar tazminat giderleri.

51


6)Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam giderlerinin % 50'si. Bakanlar Kurulu bu oranı % 100'e kadar artırmaya veya sıfıra kadar indirmeye yetkilidir.

52

6/17/2008

27


7) Fiilen Ödenmeyen SSK Primleri(SSK.Md.80)8) Binek Otomobillere Ait Motorlu Taşıtlar

Vergileri,cezalar ve gecikme zamları9) Ödenmeyen Kıdem Tazminatı Karşılık

Giderleri10) Özel İletişim Vergileri10) Özel İletişim Vergileri

53

TİCARİ KARDAN MALİ KARA GEÇİŞ-BAZI MUAFİYETLER-

KOOPERATİFLER (KVK 4/1-k)

Tük ti T l k K tifl i Ait M fi t - Tüketim ve Taşımacılık Kooperatiflerine Ait Muafiyet Kalkmıştır.

- Üst Birliğe Üyelik Şartı Yoktur.

Öteden Beri Bilinen Genel Şartların Yanı sıra;

a-Kuruluşundan İnşaatın Bitim Tarihine kadar,Yönetim

ve Denetim Kurullarında İnşaatı Üslenen Kişilere veya ş ş y

Bunlarla İlişkili Kişilere Veya Bunlarla İşçi İşveren

İlişkisi İçinde Bulunanlara Yer Verilmeyecek,

54

6/17/2008

28


b-Arsa Tapusu Kooperatif Tüzel Kişiliği Adına Tescil Edilmiş Olmalı.Artık ,Yapı Kooperatiflerinin Kendilerine Ait Arsaları,Kat Karşılığı Vererek Her Bir Hisse İçin İşyeri veya Konut Elde Etmeleri Kesin Olarak Ortak Dışı İşlem Sayılmayacak.Sayılmayacak.Bu şartların 31.12.2006 tarihine kadar yerine getirilmiş olması gerekiyordu.

55


ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ İLE KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİNE AİT İŞLETMELER (KVK SANAYİ SİTELERİNE AİT İŞLETMELER (KVK Md.4/1-n)Buraların Alt yapılarını Hazırlamak, buralarda faaliyette bulunanların arsa, elektrik, su gibi ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla oluşturulan ve kazançlarının tamamını bu yerlerin ihtiyaçlarının karşılanmasında yerlerin ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanan iktisadi işletmeler.

56

6/17/2008

29

TİCARİ KARDAN MALİ KARA GEÇİŞ-BAZI İSTİSNALAR-

İŞTİRAK KAZANÇLARI İSTİSNASI (KVK Md.5/1-aTam Mükellefiyete Tabi Başka Bir Kurumun Sermayesine Katılım nedeniyle elde edilen Kazançlar.

57


TAŞINMAZ VE İŞTİRAK HİSSELERİ SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI (KVK SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI (KVK Md.5/1-eBunun için;- Taşınmaz ve Hisse senetleri En Az 2 Tam Yıl Aktifte Yer Almalıdır.

İ- Kazancın %75’i İstisna Olacaktır.- Sermaye ye İlave Etmek Zorunlu Değildir.

58

6/17/2008

30


- İstisna Satışın Yapıldığı Yılda UygulanırUygulanır.

- Satış Kazancının İstisnadan Yararlanan Kısmı, Satışın Yapıldığı Yılı İzleyen 5. Yılın Sonuna Kadar Pasifte Özel Bir Fon Hesabında Tutulur.

- Satış Bedelinin,Satışın Yapıldığı Yılı İzleyen k l d h l d l2.Takvim Yılının Sonuna Kadar Tahsil Edilmesi

Gerekir.- Satış Zararı Oluşması Halinde Bu Zarar Dikkate Alınmaz.(Mukteza)

59


EĞİTİM TESİSLERİ İLE REHABİLİTASYON MERKEZLERİNİN İŞLETİLMESİNDEN ELDE MERKEZLERİNİN İŞLETİLMESİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLAR (KVK Md.5/1-ı)- İstisna Merkezlerin Faaliyete Geçtiği

Hesap Döneminden İtibaren Başlayacaktır.

- Tesis Bünyesindeki Büfe, Kantin Kafeterya Gibi İşletilen Yerler İstisnadan Yararlanamayacaktır.

- Kurs İşletmeciliği İstisnadan Yararlanamayacaktır.

60

6/17/2008

31


- İstisna, 1 Ocak 2006 Tarihinden İtibaren Faaliyete Geçen Okullar ve Rehabilitasyon Merkezleri İçin Geçerli Olacaktır.

- İstisna, 5 Hesap Dönemi Süreyle UygulanacaktırUygulanacaktır.

61


SERBEST BÖLGELERDE ELDE EDİLENKAZANÇLARA İLİŞKİN İSTİSNAKAZANÇLARA İLİŞKİN İSTİSNA(3218 S.K.’ NUN 5084 S.K.’LA DEĞİŞİK 6.MD.

- İstisna Faaliyet Ruhsatlarında Belirtilen Süreyle Sınırlı Olacaktır.

- Personele Ödenen Ücretler 31.12.2008 Tarihine Kadar G.V.’sinden Müstesnadır.Müstesnadır.

- İmalat Faaliyetinde Bulunanların Kazançları AB Üyeliğinin Geçekleştiği Tarihi İçeren Vergilendirme Döneminin Sonuna Kadar Geçerli Olacaktır.

62

6/17/2008

32

DİĞER İNDİRİMLER

AR-GE HARCAMALARININ %40’I (KVK Md 10/1-a)(KVK Md.10/1-a)- 31.07.2004 tarihinden sonra gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, işletmeleri bünyesinde yaptıkları yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının % 40’ını yıllık beyan ettikleri gelirden ayrıca indirebilmektedir.K Y t i Ol N d i l - Kazancın Yetersiz Olması Nedeniyle İndirilemeyen Ar-Ge Harcamaları Sonraki Yıllara Devreder.

63

TİCARİ KARDAN MALİ KARA GEÇİŞ-DİĞER İNDİRİMLER-

SPONSORLUK HARCAMALARI (KVK 10/1-b)Bu kapsamda yapılan harcamaların amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için %50 si kurum kazancından indirilebilecektir.

64

6/17/2008

33


BAĞIŞ VE YARDIMLAR Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, İl özel idarelerine, Belediyelere ve Köylere, BKK ile vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve dernekler ile Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara yapılan bağış ve yardımlar.

65


Kazancın %5’ i ile sınırlı olanlar:(KVK MD.10/1-cGenel Nitelikteki bağış ve yardımlarGenel Nitelikteki bağış ve yardımlar.Kazancın %100’ üne kadar bağışlanabilenler:

- Okul, Sağlık tesisi, öğrenci yurtları, bakım ve rehabilitasyon merkezleri için inşa harcamaları veya bunun için yapılan her türlü bağış ve yardımlar. (KVK MD.10/1-ç)

l k l l b l l l l l l l- Sanatsal,kültürel ve bilimsel çalışmalarla ilgili olanlar. (KVK MD.10/1-d)

- Doğal afetler dolayısıyla yapılanlar. (KVK MD.10/1-d)

66

6/17/2008

34


GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİŞahıs Sigorta Primleri ve Bireysel Emeklilik Sistemine Ödenen Katkı Payları,(GVK Md.89/1)Bağ-Kur Giriş Keseneği ve Primleri, (1479 SK. Md.49/3)Eği i S ğl k H l İ di i i Eğitim ve Sağlık Harcamaları İndirimi, (GVK Md.89/2)Sakatlık İndirimi, (GVK Md.89/3

67

GEÇMİŞ YIL ZARARLARININ MAHSUBU

5 Yıldan Fazla Nakledilmemelidir.A A Gö il lidiAyrı Ayrı Gösterilmelidir.Dönem karının mevcut olduğu ilk dönemde mahsup edilmek şartıyla mahsup edilebilir.Devralınan Kurumların Geçmiş Yıl Zararları,Devir Tarihi İtibariyle Öz Sermaye Tutarlarını Geçemez.Devralınan Kurumun Son 5 Yıllık KV Beyannameleri Süresi İçinde Verilmiş Olmalıdır

68

6/17/2008

35

-DÖNEM KARI VEYA ZARARI--VERGİ KARŞILIĞI AYRILMASI--FİNANSAL TABLOLARA ALMA-

16 690 DÖNEM KARI VEYA ZARARI691DÖNEM KARI VERGİ KARŞ.

XXX

xxx

17

692 DÖNEM NET KARI(ZARARI)

691 DÖNEM KARI VERGİ VE YAS.YÜK.KARŞILIĞI

XXX

xxxXXX

370 DÖNEM KARI XXX370 DÖNEM KARI VERGİ VE YAS. YÜK.KARŞILIĞI

XXX

69

-DÖNEM KARI VEYA ZARARI--VERGİ KARŞILIĞI AYRILMASI--FİNANSAL TABLOLARA ALMA-

18 692 DÖNEM NET KARI(ZARARI) 590 DÖNEM NET KARI

XXX

xxx

19371 PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR XXX

xxx

193 PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR

XXXVERGİ VE FONLAR

70

6/17/2008

36

ÖRTÜLÜ SERMAYE VE

TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ

DAĞITIMINDA DÖNEM SONU İŞLEMLERİ

71

ÖRTÜLÜ SERMAYE

5520 sayılı yeni KVK’nın 12. maddesinde örtülü sermaye müessesesi yeniden tanımlanmıştır. Söz konusu madde 1/1/2006 tarihinden sonraya sarkan ödünç işlemlerine de uygulanmak ve / /2006 ihi d i ib li1/1/2006 tarihinden itibaren geçerli

olmak üzere Kanun’un yayım tarihinde yürürlüğe girmiştir.

72

6/17/2008

37

ÖRTÜLÜ SERMAYEDEN BAHSEDEBİLMEK İÇİN

1 Doğrudan veya dolaylı olarak ortak 1. Doğrudan veya dolaylı olarak ortak veya ortakla ilişkili kişiden bir borç temin edilmesi,

2. Borcun işletmede kullanılması, 3. Bu şekilde kullanılan borcun hesap

dönemi içinde herhangi bir tarihte dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun öz sermayesinin üç katını aşması gerekmektedir.

73

HANGİ TARTIŞMALI KONULAR NETLİĞE KAVUŞTURULDU

Örtülü sermaye üzerinden ödenen h l k f k b veya hesaplanan kur farkı vb.

giderlerin kurum kazancından indirilip indirilemeyeceği (Danıştay 3. Dairesinin 05.07.2006 tarih ve E. 2006/1186, K. 2006/1960 sayılı Kararı’nda, 5520 sayılı Kanun’da , yyapılan düzenlemelere atıf yapılarak geçmiş yılarda da kur farklarının KKEG olacağı belirtilmiştir.)

74

6/17/2008

38

HANGİ TARTIŞMALI KONULAR NETLİĞE KAVUŞTURULDU

O t kl ili kili ki i kOrtakla ilişkili kişi kavramıBorcun teşebbüste devamlı kullanılması Borç / Öz sermaye oranı

75

ORTAKLA İLİŞKİLİ KİŞİ KAVRAMI

Eski KVK’da örtülü sermeye olaraknitelendirilebilecek borçlanmaların kurumlarınnitelendirilebilecek borçlanmaların kurumlarınaralarında vasıtalı, vasıtasız bir şirketmünasebeti veya devamlı ve sıkı bir iktisadimünasebet bulunan gerçek ve tüzel kişilerdenyaptıkları borçlanmalar olduğu belirtilmişti.Yeni KVK’nın 12. maddesinde ortakla ilişkili kişikavramı hiçbir tereddüte yer bırakmayacakşekilde açıklanmıştır. Tebliğde çok ayrıntılı ortaklailişkili kişi tanımlaması yapılmış.

76

6/17/2008

39


Ortaklık ilişkisi İMKB’de işlem görenhisselerin edinilmesi ile doğuyorsa en az %hisselerin edinilmesi ile doğuyorsa en az %10 oranında ortaklık payı sınırı getirilmiştir.Ayrıca örtülü sermayenin tespiti amacıylayapılacak kıyaslama sırasında, ana faaliyetkonusuna uygun olarak faaliyettebulunan ve ortak veya ortakla ilişkili kişibulunan ve ortak veya ortakla ilişkili kişisayılan banka veya benzeri kredikurumlarından yapılan borçlanmalar % 50oranında dikkate alınacaktır.

77


Yalnızca ilişkili şirketlere finansmantemin eden kredi şirketlerindenyapılan borçlanmalarda %50 oranıdikkate alınmayacak olup genel kurallarçerçevesinde işlem yapılacaktır.ç ç ş y p

78

6/17/2008

40


Ortaklık payları ve borç tutarları ileilgili oranların, borç veren ortaklar veortakların ilişkide bulunduğu kişileriçin ayrı ayrı değil, topluca dikkatealınması gerekmektediralınması gerekmektedir.

79


Örneğin,Öz sermayesi 100 birim olan bir kurumunOrtağından 200 birim,Ortakla ilişkili bankadan da 300 birim borç aldığınıkabul edelim.Bu durumda öz sermaye ile kıyaslanacak borç tutarıortaktan alınan 200 birim ile bankadan alınan 300birimin yarısının toplamı [200 + (300/2) =] 350 birimy p [ ( ) ]olacaktır.Öz sermayenin 3 katını aşan 50 birimlik borca ait faizveya kur farkı kurum kazancından indirilemeyecektir.

80

6/17/2008

41

BORCUN TEŞEBBÜSTE DEVAMLI KULLANILMASI

Eski KVK’ ya göre yapılan borçlanmalarda“süreklilik” ifadesinden ne anlaşılması gerektiğisüreklilik ifadesinden ne anlaşılması gerektiğikanun metninde yer almamıştı.Yeni KVK’ da, kullanılan borçların örtülü sermayesayılabilmesi için, devamlılık koşulu aranmamışborcun işletmede kullanılması yeterli görülmüştür.Örneğin 10 gün için verilen borç öz sermayenin üçkatını aşıyorsa örtülü sermaye şartları oluşmuşkatını aşıyorsa, örtülü sermaye şartları oluşmuşkabul edilecektir.

81

BORÇ / ÖZ SERMAYE ORANI

Kıyaslamada dikkate alınacak öz sermayeh dö i b d ki öhesap dönemi başındaki özsermayedir.Yeni Kanun’da borcun niteliğine ilişkinherhangi bir belirleme yapılmamıştır. Bunedenle, ticari borçlar da mali borçlar gibikıyaslamada dikkate alınabilecektir. Buykapsamda, örneğin, ortak veya ortaklailişkili kişilerden yapılan ithalatsonucunda doğan borçlar üzerindenhesaplanan kur farkları da kanunen kabuledilmeyen gider olacaktır. 82

6/17/2008

42

ESKİ KANUNDA YERALMAYAN DÜZENLEMELER

ÖRTÜLÜ SERMAYE SAYILMAYACAK BORÇLANMALAR BELİRTİLMİŞTİRKARŞI KURUM DÜZELTMESİ İLE İLGİLİ HÜKÜMLER GETİRİLMİŞTİR İLGİLİ HÜKÜMLER GETİRİLMİŞTİR.

83

ÖRTÜLÜ SERMAYE SAYILMAYACAK BORÇLANMALAR

Kurumların ortaklarının veyaortaklarla ilişkili kişilerin sağladığıgayrinakdî teminatlar karşılığındaüçüncü kişilerden yapılanborçlanmalar.ç

84

6/17/2008

43


Kurumların iştiraklerinin, ortaklarının veyaKurumların iştiraklerinin, ortaklarının veya

ortaklarla ilişkili kişilerin, banka ve finans

kurumlarından ya da sermaye piyasalarından

temin ederek aynı şartlarla kısmen veya

tamamen kullandırdığı borçlanmalar.

Ancak % 3 ile yapılan bir borçlanma % 4 iley p ç

ilişkili kuruma aktarılırsa ödenen faizin tamamı

mı? Yoksa % 1’lik kısmı mı? Gider olarak kabul

edilmeyecektir. Ya da bunun tersi ???????

85


Bankalar tarafından yapılan borçlanmalar.Finansal kiralama şirketleri, finansman vefaktoring şirketleri ile ipotek finansmankuruluşlarının bu faaliyetleriyle ilgili olarakortak veya ortakla ilişkili kişi sayılany ş ş ybankalardan yaptıkları borçlanmalar.

86

6/17/2008

44

KARŞI KURUM DÜZELTMESİ

Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplananfaiz ve benzerleri, gelir ve kurumlar vergisikanunlarının uygulanmasında, gerek borç alangerekse borç veren nezdinde, örtülü sermayeşartlarının gerçekleştiği hesap döneminin songünü itibarıyla dağıtılmış kâr payı veya darmükellefler için ana merkeze aktarılan tutar sayılır.Ancak, örtülü sermaye üzerinden ödenen veyahesaplanan kur farkları kar payı sayılmayacaktır.

87


Bu şekilde dağıtılmış kâr payı, net kâr payı tutarı olarak kabul edilecek ve brüte tamamlanması sonucu bulunacak tutar üzerinden ortakların hukuki niteliğine göre belirlenen ğ goranlarda vergi kesintisi yapılacaktır.

88

6/17/2008

45


Daha önce yapılan vergilendirme işlemleri, tamy p g ş ,mükellef kurumlar nezdinde yapılacakdüzeltmede örtülü sermayeye ilişkin kurfarklarını da kapsayacak şekilde, taraf olanmükellefler nezdinde düzeltilir. Ancak budüzeltmenin yapılabilmesi için, örtülü sermayekullanan kurum adına tarh edilen vergilerinkesinleşmiş ve ödenmiş olmasıgerekmektedir.

89


İdare karşı kurum düzeltmesinde “iştirakş şkazançları istinası”nı gerekçe olarakkullanmıştır. Ancak, kur farkları açısından bugerekçenin kullanılması mümkün değildir.Çünkü bunlar kar payı olarak kabuledilmiyor. O zaman kur farkları için ya daborç verenin gerçek kişi olmasıdurumunda düzeltme yapılmayacak mı?Hayır, yapılacak, sonuç olarak karşı kurumdüzeltmesi için istisnai bir gerekçe aramayagerek bulunmamaktadır.

90

6/17/2008

46


Hesap dönemi kapanmadan, ilgili geçiciil di dö i d ük ll fl kvergilendirme döneminde mükellefler karşı

kurum düzeltmesini kendileri yapacaklardır.Hesap dönemi kapandıktan sonra ise vergidairesine düzeltme talebinde bulunulmasıgerekmektedir.İnceleme yapılması halinde ise, budüzeltmenin ne şekilde yapılacağı tebliğdebelirtilmemiş, kanaatimizce, bu durumdadüzeltmenin inceleme elemanınca yapılmasıgerekmektedir.

91


Ancak, düzeltmenin yapılabilmesi için herhalükarda, örtülü sermaye kullanımı nedeniylehalükarda, örtülü sermaye kullanımı nedeniyletarh edilen vergilerin kesinleşip ödenmesigerekmektedir. Düzeltilecek tutar da bukesinleşen ve ödenen tutar olacaktır.Burada zamanaşımı sorunu ortayaçıkmaktadır. Tebliğde, örtülü sermayekapsamında borç kullanan kurumun, zamanaşımısüresi içinde düzeltme talebinde bulunmuşsüresi içinde düzeltme talebinde bulunmuşolması halinde, düzeltme sonucu tarh edilenverginin kesinleşip ödenmesi şartıyla karşıtarafta da süreye bakılmaksızın gerekli düzeltmeişlemi yapılacaktır.

92

6/17/2008

47


Örneğin;(A) k 2007 l d ö ülü(A) kurumu 2007 yılında örtülüsermaye kullanmış,2012 yılında düzeltme talep edilmiş,Bu düzeltme ile ilgili tarh edilenvergilerin ödemesi ise 2013 yılındayapılmışyapılmış,Bu durumda borç veren (B) kurumunezdinde, 2013 yılında, 2007 yılınınhesapları düzeltilebilecek.

93

ÖRTÜLÜ SERMAYENİN TESPİTİ SONUCUNDA YAPILACAK İŞLEMLER

1- Borç alan kurum nezdinde gider reddi2- Kur farkı dışında ödenen veya hesaplanan

tutarlar üzerinden kar dağıtım stopajıBorç veren tam mükellef kurum ise bu stopajyapılamayacak (KVK md.15’e göre tammükellef kurumların elde ettiği kar paylarıiçin stopaj yapılmaz.)Borç veren dar mükellef kurum (işyeri veyaBorç veren dar mükellef kurum (işyeri veyadaimi temsilcileri ile gelir elde edenler hariç)ise stopaj yapılır.Borç veren gerçek kişi ise stopaj yapılır.

94

6/17/2008

48

ÖRTÜLÜ SERMAYENİN TESPİTİ SONUCUNDA YAPILACAK İŞLEMLER

3- Kar dağıtımı sayılan faiz, kur farkıve benzeri ödemeler borç verenkurum/kişi nezdinde gelir reddiyapılır.yapılır.

95

ÖZELLİK ARZEDEN KONULAR

KUR FARKI GELİRLERİNİN DURUMUÖrtülü sermaye kabul edilen borçlanmalardaYTL’nin değer kazanması sonucu oluşacak kurfarkı gelirleri söz konusu borcun örtülü yoldankonulan bir sermaye olarak kabul edilmesininbir sonucu olarak, vergiye tabi kurumkazancının tespitinde gelir olarak dikkatep galınması söz konusu olmayacaktır.

96

6/17/2008

49


DÖVİZ CİNSİNDEN YAPILAN BORÇLANMALARDA KIYASLAMADA DİKKATE BORÇLANMALARDA KIYASLAMADA DİKKATE ALINACAK BORÇ TUTARI

Yabancı para üzerinden yapılan borçlanmalarailişkin borç/öz sermaye hesabında, her bir borcunalındığı tarihte geçerli olan döviz kuru esasalınacaktır. Yabancı para üzerinden alınan borcunvadesinin izleyen yıla sarkması halinde, izleyen yıliçin söz konusu hesaplama, borcun ödenmeyentutarının bilanço günü itibarıyla Vergi Usul Kanunuhükümlerine göre değerlenmiş tutarı esasalınmak suretiyle yapılacaktır.

97


MAL VE HİZMET ALIMI NEDENİYLE OLUŞANBORÇLARBORÇLARPiyasa koşulları ve ticari teamüllere göre yapılanvadeli mal ve hizmet alımları ile ilgili olarak ortayaçıkan borçlanmalarda, vade farkı tutarları ayrıcahesaplanmış olsa da bu borç tutarları örtülüsermayenin varlığının tespitinde dikkatealınmayacaktır. Söz konusu süreleri aşan vadelialımlar nedeniyle ortaya çıkan borçlar örtülüalımlar nedeniyle ortaya çıkan borçlar örtülüsermayenin varlığının tespitinde dikkate alınacak; buşekilde hesaplanan örtülü sermaye tutarına isabeteden vade farkları tespit edilerek örtülü sermayeüzerinden ödenen faiz olarak kabul edilecektir.

98

6/17/2008

50


ALINAN AVANSLARAvanslar hangi amaçla verilirse verilsinişletmeye finansman imkanı sağlarlar.Dolayısıyla, alınan avanslar da işletmebakımından alınan borç olarakdeğerlendirilecek ve örtülü sermayehesaplamasında dikkate alınacaktır. Ancak,inşaat işlerinde yapılan iş kısmı ile orantılıinşaat işlerinde yapılan iş kısmı ile orantılıolarak hesaplanıp ödenen istihkakbedellerinin avans olarak kabul edilip örtülüsermayenin hesabında borç unsuru olarakdikkate alınması söz konusu değildir.

99


ATİK ALIMI NEDENİYLE OLUŞAN BORÇLARBurada KKEG olarak dikkate alınması gereken kur farkları veya faizler sabit kıymetin maliyetine eklenmiş ise bunların amortisman yoluyla itfa dildikl i dö l d dikk t l l edildikleri dönemlerde dikkate alınmaları

gerekmektedir.

100

6/17/2008

51


TAHVİL İHRACI YOLUYLA ÖRTÜLÜ SERMAYE KULLANIMI MÜMKÜN MÜ ?SERMAYE KULLANIMI MÜMKÜN MÜ ?

Gerek TTK gerekse SPK hükümlerine göreçıkarılan tahvillerin öz sermayeyi aşmasımümkün değildir. Bu nedenle tek başına tahvilihracı suretiyle örtülü sermaye kullanımımümkün değildir. Ancak, yapılan borçlanmalarıntopluca dikkate alınması tahvil ihracı suretiyleörtülü sermaye kullanımının mümkünörtülü sermaye kullanımının mümkünolabileceğini göstermektedir. Hamiline yazılıtahvillerde sorun vardır.

101


BORCU KULLANAN KURUMUN BORCU KULLANAN KURUMUN BORÇ ALINAN KİŞİDEN ALACAĞI OLMASI DURUMUNDA ÖRTÜLÜ SERMAYE

Bu durumda alacağın borca mahsupBu durumda alacağın borca mahsupedilmesi söz konusu değildir.

102

6/17/2008

52


İLİŞKİLİ KİŞİLER İLİŞKİLİ KİŞİLER ARACILIĞIYLA DOLAYLI OLARAK YAPILAN BORÇLANMALAR

Bu tür borçlanmalarda sadeceBu tür borçlanmalarda sadeceaktarılan borç tutarı öz sermaye ilekıyaslanır ve örtülü sermayeninvarlığı tespit edilir.

103


Geçici vergilendirme dönemlerinde de örtülü sermaye uygulanır.

104

6/17/2008

53

TRANSFER FİYATLANDIRMASIYOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI

YENİ K.V.K.’NIN 13. MADDESİNE GÖRE, kurumlar, ilişkili kişilerleemsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunursa, kazanç da satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılır.

105


5615 SAYILI KANUNLA GVK’NIN 41. MADDESİNE EKLENEN (5) NUMARALI MADDESİNE EKLENEN (5) NUMARALI BENDE GÖRE;teşebbüs sahibinin, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit edilen bedel veya fiyatlar üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında b l h li d ll b d l bulunması halinde, emsallere uygun bedel veya fiyatlar ile teşebbüs sahibince uygulanmış bedel veya fiyat arasındaki işletme aleyhine oluşan farklarişletmeden çekilmiş sayılır.

106

6/17/2008

54


KV MÜKELLEFLERİNDE TRANSFERFİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜFİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜKAZANÇ DAĞITIMINDAN SÖZ EDEBİLMEKİÇİN;

1. Bir kurum tarafından, ilişkili kişilerle, bir mal veyahizmet alım ya da satımının (Alım, satım, imalat veinşaat işlemleri, kiralama, kiraya verme işlemleri,ödünç para alınması ve verilmesi, ikramiye, ücretve benzeri ödemeleri gerektiren işlemler de bukapsamdadır ) yapılmış olmasıkapsamdadır.) yapılmış olması,

2. Bu mal veya hizmet alım ya da satımında"emsallere uygunluk ilkesi"ne aykırı olarak fiyatveya bedel tespiti yapılmış olmasıgerekmektedir.

107


GV MÜKELLEFLERİNDE TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMINDAN SÖZ EDEBİLMEK İÇİN;

1. Teşebbüs sahibi tarafından bir mal veya hizmetalım ya da satımının yapılmış olması,

2. Teşebbüs sahibinin bu mal veya hizmet alım yada satımını ilişkili kişilerle yapmış olması,

3. Bu mal veya hizmet alım ya da satımında" ll l k ilk i k l k fi t"emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak fiyatveya bedel tespiti yapılmış olması,

4. Emsallere uygun bedel veya fiyatlar ile teşebbüssahibince uygulanmış bedel veya fiyatarasındaki işletme aleyhine fark oluşmasıgerekmektedir.

108

6/17/2008

55

2006 HESAP DÖNEMİNDE ÖRTÜLÜ KAZANÇ MÜESSESESİ GEÇERLİ Mİ?

Yeni KVK’nın 13. maddesi 01.01.2007 tarihindeü ü lüğ i kti B d d iyürürlüğe girecektir. Bu durumda yeni

düzenlemenin 2006 hesap döneminde uygulanmasımümkün değildir. Ayrıca yeni KVK ile 5422 sayılıeski KVK yürürlükten kaldırılmıştır. Bu durumda2006 hesap döneminde örtülü kazançmüessesesinin uygulanıp uygulanmayacağı konusuakılları karıştırmaktadır.Yeni Kanun’un geçici 1 maddesinin 10 numaralıYeni Kanun un geçici 1. maddesinin 10 numaralıfıkrasında Yeni kanun’un yürürlüğünden öncekidönemler itibarıyla 5422 sayılı kanun hükümlerininuygulanmasına devam olunacağı belirtilmiştir.

109

2006 HESAP DÖNEMİNDE ÖRTÜLÜ KAZANÇ MÜESSESESİ GEÇERLİ Mİ?

Ancak, 5520 sayılı KVK’nın 36.dd i il d 5422 l KVKmaddesi ile de 5422 sayılı KVK

01.01.2006 tarihi itibariyleyürürlükten kaldırılmıştır.Bu durumda 2006 hesap dönemi içinörtülü kazanç müessesesininuygulanmaması gerekmektedir.

110

6/17/2008

56

SERMAYE ŞİRKETİ DIŞINDAKİ KURUMLAR

5422 sayılı KVK’nın 15. maddesinde, “sermayei k tl i d ğ l ö ülü k l ”şirketlerince dağıtılan örtülü kazançlar”

kanunen kabul edilmeyen giderler arasındasayılmıştı. Yeni KVK’nın 11. maddesinde ise“transfer fiyatlandırması yoluyla örtülüolarak dağıtılan kazançlar”ın kanunen kabuledilmeyen gider olduğu belirtilerek, sermayeşirketleri dışındaki kurumlar vergisişirketleri dışındaki kurumlar vergisimükelleflerinin de örtülü kazanç yönündentenkid edilebileceği vurgulanmıştır.

111

İLİŞKİLİ KİŞİ

Kurumların kendi ortaklarını,Kurumların veya ortaklarının ilgili bulunduğugerçek kişi veya kurum ile idaresi, denetimiveya sermayesi bakımından doğrudan veyadolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzualtında bulundurduğu gerçek kişi veyakurumları,Ortakların eşleri, ortakların veya eşlerininüstsoy ve altsoyu ile üçüncü derece dahilyansoy hısımları ve kayın hısımlarını ifadeeder.

112

6/17/2008

57


Kazancın elde edildiği ülke vergi sisteminin, Türk vergi sisteminin yarattığı vergilendirme kapasitesi ile aynı düzeyde bir vergilendirme imkânı sağlayıp sağlamadığı ve bilgi değişimi hususunun göz önünde bulundurulması suretiyle Bakanlar Kurulunca ilan edilen suretiyle Bakanlar Kurulunca ilan edilen ülkelerde veya bölgelerde bulunan kişilerle yapılmış tüm işlemler, ilişkili kişilerle yapılmış sayılır.

113


TEBLİĞ’DE ÇOK AYRINTILI BİR İLİŞKİLİ KİŞİ TANIMLAMASI YAPILMIŞTIR. ÖRNEĞİN; (A) kurumun,iştiraki (B) kurumu, (B) kurumunun genel müdürü (C), genel müdür (C)’nin üye olduğu (D) derneği, (D) derneğinde çalışan muhasebe yetkilisi (E)(D) derneğinde çalışan muhasebe yetkilisi (E)

ilişkili kişi sayılmıştır.

114

6/17/2008

58

İLİŞKİLİ KİŞİ (Bayilik İlişkisi)

Bir gerçek kişi/kurum ile bir başka Bir gerçek kişi/kurum ile bir başka gerçek kişi/kurum arasında olağan ticari faaliyet çerçevesinde sadece bayilik ilişkisinin bulunması durumunda söz konusu gerçek kişi veya kurumlar bayiliğe ilişkin mal ve y y ğ şhizmetler bakımından ilişkili kişi kapsamında değerlendirilmeyecektir.

115


Kurum çalışanlarının söz konusu kurum ileili kil i i d i hi t b bilişkilerinin sadece işveren-hizmet erbabıilişkisi içinde bulunması durumunda ilgilikurum ile kurum çalışanı, yapılan ücretödemeleri bakımından ilişkili kişi kapsamındadeğerlendirilmeyecektir. Ancak, kurum ileçalışanları arasında yukarıda belirtilenistihdam ilişkisi dışındaki işlemler ilişkiliistihdam ilişkisi dışındaki işlemler, ilişkilikişilerle yapılan işlem kapsamındadeğerlendirilecektir.

116

6/17/2008

59

EMSALLERE UYGUNLUK İLKESİ

Emsallere uygunluk ilkesi ilişkili Emsallere uygunluk ilkesi ilişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat veya bedelin, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması d d l k fdurumunda oluşacak fiyat veya bedele uygun olmasını ifade eder.

117


İlişkili kişilerle yapılan işlemlerdeİlişkili kişilerle yapılan işlemlerdeuygulanacak fiyat veya bedeller,aşağıdaki yöntemlerden işleminmahiyetine en uygun olanıkullanarak tespit edilir. (GelenekselYöntemler)Karşılaştırılabilir Fiyat YöntemiKarşılaştırılabilir Fiyat Yöntemi,Maliyet Artı Yöntemi,Yeniden Satış Fiyatı Yöntemi,

118

6/17/2008

60


Bu yöntemler aslında emsalybedel tespit yöntemleridir.Emsallere uygun fiyat veyabedele ulaşmak için öncelikle içemsal kullanılacak, bu şekildekullanılacak fiyat veya bedellerinkullanılacak fiyat veya bedellerinbulunmaması ya da güvenilirolmaması halinde dış emsalkarşılaştırmada esas alınacaktır.

119


İç emsaller, şirket içi veya grup içi emsallerl biliolabilir.

Dış emsal olarak halka açık şirketlerin kamuyaaçıklanan bilgilerinden faydalanabilirDiğer şirketlerde emsal tespitinde sorunlaryaşanabilir. Avrupa’daki bazı özel şirketlerin(AMEDEUS) ticari veri tabanları var.Dış emsal ticari sır niteliğindedir ve korunur.

120

6/17/2008

61


Emsal bedel araştırmasında seçilenfi l b f k i l hifirmaların benzer fonksiyonlara sahipolmaları, benzer ürünlere sahip olmalarıgerekmektedir. Firma büyüklükleri,firmanın ne zamandan beri faaliyettebulunduğu, aktif olup olmadığı, firmanınbaşından geçen önemli olaylar, yeterlifinansal verisinin bulunması vs. bilgi veveriler karşılaştırma analizinin sağlıklıyapılabilmesi için önemlidir.

121


Bu ilkenin uygulanabilmesi, ilişkilikişiler arasındaki işlemlerle ilişkisizkişiler arasındaki işlemlerinkarşılaştırılabilir olmasınadayanmaktadır. Bu noktada bazıkavramların bilinmesi gerekmektedir.Bunlar;Bunlar;

1. Karşılaştırılabilirlik Analizi2. Emsal Fiyat Aralığı

122

6/17/2008

62


1. KARŞILAŞTIRILABİLİRLİK ANALİZİGenel olarak ilişkili kişiler arasındaki mal veya hizmetş ş yalım ya da satımına konu olan işlemdeki koşullarla,aralarında ilişki bulunmayan kişiler arasındaki benzernitelikteki işlemlerin koşullarının karşılaştırılmasınadayanmaktadır.Örneğin;Bir kurum tarafından aynı niteliklere sahip bir malınilişkili kişilere vadeli,İlişkisiz kişilere peşin olarak satıldığı durumdaİlişkisiz kişilere peşin olarak satıldığı durumda,ödeme koşullarındaki bu farklılık dikkate alınarakyapılacak düzeltim sonucu iki işlemin karşılaştırılabilirhale getirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, emsallereuygun fiyata ulaşmak mümkün olmayacaktır.

123


Bu kapsamda;- Mal veya Hizmetlerin Nitelikleri (“marka” özelliğiy ( ğ

dikkate alınarak karşılaştırma yapılmalıdır.)

- İşlev Analizi (ilişkisiz kişiler arasındaki işlemlerde, herbir tarafın kullandığı varlıklar ve üstlendiği riskler dikkatealınmalıdır.)

- Ekonomik Koşullar (örneğin, rekabet koşulları dikkatealınarak gerekli düzeltmeler yapılmalıdır.)

İ S jil i (ö ği i- İş Stratejileri (örneğin; pazara girmeye veya pazarpayını artırmaya çalışan şirket ile pazar payını korumayaçalışan şirketin izleyeceği stratejiler farklı olabilir.Dolayısıyla karşılaştırmada bu hususun da dikkatealınması gerekecektir.)

124

6/17/2008

63

EMSALLERE UYGUNLUK İLKESİ2. EMSAL FİYAT ARALIĞIYapılan karşılaştırmalar ve uygulanan yöntemlerYapılan karşılaştırmalar ve uygulanan yöntemlersonucu tek bir fiyat veya bedeldenziyade, birbirine yakın birden çok sonucu içerenbelli bir fiyat veya bedel aralığınaulaşmak da söz konusu olabilmektedir.Emsal fiyat aralığı, aynı yöntemin farklıkarşılaştırılabilir kontrol dışı işlem verilerinş ş ş şuygulanmasından veya aynı verilere farklı transferfiyatlandırması yöntemlerininuygulanmasından elde edilen değişik emsalfiyatların oluşturduğu bir fiyat dizisidir.

125


Mükellef bu sonuç aralığı içerisinde aritmetikortalama mod medyan veya başka bir ölçüdenortalama, mod, medyan veya başka bir ölçüdenen makul olanını kullanmak suretiyle bir tutarbelirleyebilecektir. Dolayısıyla, mükellefin emsalfiyat aralığının içinde bulunması şartıylabelirleyeceği bu fiyat ya da bedel kabuledilecektir.

Ancak, belirlenen emsal fiyat aralığınıniçindeki fiyatların birbirinden büyük ölçüde farklıiçindeki fiyatların birbirinden büyük ölçüde farklıolması durumunda, karşılaştırılabilirlikanalizindeki unsurların veya yapılan düzeltimişlemlerinin yeniden değerlendirilmesigerekmektedir.

126

6/17/2008

64

KARŞILAŞTIRILABİLİR FİYAT YÖNTEMİ

Bu yöntem, bir mükellefin uygulayacağıemsallere uygun satış fiyatının,karşılaştırılabilir mal veya hizmet alımveya satımında bulunan ve aralarındaherhangi bir şekilde ilişki bulunmayangerçek ya da tüzel kişilerin birbirleriyleg ç y ş yyaptıkları işlemlerde uygulayacağı piyasafiyatı ile karşılaştırılarak tespit edilmesiniifade etmektedir.

127


Tam anlamıyla emsal fiyat tespit yöntemidir.(öncelikle iç emsal daha sonra dış emsal

k ) l l b l l k laranacaktır.) Karşılaştırılabilirlik analizine göregerekli düzeltmelerin yapılması gerekir.Doğrudan karşılaştırma yapılmasına olanak verenbu yöntem, uygulamada en sık kullanılanyöntemdir.Karşılaştırılabilir nitelikte kontrol dışı işlemlerinbulunması durumunda emsallere uygun fiyat yad b d li t iti b k d ll l kda bedelin tespiti bakımından emsallere uygunlukilkesinin en dolaysız ve güvenilir biçimdeuygulandığı bir yöntem olması nedeniylekarşılaştırılabilir fiyat yöntemi diğer yöntemleretercih edilir.

128

6/17/2008

65


Kullanım alanları olarak;ticari emtia alım satım işlemleri, lisans ödemeleri, borçlanma işlemlerinde faiz oranı t iti tespiti örnek verilebilir.

129

MALİYET ARTI YÖNTEMİ

Bu yöntem, emsallere uygun fiyatın,il ili l d hi i liilgili mal ya da hizmetin maliyetbedelinin uygun bir brüt kâr oranıkadar artırılması suretiylehesaplanmasını ifade etmektedir.Buradaki uygun brüt kâr oranı, sözkonusu mal veya hizmet alım veyakonusu mal veya hizmet alım veyasatım anında ilişkisiz kişilere satılmasıhalinde uygulanacak fiyatı yansıtan kâroranını ifade etmektedir.

130

6/17/2008

66

MALİYET ARTI YÖNTEMİBu yöntem, aslında, iç emsale göre tespit edilen brüt kar oranının ilişkili tespit edilen brüt kar oranının ilişkili kişilerle yapılan işlemlere uygulanması yöntemidir. İç emsal yoksa dış emsale göre de kar oranı tespit edilebilecektir.Bu yöntem özellikle hammadde ve yarı mamuller ile imal edilen mallara ilişkin mamuller ile imal edilen mallara ilişkin işlemlerde ve fason imalatlarda uygulama alanı bulmaktadır.

131

YENİDEN SATIŞ FİYATI YÖNTEMİ

Bu yöntem ile emsallere uygun fiyatın, işlemkonusu mal veya hizmetlerin aralarında herhangikonusu mal veya hizmetlerin aralarında herhangibir bağlantı bulunmayan gerçek veya tüzel kişilereyeniden satılması halinde uygulanacak fiyattanuygun bir brüt satış kârı düşülerekhesaplanmasını ifade etmektedir.Buradaki uygun brüt satış kârı, söz konusu mal yada hizmet için işlem anında uygulanabilecek,piyasa koşullarına göre belirlenen ya dabelirlenebilecek objektif nitelikte bir oran ilesaptanan kârı ifade etmektedir.

132

6/17/2008

67

YENİDEN SATIŞ FİYATI YÖNTEMİ

Bu yöntemde, ilişkili kişilerden alınan malveya hizmetin ilişkisiz kişilere yeniden satışveya hizmetin ilişkisiz kişilere yeniden satışfiyatından, iç veya dış emsale göre bulunankar oranın düşülmesi ile emsallere uygunfiyat bulunacaktır.Farklı ürünlerin söz konusu olduğu işlemleriçin de kullanılabilecek olan bu yöntem,özellikle pazarlama faaliyetleri gibi ilişkiliözellikle pazarlama faaliyetleri gibi ilişkilişirketin satın aldığı mal veya hizmetiilişkisiz kişilere sattığı işlemlerde güvenilirsonuçlar vermektedir.

133

DİĞER YÖNTEMLER

Kar Bölüşüm YöntemiKar Bölüşüm Yöntemiİşleme Dayalı Net Kar Marjı YöntemiMB GİB ile Anlaşma Yöntemi

134

6/17/2008

68

KAR BÖLÜŞÜM YÖNTEMİ

Bu yöntem, ilişkili kişilerin bir veya daha fazlasayıdaki kontrol altındaki işlemlere ilişkinsayıdaki kontrol altındaki işlemlere ilişkintoplam faaliyet kârı ya da zararının,üstlendikleri işlevler ve yüklendikleririskler nispetinde ilişkili kişiler arasındaemsallere uygun olarak bölüştürülmesini esasalmaktadır. Kar bölüşümü emsal kar marjlarıdikkate alınarak yapılır.Örneğin bütün üretim ve organizasyonÖrneğin, bütün üretim ve organizasyonfaaliyetleri Türkiye’de yapılıp, pazarlamafaaliyetleri bir vergi cennetinde yapılarak karorada bırakılıyorsa, bu yöntem uygulanabilir.

135

İŞLEME DAYALI NET KAR MARJI YÖNTEMİ

Bu yöntemde, mükellefin kontrolaltındaki bir işleme ilişkin net kârmarjının maliyetler, satışlar veyavarlıklar gibi değerlere görehesaplanması gerekmektedir.Dolayısıyla kâr düzey göstergeleri esasalınarak kontrol altındaki işlemlerlealınarak kontrol altındaki işlemlerlekontrol dışı işlemler karşılaştırılacaktır.

136

6/17/2008

69

GİB İLE ANLAŞMA YÖNTEMİBu yöntem, üç yılı aşmamak üzereb li l ü k ll l d k i likbelirlenen süre ve koşullar altında kesinliktaşıyacak ve bu şekilde tespit edilenyöntemin, belirlenen koşullar altında eleştirikonusu yapılamayacaktır. Uygulayacağıyöntem konusunda tereddütü bulunanmükellefin gerekli bilgi ve belgelerle birlikteİdare'ye başvurarak belli bir dönem içinyöntem tespiti talebinde bulunabilmesimümkündür.

137

GİB İLE ANLAŞMA YÖNTEMİ

Tebliğ’de başvuru için verilmesi gereken 17 adetbelgeden ve yıl sonunda verilmesi gereken 1 adetrapordan bahsediliyor.Peşin fiyatlandırma anlaşmasının kapsamınakurumlar vergisi mükellefleri girmektedir. Buçerçevede, 01/01/2008 tarihinden itibarenBüyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı'nakayıtlı mükelleflerin, 01/01/2009 tarihinden itibarenkayıtlı mükelleflerin, 01/01/2009 tarihinden itibarenise tüm kurumlar vergisi mükelleflerinin ilişkilikişilerle yaptıkları yurt dışı işlemlerine ilişkin olarakbelirlenecek yöntem konusunda İdare'yebaşvurmaları mümkün bulunmaktadır.

138

6/17/2008

70

GİB İLE ANLAŞMA YÖNTEMİ

İki taraflı veya çok taraflı peşinfi tl d l t l dil bilifiyatlandırma anlaşması talep edilebilir.İdare, iki taraflı ya da çok taraflı peşinfiyatlandırma anlaşmasına ilişkin talebindeğerlendirilmesi sonucu birden fazla ülkeyiilgilendirdiğini tespit ederse, ilgiliülke/ülkelerle vergi anlaşmasıbulunması ve anlaşmanın imkanvermesi şartıyla, Çifte VergilendirmeyiÖnleme Anlaşmaları çerçevesindedeğerlendirme yapacaktır.

139

TF’DE YILLIK BELGELENDİRME

17 adet ayrıntılı bilgi ve belgeisteniyor. Bu da iş yükünün artmasıanlamına geliyor.Ayrıca, bu durum mükelleflere ilişkilikişilerle yaptıkları işlemlerdeuyguladıkları fiyatın emsale uygunfi ld ğ i l i kfiyat olduğunu ispatlama imkanısağlıyor.

140

6/17/2008

71

FİNANSAL RAPORLAMADA YENİLİKLER

Kobiler İçin Finansal raporlama Standartları Uygulaması

141

Hasılat- Maliyet İlişkisiTMS 2 StoklarTMS 18 HasılatTMS 23 Borçlanma Maliyetleri

Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıklar- Değer Dü üklükl i İli ki iDüşüklükleri İlişkisiTMS 16 Maddi Duran VarlıklarTMS 38 Şerefiye Dışındaki Maddi Olmayan Duran VarlıklarTMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü

Karşılık-Yükümlülük İlişkisi ve Ertelenmiş Vergiler

TMS 37 Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu VarlıklarTMS 19 Çalışanlara Sağlanan FaydalarTMS 12 Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergiler)KOBİ’ler için Finansal Raporlama Standartları Uygulaması

142

6/17/2008

72

TMS 23 BORÇLANMA MALİYETLERİ

143

(TMS 23) BORÇLANMA MALİYETLERİ

StandartınStandartın AmacıAmacı

Borçlanma Maliyetlerinin muhasebeleştirilmesinde;borçlanma maliyeti olan faiz, komisyon, kur farkları ve benzergiderlerin kayıtlarına ilişkin esasları ve yöntemleri belirlemektir.

TanımlarTanımlarBorçlanma maliyetleri:

Bir işletme tarafından yapılan borçlanmalarla ilgili olarakkatlanılan faiz ve diğer giderlerdir.

Özellikli varlıklar:

Amaçlanan kullanıma veya satışa hazır duruma getirilebilmesizorunlu olarak uzun bir süreyi gerektiren varlıklardır.

144

6/17/2008

73


Borçlanma maliyetleri nelerdir ? Borçlanma maliyetleri nelerdir ?

Banka kredileri ile kısa ve uzun vadeli borçlanmalara uygulanan faizler,

Borçlanmalarla ilgili iskonto ve primlerin itfa payları,

Borç sözleşmeleri ile ilgili olarak oluşan diğer maliyetlerin itfa payları,

Finansal kiralamalara ilişkin borçlanma maliyetleri,

Yabancı para ile borçlanmalardaki ortaya çıkacak kur farkları

145


Özellikli Varlıklar ;Özellikli Varlıklar ;

Stoklar

İmalat tesisleri

Enerji üretim tesisleri

Maddi olmayan duran l klvarlıklar

Yatırım amaçlı gayrimenkuller

146

6/17/2008

74


Vergi Mevzuatımıza Göre Borçlanma Vergi Mevzuatımıza Göre Borçlanma g çg çMaliyetleriMaliyetleri

Maddi duran varlık Stoklar

Maddi Duran Varlık:

Bu varlıklara ilişkin borçlanma maliyetlerininmuhasebeleştirilmesine yönelik düzenlemeler V.U.K. 163 ve 238sayılı tebliğlerle yapılmıştır.

147


Vergi Mevzuatımıza Göre Borçlanma MaliyetleriVergi Mevzuatımıza Göre Borçlanma MaliyetleriVergi Mevzuatımıza Göre Borçlanma MaliyetleriVergi Mevzuatımıza Göre Borçlanma Maliyetleri

Stoklar :

V.U.K.’a göre gerek satın alınmaları, gerekse üretilmeleri durumlarında stokların maliyet bedeli ile değerlendirilmesi öngörülmüştür.

Stokların satın alma veya üretim maliyeti için sigorta taşıma Stokların satın alma veya üretim maliyeti için sigorta, taşıma, gümrük vergileri vb. gibi ek giderler de dahil edilmektedir.

Stokların satın alma veya üretim maliyetleri sırasında oluşan ek giderlerden birisi de borçlanma maliyetidir.

148

6/17/2008

75

(TMS 23) BORÇLANMA MALİYETLERİMuhasebeleştirmeMuhasebeleştirme

GiderGider yöntemiyöntemi AktifleştirmeAktifleştirmeyöntemiyöntemi

Özellikli varlığın elde edilmesi,

İnşaasıÖzellikli varlığın elde

dil i d d l İnşaası

Üretimi

İle ilişkilendirilebilen borçlanma maliyetleri aktifleştirilir.

edilmesi dışında oluşan borçlanma maliyetleridönemde gider olarak muhasebeleştirilir.

149


Muhasebeleştirme / ÖrnekMuhasebeleştirme / Örnek--11Standart A Ş özellikli olmayan bir varlık için kısa vadeli Standart A Ş özellikli olmayan bir varlık için kısa vadeli Standart A.Ş. özellikli olmayan bir varlık için kısa vadeli Standart A.Ş. özellikli olmayan bir varlık için kısa vadeli 100.000 YTL bir kredi kullanmıştır. Bu kredi ile ilgili dönem 100.000 YTL bir kredi kullanmıştır. Bu kredi ile ilgili dönem sonunda 15.000YTL faiz tahakkuk etmiştir. Burada tahakkuk sonunda 15.000YTL faiz tahakkuk etmiştir. Burada tahakkuk eden 15.000 YTL faiz dönem gideri olarak eden 15.000 YTL faiz dönem gideri olarak muhasebeleştirilecektir.muhasebeleştirilecektir.

150

6/17/2008

76


Muhasebeleştirme / ÖrnekMuhasebeleştirme / Örnek--22StandartStandart AA..ŞŞ.. 0101.. EkimEkim 20072007 tarihinde,tarihinde, 1010..000000..--EUROEURO yabancıyabancı paraparaŞŞ ,, yy ppcinsindencinsinden fabrikasınafabrikasına üretimdeüretimde kullanmakkullanmak üzereüzere makinemakine satınsatınalmıştıralmıştır.. MakineninMakinenin bedelinibedelini 0101..AralıkAralık 20072007 tarihindetarihinde bankadanbankadanEUROEURO olarakolarak ödemiştirödemiştir..0101.. EkimEkim 20072007 EuroEuro KuruKuru 11..7676 0101..AralıkAralık 20072007 EuroEuroKuruKuru 11..9090

151


Muhasebeleştirme / ÖrnekMuhasebeleştirme / Örnek--33Standart AŞ 01.Eylül 2007 tarihinde peşin fiyatı 17.600 YTL Standart AŞ 01.Eylül 2007 tarihinde peşin fiyatı 17.600 YTL olan ticari malı 2 ay vadeli olarak 30 Ekim 2007 tarihinde ödemek üzere 19.000 YTL’ ye senet karşılığı satın almıştır.

152

6/17/2008

77


AktifleştirilebilirAktifleştirilebilir borçlanmaborçlanma maliyetlerimaliyetleri

Özellikli varlığın maliyetine eklenecek olan borçlanmamaliyeti tutarı, işletme tarafından katlanılan borçlanmamaliyetleri toplamından bu özellikli varlık için harcamayapılmamış olsaydı katlanılmayacak olan bölümdür.

İşletme, borcun tamamını özellikli varlık edinmek üzerekullanmış ise, bu borçlanmanın maliyetleri, bu özelliklivarlığın maliyetine eklenmek suretiyle aktifleştirilirvarlığın maliyetine eklenmek suretiyle aktifleştirilir.

Bazen borç özellikli varlık dışındaki işlerde de kullanılabilir. Bu durumda özellikli varlığa ne miktar borçlanma maliyeti ekleneceğinin belirlenmesi güç olabilir.

153


Aktifleştirilebilir borçlanma maliyetleri Aktifleştirilebilir borçlanma maliyetleri

Bu durumda en uygun ve en mantıklı dağıtım anahtarı kullanılarakmakul bir şekilde belirlenmesine özen gösterilmelidir.

Bazı durumlarda borçlanma maliyetlerinin ağırlıklı ortalamasıhesaplanırken hem ana ortaklık hem de bağlı ortaklıklarınborçlanma tutarları dikkate alınır. Diğer durumlarda, bağlıortaklıkların her birinin kendi borçlanmalarına ilişkin ağırlıklıortalama borçlanma maliyetini kullanmaları daha uygundur.

Bu borçlanma ile elde edilen fonların özellikli varlık geçici bir sürekullanılmayıp herhangi bir geçici fonla gelir sağlayacak şekildedeğerlendirilmesi halinde elde edilen bu gelir borçlanmamaliyetlerinden düşülürken kalan kısım aktifleştirilir.

154

6/17/2008

78


Aktifleştirilebilir borçlanma maliyetleri / ÖrnekAktifleştirilebilir borçlanma maliyetleri / Örnek--11

Standart A.Ş. 1 Ocak 2007 tarihinde 25.586 YTL. yıllık % 8 Standart A.Ş. 1 Ocak 2007 tarihinde 25.586 YTL. yıllık % 8 faizle, 3 yılda eşit ödemeli bir yatırım kredisi alarak yeni faizle, 3 yılda eşit ödemeli bir yatırım kredisi alarak yeni yönetim binası inşaatına başlamıştır. Krediye ait ödeme planı yönetim binası inşaatına başlamıştır. Krediye ait ödeme planı aşağıdaki gibidir. 31.12.2009 itibariyle bina tamamlanmış ve aşağıdaki gibidir. 31.12.2009 itibariyle bina tamamlanmış ve aktifleştirilmiştir.aktifleştirilmiştir.

155


Aktifleştirilebilir borçlanma maliyetleri / ÖrnekAktifleştirilebilir borçlanma maliyetleri / Örnek--11Çözüm : Senelere yaygın söz konusu krediye ilişkin muhasebe Çözüm : Senelere yaygın söz konusu krediye ilişkin muhasebe işlemleri

156

6/17/2008

79

TMS 2 STOKLAR

157

AMAÇAMAÇ

Stokların muhasebeleştirilmesinde uygulanacak esaslar,Maliyetlerin aktiflere yansıtılma ve taşınma esasları,Maliyetlerin ölçüm yöntemleri ve giderleştirilmesi esasları,Stoklardaki değer düşüklüğünün belirlenmesi ve muhasebeleştirilmesi,

158

6/17/2008

80

TANIMLARTANIMLAR

StoklarıStokları;;StoklarıStokları;;

Olağan işletme faaliyetlerinde satış amaçlı elde Olağan işletme faaliyetlerinde satış amaçlı elde tutulantutulan

Bu tür bir satış için üretim sürecinde olan veyaBu tür bir satış için üretim sürecinde olan veya

Üretim sürecinde veya hizmetlerin yerine Üretim sürecinde veya hizmetlerin yerine getirilmesi sırasında tüketilecek malzeme veya getirilmesi sırasında tüketilecek malzeme veya tedarik şeklinde olan varlıklar olarak tedarik şeklinde olan varlıklar olarak tanımlamaktadır.tanımlamaktadır.

159

TANIMLAR

NetNet GerçekleşebilirGerçekleşebilir DeğerDeğer:: İşinİşin normalnormal akışıakışıNetNet GerçekleşebilirGerçekleşebilir DeğerDeğer:: İşinİşin normalnormal akışıakışıiçindeiçinde;; tahminitahmini satışsatış fiyatından,fiyatından, tahminitahminitamamlanmatamamlanma maliyetimaliyeti veve satışısatışıgerçekleştirmekgerçekleştirmek içiniçin gerekligerekli tahminitahmini satışsatışgiderlerigiderleri toplamınıntoplamının düşürülmesidüşürülmesi ileile eldeeldeedilenedilen tutarıtutarı ifadeifade edereder..

GerçeğeGerçeğe UygunUygun DeğerDeğer:: KarşılıklıKarşılıklı pazarlıkpazarlıkGerçeğeGerçeğe UygunUygun DeğerDeğer:: KarşılıklıKarşılıklı pazarlıkpazarlıkortamında,ortamında, bilgilibilgili veve istekliistekli gruplargruplar arasındaarasındabirbir varlığınvarlığın elel değiştirmesideğiştirmesi yaya dada birbir borcunborcunödenmesiödenmesi durumundadurumunda ortayaortaya çıkmasıçıkması gerekengerekentutardırtutardır..

160

6/17/2008

81

STOKLARIN DEĞERLEMESİSTOKLARIN DEĞERLEMESİ

Stoklar Stoklar "maliyet veya net gerçekleşebilir "maliyet veya net gerçekleşebilir değerden küçük olan değer" ile değerden küçük olan değer" ile değerden küçük olan değer ile değerden küçük olan değer ile değerlenmelidir.değerlenmelidir.

161

Örnek.3.1 STOKLARIN STOKLARIN DEĞERLEMESİDEĞERLEMESİ

Net gerçekleşebilir değerin maliyet değerinden Net gerçekleşebilir değerin maliyet değerinden büyük olması halinde gerçekleşmemiş kar büyük olması halinde gerçekleşmemiş kar büyük olması halinde gerçekleşmemiş kar büyük olması halinde gerçekleşmemiş kar tanınmayacak ve stoklar maliyet değerleri üzerinden tanınmayacak ve stoklar maliyet değerleri üzerinden değerlenecektir. değerlenecektir. A. İşletmesinin stoklarıyla ilgili;A. İşletmesinin stoklarıyla ilgili;

Satın alma maliyeti:Satın alma maliyeti: 50.000 YTL 50.000 YTL Taşıma giderleri: 2.000 YTL Taşıma giderleri: 2.000 YTL Net gerçekleşebilir değer 40.000 YTL Net gerçekleşebilir değer 40.000 YTL

olduğunu varsayalım;olduğunu varsayalım;

162

6/17/2008

82

STOKLARIN DEĞERLEMESİSTOKLARIN DEĞERLEMESİ

MaliyetMaliyet değerideğeri NetNet gerçekleşebilirgerçekleşebilir değerdeğer

gerçekleşmemişgerçekleşmemiş zararzarar tanınacaktırtanınacaktır.. BununBunun sonucunda,sonucunda,stoklarstoklar bilançodabilançoda netnet gerçekleşebilirgerçekleşebilir değerdeğer 4040..000000 YTLYTLolarakolarak raporlanacaktırraporlanacaktır..

BuBu defa,defa, netnet gerçekleşebilirgerçekleşebilir değerdeğer maliyetmaliyet değerinindeğerinin,, g ç şg ç ş ğğ yy ğğ55..000000 YTLYTL üzerindeüzerinde yaniyani 5757..000000 YTLYTL olduğundaolduğundagerçekleşmemişgerçekleşmemiş karkar tanınmayacaktanınmayacak veve stoklarstoklarbilançodabilançoda maliyetmaliyet değerideğeri 5252..000000 YTLYTL olarakolarakraporlanacaktırraporlanacaktır..

163

STOKLARIN MALİYETİ

Satın Alma Maliyetleri

Dönüştürme Maliyetleri

Diğer Maliyetler

164

6/17/2008

83

SATINALMA MALİYETİSATINALMA MALİYETİ

Satın alma fiyatı, Satın alma fiyatı, İİİthalat vergileri, diğer vergiler ve nakliye, İthalat vergileri, diğer vergiler ve nakliye, yükleme boşaltma maliyetleri ile, yükleme boşaltma maliyetleri ile, Mamul, malzeme ve hizmetlerin elde Mamul, malzeme ve hizmetlerin elde edilmesiyle doğrudan ilişkilendirilebilen edilmesiyle doğrudan ilişkilendirilebilen diğer maliyetleri içerir.diğer maliyetleri içerir.

İlke olarak bir İlke olarak bir stoğunstoğun bulunması gereken bulunması gereken şekle ve yere gelinceye kadar yapılan şekle ve yere gelinceye kadar yapılan parasal fedakarlıkların toplamı onun parasal fedakarlıkların toplamı onun maliyetini oluşturur.maliyetini oluşturur.

165

Örnek.3.2 SATIN ALMA MALİYETLERİ

1100 00 adet bilgisayar satın alınmıştır. adet bilgisayar satın alınmıştır. Birim alış fiyatı : 500 Euro Birim alış fiyatı : 500 Euro Birim alış fiyatı : 500 Euro Birim alış fiyatı : 500 Euro Mal bedeli 01.09.2007’de transfer edilmiştir. Mal bedeli 01.09.2007’de transfer edilmiştir.

kur :1euro/1.7129kur :1euro/1.7129Mal bedeli : (500 x 100 adet =50.000 Mal bedeli : (500 x 100 adet =50.000 euroeuro x x 1.7129=1.7129=85.64585.645 YTL kredi YTL kredi hshs. dan karşılanmıştır.. dan karşılanmıştır.

Bilgisayarlar 05.10.2007’de gümrükten çekilmiştir. Bilgisayarlar 05.10.2007’de gümrükten çekilmiştir. 1.500 YTL gümrük ve komisyon gideri 1.500 YTL gümrük ve komisyon gideri g y gg y g700 YTL nakliye700 YTL nakliye950 YTL sigorta bedeli950 YTL sigorta bedelinakit olarak ödenmiştir.nakit olarak ödenmiştir.

166

6/17/2008

84

Örnek.3.2 SATIN ALMA MALİYETLERİ

167

Örnek 3.3– Kur farklarının TMS-2’e göre muhasebeleştirilmesi

168

6/17/2008

85

Örnek 3.4 – Vade farkının TMS-2’e göre muhasebeleştirilmesi

169

Dönüştürme Maliyetleri

HammaddeninHammaddenin üretimeüretime alınmasındanalınmasından başlayıpbaşlayıp satışasatışasunulabileceksunulabilecek mamulmamul durumunadurumuna gelmesinegelmesine kadarkadar uzananuzananggsüreçtesüreçte yapılan,yapılan, üretilenüretilen mamüllerlemamüllerle direktdirekt bağlantısıbağlantısıkurulabilenkurulabilen tümtüm direktdirekt işçilikişçilik giderlerigiderleri ileile katlanılankatlanılan sabitsabit vevedeğişkendeğişken genelgenel üretimüretim giderleridirgiderleridir..

Üretimi Oluşturan Maliyetler:Üretimi Oluşturan Maliyetler:

Direkt işçilik

Değişken genel üretim giderleriGenel

Üretim Giderleri

Direkt ilk madde malzeme

Sabit genel üretim giderleri

170

6/17/2008

86

Hizmet Sunan İşletmelerin Stok Maliyeti

Hizmet sağlayan işletmeler, stokları üretimHizmet sağlayan işletmeler, stokları üretim maliyetlerine göre ölçerler.

Bu maliyetler, hizmetin sunulmasında doğrudan görev alan personelin işçilik ücretleri ve diğer maliyetleri ile bunlarla ilişkili olabilecek genel giderleri içerir.

TMS-2’ye göre verilen hizmetle ilgili hasılatın mali tablolara gelir olarak yansıtılmadığı durumlarda ilgili giderler stok hesabına yansıtılacağı belirtilmiştir.

171

Örnek 3.7-Hizmet StoklarıStandart A.Ş reklam şirketi olarak AB LTD. ŞTİ ‘nin ürettiği yeni bir ürününtanıtımı için kampanya hazırlamıştır. Kampanya 01/11/2006 tarihindebaşlayacak ve 28/02/2007 tarihinde tamamlanacaktır. Kampanya ile ilgili gelirtahakkuku kampanyanın bitiminde gerçekleşecektir.Kampanya ile ilgili 2006 yılı içinde toplam 50.000 YTL gider gerçekleştirmiştir.

Kampanya ile ilgili harcamalar 2006 yılı boyunca Hizmet Üretim Maliyetihesabına kaydedilmişlerdir:

172

6/17/2008

87

Örnek 3.7-Hizmet Stokları

173


174

6/17/2008

88


175


176

6/17/2008

89

Stoklarda Değer Düşüklüğü

İşletmelerin her raporlama tarihinde stoklardaİşletmelerin her raporlama tarihinde, stoklardadeğer düşüklüğü olup olmadığını, yanistokların geri kazanılabilir durumunudeğerlendirmeleri gerekmektedir.

Eğer bir stok kalemi değer düşüklüğüne uğramışsa, söz konusu stok kalemini satış fi t d t l t li tl ifiyatından, tamamlama ve satış maliyetleri düşülerek (net gerçekleşebilir) ölçmesi ve değer düşüklüğünü muhasebeleştirmesi gerekmektedir.

177

Stoklarda Değer Düşüklüğü

TMS- 2 Stoklar Standardı;Stoklar satıldığında stokların kayıtlı değeriniStoklar satıldığında, stokların kayıtlı değerini,stoklarla ilgili hasılatın finansal tablolara alındığı dönemde giderolarak muhasebeleştirilmesini,Stokları net gerçekleşebilir değerine indirgeyen stok değerdüşüklüğü karşılık tutarları ve stoklarla ilgili kayıplar,indirgemenin ve kayıpların oluştuğu dönemde gider olarakmuhasebeleştirilmesini,Net gerçekleşebilir değerin artışından dolayı iptal edilen stokNet gerçekleşebilir değerin artışından dolayı iptal edilen stokdeğer düşüklüğü karşılık tutarı, iptalin gerçekleştiği dönemintahakkuk eden satış maliyetini azaltacak şekildemuhasebeleştirilmesini,

Kural olarak koymuştur.

178

6/17/2008

90

Örnek 3.8- Stoklarda Değer Düşüklüğü

Birim maliyeti 1000 YTL olan 30 adet televizyonun demode a yet 000 o a 30 adet te e yo u de odeolmasından dolayı değerinin düştüğü tespit edilmiştir. Televizyonların adetinin 750 YTL’ ye satılabileceği, ayrıca bu satış için de adet başına 50 YTL satış giderinin olacağı belirlenmiştir.

Satın Alma Maliyeti = 30 Adet x 1000 YTL =30.000 YTLNet Gerçekleşebilir Değeri = Tahmini satış tutarı- Satış gideriNet Gerçekleşebilir Değeri Tahmini satış tutarı Satış gideriNet Gerçekleşebilir Değeri = 22,500 – 1,500 = 21.000 YTL Maliyet değeri 30.000 YTL olduğu için Stoklar düşük olan 21.000 YTL olarak değerlendirilecektir. 9.000 YTL'lik fark kadar değer düşüklüğü karşılığı ayrılacaktır.

179

Örnek 3.8.1-Stoklarda Değer Düşüklüğü

180

6/17/2008

91


Net Gerçekleşebilir Değerin Artışı Nedeniyle Net Gerçekleşebilir Değerin Artışı Nedeniyle Karşılıkların mahsubu :

Stokların kayıtlı değeri 30.000 YTL Önceden ayrılan stok değer düşüklüğü 9.000 YTLÖnceki örnekteki net gerçekleşebilir değer 21 000 YTL 21.000 YTL Artan net gerçekleşebilir değer 25.000 YTL

181


Bu durumda işletmenin, net gerçekleşebilir değerin yükselmesi nedeniyle 4 000 YTL tutarındaki stok değeryükselmesi nedeniyle 4.000 YTL. tutarındaki stok değer düşüklüğünü iptal etmesi gerekir.

İptal edilen bu tutar, içinde bulunulan dönemin satılan ticari mallar maliyetini azaltacak şekilde dikkate alınır.

182

6/17/2008

92

Stokları Gider Olarak Muhasebeleştirme

Stoklar satıldığında defter değeri ilgiliStoklar satıldığında, defter değeri, ilgili hasılatın finansal tablolara alındığı dönemde gider olarak muhasebeleştirilir.

Bazı stoklar, işletme ihtiyaçlarına göre diğer varlık hesaplarına dağıtılabilir,

Bu şekilde diğer bir varlığa dönüşen stoklar, bu varlıkların hizmet süresi içinde gider olarak muhasebeleştirilir.

183

Örnek 3.9.1 -Stokları Gider Olarak Muhasebeleştirme

Hasılatın finansal tablolara alındığı dönemde gider kaydı :yStandart A.Ş .üretimini gerçekleştirdiği mobilyaların bir kısmını ilgili dönemde 280.000 YTL’e satmıştır. Satılan mobilyaların üretim maliyetleri 210.000 YTL’dir.

184

6/17/2008

93

TMS 18 HASILAT

185

HASILAT-Mal Satışı-

işletme malların sahipliği ile ilgili önemli risk ve yararları alıcıya devretmesi;

işletme satılan mallar üzerinde etkin kontrolünü devretmesi;

hasılat tutarı güvenilir biçimde ölçülebilmesi;

işletmenin işleme ilişkin ekonomik yararlara sahip olması;p ;

işleme ilişkin yüklenilen veya yüklenilecek olan maliyetlerin güvenilir biçimde ölçülebilmesi.

186

6/17/2008

94

HASILAT-Hizmet Satışı-

- hasılat tutarı güvenilir biçimde ölçülebilmesi;

- işleme ilişkin ekonomik yararların işletme tarafından elde edilmesi ;

- bilanço tarihi itibariyle işlemin tamamlanma düzeyinin güvenilir biçimde ölçülebilmesi;

- işlem için katlanılan maliyetler ile işlemin tamamlanması için gereken maliyetlerin güvenilir biçimde ölçülebilmesi.

187

HASILATTicari iskontolar veya miktar iskontoları hasılat tutarından netleştirilmek suretiyle hasılat tutarından netleştirilmek suretiyle gösterilir.

Üçüncü kişiler adına tahsil edilen satış vergileri, mal ve hizmet vergileri ile KDV, hasılat dışında bırakılır.

Acentası olunan işletme adına yapılan tahsilatlarda, hasılat yalnızca acentaya ait olan komisyon bedeli olarak kaydedilir.

188

6/17/2008

95

ÖRNEK-1PEŞİN FİYATI 200 TL OLAN BİR MAL İKİ AY VADELİ 230 TL + % 18 KDV İLE PEŞİN VADELİ 230 TL + % 18 KDV İLE PEŞİN MAL SATILIYOR.

___________ _______________120 ALICILAR 271,40 TL

600 YURTİÇİ SATIŞLAR 200,00 TL125 KAZANILMAMIŞ GELİRLER 30,00 TL

391 HESAPLANAN KDV 41 40 TL391 HESAPLANAN KDV 41,40 TL________________________________

189

ÖRNEK-1120 ALICILAR 270, 41 TL

(125)(KAZANILMAMIŞ GELİRLER) (30 , 00 TL)

190

6/17/2008

96

ÖRNEK-11 AY SONRA FAİZİN TAHAKKUKU (VADE

GELDİĞİNDE)GELDİĞİNDE)

___________ _______________125 KAZANILMAMIŞ GELİRLER 15,00 TL

642 FAİZ GELİRLER 15,00 TL________________________________

191

ÖRNEK-12 AY SONRA FAİZ VE BORCUN TAHSİLATI (VADE GELDİĞİNDE)(VADE GELDİĞİNDE)

___________ _______________125 KAZANILMAMIŞ GELİRLER 15,00 TL100 KASA 271,40 TL

642 FAİZ GELİRLER 15,00 TL120 ALICILAR 271,40 TL

________________________________

192

6/17/2008

97

ÖRNEK-2

100 TL’LIK MAL SATIŞI YAPILMIŞTIR. ANCAK MALLAR HENÜZ ALICIYA TESLİM EDİLMEMİŞTİR.

İŞLETME BU MALLA İLGİLİ 100 TL YI GELİRE VE MALIN MALİYETİ OLAN 75 TL YI DA SATILAN MALIN MALİYETİNE KAYDETMİŞTİR.

YAPILMASI GEREKEN;_______________ ______________600 YURTİÇİ SATIŞLAR 100 TLÇ Ş

379 ERTELENMİŞ GELİRLER 100 TL_________________________________157 DİĞER STOKLAR 75 TL

621 SATILAN TİC.MAL MALİYETİ 75 TL__________________________________

193

TMS 16 MADDİ DURAN VARLIKLAR

194

6/17/2008

98


• Maddi duran varlık, bir işletmenin mal ve hi t ü t k d ld t k diğ hizmet üretmek ya da elde etmek, diğer işletmelere kiraya vermek ya da idari amaçlarla elinde tuttuğu, bir dönemden daha fazla ekonomik olarak kullanımı hedeflenen varlıktır.

• Amortisman, bir varlığın işletme tarafından amorti edilebilir kısmının faydalı ömrü süresine sistematik dağılımıdır.

195


• Amorti edilebilir kısım, bir varlığın maliyetinden hurdadeğerinin indirilmesi ile elde edilen tutardırdeğerinin indirilmesi ile elde edilen tutardır.

• Faydalı ömür, bir varlığın işletme tarafından mal ya dahizmet üretiminde kullanılmasının tahmin edildiğisüredir.

• Maliyet, satın alma ya da üretme tarihi itibari ile birvarlığı elde etmek için ödenen nakit ya da nakde eşdeğervarlıkların ya da verilen kıymetlerin gerçeğe uygundeğeridirdeğeridir.

• Gerçeğe uygun değer,pazarlık ortamında, bilgili taraflararasında bir varlığın el değiştirmesi durumunda ortayaçıkan tutar olarak tanımlanmıştır.

196

6/17/2008

99


MUHASEBELEŞTİRME MODELİMUHASEBELEŞTİRME MODELİ

1- MALİYET MODELİ

2- YENİDEN DEĞERLEME MODELİEkspertiz yapılması gerekmektedir.

197


AMORTİSMAN YÖNTEMLERİ

1- Doğrusal (Normal)2- Üretim Birimlerine Göre3- Azalan Bakiyeler (istisnai durumlarda)

198

6/17/2008

100

TMS 38 MADDİ OLMAYANDURAN VARLIKLAR

199


İster satın alınsın, ister işletme içikaynaklarla yaratılsın maddi olmayanduran varlıkların aktifleştirilmesi için;ilgili varlığın kullanımından işletmeyeekonomik fayda girişi elde edilmesi vevarlığın maliyetinin güvenilir bir şekildeölçülebilir olması gerekir.

200

6/17/2008

101

TMS 38 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR

262 KURULUŞ ÖRGÜTLENME GİDERLERİ263 ARAŞTIRMA-GELRİŞTİME GİDERLERİ

262 Nolu hesap bu standarda göre aktifleştirilemez Giderdiraktifleştirilemez. Giderdir.263 Nolu hesabın Araştırma giderleri giderdir, geliştirme giderleri aktifleştirilemez.

201

TMS-38: MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR

ARAŞTIRMA GİDERLERİGerçekleştiği anda gider yazılır.

GELİŞTİRME GİDERLERİOluşan mamulün teknik! ya da ticari olarak! mümkün olması durumunda aktifleştirilir.

202

6/17/2008

102


İşletme tarafından yaratılmış;

ŞerefiyeTicari UnvanMüşteri ListesiEğitim MaliyetleriKuruluş GiderleriReklam GiderleriYeniden Yerleşim Giderleri (organizasyon)

AKTİFLEŞTİRİLMEZ!

203


MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Maliyet YöntemiMaliyet - Birikmiş İtfa Payı - Değer Düşüklükleri

Yeniden Değerleme Yöntemi (Nadiren)Aktif bi i d k tl (k t dil i ) bi i Aktif bir piyasada kayıtlı (kote edilmiş) bir piyasa fiyatının olması durumunda yeniden değerleme yöntemine izin verilir.Gerçeğe Uygun Değer- Birikmiş İtfa Payı - Değer Düşüklükleri

204

6/17/2008

103


SINIRLI FAYDALI ÖMRE SAHİP OLANLAR

Yararlı Ömür Üzerinden İtfaya Tabidir.Değer Düşüklüğü Testi Uygulanabilir.

SINIRSIZ FAYDALI ÖMRE SAHİP OLANLAROLANLAR

İtfa Payı Ayrılamaz. Ancak, her raporlama tarihinde değer düşüklüğü testine tabi tutulur.

205


Genelde Maddi Olmayan Duran Varlıklara

ilişkin satın alımdan kaynaklanan veya

tamamlanmasından sonra yapılan

harcamalar

GİDERLEŞTİRİLİR.

206

6/17/2008

104


Standart Yorumlama Komitesi Kararı:“WEB Sitesi Maliyetleri”

WEB sitesi geliştirme çalışmalarına ilişkin

ilk b li li lt li l i ilk belirli alt yapı gelişmeleri vegrafik projelerinden doğan maliyetler

aktifleştirilebilir.

207

TMS 36 VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ

208

6/17/2008

105

TMS-36: VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ

• Bu standardın amacı, varlıkların gerik l bili t t l d ö li öl üdkazanılabilir tutarlarından önemli ölçüdeyüksek bir değer ile izlenmelerini engellemekiçin işletmelerin izlemesi gereken prosedürleritanımlamaktır.

• Bir varlığın net defter değeri, satış ya dakullanım yolu ile geri kazanılabilecekkullanım yolu ile geri kazanılabilecekdeğerinden yüksek ise o varlık gerikazanılabilir değerinden yüksek bir değer ileizlenmektedir.

209

TMS-36: VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ

• Standart stoklar, inşaat sözleşmelerine konuedilen varlıklar ertelenmiş vergi alacaklarıedilen varlıklar, ertelenmiş vergi alacakları,çalışan hakları, finansal varlıklar (ilgili standarttaaçıklandığı şekli ile) ve yatırım amaçlı eldetutulan gayrimenkuller dışındaki varlıklarauygulanmalıdır.

• Bir varlığın değer düşüklüğü ile ilgiliğ ğ ş ğ gdeğerlendirme yapılırken hem Dış KaynaklıBilgiler hem de İç Kaynaklı Bilgiler dikkatealınmalıdır.

210

6/17/2008

106

Her bilanço döneminde, varlıkların değer kaybına uğramasına ilişkin belirtilerin olup olmadığının belirlenmesi için inceleme yapılmalıdır. Değer düşüklüğüne ait

TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü

olmadığının belirlenmesi için inceleme yapılmalıdır. Değer düşüklüğüne ait göstergeler:

• Dış Göstergeler– Pazar değeri– Teknolojik, ekonomik ve

hukuki değişiklikler– Faiz oranları

• İç Göstergeler– Hurdaya ayrılma veya

fiziksel zarar– Kullanımdaki değişiklikler

(elden çıkarma, yenileme)

– Beklenenden daha düşük ekonomik performans

Bir varlığın veya nakit yaratan birimin kayıtlı değeri, yerine koyulabilir değerinden Bir varlığın veya nakit yaratan birimin kayıtlı değeri, yerine koyulabilir değerinden Bir varlığın veya nakit yaratan birimin kayıtlı değeri, yerine koyulabilir değerinden Bir varlığın veya nakit yaratan birimin kayıtlı değeri, yerine koyulabilir değerinden büyükse değer düşüş karşılığı ayırmak gerekir.büyükse değer düşüş karşılığı ayırmak gerekir.

Kayıtlı değer:Kayıtlı değer: Birikmiş amortismandan ve birikmiş değer kaybından sonraki net Birikmiş amortismandan ve birikmiş değer kaybından sonraki net değerdir.değerdir.Yerine konulabilir değer: Varlığın veya nakit yaratan birimin net satış değerinin ve Yerine konulabilir değer: Varlığın veya nakit yaratan birimin net satış değerinin ve kullanımdaki değerinin yüksek olanı, yerine konulabilir değeridir. kullanımdaki değerinin yüksek olanı, yerine konulabilir değeridir.

Kullanımdaki değer: Varlığın veya nakit yaratan birimin sürekli kullanımı sonucu Kullanımdaki değer: Varlığın veya nakit yaratan birimin sürekli kullanımı sonucu gelecekte elde edilecek nakit girişlerinin bugünkü değeridir. gelecekte elde edilecek nakit girişlerinin bugünkü değeridir. 211

TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü

• Kayıtlı Değer

• Yerine Konulabilir Değer

Net satış fiyatı İndirgenmiş

Maliyet(Birikmiş Amortisman) =Net Defter Değeri

ş y g şnakit akımlarına göre bulunmuş net bugünkü değer

• Şirket, sadece tek tip üretim hattı kullanmaktadır. Buna göre, tesis ve makinalarda herhangi bir değer düşüş karşılığı olup olmadığı analiz edilecektir.

Kayıtlı Değeri: Yerine Konulabilir Değeri: Aşağıdakilerden büyük olan: 100.000

Brüt maliyet: 250.000 Net satış fiyatı (piyasa fiyatı- satış masrafları): 100.000Bir. Amor. (100.000)Net 150.000 İndirgenmiş nakit akımlarına göre net bugünkü değer: 80.000

Kayıtlı Değer > Yerine Konulabilir Değer 150.000 > 100.000 Değer düşüklüğü mevcut

212

6/17/2008

107

TMS 37 TMS 37 KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI

YÜKÜMLÜLÜKLER VE VARLIKLAR

213

TMS-37: KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI YÜKÜMLÜLÜKLER VE VARLIKLAR

• Bilanço tarihindeki mevcutçyükümlülüğün yerine getirilmesi içinkarşılık olarak tahakkuk eden tutar,gerekli olan harcama tutarının en iyitahmini olmalıdır. Paranın zamandeğerinin etkisinin önemli olduğud l d ükü lülüğü idurumlarda yükümlülüğün yerinegetirilmesi için yapılacak harcamalarbugünkü değerlerine, cari piyasa faizoranları ile iskonto edilmelidir.

214

6/17/2008

108

TMS-37: KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI YÜKÜMLÜLÜKLER VE

VARLIKLAR

•Bir karşılığın belirlenmesinde, elden çıkarılması beklenen varlıklardan sağlanacak kazançlar da dikkate alınmamalıdır.•Herhangi bir karşılık, başlangıçta hangi harcamalara ilişkin olarak kayıtlara alınmış ise ancak o harcamalar için kullanılabilir. Gelecekteki faaliyet zararları için herhangi bir karşılık tahakkuk edilmemelidirkarşılık tahakkuk edilmemelidir.•Bir işletme şarta bağlı varlıkları ya da şarta bağlı borçları için herhangi bir tahakkuk yapmamalı, ancak dipnotlarda gerekli açıklamaları vermelidir.

215

TMS 37 - Karşılıklar/şarta bağlı yükümlülükler

KarşılıklarKarşılıklar Şarta Bağlı Şarta Bağlı YükümlülüklerYükümlülüklerBil t ihi YükümlülüklerYükümlülüklerBilanço tarihi

itibariyle bir yükümlülükİşletmeden bir

nakit çıkışı olması muhtemelTutarı güvenli

Şarta bağlı bir yükümlülükveya

Bilanço tarihi itibariylevarolan bir yükümlülük,ancak karşılık olarakyansıtılması için gerekenşartlar gerçekleşmemişbir şekilde

belirlenebiliyor

şartlar gerçekleşmemiş(işletmeden bir nakit çıkışıolması muhtemel değil,veya nakit çıkışının tutarıgüvenilir bir şekildebelirlenemiyor)

216

6/17/2008

109

Karşılık mı,muhtemel yükümlülük mü?

TMS 37 Karşılıklar, Muhtemel Yükümlülükler (Gürer, Hüseyin:2005)

2003 yılında, bir tur sırasında şirketin ürettiği otobüslerden birinde bilinmeyen bir nedenle yangın çıkmıştır. Tur şirketi, bu yangının üretim hatasından kaynaklandığını savunarak şirket hakkında dava açmıştır.

31.12.2003 mali tabloları hazırlanırken, şirket avukatları, şirketin hiçbir şekilde suçlu bulunamayacağı yönünde görüş bildirmiştir.

31.12.2004 mali tabloları hazırlanırken ise, şirket avukatları, davanın bu seneki seyrine dayanarak, şirketin büyük olasılıkla suçlu bulunacağı yönünde görüş bildirmiştir.

a) 31.12.2003 itibariyle: Elimizdeki verilere göre bu tarihte şirketin hiçbir yükümlülüğü yoktur Herhangi bir provizyon ayrılmaz konu dipnotlarda yükümlülüğü yoktur. Herhangi bir provizyon ayrılmaz, konu dipnotlarda belirtilir.

b) 31.12.2004 itibariyle: Elimizdeki verilere göre bu tarihte şirketin bir yükümlülüğü söz konusudur. Dava sonucunda bir nakit çıkışı muhtemeldir. Dolayısıyla, 31.12.2004 tarihi itibariyle mali tablolarda “en iyi tahmin” çerçevesinde dava sonucu ödenecek tutar için karşılık ayrılmalıdır.

217

Şirket avukatları 31 Aralık 2004 tarihi

TMS 37 Karşılıklar, Muhtemel Yükümlülükler

itibariyle Şirket’in 50.000 YTL tutarında tazminat ödeyeceği yönünde tahmin yapmışlardır. Buna göre;

l kBorç Alacak654 Karşılık gideri 50.000379 Diğer borç ve gider karşılıkları 50.000

218

6/17/2008

110

TMS 19 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR

219

TMS 19 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR

Çalışanlara sağlanan faydalar standardının amacı,

işletmelerde çalışanlara sağlanan her türlü hak ve menfaatlerin

muhasebeleştirilmesini ve ve

açıklanmasını sağlamaktır.

220

6/17/2008

111

KAPSAM

Çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalar

Çalışma dönemi sonrasında sağlanan faydalar

Çalışanlara sağlanan diğer uzun vadeli faydalarÇalışanlara sağlanan diğer uzun vadeli faydalar

İşten çıkarma (kıdem ve ihbar) tazminatları221

Çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalar

Çalışanların hizmet sundukları dönemin sonundan itibaren oniki ay içinde tamamı ödenecek olan faydalardır (işten çıkarmaiki ay içinde tamamı ödenecek olan faydalardır (işten çıkarmatazminatı dışındaki).

ücret, maaş ve sosyal güvenlik yardımları, ücretli yıllık izin ve ücretli hastalık izni,kâr paylaşımı ve ikramiyeler (dönem sonundan itibaren on iki ay içinde ödenebilir olanlar),sağlık yardımı,ğ y ,lojman,araç, ücretsiz veya indirimli olarak verilen gıda yardımı ve diğer hizmetler

222

6/17/2008

112

Çalışma dönemi sonrasında sağlanan faydalar

Çalışmanın (iş akdinin) tamamlanmasından sonra ödenebilir hale gelen faydalardır (işten çıkarma tazminatı ödenebilir hale gelen faydalardır (işten çıkarma tazminatı dışındaki).

emekli maaşı, diğer emeklilik faydaları,emeklilik sonrası hayat sigortası, emeklilik sonrası sağlık yardımı.ğ y

223

Çalışanlara sağlanan diğer uzun vadeli faydalar

Çalışanların hizmet sundukları dönemin sonundan itibaren on iki ay içinde tamamı ödenmeyen faydalardır (çalışma dönemi iki ay içinde tamamı ödenmeyen faydalardır (çalışma dönemi sonrasına ilişkin faydalar ile işten çıkarma tazminatları dışındaki).

uzun süreli işten ayrılmalar veya seyahat, jübile veya diğer uzun süreli hizmet verme faydaları,

iş göremezlik ödeneği ve dönemin bitiminden itibaren on iki ay içinde tamamı ödenmeyen kâr paylaşımı, ikramiye ve ertelenmiş ödemeler.

224

6/17/2008

113

İşten çıkarma (kıdem ve ihbar) tazminatları

Normal emeklilik tarihinden önce işverenin

kararı ile çalışanın işine son verilmesi ve

çalışanın gönüllü olarak, belli faydalar

karşılığındakarşılığında(kıdem tazminatı, ihbar tazminatı vb.)

işten ayrılmaya karar vermesi. 225

MUHASEBELEŞTİRME

ÇALIŞANLARA SAĞLANAN KISA SÜRELİ FAYDALAR

TMS 19 ile Vergi Mevzuatı uygulamaları arasında

çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalarda

bir farklılık bulunmamaktadır.

7..............GİDERİ XXX360..... XXX361..... XXX335...../381..... XXX

226

6/17/2008

114

MUHASEBELEŞTİRMEÇALIŞANLARA SAĞLANAN UZUN SÜRELİ

FAYDALAR VE KIDEM TAZMİNATLARI

1) Netinin reel iskonto oranını vereceği, tahmini bir1) Netinin reel iskonto oranını vereceği, tahmini birenflasyon ve faiz oranı beklentisi ile uygun bir iskontooranı belirlenmelidir.

2) Bulunacak olan reel iskonto oranı gelecekte ödenecekkıdem tazminatı yükümlülüklerinin bilanço tarihi itibariylebugünkü değerlerinin hesaplanmasında kullanılmalıdır.

3) İsteğe bağlı işten ayrılmalar neticesinde ödenmeyip,işletmede kalacak olan kıdem tazminatı tutarlarınıntahmini oranı da, karşılık hesaplamalarında dikkatealınmalıdır.

227

Kıdem Tazminatı karşılık tutarı şu şekilde hesaplanır;

KIDEM TAMİNATI TUTARI=

TAM YÜKÜMLÜLÜK X 1 + ENFLASYON ORANI1 + FAİZ ORANI

EMEKLİLİĞE KALANGÜN SAYISI /365

228

6/17/2008

115

Örnek 1: (Kıdem Tazminatı Karşılığı Ayırmayan İşletme)

TBS ticaret işletmesinin 2 personelibulunmaktadırbulunmaktadır.

İşletme bu personeller için herhangi bir kıdemtazminatı karşılığı hesaplamamaktadır.

Bu durumda işletme Vergi Mevzuatı gereği,ileriki tarihlerde meydana gelebilecek olası iştenileriki tarihlerde meydana gelebilecek olası iştençıkarmalarda ödeyeceği kıdem tazminatı tutarınıgider olarak o yılın finansal tablolarına alacak vevergi matrahından düşecektir.

229

Örnek 1: (Kıdem Tazminatı Karşılığı Ayırmayan İşletme)

İşletme 31.12.2006 tarihli bilançosunu Türkiye M h b St d tl ö h l k Muhasebe Standartlarına göre hazırlarken, dönem başı bilançosunu da (31.12.2005 bilançosunu karşılaştırmak amacıyla) düzeltmelidir.

İşletme 31.12.2005 tarihinde bu iki personeli için birikmiş toplam 55.000 TL kıdem tazminatı yükümlülüğü olduğunu belirtmiştir.

230

6/17/2008

116

Örnek 1: (Kıdem Tazminatı Karşılığı Ayırmayan İşletme)31.12.2005

ENFLASYON ORANI 0,06125

FAİZ ORANI 0,12REEL İSKONTO ORANI 0,0525

TAM YÜKÜMLÜLÜK

EMEKLİLİĞE KALAN GÜN

İSKONTOLANMIŞ KIDEM TAZMİNATI

1.çalışan 20.000 3650 11.669

2.çalışan 35.000 2400 24.559

Toplam 55.000 36.227

231

1. PERSONEL (31.12.2005)


20.000 X 1 + 0,61251 + 0,12

=

3.650 GÜN /365

11.669 TL

232

6/17/2008

117

2. PERSONEL (31.12.2005)


35.000 X 1 + 0,61251 + 0,12

=

2.400 GÜN /365

24.559 TL

233

Örnek 1: (Kıdem Tazminatı Karşılığı Ayırmayan İşletme) 31.12.2006

ENFLASYON ORANI 0,06125

FAİZ ORANI 0,12REEL İSKONTO ORANI 0,0525

TAM YÜKÜMLÜLÜK

EMEKLİLİĞE KALAN GÜN

İSKONTOLANMIŞ KIDEM

TAZMİNATI

1.çalışan 23.000 3285 14.162

2.çalışan 37.500 2035 27.769

Toplam 60.500 41.931

234

6/17/2008

118

1. PERSONEL (31.12.2006)


23.000 X 1 + 0,61251 + 0,12

=

3.285 GÜN /365

14.162 TL

235

2. PERSONEL (31.12.2006)


37.500 X 1 + 0,61251 + 0,12

=

2.035 GÜN /365

27.769 TL

236

6/17/2008

119

TMS 12 GELİR VERGİLERİ

237

TMS-12: GELİR VERGİLERİ

TMS-12’nin amacı;• İşletmelerin net gelirleri üzerinden

alınan vergilerin (gelir vergisi ve kurumlar vergisi) muhasebeleştirilmesini ve bu vergilerin finansal tablolarda vergilerin finansal tablolarda gösterilmesini düzenlemektir.

238

6/17/2008

120

Temel İlkeler(Mısırlıoğlu, Ufuk: 2006)

Tüm geçici farklar için ertelenmiş vergi hesaplanmalıdır

Bilançodaki defter değeri ile vergi değeriarasındaki fark

239

Temel İlkeler(Mısırlıoğlu, Ufuk: 2006)

Geçici farklar

Vergilendirilebilir geçici farklar

İndirilebilir geçici farklar

Varlığın/yükümlülüğün kayıtlı değerinin geri kazanıldığı/vadesi gelip

ğ

Varlığın/yükümlülüğün kayıtlı değerinin geri kazanıldığı/vadesi gelip öd diği dö l d liödendiği dönemlerde mali karın

(mali zararın) tespitinde vergi matrahına dahil edilecek geçici farklar

ödendiği dönemlerde mali karın (mali zararın) tespitinde vergi matrahını azaltacakgeçici farklar

ERTELENEN VERGİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ

ERTELENEN VERGİ VARLIKLARI

240

6/17/2008

121

FİNANSAL RAPORLAMADA YENİLİKLER

KOBİ’ler İçin Finansal Raporlama StandartlarıÖRNEK 1

241

HESAPADI BORÇ BAKİYE ALACAK BAKİYE

100 KASA 17.000

GUH Ticaret İşletmesi 31.12.2006 Tarihli Mizanı

120 ALICILAR 1.500

153 TİCARİ MALLAR 10.000

255 DEMİRBAŞLAR 16.000

257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 8.800

320 SATICILAR 2.400

500 SERMAYE 14.800

540 YASAL YEDEKLER 1.000

600 SATIŞLAR 50.000

621 SATIŞLARIN MALİYETİ 30.000

770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ(1.600 -TL sı amortisman gideridir.)

2.500

TOPLAM 77.000 77.000

242

6/17/2008

122

•İşletmenin 2006 yılı ile ilgli bazı bilgileri aşağıdaki gibidir:

İşletmedeki stokların tahmini satış fiyatı 22.000 TL ve tahmini satış giderleri%10 dur.

Alıcılar ve satıcılar hesapları senetsiz ve vadeli alım-satımlardan oluşmaktadır.Alıcılar hesabının itfa edilmiş maliyet bedeli 1.415 TL, satıcılar hesabının itfaedilmiş maliyet bedeli 2.202 TL’dir.

Demirbaşların gerçeğe uygun değeri 6.500 TL’dir.

Satışların 5.000 TL’lık kısmı ile ilgili sözleşme şartları yerine getirilememiş yanimallar müşteriye teslim edilememiştir. Ancak faturası kesilmiştir. Bu ticarimalın maliyeti 4.000 TL’dır.

Vergi oranı % 20 dir.

243

2006 YILI GELİR TABLOSU-Vergi Mevzuatına Göre-

SATIŞLAR 50.000

(SMM) (30.000)

BRÜT SATIŞ KARI 20.000

(GENEL YÖNETİM GİD.) (2.500)

DÖNEM KARI 17.500

(VERGİ KARŞILIĞI) (3.500)

DÖNEM NET KARI 14.000

244

6/17/2008

123

31.12.2006-Vergi Mevzuatına Göre-

100 KASA 17.000 320 SATICILAR 2.400

120 ALICILAR 1.500 370 VERGİ KARŞILIĞI 3.500

153 TİCARİ MALLAR 10.000 500 SERMAYE 14.800

255 DEMİRBAŞLAR 16.000 540 YASAL YEDEKLER 1.000

(257 B. AMORTİSMANLAR) (8.800) 590 DÖNEM NET KARI 14.000

AKTİF TOPLAMI 35.700 PASİF TOPLAMI 35.700

245

1- ALICILAR-SATICILAR DÜZELTİMİTMS 32-39; TFRS 7

İ İ İ

1.500 TL – 1.415 TL= 85 TL (REESKONT)

1 657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ 85

122 ALACAKLARIN REESKONTU

85

2 322 BORÇLARIN REESKONTU 1982.400 TL – 2.202 TL =198 TL (REESKONT)

2 Ç

647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ

198

246

6/17/2008

124

2- STOKLARIN DÜZELTİMİTMS 2

MALİYET Ğ İ NET GERÇEKLEŞEBİLİR DEĞERİ

10.000 TL

NET GERÇEKLEŞEBİLİR DEĞER

Tahmini Satış Değeri: 22.000 TL

(Tahmini Satış Gid.) : (2.200 TL)

Net Gerçekleşebilir Değer: 19.800 TL

247

3- DURAN VARLIKLARIN DÜZELTİLMESİ

TMS 16-36

NET DEFTER DEĞERİ: 16.000 TL – 8.800 TL = 7.200 TLGERÇEĞE UYGUN DEĞERİ = 6 500 TLGERÇEĞE UYGUN DEĞERİ = 6.500 TL

DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ = 700 TL

GUD Net Defter Değeri FarkDemirbaş 14.444 TL 16.000 TL= 1.556

TL(B.Amort.) (7.944 TL) (8.800 TL)=(856 TL)

6.500 TL 7.200 TL 700 TL

248

6/17/2008

125

3- DURAN VARLIKLARIN DÜZELTİLMESİ

TMS 16-36

3 654 KARŞILIK GİDERLERİ257 B.AMORTİSMANLAR

700856257 B.AMORTİSMANLAR 856

255 DEMİRBAŞLAR 1.556

249

4- GELİRLERİN DÜZELTİLMESİTMS 18

“…….Malların sahipliği ile risklerin alıcıya devredilmesi ..”devredilmesi…………..

GERÇEKLEŞMEYEN GELİRLER: 5.000 TLGERÇEKLEŞMEYEN MALİYET : 4.000 TL

4 600 YURTİÇİ SATIŞLAR 5.000

379 ERTELENMİŞ GELİRLER

5.000

5 157 DİĞER STOKLAR 4.0005.10 Yoldaki Mallar

620 Satılan Mamuller Maliyeti

4.000

250

6/17/2008

126

5-ERTELENMİŞ VERGİ HESAPLANMASI TMS 12

VUK TMS FARK Ertelenmiş Vergi

Alacağı (Borcu)

Ticari Alacaklar

1.500 1.415 85 17

Stoklar 10.000 14.000 (4.000) (800)Demirbaşlar!

7.200 6.500 700 140!Ticari Borçlar

2.400 2.202 (198) (40)

Ertelenmiş Gelirler

0 5.000 5.000 1.000

837 317251

5-ERTELENMİŞ VERGİ HESAPLANMASITMS 12

6 286 ERTELENMİŞ VERGİ ALACAĞI 3176691 VERGİ KARŞILIĞI

.02 Ertelenmiş Vergi Geliri317

252

6/17/2008

127

6- TMS’YE GÖRE HAZIRLANMIŞGELİR TABLOSU-TMS 1

SATIŞLAR 45.000

(SMM) (26.000)

BRÜT SATIŞ KARI 19.000

(GENEL YÖNETİM GİD.) ( 85 TL + 2.500 TL + 700 TL)

DİĞER GELİRLER

(3.285)

198

DÖNEM KARI 15 913DÖNEM KARI 15.913

(VERGİ KARŞILIĞI)Vergi Karşılığı 3.500 TL(Ertelenmiş Vergi Geliri) (317 TL)

(3.183)

DÖNEM NET KARI 12.730

253

7- TMS’YE GÖRE HAZIRLANMIŞBİLANÇO

TMS 1

100 KASA 17.000 320 SATICILAR (NET) 2.202

120 ALICILAR (NET) 1.415 370 VERGİ KARŞILIĞI

379 ERTELENMİŞ GELİRLER

3.500

5.000

153 TİCARİ MALLAR

157 DİĞER STOKLAR

10.000

4.000

500 SERMAYE 14.800

255 DEMİRBAŞLAR (NET)

286 ERTELENMİŞ VERGİ ALACAĞI

6.500

317

540 YASAL YEDEKLER 1.000

590 DÖNEM NET KARI 12 730590 DÖNEM NET KARI 12.730

AKTİF TOPLAMI 39.232 PASİF TOPLAMI 39.232

254

2 Sunum.ppt - archive.ismmmo.org.tr

Documents