2. - Kitapaktif · 2020-02-14 · YB III YB IV AB II AB Numaralandırılarak verilen merkezlerin rastgele P, R, S ve T harfleriyle belirtildiği aşağıdaki tabloda ise ... • Yeni

Bu testte Fen Bilimleri alanına ait 20 adet soru vardır.

333

1

DENEME - 2

1. Bengü, Kuzey Yarım Küre’de yaz mevsiminin başla-dığı gün başka bir ülkede yaşayan teyzesini ziyarete gitmiştir. Aynı gün içinde gittiği ülkede yılın en soğuk günlerinden birinin yaşandığını öğrenmiştir. Bu du-rumu fen bilimleri öğretmeni olan teyzesine sordu-ğunda teyzesi, “Dünya’nın Güneş etrafında yaptığı hareketi sırasında dik olarak dönmediğini Ekva-tor düzlemi ile yörünge düzlemi arasında 23° 27l lik bir açı olması sebebiyle güneş ışınlarının yıl içinde düşme açılarında farklılıklar yaşanmaktadır.” demiş-tir.

Aşağıdaki tabloda dört farklı bölgenin belirli tarihler-deki bazı özellikleri verilmiştir.

Bölge TarihlerGündüz süresi (saat)

Güneş ışınlarının geliş açısı

Sıcaklık (C°)

I 21 Mart 12 90° 30

II 21 Haziran 8 30° 3

III 23 Eylül 12 90° 28

IV 21 Aralık 15 70° 35

Buna göre Bengü’nün teyzesini ziyaret ettiği ta-rih ve bu tarihte ziyarete gittiği ülkede gerçekle-şen durumlar tabloda numaralandırılarak verilen hangi bölgeye ait olabilir?

A) I. B) II. C) III. D) IV.

2. Bir hava hareketi olan rüzgâr; sıcaklık değerlerinin düşük ve bulutsuz bir hava durumunun olduğu yük-sek basınç alanından sıcaklık değerlerinin yüksek, yağışlı ve bulutlu hava durumunun olduğu alçak ba-sınç alanına doğru oluşur.Aşağıda I, II, III ve IV numaraları ile belirtilen dört ba-sınç merkezi arasında gerçekleşen bazı rüzgârların esiş yönü şeması verilmiştir.

I. bölge

YB

III. bölge

YB

IV. bölge

AB

II. bölge

AB

Numaralandırılarak verilen merkezlerin rastgele P, R, S ve T harfleriyle belirtildiği aşağıdaki tabloda ise bu merkezlerde beklenen en yüksek sıcaklık değer-leri ve hava durumu raporu verilmiştir.

MerkezBeklenen

hava durumu

Beklenen en yüksek sıcaklık değerleri (°C)

P Bulutlu ve yağışlı 26

R Az bulutlu 16

S Az bulutlu 14

TÇok bulutlu ve sağanak yağışlı

27

Buna göre I, II, III ve IV numaralı merkezler ile P, R, S ve T harfleri arasında yapılan eşleştirme-lerden tümü aşağıdakilerden hangisinde doğru olabilir?

P R S TA) II IV III IB) IV I III IIC) III I IV IID) I IV II III

DENEME - 2

333

2

3. Bulundukları konum gereği kutup bölgelerinde yıllık ortalama sıcaklık değerleri düşüktür.

Kutup bölgeleri ile ilgili olarak,

I. Yüzeyine düşen güneş ışığının büyük bir kısmı soğurulur.

II. Güneş ışınlarının kutuplara geliş açısı ile Ekva-tor’a geliş açısı farklıdır.

III. Güneş ışınlarının yüzeyinde düştüğü yerde oluş-turduğu enerji fazladır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız II B) I ve II

C) I ve III D) II ve III

4. İklim, geniş bir alanda uzun yıllar boyunca görülen hava olaylarının ortalama veri sonuçlarıdır. Hava olayları ise belirli bir yerde ve kısa sürelerde etkili olan hava şartlarıdır. İklim bilimini klimatologlar, hava olaylarını meteorologlar inceler.

Burak, iklim ve hava olaylarıyla ilgili ödevini hazırla-dığı posterinde aşağıdaki örnekleri vermiştir.

İlkbahar mevsiminin yaşandığı bir günde havanın güneşli olması

Antalya’da ekim-kasım aylarında bile kısa

kollu yazlık kıyafetlerin giyilebilmesi

Erzurum’da kış mevsi-minin yaşandığı gün-

lerde ortalama sıcaklık değerlerinin çok düşük

olması

Verilen bilgiler ve görsellere göre,

I. Rize’de ilkbahar mevsiminin yaşandığı bir günde güneşli bir hava olması hava durumu ile ilgilidir.

II. Antalya’da ekim-kasım aylarının belirli günlerinde hava sıcaklık değerlerinin nasıl olacağının tahmi-nini klimatologlar yapar.

III. Erzurum’da kış mevsiminde ortalama sıcaklık de-ğerlerinin çok düşük olması iklim ile ilgilidir.

ifadelerinden hangileri yanlıştır?

A) Yalnız I. B) Yalnız II.

C) I ve II. D) II ve III.

DENEME - 2

333

3

5. Kalıtsal bir karakterin fenotipte (dış görünüş) ortaya çıkmasını o karaktere ait baskın gen sağlar.

Bezelye bitkilerinin çiçek rengi karakteri bakımından sahip olabileceği genotip çeşitleri aşağıdaki gibidir.

• MM: Homozigot mor çiçekli

• Mm: Heterozigot mor çiçekli

• mm: Homozigot beyaz çiçekli

Mor çiçekli bezelye bitkisi ile beyaz çiçekli bezelye bitkisi çaprazlanıyor. Oluşan yavru döl bezelyelerin genotip özellikleri bilinmiyor.

Mor çiçeklibezelye bitkisi

Ata bezelyeler

Yavru döl

Beyaz çiçeklibezelye bitkisi

x

?

Buna göre, çaprazlama sonucu oluşan yavru döl bezelye bitkileri ile ilgili olarak,

I. Çoğu homozigot beyaz çiçekli olabilir.

II. Hepsi heterozigot mor çiçekli olabilir.

III. Mor çiçek rengine sahip olma ihtimalleri %50 ola-bilir.

yorumlarından hangileri yapılabilir?

A) I ve II. B) I ve III.

C) II ve III. D) I, II ve III.

6. Bir grup araştırmacı bezelye bitkilerini tohum rengi karakteri bakımından incelemek için çaprazlıyor ve aşağıdaki grafikte oranları verilen fenotip özellikle-rine sahip bireyler oluşuyor.

%75Sarı

tohumlubezelye

%25Yeşil

tohumlubezelye

Buna göre elde edilen bezelyelerin fenotip oran-larının grafikte belirtildiği gibi olabilmesi için çaprazlanan bezelyelerin genotipleri aşağıdaki-lerden hangisi gibi olmalıdır? (Bezelyelerde sarı tohum rengi aleli (S), yeşil tohum aleline (s) baskın-dır.)

A) Ss # Ss B) SS # ss

C) ss # ss D) SS # SS

7. DNA’nın hücre bölünmesi sırasında kendisinin tama-men aynısının bir kopyasını oluşturmasına DNA’nın kendini eşlemesi denir.

• DNA’nın kendini eşlemesinde birinci aşamada çift zincirli sarmal yapı açılır.

• İki zincirin açılmasıyla “Y” şeklini alan DNA yeni zincirlerin üretilmesine hazırdır.

• Yeni zincirler tamamlayıcı nükleotidlerin eklen-mesiyle oluşur.

• Eşlenme bittiğinde birbirinin aynısı iki yeni DNA oluşur.

Buna göre,I. Zincirlerin birisindeki dizilim A-T-G-G-C-A ise

diğer zincirdeki dizilim T-A-C-G-G-T dir.II. DNA’nın kendini eşlemesi ile DNA’daki kalıtsal

özelliklerin aynısı yeni oluşan hücreye aktarılmış olur.

III. Eşleme ile yeni oluşan DNA’ya birden fazla DNA aktarılabilir.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I. B) Yalnız II.

C) II ve III. D) I, II ve III.

DENEME - 2

333

4

8. Mehmet’in fen bilimleri dersi için hazırladığı poster ödevi aşağıda verildiği gibidir.

Canlılarda meydana gelen kalıtsal olan veya

kalıtsal olmayan değişimlerdir.

Arılar bal ve çiçek tozlarıyla beslenirse işçi arı, arı sütüyle beslenirse kraliçe arı olur.

Keçilerde dört boynuzlu olma özelliği mutasyona örnektir.

Canlının dış görüntü-sünde meydana gelen kalıtsal olmayan değişimlerdir.

Canlının genlerinde ve kromozomlarında meydana gelen kalıtsal olabilen değişimlerdir.

Mutasyon Modifikasyon

Buna göre, aşağıdaki örneklerden hangisi pos-terde verilen örneklere benzer özellikte değildir?

A) Tavuk ve kuzuların normalden kısa bacaklı ol-ması

B) Himalaya tavşanlarının kışın siyah renkli yazın beyaz renkli olması

C) Sebze ve meyvelerin gerçek görünümünden farklı bir dış görünüme sahip olması

D) Develerin hörgüçlerinde yağ depolaması

9. İnsanlar tarafından bitkilerin ve hayvanların istenilen özelliklerini elde etmek için uygulanan yöntemlere ıslah çalışmaları denir. Örneğin İtalya ve Japonya’da kısa boylu ve yarı bodur buğdaylar ile yerel buğday-lar melezlenerek kısa boylu ve çok yüksek verimli buğday çeşitleri geliştirilmiştir.

Islahçının izlemesi gereken temel unsurlar ise şun-lardır.• Islahı yapılacak türü yakından tanımak• Talepler doğrultusunda ıslah çalışmaları yapmak• İstenilen özelliğe sahip gen kaynakları bulmaya

çalışmak• Üstün özellikleri belirlenen ıslah türünü yaygın-

laştırmak

Buna göre aşağıdakilerden hangisi bir ıslahçının elde etmek istediği amaçlardan biri olamaz?

A) Elde edilen ürün miktarının artırılması

B) Hastalıklara daha dayanıklı bitkiler üretilmesi

C) Belirli bir türün tür içi çeşitliliğinin artırılması

D) Daha kaliteli ürünlerin elde edilmesi

10. “Biyoteknoloji tarım alanında da uygulamaları olan bir bilim dalıdır. Genetiği değiştirilmiş tarımsal ürün-ler, değiştirilmiş genetik özelliklerini doğal ve gene-tiği değiştirilmemiş bitkilere taşıyabilir. Örneğin bitki öldürücülere dayanıklı olarak üretilmiş bir biyotek-nolojik ürün, bu özelliğini yabani otlara tozlaşma ile aktararak onların da bitki öldürücülere dayanıklı ol-masına neden olabilir. Aynı zamanda genetiği değiş-tirilmiş ürünlerin biyolojik ömürlerinin belirsizliği söz konusudur.”Yukarıda verilen metne göre biyoteknolojik çalış-malarla ilgili olarak,

I. Olumsuz yönlerinin olabildiği,

II. Değiştirilmiş bir genetik özelliğin başka bir can-lıya aktarılabildiği,

III. Genetiği değiştirilmiş ürünlerin biyolojik ömürleri-nin daha uzun olabileceği

çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I. B) I ve II.

C) II ve III. D) I, II ve III.

DENEME - 2

333

5

11. Katı bir cismin basıncı bulunduğu zemine temas eden yüzey alanı ile ters, cismin ağırlığı ile doğru orantılı olarak değişir.

Bulunduğu zemine temas eden yüzey alanları (S) aynı olan M, R, T katı cisimlerinin ağırlıkları (G) bir-birinden farklıdır.

TM R

S S S

Bu cisimlerin bulundukları zeminde uyguladıkları ba-sınç ile ilgili sütun grafiği aşağıdaki gibidir.

Basınç

CisimlerM R T

Buna göre M, R, T katı cisimlerinin ağırlık değer-leri aşağıdakilerden hangisindeki gibi olabilir?

M R TA) 2G 3G 4GB) 4G 2G 3GC) 2G 4G 3GD) 3G 2G 4G

12. Futbolcu kramponları toprak veya çim zeminde daha dengeli bir biçimde hareket etmek için tasarlanır. Kramponların tabanlarına takılan vidalı çıkıntılar fut-bolcunun temas ettiği yüzeye uyguladığı basıncı ar-tırır.

Buna göre, aşağıdaki günlük hayat uygulamala-rının hangisindeki amaç kramponların vidalı ya-pılması ile aynıdır?

A) Tren raylarının zarar görmemesi için vagonların çok tekerlekli yapılması

B) Palet takılan ambulansların karlı yollarda daha kolay yol alması

C) Bıçağın bileylenerek daha iyi kesmesinin sağlan-ması

D) Raptiyenin batmaması için elimizi bastırdığımız yüzeyinin geniş yapılması

13. Mahmut bazı işlemler uyguladığı maddeleri asit ve baz olarak sınıflandırıyor. Asitleri 1, bazları ise 2 nu-mara ile numaralandırarak bir tablo hazırlıyor.

Mahmut K, L, M, N ve P maddelerine aşağıdaki iş-lemleri uyguluyor.

K’nın sulu çözeltisini cama damlatıyor. Camın yüzeyi ve şekli bozuluyor.

L’nin sulu çözeltisikırmızı turnusolumaviye çeviriyor.

M’nin ele kayganlıkhissi verdiğinigözlemliyor.

et kumaş

damlalık

mavi

kırmızıturnusolkağıdı

maviturnusolkağıdı

dil

K L M

N’nin tadının ekşi, eli yakıcı ve tahriş edici olduğunugözlemliyor.

P’nin mavi turnusolkağıdında renkdeğişikliğine nedenolmadığı görülüyor.

N P

Bu bilgilere göre Mahmut K, L, M, N ve P maddeleri-nin asitlik ve bazlık durumlarını aşağıdaki gibi bir tab-loya numaralandırarak kaydediyor.

Madde Asitlik - bazlık durumu

K 1

L 2

M 2

N 1

P 1

Mahmut tabloda iki maddenin numaralandırmasında hata yapıyor.

Mahmut’un hata yaptığı bu iki madde aşağıdaki-lerden hangisidir?

A) K ve P B) K ve M

C) N ve P D) L ve N

DENEME - 2

333

6

14. Sıvı basıncı sıvının cinsi (yoğunluğu) ve derinliği ile doğru orantılı olarak değişir.

8 litre süt

Bir çiftçi günlük olarak ineklerini sağarak elde ettiği toplam 8 litre olan sütü yandaki kovada biriktiri-yor.

Çiftçi belirtilen kovada biriktirdiği bu sütü, dört farklı müşterisine satmak için eşit miktarda olacak şe-kilde aşağıdaki ölçekli kaplara boşaltıyor.

1,5 litre2 litre

1 litre0,5 litre

6 litre4 litre2 litre

I. kap II. kap

hhh h

hh

h 3 litre4 litre

2 litre1 litre

III. kap IV. kap

3 litre2 litre

hh

h

1 litrehhhh

Buna göre son durumda kapların tabanlarında oluşan sıvı basınçları PI, PII, PIII ve PIV arasındaki ilişki aşağı-dakilerden hangisidir?

A) PII < PI < PIII < PIV B) PI < PIII = PIV < PII C) PI < PIV = PII < PIII D) PIII < PII < PIV < PI

15. Maddenin dış görünüşünde olup iç yapısında olma-yan değişimlere fiziksel değişim denir. Kimyasal de-ğişim ise maddenin iç yapısında olan değişimlerdir.

Aşağıdaki metinde cümleler numaralandırılmıştır:

(1) Hava da çok soğuktu ve kar yağıyordu. (2) Ali Amca bahçede odunları kırıyordu. (3) Ayşe Teyze evde üşüyen Ali Amca için sıcak çorba pişiriyordu. (4) Sıcak çorbanın yanında yemek için salatalık malzemeleri doğruyordu. (5) Komşu Rıza sobadaki odunların yanmasını sağlıyordu. (6) Ayşe Teyze’nin torunu Mehmet bakkaldan aldığı ekmeğin ucundan kopararak bir parça aldı. (7) Fırıncı ekmeği iyice kı-zartmıştı. (8) Ayşe Teyze ekmeği aldı ve dilimlemeye başladı.

Buna göre, numaralandırılmış cümlelerde mey-dana gelen olayların fiziksel ve kimyasal deği-şime göre gruplandırılmış hâli aşağıdakilerden hangisidir?

Fiziksel değişim Kimyasal değişim

A) 3, 5, 6, 8 1, 2, 4, 7

B) 1, 2, 6, 7 3, 4, 5, 8

C) 1, 2, 4, 5, 7 3, 6, 8

D) 1, 2, 4, 6, 8 3, 5, 7

16. Kimyasal tepkimeye giren maddeler özelliklerini kay-bederek yeni bir madde oluşturur. Örneğin, karbondi-oksit ve suyu kullanarak bitkilerin fotosentez sonucu besin ve oksijen üretmesi bir kimyasal değişimdir. Bu tepkimede tepkimeye giren maddeler canlılar tarafın-dan enerji üretmek için kullanılmasa da ürünler enerji üretmek için kullanılabilir.

Buna göre aşağıda görseli verilen değişimlerden hangisi kimyasal tepkime örneği olamaz?

A)

Mumunyanması

B)

Kesilmiş elmanınkararması

C)

Suyundonması

D)Hamurunpişmesi

DENEME - 2

333

7

17. Ahmet evde eğlenceli bir deney yapmak istiyor. Ev-deki malzemelerle yapacağı bu eğlenceli deneyi aşa-ğıdaki gibidir:

Deneyin yapılışı:

1. adım: Limonu ortadan kesin ve suyunu küçük bir kaba iyice sıkın.

2. adım: Boş bir bardağa bir çay kaşığı kadar ka-bartma tozu ekleyin.

3. adım: Kabartma tozunun üzerine bir çay kaşığı kadar bulaşık deterjanı ekleyin.

4. adım: Limon suyunu hazırladığınız karışımın üze-rine ekleyin, şimdi köpürmeyi keyifle izleyin.

Buna göre Ahmet’in bu eğlenceli deneyden aşa-ğıdaki sonuçlardan hangisini çıkarması beklen-mez?

A) Deneyde kabartma tozu yerine pH’ı 7’den küçük olan kola kullanılsaydı aynı sonuç elde edilirdi.

B) Deneyde kullanılan limon asidik özellik gösterir.

C) Kabartma tozu ve bulaşık deterjanı bazik özellik gösterir.

D) Asitler ve bazlar tepkimeye girdiği için onlarla ça-lışırken dikkatli olmak gerekir.

18. Aşağıda verilen dört ayrı kapta farklı pH değerlerine sahip dört ayrı çözelti bulunuyor.

1. çözelti 2. çözelti

3. çözelti 4. çözelti

Bu çözeltilere ait pH değerleri aşağıdaki grafikte ve-rildiği gibidir.

pH

12

975

14

Çözelti1 2 3 4

Buna göre bu çözeltilerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) 1. çözeltiye fenolftalein eklendiğinde çözelti pem-be renge döner.

B) 2. çözelti kırmızı turnusol kâğıdını maviye dönüş-türür.

C) 3. çözelti asidik özellik gösterir.

D) 4. çözeltiye metil oranj eklendiğinde kırmızı renk verir.

DENEME - 2

333

8

19. Elementler periyodik tabloda metal, yarı metal, ametal ve soygaz olarak sınıflandırılır.

Periyodik tabloda;

• Metaller daha çok sol ve orta kısımda

• Ametaller en sağ üst köşedeki kısımda

• Aynı zamanda ametal de olan soy gazlar en sağdaki kısımda

• Yarı metaller, metaller ile ametaller arasında sağ kısımda

bulunur.

Aşağıda bölmelendirilen ve bu bölmeleri semboller ile belirtilmiş periyodik çizelgenin bir kısmı verilmiştir.

Buna göre,

I. gösterilen bölümde yarı metal olan elementler bulunabilir.

II. ve ▲ ile gösterilen bölümlerde soygaz olan elementler bulunabilir.

III. ile gösterilen bölümde metal olan elementler bulunabilir.

çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I. B) I ve II. C) I ve III. D) II ve III.

20. 40 kadar elementin bilindiği zamanlarda da elementleri fiziksel ve kimyasal olarak sınıflandırma ihtiyacı duyulmuştur. Elementlerin sayısının gün geçtikçe artmasıyla da bu ihtiyaç giderek artmış ve günümüz periyodik tablosunun temel-leri atılmıştır. Bu bağlamda Alman bilim insanı Wolfgang Döbereiner bazı elementlerin üçlü gruplar hâlinde dizilebile-ceğini fark ederek “Triadlar Kanunu” da denilen bir çalışma yapmıştır. Özellikle Henry Moseley’in yaptığı çalışmalarla da elementlerin kimyasal özelliklerinin atom numaralarına bağlı olduğu görülmüş ve periyodik sistemin elementlerin atom numaralarına göre dizilmesi düşünülmüştür. Yapılan çalışmalarla periyodik sistem günümüzdeki hâlini almıştır.

Bilimsel bir dergideki makaleden alıntılanıp düzenlenen bu metne göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Farklı periyodik tablolar oluşturulurken atomların farklı özelliklerinden yararlanılmıştır.

B) Günümüzdeki periyodik tablonun oluşturulmasında birçok bilim insanının katkısı olmuştur.

C) Periyodik tablo elementler ile çalışmayı kolaylaştırmıştır.

D) Günümüzdeki çalışmalarla bilinmeyen tüm elementler keşfedilmiştir.

TEST BITTI.CEVAPLARINIZI KONTROL EDINIZ.