Kenmerk 46 De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog. - Les 3: De Koude Oorlog 1950-Heden - de tijd van televisie en computer
Mar 23, 2016
Kenmerk 46De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog.- Les 3: De Koude Oorlog
1950-Heden - de tijd van televisie en com
puter
Ontstaan vijandschap
• In het Westen (lees: VS)– Afkeer
• van de toenemende invloed van de SU
• van politieke (vermeende) inmenging SU in allerlei staten
• In het Oosten (lees: SU)– Geen begrip voor
westerse idealen van zelfbeschikking en democratie
– Zagen alleen maar politiek-economische overheersing
1950
196019651970197519801985199020002010
H13: § 3: p 233-39
Trumandoctrine(-leer), 1947
• Beleid geformuleerd onder president Truman teneinde wereldwijd de democratie te verspreiden en het oprukkend communisme te bevechten. Twee elementen van dit beleid:– Containment policy
• Politiek gericht op het indammen van het communisme– Marshall plan
• Economisch steunprgramma voor elke natie die bereid was de politieke waarden van de VS te onderschrijven
• (in het boek staat dit anders: Trumanleer is contaiment)
1950
196019651970197519801985199020002010
Henry Truman
Marshall plan
• Doel is tweeledig– Economisch herstel Europa– Invloed SU terugdringen
• Middelen– De VS stelden geld en goederen beschikbaar voor de wederopbouw
aan alle Europese landen– Het Congres weigerde eerst geld vrij te maken, maar de
communistische staatsgreep in Tsjecho-Slowakije 1948) toonde de noodzaak aan
• Reactie SU– Typisch een vorm van Westers imperialisme
1950
196019651970197519801985199020002010
Marshall plan
Marshall plan
De Kwestie Duitsland
• De verdeling van Duitsland was bedoeld als een tijdelijke
• De SU wilde echter Duitsland– blijvend zwak houden– als buffer gebruiken– tot communistische bondgenoot
maken• Overleg m.b.t. herstructurering
en wederopbouw tussen de geallieerden liep op niets uit
• In 1947 werd het VS en Engelse deel economisch een
• In 1948 werden deze delen en het Franse deel een politieke en economische eenheid
1950
196019651970197519801985199020002010
• SU stapt uit het overleg m.b.t. de toekomst van Duitsland
• SU blokkeerde West-Berlijn; de VS en Engeland reageren met een luchtbrug
Gevolg
Gevolg
De Kwestie Duitsland- gevolgen
• Duitsland wordt “definitief” opgedeeld– In het Westen werd de BDR opgericht (1949)– Als een reactie hierop richtte het Oosten de DDR op (1949)
• Oprichting militaire pacten (zie dia)– NAVO (1949) en Warschaupact (1955)
• Ontstaan IJzeren Gordijn (zie dia)
1950
196019651970197519801985199020002010
Gevolgen van de Kwestie
IJzeren Gordijn
Verdere Ontwikkeling KO
• De angst – bij vooral de Amerikanen – voor het communisme neemt hand over hand toe– Oorzaken
• China wordt communistisch• In veel Westerse kolonies krijgt het communisme
grote/sterke aanhang• Veel ex-koloniën kiezen/krijgen een bewind met
communistische trekken en/of worden communistisch• Vanaf 1949 bezit de Sovjet-Unie ook het atoomwapen
• Deze angst bepaald niet alleen het buitenlands- maar ook het binnenlands beleid– Vervolging van (vermeende) communisten in de VS
1950
196019651970197519801985199020002010