14-file กฎหมายที่เป็นปัญหาต่อโรงเรียนเอกชน

รายงานการวจย

เรอง

กฎหมายและระเบยบขอบงคบทเปนอปสรรค ตอการพฒนาศกยภาพการจดการศกษาของเอกชน

สานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ

2548

รายงานการวจย เรอง กฎหมายและระเบยบขอบงคบทเปนอปสรรคตอการพฒนาศกยภาพ

การจดการศกษาของเอกชน สงพมพ สกศ. ลาดบท 1/2549 ISBN 974-559-834-8 พมพครงท 1 พฤศจกายน 2548 จานวน 3,000 เลม ผจดพมพ สานกพฒนากฎหมายการศกษา สานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ ถนนสโขทย เขตดสต กรงเทพฯ 10300 โทร. 0 2668 7123 ตอ 1114, 1115, 1214 โทรสาร 0 2243 2775 Website :- http://www.onec.go.th ผพมพ บรษท พรกหวานกราฟฟค จากด 90/6 ซ.จรญสนทวงศ 34/1 ถนนจรญสนทวงศ แขวงอรณอมรนทร เขตบางกอกนอย กรงเทพฯ 10700 โทร. 0-2424-3249, 0-2424-3252 โทรสาร 0-2424-3249, 0-2424-3252

344.07 สานกงานเลขาธการสภาการศกษา ส691ร รายงานการวจย เรอง กฎหมายและระเบยบขอบงคบทเปนอปสรรคตอ

การพฒนาศกยภาพการจดการศกษาของเอกชน/กรงเทพฯ : สกศ., 2548 113 หนา ISBN. 974-559-834-8 1. กฎหมายการศกษา 2. การจดการศกษาเอกชน -- กฎหมาย II ชอเรอง

คานา ปจจบนประเทศไทยมความจาเปนตองพฒนาคณภาพของประชากรอยาง

รวดเรวและตองเพมขดความสามารถในการแขงขนกบประเทศอน ๆ เพราะระบบเศรษฐกจโลกเปนระบบเศรษฐกจฐานความร ราคาสนคาและบรการตองลดลงแตคณภาพตองดขน รวมทงมความรวมมอและประกอบการเปนบรรษทขามชาต (Multinational Corporation) มากขน ประชาสงคมมความเขมแขง เอกชนและองคกรเอกชนมบทบาทมากขน มความรใหมเกดขนอยางมหาศาล และเปนยคของอปกรณและเครองมอดจตอลทาใหภาครฐและภาคเอกชนตองรวมมอกนตดสนใจ และมการวางแผนรวมกนเพอพฒนาศกยภาพของประชากรในประเทศ

ในดานการศกษา ประเทศไทยกาลงเรงดาเนนการปฏรปการศกษาโดยใหภาคเอกชน องคกรเอกชน และชมชนเขามามบทบาทในการบรการและจดการศกษาของประเทศใหมากขน และเปาหมายคอใหประเทศไทยเปนศนยกลางการศกษาในภมภาค โดยรฐสนบสนนใหภาคเอกชนซงมการบรหารจดการทเปนอสระและคลองตวกวาภาครฐเปนผนาในการสงออกทางการศกษา โดยมรฐเปนผเจรจาตอรองและสนบสนน และเพอใหศกยภาพการบรหารและจดการศกษาของภาคเอกชนเปนไปอยางมคณภาพ กฎหมายเปนปจจยสาคญในการสงเสรมความเปนอสระและความคลองตวของภาคเอกชน

สานกงานเลขาธการสภาการศกษาจงเหนควรใหมการวจยสาระของกฎหมาย และระเบยบขอบงคบทเกยวกบการจดการศกษาเอกชน เพอนาขอคนพบทไดจากการศกษามาเปนแนวทางในการจดทานโยบายในการปรบปรงแกไขกฎหมาย และระเบยบขอบงคบทเกยวกบการศกษาของเอกชน

ในนามของสานกงานเลขาธการสภาการศกษา ขอขอบคณ รองศาสตราจารยศรราชา เจรญพานช รองศาสตราจารย ดร. ชนตา รกษพลเมอง และคณะ ทไดสละเวลาอนมคาจดทารายงานการวจยฉบบน และหวงเปนอยางยงวารายงานวจยฉบบนจะเปนประโยชนตอการพฒนาศกยภาพการจดการศกษาของเอกชน และการพฒนากฎหมายการศกษาของชาตตอไป

(นายอารง จนทวานช) เลขาธการสภาการศกษา

กตตกรรมประกาศ

รายงานการวจยเรอง "กฎหมายและระเบยบขอบงคบทเปนอปสรรคตอการพฒนาศกยภาพการจดการศกษาของเอกชน" เปนการสารวจความคดเหนของผบรหารและครโรงเรยนเอกชน และการวเคราะหสาระของกฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศ ทเปนปญหา/อปสรรคตอการจดการศกษาเอกชนในดานการบรหารจดการ การอดหนน สวสดการ การเงนและภาษ การกากบ ดแล และมาตรฐานการศกษา เพอนาขอคนพบทไดรบจากการศกษามาเปนแนวทางในการจดทาขอเสนอนโยบายดานกฎหมายทเกยวกบการบรหารและการจดการศกษาในมตของเอกชน เพอใหภาคเอกชนสามารถบรหารและจดการศกษาไดอยางอสระ คลองตว เตมตามศกยภาพและสามารถทจะแขงขนกบตางประเทศ

คณะผวจยขอขอบคณสานกงานเลขาธการสภาการศกษาทไดใหทนสนบสนนโครงการวจยและใหคาปรกษาจนกระทงงานวจยสาเรจลลวงเปนอยางด

รองศาสตราจารย ศรราชา เจรญพานช หวหนาโครงการวจย รองศาสตราจารย ดร. ชนตา รกษพลเมอง

นายธระพนธ พทธสวสด นางอรณศร เจรญพานช

สารบญ

หนา คานา กตตกรรมประกาศ

บทท 1 บทนา 1 บทท 2 สภาพการจดการศกษาเอกชนในประเทศไทย 9 บทท 3 กฎหมายและระเบยบขอบงคบทเกยวของกบการบรหารและการจด

การศกษาเอกชนในประเทศไทย 18

บทท 4 ผลการวเคราะหปญหาและอปสรรคของกฎหมายและระเบยบขอบงคบ ทเกยวของกบการบรหารการจดการศกษาของเอกชน

28

บทท 5 ผลการสารวจปญหาและอปสรรคทางดานกฎหมายและระเบยบในการบรหารการจดการศกษาของเอกชน

42

บทท 6 สรปและเสนอแนะแนวทางการปรบปรงแกไขกฎหมายและระเบยบ ทเกยวของกบการบรหารการจดการศกษาของเอกชน

79

บรรณานกรม 87 ภาคผนวก 89

บทท 1 บทนา

1. ความนา

เพอคมครองสทธการไดรบการศกษาของประชาชนอยางทวถง มคณภาพและทนตอการเปลยนแปลงอนรวดเรวและซบซอนของสงคม เศรษฐกจ การคาขาย การบรการและเทคโนโลย รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 จงไดกาหนดไวในมาตรา 43 วาบคคลยอมมสทธเสมอกนในการรบการศกษาขนพนฐานไมนอยกวา 12 ป ทรฐจะตองจดใหอยางทวถงและมคณภาพโดยไมเกบคาใชจาย และมาตรา 81 วาในการจดการศกษาอบรมของรฐตองคานงถงการมสวนรวมของเอกชน รฐตองสนบสนนใหเอกชนจดการศกษาใหเกดความรคคณธรรม และในมาตรา 87 กาหนดใหรฐกากบการดแลใหมการแขงขนอยางเปนธรรม และตองไมประกอบกจการแขงขนกบเอกชน เวนแตมความจาเปนเพอประโยชนในการรกษาความมนคงของรฐและรกษาผลประโยชนสวนรวม ประกอบกบหลกการจดการศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 8 (2) ทใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา มาตรา 43 บญญตวา การบรหารและการจดการศกษาของเอกชนใหมความเปนอสระ โดยรฐเปนผกากบ ตดตาม ประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษา มาตรา 45 บญญตใหรฐตองกาหนดนโยบายและมาตรการทชดเจนเกยวกบการมสวนรวมของเอกชนในดานการศกษา และในมาตรา 46 บญญตใหรฐตองใหการสนบสนนดานเงนอดหนน การลดหยอนหรอการยกเวนภาษ และสทธประโยชนอยางอนทเปนประโยชนในทางการศกษาแกสถานศกษาเอกชนตามความเหมาะสม รวมทงสงเสรมสนบสนนดานวชาการใหสถานศกษาเอกชนมมาตรฐานและสามารถพงตนเองได

ปจจบนประเทศไทยมความจาเปนตองพฒนาคณภาพของประชากรอยางรวดเรวและตองเพมขดความสามารถในการแขงขนกบประเทศอน ๆ เพราะระบบเศรษฐกจโลกเปนระบบเศรษฐกจฐานความร ราคาสนคาและบรการตองลดลงแตคณภาพตองดขน รวมทงมความรวมมอและประกอบการเปนบรรษทขามชาต (Multinational Corporation) มากขน ประชาสงคมมความเขมแขง เอกชนและองคกรเอกชนมบทบาทมากขน มความรใหมเกดขนอยางมหาศาล เปนยคของอปกรณและเครองมอดจตอล ทาใหภาครฐและภาคเอกชนตองรวมมอกนตดสนใจ และมการวางแผนรวมกนเพอพฒนาศกยภาพของประชากรในประเทศ ดงนนการบรหารบานเมองในยคใหมซงรวมถงการบรหารจดการศกษาดวย จงเนนใหภาครฐตองปรบเปลยนบทบาทจากการดาเนนการเองมาเปนฝาย

2

สงเสรมสนบสนนใหเอกชน ชมชน องคกรปกครองสวนทองถน และประชาชนเขามารวมจดการศกษา

ขณะเดยวกนรฐบาลกาลงเรงดาเนนการปฏรปการศกษาโดยยดหลก “การศกษาสรางชาต สรางคน และสรางงาน” เนนคณภาพ ประสทธภาพ และความเทยงธรรมในการบรหารจดการศกษาทกประเภทและทกระดบตงแตระดบปฐมวยจนถงระดบอดมศกษาและสนบสนนใหประเทศไทยเปนศนยการศกษาในกลมประเทศเพอนบาน1

สาหรบภาคเอกชน บทบาทของเอกชนในดานการจดการศกษามประวตความเปนมาอนยาวนานทงดานการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย อาจกลาวไดวาการศกษาเอกชนมมากอนการศกษาของรฐและเปนผนาในบางดานใหกบโรงเรยนของรฐ อยางไรกตาม ทผานมาบางชวงบางเวลาการศกษาเอกชนกเฟองฟเพราะรฐใหการสนบสนน แตบางชวงกซบเซาไป โดยเฉพาะหลง พ.ศ. 2518 เมอรฐมนโยบายทจะเปนผจดการศกษาภาคบงคบเองทงหมด จงมผลทาใหดเหมอนโรงเรยนเอกชนเปนคแขงขนกบโรงเรยนของรฐมากกวาเปนผมสวนชวยแบงเบาภาระในการจดการศกษาของรฐ ซงหากมองในแงของการลงทนแลวโรงเรยนเอกชนสามารถชวยประหยดงบประมาณทางดานการจดการศกษาของรฐไดปละมากกวาสามหมนลานบาท

ในระยะทผานมาภาคเอกชนมสวนรวมในการจดการศกษาขนพนฐานนอย และมแนวโนมลดลงเรอยๆ จากสถตป 2545 ภาคเอกชนมสวนรวมจดการศกษาในระดบการศกษาขนพนฐานเพยงรอยละ 13 โดยคงสดสวนดงกลาวตลอดชวงระยะ 10 ปทผานมา เมอจาแนกตามระดบการศกษาพบวาเอกชนมสวนรวมในการจดการศกษาระดบกอนประถมศกษารอยละ 15 ระดบประถมศกษารอยละ 26 สาหรบระดบมธยมศกษา สดสวนการจดการศกษาของเอกชนตากวาระดบอน คอประมาณรอยละ 7 ในระดบมธยมศกษาตอนตน ประมาณรอยละ 5 ในระดบมธยมศกษาตอนปลายสายสามญ และเปนทนาสงเกตวาในระดบมธยมศกษาตอนปลายสายอาชพ สดสวนรวมกนรบภาระการจดการศกษาของภาคเอกชนไดลดลงอยางมากจากรอยละ 50 ในป 2534 เหลอเพยงรอยละ 30 ในป 2545 ขณะทการมสวนรวมจดการศกษาในระดบอดมศกษา (สถาบนประเภทจากดรบ) ของภาคเอกชนมแนวโนมเพมสงขน คอ เพมจากรอยละ 36 ในป 2534 เปนรอยละ 42 ในป 2545

การทภาคเอกชนมสวนรวมในการจดการศกษาขนพนฐานนอยลงนนอาจมสาเหตเนองจากการขยายตวของภาครฐทเปนไปอยางตอเนองบนพนฐานแนวคดวารฐควร

1 คาแถลงนโยบายของคณะรฐมนตร, 2544

3

ดาเนนการจดการศกษาเอง จงขาดมาตรการสงเสรมภาคเอกชนอยางแทจรง รวมถงการทภาคเอกชนไมมสวนรวมในกระบวนการกาหนดนโยบาย และการบญญตกฎหมาย ทาใหกฎหมาย ระเบยบและแนวปฏบตตางๆ มลกษณะของการกากบ ควบคมมากกวาการสงเสรมสนบสนน และมผลทาใหเกดความไมเสมอภาคและไมเปนธรรมในการสนบสนนการจดการศกษาของเอกชน เชน การพฒนาคร ซงโรงเรยนเอกชนตองรบผดชอบคาใชจายเองเปนสวนใหญ การเสยภาษในอตราทสง ไมวาจะเปนเรองของภาษทดน โรงเรอน อาคารสถานท และอปกรณการเรยนการสอน ตลอดจนการคานวณการอดหนนคาใชจายรายบคคลสาหรบผเรยนในระดบการศกษาขนพนฐานทไมเทาเทยมกบผเรยนของรฐ เปนตน แมวาขณะนกระทรวงศกษาธการไดเรมดาเนนการแกไขไปบางแลวในบางสวน แตยงไมเกดผลใหเหนเปนรปธรรม โดยเฉพาะจากการสารวจในเบองตนพบวา ภาคเอกชนยงมความเหนวากฎหมายและระเบยบขอบงคบทเกยวกบการจดการศกษาของเอกชนยงมความเขมงวดและอยในลกษณะของการควบคมมากกวาการสงเสรมสนบสนนใหภาคเอกชนเขามามสวนรวมในการจดการศกษาไดอยางมคณภาพ และเปนอปสรรคตอการพฒนาศกยภาพของการจดการศกษาเอกชน และไมสามารถแขงขนกบการจดการศกษาของตางประเทศ

ดงนน จงเหนควรใหมการวจยกฎหมายและระเบยบขอบงคบทเกยวกบการจดการศกษาเอกชน เพอนาขอคนพบทไดจากการศกษามาเปนแนวทางในการจดทานโยบายในการปรบปรงแกไขกฎหมายและระเบยบขอบงคบตอไป 2. วตถประสงค

2.1 เพอศกษาปญหา อปสรรคในการจดการศกษาของสถานศกษาเอกชนอนเนองมาจากกฎหมาย และระเบยบขอบงคบ

2.2 เพอศกษาสาระของกฎหมาย และระเบยบขอบงคบทสาคญเกยวกบการจดการศกษาของเอกชนทเปนอปสรรคตอการจดการศกษาเอกชน

2.3 เพอนาขอคนพบทไดรบจากการศกษามาเปนแนวทางในการจดทาขอเสนอนโยบายดานกฎหมายทเกยวกบการบรหารและการจดการศกษาในมตของเอกชน เพอใหภาคเอกชนสามารถบรหารและจดการศกษาไดอยางอสระ คลองตว เตมตามศกยภาพและสามารถทจะแขงขนกบตางประเทศ

4

3. ขอบเขตของการวจย

3.1 การศกษาปญหา อปสรรคในการจดการศกษาของสถานศกษาเอกชนอนเนองมาจากกฎหมายและระเบยบขอบงคบ เปนการศกษาปญหา อปสรรคตามการรบรของผบรหารและครโรงเรยนเอกชน

3.2 การศกษาสาระของกฎหมายเกยวกบการจดการศกษาของเอกชนเปนการวเคราะหเฉพาะกฎหมาย กฎกระทรวง และระเบยบขอบงคบทสาคญ โดยเนนกฎหมายหลก ไดแก พระราชบญญตการศกษาเอกชน พ.ศ. 2525 พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545

3.3 กฎหมายและระเบยบขอบงคบทเกยวกบการจดการศกษาเอกชนในการวจยครงนแบงออกเปน

1) กฎหมาย และระเบยบขอบงคบเกยวกบการบรหารจดการ เชน การเปนนตบคคล ความคลองตวในการบรหาร ความสมพนธของโรงเรยนกบหนวยงานตนสงกดและเขตพนทการศกษา ฯลฯ

2) กฎหมาย และระเบยบขอบงคบเกยวกบการอดหนน เชน นโยบายการอดหนน การคดคาใชจายรายบคคล ฯลฯ

3) กฎหมาย และระเบยบขอบงคบเกยวกบสวสดการ เชน คารกษาพยาบาล การสงเคราะหครใหญและคร ฯลฯ

4) กฎหมาย และระเบยบขอบงคบเกยวกบการเงนและภาษ เชน ภาษโรงเรยน ภาษนาเขาเครองมออปกรณการศกษา ฯลฯ

5) กฎหมาย และระเบยบขอบงคบเกยวกบการกากบดแล และมาตรฐานการศกษา เชน การสงเสรมดานวชาการ การประกนคณภาพภายใน การประกนคณภาพภายนอก ฯลฯ

3.4 สถานศกษา/โรงเรยนเอกชน ศกษาเฉพาะสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐานและอาชวศกษา 4. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

4.1 ไดขอมลเกยวกบกฎหมายและระเบยบขอบงคบทเปนอปสรรคตอการพฒนาศกยภาพการจดการศกษาของเอกชน

4.2 ไดขอเสนอเชงนโยบายในการพฒนาระบบกฎหมายเกยวกบการจดการศกษาของเอกชน

5

4.3 ไดขอเสนอเชงนโยบายเกยวกบการพฒนา ปรบปรงแกไข กฎหมาย กฎกระทรวง และระเบยบขอบงคบทเกยวกบการบรหารและจดการศกษาของเอกชน เพอสงเสรมใหเอกชนสามารถจดการศกษาไดอยางคลองตวและเตมตามศกยภาพ 5. วธดาเนนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงสารวจและการวจยเอกสารมรายละเอยดดงน 1. การวจยเอกสาร เปนการศกษาเชงวเคราะห (Analytical Study) โดยการ

รวบรวมกฎหมาย และระเบยบขอบงคบทสาคญเกยวกบการจดการศกษาของเอกชนจานวน 164 ฉบบ (ตามรายชอในภาคผนวก) เพอนามาวเคราะหกฎหมายหลกทเปนอปสรรคตอการจดการศกษาเอกชน

2. การวจยเชงสารวจ เปนการศกษาปญหา อปสรรคในการจดการศกษาของสถานศกษาเอกชนอนเนองมาจากกฎหมาย และระเบยบขอบงคบตาง ๆ ทเกยวกบการจดการศกษาของภาคเอกชน ตามการรบรของผบรหารสถานศกษา/โรงเรยนเอกชน

2.1 ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรในการวจยครงน คอ บคลากรของสถานศกษาเอกชนสงกดสานก

บรหารงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช.) กระทรวงศกษาธการ ไดแก บคลากรของโรงเรยนเอกชนททาหนาทในการบรหารจดการการศกษา คอ ผรบใบอนญาต ผจดการ ครใหญ เจาหนาทธรการ และบคลากรททาหนาทในการใหความรแกนกเรยน คอ คร และวทยากร ตามสถตกระทรวงศกษาธการ ปการศกษา 2545 มครอาจารย126,393 คน ในสถานศกษาเอกชน 7,477 แหง แบงเปนโรงเรยนประเภทตางๆ คอ

1) โรงเรยนนานาชาต (international school) 2) โรงเรยนสองภาษา (bilingual school) 3) โรงเรยนสามญศกษา 4) โรงเรยนอาชวศกษา 5) โรงเรยนการกศล 6) โรงเรยนทจดการศกษานอกระบบ 7) โรงเรยนอนๆ เชน โรงเรยนกวดวชา เปนตน

ผวจยสมกลมตวอยางแบบงาย (simple random sampling) จานวนกลมตวอยางทความเชอมน 95% (+/-5% margin of error) ตามตาราง Taro Yamane คอ 400 คน

6

2.2 เครองมอทใชในการวจย ผวจยเกบขอมลโดยใชแบบสอบถาม การประชมกลมยอย และการ

สมภาษณ 2.2.1 การสรางเครองมอการวจย ผวจยสรางแบบสอบถามจากการวเคราะหปญหาจากตวบทกฎหมาย

และระเบยบขอบงคบเกยวของกบโรงเรยนเอกชน 164 ฉบบ แบบสอบถามแบงเปน 2 ตอน คอ

ตอนท 1 เปนขอถามทเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามม 2 คาถาม เปนคาถามแบบใหเลอกคาตอบ

ตอนท 2 เปนคาถามปลายเปดเกยวกบขอคดเหนตอกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชน 6 ดาน คอ

1) ดานการบรหารจดการ มขอคาถาม 4 ขอ 2) ดานอดหนน มขอคาถาม 4 ขอ 3) ดานสวสดการ มขอคาถาม 3 ขอ 4) ดานการเงนและภาษ มขอคาถาม 4 ขอ 5) ดานการกากบ ดแล และมาตรฐานการศกษา มขอคาถาม 5 ขอ 6) ดานอน ๆ มขอคาถาม 1 ขอ

2.2.2 การตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย 1) การตรวจสอบความตรงของเนอหาคาถาม (Content

Validity) ผวจยยกรางคาถามตามปญหาทเกดขนจากการศกษาตวบทกฎหมาย กฎ ระเบยบขอบงคบตาง ๆ ทใชกบโรงเรยนเอกชนตงแตป พ.ศ. 2525 เปนตนมาจานวน 164 ฉบบ แลวนาไปปรกษานกวชาการกระทรวงศกษาธการ สานกงานเลขาธการการศกษาแหงชาต และมหาวทยาลย เพอใหพจารณาความตรงของเนอหาและแกไขปรบปรงจนไดคาถามทครอบคลมวตถประสงคทตงไว

2) การหาความเทยง (Reliability) ผวจยนาแบบสอบถามทแกไขปรบปรงแลวไปทดลองใชกบผบรหารและครโรงเรยนเอกชนจานวน 50 คน ไดรบคนจานวน 20 ฉบบ ผลการทดลองใชแบบสอบถามปรากฏวาไดรบคาตอบทแสดงขอคดเหนดพอสมควร แตผตอบแบบสอบถามสวนหนงใหขอคดเหนวาขอคาถามในแบบสอบถามตอบยากเพราะผตอบไมมความรเกยวกบกฎหมายมากนก ผวจยจงนาผลการทดลองใชแบบสอบถามและขอคดเหนจากผตอบแบบสอบถามไปปรกษาผทรงคณวฒชดเดมอกครง แลวปรบปรงขอคาถามใหเขาใจงายขนและสะดวกในการตอบมากขน

7

2.3 การเกบรวบรวมขอมล ผวจยสงแบบสอบถามทางไปรษณยไปยงกลมตวอยางในเดอนพฤษภาคม

พ.ศ. 2547 จานวนทงหมด 200 ฉบบ ไดรบแบบสอบถามกลบมาตามกาหนดเวลาเพยง 53 ฉบบ จงไดตดตามทวงถามและเกบขอมลเพมเตมอกหลายครงระหวางเดอนมถนายนถงเดอนตลาคม 2547 โดยการเกบขอมลดวยตนเอง ใหเจาหนาทไปสงทสถานศกษา และสงทางไปรษณยอกจานวน 500 ฉบบ จนในทสดไดแบบสอบถามคนมาทงสนรวม 340 ฉบบใกลเคยงกบจานวนกลมตวอยางทระดบความเชอมน 95% ของ Taro Yamane

2.4 การวเคราะหและนาเสนอขอมล ขอมลเชงปรมาณวเคราะหโดยใชสถตเชงพรรณนา แสดงคาความถและรอย

ละ สวนขอมลจากขอคาถามปลายเปดใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ขอมลจากการวเคราะหเสนอโดยตารางและความเรยง

สวนการประชมกลมยอยและการสมภาษณเพมเตม เปนการประชมและสมภาษณแบบไมเปนทางการเพอรวบรวมขอคดเหนเพมเตมเกยวกบปญหา ขอเสนอแนะของบคลากรโรงเรยนเอกชน ทเขารวมการประชมสมมนาการศกษาเอกชนททางราชการจดขน และ/หรอ สมาคม/กลมโรงเรยนเอกชนจดขน เสนอขอมลโดยความเรยง

สาหรบขนตอนการดาเนนการวจยมดงน 1) สารวจ รวบรวม และจดทาบญชรายชอกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ

และแนวปฏบตทเกยวกบการจดการศกษาขนพนฐานของเอกชน 2) วเคราะหสาระของกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ และแนวปฏบตท

เกยวกบการจดการศกษาขนพนฐานของเอกชน โดยแบงเปนกฎหมายและระเบยบขอบงคบดานการบรหารจดการ ดานการอดหนน ดานสวสดการ ดานการเงนและภาษ และดานการกากบ ดแล และมาตรฐานการศกษา

3) สอบถามความคดเหนของบคลากรในสถานศกษา/โรงเรยนเอกชนเกยวกบปญหาและอปสรรคในการจดการศกษาของสถานศกษาเอกชนอนเนองมาจากกฎหมายและระเบยบขอบงคบ โดยใชแบบสอบถาม การประชมกลมยอยและการสมภาษณเพมเตม

4) วเคราะหเนอหาของแบบสอบถามและผลการประชม แลวนาประเดนทเกยวกบปญหาและอปสรรคดานกฎหมาย ระเบยบ และแนวปฏบต มาเปนแนวทางในการวเคราะหสาระของกฎหมาย ระเบยบ และแนวปฏบตทเกยวของกบปญหาและอปสรรคดงกลาว

8

5) สรปผลการวเคราะหกฎหมาย ระเบยบ และแนวปฏบตทเปนอปสรรคตอการจดการศกษาเอกชน และเสนอแนวทางการพฒนาและปรบปรงแกไขกฎหมาย ระเบยบ และแนวปฏบตทเปนอปสรรคตอการพฒนาศกยภาพของการจดการศกษาเอกชน

6. ขอจากดในการวจย

การสอบถามความคดเหนของบคลากรสถานศกษาเอกชนเกยวกบขอกฎหมายซงมรายละเอยดมาก และผใหขอมลตองมความรความเขาใจและประสบการณตรงในประเดนทสอบถาม จงทาใหการเกบรวบรวมขอมลจากแบบสอบถามทาไดยาก และไดความเหนไมครบทกขอคาถาม แมวาผวจยจะไดพยายามเกบรวมรวมขอมลหลายครงกตาม

9

7. กรอบแนวคดของการวจย

หนวยงานของรฐทเกยวของกบการกาหนดบทบญญตของกฎหมายเกยวกบการศกษาเอกชน

กฎหมาย ระเบยบขอบงคบ และแนวปฏบตเกยวกบการจดการศกษาของเอกชน

1) กฎหมายและระเบยบขอบงคบดานการบรหารจดการ

2) กฎหมายและระเบยบขอบงคบดานการอดหนน

3) กฎหมายและระเบยบขอบงคบดานสวสดการ

4) กฎหมายและระเบยบขอบงคบดานการเงนและภาษ

5) กฎหมายและระเบยบขอบงคบดานการกากบดแลและมาตรฐานการศกษา

สถานศกษา/โรงเรยนของเอกชนทจดการศกษาขนพนฐาน - ร.ร. นานาชาต - ร.ร. สอนภาษา - ร.ร. สามญศกษา - ร.ร. อาชวศกษา - ร.ร. การกศล - ร.ร. ทจดการศกษานอกระบบ - ร.ร. อนๆ

ปญหาและอปสรรคทเกดขนเนองจากการดาเนนการตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ และแนวปฏบตเกยวกบการจดการศกษาของเอกชน

ขอเสนอแนะเชงนโยบายในการพฒนาและปรบปรงแกไขกฎหมาย และระเบยบขอบงคบ เกยวกบการจดการศกษาของเอกชน

บทท 2 สภาพการจดการศกษาเอกชนในประเทศไทย

ตอนท 1 สภาพการจดการศกษาเอกชนกอนการปฏรปการศกษา

การสนบสนนใหเอกชนมสวนรวมในการจดการศกษาเปนเจตนารมณของรฐในทกยคสมย โดยสมยกรงศรอยธยา เรยกวา "โรงเรยนสามเณร" ซงหมายถงโรงเรยนทจดตงขนโดยเอกชนหรอคณะบคคลดวยทนทรพยสวนตวและจากดประโยชนตางๆ ทจะไดรบเฉพาะหมคณะของตน การจดการศกษาชวงนสวนใหญดาเนนการโดยคณะมชชนนารศาสนาครสต นกายคาทอลก และโปรเตสตนท ในระยะแรกใชวธการจางใหเรยน ใหเรยนฟร เชน โรงเรยนอสสมชญในชวงเรมตน (กอตงป พ.ศ. 2428) บาทหลวงโกลอมเบตไดรวบรวมเดกเรรอน เดกขางถนน และเดกยากจนมาเรยนหนงสอ แตภายหลงมผมฐานะดและชาวตางประเทศนยมสงบตรหลานเขามาเรยนจานวนมาก ทานจงไดจดใหเดกเรรอนและเดกกาพราอยเปนเดกประจาในโรงเรยน เมอคณะเพรสไบทเรยนโดยหมอสอนศาสนา เอส. ซ. ยอรช ตงโรงเรยนสตรแฮเรยต เอม เฮาส หรอโรงเรยนกลสตรวงหลง หรอโรงเรยนวงหลงซงมนางสาวโคลเปนผบรหารในป 2413 ขนจงเรมมการจดเกบคาธรรมเนยมการเรยน คาอาหาร และคาทพกขนเปนครงแรก ปจจบนโรงเรยนดงกลาว คอ โรงเรยนวฒนาวทยาลย มชชนนารเหลานดาเนนการบรหารและการสอนดวยความมงมนและเสยสละสงมาก จากบนทกของจอหน แอนเดอรสน เรอง English Intercourse with Siam (2433, หนา 234) กลาวถงมชชนนารชาวฝรงเศสททางานในโรงเรยนอสสมชญในสมยนนวา “ทางานโดยไมนกถงตนเองและไมรเหนอย” หนงสอพมพ Siam Free Press ฉบบวนท 23 ธนวาคม 2438 เขยนชมวา “คณะบาทหลวงทโรงเรยนอสสมชญทางานดวยชวตและจตใจอนสงสง” และในบทความเรอง “The Introduction of Western Culture in Siam” ซงเขยนขนโดยกรมพระยาดารงราชานภาพ (2502) ไดกลาวยกยองวา “มชชนนารชาวฝรงเศสไดนาสงใหม ๆ มาสประเทศสยาม” จะเหนไดวาจดเรมตนของโรงเรยนเอกชนคอเรมทเดกยากจนและคนดอยโอกาส ซงปจจบนกยงมโรงเรยนเอกชนทเนนชวยเหลอเดกกาพราและคนจนอยจานวนหนง

หลงจากนน เอกชนทงทเปนบคคล คณะบคคล และมลนธไดตงโรงเรยนเพมขน เชน โรงเรยนเซนตฟรงซสเซเวยร (2448) ซงเปนโรงเรยนไทย-ฝรงในเครอของครสตศาสนา นกายคาทอลก โรงเรยนกรงเทพครสเตยนวทยาลยหรอโรงเรยนบางกอกครสเตยนไฮสกล รวมทงมโรงเรยนทจดตงขนโดยคนไทย เชน โรงเรยนบารงวชา โดยนางบญเกด ปาจณพยคฆ

11

และโรงเรยนราชนซงสมเดจพระศรพชรนทราบรมราชนนาถในพระบาทสมเดจพระ-จลจอมเกลาเจาอยหวไดจดตงขนเปนการสวนพระองค โรงเรยนเหลานเรยกกนวา "โรงเรยนเชลยศกด" มาตงแต พ.ศ. 2435 ทงน โรงเรยนเชลยศกดทเปดสอนภาษาไทยโบราณ ภาษาองกฤษ ภาษาจน ภาษาแขก เรยกวา "โรงเรยนวเศษเชลยศกด"

ตอมา ในรชสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว "โรงเรยนเชลยศกด" เปลยนชอ เปน "โรงเรยนบคคล" ตามระเบยบการศกษาสาหรบประเทศสยาม พ.ศ. 2454 แบงเปนโรงเรยนบคคลทสอนวชาสามญและโรงเรยนบคคลทสอนวชาเฉพาะอยาง เพอเปนแนวทางในการประกอบอาชพ เมอมการตราพระราชบญญตโรงเรยนราษฎร พ.ศ. 2461 เปนกฎหมายฉบบแรกจงเปลยนชอโรงเรยนดงกลาวเปน "โรงเรยนราษฎร" ซงตามนยของกฎหมายฉบบนหมายถง "สถานทอนเอกชนคนใดคนหนงใหศกษาแกหมนกเรยน" ภายหลงการประกาศพระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2464 และจดมงหมายทจะขยายการศกษาใหแพรหลาย ประกอบกบไดมการรบรองวทยฐานะและมาตรฐานของโรงเรยนราษฎรใหเทาเทยมกบโรงเรยนของรฐ ทาใหมโรงเรยนราษฎรเพมมากขนอยางรวดเรวจงไดมการประกาศใชประกาศพระราชบญญตโรงเรยนราษฎรฉบบท 2 ขนใน พ.ศ. 2479 เพอปรบปรงแกไขพระราชบญญตฉบบกอนโดยมการเพมอานาจของรฐในการลงโทษโรงเรยนราษฎรทปฏบตผดพระราชบญญตน

เมอแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ 2503 ขยายการศกษาภาคบงคบเปน 7 ป รฐจงสนบสนนใหเอกชนมารวมจดการศกษามากขนในทกระดบ มการจดตงสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชนขนแทนกองโรงเรยนราษฎร กรมวสามญ ตามประกาศคณะปฏวตฉบบท 216 เพอทาหนาทควบคมดแลรบผดชอบกจการโรงเรยนราษฎรใหไดมาตรฐานทดเทยมกบโรงเรยนของรฐ และเรยกชอใหมเปน "โรงเรยนเอกชน" หรอ "สถานศกษาเอกชน" นอกจากนยงไดมการปรบปรงแกไขพระราชบญญตโรงเรยนราษฎร ใหสอดคลองกบการพฒนาและการเปลยนแปลงของสถานศกษาเอกชนและนโยบายการจดการศกษาของรฐ โดยการตราพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 ซงยงคงมผลบงคบใชมาจนถงปจจบนเปนเวลากวา 20 ปแลว แมจะมการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ซงถอวาเปนกฎหมายเพอปฏรปการศกษาของประเทศแลวกตาม

สาหรบในระดบอดมศกษาตากวาปรญญาตร ไดมการประกาศใชพระราชบญญตวทยาลยเอกชน พ.ศ. 2512 ซงตอมารฐไดผอนปรนกฎหมายและขอกาหนดหลายประการ และไดมการปรบปรงแกไขพระราชบญญตวทยาลยเอกชน พ.ศ. 2512 โดยการตราเปนพระราชบญญตสถาบนอดมศกษาเอกชน พ.ศ. 2522 ซงไดรบการแกไขปรบปรงอกครง

12

หนงใน พ.ศ. 2535 และหลงจากประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แลวกไดมการยกเลกพระราชบญญตอดมศกษาฉบบดงกลาว และประกาศใชพระราชบญญตอดมศกษาเอกชน พ.ศ. 2546 ขนมาแทนเมอวนท 30 ตลาคม 2546

ในสวนของพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 ในมาตรา 4 ใหความหมายของโรงเรยนเอกชนวาหมายถง “สถานศกษาหรอสถานททบคคลจดการใหการศกษาในระดบทตากวาขนปรญญาตรแกนกเรยนทกผลดรวมกนเกนเจดคนขนไป” โดยในมาตรา 15 แบงลกษณะของโรงเรยนเอกชนเปน 3 ลกษณะ คอ

(1) โรงเรยนทจดการศกษาตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการหรอหลกสตรทไดรบอนมตจากกระทรวงศกษาธการและจดเปนรปแบบการศกษาในระบบโรงเรยน

(2) โรงเรยนทจดการศกษาตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการหรอหลกสตรทไดรบอนมตจากกระทรวงศกษาธการและจดเปนรปแบบการศกษานอกระบบโรงเรยน

(3) โรงเรยนทจดใหการศกษาแกบคคลทมลกษณะพเศษหรอผดปกตทางรางกาย สตปญญา หรอจตใจ ทจดเปนรปแบบการศกษาพเศษ หรอโรงเรยนทจดใหการศกษาแกบคคลผยากไรหรอผทเสยเปรยบทางการศกษาในลกษณะตางๆ ทจดเปนรปแบบการศกษาสงเคราะห

โรงเรยนแตละลกษณะจะแบงออกเปนประเภทใดหรอระดบใด ใหเปนไปตามทรฐมนตรกาหนดโดยประกาศในราชกจจานเบกษา

ทงน ตามประกาศกระทรวงศกษาธการ เรองการกาหนดประเภท ระดบโรงเรยนเอกชน ฉบบ พ.ศ. 2525 โรงเรยนตามมาตรา 15 (1) จดการศกษาประเภทสามญศกษาไดในระดบกอนประถมศกษา ประถมศกษา และมธยมศกษา สวนประเภทอาชวศกษาจดไดในระดบมธยมศกษาและอดมศกษา โรงเรยนทจดการศกษาตามมาตรา 15 (2) ไดแก โรงเรยนทจดขนโดยมวตถประสงคเพอจดการศกษานอกจากทกาหนดในขอ 1 เปนการจดการศกษาเปนรปแบบการศกษานอกระบบโรงเรยน กบโรงเรยนทจดเปนประเภทเฉพาะกาล ประเภทสอนศาสนา ประเภทกวดวชา ประเภทศลปศกษา และประเภทอาชวศกษา สวนโรงเรยนตามมาตรา 15(3) หมายถงโรงเรยนการศกษาพเศษและโรงเรยนการศกษาสงเคราะห

หลงจากนนยงมการออกกฎกระทรวง ระเบยบ ประกาศ หลกเกณฑ และคาสงตามนยแหงพระราชบญญตโรงเรยนเอกชนฉบบขางตน มกฎหมาย ระเบยบขอบงคบเกยวกบการจดการศกษาเอกชนทไดรบการปรบปรงแกไขเพอใหสอดคลองกบนโยบาย

13

ของรฐ แผนการศกษาแหงชาต และแผนพฒนาการศกษาแหงชาตเปนระยะ ๆ รวมถงกฎหมายและระเบยบอน ๆ ทเกยวของ เชน ระเบยบครสภาวาดวยจรรยาบรรณคร พ.ศ. 2539 พระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545 กฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑ และวธการนบอายเดกเพอเขารบการศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545 ฯลฯ ซงจากเอกสาร ‘รวมกฎหมายและระเบยบทเกยวของกบโรงเรยนเอกชน’ (2547) ของสานกบรหารงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนพบวามจานวนถง 161 ฉบบ1 ทงนยงมกฎหมายอนทเกยวของดวย อาท ประมวลรษฎากร พระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดน พระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 พระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 แกไขเพมเตมจนถงฉบบท 12 พ.ศ.2546 พระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520 เปนตน

จากกฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศดงทไดกลาวถงขางตนนนจะเหนวา แมวารฐมนโยบายชดเจนวาจะสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษาของเอกชน เชน การใหการอดหนนและสงเสรมดวยการสงครไปชวยสอนในโรงเรยนเอกชนบางแหง ใหเงนอดหนน ใหเชาทรพยสนของกระทรวงศกษาธการ รวมทงใหการอดหนนและสงเสรมดวยประการอนตามมาตรา 64 แหงพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 และการใหเงนอดหนนเปนรายหวแกโรงเรยนเอกชนตามมตคณะรฐมนตรแลว แตในทางปฏบตโรงเรยนเอกชนยงประสบปญหาวกฤตอยหลายประการ ทงทางดานบทบญญตทางกฎหมาย ดานความลาชาของกระบวนการปฏบตตามกฎหมายและความไมเขาใจเรองการบรหารจดการศกษาในภาคเอกชนของเจาหนาทของรฐ ตวอยางปญหาทางดานกฎหมายเชน การกาหนดคานยามและลกษณะของโรงเรยนเอกชนตามพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 และประกาศกระทรวงศกษาธการ เรองการกาหนดประเภท ระดบโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 ซงยงมผลใชบงคบอยโดยยงไมมการประกาศยกเลกหรอปรบปรงแกไขกฎหมายดงกลาว ใหสอดคลองกบบทบญญตของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 นน ทาใหเกดความสบสนและความขดแยงกนในเชงกฎหมายเพราะบทบญญตในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต มาตรา 15 วรรคสองระบวา “สถานศกษาอาจจดการศกษาในรปแบบใดรปแบบหนงหรอทงสามรปแบบกได” แตพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525

1 สานกบรหารงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน สานกงานปลดกระทรวง

ศกษาธการ กระทรวงศกษาธการ, รวมกฎหมายและระเบยบทเกยวของกบโรงเรยนเอกชน, กรงเทพมหานคร: โรงพมพดอกเบย, ม.ป.พ.

14

และประกาศกระทรวงศกษาธการ เรองการกาหนดประเภท ระดบโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 กาหนดรปแบบและลกษณะการจดการศกษาของโรงเรยนเอกชนอกแบบหนง

เมอเทยบสถตนกเรยนโรงเรยนภาครฐกบภาคเอกชนระหวางป 2534 กบ 2539 ปรากฏวานกเรยนโรงเรยนเอกชนระดบกอนประถมศกษามแนวโนมคอนขางคงท ระดบประถมศกษามแนวโนมเพมขน ขณะทระดบมธยมศกษามแนวโนมลดลงโดยเฉพาะระดบมธยมศกษาตอนปลาย สวนระดบอดมศกษาภาคเอกชนมสวนรบภาระเพมมากขน แมหลงประกาศรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 และพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แลวแนวโนมการรบภาระของเอกชนกยงคงมลกษณะเชนเดม ดงแสดงในตารางท 2.1 ตารางท 2.1 สดสวนนกเรยนภาครฐ : เอกชน ปการศกษา 2534 - 2539 และ 2545

ระดบการศกษา 2534 2539 2545 กอนประถม 75 : 25 73 : 27 74 : 26 ประถมศกษา 90 : 10 87 : 13 86 : 14 มธยมศกษาตอนตน 90 : 10 93 : 7 93 : 7 มธยมศกษาตอนปลาย สายสามญ 94 : 6 95 : 5 95 : 5 สายอาชพ 50 : 50 55 : 45 70 : 30 อดมศกษา 64 : 36 57 : 43 58 : 42

ทมา : อางใน สานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ, ขอเสนอยทธศาสตรการปฏรปการศกษา : การมสวนรวมของเอกชนในการจดการศกษา เอกสารนาเสนอคณะกรรมการการศกษาแหงชาต วนท 30 มถนายน 2546

สภาพปญหาทเกดขนในสวนการจดการศกษาเอกชนมหลายสาเหต เชน

รฐบาลอดหนนการศกษาภาครฐมาก ทาใหสถาบนการศกษาภาครฐเกบคาเลาเรยนตากวาตนทนมาก สถานศกษาเอกชนจงยากทจะแขงขนกบสถานศกษาของรฐได ขาดการสนบสนนจากประชาชนในดานการบรจาคเงนใหสถานศกษาหรอตงมลนธดานการศกษา

15

รฐบาลไมคอยใหเสรภาพและการสนบสนนแกการศกษาเอกชนมากเทาทควร2 และเมอวเคราะหกฎหมาย กฎกระทรวง ระเบยบขอบงคบ และประกาศทเกยวของกบการศกษาเอกชนในภาพรวมพบวากฎหมายทงหมดมลกษณะเปนการควบคมมากกวาสงเสรมทาใหการบรหารการศกษาเอกชนถกกาหนดตามเงอนไขตางจากสถานศกษาของรฐ ซงไมมการควบคมในลกษณะเดยวกน แมจะปฏบตภารกจเดยวกนขณะทบทบญญตหรอขอกาหนดทางกฎหมายจะระบวาใหการสงเสรมสถานศกษาเอกชนแตมการวางเงอนไขกากบทเขมงวด ทาใหสงเสรมไมไดเตมท ไมใหสทธเอกชนในการบรหารการจดการสถานศกษาของตนไดอยางอสระ สวนนโยบาย แผน หรอคาแถลงนโยบายของรฐบาลสมยตางๆ กเปนเพยงหลกการกวางๆ ไมไดเนนมาตรการนาสการปฏบตทจะประกนความมนคงหรอใหสทธแกเอกชนอยางแทจรง อาจมยกเวนเฉพาะการสงเสรมโรงเรยนเอกชนดวยการใหนาระบบคปองหรอบตรอดหนนการศกษามาใช สวนประมวลรษฎากรซงเปนกฎหมายหลกในการเกบภาษอากรกระบเรองการคานวณภาษเงนไดวาไมตองนาเฉพาะรายรบทไดจากการจดการศกษามาประเมนเทานน แตไมมมาตรการเดนชดสาหรบสถานศกษาเอกชน ขณะทพระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520 กไมมมาตรการสนบสนนใหกบกจการของสถานศกษาเอกชน ทาใหผประกอบกจการดานการศกษาเอกชนไมไดรบสทธประโยชนตางๆ เทาเทยมกบผประกอบการธรกจหรออตสาหกรรมอนๆ 3

ตอนท 2 สภาพการจดการศกษาเอกชนหลงการปฏรปการศกษา รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 เนนยาถงการให

ความสาคญกบการจดการศกษาของเอกชน ดงเชนบทบญญตทวา "มาตรา 43 บคคลยอมมสทธเสมอกนในการรบการศกษาขนพนฐานไม

นอยกวาสบสองปทรฐจะตองจดใหอยางทวถงและมคณภาพโดยไมเกบคาใชจาย การจดการศกษาอบรมของรฐตองคานงถงการมสวนรวมขององคกร

ปกครองสวนทองถนและเอกชน ทงน ตามทกฎหมายบญญต การจดการศกษาอบรมขององคกรวชาชพและเอกชนภายใตการกากบ

2 สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต สานกนายกรฐมนตร, รายงานสภาวะ

การศกษาไทย ป 2540, กรงเทพมหานคร: อมรนทรพรนตงแอนดพบบชชง จากด (มหาชน), 2541, หนา 98-99.

3วลลภ สวรรณด, รายงานการวจยประกอบรางพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. …เรอง "การศกษาเอกชน", กรงเทพมหานคร : สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต สานกนายกรฐมนตร, 2541, หนา 43-46.

16

ดแลของรฐ ยอมไดรบความคมครอง ทงน ตามทกฎหมายบญญต" เจตนารมณดงกลาวไดรบการนามาบญญตไวในพระราชบญญตการศกษา

แหงชาต พ.ศ. 2542 เชน หมวด 2 สทธและหนาททางการศกษา มาตรา 12 ทใหเอกชนมสทธในการจดการศกษาขนพนฐานตามทกาหนดในกฎกระทรวง มาตรา 14 ทใหรฐใหเงนอดหนนสาหรบการจดการศกษาขนพนฐาน การลดหยอนหรอยกเวนภาษสาหรบคาใชจายการศกษาตามทกฎหมายกาหนด หรอหมวด 5 วาดวยการบรหารและการจดการศกษาของเอกชน มาตรา 45 และพระราชบญญต (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 7 ซงบญญตวา

"การกาหนดนโยบายและแผนการจดการศกษาของรฐของเขตพนทการศกษาหรอขององคกรปกครองสวนทองถน ใหคานงถงผลกระทบตอการจดการศกษาของเอกชน โดยใหรฐมนตรหรอคณะกรรมการเขตพนทการศกษา หรอองคกรปกครองสวนทองถนรบฟงความคดเหนของเอกชนและประชาชนประกอบการพจารณาดวย"

นอกจากนยงกาหนดดวยวารฐตองใหการสนบสนนดานเงนอดหนน การลดหยอน หรอการยกเวนภาษ และสทธประโยชนอยางอนทเปนประโยชนในทางการศกษาแกสถานศกษาเอกชนตามความเหมาะสม รวมทงสงเสรมและสนบสนนดานวชาการใหสถานศกษาเอกชนมมาตรฐานและสามารถพงตนเองได (มาตรา 46) ทงนใหรฐกาหนดนโยบายและมาตรการทชดเจนเกยวกบการมสวนรวมของเอกชนในดานการศกษา (มาตรา 45 วรรคหนง) โดยใหเอกชนมความเปนอสระในการบรหารและจดการศกษา แตมการกากบ ตดตาม ประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาจากรฐตามหลกเกณฑเดยวกบสถานศกษาของรฐ (มาตรา 43) และใหโรงเรยนเอกชนเปนนตบคคลบรหารงานโดยคณะกรรมการบรหารทมาจากผบรหาร คร ผปกครองและชมชน (มาตรา 44)

เพอใหการปฏรปการศกษาบรรลเปาหมาย สานกงานปฏรปการศกษา และสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชนตางกยกรางพระราชบญญตการศกษาเอกชน พ.ศ. …. บนพนฐานของบทบญญตแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม พ.ศ. 2545 โดยมหลกการสาคญใหโรงเรยนเอกชนสามารถบรหารงานในรปของการเปนนตบคคลไดดวยความเปนอสระภายใตการกากบของรฐบาล และใหสถานศกษาเอกชนมผแทนรวมในคณะกรรมการสภาการศกษา คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และคณะกรรมการเขตพนทการศกษา รวมทงไดมการเสนอใหมสภาการศกษาเอกชนในรางพระราชบญญตทงฉบบของสานกงานปฏรปการศกษา และฉบบของสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน รางพระราชบญญตดงกลาวไดผานความเหนชอบในหลกการของคณะรฐมนตร และไดเขาสการพจารณาของคณะกรรมการกฤษฎกาในเดอน

17

เมษายน พ.ศ. 2545 แลวเสรจในเดอนตลาคม พ.ศ. 2546 (รางฯท สคก. ตรวจพจารณาแลว เรองเสรจท .../2546) สานกคณะกรรมการกฤษฎกาตองสงรางฯทตรวจพจารณาแลวนไปใหกระทรวงศกษาธการยนยน ทงน ตามกระบวนการรางกฎหมาย โดยไดสงไปในเดอนตลาคม พ.ศ. 2546 แตปจจบน รางพระราชบญญตการศกษาเอกชน พ.ศ. …. ซงเปนกฎหมายหลกของการจดการศกษาขนพนฐานของเอกชน ยงไมไดเขาสการพจารณาของสภาผแทนราษฎร รวมทงยงปรากฏวากฎหมาย ระเบยบขอบงคบ และแนวปฏบตเดมทเปนอปสรรคกยงไมไดรบการปรบปรงแกไข ขณะเดยวกนกมระเบยบขอบงคบ และแนวปฏบตทกาหนดขนใหมซงสรางความยงยากและเปนปญหาตอการดาเนนงานของโรงเรยนเอกชนมากขนจนขาดความเปนอสระและความคลองตว เชน ตองรบภาระภาษมลคาเพมในการซอวสดอปกรณการศกษาและวสดครภณฑอนโดยไมสามารถผลกภาระภาษมลคาเพมใหกบผปกครองนกเรยนหรอนกเรยนไดซงตางจากสถานประกอบการทางธรกจทสามารถผลกภาระนใหกบผบรโภคได ตองเสยคาสาธารณปโภคในอตราทสงมากตางจากธรกจหรออตสาหกรรมทไดรบการสงเสรมการลงทนจากรฐ ตองเสยภาษโรงเรอนในอตราทสงตามการพฒนา การสรางอาคาร และการปรบปรงอาคารสถานท เชน ถกเกบภาษโรงเรอนแมกระทงศาลาทอานหนงสอและหลงคากนแดดกนฝนสาหรบนกเรยน ทงทการกอสรางนนดาเนนการไปเพอประโยชนของนกเรยน นอกจากนนการประเมนภาษโรงเรอนทใหอยในดลยพนจของเจาหนาทฝายจดเกบรายไดขององคกรปกครองสวนทองถน ทาใหมความแตกตางกนสงมาก นอกจากนน พ.ร.บ.การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 46 กาหนดใหรฐใหการสนบสนนการจดการศกษาเอกชน โดยการลดหยอนหรอยกเวนภาษและสทธประโยชนอนตามความเหมาะสม แตเนองจาก พ.ร.บ. ภาษโรงเรอนและทดน พ.ศ. 2475 มาตรา 9(3) กาหนดใหทรพยสนของโรงเรยนสาธารณะ ซงดาเนนกจการโดยมใชเพอผลกาไรสวนบคคลเทานน ทจะไดรบการยกเวนการจดเกบภาษทรพยสนทเกดจากการดาเนนกจการโรงเรยนเอกชน (ยกเวนคาธรรมเนยมการเรยน) จงตองเสยภาษเชนเดยวกบธรกจอน ๆ ปจจบนโรงเรยนเอกชนจงตองเสยภาษโรงเรอนและภาษนาเขาอปกรณการเรยนการสอนในอตราเดยวกบธรกจเอกชนอน ๆ แมจะเปนโรงเรยนของมลนธทไมไดดาเนนการเพอหวงผลกาไรกไมไดรบการเปนผรบใบอนญาตแทน มลนธไมไดรบเงนเดอนหรอคาตอบแทนจากการบรหารโรงเรยนเลย

ในดานกฎหมายการศกษานน กมประเดนเรองการอดหนนคาใชจายรายบคคลสาหรบนกเรยนในโรงเรยนเอกชนระดบการศกษาขนพนฐานซงคณะรฐมนตรมมตเมอวนท 8 ตลาคม 2545 ใหเงนอดหนนสถานศกษาในอตราเทากบผลการคานวณของกระทรวงศกษาธการ และสมทบเงนเดอนครเฉลยตอหวนกเรยน ซงทาใหเกดความไมเทา

18

เทยมกบผเรยนในโรงเรยนของรฐ อกทง "โรงเรยนทเรยกเกบคาธรรมเนยมลอยตว" กถกกาหนดมใหรบเงนอดหนนรายบคคล แตหากจะรบเงนอดหนนกระทรวงศกษาธการ จะปรบใบอนญาตใหเกบคาธรรมเนยมการเรยนใหมโดยจะปรบลดคาธรรมเนยมการเรยนทเรยกเกบไดใหเทากบโรงเรยนอนๆ เปนตน4 คณะกรรมการอานวยการปฏรปการศกษา สานกงานเลขาธการสภาการศกษาจงไดเสนอใหทบทวน ปรบปรง แกไขการออกนโยบาย กฎหมายและระเบยบปฏบต เปนยทธศาสตรในการปฏรปขอหนง และใหกระทรวงศกษาธการเรงทบทวนรางกฎกระทรวงวาดวยองคประกอบของคณะกรรมการตางๆ ในทกระดบและประเภทการศกษาเปนมาตรการเรงดวน5

4 สรปจากสานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ, ขอเสนอยทธศาสตร

การปฏรปการศกษา : การมสวนรวมของเอกชนในการจดการศกษา เอกสารนาเสนอคณะกรรมการการศกษาแหงชาต วนจนทรท 30 มถนายน 2546, เอกสารโรเนยวเยบเลม, หนา 19-23.

5 คณะกรรมการอานวยการปฏรปการศกษา สานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ, ขอเสนอยทธศาสตรการปฏรปการศกษา, กรงเทพมหานคร : บรษท 21 เซนจร จากด, 2547, หนา 66, 69.

บทท 3 กฎหมายและระเบยบขอบงคบทเกยวของกบ

การบรหารและการจดการศกษาเอกชนในประเทศไทย

การปฏรปกฎหมายการศกษาทเกยวของกบการศกษาเอกชน กฎ ระเบยบขอบงคบเดม และกฎหมายอนทเกยวของยงมบทบญญต หรอขอกาหนดทเปนอปสรรคตอการพฒนาศกยภาพการบรหารและการจดการศกษาของเอกชนจานวนมาก แบงเปนกฎหมายและระเบยบขอบงคบเกยวกบการบรหารจดการ การอดหนน การเงนและภาษ การดแลและมาตรฐานการศกษา และกฎหมายและระเบยบขอบงคบดานอนๆ ในขนตนอาจสรปรายชอกฎหมายและระเบยบตาง ๆ ทเกยวของกบโรงเรยนเอกชนไดดงตอไปน

3.1 กฎหมายและระเบยบขอบงคบทเกยวของ ตามกรอบแนวคดการวเคราะห

3.1.1 กฎหมายและระเบยบขอบงคบเกยวกบการบรหารจดการทวไป - รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 (มาตรา 43, 75,

81 และ 87) - พระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 - รางพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. ….

(รางฯท สคก. ตรวจพจารณาแลว เรองเสรจท .../2546) - พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 - พระราชบญญตการศกษาแหงชาต (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 - พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 - รางพระราชบญญตการอาชวศกษา พ.ศ. ....

(รางฯท สคก. ตรวจพจารณาแลว เรองเสรจท 706/2546) - กฎกระทรวง 9 ฉบบทออกตามนยแหงพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 ไดแก

กฎกระทรวงฉบบท 1 (พ.ศ. 2529)

ออกตามมาตรา 6 กาหนดอตรา คาธรรมเนยม


ออกตามมาตรา 18 วรรคสอง เรองหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการขออนญาตและการอนญาตใหจดตงโรงเรยน

20


ออกตามมาตรา 32(6) และมาตรา 40(8) เรองโรคทตองหามสาหรบผขอรบใบอนญาตใหเปนผจดการและคร


ออกตามมาตรา 47 เรองระยะเวลาทผจดการตองจดใหโรงเรยนเปดทาการสอน


ออกตามมาตรา 99 วรรคสอง เรองบตรประจาตวพนกงาน เจาหนาท


ออกตามมาตรา 31 วรรคสอง เรองการขอรบใบอนญาตใหเปนผจดการ


ออกตามมาตรา 34 วรรคสอง เรองการขอรบใบอนญาตใหเปนครใหญ


ออกตามมาตรา 39 วรรคสอง เรองการขอรบใบอนญาตใหเปนครในโรงเรยน


ออกตามมาตรา 53 เรองการทารายงานแสดงกจการของโรงเรยนเสนอตอผอนญาต

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยคณะกรรมการอานวยการโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2527 และ(ฉบบท 2) พ.ศ. 2532

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยกลมโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษา พ.ศ. 2532

- ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรองการกาหนดประเภท ระดบโรงเรยนเอกชน ฉบบ พ.ศ. 2525

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการสงลงโทษครใหญ หรอครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2526

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการคมครองการทางานของครใหญ และครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2542

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการเปนตวแทน หรอสาขาของสถาบนหรอสถานศกษาในตางประเทศ พ.ศ. 2541

- หลกเกณฑการขอทาการเปนตวแทน หรอสาขาของสถาบนหรอสถานศกษาในตางประเทศ ตามระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวย

21

การเปนตวแทน หรอสาขาของสถาบนหรอสถานศกษาในตางประเทศ พ.ศ. 2541

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการขอใชชอเพอจดตงหรอเปลยนแปลงชอโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2537

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการเปลยนแปลงโรงเรยนใหผดไปจากทระบไวในใบอนญาตใหจดตงโรงเรยน พ.ศ. 2542

- ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขวาดวยการขอเปลยนแปลงโรงเรยนใหผดไปจากทระบไวในใบอนญาตใหจดตงโรงเรยน

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการเปลยนแปลงกจการโรงเรยนเอกชนโดยการรวมกจการ พ.ศ. 2542

- หลกเกณฑวธการ และเงอนไขการรวมกจการโรงเรยน แนบทายระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการเปลยนแปลงกจการโรงเรยนเอกชนโดยการรวมกจการ พ.ศ. 2542 (แผนการรวมกจการโรงเรยน)

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการขอโอนและรบโอนโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2530

- คาสงสานกงานคณะกรรมการศกษาเอกชน ท 52/2529 เรองการมอบอานาจและแตงตงผทาการแทนผรบใบอนญาตใหจดตงโรงเรยน

- ประกาศคณะกรรมการคมครองการทางาน เรองการกาหนดหลกเกณฑหรอสภาพของการทางานทใหเรยกหรอรบเงนประกนของคร

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการกาหนดความรและประสบการณของผขอรบใบอนญาตใหเปนครใหญ และความรของผขอรบใบอนญาตใหเปนครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2526, (ฉบบท 2) พ.ศ. 2526, (ฉบบท 3) พ.ศ. 2529, (ฉบบท 4) พ.ศ. 2531, (ฉบบท 5) พ.ศ. 2534

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการเปลยนแปลงผจดการ ครใหญหรอคร พ.ศ. 2531

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการยกเวนความรภาษาไทยของผขอรบใบอนญาตใหเปนครทาการสอนในโรงเรยนเอกชน ตามมาตรา 15(2) ประเภทเฉพาะกาล (นานาชาต) พ.ศ. 2533

22

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการสอบความรภาษาไทยเทยบชนประถมศกษาสาหรบผบอรบใบอนญาตใหเปนครในโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2526

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยทะเบยนประวตของโรงเรยนและทะเบยนคร พ.ศ. 2534 , (ฉบบท 2) พ.ศ. 2535

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการขอบรรจบคคลผไดรบใบอนญาตใหเปนครเขาเปนครในโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2536

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการเปดภาคเรยนฤดรอนในสถานศกษาของกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2538

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยปการศกษา การเปดและปดสถานศกษา พ.ศ. 2538 , (ฉบบท 2) พ.ศ. 2543

- กฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑและวธการนบอายเดกเพอเขารบการศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการกาหนดมาตรฐานทดนทใชจดตงโรงเรยนเอกชนประเภทอาชวศกษาทเปดสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2538

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการจดการศกษาตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน พทธศกราช 2541 พ.ศ. 2542

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยโรงเรยนการกศลของวดในพระพทธศาสนา พ.ศ. 2532

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชน ประเภทการศกษาสงเคราะห และการศกษาพเศษ พ.ศ. 2533

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชนประเภทอาชวศกษาและประเภทศลปศกษา หลกสตรของโรงเรยน พ.ศ. 2546

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยทะเบยนนกเรยน พ.ศ. 2535 - ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการพานกเรยนนกศกษาไปนอกสถานศกษา พ.ศ. 2529

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอนญาตใหนกเรยนดงานหรอฝกปฏบตงาน พ.ศ. 2529

23

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการลงโทษนกเรยนหรอนกศกษา พ.ศ. 2543

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการจดทาผลการเรยนเฉลย (GPA) และคาลาดบทในกลม (PR) ของโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2542

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการนารองเพอพฒนาการบรหาร และการจดการศกษาในรปแบบโรงเรยนเปนนตบคคลตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 พ.ศ. 2543

- ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขวาดวยการนารองเพอพฒนาการบรหาร และการจดการศกษาในรปแบบโรงเรยนเปนนตบคคล

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดความรของผขอรบใบอนญาตใหจดตงโรงเรยน ผขอรบใบอนญาตใหเปนผจดการ ผขอรบใบอนญาตใหเปนคร ความรและประสบการณของผขอรบใบอนญาตใหเปนครใหญโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม พ.ศ. 2533

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชน ระดบมธยมศกษาทเปดสอนวชาศาสนาอสลามและวชาสามญ พ.ศ. 2536

- ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรองแตงตงเจาหนาท ตามพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525

3.1.2 กฎหมายและระเบยบขอบงคบเกยวกบการอดหนน - ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการอดหนนเปนเงนคาใชจายรายหวในระดบการศกษาขนพนฐานสาหรบนกเรยนในโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2545

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการอดหนน และสงเสรม และชวยเหลอครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2533

- หลกเกณฑ และวธปฏบตในการขอรบเงนอดหนน ตามระเบยบกระทรวง ศกษาธการ วาดวยการอดหนน และสงเสรม และชวยเหลอครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2533

24

- แนวปฏบตในการใหการอดหนนโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม มาตรา 15(1)

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการอดหนน และสงเสรมโรงเรยนเอกชนเปนบตรคาเลาเรยน พ.ศ. 2539 (ฉบบท 2) พ.ศ. 2543

- หลกเกณฑ และวธปฏบตในการขอรบเงนอดหนน ตามระเบยบกระทรวง ศกษาธการ วาดวยการอดหนน และสงเสรมโรงเรยนเอกชนเปนบตรคาเลาเรยน พ.ศ. 2539

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนนและสงเสรมโรงเรยนเอกชนการกศล พ.ศ. 2535, (ฉบบท 2) พ.ศ. 2538

- หลกเกณฑการอดหนนและสงเสรมโรงเรยนเอกชนการกศล - ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนนและสงเสรมโรงเรยนเอกชนทจดการศกษาตามหลกสตรของกระทรวงศกษาธการซงเปดสอนวชาศาสนาควบควชาวสามญ พ.ศ. 2535 , (ฉบบท 2) พ.ศ. 2536 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2536

- แนวปฏบตในการใหการอดหนนโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม มาตรา 15 (1)

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนนและสงเสรมโรงเรยนเอกชนเปนบตรคาเลาเรยน พ.ศ. 2539 , (ฉบบท 2) พ.ศ. 2543

- หลกเกณฑ และวธการปฏบตในการขอรบการอดหนน ตามระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนนและสงเสรมโรงเรยนเอกชนเปนบตรคาเลาเรยน พ.ศ. 2539

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนนและสงเสรมโรงเรยนเอกชนโดยการใหอปกรณการศกษา พ.ศ. 2542

- หลกเกณฑและแนวทางการจดสรรงบประมาณโดยการใหอดหนนอปกรณการศกษาของโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษา มาตรา 15 (1) และมาตรา 15(3) ปงบประมาณ 2542

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนนนกเรยนพการในโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2543

- ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขการขอรบการอดหนนนกเรยนพการ พ.ศ. 2543

25

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยอดหนนเปนคาอาหารเสรม (นม) ของนกเรยนในโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2543

- ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขวาดวยเงนอดหนนเปนคาอาหารเสรม (นม)

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนนและสงเสรมโรงเรยนเอกชนเปนกรณพเศษ พ.ศ. 2536

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนนเปนเงนคาใชจายรายหวนกเรยนในระดบการศกษาขนพนฐานสาหรบนกเรยนในโรงเรยนเอกชนพ.ศ. 2545

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการสงเคราะหครใหญและครโรงเรยนเอกชนเปนเงนทนเลยงชพ พ.ศ. 2527 , (ฉบบท 2) พ.ศ. 2533

3.1.3 กฎหมายและระเบยบขอบงคบเกยวกบสวสดการ - ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการสงเคราะหครใหญ และครโรงเรยนเอกชน เปนเงนทนเลยงชพ พ.ศ. 2527 (ฉบบท 2) พ.ศ. 2533

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยกองทนสงเคราะหครใหญ และครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2543 (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการนาเงนกองทนสงเคราะหไปใชจายเพอการบรหารงานของกองทนสงเคราะห พ.ศ. 2530 , (ฉบบท 2) พ.ศ. 2540 , (ฉบบท 3) พ.ศ. 2545

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการจดการกองทนสงเคราะหครใหญและครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2543 , (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545

- ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ และวธการสงเงนสมทบกองทนสงเคราะห

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการสงเคราะหครใหญและครโรงเรยนเอกชนในกรณเจบปวยและคลอดบตร พ.ศ. 2544

- ประกาศสานกงานคณะกรรมการศกษาเอกชนเรองหลกเกณฑและวธการสงเคราะหครใหญและครโรงเรยนเอกชนในกรณเจบปวยและ

26

คลอดบตรสาหรบครโรงเรยนเอกชน ตามมาตรา 15(1) และ (3) แหงพระราชบญญตโรงเรยน เอกชน พ.ศ. 2525

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการสงเคราะหครใหญและครโรงเรยนเอกชนเปนเงนทดแทน พ.ศ. 2540 , (ฉบบท 2) พ.ศ.2545

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวย การสงเคราะหอนเพอสวสดการครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2544

- ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑและวธการสงเคราะหอนสาหรบครโรงเรยนเอกชน ตามมาตรา 15(1) และ (3) แหงพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525

3.1.4 กฎหมายและระเบยบขอบงคบเกยวกบการเงนและภาษ - ประมวลรษฎากร - พระราชบญญตภาษโรงเรอนและทดน พทธศกราช 2475 - พระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542

- พระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 แกไขเพมเตม พ.ศ. 2543 - ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยคาธรรมเนยมการเรยน และคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2534 (ฉบบท 2) พ.ศ. 2535 (ฉบบท 3) พ.ศ. 2542

- ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขการขออนญาตเกบคาธรรมเนยมการเรยน และคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนเอกชนตามมาตรา 15(1) และมาตรา15(3) แหงพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 สาหรบภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2545

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยคาธรรมเนยมการเรยน และคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนเอกชน ตามมาตรา 15(2) พ.ศ. 2537

- หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขการขออนญาตเกบคาธรรมเนยมการเรยน และคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนเอกชนตามมาตรา 15(2)

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยคาธรรมเนยมการเรยน และคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2534 , (ฉบบท 2) พ.ศ. 2535 , (ฉบบท 3) พ.ศ. 2542

27

- ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขการขออนญาตเกบคาธรรมเนยมการเรยนและคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนเอกชน ตามมาตรา 15(1) และมาตรา 15(3) แหงพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 สาหรบภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2545

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวย คาธรรมเนยมการเรยน และคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนเอกชน ตามมาตรา 15(2) พ.ศ. 2537

- หลกเกณฑ วธการ และเงอนไข การขออนญาตเกบคาธรรมเนยมการเรยน และคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนเอกชน ตามมาตรา 15(2) พ.ศ. 2537

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการจดทาบญชการเงนและบญชอนของโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2533

3.1.5 กฎหมายและระเบยบขอบงคบเกยวกบการกากบดแลดานวชาการและมาตรฐานการศกษา

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการประเมนเทยบระดบการศกษาขนพนฐานและระดบการศกษาระดบอดมศกษาระดบตากวาปรญญา พ.ศ.2546

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนอนบาลเอกชน พ.ศ. 2531 ,(ฉบบท 2) พ.ศ. 2544 ,(ฉบบท 3) พ.ศ. 2545

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษาระดบประถมศกษา และระดบมธยมศกษา พ.ศ. 2528 (ฉบบท 2) พ.ศ. 2535 (ฉบบท 3) พ.ศ. 2538

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชนประเภทกวดวชา พ.ศ. 2544

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการสอบความรภาษาไทยเทยบชนประถมศกษาสาหรบผขอรบใบอนญาตใหเปนครในโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2526

28

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการยกเวนความรภาษาไทยของผขอรบใบอนญาตใหเปนครทาการสอนในโรงเรยนเอกชน ตามมาตรา 15(2) ประเภทเฉพาะกาล (นานาชาต) พ.ศ. 2533

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนอนบาลเอกชน พ.ศ. 2541 , (ฉบบท 2) พ.ศ. 2544 , (ฉบบท 3) พ.ศ. 2545

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวย การกาหนดมาตรฐานของโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษาระดบประถมศกษาและระดบมธยมศกษา พ.ศ. 2528 , (ฉบบท 2) พ.ศ. 2535 , (ฉบบท 3) พ.ศ. 2538

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการกาหนดมาตรฐานขนตาสาหรบโรงเรยนราษฎรประเภทอาชวศกษาทเปดสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการ ระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง พ.ศ. 2522

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวย การกาหนดมาตรฐานขนตาสาหรบโรงเรยนราษฎรประเภทอาชวศกษาทเปดสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการ ระดบประกาศนยบตรวชาชพเทคนค พ.ศ. 2525

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวย การกาหนดมาตรฐานขนตาสาหรบโรงเรยนราษฎรประเภทอาชวศกษาทเปดสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการ ระดบประกาศนยบตรวชาชพ พ.ศ. 2525

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการประเมนผลการเรยนตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน พทธศกราช 2541 พ.ศ. 2542

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการประเมนผลการเรยนตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2538 พ.ศ. 2542

- หลกเกณฑการสอบเทยบประสบการณ หรอสอบเทยบความร และการขอเทยบประสบการณงานอาชพ ทายระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวย การประเมนผลการเรยนตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2538 พ.ศ. 2542

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการประเมนผลการเรยนตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2540 พ.ศ. 2542

29

- หลกเกณฑการสอบเทยบประสบการณ หรอสอบเทยบความร และการขอเทยบประสบการณงานอาชพ ทายระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการประเมนผลการเรยนตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2540 พ.ศ. 2542

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการประเมนผลการเรยนหลกสตรวชาชพระยะสน พ.ศ. 2522

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวย การประเมนผลเรยนตามหลกสตรอสลามศกษาตอนตน (อบตคาอยะฮ) พทธศกราช 2523 พ.ศ. 2524

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวย การประเมนผลเรยนตามหลกสตรอสลามศกษาตอนกลาง (มตาวซซเตาะฮ) พทธศกราช 2523 พ.ศ. 2524

- ระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวย การประเมนผลเรยนตามหลกสตรอสลามศกษาตอนปลาย (ซานาวยะฮ) พทธศกราช 2523 พ.ศ. 2524

บทท 4 ผลการวเคราะหปญหาและอปสรรคของกฎหมายและระเบยบขอบงคบ

ทเกยวของกบการบรหารการจดการศกษาของเอกชน

การวเคราะหปญหาและอปสรรคในการดาเนนงานบรหารจดการศกษาของโรงเรยนเอกชนอนเนองมาจากกฎหมายในบทนเปนการวเคราะหปญหาทเกดจากกฎหมายหลกของการศกษาเอกชน คอ พระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 และปญหาทเกดเนองจากกฎหมายอน เชน พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ซงกอใหเกดการปฏรปการศกษาอนนามาสปญหาขอของบางประการในการบรหารโรงเรยนเอกชน โดยจะนาเสนอเปน 2 ตอน ตอนแรกเปนการวเคราะหกฎหมายและระเบยบขอบงคบทเปนอปสรรคตอการพฒนาศกยภาพการบรหารและการจดการศกษาของเอกชน ตอนท 2 เปนการวเคราะหปญหาทเกดในการเปลยนแปลงกฎหมายอนเนองมาจากการปฏรปการศกษา

ตอนท 1 การวเคราะหกฎหมายและระเบยบขอบงคบทเปนอปสรรคตอการพฒนาศกยภาพการบรหารและการจดการศกษาของเอกชน

1. ปญหานยามความหมายของ “โรงเรยน” ตามมาตรา 4 แหงพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 ซงบญญตวา “โรงเรยน หมายความวา โรงเรยนเอกชน อนไดแก สถานศกษาหรอสถานททบคคลจดการใหการศกษาในระดบทตากวาขนปรญญาตรแกนกเรยนทกผลดรวมกนเกนเจดคนขนไป” การทกฎหมายบญญตความหมายไวเชนน จะทาใหเกดปญหาหรอไมหากโรงเรยนทสอนผานทางอนเทอรเนตซงอาจแยกกนเรยนในแตละสถานทและตางเวลากน แตใชบทเรยนและครสอนเหมอนกน จงเปนปญหาวากรณเชนนกระทรวงศกษาธการจะยงมงทจะควบคมหรอไม

อกประการหนงการจดฝกอบรมโดยองคกร หนวยงาน หรอบคคล ในลกษณะทเปนการอบรมครงหนงหรอหลายครงตดตอกนเปนหลกสตรระยะสน (Short Course) ในสถานททจดโดยเฉพาะหรอในหองประชมโรงแรมจะถอวาควรอยในการควบคมดแลของกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชนดวยหรอไม อยางไรกตามหากถามการจดฝกอบรมจานวนมากกอาจไมสามารถควบคมดแลไดทวถงเพราะมเจาหนาทไมเพยงพอ จงนาพจารณาวาการอบรมระยะสนไมกอใหเกดผลกระทบตอสงคมมากนก ไมควรอยในขายทจะตองถก

29

ควบคมดแล และหากการดาเนนกจการไมดเอารดเอาเปรยบประชาชน กอาจจะเขาขายผดตามกฎหมายอน เชน พระราชบญญตคมครองผบรโภค พ.ศ. 2521 เปนตน

2. ปญหานยามความหมายของ “คร” ตามมาตรา 4 ในพระราชบญญตน กาหนดไวอยางกวาง ๆ วา คอ ผทาหนาทครหรออาจารย แตในมาตรา 4 แหงพระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2546 ไดกาหนดวา “คร” หมายความวา บคคลซงประกอบวชาชพหลกทางดานการเรยนการสอนและการสงเสรมการเรยนรของผเรยนดวยวธการตาง ๆ ในสถานศกษาปฐมวยขนพนฐานและอดมศกษาทตากวาปรญญาทงของรฐและเอกชน แตอยางไรกตาม มาตรา 43 แหงพระราชบญญตสภาครฯ น กาหนดใหวชาชพครรวมทงผบรหารสถานศกษา และผบรหารการศกษาเปนวชาชพควบคม ครจงตองมใบอนญาต ตามมาตรา 45 โดยใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกาหนดในขอบงคบของครสภา และตองมมาตรฐานความรและประสบการณวชาชพตามขอบงคบวาดวยมาตรฐานวชาชพ ซงตามมาตรา 49 ครสภาจะเปนผกาหนดระดบคณภาพมาตรฐาน ในการประกอบวชาชพและการประเมนระดบคณภาพตามหลกเกณฑและวธการทกาหนด ดงนนครทมคณสมบตตากวาเกณฑมาตรฐานทครสภากาหนดตามกฎหมายสภาครฉบบใหมนยงคงมระยะเวลาตามบทเฉพาะกาลในมาตรา 88 ใหเปนวฒทใชในการขอรบใบอนญาตไดไปพลางกอน แตจะใชไดไมเกน 3 ป นบแตวนทพระราชบญญตสภาครฯ ใชบงคบ (คอวนท 12 มถนายน 2546) แตครทจะไดรบสทธประโยชนคอ ไดรบใบอนญาตตามพระราชบญญตนจะตองเปนสมาชกของครสภาตามพระราชบญญตคร พทธศกราช 2488 อยกอนแลว หากครมไดเปนสมาชกของครสภากไมอาจจะไดประโยชนจากบทเฉพาะกาลตามมาตรา 88 กลาวคอ จะตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม ตามมาตรา 44 และตองผานการประเมนระดบคณภาพของมาตรฐานความรและประสบการณวชาชพตามมาตรา 49 จงจะไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพคร

3. ปญหาการไมเชอมตอขององคกรตามกฎหมาย แตเดมตามพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 มาตรา 7 กาหนดใหม “คณะกรรมการการศกษาเอกชน” และในปจจบนกยงคงมองคกรนอยตามกฎหมายเนองจากยงไมมการยก เ ล กกฎหมายฉบบน ใ นขณะท พ ร ะ ร าชบญ ญต ร ะ เ บ ยบบร ห า ร ร าชกา รกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 ใหมการแบงสวนราชการเปน “สานกบรหารงาน

30

คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน” ซงไมมฐานะเปนกรมเหมอนกบสานกงานการศกษาเอกชนเดม ดงนนในขณะทกฎหมายใหมใหมสถานะแตกตางไปและกฎหมายเดม คอ พระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 กยงไมถกแกไขหรอยกเลกและยงคงปฏบตงานอย จงทาใหการบรหารราชการในสวนงานทเกยวกบการศกษาเอกชนไมอาจเชอมตอไปอยางราบรน เนองจากกฎหมายไมสอดคลองกน และกอใหเกดปญหาในทางปฏบตหลายประการ จนกวาจะมการประกาศกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชนฉบบใหม ซงขณะนยงอยในกระบวนการยกรางกฎหมายและกระบวนการนตบญญต ซงยงไมแนชดวาจะเปนรปแบบใด และจะเชอมโยงกบระบบการศกษาใหมหลงการปฏรปการศกษากนอยางไร

4. ปญหาลกษณะของโรงเรยนตามมาตรา 15 ในปจจบนมปญหาอย 2 กรณ คอ กรณโรงเรยนนอกระบบ ตามมาตรา 15 (2) ซงมความหลากหลาย มจานวนมาก และยากแกการควบคม เชน โรงเรยนกวดวชามหลายระดบ รวมทงกวดวชาการสอบแขงขนเขาศกษาบางสถาบนการศกษา รวมทงการสอบเขามหาวทยาลยทจดโดยทบวงการศกษา (หรอสานกเลขาธการการอดมศกษา) ซงมกจะมปญหาในเรองการเกบคาใชจายสง และการสอนในบางรอบไมไดสอนจรงแตใชวธเปดวดทศนใหด แมจะเกบคาเรยนถกกวาแตกยงเกบในอตราคอนขางสงใกลเคยงกบอตราการสอนจรง กรณเชนนนกเรยนไมมโอกาสสอบถามปญหาขอสงสยจากครเลย

อกกรณหนงคอ โรงเรยนทมาจากตางประเทศบางประเภททสอนหลกสตรพเศษ เชน โรงเรยนแฟชน มาเปดสอนในประเทศไทยโดยเกบคาเรยนแพงมาก เชน หลกสตรละ 600,000 บาท ใชเวลาเรยนในหลกสตรประมาณ 6 เดอนถงไมเกน 1 ป การเกบคาเลาเรยนแพงแลวอาจหอบเอาเงนหนออกจากนอกประเทศโดยไมสอนใหจบตามหลกสตรกอาจจะเปนไปได จงทาใหสานกงานการศกษาเอกชนตองกาหนดเงอนไขใหวางหลกประกน จงทาใหโรงเรยนแฟชนไมเปดสอนเนองจากไมตองการวางเงนเปนประกนในจานวนคอนขางสง

นอกจากนยงมปญหาในมาตรา 15 (3) คอ กรณโรงเรยนปอเนาะซงจดการศกษาในหลายรปแบบ มตงแตโรงเรยนขนาดเลกซงสอนศาสนาอยางเมอง จนถงโรงเรยนขนาดกลางและขนาดใหญซงสอนหลกสตรของกระทรวงศกษาควบคกบการสอนศาสนา จะมากนอยขนอยกบโรงเรยนแตละแหง การสอนศาสนาในโรงเรยนปอเนาะโดยกระทรวงศกษาธการมไดมสวนในการกากบดแลนน โรงเรยนปอเนาะบางแหงทเปด

31

สอนศาสนาอสลามโดยไมจดทะเบยนเปนปอเนาะ เพราะขดกบมตคณะรฐมนตร (ป พ.ศ.2509) และไมไดรบอนญาตใหจดตงเปนโรงเรยนเอกชนตามมาตรา 5 เนองจากมาตรฐานยงไมถงเกณฑตามระเบยบทกาหนดไว จงควรจะแกปญหาเปนพเศษ เนองจากโรงเรยนปอเนาะสวนใหญจะไมสอนตามหลกสตรของกระทรวงศกษาธการ และจะสอนลทธความเชอทอาจไมเปนไปตามหลกศาสนาอสลาม หากโรงเรยนใดสอนแตหลกศาสนากควรไมเกดผลเสยหายเพราะทกศาสนามงสอนใหคนเปนคนด แตถาครในโรงเรยนดงกลาวสอนลทธความเชออยางอนเขาไปดวยกอาจจะกอใหเกดความเชอทผดและอาจมปญหาในเรองการแบงแยกดนแดนของกลมจงหวดทมชาวมสลมอยหนาแนน เชน จงหวดนราธวาส ยะลา และปตตานในอนาคต เรองการจดการศกษาในกลมจงหวดดงกลาวน กระทรวงศกษาธการควรจะตองดแลและใหความสนใจในปญหาทเกดขนเปนพเศษ เพราะเปนปญหาทสาคญละเอยดออน และยากตอการแกไข การจดการศกษาในกลมจงหวดดงกลาวจงตองมการปรบปรงระเบยบ กฎเกณฑ ตลอดจนหลกสตรทใชสอน อยางเรงดวน เพอแกไขปญหานใหได

5. ปญหามาตรฐานของโรงเรยนเอกชน มาตรา 17 (1) กาหนดมาตรฐานของโรงเรยน ซงกระทรวงศกษาธการไดออกระเบยบไว แตระเบยบสวนใหญจะควบคมมาตรฐานในเรองเนอทดนทจะใชสรางโรงเรยน อาคารทใชสอย ความจของหองเรยน เครองมอและอปกรณ ซงเปนเรองทางดานกายภาพ มใชเรองคณภาพมาตรฐานของการเรยนการสอน หลกสตร การวดและประเมนผล ถงแมวาจะกาหนดมาตรฐานวาโรงเรยนตองจดการเรยนการสอนตามหลกสตรทกระทรวงศกษากาหนด การใชสอการเรยน การสอน การประเมนผล และตลอดจนการออกประกาศนยบตร แตการตดตามควบคมกากบดแลใหเปนไปตามมาตรฐานนน มกจะไมคอยเขมงวดและไดผลตามทคาดหวง จงกลายเปนปญหาสาคญทจะตองแกไขโดยเรว

6. ปญหาทดนทใชเปนสถานทจดตงโรงเรยนเอกชน ซงตามกฎกระทรวง

ฉบบท 2 (พ.ศ.2529) ขอ 6. กาหนดใหทดนทใชจดตงโรงเรยนตองเปนกรรมสทธของผขอรบใบอนญาตใหจดตงโรงเรยนหรอเปนทเชาซงมสญญาเชาซงมระยะเวลาเชาเหลออยไมนอยกวา 10 ป นบแตวนยนคาขอและไดจดทะเบยนการเชาตอพนกงานเจาหนาท สาหรบโรงเรยนตามมาตรา 15 (1) ประเภทสามญศกษาระดบกอนประถมศกษาตองมสญญาเชาซงมระยะเวลาเชาเหลออยนบแตวนทยนคาขอไมนอยกวา 3 ป ปญหา คอ

32

ทดนทมเอกสารสทธ “น.ส.3 ก” และ “ทดนในเขตปาสงวน” ซงกรมปาไมอนญาตใหกองบญชาการตารวจตระเวนชายแดนขอจดตงโรงเรยน กาหนดระยะเวลาการใชประโยชนไมเกน 30 ป จะขอใชจดตงโรงเรยนไดหรอไม อกกรณหนงทเปนปญหาคอ การใช “อาคารชด” มาขอจดตงโรงเรยนตามมาตรา 15(1) ซงกฎกระทรวงดงกลาวยงไมเปดโอกาสใหทาได หากจะอนโลมใหนาอาคารชดมาขอจดตงโรงเรยนได สภาพของอาคารชดนนวาเหมาะสมเพยงใดกบสภาพการจดการศกษาทจดใหแกเดกระดบใด

7. ปญหาการจดตงโรงเรยน ผขอรบใบอนญาตจะตองปฏบตตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกาหนดในกฎกระทรวง ออกตามความในมาตรา 18 โรงเรยนเอกชนสวนใหญปฏบตตามขอกฎหมายน แตกรณของโรงเรยนทจดการศกษานอกระบบนนมปญหาในเรองความหลากหลายของหลกสตร และบางหลกสตรเรยกเกบคาธรรมเนยมและคาเลาเรยนสงมาก จนไมแนใจวาเรยนจะไดความรและประโยชนคมคาเพยงใดกบคาใชจายทผบรโภคตองเสยไปในการสมครเรยนหลกสตรดงกลาว เพราะไมมอะไรจะเปนหลกประกนไดวา เมอศกษาแลวจะไดประโยชนคมคากบเงนทตองจายไป กฎหมายคมครองผบรโภคอาจจะตองนามาใชเพอคมครองสทธของผบรโภคในกรณนดวย

8. ปญหาการทผรบใบอนญาตตาย อาจจะเกดปญหาได ในกรณตามมาตรา 22 หากทายาทไมมคณสมบตหรอมลกษณะตองหาม (ตามมาตรา 19) จะเกดปญหาการรบชวงการบรหารโรงเรยนตอ โดยเฉพาะกรณททายาทไมอาจตกลงกนไดวาจะใหดาเนนกจการโรงเรยนตอไป กจะมผลกระทบตอการบรหารและการดาเนนกจการโรงเรยน จงควรจะตองพจารณาแกไขใหการเชอมตอของผบรหารซงตายไปกบผทเปนผบรหารคนใหม สามารถเชอมตอกนไดโดยมใหมผลกระทบถงการดาเนนกจการของโรงเรยน

9. ปญหากรณคณสมบตของผรบใบอนญาตใหจดตงโรงเรยน ตามทกาหนดไวในมาตรา 19 รวมทงลกษณะตองหามดวย ปญหาทเกดขนคอการตความวา กรณใดพฤตกรรมใดทจะเขาขายคณสมบตหรอเขาขายลกษณะตองหาม เชน กรณการจดตงโรงเรยนปอเนาะหรอวทยาลยอสลาม เมอแรกขอจดตงกสอนตามหลกเกณฑของทางราชการ ตอมาไมสอนตามหลกเกณฑ แตกลบเอาวชาทเกยวกบศาสนาโดยตรงมาสอนแทน กรณเชนนถอวาขดกบเกณฑคณสมบตหรอลกษณะตองหามตามมาตรา 19 น

33

หรอไม เพราะเมอแรกเรมทาถกตอง แตตอมาเปลยนแปลงโดยกระทาละเมดกฎหมาย หรอกรณผขอรบใบอนญาตเปนผจดการเคยมประวตเปนผบรหารสถาบนอดมศกษาทลมเหลวกอใหเกดปญหาตอวงการอดมศกษาและมาตรฐานการศกษา ยอมเปนผทถอไดวาขาดคณสมบต ตาม (5) คอ ไมเปนผทมความประพฤตเรยบรอยและไมบกพรองในศลธรรมอนดได ตาม พ.ร.บ. โรงเรยนเอกชนฉบบนเลย

10. ปญหาผจดการโรงเรยนนานาชาตตองมสญชาตไทยโดยการเกด ในกรณทชาวตางชาตขอจดตงโรงเรยนเอกชน โดยตองการบรหารจดการดวยตนเอง จะมปญหาตอคณสมบตของผจดการตามมาตรา 32 ซงผจดการจะตองมคณสมบตตามมาตรา 19 (1) ดวย ในกรณปญหาเชนนรฐควรจะยงคงถอหลกการเดมทจะใหผจดการตองเปนคนสญชาตไทย ทงนเพอความมนคงภายในของประเทศ มฉะนนอาจจะไมทราบวาโรงเรยนเหลานสอนเรองอะไรและเปนไปตามหลกสตรของกระทรวงศกษาธการหรอไม

11. ปญหาคณะกรรมการอานวยการ ตามมาตรา 24 แหงพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 มหนาทควบคมดแลการบรหารโรงเรยน ในขณะทมาตรา 40 แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ใหมคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานเพอทาหนาทกากบและสงเสรมสนบสนนกจการของสถานศกษา ซงทงสองมาตรานมองคประกอบของกรรมการตางกน และมหนาทไมเหมอนกนทเดยว แตสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชนไดออกระเบยบทจะปรบองคประกอบคณะกรรมการอานวยการใหเปนไปตามคณะกรรมการสถานศกษา ซงในทางปฏบตแลวนาจะเกดปญหา เนองจากคณะกรรมการสถานศกษามงทจะทาใหสถานศกษาของรฐมองคประกอบจากทกฝายทมสวนรวมจากทกฝายทเกยวของกบการศกษาในชมชนนน แตสภาพของโรงเรยนเอกชนซงลงทนโดยเอกชนนนตางจากสถานศกษาของรฐซงใชเงนจากงบประมาณแผนดนอนมาจากภาษอากรของรฐ การทใหบคคลอนทไมมสวนไดเสยมามสวนในการบรหารโรงเรยนเอกชน ซงเปนสนทรพยของเอกชนนน ทาใหเจาของโรงเรยนเอกชนมความอดอด เนองจากผทไมมสวนไดเสยมาเปนผกาหนดนโยบายการบรหาร อนอาจจะกอใหเกดความเสยหายได และหากเมอเกดความเสยหายขนแลวไมมบทกฎหมายโดยตรงทใหกรรมการผลงมตเชนนนตองมความรบผดตามกฎหมายแตประการใด ปญหานจงเปนปญหาสาคญอกปญหาหนงทจะตองปรบแกใหเกดความเปนธรรมกบทกฝาย

34

12. ปญหาการบญญตใหผจดการ ครใหญ หรอครมหนาทและความรบผดชอบรวมกน ทาใหหนาทและความรบผดชอบของแตละคนไมชดเจน อาจจะทาใหเกยงกนหรอแยงกนทางานทง ๆ ทอกฝายหนงนาจะทาหนาทไดดกวา ซงในบางครงอาจเกดปญหาในทางปฏบต และในมาตรา 49 เชนกนใหผจดการและครใหญรวมกนจดใหมทะเบยนคร ทะเบยนนกเรยน ทะเบยนประวตโรงเรยน และเอกสารอนทเกยวของตามทกฎหมายระบใหถกตองตรงตามความเปนจรง และเกบรกษาไวเพอใหตรวจสอบได โดยไมมการระบใหชดเจนวาฝายใดเปนผรบผดชอบใหชดเจน จงตองรวมกนรบผด ซงในกรณนกฎหมายกาหนดโทษผทไมปฏบตตามกฎหมายไวเปนโทษปรบเพยงไมเกน 5,000 บาท ซงคอนขางจะตา ทาใหในปจจบนมกจะมการทาหลกฐานทะเบยนนกเรยนเปนเทจหรอการแกคะแนน แกเกรดผลการเรยน เพอใชเปนหลกฐานในการสมครเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาหรอเพอประโยชนอน ๆ ดงทเปนขาวกนอยบอย ๆ จงควรแกไขดวยการกาหนดโทษใหสงขน

13. ปญหาการเขาเปนครในโรงเรยนเอกชน ตองไดรบอนญาตใหเปนครไดจากผอนญาต (คอเลขาธการคณะกรรมการการศกษาเอกชนหรอผวาราชการจงหวด) ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกาหนดในกฎกระทรวง ฉบบท 8 (พ.ศ. 2529) ในขณะทพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 53 ไดกาหนดใหคร ผบรหารสถานศกษา ผบรหารการศกษา และบคลากรทางการศกษาอน ทงของรฐและเอกชนตองมใบอนญาตประกอบวชาชพตามทกฎหมายกาหนด ในกรณครจากตางประเทศทเขามาสอนในโรงเรยน ควรจะตองมใบอนญาตจากตางประเทศหรอจากประเทศไทย และกรณนกจตวทยาททาหนาทครแนะแนวนนจาเปนตองมใบอนญาตดวยหรอไม

14. ปญหาการบรรจบคคลทไดรบอนญาตใหเปนครในโรงเรยน ตามมาตรา 41 ควรจะใหเปนอสระและคลองตว ภายใตกรอบหลกเกณฑ วธการทกาหนด เพอใหครไมเสยสทธประโยชน ในปจจบนยงมการจางครดวยเงนเดอนตากวาวฒตามททางราชการกาหนด และใหครสอนจานวนชวโมงตอสปดาหคอนขางสงกวาเกณฑ จงเปนการเอาเปรยบคร โดยเฉพาะครทเพงบรรจใหม ยงไมกลาทจะโตแยงกบผบรหารโรงเรยนเอกชน

35

15. ปญหาการเรยกเกบคาธรรมเนยมการเรยนและคาธรรมเนยมอน ตามมาตรา 51 วรรคสอง ในปจจบนโรงเรยนเอกชนถกตกรอบโดยบทบญญตมาตรา 43 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2540 มใหเรยกเกบคาใชจายในการจดการศกษาขนพนฐาน จงตองรอรบเงนคาใชจายจากรฐบาลซงกจายใหลาชา จะเรยกเกบคาใชจายคาธรรมเนยมอนใดกมได โรงเรยนเอกชนใดทไมไดรบเงนอดหนนจากรฐบาลเปนเงนเดอนคาจางครหรอเงนอดหนนอน ๆ ทจะเทาเทยมกบโรงเรยนของรฐ กจะไมอาจจดการศกษาไดอยางมคณภาพได เนองจากไมอาจเกบคาใชจายใด ๆ เพมได นอกจากจะตองใชเงนของโรงเรยนเองหรอมผบรจาคให จงจะนามาใชจายเพอเพมมาตรฐานการเรยนการสอนใหดยงขน การถกกาหนดกรอบเชนนหากโรงเรยนปฏบตตามกรอบกจะทาใหคณภาพมาตรฐานตาลง เวนแตกรณทเปนโรงเรยนเอกชนทมชอเสยง ผปกครองยนดบรจาคเงนเพอใหบตรหลานไดเขาเรยนกจะไดประโยชน แตโรงเรยนเอกชนทวไปยอมไมมโอกาสเชนน จงไมอาจจะใชเวลาและโอกาสในการสรางคณภาพไดหากยงปฏบตตามกรอบแหงกฎหมายนอย และโอกาสทจะใหเอกชนเขามาแบงเบารฐในการจดการศกษากยงจะไมมทางเปนไปได จงนาจะเปนการสวนทางกบแนวนโยบายของรฐในรฐธรรมนญฯ มาตรา 87 ทรฐจะสงเสรมใหเอกชนประกอบกจการ โดยรฐจะไมแขงขนดวยเวนแตรฐมความจาเปนเพอประโยชนในการรกษาความมนคงของรฐ หรอรกษาผลประโยชนสวนรวม ดงนนปญหาเรองนจงเปนเรองใหญทจะตองแกไขปญหากนตอไป มฉะนนโรงเรยนเอกชนกไมอาจกาวเขามารบภาระการจดการศกษาแทนโรงเรยนของรฐได เวนแตรฐจะเหนวาการจดการศกษาขนพนฐานควรเปนหนาทของรฐโดยตรง รฐใหเอกชนไปเนนการจดการศกษาดานอนและในระดบอดมศกษา จะเปนอกแนวทางหนงทโรงเรยนเอกชนจะตองตดสนใจวาจะเลอกทางเดนทางใด

16. ปญหาการเปดสอนผานอนเตอรเนต ไมวาจะเปนรายวชา หรอเปนหลกสตรตาง ๆ เปนเรองทกระทรวงศกษาธการไมอาจควบคมได เพราะไมเขาขายเปน “โรงเรยน” ตามคานยามในมาตรา 4 เปนเรองทผเรยนหรอนกเรยนตองใชวจารณญาณเองวาควรจะเรยนหรอไมเพยงใด ในอนาคตเมอประเทศไทยตองเปดชองทางการศกษาในตางประเทศตามเงอนไขขององคการการคาโลก (WTO) แลว ตางประเทศกยอมจะเขามาจดการศกษาและเปดสอนไดในประเทศไทยในทก ๆ รปแบบของหลกสตร ปญหาทจะเกดคอกฎหมายไทยจะคมครองผบรโภคคนไทยไดเพยงใด หากผทมาเปดการสอนหลกสตรตาง ๆ ไมยอมมาขออนญาตเปดสอนในลกษณะตวแทนหรอสาขาของสถาบน

36

หรอสถานศกษาในตางประเทศตามมาตรา 57 แหงพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 น

17. ปญหาสาคญเนองจากการททางราชการหรอพนกงานเจาหนาท

ไมไดตรวจตราและบงคบใชกฎหมายอยางเครงครด คอ การสอนศาสนาในโรงเรยนปอเนาะ หรอการสอนลทธอนในสถานทบางแหงทอาจเปนภย หรอเปนภยตอความมนคง หรอความปลอดภยของประเทศ หรอขดตอความสงบเรยบรอย หรอศลธรรมอนดของประชาชน ตามมาตรา 59 ซงเรองนโดยเฉพาะกรณการสอนศาสนาในโรงเรยนปอเนาะนนกลายมาเปนเรองเปนราวและเปนปญหาในระดบชาตทจะบานปลายเปนการแบงแยกดนแดนในสามจงหวดภาคใต (คอ ยะลา ปตตาน และนราธวาส) เนองจากไมมพนกงานเจาหนาทไปสอดสองดแล และปลอยปละละเลยมาเปนเวลานานจนยากทจะแกไข

18. ปญหาการอดหนนและสงเสรมโรงเรยนตามมาตรา 64 กยงเปน

ปญหาคอ การไดรบการอดหนนไมเทาเทยมกน เนองจากมงบประมาณจากด จงไมอาจจะจดเงนอดหนน ตามมาตรา 64 (3) ใหไดครบถวนและเพยงพอ นอกจากนนกจะมการอดหนนดานอน เชน การอดหนนตามโครงการอาหารกลางวนและการใหนมดมในโรงเรยน ซงยงไมอาจทาไดอยางทวถง

ปญหาปจจบนในการจดสรรคาใชจายเปนเงนอดหนนโรงเรยนเอกชน การจดการศกษาขนพนฐาน 12 ป รฐคดคาใชจายรายหวนกเรยนเทากนทงทเรยนในโรงเรยนของรฐและทเรยนในโรงเรยนเอกชน โดยอาศยการคานวณจากฐานของการดาเนนกจการของรฐเปนเกณฑซงไมตรงกบความเปนจรง เนองจากโรงเรยนของรฐไมมภาระในการเสยภาษ คาใชจายเกยวกบอาคารสถานท อปกรณเครองมอในการจดการเรยนการสอน และคาใชจายดานบคลากร เงนเดอน คาจางประจา คาจางชวคราว ซงรฐมงบประมาณแยกตางหาก ทาใหคาใชจายรายหวทโรงเรยนเอกชนไดรบไมตรงตามความเปนจรง เนองจากหากพจารณางบประมาณในการดาเนนกจการโรงเรยนจะมอย 3 ประเภท คอ งบลงทน งบดาเนนการและงบสวนตว (ของผปกครองและเดก) แตในการพจารณางบดาเนนการกรณโรงเรยนของรฐจะไมนาคาใชจายดานบคลากรและเงนเดอนครมารวม ซงในการบรหารงานกจการโรงเรยนนน คาใชจายดานบคลากรคดเปนสดสวนทสงทสด การคานวณเงนอดหนนคาใชจายรายหวนกเรยน โดยไมรวมคาใชจายดานบคลากรจงทาใหเกณฑคาใชจายทไดไมตรงกบความเปนจรง ในทางปฏบตโรงเรยนเอกชนขนาดกลางและขนาด

37

เลก จะไดรบผลกระทบมากเนองจากอาจมรายไดไมพอกบรายจาย เพราะการดาเนนกจการโรงเรยนเอกชน คาใชจายดานบคลากรและการพฒนาการจดการเรยนการสอนยอมรวมอยในงบดาเนนการทงหมด รฐจงควรปรบหลกเกณฑการคดคาใชจายรายหวใหม ทสะทอนความเปนจรงในการดาเนนกจการโรงเรยน

19. ปญหาเรองกองทนสงเคราะหตามมาตรา 65 (2) ซงมกองทนจานวนไม

มากพอและประกอบกบการบรหารจดการกองทนไมอาจทาไดอยางมประสทธภาพ เนองจากไมไดจางผบรหารมออาชพมาบรหาร จงไดแตนาเงนกองทนไปฝากสถาบนการเงน เมอเกดปญหาวกฤตทางการเงนเมอกลางป พ.ศ. 2540 ดอกเบยลดลงมาก จงทาใหเงนดอกผลทจะนามาใชในการใหสวสดการแกครและบคคลครอบครวตองถกตดและถกจากดลง เพอใหกระจายความชวยเหลอไปไดทวถง แตจานวนเงนทจะเบกเปนคาสวสดการลดลงเหลอรายละไมเกน 20,000 บาทตอป ปญหาอกสวนหนง คอ ตงแตเกดวกฤตการเงน รฐไมมงบประมาณมาจายสมทบไดครบรอยละ 6 เทากบฝายโรงเรยนและครซงจายรอยละ 3 ทงสองฝาย จงทาใหกองทนนมยอดเงนยงนอยลงกวาทควรจะเปน จงไมอาจจด สวสดการใหครโรงเรยนเอกชนไดเทาเทยมกบครในโรงเรยนของรฐ

20. ปญหาการไมมระเบยบหรอขอบงคบในการขนเงนเดอนครโรงเรยน

เอกชน ครโรงเรยนเอกชนบางแหงไมไดรบเงนเดอนตามทพงได เจาของโรงเรยนไมยอมจางดวยอตราเงนเดอนสงเทาเกณฑทรฐกาหนดแตครกจายอมเพราะหางานทาไดยาก หรอบางแหงกไมมการขนเงนเดอนประจาป เรมจางเทาใดกจางในอตราเงนเดอนเดม เนองจากไมมระเบยบขอบงคบใดทบงคบใหโรงเรยนเอกชนตองขนเงนเดอนครทก ๆ ป และในการจางไมมการพจารณาคาประสบการณการทางานทเคยผานมามาบวกเพมในเงนเดอนทกาหนดดวย นอกจากโรงเรยนเอกชนบางโรงทมมาตรฐานและมความพรอม จงจะนาคาประสบการณการทางานมาบวกเพมใหในการกาหนดเงนเดอนเชนเดยวกบทางราชการ นอกจากนยงนาพจารณาวาแมจะมกฎหมายกาหนดเงนประจาตาแหนงครตามความเชยวชาญตามแนวคดใหม โรงเรยนเอกชนจะมความสามารถในการจายในอตราทสงเชนเดยวกบโรงเรยนของรฐเพยงใดหรอไม

21. ปญหาคณะกรรมการคมครองการทางานไมสามารถปฏบตงานได

รวดเรวทนการณ เนองจากคณะกรรมการชดนมเพยงชดเดยวทจะตองพจารณาวนจฉย

38

ขอขดแยงระหวางครกบครใหญ หรอครกบผรบใบอนญาตหรอผจดการโรงเรยน รวมทงการพจารณาวนจฉยคารองทกขของครและครใหญทวประเทศ (ตามมาตรา 78) แมจะตงอนกรรมการใหไปปฏบตการอยางหนงอยางใดได แตกตองนาผลงานของอนกรรมการมาเสนอทประชมคณะกรรมการคมครองการทางานนอกครง จงทาใหครไดรบการเยยวยาในขอขดของตาง ๆ รวมทงคาชดเชยและคาทดแทนลาชามาก

22. ปญหาการออกคาสงเพกถอนใบอนญาตโดยผอนญาต (มาตรา 85) ซงเปนเรองคาสงทางปกครอง แตเจาหนาทขาดความรความเขาใจในเรองกฎหมายปกครองและกฎหมายวธพจารณาทางปกครอง จงไมดาเนนการใหถกตองตามขนตอนตามกฎหมายปกครอง และผถกลงโทษมกจะไมไดรบการคมครองตามกฎหมายวธพจารณาทางปกครอง เพอใหเกดความเปนธรรม

23. ปญหาการอทธรณคาสงตาง ๆ (ตามมาตรา 94) โดยเฉพาะเรองการไมออกใบอนญาตหรอการอนญาต ตามพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 ใหยนคาอทธรณเปนหนงสอตอรฐมนตร ซงตามพระราชบญญตน หมายถงรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ แตในกรณทเปนเรองเกยวกบโรงเรยนเอกชนในตางจงหวด ซงตามกฎหมายนไดมอบอานาจใหผวาราชการจงหวดเปนผอนญาต จงเกดปญหาวาการอทธรณคาสง ซงรฐมนตรทมอานาจวนจฉยชขาดนนควรเปนรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ แตในบางครงเจาหนาทไดสงเรองไปยงรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย ซงเปนรฐมนตรกระทรวงตนสงกดของผวาราชการจงหวด เนองจากเจาหนาทขาดความรความเขาใจในกฎหมายของโรงเรยนเอกชน

24. ปญหาการลงโทษผรบใบอนญาตหลงเลกกจการโรงเรยนเอกชนแลวไมอาจทาได (มาตรา 115) เชนในกรณทผรบใบอนญาตสงเอกสารไมครบ กไมอาจบงคบได เนองจากไมมกฎหมายใหอานาจหรอมบทลงโทษเอาไว เพราะกรณเชนนทาใหไมสามารถตรวจสอบเอกสารและควบคมเอกสารได จงเปนชองทางใหโรงเรยนบางแหงฉวยโอกาสออกเอกสารทไมถกตอง เพอใชประกอบการปลอมเอกสารซงเกยวของกบคณสมบตและวฒการศกษา จงควรมบทลงโทษในทางอาญาแกบคคลททจรตเหลานเปนการเฉพาะ ใหมโทษมากกวาการปลอมเอกสารตามประมวลกฎหมายอาญา

39

ตอนท 2 ปญหาทเกดในการเปลยนแปลงกฎหมายอนเนองมาจากการปฏรปการศกษาภายหลงการปฏรปการศกษา

สภาพการจดการศกษาของโรงเรยนเอกชนหลงการปฏรปการศกษา ซงโดยหลกการของการปฏรปการศกษาแลวนาจะมสภาพดขนกวากอนการปฏรปการศกษา แตกมไดเปนเชนนน ทงนอาจเปนเพราะการปฏรปทมงเนนระบบใหญคอ ระบบการศกษาขนพนฐาน 12 ป ของรฐ โครงสรางและปจจยตาง ๆ ทกาหนดขนมาใหมตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 จงมงไปทางการจดการศกษาโดยภาครฐเปนหลก ประเดนปญหาทตองเผอใหสถานศกษาของเอกชน โดยเฉพาะโรงเรยนเอกชนจงมคอนขางนอย สภาพปญหาสาคญตาง ๆ ทเกดขนหลงการปฏรปการศกษา มดงน

1. ปญหาโครงสรางการบรหารงานของกระทรวงศกษาธการทเปลยนไปยงไมสอดคลองกบการปฏบตในปจจบน พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ.2546 ไดกาหนดใหม “หนวยงานระดบสานก” ในสานกงานปลดกระทรวงมหนาทดแลการศกษาทจดโดยโรงเรยนเอกชน แตในขณะน (พ.ศ.2548) กยงม ไดม การเปล ยนแปลงกฎหมายหลกท ควบคมด แลโรง เรยนเอกชน คอ พระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ.2525 ยงคงมสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน จงไมสอดคลองกบกฎหมายหลกทเปลยนไปแลว คอ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 มาตรา 38 ไดบญญตใหโรงเรยนเอกชนอยในความดแลของเขตพนทการศกษา เชนเดยวกบโรงเรยนของรฐในขณะทสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชนยงคงพยายามทจะคงรกษาอานาจของตวเองไว ซงจะไมสอดคลองกบโครงสรางใหมของกระทรวงศกษาธการ ในปจจบนรางพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. …. กยงมไดนาเสนอเขากระบวนการนตบญญตในรฐสภา จงเกดปญหาความไมแนนอนในทางปฏบตวาเรองตาง ๆ จะทาอยางไร มทศทางจะไปทศใด จงเกดปญหาในทางปฏบตเปนอยางมาก อนเกดมาจากการทไมสามารถออกกฎหมายใหเสรจพรอม ๆ กนในชวงเชอมตอกฎหมายปฏรปการศกษากบกฎหมายเดม

2. ปญหาในเรองอานาจหนาทของสานกงานเขตพนท ตาม พ.ร.บ .การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และ พ.ร.บ.ระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 สานกงานเขตพนทการศกษาเปนหนวยงานในสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ทมบทบาทอานาจหนาทเกยวกบการศกษาขนพนฐานเทานน ไมรวมถงการจดการศกษาอาชวศกษา และ

40

การศกษานอกระบบ ซงโรงเรยนเอกชนมการจดการศกษาทงสองดานนรวมอยดวยตาม พ.ร.บ.โรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 และ พ.ร.บ.การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 15 ประกอบมาตรา 45

3. ปญหาเรองความเขาใจของผขอรบใบอนญาตประกอบการโรงเรยนเอกชนตอการทจะบงคบใหโรงเรยนเปนนตบคคล อนทจรงโรงเรยนเอกชนหลายแหงกเปนนตบคคลอยแลวกม แตทกลวกนกคอ เมอโรงเรยนเอกชนเปนนตบคคลแลว เจาของโรงเรยนจะตองโอนทรพยสน โดยเฉพาะทดนและตวอาคารใหเปนของนตบคคล ซงเรองนเปนความคดแตเดม เมอมการยกรางกฎหมายใหมหลงการปฏรปการศกษา และในทสดกเขยนบทบญญตกฎหมายในรางพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน (ฉบบใหม) วายกเวนไมใชบงคบแกเจาของโรงเรยนเอกชนทไดขออนญาตและเปดสอนอยแลวกอนรางพระราชบญญตฉบบใหมน ซงเรองนกยงไมเปนทกระจางในวงการโรงเรยนเอกชน

4. ปญหาเรองโครงสรางคณะกรรมการเขตพนทการศกษาทไมมตวแทนของโรงเรยนเอกชนในคณะกรรมการฯ ปญหานจงทาใหโรงเรยนเอกชนโดยเฉพาะในตางจงหวดทเคยขนตรงกบผวาราชการจงหวดตองมาขนกบผอานวยการเขตพนทการศกษา และตามโครงสรางคณะกรรมการฯไมมกรรมการทเปนตวแทนโรงเรยนเอกชน จงทาใหโรงเรยนเอกชนไมอาจมสวนรวมและแสดงความคดเหนใด ๆ ตอคณะกรรมการไดตามทควรจะเปนตามหลกการในกฎหมาย บางเขตพนทการศกษาแกไขปญหาไปพลาง โดยใหตวแทนของโรงเรยนเอกชนอยขอบขายของผทรงคณวฒทางการศกษาในเขตพนท กจะแกปญหานไดในระดบหนง นอกจากนโรงเรยนเอกชนในเขตพนทการศกษายงขาดโอกาสการมสวนรวมในกจกรรมการพฒนาระบบการจดการเรยนการสอนในการปฏรปการศกษาเชนเดยวกบโรงเรยนของรฐ

5. ปญหาเรองกรรมการสถานศกษาไมสอดคลองกบสภาพของโรงเรยน

เอกชน กลาวคอ โครงสรางกรรมการสถานศกษาทใชกบโรงเรยนเอกชนนน เปนโครงสรางทมาจากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต ซงมงทจะใชกบสถานศกษาของรฐซงเปนสวนใหญของระบบการศกษา แตการทมตวแทนจากหลายฝาย โดยเฉพาะจากองคกรชมชนมาออกความเหนและลงคะแนนเสยงไดในสวนทมใชเปนเงนภาษของรฐ เชนเดยวกบกรณของสถานศกษาของรฐ ทาใหเจาของหรอผรบใบอนญาตจดตงโรงเรยน

41

เอกชน มความรสกวา กจการโรงเรยนเอกชนนนตนเปนผลงทน แตการตดสนใจในดานตาง ๆ กลบอยในอานาจของผอน ไมวาจะเปนตวแทนของคร (ซงเปนลกจาง) ตวแทนผปกครอง (ซงเปนผบรโภค) ตวแทนชมชน ซงไมนาจะมสวนไดเสยหรอเกยวของกบโรงเรยน จงทาใหคณะกรรมการโรงเรยนของเอกชน ตามโครงสรางใหมนไมไดรบการยอมรบจากเจาของโรงเรยนเอกชน จนบางแหงเจาของโรงเรยนตองใชความพยายามทจะใหมการจดตงคณะกรรมการน โดยมกรรมการทเจาของไววางใจอยจานวนหนงซงควรจะเกนกงหนงขนไป เจาของโรงเรยนจงจะสบายใจได

6. ปญหาเรองการเกบคาเลาเรยนในโรงเรยนเอกชน เนองจากรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 ไดกาหนดใหรฐตองจดการศกษาขนพนฐาน 12 ป โดยไมเกบคาใชจาย โรงเรยนเอกชนจงถกบงคบไมใหเกบคาเลาเรยนเชนเดยวกบโรงเรยนของรฐ แตรฐจายเงนเดอนใหครดวยเงนของรฐเปนอกสวนหนงตางหาก ในกรณทโรงเรยนเอกชนไมไดรบเงนอดหนนตองจายจากเงนโรงเรยนเอกชนทรฐจดสรรใหเทากบโรงเรยนของรฐจงทาใหโรงเรยนเอกชนมปญหา คอ ไมสามารถเรยกเกบคาเลาเรยนเพมขนได แตตองจายเงนเดอนครในอตราใกลเคยงกน โรงเรยนเอกชนจงไมมเงนเพยงพอทจะจางครด ๆ เอาไวได โรงเรยนทไดรบเงนอดหนนจากรฐกอาจจะเดอดรอนนอยหนอย แตสภาพการเชนนทาใหโรงเรยนเอกชนทปฏบตถกตองและไมไดรบเงนอดหนนเตมจานวน 100% มปญหาในดานการบรหารการเงน

7. ปญหาการจดการเรยนการสอนอาชวศกษาในโรงเรยนเอกชน เนองจากไดมการจดตงคณะกรรมการอาชวศกษาขนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 จงทาใหโรงเรยนอาชวศกษาเอกชนตองจดหลกสตรตามเกณฑของคณะกรรมการอาชวศกษา ในขณะทการบรหารจดการยงอยในกากบของสานกบรหารงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน หรอสานกงานใหมทอยภายใตสานกงานปลดกระทรวงฯ การดแลจงมสองสวนซงยงไมเปนเอกภาพ โรงเรยนเอกชนทสอนสายอาชวศกษาจงยงไมมความสะดวกและคลองตวในการดาเนนงานเทาทควร

บทท 5 ผลการสารวจปญหาและอปสรรคทางดานกฎหมายและระเบยบ

ในการบรหารการจดการศกษาของเอกชน

การรายงานผลการวจยตอนท 1 และ 2 เปนการนาเสนอขอมลจากแบบสอบถามความคดเหนของผบรหารและบคลากรในโรงเรยนเอกชน ตอนท 3 เปนผลการประชมกลมยอย (Focus group) และการสมภาษณแบบไมเปนทางการ มรายละเอยดดงน ตอนท 1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม

ตารางท 5.1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม สถานภาพ จานวน (คน) รอยละ

ตาแหนง

ผรบใบอนญาต ผรบใบอนญาต + ผจดการ + ครใหญ ผรบใบอนญาต + ผจดการ ผรบใบอนญาต + ครใหญ ผจดการ ผจดการ + ครใหญ ครใหญ คร อน ๆ

74 142 29 5 12 11 30 28 9

21.8 41.8 8.5 1.5 3.5 3.2 8.8 8.2 2.7

รวม 340 100.0 ประเภทของสถานศกษาททางาน ร.ร. นานาชาต

ร.ร. สองภาษา ร.ร. สามญศกษา ร.ร. อาชวศกษา ร.ร. การกศล ร.ร. อนๆ

2 5

315 11 5 2

0.6 1.5 92.6 3.2 1.5 0.6

43

รวม 340 100.0

44

จากตารางขางตนแสดงวาผตอบแบบสอบถามเปนผบรหารโรงเรยนเอกชน โดยสวนใหญ (รอยละ 41.8) เปนทงผรบใบอนญาต ผจดการ และครใหญ รองลงมา รอยละ 21.8 เปนผรบใบอนญาต

สาหรบสถานศกษาททางาน พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญรอยละ 92.6ทางานในโรงเรยนสามญศกษา รองลงมา รอยละ 3.2 ทางานในโรงเรยนอาชวศกษา ตอนท 2 ความคดเหนตอกฎหมายและระเบยบขอบงคบทเกยวกบโรงเรยนเอกชน

2.1 ความคดเหนเกยวกบกฎหมายดานการบรหารจดการ ตารางท 5.2 จานวนผแสดงความคดเหนวาการกาหนดใหโรงเรยนเอกชนเปนนตบคคล

จะเปนอปสรรคตอการบรหารจดการโรงเรยน

ความคดเหน สถานภาพของผใหความเหน เปน

อปสรรค ไมเปนอปสรรค

ไมตอบ


20 61 13 2 1 6 4 7 4

51 81 16 3 4 5 18 14 3

3 - - - 7 - 8 7 2

รวม 118 195 27 รอยละ 34.7 57.4 7.9

จากตารางขางตนแสดงวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญรอยละ 57.4 เหนวาการกาหนดใหโรงเรยนเอกชนเปนนตบคคลไมเปนอปสรรคตอการบรหารจดการโรงเรยน สวนผทเหนวาเปนอปสรรคมจานวนคดเปนรอยละ 34.7 ซงเมอสอบถามเพมเตมใหขอคดเหนวา ทรพยสนและทดนของเจาของโรงเรยนจะถกนาไปเปนทรพยสนของโรงเรยน เจาของจะไมมสทธนาไปใชประโยชนสวนตว อกทงไมมความรเกยวกบนตบคคลดวย

45

สาหรบขอมลจากแบบสอบถามปลายเปดเกยวกบปญหาและอปสรรคจากการทกฎหมายกาหนดใหโรงเรยนเอกชนเปนนตบคคล สรปไดดงน

1) มปญหาในเรองการลงทน ทรพยสน ทดนอาคารเรยนของโรงเรยน (f = 4) 2) ทาใหการบรหารงานของผรบใบอนญาตไมเดดขาด ขาดอสระ ไมคลองตว

ในการตดสนใจ แกไขปญหาอยางฉบไว บางครงตองรอคณะกรรมการโรงเรยน ซงตองใชเวลาการพจารณาตดสนใจ ซงลาชาตอการแกปญหา ไมเหมาะสมกบโรงเรยนขนาดเลก (f = 4)

3) ยงไมมความชดเจนตอการตความ “นตบคคล” (f = 2) 4) ผบรหารโรงเรยนเอกชนไมใชผลงทน 5) กรรมการบรหารโรงเรยนอาจไมรจรงเรองการบรหารจดการภายใน

โรงเรยนและการเงน 6) มความซาซอนในการบรหารของโรงเรยนเอกชนทเปนนตบคคลทจดทาอย

ในรปบรษทกบนตบคคลในทางพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน 7) ไมทราบผลด-ผลเสยของการเพมการทางานรายวน 8) มปญหากบผลงทนในสวนรบผดชอบในทรพยสนของโรงเรยน 9) กลวขาดทน 10) จะโอนไปเปนของรฐ 11) เหมาะสาหรบโรงเรยนใหญ 12) ไมคลองตวในการบรหารจดการโรงเรยนทกระบบ 13) ผบรหารตองเปนผลงทน ตองใชความรวดเรวในการทางาน 14) กรรมการบรหารโรงเรยนไมไดลงทนกบผรบใบอนญาต 15) ไมมการกระจายอานาจ ผบรหารตดสนใจเอง 16) การบรหารไมไดรบความสะดวก 17) การตดสนใจลาชา ตองดาเนนการภายใตคณะกรรมการ 18) ผปกครองเรยกรองมาก ตองลงทนเพม เพอดงนกเรยน 19) มปญหาเรองการโอนกรรมสทธทดน 20) ผบรหารไมไดเปนประธานคณะกรรมการบรหารโรงเรยน

46

ตารางท 5.3 จานวนผแสดงความคดเหนวาการกาหนดใหโรงเรยนเอกชนขนอยกบเขตพนทการศกษาทาใหเกดปญหาและอปสรรคตอการบรหารจดการโรงเรยนเอกชน

ความคดเหน

สถานภาพของผใหความเหน เปนอปสรรค

ไมเปนอปสรรค

ไมตอบ


22 7 7 3 12 9 22 12 7

51 135 22 1 - 2 8 11 2

1 - - 1 - - - 5 -

รวม 101 232 7 รอยละ 29.7 68.2 2.1

จากตารางขางตนพบวาสวนใหญรอยละ 68.2 เหนวาการกาหนดใหโรงเรยนเอกชนขนอยกบเขตพนทการศกษาไมเปนอปสรรค โดยมผใหเหตผลวาทาใหไดรบทราบขาวสารขอมลพรอมกบโรงเรยนรฐบาล แตรอยละ 29.7 เหนวาเปนปญหาและอปสรรค ดงน

1) การประสานงานระหวางหนวยราชการตนสงกดกบเขตพนทการศกษาระหวางเขตพนทการศกษากบโรงเรยนเอกชน

2) เจาหนาทททางานบรการของสานกงานเขตพนทการศกษามจานวนนอย เปนบคลากรใหม ๆ ไมมความเขาใจโรงเรยนเอกชน ทาใหมปญหาในการประสานงานและการตดตอ

3) การพฒนาตนเองของเจาหนาทในเขตพนทการศกษา 4) ขนตอนการใหบรการของราชการมมากมาย 5) ปญหาในเรองการเดนทาง

47

ตารางท 5.4 จานวนผแสดงความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของการกาหนดองคประกอบของคณะกรรมการบรหารสถานศกษาในโรงเรยนเอกชนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

ความคดเหน สถานภาพของผใหความเหน

เหมาะสม ไมเหมาะสม ไมตอบ ผรบใบอนญาต

ผรบใบอนญาต + ผจดการ + ครใหญ ผรบใบอนญาต + ผจดการ ผรบใบอนญาต + ครใหญ ผจดการ ผจดการ + ครใหญ ครใหญ คร อน ๆ

62 142 25 4 7 9 15 15 5

5 - 2 1 5 2 3 2 -

7 - 2 - - -

12 11 4

รวม 284 20 36 รอยละ 83.5 5.9 10.6

จากตารางขางตนแสดงวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญรอยละ 83.5 เหนวา

การกาหนดองคประกอบของคณะกรรมการบรหารสถานศกษาในโรงเรยนเอกชนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มความเหมาะสม โดยมการใหเหตผลวาเหตทเหนวาเหมาะสมคอคณะกรรมการบรหารการศกษาเหลานมาจากบคคลทมความร จะไดมาชวยกนใหขอคดเหนทเปนประโยชนตอการพฒนาโรงเรยน

อยางไรกตามผบรหารและครสวนนอยรอยละ 5.9 เหนวาองคประกอบคณะกรรมการดงกลาวไมเหมาะสม โดยใหเหตผลเพมเตมวาเกรงวาถามคณะกรรมการบรหารสถานศกษาในโรงเรยนเอกชนแลวจะทาใหอานาจของผบรหารโรงเรยนเสยไปไมสามารถตดสนใจดวยตวเองตองขอความคดเปนจากคณะกรรมการฯ

48

ตารางท 5.5 จานวนผแสดงความคดเหนวากฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศทใชอยในปจจบนเปนปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการของโรงเรยนเอกชน


เปนปญหา ไมเปนปญหา ผรบใบอนญาต

ผรบใบอนญาต+ผจดการ+ ครใหญ ผรบใบอนญาต+ผจดการ ผรบใบอนญาต+ครใหญ ผจดการ ผจดการ+ครใหญ ครใหญ คร อน ๆ

34 40 20 4 6 5 7 4 2

40 102 9 1 6 6 23 24 7

รวม 122 218 รอยละ 35.9 64.1

จากตารางขางตนจะเหนวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนสวนใหญรอยละ 64.1 เหนวากฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศทใชอยในปจจบนไมเปนปญหาตอการบรหารจดการ แตกมผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 35.9 ทเหนวากฎหมาย ระเบยบ และประกาศยงเปนปญหาและอปสรรคตอการบรหารจดการของโรงเรยนเอกชน

49

2.2 ความคดเหนเกยวกบกฎหมายดานการอดหนน ตารางท 5.6 จานวนผแสดงความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของนโยบายการ

อดหนนโรงเรยนเอกชนในดานตางๆ


เหมาะสม ไมเหมาะสม ไมตอบ ผรบใบอนญาต


72 142 28 4 12 11 30 25 8

- - - - - - - - -

2 - 1 1 - - - 3 1

รวม 332 - 8 รอยละ 97.6 - 2.4

จากตารางขางตนจะเหนวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนเกอบทงหมดคดเปน

รอยละ 97.6 เหนดวยกบนโยบายรฐในการใหการอดหนนโรงเรยนเอกชนดานตาง ๆ โดยผตอบแบบสอบถามมความเหนเพมเตม ดงน

1) ควรกาหนดนโยบายอดหนนโรงเรยนเอกชนในดานตาง ๆ ใหไดรบสทธเทาเทยมกบโรงเรยนรฐบาล

2) อดหนนรายหว ควรเพมเปน 100 % 3) อดหนนเงนเดอนคร 4) การพฒนาคร 5) ใหเงนอดหนนนกเรยนอนบาล 1 (ตงแตอาย 3 ขวบ) 6) ใหสวสดการการศกษาใหแกผบรหารและคร 7) อดหนนสวสดการแกผบรหารและคร 8) ใหอาหารกลางวนและอาหารเสรมเชนเดยวกบโรงเรยนรฐบาล

50

ตารางท 5.7 จานวนผแสดงความคดเหนวาการทรฐใหการอดหนนคาใชจายรายหวแกนกเรยนโรงเรยนเอกชนไมเทาเทยมนกเรยนสถานศกษารฐสงผลกระทบตอโรงเรยนเอกชน


สถานภาพของผใหความเหน มผลกระทบ ไมมผลกระทบ ไมตอบ


- 7 1 5 11 9 26 18 8

- - - - 1 1 2 - -

74 135 28 - - 1 2 10 1

รวม 85 4 251 รอยละ 25.0 1.2 73.8

จากตารางขางตนจะเหนวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 25.0 เหนวา

การทรฐใหการอดหนนคาใชจายรายหวแกนกเรยนโรงเรยนเอกชนไมเทาเทยมนกเรยนในสถานศกษารฐสงผลกระทบแกโรงเรยนเอกชนในสาระสาคญ โดยผตอบแบบสอบถามมความเหนเพมเตมวาสงผลกระทบในประเดนตอไปน

1) การพฒนาโรงเรยน การพฒนานกเรยน และการพฒนาบคลากร 2) การพฒนาแหลงเรยนร/สอ และความกาวหนาทางเทคโนโลย 3) การพฒนากระบวนการจดการเรยนร 4) การพฒนารางกาย อารมณ สงคม และสตปญญาของผเรยนในโรงเรยน

เอกชน 5) ผลกระทบตอการพฒนาคณภาพการเรยนการสอน ขวญกาลงใจของ

บคลากรคร ขาดมาตรฐานคณภาพลดลง

51

6) งบประมาณทใชจายในการซอมบารง ซอมแซมอาคารสถานทอปกรณการเรยนการสอน ไมเพยงพอ กทาใหการบารงรกษาไมสมบรณมผลกระทบตอการรบนกเรยนเขามาเรยน โอกาสทผปกครองจะพาเดกมาเรยนมปรมาณนอยลง

7) การบรหารจดการดวยคณภาพ 8) เกดการแขงขน ไมยตธรรม มผลตอประสทธภาพ ประสทธผลการบรหาร

จดการโรงเรยนเอกชนในภาพรวม 9) ผปกครองตองเสยคาใชจายมากกวาโรงเรยนรฐ กไมพาลกหลานมาเขา

โรงเรยนเอกชนกรบเดกไดนอย (โอกาสทจะรบนกเรยนไดนอย) 10) การทนกเรยนคางคาเลาเรยน 11) ขดมาตรา 43 วรรคหนง ของรฐธรรมนญทกาหนดใหบคลยอมมสทธใน

การรบการศกษาขนพนฐานไมนอยกวา 12 ป 12) ผลกระทบตอเงนเดอนคร 13) นกเรยนออกกลางคน 14) การจางบคลากร 15) กระทบตอการวางแผนงาน 16) สวสดการของบคลากร 17) ความกาวหนา ความมนคงในอาชพคร 18) ขอจากดตามรฐธรรมนญ พ.ศ.2540 มาตรา 87 ทภาครฐจะไมประกอบ

กจการแขงกบเอกชน

52

ตารางท 5.8 จานวนผแสดงความคดเหนวาการเบกเงนอดหนนใหโรงเรยนเอกชนลาชาจะเกดความเสยหายแกโรงเรยนเอกชน


เสยหาย ไมเสยหาย ไมตอบ ผรบใบอนญาต


- 6 7 5 11 10 3 21 7

- 1 - - - 1 - - -

74 135 22 - 1 -

27 7 2

รวม 70 2 268 รอยละ 20.6 0.6 78.8

จากตารางขางตนจะเหนวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 20.6 เหนวาการเบกเงนอดหนนใหโรงเรยนเอกชนลาชาเกดผลเสยหายแกโรงเรยนเอกชน ผทตอบแบบสอบถามปลายเปดใหความเหนวาความเสยหายทจะเกดขนมดงน

1) การเตรยมงบประมาณคาใชจายในการพฒนาโรงเรยนไมเปนไปตามกาหนด อาจหยดชะงก

2) การบรหารจดการภายในเปนภาระกบเจาของทตองหมนเงนมาใชจายตาง ๆ ตงแตคาอาหารสดแหง คาลกจาง เงนเดอนคร คานาคาไฟ ฯลฯ ถาเจาของกจการมทนอยแลวกไมมปญหา ถาทนนอยกตองกจากแหลงเงนทนมาใชจายกอน

3) ระบบการบรหารเงนไมคลองตว สงผลตอคณภาพการเรยนการสอนและสอ 4) การบรหารงานจะสะดด ถาโรงเรยนไมมทนสารองมากพอ 5) เปนภาระแกผบรหาร ยงผปกครองไมมาจายคาเลาเรยนตามเวลาท

โรงเรยนกาหนด ยงเปนภาระมากยงขน 6) ผบรหารเกดความเครยด ขาดสภาพคลองในการเงน 7) จายเงนเดอนครลาชา

53

ตารางท 4.9 จานวนผแสดงความคดเหนวากฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศทใชอยในปจจบนเปนปญหาและอปสรรคตอการอดหนนโรงเรยนเอกชน


เปนปญหา ไมเปนปญหา ไมตอบ ผรบใบอนญาต


- 2 4 3 5 6 10 5 3

- 1 - 1 - 1 3 - -

74 139 25 1 7 4 17 23 6

รวม 38 6 296 รอยละ 11.2 1.8 87.0

จากตารางขางตนแสดงวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 11.2 เหนวากฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศทใชอยในปจจบนเปนปญหาและอปสรรคตอการอดหนนโรงเรยนเอกชน จากคาถามปลายเปดพบวามกฎหมายดงตอไปน

1) รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 มาตรา 43 ทใหเรยนฟรเฉพาะโรงเรยนรฐ ไมใหโรงเรยนเอกชน

2) ระเบยบกระทรวงศกษาวาดวยการอดหนนคาใชจายรายหว 11 ตลาคม 2545

3) กฎหมายการศกษาเอกชนทยงไมไดแกไข - พระราชบญญตการศกษาเอกชน พ.ศ. 2525 - พระราชบญญตการอาชวศกษาเอกชน พ.ศ. …. ทควรสรางความเทาเทยมกบสถานศกษาของภาครฐ เชน สถานศกษาของรฐจดแคระดบ ปวช. กใชคาวา “วทยาลย” แตของเอกชน จบการศกษาถงระดบ ปวส. หลายสาขา ยงคงใชคาวา “โรงเรยน” การเสรมกาลงใจดานการขอ

54

พระราชทานเครองราชอสรยาภรณ ทไดระดบชนทแตกตางกนมาก ทงทเอกชนเปนลงทนทางานการศกษาใหรฐ

4) ขอกาหนดใหหลกสตรของภาคเอกชนตององของรฐ เปนเหตใหขาดอสระ ขาดความคลองตวในทางพฒนาหลกสตร และยงมกรอบกาหนดการปฏบตของรฐทเปนเหตใหภาคเอกชนขาดความคลองตวอยมาก ควรกาหนดดานมาตรฐานเปนกรอบ จะสอดคลองกบสภาพสงคมมากกวา

5) ระเบยบกระทรวงการคลง 6) พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 หมวด 5 สวนท 3 มาตรา

46 ขอความ “รฐตอง … การลดหยอนหรอการยกเวนภาษ …" ขอนยงไมเหนเปนรปธรรม เพราะทางเทศบาลยงเกบภาษโรงเรอนอยและมากขน

7) กฎหมายวาดวยเงนเดอนครโรงเรยนเอกชน 8) สวสดการคารกษาพยาบาล ปละไมเกน 20,000 บาท 9) ประกาศกระทรวงศกษาธการ ทไมใหเงนอดหนนชนอนบาลปท 1 อาย 3 ป

55

2.3 ความคดเหนเกยวกบกฎหมายดานสวสดการ ตารางท 5.10จานวนผแสดงความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของการเบกจายเงน

สวสดการคารกษาพยาบาลจากกองทนสงเคราะหไดไมเกนปละ 20,000 บาท


เหมาะสม ไมเหมาะสม ผรบใบอนญาต


2 - - - - - - - -

72 142 29 5 12 11 30 28 9

รวม 2 338 รอยละ 0.6 99.4

จากตารางขางตนแสดงวาเพราะผบรหารและครในโรงเรยนเอกชนสวนใหญรอยละ 99.4 เหนวาการเบกจายเงนสวสดการคารกษาพยาบาลจากกองทนสงเคราะหไดไมเกนปละ 20,000 บาท ไมเหมาะสม อยางไรกตามมผทเหนวาเหมาะสมหากเปนการเบกคารกษาพยาบาลเลกนอย แตหากเปนความเจบปวยทตองรกษาตอเนองนานจะไมเพยงพอ

สาหรบผทตอบวาการเบกจายเงนสวสดการคารกษาพยาบาลจากกองทนสงเคราะหไดไมเกนปละ 20,000 บาท ไมเหมาะสม ใหขอคดเหนเพมเตมวา

1) เงนเดอนครโรงเรยนเอกชนนอยกวาครสงกดรฐบาล แตตองรบภาระครอบครวและคนในครอบครวไมสามารถขอบตร 30 บาทใหครอบครว

2) ความจาเปนในดานคารกษาพยาบาลไมสามารถระบไดวาเปนโรคอะไร คารกษาเทาไร ใชเวลานานเทาไร ถาเกนจานวนทกาหนด แตจะตองรกษาตอ กเกดความเดอดรอน ไมมเงนคารกษาพยาบาล

56

3) ผทไมเคยเบกสวสดการคารกษาพยาบาล นาจะใหสทธในการตรวจสขภาพ ประจาป หรอใชสทธเบกในการตรวจสขภาพประจาปจากยอด 20,000 บาทได หรอบางคนอาจใชสทธเบกคารกษาพยาบาลในปนนไมถง 20,000 บาท ใหสะสมยอดทเหลอในปตอไปได

4) ควรไดรบเหมอนหนวยงานราชการ โรงเรยนรฐบาล 5) ไมเพยงพอ ควรเพมจานวนเงนคารกษาพยาบาลเปน 50,000 บาท/ป 6) ควรเบกใหบพการได 7) ควรแกไขกฎระเบยบคารกษาพยาบาลใหครอบครวไดสทธ 8) ควรเพมเปนครอบครวละหนงแสนบาทตอป 9) เบกจายตามความเปนจรง 10) รกษาไดทกโรงพยาบาล ไมจากดประเภทของสถานพยาบาล

57

ตารางท 5.11 จานวนผแสดงความคดเหนวาการเบกจายเงนสวสดการคารกษาพยาบาลมความลาชา


ลาชา ไมลาชา ไมตอบ ผรบใบอนญาต


- 4 6 5 10 7 23 21 8

- 1 - - 2 1 3 - -

74 137 23 - - 3 4 7 1

รวม 84 7 249 รอยละ 24.7 2.1 73.2

จากตารางขางตนแสดงวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 24.7 เหนวาการเบกจายเงนสวสดการคารกษาพยาบาลลาชา

สาหรบผทตอบคาถามปลายเปดใหความเหนเกยวกบสาเหตและขอเสนอแนะสาหรบการเบกจายเงนสวสดการคารกษาพยาบาล ดงตารางตอไป

58

ตารางท 4.12 ความคด เหนเก ยวกบสา เหตของการเบกจ าย เ งนสวสดการค ารกษาพยาบาลลาชาและขอเสนอแนะ

สาเหต ขอเสนอแกไข 1. ระเบยบและขนตอบการเบกจายมมากไป

1. โดยใหสถานพยาบาลเบกโดยตรงกบตนสงกดมบตรรกษาพยาบาลของคร เฉพาะในกรณฉกเฉน

2. ควรเอาเทคโนโลยเขามาชวยงานเอกสารทใชเบกจายเงนสวสดการ

3. ลดขนตอนทไมจาเปนออกไปบาง อยาคดวาเอกชนจะโกง

4. ควรใชระเบยบเดยวกบโรงเรยนรฐบาลใหเปนสากล

2. เจาหนาทไมรบผดชอบ เอาใจใสใหความสาคญ อางวาเปนงานฝาก

ลงโทษเจาหนาทปฏบตงานบกพรอง

3. เจาหนาทมจานวนนอย ใหเพมตาแหนง

4. ระเบยบการโอนเงนจากกระทรวง การคลงไปจงหวด

1. ควรกาหนดระยะเวลาเบกเงนใหแนนอน 2. ควรมเงนสารองใหจงหวด เขตพนทไวให

ลวงหนา 3. เขตพนทควรจดเจาหนาทคอยตดตาม

ตรวจสอบและเรงรดการทางาน 5. ขาดการประสานงาน หวหนางานตองตดตามตรวจสอบ 6. การสงผานเอกสารผานทางราชการหลายหนวยงาน

ควรตงสานกงานทรบผดชอบเรองเบกจาย สวสดการโดยตรง

7. การเบกจายเงนไมตรงงวด ปรบปรงการทางานของเจาหนาท 8. ระบบการบรหารงานของราชการทไมเบดเสรจ ทาการเสนอซาซอนหลายขนตอน บคลากรไมมความรในการท า ง าน ท า ให ปฏ บ ต ผ ดข นตอน เ อ ก ส า ร ไ ม ส ม บ ร ณ ถ ก ต ก ล บ เจาหนาทไมสามารถใหคาแนะนาแกผไปใชบรการได

แกไขทกระบวนการและบคลากร

59

ตารางท 5.12 (ตอ)

สาเหต ขอเสนอแกไข 9. เอกสารหลกฐานมากเกนไป เจาหนาทควรเกบรวบรวมปญหามา

ศกษาและแกไขทนท 10. ขนตอนการตรวจสอบเอกสารมากเกนไป 11. แบบฟอรมยงยากและแกไขบอย 12. ระบบการทางานไมม 13. บคลากรไมมเงนจาย ควรตงเงนทนสารองประมาณจากขอมล

สถตทเคยเบกมากอน

60

ตารางท 5.13 จานวนผแสดงความคดเหนวากฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศทใชในปจจบนเปนปญหาและอปสรรคตอการจดการดานสวสดการโรงเรยนเอกชน


เปนปญหา ไมเปนปญหา ไมตอบ ผรบใบอนญาต


- 4 4 4 5 4 10 4 6

- 1 1 - - 1 4 2 1

74 137 24 1 7 6 16 22 2

รวม 41 10 289 รอยละ 12.1 2.9 85.0

จากตารางขางตนแสดงวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 12.1 เหนวากฎหมาย กฎ ระเบยบและประกาศทใชอยในปจจบนเปนปญหาและอปสรรคตอการจดการดานสวสดการสาหรบโรงเรยนเอกชน

จากแบบสอบถามปลายเปดผตอบแบบสอบถามใหความเหนวากฎหมายทเปนปญหาและอปสรรคตอการจดการดานสวสดการสาหรบโรงเรยนเอกชน คอ

1) นโยบาย 30 บาทรกษาทกโรค 2) ระเบยบวาดวยการอดหนนครโรงเรยนเอกชน และคารกษาพยาบาลทยง

ไมไดแกไขใหสอดคลองกบสถานภาพการณ 3) กฎหมายประกนสขภาพ 4) กฎหมายประกนสงคม 5) ระเบยบการเบกจายเงนกองทนสงเคราะหคารกษาพยาบาลและสวสดการ

อน ๆ

61

6) กฎหมายความคมครองดานสวสดการและการดาเนนการใชงบประมาณของโรงเรยนเอกชน

7) สวสดการเรองเงนสมทบ 12 % 8) พรบ. เกยวกบการนาเงนอดหนนไปลงทน 9) ระเบยบการจดสวสดการใหครเอกชน 10) กฎหมายกองทนสงเคราะหคร 11) กฎหมาย สปส. 12) กฎหมายกองทนทดแทน 13) ระเบยบวาดวยการวาจางครชาวตางชาต 14) กฎหมายดานสวสดการวาดวยครใหญ ครโรงเรยนเอกชนและครอบครว 15) กฎหมายวาดวยการจายเงนเดอนโรงเรยนเอกชน 16) ระเบยบการจายเงนอดหนนนกเรยนอาย 3 ขวบ 17) ระเบยบการบรรจครตางชาตทไมมปรญญาตร 18) กฎระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการสงเคราะหครใหญและคร

โรงเรยนเอกชน ในกรณเจบปวยและคลอดบตร พ.ศ.2541 19) ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการสงเคราะหอนเพอสวสดการคร

โรงเรยนเอกชน พ.ศ.2544 20) พ.ร.บ.โรงเรยนเอกชน พ.ศ.2525 หมวด 5 มาตรา 65(3) 21) กฎระเบยบทโรงเรยนเอกชนหกเงนสมทบ 3 %

62

2.4 กฎหมายและระเบยบขอบงคบดานการเงนและภาษ ตารางท 5.14 จานวนผแสดงความคดเหนวารฐบาลควรยกเวนหรอลดหยอนภาษ


ควรยกเวน ไมควรยกเวน ไมตอบ ผรบใบอนญาต


8 21 6 4 12 10 5 12 9

- - - - - - - - -

66 121 23 1 - 1 25 16 -

รวม 87 - 253 รอยละ 25.6 - 74.4

จากตารางขางตนแสดงวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 25.6 ทตอบแบบสอบถามเหนวารฐบาลควรยกเวนหรอลดหยอนภาษ ผทตอบแบบสอบถามปลายเปดเสนอวาภาษทรฐบาลควรยกเวนหรอลดหยอน คอ

1) ภาษทกประเภททเกยวกบการศกษา (f= 4) 2) ลดหยอนคาสาธารณปโภค มอตราตางไปจากกจการทวไป (f =2) 3) ภาษสออปกรณการเรยนการสอน สอการศกษาทสงมาจากตางประเทศ 4) ภาษโรงเรอนและทดน ภาษบารงทองท 5) ภาษปาย 6) ภาษเงนไดบคคลธรรมดาเจาหนาทในสถานศกษา 7) ภาษเกยวกบการโอนและรบโอนกรรมสทธทดน 8) ภาษรถโรงเรยน 9) คาเชาทดนทตงโรงเรยน

63

ตารางท 5.15 จานวนผแสดงความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของการทาระบบการเงนและการบญชระบบใหม


สถานภาพของผใหความเหน เหมาะสม ไมเหมาะสม ไมตอบ


4 12 4 4 7 8 20 7 2

4 8 2 - 5 3 9 1 4

66 122 23 1 - - 1 20 3

รวม 68 36 236 รอยละ 20.0 10.6 69.4

จากตารางขางตน พบวา ผบรหารและครโรงเรยนเอกชนทตอบแบบสอบถามรอยละ 20.0 เหนวาการทาระบบการเงนและการบญชระบบใหมเหมาะสม มผไมเหนดวยรอยละ 10.6 ทงน ผทเหนดวยใหเหตผลวาจะชวยใหโรงเรยนมระบบทเปนมาตรฐานสากล มขอมลสมบรณ ถกตอง และตรวจสอบได ทาใหการบรหารการเงนโปรงใส สวนผทไมเหนดวยกบการทาระบบการเงนและการบญชระบบใหมมเหตผล คอ

1) บคลากรไมชานาญ ยงไมมความรในการบญชระบบใหม และไมไดรบการอบรมมากอน

2) ระบบเดมดกวา ไมยงยาก 3) ระบบใดกใชไดหากแสดงใหเหนทมาทไปของเงนและมระบบ Check และ

Balance อยในตว 4) ควรใหผบรหารโรงเรยนมอสระและสทธทจะเลอกวธการจายเงนเดอนครเอง

64

ตารางท 5.16 จานวนผแสดงความคดเหนวารฐบาลควรยกเวนหรอลดหยอนพกดอตราศลกากร


สถานภาพของผใหความเหน ควรปรบ ไมควรปรบ ไมตอบ


6 16 5 5 8 8 9 6 5

- - - - - - - - -

68 126 24 - 4 3 21 22 4

รวม 68 - 272 รอยละ 20.0 - 80.0

จากตารางขางตนพบวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 20 เหนวารฐบาลควรยกเวนหรอลดหยอนพกดอตราศลกากร ผทตอบแบบสอบถามปลายเปดเหนควรยกเวนหรอลดหยอนพกดอตราศลกากรในเรองตอไปน

1) ภาษการนาเขาอปกรณการเรยนการสอน สอ คอมพวเตอร 2) รถรบสงนกเรยนทนาเขา 3) วสดกอสรางอปกรณอาคารเรยน

65

ตารางท 5.17 จานวนผแสดงความคดเหนวากฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศทใชในปจจบนดานภาษเปนปญหาและอปสรรคตอโรงเรยนเอกชน


สถานภาพของผใหความเหน เปนปญหา ไมเปนปญหา ไมตอบ


6 7 3 3 5 5 3 2 5

2 3 3 2 7 6 27 13 4

66 132 23 - - - -

13 -

รวม 39 67 234 รอยละ 11.5 19.7 68.8

จากตารางขางตนแสดงวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 11.5 เหนวากฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศทใชอยในปจจบนไมเปนปญหา/อปสรรคดานภาษ มผทเหนวาเปนปญหาและอปสรรคตอโรงเรยนเอกชน รอยละ 19.7 โดยระบวาไดแก

1) การใหอานาจองคกรปกครองทองถนจดเกบภาษทองถนทาใหอตราภาษโรงเรอนของโรงเรยนเอกชนถกจดเกบในอตราทสง

2) ภาษโรงเรอน-ทดนทเทศบาลคดอตราเดยวกบธรกจหางราน บรษท 3) ภาษมลคาเพม 7 % 4) กฎหมายภาษอากร 5) ภาษบาน 6) ภาษศลกากร นอกจากนผทไมตอบคาถามใหขอคดเหนเพมเตมวา อานภาษากฎหมายบาง

มาตราแลวตความไมถก ไมทราบเจตนา และมบางคนเหนวากฎหมายทออกมากดขวางความเจรญกาวหนาของการศกษาเอกชนมากกวาสงเสรม

66

2.5 กฎหมายและระเบยบขอบงคบดานการกากบ ดแล และมาตรฐานการศกษา

ตารางท 5.18 จานวนผแสดงความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของการกากบดแลดานการบรหารจดการทใชตามกฎหมายในปจจบน




39 101 10 1 5 5 17 15 2

27 41 18 4 5 1 5 3 2

8 - 1 - 2 5 8 10 5

รวม 195 106 39 รอยละ 57.3 31.2 11.5

จากตารางขางตนแสดงวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนสวนใหญรอยละ 57.3

เหนวาการกากบดแลดานการบรหารจดการในปจจบนมความเหมาะสม สวนผทเหนวาไมเหมาะสมมรอยละ 31.2 ผทตอบแบบสอบถามปลายเปดเหนวา

1) หนวยงานของรฐไมคอยดแล สงเสรมคณภาพทางการศกษาของสถานศกษา เอกชน เลอกทรกมกทชง (f =8)

2) ผบรหารโรงเรยนเอกชนมวสยทศนทกวางไกล ตองการสงเสรมและพฒนาบคลากรทกคนใหมพฒนาการในทกดาน แตขาดงบประมาณ เทคโนโลยและบคลากรทมความสามารถเฉพาะดาน ตองขอความอนเคราะหจากหนวยงาน/องคกรภาคเอกชนทมการจดอบรมพฒนาดาน วชาการ หลกสตร การประกนคณภาพภายใน ฯลฯ เพอขอสงบคลากรของโรงเรยนเขารบการพฒนาตนเอง

67

3) เดกจานวนหนงไมสามารถเรยนในชนเรยนตามปกต ตองเรยนกบมลนธแตไมมทสอบเทยบความรกบ กศน. ไดเพราะอายไมถง 17 ป

4) มลนธไดไปตดตอกบโรงเรอนเอกชนหลายแหงเพอขอใหรบลงทะเบยนเดกทมปญหาและตองไดรบการดแลความประพฤตเปนพเศษเขาเรยน โดยมลนธรบเปนผจดสอนและตวความรให ขอเพยงใหเดกมสทธสอบเหมอนเดกทวไปเทานน แตทกโรงเรยนปฏเสธเพราะกลวผดกฎหมาย

5) เปลยนแปลง รมต. บอยทาใหการปฏรปการศกษาหยดชะงก

68

ตารางท 5.20 จานวนผแสดงความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของการกากบดแลดานวชาการทใชตามกฎหมายปจจบน




51 138 28 1 4 5 21 14 1

5 3 - 4 5 2 4 6 4

18 1 1 - 3 4 5 8 4

รวม 263 33 44 รอยละ 77.4 9.7 12.9


เหนวากากบดแลดานวชาการตามกฎหมายและระเบยบขอบงคบทใชอยในปจจบนมความเหมาะสม มผทเหนวาไมเหมาะสมรอยละ 9.7 โดยผทตอบแบบสอบถามเหนวา

1) ครโรงเรยนเอกชนไมไดรบการเหลยวแลจากรฐดาน การสนบสนนและสงเสรมดานตางๆ ในการพฒนาหลกสตร วชาการ การนเทศใหความรยงมนอย (f = 7)

2) ควรมการปรบปรงหลกสตรทไดรบการอนมตเพอจดตงโรงเรยน เพอใหเหมาะสมกบสภาพปจจบนอยางนอยทกระยะ 5 ป

3) ตกสารวจ ไมไดรบขอมลขาวสารเกยวกบการสอบวดความรระดบชาต

69

ตารางท 5.21 จานวนผแสดงความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของการกากบดแลดานการประเมนคณภาพภายในทใชตามกฎหมายในปจจบน




31 106 22 3 5 6 21 17 3

26 36 6 1 5 2 4 3 2

17 - 1 1 2 3 5 8 4

รวม 214 85 41 รอยละ 62.9 25.0 12.1


เหนวากากบดแลดานการประเมนคณภาพภายในตามกฎหมายและระเบยบขอบงคบทใชในปจจบนมความเหมาะสม มผทเหนวาไมเหมาะสมรอยละ 25.0 ผทตอบแบบสอบถามปลายเปดใหความเหนเพมเตมวา

1) การจดทาเอกสารประกนคณภาพใชเวลามาก ทาใหครไมมเวลาไปทมเทใหกบการสอน สงผลตอคณภาพนกเรยน

2) การสนบสนนดานฝกอบรมวชาการ ประกนคณภาพไมเทาเทยมกบสถานศกษาของรฐ

70

ตารางท 5.22 จานวนผแสดงความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของการกากบดแลดานการประเมนคณภาพภายนอกทใชตามกฎหมายในปจจบน (ตามท สมศ. กาหนด)




16 3 3 4 5 7 18 17 3

6 2 2 - 4 1 4 4 2

52 137 24 1 3 3 8 7 4

รวม 76 25 239 รอยละ 22.4 7.3 70.3

จากตารางขางตนแสดงวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 22.4 เหนวาการกากบดแลดานการประเมนคณภาพภายนอกทใชตามกฎหมายในปจจบน (ตามท สมศ. กาหนด) มความเหมาะสม และมผใหความเหนเพมเตมดงน

1) การประกนคณภาพภายนอกกรรมการมาตรวจหลกฐานเอกสาร สมภาษณ คร ผบรหาร นกเรยน ผปกครอง ทาใหเสยเวลาและผลทไดไมคมคากบเวลาทเสยไป (f = 5)

2) ทกวนนครตองทมเทกบการจดทาเอกสารประกนคณภาพจาก สมศ. จนทาใหดอยคณภาพการศกษา (f =2)

3) ยกเลกการประกนภายนอกและใช N.T แทน ครจะไดมเวลาวางแผนการสอน จะเกดประโยชนทเดกโดยตรง (f = 2)

71

ตารางท 5.23 จานวนผแสดงความคดเหนเกยวกบปญหาและอปสรรคตอโรงเรยนเอกชนในดานการกากบ ดแล และมาตรฐานการศกษาทมาจากกฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศทใชในปจจบน


สถานภาพของผใหความเหน เปนปญหา ไมเปนปญหา ไมตอบ


20 5 7 4 6 7 20 18 4

6 3 2 - 4 2 4 5 3

48 134 20 1 2 2 6 5 2

รวม 91 29 220 รอยละ 26.8 8.5 64.7

จากตารางขางตนแสดงวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 26.8 เหนวากฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศทใชในปจจบนเปนปญหาและอปสรรคตอโรงเรยนเอกชนในดานการกากบ ดแล และมาตรฐานการศกษา

72

2.6 กฎหมายและระเบยบขอบงคบดานอน ๆ ตารางท 5.24 จานวนผแสดงความคดเหนเกยวกบประโยชนจากการปฏรปการศกษาท

เกยวของกบการจดการศกษาของโรงเรยนเอกชน

ความคดเหน สถานภาพของผใหความเหน เปน

ประโยชน ไมเปน

ประโยชน ไมตอบ

ผรบใบอนญาต ผรบใบอนญาต+ผจดการ+ครใหญ ผรบใบอนญาต+ผจดการ ผรบใบอนญาต+ครใหญ ผจดการ ผจดการ+ครใหญ ครใหญ คร อน ๆ

32 72 7 4 5 9 14 8 5

33 67 20 1 5 1 8 2 1

9 3 2 - 2 1 8 18 3

รวม 156 138 46 รอยละ 45.9 40.6 13.5

จากตารางขางตนแสดงวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนทเหนวาการปฏรปการศกษาทเกยวของกบการจดการศกษาของโรงเรยนเอกชน เปนประโยชนและไมเปนประโยชนตอการจดการศกษาเอกชนมจานวนใกลเคยงกน คดเปนรอยละ 45.9 และ 40.6 ตามลาดบ

73

2.7 สรปความคดเหนของผบรหารและครโรงเรยนเอกชนเกยวกบสภาพปญหา/อปสรรคทเกดจากกฎหมาย ตารางท 5.25 สรปความคดเหนเกยวกบสภาพปญหา/อปสรรคทเกดจากกฎหมาย

ความเหนเชงลบ ความเหนเชงบวก ไมตอบ สภาพปญหา/อปสรรค

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ 1. ดานการบรหารจดการ 1.1 การกาหนดใหโรงเรยนเอกชนเปนนตบคคล

118 34.7 195 57.4 27 7.9

1.2 การกาหนดใหโรงเรยนเอกชนขนอยกบเขตพนทการศกษา

101 29.7 232 68.2 7 2.1

1.3 องคประกอบของคณะกรรมการบรหารสถานศกษาในโรงเรยนเอกชน

20 5.9 284 83.5 36 10.6

1.4 กฎหมาย กฎ ระเบยบและประกาศดานการบรหารจดการโรงเรยนเอกชนทใชอยในปจจบน

122 35.9 218 64.1 - -

2. ดานการอดหนน 2.1 นโยบายการอดหนนโรงเรยนเอกชนในดานตาง ๆ

- - 332 97.6 8 2.4

2.2 การใหการอดหนนคาใชจายรายหวแกนกเรยนโรงเรยนเอกชนไมเทาเทยมกบนกเรยนในสถานศกษาของรฐ

85 25.0 4 1.2 251 73.8

2.3 การเบกเงนอดหนนใหโรงเรยน เอกชนลาชา

70 20.6 2 0.6 268 78.8

2.4 กฎหมาย กฎ ระเบยบและประกาศดานการอดหนนโรงเรยนเอกชนทใชอยในปจจบน

38 11.2 6 1.8 296 87.0

3. ดานสวสดการ 3.1 การใหเบกจายเงนสวสดการคารกษาพยาบาลจากกองทนสงเคราะห ไมเกนปละ 20,000 บาท

338 99.4 2 0.6 - -

3.2 การเบกจายเงนสวสดการลาชา 84 24.7 7 2.1 249 73.2 3.3 กฎหมาย กฎ ระเบยบและประกาศดานสวสดการทใชอยในปจจบน

41 12.1 10 2.9 289 85.0

∗ ความเหนเชงลบ : เปนปญหา/ ไมเหมาะสม/ มผลกระทบ/ เกดความเสยหาย/ ลาชา/ ไมควรยกเวน/ ไมเปนประโยชน

74

ความเหนเชงบวก : ไมเปนปญหา/ เหมาะสม/ ไมมผลกระทบ/ ไมเสยหาย/ ไมลาชา/ ควรยกเวน/ เปนประโยชน

75

ตารางท 5.25 (ตอ)

ความเหนเชงลบ ความเหนเชงบวก ไมตอบ สภาพปญหา/อปสรรค

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ 4. กฎหมายดานการเงนและภาษ 4.1 การยกเวนหรอลดหยอนภาษดานตางๆ

- - 87 25.6 253 74.4

4.2 การทาระบบการเงนและการบญชระบบใหม

36 10.6 68 20.0 236 69.4

4.3 การยกเวนหรอลดหยอนพกดอตราศลกากร

- - 68 20.0 272 80.0

4.4 กฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศดานภาษทใชอยในปจจบน

39 11.5 67 19.7 234 68.8

5. ดานการกากบ ดแล และมาตรฐานการศกษา

5.1 การกากบดแลดานการบรหารจดการตามกฎหมายทใชปจจบน

106 31.2 195 57.3 39 11.5

5.2 ความเหมาะสมของการกากบดแลดานวชาการตามกฎหมายทใชปจจบน

33 9.7 263 77.4 44 12.9

5.3 การประเมนคณภาพภายในตามกฎหมายทใชปจจบน

85 25.0 214 62.9 41 12.1

5.4 การประเมนคณภาพภายนอก (ตามท สมศ. กาหนด)

25 7.3 76 22.4 239 70.3

5.5 กฎหมาย กฎ ระเบยบและประกาศ ดานการกากบดแล และมาตรฐานการศกษาทใชอยในปจจบน

91 26.8 29 8.5 220 64.7

6. ดานอนๆ

6.1 การปฏรปการศกษาเปนประโยชนตอการจดการศกษาเอกชน

138 40.6 156 45.9 46 13.5

∗ ความเหนเชงลบ : เปนปญหา/ ไมเหมาะสม/ มผลกระทบ/ เกดความเสยหาย/ ลาชา/ ไมควรยกเวน/ ไมเปนประโยชน ความเหนเชงบวก : ไมเปนปญหา/ เหมาะสม/ ไมมผลกระทบ/ ไมเสยหาย/ ไมลาชา/ ควรยกเวน/ เปนประโยชน

76

จากตารางขางตนพบวาในภาพรวมผบรหาร และครโรงเรยนเอกชนเหนวากฎหมาย และระเบยบขอบงคบทใชอยในปจจบนสวนใหญไมเปนปญหา เมอเทยบกฎหมายดานตางๆ ในภาพรวม พบวา ผตอบแบบสอบถามเหนวากฎหมายและระเบยบขอบงคบดานการบรหารจดการเปนปญหามากทสด (รอยละ 35.9) รองลงมา คอ กฎหมายและระเบยบขอบงคบดานการกากบ ดแล และมาตรฐานการศกษา (รอยละ 26.8) ดานสวสดการ (รอยละ 12.1) ดานการเงนและภาษ (รอยละ 11.5) และดานการอดหนน (รอยละ 11.2) นอกจากนยงพบวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 45.9 เหนวาการปฏรปการศกษาทเกยวของกบการจดการศกษาของโรงเรยนเอกชนเปนประโยชนตอการจดการศกษาเอกชน แตมจานวนใกลเคยงกบผทเหนวาไมเปนประโยชนซงมรอยละ 40.6

เมอพจารณารายขอ พบวา ผบรหารและครโรงเรยนเอกชนเกอบทงหมด (รอยละ 99.4) เหนวากฎหมายและระเบยบขอบงคบดานสวสดการทกาหนดใหเบกจายเงนสวสดการคารกษาพยาบาลจากกองทนสงเคราะหไมเกน ปละ 20,000 บาทเปนปญหามากทสด

เมอพจารณาจาแนกกฎหมายดานตางๆ พบวา 1) กฎหมายดานการบรหารจดการ ผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ

34.7 เหนวาการกาหนดใหโรงเรยนเอกชนเปนนตบคคลเปนปญหา รอยละ 29.7 เหนวาการกาหนดใหโรงเรยนเอกชนขนอยกบเขตพนทการศกษาเปนปญหา และรอยละ 5.9 เหนวาองคประกอบของคณะกรรมการบรหารสถานศกษาในโรงเรยนเอกชนเปนปญหา

2) กฎหมายดานการอดหนน พบวา ผบรหารและครโรงเรยนเอกชนจานวนมากถงรอยละ 97.6 เหนดวยกบนโยบายการอดหนนโรงเรยนเอกชนในดานตาง ๆ แตรอยละ 25.0 เหนวาการใหการอดหนนคาใชจายรายหวแกนกเรยนโรงเรยนเอกชนไมเทาเทยมกบนกเรยนในสถานศกษาของรฐสงผลกระทบตอโรงเรยนเอกชนในสาระสาคญ และรอยละ 20.6 เหนวาการเบกเงนอดหนนใหโรงเรยนเอกชนลาชาทาใหเกดความเสยหาย

3) กฎหมายดานสวสดการ พบวา ผบรหารและครโรงเรยนเอกชนมากทสดคดเปนรอยละ 99.4 เหนวากฎหมายและระเบยบขอบงคบดานสวสดการทกาหนดใหเบกจายเงนสวสดการคารกษาพยาบาลจากกองทนสงเคราะหไมเกน ปละ 20,000 บาทเปนปญหาดงกลาวมาแลว และรอยละ 24.7 เหนวาการเบกจายเงนสวสดการลาชา

4) กฎหมายดานการเงนและภาษ พบวา ผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 25.6 เหนวารฐควรยกเวนหรอลดหยอนภาษดานตางๆ สวนการทาระบบการเงน

77

และการบญชระบบใหม และการยกเวนหรอลดหยอนพกดอตราศลกากร มผเหนดวยรอยละ 20.0 เทากนทงสองดาน

5) กฎหมายดานการกากบ ดแล และมาตรฐานการศกษา พบวา ผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 31.2 เหนวาการกากบดแลดานการบรหารจดการตามกฎหมายทใชในปจจบนไมเหมาะสม รอยละ 25.0 เหนวาการกากบดแลดานการประเมนคณภาพภายในตามกฎหมายทใชในปจจบนไมเหมาะสม รอยละ 9.7 เหนวาการกากบดแลดานวชาการตามกฎหมายทใชปจจบนไมเหมาะสม และรอยละ 7.3 เหนวาการกากบดแลดานการประเมนคณภาพภายนอกตาม สมศ. ไมเหมาะสม

78

ตอนท 3 ผลการประชมกลมยอย (Focus group) และการสมภาษณ

ภายหลงสรปผลการวจยจากแบบสอบถาม ผวจยไดสมภาษณและเขารวมประชมกลมยอยเพอรบฟงการแสดงความคดเหนของผบรหารและบคลากรของสถานศกษาเอกชนในการประชมสมมนาทจดโดยหนวยงานภาครฐและเอกชนทเกยวของกบการบรหารการศกษาเอกชน เชน กระทรวงศกษาธการ สมาคมสมาพนธโรงเรยนราษฎร คณะกรรมาธการการศกษา ศาสนา ศลปะและวฒนธรรม วฒสภา สมาคมโรงเรยนอาชวศกษาเอกชนแหงประเทศไทย ชมรมการศกษาเอกชนจงหวดราชบร ชมรมผบรหารการศกษาเอกชนจงหวดปทมธาน เปนตน ในการประชมสมมนาดงกลาวผเขารวมประชมไดแลกเปลยนขอคดเหน นาเสนอปญหาอปสรรคในการดาเนนการกจการเนองมาจากการทพระราชบญญตโรงเรยนเอกชนยงไมไดรบการแกไข ปญหาจากกฎระเบยบทกระทรวงศกษาธการไดออกมาบงคบใช และขอสรปทผบรหารโรงเรยนเอกชนจะนาเสนอตอกระทรวงศกษาธการเพอหาทางแกไขชวยเหลอสถานเอกชนใหสามารถบรหารตอไปไดโดยไมตองปดกจการ

เมอรวบรวมปญหาและอปสรรคของกฎหมายและระเบยบขอบงคบทเกยวของกบการบรหารการจดการศกษาแลว อาจจะสรปประเดนปญหาหลก ๆ ไดดงตอไปน

1. ปญหาทเกดจากบทบญญตในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 มาตรา 43 กาหนดใหรฐตองจดการศกษาขนพนฐานให 12 ป โดยประชาชนไมตองเสยคาใชจาย ซงการกาหนดเชนนกลบกลายเปนภาระของรฐทไมมเงนงบประมาณมากเพยงพอทจะจดสรรเปนคาใชจายตามความเปนจรง จงทาใหมผลกระทบแกโรงเรยนทงของรฐและเอกชน แตโรงเรยนเอกชนจะประสบปญหาทหนกกวา เนองจากรฐจดสรรเงนคาใชจายรายหวทเทากนหมดไมวาเดกนกเรยนจะเรยนโรงเรยนของรฐหรอเอกชน ในขณะทโรงเรยนของรฐครมเงนเดอนเนองจากเปนขาราชการของรฐ แตโรงเรยนเอกชน เจาของกจการเปนผถอใบอนญาตตองจายเงนเดอนครโรงเรยนเอกชนเอง ยกเวนแตในโรงเรยนทไดรบการอดหนนกอาจจะเกดปญหาในเรองนนอยลง ดงนนรฐจงควรจะตองพจารณาปรบหรอแกไขปญหาโดยตองตงเกณฑใหมในการคดคาใชจายรายหวทเปนธรรมและสะทอนความเปนจรงในการบรหารจดการโรงเรยน

นอกจากนในการปฏรปการศกษาอนเปนผลมาจากรฐธรรมนญมาตรา 81 ซงบญญตใหรฐตองจดใหมกฎหมายการศกษาแหงชาต เมอมพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ขน โดยผลกดนใหมสานกงานการปฏรปการศกษา (สปศ.) ขน

79

มาแลว สปศ. กดาเนนการปฏรปโดยคานงถงสถานศกษาสวนใหญซงเปนของราชการ และ สปศ. มไดคานงถงหรอใหความสาคญแกการจดการศกษาของโรงเรยนเอกชน ทงๆ ทบทบญญตในมาตรา 87 แหงรฐธรรมนญฯ ฉบบปจจบน ไดบญญตคมครองการจดการศกษาของเอกชนไว แตการปฏรปการศกษากยงใหความสาคญแกการจดการศกษาเอกชนในระดบโรงเรยนนอยเกนไป เชนดไดจากการมไดใหโรงเรยนเอกชนมสวนรวมในเขตพนทการศกษา โดยดไดจากองคประกอบของคณะกรรมการเขตพนทการศกษาจะไมมตวแทนของการศกษาเอกชนอยในคณะกรรมการเขตพนทการศกษา หากจะอางวาในบางเขตพนทการศกษาอาจจะไมมโรงเรยนเอกชนเลยกยงไมอาจอางได เพราะหากมการตงตวแทนเอกชนอยในคณะกรรมการเขตพนทการศกษาแลว ในทางปฏบตไมมโรงเรยนในเขตพนทนน กใหกรรมการตาแหนงนนวางไปโดยไมตองมตวแทนเลยกได และหากเรมมโรงเรยนเอกชนในเขตพนทการศกษาเมอใดกอาจจะตงตวแทนโรงเรยนเอกชนเปนกรรมการในคณะกรรมการเขตพนทการศกษาไดเลย

2. ปญหาทเกดจากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ในเรองการกาหนดคณะกรรมการสถานศกษาโดยใชหลกเกณฑเดยวกบคณะกรรมการสถานศกษาในโรงเรยนของรฐนนไมเหมาะสม เนองจากเงนคาใชจายทรฐจายรายหวนกเรยน เพอกจการของโรงเรยนของรฐนนมาจากเงนงบประมาณแผนดนซงมาจากภาษอากรของรฐอนเปนเงนของประชาชนโดยสวนรวม แตเงนทโรงเรยนเอกชนใชจายสวนใหญมาจากเงนของเจาของโรงเรยนหรอผรบใบอนญาตทตองลงทนดานอาคารสถานทและอปกรณตาง ๆ การทใหผอน เชน ผแทนองคกรชมชน ผแทนองคกรปกครองสวนทองถน ซงไมมสวนไดเสยกบโรงเรยน หรอแมผแทนคร ผแทนปกครอง ซงมสวนไดสวนเสยอยบาง เมอรวมกนแลวมจานวนมากกวาฝายเจาของหรอผรบใบอนญาตกจะทาใหเกดความยากลาบากในการบรหาร เพราะในบางเรองอาจตองตดสนไปในทางทฝายเจาของหรอผรบใบอนญาตตองเสยประโยชน จงทาใหโรงเรยนเอกชนไดรบผลกระทบอยางมากจากการทตองยนยอมใหบคคลอนทไมมสวนไดเสยมารวมตดสนใจในการบรหารจดการโรงเรยนประกอบกบแนวโนมทจะออกกฎหมายใหมทจะทาใหโรงเรยนเอกชนทกโรงเปนนตบคคล และโรงเรยนใดทตงขนใหมภายหลงกฎหมายโรงเรยนเอกชนฉบบใหมออกมาบงคบใชกอาจจะตองโอนทรพยสนของผรบใบอนญาตใหเปนของโรงเรยนเอกชน ซงจะเปนเรองทขดกบความรสกของผขอรบใบอนญาต ทจะตองโอนทรพยสนใหแกโรงเรยนแลวยอมใหผอนมาบรหารกจการและทรพยสนเหลานน สาหรบในประเดนปญหา

80

ขอนคณะผวจยเหนวา การใหโรงเรยนเปนนตบคคลนนเปนการดทมการแยกทรพยสนของเจาของหรอผรบใบอนญาตออกจากโรงเรยนซงเปนนตบคคล เพราะทผานมา เจาของบางคนนาเอาเงนและทรพยสนของโรงเรยนไปใชจายหรอไปลงทนจนเกดปญหาแกโรงเรยนกเคยม แตในประเดนดงกลาวนทาอยางไรจงจะเกดความพอดและเปนธรรมแกเจาของโรงเรยน คณะผวจยมความเหนวานาจะคงหลกการเดมทใชในพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 คอเจาของหรอผรบใบอนญาตไมตองโอนทรพยสนใหโรงเรยน แตจะตองยนยอมใหโรงเรยน (ซงเปนนตบคคลตางหากจากตวเจาของหรอผรบใบอนญาต) เชาทรพยสน เชน ทดน อาคาร สงปลกสราง โดยทาสญญาเชาระยะยาวอยางนอย 10 ปขนไป หรอจดทะเบยนใหโรงเรยนมสทธเหนอพนดนเปนระยะเวลาไมนอยกวา 10 ปขนไป เปนตน เมอเปนเชนนเจาของหรอผรบใบอนญาตกไมตองโอนทรพยสนใหแกโรงเรยน กคงจะลดปญหาไปไดในสวนน และในสวนคณะกรรมการสถานศกษาควรใหมการปรบปรงโครงสรางของคณะกรรมการเสยใหมใหเหมาะสม โดยอาจจะเสนอโครงการของคณะกรรมการใหมในรางพระราชบญญตโรงเรยนเอกชนฉบบใหม ซงจะนาเสนอตอรฐสภาในเรว ๆ น โดยตดองคประกอบกรรมการทไมมสวนไดเสยกบโรงเรยนและการจดการศกษาโดยตรงออกไป กอาจจะทาใหปญหาคณะกรรมการสถานศกษาในโรงเรยนเอกชนหมดไป และสรางความพงพอใจใหแกผประกอบการโรงเรยนเอกชนมากขน

บทท 6 สรปและเสนอแนะแนวทางการปรบปรงแกไขกฎหมายและระเบยบ

ทเกยวของกบการบรหารการจดการศกษาของเอกชน ตอนท 1 สรปผลการวจย

การวจยเรองกฎหมายและระเบยบขอบงคบทเปนอปสรรคตอการพฒนาศกยภาพการจดการศกษาของเอกชนมวตถประสงคเพอศกษาปญหา อปสรรคในการจดการศกษาของสถานศกษาเอกชนอนเนองมาจากกฎหมาย และระเบยบขอบงคบ ศกษาสาระของกฎหมาย และระเบยบขอบงคบทสาคญเกยวกบการจดการศกษาของเอกชนทเปนอปสรรคตอการจดการศกษาเอกชน และนาเสนอแนวทางในการจดทาขอเสนอนโยบายดานกฎหมายทเกยวกบการบรหารและการจดการศกษาของเอกชน

ผลการสารวจความคดเหนของผบรหารและครโรงเรยนเอกชนจานวน 340 คนพบวามผเหนวาการปฏรปการศกษาทเกยวของกบการจดการศกษาของโรงเรยนเอกชนเปนประโยชนตอการจดการศกษาเอกชนในจานวนใกลเคยงกบผทเหนวาไมเปนประโยชน (รอยละ 45.9 และ 40.6 ตามลาดบ) ในภาพรวม แมวาผบรหารและครโรงเรยนเอกชนจะเหนวากฎหมายดานตางๆ สวนใหญไมเปนปญหา แตเมอเทยบกฎหมายดานตางๆ พบวา กฎหมายและระเบยบขอบงคบทเหนวาเปนปญหามากเรยงตามลาดบ คอ

กฎหมายดานการบรหารจดการ (รอยละ 35.9) กฎหมายดานการกากบ ดแล และมาตรฐานการศกษา (รอยละ 26.8) กฎหมายดานสวสดการ (รอยละ 12.1) กฎหมายดานการเงนและภาษ (รอยละ 11.5) กฎหมายดานการอดหนน (รอยละ 11.2)

เมอพจารณาจาแนกกฎหมายดานตางๆ พบวา กฎหมายดานการบรหารจดการ ผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 34.7

เหนวาการกาหนดใหโรงเรยนเอกชนเปนนตบคคลเปนปญหา รอยละ 29.7 เหนวาการกาหนดใหโรงเรยนเอกชนขนอยกบเขตพนทการศกษาเปนปญหา และรอยละ 5.9 เหนวาองคประกอบของคณะกรรมการบรหารสถานศกษาในโรงเรยนเอกชนเปนปญหา

กฎหมายดานการอดหนน ผบรหารและครโรงเรยนเอกชนจานวนมากถงรอยละ 97.6 เหนดวยกบนโยบายการอดหนนโรงเรยนเอกชนในดานตาง ๆ แตรอยละ 25.0

80

เหนวาการใหการอดหนนคาใชจายรายหวแกนกเรยนโรงเรยนเอกชนไมเทาเทยมกบนกเรยนในสถานศกษาของรฐสงผลกระทบตอโรงเรยนเอกชนในสาระสาคญ และรอยละ 20.6 เหนวาการเบกเงนอดหนนใหโรงเรยนเอกชนลาชาทาใหเกดความเสยหาย

กฎหมายดานสวสดการ ผบรหารและครโรงเรยนเอกชนเกอบทงหมด (รอยละ 99.4) เหนวากฎหมายและระเบยบขอบงคบดานสวสดการทกาหนดใหเบกจายเงนสวสดการคารกษาพยาบาลจากกองทนสงเคราะหไมเกน ปละ 20,000 บาทเปนปญหา รอยละ 24.7 เหนวาการเบกจายเงนสวสดการลาชา

กฎหมายดานการเงนและภาษ ผบรหารและครโรงเรยนเอกชนรอยละ 25.6 เหนวารฐควรยกเวนหรอลดหยอนภาษดานตางๆ รอยละ 20.0 เหนดวยกบการทาระบบการเงนและการบญชระบบใหม และการยกเวนหรอลดหยอนพกดอตราศลกากร

กฎหมายดานการกากบ ดแล และมาตรฐานการศกษา ผบรหารและครโรงเรยนเอกชนเหนวากฎหมายทใชในปจจบนไมเหมาะสมในดานตางๆ เรยงลาดบ คอ การกากบดแลดานการบรหารจดการ (รอยละ 31.2) การกากบดแลดานการประเมนคณภาพภายใน (รอยละ 25.0) การกากบดแลดานวชาการ (รอยละ 9.7) การกากบดแลดานการประเมนคณภาพภายนอกตามท สมศ. กาหนด (รอยละ 7.3)

เมอประมวลความคดเหนของผบรหารและครโรงเรยนเอกชนประกอบการวเคราะหสาระของกฎหมายหลกในการจดการศกษาเอกชน พบวามปญหาสรปไดดงน

1. ปญหาทเกดจากบทบญญตในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 โดยเฉพาะมาตรา 43 ทใหรฐมภาระดานการจดการศกษาขนพนฐานอยางนอย 12 ป โดยประชาชนไมตองเสยคาใชจาย แตการทรฐไมมงบประมาณเพยงพอทจะจดสรรเปนคาใชจายตามความเปนจรง และการทรฐจดสรรเงนคาใชจายรายหวทเทากนโดยไมคานงวาเปนนกเรยนโรงเรยนรฐหรอเอกชน ทาใหโรงเรยนเอกชนประสบปญหาหนกกวาโรงเรยนรฐเพราะมภาระคาใชจายมากกวา แตไมอาจเกบเงนเพมอกได

2. ปญหาทเกดจากพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 แมรฐจะมนโยบายในการสนบสนนใหเอกชนมสวนรวมในการจดการศกษาในระดบตาง ๆ แตเมอวเคราะหแลวพบวามปญหาและอปสรรคทเกดขนจากพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 (ซงมผลบงคบใชอยในขณะททาการวจย) รวมทง กฎกระทรวง ระเบยบ ประกาศ ทออกตามความในพระราชบญญตโรงเรยนเอกชนฉบบดงกลาวรวมทงหมด 24 ประเดน คอ

1) ปญหานยามความหมายของ “โรงเรยน”

81

2) ปญหานยามความหมายของ “คร” 3) ปญหาการไมเชอมตอขององคกรตามกฎหมายในสวนทเกยวกบ

“คณะกรรมการการศกษาเอกชน” และการทพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 กาหนดใหแบงสวนราชการ “สานกบรหารงานสงเสรมการศกษาเอกชน” โดยไมมฐานะเปนกรมเหมอนกบสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชนเดม

4) ปญหาลกษณะของโรงเรยนตามมาตรา 15 5) ปญหามาตรฐานของโรงเรยนเอกชน มาตรา 17 (1) 6) ปญหาองคประกอบและอานาจหนาทของคณะกรรมการอานวยการ

ตามมาตรา 24 แหงพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 และคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานตามมาตรา 40 แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

7) ปญหาทดนทใชเปนสถานทจดตงโรงเรยนเอกชน 8) ปญหาการจดตงโรงเรยน ผขอรบใบอนญาตจะตองปฏบตตาม

หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกาหนดในกฎกระทรวง ออกตามความในมาตรา 18

9) ปญหาการทผรบใบอนญาตตาย 10) ปญหากรณคณสมบตของผรบใบอนญาตใหจดตงโรงเรยน 11) ปญหาผจดการโรงเรยนนานาชาตตองมสญชาตไทยโดยการเกด 12) ปญหาการบญญตใหผจดการ ครใหญ หรอครมหนาทและความ

รบผดชอบรวมกน ทาใหหนาทและความรบผดชอบของแตละคนไมชดเจน

13) ปญหาการเขาเปนครในโรงเรยนเอกชน 14) ปญหาการบรรจบคคลทไดรบอนญาตใหเปนครในโรงเรยน 15) ปญหาการเรยกเกบคาธรรมเนยมการเรยนและคาธรรมเนยมอน 16) ปญหาการเปดสอนผานอนเตอรเนต 17) ปญหาสาคญจากการทราชการหรอพนกงานเจาหนาทไมไดตรวจตรา

และบงคบใชกฎหมายอยางเครงครด คอ การสอนศาสนาในโรงเรยนปอเนาะ หรอการสอนลทธอนในสถานทบางแหงทอาจเปนภย หรอเปนภยตอความมนคง หรอความปลอดภยของประเทศ หรอขดตอความสงบเรยบรอย หรอศลธรรมอนดของประชาชน

82

18) ปญหาการอดหนนและสงเสรมโรงเรยน 19) ปญหาเรองกองทนสงเคราะห 20) ปญหาการไมมระเบยบหรอขอบงคบในการขนเงนเดอนครโรงเรยน

เอกชน 21) ปญหาคณะกรรมการคมครองการทางานไมสามารถปฏบตงานได

รวดเรว ทนการณ 22) ปญหาการออกคาสงเพกถอนใบอนญาตโดยผอนญาต 23) ปญหาการอทธรณคาสงตาง ๆ โดยเฉพาะการอนญาตหรอไมออก

ใบอนญาต 24) ปญหาทไมอาจลงโทษผรบใบอนญาตหลงเลกกจการโรงเรยนเอกชน

แลว

3. ปญหาทเกดในการเปลยนแปลงกฎหมายอนเนองมาจากการปฏรปการศกษา พบวามปญหาสาคญ 7 ประเดน คอ ปญหาโครงสรางการบรหารงานใหมของกระทรวงศกษาธการยงไมสอดคลองกบการปฏบตในปจจบน ปญหาเรองอานาจหนาทของสานกงานเขตพนท ปญหาความเขาใจของผขอรบใบอนญาตประกอบการโรงเรยนเอกชนตอการทจะบงคบใหโรงเรยนเปนนตบคคล ปญหาโครงสรางคณะกรรมการเขตพนทการศกษาทไมมตวแทนของโรงเรยนเอกชนในคณะกรรมการฯ ปญหาเรองกรรมการสถานศกษาไมสอดคลองกบสภาพของโรงเรยนเอกชน ปญหาเรองการเกบคาเลาเรยนในโรงเรยนเอกชน และปญหาเกยวกบการจดการเรยนการสอนอาชวศกษาในโรงเรยนเอกชน ตอนท 2 ขอเสนอแนวทางการปรบปรงแกไขกฎหมายและระเบยบทเกยวของกบการบรหารการจดการศกษาของเอกชน

เมอวเคราะหปญหา อปสรรคอนเนองจากกฎหมายทเกยวของกบการจดการศกษาเอกชน ผวจยเหนควรนาเสนอแนวทางแกไขดงตอไปน

1. ปญหาการประสานงาน การสงการ และบรการในสถานศกษาเอกชน เกดความสบสนและลาชา อนอาจจะเนองมาจากมการเปลยนแปลงโครงสรางหนวยงานภายในการะทรวงศกษาธการทมหนาทรบผดชอบโรงเรยนเอกชนโดยตรง เหมอนเชนทเคยปฏบต ปจจบนมการแบงเขตพนทการศกษา ซงสภาพความเปนจรงทเปนอย การดแล การกากบเขตพนทการศกษาในสวนภมภาคมขนตอนการบรหารโดยผานจงหวด ซงตองม

83

การนาเสนอผวาราชการจงหวด ทง ๆ ทจรงแลว มผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาเปนผรบผดชอบดาเนนการ และในเรองเกยวกบการเงน ยงมขนตอนการเบกจายหลายขนตอนตองผานหนวยงานทรบผดชอบพจารณาหลายแหงจงจะครบวงจร และมเอกสารใบสาคญประกอบการเบกจายมากมาย

ขอเสนอแนะ ควรมหนวยงานในเขตพนทรบผดชอบโดยเฉพาะ เปน One stop services และใชเทคโนโลยเครองคอมพวเตอรในการตดตอประสาน ตรวจสอบประวต และขอเทจจรงทเกยวของไดตามระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการทะเบยนประวตของโรงเรยนและทะเบยนคร (ฉบบท 2) พ.ศ.2535 ทงใหการตรวจสอบความถกตองไดชดเจน เพราะบคลากรโรงเรยนเอกชนทกคน ตองมประวตอยกบหนวยงานของทางราชการทควบคมการศกษาเอกชนอยแลว เชน ท สานกงานการศกษาเอกชน (สช.) ไดเคยเปนหนวยงานทมหนาทรบผดชอบการศกษาเอกชน

2. ปญหาทเกดจากการใชกฎหมายทไมทนสมย เพราะในปจจบน

พระราชบญญตการศกษาเอกชนยงคงใชฉบบป พ.ศ. 2525 อย ยงไมมการปรบแกรายละเอยดใน พระราชบญญตการศกษาเอกชนฉบบน ซงทาใหการบรหารจดการ โครงสรางระบบการบรหารของกระทรวงศกษาธการเปลยนแปลงไป หนวยงานทรบผดชอบตอสถานศกษาเอกชนกปรบเปลยนไป จงทาใหเกดความสบสนและไมคลองตวตอการปฏบตงาน และบคลากรทมารบผดชอบกยงใหม ความชานาญกยงมนอย จงตองยดระบบปฏบตเดมไปกอน พรอมกบทยอยปรบแกกฎระเบยบปฏบตและแกปญหาทเกดขนไปพลางกอน โดยเฉพาะผแทนกระทรวงหรอผประสานงานระหวางกระทรวงกบสวนราชการสวนภมภาคซงอดตจะเปนศกษาธการจงหวดชวยประสานงาน ปจจบนยบหนวยงานทรบผดชอบไป แลวตงหนวยงานขนมาแทนแตไมมเครอขายองคกรระดบจงหวดและอาเภอมารองรบงาน

ขอเสนอแนะ ควรทจะเรงฝกอบรมเจาหนาทบรการและประสานงานใหรจกบทบาทหนาทความรบผดชอบ และสรางบคลากรใหรจกบทบาทหนาท รจกภาระงานการศกษาเอกชน ขนตอนการปฏบตงานกบสถานศกษาและครเอกชนไดอยางถกตอง เจาหนาทไมควรโอนความรบผดชอบ สรางความเขาใจผด ไขวเขว เพราะเหตทไมกลาตดสนใจ ควรเรงออกพระราชบญญตการศกษาเอกชนฉบบใหม เพอลดปญหาทเกดจากความไมสอดคลองระหวางสงทปฏบตอยเดมกบการปฏบตหลงปฏรปการศกษา พรอมทงแกไขปญหาตางๆ ทกลาวมาในบทท 4

84

3. ปญหานโยบายของกระทรวงศกษา ไมเอออานวยตอการจดการศกษา

อบรมและสนบสนนใหเอกชนจดการศกษาไดตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 ถงแมรฐบาลจะมนโยบายสงเสรมใหเอกชนไดมโอกาสลงทนทางการศกษามากขนกตาม นโยบายของกรมตาง ๆ ในกระทรวงศกษาธการกยงมฐานความคดวารฐตองดาเนนการจดการศกษาเองเกอบทกอยาง ไมเปดโอกาสใหโรงเรยนเอกชนมสวนรวมในการจดการศกษาอยางเตมรปแบบและยงไมมสวนรวมกนในการกาหนดนโยบาย กฎระเบยบตางๆ ทาใหกฎระเบยบตางๆ ทกาหนดขนมานนเปนการควบคมมากกวาสงเสรม บางครงนโยบายกเปลยนบอย แยงกนเอง เชน การรบนกเรยนเขาศกษาในโรงเรยนของรฐกเปดโอกาสใหโรงเรยนของรฐรบนกเรยนไดเกนจานวนทกาหนดไว ทาใหลนหองเรยน แตโรงเรยนเอกชนจะรบเกนจานวนทกาหนดในแตละชนเรยนไมได ซงเปนการเปดโอกาสใหเดกเขาโรงเรยนรฐมากจะเหลอเดกไปเขาโรงเรยนเอกชนมจานวนนอยสงผลกระทบตอโรงเรยนเอกชนทงดานการบรหารจดการ งบประมาณรายไดของโรงเรยนเอกชนซงจะมรายไดนอยกวารายจาย และยงสงผลไปถงเงนอดหนนทรฐอดหนนใหกนอยตามไปดวย แตคาใชจายของโรงเรยนเอกชนมเทาเดม เปนตน อกกรณหนงคอ นโยบายเรองการกาหนดอายเดกเขาเรยนอนบาลในโรงเรยนเอกชนกเชนกน ตองมอายครบตามกาหนดจรง ๆ จะขาดไปวนกไมได มความผดเพราะไมมการยดหยน เปนตน

4. ปญหาการใหเงนอดหนนแกโรงเรยนเอกชน เหลอมลาไมเทาเทยมกบ

โรงเรยนของรฐ ทง ๆ ทโรงเรยนเอกชนตองลงทนเองทกอยาง ตงแตทดน อาคารเรยน สถานทประกอบการ อปกรณการเรยนการสอน เงนเดอนคร การพฒนาวชาการ ไดรบเงนอดหนนคาใชจายรายหวนกเรยนไดรบนอยกวาทรฐใหกบโรงเรยนรฐบาล และรฐไมใหเงนอดหนนชนอนบาลรวมทงนกเรยนทมอายไมครบ 4 ป แตเงนเดอนครโรงเรยนเอกชนกตองจายให อกทงการเบกจายเงนอดหนนลาชาไมเปนไปตามกาหนดเวลา สงผลกระทบตอการดาเนนงานของโรงเรยนเอกชน จนบางครงตองไปพงธนาคารเพอมาสารองจาย

ขอเสนอแนะ ถารฐจะสนบสนนการศกษาสรางเดกไทยใหมการศกษาโดยถวนหนา กควรทจะใหการสนบสนนเงนอดหนนชวยเหลอโรงเรยนเอกชนเทาเทยมกบทใหเงนอดหนนโรงเรยนรฐบาล ผบรหารโรงเรยนเอกชนจะไดมทนทจะพฒนาครวชาการไดเตมท และมาชวยสรางเดกไทยใหมระดบและคณภาพการศกษาสงขน เพอชอเสยงของโรงเรยนเอกชนจาเปนทจะตองสรางเดกทมคณภาพการศกษาขน จงจะสามารถดงดด

85

นกเรยนเขามาศกษาในโรงเรยนได รฐเองกจะไมตองลงทนในเรองทรพยสน อาคารสถานท และเงนเดอนคร แตกลบจะไดประโยชน เนองจากมคนมาชวยทางาน สรางการศกษาของชาตแทน

นอกจากน ทงรฐบาลสวนกลางและองคการบรหารสวนทองถนควรลดหยอนหรอการยกเวนภาษโรงเรอนและทดน และใหสทธประโยชนในการศกษาแกสถานศกษาเอกชนเพมมากขน ทงสงเสรมและสนบสนนดานวชาการใหสถานศกษาเอกชนมมาตรฐานและสามารถแขงขนกบสงคมโลก และควรมการจดตงกองทนเพอพฒนาการศกษาของรฐและเอกชน (พระราชบญญตการศกษาแหงชาต มาตรา 9, 14, 35, 43, 45, 46, 60, 61 และพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการฯ มาตรา 17 และกฎกระทรวง) รวมทงควรลดหยอนอตราการเกบคานา คาไฟฟา คาสาธารณปโภคอนๆ ในอตราตา และควรอนญาตใหโรงเรยนเอกชนเรยกเกบคาธรรมเนยมบางอยางทจาเปนตอการพฒนาการศกษาได รฐควรเพมเงนอดหนนเงนเดอนครโรงเรยนเอกชนใหมอตราเงนเดอนใกลเคยงกบเงนเดอนครโรงเรยนรฐบาล รวมถง สวสดการอนๆ ใหเทาเทยมกบสวสดการทรฐใหครโรงเรยนรฐบาลเพอความเปนธรรม ครโรงเรยนเอกชนจะไดไมเดอดรอนมปญหาในครอบครว จะไดมขวญกาลงใจทางานอาชพครอยางสมเกยรต

อกประการหนง ผบรหารและครโรงเรยนเอกชนเหนวาควรมหนวยงานหรอองคกรกลางทาหนาทดแลพทกษสทธของครในดานสวสดการ สทธประโยชน และความกาวหนาทางวชาชพครเอกชนใหไดรบการสงเสรมสนบสนนอยางเทาเทยมกบขาราชการครและบคคลทางการศกษาภาครฐใหสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

5. ปญหาเขตพนทการศกษา เมอพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.

2542 แกไขปรบปรง พ.ศ. 2545 ใหมคณะกรรมการเขตพนทการศกษามอานาจหนาทในการกากบดแล จดตง ยบรวม หรอเลกสถานการศกษาขนพนฐานในเขตพนทการศกษา ประสานงาน สงเสรมสถานศกษาในเขตพนทการศกษา แตเนองจากเปนหนวยงานใหม บคลากรใหมทาใหการประสานงาน ดาเนนการปฏบตงานตาง ๆ โรงเรยนเอกชนไมไดรบการความสะดวก เกดความลาชา สบสน เกดปญหาอปสรรคในการทางานหลายเรอง ดงน

1) หนวยงานทมหนาทรบผดชอบการศกษาเอกชนยงไมมความชดเจนเรองการเปนนตบคคล เปนหนวยงานใหม บคลากรใหม ลกษณะการบรหารงานจะเปนงานฝาก

86

2) เจาหนาทประจาเขตพนทยงไมมความเขาใจงานสถานศกษาเอกชนมาก เพราะเพงเรมมารบผดชอบงานน

3) สถานศกษาเอกชนตองปรบตวใหเขากบกฎระเบยบของเขตพนทการศกษา การประสานงาน การเดนทางทอาจจะไกลเพอมาตดตองานกบเขตพนทการศกษา

4) ความเชอมโยงและความเรยบรอยของเอกสารหลกฐานของหนวยงานเดมกบหนวยงานใหมทมารบผดชอบแทน

ขอเสนอแนะ 1) ใหสานกงานคณะกรรมการศกษาเอกชน (หรอสานกบรหารงานสงเสรม

การศกษาเอกชนในปจจบน) เปนหนวยงานกลางทเปนอสระ เปนนตบคคล บรหารงานในรปแบบของคณะกรรมการโดยใหมภาคเอกชนเปนกรรมการกงหนงและของรฐอกกงหนง ทาหนาทสงเสรมและประสานงานการศกษาเอกชนในระดบประเทศ ดแลการบรหารงานบคคลของคร บคลากรทางการศกษาโรงเรยนเอกชนทกระดบ ทกประเภท ใหเปนไปตามบทบญญตแหงรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 และนโยบายของรฐบาล

2) ใหมกลมสงเสรมการศกษาเอกชนประจาเขตพนทการศกษา สาหรบเขตพนทการศกษาทมโรงเรยนเอกชนทกระดบ ทกประเภทประมาณ 10 โรงขนไป มอานาจหนาทในการชวยคณะกรรมการเขตพนทการศกษา ดแล สถานศกษาขนพนฐานในเขตพนทฯประสาน สงเสรม สนบสนนสถานศกษาเอกชนในกลมโรงเรยนเอกชนแตละกลม

3) การใชอานาจหนาทเกยวกบการดาเนนงานของโรงเรยนเอกชนทกระดบ ทกประเภท สาหรบโรงเรยนเอกชนสวนกลาง ใหเลขาธการคณะกรรมการการศกษาเอกชนหรอผอานวยการสานกบรหารงานสงเสรมการศกษาเอกชนเปนผรบผดชอบ สาหรบโรงเรยนเอกชนสวนภมภาค กระทรวงศกษาธการอาจมอบใหผวาราชการจงหวดหรอผแทนทไดรบมอบหมายเปนผรบผดชอบแทน

คณะผวจยหวงวา ขอเสนอแนะแนวทางการปรบปรงแกไขกฎหมายและ

ระเบยบทเกยวของกบการบรหารจดการการศกษาของเอกชนดงกลาวมาน จะเปนประโยชนตอการบรหารจดการโรงเรยนเอกชน และอาจจะเปนประโยชนในการแกไขกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชนในโอกาสตอไป

บรรณานกรม

คณะกรรมการอานวยการปฏรปการศกษา สานกงานเลขาธการสภาการศกษา, ขอเสนอยทธศาสตรการปฏรปการศกษา, กรงเทพมหานคร : บรษท 21 เซนจร จากด, 2547.

รายงานผลการประชมรบฟงความคดเหนเพอจดทาขอเสนอแนะเกยวกบการอาชวศกษาเอกชน วนท 4 กนยายน 2546 ณ โรงแรมรอยลรเวอร กรงเทพมหานคร

รายงานการประเมนผลการมสวนรวมในการจดการศกษาขนพนฐานของโรงเรยนเอกชน เอกสารประกอบการสมมนา เรอง การประเมนผลการมสวนรวมในการจดการศกษาขนพนฐานของโรงเรยนเอกชน, วนท 29 กรกฎาคม 2547 จดโดยสานกงานเลขาธการสภาการศกษา ณ โรงแรมเอเซย กรงเทพมหานคร

วลลภ สวรรณด, รายงานการวจยประกอบรางพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. …เรอง การศกษาเอกชน, กรงเทพมหานคร : สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต สานกนายกรฐมนตร, 2541.

สานกบรหารงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ กระทรวงศกษาธการ, รวมกฎหมายและระเบยบทเกยวของกบโรงเรยนเอกชน, กรงเทพมหานคร : โรงพมพดอกเบย, ม.ป.พ.

สานกพฒนากฎหมายการศกษา สานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ, รวมกฎหมายลาดบรอง ออกตามความในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 พระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545 (ฉบบปรบปรง ครงท 1/2547)

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต สานกนายกรฐมนตร รวมกบ สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน กระทรวงศกษาธการ, รายงานการวจยเรอง ประสทธภาพในการจดการศกษาของเอกชน, พฤศจกายน 2532.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต สานกนายกรฐมนตร รวมกบ สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน กระทรวงศกษาธการ สมาพนธสมาคมการศกษาเอกชนแหงประเทศไทย, รายงานการสมมนา เรอง แนวทางการดาเนนงานตามแนวนโยบายการจดการศกษาเอกชน : ระดบตากวาปรญญาตร, วนท 10 พฤษภาคม 2536 ณ ศนยการประชมแหงชาตสรกตต

88

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต สานกนายกรฐมนตร, รายงานสภาวะการศกษาไทย ป 2540, กรงเทพมหานคร : อมรนทรพรนตงแอนดพบบชชง จากด (มหาชน), 2541.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต สานกนายกรฐมนตร, พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต สานกนายกรฐมนตร, ภาพอนาคตของโรงเรยนเอกชน ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542, กรงเทพมหานคร : บรษท คอมฟอรด จากด, 2543.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต สานกนายกรฐมนตร, การศกษาเอกชนในประเทศไทย, กรงเทพมหานคร : สานกพมพพฒนาศกษา จากด, สงหาคม 2546.

สานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ, ขอเสนอยทธศาสตรการปฏรปการศกษา : การมสวนรวมของเอกชนในการจดการศกษา, ม.ป.พ.

สานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ, รายงานการตดตามและประเมนผล การปฏรปการบรหารและการจดการศกษา ภาพรวม ปงบประมาณ 2546, กรงเทพมหานคร :หางหนสวนจากด ภาพพมพ, 2547.

ภาคผนวก

ภาคผนวก 1 รายชอกฎหมายทเกยวของกบการบรหารและการจดการศกษาเอกชน

1. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 มาตรา 43 มาตรา 81 และ

มาตรา 87 2. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2)

พ.ศ. 2545 3. กฎหมายภาษโรงเรอนและทดน 4. พระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 5. กฎกระทรวงฉบบท 1 (พ.ศ. 2529) ออกตามความในพระราชบญญต

โรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 6. กฎกระทรวงฉบบท 2 (พ.ศ. 2529) ออกตามความในพระราชบญญต








โรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 14. ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรองการกาหนดประเภท ระดบโรงเรยนเอกชน 15. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการขอใชชอเพอจดตงหรอเปลยนแปลงชอ

โรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2537

91

16. ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑการใชตราของ โรงเรยนเอกชน

17. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการเปลยนแปลงโรงเรยนใหผดไปจากทระบไวในใบอนญาตใหจดตงโรงเรยน พ.ศ. 2542

18. ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ วธการและเงอนไขวาดวยการขอเปลยนแปลงโรงเรยนใหผดไปจากทระบไวในใบอนญาตใหจดตงโรงเรยน

19. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการเปลยนแปลงโรงเรยนเอกชน โดยการรวมกจการ พ.ศ. 2542

20. หลกเกณฑวธการ และเงอนไขการรวมกจการโรงเรยน แนบทายระเบยบกระทรวง ศกษาธการวาดวยการเปลยนแปลงกจการโรงเรยนเอกชน โดยการรวมกจการ พ.ศ. 2542 (แผนการรวมกจการโรงเรยน)

21. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการขอโอน และรบโอนโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2530

22. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยคณะกรรมการอานวยการโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2527

23. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยคณะกรรมการอานวยการโรงเรยนเอกชน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2532

24. คาสงสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน ท 52/2529 เรองการมอบอานาจ และแตงตงผทาการแทนผรบใบอนญาตใหจดตงโรงเรยน

25. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยกลมโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษา พ.ศ. 2532

26. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการคมครองการทางานของครใหญและครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2542

27. แบบสญญาการเปนครใหญ และครทายระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการคมครองการทางานของครใหญและครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2542

28. ประกาศคณะกรรมการคมครองการทางาน เรองการกาหนดหลกเกณฑหรอสภาพ ของการทางานทใหเรยกหรอรบเงนประกนของคร

29. แบบสญญาประกนความเสยหายของครตามประกาศคณะกรรมการคมครองการ ทางานเรองการกาหนดหลกเกณฑหรอสภาพของการทางานทใหเรยกหรอรบเงน ประกนจากคร

92

30. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวย การสงลงโทษครใหญ หรอครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2526

31. ระเบยบครสภาวาดวยจรรยาบรรณคร พ.ศ. 2539 32. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยจรรยา มรรยาท วนย และหนาทของผรบใบ

อนญาตผจดการ ครใหญ หรอครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2526 33. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดตาแหนงทางวชาการของผบรหาร

และครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2542 34. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดความรของผขอรบใบอนญาตให

จดตงโรงเรยนและผขอรบใบอนญาตใหเปนผจดการ พ.ศ. 2526 35. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดความร และประสบการณของผขอ

รบใบอนญาตใหเปนครใหญ และความรของผขอรบใบอนญาตใหเปนครโรงเรยน เอกชน พ.ศ. 2526

36. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดความร และประสบการณของผขอ รบใบอนญาตใหเปนครใหญ และความรของผขอรบใบอนญาตใหเปนครโรงเรยนเอกชน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2526

37. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดความร และประสบการณของผขอ รบใบอนญาตใหเปนครใหญ และความรของผขอรบใบอนญาตใหเปนครโรงเรยน เอกชน (ฉบบท 3) พ.ศ. 2529



40. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการเปลยนแปลงผจดการ ครใหญ หรอคร พ.ศ. 2531

41. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการยกเวนความรภาษาไทยของผขอรบ ใบอนญาตใหเปนครทาการสอนในโรงเรยนเอกชน ตามมาตรา 15(2) ประเภท เฉพาะกาล(นานาชาต) พ.ศ. 2531

42. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการสอบความรภาษาไทยเทยบชนประถมศกษา สาหรบผขอรบใบอนญาตใหเปนครในโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2526

93

43. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการทะเบยนประวตของโรงเรยน และทะเบยนคร พ.ศ. 2534

44. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการทะเบยนประวตของโรงเรยน และทะเบยนคร (ฉบบท 2) พ.ศ. 2535

45. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการขอบรรจบคคลผไดรบใบอนญาตใหเปนคร เขาเปนครในโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2536

46. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการเปดภาคเรยนฤดรอนในสถานศกษาของ กระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2538

47. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยปการศกษา การเปด และปดสถานศกษา พ.ศ. 2538

48. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยปการศกษา การเปด และปดสถานศกษา (ฉบบท 2) พ.ศ. 2543

49. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนอนบาลเอกชน พ.ศ. 2531

50. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนอนบาลเอกชน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2544

51. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนอนบาลเอกชน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545

52. กฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑ และวธการนบอายเดกเพอเขารบการศกษา ภาคบงคบ พ.ศ. 2545

53. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชนประเภท สามญศกษาระดบประถมศกษา และระดบมธยมศกษา พ.ศ. 2528

54. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชนประเภท สามญศกษาระดบประถมศกษา และระดบมธยมศกษา (ฉบบท 2) พ.ศ. 2535

55. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชนประเภท สามญศกษาระดบประถมศกษา และระดบมธยมศกษา (ฉบบท 3) พ.ศ. 2538

56. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานขนตาสาหรบโรงเรยนราษฎรประเภทอาชวศกษาทเปดสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการ ระดบ ประกาศนยบตรวชาชพชนสง พ.ศ. 2522

57. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานขนตาสาหรบโรงเรยนราษฎรประเภทอาชวศกษาทเปดสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการ ระดบ

94

ประกาศนยบตรวชาชพเทคนค พ.ศ. 2525 58. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานขนตาสาหรบโรงเรยน

ราษฎรประเภทอาชวศกษาทเปดสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการ ระดบ ประกาศนยบตรวชาชพ พ.ศ. 2525

59. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานทดนทใชจดตงโรงเรยน เอกชน ประเภทอาชวศกษาทเปดสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2538

60. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการจดการศกษาตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน พทธศกราช 2541 พ.ศ. 2542

61. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการประเมนผลการเรยนตามหลกสตร ประกาศนยบตรวชาชพชนสง สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน พทธศกราช 2541 พ.ศ. 2542

62. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการประเมนผลการเรยนตามหลกสตร ประกาศนยบตรวชาชพชนสง สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน พทธศกราช 2541 พ.ศ. 2542

63. หลกเกณฑการสอบเทยบประสบการณ หรอสอบเทยบความร และการขอเทยบ ประสบการณงานอาชพทายระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวย การประเมนผลการเรยนตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2538 พ.ศ. 2542

64. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการประเมนผลการเรยนตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2540 พ.ศ. 2542

65. หลกเกณฑการสอบเทยบประสบการณ หรอสอบเทยบความร และการขอเทยบประสบการณงานอาชพทายระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวย การประเมนผลการเรยนตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ ชนสง พทธศกราช 2540 พ.ศ. 2542

66. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยโรงเรยนการกศลของวดในพระพทธศาสนาพ.ศ. 2532

67. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชน ประเภทการศกษาสงเคราะห และการศกษาพเศษ พ.ศ. 2533

68. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชน ประเภทการศกษาสงเคราะห และการศกษาพเศษ (ฉบบท 2) พ.ศ. 2538

95

69. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยโรงเรยนฝกสอนลลาศ พ.ศ. 2505 70. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชน ระดบ

มธยมศกษาทเปดสอนวชาศาสนาอสลาม และวชาสามญ พ.ศ. 2538 71. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชน ประเภท

กวดวชา พ.ศ. 2545 72. ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองการคนเงนคาธรรมเนยม

การเรยนของโรงเรยนเอกชน มาตรา 15(2) ประเภทกวดวชา 73. มาตรการในการปองกนอคคภยในโรงเรยนกวดวชา 74. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชนประเภท

การศกษาสงเคราะห และการศกษาพเศษ พ.ศ. 2533 75. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชนประเภท

อาชวศกษาและประเภทศลปศกษา หลกสตรของโรงเรยน พ.ศ. 2546 76. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการเปนตวแทน หรอสาขาของสถาบนหรอ

สถานศกษาในตางประเทศ พ.ศ. 2541 77. หลกเกณฑการขอทาการเปนตวแทน หรอสาขาของสถาบนหรอสถานศกษาใน

ตางประเทศ ตามระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการเปนตวแทน หรอสาขาของสถาบน หรอสถานศกษาในตางประเทศ พ.ศ. 2541

78. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการประเมนผลการเรยนหลกสตรวชาชพระยะสน พ.ศ. 2522

79. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยคาธรรมเนยมการเรยน และคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2534

80. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยคาธรรมเนยมการเรยน และคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนเอกชน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2535

81. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยคาธรรมเนยมการเรยน และคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนเอกชน (ฉบบท 3) พ.ศ. 2542

82. ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขการขออนญาตเกบคาธรรมเนยมการเรยน และคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนเอกชนตามมาตรา 15(1) และมาตรา 15(3) แหงพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 สาหรบภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2545

83. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยคาธรรมเนยมการเรยน และคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนเอกชน ตามมาตรา 15(2) พ.ศ. 2537

96

84. หลกเกณฑ วธการ และเงอนไข การขออนญาตเกบคาธรรมเนยมการเรยน และคาธรรมเนยมอนของโรงเรยนเอกชน ตามมาตรา 15(2) พ.ศ. 2537

85. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยทะเบยนนกเรยน พ.ศ. 2535 86. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการแก วน เดอน ปเกด ของนกเรยน และ

นกศกษา พ.ศ. 2529 87. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยหลกฐานวนเดอนปเกดในการรบนกเรยน

นกศกษาเขาเรยนในสถานศกษา พ.ศ. 2535 88. คาสงกระทรวงศกษา ท วก 001/2529 เรองการขอแกไข เปลยนแปลง หรอ

เพมเตม แบบรายงานผลการเรยนของผทจบหลกสตร 89. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยใบสทธ และใบรบรองของสถานศกษา พ.ศ.

2517 90. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยใบสทธ และใบรบรองของสถานศกษา (ฉบบท 2)

พ.ศ. 2518 91. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยใบสทธ และใบรบรองของสถานศกษา (ฉบบท 3)





พ.ศ. 2525 96. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการออกประกาศนยบตร พ.ศ. 2539 97. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการออกประกาศนยบตรของโรงเรยนราษฎร

ประเภทโรงเรยนอาชวศกษา พ.ศ. 2533 98. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนน และสงเสรมโรงเรยน และ

ชวยเหลอครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2533 99. หล ก เกณฑ และว ธ ก า รปฏ บ ต ใ นการขอร บ เ ง นอ ดหน น ตามระ เบ ยบ

กระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนนและสงเสรมโรงเรยนและชวยเหลอครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2533

97

100. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนน และสงเสรมโรงเรยนเอกชนการกศล พ.ศ. 2535

101. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนน และสงเสรมโรงเรยนเอกชนการกศล (ฉบบท 2) พ.ศ. 2538

102. หลกเกณฑการอดหนน และสงเสรมโรงเรยนเอกชนการกศล 103. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนน และสงเสรมโรงเรยนเอกชนทจด

การศกษาตามหลกสตรของกระทรวงศกษาธการ ซงเปดสอนวชาศาสนาควบควชาสามญ พ.ศ. 2535

104. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนน และสงเสรมโรงเรยนเอกชนทจดการศกษาตามหลกสตรของกระทรวงศกษาธการ ซงเปดสอนวชาศาสนาควบควชาสามญ (ฉบบท 2) พ.ศ. 2536

105. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนน และสงเสรมโรงเรยนเอกชนทจดการศกษาตามหลกสตรของกระทรวงศกษาธการ ซงเปดสอนวชาศาสนาควบควชาสามญ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2536

106. แนวปฏบตในการใหการอดหนนโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม มาตรา 15(1) 107. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนน และสงเสรมโรงเรยนเอกชนเปน

บตรคาเลาเรยน พ.ศ. 2539 108. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนน และสงเสรมโรงเรยนเอกชนเปน

บตรคาเลาเรยน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2539 109. หลก เกณฑ และ วธ ก ารปฏบ ต ในการขอรบ เ ง นอ ดหนน ตามระ เบ ยบ

กระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนน และสงเสรมโรงเรยนเอกชนเปนบตรคาเลาเรยน พ.ศ. 2539

110. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนน และสงเสรมโรงเรยนเอกชนโดยการใหอปกรณการศกษา พ.ศ. 2542

111. หลกเกณฑ และแนวทางการจดสรรงบประมาณโดยการใหอดหนนอปกรณการศกษาของโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษา มาตรา 15(1) และมาตรา 15(3) ปงบประมาณ 2542

112. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนนนกเรยนพการในโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2543

113. ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข การขอรบการอดหนนนกเรยนพการ พ.ศ. 2543

98

114. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนนเปนคาอาหารเสรม (นม) ของ นกเรยนในโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2543

115. ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข วาดวยเงนอดหนนเปนคาอาหารเสรม (นม)

116. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนน และสงเสรมโรงเรยนเอกชนเปนกรณพเศษ พ.ศ. 2536

117. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอดหนนเปนเงนคาใชจายรายหวนกเรยนในระดบการศกษาขนพนฐาน สาหรบนกเรยนในโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2545

118. ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ วธการ และ เงอนไข การอดหนนเปนเงนคาใชจายรายหวนกเรยนในระดบการศกษาขนพนฐานสาหรบนกเรยนในโรงเรยนเอกชน

119. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการสงเคราะหครใหญ และครโรงเรยนเอกชนเปนเงนทนเลยงชพ พ.ศ. 2527

120. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการสงเคราะหครใหญ และครโรงเรยนเอกชนเปนเงนทนเลยงชพ (ฉบบท 2) พ.ศ. 2527

121. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการนาเงนกองทนสงเคราะหไปใชจายเพอการบรหารงานของกองทนสงเคราะห พ.ศ. 2530

122. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการนาเงนกองทนสงเคราะหไปใชจายเพอการบรหารงานของกองทนสงเคราะห (ฉบบท 2) พ.ศ. 2540

123. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการนาเงนกองทนสงเคราะหไปใชจายเพอการบรหารงานของกองทนสงเคราะห (ฉบบท 3) พ.ศ. 2545

124. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการนาเงนกองทนสงเคราะหครใหญและครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2543

125. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการนาเงนกองทนสงเคราะหครใหญ และครโรงเรยนเอกชน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545

126. ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ และวธการสงเงนสมทบกองทนสงเคราะห

127. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการสงเคราะหครใหญ และครโรงเรยนเอกชน ในกรณเจบปวยและคลอดบตร พ.ศ. 2544

128. ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ และวธการสงเคราะหครใหญ และครโรงเรยนเอกชนในกรณเจบปวย และคลอดบตร สาหรบ

99

ครโรงเรยนเอกชนตามมาตรา 15 (1) 129. แนวปฏบตในการเบกเงนคารกษาพยาบาลในวงเงน 20,000 บาทตอป ของคร

โรงเรยนเอกชนตามมาตรา 15(1) และ (3) แหงพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525

130. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการสงเคราะหครใหญ และครโรงเรยนเอกชนเปนเงนทดแทน พ.ศ. 2545

131. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการสงเคราะหครใหญ และครโรงเรยนเอกชนเปนเงนทดแทน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545

132. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการสงเคราะหอนเพอสวสดการครโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2544

133. ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ และวธการสงเคราะหอนสาหรบครโรงเรยนเอกชนตามมาตรา15(1) และ (3) แหงพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525

134. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยเงนทนหมนเวยนเพอพฒนาการศกษาโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2545

135. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยเงนทนหมนเวยนเพอวทยาคารสงเคราะหสาหรบโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามภาคใต พ.ศ. 2538

136. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยเงนทนหมนเวยนเพอวทยาคารสงเคราะหสาหรบโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามภาคใต (ฉบบท 2) พ.ศ. 2538

137. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยเงนทนหมนเวยนเพอวทยาคารสงเคราะหสาหรบโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามภาคใต (ฉบบท 3) พ.ศ. 2538

138. หลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมนแบบถายเสยง ราชบณฑตยสถาน 139. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยเครองแบบนกเรยน และนกศกษา พ.ศ. 2527 140. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยเครองแบบนกเรยน และนกศกษา (ฉบบท 2)

พ.ศ. 2540 141. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยเครองแบบนกเรยน และนกศกษา (ฉบบท 3)

พ.ศ. 2542 142. ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองกาหนดรายละเอยดชนด

และแบบของเครองแบบ และเครองหมายของโรงเรยนเอกชน 143. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการพานกเรยนนกศกษาไปนอกสถานศกษา

พ.ศ. 2529

100

144. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการอนญาตใหนกเรยนดงาน หรอฝกปฏบตงาน พ.ศ. 2529

145. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการลงโทษนกเรยนหรอนกศกษา พ.ศ. 2543 146. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการจดทาผลการเรยนเฉลย (GPA) และคา

ลาดบทในกลม (PR) ของโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2542 147. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการจดทาบญชการเงน และบญชอนของ

โรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2533 148. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยรางวลพระราชทานแกโรงเรยน ผบรหาร

โรงเรยน คร และนกเรยนโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามในเขตการศกษา 2, 3, และ 4 พ.ศ. 2542

149. ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองการกาหนดเลขทและการสงซอประกาศนยบตร

150. ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองการกาหนดเลขทและการสงซอประกาศนยบตร (ฉบบท 2)

151. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการนารองเพอพฒนาการบรหาร และการจดการศกษาในรปแบบโรงเรยนเปนนตบคคลตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 พ.ศ. 2543

152. ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน เรองหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขวาดวยการนารองเพอพฒนาการบรหาร และการจดการศกษาในรปแบบโรงเรยนเปนนตบคคล

153. หลกเกณฑการพจารณาขอพระราชทานเครองราชอสยาภรณใหแกบคลากรของโรงเรยนเอกชนและสถาบนอดมศกษาเอกชน

154. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการออกประกาศนยบตรสาหรบโรงเรยนราษฎรสอนศาสนาอสลาม พ.ศ. 2525

155. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการจดสงครไปชวยสอนในโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามภาคใต พ.ศ. 2527

156. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยกาหนดเวลาทางานของขาราชการครในโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามภาคใต พ.ศ. 2530

157. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยกาหนดความรของผขอรบใบอนญาตใหจดตงโรงเรยน ขอรบใบอนญาตใหเปนผจดการ ผขอรบใบอนญาตใหเปนคร ความร และประสบการณ ของผขอรบใบอนญาตใหเปนครใหญโรงเรยนเอกชนสอนอสลาม

101

พ.ศ. 2533 158. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยกาหนดมาตรฐานโรงเรยนเอกชน ระดบ

มธยมศกษาทเปดสอนวชาศาสนาอสลาม และวชาสามญ พ.ศ. 2536 159. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการประเมนผลเรยนตามหลกสตรอสลามศกษา

ตอนตน (อบตคาอยะฮ) พทธศกราช 2523 พ.ศ. 2524 160. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการประเมนผลเรยนตามหลกสตรอสลามศกษา

ตอนกลาง (มตาวซซเตาะฮ) พทธศกราช 2523 พ.ศ. 2524 161. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการประเมนผลเรยนตามหลกสตรอสลามศกษา

ตอนปลาย (ซานาวยะฮ) พทธศกราช 2523 พ.ศ. 2524 162. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการควบคมดแลการใชรถโรงเรยน พ.ศ. 2536 163. ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการสงเสรม และชวยเหลอใหครโรงเรยน

ราษฎรในการศกษาตอภายในประเทศและตางประเทศ พ.ศ. 2523 164. ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรองแตงตงเจาหนาท ตามพระราชบญญตโรงเรยน

เอกชน พ.ศ. 2525

ภาคผนวก 2

แบบสอบถาม ขอคดเหนตอกฎหมาย และระเบยบขอบงคบ

ทเปนปญหา/อปสรรคตอการบรหารและการจดการศกษาของโรงเรยนเอกชน คาชแจง

๑. โปรดระบปญหาทเกดขนอยางชดเจน ขอคดเหนของทานจะเปนประโยชนอยางยงตอการปรบปรงแกไขกฎหมายและระเบยบขอบงคบทเกยวของกบการจดการศกษาของภาคเอกชน ทงน เพอใหเกดการสงเสรมการบรหารและการจดการศกษาของเอกชนอยางแทจรง

๒. โปรดระบชอกฎหมายและ/หรอขอความในกฎหมายและระเบยบขอบงคบทเกยวของกบปญหาตอการบรหารและการจดการศกษาของเอกชน (ถาสามารถอางถง/ระบได)

๓. หากพนทในแบบสอบถามไมเพยงพอสาหรบคาตอบ ทานสามารถใชกระดาษอนๆ เพมเตมได โดยแนบมาพรอมกบแบบสอบถามชดน

ตอนท 1 ขอมลทวไป

โรงเรยน…………………………………………………………………………………………… เขตพนทการศกษา……………………………………จงหวด…………………………………..

สถานภาพผใหขอคดเหน

ผรบใบอนญาต

ผจดการ

ครใหญ

คร

อนๆ (โปรดระบ) ……………………..

ประเภทของโรงเรยน

นานาชาต (international school)

สองภาษา (bilingual school)

สามญศกษา

การกศล

นอกระบบ

อนๆ (โปรดระบ) ……………………..

103

ตอนท 2 ขอคดเหนตอกฎหมายวาดวยโรงเรยนเอกชน ๑. ดานการบรหารจดการ

ปญหาและอปสรรคทเกดขน หรอคาดวาจะเกดขน ๑.๑ ทานเหนวาการกาหนดใหโรงเรยนเอกชนเปนนตบคคลจะเปนอปสรรคตอการบรหารจดการโรงเรยนหรอไม (โปรดระบใหชดเจน) …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ๑.๒ ทานเหนวาการกาหนดใหโรงเรยนเอกชนขนอยกบเขตพนทการศกษา ทาใหเกดปญหาและอปสรรคในเรองใดบาง (โปรดระบเปนขอๆ) …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ๑.๓ ทานเหนวาการกาหนดองคประกอบของคณะกรรมการบรหารสถานศกษาในโรงเรยนเอกชนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ เหมาะสมหรอไม กรรมการตาแหนงใดทไมควรม เพราะเหตใด …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ๑.๔ ทานเหนวากฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศฉบบใดทใชอยในปจจบนเปนปญหาและอปสรรคตอการบรหารจดการโรงเรยนเอกชน (โปรดระบชอกฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศ พรอมเหตผลใหชดเจน) …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..

104

๒. ดานการอดหนน

ปญหาและอปสรรคทเกดขน หรอคาดวาจะเกดขน ๒.๑ ทานเหนดวยกบนโยบายการอดหนนโรงเรยนเอกชนดานตางๆ ในปจจบนหรอไม เพยงใด …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ๒.๒ ทานเหนวาการทรฐใหการอดหนนคาใชจายรายหวแกนกเรยนในโรงเรยนเอกชนไมเทาเทยมกบนกเรยนกบนกเรยนในสถานศกษาของรฐ (หรอเบกไดไมครบจานวนคาใชจายรายหวทใชจรงในสถานศกษาของรฐ) จะสงผลกระทบแกโรงเรยนในสาระสาคญประการใดบาง …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ๒.๓ ทานเหนวาการเบกเงนอดหนนใหแกโรงเรยนเอกชนลาชาจะเกดผลเสยหายแกโรงเรยน เอกชนประการใดบาง …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ๒.๔ ทานเหนวากฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศฉบบใดทใชอยในปจจบนเปนปญหาและอปสรรคตอการอดหนนโรงเรยนเอกชน (โปรดระบชอกฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศ พรอม เหตผลใหชดเจน) …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..

105

๓. ดานสวสดการ

ปญหาและอปสรรคทเกดขน หรอคาดวาจะเกดขน ๓.๑ ทานเหนวาการเบกจายเงนสวสดการคารกษาพยาบาลจากกองทนสงเคราะหไดไมเกนปละ ๒๐,๐๐๐ บาท เหมาะสมแลวหรอไม เพยงใด …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ๓.๒ ทานเหนวาการเบกจายเงนสวสดการคารกษาพยาบาลลาชา เพราะเหตใด และควรแกไขอยางไร …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ๓.๓ ทานเหนวากฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศฉบบใดทใชอยในปจจบนเปนปญหาและอปสรรคตอการจดการดานสวสดการแกโรงเรยนเอกชน (โปรดระบชอกฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศ พรอมเหตผลใหชดเจน) …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..

106

๔. ดานการเงนและภาษ

ปญหาและอปสรรคทเกดขน หรอคาดวาจะเกดขน ๔.๑ ทานเหนควรใหรฐบาลควรยกเวนหรอลดหยอนภาษหรอไม (ควรยกเวนหรอลดหยอน เรองใดบาง อยางใด) …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ๔.๒ ทานเหนวาการทาระบบการเงนและการบญชระบบใหมเหมาะสมหรอไม เพราะเหตใด …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ๔.๓ ทานเหนวารฐบาลควรยกเวนหรอลดหยอนพกดอตราศลกากรหรอไม เรองใดบาง …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ๔.๔ ทานเหนวากฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศฉบบใดทใชอยในปจจบนเปนปญหาและอปสรรคแกโรงเรยนเอกชนดานภาษ (โปรดระบชอกฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศ พรอมเหตผลใหชดเจน) …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………..

107

๕. ดานการกากบ ดแล และมาตรฐานการศกษา

ปญหาและอปสรรคทเกดขน หรอคาดวาจะเกดขน ๕.๑ ทานเหนวาการกากบดแลดานการบรหารจดการทใชตามกฎหมายปจจบน มความเหมาะสมหรอไม เพยงใด (โปรดระบเปนเรองๆ พรอมเหตผล) …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ๕.๒ ทานเหนวาการกากบดแลดานวชาการทใชตามกฎหมายปจจบน มความเหมาะสมหรอไม เพยงใด (โปรดระบเปนเรองๆ พรอมเหตผล) …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ๕.๓ ทานเหนวาการกากบดแลดานการประเมนคณภาพภายในทใชตามกฎหมายปจจบน มความเหมาะสมหรอไม เพยงใด (โปรดระบเปนเรองๆ พรอมเหตผล) …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ๕.๔ ทานเหนวาการกากบดแลดานการประเมนคณภาพภายนอก (ตามท สมศ. กาหนด) ทใชตามกฎหมายปจจบน มความเหมาะสมหรอไม เพยงใด (โปรดระบเปนเรองๆ พรอมเหตผล) …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..

108

ปญหาและอปสรรคทเกดขน หรอคาดวาจะเกดขน

๕.๕ ทานเหนวากฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศฉบบใดทใชอยในปจจบนเปนปญหาและอปสรรคแกโรงเรยนเอกชนดานการกากบ ดแล และมาตรฐานการศกษา (โปรดระบชอกฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศ พรอมเหตผลใหชดเจน) …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..

109

๖. ดานอนๆ

ปญหาและอปสรรคทเกดขน หรอคาดวาจะเกดขน ๖.๑ ทานเหนวาการปฏรปการศกษาทเกยวของกบการจดการศกษาของโรงเรยนเอกชนทาใหเกดประโยชนในการจดการศกษาเอกชนหรอไม เพยงใด (โปรดระบชอกฎหมาย กฎ ระเบยบ และประกาศ พรอมเหตผลใหชดเจน) …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..

ขอบคณทานผตอบเปนอยางยง

คณะผจดทา

ทปรกษา ดร.อารง จนทวานช เลขาธการสภาการศกษา นายนพพร สวรรณรจ ผอานวยการสานกพฒนากฎหมายการศกษา คณะวจย รศ.ศรราชา เจรญพานช รศ.ดร.ชนตา รกษพลเมอง นายธระพนธ พทธสวสด นางอรณศร เจรญพานช ผประสานงานวจย นางสาววาณ ทพพะปรณะ ดร.ประภน วระศลป นายเนต รตนากร บรรณาธการ นางสาววาณ ทพพะปรณะ ดร.ประภน วระศลป นายเนต รตนากร

14-file กฎหมายที่เป็นปัญหาต่อโรงเรียนเอกชน

Documents