12 Thai learners from the high- and low

ระดบและรปแบบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของผเรยนภาษาองกฤษชาวไทย และเจาของภาษาชาวอเมรกน*

Pragmatic awareness levels and patterns reported by Thai learners of English and the native speakers of American English

ปาจรย นพาสพงษ**

บทคดยอ งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาเปรยบเทยบระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรระหวางผเรยนภาษาองกฤษชาวไทยกลมเกง กลมออนและเจาของภาษาชาวอเมรกน และเพอศกษาหารปแบบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของผเรยนภาษาองกฤษชาวไทย การศกษาระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรทาโดยใหกลมตวอยางทงสามกลมรวม 90 คนรายงานความเหมาะสมของสานวนวจนกรรมการขอรองและการใหคาแนะนาในมาตรวดระดบ จากนนกลมตวอยางผเรยนชาวไทย 12 คนไดถกสมมาจากกลมเกงและกลมออนเพอทาแบบวเคราะหสานวนวจนกรรม เพอหารปแบบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของผเรยนชาวไทย ผลการศกษาพบวากลมตวอยางผเรยนชาวไทยทงสองกลมรายงานระดบความตระหนกในระดบทใกลเคยงกน แตมความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตกบกลมตวอยางชาวอเมรกน ผเรยนชาวไทยทงสองกลมมรปแบบรวมทางความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรทคลายกน โดยกลมตวอยางแสดงความตระหนกครอบคลมทงปจจยทางสงคมและทางภาษาศาสตร ขอแตกตางระหวางรปแบบความตระหนกของผเรยนชาวไทยทงสองกลมคอ ความแตกตางดานความรเรองสานวนตามธรรมเนยมปฏบตและการรบรปจจยดานอานาจ สาเหตหลกของความแตกตางดานระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรระหวางผเรยนชาวไทยและกลมตวอยางชาวอเมรกน คอ ความไมเขาใจกลวธความสภาพในภาษาองกฤษของผเรยนชาวไทย และการรบรปจจยทางสงคมทแตกตางกนระหวางผเรยนชาวไทยและกลมตวอยางชาวอเมรกน

Abstract The objective of this study is two-fold. Firstly, to compare levels of pragmatic awareness between Thai EFL learners of high- and low-English proficiency and Americans, and secondly, to examine patterns of pragmatic awareness reported by the two groups of Thai learners. A total of 90 subjects, 30 for each group, were asked to judge the appropriateness level of the speech act of request and suggestion in a rating scale. Then, * บทความนเขยนขนเพอเผยแพรผลงานวจยเรอง “ระดบและรปแบบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของผเรยนภาษาองกฤษชาวไทยและเจาของภาษาชาวอเมรกน” ** อาจารย ดร.ปาจรย นพาสพงษ ปจจบนมตาแหนงเปนอาจารยประจาสาขาวชาภาษาองกฤษ ภาควชาภาษาตะวนตก คณะโบราณคด มหาวทยาลยศลปากร e-mail address: [email protected]

705Veridian E-Journal SU Vol.4 No.1 May - August 2011 กลมมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

12 Thai learners from the high- and low-English proficiency groups were chosen at random to attend the patterns of pragmatic awareness test. Results reveal that, overall, the two groups of Thai learners report similar levels of pragmatic awareness, which are different from those of the Americans in terms of statistical significance. Results on patterns of pragmatic awareness show a correspondence between patterns reported by the two groups of Thai learners. The subjects from both groups show their awareness of sociopragmatic and pragmalinguistic components. The differences in their awareness patterns are their recognition of conventional forms and their perception of relative power. Possible factors leading to the differences between Thai learners’ and the American’s levels of pragmatic awareness are the incomprehension of English politeness strategies of the Thai learners and the difference in sociopragmatic perception between the Thais and the Americans.

บทนา แนวความคดเกยวกบความสาคญของความตระหนกทมตอการเรยนรภาษาเรมมาจากสมมตฐานการสงเกต (Noticing Hypothesis) ของชมดท (Schmidt, 1990, 1993) โดยชมดทเชอวาความตระหนกเปนบอเกดของการสงเกต (noticing) อนเปนทมาของการเรยนร (acquisition) และการเรยน (learning) ชมดท (1993) ไดอธบายวา ความตระหนก (awareness) หมายถง การมความรเกยวกบสงใดสงหนง ความรในทนหมายรวมถงการสมผสรและความรความเขาใจ ซงในบรบทการเรยนภาษามกหมายถงการรกฎของภาษานน สมมตฐานการสงเกตของชมดทไดเปนทยอมรบอยางกวางขวางในวงการนกภาษาศาสตร โดยมนกวจยจานวนมากไดศกษาความสาคญของความตระหนกตอการเรยนรไวยากรณของผเรยนภาษา แตงานวจยทศกษาความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตร (pragmatic awareness) ยงไมเปนทแพรหลายนก งานวจยสวนใหญทางวจนปฏบตศาสตรสามารถแบงออกไดเปนสองประเภทหลก ประเภทแรกเปนงานวจยในหองเรยนทศกษาผลของวธการสอนทมตอผลผลตทางวจนปฏบตศาสตร (pragmatic production) ของผเรยน (อาทงานของ Fukuya & Zhang, 2002; Takahashi, 2001; Jorda, 2004; King & Silver, 1993; Silva, 2003; Kondo, 2001; Martinez-Flor, 2004) ประเภททสอง คอ การศกษารปแบบการใชวจนกรรมตางๆทเปนรปแบบเฉพาะของผเรยนแตละชาต หรอการศกษาเปรยบเทยบกลวธการใชวจนกรรมของผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาทสองและของเจาของภาษา (อาทงานของ Blum-Kulka, 1991; Garcia, 1989, 1993; Kubota, 1996; Widjaja, 1997; Liao & Bresnahan, 1996) ทงนงานวจยทมงศกษาความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของผเรยนนนยงมนอยอยมากเมอเทยบกบความสาคญของการสงเสรมใหผเรยนภาษาตระหนกถงการใชภาษาอยางเหมาะสมตอบรบททางสงคมวฒนธรรม ซงจากผลการวจยของ บารโดว-ฮารลกและดอรนเย (Bardovi-Harlig & Dornyei, 1998) และ ชาวเออร (Schauer, 2006) พบวาตามความคด

706 กลมมนษยศาสตรและสงคมศาสตร Veridian E-Journal SU Vol.4 No.1 May - August 2011

ของเจาของภาษาหรอผมความเชยวชาญทางภาษานน ความผดทางวจนปฏบตศาสตรจดวาเปนความผดทกระทบตอความสาเรจในการสอสารอยางรายแรงมากกวาความผดทางไวยากรณเสยอก การใชภาษาอยางไรใหเหมาะสมนนเปนปญหาสาคญอยางหนงในการเรยนการสอนวจนปฏบตศาสตรภาษาทสอง (interlanguage pragmatics) เนองจากผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาทสองและภาษาตางประเทศอาจมการรบรถงรปแบบภาษาทเหมาะสม ปจจยทางสงคมทสงผลตอการเลอกใชภาษา ตลอดจนการตความสานวนภาษาแตกตางจากเจาของภาษา ซงผลการศกษาวจยทผานมา (อาท Ide, 1989; Mao, 1994; Matsumoto, 1988; Pan, 1995) พบวาการรบรปจจยทางสงคมทมอทธพลตอการเลอกใชภาษานนมความแตกตางกนในแตละวฒนธรรม การศกษาวจยทางความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรจงมสวนสาคญทจะชวยใหเราเขาใจถงรปแบบความตระหนกและการรบรปจจยตางๆทางวจนปฏบตศาสตรของผเรยนภาษาได

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาเปรยบเทยบระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของผเรยนภาษาองกฤษชาวไทยกลมเกง กลมออน และเจาของภาษาชาวอเมรกน 2. เพอศกษาหารปแบบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของผเรยนภาษาองกฤษชาวไทยกลมเกงและกลมออน

ทบทวนวรรณกรรม องคประกอบทางวจนปฏบตศาสตร ลช (Leech, 1983) และโทมส (Thomas, 1983) ไดแบงองคประกอบของวจนปฏบตศาสตรออกเปนสององคประกอบไดแก ความรทาง pragmalinguistics และ sociopragmatics ความรเกยวกบ pragmalinguistics หมายถง องคประกอบทางไวยากรณและรปแบบภาษาในการจะทาใหวจนกรรมหนงๆบรรลเจตนาแหงการสอสาร ซงตองอาศยกลวธทางภาษาหลากหลายประการ คลารค (Clark, 1979) และ โทมส (1983) ไดแบงความรดานนออกเปนสองสวน สวนแรกคอความรเกยวกบวธถายทอดคาพดตามแบบแผนทเปนทนยมหรอทเรยกวาตามธรรมเนยมปฏบต (conventions of means) กลวธในทนหมายถงกลวธในการถายทอดเจตนาของคาพด (speech intentions) ออกมาเปนถอยความซงจะแตกตางกนไปในแตละวฒนธรรม อาท การใชรปภาษาแบบออมแตเปนทเขาใจกน (conventionally indirect) เปนกลวธถายทอดเจตนาของคาพดตามธรรมเนยมปฏบตในภาษาองกฤษ เชน การใชรปประโยคคาถาม Would it be possible to…? และ Why don’t you…? เปนกลวธในการขอรองและการใหคาแนะนา สวนประกอบทสองในความรทาง pragmalinguistics คอ ความรในรปแบบภาษาตามธรรมเนยมปฏบต (conventions of form) รปแบบภาษานรวมถงรปแบบสานวน โครงสรางทางไวยากรณและรปแบบภาษาทสมพนธกบกลวธความสภาพตางๆ เชน การใชคาเพอเพมความหนกแนน (intensifier) หรอเพอทาใหคาพดนนฟงออนลง (softener) ซงการทผพดหรอผเรยนภาษาทสองจะไดชอวาเปนผมความสามารถทางวจนปฏบตศาสตร ผพดจะตองสามารถเลอกใชกลวธการพดและรปแบบภาษาตามแบบแผนทเปนทนยมใหเหมาะสมกบสถานการณ


ซงแตละสถานการณกถกควบคมดวยเงอนไขทางสงคมวฒนธรรมทเปนแบบแผนเฉพาะของแตละภาษาอกดวย ดงนน ความสามารถทางวจนปฏบตศาสตรจงตองประกอบดวยองคประกอบทสอง คอ ความรเกยวกบ sociopragmatics ซงหมายถง ความรเกยวกบเงอนไขหรอปจจยทางสงคมทควบคมการใชภาษาของผพด ไดแก การรบรอานาจ (relative power) และระยะหางทางสงคม (social distance) ของคสนทนา รวมทงระดบความหนกเบาของเนอหา (degree of imposition) (Brown & Levinson, 1987) โทมส (Thomas, 1983) ไดกลาวถงปจจยทางสงคมอนๆเพมเตม อนไดแก การคานงถงสทธและหนาท (mutual right and obligations) ขอหามตางๆในวฒนธรรม (taboos) และขนตอนตามธรรมเนยมปฏบต (conventional procedures) นอกจากน ในการศกษากลวธความสภาพของชาวเอเชย คง (Kong, 1998) ไดทาการศกษาปจจยทสงผลตอการใชกลวธความสภาพของชาวจน จากผลการศกษาจงไดนาเสนอปจจยทางสงคมเพมเตมคอ การคานงถงความสมพนธในอนาคตกบผทสนทนาดวย (mutual expectation of relationship continuity)

มมมองทแตกตางกนของแนวคดเกยวกบความสภาพ แพน (Pan, 2000) ไดกลาววาแนวทางในการศกษาความสภาพสามารถแบงออกไดเปนสอง แนวทางใหญๆดวยกน คอ การศกษากลวธความสภาพดวยแนวทางทมงเนนการศกษาตวภาษา (language-based approach) และแนวทางทเนนการศกษาระบบความสมพนธทางสงคม (society-based approach) การศกษาความสภาพแบบ language-based approach มงศกษาความสภาพในฐานะการเปนสวนหนงของความรทางวจนปฏบตศาสตร โดยเนนการศกษารปแบบภาษาตามกลวธทางวจนปฏบตศาสตรในภาษาหนงๆ ในขณะทแนวทาง society-based approach ศกษาความสภาพในฐานะการอธบายความสมพนธและปจจยทางสงคมระหวางคสนทนา ทฤษฎความสภาพใน language-based approach ทเปนทรจกแพรหลายและถกใชเปนกรอบแนวคดในการศกษาดานความสภาพมากทสด คอทฤษฎความสภาพของบราวนและเลวนสน (Brown & Levinson, 1987) ทกลาววากลวธความสภาพถกสรางขนเพอการรกษา

“หนา” ของผฟง ซง หนา สามารถแบงไดเปนสองประเภท ไดแก หนาดานบวก และหนาดานลบ หนาดานบวก คอ ความตองการใหไดรบการชมชมจากผอน สวนหนาดานลบ คอ ความตองการเปนอสระ ไมถกผอนรบกวนหรอละเมดสทธสวนบคคล ทฤษฎความสภาพของบราวนและเลวนสนกลาววากลวธความสภาพนเปนกลไกสาคญในการรกษาความสมพนธระหวางผพดและผฟงเมอคสนทนามการใชวจนกรรมทคกคามหนา (Face Threatening Act: FTA) เชน การแสดงความไมเหนดวย (disagreement) และการขอรอง (request) อยางไรกตาม ไดมนกวชาการทศกษาความสภาพของชาวเอเชยหลายทาน อาท อเดะ (Ide, 1989), เหมา (Mao, 1994) มทสโมโตะ (Matsumoto, 1988) และแพน (Pan, 1995, 2000) ไดตงคาถามเกยวกบทฤษฎความสภาพของบราวนและเลวนสนโดยสามารถสรปประเดนสาคญไดสามประการ คอ 1) ความคดเรอง “หนา” ของบราวนและเลวนสนเปนมมมองตามวฒนธรรมของชาวตะวนตก ซงแตกตางจากแนวคดเรอง “หนา” ของชาวตะวนออก 2) นาหนกของปจจยทางสงคม คอ อานาจ ระยะหางทางสงคม


และความหนกเบาของเนอหามความแตกตางกนในวฒนธรรมทตางกน และ 3) มมมองตอการกระทาทคกคามหนา (FTA) นนแตกตางกนในแตละวฒนธรรม จากขอจากดของทฤษฎความสภาพของบราวนและเลวนสน จงไดมผพยายามอธบายแนวคดเรองความสภาพผานระบบความสมพนธทางสงคมแทน ทฤษฎในแนวทางนไดแก ทฤษฎความสภาพของสกอลลอนและสกอลลอน (Scollon & Scollon, 1995) โดยสกอลลอนและสกอลลอนไดนาเสนอระบบความสภาพ (politeness system) 3 ระบบ ไดแก ระบบความสมพนธแบบคลอยตาม (deference politeness system) แบบแสดงความเปนพวกพอง (solidarity politeness system) และแบบลาดบขน (hierarchical politeness system) ในระบบ deference politeness ผพดและผฟงมองวาตนอยในสถานะทางสงคมเดยวกนกบอกฝาย โดยไมมฝายใดพยายามแสดงอานาจเหนอฝายตรงขาม (-Power) ในขณะเดยวกนผพดและผฟงกไมมความสนทสนมกน (+Distance) กลวธความสภาพในระบบความสมพนธนจะเปนแบบ independence strategies โดยมลกษณะการใชรปภาษาทหลกเลยงการคกคามหนาและเลยงความเสยงทจะเสยหนา ทงน กลวธทางภาษาเพอรกษาหนานนจะแตกตางกนไปในแตละวฒนธรรม ระบบ solidarity politeness คสนทนามองวาตนมอานาจเทาเทยมกบอกฝาย (-Power) และมความคนเคยกน (-Distance) กลวธความสภาพในระบบความสมพนธนจะเปนแบบ involvement strategies ซงมลกษณะรปแบบภาษาทหลกเลยงการขดแยง แสดงความพงพาอาศยกน เปนพวกพองกน หรอการมความเหนไปในทางเดยวกน ระบบสดทายคอระบบความสมพนธแบบ hierarchical politeness ผพดหรอผฟงฝายหนงฝายใดมอานาจมากกวาฝายตรงขาม (+Power) และฝายตรงขามยอมรบความมอานาจนอยกวาของตน (-Power) ในขณะเดยวกน คสนทนาอาจมความสนทสนมคนเคยกนหรอมระยะหางทางสงคมกได (+/-Distance) ในระบบความสมพนธนผทมอานาจมากกวาจะใชกลวธความสภาพแบบ involvement strategies เพอหลกเลยงความขดแยงและแสดงความเปนพวกพอง ในขณะทผทมอานาจนอยกวามกแสดงความสภาพดวยการใช independence strategies เพอลดการคกคามหนาและแสดงความเคารพตอคสนทนา โมเดลความสภาพของสกอลลอนและสกอลลอนนไดแสดงใหเหนถงความซบซอนของการปะทะกนระหวางปจจยดานอานาจ ระยะหางทางสงคม กลวธเกยวกบหนา และคานยมทางวฒนธรรมในการสอสาร ดงนนโมเดลความสภาพของสกอลลอนและสกอลลอนจงถกนาไปใชอยางแพรหลายในการศกษาทางการสอสารระหวางวฒนธรรม

ความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตร การศกษาดานความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรทถอไดวาเปนการศกษาตนแบบในดานนไดแกงานของบารโดว-ฮารลกและดอรนเย (Bardovi-Harlig & Dornyei, 1998) โดยทงคไดศกษาเปรยบเทยบความตระหนกถงขอผดพลาดทางไวยากรณและขอผดพลาดทางวจนปฏบตศาสตรระหวางผ เรยนภาษาองกฤษเปนภาษาทสอง (ESL learners) และผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาตางประเทศ (EFL learners) กลมตวอยางแตละกลมไดดวดโอเกยวกบสถานการณในวจนกรรมตางๆรวม 20 สถานการณ โดยหลงจากดฉากในแตละสถานการณจบแลว ผเขารวมวจยจะตองระบในแบบสอบถามวาพบขอผดพลาดใน


การสอสารหรอไม หากพบใหระบคาระดบความรายแรงของขอผดพลาดนนๆในมาตรวดระดบ (rating scale) ผลการวจยพบวาผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาทสองมความตระหนกถงขอผดพลาดทางวจนปฏบตศาสตรมากกวาขอผดพลาดทางไวยากรณ และระบคาความรายแรงของความผดทางวจนปฏบตศาสตรมากกวาความผดทางไวยากรณ ในทางตรงกนขาม ผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาตางประเทศชาวฮงกาเรยนรบรถงขอผดพลาดทางไวยากรณมากกวาขอผดพลาดทางวจนปฏบตศาสตร และใหคาความรายแรงตอความผดทางไวยากรณมากกวาเชนกน นซโกดาและโรเวอร (Niezgoda & Rover, 2001) ไดทาการศกษาตามงานของบารโดว-ฮารลกและดอรนเย โดยเปรยบเทยบระหวางกลมทดลองซงเปนผเรยนภาษาองกฤษชาวสาธารณรฐเชคและผเรยนภาษาองกฤษในฮาวาย การศกษาครงนไดใชเครองมอวจยชนเดยวกนกบการศกษาตนแบบ แตผลการวจยกลบไดผลตรงกนขามกบงานวจยของบารโดว-ฮารลกและดอรนเย เนองจากผเรยนชาวสาธารณรฐเชคไดระบคาความรายแรงของทงความผดทางวจนปฏบตศาสตรและความผดทางไวยากรณมากกวาผเรยนภาษาในฮาวาย ชาวเออร (Schauer, 2006) ไดใหขอสงเกตวาสาเหตของผลการวจยทแตกตางกนระหวางงานวจยของบารโดว-ฮารลกและดอรนเยกบนซโกดาและโรเวอรมาจากกระบวนการคดเลอกกลมตวอยาง บารโดว-ฮารลกและดอรนเยไดเลอกกลมตวอยางโดยเฉลยมคณสมบตใกลเคยงกนระหวางผเรยนทงสองกลม แตในงานวจยของนซโกดาและโรเวอรกลมตวอยางชาวสาธารณรฐเชคเปนผเรยนภาษาองกฤษทมความรพนฐานทางภาษาเปนอยางดและกาลงศกษาอยในหลกสตรภาษาองกฤษเรงรด (intensive English program) ในขณะทกลมตวอยางทกาลงศกษาในโรงเรยนภาษาในฮาวายมาจากพนฐานการศกษาทแตกตางกน จากขอสงเกตดงกลาว ทาใหชาวเออร (Schauer, 2006) ไดทาการศกษาตามงานวจยตนแบบของ บารโดว-ฮารลกและดอรนเยอกครง โดยการวจยครงนไดใชเครองมอวจยตนแบบ แตทาการศกษาเปรยบเทยบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรระหวางผเรยนภาษาองกฤษชาวเยอรมนในประเทศเยอรมนน และผเรยนชาวเยอรมนทกาลงศกษาภาษาองกฤษในประเทศองกฤษ ทงนผเรยนทงสองกลมจะถกนามาเปรยบเทยบกบระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของกลมตวอยางเจาของภาษาชาวองกฤษ ผลการวจยสอดคลองกบงานวจยของบารโดว-ฮารลกและดอรนเยทวาผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาตางประเทศแสดงความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรนอยกวาผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาทสอง นอกจากนงานวจยชนนยงมการศกษาตอยอดไปอกวาผเรยนจะพฒนาความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรในภาษาองกฤษเพมขนตามระยะเวลาทอาศยในประเทศเจาของภาษา นอกจากน ยงมงานวจยทมงศกษาเฉพาะความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรอยางเดยวโดยไมเนนความตระหนกดานไวยากรณ บารโดว-ฮารลกและกรฟฟน (Bardovi-Harlig & Griffin, 2005) ไดทาการศกษาความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาทสอง โดยกลมตวอยางไดชมวดโอเกยวกบสถานการณวจนกรรมตางๆ และสงเกตสวนทขาดหายไปในแตละวจนกรรม จากนนจงแสดงบทบาทสมมต (role play) เพอแกไขขอผดพลาดในสถานการณดงกลาว ผลการศกษาชวากลมตวอยางสามารถสงเกตเหนขอผดพลาดทางวจนปฏบตศาสตรและสามารถบงบอกสงทขาดหายไปจากวจน กรรมนนๆได อยางไรกตามสานวนภาษาทกลมตวอยางนามาแสดงเพอทาใหวจนกรรมนนๆสมบรณยงม


ความแตกตางกบสานวนทใชโดยทวไปของเจาของภาษา ฮนเคล (Hinkel, 1997) ไดทาการศกษาความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรในวจนกรรมการใหคาแนะนา (suggestion) ของผเรยนภาษาองกฤษชาวจน ผลการวจยชใหเหนความแตกตางอยางมนยยะสาคญทางสถตระหวางกลวธการใหคาแนะนาของผเรยนภาษาองกฤษชาวจนกบเจาของภาษา โดยกลมตวอยางชาวจนเหนวากลวธการใหคาแนะนาทางตรงและการแนะนาโดยการกลาวหลกเลยงเปนกลวธทเหมาะสม ในขณะทกลมตวอยางเจาของภาษาเหนวาการใหคาแนะนาทเหมาะสมควรใชกลวธทางออมมากกวา คคและลดดโคท (Cook & Liddicoat, 2002) ทาการศกษาความสมพนธของความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรกบระดบความสามารถทางภาษาของผเรยน กลมตวอยางไดถกแบงเปนกลมเกงและกลมออนกอนทาขอสอบปรนยเกยวกบสถานการณวจนกรรมการขอรอง (request) จากนนผเขารวมวจยจะตองเลอกตอบการตความทมตอสานวนการขอรองดงกลาวจากขอสอบปรนย ผลการวจยพบความแตกตางอยางมนยยะสาคญทางสถตระหวางผเรยนกลมออนกบเจาของภาษาในการตความการขอรองทางตรง และพบความแตกตางอยางมากระหวางผเรยนทงสองกลมกบเจาของภาษาในการตความการขอรองทางออม ชาวเออร (Schauer, 2006) ไดทบทวนงานวจยขางตนและใหขอสงเกตวากลวธการขอรองทางตรงอาจเปนกลวธแรกทผเรยนภาษาพฒนาความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตร เนองจากผลการวจยไมพบความแตกตางอยางมนยยะสาคญทางสถตระหวางผเรยนกลมเกงกบเจาของภาษาในการตความการขอรองทางตรง ดานการศกษาความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรจากมมมองของการสอน มารตเนซ-เฟลอรและโซเลอร (Martinez-Flor & Soler, 2007) ไดทาการศกษาโดยทดลองแนวทางการสอนวจนปฏบตศาสตรทางตรง (explicit instruction) และทางออม (implicit instruction) ตอการพฒนาความตระหนกในการใชวจนกรรมการใหคาแนะนาของผ เรยนภาษาองกฤษเปนภาษาตางประเทศ กลมตวอยางประกอบดวยกลมทดลอง 2 กลมและกลมควบคมทไมไดรบการบาบด 1 กลม กลมตวอยางทงหมดไดฝกการใชภาษาเพอใหคาแนะนา โดยกลมทไดรบการสอนทางตรงไดรบคาอธบายทางวจนปฏบตศาสตร (explicit metapragmatic explanation) เมอเกดขอผดพลาดทางภาษาในการทาแบบฝกหด ในขณะทกลมทดลองทไดรบการสอนแบบออมไดรบขอมลนาเขา (input enhancement) เกยวกบสานวนการใหคาแนะนาทเหมาะสมจากการชมวดทศนและไดรบขอมลปอนกลบแบบ recast เมอกลมตวอยางใชภาษาผดพลาดในการฝกบทบาทสมมต (role play) เครองมอวจยทใชเกบขอมลคอมาตรวดระดบความเหมาะสมของสานวนการใหคาแนะนาทประกอบดวยสถานการณการใหคาแนะนา 8 สถานการณ ผลการศกษาพบวาการสอนทงสองแนวทางชวยเพมความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรใหแกกลมตวอยางทไดรบการสอนเมอเทยบกบกลมควบคม นอกจากน มารตเนซ-เฟลอรและโซเลอรไดนาเสนอขอดและขอจากดของแนวทางการสอนทงทางตรงและทางออมตอการพฒนาความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาตางประเทศ จากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของทกลาวมาขางตน จะเหนไดวายงมชองวางทางการวจย (research gap) ในงานวจยทางความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรอยมาก ประการแรกคอเนองจากงานวจยทกลาวถงมาลวนเปนงานวจยเชงปรมาณทศกษาระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรโดยการ


ใชมาตรวดระดบความเหมาะสมของสานวนวจนกรรม (speech act forms) เปนเครองมอเกบขอมล การศกษาเชงคณภาพในเรองนจงยงเปนทตองการอยมาก ประการทสองคอ การใหคานยามของ “ความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตร” ทแตกตางกน เชน งานวจยของบารโดว-ฮารลกและดอรนเยนยามความตระหนกดานนเปนการรบรขอผดพลาดทางวจนปฏบตศาสตร งานของฮนเคลนยามวาเปนการรบรถงกลวธทางวจนกรรมทเหมาะสม สวนงานวจยของคคและลดดโคทนยามความตระหนกดงกลาวในแงการตความสถานการณของวจนกรรม ถงแมวาคาจากดความของความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรในงานวจยเหลานจะมความเชอมโยงกนอยบาง แตผลจากการศกษาทงหมดยงมไดแสดงใหเหนถงรปแบบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของผเรยนแตละกลม ซงรปแบบความตระหนกนจะชวยแสดงลกษณะการรบรปจจยทาง pragmalinguistics และ sociopragmatics ของผเรยนอนจะเปนประโยชนอยางยงตอการพฒนาการเรยนการสอนทางวจนปฏบตศาสตร นอกจากน งานวจยทผานมายงขาดงานทเนนการศกษาเปรยบเทยบความตระหนกระหวางผเรยนทมความสามารถทางไวยากรณภาษาองกฤษแตกตางกน โดยเฉพาะในบรบทการเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาตางประเทศซงเปนบรบทการเรยนทผเรยนมโอกาสไดรบรตวอยางภาษาและฝกการใชภาษาในสถานการณจรงนอยทสด งานวจยนจงมวตถประสงคในการตอยอดงานวจยทผานมา โดยการศกษาระดบและรปแบบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของผเรยนภาษาองกฤษชาวไทยทมระดบความสามารถทางไวยากรณภาษาองกฤษแตกตางกน โดยจะทาการศกษาความตระหนกดานความเหมาะสมของสานวนการขอรองและการใหคาแนะนาของกลมตวอยางทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ

วธดาเนนการวจย กลมตวอยาง งานวจยเรองนประกอบดวยกลมตวอยาง 3 กลม ไดแก กลมผเรยนภาษาองกฤษชาวไทยกลมเกงจานวน 30 คน กลมผเรยนกลมออน 30 คน และกลมตวอยางเจาของภาษาชาวอเมรกน 30 คน กลมตวอยางผเรยนชาวไทยคอนกศกษาชนปท 2 คณะโบราณคด จากหลากหลายสาขาวชาเอก ยกเวนวชาเอกภาษาองกฤษ ความสามารถทางภาษาองกฤษทวไปของกลมตวอยางกระจายอยในระดบตงแตระดบตน (elementary) จนถงระดบกลางขนสง (high-intermediate) กลมตวอยางมอายระหวาง 18-20 ป โดยรอยละ 90 เปนนกศกษาหญง การคดเลอกกลมตวอยางผเรยนชาวไทยในงานวจยนใชวธการสมอยางงาย (simple random sampling) จากนกศกษาทไดคะแนนสอบไวยากรณภาษาองกฤษจากวชา English Communication Skills ซงเปนวชาภาษาองกฤษพนฐานของคณะโบราณคดสาหรบนกศกษาชนปท 2 โดยไดทาการสมผทไดคะแนนรอยละ 75 ขนไปจานวน 30 คนเปนผเรยนกลมเกง และสมผทไดคะแนนจากการสอบดงกลาวตากวารอยละ 65 จานวน 30 คนเพอจดเปนผเรยนกลมออน เนองจากวตถประสงคในการศกษาครงนเปนการเปรยบเทยบระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของผเรยนชาวไทยกบเจาของภาษาชาวอเมรกนทใชภาษาตามธรรมเนยมปฏบต การเลอกสมกลมตวอยางชาวอเมรกนจานวน 30 คน จงเลอกสมจากกลมตวอยางทมวฒภาวะและประสบการณในการใชภาษาในสงคมเพยงพอ ดงนนกลมตวอยางชาวอเมรกนจงถกสมจากนกศกษาสาขาวชากฎหมาย ชนปท 1 ของหลกสตร Juris Doctor (J.D.), University of California Hastings College of the Law โดยกลม


ตวอยางมอายระหวาง 21-30 ป และรอยละ 60 เปนนกศกษาหญง ทงน หลกสตร Juris Doctor เปนหลกสตรเพอศกษากฎหมายอเมรกนขนแรก นกศกษาจะตองเรยนจบปรญญาตรจากสาขาวชาอนมากอน และใชระยะเวลาในการเรยน 3 ป จงจะสามารถประกอบวชาชพทนายความในประเทศสหรฐอเมรกาได ซงแตกตางจากการศกษาในระดบปรญญาโท LL.M. (Master of Law) และปรญญาเอก J.S.D./S.J.D. (Juris Science Of Law) สาขาวชากฎหมายในระบบการศกษาอเมรกน

เครองมอทใชในการวจย การศกษาครงนประกอบดวยเครองมอวจยจานวน 2 ชน ไดแก มาตรวดระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตร และแบบวเคราะหสานวนวจนกรรม

1) มาตรวดระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตร คอ มาตรวดระดบ (rating scale) 7 ระดบตามแบบ Likert scales เปนเครองมอวดระดบความเหมาะสมของสานวนการขอรองและการใหคาแนะนาทกลมตวอยางแตละกลมรายงาน โจทยในมาตรวดระดบประกอบดวยสถานการณการขอรอง 12 ขอและการใหคาแนะนา 12 ขอ รวม 24 ขอ สถานการณในมาตรวดระดบถกสรางขนใหประกอบดวยตวแปรทางสงคมสองตวแปร ไดแก อานาจ (relative power) และระยะหางทางสงคม (social distance) ของคสนทนา สวนสานวนทใชประกอบดวยตวแปรทางภาษาสองตวแปร คอ ธรรมเนยมปฏบต (conventions) และความเปนทางการ (formality) ของสานวน โดยใชตวแปรธรรมเนยมปฏบตในสานวนการขอรอง และตวแปรความเปนทางการของภาษาในสานวนการใหคาแนะนา ในสถานการณการขอรอง 12 สถานการณ ประกอบดวยสานวนการขอรองตามธรรมเนยมปฏบต (conventional forms) 6 ขอ และสานวนไมตามธรรมเนยมปฏบต (unconventional forms) 6 ขอ สานวนไมตามธรรมเนยมปฏบตในงานวจยน หมายถง การใชกลวธการออกคาสง (imperative) หรอกลวธการบอกเลา (affirmative) ในการขอรองเปนภาษาองกฤษ สวนสานวนการขอรองตามธรรมเนยมปฏบตในภาษาองกฤษไดอางองจาก ฟคยาและจาง (Fukuya & Zhang, 2002) ตารางท 1 แสดงสานวนการขอรองทใชในเครองมอวจยในการศกษาครงน

ตางรางท 1 : สานวนการขอรองทใชในเครองมอวจย

Conventional request forms Unconventional request forms Could you possibly…? Do you think you can…? Would you mind ~ing…? I was wondering if you… I’d appreciate it if you… Would it be possible to…?

*Please….I need you to… I need your help to…

*การใชสานวน Please ในงานวจยนจดเปนสานวนไมตามธรรมเนยมปฏบต เนองจากเปนการใชในบรบทการออกคาสงโดยผมสถานะดอยกวาขอใหผมสถานะเหนอกวาทาสงหนงสงใดดวยการพดวา Please… โดยไมมการลงทายดวยคาขอบคณ เชน นกศกษาขอรองใหอาจารยตอบแบบสอบถามใหโดยพดวา


“Excuse me. I’m doing a survey project about the university facilities. So, please fill up the questionnaire for me.” สาหรบสถานการณใหคาแนะนา 12 สถานการณ ประกอบดวยสานวนทเปนทางการ 6 ขอ และไมเปนทางการ 6 ขอ โดยอางองจากเกณฑการแบงความเปนทางการของสานวนการใหคาแนะนาของ มารตเนซ-เฟลอร (Martínez-Flor, 2004) ตารางท 2 แสดงสานวนการใหคาแนะนาทใชในการศกษาครงน

ตารางท 2: สานวนการใหคาแนะนาทใชในเครองมอวจย

Informal suggestion conventions Formal suggestion conventions How about…~ing? Why don’t you…? Have you tried…? You can just… Perhaps you should… I think you need…

I would probably suggest that… Personally, I would recommend that… Maybe you could… It would be helpful if you… I think it might be better to… I’m not sure, but I think a good idea would be…

2) แบบวเคราะหสานวนวจนกรรม คอ แบบทดสอบทใหกลมตวอยางเขยนวเคราะหความเหมาะสมของสานวนการขอรองและการใหคาแนะนาวามความเหมาะสมตอสถานการณหรอไม อยางไร แบบวเคราะหประกอบดวยสถานการณการขอรอง 4 ขอและการใหคาแนะนา 4 ขอ รวม 8 ขอ ในแตละขอประกอบดวยโจทยสถานการณและสานวนการขอรอง/การใหคาแนะนา 4 สานวน (ดตวอยางเครองมอวจยในภาคผนวก) กลมตวอยางจะตองอานสถานการณและเลอกสานวนทเหมาะสมทสดในสถานการณนนๆ จากนนตองเขยนเหตผลวาสานวนทง 4 ตวเลอกในแตละขอนนมความเหมาะสมหรอไมเพราะเหตใด ซงในการเขยนอธบายเหตผลกลมตวอยางไดถกขอใหเขยนเหตผลในการวเคราะหดวยภาษาพด โดยเขยนสงทตนคดโดยไมตองคานงถงความสละสลวยและความเปนทางการของภาษา สถานการณในแบบวเคราะหสานวนวจนกรรมถกเลอกมาจากสถานการณทใชในมาตรวดระดบ สานวนทง 4 ตวเลอกในแตละสถานการณถกออกแบบใหประกอบดวย 1) สานวนทผดไวยากรณ, 2) สานวนการขอรองไมตามธรรมเนยมปฏบต หรอ สานวนการแนะนาทไมเปนทางการ, 3) สานวนการขอรองตามธรรมเนยมปฏบต หรอ สานวนการแนะนาทเปนทางการ, 4) สานวนทใชกลวธการพดไมตามธรรมเนยมปฏบต

การเกบขอมลและการวเคราะหขอมล การรวบรวมขอมลเชงปรมาณทาโดยใหกลมตวอยางผเรยนชาวไทยทงสองกลมและกลมตวอยางชาวอเมรกนรวม 90 คนทามาตรวดระดบ (rating scale) เพอรายงานระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตร จากนนเปนการเกบขอมลเชงคณภาพโดยการการสมกลมตวอยางผเรยนชาวไทยจากกลมเกงและกลมออน กลมละ 6 คน เพอทาแบบวเคราะหสานวนวจนกรรม ขอมลจากมาตรวดระดบของกลมตวอยางถกนามาประมวลคะแนนและหารปแบบการแจกแจงของคะแนนดวยเครองมอ Kolmorov-Smirnov one-


sample test ผลการคานวณไดคา 0.847 ซงหมายถงรปแบบการแจกแจงของคะแนนแบบปกต (normal distribution) จากนนคะแนนจากมาตรวดระดบไดถกนามาประมวลผลทางสถตดวยโปรแกรม SPSS โดยใชเครองมอ One-way analysis of variance (ANOVA) และวธการทางสถต Post-hoc Tukey เพอหาคาความแตกตางของระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของกลมตวอยางแตละกลม สวนขอมลจากแบบวเคราะหสานวนวจนกรรมถกนามาประมวลผลดวยการวเคราะหเนอหา (content analysis) โดยเหตผลทกลมตวอยางแสดงในการวเคราะหความเหมาะสมของสานวนวจนกรรมไดถกนามาจดหมวดหมตามองคประกอบความรทางวจนปฏบตศาสตรของบราวนและเลวนสน (Brown & Levinson, 1987) คลารค (Clark, 1979) และโทมส (Thomas, 1983) จากนนผวจยไดวเคราะหเนอหาจากขอมลในแตละหมวดหมเพอหารปแบบรวม (general patterns) ของความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของผเรยนชาวไทยทงสองกลม

ผลการวจย 1. ระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของกลมตวอยางชาวไทยและชาวอเมรกน ผลการศกษาในภาพรวมพบวากลมตวอยางทงสามกลมมระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรแตกตางกนอยางมนยยะสาคญทางสถต [F (2, 87) = 23.284; p < .001] โดยผลการวเคราะหพบความแตกตางอยางมนยยะสาคญทางสถตระหวางกลมตวอยางผเรยนชาวไทยทงสองกลมกบกลมตวอยางชาวอเมรกน (p < .001) แตคะแนนระหวางกลมผเรยนชาวไทยกลมเกงและกลมออนมความแตกตางกนนอย (p = .811) ขอมลจากสถตเชงพรรณนารายงานวากลมตวอยางชาวอเมรกนใหคะแนนระดบความเหมาะสมของสานวนวจนกรรมในมาตรวดระดบสงทสด รองลงมาคอกลมผเรยนชาวไทยกลมเกงและกลมออนตามลาดบ

ตารางท 3 : คะแนนจากมาตรวดระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตร

สถานการณ กลมตวอยาง คาเฉลย คาเบยงเบน ภาพรวม กลมออน 107.63 12.024 กลมเกง 109.77 13.940 เจาของภาษา 129.07 14.140

การขอรอง กลมออน 52.03 8.544 กลมเกง 52.83 8.726 เจาของภาษา 56.70 8.313

การใหคาแนะนา กลมออน 55.60 6.355 กลมเกง 56.93 7.917 เจาของภาษา 72.37 8.206


เมอเปรยบเทยบเฉพาะคะแนนในสวนวจนกรรมการขอรอง ผลการศกษาไมพบความแตกตางอยางมนยยะสาคญทางสถตระหวางกลมตวอยางทงสามกลม [F (2, 87) = 2.568; p = .082] โดยเฉลยกลมตวอยางชาวอเมรกนใหคะแนนความเหมาะสมของสานวนการขอรองสงทสดและกลมผเรยนชาวไทยทงสองกลมใหคะแนนในระดบเดยวกน อยางไรกตาม ผลการวเคราะหความแตกตางของคะแนนเปนรายขอพบวา กลมตวอยางผเรยนชาวไทยทงสองกลมใหคะแนนความเหมาะสมของสานวนการขอรองแตกตางจากกลมตวอยางชาวอเมรกนอยางมนยยะสาคญทางสถตถง 6 สถานการณจากทงหมด 12 สถานการณ ดานคะแนนจากสถานการณวจนกรรมการใหคาแนะนา ผลการศกษาพบความแตกตางอยางม นยยะสาคญทางสถตระหวางคะแนนจากทงสามกลม [F (2, 87) = 45.866; p < .001] โดยกลมตวอยางชาวอเมรกนใหคะแนนความเหมาะสมของสานวนการใหคาแนะนาสงทสด รองลงมาคอกลมตวอยางผเรยนชาวไทยกลมเกงและกลมออนตามลาดบ ดานความแตกตางระหวางกลมพบวากลมผเรยนชาวไทยทงสองกลมมคาความแตกตางของคะแนนนอย (p = .773) แตพบความแตกตางอยางมนยยะสาคญทางสถตระหวางกลมตวอยางชาวไทยทงสองกลมกบกลมตวอยางชาวอเมรกน (p < .001) ผลการวเคราะหความแตกตางของคะแนนเปนรายขอพบวากลมตวอยางผเรยนชาวไทยทงสองกลมใหคะแนนความเหมาะสมของสานวนการใหคาแนะนาแตกตางจากกลมตวอยางชาวอเมรกนอยางมนยยะสาคญทางสถตถง 9 สถานการณจากทงหมด 12 สถานการณ ผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณสรปไดวากลมตวอยางผเรยนชาวไทยกลมเกงและกลมออนมระดบความตระหนกถงความเหมาะสมของสานวนการขอรองและการใหคาแนะนาใกลเคยงกน โดยระดบความตระหนกตอสานวนการใหคาแนะนามความแตกตางอยางมนยยะสาคญทางสถตจากกลมตวอยางชาวอเมรกน แตผลการศกษาไมพบความแตกตางอยางมนยยะสาคญทางสถตระหวางระดบความตระหนกตอสานวนการขอรองของกลมตวอยางชาวไทยและชาวอเมรกน ทงน ผวจยไดคานวณหาคาความคงทภายใน (internal reliability) ของมาตรวดระดบจากคะแนนของกลมตวอยางทง 90 คน ดวยเครองมอ Cronbach alpha ผลการคานวณรายงานคาความคงทภายในของมาตรวดระดบในระดบสง (standardized item alpha = .827)

1. รปแบบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของกลมตวอยางชาวไทย ผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพพบวากลมตวอยางผเรยนชาวไทยทงสองกลมแสดงรปแบบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรคลอบคลมทงดานปจจยทาง sociopragmatics และปจจยทางpragmalinguistics เกยวกบความตระหนกดาน sociopragmatics ผลการศกษาพบวากลมตวอยางทกคนจากทงกลมเกงและกลมออนแสดงความตระหนกถงความสาคญของปจจย “อานาจ” และ “ระยะหางทางสงคม” ของคสนทนา แตมความเหนทแตกตางกนในดานปจจยทกาหนดอานาจ โดยกลมตวอยางกลมเกงมองวาสถานภาพทางสงคมเปนปจจยหลกทกาหนดอานาจ ในขณะทกลมออนมองวาวยหรอความอาวโสเปนตวกาหนดอานาจ อยางไรกตาม กลมตวอยางจานวน 50% จากทงสองกลมเหนตรงกนวาอานาจของคสนทนาเปนปจจยทมความสาคญตอการเลอกใชรปแบบและความเปนทางการของสานวนภาษามากกวา


ระยะหางทางสงคม เชน การทนกศกษาขอรองอาจารย หรอลกนองใหคาแนะนาเจานาย ถงแมวาทงคจะสนทสนมกน แตผทอยในสถานภาพดอยกวากยงควรใชสานวนภาษาทสภาพจนถงขนเปนทางการกบผมอานาจมากกวาอยด ดานความตระหนกทาง pragmalinguistics ผลการศกษาพบวากลมตวอยางทงหมดจากกลมเกงและ 83% จากกลมออนรายงานความตระหนกดานกลวธตามธรรมเนยมปฏบต (conventions of means) โดยกลมตวอยางไดแสดงความเขาใจวากลวธการพดสงผลตอความสาเรจในการสอสารวตถประสงคของวจน กรรม เชน การแสดงความเขาใจวาการใชรปประโยคบอกเลา I need your help to… และ I need you to… ไมใชกลวธการขอรองตามธรรมเนยมปฏบตภาษาองกฤษแตฟงคลายการออกคาสง การใชรปประโยคบอกเลาในการขอรองเปนภาษาองกฤษจงอาจสงผลกระทบตอความสมพนธระหวางคสนทนา ดานความตระหนกตอสานวนตามธรรมเนยมปฏบต (conventions of forms) กลมตวอยางกลมเกงแสดงความเขาใจรปแบบสานวนวจนกรรมทงสองประเภทมากกวากลมออน โดยกลมตวอยางทกคนจากทงสองกลมแสดงความเขาใจสานวนการขอรองแบบตรง กลมตวอยางกลมเกง 67-100% และกลมออน 33-50% แสดงความเขาใจสานวนการขอรองแบบออม เชน I was wondering if…, Would it be possible to…? โดยจานวนผแสดงความเขาใจแปรผนตามรปแบบสานวน ทงน กลมตวอยางกลมเกง 13% และกลมออน 67% แสดงทศนคตดานลบตอสานวนการขอรอง Would it be possible to…? โดยระบวาเปนการขอรองทฟงไมสภาพ สานวนทมผแสดงความเขาใจนอยทสดคอสานวนการใหคาแนะนาอยางเปนทางการ เชน It would be helpful if you… และ I think a good idea would be… โดยกลมตวอยาง 17-33 % จากทงสองกลมไดแสดงความเขาใจเกยวกบสานวนประเภทน สาหรบสานวนการใหคาแนะนาแบบไมเปนทางการ เชน Have you tried…?, Why don’t you…?, How about…?, และ You can just… เปนกลมสานวนทมจานวนผแสดงความเขาใจแตกตางกนมากทสด คอ กลมเกง 17-83% และกลมออน 0-33% รายงานความเขาใจตอสานวนใหคาแนะนาแบบไมเปนทางการ โดยจานวนผแสดงความเขาใจแปรผนตามรปแบบสานวน ทงน กลมตวอยางจากทงสองกลมมองวาสานวนการใหคาแนะนา Why don’t you…? ฟงดไมสภาพเพราะฟงคลายเปนการตาหนคสนทนา ดานความตระหนกเรองความถกตองทางไวยากรณของสานวน มเพยงกลมตวอยางกลมเกง 50% และกลมออน 17% ทแสดงความตระหนกดานไวยากรณ นอกจากน ในการวเคราะหขอมลผวจยยงไดพบปญหาและขอสงเกตเกยวกบรปแบบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรของกลมตวอยางผเรยนชาวไทยทงสองกลม ปญหาและขอสงเกตทพบไดแก 1) ความไมเขาใจกลวธการพดตามธรรมเนยมปฏบตในภาษาองกฤษบางประการ เชน การรายงานวากลวธการใหคาแนะนาโดยการใชรปประโยคคาถามนนไมเหมาะสม เนองจากเปนการแนะนาทไมชดเจนและเปนการยอนถามคสนทนา, 2) มโนทศนเกยวกบการแสดงความจานงทจะไดงาน เชน ในสถานการณทผสมครงานตองการขอใหผจดการเลอนวนนดสมภาษณและลงทายประโยคขอรองวา “I would like you to give me a chance because I really want to work with your company.” กลมตวอยางประมาณกงหนงจากทงสองกลมรายงานวาการแสดงความตองการทจะไดงานอยางชดเจนเปนการไมสภาพและเสแสรง,


3) การไมรจกสานวนและการแปลสานวนผดความหมาย โดยเฉพาะสานวนการใหคาแนะนาทงแบบเปนทางการและไมเปนทางการ, 4) การมองวาปจจยดานอานาจเปนตวกาหนดระดบความเปนทางการของสานวนการใหคาแนะนา โดยระยะหางทางสงคมเปนเพยงปจจยรอง, 5) การตดสนความเหมาะสมของสานวนจากการตกแตงสานวนดวยการทกทาย (Hello), การขอโทษทรบกวน (Excuse me, sorry to bother you), คาเรยกขานทบงชยศและตาแหนงของคสนทนา (sir) และคาทแสดงความนอบนอม (please) มากกวารปแบบสานวนวจนกรรม และ 6) การตดสนความเหมาะสมของสานวนจากการอางองความหมายและกลวธการพดในภาษาไทย เชน การรายงานวาการลงทายสานวนขอรองใหผอนใหความชวยเหลอดวยประโยค It won’t be long หรอ It wouldn’t take you much time เปนการพดทไมสภาพ ฟงดไมเกรงใจ จนถงขนมเจตนาประชดประชน นอกจากน กลมตวอยางสวนใหญไดรายงานทศนคตดานลบตอสานวนการใหคาแนะนา Why don’t you…? และ You can just… รวมถงสานวนการขอรอง Would it be possible to…? เนองจากเหนวาเปนสานวนทฟงดไมสภาพ โดยกลมตวอยางประมาณ 67% ไดแปลคาพดดงกลาวเปนภาษาไทยกอนการวเคราะหความหมาย ตวอยางการวเคราะหเชน กลมออน : “...ไมเหมาะสม ถงแมวาจะมการขอรองใหชวย Can you please help me? ซงเปนคาพดทสภาพ แต It won’t be long… “ใชเวลาไมนานหรอก” เปน คาพดทไมเหมาะสม เหมอนกบพดไมเกรงใจ” กลมเกง : “You can just.. เหมอนแกมบนๆวากแคสง e- mail ไปนดส รสกเหมอนวา คนพดพดแบบราคาญ”

อภปรายผล ผลการศกษาทพบวากลมตวอยางผเรยนชาวไทยกลมเกงและกลมออนมระดบและรปแบบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรใกลเคยงกนนนสอดคลองกบผลของงานวจยกอนหนานทพบวาในการเรยนภาษาทสองนน ความสามารถทางไวยากรณของผเรยนมไดพฒนาควบคไปกบความสามารถทางวจนปฏบตศาสตร (Eisenstein & Boldman, 1986; Salsbury & Bardovi-Harlig, 2000) อยางไรกตาม ผลการวจยทพบวากลมตวอยางผเรยนชาวไทยแสดงความตระหนกถงปจจยทางวจนปฏบตศาสตรมากกวาความตระหนกดานไวยากรณนนตรงขามกบผลการศกษาของบารโดว-ฮารลกและดอรนเย (1998) ทพบวาผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาตางประเทศรบรถงขอผดพลาดทางไวยากรณมากกวาขอผดพลาดทางวจนปฏบตศาสตร ทงนเปนเพราะวตถประสงคและเครองมอทใชในการเกบขอมลเชงคณภาพในงานวจยนมงใหกลมตวอยางแสดงออกถงความตระหนกตอปจจยทางวจนปฏบตศาสตรเปนหลก โดยจดความตระหนกดานไวยากรณเปนเพยงองคประกอบหนงของ pragmalinguistics เทานน การออกแบบเครองมอวจยจงอาจเบยงเบนความสนใจของกลมตวอยางมาทปจจยอนๆทางวจนปฏบตศาสตรมากกวาปจจยดานไวยากรณ ดานการเปรยบเทยบระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรระหวางกลมตวอยางชาวไทยและชาวอเมรกน แมวาผลการศกษาจะไมพบความแตกตางอยางมนยยะสาคญทางสถตระหวางการรายงานคาความเหมาะสมของสานวนการขอรองของกลมผเรยนชาวไทยและชาวอเมรกน แตเมอพจารณาความแตกตางของคะแนนเปนรายขอแลวพบวาขอคาถามทพบความแตกตางอยางมนยยะสาคญทางสถตมจานวน


ขอถงกงหนงของจานวนขอทงหมด (6 ขอจาก 12 ขอ) ซงจากการวเคราะหสถานการณในขอทพบความแตกตางนพบวา กลมตวอยางชาวอเมรกนมองวาการใชรปประโยคบอกเลาเปนกลวธในการขอรอง (I need your help to… และ please…) โดยเฉพาะเมอผมอานาจนอยกวาขอรองผมอานาจมากกวาใหชวยเหลอ เปนกลวธการขอรองทไมเหมาะสม ในขณะทกลมตวอยางชาวไทยทงสองกลมมองวาสานวนดงกลาวใหความรสกเฉยๆถงคอนขางเหมาะสม ความแตกตางในความตระหนกดานภาษาสภาพนอาจเปนผลมาจากการทผเรยนชาวไทยไมเขาใจกลวธความสภาพในภาษาองกฤษ ประกอบกบอทธพลของการแทรกแซงของภาษาแม (language transfer) เชน รปประโยค I need your help to… และ please… คลายกบรปประโยคขอรองแบบสภาพในภาษาไทยวา “ฉนอยากใหคณชวย...” และ “กรณา...” จงอาจทาใหกลมตวอยางชาวไทยเหนวาเปนการขอรองทเหมาะสมได นอกจากน ผลการศกษาเกยวกบวจนกรรมการขอรองยงพบขอสงเกตทนาสนใจอกประการคอ ระดบความตระหนกถงความเหมาะสมของสานวนวจนกรรมระหวางกลมตวอยางชาวไทยและชาวอเมรกนจะแตกตางกนมากเมอสถานการณการขอรองนนเกยวของกบสทธ หนาท และการถกละเมดสทธ ทงน ความตระหนกดานสทธและหนาท (mutual right and obligations) ถอเปนปจจยทาง sociopragmatics ปจจยหนง (Thomas, 1983) แตปจจยนมไดถกรวมไวในขอบเขตของการศกษาครงน ตวอยางสถานการณทพบความแตกตาง เชน สถานการณทอาจารยขอใหนกศกษาปดโทรศพทมอถอในหองเรยน และสถานการณทอาจารยขอใหนกศกษาในหอพกเปดเพลงเบาลงในเวลากลางคน กลมตวอยางชาวอเมรกนสวนใหญรายงานความรสกเฉยๆ ตอการใชสานวนการขอรองแบบตรงโดยไมมการตกแตงคาพด (ประโยคคาสง) อาท “Hello! Turn down the music. Some people are now studying, and some are sleeping.” ขณะทกลมตวอยางชาวไทยทงสองกลมมองวาเปนการใชรปประโยคคาสงซงเปนการไมเหมาะสม แมวาการเปดเพลงเสยงดงในหอพกเวลากลางคนจะเปนการละเมดสทธของผอนกตาม ความแตกตางดานความตระหนกเกยวกบสทธนอาจอธบายไดดวยกรอบความคดทางการสอสารระหวางวฒนธรรม ฮอฟสตด (Hofstede, 1991) ไดอธบายมตทางวฒนธรรมไวหลายประการ หนงในมตทางวฒนธรรมทไดรบการศกษามากทสด คอความแตกตางระหวางวฒนธรรมแบบปจเจกนยม (individualism) และแบบคตรวมหม (collectivism) วฒนธรรมแบบปจเจกนยมมกพบในวฒนธรรมตะวนตกเปนวฒนธรรมทเนนใหความสาคญกบบคคลอสระมากกวาความเปนกลมกอน เนนความสาคญของสทธสวนบคคล และการปกปองดแลตนเอง (Ting-Toomey & Chung, 2005) ในขณะทวฒนธรรมแบบคตรวมหมมกพบในวฒนธรรมตะวนออก เนนใหความสาคญกบกลมหรอสงคมมากกวาตวบคคล เปนวฒนธรรมทมความเปนสวนตวนอย (Darwish & Huber, 2003) และเนนการเคารพ “หนา” ของผอนเพอแสดงความยกยองและความประนประนอม (Varner & Beamer, 2005) จากแนวคดน จงอาจวเคราะหไดวาชาวอเมรกนมความตระหนกและเหนความสาคญในปจจยดานสทธของบคคลมากกวาชาวไทย โดยชาวไทยอาจตระหนกเรองสทธของตนนอยกวาเรอง “ความเกรงใจ” อนเปนการแสดงออกถงการเคารพ “หนา” ของผอน ซงความแตกตางนอาจสงผลตอความตระหนกดานความเหมาะสมในการใชภาษาได


ดานผลการศกษาทพบความแตกตางอยางมนยยะสาคญทางสถตระหวางระดบความตระหนกตอสานวนการใหคาแนะนาของกลมตวอยางชาวไทยและชาวอเมรกนไดสนบสนนผลการศกษาของ ฮารลและคณะ (Harley, Allen, Cummins & Swain, 1990) โดยฮารลและคณะไดทาการศกษาเปรยบเทยบความสามารถดานไวยากรณ (grammatical competence) ดานการสนทนา (discourse competence) และดานภาษาศาสตรสงคม (sociolinguistic competence) ระหวางชาวอเมรกนกบผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาทสองในหองเรยนแบบ immersion classroom ในประเทศสหรฐอเมรกา ผลการศกษาพบความแตกตางอยางมนยยะสาคญทางสถตระหวางความสามารถทางไวยากรณและความสามารถทางภาษาศาสตรสงคมระหวางผเรยนภาษาและเจาของภาษา ซงฮารลและคณะไดใหคาจากดความของ “ความสามารถดานภาษาศาสตรสงคม” ในการศกษาของพวกเขาวา เปนการยอมรบ (recognition) และการผลต (production) วจนกรรมทมความเหมาะสมกบสถานการณ ซงความหมายดานการยอมรบวาสานวนวจนกรรมหนงมความเหมาะสมตอสถานการณหรอไม ตรงกบคาจากดความของความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรในงานวจยน อยางไรกตาม ลกษณะเฉพาะของกลมตวอยางในงานวจยนมความแตกตางจากกลมตวอยางในงานของฮารลและคณะมาก โดยกลมตวอยางทถกนามาเปรยบเทยบกบชาวอเมรกนในงานของฮารลและคณะ คอผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาทสองในบรบท immersion classroom ในประเทศสหรฐอเมรกา ซงเปนผเรยนภาษาองกฤษทมโอกาสไดใชภาษาองกฤษทงในการเรยนวชาอนๆในชนเรยนและในชวตประจาวน ซงแตกตางจากลกษณะของผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาตางประเทศของกลมตวอยางในงานวจยน การทกลมตวอยางผเรยนชาวไทยและกลมตวอยางชาวอเมรกนแสดงความตระหนกเกยวกบระดบความเหมาะสมของสานวนวจนกรรมแตกตางกนอยางมนยยะสาคญทางสถต อาจเปนผลมาจากสาเหตหลกสองประการดวยกน คอ 1) ความไมเขาใจกลวธความสภาพในภาษาองกฤษของผเรยนชาวไทย และ 2) การรบรปจจยทางสงคมทแตกตางกนระหวางผเรยนชาวไทยและกลมตวอยางชาวอเมรกน

1) ความไมเขาใจกลวธความสภาพในภาษาองกฤษของผเรยนชาวไทย สาเหตของความไมเขาใจสานวนภาษาองกฤษของผเรยนชาวไทยนน มสาเหตหนงมาจากการขาดความเขาใจเกยวกบกลวธความสภาพในภาษาองกฤษโดยเฉพาะกลวธความสภาพดานลบ (Brown & Levinson, 1987) จากผลการศกษาพบวากลมตวอยางชาวไทยแสดงความตระหนกรในกลวธความสภาพดานลบในภาษาองกฤษบางประการ ไดแก การขอโทษ การขอบคณ และการใชรปแสดงการนบถอโดยผพดถอมตวและยกยองผฟง เชน การขนตนการขอรองดวย Excuse me, Sir, เปนตน อยางไรกตาม ผลการวเคราะหขอมลพบวายงมกลวธความสภาพดานลบบางประการทกลมตวอยางชาวไทยทงสองกลมไมเขาใจ ไดแก การใชรปภาษาแบบออมตามธรรมเนยมปฏบต (conventionally indirect) เชน การใชสานวนการใหคาแนะนาทมรปภาษาเปนประโยคคาถาม อาท How about…?, Why don’t you…? และ Have you tried…? ถกมองวาเปนการยอนถามคสนทนาไมใชการแนะนา โดยเฉพาะสานวน Why don’t you…? ถกมองวาเปนการพดเชงตาหนคสนทนา ทงนจากการวเคราะหขอมลเชงคณภาพพบวามสาเหตมาจากการใช


กลวธการพดในภาษาไทยมาตความเจตนาการพดในภาษาองกฤษ โดยมการแปลสานวนเปนภาษาไทยกอนวา “ทาไมคณไม...” กลมตวอยางจงมองวาสานวนนใหความรสกเชงตาหนผฟง นอกจากน กลมตวอยางทงกลมเกงและกลมออนไดแสดงความไมเขาใจการใชรปภาษาแบบออมอนๆเพอใหคาแนะนา ไดแก I am not sure, but I think a good idea would be… และ It would be helpful if you… กลวธความสภาพดานลบอกประการทกลมตวอยางรายงานความเขาใจทคลาดเคลอน คอ กลวธการลดอตราลวงละเมด (ranking of imposition) โดยการใชคาทแสดงวาการคกคามหนานนเปนเพยงการรบกวนเลกนอย เชน ในสถานการณทนกศกษาตองการขอรองใหอาจารยซอมคอมพวเตอรให มการลงทายประโยคขอรองวา “It won’t be long” และ “It won’t take you much time” ซงสานวนเหลานถกใชตามธรรมเนยมปฏบตในภาษาองกฤษ เพอลดอตราการคกคามหนาวาเปนการรบกวนเลกนอย แตสาหรบกลมตวอยางผเรยนชาวไทยทงสองกลม สานวนเหลานถกมองวาเปนการกลาวประชดประชน ไมเหมาะสมทจะใชในการขอรองโดยเฉพาะกบผมอานาจเหนอกวา ความไมเขาใจกลวธความสภาพในภาษาองกฤษของผเรยนชาวไทยนนอาจมาจากสาเหตหลกสองประการ ประการแรก คอ มโนทศนเกยวกบความสภาพทแตกตางกนระหวางผเรยนชาวไทยและเจาของภาษาชาวอเมรกน ความแตกตางนสอดคลองกบผลการศกษาของ อเดะและคณะ (Ide, Hill, Carnes, Ogino & Kawasaki, 1992) ทไดทาการศกษาเปรยบเทยบมมมองเกยวกบความสภาพระหวางชาวอเมรกนและชาวญปนและพบความแตกตางทางมโนทศนระหวางคนทงสองกลม ความสภาพของชาวอเมรกนรวมความหมายของคาวา “เปนมตร” หรอ “friendly” อยดวย ซงแตกตางจากชาวญปน โดยชาวญปนมองความสภาพในแงการใชภาษาแบบยกยองผฟงแมวาจะเปนการสนทนาระหวางเพอนสนทกตาม ซงมโนทศนดานความสภาพในภาษาญปนในแงนคลายกบในภาษาไทย เนองจาก “ความสภาพและการแสดงความยกยองเปนมโนทศน ๒ ประการทไมสามารถแยกใหขาดจากกนไดอยางชดเจนในภาษาไทย” (พมพาภรณ บญประเสรฐ, 2551: 108) นอกจากน มโนทศนทเกยวโยงกนระหวางความสภาพและการยกยองนยงอาจเปนทมาของขอสงเกตทพบในการศกษาครงนวากลมตวอยางชาวไทยมแนวโนมทจะการตดสนความเหมาะสมของสานวนจากการตกแตงสานวนดวยคาทแสดงความยกยองผฟง มากกวาตวสานวนวจนกรรม คาทแสดงการยกยองผฟง ไดแก การใชคาเรยกขาน (Address Term) ทบงชยศและตาแหนงของคสนทนา หรอประโยคทแสดงความนอบนอม เชน Excuse me, please, Sir, sorry to bother you.

2) การรบรปจจยทางสงคมทแตกตางกน ปจจยทางสงคมทไดรวมไวในการศกษาครงน ไดแก ปจจยดานอานาจ และระยะหางทางสงคม ผลการศกษาพบวากลมตวอยางผเรยนชาวไทยทงกลมเกงและกลมออนมความตระหนกเรอง “อานาจ” ของคสนทนาสง ซงอาจเปนผลมาจากการทสงคมและวฒนธรรมไทยเปนสงคมและวฒนธรรมแบบมลาดบขน (hierarchy) กลวธการพดในภาษาไทยจงเปนการพดทแปรผนตามลาดบขนทางอานาจของคสนทนาตงแตการใชสรรพนาม คาศพทตางๆ ไปจนถงรปประโยค ดงนนปจจยดานอานาจจงอาจเปนปจจยทางสงคมทผเรยนภาษาองกฤษชาวไทยตระหนกรไดเปนปจจยตนๆ อยางไรกตาม กลมตวอยางกลมเกงและ


กลมออนแสดงมมมองเกยวกบทมาของอานาจแตกตางกน กลาวคอ กลมเกงมองวา “บทบาท” หรอ “สถานภาพทางสงคม” เปนปจจยกาหนดอานาจ เชน สถานภาพความเปนอาจารยทาใหอาจารยมอานาจเหนอกวานกศกษา แตกลมตวอยางกลมออนมองวา “อาย” หรอ “ความอาวโส” เปนปจจยหลกในการกาหนดอานาจ เชน อาจารยมความอาวโสมากกวานกศกษาอาจารยจงมอานาจเหนอกวา ซงการรบรทมาของอานาจอนเกดจากวยวฒนแตกตางจากเจาของภาษาชาวอเมรกน และอาจสงผลใหความตระหนกดานความเหมาะสมในการใชภาษาแตกตางกนดวย ผลการศกษาทสอดคลองกนระหวางขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพพบวา กลมตวอยางชาวไทยทงสองกลมมองวาผทมอานาจมากกวาไมควรใชสานวนภาษาทสภาพมากหรอเปนทางการมากกบผมอานาจนอยกวา ในขณะทผมอานาจนอยกวาตองใชภาษาทเปนทางการและมความสภาพกบผมอานาจมากกวาเสมอแมวาทงคจะมความคนเคยกน ความตระหนกในรปแบบนทาใหการรายงานระดบความเหมาะสมของสานวนการใหคาแนะนาระหวางชาวไทยกบชาวอเมรกนมความแตกตางกนมาก ซงความแตกตางนอาจมสาเหตมาจากการรบรบทบาทของผมอานาจมากกวาและผมอานาจนอยกวาทแตกตางกนตามทฤษฎ Power distance ของฮอฟสตด (Hofstede) Power distance หมายถงระดบทสงคมหนงๆจะยอมรบความไมเทาเทยมกนในสงคม สงคมทม low power distance เปนสงคมแหงการเสมอภาค ผมอานาจมากกวามบทบาทในการเปนทปรกษามากกวาการสงการ ในขณะทสงคมทม high power distance จะเปนสงคมทมการแบงชนชนมากกวา ผมอานาจนอยกวาจะถกคาดหวงใหทาตามคาสง ซงฮอฟสตดไดจดระดบประเทศตางๆในโลกตามคะแนนความอดทนตอความไมเทาเทยมทางสงคม (Hofstede's power distance index (PDI), 1991) ประเทศสหรฐอเมรกาถกจดอยในชวงระดบคะแนน 40 จากคะแนนทงหมด 120 ซงจดเปนสงคมทมความเทาเทยมสง ในขณะทประเทศไทยถกจดอยในระดบทม 64 คะแนน ซงหมายถงสงคมทมการยอมรบความไมเทาเทยมคอนขางสง หากพจารณาจากดชน PDI ของ ฮอฟสตด สงคมไทยจงเปนสงคมทผมอานาจนอยกวาตองเคารพและเชอฟงผทมสถานะเหนอกวามากกวาสงคมอเมรกน ซงความตระหนกในบทบาททางสงคมทแตกตางกนนยอมสงผลถงการเลอกใชภาษาและความตระหนกถงภาษาสภาพทแตกตางกนระหวางสองวฒนธรรม การรบรปจจยทางสงคมทแตกตางกนระหวางผใชภาษาในงานวจยนสนบสนนผลการศกษาของสเปนเซอร-โอทท (Spencer-Oatey, 1993) ทพบวาผทมาจากวฒนธรรมทแตกตางกนจะมการรบรปจจยทางสงคม ตลอดจนการตความความสมพนธทางสงคมของคสนทนาทแตกตางกนอนเปนผลใหการเลอกใชภาษาอยางเหมาะสมแตกตางกนดวย นอกจากน ผลการศกษาทพบวากลมตวอยางผเรยนชาวไทยทงสองกลมแสดงออกตรงกนวาอานาจอนเกดจากสถานภาพทางสงคมของคสนทนาเปนปจจยทมความสาคญตอการเลอกใชสานวนภาษามากกวาระยะหางทางสงคมยงสอดคลองกบผลการศกษาของฮนเคล (Hinkel, 1997) ทพบวาสถานภาพทางสงคมเปนปจจยทสาคญทสดตอการเลอกรปแบบสานวนการใหคาแนะนา ความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตรทมองวาลาดบขนทางอานาจเปนปจจยหลกในการสอสารน สามารถอธบายไดดวยทฤษฎระบบความสภาพของ สกอลลอนและสกอลลอน (Scollon & Scollon, 1995) ทกลาววาในระบบความสภาพแบบมลาดบขน (hierarchical politeness system) ผทม


อานาจนอยกวามกใชกลวธภาษาแบบ independence เพอลดการคกคามหนาและเปนแสดงถงความเคารพคสนทนา ในขณะทผมอานาจมากกวามกเลอกใชกลวธภาษาแบบ involvement เพอแสดงออกถงการพงพาอาศยกน (assume reciprocity) และความเปนพวกเดยวกน การรบรปจจยดานระยะหางทางสงคมของผเรยนชาวไทยในงานวจยนอาจแตกตางจากการรบรของกลมตวอยางชาวอเมรกน เนองจากผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณพบวา กลมตวอยางชาวอเมรกนรายงานวาผมอานาจนอยกวาสามารถใชสานวนการใหคาแนะนาทงแบบเปนทางการและไมเปนทางการกบผทมอานาจมากกวาไดอยางเหมาะสม ทงนขนอยกบระยะหางทางสงคมของคสนทนา ดงนน สาหรบกลมตวอยางชาวอเมรกนระดบความเปนทางการของสานวนจงแปรผนตามระยะหางทางสงคมไดมากพอๆกบตวแปรดานอานาจ ซงหากอธบายความตระหนกในการใชภาษาสภาพของกลมตวอยางชาวอเมรกนดวยโมเดลของสกอลลอนและสกอลลอน จะพบวาในวจนกรรมการใหคาแนะนาระหวางผมอานาจมากกวาและผมอานาจนอยกวา กลมตวอยางชาวอเมรกนมการยอมรบระบบความสภาพหลายแบบ โดยหากคสนทนามความคนเคยกนกสามารถใชระบบความสภาพทงแบบแสดงความเปนพวกพอง (solidarity politeness system) และแบบลาดบขน (hierarchical politeness system) แตหากคสนทนาไมเคยรจกกนมากอน กสามารถใชระบบความสภาพแบบคลอยตาม (deference politeness system) และแบบลาดบขนได จากผลการศกษาครงนทาใหเหนวาผเรยนภาษาองกฤษชาวไทยทงกลมทมความรทางไวยากรณดและกลมทมความรทางไวยากรณจากดมระดบความตระหนกตอความเหมาะสมของสานวนวจนกรรมทแตกตางจากเจาของภาษามาก อนเนองมาจากการรบรปจจยทางสงคมและการใชกลวธความสภาพทแตกตางกน จงอาจสรปไดวาการสอนภาษาทมงพฒนาแตความคลองในการสอสารและความรทางไวยากรณนนไมเพยงพอทจะชวยใหผเรยนใชภาษาอยางมประสทธภาพได ดงนนในการเรยนการสอนวชาการพดและการใชภาษาองกฤษเพอการสอสาร ผสอนจงควรสอดแทรกความรเกยวกบหลกการทางวจนปฏบตศาสตรตลอดจนความรทางวฒนธรรมและการสอสารระหวางวฒนธรรมลงไปในการสอนภาษาใหมากขน มากกวาการจากดเนอหาอยเพยงรปแบบสานวนตามธรรมเนยมปฏบตและระดบความเปนทางการของภาษาเพยงอยางเดยว เพราะเมอผเรยนมความเขาใจบรบททางวฒนธรรมของภาษาเปนอยางดแลวกจะสามารถเลอกใชภาษาไดอยางถกตองเหมาะสมมากขน

ขอจากดในการวจย การใชคะแนนจากขอสอบไวยากรณประจารายวชาเปนเกณฑในการแบงกลมตวอยางออกเปนผเรยนกลมเกงและกลมออน อาจมตวแปรทอยเหนอการควบคมเขามาแทรกแซงได เชน กลมตวอยางบางคนอาจมความรทวไปทางไวยากรณภาษาองกฤษไมดนก แตไดอานทบทวนเฉพาะหวขอไวยากรณทจะออกสอบมาเปนอยางด จงทาใหไดคะแนนดและถกจดเปนกลมตวอยางกลมเกง เปนตน

ขอเสนอแนะดานการวจย งานวจยทางวจนปฏบตศาสตรระหวางภาษาควรใหความสาคญกบบรบททางสงคมและวฒนธรรมทสงผลตอทางเลอกในการใชภาษาใหมากขน แทนการมงศกษากลวธและสานวนภาษาเพยงอยาง


เดยว โดยกรอบแนวคดในงานวจยอาจผนวกเอาทฤษฎทางการสอสารระหวางวฒนธรรมเขามาดวย เพอชวยอธบายสาเหตและผลลพธของการปฏสมพนธทางสงคม เนองจากทฤษฎทางการสอสารระหวางวฒนธรรมจะชวยขยายมมมองและสรางความเขาใจเกยวกบตวแปรทางสงคมวฒนธรรมของผใชภาษาจงสามารถชวยใหเราเขาใจความซบซอนของภาษาไดมากขน หวของานวจยทอาจทาการศกษาในอนาคต เชน การศกษาเปรยบเทยบการรบรปจจยทาง sociopragmatics ระหวางผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาตางประเทศและเจาของภาษา ปจจยทาง sociopragmatics นควรมการศกษาใหครอบคลมทงดาน อานาจ (relative power), ระยะหางทางสงคม (social distance), ความหนกเบาของเนอหา (degree of imposition), การรบรสทธและหนาท (mutual rights and obligations), ขอหาม (taboos) ตางๆในวฒนธรรม รวมถงปจจยดานการคานงถงความสมพนธในอนาคตระหวางคสนทนาดวย

บรรณานกรม

ภาษาไทย กฤษดาวรรณ หงศลดารมภ และธรนช โชคสวณช (2551). วจนปฏบตศาสตร. กรงเทพฯ: โครงการเผยแพร ผลงานวขาการ คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พมพาภรณ บญประเสรฐ. (2551). คาทแสดงความสภาพในภาษาไทย: นยเรองเพศสภาพและการแสดง

อานาจ.วารสารภาษาไทยและวฒนธรรมไทย, 1, 2, 106-116. Bardovi-Harlig, K. & Dornyei, Z. (1998). Do language learners recognize pragmatic violations?

Pragmatic vs. grammatical awareness in instructed L2 learning. TESOL Quarterly, 32, 233-259. Bardovi-Harlig, K. & Griffin, R. (2005). L2 pragmatic awareness: Evidence from the ESL

classroom. System, 33, 3, 401-415. Blum-Kulka, S. (1991). Interlanguage pragmatics: The case of requests. In R. Phillipson, E.

Kellerman, L. Selinker, M. Sharwood Smith, & M. Swain (eds.), Foreign/second

language pedagogy research (pp. 255-272). Clevedon, UK: Multilingual Matters.

Brown, P. & Levinson, S. (1987). Politeness: Some universals in language usage. Cambridge: Cambridge University Press.

Clark, H. (1979). Responding to indirect speech acts. Cognitive Psychology, 11, 430-477. Cook, M. & Liddicoat, A.J. (2002). The development of comprehension in interlanguage

pragmatics: The case of request strategies in English. Australian Review of

Applied Linguistics, 25, 19-39. Darwish, A.E., & Huber, G.L. (2003). Individualism vs collectivism in different cultures: a cross

cultural study. Intercultural Education, 14 (1), 47-55.


Eisenstein, M. & Boldman, J. (1986). “I very appreciate”: Expressions of gratitude by native

and non-native speakers of American English. Applied Linguistics, 7, 167-185. Fukuya, Y. & Clark, M. (2001). A comparison of input enhancement and explicit instruction

of mitigators. In L. Bouton (ed.) Pragmatics and language learning, vol. 10. Urbana, IL: University of Illinois at Urbana-Champaign. pp. 111-130. Fukuya, Y. & Zhang, Y. (2002). Effects of recasts on EFL learners’ acquisition of pragmalinguistic conventions of requests. Second Language Studies, 21. Retrieved 12, Nov., 2009 from http://www.hawaii.edu/sls/uhwpesl/21(1)/Fukuya&Zhang.doc

García, C. (1989). Disagreeing and requesting by Americans and Venezuelans. Linguistics and

Education, 1, 299-322. García, C. (1993). Making a request and responding to it: A case study of Peruvian Spanish

speakers. Journal of Pragmatics, 19, 127-152.

Harley, B., Allen, P., Cummins, J. & Swain, M. (eds.). (1990). The development of second

language proficiency. Cambridge: Cambridge University Press. Hinkel, E. (1997). Appropriateness of advice: DCT and multiple choice data. Applied Linguistics, 18, 1-26.

Hofstede, G. (1991). Cultures and organizations: software of the mind: inter-cultural co-

operation and its importance for survival. Maidenhead: McGrowHill. Ide, S. (1989). Formal forms and discernment: Two neglected aspects of universals of

linguistic politeness. Multilingua, 8, 223-248. Ide, S., Hill, B., Carnes, Y.M., Ogino, T. & Kawasaki, A. (1992). The Concept of Politeness: An Empirical Study of American English and Japanese. In R. J. Watts, S. Ide, &. K,

Ehrich (eds.), Politeness in language: Studies in history, theory and practice, (pp. 281-293). Berlin: Mouton de Gruyter. Ide, R. (1998). “Sorry for your kindness”: Japanese interactional ritual in public discourse.

Journal of Pragmatics, 29, 509-529. Jorda, M.P.S. (2004). An analysis on EAP learners’ pragmatic production: a focus on request

form. IBERICA, 8, 23-39. Retrieved 02, Nov., 2006 from www.aelfe.org/documents/03-RA-8-Safont.pdf King, KA, & Silver, RE (1993). "Sticking points": Effects of instruction on NNS refusal strategies. Working Papers in Educational Linguistics, 9, pp. 47-82. Retrieved 02, Sep., 2008 from www.eric.ed.gov/sitemap/html_0900000b8014719a.html


Koike, D.A., & Pearson, L. (2005). The effect of instruction and feedback in the

development of pragmatic competence. System, 33, 481-501.

Kondo, S. (2001). Instructional effects on pragmatic development: Interlanguage refusal. Paper presented at PacSLRF at University of Hawai‘i at Manoa. Retrieved 15, Nov., 2007 from http://www.hawaii.edu/sls/uhwpesl/on-line_cat.html

Kondo, S. (2002). Raising Pragmatic Awareness in the EFL Context. Applied Linguistics, 5, pp. 279-302.

Kong, K.C.C. (1998). Politeness of service encounters in Hong Kong. Pragmatics, 8, 555-575. Kubota, M. (1996). Acquaintance or fiancee: Pragmatic differences in requests between

Japanese and Americans. Working Papers in Educational Linguistics, 12 (1), 23-38.

Leech, G.N. (1983). Principles of pragmatics. London: Longman. Liao, C.C., & Bresnahan, M.I. (1996). A contrastive pragmatics study on American English and

Mandarin refusal strategies. Language Sciences, 18, 703-727.

Mao, L.R. (1994). Beyond politeness theory: “Face” revisited and renewed. Journal of

pragmatics, 21, 451-486

Martinez-Flor, A. (2004). The Effect of Instruction on the Development of Pragmatic

Competence in the English as a Foreign Language Context: A Study Based on Suggestions. Doctoral Dissertation. Castello: Universitat Jaume I. Martinez-Flor, A. & Soler, E. A. (2007). Developing pragmatic awareness of suggestions in the

EFL classroom: A focus on instructional effects. Canadian Journal of Applied

Linguistics, 10 (1), 47-76. Matsumoto, Y. (1988). Reexamination of the universality of face: Politeness phenomena in

Japanese. Journal of Pragmatics, 12, 403-426. Matsumura, S. (2003). Modelling the relationships among interlanguage pragmatic

development, L2 proficiency, and exposure to L2. Applied Linguistics, 24, pp. 465-491. Niezgoda, K. & Rover, C. (2001). Pragmatic and grammatical awareness. In K. R. Rose and G.

Kasper (eds.) Pragmatics in language teaching (pp. 63-79). Cambridge: Cambridge University Press. Pan, Y. (1995). Power behind linguistic behavior: Analysis of politeness phenomena in

Chinese official settings. Journal of Language and Social Psychology, 14, 462-481.


Pan, Y. (2000). Politeness in Chinese face-to-face interaction. Stamford: Ablex Publishing. Salsbury, T. & Bardovi-Harlig, K. (2000). Oppositional talk and the acquisition of modality in L2 English. In B. Swierzbin, F. Morris, M. E. Anderson, C. A. Klee, & E.

Tarone (eds.), Social and cognitive factors in second language acquisition:

Selected proceedings of the 1999 second language research forum (pp. 57-76). Somerville: Cascadilla Press. Schauer, G. (2006). Pragmatic awareness in ESL and EFL contexts: Contrast and

Development. Language Learning, 56, 269-318.

Schmidt, R. (1990). The role of consciousness in second language learning. Applied

Linguistics, 11, 17-46. Schmidt, R. (1993). Consciousness, learning and interlanguage pragmatics. In G. Kasper & S. Blum-Kulka (eds.), Interlanguage pragmatics (pp. 21-42). Oxford: Oxford University Press.

Scollon, R. & Scollon, S.B.K. (1995). Intercultural communication: A discourse approach. Cambridge, MA: Blackwell. Silva, A.J.B. (2003). The effects of instruction on pragmatic development: Teaching polite

refusal in English. Second Language Studies, 22, pp. 55-106. Retrieved 02, Nov., 2006 from www.hawaii.edu/ sls/uhwpesl/22(1)/Silva.pdf

Spencer-Oatey, H. (1993). Conceptions of social relations and pragmatics research. Journal

of Pragmatics. 20: 27-47. Takahashi, S. (2001). The role of input enhancement in developing pragmatic competence.

In K. R. Rose and G. Kasper (eds.) Pragmatics in languag teaching. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 171-199.

Thomas, J. (1983). Cross-cultural pragmatic failure. Applied Linguistics, 4, 91-112.

Ting-Toomey, S. & Chung, L.C. (2005). Understanding Intercultural Communication. Los Angeles, CA: Roxbury Pub.

Varner, I. & Beamer, L. (2005). Intercultural Communication in the Global Workplace (3rd ed.). Boston, MA: McGraw-Hill. Widjaja, C. (1997) A study of date refusal: Taiwanese females vs. American females.

University of Hawai'i Working Papers in ESL, 15 (2), 1–43.


ภาคผนวก ตวอยางมาตรวดระดบความตระหนกเชงวจนปฏบตศาสตร สถานการณดานลางตอไปนเปนสถานการณทคณกาลงพดโตตอบกบบคคลใดบคคลหนง ในแตละขอใหอานสถานการณและเลอกระดบ 1-7 วาคาพดทคณใชในแตละสถานการณมความเหมาะสมหรอไมเพยงใด

ระดบ 1 = ไมเหมาะสมอยางยงระดบ 2 = ไมเหมาะสม ระดบ 3 = คอนขางไมเหมาะสม ระดบ 4 = เฉยๆ

ระดบ 5 = คอนขางเหมาะสม ระดบ 6 = เหมาะสมด ระดบ 7 = เหมาะสมอยางยง

1. คณเปนนกศกษา คณกาลงทารายงานการสารวจเกยวกบสงอานวยความสะดวกภายในมหาวทยาลย ขณะนคณอยในหองสมด คณตองการขอใหอาจารยท คณไมรจกคนหนงชวยตอบแบบสอบถามให คณพดวา

You: “Excuse me. I’m doing a survey project about the university facilities. So, please fill up the questionnaire for me.”

คณคดวาคาพดทใชมความเหมาะสมหรอไมเพยงใด

ไมเหมาะสมอยางยง เหมาะสมอยางยง 1 2 3 4 5 6 7

2. คณเปนนกเรยนไทยทกาลงศกษาในมหาวทยาลยแหงหนงในสหรฐอเมรกา อาจารยของคณบอกคณวาเธอกาลงจะมาเทยวประเทศไทย เธอกาลงตดสนใจเลอกวาจะไปเทยวเกาะสมลน หรอ เกาะพพ คณคดวาอาจารยควรไปทงสองเกาะเพราะวามบรการเรอโดยสารระหวางเกาะทงสอง

You: “You can just visit both islands because there is a ferry between them.”

คณคดวาคาพดทใชมความเหมาะสมหรอไมเพยงใด

ไมเหมาะสมอยางยง เหมาะสมอยางยง 1 2 3 4 5 6 7


ตวอยางแบบวเคราะหสานวนวจนกรรม อานสถานการณตอไปน เลอกคาตอบทเหมาะสมทสดในแตละสถานการณ และใหเหตผลวาตวเลอกแตละขอมความเหมาะสมหรอไม เพราะเหตใด 1. คณเปนอาจารย วนนคณตองคางคนทหอพกของมหาวทยาลย ขณะทคณกาลงทางานอยในหองคณไดยนเสยงเพลงดงออกมาจากหองนกศกษาคนหนง คณไมรจกนกศกษาคนนนแตคณตองการขอใหเขาเปดเพลงเบาลง คณพดวา

2. คณเปนหวหนาภาควชาหนงในมหาวทยาลย นกศกษาทคณไมรจกคนหนงมาพบคณ นกศกษาตองการสมครงานพเศษตาแหนงผชวยอาจารย (TA) แตเกรดเฉลยของเขาไมสงพอ คณคดวานกศกษาคนนควรลองสมครงานพเศษทหองสมดของมหาวทยาลยแทน คณพดวา

A. Excuse me, can you turning down the music?

เหตผล

B. Hello! Turn down the music. Some people are now studying, and some are sleeping.

C. Excuse me, what’s name of the music? Sounds good, I like it, but it is a bit too loud.

D. Hello! I’ve to work so would you mind turning the tunes down a little?

A. I think it better to apply for a part-time job in the university library.

เหตผล

B. I would probably suggest that you apply for a part- time job in the university library.

C. How about applying for a part-time job in the university library?

D. Part-time jobs in the university library required lower grades.

12 Thai learners from the high- and low

Documents