ARIKETAK
ARIKETAK
1. Gerrarako bide luzea
1 .1. Serbiaren eta Austriaren arteko gatazka
• «Azken urteotako historiak, batez ere ekainaren 28ko gertaerak, erakutsi du Serbian mugimendu subertsibo bat dagoela ( ... ). Errege-gobernu serbiarrak honako konpromiso hauek hartu behar ditu:
• 1 . Monarkia gorrotatzea edo gutxiestea eragiten duten argitalpen guztiak debekatzea ( ...).
• 3. Serbian instrukzio publikoa ezabatzea ( ... ), eta Austria-Hungariaren aurkako propaganda sustatzeko balio duen guztia ere bai.
• 4. Austria-Hungariako monarkiaren aurkako propaganda egiten duten ofizial eta funtzionario guztiak soldadutzatik eta adminis traziotik banantzea ( ... ).
• Gobernu inperiala gobernuaren [Serbiaren gobernua] erantzunaren zain gelditzen da hilaren 25era arte, arratsaldeko bostetara arte».
• Austria-Hungariako gobernuak Serbiako gobernuari, 1914ko uztailaren 23an.
• Zer baldintza ezarri zizkion Austriak Serbiari?
1) Monarkia gorrotatzea eragiten duten argitalpen guztiak debekatzea.
3) Serbiak instrukzio publikoa ezabatzea.
4) Austria-Hungariako monarkiaren aurkako propaganda egiten duten ofizial eta funtzionario guztiak soldadutzatik eta administraziotik banatzea.
1 .2. Sarajevoko atentatua, 1914ko ekainaren 28an
• lraultzaile bosniar batek hil egin zituen Austria-Hungariako lnperioko oinordekoa eta horren
emaztea, eta horrek Lehen Mundu Gerra eragin zuen.
1 .3. Nazioek diotena
• «1. Errusiak dio: Serbiaren lurralde-osotasuna errespetatu ezean, Austriaren aurka esku hartuko dut.
• 2. Alemaniak dio: Errusia Austrian sartuz gero, azken horri laguntza emango diot manu militari [armak erabiliz].
• 3. Ingalaterrak eta Frantziak diote: Errusiaren alde egingo dugu, Alemaniak esku hartuez gero.
• 4. Japoniak dio: bi eskuadra bidaliko ditut Mediterraneora eta. Atlantikora, Ingalaterrari laguntzeko, hori gerran sartzen bada.
• 5. Errumaniak, Greziak eta Montenegrok diote: Serbiari lagunduko diogu, horren independentzia arriskuan egonez gero.
• 6. Bulgariak dio: Austriaren alde egingo dut, Errumaniak eta Greziak esku hartzen badute.
• 7. Austriak esan du Serbiaren naziotasuna errespetatuko duela, hori zigortu baino ez baitu nahi.
• 8 Italiak Austriari eta Alemaniari lagunduko die, Europa osoko gatazka sortuz gero.
• 9. Espainia neutrala izango da, edozein kasutan ere. • 10. Eta nazioek euren armadak prestatzen dituzten
bitartean, Vienan, San Petersburgon eta Berlinen konferentziak egiten ari dira, Europako bakea ez apurtzeko (... )>>.
• La Tribuna. 1914ko uztailaren 31 .
• Zer herri ziren Austriaren aldekoak? Eta Zer herri ziren Austriaren aldekoak? Eta Serbiaren aldekoak?Serbiaren aldekoak?
• Serbiaren aldekoak: Errusia, Inglaterra,
Frantzia, Japonia, Errumania, Grezia, Montenegro,
Austriaren aldekoak: Bulgaria, Alemania, Italia.
Zure ustez herri horien guztien jarrerak badu zerikusirik Aliantza
sistemarekin? Zergaitik?
• Bai, Austria, Alemania eta Italiak 1882tik Aliantza hirukoitza osatzen du.
• Errusia, Ingalaterra eta Frantziak 1907tik Entente Hirukoitza osatzen du.
• Beraz bakoitzak bere aliatuekin jokatzen du.
1.Gerrarako bide luzea
• Kokatu testuetan aipaturiko herriak mapan (hurrengo diapositiba)
1. Serbia2. Austria-Hungaria
3.Sarajevo4.Errusia
5. Inglaterra6. Frantzia
7.Errumania8.Grezia
9. Montenegro10.Bulgaria
11. Italia12. Alemania13.Espainia14. Viena
15. San Petersburgo16. Berlin
Espainia
Berlin
Errumania
Serbia
S. Petersburgo
Errusia
Alemania
Frantzia
Montenegro
Viena
Austria-Hungaria
Bulgaria
Grezia
• Austriak Balkanetako nazioak beretzat hartu nahi zituen eta Errusiak estualdien kontrola nahi zuen.
Zergatik zuten Errusiak eta Austriak halako interes handia Balkanetako
herriak mendean hartzeko?
• Gatazkari hasiera eman zion gertakaria honako hau izan
zen: 1914ko ekainaren 28an Sarajevon Gavrilo Princip serbiar ikasle gazte nazionalistak Austria-Hungariako Inperioaren tronurako Franz Joseph I.aren oinordekoa zen Franz Ferdinand printzea eta bere emaztea erail izana.
• Ondoren aliantza sistema martxan jarri zen:Alemaniak Errusia eta Frantziari gerra deklaratzen dio ,eta Belgika inbaditzen du.
• Ondoren ,Britania Handiak Alemaniari gerra deklaratzen dio.
Laburbildu atentatua eta Lehen Mundu Gerraren hasiera.