1 Jaap Schijve – 12 december 2009. 2 De Noordzee, einde laatste ijstijd. Ca. 12000 jaar geleden. Sindsdien is de zeespiegel sterk gestegen.

1

Jaap Schijve – 12 december 2009

2

De Noordzee, einde laatste ijstijd. Ca. 12000 jaar geleden.

Sindsdien is de zeespiegel sterk gestegen

3Stromingsgebied van de Schelde met veel zijrivieren

4

Schatting

Zeer hoogHoogGemiddeldLaag

10

20

40

60

80

1900 1950 2000 2050 2100

Zeespiegelstijging (Nederlandse kust) cm

Stel in 2050 een stijging van 25 cm. Dat levert een groot nationaal probleem op. Het vereist lange-termijn-planning.

Zeespiegel boven NAP (cm) voor de Nederlandse kust

5

Antwerpen ver van de Noordzee.Zoveel bochten in de Schelde, ook in Vlaanderen.Kanaal van Gent naar Terneuzen, geen bochten.

6

7

2005 diepgang 14,00 m lengte 350 m

Minimaleverdieping

diepgangin 2005

in 2010

Grote containerschepenVerdrag met Vlaanderen: Ook bij eb moeten deze schepen naar Antwerpen kunnen varen.

8

Vastgelopen op de rede van Vlissingen.Een moeilijk punt is de Bocht van Bath

9

Rotterdam, niet zo ver van de Noordzee.

Toch de Maasvlaktein de Noordzee voorgrote containerschepen.

Scheldevlakte bij Zeebrugge ?

Op lange termijn is de houdbaarheid van de haven van Antwerpen als grote haven een illusie.

Rotterdam

Antwerpen

Maasvlakte

Zeebrugge

10

Havens, dokken en sluizen van Antwerpen, een omvangrijke haven

Hedwigepolder

Prosperpolder

Komberging ofMilieu-compensatie ?

11

Verloop van de diepte van de vaargeul

0- 5 m- 10 m- 15 m- 20 mNAP

Laagwater

Bagger-niveau voor 3e verdieping

Baggeren is geen technisch probleem.

Baggeren zal altijd nodig blijven.

12

De Hedwigepolder

13

Prosper PolderHedwigePolder

P

Verdronken Land van Saeftinge

Rood omlijnd voorgesteld voor ontpolderen. Bij de Belgische Prosperpolder alleen een noordelijk deel.

14

Luchtfoto van de Hedwigepolder, 300 Ha, 8000 bomenLandbouw-opbrengst geschat op jaarlijks 4,5 miljoen kg voedsel

15

Grenspaal tussen Hedwigepolder en Prosperpolder

16

maar er zijn nog meer

plannen voor

ontpolderen

17

Groede

Breskens

Waterdunen

Project Waterdunen, roodomlijnd.

Duinen en voor het grootste deel bouwland (250Ha) dat ontpolderd wordt met gedoseerd zeewater.

18

WaterdunenPlan in hoofdlijnen. Hotel en 400 recreatie-woningen in de duinen.Gedoceerde inlaat van zeewater.Zilte natuur beperkt toegankelijk alleen voor voetgangers. Daar trek je geen toeristen mee aan.

19

Ontpolderen voor uitbreiding van het Zwin (schorren en slikken). Grens

WillemLeopoldpolder

Zwin

Belgie

Retranchement

WillenLeopoldpolder bijna helemaal ontpolderd, omgeven door een dijk,7 meter hoog. Diepe geul om het nieuwe Zwin, toeristisch niet toegankelijk..

20

CadzandCav

elot

Cadzand-bad

Kievittepolder

Project Cavelot: 450 recreatiewoningen, sportvelden. 48 Ha landbouwgrond wordt ontpolderd door de bouw van recreatie-woningen.

Behalve Cavelot en Waterdunen gaan ook grote campings vacantie-woningen neerzetten op grond waar nu nog caravans staan. Brengt meer geld op. Er komen wel veel vacantie-woningen.

21

Nederland kent

163 Natura 2000-gebieden

Waar zijn alle Nederlandse natuurgebieden ?

22

Het ZeeuwsLandschap bezit ook natuurgebieden.

Ook gemeenten, ondernemingen en prive-personen beschermen of bezitten natuurgebiedjes.

23

Ecologische hoofdstructuur(EHS)

Zoekgebieden voor

nieuwe natuur:

alle ingekleurde gebieden

Strategisch concept uit 1991

Onderdeel van beleidsplan VROM

24

Zoekgebieden

Zoekgebied robuuste verbindingen, o.a. ecobruggen, maar ook verbindingen door land

Ecologische hoofdstructuur in Zeeland met onderlinge verbindingen

Bij verkoop van grond in zoekgebieden is ZeeuwsLandschap verplicht te bieden. Zij kunnen een veel hogere prijs bieden dan boeren.

Met Natura 2000 en de Ecologische Hoofdstructuur komt polderlandschap in de houdgreep.

Maar wat heeft minister Verburg

gezegd ?

25

Compensatie voor de tweede verdieping. Hoe werd omvang bepaald ?

Rood is buitendijks

“Er is een pakket samengesteld. De commissie en de provincie vonden het een redelijke compensatie voor het te verwachten verlies.”

redelijk = gevoelswaarde

26

Ontpolderen ! ? Ja of nee ? Waar en hoe ?

- Wat heeft zich in het verleden afgespeeld ?

- Om welke problemen gaat het nu ?

- Wie zijn de belanghebbenden ?

- Welke argumenten zijn bepalend ?

- Welke keuze mogelijkheden ?

27

Zo ging het:

1585 Republiek der Nederlanden blokkeert de Westerschelde na de val van Antwerpen

1830 Belgie zelfstandig maar Nederland blokkeert de Schelde

1839 Blokkade beëindigd, maar Nederland heft tolgeld

1863 Einde tolheffing

Dat zijn ze in Antwerpen nog niet vergeten !

28

1970 Eerste verdieping van de Westerschelde

1995 Kok sluit 1e verdrag met Vlaanderen.

2000 2e verdieping Westerschelde

2005 Verdragen over baggeren en natuurcompensatie

met Hedwige-polder onder water. Moet klaar zijn in

2009.

2008 1e Kamer accoord met verdrag. Maar niet ontpolderen.

2008 Nijpels: Het moet toch Hedwige-polder worden.

Kamerleden blijven tegen.

2009 April. Kabinet besluit tot niet ontpolderen,

maar wel schorren.

2009 October. Kabinet: Toch Hedwige-polder onder water.

En zo ging het verder - - -

29

Waar wringt de schoen van de Westerschelde ?

- De Hedwigepolder ?

- Waterdunen ?

- Het Zwin ?

- En binnendijkse activiteiten ?

30

Natuur

Water

Agrarisch

Recreatie

2,2 %

11,3 %

18,1 %55,5 %

Oppervlak van Nederland41 526 km2

2,7 %Wegen

8,9 %Bebouwde grond

Water = Waddenzee, Scheldes, enz.Water niet meegerekend, dan Natuur 13.8% in een dicht bevolkt land.

31

2,1 3,0

Wereldvoedsel organisatie (FAO)

milliard inwoners6,9 9,1

nu 40 jaar later

miljard ton graan

32

Veiligheid Zwakke schakels

Economisch Toerisme

Verhuur

Recreatie

Andere opbrengsten

Ecologisch Habitatrichtlijnen

Vogelrichtlijnen

Schorren, slikken, platen

Buitendijks - Binnendijks

Dynamisch (eb/vloed) - Statisch

Verzanding

Argumenten

Kwantitatief voorspellen is moeilijk.

Kwalitatief voorspellen kan maar vereist kennis, inzicht, ervaring.

Uitkerkse PolderMeerkoetenFrieslandSaeftinghe

Polderland in handen van boeren is goed en goedkoop natuur-onderhoud.

Ontpolderen peperduur

33

2 Zij zoeken rust, stilte, geen lawaai, minicampings

Wandelingen, fietstochten, locale evenementen,

boerderij, polderlandschap

1 Zij zoeken de kust, strand, zee, gezelligheid, pret

op campings langs de kust.

Geluid en muziek geen bezwaar

Campingwinkel

Twee soorten toeristen

34

Fietsen in de polder

35

- Verdrag met Vlaanderen

- Europese Unie (Natura 2000),

Problemen, waar gaat het om ?

- Besluiten nemen

- Baggeren

- Natuur Compensatie

- Waarom stuit het op tegenstand ?

- Gewonnen grond zet je niet zo maar onder water

- Kapitaalsvernietiging

- Landbouwgrond

- Ervaring met natuurprojecten

- Polderlandschap

36

Wat nu te doen ? ? ?

- 3e verdieping ?

- Estuarium van onze Westerschelde ?

Onderzoek buitendijkse mogelijkheden

- maar ?

Accoord, hoewel onjuist op lange termijn.

37