1. Drogowe ABC
2. Bezpieczny pieszy
3. Wademekum rowerzysty
4. Bezpieczny rowerzysta
5. Zanim wyruszysz – sygnały drogowe
6. Znaki drogowe poziome
7. Znaki drogowe pionowe
8. Ogólne zasady ruchu rowerów
9. Manewry na drodze
10. Rowerem przez skrzyżowanie równorzędne
11. Rowerem przez skrzyżowanie podporządkowane
12. Rowerem przez skrzyżowanie o ruchu okrężnym i kierowanym
13. Uwaga, wypadek! Umiem pomóc
Spis treści 2. Bezpieczny pieszy
Pokoloruj malowankę. Oznacz sygnały świetlne zgodnie z opisami.1
Wybierz właściwy sposób przechodzenia na drugą stronę drogi w przed-stawionych sytuacjach.
Kiedy znajdujesz się na drodze przed wzniesieniem: spokojnie przechodzisz przez jezdnię, odchodzisz dalej od wzniesienia, aby zapewnić sobie widoczność na dłuższym odcinku drogi, upewniasz się, że nic nie nadjeżdża i przechodzisz,
czekasz, aż zatrzyma się jakiś pojazd i kierowca pozwoli ci przejść.
Gdy jesteś w miejscu, gdzie krzewy rosnące przy drodze ograniczają widoczność:
pewnie przechodzisz, bo pojazdy na tym odcinku poruszają się powoli,
znajdujesz miejsce z dobrą widocznością, upewniasz się, że droga jest wolna i przechodzisz,
szybko przebiegasz na drugą stronę.
Kiedy znajdujesz się na drodze przed zakrętem: odchodzisz na bezpieczną odległość od zakrętu, aby zapewnić sobie widoczność na dłuższym odcinku drogi, sprawdzasz, czy droga jest wolna i bezpiecznie przechodzisz,
2 przechodzisz, bo masz pierwszeństwo, szybko przechodzisz na drugą stronę.
W przypadku wskazania niewłaściwych zachowań na drodze spróbuj wskazać ich możliwe skutki.
Rozwiąż test. Zakreśl prawidłowe odpowiedzi.
1. Za pieszego w ruchu drogowym uważa się:
rowerzystę jadącego po chodniku, kierującego ruchem pieszych, osobę znajdującą się poza pojazdem na drodze.
2. Pieszy powinien poruszać się:
jezdnią, ale tak, by nie przeszkadzać innym uczestnikom ruchu, zawsze chodnikiem lub drogą dla pieszych, a w razie ich braku poboczem,
jezdnią, jeśli chodnik jest zbyt wąski.
3. Jeśli droga jest wąska i nie ma pobocza, pieszy może poruszać się:
przy krawędzi jezdni – musi wówczas zachować ostrożność i schodzić, gdy z naprzeciwka nadjeżdża pojazd,
dowolną stroną jezdni, po prawej stronie jezdni – powinien wtedy upewniać się, czy z tyłu nie nadjeżdża pojazd.
4. Z drogi dla rowerów pieszy może korzystać:
gdy chodnik jest nierówny. w razie braku chodnika. jeśli chodnikiem porusza się wielu pieszych.
5. Pięcioletnie dziecko może poruszać się po drodze, jeżeli:
zna przepisy ruchu drogowego, opiekuje się nim osoba mająca więcej niż 10 lat, dobrze zna drogę do domu.
3
6. Nakaz noszenia elementów odblaskowych obowiązuje:
dzieci przed ukończeniem 8. roku życia, wszystkich pieszych, którzy poruszają się po zmierzchu drogą poza obszarem zabudowanym,
dzieci przed ukończeniem 10. roku życia.
7. Pieszy, który chce przejść przez jezdnię, powinien:
szybko przebiec na drugą stronę, zatrzymać się i upewnić, że nie nadjeżdża żaden pojazd, iść bardzo powoli, a w razie potrzeby zawrócić.
8. Pieszemu przechodzącemu przez jezdnię nie wolno:
przeprowadzać roweru, rozmawiać, przebiegać, zawracać, spowalniać kroku.
9. Pulsujące zielone światło sygnalizatora na przejściu dla pieszych oznacza, że:
pieszy powinien szybko przejść na drugą stronę. nie można wchodzić na pasy, bo za chwilę nastąpi zmiana sygnału. pieszy musi przejść na drugą stronę w innym miejscu.
10. Odległość między kolumnami pieszych powinna wynosić co najmniej:
100 metrów. 50 metrów. 150 metrów.
11. Kartę rowerową może uzyskać osoba, która:
ma skończone 12 lat i potrafi jeździć rowerem, ukończyła 10 lat, zdała egzamin i ma pisemną zgodę rodziców lub opiekunów na wydanie dokumentu,
jest przekonana, że zna przepisy ruchu drogowego.
Jeżeli nie udało Ci się udzielić poprawnych odpowiedzi na wszystkie pytania, przeanalizuj jeszcze raz treści z podręcznika dotyczące ruchu pieszych i ponownie wykonaj zadanie.
3. Wademekum rowerzysty
linka hamulcowa
przerzutka
widelec
korba
kierownica
siodełko
światłaodblaskowe
kaseta
klamka hamulcowa
koło
manetka rowerowa lampy
szczęki
łańcuch
tarcze
pedał
dynamo
Przyporządkuj elementy do różnych układów roweru. W tym celu zamaluj:• kolorem szarym – części układu jezdnego i kierowniczego,• kolorem brązowym – części układu hamulcowego,• kolorem zielonym – części układu napędowego,• kolorem żółtym – części układu oświetleniowego.
1
Wyszukaj w internecie wiadomości na temat współczesnych rowerów. Napisz, czym się charakteryzują podane typy jednośladów.
Rower transportowy –
Rower górski –
Tandem –
Połącz nazwy elementów roweru z odpowiednimi opisami.
2
3
kierownica
przerzutki
lampy i światła odblaskowe
widelec
rama
łańcuch
Umożliwia napędzanie zębatek roweru.
Pełni funkcję amortyzatora, niweluje drgania, powoduje że w mniejszym stopniu odczuwasz
nierówności drogi.
Zwiększają bezpieczeństwo rowerzysty, zapewniają widoczność, szczególnie po zmroku.
Odpowiadają za zmianę biegów, przerzucają łańcuch między zębatkami.
Służy do sterowania rowerem.
Kręgosłup roweru, do niej przymocowane są pozostałe części roweru.
System urządzeń powodujących blokowanie ruchu kół i hamowanie.
hamulec
4. Bezpieczny rowerzysta
Rozwiąż krzyżówkę i odczytaj hasło. Wyjaśnij jego znaczenie.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
1. Mogą być pomocne przy niewiel-kim uszkodzeniu opony.
2. Zwiększysz nią ciśnienie powie-trza w oponach.
3. Część roweru osłaniająca opony. 4. Myjesz nią ogumienie w rowerze. 5. Klucz … – służy do naprawy
i regulacji roweru. 6. Zniszczysz go, jeśli będziesz czy-
ścił rower na sucho. 7. Pojazd jednośladowy lub wielośladowy, poruszany siłą mięśni jadą-
cej nim osoby. 8. Po myciu roweru pokrywasz nim łańcuch i zębatkę. 9. Oczyszczanie roweru z zanieczyszczeń.10. Pasta, którą po myciu warto pokryć ramę i widelec.11. Muszą być sprawne w rowerze.
1
Uszereguj we właściwej kolejności czynności związane z naprawą dętki rowerowej. Wpisz w kratki obok zdjęć odpowiednie cyfry. W razie wątpli-wości poproś o pomoc nauczyciela lub poszukaj wskazówek w internecie.
2
Nałóż łatkę i dociśnij ją do dętki. Zaczekaj do całkowitego
wyschnięcia kleju.
Nanieś klej na dętkę wokół uszkodzenia i poczekaj ok. 5 minut
aż klej zmatowieje.
Znajdź miejsce uszkodzenia. W tym celu zanurz lekko
napompowaną dętkę w wodzie i obserwuj, skąd wydobywają się
pęcherzyki powietrza.
Napompuj dętkę i upewnij się, że nie uchodzi z niej powietrze.
Za pomocą łyżki do opon zdejmij oponę i dętkę z obręczy koła.
Załóż dętkę i oponę na obręcz koła. Napompuj koło i zamontuj je
w rowerze.
Zamaluj ramki z elementami obowiązkowego wyposażenia roweru.3
Dokładnie oczyść i osusz miejsce uszkodzenia. Przetrzyj okolice
uszkodzenia papierem ściernym.
Upewnij się, że powietrze nie uchodzi przez wentyl, a następnie
odkręć koło.
światła odblaskowe barwy żółtej, samochodowej umieszczone na pedałach
co najmniej jedno światło odblaskowe barwy czerwonej o kształcie innym niż trójkąt
światła odblaskowe barwy białej z przodu roweru
co najmniej jedno światło przednie pozycyjne, barwy białej lub żółtej, widoczne z odległości 150 m
sygnał dźwiękowy – dzwonek
co najmniej jedno światło tylne barwy czerwonej (może być migające)
pasek odblaskowy w kształcie nieprzerwanego pierścienia na oponie lub kole
co najmniej jeden sprawnie działający hamulec
odblaski na kołach
Uzasadnij, dlaczego tak ważne jest, aby podczas jazdy rowerzysta był wyposażony w elementy odblaskowe, kask i ochraniacze.
4
Rozwiąż test. Zakreśl prawidłowe odpowiedzi.
1. Rower musi mieć:
wszystkie hamulce sprawne, co najmniej jeden sprawny hamulec, dwa sprawne hamulce.
2. W skład obowiązkowego wyposażenia roweru wchodzi:
pompka, bagażnik, sygnał dźwiękowy – dzwonek.
3. Rower musi być wyposażony w:
światła odblaskowe barwy żółtej na pedałach, co najmniej jedno światło przednie pozycyjne barwy białej lub żółtej,
światło czerwone na przedzie roweru.
4. Światła pozycyjne powinny być umieszczone:
nie wyżej niż 1500 mm i nie niżej niż 250 mm, nie wyżej niż 1800 mm i nie niżej niż 300 mm, nie wyżej niż 1200 mm i nie niżej niż 230 mm.
5. Dopuszcza się zastosowanie w rowerze dodatkowego oświetlenia:
paska odblaskowego w na oponie lub kole, lamp podświetlających ramę rowerową, lampek pod siodełkiem i na kierownicy.
6. Zgodnie z przepisami rower musi posiadać:
co najmniej jedno światło odblaskowe tylne koloru czerwonego o kształcie innym niż trójkąt,
co najmniej dwa światła odblaskowe tylne koloru czerwonego o kształcie innym niż trójkąt,
jedno światło tylne koloru czerwonego o kształcie innym niż kwadrat.
5 5. Zanim wyruszysz – sygnały drogowe
Czy możesz przejechać przez skrzyżowanie, gdy widzisz przedstawione sygnały? Zakreśl właściwą odpowiedź i ją uzasadnij.
1
TaK NIE
TaK NIE
TaK NIE
TaK NIE
Oceń, którym pojazdom musisz ustąpić pierwszeństwa. Uzasadnij, dlaczego.
2
a
D
E F
B
C Połącz rysunki policjanta z odpowiednimi sygnałami na sygnalizatorze.4
Ponumeruj ilustracje zgodnie z hierarchią obowiązującą na drodze.3
6. Znaki drogowe poziome
Nazwij ukazane poniżej linie. Połącz każdą z nich z odpowiednim opisem.
1
Rozdziela pasy ruchu o kierunkach przeciwnych, kierującym nie wolno
przejeżdżać przez linie ani na nie najeżdżać.
Oddziela pasy ruchu o tym samym kierunku, nie wolno na nią najeżdżać
ani jej przekraczać.
Wyznacza pasy ruchu, kierujący mogą ją przekraczać z obu stron.
Oddziela pasy ruchu, nie można przejeżdżać jej od strony linii ciągłej.
Napisz, co łączy te trzy pojazdy.2
Rozwiąż test. Zakreśl prawidłowe odpowiedzi.3
1. Przedstawiony znak poziomy oznacza:
drogę dla rowerów, powierzchnię wyłączoną, na której ruch i zatrzymywanie się są zabronione,
miejsce parkingowe.
2. Prezentowane niżej linie wyznaczają:
przejście dla pieszych, przejazd dla rowerzystów, miejsce przystanku dla autobusów.
3. Taki znak namalowany na drodze informuje, że:
w pobliżu znajduje się poczta, jest to stanowisko postojowe zastrzeżone dla określonego rodzaju pojazdów,
w tym miejscu nikt nie może parkować.
4. Widoczna na zdjęciu strzałka:
wskazuje szerokość pasa ruchu, oznacza nakaz wjazdu na sąsiedni pas ruchu, określony kierunkiem,
informuje, że trzeba zawrócić.
5. Linia ukazana poniżej:
wyznacza koniec jezdni, wskazuje miejsce bezwzględnego zatrzy-mania pojazdu,
oznacza przejście dla pieszych.
7. Znaki drogowe pionowe
Uzupełnij zdania dotyczące rodzajów znaków pionowych. Znaki ostrzegają o niebezpieczeństwie na drodze i zobowiązują kierującego pojazdem do zachowania szczegól-nej ostrożności.
Znaki wprowadzają ograniczenia ruchu pojazdów i zabraniają wykonywania określonych manewrów.
Znaki określają sposób jazdy i wskazują obo-wiązki uczestnika ruchu.
Znaki przekazują informacje o rodzaju drogi i znajdujących się przy niej obiektach.
Znaki dotyczą określonych grup pojazdów lub znajdują się przed przejazdami kolejowymi.
Rozwiąż test. Zakreśl prawidłowe odpowiedzi.
1. Który znak zakazuje wjazdu rowerzystom?
2. Który znak nie zabrania skrętu w lewo?
3. Wskaż znak oznaczający konieczność ustąpienia pierwszeństwa.
1
2
4. Rowerzysta, który widzi poniższy znak:
musi jechać prosto, ma pierwszeństwo na zwężonym odcinku drogi, powinien ustąpić pierwszeństwa nadjeżdżającym z przeciwka.
5. Prezentowany znak zakazuje:
zatrzymywania się, nawet na chwilę, wjazdu na drogę, długiego postoju.
6. Drogę z pierwszeństwem wskazuje znak:
7. O drodze jednokierunkowej informuje znak:
8. Gdy kierujący rowerem widzi ukazany znak:
musi ustąpić pierwszeństwa innym pojazdom, nie wolno mu wjechać na tę drogę, powinien poruszać się poboczem.
autostrada
Wlot drogi jednokierunkowej
z prawej strony
Sygnały świetlne
Naka
z jaz
dy
w lew
o za
znak
iem
Drog
a dla
piesz
ych
Koniec drogi dla rowerów
Zakaz ruchuw obu kierunkach
Zaka
z wjaz
duro
weró
w
Skrzyżowanie dróg
Gra dydaktyczna „Znaki drogowe”
Z kartonowej wkładki znajdującej się na środku zeszytu ćwiczeń wytnij elementy tak, by stanowiły całość – znak i opis, np.:
Zakaz wjazdu
Zasady gry:Liczba graczy: 2–4. Potrzebne materiały: 2–4 zestawy kartoników, stolik.Uczestnicy rozgrywki rozdają wycięte elementy (przed rozdaniem należy je wymieszać). Gra odbywa się według zasad zbliżonych do gry w domino. Grający łączą kartoniki w ciągi przez zestawienie elementu graficznego (znaku drogowego) z odpowiednim tekstem. Przykładowy fragment układanki zamieszczono poniżej.
3
Grę rozpoczyna uczeń wskazany przez nauczy-ciela. Kolejne elementy dodaje osoba siedząca z prawej strony (zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara). Jeśli nie ma w zestawie wymaganego elementu lub nie potrafi go rozpoznać, kartonik dokłada kolejny gracz. Wygrywa uczeń, który jako pierwszy wykorzy-sta posiadane elementy w grze lub pozostanie mu ich najmniej.
Zakaz wjazdu Koniec drogi z pierwszeństwem
Koniec drogi dla rowerów
Zakaz skrętuw prawo
Dwa niebezpieczne
zakręty – pierwszyw lewo
Droga dla pieszych i rowerów
Skrzyżowanie dróg
Zakaz skrętuw lewo
Niebezpiecznyzakręt w lewo Zakaz postoju Ustąp
pierwszeństwaZakaz
zawracania
Przejście dla pieszych
Przejazd kolejowy bez zapór
Nakaz jazdy w prawo
lub w lewo
Droga dla pieszych autostrada Przejazd kolejowy
z zaporami
Nakaz jazdy w lewo
za znakiem
Nakaz jazdy prosto
Nakaz jazdy prosto
lub w prawo
Droga dla rowerów
Nakaz jazdyw prawo przed
znakiem
Nakaz jazdy z prawej strony
znaku
Ruch okrężnyNakaz jazdy
z prawej lub lewej strony znaku
Skrzyżowanie z drogą podpo-
rządkowaną z lewej strony
Nakaz jazdy w lewo przed
znakiem
Początek pasa ruchu powolnego
Droga bez przejazdu
Przejście dla pieszych
Przejazd dla rowerzystów
Pierwszeństwo dla
nadjeżdżających z przeciwka
Droga ekspresowa
Sygnały świetlne
Przejście dla pieszych
i przejazd dla rowerzystów
Stop Koniec zakazów Droga jednokierunkowa
Nakaz jazdyprosto lub w lewo
Zmiana pierwszeństwa
Zakaz ruchuw obu kierunkach
Zakaz zatrzymywania się
Wlot drogi jednokierunkowej
z prawej strony
Skrzyżowanie z drogą
podporządkowanąwystępującą
po obu stronach
Zwężenie jezdni, dwustronne
Nakaz jazdyw prawo przed
znakiem
Skrzyżowanie z drogą pod-
porządkowaną występującą
po prawej stronie
Droga z pierwszeństwem
Pierwszeństwona zwężonymodcinku jezdni
Wlot drogi jednokierunkowej
z lewej strony
Strefa ograniczonej
prędkości
Skrzyżowanieo ruchu okrężnym
Zakaz wjazdurowerów
Nakaz jazdyz lewej strony
znaku
Odcinek jezdnio ruchu
dwukierunkowym