1. 3. 6. - Lider Plusliderplus.com.tr/yayin/ornekdokuman/tytayt/yapraktest/ayttarih.pdf · B) Osmanlı siyasi birliğinin zayıfla-ması C) Fransız İhtilali’nin yaşanması D)

T e s t Tarih

www.liderplus.com.tr

Ü n i t e 1Tarih ve Zaman/İnsanlığın İlk Dönemleri

Tarihin Tanımı: İnsan topluluklarının geç-mişteki yaşayışlarını, birbirleriyle olan iliş-kilerini, yer ve zaman göstererek, neden-so-nuç ilişkisi kurarak, belgelere dayandırarak inceleyen bilim dalıdır.

Tarihe Yardımcı Bilim DallarıCoğrafya: İnsan ve mekân ilişkisini inceler.

Arkeoloji: Kazı bilimidir.

Paleografi: Yazı bilimidir.

Epigrafi: Kitabeleri, anıtları ve tabletleri inceler.

Antropoloji: Irk bilimidir.

Etnografya: Toplumların gelenek ve göre-neklerini inceler.

Filoloji: Geçmişte konuşulan dilleri inceler.

Kronoloji: Takvim ve zaman bilimidir.

Heraldik: Armaları inceleyen bilimdir.

Nümizmatik: Eski paraları inceler.

011. Tarih bilimiyle ilgili olarak aşağıda-

kilerden hangisi yanlıştır?

A) Tarihi araştırmalarda deney vegözlemyapılamaz.

B) Tarihselolaylargünümüzşartları-nagöreyorumlanmalıdır.

C) Tarihiolaylarlailgilimutlakdoğru-laraulaşmakmümkündeğildir.

D) Tarihkültürlerinmiraslarınınakta-rıcısıdır.

E) Olaylarınüzerindenbelirlibirsüregeçtikten sonra araştırma yapıl-malıdır.

2. Tarihiolaylarlailgiliaraştırılankaynak-lartemeldeyazılıveyazısızolarakikikısımda incelenmektedir. Bunlardanyazılıkaynaklar,diğerlerinegöredahagüvenilir sonuçlara ulaşılmasını sağ-lamaktadır.

Buna göre tarihi olaylarla ilgili bulu-nan aşağıdaki kaynaklardan hangisi diğerlerine göre daha güvenilirdir?

A) Demirbaltalar

B) Gümüşkolyeler

C) Kapkacaklar

D) Kiltabletler

E) Kilimparçaları

3. Tarihibilgilerekaynaklıkedenbelgelerbirinci el ve ikinci el olarak ikiye ay-rılmaktadır. Bunlardan birinci el kay-naklar, dönemi yaşamış kişiler ya dakurumlartarafındanoluşturulmuştur.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi tarihin birinci el kaynaklarından bi-risi olarak gösterilemez?

A) UrugakinaKanunları

B) KökTürkKitabeleri

C) OsmanlıTarihiAnsiklopedisi

D) Lidyaparaları

E) KadeşAntlaşması

4. I. CelaliTakvimi II. 12HayvanlıTürkTakvimi III. Hicritakvim Verilenlerden hangileri Türklerin

yaptıkları millî takvimler arasında-dır?

A)YalnızI B)YalnızII

C)YalnızIII D)IveII

E)IIveIII

5. Aşağıdakilerden hangisi tarih önce-si devirlerin aydınlatılmasında tarih bilimine yardımcı olmaktadır?

A)Arkeoloji B)Paleografya

C)Nümizmatik D)Epigrafi

E)Diplomasi

6. Tarihi olayların araştırılmasında izle-necekbilimselyöntemlerbelirlibirsı-rayıtakipetmektedir.

Buna göre tarih biliminin yöntemiy-le ilgili;

I. tarama

II. tenkit

III. tasnif

basamakları aşağıdakilerden hangi-sinde doğru olarak sıralanmıştır?

A) I-II-III B) I-III-II

C) II-I-III D) III-I-II

E) III-II-I

7. Tarihbilimindevakıa;tarihtetoplumla-rı etkileyen olayların ortaya çıkardığısonuçlaragöreuzunsüredemeydanagelen değişimlerdir. Vakıalar geneldirvesüreklilikgösterir.Vakaisevakıayagörekısasüredemeydanagelenge-lişmelerdir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi vakıaya örnek olarak verilemez?

A) Anadolu’nunTürkleşmesi

B) Osmanlı siyasi birliğinin zayıfla-ması

C) Fransızİhtilali’ninyaşanması

D) İslamiyet’in Balkanlarda yaygın-laşması

E) Yazının Mezopotamya’da geliş-mesi

01-AYT Tarih YPT.indd 1 3.12.2018 17:10

TEST


Mezopotamya Medeniyetleri1. Sümerler: Şehir devletleri halinde

yaşamışlardır. Yazıyı bulmuşlardır. Dün-yanın ilk yazılı kanunlarını yapmışlardır.

2. Akadlar: Dünyada ilk düzenli orduları ve ilk imparatorluğu kurmuşlardır.

3. Babiller: Hammurabi kanunlarını yapmış-lardır.

4. Asurlular: Anadolu içlerine kadar varan ticaret kolonileri kurmuşlardır.Ticari pa-zarlarına “Karum” adı verilmiştir.

Anadolu Medeniyetleri1. Hititler: Mısırlılar ile imzaladıkları Ka-

deş Antlaşması dünyanın ilk yazılı antlaş-masıdır. Tanrıya hesap vermek için Anal adı verilen yıllıkları yazmışlardır.

2. Frigler: Tarımla uğraşmışlardır. Ceza hu-kukları da tarıma dayalıdır ve çok serttir. Bu durumun sebebi tarımsal hayatı koru-maktır.

3. Lidyalılar: Tarihte bulunan ilk para Lid-yalılara aittir.

4. Urartular: Doğu Anadolu’da yaşamışlardır.

Urartularda ahiret inancı vardır. Bu amaçla ölünün yanına günlük hayatta kullandıkları eşyaları da koymuşlardır.

01 Tarih ve Zaman/İnsanlığın İlk Dönemleri

8. Tarihe yardımcı olan bilim dalları ve bu bilim dallarının incelediği konu-larla ilgili aşağıdaki eşleştirmeler-den hangisi yanlıştır?

Bilimdalı İncelediğikonu

A) Diplomasi Siyasibelgelerinheryönüyledeğer-

lendirilmesi

B) Antropoloji Dillerintarihinivegelişimininaraştı-

rılması

C) Paleograf-ya

Alfabeveyazıların,bunlarınzaman

içindekigelişimininincelenmesi

D) Etnografya Toplumlarınörf,adetvegelenekleri-ninincelenmesi

E) Kronoloji Geçmiştengünü-müzeolayveol-gularınzamanınıntespitedilmesi

9. İlk ve Orta çağlarda Batı ve Doğu kültürlerinin kaynaşmasında;

I. Büyükİskender’inAsyaSeferi,

II. KralYolu’nunyapılması,

III. KavimlerGöçü’nünmeydanagel-mesi

gelişmelerinden hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?


C)IveIII D)IIveIII

E)I,IIveIII

10. İlk Çağ uygarlıklarının kuruldukları bölgelerle ilgili olarak aşağıdaki eş-leştirmelerden hangisi yanlıştır?

Bölgeler UygarlıklarA)Urartular AnadoluB) Sümerler MezopotamyaC) Yunanlar EgeD) Hititler OrtaAsyaE) Persler İran

11. İlk Çağ’da;I. paraII.yazı III.alfabe

icatlarından hangileri Anadolu’da ortaya çıkmıştır?A)YalnızI B)YalnızIIC)YalnızIII D)IveIII E)IIveIII

12. • Suriye’ninAkdeniz’deki kıyı çizgi-sindeyaşamışlardır.

• Deniz koloniciliğiyle uğraşmışlar-dır ve Akdeniz’de koloniler kur-muşlardır.

Özellikleri verilen İlk Çağ uygarlığı aşağıdakilerden hangisidir?A)Babiller B)FenikelilerC)Frigler D)Medler E)Asurlar

13. Anadolu’da yaşayan İyonlarla ilgili olarak aşağıdaki bilgilerden hangisi doğru değildir?

A) Demokratik idare konusunda iler-lemişlerdir.

B) Bilim,sanatveedebiyattaönemlieserlervermişlerdir.

C) Tektanrılıinanışasahiptirler.D) Şehir devletleri halinde örgütlen-

mişlerdir.E) Özgürdüşüncedeilerigitmişlerdir.

14. Aşağıdakilerden hangisi Mezopo-tamya’da kurulmuş İlk Çağ uygar-lıklarından birisi değildir?

A)Babiller B)Asurlar

C)Urartular D)Akadlar

E)Sümerler

15. Anadoluverimlitopraklarasahip,AsyaileAvrupa’yıbirbirinebağlayanvegöçyollarıüzerindeyeralanbirbölgedir.

Bu durumun İlk Çağ’da Anadolu’da;

I. tektanrılıdinlerinyaygınlaşması,

II. artardabirçokmedeniyetinkurul-ması,

III. kültürelçeşitliliğinyaşanması gelişmelerinden hangilerine ortam

hazırladığı savunulamaz?



E)IIveIII

16. • Günümüzde UNESCO’nun “Dün-ya Mirası” listesinde yer alanönemlibirtarihöncesimerkezidir.

• Anadolu coğrafyasında köy ya-şamından kent yaşamına geçişinönemlikanıtlarınısunmaktadır.

• Konyasınırları içindeyeralanbuarkeolojik merkezde hayvanlarınevcilleştirildiğinedairkanıtlarorta-yaçıkmıştır.

Özellikleri verilen arkeolojik merkez aşağıdakilerden hangisidir?

A)Göbeklitepe B)Çatalhöyük

C)Truva D)Çayönü

E)Alişar

1.B 2.D 3.C 4.D 5.A 6.B 7.C 8.B 9.E 10.D 11.A 12.B 13.A 14.C 15.A 16.B


T e s t Tarih


Ü n i t e 2

Türklerin İlk Anayurdu: Orta Asya’dır. Orta Asya’nın iklim şartlarına bağlı olarak, atlı göçebeliği seçmek zorunda kalan Türk-ler yaylak ve kışla arasında hareketli bir ya-şam sürmüşlerdir.

Türk göçlerinin başlıca sebepleri:

İklim değişiklikleri sonucunda otlakların kuraklaşması ve halkın geçimini sağlama-da zorlanması

Hızlı nüfus artışlarının yaşanması

Türk boylarının arasında iç çekişmelerin yaşanması

Türklerin bağımsız yaşama arzusu

Salgın hastalıkların ortaya çıkması

Büyük Hun Devleti

İlk Türk devletidir. Kurucusu Teoman’dır. Başkenti Ötüken’dir.

Mete Han zamanında bütün Türkler tek bayrak altında toplanmıştır.

Mete Han Türk devlet teşkilatının kuru-cusudur.

Mete Han’dan sonra iç karışıklıklar ve Çin baskıları sonucu Hun Devleti zayıflamış, kuzey ve güney olarak ikiye ayrılmıştır.

İlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyasi021. OrtaAsya’da yaşayan ilkTürk toplu-

luklarında toplumun en küçük birimiailedir.Buaileler,sülaleanlamınage-lenurugları,uruglarboyları,boylarisemilletanlamınagelenbudunuoluştur-muştur.Budundevletinhemkurucusuhemdetemelunsuruolmuştur.

Verilen bilgiler doğrultusunda aşa-ğıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

A) Hayvancılığıntemelgeçimkayna-ğıolduğuna

B) Toplumun birbirine eşit olmayansınıflardanoluştuğuna

C) Teşkilatlı bir toplumyapısınınku-rulduğuna

D) Merkeziotoritesigüçlüdevletlerinkurulduğuna

E) Devlet örgütlenmesinde Müslü-manlarınörnekalındığına

2. Coğrafi ad olarak “Türkiye” aşağıda-ki bölgelerden hangisi için kullanıl-mamıştır?

A) Volga’danAvrupa’ya uzanan böl-ge

B) OrtaAsya

C) MısırveSuriye

D) Anadolu

E) ArabistanYarımadası

3. TürklerinilkanayurduolanOrtaAsyageniş bozkırlardan, sıradağlardan veyüksek platolardan oluşmaktadır.Ay-rıca bu coğrafya sert karasal iklimesahiptir.

Bu durum Türklerin;

I. sanayiII. hayvancılıkIII. tarım

ekonomik uğraşlarından hangile-riyle geçimini sağlamasına ortam hazırlamıştır?A)YalnızI B)YalnızIIC)YalnızIII D)IveII E)IIveIII

4. Türklerin yaşadığı Orta Asya kültür çevrelerinden hangisi diğerlerinden daha sonra ortaya çıkmıştır?A)Tagar B)AnavC)Afanesyevo D)Andronova E)Karasuk

5. OrtaAsya’dakurulanilkTürkdevletle-rindehukukuntemelinitöreadıverilensözlü hukuk kuralları oluşturmuştur.Konar-göçer Türk toplumunu disiplinaltında tutmak, törelerin gereği gibiuygulanmasınabağlıdır.

Bu bilgiler doğrultusunda;I. Törelerinoluşmasındadinetkiliol-

muştur.II. Toplumsaldüzen töreler sayesin-

desağlanmakistenmiştir.III. Hareketli toplumun yönetilmesin-

detöreleretkiliolmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A)YalnızI B)YalnızIIC)YalnızIII D)IveII E)IIveIII

6. Hükümdarın olmadığı dönemlerde kurultaya başkanlık yapan görevli aşağıdakilerden hangisidir?

A)Aygucı B)Tigin

C)Yabgu E)Buyruk

E)Tudun

7. Türk topluluklarında eli silah tutan herkesin asker sayılması öncelikle aşağıdakilerden hangisine ortam hazırlamıştır?

A) Konar-göçerbirhayatyaşanması-na

B) Ordudaücretli,yabancıaskerlerinbulunmamasına

C) Ordu teşkilatında onluk sisteminuygulanmasına

D) Merkeziotoriteninzayıflamasına

E) Kültürel asimilasyonun yaşanma-sına

8. İlkTürkdevletlerindeyılınbellidönem-lerinde ve askerî zaferlerden sonra“şölen” adı verilen eğlenceler düzen-lenirdi.

Bu durumun;

I. demokratikidare

II. millîbirlikveberaberlikduygusu,

III. tahtkavgaları unsurlarından hangilerini güçlen-

dirmesi beklenebilir?


C)IveII D)IveIII

E)IIveIII


TEST


Kavimler Göçü

Avrupa’ya göç eden Hunlar, Karadeniz’in ku-zeyinde bulunan barbar Avrupa kavimlerini de yerlerinden oynatmışlardır. Bu zincirle-me göç hareketine “Kavimler Göçü” denil-mektedir.

I. Kök Türk Devleti (552-659)

Bütün Türkleri tek bayrak altında topla-yan ikinci Türk devletidir. Devlet merke-zi Ötüken’dir.

“Türk” adını ilk defa bir devlet adı olarak kullanmışlardır.

Kurucusu Bumin Kağan’dır. Bumin Kağan, kardeşi İstemi Yabgu’yu batıyı idare et-mek için görevlendirmiştir.

Mukan Kağan dönemi, en parlak dönemdir.

İpek Yolu’na hâkim olabilmek için Sasanilere karşı Bizans ile ittifak yapmıştır.

İç karışıklıklar nedeniyle 582’de Doğu ve Batı olmak üzere ikiye ayrılmışlardır.

1.C 2.E 3.B 4.A 5.E 6.A 7.B 8.B 9.B 10.E 11.D 12.C 13.D 14.B 15.E 16.Cİlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyasi02

9. TürktarihindeilkdüzenlibirlikleriMeteHan kurmuştur. Bu orduda en büyükbirimonbinkişidenoluşan“tümen”dir.Tümen binlere, binler yüzlere, yüzleriseonlaraayrılmıştır.Bubirimlerinba-şında tümenbaşı, binbaşı ve onbaşıgibikomutanlargörevyapmıştır.

Buna göre Türk ordu teşkilatı hak-kında aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Askeri disiplinin sağlanmak isten-diğine

B) Diğeruygarlıklaraörnekolduğuna

C) Sistematikolarakteşkilatlandırıldı-ğına

D) Askeri kuvvetlerin yönetilmesininkolaylaştırıldığına

E) Onluksisteminuygulandığına

10. Aşağıdakilerden hangisi Avrupa Hun Devleti’nin hükümdarlarından birisi değildir?

A)Uldız B)Balamir

C)Attila D)İlek

E)Kutluk

11. I. Anatolios II. Margus III. Kadeş Yukarıdaki antlaşmalardan hangile-

ri Doğu Roma ile Avrupa Hun Dev-leti arasında imzalanmıştır?



E)IIveIII

12. Uygur Devleti’nin 840 yılında yıkıl-masından sonra Uygur halkı;

I. Turfan

II. Kansu

III. Horasan bölgelerinden hangilerinde yeni

devletler kurmuşlardır?


C)IveII D)IveIII

E)I,IIveIII

13. Türktarihindeboylararasındabirliğinkurulduğu dönemlerde daha güçlüTürk devletleri kurulmuştur. Örneğin;AsyaHunDevleti’neenparlakdöne-miniyaşatanMeteHan,yirmialtıboyukendiidaresialtındatoplamayıbaşar-mıştır.

Buna göre;

I. boylar federasyonu şeklinde ör-gütlenildiği,

II. Mete Han’ın Türk siyasi birliğinisağladığı,

III. kurulan bütün devletlerin boylarıbirarayagetirdiği

değerlendirmelerinden hangilerine ulaşılabilir?



E)I,IIveIII

14. İlk Türk devletlerinde kurultayda alınan kararların uygulanmasını ve takip edilmesini sağlayan kurum aşağıdakilerden hangisidir?

A)Otacı B)Ayukı

C)Kurultay D)Oguş

E)Tudun

15. EskiTürklerdekutasahipolanhane-danüyeleriarasındanhükümdarseç-mek için “toy” denilenbirmeclis top-lanmıştır.

Buna göre;

I. Hükümdarolacaklarınbelirlibirai-leyemensupolmasıgereklidir.

II. Önemlidevletmeselelerimeclistekonuşulmuştur.

III. Devletin,hanedanınortakmalıol-duğukabuledilmiştir.

yargılarından hangilerine ulaşılabi-lir?


C)IveIII D)IIveIII

E)I,IIveIII

16. Orta Asya’da kurulan ilk Türk dev-letlerinde kullanılan hükümdarlık sembolleri arasında aşağıdakiler-den hangisi yoktur?

A)Otağ B)Kotuz

C)Tıraz D)Tuğ

E)Yay


T e s t Tarih


Ü n i t e 2

ll.Kök Türk Devleti

Türkler Çin hâkimiyetindeyken Kürşat İsyanı çıkmıştır.

Kök Türkler Kutluk (İlteriş) Kağan tara-fından tekrar kurulmuştur. Bu nedenle ll. Kök Türkler “Kutluk Devleti” de denilir.

En parlak dönem Bilge Kağan dönemidir.

Uygurlar (744-840)

Yerleşik hayata geçen ilk Türklerdir.

Başlangıçta başkent Ötüken’dir. Daha sonra başkent Karabalasagun’a taşınmış-tır.

Kurucusu Kutluk Bilge Kül Kağan’dır.

Bögü Kağan döneminde Mani dini kabul edilmiş ve bunun sonucunda yerleşik ha-yata geçilmiştir.

Eski geleneklerden uzaklaşan ve savaş-çılık özelliklerini kaybetmeye başlayan Uygurlar, Çin entrikaları ve ekonomik sıkıntılar nedeniyle 840’da Kırgızlar ta-rafından yıkılmışlardır.

İlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyasi031. UygurDevletialımsatımveborçalıp

vermedebirölçüsistemivebelirlibirpara kullanmıştır. Borç olarak alınanmalınfaiziherayödenmiştir.

Bu gelişmelere göre Uygurlar için;

I. tarihte ilk olarak bankacılık siste-minikullandıkları

II. finansalalandagelişmekaydettik-leri

III. sistemli bir ekonomi teşkilatı kur-dukları

yorumlarından hangileri yapılabi-lir?A)YalnızI B)YalnızIIC)YalnızIII D)IveII

E)IIveIII

2. Geniş bozkırlarda sürekli hareket halinde olan Türk topluluklarının toprak bağlılığını değil, soy aidiye-tini ön planda tutması aşağıdakiler-den hangisine ortam hazırlamıştır?

A) Sosyaleşitsizlerinartmasına

B) Avrupa’yagöçedilmesine

C) Sosyal kimlik unsurunun güçlen-mesine

D) Güçlüordularınkurulamamasına

E) İslamiyet’inbenimsenmesine

3. Aşağıdakilerden hangisi Orta Asya kültür çevrelerinden birisi değildir?A)Tagar B)KarasukC)Mezopotamya D)Afanesyevo

E)Andronova

4. Türklerin Orta Asya’da kurdukları teşkilatlı ilk Türk devleti aşağıdaki-lerden hangisidir?A)KökTürkler B)AsyaHunlarıC)Avarlar D)Hazarlar

E)Oğuzlar

5. Kök Türk ve Hun devletlerinde boybeylerisadakatgereğikurultayakatıl-makzorundadırlar.Katılmasıgerektiğihalde kurultaya iştirak etmeyen boybeyleridevleteisyanetmişsayılırdı.

Bu bilgilere göre;

I. Kurultayda alınan kararlar boybeylerininonayınasunulmuştur.

II. Federasyon tarzında örgütlenmesözkonusudur.

III. Boyların merkezi otoriteye bağlıolmasızorunlututulmuştur.

yargılarından hangilerine ulaşıla-maz?

A)YalnızI B)YalnızIIC)IveII D)IveIII

E)IIveIII

6. Orta Asya’da kurulan ilk Türk dev-letlerinde, önemli devlet sorunla-rının görüşülüp karara bağlandığı meclis aşağıdakilerden hangisiyle adlandırılmıştır?A)Kurultay B)ToygunC)Budun D)Töre

E)Boy

7. I. Kendi adlarına para bastıran ilkTürkdevletidir.

II. DedeKorkutHikâyelerinekonuol-muşlardır.

III. Musevilik inancınıkabuleden tekTürkdevletidir.

Verilen bilgilerin ait oldukları Türk topluluklarıyla olan eşleştirilmesi açısından aşağıdaki gruplandırma-lardan hangisi doğrudur?

I II III

A) Bulgarlar Oğuzlar Karluklar

B) Karluklar Uygurlar Avarlar

C) Türgişler Oğuzlar Hazarlar

D) Avarlar Türgişler Bulgarlar

E) Hazarlar Avarlar Karluklar

8. Türklerin Orta Asya’da göçebe bir hayat sürdürmesi aşağıdakilerden hangisine ortam hazırlamamıştır?

A) Savaşçıbirtoplumyapısınınorta-yaçıkmasına

B) Mimarieserlerinyokdenecekka-darazolmasına

C) Sınıflı toplum yapısının oluşma-masına

D) Tektanrılıdinlereinanılmasına

E) Taşınabilirniteliktesanateserleri-ninüretilmesine


TEST


Devlet boyların birleşmesiyle meydana geliyordu. Bu durum merkezi otoriteyi zayıflatmıştır.

Hükümdara ve ailesine tanrı tarafından verilen yönetme gücü “kut inancı” olarak bilinmektedir.

Hükümdarların yanında “Kurultay” deni-len boy beylerinden oluşan bir danışma meclisi de bulunuyordu.

Hükümdarlar kağan, han ve hakan gibi un-vanlar kullanmışlardır.

Türklere ordu-millet anlayışı hakimdir.

Toplum hayatı bozkır (göçebe) kültüre dayanmıştır.

Göktanrı dini Türklerin, İslam öncesi en yaygın inancıdır.

Türkler göçebe bir yaşam sürdürdükleri için temel geçim kaynakları hayvancılık olmuştur.

İslamiyet öncesi Türklerde hukukun te-melini Töre oluşturur. Töre yazısız hukuk kurallarıdır.

Töreler Türklerin göçebe hayatlarının etkisiyle oluşmuştur.

İlk Türk alfabesini Kök Türkler kullan-mıştır.

1.E 2.C 3.C 4.B 5.A 6.A 7.C 8.D 9.D 10.A 11.D 12.E 13.A 14.E 15.B 16.C 17.Dİlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyasi03

9. Orta Asya’da kurulan Kök Türkler İpek Yolu hakimiyetini ele geçirmek adına;

I. BatıRomaİmparatorluğu, II. Sasaniler, III. Akhunlar

devletlerinden hangileriyle müca-dele etmiştir?A)YalnızI B)YalnızIIC)YalnızIII D)IIveIII

E)I,IIveIII

10. Aşağıdaki Türk topluluklarından hangisi siyasi açıdan örgütlü bir devlet kuramamışlardır?A)Karluklar B)AvarlarC)Uygurlar D)Hazarlar

E)Bulgarlar

11. Attila’nın Batı Roma İmparatorluğuüzerine düzenlediği sefer sırasında,başkent Roma’nın düşeceğinden en-dişelenenPapaI.Leo,Attila’yabirhe-yet göndererek ondan Roma halkınıesirgemesini talep etmiştir. Attila isebuisteğikabuletmiştir.

Verilen bilgilere göre;

I. Attila’nınRomakuvvetlerindençe-kindiğine,

II. diniotoriteninsiyasiilişkilerdesözsahibiolduğu,

III. Avrupa Hunlarının Batı Roma’yaüstünlüksağladığı

yorumlarından hangileri yapılabi-lir?A)YalnızI B)YalnızIIIC)IveII D)IIveIII

E)I,IIveIII

12. İlkTürkdevletlerindekonargöçerya-şamdandolayıtoplumunsosyalyapısıbirbirinegüçlübirbiçimdebağlıunsur-lardanoluşmuştur.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu unsurlar arasında yer almaz?A)Oguş B)UrugC)Boy D)Budun

E)Tigin

13. Türk tarihinde ortaya çıkan;

I. AsyaHunDevleti’ninparçalanma-sı,

II. KavimlerGöçü’nünmeydanagel-mesi,

III. İslamiyet’inOrtaAsya’dayayılma-sı

gelişmelerinin oluş sıralaması aşa-ğıdakilerden hangisidir?A) I-II-III B) I-III-II C) II-I-III D) III-I-II

E) III-II-I

14. İslamiyet öncesi dönemde Orta As-ya’da kurulan devletlerin kısa süre-de yıkılmasında;

I. boylararasındasiyasi çekişmele-rinyaşanması,

II. “Devlet hanedanın ortakmalıdır.”anlayışınınbenimsenmesi,

III. Çin’insiyasientrikalarpeşindeol-ması

durumlarından hangileri etkili ol-muştur?A)YalnızI B)YalnızIIC)YalnızIII D)IIveIII E)I,IIveIII

15. I. DoğuAvrupa’da İslamkültürününtemsilcisiolmuşlardır.

II. Askeriiktasisteminiuygulamışlar-dır.

III. X.yüzyılınilkyarısındaİslamiyet’letanışmışlardır.

Verilen bilgilerden hangileri İtil Bul-garlarına ait değildir?A)YalnızI B)YalnızIIC)IveIII D)IIveIII E)I,IIveIII

16. AvrupaHunhükümdarıAttilaveonunyaptığısavaşlarAvrupa’daresim,hey-kel, tiyatro,operave romanlarakonuolmuştur.

Buna göre;I. TürkkültürüAvrupa’yıetkilemiştir.

II. Siyasigelişmelersanatsalfaaliyet-lerekonuolmuştur.

III. AvrupalılarTürksanatınıörnekal-mışlardır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?A)YalnızI B)YalnızIIC)IveII D)IveIII E)IIveIII

17. Orta Asya’da kurulan ve göçebe bir şekilde yaşayan ilk Türk devletleri-nin hukuk sistemiyle ilgili aşağıda-kilerden hangisi yanlıştır?

A) Yazısızhukukkurallarındanoluş-maktadır.

B) Hukukunüstünlüğüanlayışınada-yanmaktadır.

C) Hapiscezalarıkısasürelidir.

D) AsyaHunlarıtarafındanyazılıhalegetirilmiştir.

E) Çağınşartlarınagörekendisiniye-nileyebilmiştir.


T e s t Tarih


Ü n i t e 3

İslamiyet Öncesi Arabistan

Araplar kabileler halinde yaşamışlardır. Bu durum siyasi birliği engellemiştir.

Putperestlik yaygındır. Putların merkezi Kâbe olduğundan Mekke halkı zenginleş-miştir.

Yoğun olarak köle ticareti yapılmaktadır.

Hz Muhammed Dönemi ve İslam’ın Yayılışı

Mekkelilerin artan baskısı sonucu Müslü-manlar Medine’ye göç etmişlerdir.

Bunun sonucunda İslam devletinin temel-leri atılmıştır.

Mekkeli putperestlerle Medineli Müslüman-lar arasında sırasıyla Bedir, Uhud ve Hendek savaşları olmuştur. Bedir savaşı Müslüman-ların ilk zaferi, Uhud ise tek yenilgileridir.

Hudeybiye Antlaşması: Mekkelilerle Medi-neli Müslümanlar arasında yapılmıştır. Buna göre 10 yıl barış sürecekti.

İslam Medeniyetinin Doğuşu041. İslam dininin ortaya çıktığı dönem-

lerde aşağıdakilerden hangisi dün-ya siyasetinde önemli rol oynayan devletler arasında bulunmamakta-dır?A)KökTürkler B)ÇinC)Bizans D)Sasaniler E)Memluklar

2. İslamiyet’in yayıldığı ilk dönem-lerde Arap Yarımadası’nın durumu hakkında;

I. KutsalbölgesayılanHicazhalkıti-caretsayesindegelirleriniartırmış-lardır.

II. Kabile savaşları nedeniyle siyasibirlikbulunmamaktadır.

III. Toplumsal hayatta eşitsizliğe da-yananbiryapısözkonusudur.

değerlendirmelerden hangisi yapı-labilir?A)YalnızI B)YalnızIIC)YalnızIII D)IIveIII E)I,IIveIII

3. İslamiyet öncesi Arap Yarımada-sı’ndaki yaşam için “CahiliyeDevri” denilmesinde aşağıdakilerden han-gisi etkili olmamıştır?A) BedeviliğinyaygınolmasıB) İnsanların medeniyet bakımından

gerikalmasıC) PutperestliğinyaygıninançolmasıD) KölepazarlarınınkurulmasıE) Kadınlara yönelik kötü tutumlarda

bulunulması

4. Müslümanların Hz. Muhammed ön-cülüğünde Medine’ye Hicret edilme-sinden sonraburadabulunanlarla birsözleşme imzalanmıştır. İslamiyet’teilk toplumsal sözleşme olarak kabuledilenbubelgeye“MedineVatandaş-lıkSözleşmesi”adıverilmiştir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu sözleşmede yer alan maddeler arasında değildir?

A) Müslümanlar, haksızlık yapanlaravekargaşaçıkaranlarakarşıdura-caklardır.

B) Mekke ileMedinearasındaonyılbarışyapılacaktır.

C) Mekkeli bir kimse Medine’ye ka-çarsa, velisinin istediği üzerinegeriverilecektir.

D) Herkes inancında ve ibadetindeserbestolacaktır.

E) Medine’ye bir saldırı gerçekleşti-ğindeşehirhepbirliktesavunula-caktır.

5. Aşağıdakilerden hangisi Hz. Mu-hammed döneminde meydana ge-len olaylar arasında değildir?A) HayberKalesi’ninfethedilmesiB) Bizans’laEcnadeynSavaşı’nınya-

pılmasıC) MuteSavaşı’nınyaşanmasıD) Hudeybiye Antlaşması’nın imza-

lanmasıE) TebükSeferi’neçıkılması

6. • YahudilerinŞamticaretyolunuelegeçiripMüslümanticaretkervanla-rınazararvermesi

• Yahudilerin Mekkeli müşrikleriMüslümanlarakarşıkışkırtması

sebeplerinden dolayı Müslüman-lar aşağıdaki seferlerden hangisini gerçekleştirmiştir?A)Huneyn B)MuteC)Hayber D)Taif E)Uhud

7. Aşağıdakilerden hangisi Dört Halife Dönemi’nde meydana gelen geliş-meler arasında gösterilemez?

A) Kur’an-ıKerim’inçoğaltılarakilleregönderilmesi

B) HicretolayınıesasalanHicritakvi-mindüzenlenmesi

C) İlkİslamdüzenliordularınınkurul-ması

D) KuzeyAfrika’dafetihlerinyapılma-sı

E) Türklerin ordu ve yönetimalanla-rındaönemligörevleregetirilmesi

8. İslam dünyasında yaşanan ayrılık-lar;

I. SıffinSavaşı, II. KerbelaOlayı III.CemelVakası IV.KöprüSavaşı

gelişmelerinden hangileriyle kanıt-lanamaz?A)YalnızII B)YalnızIVC)IveIII D)IIveIII E)I,IIIveIV


TEST


Dört Halife Devri

Hz. Ebubekir: Bu dönemde Kuran kitap haline getirilir. Ayrıca Arabistan’da siya-si otorite sağlamlaştırılır.

Hz. Ömer: İran, Irak, Suriye ve Mısır fethedilir. Ayrıca teşkilatlanma çalış-maları yapılmıştır. Ülke illere ayrılmış ve kadı ile subaşılar atanmıştır. Hicri takvim düzenlenmiştir.

Hz. Osman: Kıbrıs ve Tunus ele geçiril-miştir. Emevi soyundan olanları yönetim-de kayırdığı için ilk defa iç karışıklıklar çıkmıştır.

Hz. Ali: Artan iç çekişmeler iç savaşa dönüşür. Cemel Olayı’ndan sonra halife-lik iddiasında bulunan Muaviye ile Hz. Ali arasında Sıffın Savaşı ve Hakem Olayı yaşanmıştır. İslam’da ilk bölünmeler or-taya çıkmıştır. Bu dönemde Hz. Ali taraf-tarları, Muaviye taraftarları ve Hariciler olmak üzere üç grup ortaya çıkmıştır.

1.E 2.E 3.A 4.B 5.B 6.C 7.E 8.B 9.C 10.D 11.A 12.D 13.A 14.D 15.B 16.Dİslam Medeniyetinin Doğuşu04

9. Hz. Muhammed Dönemi’nde başla-yan fetihler Dört Halife Dönemi’ndede artarak devam etmiştir.Ancak bufetihlerinHz.AliDönemi’ndedurduğuanlaşılmaktadır.

Bu durumun ortaya çıkmasında aşağıdakilerden hangisi etkili ol-muştur?A) BaşkentinKûfekentinetaşınmasıB) Hz. Ali’nin seçim yoluyla göreve

gelmesiC) Muaviye’nin halifelik iddiasıyla

ayaklanmasıD) Kur’an’ınkitaphalinegetirilmesiE) KerbelaOlayı’nınyaşanması

10. İslam tarihiyle ilgili olarak aşağı-dakilerden hangisinde I.de verilen gelişmenin II.ye ortam hazırladığı savunulamaz?

I II

A) SıffinSavaşı’nınyapılması

Devletiniçkarı-şıklıklariçindezayıflaması

B) Ordugahşehirlerininkurulması

Sınırlarıngüvenlikaltınaalınması

C) Sınırlarıngenişle-mesi

İslamDevleti’ninfarklıkültürler-leetkileşimegeçmesi

D) Emevilerinkurulması

Fetihhareket-lerininyavaşla-ması

E) Beytül-mal’ınkurulması

Devlethazinesi-ninmalidisiplinekavuşması

11. İslam Devleti’nde Hz. Ömer Devri’n-de yapılan teşkilatlanma çalışmala-rı arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?A) İlkİslamdonanmasınınkurulmasıB) HicritakviminhazırlanmasıC) Düzenlivesürekliordularınkurul-

masıD) Ülkenin yönetim birimlerine ayrıl-

masıE) İllerinbaşınakadılarınatanması

12. İslammedeniyetibirçokalandaAvru-pamedeniyetinietkialtınaalmıştır.

Bu durumun yaşanmasında; I. Akdeniz’deki ticaret hacminin art-

ması, II. HaçlıSeferlerinindüzenlenmesi, III.Sasanilerin siyasi egemenliğinin

sonaermesi

gelişmelerinden hangileri etkili ol-muştur?A)YalnızI B)YalnızIIC)YalnızIII D)IveII E)IIveIII

13. Aşağıdakilerden hangisi, İslam dünyasında medreselerde okutulan akli (pozitif) bilimlerden birisi değil-dir?A)Tefsir B)TıpC)Matematik D)Kimya E)Fizik

14. Halifeliği ele geçiren Muaviye, ölme-den önce oğluYezid’i halife tayin et-mişveböylecehalifeliğisaltanataçe-virmiştir.

Buna göre; I. Abbasiler II. DörtHalife III.Emeviler

dönemlerinden hangilerinde halife-lik saltanat sistemine göre belirlen-miştir?A)YalnızI B)YalnızIIIC)IveIII D)IveIII E)I,IIveIII

15. I. Abbasiler-Bağdat II. Emeviler-Medine III.EndülüsEmevileri-Kurtuba

İslam devletleri ile, onların başkent-leri yukarıdakilerden hangisinde yanlış eşleştirilmiştir?A)YalnızI B)YalnızIIC)IveII D)IveIII E)IIveIII

16. Emevilerin uyguladığı aşağıdaki politikalardan hangisi, Müslüman olmayan uluslar tarafından tepkiyle karşılanmış ve İslamiyet’in yayılma-sı yavaşlamıştır?A) Batımimarisininörnekalınmasıyla

eserlerinşaedilmesiB) Akdeniz’deseferlerdüzenlenmesiC) DevletsınırlarınıgenişletmesiD) MevalipolitikasınıntakipedilmesiE) Birçokşehirdemedreseler,camiler

vemescitleryapmaları


T e s t Tarih


Ü n i t e 3

Emeviler

Muaviye döneminde İstanbul kuşatılmış ve İslam devleti Akdeniz’de genişlemiştir. Mu-aviye ölmeden önce oğlu Yezid’i halife tayin edince halifelik saltanata dönüşmüştür.

Yezid döneminde Hz Ali’nin oğlu Hz. Hüse-yin Kerbela denilen yerde Yezid tarafından şehit edilmiştir. Bu olay sonucunda İslam’da mezhepler ortaya çıkmıştır.

Emevilerin genel özellikleri:

Arap Müslüman olmayanlara karşı mevali (köle) politikası izlemişlerdir. Arap milli-yetçiliği politikasını takip etmişlerdir.

Devleti eyaletlere ayırmışlardır. Posta teşkilatı ile merkezi otoriteyi güçlendir-mişlerdir. Başkentleri Şam’dır.

Arapçayı resmi dil ilan edip ilk Arap para-sını bastırmışlardır. İslam devleti yerini Arap devletine bırakmıştır.

Türklerle savaşarak bazı şehirleri onlar-dan almışlardır.

İslam Medeniyetinin Doğuşu051. Arapça başlangıçta sadece Arabis-

tan’da konuşulan bir dinken, İslami-yet’in yayılmasından sonra birçok ül-kedekonuşulanbirdilhalinegelmiştir.

Bu durumun meydana gelmesinde;

I. Kur’an-ıKerim’inArapçayazılmışolması,

II. EmevilerinArapdiliniresmidilola-rakilanetmesi,

III. fethedilenyerlerineyaletlereveil-lereayrılması

nedenlerinden hangilerine dayandı-rılabilir?A)YalnızI B)YalnızIIC)YalnızIII D)IveII E)IveIII

2. Emevilerin saltanatı döneminde; ilkdefa Arap parası bastırılmış, Arapçaresmi dil ilan edilmiş veArapMüslü-manolmayantopluluklarakarşımevalipolitikasıizlenmiştir.

Bu durumun aşağıdakilerden han-gisine ortam hazırlaması beklene-mez?

A) Ülkeiçindeayaklanmalarınçıkma-sına

B) Şuubiyehareketininortayaçıkma-sına

C) Arap milliyetçiliği politikasının ta-kipedilmesine

D) Devlet politikalarından memnunolmayankitlelerinortayaçıkması-na

E) Mezhep ayrılıklarının ortaya çık-masına

3. İslam tarihi incelendiğinde Abbasile-rinsiyasiömrününEmevilerdendahauzunolduğugörülmektedir.

Buna göre Abbasilerin daha uzun ömürlü bir devlet olmasında;

I. devlet yönetiminde ve ordudaTürklereönemligörevlerverilmesi,

II. Müslüman olmayan topluluklarahoşgörüyleyaklaşılması,

III. Devlet işlerinin “divan adı verilenbirmeclistegörüşülmesi

durumlarından hangileri etkili olma-mıştır?A)YalnızII B)YalnızIIIC)IveII D)IveIII E)IIveIII

4. Abbasilerin siyasi varlığına aşağı-dakilerden hangisi son vermiştir?

A)BüyükSelçuklular

B)Moğollar

C)Eyyubiler

D)Tolunoğulları

E)Gazneliler

5. İslam devletlerinde ortaya çıkanI. Emevilerinİspanya’yıfethetmesi

II. Talas Savaşı’yla Arapların Çin’iyenilgiyeuğratması,

III. Hz. Hüseyin’in Kerbela’da şehitedilmesi

gelişmelerinin kronolojik olarak sıralanışı aşağıdakilerden hangisi-dir?A) I-II-III B) I-III-II C) II-I-III D) III-I-II E) III-II-I

6. • Endülüs Emevilerinin yıkılmasın-dan sonra İspanya’ya hâkim ol-muşlardır.

• Bilim, kültür ve sanat alanlarındaönemligelişmelerkaydetmişlerdir.

• ElHamraSarayı’nıinşaetmişlerdir. Özellikleri verilen İslam devleti aşa-

ğıdakilerden hangisidir?

A)Samanoğulları

B)Tahiriler

C)Tolunoğulları

D)İhşidiler

E)BeniAhmer

7. İslam kültür ve medeniyetiyle ilgi-li olarak aşağıdaki kavramlardan hangisinin açıklaması yanlış veril-miştir?

Kavram Açıklaması

A) Emirü’l-ü-mera

Halifedensonrage-lenvegenişyetkileresahipolandevletgörevlisidir.

B) Kadı Şer’ihukukagöreyargılamayapangörevlidir.

C) Divanübeytülmal

Devletinmaliişlerindensorumlumeclisidir.

D) Diva-nü’l-berid

Devletinaskerîişle-rindensorumluolanmeclistir.

E) Divanümezalim

Yapılanhaksızlıklaraveadlihatalaraba-kanmahkemedir.


TEST


Abbasiler Emevilere karşı ayaklanan Abbasiler daha hoşgörülü olmuşlardır. Milliyetçilik yerine ümmetçiliği benimsemişlerdir.

Arap olmayanlara hoşgörü göstermişler-dir.

Çin’le yaptıkları Talas Savaşı’yla Türkler İslam’la tanışmıştır. Bundan sonra Abbasiler üzerindeki Türk etkisi artmıştır. Türkler ordu ve idarede Abbasilerde görev yapmıştır.

Türk askerler için Samarra kenti kurul-muştur.

Fetihten ziyade kültür ve bilime önem vermişlerdir. Merkezleri olan Bağdat bi-lim merkezi olmuştur.

Beytülhikme okulunda bilimsel araştırma-lar yapmışlardır.

İran’dan örnek alarak vezirlik makamını kurmuşlardır.

Anadolu sınırında Türk askerlerin yaşa-dığı Avasım kentlerini kurmuşlardır. Bu şehirler ordugâh olarak yeni fetihler için üs olarak kullanılmıştır.

1.D 2.E 3.B 4.B 5.D 6.E 7.D 8.A 9.E 10.C 11.B 12.E 13.B 14.C 15.C 16.Aİslam Medeniyetinin Doğuşu05

8. Abbasi Devleti’nin dağılmasıyla bir-likte topraklarında aşağıdaki devlet-lerden hangisi kurulmamıştır?

A)Gazneliler

B)Tolunoğulları

C)Tahiriler

D)Büveyhoğulları

E)Samanoğulları

9. • Bağdat’ta açtıkları Beytü’l HikmeOkulu’nda çelitli medeniyetlerineserlerini tercüme ederek incele-mişlerdir.

• Zenginkütüphanelerkurarakpozi-tifbilimlerdearaştırmayapanbiliminsanlarınınyetişmesinisağlamış-lardır.

Verilen faaliyetleri gerçekleştiren İslam devleti aşağıdakilerden han-gisidir?

A)Emeviler

B)EndülüsEmevileri

C)BeniAhmerDevleti

D)Fatımiler

E)Abbasiler

10. Fıkıh, hadis, gramer ve felsefe gibi alanlarda eğitim alan;körü körüne kabul edilen mezhepçiliğe karşı çıkan; “İhya’ü ulümi’d-din” adlı eseri yazarak İslami erdemlerden bahse-den ünlü İslam alimi aşağıdakiler-den hangisidir?A)İbn-iRüşd B)İbn-iHaldunC)İmamGazali D)İbn-iSina E)Farabi

11. Abbasiler aşağıdaki halifelerinden hangisi döneminde en parlak devri-ni yaşamışlardır?A)Mutasım B)HarunReşidC)Ebü’lAbbas D)Me’mun E)el-Müstansır

12. İslam tarihinde görülen; I. Kur’an-ıKerim’inkitaphalinegeti-

rilerekçoğaltılması, II. yargı işlerinin yönetim işlerinden

bağımsızbirşekildeyürütülmesi, III.DörtHalifeDevri’ndehalifelerinse-

çimyöntemiylegörevegelmesi

gelişmelerinden hangileri demokra-tik yönetim tarzıyla bağdaşır nitelik-tedir?A)YalnızI B)YalnızIIC)IveII D)IveIII E)IIveIII

13. AbbasiDevleti’ndeMe’mundönemin-deHelen veYunanmedeniyetine aitkitaplar Arapçaya tercüme edilmiştir.Buserlerdeyeralanantikdönemçok-tanrıcılığıbölümleriAraptoplumutara-fındanrağbetedilmemiştir.

Verilen bilgiler doğrultusunda; I. İslamdiniyleçelişenuygulamalara

ilgigösterilmediği II. Müslümanların Yunan inançlarını

benimsediği, III. farklıkültürlerleetkileşimyaşandı-

ğı

ifadelerinden hangilerine ulaşıla-maz?A)YalnızI B)YalnızIIC)IveII D)IveIII E)IIveIII

14. Avrupa’da Emeviler Dönemi’nde başlayan İslam fetihleri, aşağıdaki savaşlardan hangisiyle durmuştur?A)Kadiks B)MuteC)Puvatya D)Köprü E)Talas

15. • Avrupa’da “Avicenna” adıyla ta-nınmaktadır.

• Tıpalanındayaptığıçalışmalarıyladünyaca tanınan bir bilim insanı-dır.

• “TıbbınKanunu”adlıeseriBatı’dayüzlerce yıl kaynak kitabı olarakkullanılmıştır.

Verilen özellikler aşağıdaki İslam bilginlerinden hangisine aittir?A)Taberi B)HarezmiC)İbn-iSina D)Biruni E)İbn-iRüşd

16. Abbasi Devleti’ni Şii Büveyhoğulla-rına karşı koruyan, halifeyi ve İslam Devleti’ni dış saldırılara karşı ko-ruyan Türk devleti aşağıdakilerden hangisidir?

A)BüyükSelçuklular

B)Eyyubiler

C)Memluklar

D)Osmanlılar

E)Safeviler


T e s t Tarih


Ü n i t e 4

Talas Savaşı (751)

Çin ile Abbasi devletleri arasında yapılan bu savaşta. Çin baskısından bunalan Türk boyları Abbasilere destek vermiştir. Savaş sonrasında Türkler geniş kitleler halinde İs-lam’a geçmişlerdir.

İLK TÜRK-İSLAM DEVLETLERİ

Karahanlılar (840-1212)

Karluk, Yağma ve Çiğil gibi Türk boyları-nın birleşmesiyle Orta Asya’da kurulmuş-tur.

Kurucusu Bilge Kül Kadir Han’dır.

Satuk Buğra Han döneminde Müslüman olurlar.

Türkçeyi resmi dil olarak kullanmışlardır.

Türk-İslam kültürünün temelini atmışlar-dır.

İlk Türk-İslam medreselerini ve kervan-saraylarını inşa etmişlerdir.

Kutadgu Bilig ve Divanı Hikmet gibi ilk Türk-İslam yazılı eserlerini ortaya koy-muşlardır.

Medreselerde burslu eğitimi başlatmış-lardır.

Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri061. İslam öncesi döneme ait Türk kül-

türünün aşağıdaki özelliklerinden hangisi, İslam dininin kabul edilme-sini kolaylaştırdığı savunulamaz?

A) Gök Tanrı dininin, tek tanrılı birinanışolması

B) Cennet ve cehennem inanışınınvarolması

C) Ahlak kurallarının İslam diniylebenzerniteliklertaşıması

D) TürklerinOrtaAsya’dagöçebebirhayatsürdürmeleri

E) Cihan hakimiyeti anlayışının İs-lam’daki cihat anlayışıyla benzerözelliklergöstermesi

2. Çinlilerle Araplar, 751 yılında TalasSavaşı’ndakarşıkarşıyagelmiştir.Busavaş,bazıTürkboylarınınyardımınıalanAbbasilerin üstünlüğüyle sonuç-lanmıştır.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi Talas Savaşı’nın sonuçları arasında değildir?A) Türklerinİslamdininikabuletmeye

başlamasıB) KâğıtvematbaagibibuluşlarınÇin

dışındayayılmasıC) Çin’inOrtaAsyaüzerindekibaskı-

sınınsonaermesiD) Afganistan merkezli Gaznelilerin

kurulmasıE) Abbasi sınırlarının doğu yönüne

doğrugenişlemesi

3. Türkler, ilk olarak aşağıdaki geliş-melerden hangisinden sonra Müs-lümanlarla temas etmeye başlamış-lardır?

A) NihavendSavaşı

B) HendekSavaşı

C) HudeybiyeAntlaşması

D) TalasSavaşı

E) KerbelaOlayı

4. İslamiyet’i kabul eden ilk Türk top-luluğu aşağıdakilerden hangisidir?A)Karluklar B)OğuzlarC)Hazarlar D)Kıpçaklar E)Türgişler

5. TuğrulBeyönderliğindekiOğuzlarBü-yük Selçuklu Devleti’ni kurmuşlardır.Gaznelileri 1040yılındaDandanakanSavaşı’nda mağlup eden SelçuklularSuriye,İran,IrakveAnadolugibiböl-gelerehâkimolmuştur.Ayrıcabudev-letAbbasihalifesiniŞiiBüveyhoğullarısaldırılarınakarşıkorumuştur.

Verilen bilgiler doğrultusunda Bü-yük Selçuklu Devleti hakkında aşa-ğıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) İslamdünyasınıkorumaaltınaal-dığına

B) BirbaşkaTürkdevletiylemücade-leettiğine

C) Gaza ve cihat faaliyetlerinde bu-lunduğuna

D) ÖnAsya’daegemenlikkurduğuna

E) Halifelik kurumuna sahip olduğu-na

6. İlk Türk-İslam devletlerinden birisi olan Büyük Selçuklu Devleti hak-kında aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?A) Anadolu’daTürkhakimiyetininku-

rulmasınısağlamışlardır.B) Devletin kuruluşu Dandanakan

Savaşı’ylatamamlanmıştır.C) Gaznelilerlesiyasiçekişme içinde

olmuşlardır.D) Başkentleriİrancoğrafyasındabu-

lunmuştur.E) Orta Asya’da Türk siyasi birliğini

sağlamışlardır.

7. Tolunoğullarıveİhşidileregemenlikal-tınaaldıklarıMısır’da kervansaraylar,darüşşifalar ve camiler inşa etmişler;Nil Nehri’nin akışıyla ilgili çalışmalaryaparak sulama faaliyetlerini geliştir-mişlerdir.

Buna göre Tolunoğulları ve İhşidiler hakkında;

I. Doğalfaktörleriüretimiçinyenidendüzenlemişlerdir.

II. Toplumsal ve ekonomik alandahalkahizmetetmişlerdir.

III. Bayındırlık alanında çalışmalaryürütmüşlerdir.

değerlendirmelerinden hangileri yapılabilir?A)YalnızI B)YalnızIIC)IveIII D)IIveIII E)I,IIveIII


TEST


Gazneliler (963-1187) Afganistan merkez olarak kurulmuşlar-dır.

En parlak dönemi Gazneli Mahmut döne-midir. Bu dönemde Hindistan’a 17 sefer yapılmış İslamiyet yayılmıştır.

Gazneli Mahmut, “sultan” unvanını kulla-nan ilk Türk hükümdarıdır.

Büyük Selçuklu Devleti (1040-1157) Oğuzların Kınık boyu tarafından kurul-muştur.

Selçuk Bey’in torunları Tuğrul ve Çağrı Bey döneminde Dandanakan Savaşıyla bağımsızlığına kavuşmuştur.

Bu dönemde Bizans’la yapılan Pasinler Sa-vaşı kazanılır.

Çağrı Bey, Anadolu’nun keşfini ve daha sonra yapılacak fetihleri yönlendirir.

Alparslan döneminde yapılan Malazgirt Savaşı’yla Bizans yenilir ve Anadolu’nun kapıları Türklere açılır.

Büyük Selçukluların en parlak dönemi Melikşah dönemidir.

1.D 2.D 3.A 4.A 5.E 6.E 7.E 8.D 9.E 10.E 11.D 12.C 13.A 14.B 15.BTürklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri06

8. Türkler VIII.yüzyıldan itibaren İslami-yet’ikabuletmişvebudininyayılmasıiçinçabagöstermiştir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi Türklerin İslamiyet’i yaydığı bölge-ler arasında değildir?A)Balkanlar B)AnadoluC)Hindistan D)Mısır E)OrtaAsya

9. Aşağıdaki eserlerden hangisi Kara-hanlılar döneminde kaleme alınma-mıştır?A) Atabetü’lHakayıkB) Divan-ıHikmetC) DivanüLügati’tTürkD) KutadguBiligE) Muhakemetü’lLügateyn

10. Hükümdar Gelişme

I. Tuğrul Bey

Gaznelilerinsiyasibaskısınasonveril-mesi

II. Alp Arslan

Anadolu’nunTürkakınlarıylafethedil-mesi

III. Melikşah Hindistan’aonyediseferdüzenlenmesi

IV. SultanSencer

Devletindağılmadöneminiyaşaması

Büyük Selçuklu hükümdarları ile bu hükümdarlar döneminde meydana gelen gelişmelerle ilgili olarak yu-karıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?A)YalnızII B)YalnızIIIC)IIveIV D)IveIII E)I,IIveIV

11. Türklerin İslamiyet’i kabul etmesiy-le birlikte hukuk sisteminde de köklüdeğişiklikler ortaya çıkmıştır. Böylecetöre hukukunun yanında şer’i hukukdauygulanmıştır.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi şer’i hukukla ilgili yanlış bir değer-lendirmedir?A) Kur’anvebenzeriİslamikaynakla-

radayanmaktadır.B) Kadıtarafındanuygulanmıştır.C) Medeni hukuk konularını kapsa-

maktadır.D) Örfi hukuka aykırılık oluşturma-

maktadır.E) Devletyönetimivesosyalhayatta

kendinigöstermektedir.

12. Türklerin İslamiyet’i kabul etmesin-den sonra kurulan Türk devletlerin-de görev yapan aşağıdaki hüküm-darlardan hangisi “sultan” unvanını ilk defa kullanmıştır.

A)AlpArslanB)MelikşahC)GazneliMahmutD)SatukBuğraHanE)BilgeKağan

13. Türkçeyi resmi dil ilan ederek millî kimliğe önem veren, kurduğu teş-kilatla kendisinden sonra gelen Türk-İslam devletlerine örnek olan, Orta Asya’da kurulan ilk Türk-İslam devleti aşağıdakilerden hangisidir?

A)KarahanlılarB)BüyükSelçuklularC)HarzemşahlarD)OsmanlılarE)Eyyubiler

14. Gaznelilerde hükümdarlar divana vevezirleredanışarakdevletişleriniidareetmiştir.Ancakkanunkoymavediğeryürütmegöreviyleilgiliişlemlerdesonsözhükümdaraaitolmuştur.

Buna göre Gazneliler hakkında; I. Devlet örgütlenmesinde başka

medeniyetlerdenetkilenmişlerdir II. Monarşirejimiyleörtüşenbiridare

tarzıkurmuşlardır. III.Yönetimde otorite boşluğu yaşa-

mışlardır.

yorumlarından hangileri yapılabilir?A)YalnızI B)YalnızIIC)YalnızIII D)IveII E)IveIII

15. • Hindistan’a önemli seferler ger-çekleştirerek burada İslamiyet’inyayılmasınısağlamıştır.

• İslamhalifesinidışbaskılarakarşıkorumaaltınaalmıştır.

• OğuzTürkmenlerinikontrolaltındatutmuşvedevletineenparlakdö-neminiyaşatmıştır.

Verilen özellikler aşağıdaki hüküm-darlardan hangisine aittir?A) SatukBuğraHanB) GazneliMahmutC) AlpTiginD) YusufKadirHanE) TuğrulBey


T e s t Tarih


Ü n i t e 4

Türk-İslam Devletlerinde Kültür ve Uy-garlık

Yönetimde “devlet hanedanın ortak malı-dır” anlayışı devam ettirilmiştir.

Türk-İslam Devletlerinde önemli sorun-lar Büyük Divan’da konuşulmuştur

Devletler çeşitli eyaletlere bölünmüş ve başlarına hanedan üyesi melikler vali ola-rak atanmıştır.

Büyük Selçuklularda. Gulam adı verilen askerlerden oluşan Guleman-ı Saray ve Hassa orduları hükümdarı ve başkenti korumuştur.

İlk Türk-İslam devletlerinde Şer’i Hukuk: İslamiyet’in kurallarına ve Kuran’a göre ortaya çıkan hukuktur. Davalara kadı bakmıştır.

Örfi Hukuk ise geleneklerden, hükümdarın ve divanın aldığı kararlardan oluşuyordu. Ülke güvenliğini bozanlar, kanunlara karşı gelenler bu hukuka göre yargılanırdı.

Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri071. Türklerle Müslümanlar arasındaki

ilk mücadeleler aşağıdaki dönem-lerden hangisinde yaşanmıştır?

A)DörtHalife B)Hz.Muhammed

C)Emeviler D)Abbasiler

E)EndülüsEmevileri

2. Karahanlılar, hükümdarları SatukBuğra Han döneminden itibaren İs-lamiyet’i kabul etmişlerdir. Karahanlıhükümdarları halifeden onay belgesialmışvehalifeadınahutbeokutmuş-lardır.

Buna göre Karahanlılarla ilgili ola-rak aşağıdakilerden hangisine ula-şılabilir?A) Diniotoritedendestekalmışlardır.B) Arapkültürününtesirialtınagirmiş-

lerdir.C) Millibenliklerinikaybetmişlerdir.D) Kutsisteminiterketmişlerdir.E) Din ve devlet işlerini birbirinden

ayırmışlardır.

3. Mısır’da kurulan Tolunoğulları ve İhşidilerin siyasi ömürlerinin çok kısa olmasında etkili olan temel et-ken aşağıdakilerden hangisidir?A) İslamkültürünübenimsemeleriB) Bölge halkının farklı bir etnik kö-

kendengelmesiC) Komutanlarıngenişyetkileresahip

olmasıD) Abbasi merkez yönetiminin zayıf-

lamasıE) OrdununTürklerdenoluşması

4. Büyük Selçuklu Devleti’nin zayıfla-masında ve yıkılmasında aşağıdaki-lerden hangisi etkili olmamıştır?A) Bâtınilik hareketlerinin yaygınlaş-

masıB) Türkmenlerin ayaklanmalar çıkar-

masıC) Timur Devleti’nin batıya doğru

akınlardüzenlemesiD) Karahitaylılarlayapılanmücadele-

lerinkaybedilmesiE) Hanedan üyeleri arasında taht

kavgalarınınmeydanagelmesi

5. Pasinler Savaşı’nı kaybeden BizansileBüyükSelçuklulararasındabirant-laşma imzalanmıştır. Bu antlaşmaylaBizans; kendi ülkesinde bulunan ca-milerde Abbasi Halifesi ve Selçukluhükümdarı adına hutbe okutulmasınıkabuletmiştir.

Verilen bilgilere göre; I. Selçuklularınsosyaldevletanlayı-

şınagörehareketettiği, II. Bizans’ın, Selçukluların siyasi üs-

tünlüğünükabulettiği, III. ikidevletarasındadiplomatikilişki-

lerinkurulduğu

değerlendirmelerinden hangilerine ulaşılabilir?A)YalnızI B)YalnızIIC)IveIII D)IIveIII E)I,IIveIII

6. Karahanlılardaülkeyiyönetenhüküm-dar, bu yetkisini kut sistemine göretanrıdanaldığınıiddiaetmiştir.İslami-yet’inkabuledilmesindensonradabuanlayışıdevamettirilmiş,hükümdarlarhâkimiyetleriniAllah’adayandırmışlardır.

Karahanlılardaki bu uygulamanın aşağıdakilerden hangisine ortam hazırlaması beklenemez?A) TahtkavgalarınınçıkmasınaB) Aynı hanedandan hükümdarların

çıkmasınaC) Merkezi devlet yapılanmasının

güçlüolmasınaD) Hanedan üyelerinin hükümdarlık

adayıolmasınaE) Devletinhanedanınortakmalısa-

yılmasına

7. Kavram Açıklaması

I Ahilik Esnaflarınkendiarasın-dakurduklarıdayanışmateşkilatıdır.

II Cihad İslamiyet’inyayılmasıadınayapılanmücade-lelerdir.

III Gulam Gelirihayırişleriiçinayrılmışdevlettoprak-larıdır.

IV Subaşı Ordularıidareedensubaylardır.

Türk İslam devletlerinin kültür me-deniyetiyle ilgili olarak yukarıdaki kavramlardan hangisinin açıklama-sı yanlıştır?A)YalnızII B)YalnızIIIC)IveIV D)IIveIII E)II,IIIveIV


1. 3. 6. - Lider Plusliderplus.com.tr/yayin/ornekdokuman/tytayt/yapraktest/ayttarih.pdf · B) Osmanlı siyasi birliğinin zayıfla-ması C) Fransız İhtilali’nin yaşanması D)

Documents