ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11/11/2017 1η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 2 ΤΑΞΗ: A΄ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ημερομηνία: Σάββατο 21 Οκτωβρίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες Ο ΑΦΑΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ Ένας ανθρωπολόγος και μία γλωσσολόγος γράφουν ότι το 90% των γλωσσών που ομιλούνται σήμερα στον κόσμο θα εξαφανιστούν μέσα σε εκατό χρόνια. Στο βιβλίο «Φωνές» που χάνονται περιγράφουν μια πολιτιστική και γλωσσική αποψίλωση που συντελείται σήμερα παντού. Αυτή η πρωτοφανής γλωσσική αναταραχή των τελευταίων εκατό χρόνων – στην οποία χάθηκαν 250 τοπικές γλώσσες στην Αυστραλία και 100 στην Καλιφόρνια – δεν είναι παρά ένα σύμπτωμα της κοινωνικής εξέλιξης που δημιούργησε το φαινόμενο του «παγκόσμιου χωριού», υποστηρίζουν οι συγγραφείς. Η εξάπλωση μερικών παγκόσμιων γλωσσών προκάλεσε το θάνατο πολλών άλλων. Δεν πρόκειται για την επιβίωση του ισχυρότερου ούτε για την έκβαση ενός ανταγωνισμού μεταξύ ίσων σε μια ιδανική αγορά. Ο γλωσσικός θάνατος είναι αποτέλεσμα μιας άνισης κοινωνικής μεταβολής που καταλήγει σε εντυπωσιακές ανισότητες μεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών, ακόμα και μεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων περιοχών μέσα στην ίδια χώρα. Θάνατος, δολοφονία, αυτοκτονία, έτσι βλέπουν οι δύο συγγραφείς το χαμό των γλωσσών του κόσμου. Οι Ινδιάνοι της Αμερικής και οι Αυστραλοί αυτόχθονες δεν επέλεξαν ελεύθερα την αγγλική, οι γλώσσες τους δολοφονήθηκαν. Η δολοφονία είναι σίγουρα ο κατάλληλος όρος στην περίπτωση των γλωσσών του Σαλβαδόρ, όπου, το 1932, 25.000 άνθρωποι που μιλούσαν την ίδια γλώσσα σφαγιάστηκαν μαζικά από το στρατό. Η περίπτωση της ιρλανδικής γλώσσας χαρακτηρίζεται αυτοκτονία από τον Φλαν Ό Μπράιεν, επειδή «εκείνοι που μιλούσαν τη γαελική άφησαν με τη θέληση τους να χαθεί αυτό το όργανο ομορφιάς και ακρίβειας». Οι γλωσσικές αναταραχές επέρχονται κάτω από την πίεση των κοινωνικών συνθηκών, όπως έδειξε ο Σεάν ντε Φρέιν στη μελέτη του Η μεγάλη σιωπή για τη μοίρα των Ιρλανδών. Η σκοτσέζικη γαελική βρίσκεται σήμερα σε κίνδυνο, ενώ ασφαλείς, τουλάχιστον για την ώρα θεωρούνται η βρετανική και η ουαλική. Η ολέθρια πολιτιστική ομοιογενοποίηση με τι μπορεί άραγε να αντικατασταθεί; Ίσως η διγλωσσία να είχε σώσει την αϊνού, μια γλώσσα που μιλούσε κάποτε στην Ιαπωνία μια μυστηριώδης καυκάσια φυλή. Όπως λέει ο γλωσσολόγος Στίβεν Πίνκερ, η απώλεια μιας τόσο αρχαίας γλώσσας ισοδυναμεί με την πυρπόληση μιας βιβλιοθήκης με ιστορικά ντοκουμέντα ή με την εξαφάνιση ενός ζωικού είδους. Το βιβλίο «Φωνές» που χάνονται δείχνει γιατί αυτό που οι δύο συγγραφείς ονομάζουν «βιογλωσσική ποικιλία» – το πλούσιο τοπίο της ζωής που περιλαμβάνει όλα τα φυτικά και ζωικά είδη της Γης, μαζί με τους λαούς της και τις γλώσσες τους – πρέπει να μας απασχολεί. Το χρέος να σωθούν οι γλώσσες που βρίσκονται σε κίνδυνο συνδέεται με το
7
Embed
1η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ · ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11/11/2017 1η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11/11/2017
1η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 2
ΤΑΞΗ: A΄ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Ημερομηνία: Σάββατο 21 Οκτωβρίου 2017
Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες
Ο ΑΦΑΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ
Ένας ανθρωπολόγος και μία γλωσσολόγος γράφουν ότι το 90% των γλωσσών που
ομιλούνται σήμερα στον κόσμο θα εξαφανιστούν μέσα σε εκατό χρόνια. Στο βιβλίο
«Φωνές» που χάνονται περιγράφουν μια πολιτιστική και γλωσσική αποψίλωση που
συντελείται σήμερα παντού. Αυτή η πρωτοφανής γλωσσική αναταραχή των τελευταίων
εκατό χρόνων – στην οποία χάθηκαν 250 τοπικές γλώσσες στην Αυστραλία και 100 στην
Καλιφόρνια – δεν είναι παρά ένα σύμπτωμα της κοινωνικής εξέλιξης που δημιούργησε το
φαινόμενο του «παγκόσμιου χωριού», υποστηρίζουν οι συγγραφείς. Η εξάπλωση μερικών
παγκόσμιων γλωσσών προκάλεσε το θάνατο πολλών άλλων. Δεν πρόκειται για την
επιβίωση του ισχυρότερου ούτε για την έκβαση ενός ανταγωνισμού μεταξύ ίσων σε μια
ιδανική αγορά. Ο γλωσσικός θάνατος είναι αποτέλεσμα μιας άνισης κοινωνικής μεταβολής
που καταλήγει σε εντυπωσιακές ανισότητες μεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων
χωρών, ακόμα και μεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων περιοχών μέσα στην ίδια
χώρα.
Θάνατος, δολοφονία, αυτοκτονία, έτσι βλέπουν οι δύο συγγραφείς το χαμό των γλωσσών
του κόσμου. Οι Ινδιάνοι της Αμερικής και οι Αυστραλοί αυτόχθονες δεν επέλεξαν ελεύθερα
την αγγλική, οι γλώσσες τους δολοφονήθηκαν. Η δολοφονία είναι σίγουρα ο κατάλληλος
όρος στην περίπτωση των γλωσσών του Σαλβαδόρ, όπου, το 1932, 25.000 άνθρωποι που
μιλούσαν την ίδια γλώσσα σφαγιάστηκαν μαζικά από το στρατό. Η περίπτωση της
ιρλανδικής γλώσσας χαρακτηρίζεται αυτοκτονία από τον Φλαν Ό Μπράιεν, επειδή «εκείνοι
που μιλούσαν τη γαελική άφησαν με τη θέληση τους να χαθεί αυτό το όργανο ομορφιάς και
ακρίβειας». Οι γλωσσικές αναταραχές επέρχονται κάτω από την πίεση των κοινωνικών
συνθηκών, όπως έδειξε ο Σεάν ντε Φρέιν στη μελέτη του Η μεγάλη σιωπή για τη μοίρα των
Ιρλανδών. Η σκοτσέζικη γαελική βρίσκεται σήμερα σε κίνδυνο, ενώ ασφαλείς, τουλάχιστον
για την ώρα θεωρούνται η βρετανική και η ουαλική.
Η ολέθρια πολιτιστική ομοιογενοποίηση με τι μπορεί άραγε να αντικατασταθεί; Ίσως η
διγλωσσία να είχε σώσει την αϊνού, μια γλώσσα που μιλούσε κάποτε στην Ιαπωνία μια
μυστηριώδης καυκάσια φυλή. Όπως λέει ο γλωσσολόγος Στίβεν Πίνκερ, η απώλεια μιας
τόσο αρχαίας γλώσσας ισοδυναμεί με την πυρπόληση μιας βιβλιοθήκης με ιστορικά
ντοκουμέντα ή με την εξαφάνιση ενός ζωικού είδους.
Το βιβλίο «Φωνές» που χάνονται δείχνει γιατί αυτό που οι δύο συγγραφείς ονομάζουν
«βιογλωσσική ποικιλία» – το πλούσιο τοπίο της ζωής που περιλαμβάνει όλα τα φυτικά και
ζωικά είδη της Γης, μαζί με τους λαούς της και τις γλώσσες τους – πρέπει να μας
απασχολεί. Το χρέος να σωθούν οι γλώσσες που βρίσκονται σε κίνδυνο συνδέεται με το
ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11/11/2017
1η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 2
χρέος να σωθούν οι ιθαγενείς πληθυσμοί και το περιβάλλον τους. Η αιτία που πεθαίνουν
τόσο οι «μικρές» γλώσσες όσο και οι «μικροί» λαοί συνδέεται με την πολιτική των
προκαταλήψεων. (διασκευασμένο άρθρο από τον περιοδικό
τύπο)
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Α1. Ποιοι λόγοι ευθύνονται για την παγκόσμια γλωσσική αναταραχή, σύμφωνα με το
συγγραφέα;
Μονάδες 10
Α2. Ποιον τρόπο προτείνει ο αρθρογράφος, προκειμένου να περιοριστεί ο «γλωσσικός
θάνατος»; Πόσο αποτελεσματική θεωρείτε μια τέτοια λύση; Μονάδες 10
Β1. Ποια είναι η δομή και ποιος ο τρόπος ανάπτυξης της δεύτερης παραγράφου
Μονάδες 8
Β2. Να εντοπίσετε στο κείμενο δύο σημεία αναφορικής και δύο συνυποδηλωτικής λειτουργίας της γλώσσας Μονάδες 6
Β3. «Ίσως η διγλωσσία να είχε σώσει την αϊνού, μια γλώσσα που μιλούσε κάποτε στην
Ιαπωνία μια μυστηριώδης καυκάσια φυλή». Να μετατρέψετε τη σύνταξη της περιόδου
στην αντίθετή της». Μονάδες 5
Β4.α) Να γράψετε μία συνώνυμη για καθεμιά από τις υπογραμμισμένες λέξεις του
κειμένου. Μονάδες 5
Β4.β) Να αντιστοιχίσετε τις παρακάτω λέξεις µε τη σημασία τους: