0‘QUV - METODIK MAJMUAturin.uz/wp-content/uploads/2018/11/fizika-3-kurs.pdfXI-XVI asrlarda O‘rta Osiyo va o‘zbek olimlarining fizikani rivojlantirishdagi o‘rni. O‘zbekistonda

0 ‘ZBEKIST0N RESPUBLIKASI OLIY VA 0 ‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

0 ‘RTA MAXSUS, KASB-HUNAR TA’LIMI MARKAZI

TOSHKENT SHAHRIDAGI TURIN POLITEXNIKA UNIVERSITETI HUZURIDAGI AKADEMIK LITSEY

LAYMAN”' akademik

2018 yil

FIZIKA VA ASTRONOMIYAfanidan

0 ‘QUV - METODIK MAJMUA

Tayyorlov yunalishi: Aniq fanlar -1 0 0

0 ‘quv -metodik majmua TTPU huzuridagi akademik litsey pedagogik kengashining 2017 yildagi __” sonli yig‘ilishida о‘quv jarayoniga qo‘llashga tavsiya etildi.

0 ‘quv -metodik majmua “Aniqfanlar” kafedrasining 2017 yildagi “ 2 ” sonli yig‘ilishidamuhokama etildi va ma’qullandi.

Kafedra mudiri qA/X T l p

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

OSHKENT SHAHRIDAGI TURIN POLITEXNIKA UNIVERSITETI HUZURIDAGIAKADEMIK LITSEY

“ FIZIKA ”FANIISHCHI O'QUV DASTURI !

Ishchi dastur Oliy va o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi yo’nalishlari bo’yicha ishtiruvchi kengashining 2017-yil 6-apreldagi “0 ‘rta ta’lim va o‘rta maxsus, kasb- limining davlat ta’lim standartlarini tasdiqlash to‘g‘risida”gi 187-son qarori, on Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 15-martdagi “0 ‘rta ta’lim igi Nizomni tasdiqlash haqida”gi 140-sonli qarori, 0 ‘zbekiston Respublikasi Xalq zirligining 2015-yil 28-iyundagi “Umumta’lim fanlaming о‘qitilishidagi uzviylik izlikni ta’minlash nuqtayi nazaridan takomillashtirilgan fizika fani yo‘nalishi consepsiyasi” 4- sonli hay’at qarori, O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsusizirligining 2017 - yil ___avgustdagi ____ -sonli buyrug’i bilan tasdiqlanganik litseylarda fizika fanining o’quv dasturi” va O’rta maxsus, kasb-hunar ta’limilirektori tomonidan 2017 yil ____ avgustda tasdiqlangan namunaviy o’quv rejahlab chiqildi.

i yo’nalishi: Aniq fanlar

idi: 100

“Tasdiqlayman”yakadernik litsey

Karimov 2018 у

2018-yil

1

O’rta maxsus, kasb-hunar ta ’limi markazi direktori tomonidan 2016 y il 28 avgustda tasdiqlangan namunaviy o ’quv rejada “Fizika” faniga ajratilgan soatlar miqdori:

O’quvchining umumiy o’quv yuklamasi 732 soat, shu jumladan mashg’ulot turlari bo’yicha ajratilgan soatlar:

№ Mashg’ulot turlariAjratilgan

soat

shu jumladan semestrlar bo’yicha

I II III IV V VI

1 Auditoriya jami yuklamasi 732 80 120 120 144 160 108

2 Nazariy mashg’ulot 274 42 58 40 52 46 36

3 Amaliy mashg’ulot 320 14 38 62 74 82 54

4 Seminar - - - - - - -

5 Laboratoriya mashg’ulotlari 134 24 24 18 18 32 18

6 Kurs ishi(loyihasi) - - - - - - -

7 Yakka tartibli mashg’ulot - - - - - - -

8 O’quvchining mustaqil ishi 310 34 51 51 60 68 46

T uzuvch ilar:To’xtayev G’.M.

Pirnazarova R.N.

Raxmatov J.A.

TTPU huzuridagi akademik litsey “Fizika” fani bosh o'qituvchisi

TTPU huzuridagi akademik litsey “Fizika” fani katta o'qituvchisi

TTPU huzuridagi akademik litsey “Fizika” fani katta o'qituvchisi

T aqrizch ilar:Saydimov Yo.A.

Jo’rayev F.I.

O’zbekiston Milliy universiteti, fizika fakulteti, nazariy va yarimo’tkazgichlar fizikasi kafedrasi o’qituvchisi, f.-m.f.n.,

O’zMU qoshidagi S.H.Sirojiddinov nomli akademik litsey “Fizika” fani katta o’qituvchisi

Fizika fanining ishchi o’quv dasturi va ekspert guruhining xulosasi akademik litseyning 2018 yil

dagi ilmiy-pedagogik kengashida muhokama qilindi, tasdiqlashga va o’quv jarayoniga tadbiq

etishga qaror qilindi. Bayonnoma №_

2

MUNDARIJA

I. Fizika o ’ quv fanining maqsad va vazifalari................................................................ 4

II. Fizika o’quv fanining mashg’ulot turlari bo’yicha mavzular rejasi va mazmuni.....5

III. Fizika o’quv fanining moddiy-texnik ta’minoti........................................................36

IV. Fizika o’quv fanini o’zlashtirish darajasining nazorati va baholash m ezoni.........38

V. Tavsiya etiladigan adabiyotlar va saytlar ro’yxati...................................................39

3

KIRISH

Ushbu fizika fanining ishchi o'quv rejasi (yoki ishchi reja) O'zbekiston Respublikasining «Ta'lim to'g'risida»gi qonuni, «Kadrlar tayyorlash miiliy dasturi», Vazirlar Mahkamasining «O’zbekiston Respublikasida o'rta maxsus, kasb-hunar ta'limini tashkil etish chora-tadbirlari to'g'risida»gi 20_-yil______________ -son qaroriga binoan tuzilgan.

I.Fizika fanini o’qitishning asosiy maqsadi- umumiy fizikadan fundamental bilim berish;- fizikaviy nazariya kuzatishlar, tajribalar va hodisalar haqidagi ma'lumotlarni

umumlashtirilgan shakli ekanligini ko'rsatish;- nazariya bilan amaliyotning uzviy bog'liqligini ko'rsatish;- fizikaning texnologiyadagi, texnikadagi, tibbiyotdagi va hayotdagi ahamiyatini

ta'kidlash;- fanga nisbatan qiziqish uyg'otish va uni o'rganishni davom ettirishga zamin

yaratishdan iboratdir.

I.1Fizika fanini o’qitishning asosiy vazifasi quyidagilar

— fizikaning barcha bo'limlari bo'yicha asosiy fizik qonunlar, qonuniyatlar va ularning formulalari bilan tanishtirish;— fizik hodisalar va jarayonlarni kuzatish usullari bilan tanishtirish;— tajriba o'tkazish, uning natijalarini hisoblash, xatoliklarni hisoblash ko'nikmalarini hosil qilish;— asosiy fizik qonun va hodisalarni to'g'ri talqin qilish, ularni masala yechishga tatbiq etish va tajribada tekshirib ko'rish ko'nikmalarini hosil qilish;— oliy o'quv yurtiga kirish uchun zarur bo'lgan bilim, malaka va ko'nikmalarni hosil qilish.— o'quvchilarning fizikaviy tafakkurini rivojlantirish, fikrlash qobiliyatini oshirish hamda hayotda bo'layotgan hodisa va jarayonlarni to'g'ri talqin qilishga o'rgatish;— hozirgi zamon fizikasining fandagi, hayotdagi, texnikadagi, ekologiyadagi va boshqa tarmoqlardagi muammolarni yechishdagi roli bilan tanishtirish kabi mavzu va muammolarni hal qilish kerakligini ko'rsatish.

Dasturni tuzishda umumiy o'rta ta'lim maktabining VI—IX sinflarida fizikadan, o'tiladigan materiallar hajmi, saviyasi hisobga olindi. Shu jumladan Respublikamizda mavjud bo'lgan qator dasturlar va xorijda (Rossiya, Angliya) so'nggi yillarda tuzilgan dasturlar tahlil qilingan holda tuzildi.

Fizika fani bo'yicha o'quvchilarning bilim va malakasiga qo'yiladigan asosiy talablar:— fizika fani tabiat hodisalari va fizik jarayonlarni o'rganuvchi fan, dunyoni o'rganishning asosiy usullaridan biri ekanligi, umumiy fizika kursining barcha bo'limlaridagi asosiy qonun va xulosalar hamda fizikaning tarixi haqidagi tushunchalarga ega bo'lishlari kerak;— fizikaning asosiy fundamental qonunlarini bilish, uni masala yechishga tatbiq qilish, sodda laboratoriya qurilmalarini yig'ish, ishlatish, sozlash, tajriba natijalarini ishlash va unga EHMni tatbiq qilishni bilishlari va qo'llay olishlari kerak;

4

— fizikaning barcha qonunlari va formulalarini ta'riflash, grafik bog'lanishlarni ifodalash, birliklarni keltirib chiqarishni, bilishlari kerak;— har bir fizik jarayonni, fizik hodisalarni elementar fizika saviyasida tahlil qilish, uning qiyosiy va miqdoriy tavsiflarini izohlash, sodda laboratoriya qurilmasi va elektr sxemalarni yig'ish, sozlash, ishlatish, tajriba natijalarini hisoblash, texnik va ekologik xavfsizlikka rioya qilish, ko'nikmalariga ega bo'lishi kerak.Mazkur dastur fizika asosiy chuqurlashtirilgan fan sifatida o'rganiladigan aniq fanlar yo'nalishida hamda fizika chuqur o'rganiladigan tabiiy fanlar yo'nalishidagi akademik litseylar uchun mo'ljallangan.

I.2Fizika fani bo‘yicha o‘quvchilarning bilim va malakasiga qo‘yiladigan asosiytalablar:

- fizika fani tabiat hodisalari va fizik jarayonlarni o‘rganuvchi fan, dunyoni o‘rganishning asosiy usullaridan biri ekanligi umumiy fizika kursining barcha bo‘limlaridagi asosiy qonun va xulosalar hamda fizikaning tarixi haqidagi tushunchalarga ega bo‘lishlari kerak;

- fizikaning asosiy fundamental qonunlarini bilish, uni masala yechishga tatbiq eta rlish, sodda laboratoriya qurilmalarini ishlatish, sozlash, tajriba natijalarini ishlash va unga tatbiq qilishni bilishlari va qo‘llay olishlari kerak.

- fizikaning barcha qonunlari va formulalarini ta’riflash, boglanishlarni ifodalash, birliklarni keltirib chiqarishni bilishlari kerak;

har bir fizik jarayonni, fizik hodisalarni elementar fizika saviyasida tahlil qilish, uning qiyosiy va miqdoriy tavsiflarini izohlash, sodda laboratoriya qurilmasi va elektr sxemalarni yig‘ish, sozlash, ishlatish, tajriba natijalarini hisoblash, texnik va ekologik xavfsizlikka rioya qilish, EHMda sodda masalalarni yechish va tajriba natijalarini hisoblash, texnika xavfsizligiga rioya qilish ko‘nikmalariga ega bo‘lishi kerak

5

1-kurs(Haftada 1-semestr 4 soat, 2-semestr 6 soat o‘quv yilida 200 soat)

O‘quv yillining 1 yarim yilligiga dars rejasi (1-semestr)

Ma’ruzalar Ajratilgansoatlar Ma’ruza soati

Amaliyotmashg‘ulot

soati

Labolatoriyasoati

1. Kirish 2 22. Kinematika 38 14 16 83. Dinamika 40 16 16 8

JAMI 80 32 32 16

O‘quv yillining 2 yarim yilligiga dars rejasi (2-semestr)



soati

Labolatoriyasoati

1. Mexanikada saqlanish qonunlari. 22 8 10 4

2. Statika 16 6 8 2

3. Qattiq jism dinamikasi elementlari 8 4 4

4. Suyuqlik va gazlar mexanikasi 20 8 8 4

5.Molekulyar-kinetik nazariya asoslari va termodinamika

36 14 14 8

6. Suyuqlik va qattiq jism xossalari 18 8 6 4

JAMI 120 48 50 22

6


O‘quv yillining 1 yarim yilligiga dars rejasi (3-semestr).



soati

Labolatoriyasoati

1. Elektrostatika 40 18 222. O‘zgarmas tok 62 20 22 203. Turli muhitlarda elektr toki 18 6 8 4

JAMI 120 44 52 24




soati

Labolatoriyasoati

1. Turli muhitlarda elektr toki 20 8 8 42. Magnit maydon 22 12 8 23. Elektromagnit induksiya 10 4 4 2

4. Moddalarning magnit xossalari 6 2 4

5. Mexanik tebranishlar va to‘lqinlar 38 16 14 8

6. Elektromagnit tebranishlar va o’zgaruvchan tok 36 14 16 6

7. Elektromagit to‘lqinlar 12 6 6JAMI 144 62 60 22

3-kurs(Haftada 1-semestr 8 soat, 2-semestr 6 soat, o‘quv yilida 268 soat)




soati

Labolatoriyasoati

1. Fotometriya. Geometrik va to‘lqin optikasi 116 36 64 16

2. Nisbiylik nazariyasi 18 6 12

3. Kvant fizikasi 26 10 14 2

Jami 160 52 90 18

7




soati

Labolatoriyasoati

1. Atom fizikasi 36 14 22

2. Yadro fizikasi 36 12 22

3. Element zarralar haqida tushuncha 10 6 4 2

4. Fizika kursini takrorlash 26 26

Jami 108 32 74 2


“Mexanika va molekular fizika” kursi dasturning mazmuni (tarkibi)Kirish (2)

Dunyoga ilmiy qarashning vujudga kelishi va rivojlanishi. XI-XVI asrlarda O‘rta Osiyo va o‘zbek olimlarining fizikani rivojlantirishdagi o‘rni. O‘zbekistonda fizika va texnikaning taraqqiyoti bo‘yicha ilmiy ishlar. Fizikaning boshqa fanlar bilan bog’liqligi.Ilmiy tekshirishning hozirgi zamon usullari.Fizik nazariyalar, qonunlar, hodisa modellari.

Kinematika (38)Mexanik harakat va uning nisbiyligi. Fazo va vaqt. Matematik tushunchalar.Vektorlar

to‘g‘risida ma’lumotlar. Vektorning kattaligi va yo‘nalishi - uning mustaqil va teng kuchli ikki tafsifi. Vektorlarni qo‘shish va ayirish. Ikki vektorni skalar ko‘paytirish. Fizik formulalarni skalar va vektor shaklda yozish.

Sanoq sistemasi.Mexanik harakatning nisbiyligi.Galileyning harakatlar nisbiyligi prinsipining qo‘llanish chegarasi.Harakatlarni qo‘shish.Mustaqil harakatlar ta’rifi.Murakkab harakatni mustaqil oddiy harakatlar yig‘indisi sifatida tavsiflash imkoniyati.

To‘g‘ri chiziqli va egri chiziqli harakatlar. Yo‘l va ko‘chish, trayektoriya. To‘g‘ri chiziqli tekis harakatda tezlik. To‘g‘ri chiziqli tekis harakatda yo‘l formulasi. To‘g‘r i chiziqli tekis harakatda tezlik va yo‘l grafiklari. To‘g‘ri chiziqli tekis harakat tenglamasi va jism koordinatasining vaqtga bog‘liqlik grafigi.

O‘zgaruvchan to‘g‘ri chiziqli harakat. O‘zgaruvchan harakatda o‘rtacha va oniy tezlik. Tezlik tushunchalarini umumlashtirish.Tezlanish tushunchasi.

To‘g‘ri chiziqli tekis o‘zgaruvchan harakat. Tekis tezlanuvchan harakatda oniy tezlik formulasi. Tekis tezlanuvchan harakatda tezlanish va tezlik grafiklari. Tekis tezlanuvchan harakatda tezlik grafigidan ko’chish formulasini keltirib chiqarish.Koordinataning vaqtga bog‘liqlik grafigi.To‘g‘ri chiziqli tekis sekinlanuvchan harakat. Tekis o‘zgaruvchan

8

harakatning xususiy hollari: erkin tushish va yuqoriga tik otilgan jism harakati, ularning harakat tenglamalari.

Aylana bo‘ylab tekis harakat. Chiziqli va burchak tezlik. Aylanish chastotasi va davri. Burchak tezlikning chastota va davrga bog‘liqligi. Burchak va chiziqli tezliklar orasidagi bog‘lanish. Markazga intilma tezlanish formulasini keltirib chiqarish.Aylanma harakatlarni friksion uzatish. Tishli va tasmali uzatishlar. Aylana bo’ylab tekis o’zgaruvchan harakat.Burchak tezlanish.Tangensial(urinma) tezlanish. To’la tezlanish.

Gorizontal otilgan jismning harakati.Harakatlar mustaqilligi prinsipi yordamida asosiy formulalarni keltirib chiqarish.Gorizontal otilgan jism harakatining trayektoryiasi tenglamasi.

Gorizontga qiya otilgan jismning harakati.Harakatlar mustaqilligi prinsipi yordamida jism harakatining asosiy formulalarini keltirib chiqarish. Uchish uzoqligi va eng katta ko‘tarilish balandligi. Gorizontga qiya otilgan jism harakatining trayektoryiasi tenglamasi.

Dinamika (40)Dinamikaning asosiy vazifasi.Nyutonning birinchi qonuni. Inersiya qonuni va tajribaviy

asoslari. Inersial va noinersial sistemalar. Nyutonning ikkinch qonuni. Kuch - jismlarning o‘zaro ta’sirini ifodalovchi fizik kattalik, uning vektor tavsifi. Kuchlarning teng ta’sir etuvchisi.Nyuton ikkinchi qonunining tajribaviy asoslanishi.Massa tushunchasi. Massa - jism inersiyasining o‘lchovi sifatida. Moddaning zichligi.

Nyutonning uchinchi qonuni.Nyutonning uchinchi qonunining tajribaviy asoslanishi.Mexanikada kuchlarning turlari.Tayanchning reaksiya kuchi. Prujina va ipning taranglik kuchi. Elastik kuchlar va ularni

vujudga keltiruvchi sabablar. Mutlaq elastik deformatsiyalar, Guk qonuni. Mutlaq elastik prujinalar va iplar uchun Guk qonuni. Qattiqlik, qayishqoqlik tushuncasi.Mutlaq elastik silindr (sterjen) uchun Guk qonuni. Mutlaq va nisbiy uzayish, kuchlanish, Yung moduli, mustahkamlik chegarasi.

Ishqalanish kuchlari va uni vujudga keltiruvchi sabablar. Tinchlikdagi ishqalanish kuchi. Uning tabiati va ta’sir etuvchi kuch kattaligi yo‘nalishi, uning tabiyat va texnikadagi roli. Sirpanish ishqalanish kuchi.Dumalanish ishqalanish kuchi. Dumalanish va sirpanish ishqalanish koeffisientlarini taqqoslash.

Havoning qarshilik kuchi.Havo qarshilik kuchining jism tezligiga bog‘liqligi.Gravitasiya kuchi.Butun olam tortishish (gravitatsiya) qonuni.Nyuton tomonidan butun

olam tortishishqonunining kashf etilishi.Gravitatsion doimiy, uni tajribaviy yo‘l bilan aniqlash. Jismning Yerga tortilish kuchi (og‘irlik kuchi). Erkin tushish tezlanishi va uning jism bilan Yer markazi orasidagi masofaga bog‘liqligi. Gravitatsion maydon. Gravitasion va inert massalar. Birinchi, ikkinchi va uchinchi kosmik tezliklar (isbotsiz). Abu Rayhon Beruniy va Umar-al Chagmani quyosh atrofida Yer va sayyoralar harakati to‘g‘risida.

Jism og‘irligi. Og‘irlikning jism harakati turlariga bog‘liqligi. Vaznsizlik.Yuklanish.Kosmik kema-yo‘ldoshlarda vaznsizlik.

Mexanikada saqlanish qonunlari (22)Impulsning saqlanish qonuni. Jism va kuch impulsi. Jismlar yopiq sistemasi ta’rifi.

Impulsning saqlanish qonuni-Nyutonning ikkinchi va uchinchi qonuni sifatida. Tabiatda va texnikada impulsning saqlanishi. Reaktiv harakat.

9

Ish.Mexanik ish. Musbat va manfiy ish.Quvvat. Quvvat - mexanizmlar ta’sirining unumdorligi sifatida. Oddiy

mexanizmlarning FIKi.Energiya. Mexanik energiya va uning turlari. Ish va energiya tushunchalarining o‘zaro

bog‘liqligi. Kinetik energiya - harakatlanuvchi jismning energiyasi.Potensial energiya - jismlar o‘zaro ta’siri energiyasi.Potensial energiyaning ikki turi. Yerdan yuqoriga ko‘tarilgan jismlar potensial energiyasi. Mutlaq elastik deformatsiyalangan prujinaning potensial energiyasi.

To‘la mexanik energiya. Mexanikada energiyaning saqlanish va aylanish qonuni. To‘la mexanik energiyaning saqlanishi.Mexanizmlarning foydali ish koeffisientini aniqlash. Elastik va noelastik to’qnashuvda energiya va impulsning saqlanish qonunlarini tadbiqi.

Statika (16)Statikaning asosiy vazifalari.Statikada kuchlarning tavsifi.Kuchlar sistemasi.Teng ta’sir

etuvchi kuch.Kuchlarni qo‘shish, ayirish.Jismning turli nuqtasiga burchak ostida yo‘naltirilgan ikki kuchning teng ta’sir etuvchisi.Ikki parallel kuchning teng ta’sir etuvchisi.Aylanish o‘qiga ega jismlar statikasi.Kuch momenti.Kuch momentining vektor tabiati.Juft kuchlar momenti. Aylanish o‘qiga ega bo‘lgan va aylanish o‘qiga ega bo‘lmagan jismning muvozanat sharti. Qattiq jism muvozanatining umumiy sharti. Jismning massa markazi.

Qattiq jism muvozanati turlari. Turg‘un, noturg‘un va befarq muvozanat. Turg‘un muvozanat ta’rifi va uning massalar markazi vaziyati bilan bog‘liqligi. Potensial energiya - muvozanat turg‘unligining tavsifi sifatida.Tayanch yuzasiga ega jism muvozanati.

Qattiq jism dinamikasi elementlari (8)Moddiy nuqta va qattiq jismning inersiya momentlari. Shteyner teoremmasi.Impuls

momenti.Aylanma harakat dinamikasining asosiy tenglamasi.Aylanma harakat qilayotgan jismning kinetik energiyasi.

Suyuqlik va gazlar mexanikasi (20)Suyuqlik va gazlarda bosim. Gidrostatik bosim Gidrostatik paradoks.Tutash idishlar

qonuni.Paskal qonuni.Gidravlik press. Suyuqlik va gazlar uchun Arximed qonuni. Jismlarning suzish sharti. Jismning suyuqlik va gazlardagi harakati. Suyuqlik va gazlarning laminar va turbulent oqimi. Siqilmaydigan suyuqlik uchun uzluksizlik tenglamasi. Harakatlanuvchi suyuqlik va gazlarda bosim. Bernulli tenglamasi.Normal atmosfera bosimi.Atmosfera bosiminig balandlikka bog‘liqligi.Bosimning o‘lchov sistemasidan tashqari birliklari.Barometr.Manometr. Samolyot qanotining ko‘tarish kuchi.

Molekular-kinetik nazariya, termodinamika asoslari (36)Molekulyar-kinetik nazariyaning asosiy qoidalari va ularning eksperemental asoslari.

Avogadro doimiysi. Nisbiy molekular massa. Modda miqdori. Molekula massalari va o‘lchamlari. Broun harakati. Modda atomlari va molekulalarining o‘zaro ta’siri, uning tabiati. Molekulalarning o‘zaro ta’sir potensial energiyasi. Moddalarning gaz, suyuq va qattiq holatlari.

10

Ideal gaz. Ideal gaz molekular-kinetik nazariyasi va uning asosiy tenglamasi. Temperatura-molekulalarning o‘rtacha kinetik energiyasining o‘lchovi.Temperatura shkalasi. Bolsman doimiysi va uning ma’nosi. Gaz molekulalarining tezliklar bo’yicha Makswel taqsimoti.Molekulalar issiqlik harakatining o‘rtacha tezliklari.Gaz molekulalarining tezligini o‘lchash.Shtern tajribasi.

Ideal gaz holat tenglamasi.Ideal gazlarda izojarayonlar.Boyl-Mariott qonuni.Gey- Lyussak qonuni.Sharl qonuni.Universal gaz doimiysi.Avogadro qonuni.Dalton qonuni.Gaz jarayonlarining texnikada qo‘llanishi.

Ichki energiya. Ideal gazning ichki energiyasi va uni o‘zgartirish usullari. Issiqlik miqdori.Termodinamikaning I qonuni.Issiqlik sig‘imi.Issiqlik balansi tenglamasi.Gaz hajmi o‘zgarganda bajariladigan ish.Izojarayonlar uchun termodinamikaning I qonuni.Mayer formulasi.Adiabatik jarayon, uning grafigi. Qaytar va qaytmas jarayonlar. Tabiatdagi jarayonlarning qaytmasligi va ularning tushuntirilishi. Issiqlik dvigatellari.Karno sikli.Issiqlik dvigatellarining maksimal FIKi.Sovutgich mashinalar. Issiqlik dvigatellari va ekologiya. Termodinamikaning II qonuni. II turdagi abadiy dvigatelning bo‘lmasligi.

Suyuqlik va gazlarning o‘zaro aylanishi.Suyuqliklarning bug‘lanishi.Kondensatsiya.Suyuqlik bilan bug‘ning muvozanati.

To‘yingan va to‘yinmagan bug‘lar. Real gazlar.Kritik holat.Kritik temperatura.Qaynash.Qaynash temperaturasining tashqi bosimga bog‘liqligi.Solishtirma bug‘lanish issiqligi.Havoning namligi. Absolut va nisbiy namlik. Shudring nuqtasi.Gidrometrlar.Psixrometr.

Suyuqlik va qattiq jism xossalari (18)Suyuqlik xossalari.Sirt taranglik.Sirt qatlamining molekular manzarasi.Sirt energiyasi.

Sirt taranglik kuchi va uni o‘lchash. Qattiq jism-suyuqlik chegarasidagi hodisalar. Ho‘llash va ho‘llamaslik. Menisk.Suyuqlik sirtining egrilanishidagi bosimi.Kapillar hodisalar. Tabiatda, texnikada va hayotda kapillar hodisalarning roli.

Qattiq jismlar.Qattiq jismlarning tuzilishi. Kristall panjara va ularning turlari. Polikristallar va monokristallar. Qattiq jismlarda deformatsiya.Deformatsiya turlari.Plastiklik va mo‘rtlik. Amorfjismlar.

Kristall va amorf jismlarning erishi va qotishi. Kristallizatsiya.Solishtirma erish issiqligi.

Qattiq jism va suyuqliklarning issiqlikdan kengayishi, uning tushuntirilishi. Chiziqli kengayish va hajmiy kengayish koeffitsiyentlari, ular orasidagi bog‘lanish. Qattiq jismlarning va suyuqliklarning issiqlikdan kengayishini hisobga olish va texnikada qo‘llanilishi.

“Mexanika va molekular fizika” kursi bo‘yicha laboratoriya ishlari ro‘yxati1-laboratoriya ishi: Tekis tezlanuvchan harakatda tezlanishni aniqlash.2-laboratoriya ishi: Erkin tushish tezlanishni aniqlash3-laboratoriya ishi: jismni qiya tekislik oxiridagi tezliginini aniqlash4-laboratoriya ishi: Gorizantga nisbatan burchak ostida otilgan jism harakatini o’rganish5-laboratoriya ishi:Parallel va ketma -ket ulangan prujinalarni bikirligini aniqlash6-laboratoriya ishi: Sirpalanish ishqalanish koefitsientini aniqlash7-laboratoriya ishi: Rezina uchun yung modulini aniqlash

11

8-laboratoriya ishi: To’g’ri geometric shaklga ega bo’lgan va to’g’ri geometric shaklga ega bo’lmagan jismlarning zichligini aniqlash9-laboratoriya ishi:Qiya tekislikning FIK I ni aniqlash10-laboratoriya ishi: Qiya novda tushayotgan sharcha yordamida mexanik energiyaning saqlanish qonunini o’rganish11-laboratoriya ishi: Aylanish o’qiga ega bo’lgan jismning muvozanat shartini o’rganish12-laboratoriya ishi: Suyuqliklarning jismlarni siqib chiqarush kuchini aniqlash13-laboratoriya ishi: Qattiq jismning zichligini gidrostatik tortish usulida aniqlash14-laboratoriya ishi: Boyl -Mariot qonunini tekshirish15-laboratoriya ishi: Qattiq jismlarning solishtirma issiqlik sig’imini aniqlash16-laboratoriya ishi: Suyuqlikning solishtirma issiqlik sig’imini aniqlash17-laboratoriya ishi: Havoning nisbiy namligini psixrometr yordamida aniqlash.18-laboratoriya ishi: Tomchi usuli bilan sirt taranglik koeffisientini aniqlash19-laboratoriya ishi: Kapilyar naychada suyuqlikning ko’tarilish balandligiga qarab nayning ichki radiusini aniqlash.


“Elektrodinamika asoslari” kursi dasturning mazmuni (tarkibi)Elektrostatika (40)

Elektr zaryadi, zaryadning ikki turi, elementar zaryad.Elektr zaryadning saqlanish qonuni. Jismlarning elektrlanishi va uning tushuntirilishi. Elektr zaryadlarining o‘zaro ta’siri.Kulon qonuni.Zaryad birliklari.Elektr doimiysi. Elektroskop va elektrometrlar, ularning ishlash prinsipi.

Elektr maydon.Elektr maydon kuchlananligi. Kuchlanganlik (kuch) chiziqlari va ularni o‘tkazish qoidalari. Nuqtaviy zaryadning elektr maydon kuchlanganligi.Maydonlarning superpozitsiya prinsipi.Elektr maydonini grafik ravishda tasvirlash.Bir jinsli elektr maydon.Elektr maydon kuchlanganligi oqimi. Ostragradskiy-Gauss teoremasi(isbotsiz). Bir jinsli zaryadlangan cheksiz tekislikning elektr maydon kuchlanganligi.Ikkita har xil ishorali zaryadlangan cheksiz tekisliklarning elektr maydoni.Bir jinsli zaryadlangan cheksiz uzun sterjenning elektr maydoni. Bir jinsli zaryadlangan sfera va sharning elektr maydoni. Elektr maydonida nuqtaviy zaryadlarni ko‘chirishda bajarilgan ish. Potensial.Potensiallal ayirmasi. Elektr maydonidagi nuqtaviy zaryadning potensial energiyasi va uning o‘zgarishi bilan ish orasidagi bog‘lanish. Potensiallar ayirmasi va kuchlanganlik orasidagi bog‘lanish. Nuqtaviy zaryadlarning o‘zaro ta’sir potensial energiyasi. Nuqtaviy zaryad, zaryadlangan shar va sferaning elektr maydon potensiali. Ekvipotensial sirtlar.

Elektr maydonda o‘tkazgichlar. O‘tkazgich ichidagi elektr maydon. Elektr maydonda dielektriklar.Dipol.Dipol momenti. Qutblanish va uning mexanizmlari. Dielektrik singdiruvchanlik.

Elektr sig‘imi.Sig‘im birliklari.Yakkalangan jismning elektr sig‘imi.Sharning elektr sig’imi.Elektr sig‘imining o‘tkazgichni o‘rab turgan muhitga bog‘liqligi.Kondensator. Yassi kondensator va uning sig‘imi. Kondensatorlarni ketma-ket va parallel ulash. Zaryadlangan

12

jism va kondensator energiyasi. Elektr maydon energiyasining zichligi. Kondensatorlaming turlari va ulaming texnikada qo‘llanilishi.

O‘zgarmas tok (62)Elektr toki.Elektr tokining vujudga kelish shart-sharoitlari.Tok yo‘nalishi.Tokning

ta’siri. Tok kuchi vat ok zichligi, ularning birliklari. Tok manbai bo‘lmagan zanjirning bir qismi uchun Om qonuni. Volt-amper xarakteristikasi (VAX).Elektr qarshilik.Qarshilik birliklari.Solishtirma qarshilik.Qarshiliklar, ularning turlari.Metallar qarshiligining temperaturaga bog‘liqligi. O‘ta o‘tkazuvchanlik, uning tushuntirilishi.

Elektr zanjir. O‘tkazgichlarni ketma-ket va parallel ulash. Tok kuchi, kuchlanish va qarshiliklarni o‘lchash. Ampermetr va voltmetrga shunt va qo‘shimcha qarshiliklar ulash. Elektr yurituvchi kuch (EYuK). Tashqi (elektrostatik bo‘lmagan) kuchlar, ularning tabiati. To‘liq (yopiq) zanjir uchun Om qonuni.Qisqa tutashuv toki.Om qonunining differensial ko’rinishi. Elektr tokining ishi va quvvati. Joul-Lens qonuni.Tok manbaining FIKi. Bir jinsli bo‘lmagan zanjir uchun Om qonuni. Kirxgof qoidalari(tarmoqlangan elektr zanjirlaridagi tok kuchi va kuchlanishlarni hisoblash). Tok manbalarini ketma-ket, parallel ulash.

Turli muhitlarda elektr toki (36)Turli muhitlarda elektr toki: o‘tkazgichlar, dielektriklar, yarimo‘kazgichlar. Erkin

elektronlarning metallarda mavjudligining tajribada tasdiqlanishi.Metallarning elektron o‘tkazuvchanlik nazariyasi.Elektronlarning tartibli harakat tezligi.Qarshilikni o‘tkazgichning tabiatiga, o‘lchamlariga va temperaturaga bog‘liqligining tushuntirilishi.

Elektrolitlar, elektrolitik dissotsiatsiya.Elektrolitlarda elektr toki.Ionlarning harakatchanligi.Elektroliz.Faradey qonunlari.Faradey soni, elektron zaryadini aniqlash.Elektrolizning texnikada qo‘llanilishi. Galvanik element va akkumulatorlar.

Gazlarda elektr toki.Gazlarda elektr razryadi. Ionizatsiya va rekombinatsiya. Nomustaqil va mustaqil razryad. Mustaqil razryad turlari: miltillama, yoy, uchqun, toj razryadlari. Yashin.Plazma haqida tushuncha.

Vakuumda elektr toki. Elektron emissiya va uning turlari. Vakuumda elektr tokini hosil qilish.Katodlar, ularning turlari.Ikki elektrodli elektron lampa-diod.Diodning volt-amper xarakteristikasi.Uch elektrodli elektron lampa-triod.Triodning to‘r xarakteristikasi.Elektron nurli nay.Elektron dasta-elektron nurlarning qo‘llanilishi.Termopara.

Yarimo‘tkazgichlarda elektr toki.Ularning elektr o‘tkazuvchanligini temperaturaga va yoritilganlikka bog‘liqligi. Yarimo‘tkazgichli rezistorlarning VAX va boshqa xarakteristikalari. Yarimo‘tkazgichlarda xususiy va aralashmali o‘tkazuvchanlik va uning nuqsonlarga bog‘liqligi. Elektron-kovak o‘tish. Yarimo‘tkazgichli diod va uni elektron lampa-diod bilan taqqoslash. Tranzistor va uning ishlash prinsipi. Uni triod bilan taqqoslash. Termistor va fotoqarshiliklar.

Magnit maydon (22)Toklarning magnit maydoni.Magnit maydonida tokli o‘tkazgich.Magnit maydon

induksiya vektori, uning yo‘nalishi.Magnit maydon induksiya chiziqlari (kuch chiziqlari).Amper qonuni. Magnit maydon induksiya vektorining moduli va uning birligi. Magnit maydonida tokli kontur.Tokning magnit momenti.Magnit maydon uchun

13

superpozitsiya prinsipi. Bio-Savar-Laplas qonuni va uni to’g’ri, aylanma, solenoid va toroidlarga tadbiqi. Tokli o‘tkazgichning magnit maydonida ko‘chirilishida bajarilgan ish. Harakatlanayotgan zaryadli zarrachalarga magnit maydonining ta’siri (Lorens kuchi). Xoll effekti. Zaryadlangan zarrachalarning bir jinsli elektr va magnit maydonlaridagi harakati. Mass-spektrometr va siklotronlarning ishlash prinsiplari.

Elektromagnit induksiya (10)Elektromagnit induksiya hodisasi. Induksiya EYuK. Elektromagnit induksiya

qonuni.Lens qoidasi.Magnit maydon oqimi.Magnit maydon oqimi birliklari.Magnit maydonda harakatlanayotgan o‘tkazgichlarda induksiya EYuK. O‘zinduksiya. O’zaroinduksiya. Induktivlik. Magnit maydon energiyasi va energiya zichligi. Elektr va magnit maydonlarning nisbiyligi. Elektromagnit maydon haqida tushuncha.

Moddalarning magnit xossalari (6)Amperning molekulyar toklar nazariyasi. Moddalarning magnit xossalariga ko‘ra turlari:

diamagnetiklar, paramagnetiklar va ferromagnetiklar. Magnit singdiruvchanlik. Dia-, para va ferromagnit moddalarning xarakteristiklari. Paramagnetizm va diamagnetizmni tushuntirishning elementar nazariyasi. Ferromagnetizmning tabiati va uni tushuntirishning hozirgi zamon nazariyasi elementlari. Kyuri temperaturasi, magnit gisterezisi.

Mexanik tebranishlar va to‘lqinlar (38)Mexanik tebranishlar va to‘lqinlar. Tebranma harakat, uning vujudga kelish shart-

sharoitlari.Tebranishlar turi. Garmonik tebranishlarning parametralari: tebranish davri, chastotasi, amplitudasi va fazasi. Garmonik tebranma harakatlarda tezlik, tezlanish va ularning vaqtga bog‘liqlik grafiklari. Prujinali, matematik va fizik mayatniklar. Garmonik tebranishlarni qo‘shish.Vektor diagrammalar. Garmonik tebranishlarda energiyaning o‘zgarishi va saqlanishi. So‘nuvchi tebranishlar. Majburiy tebranishlar. Rezonans. Avtotebranishlar.

Tebranishlarning elastik muhitda tarqalishi. Ko‘ndalang va bo‘ylamato‘lqinlar. To‘lqin uzunligi. To‘lqin tezligi.To‘lqin sirti.Yassi to‘lqin tenglamasi. To‘lqin energiyasi va intensivligi. Tovush to‘lqinlari, tezligi, qattiqligi, balandligi. Akustik rezonans. Ultratovush. To‘qinlar interferensiyasi. To‘lqinlarning qaytishi. Turg‘un to‘lqinlar. To‘lqin difraksiyasi. Gyuygens prinsipi.

Elektromagnit tebranishlar va o‘zgaruvchan tok (36)Tebranish konturi.Konturda erkin elektromagnit tebranishlar.Tebranish konturida

energiyaning o‘zgarish. Tebranish konturidagi elektromagnit tebranishlar tenglamasi, tebranish amplitudasi, chastotasi va davri. Mexanik va elektr tebranishlarning o‘xshashligi. Tebranish parametrining grafiklari.Real tebranish konturidagi so‘nuvchi elektromagnit tebranishlar.Majburiy elektromagnit tebranishlar. O‘zgaruvchan tok va uni hosil qilish. O‘zgaruvchan tok zanjarida faol qarshilik. O’zgaruvchan tok quvvati. Tok kuchining va kuchlanishning ta’sir etuvchi(samarador) qiymati. O‘zgaruvchan tok zanjirida sig‘im. Sig‘im qarshilik. O‘garuvchan tok zanjirida induktiv g‘altak. Induktiv qarshilik. O‘garuvchan tok

14

zanjirida ketma-ket ulangan faol, induktiv va sig’im qarshiliklar uchun Om qonuni. O‘garuvchan tok zanjirida o’zaro parallel ulangan faol, induktiv va sig’im qarshiliklar uchun Om qonuni. Zanjirning to‘la qarshiligi. O‘zgaruvchan tokning ishi. Quvvat koeffitsiyenti.Elektr zanjirida rezonans.Avtotebranishlar. So‘nmas tebranishlar generatori (triodda va tranzistorda). Elektr energiyasi hosil qilish. O‘zgaruvchan va o‘zgarmas tok generatorlari, ularning ishlash prinsiplari. Uch fazali tok va uni uzatish usullari. Asinxron dvigatellari.Transformatorlar, ularning ishlash prinsipi. Elektr energiyasini ishlab chiqarish va uzatish. O’zbekistonda elektrlashtirish istiqbollari.

Elektromagit to‘lqinlar (12)O‘zgaruvchan elektr maydon (uyurmaviy elektr maydon) bilan o‘zgaruvchan magnit

maydon orasidagi bog‘lanish. Elektromagnit maydon.Elektromagnit ta’sirning uzatilishi.Elektromagnit to‘lqin. Yassi elektromagnit to‘lqinning vujudga kelishi va tarqatilishi. Antenna.Gers tajribalari. Elektromagnit to‘lqin tezligi va uzunligi. To‘lqin tenglamasi. Elektromagnit to‘lqinlarning xossalari: qaytishi, sinishi, difraksiyasi va interferensiyasi. Elektromagnit to‘lqin energiyasi va intensivligi. Popov kashfiyoti. Modullashtirish va detektirlash. Eng soda radiopriyomnik.Radioaloqa, radiotelefon aloqa prinsiplari.Radiolokatsiya.Televideniye.

“Elektrodinamika asoslari” kursi bo‘yicha laboratoriya ishlari ro‘yxati1-laboratoriya ishi: Om qonunini o’rganish2-laboratoriya ishi: O‘tkazgichning solishtrma qarshiligini aniqlash3-laboratoriya ishi: O‘tkazgichlarni ketma ket va parallel ulash4-laboratoriya ishi: Uitson ko’prigigida o’tkazgichlarning qarshiliklarini toping5-laboratoriya ishi: Ampermetrning o’lchash chegarasini oshirish6-laboratoriya ishi: Voltmetrning o’lchash chegarasini oshirish7-laboratoriya ishi: Tok manbaining EYuK va ichki qarshiligini aniqlash8-laboratoriya ishi: Elektr tokining quvvati va bajargan ishini aniqlash9-laboratoriya ishi: Isitgichning FIKini aniqlash10-laboratoriya ishi: Tarmoqlangan elektr zanjirida tok kuchining taqsimlanishini o’rganish11-laboratoriya ishi: Termorezistor qarshiligining temperaturaga bog’liqligini o’rganish12-laboratoriya ishi: Misning elaktrokimyoviy ekvivalentini aniqlash13-laboratoriya ishi: Yarim o’tkazgichli diodning volt-amper tavsifini o’rganish14-laboratoriya ishi: Fotorezistrning volt-amper tavsifini o’rganish15-laboratoriya ishi: Taqasimon magnitning magnit maydon induksiyasini aniqlash16-laboratoriya ishi: Elektromagnit induksiya hodisasini o’rganish17-laboratoriya ishi: Matematik mayatnikning tebranish qonuniyatini o’rganish.18-laboratoriya ishi: Matematik mayatnik yordamida erkin tushish tezlanishi (g)ni aniqlash19-laboratoriya ishi: Prujinali mayatnikning tebranish qonuniyatini o’rganish.20-laboratoriya ishi: Tovush to’lqinining havoda tarqalish tezligini aniqlash21-laboratoriya ishi: G’altakning o’zinduksiya koeffitsientini aniqlash22-laboratoriya ishi: Kondensatorning sig’im qarshiligini aniqlash23-laboratoriya ishi: Transformatorning FIKini aniqlash.

15

3-kurs(Haftada 1-semestr 6 soat, 2-semestr 8 soat, o‘quv yilida 264 soat)

Optika (120 soat)Fotometriya.Geometrik optika. To‘lqin optikasining asoslari (90 soat)

Fotometriya.Yorug‘lik oqimi.Yorug‘lik kuchi, uning birliklari. Yoritilganlik, ravshanlik va uning birliklari.

Geometrik optikaning asosiy qonunlari. Yorug‘likning to‘g‘ri chiziq bo‘yicha tarqalishi, qaytishi va sinishi, uning qonunlari. Yassi ko‘zgu. To‘liq ichki qaytish.Nur tolalardan yorug‘likning o‘tishi.Yorug‘likning prizmadan o‘tishi.Linza.Yupqa linza formulasi.Linza yordamida tasvir hosil qilish shart-sharoitlari.Linzaning kattalashtirishi.Ko‘z - optik sistema sifatida. Ko‘rish nuqsonlari. Ko‘zoynak.

Optik asboblar. Fotoapparat, proyeksion apparatlar, lupa, mikroskop, ko‘rish naylari, uzoqdan ko‘rish asboblari.

Yorug‘lik - elektromagnit to‘lqin. Yorug‘lik tezligi va uning tajribada aniqlanishi. To‘lqin optikasining asoslari.Yorug‘lik interferensiyasi.Kogerentlik. Maksimum va minimum shartlari. Ponada interferensiya, Nyuton halqalari.Interferensiyaning texnikada qo‘llanilishi.

Yorug‘lik difraksiyasi.Gyuygens-Frenel prinsipi.Difraksion panjara.Difraksion spektr.Yorug‘likning qutblanishi.Malyus qonuni (isbotsiz).

Yorug‘lik dispersiyasi.Dispersiya spektri.Spektr turlari. Nurlanish va yutilish spektrlari. Spektroskop. Spektral analiz va uning fanda va texnikada qo‘llanilishi. Infraqizil va ultrabinafsha nurlar. Rentgen nurlari.

Nisbiylik nazariyasi elementlari (12 soat)Elektrodinamika qonunlari va nisbiylik prinsipi. Maykelson tajribasi.Eynshteynning

nisbiylik nazariyasi postulatlari.Vaqtning, masofaning nisbiyligi.Tezliklarni qo‘shishning relativistik qonuni.Jism massasining tezlikka bog‘liqligi.Massa bilan energiya orasidagi bog‘lanish.

Kvant fizikasi (18 soat)Yorug‘lik kvantlari.Yorug‘lik ta’siri.Kvant nazariyasining

tug‘ilishi.Fotoeffekt.Fotoeffekt nazariyasi.Fotonlar.Ichki fotoeffekt.Fotoeffektning qo‘llanilishi. Yorug‘lik tabiatini tushuntirishdagi dualizm - yorug‘likning to‘lqin va kvant xossalari.

Atom va yadro fizikasi. Elementar zarrachalar (108 soat)Atom fizikasi (32 soat)

Atomistik dunyoqarashning rivojlanishi.Atom tuzilishi.Tomson modeli. Rezerford tajribasi va formulasi. Atomning planetar modeli.Bor postulatlari.Atom spektrlaridagi asosiy qonuniyatlar.Vodorod atomining spekral seriyalari.Balmerning umumlashgan formulasi.Vodorod atomining Bor nazariyasi.Energetik sathlar diagrammasi.Bor nazariyasining qiyinchiliklari.

16

Spontan va majburiy nurlanishlar. Yorug‘likning kuchaytirish prinsiplari. Rubin lazerining tuzilishi va ishlash prinsipi. Lazer nurlanishining xossalari.Lazerlarning qo‘llanilishi.

Yadro fizikasi (56 soat)Atom yadrosining tarkibi. Izotoplar, izotonlar va izobarlar. Atom yadrosini

xarakterlovchi kattaliklar. Atom yadrosining zaryadi, massasi va radiusini aniqlash usullari. Yadroning bog‘lanish va solishtirma bog‘lanish energiyalari. Yadroviy kuchlar.Yadro modellari haqida ma’lumot.

Radioaktivlik.Radioaktiv yemirilish qonuni. Aktivlik tushunchasi va birliklari. Sun’iy radioaktivlik.Radioaktiv oilalar.a-yemirilish. P-yemirilish. Neytrino.Atom yadrosining y- nurlanishi.y-nurlanishning moddalar bilan o‘zaro ta’siri. Yadro reaksiyalari.Yadro reaksiyalari vaqtidagi saqlanish qonunlari. Uran yadrosining bo‘linishi. Yadro reaktorlari.Termoyadro reaksiyasi.

Yadroviy nurlanish dozasi.Uning birliklari.Zarralarni qayd qilishning amaliy usullari.

Element zarralar haqida tushuncha (20 soat)Elementar zarralar “bog‘i”.Pozitronning kashf etilishi.Antizarralar.Elementar zarralarni

xarakterlovchi kattaliklar.Elementar zarralar fizikasidagi saqlanish qonunlari.Elementar zarralarning kvark modeli.Glyuonlar.Kosmik nurlar haqida tushuncha.Ularning kimyoviy tarkibi.Olamning yagona fizik manzarasi.

Fizika kursini takrorlash (36 soat)

3-kurs laboratoriya ishlari1. Yoritilganlik qonunini o’rganish.2. Fotometr yordamida manbani yorug‘lik kuchni aniqlash.3. Yorug’lik nurining qaytish qonuni o’rganish.4. Yorug’lik nurining sinish qonuni yordamida shishaning optik sindirish ko’rsatkichini

aniqlash.5. Yorug’lik nurining geometrik yo’li yordamida sochuvchi linzaning fokus masofasini

aniqlash.6. Yupqa linza formulasi yordamida yig’uvchi linzaning fokus masofasini aniqlash7. Yorug’lik nurining difraksiyasini o’rganish.8. Yorug’lik dispersiyasini o’rganish.9. Fotodatchik fototoki va fotokuchlanishi qiymatlarining yorug’lik to’lqin uzunligiga

bog’liqligini o’rganish.10. Qora jism nurlanish quvvatining temperaturaga bog’liqligini o’rganish.

17

Ishchi o’quv rejada umumiy o’quv yuklamasi 1029 soatga mo’ljallangan, shundan auditoriya yuklamasi 732 soat (nazariy 272, amaliy 356, laboratoriya 104 soat) bo’lib, mustaqil ishlar uchun 297 soat ajratilgan.

18

T/r Mavzu nomi

M a sh g ’ ul. tu ri

ir—

o

sS

H Pre

dm

etla

raro

aloq

ador

lik

Axb

orot

m

anb

alar

i, ji

hozl

ar

va

mat

eria

llar

on. 'Z .5 "eg - « я 5 C J-? es « .Sf '& 'Z П ^ "O « •15 ё g Ц g> -M Я Z С

'-3 S С

- 3 л iО .2

req aMt3iS1 isI %i nix S

iyricdN СaNa

Am

aliy

1 2 3 45 6 7 8 9

I-SEMD ars soa tlar i y u k la m a si ja m i - 120s. S h u n d a n :__s - m a ’r

[E S T Ru z a ,__ s - a m a liy v a __ s - la b o ra to ry

I I -b o ’lim 40

1. Kirish. I-kursda o’tilganlarni nazariy takrorlash 2 ananav

iyMatem. plakatlar I kurs

takrorlash1-adabi-yot

2. 1-amaliy mashgulot: I-kursda o’tilganlarni amaliy takrorlash 2 ananav

iyMatem. Kartoch-

kalar, testlarI kurs

takrorlash2-adabi-yot

3.

1 Mavzu: Elektr zaryadi, zaryadning ikki turi, elementar zaryad, Kulon qonuni, zaryad birligi, elektr doimiysi,Elektroskop.

2

ananaviy

Geometr

plakatlar

1-adabiyot 46-52 betlar

1-adabi-yot

4. 2-amaliy mashgulot; Mavzuga doir masalalar yechish 2 Aqliy

ho’jumGeometr

Kartoch- kalar, testlar

1-adabiyot 16-27 masala

1,2-ada-biyotlar

5.

2 Mavzu:Elektr maydoni. Elektr maydon kuchlanganligi. Kuchlanganlik chiziqlari va ularni o’tkazish qoidalari. Maydonlar superpozisiya prinsipi. Elektr maydonini grafik ravishda tasvirlash.

2

Aqliyho’jum

Geometr


1-adabiyot 16-27 masala

1,2-ada-biyotlar

6. 3-amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish 2 ananav

iyGeometr

jihozlar tajriba Yo’riqnoma


iyGeometr

jihozlar tajriba Yo’riqnoma

8.

3 Mavzu:Bir jinsli elektr maydoni. Elektr maydoni induksiya oqimi. Cheksiz tekislikning induksiya oqimi. Ostragradskuy -Gauss teoremasi. Bir jinsli zaryadlangan cheksiz uzun sterjenning elektr maydoni. Bir jinsli zaryadlangan shar va sferaning elektr maydoni.

2

Klaster Geometr

Plakatlar,jihozlar

1-adabiyot 5862 betlar

1-adabi-yot

9. 5-amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish 2 Klaster Geom

etrPlakatlar,jihozlar


1-adabi-yot

19

10.

4 Mavzu:Elektr maydonida nuqtaviy zaryadni ko’chirishda bajarilgan ish. Potensial. Potensiallar ayirmasi. Elektr maydonidagi nuqtaviy zaryadning potensial energiyasi va uning o’zgarishi bilan ish orasidagi bog’lanish.

2

Aqliyho’jum

Geometr

Kartoch-kalar


1,2-ada-biyot

11. 6-amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish 2 Aqliy

ho’jumGeometr

Kartoch-kalar


1,2-ada-biyot

12.

5 Mavzu: Potensiallar ayirmasi va kuchlanganlik orasidagi bog’lanish. Nuqtaviy zaryad. Ekvipotensial sirtlar.

2

ananaviy

Geometr

jihozlar

tajriba

Yo’riqnoma


iyGeometr

Plakatlar,jihozlar


1-adabi-yot

14.

6 Mavzu: Elektr maydonda o’tkazgichlar. O’tkazgich ichidagi elektr maydon. Dipol. Dipol moment. Qutblanish. Dielektrik singdiruvchanlik.

2

ananaviy

Geometr

Plakatlar,jihozlar 1-adabiyot 63

67 betlar

1-adabi-yot

15. 8-amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish 2

Aqliyho’jum

Geometr

Kartoch- kalar, testlar 1-adabiyot 33

39 masalalar

1,2-ada-biyot

16.

7 Mavzu: Elektr sig’imi. Sig’im birliklari. Kondensatorlar va ularning turlari. Yassi, sferik va silindrik kondensatorlarning sig’mlari.

2

Klaster Geometr

Kartoch- kalar, testlar 3-adabiyot, 4-

bet masalalari

2,3-ada-biyot


iyGeometr

Plakatlar,jihozlar


1-adabi-yot

18.

8 Mavzu: Kondensatorlarni ketma-ket va parallel ulash. Kondensator energiyasi. Elektr maydoni energiyasining zichligi. Kondensatorlarning texnikada qo’llanilishi.

2

Aqliyho’jum

Geometr


1-adabiyot 4045 masalalar

1,2-ada-biyot


ho’jumGeometr



1,2-ada-biyot

20. 11 -amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish (ON) 2 ananav

iyGeometr

Plakatlar,jihozlar


1-adabi-yot

II- b o ’lim . O ’Z G A R M A S T O K

21.

9 Mavzu: Elektr toki. Elektr tokining vujudga kelishi. Tok yo’nalishi. Tokning ta’siri. Tok kuchi va tok zichligi, ularning birliklari.

2

Aqliyho’jum

Geometr


51 masalalar

1,2-ada-biyot


Aqliyho’jum

Geometr


51 masalalar

1,2-ada-biyot

20

23.

10 Mavzu: Tok manbayi bo’lmagan Zanjirning bir qismi uchun Om qonuni. Volt -Amper xarakteristikasi (VAX)

2ananav

iyGeometr

jihozlartajriba

Yo’riqnoma

24. 1-laboratoriya mashguloti Om qonunini o’rganish. 2 ananav

iyGeometr

Plakatlar,jihozlar


1-adabi-yot


iyGeometr

Plakatlar,jihozlar


1-adabi-yot

26.11 Mavzu: Elektr qarshilik, qarshilik birliklari. Solishtirma qarshilik . Qarshiliklar ularning turlari.

2Pirami

daGeometr



1,2-ada-biyot


Aqliyho’jum

Geometr

Kartoch-kalar 3-adabiyot 21

22 bet masala

1,3-ada-biyot

28.12 Mavzu: Metallar qarshiligining temperaturaga bog’liqligi. O’ta o’tkazuvchanlik, uning tushuntirilishi.

2ananav

iyGeometr

jihozlartajriba

Yo’riqnoma

29.2-laboratoriya mashguloti O’tkazgichning solishtirma qarshiligini aniqlash.

2ananav

iyGeometr

jihozlartajriba

Yo’riqnoma

30. 15-amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish 2 BBB Geom



1-adabi-yot

31.

13 Mavzu: Elektr zanjiri. O’tkazgichlarni ketma-ket va parallel ulash.Aralash ulangan zanjirning umumiy qarshiligini toppish.

2Aqliy

ho’jumGeometr


69 bet masala

1,3-ada-biyot

32.3-laboratoriya mashguloti O’tkazgichlarni ketma-ket va parallel ulash.

2Aqliy

ho’jumGeometr


69 bet masala

1,3-ada-biyot


iyGeometr

Plakatlar,jihozlar


1-adabi-yot

34.4-laboratoriya mashguloti Uitson ko’prigida o’tkazgichlarning qarshiliklarini toppish.

2Aqliy

ho’jumGeometr


77 masalalar

1,3-ada-biyot


Aqliyho’jum

Geometr


77 masalalar

1,3-ada-biyot

36.

14 Mavzu:Tok kuchi kuchlanish va qarshiliklarni o’lchash. Ampermetr va voltmetrga qo’shimcha qarshilik ulash.

2BBB Geom

etrPlakatlar,jihozlar 1-adabiyot

118-126 betlar

1-adabi-yot

37. 5-laboratoriya mashguloti Ampermetr o’lchash chegarasini oshirish. 2

Aqliyho’jum

Geometr


82 masalalar

1,3-ada-biyot


Aqliyho’jum

Geometr


37 bet masala

1,3-ada-biyot

39.6-laboratoriya mashguloti Voltmetrning o’lchash chegarasini oshirish

2Klaster Geom


127-135 betlar

1-adabi-yot

40.15 Mavzu: Elektr yurituvchi kuch (EYuK). Tashqi kuchlar ularning tabiati.

2Aqliy

ho’jumGeometr


89 masalalar

1,3-ada-biyot

21

41.7-laboratoriya mashguloti Tok manbayining EYuK va ichki qarshiligini aniqlash

2Klaster Geom


127-135 betlar

1-adabi-yot


Aqliyho’jum

Geometr


89 masalalar

1,3-ada-biyot

43.16 Mavzu: Elektr tokining ishi va quvvati. Joul -Lens qonuni. Tok manbayining FIKi.

2ananav

iyGeometr

Plakatlar,jihozlar


1-adabi-yot

44.8-laboratoriya mashguloti Elektr tokining quvvati va bajargan ishini xisoblash

2BBB Geom

etrKartoch-

kalar, testlar 1-adabiyot 9094 masalalar

1,3-ada-biyot


Aqliyho’jum

Geometr


94 masalalar

1,3-ada-biyot

46.

17 Mavzu: To’liq zanjir uchun Om qonuni. Qisqa tutashuv toki. Bir jinsli bo’lmagan zanjir uchun Om qonuni. Tok manbalarini ketma-ket va parallel ulash.

2ananav

iyGeometr

jihozlar

tajriba

Yo’ riqnoma

47. 9-laboratoriya mashguloti Isitgichning FIK ini aniqlash 2 ananav

iyGeometr

Plakatlar,jihozlar


1-adabi-yot


Aqliyho’jum

Geometr


1-adabiyot 175-178 bet

masala

1,3-ada-biyot

49.18 Mavzu: Kirxgof qoidalari. Tarmoqlangan elektr zanjirida tok kuchi va kuchlanishni xisoblash.

2BBB Geom



1-adabi-yot

50.10-laboratoriya mashguloti Tarmoqlangan elektr zanjirida tok kuchining taqsimlanishini xisoblash.

2Aqliy

ho’jumGeometr


46 bet masala

3,4-ada-biyot

51. 22-amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish (ON) 2

Aqliyho’jum

Geometr


46 bet masala

3,4-ada-biyot

III - bo’lim. TURLI MUHITLARDA ELEKTR TOKI

52.

19 Mavzu: Turli muhitlarda elektr toki: o’tkazgichlar, dielektriklar, yarimo’tkazgichlar. Metallarning electron o’tkazuvchanlik nazariyasi. Qarsholikni o’tkazgichning tabiatiga, o’lchamlari va temperaturasiga bog’liqligini o’rganish.

2

Piramida

Geometr

Plakatlar,jihozlar


1-adabi-yot


ho’jumGeometr Kartoch-

kalar, testlar1-adabiyot 99

104 masala1,4-ada-biyot

54.11-laboratoriya mashguloti Termorezistor qarshiligining temperaturaga bog’liqligini o’rganish.

2Aqliy

ho’jumGeometr Kartoch-

kalar 4-adab. mavzu masalalari

1,4-ada-biyot

55.

20 Mavzu: Elektrolitlar, elektrolitik dissosiasiya. Elektrolitlarda elektr toki. Elektroliz. Faradey qonuni. Faradey soni. Galvanik element va akkumlyatorlar.

2

ananaviy

Geometr

jihozlar

tajriba

Yo’ riqnoma

22

56.12-laboratoriya mashguloti Misning elektrokimyoviy ekvivalentini aniqlash.

2Klaster astron,

matem.Plakatlar 1-adabiyot

180-188 betlar1-adabi-yot

57. 24-amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish 2 Klaster astron,

matem.Plakatlar 1-adabiyot


58.

21 Mavzu: Gazlarda elektr toki. Gazlarda elektr zaryadi. Ionizatsiya va rekombinatsiya. Nomustaqil va mustaqil razryad.Plazma haqida tushuncha.

2

Aqliyho’jum

Matem. Kartoch- kalar. testlar 1-adab. 194

198 bet masala

1,4-ada-biyot


Aqliyho’jum

Matem. Kartoch- kalar. testlar

1-adab. 194198 bet masala

1,4-ada-biyot

60. 26-amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish ( Ya.N) 2 BBB Matem. Kartoch-

kalar, testlar3-adab. 53-54 bet masalalari

1,3-ada-biyot

JAMI

61.

22 Mavzu: Vakuumda elektr toki. Elektron emissiya va uning turlari. Vakuumda elektr tokini xosil qilish. Katodlar, ularning turlari. Ikki elektrodli electron lampa—diod. Diodning VAX i.

2

ananaviy

Matem. Plakatlar


1-adabi-yot


Aqliyho’jum

Matem.

Kartoch- kalar, testlar 1-adab. 110

115 masalalar

1,4-ada-biyot

63.

23 Mavzu: Uch elektrodli electron lampa—Triod. Triodning to’r xarakteristikasi. Elektron nurli nay. Elektron dasta—elektron nurlarning qo’llanilishi. Termopara.

2

Aqliyho’jum

Matem.

Kartoch- kalar, testlar 3-adab. 58-59

bet masalalari

1,3-ada-biyot


ho’jumMatem.


3-adab. 58-59 bet masalalari

1,3-ada-biyot

65.

24 Mavzu: Yarimo’tkazgichlarda elektr toki. Ularning elektr o’tkazuvchanligini temperature va yoritilganlikka bog’liqligi. Yarimo’tkazgichlarda xususiy va aralashmali o’tkazuvchanlik

2

Piramida

Matem.

Plakatlar


1-adabi-yot


Aqliyho’jum

Matem.



1,3-ada-biyot

67.

25 Mavzu: Elektron -kovak o’tish. Yarimo’tkazgichli -diod va uni electron lampa diod bilan taqqoslash. Tranzistor va uning ishlash prinsipi. Uni triod bilan taqqoslash. Termistor va fotoqarshiliklar.

2

ananaviy

Geometr jihozlar

tajriba

Yo’riqnoma

68.13-laboratoriya mashguloti Yarimo’tkazgichli diodning VAX ini o’rganish.

2ananav

iyMatem.

Plakatlar 1-adabiyot 207-212 betlar

1-adabi-yot


iyMatem.


1-adabi-yot

23

70. 14-laboratoriya mashguloti Fotorezistorning VAX ini o’rganish. 2

Aqliyho’jum

Matem.


3-adab.65-66 bet masalalari

1,3-ada-biyot

IV -b o ’lim. MAGNIT MAYDONI.

71.

26 Mavzu: Toklarning magnit maydoni. Magnit maydonida tokli o’tkazgich. Magnit maydonida tokli o’tkazgich. Magnit maydonida induksiya vektori. Magnit maydon induksiya chiziqlari (kuch chiziqlari).

2

BBB Matem.

Plakatlar


1-adabi-yot

72.

2 7 Mavzu: Amper qonuni. Magnit maydoni induksiya vektorining moduli. Magnit maydonida tokli kontur. Tokning magnit moment.

2Aqliy

ho’jumMatem.

Kartoch- kalar, testlar 3-adab.71-72

bet masalalari

1,3-ada-biyot


BBB Matem.


1-adabi-yot

74.

28 Mavzu: Magnit maydoni uchun superpozitsiya prinsipi. Bio-Savar- Laplas qonuni va uni to’g’ri, aylanma toklarga, solenoid va toroidga tatbiqi.

2ananav

iyGeometr jihozlar

tajribaYo’ riqnoma


iyGeometr jihozlar tajriba Yo’riqnoma

76.15-laboratoriya mashguloti: Taqasimon magnitning magnit maydoni induksiyasini aniqlash.

2Aqliy

ho’jumMatem.


3-adab.71-72 bet masalalari

1,3-ada-biyot

77.29 Mavzu: Tokli o’tkazgichning magnit maydonida ko’chirishda bajarilgan ish.

2 Takrorlash

78. 33-amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish 2 Takrorlash

79.

30 Mavzu: Harakatlanayotgan zaryadli zarralarda magnit maydonining ta’siri. Lorens kuchi. Zaryadlangan zarralarning bir jinsli elektr va magnit maydonlaridagi harakati. Xoll effekti.

2

ananaviy

Matem.

Plakatlar


1-adabi-yot

80. 31 Mavzu: Mass-spektrometr va siklotronning ishlash prinsipi. 2 ananav

iyMatem.


1-adabi-yot


Aqliyho’jum

Matem.


1-adab.256- 258 bet

masalalari

1,4-ada-biyot

V bo’lim. ELEKTROMAGNIT INDUKSIYA

82.

32 Mavzu: Elektromagnit induksiya hodisasi. Induksiya EYuK. Elektromagnit induksiya qonuni. Lens qoidasi. Magnit maydon oqimi va uning birliklari.

2

BBB Matem.

Plakatlar1-adabiyot

243-248 betlar

1-adabi-yot

83.16-laboratoriya mashguloti Elektromagnit induksiya hodisasini o’rganish.

2Aqliy

ho’jumMatem.


1-adab.133- 139 masalalar

1,3-ada-biyot


iyGeometr jihozlar tajriba Yo’riqnoma

24

85.

33 Mavzu: Magnit maydonida harakatlanayotgan o’tkazgichlarda induksiya EYuK. O’zinduksiya va o’zaro induksiya. Induktivlik. Magnit maydon energiyasi va uning zichligi. Maydonlar nisbiyligi. Elektromagnit maydon haqida tushuncha.

2

ananaviy

Matem.

Plakatlar


1-adabi-yot

86. 36-amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish (ON) 2

Aqliyho’jum

Matem.

Kartoch-kalar 4-adab. mavzu

masalalari

1,4-ada-biyot

VI bo’lim. MODDALARNING MAGNIT HOSSALARI

87.

34 Mavzu: Amperning molekulyar toklar nazariyasi. Moddalarning magnit hossalariga ko’ra turlari: dia-, para-, ferromagnetiklar. Magnit singdiruvchanlik. Magnetiklar ularning tabiati. Kyuri temperaturasi. Magnit gisterezisi.

2

Klaster Matem.

Kartoch-kalar

2-adab. mavzu masalalari

1,3-ada-biyot


iyMatem.


1-adabi-yot


Aqliyho’jum

Matem.

Kartoch- kalar, testlar 2-adab. mavzu

masalalari

1,3-ada-biyot

VII bo’lim. MEXANIK TEBRANISHLAR VA TO’LQINLAR

90.

35 Mavzu: Mexanik tebranishlar va to’lqinlar. Tebranma harakat. Uning Vujudga kelish shart sharoiti. Tebranish turlari. Garmonik tebranish parametrlari.

2

Aqliyho’jum

Matem.


masalalari

1,3-ada-biyot

91.36 Mavzu: Matemetik, fizik, prujinali mayatniklar. Garmonik tebranishlarni qo’shish. Vektor diagrammalar.

2BBB Mate

m.Plakatlar 1-adabiyot



Aqliyho’jum

Matem.


masalalari

1,3-ada-biyot

93.17-laboratoriya mashguloti Matematik mayatnikning tebranish qonuniyatini o’rganish.

2ananav

iyMatem.


1-adabi-yot

94.18-laboratoriya mashguloti Matematik mayatnik yordamida erkin tushish tezlanishini aniqlash.

2Aqliy

ho’jumMatem. Kartoch-

kalar, testlar 4-adab. mavzu masalalari

1,3-ada-biyot

95.37 Mavzu: Garmonik tebranma harakatda tezlik, tezlanish va ularning vaqtga bog’liqlik grafigi.

2 Takrorlash

96. 40-amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish 2 Takrorlash

97. 38 Mavzu: Garmonik tabranishda energiyaning o’zgarishi va saqlanishi. 2 ananav

iyMatem.


1-adabi-yot

98.19-laboratoriya mashguloti Prujinali mayatnikning tebranish qonuniyatini o’rganish.

2Aqliy

ho’jumMatem.


masalalari

1,3-ada-biyot


BBB Matem.



1,3-ada-biyot

25

100.

39 Mavzu: Real tebranishlar turlari So’nuvchi tebranishlar. Majburiy tebranishlar. Rezonans. Avtotebranishlar.

2ananav

iyMatem.

Plakatlar1-adabiyot

301-306 betlar

1-adabi-yot


Aqliyho’jum

Matem.


masalalari

1,3-ada-biyot

102.

40 Mavzu: Tebranishlarning elastic muhitda tarqalishi. Ko’ndalang va bo’ylama to’lqinlar. To’lqin parametrlari.

2Aqliy

ho’jumMatem.

Kartoch- kalar, testlar 1-adab. 310-

311bet masala

1,3-ada-biyot


Aqliyho’jum

Matem.

Kartoch-kalar 3-adab. mavzu

masalalari

1,3-ada-biyot

104.

41 Mavzu: To’lqin sirti. Yassi to’lqin tenglamasi. To’lqin energiyasi. Tovush to’lqinlari va uning parametrlari. Akustik rezonans. Ultratovush.

2

BBB Matem.

Plakatlar1-adabiyot

312-316 betlar

1-adabi-yot

105.20-laboratoriya mashguloti Tovush to’lqinining havoda tarqalish tezligini aniqlash.

2Aqliy

ho’jumMatem.


masalalari

1,3-ada-biyot

106. 44-amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish 2 Klaster Mate

m.Plakatlar 1-adabiyot


107.

42 Mavzu: To’lqinlar interferensiyasi. Gyuygens prinsipi. To’lqinlarning qaytishi. Turg’un to’lqinlar. To’lqin difraksiyasi.

2Aqliy

ho’jumMatem.


masalalari

1,3-ada-biyot


Aqliyho’jum

Matem.


masalalari

1,3-ada-biyot

VIII bolim. ELEKTROMAGNIT TEBRANISH VA O’ZGARUVCHAN TOK

109.

43 Mavzu: Tebranish konturi. Konturda erkin elektromagnit tebranishlar. Tebranish konturida energiya, tebranish tenglamasi, amplitudasi, chastotasi va davri.

2

ananaviy

Matem.

Plakatlar1-adabiyot

321-328 betlar

1-adabi-yot


Aqliyho’jum

Matem.



1,3-ada-biyot

111.

44 Mavzu: Mexanik va elektr tebranishlarning o’xshashligi. So’nuvchi va majburiy elektromagnit tebranishlar.

2Pirami

daMatem.

Plakatlar1-adabiyot

332-337 betlar

1-adabi-yot


iyMatem. takrorlash

113.

45 Mavzu: O’zgaruvchan tok va uni xosil qilish. O’zgaruvchan tok zanjirida aktiv qarshilik. Tok kuchi va kuchlanishning ta’sir etuvchi qiymati.

2Klaster Mate

m.Plakatlar


1-adabi-yot


Amaliy

sayohat

Astron. jihozlarIlmiy tadqiqot

instituti

qurilmalar

26

115.

46 Mavzu: O’zgaruvchan tok zanjirida sig’im. Sig’im qarshilik O’zgaruvchan tok zanjirida induktiv g’altak Induktiv qarshilik.

2BBB Mate

m.Plakatlar


1-adabi-yot

116.21-laboratoriya mashguloti G’altakning o’zinduksiya koeffisiantini aniqlash.

2Aqliy

ho’jumMatem.


masalalari

1,3-ada-biyot


iyMatem.


1-adabi-yot

118.22-laboratoriya mashguloti Kondensatorning sig’im qarshiligini aniqlash.

2Aqliy

ho’jumMatem.


masalalari

1,3-ada-biyot

119.

47 Mavzu: O’zgaruvchan tok zanjirida ketma-ket ulangan aktiv, induktiv va sig’im qarshiliklar uchun Om qonuni. O’zgaruvchan tok zanjirida parallel ulangan aktiv, induktiv va sig’im qarshiliklar uchun Om qonuni. Zanjirning to’la qarshiligi.

2

ananaviy

Matem.

Plakatlar


1-adabi-yot


Aqliyho’jum

Matem.


Axborotnoma test masalalari

1-14 adabiyot

121.

48 Mavzu: O’zgaruvchan tokning ishi va quvvati. Quvvat koeffisienti. Avtotebranishlar. Elektr energiyasini hosil qilish. O’zgaruvchan va o’zgarmas tok generatorlari, ish prinsipi.

2

Aqliyho’jum

Matem.

Kartoch- kalar, testlar Axborotnoma

test masalalari

1-14 adabiyot

122.51 -amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish 2

Aqliyho’jum

Matem.



1-14 adabiyot

123.

49 Mavzu: Transformatorlar ularning ish prinsipi.Elektr energiyasini ishlab chiqarish va uzatish. Asinxron dvigatellar.

2Klaster Mate

m.Kartoch-

kalar, testlar Axborotnoma test masalalari

1-14 adabiyot

124.52-amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish 2

Aqliyho’jum

Matem.



1-14 adabiyot

125.23-laboratoriya mashguloti Transformatorning FIK ini aniqlash 2

Piramida

Matem.



1-14 adabiyot


Aqliyho’jum

Matem.



1-14 adabiyot

IX bo’lim. ELEKTROMAGNIT TO’LQINLAR

127.

50 Mavzu: O ’zgaruvchan elektr maydoni va o’zgaruvchan magnit maydoni orasidagi bog’lanish. Elektromagnit maydon. Elektromagnit to’lqin.

2BBB Mate

m.Kartoch-


1-14 adabiyot


Aqliyho’jum

Matem.



1-14 adabiyot

129.

51 Mavzu: Yassi elektromagnit to’lqinning vujudga kelishi. Antenna. Gers tajribasi. Elektromagnit to’lqin tezligi va uzunligi. Elektromagnit to’lqinlarning xossasi: qaytishi, sinishi, difraksiyasi va interferensiyasi.

2

Piramida

Matem.


test masalalari

1-14 adabiyot


Aqliyho’jum

Matem.



1-14 adabiyot

27

131.

52 Mavzu: Elektromagnit to’lqin energiyasi. Popov kashfiyoti. Radioaloqa. Radiolakatsiya. Televideniya.

2BBB Mate

m.Kartoch-


1-14 adabiyot

132.56-amaliy mashgulot Mavzuga doir masalalar yechish YaN 2

Aqliyho’jum

Matem.


test masalalari

1-14 adabiyot

Jami:

III. Fizika fanining moddiy texnik ta ’minoti.

Fizika xonasida mashg’ulot o’tkazish uchunkerak bo’ladigan jihozlar:stol,stul,doska, turli jadvallar, plakatlar, modellar,qo’shimcha adabiyotlar va turli xillaboratoriya jihozlari mavjud.

№ Laboratoriya ishlari mavzulari Jihozlar nomi

1-kurslar uchun

1 Tekis tezlanuvchan harakatda tezlanishni aniqlash

Sekundomer,harakat mashinasi,taglik

2 Jismlarni erkin tushish tezlanishni aniqlash

Sekundomer,harakatlanuvchi jism

3 Jismning qiya tekislik oxiridagi tezligi aniqlash

Qiya tekislik, sekundomer,metr

4 Gorizontga nisbatan burchak ostida otilgan jism harakatini o’rganish

Bolistik to’pponcha, sekundomer,metr

5 Parallel va ketma -ket ulangan prnjinalarni bikirligini aniqlash

Prujini, yuklar, metr

6 Sirpalanish ishqalanish koefitsientini aniqlash

Dinamametr va yuklar

7 Rezina uchun yung modulini aniqlash Rezina,metr va yuklar

8To’g’ri geometric shaklga ega bo’lgan va to’g’ri geometric shaklga ega bo’lmagan jismlarning zichligini aniqlash

Dinamametr,suv,tarozi,turli xil shakldagi jismlar

9 Qiya tekislikning FIK I ni aniqlash Qiya tekislik, taxta brusok

10Qiya novda tushayotgan sharcha yordamida mexanik energiyaning saqlanish qonunini o’rganish

Qiya tekislik, sharcha

11 Suyuqliklarning jismlarni siqib chiqarush kuchini aniqlash

Dinamametr va yuklar,suyuqlik

12 Aylanish o‘qiga ega jismlarning Toshlar,disk va uning tayanchi,

28

13

14

15

16

17

18

19

1

2

3

4

5

6

7

8

~9

10

muvozanat shartini o‘rganish richag

Qattiq jismning zichligini gidrostatik tortish usulida aniqlash____________

Dinamametr va qattiq jism

‘Boyl Mariot” qonunini tekshirish Shisha kolba,termometr

Qattiq jismlarning solishtirma issiqlik sig’imini aniqlash Qattiq jism, termometr, isitgich

Suyuqlikning solishtirma issiqlik sig’imini aniqlash

Pipetka, suyuqlik,tarozi,shtangen sirkul

Havoning nisbiy namligini psixrometr yordamida aniqlash________________

psixrometr

Tomchi usuli bilan sirt taranglik koeffisientini aniqlash________

Tomizg’ich,suyuqlik, elektron tarozi

Kapilyar naychada suyuqlikning ko’tarilish balandligiga qarab nayning ichki radiusini aniqlash____________

Kapillyar naylar, shtangen sirkul, har xil suyuqlik va tagliklar

2-kurslar uchun

Om qonunini o’rganishTekshiriluvchi

simlar,ampermetr,voltmetr,ulovchisimlar

O‘tkazgichning solishtrma qarshiligini aniqlash

ampermetr,voltmetr,ulovchi simlar,qarshiliklar,tok manbai

O‘tkazgichlarni ketma ket va parallel ulash


Uitson ko’prigigida o’tkazgichlarning qarshiliklarini toping


Ampermetrning o’lchash chegarasini oshirish


Voltmetrning o’lchash chegarasini oshirish

Mis kuporosi, tok manbai, tarozi , ampermetr, elektroliz banka

Tok manbaining EYuK va ichki qarshiligini aniqlash

Mis kuporosi, tok manbai, elektron tarozi, ampermetr, elektroliz banka

Elektr tokining quvvati va bajargan ishini aniqlash_________________

Matematik mayatnik,sekundomer

Isitgichning FIKini aniqlash Matematik mayatnik,sekundomer

Tarmoqlangan elektr zanjirida tok Prujinali mayatnik,sekundomer

29

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

1

2

3

4

kuchining taqsimlanishini o’rganish Termorezistor qarshiligining temperaturaga bog’liqligini o’rganishMisning elaktrokimyoviy ekvivalentini aniqlash

Yarim o’tkazgichli diodning volt-amper tavsifini o’rganish

Fotorezistrning volt-amper tavsifini o’rganish

Taqasimon magnitning magnit maydon induksiyasini aniqlashElektromagnit induksiya hodisasinio’rganish_________________________Matematikk mayatnikning tebranishqonuniyatini o’rganish.______________Matematikk mayatnik yordamida erkintushish tezlanishi (g)ni aniqlash_______Prujinali mayatnikning tebranish qonuniyatini o’rganish______________

Tovush to’lqinining havoda tarqalish tezligini aniqlash

G’altakning o’zinduksiya koeffitsientini aniqlash

Kondensatorning sig’im qarshiligini aniqlash

Transformatorning FIKini aniqlash.

3-kurslar uchunYoritilganlikni fotodatchik yordamidao’rganish________________________Fototok qiymatini fotodatchik yuzasi yoritilganligiga bog’liqligini o’rganish.Yorug’lik nurining qaytish va sinish qonunlarini o’rganish

Shishaning nur sindirish ko’rsatkichini aniqlash

Prujinali mayatnik,sekundomer

O‘zaksiz g‘altak, ampermetr, voltmetr, ulovchi simlar

Kondensator,o’zgaruvchan tok manbai

Kondensator,o’zgaruvchan tok manbai

Kondensator, induktiv g’altak, qarshilik,o’zgaruvchan tok manbai

ampermetr, voltmetr, ulovchi simlar

Matematikk mayatnik, sekundomer

Matematikk mayatnik

Prujinali mayatnik, sekundomer

Tovush generatori, shisha nay, ostilograf, tovush membranasi,

ulovchi simlar

Induktiv g’altak, ampermetr, voltmetr, ulovchi simlar

Kandensator, o’zgaruvchan tok manbai

Transformatorning, ampermetr, voltmetr, ulovchi simlar

Yorug’lik manbai, lyuksmetr,metr

Yorug’lik manbai, lyuksmetr,metr

Manba, laboratoriya lazeri,yassi ko’zgu

Manba, laboratoriya lazeri , shisha plastinka, igna,chizg’ich

30

5 Yig’uvchi linzani fokus masofasini aniqlash

laboratoriya lazeri, linza

6 Sochuvchi linzani fokus masofasini aniqlash

laboratoriya lazeri, yig’uvchi linza, chizg’ich,manba

7 Difraksion panjara yordamida yorug’lik to’lqin uzunligini aniqlash

Manba,difraksion panjara,ekran

8 Spektraskopni darajalash va yorug’lik to’lqin uzunligini aniqlash

Spektrometr

9Fotodatchik fototoki va fotokuchlanishi qiymatlarining yorug’lik to’lqin uzunligiga bog’liqligini o’rganish

Ampermetr, voltmetr, quyosh batareykasi, ulovchi simlar

10 Qora jism nurlanish quvvatining temperaturaga bog’liqligini o’rganish

Tok manbai, cho’g’lanma lampa, ampermetr,voltmetr,ulovchi simlar

IV. FIZIKA O’QUV FANINING O ’ZLASHTIRISH DARAJASINING NAZORATI VA BAHOLASH MEZONLARI

Fizika fanidan o ’quvchilarning bilim va ko’nikmalarini baholash mezoni

1. O’quvchiga “5” baho qo’yiladi, agar:a) mavzuni yaxshi bilib, tenglamalarni to ’g ’ri yoza olsa;b) mavzu bo ’yicha savollarga to ’gri, aniq qilib javob bersa;c) qo ’shimcha berilgan savollarga fizikaviy formula orqali tushuntirib bersa;d) fizikaviy masala ishlagan vaqtida to ’g ’ri tenglashtirib, tenglama yechimini to ’g ’ri

hisoblab topsa;

2. O’quvchiga “4” baho qo’yiladi, agar:a) og ’zaki savollarga, tenglama yozgan vaqtida bir oz xatoliklarga y o ’l qo ’ysa;b) fizikaviy formula yozganda o ’quvchilardan yordam olib xatolarini tuzatsa;c) qo ’yilgan kamchiliklarini qo ’shimcha savollar orqali to ’ldirsa;

3. O’quvchiga “3” baho qo’yiladi, agar:a) fizikaviy tenglamani to ’g ’ri yoza olmasa;b) berilgan fizikaviy masalani kamida 45-50 % yechsa;c) qo ’shimcha savollarga yetarlicha javob bera olmasa;

4. O’quvchiga “2” baho qo’yiladi, agar:a) “3 ” baho olish shartlarini bajara olmasa;

31

Ayrim mulohazali holatlarda o ’qituvchi o ’quvchini umumiy bilim doirasini hisobga olgan holda, daftarida mavzular to ’liq holda bo’lsa, daftari ozoda tutilgan bo’lsa, boshqalarga nisbatan yaxshi hulqga ega bo ’lsa qoniqarli baholash huquqiga ega.

“Aniq va tabiiy fanlar” kafedrasining “Fizika” fanidan

ORALIQ NAZORAT ISHLARI uchun

№ Mezonlari Ballar

1. O’quvchi dastur asosida 1-oraliq nazoratgacha o’tilgan barcha mavzularni o’zlashtirsa 1 ball

2. Berilgan savollarga kamida 85 % javob bersa 1 ball3 Mavzuga oid barcha masalalarni to’g’ri tasavvur qilsa 1 ball

4. Berilgan tenglama, fizikaviy xossalarni fizikaviy tenglama orqali ifodalab tusuntirib bersa 1 ball

5. Qushimcha savollarga aniq va to’liq javob bersa 1 ballJAMI 5 ball

YAKUNIY NAZORAT ISHLARI UCHUN

№ Mezonlari Ballar1. 25 ta savollar tuzilib, har bir to’g’ri javobi uchun 0.2 balldan2. Noto’gri javob uchun 0 ball

JAMI 5 ball

Ushbu mezonlar nazoratlarning har qanday turida (test, yozma, og’zaki savol- javob) qo’llaniladi.

5-4.5 ball to’plasa - “5” baho4-3.5 ball to’plasa - “4” baho3-2.5 ball to’plasa - “3” baho 2 ball to’plasa - “2” baho

V. ADABIYOTLAR

Tavsiya etiladigan asosiy adabiyotlar1. O’lmasova M.H. Fizika. Optika, atom va yadro fizikasi. 3-kitob.Akademik litseylar uchun

o’quv qo’llanma.Toshkent, “Cho’lpon nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi” 2007, 384 bet.

2. Suyarov Q.T. va boshqalar. Mexanika va molekulyar fizika - T.: “O‘qituvchi”, 2002.

32

3. Suyarov Q.T va boshqalar. Fizika.I kitob.Mexanika. - T.: “Yangi nashr”, 2009.4. Suyarov Q.T., Usmonov Sh., Usarov. J. Fizika. II kitob.Molekulyar fizika. - T.: “Yangi

nashr”, 2010.5. Fizika, Ma’ruzalar matni 1-qism. - T.: “O‘qituvchi”, 2002.6. Fizika, Ma’ruzalar matni 2-qism. -T.: “O‘qituvchi”, 2004.7. Fizika, Ma’ruzalar matni 3-qism. - T.: “O‘qituvchi”, 2002.8. Xusanov A.X. va boshqalar. Elektrodinamika.Elektromagnit tebranishlar. -T.:

“O‘qituvchi”, 2003.9. O‘lmasovaM.X. Mexanika va molekulyar fizika 1- kitob. - T.: “O‘qituvchi”, 2003.

Qo’shimcha adabiyotlar10. Suyarov Q.T. va boshqalar. Fizikadan laboratoriya va namoyishli tajriba ishlari. -T.:

“Talqin”, 2002.11. K.A. Tursunmetov, A.A. Uzoqov, I. Bo’riboyev va boshqalar. Fizikadan masalalar

to’plami. Akademik litsey, kasb-ho’nar kollejlarining talabalari uchun o’quv qo’llanma. Toshkent, “O’qituvchi” 2003, 270 bet.

12. Fizikadan test sinov masalalar to’plami. Optika, Kvant fizikasi, Atom va yadro fizikasi. Q.T. Suyarov, Sh.N. Usmonov, J.E. O’sarov. Toshkent. 2007, 113 bet.

13. RimkeevichA. P. Fizikadan masalalar to'plami. — Т.: O'qituvchi, 1990.14. ЮсуповА.,УмаровС. Физикаданмасалалартуплами. -Т.: “Укитувчи”, 1995.

Saytlar:15. www.ziyo .net//fizika/litsey/chuqurlashtiril gan/Iqism16. www.ziyo .net//fizika/litsey/chuqurlashtiril gan/IIqism17. www.ziyo.net//fizika/l itsey/chuq urlashtiril gan/IIIqism

33

http://www.ziyo.net/fizika/litsey/chuqurlashtirilgan/Iqism

http://www.ziyo.net/fizika/litsey/chuqurlashtirilgan/IIqism

http://www.ziyo.net/fizika/litsey/chuqurlashtirilgan/IIIqism

TGSHKENT SHAHRIDAGI TURIN POLITEXNIKA UNIVERSITETIHUZURiDAGI AKADEM IK LITSEY

Akademik litsey o'qituvchisi ^ ning 2018-2019 o'quv yili/ / / -kurs o'quvchilari uchun "Fizika" fanidan

TAVQIM- MAVZULARX REJASI

Umumiy ajratilgan soat

Kasb va guruhlar jami nazariy amaliyLaboratori

yaMustaqil ish

O b ' / й £ 4 f t 4 2 0

Taqvim m avzular rejasi "Aniq va tabiiy fanlar" kafedrasining 2018 yil "27' - avgustdagi 1-sonli yig 'ilishida m uhokam a etilib, m a'qullandi.

K afedra mudiri: N .X .M atkarim ova

TOSHKENT SHAHRIDAGI TURIN POLITEXNIKA UNIVERSITETI HUZURIDAGI AKADEMIKLITSEYи /с p.t.______________ ” fani ishchi o‘quv dasturigaU

Ishchi dasturni tuzuvchi(lar):

Ekspert xulosasiйЛггег ль? kafedrasi o ‘qituvchisi

№ K o‘rsatkichlar Ekspert bahosi Izohha y o‘q

Zarvaraqning ekspertizasiT a’limning boshqaruv organini nomi to ‘liq va to ‘g ‘ri yozilgani. +T a’lim m uassasasiking nomi to i iq to ‘g ‘ri yozilgani.

0 ‘quv fani (moduli)ning nomi kasbning namuvaviy o‘quv rejadagi nomiga mosligi.

Ishchi dastum i ishlab chiqishga asos bo ‘lgan nam unaviy o ‘quv dastum ing nomi, tasdiqlangai yili to ‘liq va to ‘g ‘ri yozilgani. 4"M azkur o 'quv fani (moduli) o'qitiladigan tayorlov yo‘nalish(lar)i va kasb(lar) nomi to ‘liq va to ‘g ‘ri ko‘rsatilgani. +Ishchi dasturni tuzuvchi(lar)ning familiyasi, ismi-sharifi, ish joyi va lavozimi to ‘liq va to ‘g ‘ri ko‘rsatilgani. +

0 ‘quv fani (moduli)ning maqsad va vazifalari, o ‘zlashtirish natijasiga qo‘yiladigan talablar boMimi ekspertizasi

0 ‘quv fani (moduli)ning maqsad va vazifalari qisqa va tubihunarli bayon qilingani. 4 -0 ‘quvchining o ‘quv fani (moduli)ni o ‘zlashtirish natijasiga qo‘yiladigan talablar talim standartida qayd qiligan talablar asosida egallashi kerak bo‘lgan bilim va ko^nikmalar Shu fan (m odul)dan nimalarni bilishi va qaysi amallarni mustaqil bajara olishi orqali to ‘liq va aniq bayon qilingani.Uquv fani (m oduli) bo ‘yicha ta 'lim standartida qayd qilingan talablarni ishchi dasturda ish beruvchi(lar)ning belgilangan tartibda rasmiylashtirilgan talablari va tavsiyalarini hisobga olgan holda qo‘shimcha bilim va ko‘nikmalami kiritish orqali kengaytirilgani. 4

.

( ) ‘ qu\ fani (moduIi) 11 in» m a s h » ‘ ulot lurla r i b o ‘yic lia m a n / u l a r rcjasi va m a z m u n i boMimi ckspertizasi

0 ‘quv fan i.(m oduli) m avzusi za m ashgu lo t lurlari b o ‘y icha m avzu la r m azm uni ustun ida qayd. c tilg an (3 -ilo v a , 2 -u s tu n ) m av zu la r nom i n am unav iy o ‘quv d astu r m av zu la rig a m oslig i. M av zu la rg a o ‘zg arg irish k iritilgan hollarda, ularni ish beru v ch ila r tom on idan tav siy a z tilgan lig i yoki aso slan g an lig i va bu haq d a P edagog ik kengash qarori m av jud lig i.M azk u r u stu n d a qayd e tilgan (3 -ilo v a , 2 -u stu n ) m ash g ‘u lo tla r tu rlari (nazariy va am aliy m ash g ‘u lot, sem inar) m avzulari v a m azm uni nam unaviy o ‘quv dastu r m avzu la riga m oslig i. M av zu la r va m azm u n g a o ‘zgartirish k iritilgan ho llarda , u larni ish b eru v ch n la r tom on idan tav siy a e tilgan lig i yoki aso slan g an lig i va bu h ak d a P edagog ik kengash qaro ri m av jud lig i. +M azk u r ustunda qayd e tilgan (3 -ilova, 2 -u stu n ) “ L abo ra to riy a ishi raqam i va m av zu si” k a tag iga k iritilgan b arch a m av zu la r soni o ‘ku v re jadag i soatga, m av zu la ri n am u n av iy o ‘quv d astu rg a m oslig i. M av zu la rg a o ‘zg a rtirish k iritilg an ho lla rda , ularni aso slan g an lig i va bu haqda Pedagog ik k engash karori m av jud lig i. L aborato riya ishlari m avzulari nazariy m ash g ‘u lo tn ing m os m avzusi o ‘tilg an d an key in re ja lash tirilgann .

M azk u r u stu n d a qayd e tilgan (3 -ilo v a , 2 -u stu n ) m ash g ‘u lo t tu rlari v a u larg a a jra tilgan so a tlam in g k asb n in g am aldag i n am u n av iy o ‘kuv re ja s id a ketirilgan Shu fan (m o d u l)n in g m a sh g ‘u lo t turlari va u larga a jra tilgan so a tla rg a m oslig i h am d a m av zu la r soatlari 3 -u stu n d a to ‘g ‘ri qayd etilgani. fM azkur u s tu n d a qayd e tilgan (3 -ilova, 2 -ustun ) “ M ustaqil ish” k a tag ig a o ‘quvch i aud ito riyadan tash q arid a m ustaq il o ‘z lash tirish i yoki bajarish i uchun faqat d a rsd a o ‘tilgan m avzuni o ‘z lash tirish g a teg ish li uy vazifalari yozilgan lig i “ M ustaqil ish”g a a jra tilgan so a tla r jam i n am unav iy o ‘q u v re jad a Shu fan (m o d u lg a)n in g m ustaq il ish iga ajra tilgan soatlarga m oslig i v a bu soatlar 3 -ustunda to ‘g 'r i qayd etilgani.

- t

0 ‘quv re jada fandan kurs ishi (loy ihasi) k iritilgan h o ld a m azk u r u stu n d a (3 -ilova, 2 -u stu n ) o ‘quv re jada k o ‘rsa tilg an so a tg a m os m avzu lari k iritilgan lig i. “ M ustaq il ish” jam i soati kurs ishi (loy ihasi)n i b a jarish b o sq ich la rig a ish hajm idan kelib ch iq ib m os rav ish d a taqsim q ilingan lig i. M av zu la r va “ M u staq iy a ish” soatlari 3 -u stu n d a to ‘g ‘ri qayd etilgan i.

•fShu b o ‘lim n in g “ D idak tik m ateria l va k o ‘rgazm aln q u ro lla r” u stu n ig a (3 -ilo v a , 4 -u stu n ) m av zu n in g m oh iy a tid an kelib ch iq ib , o ‘q ituvch i tom on idan tay y o rlan g an m avzuga m os didaktik m ateria lla r (tarqatm a m ateria llar, darsda bajarishga m o ija lla n g a n to p sh iriq la r, k o ‘rsa tm ala r va bosh q alar), S hu n in g d ek , m av zu g a m om k o ‘rgazm ali quro llar (p laka tla r, a lbom lar, katalog lar, turli ko lleksiyalar, x a rita la r v a b o sh k alar) k iritilgan i

“ Л К 1 va I21' In 11111 in к lexnik vosilaliir” iisluiiga (3 -ilova, 5 -u stu n ) la ’lim m uassasasida m avjud im koniya tdan kelib , ch iq ib axb o ro t kom im m ikatsiya texn o lo g iy a lari (А К Т ) yoki boshqa nam oy ish texn ikasi vositalari o rqali m av z u g a o id k o ‘rsa tiiad igan m ateria lla r (ja rayon lam ing an im atsion , m u ltim ed iy av iy tasvn rlari, v ideofilm va v id eo lav x a la r, taq d im o tla r, d inam ik va statik slayddar, ch n zm ala r, sx em ala r va b .), А К Т vositasida o ‘qu v ch ila r o ‘zlash tirish darajasin i tezkor nazorati, S huningdek , А К Т v o sitas id a m avzuga o id o ‘quv ja ra y o n id a bajarilad igan ish lar k iritilgan i.

Hr“ Texnologpk jihozlar, stendlar, maketlar, asboblar, maternallar va b.” deb nom langan

.u stu n g a (3-ilova, 6 -ustun) talim m uassasasi im koniyatidan kelib ch iq ib , fan xonadagi va o ‘quv u stax o n ala rd a m av jud tex n o lo g ik jih o z la r, ku rgazm alar, s tend lar, m aketla r, tren a jy o rla r, ish qu ro llari v a asbob lar, m ate ria lla r va bo sh k alard an m av zu d a k o ‘llan iladngan lari t o ‘g ‘ri va toMiq qayd etilgan i.

t“ Nazo rat usuli” usn u n ig a (3 -ilova, 7 -ustun) m ash g ‘u lo t tu rlari b o ‘y ich a dars ja rayon ida q o ‘llaniladigan jo riy nazoratning sam arali usullari kiritilgani.

“ T av s iy a etilgan adabiyot” u stu n ig a (3 -ilova, 8 -ustun ) ishchi d astu rn in g “ T av siy a e tilgan ad ab iy o tla r v a say tla r ro ‘y x a ti”dan m uay y an m avzu li o ‘z lash tirish uch u n o ‘q u v ch ig a tav siy a e tilad ig an o ‘q uv ad ab iy o tn n n g ro ‘yxatdagn tartib raqam i v a betlari keltirilgan i.

“ 0‘ quv fani (moduli)nnnt moddiy-texnik ta ’ mnnoti” bo‘ limi ekspertizasiIshchi d as tu rn in g “ 0‘ quv fani (moduli)ning moddiy-texnnk ta ’ minoti” b o ‘lim id a o ‘quv fani (m o d u ld i)g a teg ish li o ‘kuv x o n asid a o ‘tkaz ilad igan m a sh g ‘u lo t tu r(la r)id an yoki o ‘quv u s tax o n as id a o ‘tk az ilad ig an am aliy o t tu ridan kelib ch iq ib m a sh g ‘u lo t o ‘tish uchun kerak boM adigai jih o z la r - o ‘q ituvch i va o ‘q u v ch ila r so n ig a m os sto l-stu l, d o sk a va b.; t a ’lim n in t texn ik- n am o y ish vosita la ri; o ‘k u v -m eto d ik m ateria lla r, m asa lan , lab o ra to riy a ish in in g uslub iy k o ‘rsa tm asi, lab o ra to riy a ish larin i bajarish dafta ri, k o ‘rgazm ali q u ro lla r (plakat, gerbariy , albom , katalog va b.), m a ’lum otnom a, lu g ‘at va boshkalar; tex n o lo g ik j ih o z la r , m aketlar, s tend lar, ish qu ro llari v a asb o b lar, m ate ria lla r v a b, qay d etilgani.

tIshchi d as tu rd a lab o ra to riy a ishi qayd e tilgan h o ld a lab o ra to riy a ish in in g nom i h am d a uni bajarish u ch u n za ru r b o ig a n jih o z , o ‘lchov va nazo ra t asbob lari, reak tiv v a b o sh q alar ko"rsatilgani.

“ Fan (modul)ning o‘ zlashtirish darajasini nazorati va baholash” bo‘ limi ekspertizasi

“ Fan (modul)ning o ‘ z!ashtirish darajasini nazorati va baholash” b o Llim ida o ‘q ituvch i to m o n id an o ‘q u v ch in in g fan (m odu l)n i o ‘zlash tirish dara jasin i nazorati va b ah o lash “A kadem ik litsey la r va k asb -x u n ar ko lle jla ri o ‘q u v ch ila rin in g bilim sav iyasi, k o 'n ik m a va m alakalarin i nazo rat q ilish n in g rey tin g tiz im i to ‘g ‘ris ida N izo m ’"ga m os nazo ra t va b ah o lash usu llari q o ‘llan ilgan lig i

“ Ta vs iy a etilgan adabiyotlar va suyllar ro ‘y \ a l i ” bo'liini i'kspcrti/.asi

Ishchi d as tu rn in g “ l avsiya etilgan adabiyotlar va saytlar ro ‘yx a ti ” b o ‘lim i uch q ism d an iborat shak illan tirilgan i H-Shu boM im da Asosiy adabiyotlar, Q o‘shimcha adabiyotlar, Internet saytlari ro ‘yhatlarigaY o ‘riq n o m a tav s iy as ig a m os ad ab iy o tla r va m an b a la r ro ‘yhati h am d a say tla r m anzillari qayd etilgan i. 4

Aniqlangan kamchiliklar:

2 ._

3._

4.

Y A K U N I Y X U L O S A

(quyidagi ikki xu losadan biri tan lanadi)

Ha Y o‘q

Fan (modul)ning ishchi dasturi “Y o‘riqnoma”ga mos, Pedagogik kengash muhokamasiga tavsiya etildi.Fan (modul)ning ishchi dasturi “Y o‘riqnoma”ga moslab qayta ishlab chiqish uchun qaytarildi.

E kspert guruh i raisi

E kspert guruh i a ’zo lari:

i / (F.I.SH)Л / . ^

(F I Sri), AS . Jjjbj(cDyt< s>tO-d£l

(im zo) (F.I.SH)

№ MavzuAjratilgan vaqt (soat hisobida)

Mashg’ulotturi

Ta’limmetodlari

Predmetlararo

aloqadorlik

Axborot manbalari, jihozlar va materiallar

O’quvchilaming auditoriyadagi bajaradigan mustaqil ish

(topshiriq) lari

Foydalanila-digan

manbalarNazorat

turiUygavazifa

Sana va guruhlar

1 Optika. Fotometriya. Yorug’lik oqimi. Yorug’lik kuchi, uning birliklari. Yoritilganlik, ravshanlik va uning

birliklari.

2

Nazariy Aqliy hujum B.B.B.

Algebra,geometriya,mexanika

Mavzuga oid plakat,

kodaskop, namoish jihozlar

Ma’ruzani tinglash, zarur joylarni yozib

olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob

15-18§

2

Masalalar yechish 2

Amaliy Intelektualyondashuv

Algebra,geometriya Tarqatma

material-lar R1053-1070 (toq) [7],[8],[9]

Masalayechish,og’zakiso’rov

R1053-1070(juft)

3

Masalalar yechish 2

Amaliy Kichikguruhlar

Algebra,geometriya Darslik,

tarqatmamateriallar

R1071-1080t [7],[8],[9]


R1071-1080j

4

Geometrik optikaning asosiy qonunlari. Yorug’likning to’g’ri chiziq bo’yicha tarqalishi, qaytishi va sinishi, uning

qonunlari. Yassi ko’zgu. To’liq ichki qaytish. Nur tolalardan yorug’likning

o’tishi. Yorug’likning prizmadan o’tishi.

2 NazariyAqliy hujum

B.B.B.


Mavzuga oidplakat,kodaskop,namoishjihozlar


olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob

19-23§

5

Masalalar yechish 2

Amaliy Aqliy hujum Algebra,geometriya Tarqatma

material-lar

R1084-1088t[12]

43§ 35-50[7],[8],[9]


R1084-1088j

[12]43§

60-706

Masalalar yechish 2

Amaliy Intelektualyondashuv


material-lar

R1089-1094t[12]

44§ 3-15[7],[8],[9]


R1089-1094j

[12]44§

16-28

7

Linza. Yupqa linza formulasi. Linza yordamida tasvir hosil qilish shart-

sharoitlari. Linzaning kattalashtirishi. Ko’z - optik sistema sifatida. Ko’rish

nuqsonlari. Ko’zoynak.

2 Nazariy

Fikrlash va dunyoqarash ini o’stirish

Algebra,geometriya,mexanika,anatomiya



olish

[1],[4]Tezkorsavol-javob

24-27§

8

Masalalar yechish 2

Amaliy3x4 metodi


material-lar [7],[8],[9]


Testlaryechis

h

9

Masalalar yechish 2

Amaliy Arifmetik,algebraik




Testlaryechis

h

1

10 Optik asboblar. Fotoapparat, proyeksion apparatlar, lupa, mikroskop, ko’rish naylari, uzoqdan ko’rish asboblari.

2Nazariy Muammoli

ta ’lim



M a’ruzani tinglash, zarur joylarni yozib

olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob

28-30§

11 1-Lab ishi. Fotometr vordamida manbani yorug’lik kuchni aniqlash.

2

Laboratoriyaishi

Laboratoriyausuli

Algebra,geometriya

Ishyo'riqnomasi

dako'rsatilgan

jihozlar

Laboratoriya ishini bajarish [5],[6]

Hisobotqabulqilish

Takrorlash

12

Masalalar yechish 2

AmaliyBlits so’rov




Testlaryechis

h

13

Yorug’lik - elektromagnit to’lqin. Yorug’lik tezligi va uning tajribada

aniqlanishi. To’lqin optikasining asoslari. Yorug’lik interferensiyasi.

Kogerentlik. Maksimum va minimum shartlari. Ponada interferensiya, Nyuton halqalari. Interferensiyaning texnikada

qo’llanilishi.

2 Nazariy

Fikrlash va dunyoqa-

rashini o ’stirish

Algebra,geometriya,mexanika,

elektrMavzuga oid

plakat, kodaskop, namoish jihozlar


olish


31-36§

142-Lab ishi. Lyuminestsent va

cho’g’lanma lampalarning yorug’lik berish qobiliyatini taqqoslash 2

Laboratoriyaishi

Laboratoriyausuli

Algebra,geometriya

Ishyo'riqnomasi

dako'rsatilgan

jihozlar

Laboratoriya ishini bajarish [5], [6]

Hisobotqabulqilish

Takrorlash

15

Masalalar yechish 2 Amaliy Blits so’rov

Algebra,geometriya

Tarqatmamaterial-lar

[12] 46§ 4-20 [7],[8],[9]


Testlaryechis

h[12]46§

21-30

16 Yorug’lik difraksiyasi. Gyuygens-Frenel prinsipi. Difraksion panjara. Difraksion spektr. Yorug’likning qutblanishi. Malus

qonuni (isbotsiz).2

Nazariy Aqliy hujum B.B.B.

Algebra,geometriya,mexanika,

tarix

Mavzuga oid plakat,



olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob

37-38§

17 3-Lab ishi. Yoritilsanliknins yorus’lik kuchida bog’liqligi

2Laboratoriya

ishiLaboratoriya

usuliAlgebra,

geometriya

Ishyo'riqnomasi

dako'rsatilgan

jihozlar


Hisobotqabulqilish

Takrorlash

18

Masalalar yechish 2 Amaliy 3x4 metodiAlgebra,

geometriya Tarqatmamaterial-lar

R1139-1146t [12]

47§ 10-20[7],[8],[

9]


R1139-

1146j[12]47§

2

30-40

19

Yorug’lik dispersiyasi. Dispersiya spektri. Spektr turlari. Nurlanish va

yutilish spektrlari. Spektroskop. Spectral analiz va uning fanda va texnikada

qo’llanilishi. Infraqizil va ultrabinafsha nurlar. Rentgen nurlari.

2 Nazariy Aqliy hujum B.B.B.

Algebra, geometriya, mexanika, elektr, tarix



olish


39-44§

20 4-Lab ishi. Yoritilganlikni masofada bog’liqligi

2Laboratoriya

ishiLaboratoriya

usuli

Algebra,geometriya

Ishyo'riqnomasi

dako'rsatilgan

jihozlar


Hisobotqabulqilish

Takrorlash

21

Masalalar yechish 2 Amaliy Blits o’yin


material-larR1147-1155t

[12]45§ 1-15

[7],[8],[9]


R1147-1155j

[12]45§

16-26

22

Elektrodinamika qonunlari va nisbiylik prinsipi. Maykelson tajribasi.

Eynshteynning nisbiylik nazariyasi postulatlari. Vaqtning, masofaning

nisbiyligi.

2 Nazariy Klaster usuli




olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob

45-48§

23 5-Lab ishi. Yoritilganlikni yorug’likning tushish burchakda bog’liqligi

2 Laboratoriyaishi

Laboratoriyausuli

Algebra,geometriya

Ishyo'riqnomasi

dako'rsatilgan

jihozlar


Hisobotqabulqilish

Takrorlash

24

Masalalar yechish 2 Amaliy3x4 metodi


material-larR1156-1164t

[12]49§ 10-20

[7],[8],[9]


6 j

0 2

3 3

% j

25 Tezliklarni qo’shishning relativistic qonuni. Jism massasining tezlikka bog’liqligi. Massa bilan energiya

orasidagi bog’lanish.2

Nazariy Tarmoqlarmetodi




olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob

49-50§

26 6-Lab ishi. Yorug’likning aaytish aonuni yordamida balandlikni aniqlash

2Laboratoriya

ishiLaboratoriya

usuli

Algebra,geometriya

Ishyo'riqnomasi

dako'rsatilgan

jihozlar


Hisobotqabulqilish

Takrorlash

27

Masalalar yechish 2 AmaliyAnalitikmetod


material-lar,teslarto'plami

R1175-1178t [12]

50§ 1-10[7],[8],[

9]


R1175-1178j

[12]50§

11-2428 Yorug’lik kvantlari. Yorug’lik ta’siri. 2 Algebra, Mavzuga oid Ma’ruzani [1],[4] Tezkor 51-52

3

Kvant nazariyasining tug’ilishi. Nazariy Aqliy hujum B.B.B.

geometriya,mexanika,

elektr

plakat,kodaskop,namoishjihozlar

tinglash, zarur joylarni yozib

olish

savol-javob

§

29 7-Lab ishi. Shishaning sindirish ko’rsatkichini aniqlash

2Laboratoriya

ishiLaboratoriya

usuli

Algebra,geometriya

Ishyo'riqnomasi

dako'rsatilgan

jihozlar

Laboratoriya ishini bajarish [5],[6]

Hisobotqabulqilish

Takrorlash

30

Masalalar yechish 2Amaliy Geometrik

metod


material-lar,teslarto’plami

R1180-1188t[12]

52§ 24-40[7], [8], [

9]


R1180-1188j

[12]52§

60-70

31

Fotoeffekt Fotoeffekt nazariyasi. Fotonlar. Ichki fotoeffekt.

Fotoeffektning qo’llanilishi. Yorug’lik tabiatini tushuntirishdagi dualism-

yorug’likning to’lqin va kvant xossalari.

2 NazariyTarmoqlar

metodi




olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob 53 §

32 8-Lab ishi. Linzaning fokus masofasini aniqlash

2Laboratoriya

ishiLaboratoriya

usuli

Algebra,geometriya

Ishyo'riqnomasi

dako'rsatilgan

jihozlar


Hisobotqabulqilish

Takrorlash

33

Masalalar yechish 2 Amaliy Intervyu



[12] 53§ 5-20 [7],[8],[9]


Testlaryechis

h[12]53§

21-35

34

Atomistik dunyoqarashning rivojlanishi. Atom tuzilishi. Tomson modeli. Rezerford tajribasi va formulasi. Atomning planetar modeli. Bor

postulatlari.

2 Nazariy Muloqot

Algebra, geometriya, mexanika,

kimyo, elektr



olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob

54-57§

359-Lab ishi. Difraksion panjara

yordamida yoruglik tolqin uzunligini aniqlash 2

Laboratoriyaishi

Laboratoriyausuli

Algebra,geometriya

Ishyo'riqnomasi

dako'rsatilgan

jihozlar


Hisobotqabulqilish

Takrorlash

36

Masalalar yechish 2 Amaliy Analitik usul



[12] 54§ 1-5

[7],[8],[9]


Testlar yechis

h [12]

54§ 610

37 Atom spektrlaridagi asosiy qonuniyatlar. Vodorod atomining spectral seriyalari. 2

Algebra,geometriya,

Mavzuga oid plakat,

M a’ruzani tinglash, zarur [1],[4]

Tezkorsavol-

58-62§

4

Balmeming umumlashgan formulasi. Vodorod atomining Bor nazariyasi. Energetik sathlar diagrammasi. Bor

nazariyasining qiyinchiliklari.

Nazariy Muloqot mexanika. kimyo. elektr

kodaskop.namoishjihozlar

joylarni yozib olish

javob

3810-Lab ishi. Difraksiya I, II. III tartibi

yordamida laser nurining og’ish burchagini aniqlash. 2

Laboratoriyaishi

Laboratoriyausuli

Algebra.geometriya

Ishyo'riqnomasi

dako'rsatilgan

jihozlar

Laboratoriya ishini bajarish [5]. [6]

Hisobotqabulqilish

Takrorlash

39

Masalalar yechish 2Amaliy Blits -o’yin

Algebra.geometriya Tarqatma


[12] 54§ 11-15

[7], [8], [9]

Masalayechish.og’zakiso’rov

Testlaryechis

h[12]54§

16-20

40

Spontan va majburiy nurlanishlar. Yorug’likning kuchaytirish prinsiplari.

Rubin lazerining tuzilishi va ishlash prinsipi. Lazer nurlanishining xossalari.

Lazerlarning qo’llanilishi.

2 NazariyAqliy hujum

B.B.B

Algebra. geometriya. mexanika.

kimyo. elektr

Mavzuga oidplakat.kodaskop.namoishjihozlar

Ma’ruzani tinglash. zarur joylarni yozib

olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob §6

41

Masalalar yechish 2Amaliy Geomertik,

algebraik

Algebra.geometriya

Tarqatmamaterial-lar,teslarto'plami

R1186-1192t [12]

54§ 20-26[7],[8],[

9]


R1186 -1192j

42

Masalalar yechish 2 Amaliy 3x4 metodi

Algebra.geometriya


R1193-1199t [7],[8],[9]


R1193-1199j

43

Atom yadrosining tarkibi. Izotoplar. izotonlar va izobarlar. Atom yad-rosini

xarakterlovchi kattaliklar. Atom yadrosining zaryadi. massasi va radiusini aniqlash usullari. Yadroning bog’lanish va solishtirma bog’lanish energiyalari.

Yadroviy kuchlar. Yadro modellari haqida ma’lumot.

2 NazariyBlits-o’yin

Algebra. geometriya. mexanika.

kimyo. elektrMavzuga oidplakat.kodaskop.namoishjihozlar

Ma’ruzani tinglash. zarur joylarni yozib

olish


64-67§

44

Masalalar yechish 2 Amaliy 3x4 metodi



R1207-1209t[12]

57§ 10-20[7],[8],[

9]


R1207-1209j

[12]57§

21-3045

Masalalar yechish 2Amaliy Analitik.

arifmetik



R1210-1212t[12]

57§ 31-40[7],[8],[

9]


P I

(5 31R

-1 [

4

Radioaktivlik. Radioaktiv yemirilish qonuni. Aktivlik tushunchasi va 2 Mavzuga oid

plakat. Ma’ruzani [1],[4] 6 §

5

46

birliklari. Sun’iy radioaktivlik. Radioaktiv oilalar. X -yemirilish. f3 - yemirilish. Neytrino. Atom yadrosining

у - nurlanishi. у -nurlanishningmoddalar bilan o’zaro ta’siri. Yadro

reaksiyalari. Yadro reaksiyalari vaqtidagi saqlanish qonunlari. Uran yadrosining

bo’linishi. Yadroreaktorlari. Termoyadro reaksiyasi.

Yadroviy nurlanish dozasi. Uning birliklari. Zarralarni qayd qilishning

amaliy usullari.

Nazariy Blits-o’yin

Algebra, geometriya, mexanika,

kimyo, elektr

kodaskop,namoishjihozlar


olish Tezkorsavol-javob

47

Masalalar yechish 2 AmaliyAnalitik,arifmetik



[12] 55§ 15-40

[7], [8], [9]


Testlaryechis

h[12]55§

41-5648

Masalalar yechish 2 Amaliy IntervyuAlgebra,

geometriya


R1213-1215t[12]

56§ 1-15

[7],[8],[9]


R1213-1215j

[12]56§

16-31

49

Elementar zarralar «bog’i». Pozitronning kashf etilishi. Antizarralar. Elementar zarralarni xarakterlovchi kattaliklar.

Elementar zarralar fizikasidagi saqlanish qonunlari. Elementar zarralarning kvark

modeli. Glyuonlar. Kosmik nurlar haqida tushuncha. Ularning kimyoviy

tarkibi. Olamning yagona fizik manzarasi.

2Nazariy

Tarmoqlarmetodi

Algebra, geometriya,

kimyo, elektr



olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob 70-74§

50

Masalalar yechish 2 AmaliyAnalitik,Arifmetik

Algebra,geometriya


R1216-1218t[12]

58§ 1-15

[7],[8],[9]


16 18j

]2 §

25 R

-1 [

1

51

Masalalar yechish 2Amaliy Analitik,

ArifmetikAlgebra,

geometriya


R1218-1221t[12]

58§ 26-35

[7],[8],[9]


R1218 -1221j

[12] 58§

36-4952

Kinematika bo’yicha takrorlash. 2Nazariy Muloqot

B.B.B.Algebra,

geometriya



olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob

75-77§

53 Masalalar yechish 2 Tarqatma R1225-1227t [7],[8],[ Masala R1225

6

AmaliyArifmetikalgebraik

Algebra,geometriya


[11]1§ 1-10

9] yechish,og’zakiso’rov

7j ]

9

-1 [

1

54

Masalalar yechish 2Amaliy 3x4 metodi Algebra,

geometriyaTarqatmamaterial-lar,teslarto’plami

R1228-1232t[11]

3§ 1-10[7], [8], [

9]


R1228-1232j

[11]3§

11-1755

Kinematika bo ’yicha takrorlash. 2 NazariyAqliy hujum

B.B.B.Algebra,

geometriya



olish

[1],[4]


56

Masalalar yechish 2Amaliy 3x4 metodi Algebra,


R1233-1238t[11]

7§ 1-10[7],[8],[

9]


R1233 -1238j

[11] 7§ 11

12257

Masalalar yechish 2Amaliy Algebraik Algebra,


R1239-1244t[11]

10§ 1-10[7],[8],[

9]


R1239 -1244j

[11] 10§

11-6358

Dinamika bo ’ yicha takrorlash. 2 NazariyAqliy

hujum,B.B.B.

Algebra,geometriya



olish

[1],[4]


59

Masalalar yechish 2 AmaliyGeometrik Algebra,


R1245-1247t[11]

11§ 1-10[7],[8],[

9]


R1245-1247j

[11]11§

11-9160

Masalalar yechish 2 AmaliyGeometrik Algebra,


R1248-1250t[11]

15§ 1-5

[7],[8],[9]


™'<=0 ^

§ S

Я %

R1 -12

[1 15

2

61

Dinamika bo ’ yicha takrorlash. 2 NazariyTarmoqlar

metodi

Algebra,geometriya



olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob 89-90§

62

Masalalar yechish 2 Amaliy Test sovollari

Algebra,geometriya

Tarqatmamaterial-lar,teslarto’plami

R1256-1260t[11]

18§ 1-10[7],[8],[

9]


6 0j

]5

0 ]

§R1

-1 [1

1

7

11-10563

Masalalar yechish 2 AmaliyTushirib

qoldirilganlar ni to’ldirish

testlari



R1261-1265t[11]

23§ 1-5[7], [8], [

9]


R1261 -1265j

[11] 23§ 6

5064

Saqlanish qonunlari bo’yicha takrorlash 2 Nazariy

Aqliy hujum B.B.B.

Algebra,geometriya



olish

[1], [4]


65

Masalalar yechish 2

AmaliyJavoblarni

tanlashtestlari

Algebra,geometriya

Tarqatmamaterial-lar,

teslarto'plami

R1264-1271t[11]

27§ 1-10[7],[8],[9]


R1264-

1271j[11]10§

11-5366

Masalalar yechish 2

Amaliy To’g’rinoto’g’ri

testlar

Algebra,geometriya


teslarto'plami

R1272-1273t[11]

33§ 1-10[7],[8],[9]


R1272-

1273j

[11]33§

11-9767

Qattiq jismlar statikasini takrorlash 2 NazariyAqliy hujum

B.B.B. Algebra,geometriya

Mavzuga oid plakat,



olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob

94-96§

68

Masalalar yechish 2

Amaliy Test sovollariAlgebra,

geometriya


teslarto'plami

R1274-1277t[11]

24§ 1-10[7],[8],[9]


R1274-

1277j

[11]24§

11-7169

Masalalar yechish 2

Amaliy

Javoblarnitanlashtestlari

Algebra,geometriya


teslarto'plami

[11] 26§ 1-10 [7],[8],[9]


Testlar

yechish

[11]26§

8

11-2770

Gidro va aerostatika bo’limi bo’yicha takrorlash 2

NazariyAqliy hujum

B.B.B.

Algebra,geometriya

Mavzuga oid plakat,



olish

[1],[4]


71

Masalalar yechish 2

Amaliy

Test sovollari

Algebra,geometriya


teslarto'plami

[11] 36§ 1-14 37§ 1-5

[7],[8],[9]


Testlar

yechish

[11]37§

6-5572

Masalalar yechish 2

Amaliy


Algebra,geometriya


teslarto'plami

[11] 40§ 1-13 42§ 1-10

[7],[8],[9]


Testlar

yechish

[11]42§

11-5873

Molekulyar fizika bo’limi bo’yicha takrorlash 2

NazariyAqliy hujum

B.B.B.

Algebra,geometriya

Mavzuga oid plakat,



olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob

98-99§

74

Masalalar yechish 2

Amaliy

Test sovollari

Algebra,geometriya


teslarto'plami

[11] 46§ 1-10 47§ 1-10

[7],[8],[9]


Testlar

yechish

[11]47§

11-3875

Masalalar yechish 2

Amaliy


Algebra,geometriya


teslarto'plami

[11] 49§ 1-10 50§ 1-10 51§ 1-10

[7],[8],[9]


Testlar

yechish

[11]50§

11-114

9

76Termodinamika bo’limi bo’yicha

takrorlash 2

NazariyAqliy hujum

B.B.B.

Algebra,geometriya

Mavzuga oid plakat,



olish

[1],[4]


77

Masalalar yechish 2

Amaliy

Test sovollari

Algebra,geometriya


teslarto'plami

[11] 55§ 1-10 56§ 1-10 [7] ,[8],[9]


Testlar

yechish

[11]55§

11-4278

Masalalar yechish 2

Amaliy


Algebra,geometriya


teslarto'plami

[11] 57§ 1-10 58§ 1-10 [7],[8],[9]


Testlar

yechish

[11]58§

11-8479

Elektrostatika bo’limi bo’yicha takrorlash 2

NazariyAqliy hujum

B.B.B.

Algebra,geometriya

Mavzuga oid plakat,



olish

[1], [4]

Tezkorsavol-javob

ЮЗ- 105 §

80

Masalalar yechish 2

Amaliy

To’g’rinoto’g’ri

testlar

Algebra,geometriya


teslarto'plami

[12]1§ 1-10 2§ 1-20 [7],[8],[9]


Testlar

yechi sh

[12] 1§ 11

6181

Masalalar yechish 2

Amaliy


Algebra,geometriya


teslarto'plami

[12] 5§ 1-10 7§ 1-10 [7],[8],[9]


Testlar

yechi sh

[12] 5§ 11

98 7§ 11

9982 O’zgarmas tok qonunlari bo’limi 2 Nazariy Algebra, Mavzuga oid Ma’ruzani [1], [4] Tezkor 106-

10

bo’yicha takrorlash Aqliy hujum B.B.B.

geometriya plakat,kodaskop,namoishjihozlar


olish

savol-javob

107§

83

Masalalar yechish 2

Amaliy


testlar



[12]9§ 1-20 10§ 1-10

[7], [8], [9]


Testlaryechis

h10§

11-5584

Masalalar yechish 2

Amaliy




[12] 13§ 1-10 14§ 1-25

[7],[8],[9]


Testlaryechis

h14§

26-143

85Magnit maydoni bo’limi bo’yicha

takrorlash 2

NazariyAqliy hujum

B.B.B.

Algebra,geometriya


[1], [4] 110 §

86

Masalalar yechish 2

Amaliy


testlar



R428-430t[12]

16§ 1-10[7],[8],[

9]


R428-430j[12]16§

11-56

87

Masalalar yechish 2

Amaliy




R431-435t[12]

17§ 1-10[7],[8],[

9]


R431-435j[12]17§

11-6288

Elektromagnit induktsiya qonuni bo’limi bo’yicha takrorlash 2

NazariyAqliy hujum

B.B.B.

Algebra,geometriya



olish

[1], [4]


89

Masalalar yechish 2

Amaliy


testlar



R436-550t [12]

24§ 1-10[7],[8],[

9]


R436-550j[12]24§

11-4690

Masalalar yechish 2

Amaliy




R551-677t [12]

26§ 1-10[7],[8],[

9]


R551-677j[12]26§1118

91 Mexanik tebranish bo’limi bo’yicha takrorlash 2

NazariyAqliy hujum

Algebra,geometriya

Mavzuga oid plakat,

Ma’ruzani tinglash, zarur [1], [4]

115-116§

11

B.B.B. kodaskop,namoishjihozlar


92

Masalalar yechish 2

Amaliy


testlar



R934-980t [12]

38§ 1-10[7],[8],[

9]


R934-980j[12]38§

11-4193

Masalalar yechish 2

Amaliy




R981-1052t[12]

39§ 1-10[7],[8],[

9]


R981-1052j[12]39§

11-9194

Mexanik to’lqin bo’limi bo’yicha takrorlash 2

NazariyAqliy hujum

B.B.B.

Algebra,geometriya



olish

[1],[4]

Tezkorsavol-javob

100, 117 §

95

Masalalar yechish 2

Amaliy


testlar



[12] 41§ 1-10 [7],[8],[

9]


Testlaryechis

h[12]41§

11-2496

Masalalar yechish 2

Amaliy




[12] 42§ 1-10 [7],[8],[

9]


Testlaryechis

h[12]42§

11-3297

Elektromagnit tebranish bo’limi bo’yicha takrorlash 2

NazariyAqliy hujum

B.B.B.

Algebra,geometriya



olish

[1],[4] 118 §

98

Masalalar yechish 2

Amaliy


testlar



[12] 27§ 1-10 [7],[8],[

9]


Testlaryechis

h[12]27§

11-3099

Masalalar yechish 2

Amaliy




[12] 28§ 1-10 [7],[8],[

9]


Testlaryechis

h[12]28§

11-50100 Elektromagnit to’lqin bo’limi

bo’yicha takrorlash 2Nazariy

Aqliy hujumAlgebra,

geometriyaMavzuga oid plakat,

Ma’ruzani tinglash, zarur [1],[4]

Tezkorsavol-

119 §

12

B.B.B. kodaskop,namoishjihozlar


javob

101

Masalalar yechish 2

Amaliy


testlar



[12] 36§ 1-10 [7],[8],[

9]


Testlaryechis

h[12]36§

11-66102

Masalalar yechish 2

Amaliy




[7],[8],[9]


Testlaryechis

h

103

Optika bo’limi bo’yicha takrorlash 2

NazariyAqliy hujum

B.B.B.

Algebra,geometriya



olish

[1],[4]


104

Masalalar yechish 2

Amaliy


testlar



[12] 43§ 1-10 [7],[8],[

9]


Testlaryechis

h[12]43§

11-107105

Masalalar yechish 2

Amaliy


Algebra,geometriya


[12] 44§ 1-10 47§ 1-10

[7],[8],[9]


Testlaryechis

h[12]44§

11-2847§

11-43106

Kvant fizikasi bo’limi bo’yicha takrorlash 2

NazariyAqliy hujum

B.B.B.

Algebra,geometriya



olish

[1],[4]


107

Masalalar yechish 2

Amaliy


testlar



[12] 52§ 1-10 [7],[8],[

9]


Testlaryechis

h[12]52§

11-77108

Masalalar yechish 2

Amaliy

Javoblarnitanlash

Algebra,geometriya


[12] 53§ 1-10 [7],[8],[

9]


Testlaryechis

h[12]

13

testlari 53§11-83

109Nisbiylik nazariyasi bo’limi bo’yicha

takrorlash 2

NazariyAqliy hujum

B.B.B.

Algebra,geometriya



olish

[1],[4]


110

Masalalar yechish 2

Amaliy


testlar



[12] 49§ 1-10 [7],[8],[

9]


Testlaryechis

h[12]49§

11-49111

Masalalar yechish 2

Amaliy




[12] 50§ 1-10 [7],[8],[

9]


Testlaryechis

h[12]50§

11-24112

Atom va yadro fizikasi bo’limi bo’yicha takrorlash 2

NazariyAqliy hujum

B.B.B.

Algebra,geometriya



olish

[1],[4]


113

Masalalar yechish 2

Amaliy


testlar

Algebra,geometriya


[12] 54§ 1-10 55§ 1-10

[7],[8],[9]


Testlaryechis

h[12]54§

11-2655§

11-56114

Masalalar yechish 2

Amaliy


Algebra,geometriya


[12] 56§ 1-10 57§ 1-10

[7],[8],[9]


Testlaryechis

h[12]56§

11-3157§

11-48

14

TOSHKENT SHAHRIDAGI TURIN POLITEXNIICA UNIVERSITETIHUZURIDAGIAKADEMIK LITSEY

'

«Tasdiqlayman»

Fizika fanidan

mustaqil ishlar“Aniq va tabiiy fanlar” kafedrasining

26.08.2017 yildagi№ 1-sonli yig'ilishida Muhokama qilindi va tasdiqlash uchun tavsiya etildi

A.S. Mo’minova N.H. Matkarimova

Fan o’qituvchisi:Kafedra mudiri: ^ ^ 7

2017 -2018- o’quv yili

1. О ‘ garuvchan tok zanj iri uchun Om qonuni.

2. Zanj iming to ‘ la qarshiligi.

3. 0 ‘zgaruvchan tokning ishi va quwati. Q uw at koeffitsiyenti.

4. Elektr zanjirida rezonans. Elektr energiyasi hosil qilish.

5. 0 ‘zgaruvchan va o‘zgarmas tok generatorlari, ulaming ishlash prinsiplari.

6. Transformatorlar, ulaming ishlash prinsipi. Elektr energiyasini ishlab chiqarish va uzatish.

7. 0 ‘zgaruvchan elektr may don (uyurmaviy elektr may don) bilan o‘zgaruvchan magnitmaydon

orasidagi bog‘lanish. Elektromagnit maydon.

8. Elektromagnit ta’sirning uzatilishi.

9. Elektromagnit to‘lqin. Yassi elektromagnit to‘lqinning vujudga kelishi va tarqatilishi.

10. Antenna. Gres tajribalari.

11. Elektromagnit to‘lqin tezligi va uzunligi. To‘lqin tenglamasi.

12. Elektromagnit to‘lqinlaming xossalari: qaytishi, sinishi, difraksiyasi va interferensiyasi. Elektromagnit to‘lqin energiyasi.

13. Popov kashfiyoti. Modullashtirish va detektirlash. Eng soda radiopriyomnik. Radioaloqa, radiotelefon aloqa prinsiplari. Radiolokatsiya.

14. Linza. Yupqa linza formulasi. Linza yordamida tasvir hosil qilish shart-sharoitlari.

15. Linzaning kattalashtirishi.

16. Ko‘z - optik sistema sifatida. Ko‘rish nuqsonlari. Ko‘zoynak.

17. Optik asboblar. Fotoapparat, proyeksion apparatlar, lupa, mikroskop, ko‘rish naylari, uzoqdan ko‘rish asboblari.

18. Yorug‘lik - elektromagnit to‘lqin. Yorug‘lik tezligi va uning tajribada aniqlanishi.

19. To‘lqin optikasining asoslari. Yorug‘lik interferensiyasi. Kogerentlik. Maksimum va minimum shartlari.

20. Ponada interferensiya, Nyuton halqalari. Interferensiyaning texnikada qo‘llanilishi.

21. Yorug‘lik difraksiyasi. Gyuygens-Frenel prinsipi.

22. Difraksion panjara. Difraksion spektr. Yorug‘likning qutblanishi. Malyus qonuni (isbotsiz).

23. Yorug‘lik dispersiyasi. Dispersiya spektri.

24. Spektr turlari. Nurlanish va yutilish spektrlari. Spektroskop. Spektral analiz va uning fanda va texnikada qo‘llanilishi.

25. Infraqizil va ultrabinafsha nurlar. Rentgen nurlari.

26. Elektrodinamika qonunlari va nisbiylik prinsipi. Maykelson tajribasi.

27. Eynshteynning nisbiylik nazariyasi postulatlari.

28. Vaqtning, masofaning nisbiyligi. Tezliklarni qo‘shishning relativistik qonuni.

29. Jism massasining tezlikka bog‘liqligi. Massa bilan energiya orasidagi bog‘lanish.

30. Yorug‘lik kvantlari. Yorug‘lik ta’siri. Kvant nazariyasining tug‘ilishi.

J Z , . I U I U g I I J V L a u i a l i l l l l U M l U l i l l l i a i l U a g l U U a i l Z , l l i — ^ U i U g l i r 4 1 l i l g 1 4 1 1 1 v a x v v a i n a u j o u i u i i .

33. Atomistik dunyoqarashning rivojlanishi. Atom tuzilishi. Tomson modeli.

34. Rezerford tajribasi va formulasi. Atomning planetar modeli.

35. Bor postulatlari. Atom spektrlaridagi asosiy qonuniyatlar.

36. Vodorod atomining spekral seriyalari. Balmeming umumlashgan formulasi.

37. Vodorod atomining Bor nazariyasi.. . .

38. Energetik sathlar diagrammasi. Bor nazariyasining qiyinchiliklari.

39. Spontan va majburiy nurlanishlar.

40. Yorug‘likning kuchaytirish prinsiplari.

41. Rubin lazerining tuzilishi va ishlash prinsipi. Lazer nurlanishining xossalari. Lazerlaming qo‘llanilishi.

42. Atom yadrosining tarkibi. Izotoplar, izotonlar va izobarlar.

43. Atom yadrosini xarakterlovchi kattaliklar.

44. Atom yadrosining zaryadi, massasi va radiusini aniqlash usullari.

45. Yadroning bog‘lanish va solishtirma bog‘lanish energiyalari.

46. Yadroviy kuchlar. Yadro modellari haqida ma’lumot.

47. Radioaktivlik. Radioaktiv yemirilish qonuni. Aktivlik tushunchasi va birliklari.

48. Sun’iy radioaktivlik. Radioaktiv oilalar. a-yemirilish. p-yemirilish.

49. Neytrino. Atom yadrosining y-nurlanishi. y-nurlanishning moddalar bilan o‘zaro ta’siri.

50. Yadro reaksiyalari. Yadro reaksiyalari vaqtidagi saqlanish qonunlari.

51. Uran yadrosining bo‘linishi. Yadro reaktorlari. Termoyadro reaksiyasi.

52. Yadroviy nurlanish dozasi. Uning birliklari. Zarralami qayd qilishning amaliy usullari.

53. Elementar zarralar “bog‘I”.

54. Pozitronning kashf etilishi. Antizarralar.

55. Elementar zarralami xarakterlovchi kattaliklar. Elementar zarralar fizikasidagi saqlanish qonunlari.

56. Elementar zarralaming kvark modeli.

57. Glyuonlar. Kosmik nurlar haqida tushuncha. Ularning kimyoviy tarkibi.

58. Olamning yagona fizik manzarasi.

Fotometriya. Yorug’lik oqimi. Yorug’lik kuchi, uning birliklari. Yoritilganlik, ravshanlik va uning birliklari.1 - M A V Z U

O ’q u v m a sh g ’u lo tin in g ta ’lim tex n o lo g iy a si m od eli

O’quv soati: soat Talabalar soni: taO’quv mashg’uloti shakli va turi N azariy m ashg’ulotO’quv mashg’ulotining rejasi 1. Y orug’lik to ’g ’risidagi 1 tasavvurlar.

2. Y orug’lik oqmi, uning birliklari.3. Y orug’lik kuchi va birliklari.4. Yoritilganlik. Y oritilganlik qonunlari.5. R axshanlik va yorqinlik.

O’quv mashg’ulotning maqsadi:a) ta ’lim iy - o ’quvchilarni yoritilganlik qonunlarini aniqlashga o ’rgatish;

v) r iv o jla n tiru v ch i - yorug’lik kuchi oqimi tushunchalarini shakillantirish;

s) ta rb iy a v iy - o ’quvchilarning kasbiy bilim laridan foydalanib, o ’rganilayotgan m avzuga qiziqish

uyg ’otish.

Pedagogik vazifalar:• M avzu b o ’yicha bilim larni ongli

o ’zlashtirish va m ustahkam lashga b o ’lgan m otivatsiyani yaratish;

• M avzu b o ’yicha bilim larni tizim lashtirish va m ustahkam lash;

• F izikaning optika va yorug’lik b o ’lim iga ta ’r if beradi;

• Fotom etriya va uning kattaliklari haqida m a’lum otlar beradi;

O’quv faoliyatining natijalari:• O quvchilar fotom etriya qonunlarini o ’rganadi;

• O ’quvchilarda yorug’lik oqmi, yorug’lik kuchi,

yoritilganlik tushunchalarini b ir -b iridan

farqlash, u larning m ohiyati va hayotda to ’g ’ri

qo ’llashni o ’rgatadi. ;

O’qitish metodlari A qliy hujum , BBB, interfaol

O’qitish vositalari M avzuga oid slaydalar, kadaskop,m a’ruza matni.

O’quv faoliyatini tashkil etish shkillari A uditoriyani darsga tayyorgarligi

O’qitish shart-sharoiti K adaskop bilan jihozlangan auditoriya

Qaytar aloqaning usul va vazifalari Tezkor savol javob

____________________gu ru h lar u chun n azariy m a sh g ’u lotO ptika . F otom etr iya . Y o r u g ’lik oq im i. Y o r u g ’lik k uch i, u n in g b ir lik lari. Y oritilga n lik , ravsh an lik va

u n in g b ir lik larim avzusi b o ’yicha o ’quv m ashg’ulotining texnologik xaritasi

FaoliyatFaoliyat m azm uni

bosqichlario ’qituvchining talabalarning

I. K irish bosqichi (5 daqioqa)

A uditoriyaning darsga tayyorgarligi va y o ’qlam a qilish. O ’tilgan m avzudan savollar:Y orug’lik nima? K o ’rpuskulyar nazariya asoschisi kim? N o ’lqin nazariyasi va uning asoschisi? O ’tiladigan m avzu haqida reja tanishtiriladi.

D arsga tayyorgarlik qilinadi

II. Asosiy bosqich

• Fotom etriyaning vazifasi yani yorug’likni qanday o ’lchanadi, uning harakteristikalari nim adan iborat ekanligi aytiladi.

• Y orug’lik oqimi, uning o ’lchaov birliklari [Ф] = Lu.

• Y orug’lik kuchi, uning birligi [I] = cd.• Fazoviy burchak [П] = cr.• Yoritilganlik, unning qonunlari va birligi

[E] = Lx.Eshitadi, yozib

oladi.(70 daqiqa)

III. Y akuniy

M avzuga yakun yasaydi va o ’quvchilar e ’tiborini asosiy m asalalarga qaratadi.Faol ishtirok etgan o ’quvchilarni rag ’bantlantiradi va baholaydi.Savollar orqali bilib olamiz:

1) Yoruglik oqimi? Eshitadi, topshiriqnibosqich (5 daqiqa) 2) Y orug’lik kuchi? yozib oladi.

3) Yoritilganlikning I va II qonunlari? O ’quvchilarga vazifa:M avzuni o ’qish va takrorlash Sinov savollariga javob berish

Geometrik optikaning asosiy qonunlari. Yorug’likning to’g’ri chiziq bo’ylab tarqalishi. Yorug’lik tezligini aniqlash.


O’quv soati: soat Talabalar soni: taO’quv mashg’uloti shakli va turi N azariy m ashg’ulotO’quv mashg’ulotining rejasi 1. O ptika nim ani o ’rganadi. G eom etric va to ’lqin optikasi

xaqida tushincha.2. Y orug’likning to ’g ’ri chiziq b o ’ylab tarqalishi.3. R eom er tajrivbasi(astranom ik uzul)4. F izo tajribasi.5. M ayklson tajribasi.

O’quv mashg’ulotning maqsadi:1) ta ’lim iy - O ptika b o ’lim i nim ani o ’rganishini bilish;

2) r iv o jla n tiru v ch i - hozirgi zam on fizik jarayonlarni to ’g ’ri talqin qilish;

3) ta rb iy a v iy - tabiyat qonunlarini to ’g ’ri tushininsh;




• F izikaning optika va yorug’lik b o ’lim iga ta ’r if beradi;

O’quv faoliyatining natijalari:• Y orug’likni tarqalishi, soyalarning hozil b o ’lishi

hsaroitlarini o ’rganadi;

• Y orug’lik nim a ekanligini, va uning ikkita

nazariyasini qo ’llanilishi chegaralarini to ’g ’ri

tushunish.

O’qitish metodlari A qliy hujum , BBB, interfaol





_________________ guruhlar uchun nazariy mashg’ulotOptika. Yorug’likning to’g’ri chiziq bo’ylab tarqalishi. Yorug’lik tezligini aniqlash.

mavzusi bo’yicha o’quv mashg’ulotining texnologik xaritasi

Faoliyatbosqichlari

Faoliyat m azm uni

o ’qituvchining talabalarning


A uditoriyaning darsga tayyorgarligi va y o ’qlam a qilish. III kursda o ’tiladigan fizika b o ’limi haqida reja tanishtiriladi.


II. A sosiy bosqich (70 daqiqa)

II kursda o ’tilgan m avzularni qaytarib o ’tish-10

daqiqa. Y orug’lik to ’g ’risidagi biribchi eram izdan

oldingi olim larning fikr m ulohazalari.

Y orug’likning 2 ta ’limoti:

1) K orpuskulyar

2) T o ’lqin

nazariyalari haqida va u larning orasidagi tafovutlar.

X IX -X X asr fizikasida yorug’lik talim oti, uning

elektrom agnit to ’lqin va с = 3 • 1 0 8 m /s tezlik

bilan b o ’shliqda tarqalishi haqidagi tasdiqlar

astranom ik va loboratoriya usullari bilan aniqlandi.

Eshitadi, yozib oladi.

III. Y akuniy bosqich (5 daqiqa)


1) Y orug’lik nima?2) K orpuskulyar nazariya nima?3) T o’lqin nazariyasi nima?

O ’quvchilarga vazifa:M avzuni o ’qish va takrorlash Sinov savollariga javob berish

Eshitadi, topshiriqni yozib oladi.

O ’q u v m a sh g ’u lo tin in g ta ’lim tex n o lo g iy a si m odeli

O’quv soati: soat Talabalar soni: taO’quv mashg’uloti shakli va turi A m aliy m ashg’ulotO’quv mashg’ulotining rejasi N azariy olingan bilim larni am aliyotda qo ’llash

R im kevich 1036-1046 m asalalar yechiladi.

O’quv mashg’ulotning maqsadi:a) ta ’lim iy - o ’quvchilarga yorug’likni o ’lchash usullarini o ’rgatish;

b) r iv o jla n tiru v ch i - taqqoslash, um um lashtirishni o ’rganadi;

v) ta rb iy a v iy - o ’quvchilarning yorug’lik hodisalariga qiziqishini uyg ’otish




O’quv faoliyatining natijalari:• Fotom etriya qonunlarini m issal;alar yechishda

qo ’llay olishi kerak.

Y orug’lik oqimi, uning o ’lchaov birliklari [Ф] = Lu.Y orug’lik kuchi, uning birligi [I] = cd.Fazoviy burchak [П] = cr.Y oritilganlik, unning qonunlari va birligi

[E] = Lx.

O’qitish metodlari A qliy hujum

O’qitish vositalari D arslik



Qaytar aloqaning usul va vazifalari Tezkor savol javob, m asala yechish

____________________gu ru h lar u chun am aliy m a sh g ’u lotFotometriyaga oid masalalar

m avzusi b o ’yicha o ’quv m ashg’ulotining texnologik xaritasi

Faoliyatbosqichlari

Faoliyat m azm uni



A uditoriyaning darsga tayyorgarligi va y o ’qlam a qilish. O ’tilgan m avzudan savollar:

Y orug’lik oqimi, uning o ’lchaov birliklari? Y orug’lik kuchi, uning birligi?Fazoviy burchak?Yoritilganlik, unning qonunlari va birligi?


II. Asosiy bosqich (70 daqiqa)

Savollarga javoblar olinadi va kerakli form ulalar o ’quvchilaer bilan birgalikda yoziladi:

ф = W ; [ ф ] = lu.

Ф Г -1 I = - ; [ I ] = cd .

E = j ; [ E ] - lx.

Yoritilganlikning birinchi qonuni:

E - 4 .rYoritilganlikning ikkinchi qonuni:

„ IE = — ■ c o s a r

Shundan so’ng ushbu form ulalarga oid m asalalar yechish.

Savollarga javob beradi va m asalalar

yechadi.


M avzuga yakun yasaydi va o ’quvchilar e ’tiborini asosiy m asalalarga qaratadi.M asalalar yechganligi va berilgan savollarga javob berganligi etiborga olinib baxolanadi. U yga vazifalar beriladi:R im kevich 1036-1046 m asalalar juftlari yechiladi.

Baxolanadi va uy vazifasini yozib

olishadi


O’quv soati: soat Talabalar soni: taO’quv mashg’uloti shakli va turi A m aliy m ashg’ulotO’quv mashg’ulotining rejasi Y oritilganlikning I va II qonunlariga oid m asalalar

R im kevich 1047-1059 m asalalar toqlari yechiladi.

O’quv mashg’ulotning maqsadi:a) ta ’lim iy - sirtning yoritilganligini m anbadan sirtgacha b o ’lgan m asofaga b o g ’liq ekanligini

organish;

b) r iv o jla n tiru v ch i - taqqoslash, um um lashtirishni va hulosa chiqarishni o ’rganadi;

v) ta rb iy a v iy - tabiyat hodisalariga befarq b o ’lm aslikka o ’rgatadi.




O’quv faoliyatining natijalari:Chizm a, geom etric, trigonom etric bilim larni

qo ’llab

E = 4 -r

J, IE = — ■ c o s a r

M asalalar yechish

O’qitish metodlari Aqliy hujum




Qaytar aloqaning usul va vazifalari Tezkor savol javob, m asala yechish

_________________ guruhlar uchun amaliy mashg’ulotYoritilganlik qonunlariga oid masalalar


Faoliyatbosqichlari

Faoliyat m azm uni



A uditoriyaning darsga tayyorgarligi va y o ’qlam a qilish. M asala yechishga doir savollar:

Y oritilganlikning I qonuni?Y oritilganlikning II qonuni?



Savollarga javob lar olinadi va kerakli form ulalar o ’quvchilar bilan birgalikda yoziladi:

Y oritilganlikning birinchi qonuni:

E - 4 .rY oritilganlikning ikkinchi qonuni:

„ IE = — ■ c o s a r


Savollarga javob beradi va m asalalar

yechadi.


M avzuga yakun yasaydi.M asalalar yechganligi va berilgan savollarga javob berganligi etiborga olinib baxolanadi:

Y orug’lik oqimi, uning o ’lchaov birliklari? Y orug’lik kuchi, uning birligi?Fazoviy burchak?Y oritilganlik, unning qonunlari va birligi?

U yga vazifalar beriladi : R im kevich 1047-1059 m asalalar juftlari yechiladi.


olishadi

Geometrik optikaning asosiy qonunlari. Yorug’likning to’g’ri chiziq bo’yicha tarqalishi, qaytishi va sinishi, uning qonunlari. Yassi ko’zgu. To’liq ichki qaytish. Nur tolalardan yorug’likning o’tishi. Yorug’likning prizmadan o’tishi.


O’quv soati: soat Talabalar soni: taO’quv mashg’uloti shakli va turi N azariy m ashg’ulotO’quv mashg’ulotining rejasi 1. Y orug’likninigtarqalishi , sininsh va qaytish

qonunlari;2. Yassi k o ’zgu, k o ’zguda tasvir3. T o’liq ichki qaytish4. N urtolada yorug’likning o ’tishi.5. Y orug’likning prizm adan o ’tishi.

O’quv mashg’ulotning maqsadi:a) ta ’lim iy - o ’quvchilarga yorug’likning sininshi, aytishi va to ’la ichki qaytishi va bu

hodisalarning texnikada qo ’llanilishini tushuntirish;

v) r iv o jla n tiru v ch i - texnika taraqqiyotini aniqlash;

s) ta rb iy a v iy - tabiyat hodisalariga befarq b o ’lm aslikka o ’rgatadi.




O’quv faoliyatining natijalari:• B ir jinsli m uhitda to ’g ’ri chiziq b o ’ylab

tarqalishi, m uhit chegarasida qaytishi, sinishi va

o ’tishi m um kinligi, u larning sabablari

tushuniladi. Qonunlari o ’rganiladi. K o ’zgu

haqida tushincha va u larda tasv ir qay tarzda hosil

b o ’lishi tushuntiriladi.

O’qitish metodlari Aqliy hujum , BBB, interfaol





____________________gu ru h lar uchun n azariy m a sh g ’u lot

Geometrik optikaning asosiy qonunlari. Yorug’likning to’g’ri chiziq bo’yicha tarqalishi, qaytishi va sinishi, uning qonunlari. Yassi ko’zgu. To’liq ichki qaytish.

Nurtolalardan yorug’likning o’tishi. Yorug’likning prizmadan o’tishi.m avzusi b o ’yicha o ’quv m ashg’ulotining texnologik xaritasi

Faoliyatbosqichlari

Faoliyat m azm uni



A uditoriyaning darsga tayyorgarligi va y o ’qlam a qilish. O ’tilgan m avzudan savollar:Y orug’lik nima? K o ’rpuskulyar nazariya asoschisi kim? N o ’lqin nazariyasi va uning asoschisi? O ’tiladigan m avzu haqida reja tanishtiriladi.



B ir jinsli m uhitda to ’g ’ri chiziq b o ’ylab tarqalishi, m uhit chegarasida qaytishi, sinishi qonunlari:

sin or t\

T o’la ichki qaytish:Eshitadi, yozib

oladi.



1) Qaytish qoonuni?2) Sininsh qonuni?

O ’quvchilarga vazifa:M avzuni o ’qish va takrorlash Sinov savollariga javob berish

Eshitadi, topshiriqni yozib oladi.


O’quv soati: soat Talabalar soni: taO’quv mashg’uloti shakli va turi A m aliy m ashg’ulotO’quv mashg’ulotining rejasi Y orug’likning qaytish qonuni a = f3 ga oid m asalalar

Rim . va T o ’plam m asalalar yechiladi.

Y orug’likning sininsh qonuni s in a = n2l = Hl ga oidsin у ' n2

m asalalar:Rim . va T o ’plam m asalalar yechiladi.

O’quv mashg’ulotning maqsadi:a) ta ’lim iy - optika qonunlarini, tabiyatdagi jarayonlarni to ’g ’ri talqin qilishga undaydi;

b) r iv o jla n tiru v ch i - am aliyot va nazariya o ’rtasidagi u y g ’unlikni shakillantirish;

v) ta rb iy a v iy - ilm iy dunyoqarashni shakillantirishga undaydi.




O’quv faoliyatining natijalari:N azariy ravishda kelib chiqqan qonunlarni am alda qo ’llash orqali, qonunlarni to ’liq m ohiyatini anglash.

O’qitish metodlari A qliy hujum




Qaytar aloqaning usul va vazifalari Savollarga javob, m asala yechish

_________________ guruhlar uchun amaliy mashg’ulotYorug’likning qaytishi va sinish qonunlariga oid masalalar






1. Q aytish qonuni?2. Sininsh qonuni?3. Q achon a > P b o ’ladi?

4. Q achon a < P b o ’ladi?



Savollarga javob lar olinadi va kerakli form ulalar o ’quvchilar b ilan birgalikda yoziladi:Qaytish: a = P Sininsh:s in a n

. = П 2.1 = sin у n


Rim. 1060-1062 va T o’plam & 1-10 m asalalar auditoriyada va Rim . 1063-1070 va T o’plam & 126 10-20 m asalalar chizm a asosida yechiladi.

M asalalarni kichik guruhlarda yechadi


M avzuga yakun yasaydi.M asalalar yechganligi va berilgan savollarga javob berganligi etiborga olinadi, taqoslanadi va baxolanadi: Baxolanadi va uy

vazifasini yozib olishadi


O’quv soati: soat Talabalar soni: taO’quv mashg’uloti shakli va turi A m aliy m ashg’ulotO’quv mashg’ulotining rejasi Ichki qaytish? T o’la ichki qaytish qachon sodir b o ’ladi?

m asalalarRim . 1071-1081 va T o ’plam & 126 dan 30-40m asalalar yechiladi.

O’quv mashg’ulotning maqsadi:a) ta ’lim iy - optic hodisani anglab yetish;

b) r iv o jla n tiru v ch i - nazariya va am aliyot u y g ’unligini o ’stiradi;

v) ta rb iy a v iy - ilm iy fikrlash doirasini o ’stiradi.




O’quv faoliyatining natijalari:T o’la ichki qaytish hodisasidan texnika taraqqiyotida foydalanish;N urtolalarda qonunning ishlatilishi; F ikr yuritish;O ’zaro fikr alm ashish.

O’qitish metodlari A qliy hujum , individual ishlash

O’qitish vositalari D arslik, to ’plam


O’qitish shart-sharoiti D oska va bor.


____________________gu ru h lar u chun am aliy m a sh g ’u lotTo’la ichki qaytish qonuniga oid masalalar






1. Ichki qaytish?2. Qachon to ’la ichki qaytish sodir b o ’ladi?3. N urtolalar optikasi?


Savollarga javoblar olinadi va kerakli form ulalar o ’quvchilar bilan birgalikda yoziladi:

• To’la ichga qaytish hodisasi faqat optik zichligi katta muhitdan optik zichligi kichik muhitga o ’tishda yuz beradi.

• T o’la ichga qaytishning chegaraviy burchagi quyidagicha topiladi ( n 2 > щ ):


ns i n a o = — (14) a o -

n2chegaraviy burchak.Shundan so’ng ushbu form ulalarga oid m asalalar yechish.



M avzuga yakun yasaydi.M asalalar yechganligi va berilgan savollarga javob berganligi etiborga olinadi va baxolanadi.B unda tashqari tez yechgan o ’quvchilarga qo’shim cha baxolar ham bor.


olishadi

Yorug’likning yassi parallel plastinka va uchburchakli prizmalardan o’tishiga oid masalalar


O’quv soati: soat Talabalar soni: taO’quv mashg’uloti shakli va turi A m aliy m ashg’ulotO’quv mashg’ulotining rejasi Y orug’likning plastinkalardagi y o ’li.

P rizm adan qanday o ’tadi?Siljish x=? siljish burchagi S = ? shularga oid m asalalar

O’quv mashg’ulotning maqsadi:a) ta ’lim iy - optic asboblarning tarkibiy qism i b o ’lgan uchburchakli prizm alarni xossalarini

o ’rganib oladi;

b) r iv o jla n tiru v ch i - nazariya va am aliyot u y g ’unligini shakillantiradi;

v) ta rb iy a v iy - tabiat qonunlariga loqayd b o ’lm aslikka o ’rgatadi.




O’quv faoliyatining natijalari:d sin(a - P)

x = form ula asosida x ni va d ni cos P

toppish.8 = 0(n — 1) og ’ish burchagini topiladi.






____________________gu ru h lar uchun am aliy m a sh g ’u lot

Yorug’likning yassi parallel plastinka va uchburchakli prizmalardan o’tishiga oid masalalar


Faoliyatbosqichlari

Faoliyat m azm uni




1. Parallel plastinkadan o ’tishida nur necha m arotaba sinadi?

2. Burchaklarni taqqoslash?3. U chburchak prizm ada?




8 = 0(n — 1) og ’ish burchagini topiladi.

Shundan so’ng ushbu form ulalarga oid m asalalar yechish. Rim. 106-1086 ju ft va to ’plam & 127 dan 17-27 gacha m asalalar



M avzuga yakun yasaydi.M asalalar yechganligi va berilgan savollarga javob berganligi etiborga olinadi va baxolanadi.B unda tashqari tez yechgan o ’quvchilarga qo’shim cha baxolar ham bor.U yga vazifa Rim. 1077-1078 toq T o’plam & 127 dan 18-26 ju ft


olishadi


O’quv soati: soat Talabalar soni: taO’quv mashg’uloti shakli va turi A m aliy m ashg’ulotO’quv mashg’ulotining rejasi Linzaning kattalashtirishi.

linza yordam ida tasvir yasash. shularga oid m asalalar yechish.

O’quv mashg’ulotning maqsadi:a) ta ’lim iy - optic asboblarning tarkibiy qismi b o ’lgan linzalarni xossalarini o ’rganib oladi;

b) r iv o jla n tiru v ch i - nazariya va am aliyot u y g ’unligini shakillantiradi;

v) ta rb iy a v iy - tabiat qonunlariga loqayd b o ’lm aslikka o ’rgatadi.




O’quv faoliyatining natijalari:d sin(a — P) x = form ula asosida x ni va d ni

cos Ptoppish.8 = 0(n — 1) og ’ish burchagini topiladi.






____________________gu ru h lar u ch un am aliy m a sh g ’u lotYorug’likning yassi parallel plastinka va uchburchakli prizmalardan o’tishiga oid

masalalarm avzusi b o ’yicha o ’quv m ashg’ulotining texnologik xaritasi

Faoliyatbosqichlari

Faoliyat m azm uni




4. Parallel plastinkadan o ’tishida nur necha m arotaba sinadi?

5. Burchaklarni taqqoslash?6. U chburchak prizm ada?




d sin(a — P)x —cos P

x cos Pd =-------- -—sin(a — P)

8 = 6(n — 1) og ’ish burchagini topiladi.

Shundan so’ng ushbu form ulalarga oid m asalalar yechish. Rim . 106-1086 ju ft va to ’plam & 127 dan 17-27 gacha m asalalar



M avzuga yakun yasaydi.M asalalar yechganligi va berilgan savollarga javob berganligi etiborga olinadi va baxolanadi.B unda tashqari tez yechgan o ’quvchilarga qo ’shim cha baxolar ham bor.U yga vazifa Rim . 1077-1078 toq T o’plam & 127 dan 18-26 ju ft


olishadi

0‘QUV - METODIK MAJMUAturin.uz/wp-content/uploads/2018/11/fizika-3-kurs.pdfXI-XVI asrlarda O‘rta Osiyo va o‘zbek olimlarining fizikani rivojlantirishdagi o‘rni. O‘zbekistonda

Documents