Page 1
ใบความรท� 3 การแกระบบสมการเชงเสนโดยใชการแทนคา
การแกระบบสมการเชงเสนโดยการแทนคาตวแปรน�น มหลกการทางาย ๆ คอ จดสมการในรปตวแปรตวแปรหน&ง แลวนาไปแทนคาลงในอกสมการหน&ง แลวดาเนนการแกสมการโดยใชสมบตการเทากนของจานวนจรง ซ& งพอสรปเปนข�นตอนไดดงน�
ใบความรท� 2.2 การแกระบบสมการเชงเสน
โดยใชการแทนคา
Page 2
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
37
ใหนกเรยนพจารณาการแกระบบสมการเชงเสนโดยการแทนคาตวแปรตอไปน�
จงแกระบบสมการ 5yx13 =+
5yx8 =+ วธทา 5yx13 =+ สมการท& 1
5x13y +−= นา 13x มาลบท�งสองขาง 55x13x8 =+− แทน y = -13x + 5 ในสมการท& 2 55x5 =+− รปอยางงาย 0x5 =− นา 5 มาลบท�งสองขาง 0x = นา -5 มาหารท�งสองขาง 5yx13 =+ สมการท& 1 5y)0(13 =+ แทน 0x = 5y = รปอยางงาย
5yx13 =+ สมการท& 1 55)0(13 =+ แทน 5y,0x ==
55 = รปอยางงาย (เปนสมการท�เปนจรง)
5yx8 =+ สมการท& 2 55)0(8 =+ แทน 5y,0x ==
55 = รปอยางงาย (เปนสมการท�เปนจรง)
ดงน&น คาตอบของระบบสมการคอ (0, 5)
Page 3
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
38
จงแกระบบสมการ 11y7x =+
8y4x =+ วธทา 11y7x =+ สมการท& 1
11y7x +−= นา 7y มาลบท�งสองขาง 8y411y7 =++− แทน 8y4x +−= ในสมการท& 2 811y3 =+− รปอยางงาย 3y3 −=− นา 11 มาลบท�งสองขาง 1y = นา -3 มาหารท�งสองขาง 8y4x =+ สมการท& 2 8)1(4x =+ แทน 1y = 84x =+ รปอยางงาย 4x = นา 4 มาลบท�งสองขาง
11y7x =+ สมการท& 1 11)1(74 =+ แทน 1y,4x ==
1111 = รปอยางงาย (เปนสมการท�เปนจรง)
8y4x =+ สมการท& 2 8)1(44 =+ แทน 1y,4x ==
88= รปอยางงาย (เปนสมการท�เปนจรง)
ดงน&น คาตอบของระบบสมการคอ (4, 1)
Page 4
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
39
จงแกระบบสมการ 1yx =+−
2yx2 −=+ วธทา 1yx =+− สมการท& 1 1xy += นา x มาบวกท�งสองขาง 2yx2 −=+ สมการท& 2
21xx2 −=++ แทน 1xy +=
21x3 −=+ รปอยางงาย
3x3 −= นา 1มาลบท�งสองขาง 1x −= นา 3 มาหารท�งสองขาง 1yx =+− สมการท& 1
1y)1( =+−− แทน 1x −=
1y1 =+ รปอยางงาย 111y1 −=−+ นา 1− มาบวกท�งสองขาง 0y = รปอยางงาย
1yx =+− สมการท& 1
10)1( =+−− แทน 1x −= , 0y =
11= รปอยางงาย (เปนสมการท�เปนจรง)
2yx2 −=+ สมการท& 2 20)1(2 −=+− แทน 1x −= และ 0y =
22 −=− รปอยางงาย (เปนสมการท�เปนจรง)
ดงน&น คาตอบของระบบสมการคอ )0,1(−
Page 5
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
40
จงแกระบบสมการ 1yx =−
1yx =+− วธทา 1yx =− สมการท& 1 1yx += นา y มาบวกท�งสองขาง 1yx =+− สมการท& 2 1y)1y( =++− แทน 1yx += 1y1y =+−− สมบตการแจกแจง 11=− รปอยางงาย เน&องจาก 11=− เปนสมการท&ไมเปนจรง ดงน&น ระบบสมการน�ไมมคาตอบ
สมการท& 1 1=− yx จดสมการ 1−= xy สมการท& 2 1=+− yx จดสมการ 1+= xy
ถา 21a a= และ 21b b≠ ความชนเทากนแตจดตดบนแกน Y ตางกน กราฟของเสนตรงทงสองจะขนานกนแลว
ดงตวอยางท 4
Page 6
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
41
จงแกระบบสมการ 3y2x =+
6y4x2 =+ วธทา 3y2x =+ สมการท& 1 3y2x +−= นา 2y มาลบท�งสองขาง 6y4x2 =+ สมการท& 2
6y4)3y2(2 =++− แทน 3y2x +−=
6y46y4 =++− สมบตการแจกแจง 66 = รปอยางงาย เน&องจาก 66= เปนสมการท&เปนจรง
ดงน&น ระบบสมการมหลายคาตอบและคาตอบอยในรป )23x
,x(+−
เชน )21
,2(),1,1(),23
,0(
สมการท& 1 32 =+ yx จดสมการ 23
21+−= xy
สมการท& 2 642 =+ yx จดสมการ 23
21+−= xy
ถา 21a a= และ 21b b= ความชนเทากนและจดตดบนแกน Y เปนจดเดยวกน หรอเปนสมการเดยวกน กราฟของเสนตรงทงสองจะทบกนแลว
ดงตวอยางท 5
Page 7
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
42
แบบฝกท� 3 การแกระบบสมการเชงเสนโดยใชการแทนคา
1. จงแกระบบสมการเชงเสนตอไปน&โดยใชการแทนคา (ตวอยางท� 1)
1) 7yx4 =+
5yx5 =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... 2) 8yx2 =+
16yx3 =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... .......................................................................... ...............................................................................
แบบฝกท� 2.2 การแกระบบสมการเชงเสนโดยใชการแทนคา
Page 8
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
43
3) 7yx2 =+
13yx3 =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... .......................................................................... ............................................................................... .......................................................................... ............................................................................... 4) 2yx7 =+
4yx5 =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... .......................................................................... ............................................................................... .......................................................................... ...............................................................................
Page 9
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
44
5) 13yx4 =+
6yx3 =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... .......................................................................... ............................................................................... .......................................................................... ............................................................................... 6) 5yx2 =+
1yx4 =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ...............................................................................
Page 10
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
45
2. จงแกระบบสมการเชงเสนสองตวแปรตอไปน&โดยใชการแทนคา (ตวอยางท� 2)
1) 19y5x =+
15y4x =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... 2) 3y2x =+
1y3x =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... .......................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ...............................................................................
Page 11
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
46
3) 6y2x =+
14y3x =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... .......................................................................... ............................................................................... .......................................................................... ............................................................................... 4) 14y2x =+
19y3x =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... .......................................................................... ............................................................................... .......................................................................... ...............................................................................
Page 12
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
47
5) 2y3x =+
3y2x =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... .......................................................................... ............................................................................... .......................................................................... ............................................................................... 6) 0y3x =+
2y2x =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ...............................................................................
Page 13
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
48
3. จงแกระบบสมการเชงเสนสองตวแปรตอไปน& โดยใชการแทนคา (ตวอยางท� 3-5)
1) 0yx =+
1yx3 =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. 2) 1yx3 =+
9y2x =+− ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. ............................................................................ .............................................................................
Page 14
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
49
3) 6y2x =+
2y2x =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... 4) 1y3x2 =+
3yx =− ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ...............................................................................
Page 15
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
50
5) 2y3x =−
2y6x2 =+− ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... 6) 1x2y +−=
3x2y −−= ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ...............................................................................
Page 16
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
51
7) 2yx3 =−
4y2x6 =− ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... 8) 5yx3 =+
10y2x6 =+ ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ...............................................................................
Page 17
ครบญนา เกษ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร
52
9) 12y6x8 −=−
2y43
x −=−
........................................................................... ...............................................................................
........................................................................... ...............................................................................
........................................................................... ...............................................................................
........................................................................... ...............................................................................
........................................................................... ...............................................................................
........................................................................... ...............................................................................
........................................................................... ...............................................................................
........................................................................... ...............................................................................
........................................................................... ...............................................................................
............................................................................ .............................................................................
.......................................................................... ...............................................................................
............................................................................ .............................................................................
.......................................................................... ...............................................................................
10) 5y32
x =+−
6y6x9 =− ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ........................................................................... ............................................................................... ............................................................................ ............................................................................. .......................................................................... ............................................................................... ............................................................................ .............................................................................