โครงงานการนำาเสนอ โครงงานการนำาเสนอ ข้อมูล ข้อมูล เรื่อง ป่าชายเลน เรื่อง ป่าชายเลน โครงงาน โครงงาน 032147 032147
โครงงานการนำาเสนอโครงงานการนำาเสนอขอมลขอมล
เรอง ปาชายเลนเรอง ปาชายเลนโครงงาน โครงงาน 032147032147
รายชอสมาชกด.ญ. วสสตา คำาเกยรต ม.2/1 เลขท
15ด.ญ. ภาณน พนศรทวทรพย ม.2/1
เลขท 22ด.ญ. โชตมนต แสงดษฐ ม.2/1 เลขท
26ด.ช. ไพสฐ เจยรภาสวร ม.2/1 เลขท
57
ปาชายเลน• ความหมายของปาชายเลน• พนทของปาชายเลนในประเทศไทย• ถนกำาเนดของปาชายเลน• พชทมในปาชายเลน• สตวทมในปาชายเลน• ประโยชนของปาชายเลน
• ปญหาของปาชายเลน• แนวทางการแกปญหาปาชายเลนและมาตรการควบคม
• ปจจยดานการจดการทสำาคญของปาชายเลน
ความหมายของปาชายเลน
• Mangrove " มาจากภาษาโปรตเกส คำาวา " Mangue " ซงหมายถง กลมสงคมพชทขนอยตาม
ชายฝงทะเลดนเลน และใชกนแพรหลายใน ประเทศแถบลาตนอเมรกา สวนประเทศอนๆ กใช
เรยกตามภาษาของตว เชน ประเทศมาเลเซยใชคำา วา " Manggi-Manggi " ประเทศทใชภาษา
ฝรงเศสเรยกปาชายเลนวา " Manglier " สำาหรบ ประเทศไทยนยมเรยกปาชนดนวา "ปาชายเลน"
หรอ " ปาโกงกาง "
• ปาชายเลน หรอปาโกงกาง ( Mangrove forest หรอ intertidal forest ) หมายถง
สงคมพชทประกอบดวย พนธไมหลายชนด หลายตระกล และเปนพวกทมใบเขยว
ตลอดป ซงมลกษณะทางสรระวทยา และ ความตองการสงแวดลอมทคลายกน และ
ยงหมายถงกลมของสงคมพชทขนอย บรเวณปากแมนำา ชายฝงทะเล หรออาว ซง
เปนบรเวณทมระดบนำาทะเลทวมถงในชวง ทนำาทะเลขนสงสด ซงสวนใหญประกอบ
ดวยพนธไมสกลโกงกางเปนไมสำาคญและม ไมตระกลอนปะปนอยดวย
พนทของปาชายเลนในประเทศไทย
• ประเทศไทย มแนวชายฝงทะเลยาว ประมาณ 2,600 กโลเมตร มสวนทมปา
ชายเลนขนอยประมาณรอยละ 36 ของ ความยาวชายฝงเทานน ซงเปนปาชาย
เลนทสำารวจในป 2504 ประมาณ2,299,375 ไร
• จากการสำารวจพนทปาชายเลนของ กรมปาไม โดยใชภาพถายดาวเทยม ในป
2532 ปรากฏวาพนทปาชายเลนทงหมด เหลอประมาณ 1,128,494 ไร โดยสวน
ใหญกระจาย อยตามจงหวดตางๆ
ทางภาคใตฝงตะวนตก ประมาณ888,564 ไร หรอคดเปนรอยละ 78.74
ของพนทปาชายเลนทงหมด รองลงไปอย ในเขตภาคตะวนออก ภาคใตฝงตะวนออก
และภาคกลาง (หรอกนอาวไทย) มเนอท ประมาณ 129,430 ไร, 106,775 ไร และ
3,725 ไร หรอคดเปนรอยละ 11.47, รอย ละ 9.46 และรอยละ 0.33 ของพนทปา
ชายเลนทงประเทศตามลำาดบ (ไพโรจน, 2534)
• ภาคกลาง มเนอทประมาณ 418,637.5 ไร จงหวดทพบไดแก บรเวณทตดกบ
ชายฝงทะเลของจงหวดสมทรปราการ กรงเทพฯ สมทรสาคร สมทรสงคราม
เพชรบร และประจวบครขนธ• ภาคตะวนออก มเนอทประมาณ
342,781.25 ไร แพรกระจายอยตาม ชายฝงทะเลของจงหวดชลบร ระยอง
จนทบร ตราด และฉะเชงเทรา
ภาคใต มเนอทประมาณ1,566,381.25 ไร ซงสวนมากจะเกดเปนแนวยาวตดตอกนทางชายฝงทะเลดานตะวน
ตก หรอดานทะเลอนดามน ในเขตจงหวดระนอง พงงา
ภเกต กระบ ตรง และสตล สวนชายฝงดานตะวนออก
หรอดานอาวไทย จะพบตาม ปากนำาและลำานำาใหญๆ ใน
จงหวดชมพร สราษฎรธาน นครศรธรรมราช สงขลา และ
ปตตาน
ถนกำาเนดของปาชายเลน• ปาชายเลนจะพบเหนทวไป ตามพนท
ชายฝงทะเล บรเวณปากนำา อาว ทะเลสาบ ลำาคลอง และเกาะทมนำาทะเลทวมถง
• แผนดนเลนนจะมรองนำาหรอทางนำาไหล จากแมนำาลำาคลองออกสทะเลมากมาย
เมอเวลานำาทะเลขนหรอลง นำาทะเลจะ ไหลผานรองนำาหรอทางนำานเสมอๆ เราจะ
มองเหนแผนดนเลนและรองนำาเหลานได ชดเจนในเวลานำาลงมากๆ
• ทำาเลทเหมาะสมทสดสำาหรบปาชายเลนนนจะตองเปนทอง
อาวทมนำานงๆ และมแมนำา สายใหญๆ ไหลลงมา ดงนน
เมอกระแสนำาในลำาแมนำาไหลลงมาปะทะเขากบกระแสนำา
ทะเล กระแสนำาในแมนำากจะ เบาลงและหยดนง เมอนำานง
โคลนเลนและวตถธาตตางๆซงไหลปะปนมากบกระแสนำา
กจะจมลง ทำาใหเกดแผนดน โคลนหรอเลน ผนใหญขนใน
บรเวณทองอาวนน
พชทมในปาชายเลน• พนธไมในปาชายเลน
พนธไมปาชายเลนในประเทศไทยมหลาย ชนด ทงไมยนตนพวกกาฝาก เถาวลย และ
สาหราย ซงเกอบทงหมดเปนไมไมผลดใบ มลกษณะทางกายวภาคและสรระคลายคลงกน
และมพนธไมอยถง 35 วงศ 53 สกล และ74 ชนด
• พนธไมทเดนและสำาคญสวนใหญอยในวงศRhizophoraceae โดยเฉพาะในสกลไมโกงกาง (Rhizophora) สกลไมโปรง (Ceriops) และสกล
ไมถว สำาหรบพนธไมในวงศ Sonneratia ไดแก ไมในสกลลำาพและลำาแพน (Sonneratia) พนธไม
ในวงศ Verbenaceae ไดแก กลมไมแสม (Avicennia) นอกจากนยงมพนธไมในวงศ Meliaceae
ไดแก ไมตะบนและตะบน (Xylocarpus) เปนตน
พนธไมสำาคญในปาชายเลน• โกงกางใบเลก Rhizophora apiculata • ตาตมทะเล Excoecaria agallocha• โกงกางใบใหญ Rhizophora mucronata • ตนเปดทะเล Cerbera odollam• จาก Nypa fruticans • ถวขาว Bruguiera cylindrica• จกทะเล Barringtonia racemosa
• ถวดำา Bruguiera parviflora• ชะเลอด Permna obtusifolia • เถากระเพาปลา Finlaysonia maritima• แดงนำา Amoora cucullata • เถาถอบแถบ Derris trifoliata• ตะบนขาว Xylocarpus granatum • เถาตรษ Calycopteris floribunda• ตะบนดำา Xylocarpus moluccensis • เถามนแดง Combretum tetralophum
• ตะบน Xylocarpus gangeticus • เทพ Caesalpinia crista• นำานอง Brownlowia tersa • ลำาพทะเล Sonneratia alba• โปรงขาว Ceriops decandra • เลบมอนาง Aegiceras corniculatum• โปรงแดง Ceriops tagal • แสม Aegialites rotundifolia
• เปง Phoenix paludosa • แสมขาว Avicennia alba• ปรงทะเล Acrostichum aureum • แสมดำา Avicennia officinalis• ปรงหน Acrostichum speciosum • แสมทะเล Avicennia marina• ปอทะเล Hibicus tiliaceus • สมอทะเล Sapium indicum
• ฝาดดอกขาว Lumnitzera racemosa • สำามะงา Clerodendrum inerme• ฝาดดอกแดง Lumnitzera littorea • หงอนไกทะเล Heritiera littoralis• พงกาหวสมดอกขาว Bruguiera sexangula • หลมพอทะเล Intsia bijuga• พงกาหวสมดอกแดง Bruguiera
gymnorrhiza • หมน Cordia Cochinchinensis
• เหงอกปลาหมอดอกขาว Acanthus ebracteatus
• รงกะแท Kandelia candel • เหงอกปลาหมอดอกเครอAcanthus
volubilis • ลำาพ Sonneratia caseolaris • เหงอกปลาหมอดอกมวง Acanthus
ilicifolius• ลำาแพน Sonneratia ovata • หวายลง Flagellaria indica• ลำาแพนทะเล Sonneratia griffithii
สตวทมในปาชายเลน• ปาชายเลนเปนแหลงทอดมสมบรณ ดวยสตว
หลายชนดทงทเปนสตวนำ า เชน กง หอย ป ปลา ท มความสำาคญทางเศรษฐกจ และสตวชนดอนๆ
เชน นก สตวเลยงลกดวยนม และสตวเลอยคลานในปาชายเลนจะพบสตวทเปนตวแทนเกอบทกไฟ
ลม นบตงแตสตวทมขนาดเลก อยางเชน โปโตซว พวกหนอนตวกลม (nematode) หนอนตวแบน
(nemertines) และพวกไสเดอนทะเล(polychaete)
• นอกจากนนยงมสตวกลมอนๆกมพวกกง หอย ป ปลา ทพบมากในบรเวณนอาจอาศยอย
บางชวงของวงจรชวตของมน หรออาศยอย ตลอดชวตของมนเลยกม พวกหอยทสำาคญ
ไดแก หอยสองฝา เชนหอยนางรม หอยแครงและหอยจอบซงอาจพบฝงตวในดนหรอเกาะ
ตามรากและลำาตนของพรรณไมในปาชายเลนหอยขนกหรอหอยเจดยทกระจายตามพนและ
แหลงทนำ าชนแฉะ รวมทงหอยปากเปดทรปราง แปลกประหลาด
• สตวจำาพวกอารโทปอด ( Arthropod ) พบมากเชนกน นบตงแตแมงดาทะเลท
เปนกลมสตวดกดำาบรรพ
• พวกแมลงทมผลกระทบตอพรรณไมในปาชาย เลนดวย และพวกครสตาเชยนทเปนกลมใหญ
ทสดทพบมากตามปาชายเลน อนไดแก พวกป หลากหลายชนด เชน ปกามดาบ ปแสม ปมา
และปทะเล พวกปมบทบาทสำาคญในการเปนตวจกรสำาคญทชวยหมนเวยนธาตอาหารและแร
ธาตตางๆจากใตดนขนสบนบก
• นอกจากปแลวยงมยงมพวกเพรยงหนทเกาะ ตามรากพชหรอตามตนไม พวกกงดดขน แม
หอบ และกงอกหลายชนด เชนกงตะกาด กง แชบวย กงกลาดำา กพบไดเสมอ พวกแอมฟ
พอด ( Amphipod ) และแมงสาบทะเลกพบ อยประปราย ตามซากใบไมทรวงหลนอยตาม
พน
• สตวชนสงทพบเสมอๆนอกจากปลาทเปนชนด เดน อยางเชน ปลากะพงขาว ปลาเกาแลวยงพบ
สตวเลยงลกดวยนม เชน คางคาว ลงแสม ลงลม แมวปา หมปา และอเกง ซงสตวเหลานจะ
เขามาในปาชายเลนเปนบางเวลาเพอหาอาหาร นอกจากนแลวยงมนกหลายชนด เชน นก
แซงแซว นกกนเปยว อกดวย งชนดตางๆ ตะกวด เตา จระเขและนากยงเขามาอาศยอย
รวมกบตวอนๆ
• เปนทนาเสยดายวาปจจบนปาชายเลนของเราได ลดความมหศจรรยลงจนแทบไมเหลอแลว ลก
หลานเดกรนใหมๆจะไมมโอกาสไดเหนสตวบาง ชนดทอยเฉพาะในปาชายเลนเทานน อยางเชน
แมหอบ จะไมรวาเคยมตวนอยดวยหรอ แลวเกด คำาถามตอไปวา แลวมนหายไปไหนละ ผใหญฟง แลวคงจะสะดง ไมมคำาตอบ เพราะตางรอยแกใจวา
พวกเขาเองทพลงพลาด และโงเขลา เปนผทำาลาย มนเองกบมอ ตวรายทสด คอการเปลยนปาชาย
เลนอนสวยงามเปนบอเลยงกงทคดวาทำารายได อยางด ป 2530 มพนทนากงประมาณ 689,120
ไร คดเปน 64.3 % ของพนททใชประโยชนจาก ปาชายเลนทงหมด ซงเปนการทำาลายปาชายเลน
อยางทสด
ประโยชนของปาชายเลน• มความสำาคญในการเปนแหลงพลงงานและ
อาหาร• เพอเปนทอยอาศยของพชและสตวตาม
ธรรมชาต• เพอเปนเครองปองกนแนวชายฝงทะเล• เพอควบคมการกดเซาะพงทลาย• เพอซบนำาเสย• เปนแนวกำาบงกระแสนำาเชยวทปากแมนำาและ
พายหมน• ผลตภณฑจากไม
• เชอเพลง• วสดกอสราง• สงทอและหนงสตว• อาหาร ยา และเครองดม• การผลตกรดจากเปลอกไม (tannin) • การทำาเหมอนแรดบกในบรเวณปาชายแดน• ใหผลผลตนำาเยนในระบบหลอเยนของโรง
ไฟฟาและโรงงานอตสาหกรรม
• ใหผลผลตเกลอ• ใหผลผลตมวลชวภาพ (biomass) แกแหลง
ประมง– (ก) แหลงประมงใกลชายฝง– (ข) เปนแหลงพกอาศยของลกปลาและลกกง
• ใหผลผลตมวลชวภาพสำาหรบการเลยงหอยแมลงภและปลา
ปญหาของปาชายเลน• สาเหตสำาคญของการลดลงของพนทปาชายเลน
ในชวงหลงป 2522 เนองจากมการตนตวใน การเพาะเลยงสตวนำาชายฝง โดยเฉพาะอยางยง
การบกรกพนทปาชายเลนเพอการเพาะเลยงกงเนองจากเปนอาชพทมผลตอบแทนการลงทน
คอนขางสง และมระยะคนทนสนทำาใหธรกจ การเพาะเลยงกงทะเลขยายตวอยางรวดเรว โดย
มเนอทเลยงเพมขนจาก 162,725 ไร ในป2522 เปนประมาณกวา 600,000 ไร ในป2529 หรอคดเปนรอยละ 64.30 ของพนทปาชายเลนทถกทำาลายทงหมด
• สวนการใชประโยชนพนทปาชายเลนเพอ กจกรรมอน เชน การทำาเหมองแร การทำา
นาเกลอ การทำาเกษตรกรรม การขยายตว ของชมชน การสรางทาเทยบเรอ การสราง
ถนนและสายสงไฟฟา การสรางโรงงาน อตสาหกรรม และการขดลอกรองนำา ม
การขยายตวไมมากนก โดยในชวงระหวาง ป 2523 - 2529 ประมาณ 328,581 ไร
หรอคดเปนเพยงประมาณรอยละ 35.70 ของเนอทปาชายเลนทถกทำาลายทงหมด
จนถงป 2529 (ไพโรจน, 2534)
• สรปปญหาทเกดขนกบปาชายเลน1. การใชประโยชนทมากเกนไป การบกรกปาชายเลนเพอหาผลผลตจากปาโดยตรง
จนเกนขดความสามารถของปา ตลอดจนการอนญาตใหเขาตดฟนปาไมชายเลนมาก
เกนไป ลวนกอใหเกดผลกระทบตอปาชายเลนโดยตรงในแงของการใหผลผลตและ
การบรการตาง ๆ ดงกลาวแลว
• 2. การแปรสภาพปาชายเลน กจกรรมตาง ๆ เชน การเพาะเลยงสตวนำา การทำาบอ
ปลา และการพฒนาเปนทอยอาศย มกจะไดรบการพจารณาวามคณคาและไดรบการสนบสนนใหเขาใชประโยชนในพนทปาชายเลนเพมมากขน
• 3. กจกรรมการใชประโยชนจากปาชายเลน ทมากเกนไป รวมทงกจกรรมทตองอาศย
การาแปรสภาพปาชายเลน อาจกอใหเกดผลกระทบในทางลบดานเศรษฐกจสงคม
สำาหรบชมชนชายฝงทะเลได ยงไปกวานน กจกรรมตาง ๆ เหลานยงทำาใหพชและสตว
หลายชนดในปาชายเลนตางกสญพนธไป มากแลว
แนวทางการแกปญหาปาชายเลนและมาตรการควบคม
• 1. เพอเปนการหยดยงการแผขยายการ ทำาลายปาชายเลน จงควรทจะหามกจกรรม
ใด ๆ ทจะนำาไปสการเปลยนสภาพปาชาย เลนได
2. การตอบสนองความตองการใด ๆ ของ มนษย จะตองเปนไปโดยไมทำาใหสงผล
เสยหายตอพชและสตวในเขตอนรกษ
• 3. ปาชายเลนควรจะไดรบการจดการในรปแบบ ของการจดการทรพยากรทเกดทดแทนได เพอ
ใหมการใชประโยชนทงทางตรงและทางออม ตลอดจนการใหบรการทางดานสงแวดลอมตาง
ๆ ไดอยางตอเนองและยาวนาน• 4. ควรจะถอวาปาชายเลนเปนสวนหนงของ
เขตชายฝงทะเล โดยไมมการแบงแยกการ พจารณาเกยวกบการใชประโยชนปาชายเลน จะ
ตองคำานงถงลกษณะการพงพอของปาชายเลน ทขนอยกบการใชทดนเพอการเกบกกนำา และ
ลกษณะความสมพนธทสำาคญระหวางปาชาย เลนกบผนนำาชายฝงทอยตดกน
• 5. ควรจะมการจดทำาการประเมนผลกระทบสง แวดลอม สำาหรบโครงการทอยในปาชายเลน
หรอทอยตดกบปาชายเลน โดยถอวาระบบนเวศ ปาชายเลนนนเปลยนแปลงไดงาย และควรจะ
เนนถงความสำาคญของกระบวนการภายนอกท เกยวของกลแหลงนำาจดและนำาเคม และการ
ผลตสารอาหาร• 6. ควรจะมการปรบปรงฐานขอมลปาชายเลน
และแผนชาตเกยวกบปาชายเลนใหทนสมยอย เสมอ
• 7. รณรงคใหประชาชนและผบกรกปาชาย เลนเขาใจถงความสำาคญของปาชายเลน
และใหความรวมมอในการอนรกษปาชายเลน
• 8. ชดเชยพนทปาชายเลนทสญเสยไปโดย การปลกทดแทนขนมา
• มาตรการการควบคมเพอใหมการใชประโยชนจากปาชายเลนอยางตอเนองและยาวนาว
• - ควบคมการทำาบอเลยงกง การตดไมเพอ ใชประโยชน ฯลฯ ดวยขอกำาหนดและ
กฎหมาย- รกษาสภาพภมประเทศและลกษณดน
ของปาและรองนำาใหอยในสภาพธรรมชาต
- รกษาแบบแผนทางดานเวลาและดานกายภาพของความเคมของนำาผวดนและนำาใตดน
• - รกษาแบบแผนธรรมชาตและวงจรการ ขนลงของกระแสนำา และการไหลของนำา
จดออกสทะเลใหคงอยตลอดไป- รกษาความสมดลยทางธรรมชาตระหวาง
การงอก การกดเซาะ และการตกตะกอน
ปจจยดานการจดการทสำาคญ - นำาจดทไหลลงสนำ าทะเลทำาใหความเคม
เจอจางลง ระดบความเคมของนำาคอปจจย สำาคญทจะกำาหนดชนด และความอดม
สมบรณของสงมชวต - ระยะของพนททอยในระหวางนำาขนนำาลง
เปนปจจยทสำาคญทสดสำาหรบปาชายเลนเนองจากความเคมจากนำาทะเลจะแทรกซม
ลงไปในพนท ซงมผลตอการเตบโตของปาชายเลน
- มลพษในพนทชายฝงทะเลซงเปนผลจากของ เสยจากโรงงาน นำาเสยจากอาคารบานเรอน ของ
เสยจากการทำาเกษตรกรรม การทบถมของตะกอนของดนและทรายและการแพรกระจาย
ของนำามน มผลตอปาชายเลนและทรพยากรสงมชวตทอาศยอยในนำา
- ปาชายเลนในพนทชายฝงทะเลเปนแหลงของ ไมและผลตภณฑจากไมทสำาคญ ทงสำาหรบการ
ใชประโยชนภายในบานเรอนและในทางการคาผลตภณฑจากปาชายเลนเปนแหลงวสด
กอสราง และเชอเพลงทสำาคญตอการยงชพของประชาชนทอาศยอยในพนทชายฝงทะเล
• ดงนนเราเปนประชาชนคนไทย เราควรรกษาและอนรกษพนทปาชายเลนของเรา
เพอใหลกหลานของเราเอง ดงเชนสมเดจ พระเทพฯทรงตระหนกและทรงเปนหวง
พระองคไดปลกปาเรยกวา “ สวนปาทล “กระหมอม เพอเปนแบบอยางแก
ประชาชนคนไทย ดงนน เราควรเรมปลก ปาชายเลนกนตงแตวนน เพอใหมผนปา
อนอดมสมบรณไวใหลกหลานของเราใช อยางยงยนในอนาคตตอไป