03 develop1

รศ. เฉลา ประเสริฐสังข 1

การพฒันาตนเองการพฒันาตนเอง

วิชาวิชา จริยศึกษาเพื่อการพัฒนาตนจริยศึกษาเพื่อการพัฒนาตน

โดยโดย รศรศ..เฉลาเฉลา ประเสริฐสังขประเสริฐสังข


ทําไมตองพัฒนาทําไมตองพัฒนา

1.1. มนษุยเกิดมาเพื่อเรียนรูมนษุยเกิดมาเพื่อเรียนรู

2.2. การเรียนรูทําใหเกิดการพัฒนาเปนการสรางการเรียนรูทําใหเกิดการพัฒนาเปนการสราง

คุณคาคุณคา และเพิ่มประสิทธิภาพของตนเองและเพิ่มประสิทธิภาพของตนเอง

3.3. การดําเนินชีวิตตองปรับเปลี่ยนใหสอดคลองกับการดําเนินชีวิตตองปรับเปลี่ยนใหสอดคลองกับ

สภาพแวดลอมเพื่อความอยูรอดของชีวิตสภาพแวดลอมเพื่อความอยูรอดของชีวิต

4.4. การเปลี่ยนแปลงเปนสัจธรรมของสรรพสิ่งการเปลี่ยนแปลงเปนสัจธรรมของสรรพสิ่ง ทุกทุกสิ่งทุกกอยางสิ่งทุกกอยาง ลวนเปนอนิจจังลวนเปนอนิจจัง((ไมเที่ยงไมเที่ยง))

2


การเปลีย่นแปลงตามกฎไตรลักษณการเปลีย่นแปลงตามกฎไตรลักษณ

การเปลี่ยนของชีวิตเปนไปตามการเปลี่ยนของชีวิตเปนไปตาม กฎไตรลักษณกฎไตรลักษณ หมายถึงหมายถึง

มีลักษณะมีลักษณะ 33 ประการประการ

1.1. อนิจจังอนิจจัง :: ความไมเที่ยงของสรรพสิ่งความไมเที่ยงของสรรพสิ่ง ตองมีการตองมีการ

เปลี่ยนแปลงเสมอเปลี่ยนแปลงเสมอ คอืคอื เกิดขึน้เกิดขึน้ ตั้งอยูตั้งอยู และดบัไปและดบัไป

2.2. ทุกขังทุกขัง :: การดําเนินชวีิตเปนทุกขการดําเนินชวีิตเปนทุกข เครียดเครียด มักจะทนมักจะทน

ไมไดเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงไมไดเมื่อมีการเปลี่ยนแปลง 3.3. อนัตตาอนัตตา :: ความไมมีตัวตนความไมมีตัวตน

3

4

การพฒันาเปนสวนหนึ่งของชีวิตการพฒันาเปนสวนหนึ่งของชีวิต

มนษุยเปนผลผลิตจากธรรมชาติสุดมหัศจรรยมนษุยเปนผลผลิตจากธรรมชาติสุดมหัศจรรย ยิ่งกวาสิ่งใดยิ่งกวาสิ่งใด

ในโลกในโลก พัฒนาเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาพัฒนาเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา

4

5

การพฒันาการพฒันา ....พฒันาอะไรบางพฒันาอะไรบาง

การพัฒนาตองพัฒนาองคประกอบของมนษุยทุกสวนการพัฒนาตองพัฒนาองคประกอบของมนษุยทุกสวน...?...?

มนษุย

รางกาย

จิตใจ

สมอง

การกระทํา กิริยาอาการ

อารมณความรูสึก

การคิด

การพัฒนาตองพัฒนา กายและจิต(จิตใจและสมอง)ใหมีคณุภาพ กายสมารท จิตสะอาด สมองปราดเปรื่อง

5


เริ่มตนพฒันาตองปลกูตนกลาที่จิตใจเริ่มตนพฒันาตองปลกูตนกลาที่จิตใจ..?..?

การพัฒนาตนตองเริ่มตนที่จิตใจการพัฒนาตนตองเริ่มตนที่จิตใจ ((จิตสํานึกของตนจิตสํานึกของตน))

จะปลูกพืชตองเตรียมดนิจะปลูกพืชตองเตรียมดนิ

จะกินตองเตรียมอาหารจะกินตองเตรียมอาหาร

จะสงเสริมพัฒนาการตองเตรียมคนจะสงเสริมพัฒนาการตองเตรียมคน

จะพัฒนาคนตองเริ่มตนที่จิตใจจะพัฒนาคนตองเริ่มตนที่จิตใจ

จะพัฒนาใครตองเริ่มที่ตนเองกอนจะพัฒนาใครตองเริ่มที่ตนเองกอน

““การพัฒนาตนการพัฒนาตน เริ่มตนที่จิตใจเริ่มตนที่จิตใจ””6


ความสาํเร็จในชีวิตความสาํเร็จในชีวิต ....เริ่มตนที่จิตใจเริ่มตนที่จิตใจ

จงหมัน่สํารวจจิตใจของทานจงหมัน่สํารวจจิตใจของทาน เพราะมันจะนําไปสูการคิดเพราะมันจะนําไปสูการคิด

จงหมัน่สํารวจการคิดของทานจงหมัน่สํารวจการคิดของทาน เพราะจะนําไปสูการกระทําเพราะจะนําไปสูการกระทํา

จงหมัน่สํารวจการกระทําของทานเพราะจะนําไปสูความเคยชินจงหมัน่สํารวจการกระทําของทานเพราะจะนําไปสูความเคยชิน

จงหมัน่สํารวจความเคยชินของทานจงหมัน่สํารวจความเคยชินของทาน เพราะจะนาํไปสูนิสัยเพราะจะนาํไปสูนิสัย

จงหมัน่สํารวจนิสยัของทานจงหมัน่สํารวจนิสยัของทาน เพราะมันจะนําไปสูเพราะมันจะนําไปสู ชะตาชีวิตทานชะตาชีวิตทาน

““ชะตาชีวิตชะตาชีวิต ความสําเร็จหรือความลมเหลวในชวีิตความสําเร็จหรือความลมเหลวในชวีิต

ของทานจึงเริ่มตนที่ของทานจึงเริ่มตนที่........จิตใจของทานเองจิตใจของทานเอง””

7


เปาหมายของการพัฒนากายเปาหมายของการพัฒนากาย..?..?

เปาหมายของการพัฒนากายเปาหมายของการพัฒนากาย ““รางกายสมารทรางกายสมารท”” หมายถึงลักษณะรางกายตองหมายถึงลักษณะรางกายตอง เทหเทห ดูดีดูดี

--รางกายแข็งแรงสมสวนรางกายแข็งแรงสมสวน

--การแตงกายดูดีการแตงกายดูดี มีคุณคามีคุณคา

--กิริยาอาการกิริยาอาการ ทาทางทาทาง อิริยาบถอิริยาบถ ดูดีดูดี--ทักษะทางรางกายทักษะทางรางกาย คลองแคลวคลองแคลว

--องคประกอบภายในรางกายองคประกอบภายในรางกาย แข็งแรงแข็งแรง


เปาหมายของการพัฒนาจติใจเปาหมายของการพัฒนาจติใจ..?..?

เปาหมายของการพัฒนาจิตใจเปาหมายของการพัฒนาจิตใจ ““จิตสะอาดจิตสะอาด”” หมายถึงลักษณะจิตใจตอไปนี้หมายถึงลักษณะจิตใจตอไปนี้

--มีจิตใจที่ดีงามมีจิตใจที่ดีงาม

--มีคุณธรรมจริยธรรมมีคุณธรรมจริยธรรม

--มองโลกในแงดีมองโลกในแงดี

--มีอารมณแจมใสมีอารมณแจมใส EQEQ สูงสูงฯลฯฯลฯ

9


เปาหมายของการพัฒนาสมองเปาหมายของการพัฒนาสมอง..?..?การพัฒนาสมองมีความคิดการพัฒนาสมองมีความคิด ““ความคิดปราดเปรื่องความคิดปราดเปรื่อง”” หมายถึงมีความสามารถในการคิดหมายถึงมีความสามารถในการคิด

--มีความคิดที่เปนระบบมีความคิดที่เปนระบบ

--มีความคิดวิเคราะหมีความคิดวิเคราะห

--มีความคิดอยางวิจารณญาณมีความคิดอยางวิจารณญาณ

--มีความคิดสรางสรรคมีความคิดสรางสรรค

““ความคิดความคิด....มีความหมายมากกวาความรูมีความหมายมากกวาความรู””10


ผลลพัธจากการพฒันาผลลพัธจากการพฒันา

ผลลัพธจากการพัฒนาตนผลลัพธจากการพัฒนาตน นกัศึกษาเปนคนดีนกัศึกษาเปนคนดี

ศรีรําไพฯศรีรําไพฯ ((คนดีศรีแผนดินคนดีศรีแผนดิน)) 99 ประการประการ 1.1.มีคุณธรรมและจริยธรรมมีคุณธรรมและจริยธรรม

2.2.มีระเบยีบวินยัมีระเบยีบวินยั

3.3.มีจิตสํานกึดีมีจิตสํานกึดี

4.4.รักการเรียนรูรักการเรียนรู

11


ผลลพัธจากการพฒันาผลลพัธจากการพฒันา((ตอตอ))

5.5. มีความรักมีความรัก ผูกพันอยางใกลชิดผูกพันอยางใกลชิด เอื้ออาทรตอเอื้ออาทรตอ

บคุคลในครอบครัวและคนอื่นบคุคลในครอบครัวและคนอื่น

6.6.รักความเปนไทยและวัฒนธรรมไทยรักความเปนไทยและวัฒนธรรมไทย

7.7. มีสุขภาพกายและสุขภาพจิตที่ดีมีสุขภาพกายและสุขภาพจิตที่ดี

8.8. มีวิถีชีวิตแบบประชาธิปไตยมีวิถีชีวิตแบบประชาธิปไตย

9.9. ไมมั่วสุมอบายมุขไมมั่วสุมอบายมุข

12


ลกัษณะของคนดีศรีรําไพฯลกัษณะของคนดีศรีรําไพฯ((ศรีแผนดินศรีแผนดิน))

1.1. มีคุณธรรมและจริยธรรมมีคุณธรรมและจริยธรรม:: มีพฤติกรรมดังนี้มีพฤติกรรมดังนี้

--ปฏิบัติตามหลักศาสนาของตนเองปฏิบัติตามหลักศาสนาของตนเอง

--มีสัมมาคารวะมีสัมมาคารวะ ออนนอมถอมตนออนนอมถอมตน

--พูดจาสุภาพออนโยนพูดจาสุภาพออนโยน --มีความเอื้อเฟอเผื่อแผมีความเอื้อเฟอเผื่อแผ

--มีความกตัญูรูคุณมีความกตัญูรูคุณ

--มีความซื่อสัตยตอตนเองและคนอื่นมีความซื่อสัตยตอตนเองและคนอื่น

13


ลกัษณะคนดีศรีรําไพฯลกัษณะคนดีศรีรําไพฯ((ศรีแผนดินศรีแผนดิน))

2.2.มีระเบยีบวินยัมีระเบยีบวินยั:: มีพฤติกรรมดังนี้มีพฤติกรรมดังนี้

--ปฏิบัตติามกฎหมายปฏิบัตติามกฎหมาย หรือกฎกตกิาของสังคมหรือกฎกตกิาของสังคม

--เปนคนตรงตอเวลาเปนคนตรงตอเวลา

--รูจักเขาแถวในการรับบริการตางๆรูจักเขาแถวในการรับบริการตางๆ

--รูจักวางแผนและปฏิบัตติามแผนรูจักวางแผนและปฏิบัตติามแผน

--สามารถควบคุมตนเองใหอยูในระบบสามารถควบคุมตนเองใหอยูในระบบ ระเบียบระเบียบ

14



3.3. มีจิตสํานึกที่ดีมีจิตสํานึกที่ดี :: มีพฤติกรรมดังนี้มีพฤติกรรมดังนี้

--รับผิดชอบตอตนเองรับผิดชอบตอตนเอง

--มีจิตสาธารณะมีจิตสาธารณะ

--มีน้าํใจนักกีฬามีน้าํใจนักกีฬา รูแพรูแพ รูชนะรูชนะ

--มีการประหยดัและออมมีการประหยดัและออม

--มคีวามขยันมีความขยัน มานะมานะ อดทนอดทน

--มีการอนุรักษธรรมชาติสิ่งแวดลอมมีการอนุรักษธรรมชาติสิ่งแวดลอม

15



4.4. รักการเรียนรูรักการเรียนรู :: มีพฤติกรรมดังนี้มีพฤติกรรมดังนี้

--มีการใฝรูมีการใฝรู ใฝศึกษาใฝศึกษา คนหาความรูคนหาความรู

--มีการติดตามขอมูลขาวสารอยูเสมอมีการติดตามขอมูลขาวสารอยูเสมอ

--ตื่นตัวตอประสบการณใหมๆตื่นตัวตอประสบการณใหมๆ --สามารถนําความรูมาพัฒนาตนเองสามารถนําความรูมาพัฒนาตนเอง

ไดอยางเหมาะสมไดอยางเหมาะสม

16


ลกัษณะคนดีศรีรําไพฯลกัษณะคนดีศรีรําไพฯ((ศรีแผนดินศรีแผนดิน))5.5.มีความรักความผูกพันมีความรักความผูกพัน ใกลชิดใกลชิด เอื้ออาทรตอผูอื่นเอื้ออาทรตอผูอื่น

และคนในครอบครวัและคนในครอบครวั

--มีการพูดคยุมีการพูดคยุ ปรึกษาหารือกับสมาชิกในปรึกษาหารือกับสมาชิกใน

ครอบครัวครอบครัว

--มีความรักความสามคัคีมีความรักความสามคัคี ปรองดองกันกับปรองดองกันกับ

สมาชิกในครอบครวัและในสังคมสมาชิกในครอบครวัและในสังคม

--ใหการชวยเหลือเกื้อกูลผูอื่นใหการชวยเหลือเกื้อกูลผูอื่น และเขารวมและเขารวม

กิจกรรมของสังคมอยูเสมอกิจกรรมของสังคมอยูเสมอ17


ลกัษณะคนดีศรีรําไพฯลกัษณะคนดีศรีรําไพฯ((ศรีแผนดินศรีแผนดิน))6.6.รักความเปนไทยและวัฒนธรรมไทยรักความเปนไทยและวัฒนธรรมไทย

--สืบสานและเผยแพรเอกลักษณไทยสืบสานและเผยแพรเอกลักษณไทย

--ปฏิบัติตามประเพณีและวัฒนธรรมไทยปฏิบัติตามประเพณีและวัฒนธรรมไทย

--วางตัวเหมาะสมกับกาลเทศะวางตัวเหมาะสมกับกาลเทศะ

--มีจิตใจรักความเปนชาติไทยมีจิตใจรักความเปนชาติไทย

18


ลกัษณะคนดีศรีรําไพฯลกัษณะคนดีศรีรําไพฯ((ศรีแผนดินศรีแผนดิน))7.7. มีสุขภาพกายและสุขภาพจิตดีมีสุขภาพกายและสุขภาพจิตดี

--มีลักษณะนสิัยการดูแลสุขภาพมีลักษณะนิสัยการดูแลสุขภาพ ใหสะอาดใหสะอาด แข็งแรงแข็งแรง

--รับประทานอาหารที่มีคณุประโยชนรับประทานอาหารที่มีคณุประโยชน

--มีความสามารถควบคมุอารมณตนไดดีมีความสามารถควบคมุอารมณตนไดดี

--แสวงหาความสุขใหตนไดอยางเหมาะสมแสวงหาความสุขใหตนไดอยางเหมาะสม

19



8.8. มีวิถีชีวิตแบบประชาธิปไตยมีวิถีชีวิตแบบประชาธิปไตย

--เคารพในสิทธิเสรีภาพผูอื่นเคารพในสิทธิเสรีภาพผูอื่น

--ปฏิบัติตนเปนผูนําและผูตามทีด่ีปฏิบัติตนเปนผูนําและผูตามทีด่ี

--ใชสิทธิเสรีภาพในการเลือกตั้งใชสิทธิเสรีภาพในการเลือกตั้ง

--

20



9.9. ไมมั่วสุมอบายมุขไมมั่วสุมอบายมุข

--ไมติดการพนันไมติดการพนัน

--ไมเสพสิ่งเสพติดไมเสพสิ่งเสพติด

--ไมมั่วสุมทางเพศไมมั่วสุมทางเพศ

--ไมเที่ยวเตรยามวิกาลไมเที่ยวเตรยามวิกาล

21


กระบวนการพัฒนาตนกระบวนการพัฒนาตน

กระบวนการพัฒนาตนประกอบดวยขัน้ตอนดังนี้กระบวนการพัฒนาตนประกอบดวยขัน้ตอนดังนี้

11. . การสํารวจตนเองการสํารวจตนเอง

2.2. การกําหนดแผนพัฒนาตนการกําหนดแผนพัฒนาตน

3. 3. การดําเนินการตามแผนการดําเนินการตามแผน

4. 4. การประเมินผลดําเนินการการประเมินผลดําเนินการ

5. 5. การสรุปและปรับปรุงพัฒนาการสรุปและปรับปรุงพัฒนา

22


การพัฒนาเริ่มตนดวยการสํารวจตนเองการพัฒนาเริ่มตนดวยการสํารวจตนเอง

1.1. การสํารวจตนเองการสํารวจตนเอง ....สํารวจอะไรบางสํารวจอะไรบาง -- การตรวจสอบลักษณะตางการตรวจสอบลักษณะตาง ๆๆ ของตนเองของตนเอง

-- เปาหมายและปรัชญาชีวิตเปาหมายและปรัชญาชีวิต

-- ความตองการและความมุงมั่นความตองการและความมุงมั่น

-- ลักษณะนสิัยใจคอของตนลักษณะนิสัยใจคอของตน

-- จุดเดนและจุดดอยคืออะไรจุดเดนและจุดดอยคืออะไร

23


วิธีการสํารวจตนเองวิธีการสํารวจตนเอง......ทําอยางไรทําอยางไร??

-- การสังเกตตนเองการสังเกตตนเอง -- การสอบถามผูอื่นการสอบถามผูอื่น

-- การรับรูผลสะทอนจากผูอื่นการรับรูผลสะทอนจากผูอื่น

-- การวิเคราะหตนเองโดยการวิเคราะหตนเองโดย

ตนเองวิเคราะหตนเองวิเคราะห ใหผูอื่นใหผูอื่น

รวมวิเคราะหรวมวิเคราะห 24


การสํารวจทําใหรูจักตนทองแทการสํารวจทําใหรูจักตนทองแท

--รูจักตนเองไดถูกตองรูจักตนเองไดถูกตอง

รูศักยภาพของตนรูศักยภาพของตน รูจักจุดเดนและจุดดอยของรูจักจุดเดนและจุดดอยของ

ตนเองตนเอง และเขาใจปญหาและเขาใจปญหา สาเหตุตางสาเหตุตาง ๆของๆของ

ปญหาปญหา ผลเสียของปญหานั้นผลเสียของปญหานั้น ๆๆ--สามารถวางแผนพัฒนาตนเองสามารถวางแผนพัฒนาตนเอง

นําจุดดอยมาวางแผนแกไขอยางเปนขั้นตอนนําจุดดอยมาวางแผนแกไขอยางเปนขั้นตอน

““สนองจุดเดนสนองจุดเดน ปรับปรุงจุดดอยปรับปรุงจุดดอย””25


ผลจากการสํารวจตนเองผลจากการสํารวจตนเอง

สํารวจตน

รูจักตน

-รูจุดเดน-รูจุดดอยเขาใจปญหา

-สาเหตุ-ผลเสีย

การวางแผน

พัฒนา

-สนองจุดเดน

-ปรับปรุงแกไขจุดดอย

คุณภาพ

26


2.2.การกําหนดแผนพัฒนาตนการกําหนดแผนพัฒนาตน

การดําเนินการวางแผนพัฒนาการดําเนินการวางแผนพัฒนา

11..เลือกพฤติกรรมที่เปนปญหาเลือกพฤติกรรมที่เปนปญหา

2.2.กําหนดพฤติกรรมเปาหมายกําหนดพฤติกรรมเปาหมาย

3.3.กําหนดกิจกรรมและระยะเวลากําหนดกิจกรรมและระยะเวลา

ในการดําเนินการในการดําเนินการ

““แผนที่ดีตองมีความเหมาะสมและทาทายแผนที่ดีตองมีความเหมาะสมและทาทาย””

27


3.3.การดําเนินการตามแผนการดําเนินการตามแผน

การดําเนินการตามแผนพัฒนาที่กําหนดการดําเนินการตามแผนพัฒนาที่กําหนด

1.1.การดําเนนิการตองมีความมุงมั่นทุมเทการดําเนนิการตองมีความมุงมั่นทุมเท

2.2.ตองมีวินยัในการดําเนินการตองมีวินยัในการดําเนินการ

3.3.ตองพยายามดําเนินการใหเปนไปตามระยะเวลาตองพยายามดําเนินการใหเปนไปตามระยะเวลา

และกิจกรรมที่แผนกําหนดและกิจกรรมที่แผนกําหนด

28


4.4.การประเมินผลการประเมินผล

การประเมินผลเปนการตรวจสอบความสาํเร็จในการประเมินผลเปนการตรวจสอบความสาํเร็จใน

การดําเนินการการดําเนินการ ตลอดจนอุปสรรคและปญหาที่ตลอดจนอุปสรรคและปญหาที่

เกิดขึ้นในการดําเนินการเกิดขึ้นในการดําเนินการ

การประเมินผลสามารถประเมินไดเปนระยะการประเมินผลสามารถประเมินไดเปนระยะ

ในขณะดําเนินการในขณะดําเนินการ และประเมินเมื่อดําเนนิการและประเมินเมื่อดําเนนิการ

สําเร็จตามขั้นตอนแลวสําเร็จตามขั้นตอนแลว

29


5.5.การสรุปและปรับปรุงแกไขการสรุปและปรับปรุงแกไข

เปนกระบวนการขั้นสุดทายเปนกระบวนการขั้นสุดทาย โดยสรุปใหโดยสรุปให

เห็นอยางชัดเจนวาเห็นอยางชัดเจนวา การดําเนินการการดําเนินการ ไดผลไดผล

ตามเปาหมายหรือไมอยางไรตามเปาหมายหรือไมอยางไร มีอุปสรรคมีอุปสรรค

ปญหาอะไรบางที่เกิดขึ้นในการดําเนนิการปญหาอะไรบางที่เกิดขึ้นในการดําเนนิการ

มีขอเสนอแนะที่จะนําไปวางแผนมีขอเสนอแนะที่จะนําไปวางแผน

ดําเนนิการในระยะตอไปอยางไรดําเนนิการในระยะตอไปอยางไร

30

03 develop1

Documents