Жыццё людзей у пасляледавіковы перыяд
Жыццё людзей у пасляледавіковы
перыяд
Пасляледавіковы перыядАдступленне апошняга ледавіка –
8 тыс. гадоў да н.э.
Пацяпленне
Лёд → рэкі і азёры
Жывёлы пасляледавіковага перыяду
• Зубры;• Туры;• Ласі;• Дзікія коні і іншыя.
Прывабна для першабытных людзей.
Рассяленне людзейНа берагах рэк
(Дняпро, Прыпяць, Сож)
У далінах рэк
Пераход да аселасці
4 – 3 тыс. гадоў да н.э. – далейшае паляпшэнне клімата.
Аселы лад жыцця
Стаянкі людзей
На берагах рэк, азёр, на дзюнах;
Размяшчаліся групамі;Жыллё –
конусападобныя буданы.
Асноўныя заняткі: збіральніцтва
• Стала магчымым у пасляледавіковы перыяд;• Аснова – лясныя плады
(ягады, грыбы, арэхі і г.д.).
Асноўныя заняткі: паляваннеЗаснавана на веданні
нораваў і звычак звяроў;Высочванне звера па слядах;Самы пашыраны прыём –
аблава з загонам.
Аблава з загонам
Паляванне – групамі. Этапы:1. Высочванне жывёлы;2. Запалохванне агнём;3. Загон жывёл у дрыгву;4. Яна падае у глыбокі яр;5. Яе дабіваюць дзідамі і
камнямі.
Здабыча агняТрэнне сухога дрэва.Спосабы:• Скабленне;• Пілаванне;• Свідраванне.
Прылады• Лук і стрэлы (драўляныя,
наканечнік з камня ці косці) –для палявання (у т.л. на птушак);• Каменная сякера –для апрацоўкі дрэва і як зброя.
ПромыслыПромысел – дадатковы занятак.Промыслы:• Рыбалоўства;• Лоўля птушак;• Збор мёду дзікіх пчол.
РыбалоўстваПашыраецца ў пасляледавіковы перыяд.Віды:З дапамогай чаўна і сеткі;З дапамогай вуды з
касцяным кручком і інш.
Лоўля птушак• З дапамогай сіла (пятлі) і
сетак (перавесяў);• Ніткі для сетак – з лыка
(маладая кара ліпы ці лазы).
Апрацоўка гліныЗвыш 4 тыс. гадоў да н.э. – выраб глінянага посуду на Беларусі.Асаблівасці:• Выраблялі ўручную;• З кавалкаў ці жгутоў гліны;• Паверхню пакрывалі
арнаментам;• У канцы – абпальвалі агнём.
Прысвойваючая гаспадаркаПрысвойваючая (спажывецкая) гаспадарка – від гаспадаркі, пры якім старажытны чалавек браў ад прыроды ўсё неабходнае для жыцця ў гатовым выглядзе.
Супольнасці людзей каменнага веку
Родавая абшчынаПрычыны аб’яднання ў групы: Немагчыма аднаму здабыць
ежу; Немагчыма самому
падтрымліваць агонь у вогнішчы і г.д.
Родавая абшчынаРодавая абшчына – калектыў з 20-30 чалавек, якія звязаны паміж сабой сваёй роднасцю і агульнасцю паходжання, вялі агульную гаспадарку і сумесна валодалі прыладамі працы.
Род – калектыў кроўных родзічаў. Паходжанне – па мацярынскай ці бацькоўскай лініі.
Мацярынскі род
• Спачатку – род па лініі маці;• Роднасць лічылася
па жаночай лініі.
Асаблівасці мацярынскага роду (с. 17-18)
Статус членаў роду
Кіруючыя органы Калектыўная ўласнасць
Асабістая ўласнасць
Асаблівасці мацярынскага роду (с. 17-18)
Статус членаў роду
Кіруючыя органы Калектыўная ўласнасць
Асабістая ўласнасць
Раўнапраўнасць усіх кроўных родзічаў
Асаблівасці мацярынскага роду (с. 17-18)
Статус членаў роду
Кіруючыя органы Калектыўная ўласнасць
Асабістая ўласнасць
Раўнапраўнасць усіх кроўных родзічаў
Агульны сход сваякоў (вырашаў найбольш важныя пытанні);Старэйшына (самы вопытны чалавек, клапаціўся пра інтарэсы роду).
Асаблівасці мацярынскага роду (с. 17-18)
Статус членаў роду
Кіруючыя органы Калектыўная ўласнасць
Асабістая ўласнасць
Раўнапраўнасць усіх кроўных родзічаў
Агульны сход сваякоў (вырашаў найбольш важныя пытанні);Старэйшына (самы вопытны чалавек, клапаціўся пра інтарэсы роду).
Прылады працы;Зямля;Паляўнічыя загоны;Рыбалоўныя запруды;Жыллё;Агонь;Ежа.
Асаблівасці мацярынскага роду (с. 17-18)
Статус членаў роду
Кіруючыя органы Калектыўная ўласнасць
Асабістая ўласнасць
Раўнапраўнасць усіх кроўных родзічаў
Агульны сход сваякоў (вырашаў найбольш важныя пытанні);Старэйшына (самы вопытны чалавек, клапаціўся пра інтарэсы роду).
Прылады працы;Зямля;Паляўнічыя загоны;Рыбалоўныя запруды;Жыллё;Агонь;Ежа.
Зробленыя самім чалавекам прылады працы: сякеры, коп’і, лукі і стрэлы;Адзенне;Упрыгожванні.
Утварэнне новых родаў
Некаторыя члены рода адыходзілі на новыя месцы
Павелічэнне колькасці насельніцтва
Утварэнне плямёнаў10 – 5 тыс. гадоў да н.э. – аб’яднанне родаў у плямёны.Племя – трывалае аб’яднанне некалькіх родаў, звязаных агульнасцю паходжання.
Рысы племені:Агульная мова;Агульнае племянное імя;Агульны сход племені;Нарады родавых
старэйшын;Агульны кіраўнік племені
(адзін са старэйшын).