PROGRAM WYCHOWAWCZY „WIEM JAK SIĘ ZACHOWAĆ” PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO NR 9 IM.W. CHOTOMSKIEJ W BĘDZINIE
PROGRAM WYCHOWAWCZY
„WIEM JAK SIĘ ZACHOWAĆ”
PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO NR 9
IM.W. CHOTOMSKIEJ W BĘDZINIE
„W wychowaniu chodzi o to, ażeby człowiekstawał się coraz bardziej człowiekiem – o to, ażeby
bardziej był, a nie tylko więcej miałby, aby więcpoprzez wszystko, co ma, co posiada, umiał bardziej
i pełniej być człowiekiem, to znaczy, ażeby równieżumiał bardziej być nie tylko z drugimi, ale i dla
drugich (…)”.Jan Paweł II
(przemówienie w UNESCO 02.06.1980 r.)
1. Cele i zadania wychowania w przedszkolu
Program wychowawczy Przedszkola został stworzony na podstawie programu
wychowania przedszkolnego „Zanim będę uczniem” autorstwa J.Kopały i E.Tokarskiej (numer
dopuszczenia ISBN 978-83-7635-060-8). Wychowanie – wg Muszyńskiego są to wszelkie zamierzone
działania w formie interakcji społecznych mające na celu wywołanie trwałych, pożądanych zmian w
osobowości ludzi. Oddziaływania wychowawcze to wzajemne oddziaływania elementów sytuacji, tzn.
osób, rzeczy i warunków, mają charakter wychowawczy, jeśli prowadzą do względnie trwałych zmian
w osobowości. Przedszkole stara się przygotowywać do udziału w funkcjonowaniu społeczeństwa,
czyli uspołecznić swoich wychowanków. Stara się także rozwijać ich osobowość, by pozwolić im na
samodzielne kierowanie swoim życiem. Tak więc przedszkole jest specyficznym środowiskiem
wychowawczym przede wszystkim dlatego, że proces wychowawczy mający tu miejsce, nie tylko jest
celowy, lecz także w stawianiu tych celów bierze pod uwagę dobro wychowanka.
Wśród pojęć pedagogicznych „wychowanie ” jest jednym z trudniejszych do zdefiniowania.
Można je rozpatrzyć w węższym i bardzo szerokim znaczeniu. Wychowanie jest więc świadomym ,
celowym i specyficznym działaniem pedagogicznym rodziców lub nauczycieli , dokonywanym
przede wszystkim przez słowo (i inne postaci interakcji, zwłaszcza przykład osobisty) zmierzające
do osiągnięcia względnie trwałych zmian w rozwoju umysłowym , społecznym , kulturowym ,
duchowym jednostki ludzkiej. W szerszym znaczeniu jest to oddziaływanie całokształtu
specyficznych pedagogicznych bodźców i doświadczeń ogólnospołecznych , grupowych i
indywidualnych , profesjonalnych i nieprofesjonalnych , przynoszących względnie trwałe skutki w
rozwoju jednostki ludzkiej . Wychowanie, więc rozpoczyna się w rodzinie , natomiast przedszkole
tylko je kontynuuje i ukierunkowuje .
Program wychowawczy ma na celu poprawę jakości pracy edukacyjnej , uwzględnia
potrzeby społeczności przedszkolnej tj. dzieci, rodziców i środowiska oraz pracowników.
2
Każdy człowiek rodzi się z dużymi możliwościami rozwoju. To, czy młody człowiek osiągnie wysoki
poziom rozwoju psychicznego, duchowego czy intelektualnego zależy w dużej mierze od ludzi, których
spotyka na swojej drodze. Współczesne wychowanie zmierza do wszechstronnego rozwoju dziecka.
Wszystkie elementy osobowości człowieka są wynikiem nie tylko procesu kształcenia, ale i wychowania,
stanowią integralną całość. Wychowawca powinien stymulować rozwój wychowanków i kształtować ich
postawy.
Grupa przedszkolna jest zespołem formalnym zorganizowanym, ale nie od razu staje się grupą
społeczną. Dopiero na skutek podejmowanych przez wychowawcę działań nabiera oznak grupy. Grupa
przedszkolna może mieć dla dzieci ogromne znaczenie, może nawet osiągnąć postać prawdziwej
wspólnoty. Aby tak się stało wychowawca powinien podejmować różnorodne, przemyślane ,celowe
działania nastawione na wszechstronny rozwój dziecka oraz integrację grupy przedszkolnej..
Wychowanie jest kształtowaniem konkretnego człowieka we wszystkich dziedzinach jego życia,
które zmierza w kierunku doskonalenia działania człowieka oraz samego człowieka jako człowieka, czyli
jako osoby ludzkiej. Jest pewnym procesem i realizuje się poprzez przyzwyczajenie się do czynienia dobrze
wobec innych osób oraz wobec siebie samego. Jest to także proces zachodzący między naturą człowieka, a
kulturą, którą człowiek zastaje w chwili swoich narodzin, które wpływa na rozwój i dojrzewanie człowieka,
którą sam człowiek tworzy i rozwija.
Zadaniem wszelkich instytucji społecznych jest wspomaganie osoby w jej dążeniu do prawidłowego
rozwoju tkwiących w niej możliwości. Powinny one stwarzać odpowiednie warunki tego rozwoju, a także
chronić osobę przed wszelkimi pseudo wartościami. Celem wychowania jest osoba ludzka, a jej rozwój
staje się dobrem całego społeczeństwa.
Przy realizacji funkcji wychowawczej przedszkola olbrzymią rolę odgrywa nauczyciel, który nie
tylko przekazuje wiedzę, lecz jest przede wszystkim wychowawcą, co stawia przed nim poważne
wymagania moralne, dotyczące jego osobistego życia. Swoim przykładem, solidnością i rzetelnością w
przekazywaniu wiedzy nauczyciel może przekazać swym wychowankom autentyczny przykład życia
opartego na prawdzie i dobru.
Przedszkole jako instytucja w większym stopniu wychowująca niż ucząca przekazuje
dziecku przede wszystkim treści wychowawcze wplecione w rytm życia codziennego, zajęcia i zabawy.
Wyposaża „małego” człowieka w bogaty bagaż norm i zasad postępowania pomocnych w przedszkolnym
życiu i kształtuje zatem określone podstawy moralne.
Celem programu jest świadome wprowadzanie dziecka w system pożądanych zachowań,
zapewnienie warunków do pełnego rozwoju osobowego każdego wychowanka, poprawa jakości pracy
wychowawczej, uwzględnienie potrzeb społeczności przedszkolnej: dzieci, rodziców, środowiska oraz
pracowników. Program zawiera cele, które ukierunkowują działalność nauczyciela oraz wspomagają
kształtowanie prawidłowych postaw funkcjonowania dzieci w grupie w oparciu o wzmocnienia pozytywne.
Program wychowawczy jest zgodny z podstawą programową wychowania przedszkolnego i zawarty jest w
następujących obszarach:
3
Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi
i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i sytuacjach zadaniowych
Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie
dzieci do utrzymywania ładu i porządku
Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych
Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt.
Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne
2. Warunki realizacji
Programem wychowawczym ”Wiem jak się zachować” objęte są dzieci przedszkolne. Zadania
wychowawcze realizowane będą w sposób ciągły przez wszystkich nauczycieli poprzez odpowiedni dobór
metod i form pracy, literaturę, pomoce dydaktyczne oraz stosowanie środków wychowawczych
wzmacniających pozytywne zachowania dzieci. Nauczyciele będą współpracować z rodziną dziecka w celu
ujednolicenia oddziaływań wychowawczych. Dzieci zaangażują się we wspólne tworzenie i przestrzeganie
Kodeksu przedszkolaka. Pracownicy niepedagogiczni będą wspierać działania nauczycieli.
Program obejmuje funkcjonowanie dziecka grupie w zakresie podstawowych dziedzin życia
przedszkolnego:
samoobsługi i czynności higienicznych,
zabaw samorzutnych
zajęć i zabaw zorganizowanych, uroczystości
spożywania posiłków
spacerów, wycieczek, zabaw na powietrzu.
Nasz program wychowawczy ma na celu poprawę jakości pracy edukacyjnej, uwzględnia potrzeby
całej społeczności przedszkolnej; dzieci, pracowników, rodziców oraz środowiska. Integruje pracowników
w realizacji celów wychowawczych, opiekuńczych, dydaktycznych. Jest niezbędnym dokumentem
kierującym procesy wychowawcze na właściwe tory, przy uwzględnieniu potrzeb, możliwości całej
społeczności przedszkolnej. Z programem wychodzimy naprzeciw problemom wychowawczym,
wynikającym przede wszystkim z niewłaściwych oddziaływań w stosunku do dzieci oraz narastających
konfliktów i agresji we współczesnym świecie.
Program ma również na celu ujednolicenie oddziaływań wychowawczych w przedszkolu i w domu,
aby nasze dzieci w przyszłości tworzyły społeczeństwo tolerancyjne i empatyczne o głęboko
zakorzenionych strukturach moralnych.
4
3. Zadania przedszkola:
1. Zbadać oczekiwania rodziców w zakresie metod wychowawczych.
2. Poznać i stosować metody skutecznego oddziaływania wychowawczego.
3. Systematycznie prowadzić zajęcia profilaktyczno- edukacyjne uczące dzieci, jak radzić sobie w trudnych
sytuacjach oraz chroniące je przed niebezpieczeństwem.
4. Współdziałać z instytucjami oraz specjalistami w celu otoczenia opieką i terapią dzieci dotknięte
przemocą.
5. Współdziałać z rodzicami, wykorzystując skuteczne środki komunikacji
interpersonalnej dla wspólnego rozwiązywania problemów.
6. Wspierać działania wychowawcze rodziców, integrować oddziaływania
wychowawcze własne, rodziny i środowiska.
7. Prowadzić dostosowane do możliwości dzieci formy wyrabiające asertywność i poczucie własnej
wartości, umiejętności słuchania innych i skutecznej komunikacji międzyludzkiej
8. Stosować system wzmocnienia pozytywnych zachowań dzieci.
9. Uczyć tolerancji i akceptacji inności.
Zasady działań wychowawczych
Troska o dobro indywidualne dziecka, jego samopoczucie bezpieczeństwo, zdrowie fizyczne
i psychiczne.
Troska o prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny.
Uwzględnienie indywidualnych właściwości rozwojowych dzieci.
Tworzenie atmosfery życzliwości i wyrozumiałości dla różnych potrzeb dzieci.
Dostrzeganie potrzeb i oczekiwań innych, niesienie pomocy przez wszystkich pracowników
przedszkola dzieciom oczekującym tej pomocy.
Podkreślanie pozytywnych zachowań społecznych.
Uczenie postępowania społecznego zgodnego z obowiązującymi normami społecznymi.
Podejmowanie i wspieranie indywidualnej działalności twórczej dzieci.
Podkreślanie postępów dziecka, które dają możliwości odniesienia sukcesu i aprobaty społecznej.
Rozwijanie pozytywnych cech charakteru.
Podkreślanie rzetelności, odpowiedzialności i wytrwałości w życiu społecznym.
4. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
1. METODY PRACY :
metody podające (przyswajanie) : opowiadanie , pogadanka , historyjka obrazkowa , wiersze , piosenki ,
praca z tekstem ;
metody problemowe (odkrywanie) : gry dydaktyczne , giełda pomysłów – „Burza mózgów ” , inscenizacja
5
metody aktywizujące (przeżywanie ) : drama , wystawa (ekspozycja) , pokaz
metody praktyczne (działanie): ćwiczenia , gry dydaktyczne, zabawy intelektualne np. krzyżówki ,
rebusy, rozsypanki;
2. FORMY PRACY :
praca indywidualna ,
zabawa oraz inne rodzaje działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej inicjatywy;
czynności samoobsługowe dzieci (np. związane z utrzymaniem higieny osobistej ) oraz praca użyteczna;
spacery i wycieczki ,
zajęcia organizowane przez nauczycielkę z całą grupą lub prowadzone w mniejszych zespołach ;
udział w imprezach i uroczystościach organizowanych w przedszkolu i poza nim ;
udział w konkursach , quizach , turniejach;
3. WARUNKI BAZOWE NIEZBĘDNE DO REALIZACJI PROGRAMU:
sale dydaktyczne dla każdej grupy ;
program wychowawczy dla każdej nauczycielki ;
pomoce dydaktyczne do zajęć ;
wyposażone kąciki zabaw i sale do zajęć;
ogród przedszkolny;
Cele wychowawcze przedszkola.
Wzbogacanie wiedzy o otaczającym świecie i zdobywanie nowych doświadczeń
Umożliwienie dzieciom odkrywania siebie i innych przez własne działania
Wyrabianie umiejętności komunikowania się w sposób werbalny i niewerbalny
Umożliwienie dzieciom dokonywania wyborów i przeżywania pozytywnych efektów własnych
działań
Wdrożenie do przestrzegania zasad warunkujących bezpieczeństwo
Pomoc dziecku w budowaniu pozytywnego obrazu własnego „JA”
Kształtowanie życzliwego i otwartego stosunku do ludzi oraz przyrody
Uczenie dzieci rozwiązywania sytuacji trudnych na zasadzie kompromisu
i uwzględniania potrzeb innych
6
5. Zadania wychowawcze nauczycieli w naszym przedszkolu:
1) Współdziała z rodzicami i opiekunami prawnymi :
współpracuje w zakresie realizacji zadań wynikających z podstawy programowej wychowania
przedszkolnego;
włącza rodziców w życie przedszkola;
2) Planuje i prowadzi pracę dydaktyczno – wychowawczą oraz jest odpowiedzialny za jej efekty.
3) Zbiera informacje o dzieciach – prowadzi obserwacje pedagogiczne mające na celu poznanie
i zabezpieczenie potrzeb rozwojowych dziecka .
4) Współpracuje ze specjalistami świadczącymi pomoc psychologiczno – pedagogiczną, opieką
zdrowotną i inną
5) Wspiera każdego wychowanka w jego rozwoju.
6) Kształci i wychowuje dzieci w umiłowaniu Ojczyzny w atmosferze wolności sumienia
i szacunku dla każdego człowieka,
7) Dba o kształtowanie u wychowanków postaw moralnych i obywatelskich
8) Tworzy warunki wspomagające rozwój dzieci, ich zdolności i zainteresowania oraz dąży
do pobudzenia procesów rozwojowych, do optymalnej aktywizacji dzieci poprzez wykorzystywanie
ich własnej inicjatywy,
9) Wspiera rozwój aktywności poznawczej dziecka nastawionej na poznawanie samego siebie oraz
rzeczywistości społeczno - kulturalnej i przyrodniczej,
10) Otacza indywidualną opieką każdego z wychowanków i dostosowanie metody i formy pracy do jego
możliwości,
11) Utrzymuje stały kontakt z rodzicami (opiekunami) oraz udziela im rzetelnych informacji na temat
dziecka, jego zachowania i rozwoju
12) Współpracuje z domem rodzinnym wychowanka w celu ujednolicenia oddziaływań wychowawczych
13) Dba o zdrowie i bezpieczeństwo wychowanków
14) Codziennie sumiennie przygotowuje się do pracy z dziećmi.
15) Prowadzi dokumentacji zgodnie z określonymi przepisami.
16) Doskonali swoje kwalifikacje zawodowe.
17) Dąży do pełni własnego rozwoju osobowego.
18) Współtworzy dobrą atmosferę pracy w przedszkolu,
19) Przestrzega podstawowe zasady BHP i ppoż. oraz dyscyplinę pracy.
6. Obowiązki nauczycieli:
1. Systematycznie poszerzać zakres swoich kompetencji wychowawczych.
2. Poznać środowisko wychowawcze dziecka, w szczególności oczekiwania rodziców wobec przedszkola.
3. Tworzyć bezpieczną dla dziecka atmosferę, warunkującą zdrowie fizyczne i psychiczne.7
4. Kształtować powszechnie uznane postawy, zgodnie z wartościami: dobra, prawdy, piękna, miłości.
5. Stosować środki wychowawcze wzmacniające pozytywne zachowania dzieci.
6. Eliminować zachowania niepożądane
7. Ściśle współpracować z rodziną dziecka w celu ujednolicenia oddziaływań wychowawczych.
8. Wzajemnie wspierać swoje działania w ramach współpracy koleżeńskiej.
Powinności nauczyciela-wychowawcy
Nauczyciele przedszkola powinni zapewnić dziecku wychowanie i uczenie się w atmosferze akceptacji
i bezpieczeństwa. W swojej pracy wychowawczej będę w szczególności:
- zachęcać do podejmowania prób radzenia sobie z trudnościami,
- prowadzić systematyczną obserwację drogi rozwojowej dziecka,
- pomagać w budowaniu pozytywnego obrazu własnego „ja”,
- tworzyć bezpieczne otoczenie i uczyć zasad postępowania warunkujących bezpieczeństwo dziecka,
- pomagać w dostrzeganiu odrębności innych ludzi, szanowania ich potrzeb, praw i poglądów,
- uczyć dzieci technik i sposobów rozwiązywania konfliktów, negocjacji,
- zapewniać dzieciom poczucie sprawiedliwości i udzielać pomocy w dylematach i konfliktach moralnych,
- umożliwiać zdobywanie doświadczeń w komunikowaniu się, słuchaniu i rozumieniu innych osób,
wypowiadaniu własnych sądów i byciu słuchanym przez innych,
- dostarczać okazji do wspólnego podejmowania zdań oraz rozwijać poczucie odpowiedzialności za ich
wykonanie,
- wdrażać do zachowań akceptowanych społecznie.
7. PRAWA I OBOWIĄZKI DZIECKA
Dziecko w przedszkolu ma wszystkie prawa wynikające z Konwencji Praw Dziecka a w szczególności do:
Właściwie zorganizowanego procesu opiekuńczo- wychowawczo-dydaktycznego zgodnie z zasadami higieny pracy umysłowej
Szacunku dla wszystkich jego potrzeb, życzliwego i podmiotowego traktowania
Ochrony przed wszelkimi formami wyrażania przemocy fizycznej bądź psychicznej.
Wyrażania swoich uczuć i myśli.
Do nauki przez zabawę i bycie sobą.
Opieki i ochrony
Dziecko w przedszkolu ma zagwarantowane prawo do:8
Godności i nietykalności osobistej
Wyrażania swobody myśli, sumienia i wyznania
Akceptacji takim jakie ono jest
Warunków sprzyjających jego rozwojowi
Indywidualnego rozwoju i własnego tempa tego procesu
Ochrony zdrowia
Nienaruszalności cielesnej
Korzystania z dóbr kulturalnych
Poszanowania własności
Znajomości swoich praw
Spokoju i samotności, gdy tego potrzebuje
Aktywnej dyskusji z dziećmi i dorosłymi
Aktywnego kształtowania kontaktów społecznych i otrzymania w tym pomocy
Zabawy i wyboru towarzyszy zabawy
Posiadania osób odpowiedzialnych i zaangażowanych, do których może się zwrócić Spolegliwych umów i kontaktów z dorosłymi
Badania i eksperymentowania
Doświadczania konsekwencji własnego zachowania (ograniczonego względami bezpieczeństwa)
Różnorodnego, bogatego w bodźce i poddającego się procesom twórczym otoczenia
Snu i wypoczynku, jeśli jest zmęczone
Jedzenia i picia, gdy jest głodne i spragnione, ale również prawo do nauki
Regulowania własnych potrzeb
Zdrowego jedzenia
Ochrony zdrowia
Ochrony przed wszelkimi formami wyrażania przemocy fizycznej lub psychicznej
Dziecko w przedszkolu ma obowiązek, w trosce o bezpieczeństwo własne i kolegów:
Przestrzegać wszelkie umowy zawarte z nauczycielką, a w szczególności:
Nie oddalać się od grupy bez wiedzy nauczycieli;
Zgłaszać wszelkie przykre wypadki, uszkodzenia itp. związane ze zdrowiem dzieci, sygnalizować złe samopoczucie i potrzeby fizjologiczne;
Szanować sprzęt i zabawki znajdujące się w przedszkolu;
Dbać o estetykę i czystość pomieszczeń, w których przebywa;
Przejawiać właściwy stosunek do rówieśników, osób starszych, wynikający z postaw
respektowania podstawowych norm społecznych i etycznych.
9
8. PRAWA I OBOWIĄZKI RODZICÓW : Rodzice mają prawo :
1) Zapoznania się z programem oraz zadaniami wynikającymi z programu rozwoju przedszkola i planów pracy nauczyciela w danym oddziale
2) Uzyskiwania na bieżąco rzetelnej informacji na temat swojego dziecka
3) Wyrażania i przekazywania nauczycielowi oraz dyrektorowi wniosków, propozycji oraz uwag dotyczących pracy przedszkola
4) Wyrażania i przekazywania opinii na temat pracy przedszkola organowi prowadzącemu i nadzorującemu pracę pedagogiczną poprzez swoje przedstawicielstwa tj. Radę Rodziców
5) Decydować o liczbie godzin pobytu dziecka w przedszkolu
6) Uczestniczyć w zajęciach dydaktyczno-wychowawczych
7) Znać jadłospis na dany dzień
8) Proponować charakter zajęć dodatkowych.
Do podstawowych obowiązków rodziców dziecka należy :
1) Przestrzeganie Statutu Przedszkola Miejskiego nr 9 im. W. Chotomskiej
2) Zaopatrzenie dziecka w niezbędną odzież, przedmioty i przybory
3) Respektowanie uchwał Rady Pedagogicznej i Rady Rodziców podjętych w ramach ich kompetencji
4) Przyprowadzanie i odbieranie dziecka z przedszkola osobiście lub przez upoważnione osoby zapewniające dziecku pełne bezpieczeństwo
5) Przestrzeganie godzin pracy przedszkola
6) Terminowe uiszczanie odpłatności za pobyt dziecka w przedszkolu
7) Informowanie o przyczynach nieobecności dziecka w przedszkolu, niezwłocznie zawiadamianie o zatruciach pokarmowych i chorobach zakaźnych
8) Przestrzeganie zasad higieny i bhp na terenie przedszkola
9) Wykazywanie zainteresowania postępami dziecka w procesie dydaktyczno-wychowawczym, uczestniczyć w zebraniach rodziców, utrzymywać stały kontakt z nauczycielem bądź dyrektorem przedszkola w celu uzyskania aktualnych informacji o dziecku1.
W naszym Przedszkolu
DZIECKO:
1. Poznaje swoje prawa i obowiązki.
2. Czuje się bezpieczne.
3. Rozwija się twórczo i jest samodzielne.
4. Ma możliwość indywidualnego rozwoju i osiąga sukces.
5. Uczy się dostrzegać swoje mocne strony.
6. Buduje pozytywny obraz samego siebie.1
10
7. Jest świadome swojej przynależności narodowej.
8. Uczy się dostrzegać potrzeby innych ludzi.
9. Osiąga gotowość szkolną na wysokim poziomie.
W naszym Przedszkolu
RODZICE:
1. Uzyskują fachową pomoc pedagogiczną.
2. Otrzymują obiektywną ocenę postępów i niepowodzeń dziecka.
3. Mogą mówić otwarcie o swoich spostrzeżeniach na temat pracy przedszkola.
4. Bezpośrednio rozmawiać z nauczycielem o trudnych sprawach wychowawczych.
5. Mogą czynnie uczestniczyć w życiu przedszkola.
6. Czynnie wspierają przedszkole w jego działaniach,
7. Chętnie współpracują z nauczycielami, oferują wszechstronna pomoc.
8. Są partnerami w tworzeniu klimatu działalności kształcąco - wychowawczej
i zarządzania placówką.
W naszym Przedszkolu
NAUCZYCIELE:
1. Aktywnie realizują zadania przedszkola określone w dokumentach wewnętrznych placówki.
2. Podejmują działania innowacyjne. Są aktywni i twórczy.
3. Tworzą i realizują autorskie programy dostosowane do potrzeb dziecka i placówki.
4. Współpracują z rodzicami i środowiskiem lokalnym.
5. Doskonalą swoją wiedzę i uzyskują nowe doświadczenia.
6. Wykorzystują twórcze i aktywne metody, promując nowatorski styl pracy.
7. Uzyskują wyższe stopnie awansu zawodowego.
8. Pozyskują rodziców do efektywnych działań na rzecz przedszkola oraz poszukują sympatyków i
partnerów przedszkola.
9. Monitorują efektywność własnej pracy.
10. Dzielą się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami.
11. Prowadzą obserwację pedagogiczną i diagnozują rozwój dziecka.
12. Dobierają metody wychowawcze i dydaktyczne, które wspomagają indywidualny rozwój dziecka.
13. Proponują rodzicom nowe formy współpracy.
9. Reguły zachowań obowiązujące w naszym przedszkolu
11
Ustalone zostały reguły, w których zawarte są jednakowe dla wszystkich dzieci w przedszkolu normy
dotyczące:
zachowania podczas posiłków,
zachowania w łazience,
zachowania w szatni,
zachowania w sali,
zachowania podczas pobytu w ogrodzie przedszkolnym,
zachowania podczas wycieczek i spacerów,
zachowania podczas imprez i uroczystości.
1. Reguły zachowań obowiązujące podczas spożywania posiłków
- siedzimy w pozycji lekko pochylonej ku stołowi,
- jemy w ciszy,
- jemy z niezbyt otwartymi ustami, powoli,
- sztućcami posługujemy się bezpiecznie i kulturalnie,
- po skończonym posiłku wycieramy usta serwetką,
- odchodząc od stołu, cicho wstajemy i lekko odsuwamy krzesło, wychodzimy, zasuwamy krzesło i
mówimy „dziękuję”.
2. Reguły zachowań w łazience
a) mycie rąk ( przed i po posiłku, po wyjściu z toalety, przed oglądaniem książek)
- podwijamy rękawy,- moczymy ręce, pocieramy namydlone ręce, płuczemy,- zakręcamy kran,- otrząsamy ręce nad zlewem,- wycieramy dłonie w swój ręcznik,- zawieszamy ręcznik na właściwym wieszaku.
b) higiena potrzeb fizjologicznych
- korzystamy z toalety wyłącznie pojedynczo,- zawsze po sobie spłukujemy toaletę,- myjemy ręce po wyjściu z toalety.
3. Reguły zachowań w szatni
- starannie układamy swoją odzież i buty,- pamiętamy o kolejności zakładania odzieży przed wyjściem,- po powrocie, przed wejściem do budynku otrzepujemy buty i je wycieramy o wycieraczkę,- przy rozbieraniu pamiętamy o kolejności zdejmowania odzieży,- starannie składamy odzież i odkładamy na swoją półkę,- pamiętamy, aby pomagać kolegom, którzy potrzebują pomocy.
4. Reguły zachowań w sali
12
- nie biegamy,- dzielimy się wszystkim,- mówimy umiarkowanym głosem,- gramy uczciwie,- nie bijemy innych,- sprzątamy po sobie,- nie niszczymy zabawek,- używamy zwrotów grzecznościowych.
5. Reguły zachowań podczas pobytu w ogrodzie przedszkolnym
- bezpiecznie korzystamy z urządzeń,- nie popychamy innych,- nie bijemy się,- pomagamy młodszym kolegom,- nie oddalamy się z terenu ogrodu,- słuchamy poleceń nauczyciela.
6. Reguły zachowań podczas wycieczek i spacerów
- idziemy kolejno parami,- nie popychamy się,- uważnie słuchamy,- przestrzegamy zasad ruchu drogowego.
7. Reguły zachowań obowiązujące podczas imprez, uroczystości, spotkań itp.
- zajmujemy wyznaczone miejsce,- witamy się z gośćmi ,- uważnie słuchamy,- żegnamy się z gośćmi,- wychodzimy w ustalonej kolejności.
10. ZASADY OBOWIĄZUJĄCE DZIECI W PRZEDSZKOLU
W SALI PRZEDSZKOLNEJ;
pomagamy sobie wzajemnie, troszczymy się o innych, słuchamy siebie uważnie;dzielimy się tym, co mamy;mamy prawo do błędu;stosujemy zasadę „dziewczynka ma pierwszeństwo”mówimy do siebie miłe słowa tak by nie robić nimi nikomu krzywdy;nie krzyczymy, mówimy umiarkowanym głosem;używamy form grzecznościowych: „proszę”, „dziękuję”, a mówiąc słowo „przepraszam” podajemy rękę osobie, którą przepraszamy;okazujemy szacunek dorosłym i starszym osobom uważnie słuchając co do nas mówią i o co proszą;chodzimy po przedszkolu a nie biegamy i nie skaczemy;nie wychodzimy z sali bez zgody nauczyciela, zgłaszamy wyjście do toalety;w czasie zabawy bawimy się wspólnie nie zabierając sobie zabawek;jak najlepiej spełniamy dyżury;zgłaszamy nauczycielowi wszystkie sytuacje zagrażające zdrowiu lub bezpieczeństwu dzieci;zawiadamiamy nauczyciela o zniszczonych zabawkach lub meblach;kończymy zabawę po usłyszeniu sygnału, reagujemy na sygnały tamburyna sygnalizujące nam polecenia: siadamy w kole, ustawiamy się w kole, ustawiamy się w pociąg, ustawiamy się w pary;
13
dokładnie sprzątamy zabawki i miejsca pracy (odkładamy przybory na wyznaczone miejsce, zasuwamy krzesełka)dbamy czystość i porządek w swoich szufladach i nie zaglądamy do cudzych;zjadamy wszystko to co sami nałożyliśmy sobie na talerz podczas posiłku;zawsze gdy chce nam się pić możemy nalać wodę z dystrybutora tak jednak by nie przeszkadzało to innym w zajęciach;zasłaniamy usta przy kichaniu i kasłaniu;
W SZATNI
układamy kapcie i buty na swojej półce w szatni; wieszamy kurtkę na wieszaku, wkładamy na półki czapkę, szalik, rękawiczki;dbamy o czystość i porządek na swoich półeczkach w szatni;wchodząc do szatni z dworu wycieramy porządnie buty o wycieraczkę;
W ŁAZIENCE
w toalecie nie podglądamy się wzajemnie, ponieważ jest to brak kultury osobistej;po wyjściu z toalety spuszczamy wodę i myjemy ręce;przed każdym posiłkiem i po przyjściu z dworu myjemy zawsze ręce i pamiętamy o zakręcaniu kranu;dbamy o swoje ręczniki (każdy musi mieć wieszaczek)nie chlapiemy się wodą i nie bawimy światłem;po wyjściu z łazienki ostatnia osoba gasi światło i zamyka drzwi.
NA PLACU ZABAW
nie wychodzimy poza plac zabaw;nie podchodzimy pod huśtawki w momencie, gdy inne dzieci bujają się na nich;na zjeżdżalnie wchodzimy po schodkach a nie po zjeżdżalni i zjeżdżamy z niej na plecach – nogami w dół;nie wynosimy piasku z piaskownicy i nie sypiemy się piaskiem;sprzątamy po sobie zabawki wkładając je do odpowiednich pojemników;zawiadamiamy nauczyciela o zniszczonych zabawkach lub sprzętach na placu zabaw;śmieci wyrzucamy do kosza a nie na ziemię;
Stosowane w przedszkolu sankcje za nieprzestrzeganie ustalonych norm zachowań.
Jednym ze skuteczniejszych środków wychowawczych jest nagroda. Ma ona wartość zachęcającą i pobudzającą dziecko do wysiłku.
W naszym przedszkolu nagradzamy: za podporządkowanie się regułom, zasadom ustalonym wspólnie za wysiłek włożony w pracę, stawiane zadania do wykonania za wypełnianie przyjętych na siebie obowiązków za pomoc słabszym i młodszym
stosowanie ustalonych umów i zasad,
bezinteresowną pomoc innym,
stosowanie zasad ochrony przyrody,
aktywny udział w pracach grupy.
Nagrody stosujemy w formie:
pochwała wobec grupy,14
pochwała indywidualna,
pochwała przed rodzicami,
atrakcyjne spędzanie czasu, atrakcyjna zabawa w grupie według pomysłu dzieci,
darzenie dziecko szczególnym zaufaniem np. zwiększając zakres jego samodzielności,
drobne nagrody rzeczowe, np. emblematy uznania ( odznaka, order ),
Jeżeli stosujemy nagrody za zachowania pożądane, należy zwrócić uwagę i ustalić konsekwencje w stosunku do dzieci, które nie podporządkowują się ustalonym wspólnie zasadom.
FORMY NAGRADZANIA ZACHOWAŃ RESPEKTUJĄCYCH USTALONE NORMY I ZASADY ZACHOWANIA.
Po ustaleniu norm postępowania powinniśmy także ustalić konsekwencje za brak podporządkowania się im.
Kary stosujemy za: nie przestrzeganie ustalonych norm współżycia w grupie stwarzanie sytuacji zagrażających bezpieczeństwu własnemu i innych niszczenie cudzej własności oraz wytworów, prac dzieci agresywne zachowania skierowane na dzieci, dorosłych i przedmioty przeszkadzanie innym w zabawie
niszczenie wytworów pracy innych, ich własności,
celowe nie wywiązanie się z podjętych obowiązków.
Kary stosujemy formie:
kara naturalna jako bezpośrednie następstwo winy ( w sytuacjach nie zagrażających zdrowiu dziecka ),
poinformowanie rodziców o przewinieniu dziecka odsunięcie od zabawy z rzetelną informacją skierowaną do dziecka dotyczącą czynu (nie
ośmieszanie, nie poniżanie) upomnienie przed grupą
zastosowanie aktywności mającej na celu rozładowanie negatywnych emocji,
upomnienie słowne ( przypomnienie obowiązujących zasad ),
rozmowa – przedstawienie następstw zachowania (skłonienie dziecka do autorefleksji),
wyrażenie przez nauczyciela smutku i nie zadowolenia z powodu zachowania dziecka,
odsunięcie na krótki czas od zabawy,
15
11. Wskazówki dla nauczycieli oraz rodziców do realizacji programu wychowawczego
– kilka praktycznych rad:
Bądźcie konsekwentni, róbcie , co mówicie i mówcie o tym, co robicie. Bądźcie świadomi, czego uczycie. Bądźcie żywym przykładem właściwego działania. Bądźcie dobrymi obserwatorami dzieci. Połóżcie nacisk na pogłębienie swoich wiadomości i umiejętności. Stwórzcie atmosferę wzajemnego zaufania i szacunku. Nie oczekujcie, że natychmiast wystąpi u dziecka pożądana umiejętność, zmiany wymagają czasu. Bądźcie cierpliwi - pamiętajcie, że pospiech szkodzi.
12. Kodeks przedszkolaka
Dziecko ze względu na swoją niezaradność wymaga specjalnej ochrony i opieki. Ma ono niepowtarzalne prawo do życia, nazwiska, narodowości, do życia w rodzinie. Specjalne uprawnienia przyznane dziecku przez prawo mają mu zapewnić odpowiednie warunki życia, pełny rozwój jego osobowości, a także możliwość pozytywnej samorealizacji swojego losu.
Przedszkolak ma prawo:
- Posiadać i wyrażać swoje zdanie, swoje uczucia- Uczestniczyć we wszystkich formach aktywności proponowanych przez przedszkole- Przebywać w warunkach zapewniających bezpieczeństwo- Zdobywać wiedzę i bawić się- Do swojej prywatności, samotności i niezależności- Do snu i wypoczynku- Do nienaruszalności cielesnej- Do zaspokojenia swoich potrzeb- Do indywidualnego tempa rozwoju- Do pomocy ze strony nauczyciela gdy tylko tego potrzebuje
Przedszkolak ma obowiązek:
- Stosować formy grzecznościowe w stosunku do kolegów i osób dorosłych- Być uprzejmym- Dbać o bezpieczeństwo swoje i kolegów- Przestrzegać zasad obowiązujących w grupie- Respektować polecenia nauczyciela- Dbać o książki i zabawki- Sprzątać zabawki po zakończonej zabawie- Nieść pomoc rówieśnikom a szczególnie młodszym kolegom- Wywiązywać się z powierzonych zadań- Szanować własność innych- Jasno okazywać co myśli i czuje.- Szanować godność i wolność drugiej osoby
Opracowując ,, Kodeks postępowania”, musimy zarówno wspierać i motywować je do przestrzegania obowiązujących norm i zasad, jak również konsekwentnie egzekwować go. Skutecznym środkiem wychowania są nagrody, pochwały oraz kary.
16
PRAWA I OBOWIĄZKI PRZEDSZKOLAKA
DZIECKO MA PRAWO:
1. Prosić o to, czego chce – ale nie wymagać tego.2. Mieć i wyrażać swoje zdanie.3. Postępować nielogicznie i nie uzasadniać tego.4. Podejmować decyzje i ponosić ich konsekwencje.5. Decydować, czy chce angażować się w problemy innych ludzi.6. Nie wiedzieć, nie znać, nie rozumieć.7. Popełniać błędy.8. Odnosić sukcesy.9. Zmieniać zdanie.10. Do swojej prywatności.11. Do samotności i niezależności.12. Zmieniać się i korzystać ze swoich praw.
DZIECKO MA OBOWIĄZEK:
1. Postępować z ogólnie przyjętymi normami społecznymi, używać form grzecznościowych wobec osób dorosłych i kolegów.
2. Dbać o bezpieczeństwo i zdrowie własne i swoich kolegów.3. Starać się utrzymać porządek wokół siebie(sprząta zabawki itp.).4. Dbać oswój wygląd i estetykę ubrania.
5. Przestrzegać zasad współżycia społecznego, a szczególnie:
*okazywać szacunek dorosłym i kolegom,
*szanować wolność i godność osobistą drugiego człowieka.
NAUCZYCIELU:
*Wskaż, w czym dziecko mogłoby Ci pomóc.*Wyraź ostry sprzeciw( nie atakując charakteru).* Wyraź swoje uczucia i oczekiwania.*Pokaż dziecku, jak może naprawić zło.* Zaproponuj wybór.*Przejmij inicjatywę.*Daj dziecku odczuć konsekwencje złego zachowania.
17
13. Wartości wychowawcze naszego programu
WARTOŚĆ: WSPÓŁŻYCIE W GRUPIE RÓWIEŚNICZEJ
ZASADA: UMIEM FUNKCJONOWAĆ W GRUPIE
OBSZAR 1 PODSTAWY PROGRAMOWEJ: Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci…
NORMY POSTĘPOWANIA PRZEKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI Przestrzegam zawartych umów i reguł
Bawię się tak, aby nie przeszkadzać innym Unikam krzyku i kłótliwości Umiem czekać na swoją kolej
Umiem przyjąć porażkę z godnością ( umiem przegrywać )
Nie kłamię Akceptuję odmienność innych ( np.
niepełnosprawnych )
Umiem szanować wspólną własność Sumiennie i dokładnie wypełniam
obowiązki dyżurnego Zwracam się z problemem do nauczyciela
Utworzenie Kodeksów Grupowych (zawarcie kontraktu z dziećmi, podpisanie kodeksu, przestrzeganie zawartych w kodeksie ustaleń)
Ustalenie konsekwencji nie przestrzegania Kodeksu
Stosowanie systemu nagród: medale, znaczki, uśmieszki, dyplomy.
Zabawy kołowe i ruchowe – wykorzystanie „Gier i zabaw ruchowych dla dzieci w wieku przedszkolnym” wg K. Vopela *
Wykorzystanie gier stolikowych
Wykorzystanie zabaw integrujących np. „Program socjoterapeutyczny POZNAJMY SIĘ ( Edukacja w przedszkolu G.2.5 ) *
Dbanie o salę, zabawki i sprzęt Pełnienie dyżurów w sali
WARTOŚĆ: WSPÓŁŻYCIE W GRUPIE RÓWIEŚNICZEJ
ZASADA: KONTROLUJE SWOJE ZACHOWANIE
STANDARDY OSIĄGNIĘĆ DZIECI: PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI: Unika krzyku, kłótni, przestrzega
określonych umów – rozumie konsekwencje łamania przyjętych umów.
Ustalenie reguł i norm życia w grupie, przestrzeganie ich:- posługiwanie się umiarkowanym głosem,- mądre rozwiązywanie zaistniałych konfliktów.
Nazywa pozytywne cechy charakteru: koleżeńskość, życzliwość, uprzejmość, tolerancję.
Słuchanie utworów literackich; sytuacje edukacyjne, scenki dramowe – nazywanie cech charakteru głównych postaci.
Wyraża swoje emocje w sposób kontrolowany, korzysta z pomocy dorosłych w trudnych sytuacjach.
Uczenie dzieci umiejętności określania swoich uczuć , wyrażania swoich oczekiwań w sposób zrozumiały dla innych;
Zapoznawanie z bezpiecznymi sposobami rozładowywania emocji nie wyrządzając krzywdy innym np. darcie papieru, dmuchanie na bibułkę przyczepioną do nosa, zgniatanie gazety;
Poznawanie wzorców właściwego zachowania – postawa 18
nauczyciela, postacie z literatury. Prawidłowo przyjmuje krytykę,
cieszy się z sukcesów. Uczenie właściwego przyjmowania pochwał i krytyki;
poszukiwanie sposobów nagradzania sukcesów innych. Unika kłamstwa Rozumienie konsekwencji kłamstwa dla siebie i innych.
Podejmowanie oceny postępowania własnego i kolegów w konkretnych sytuacjach.
Rozróżnia prawdę, fałsz ; dobro od zła.
Rozróżnianie prawdy, fałszu, fantazji, kłamstwa w utworach literackich i w sytuacjach codziennych,
Podejmowanie prób oceny i ocenianie postępowania bohaterów bajek i opowiadań,
Układanie zakończeń historyjek obrazkowych, przewidywanie skutków złego postępowania, wyciąganie wniosków.
Mówi o swoich uczuciach Uczenie dzieci umiejętności określania swoich uczuć, Prowadzenie rozmów dotyczących własnych ocen i
odczuć, liczenie się z uczuciami drugiej osoby,
WARTOŚĆ: KOLEŻEŃSKOŚĆ
ZASADA: JESTEM KOLEŻEŃSKI
OBSZAR 1 PODSTAWY PROGRAMOWEJ: Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci…
NORMY POSTĘPOWANIA PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI Nie wyśmiewam się z kolegi i koleżanki
Nie wyrządzam krzywdy innym ( nie biję,….)
Pomagam młodszym i mniej sprawnym
Dzielę się z innymi tym co mam
Bawi się zgodnie z rówieśnikami.
Szanuje cudzą własność.
Okazuje pomoc dzieciom słabszym, bierze pod uwagę potrzeby innych.
Sprawianie kolegom niespodzianek z różnych okazji np. list do chorego kolegi, laurka z okazji imienin czy urodzin
Systematyczne prowadzenie zabaw integracyjnych z grupą
Pomoc maluchom np. w szatni w trakcie ubierania na spacer
Wykorzystanie scenariuszy zajęć pt.: „W szatni, w sali i w ogrodzie, o współczuciu i życzliwości”
Zawieranie umów z dziećmi dotyczących właściwego zachowania w przedszkolu, konsekwentne ich przestrzeganie
Interesowanie się wytworami swoich kolegów, dostrzeganie trudu włożonego w ich powstanie, poszanowanie własności i wytworów pracy kolegów.
Rozumienie, że inni mają takie same potrzeby .
Rozumienie, że inni mają potrzebę uczestnictwa w zabawach, korzystania z zabawek, spożywania słodyczy i w związku z tym dzielenie się nimi.
Dostrzeganie i przeciwstawianie się przejawom samolubstwa, okrucieństwa , przezywania, dokuczania- rozumienie przeżyć z tym związanych.
Opiekowanie się nowymi kolegami oraz tymi, którzy tej pomocy potrzebują.
19
WARTOŚĆ: KULTURA BYCIA
ZASADA: JESTEM KULTURALNY
OBSZAR 2 PODSTAWY PROGRAMOWEJ: Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych.
NORMY POSTĘPOWANIA PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI Używam form grzecznościowych: proszę,
dziękuję, przepraszam
Pamiętam o zachowaniu się w trakcie powitań i pożegnań: dzień dobry, do widzenia
Okazuję szacunek dorosłym osobom
Jestem miły dla innych
Dbam o porządek wokół siebie ( nie śmiecę, sprzątam po zabawie i pracy)
Umiem słuchać innych i nie przeszkadzać w trakcie rozmów (kultura słuchania)
Posiada nawyk witania się i żegnania z innymi osobami poprzez stosowanie odpowiednich form grzecznościowych.
Nie mówi z pełnymi ustami.
Uczenie się używania zwrotów grzecznościowych w określonych sytuacjach,
Dostarczenie dzieciom wzorców właściwego zachowania się (postawa nauczyciela, postacie z literatury itp.)
Utrwalenie nawyków kulturalnego zachowania się w miejscach publicznych (sklep, kino, itp.)
Poznawanie wzorców właściwego zachowania: postawa nauczyciela, wzory literackie
Wykorzystanie cyklu zajęć pt.: „Pokaż mi swe maniery a powiem ci jak się zrelaksować” (Edukacja w przedszkolu H.1.8) *
Stosowanie systemu nagród np.: zdobywanie dyplomu „Kulturalny przedszkolak”
Wprowadzenie w trakcie rozmowy zwyczaju: „mówi ten kto ma pałeczkę w ręce a inni słuchają”
Uwrażliwienie dzieci na potrzeby innych członków rodziny- spokojne i ciche zachowanie podczas odpoczynku, opiekowanie się osobami starszymi, chorymi,
Utrwalanie używania zwrotów grzecznościowych: dzień dobry, do widzenia, itd.
Uczenie się mówienia miłych słów oraz dziękowania innym za te słowa.
Samodzielne podejmowanie prostych obowiązków w domu i w przedszkolu – sprzątanie zabawek, układanie książek.
Szanowanie wspólnych zabawek i odkładanie ich na wyznaczone miejsce.
Przyzwyczajenie dzieci do przestrzegania zasad dotyczących utrzymywania porządku i szanowania zieleni w najbliższym otoczeniu ( papiery wrzucamy do kosza, nie niszczymy drzew, krzewów).
Rozmowy z dziećmi na temat savoir-vivr’u – stosowanie ich w codziennych sytuacjach.
Opanowanie umiejętności kulturalnego jedzenia
ZASADA: DBAM O BEZPIECZEŃSTWO SWOJE I INNYCH
20
STANDARDY OSIĄGNIĘĆ DZIECI: PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI: Przestrzega zakazu nie oddalania
się od grupy ( z określonego miejsca)
Ustalenie zasad warunkujących bezpieczeństwo podczas pobytu w przedszkolu (sala, ogród przedszkolny) oraz na wycieczkach.
Rozumie zakaz brania do rąk nieznanych przedmiotów, produktów.
Przestrzeganie zakazu spożywania produktów nieznanego pochodzenia (owoce, rośliny, grzyby, słodycze itp. otrzymywane od obcych).
Informuje dorosłych o swoich dolegliwościach, złym samopoczuciu.
Omówienie sposobu postępowania w razie złego samopoczucia, skaleczenia czy innej dolegliwości.
Zna swoje imię, nazwisko i adres zamieszkania.
Zapamiętanie własnego imienia, nazwiska i adresu zamieszkania.
Unika niebezpiecznych zabaw i zachowań.
Dostarczenie dzieciom wzorów zachowania ( filmy edukacyjne, teatrzyki, pogadanki) – poznanie konsekwencji niebezpiecznych zabaw i zachowań.
Zachowuje ostrożność w kontaktach z obcymi.
Poznanie niektórych możliwości radzenia sobie w sytuacjach zagrażających własnemu bezpieczeństwu.
Nie zbliża się do nieznanych zwierząt.
Oglądanie slajdów, filmów o właściwym zachowaniu w zoo, omówienie zachowań zwierząt, gdy: zwierzę jest zdenerwowane, chore, boi się.
Przestrzega zasad ruchu drogowego dla pieszych.
Dostarczenie wzorców właściwego zachowania się na ulicy ( wycieczki na skrzyżowanie, filmy edukacyjne, książki).
Uważnie porusza się po budynku przedszkola oraz w ogrodzie przedszkolnym.
Ustalenie jasnych zasad warunkujących bezpieczeństwo podczas pobytu w przedszkolu – przestrzeganie umów grupowych.
21