Top Banner
20

БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА hun...Нийт хүн амын тоонд насны бүлэг тус бүрийн хүн амын эзлэх хувийн

Oct 20, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
  • БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    1

    СТАТИСТИК МЭДЭЭЛЛИЙГ

    ХЭРХЭН АВАХ ВЭ?

    ТӨРИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭГ

    ХҮНД СУРТАЛ

    АВИЛГА ҮГҮЙ НЭЭЛТТЭЙ

    ХҮРГЭНЭ

  • БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    2

    ГАРЧИГ

    Гарчиг ................................................................................................................................................................ 2

    Аргачлалын тайлбар. ............................................................................................................... 3

    Товч танилцуулга. ..................................................................................................................... 5

    I. Хүн ам. ............................................................................................................................... 12

    1 Хүн амын тоо. ............................................................................................................. 12

    2 Хүйсийн харьцаа. ....................................................................................................... 12

    3 Хүн амын жилийн дундаж өсөлт ................................................................................ 13

    4 Хүн амын ерийн цэвэр өсөлт ............................................................................................ 14

    5 Дундаж наслалт ..........................................................................................................14

    6 Нас хүйсийн суварга. ..................................................................................................16

    7 Хүн ам зүйн ачаалал. ................................................................................................ 17

    8 Хүн амын нягтрал. ..................................................................................................... 17

    9 Хүн амын суурьшил. ...................................................................................................18

  • БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    3

    Хүн ам зүйн шилжилт: Хүн амын төрөлт

    болон нас баралтын өндөр түвшинээс нам

    түвшинд шилжиж буй динамик шилжилт юм.

    Нас баралтын бууралт нь голдуу төрөлтийн

    бууралтаас түрүүлж явагддаг бөгөөд энэ нь

    шилжилтийн хугацааны туршид хүн амын

    огцом өсөлтийг бий болгодог.

    үн амын тоо: Тодорхой хугацаанд, тухайн

    нутаг дэвсгэрт оршин суугаа хүн амын тоог

    илэрхийлнэ. Хүн амын тоог бэлэн болон

    суурин хүн амаар тооцдог. Суурин хүн ам: Тухайн засаг захиргааны

    нэгжид 183 хоног буюу 6 сараас дээш

    хугацаагаар оршин сууж байгаа хүн амыг

    хэлнэ.

    Бэлэн хүн ам: Тооллого явуулж буй үед

    тухайн нутагт дэвсгэрт оршин сууж байгаа

    нийт хүн амыг (байнга болон түр хугацаагаар

    амьдарч байгаагаас үл хамаарч) хэлнэ. Бэлэн

    хүн амыг хүн ам, орон сууцны тооллогоор 10

    жилд нэг удаа тодорхойлно.

    Жилийн эхний хүн ам: Тайлант оны эхэнд,

    тухайн нутаг дэвсгэрт оршин суугаа хүн амын

    тоог илэрхийлнэ.

    Жилийн эцсийн хүн ам: Тайлант оны эцэст,

    тухайн нутаг дэвсгэрт оршин суугаа хүн амын

    тоог илэрхийлнэ. Хүн амын жилийн дундаж тоо: Тайлант

    оны эхний болон эцсийн хүн амын тооны

    дунджаар илэрхийлэгдэнэ.

    Хүн амын өсөлт, бууралт: Тодорхой

    хугацааны туршид хүн амын тооны эерэг

    өөрчлөлтийг хүн амын өсөлт, сөрөг

    өөрчлөлтийг хүн амын бууралт гэнэ. Хүн амын ердийн цэвэр өсөлт, бууралт:

    Тухайн жилийн хүн амын төрөлт, нас баралтын

    тооны зөрүүгээр илэрхийлэгдэнэ.

    Хүн амын ердийн цэвэр өсөлт (бууралт)-

    ийн коэффициент: Хүн амын төрөлт, нас

    баралтын тооны зөрүүгээр тухайн жилийн

    хүн ам өссөн (буурсан)-ийг харуулах

    коэффициент бөгөөд түүнийг суурин хүн амд

    эзлэх хувиар илэрхийлнэ.

    Дундаж наслалт: Шинээр төрсөн (төрөх

    үеийн) хүүхдийн цаашид үргэлжлэн амьдрах

    дундаж хугацааг (жил) хэлнэ.

    Хүн амын нас, хүйсийн бүтэц: Насны бүлэг

    тус бүр дэх эрэгтэй, эмэгтэй хүнамын тоог

    хувийн жингээр илэрхийлнэ. Хүн амын нас, хүйсийн суварга: Хүн амыг

    нас, хүйсээр хуваарилан харуулдаг босоо

    байрлалтай диаграмм юм. Онолын хувьд

    босоо тэнхлэгт нийт хүн амд тухайн насны

    хүн амын эзлэх хувийн жингээр харуулах

    ба бага насныхныг суваргын доод хэсэгт,

    хэвтээ тэнхлэгийн зүүн талд эрэгтэйчүүдийг,

    баруун талд эмэгтэйчүүдийг тус тус дүрслэн

    харуулдаг. Хүн амын нас, хүйсийн суварга

    нь цаг хугацааны тодорхой үеийн хүн амын

    нөхөн үржихүйн тасралтгүй процесын явцыг

    харуулна. Хэрэв хүн амын нөхөн үржихүйн

    процесын тухайлбал төрөлт, нас баралтын

    түвшинд ямар нэг нөлөө гараагүй тохиолдолд

    насны пирамид нь тэнцүүхэн дүрслэгдэх

    ба урт хугацааны туршид төрөлтийн өндөр

    түвшин хадгалагдаж, нас баралтын түвшин ч

    харьцангуй өндөр байсан тохиодолд суваргын

    суурь нь өргөн, орой руугаа нарийссан

    хэлбэртэй, харин төрөлт, нас баралтын

    түвшин бага байсан тохиолдолд суваргын

    суурь нь нарийхан, орой руугаа өргөссөн

    хэлбэртэй байна.

    Залуу хүн ам: Нийт хүн амд 0-15 насныхны

    эзлэх хувь юм. Энэ нь 35 ба түүнээс дээш бол

    тухайн улсыг залуу хүн амтай улс гэнэ.

    Хүн амын насжилт: Нийт хүн амын дунд

    насанд хүрэгчид болон, ахимаг насны хүн

    амын эзлэх хувийн жин өсч, хүүхэд, өсвөр

    насны залуучуудын эзлэх хувийн жин буурч

    байгаа явцыг хэлнэ.

    Хүйсийн харьцаа: Эрэгтэйчүүдийн

    тоог эмэгтэйчүүдийн тоонд харьцуулсан

    харьцаа бөгөөд энэ нь 100 эмэгтэйд ногдох

    эрэгтэйчүүдийн тоог илэрхийлнэ. Хүүхэд-эмэгтэйчүүдийн харьцаа: Тухайн

    жилийн төрөх насны буюу 15-49 насны 1000

    эмэгтэйд ногдох 5 хүртэлх насны хүүхдийн

    тоог илэрхийлнэ.

  • БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    4

    Хүн ам зүйн ачаалал: Хөдөлмөрийн насны

    100 хүнд ногдох тэжээгдэгчийн тоо (15-аас

    доош, 65 ба түүнээс дээш насны хүн амын

    тоо) буюу хөдөлмөрийн бус насны хүн амын

    нийгэмд үзүүлж буй ачааллыг хүн амын насны

    бүлгийн бүтцээр илэрхийлнэ.

    Хүн амын нягтрал: Нэгж газар нутагт ногдох

    хүн амын тоог илэрхийлнэ. Жишээ нь нэг

    хавтгай дөрвөлжин км газар нутагт ногдох хүн

    ам эсвэл тариалах боломжтой нэг хавтгай

    дөрвөлжин км газар нутагт ногдох хүн ам гэх

    мэт.

    Хүн амын тархалт: Хүн амын нутагшилт,

    тархалтын хэв маягийг илэрхийлнэ.

    Жишээлбэл хот, хөдөөд гэх мэт.

    Төрөлтийн дараалал: Эмэгтэйчүүдийг амьд

    төрүүлсэн хүүхдийн тоогоор ангилсан бүлэг

    юм. Хэрэв тухайн эмэгтэй нэг ч удаа хүүхэд

    төрүүлээгүй бол төрөлтийн тэг дараалал,

    харин нэг хүүхэд төрүүлсэн бол төрөлтийн

    нэгдүгээр дараалалд хамааруулна. Энэ

    үзүүлэлтийг эмэгтэйчүүдийн төрүүлсэн

    хүүхдийн тоогоор ангилж төрөлтийн

    үелрэлийг судлахад ашиглана.

    Төрөлтийн ерөнхий коэффициент: Тухайн

    жилийн 1000 хүн тутамд ногдох амьд төрсөн

    хүүхдийн тоог илэрхийлнэ.

    Төрөлтийн тусгай коэффициент: Тухайн

    жилийн төрөх насны (15-49 насны) 1000

    эмэгтэйд ногдох амьд төрсөн хүүхдийн

    тоогоор илэрхийлнэ. Энэ үзүүлэлт нь хүн амын

    насны бүтцээс үл хамаарч, тухайн жилийн

    төрөлтийн дундаж түвшинг илэрхийлнэ.

    Төрөлтийн нийлбэр коэффициент: Нэг

    эмэгтэйн (нөхөн үржихүйн амьдралын

    хугацаагаа дуустал нас барахгүй гэж үзвэл)

    нөхөн үржихүйн амьдралынхаа сүүл үе гэхэд

    төрүүлсэнбайхнийтхүүхдийнтоогилэрхийлнэ.

    Төрөлтийн нийлбэр коэффициентийг бүх

    эмэгтэйчүүдийн тухайн цаг үе дэх төрөлтийн

    тоог нэгтгэн, нэг эмэгтэйд ногдохоор тооцдог.

    Нас баралт: Хүн төрөлхтний дунд гарч буй

    нөхөн үржихүйн үзэгдлийн нэг. Хүн амын

    амьжиргааны түвшин, амьдралын хэв маяг,

    эрүүл ахуйн нөхцөл, өвчлөл нь нас баралтын

    түвшинд нөлөө үзүүлдэг учир энэ үзүүлэлтийг

    нас баралтын шалтгаанаар нь тодорхойлж

    болно.

    Нас баралтын ерөнхий коэффициент:

    Тухайн жилийн 1000 хүн тутамд ногдох нас

    баралтын тоог илэрхийлнэ.

    Өрх: Ганц бие болон нэг орон байранд

    хамт амьдардаг, нэгдмэл төсөвтэй, хүнс,

    амьдралын наад захын хэрэгцээгээ хамтран

    хангадаг хэсэг бүлэг хүмүүсийг өрх гэнэ.

    Өрхийн гишүүд нь хоорондоо ураг төрлийн

    холбоотой, хамаатан садан, зарим гишүүд

    нь огт хамааралгүй, эсвэл эдгээрийн аль

    алинаас бүрдсэн байж болно.

  • 5

    БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    I. Хүн ам

    I.1 Хүн амын тоо Хүн амын тоо Улсын хэмжээнд 3197020 болж 10673 хүн буюу 0.3 хувиар өссөн бол хангайн бүсэд 597763 хүн болж 2617 буюу 1.3 хувиар өссөн байна. Булган аймгийн хүн ам 2019 онд 61344 болж өмнөх оноос 450 хүн буюу 0.7 хувиар буурсан байна.

    Зураг I.1.1 Хүн амын тоо, Хангайн бүс, Улсын дүн

    2018 он 2019 он

    I.2 Хүйсийн харьцаа: Монгол улсын хүн амын 1536859 буюу 49.1 хувь нь эрэгтэй 1594891 буюу 50.9 хувь

    нь эмэгтэйчүүд байна. Хангай бүсд 295123 буюу 49.7 хувь нь эрэгтэйчүүд 298551 буюу 50.3 хувь нь эмэгтэйчүүд байна. Улс болон Хангай бүсд эмэгтэйчүүд эрэгтэйчүүдээс олон байгаа манай аймагт эсэргээрэй байна. Зураг I.2.1 Хүн амын тоо, Хангайн бүс, Улсын дүн 2019

  • 6

    БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    Нийт хүн амын 31475 буюу 50.8 хувь нь эрэгтэйчүүд, 30551 буюу 49.2 хувь нь эмэгтэйчүүд

    байна. Аймгийн хүн амын хүйсийн харьцаа (100 эмэгтэйд ногдох эрэгтэйчүүдийн тоо) 2017

    онд 103.0, 2018 онд 102.6 2019 онд 103.1 болсон байна.

    Зураг I.2.2 Хүйсийн харьцаа оноор

    Төрөлт, нас баралтын тооноос шалтгаалан энэ үзүүлэлт эерэг, сөрөг байж болно. Аймгийн хүн амын тооны өөрчлөлт сөрөг буюу бууралттай байна. Тухайлбал 2015 онд цэвэр өсөлт 1001, 2016 онд 870, 2017 онд 869, 2018 онд 964 болсон бол 2019 онд 950 болон өмнөх оныхоос 14 буюу 1.5 хувиар буурсан байна. Зураг I.2.3 Хүн амын ердийн цэвэр өсөлт

  • 7

    БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    Булган аймгийн хүн амын дундаж наслалт 2019 оны байдлаар 72.7 болж өмнөх

    оны мөн үеийнхээс 0.7 нас буюу 0.9 хувиар буурсан байна.

    Зураг I.2.4 Дундаж наслалт

    Эрэгтэй хүний дундаж наслалт 67.6 болж өмнөх оноос 1.2 нас буюу 1.7 хувиар

    өссөн,эмэгтэй хүний дундаж наслалт 78.8 болж өмнөх оноос 2.11 нас буюу 2.6

    хувиар тус тус өссөн байна. Зураг I.2.5 Эрэгтэй, эмэгтэй дундаж наслалт

  • 8

    БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    Нийт хүн амын тоонд насны бүлэг тус бүрийн хүн амын эзлэх хувийн жин 2019

    онд 2010 оныхоос 15-19, 20-24 насных буурчээ. Харин 0-4, 5-9 насны бүлэг дэх

    хүн амын хувийн жин 2010 оныхоос нэмэгдсэн байна.

    Зураг I.2.6 Хүн амын нас хүйсийн суварга

    .

    Хүн амын насны бүтцийн өөрчлөлтийг илүү харуулж чадах, эдийн засгийн

    тодорхой ач холбогдолтой үзүүлэлт бол хүн ам зүйн ачаалал юм. Хөдөлмөрийн

    насны 100 хүнд ногдох хүүхэд, хөгшдийн харьцааг хүн ам зүйн ачаалал гэдэг.

    Энэхүү үзүүлэлт нь нийгэм эдийн засгийн хөгжилд хүний хүчний зүйл, тэр

    дундаа, насны бүтэц хэр нөлөөлж байгааг харуулдаг.

    Зураг I.2.7 Хүн ам зүйн ачаалал

  • 9

    БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    Аймгийн нийт хүн ам 2018 онд 20.4 хувь нь аймгийн төвд, 5.1 хувь нь тосгонд, 23.0 хувь нь

    сумын төвд, 50.6 хувь нь хөдөөд оршин сууж байснаа 2019 онд 20.2 хувь нь аймгийн төвд,

    4.9 хувь нь тосгонд, 23.4 хувь нь сумын төвд, 50.8 хувь нь хөдөөд оршин суурьшиж байна.

    2018 оноос хөдөөд оршин суух хүн амын тоо 0.2 хувиар өссөн байна.

    Зураг I.2.8 Хүн амын суурьшил 2019 он Зураг I.2.9 Хүн амын суурьшил 2018 он

    Аймгийн хэмжээнд 2098 хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд байгаа нь нийт суурин хүн амын 3.4

    хувийг эзэлж байна. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн 1202 буюу 57.3 хувь нь эрэгтэй, 896

    буюу 42.7 хувь нь эмэгтэйчүүд байна.

    Зураг I.2.10 Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний тоо, хэлбэрээр 2010, 2019 он

    2019

  • 10

    БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    Хүснэгт 1. Хүн амын тоо, улс, хангайн бүсийн дүнд эзлэх хувиар

    Хүснэгт 2. Хүн амын тоо, хүйсийн харьцаа, оноор

    Он 2018 2019

    2018 2019

    Хангайн бүсийн дүнд эзлэх хувь

    улсын дүнд эзлэх хувь

    Хангайн бүсийн дүнд эзлэх хувь

    улсын дүнд эзлэх хувь

    Архангай 95994 94324 16.0 3.0 15.8 3.0

    Баянхонгор 88359 88008 14.7 2.8 14.7 2.8

    Булган 61794 61344 10.3 1.9 10.3 1.9

    Орхон 103217 104032 17.2 3.2 17.4 3.3

    Өвөрхангай 116645 115737 19.4 3.7 19.4 3.6

    Хөвсгөл 134371 134318 22.4 4.2 22.5 4.2

    Хангайн бүс

    600380 597763 100 18.8 100.0 18.7

    Улсын дүн 3186347 3197020 - 100 - 100.0

    Он

    Хүн амын тоо

    Хүйсийн харьцаа

    Бүгд Эрэгтэй Эмэгтэй

    2010 58369 29285 29084 100.7

    2011 58483 29348 29135 100.7

    2012 58651 29583 29068 101.8

    2013 58888 29807 29343 101.6

    2014 60334 30656 29678 103.3

    2015 60014 30512 29502 103.4

    2016 61149 31077 30072 103.3

    2017 62026 31475 30551 103.0

    2018 61794 31385 30604 102.6

    2019 61344 31146 30198 103.1

  • 11

    БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    Хүснэгт 3. Хүн амын тоо, хүйсээр, сумаар

    Сум 2015 2016 2017 2018 2019

    2019% 2018

    Эрэгтэй Эмэгтэй Эрэгтэй Эмэгтэй Эрэгтэй Эмэгтэй Эрэгтэй Эмэгтэй Эрэгтэй Эмэгтэй Эмэгтэй Эрэгтэй

    Булган 6104 6220 6104 6408 6125 6491 6160 6422 6085 6399 98.8 99.6

    Баян-Агт 1550 1502 1583 1536 1632 1586 1647 1604 1651 1622 100.2 101.1

    Баяннуур 983 885 969 849 998 863 977 850 928 836 95.0 98.4

    Бугат 1132 1050 1187 1054 1208 1069 1157 1041 1128 1021 97.5 98.1

    Бүрэгхангай 1388 1338 1459 1373 1482 1406 1473 1399 1456 1366 98.8 97.6

    Гурван булаг 1617 1516 1644 1532 1660 1559 1688 1601 1678 1611 99.4 100.6

    Дашинчилэн 1431 1372 1492 1449 1540 1497 1526 1482 1560 1524 102.2 102.8

    Могод 1375 1310 1383 1318 1394 1335 1393 1318 1378 1299 98.9 98.6

    Орхон 1865 1617 1911 1673 1913 1682 1862 1615 1978 1609 106.2 99.6

    Рашаант 1583 1558 1602 1563 1618 1597 1646 1607 1621 1614 98.5 100.4

    Сайхан 1816 1759 1854 1794 1871 1791 1804 1757 1804 1752 100.0 99.7

    Сэлэнгэ 1666 1541 1723 1583 1733 1599 1745 1598 1720 1524 98.6 95.4

    Тэшиг 1786 1709 1782 1722 1820 1743 1809 1751 1835 1757 101.4 100.3

    Хангал 2282 2266 2302 2309 2343 2361 2333 2327 2222 2287 95.2 98.3

    Хишиг-өндөр 1592 1562 1595 1561 1592 1566 1582 1570 1524 1507 96.3 96.0

    Хутаг-Өндөр 2432 2297 2487 2348 2546 2406 2583 2467 2578 2470 99.8 100.1

    Бүгд 30512 29502 31077 30072 31475 30551 31385 30409 31146 30198 99.2 99.3

    Хүснэгт 4. Хүн амын ердийн цэвэр өсөлт, өсөлтийн ерөнхий коэффициент, оноор

    он Төрөлт Нас баралт Цэвэр өсөлт

    Ерөнхий коэффициент

    Төрөлт Нас баралт Цэвэр өсөлт

    1998 1246 368 878 19.5 5.8 13.8

    1999 1176 350 826 18.4 5.5 12.9

    2000 1233 293 940 19.8 4.7 15.1

    2001 1285 387 898 21.1 6.4 14.8

    2002 1158 382 776 18.9 6.2 12.7

    2003 1068 357 711 17.8 5.9 11.8

    2004 907 378 529 15.7 6.6 9.2

    2005 918 343 575 16.2 6.1 10.2

    2006 989 340 649 17.4 6.0 11.4

    2007 1081 335 746 18.9 5.8 13.0

    2008 1250 347 903 21.7 6.0 15.7

    2009 1399 381 1018 24.0 6.5 17.4

    2010 1264 415 849 21.6 7.1 14.5

    2011 1336 385 951 22.9 6.6 16.3

    2012 1295 382 913 22.1 6.5 15.6

    2013 1426 363 1063 24.3 6.2 18.1

    2014 1432 350 1082 24.0 5.9 18.2

    2015 1356 355 1001 22.5 5.9 16.6

    2016 1275 405 870 21.0 6.7 14.4

    2017 1239 370 869 20.1 6.0 14.1

    2018 1364 400 964 22.0 6.5 15.6

    2019 1345 395 950 21.8 6.4 15.4

  • 12

    БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    Хүснэгт 5. Булган аймгийн хүн амын насжилтын хүснэгт, 2019 он

    х n n a x n M x n q x n l x n d x n Lx Tx n p x e o x

    0 1 0.3 0.0113 0.0112 100000 1119.3 99216.5 7290491.4 0.9888 72.9

    1-4 4 0.4 0.0009 0.0038 98880.7 372.2 394629.5 7191274.9 0.9962 72.7

    5-9 5 0.5 0.0005 0.0024 98508.5 231.7 491963.2 6796645.4 0.9976 69.0

    10-14 5 0.5 0.0006 0.0029 98276.8 281.8 490679.4 6304682.1 0.9971 64.2

    15-19 5 0.5 0.0005 0.0023 97995.0 222.2 489419.4 5814002.7 0.9977 59.3

    20-24 5 0.5 0.0000 0.0000 97772.8 0.0 488864.0 5324583.3 1.0000 54.5

    25-29 5 0.5 0.0018 0.0088 97772.8 863.7 486704.7 4835719.3 0.9912 49.5

    30-34 5 0.5 0.0014 0.0070 96909.1 674.5 482859.1 4349014.6 0.9930 44.9

    35-39 5 0.5 0.0029 0.0141 96234.5 1355.1 477785.0 3866155.5 0.9859 40.2

    40-44 5 0.5 0.0068 0.0330 94879.4 3127.9 466577.5 3388370.5 0.9670 35.7

    45-49 5 0.5 0.0072 0.0348 91751.6 3195.4 450769.2 2921793.0 0.9652 31.8

    50-54 5 0.5 0.0101 0.0485 88556.1 4293.0 432048.2 2471023.9 0.9515 27.9

    55-59 5 0.5 0.0140 0.0658 84263.2 5547.7 407446.6 2038975.7 0.9342 24.2

    60-64 5 0.5 0.0165 0.0767 78715.5 6040.4 378476.5 1631529.1 0.9233 20.7

    65-69 5 0.5 0.0262 0.1173 72675.1 8527.7 342056.2 1253052.7 0.8827 17.2

    70+ 5 0.5 0.0704 1.0000 64147.4 64147.4 910996.4 910996.4 0.0000 14.2

    Хүснэгт 6. Булган аймгийн эрэгтэй хүн амын насжилтын хүснэгт, 2019 он

    х n n a x n M x n q x n l x n d x n Lx Tx n p x e o x

    0 1 0.3 0.0168 0.0166 100000 1659.9 98838.1 6790917.6 0.9834 67.9

    1-4 4 0.4 0.0011 0.0044 98340.1 428.7 392331.7 6692079.5 0.9956 68.1

    5-9 5 0.5 0.0009 0.0046 97911.4 449.3 488433.8 6299747.9 0.9954 64.3

    10-14 5 0.5 0.0004 0.0019 97462.1 183.4 486851.9 5811314.1 0.9981 59.6

    15-19 5 0.5 0.0009 0.0043 97278.7 420.4 485342.3 5324462.2 0.9957 54.7

    20-24 5 0.5 0.0000 0.0000 96858.3 0.0 484291.3 4839119.9 1.0000 50.0

    25-29 5 0.5 0.0029 0.0145 96858.3 1400.0 480791.4 4354828.5 0.9855 45.0

    30-34 5 0.5 0.0018 0.0088 95458.3 841.8 475187.0 3874037.1 0.9912 40.6

    35-39 5 0.5 0.0032 0.0159 94616.5 1507.7 469313.4 3398850.1 0.9841 35.9

    40-44 5 0.5 0.0099 0.0475 93108.8 4420.0 454494.2 2929536.8 0.9525 31.5

    45-49 5 0.5 0.0094 0.0452 88688.8 4007.6 433425.0 2475042.6 0.9548 27.9

    50-54 5 0.5 0.0161 0.0751 84681.2 6360.8 407503.9 2041617.6 0.9249 24.1

    55-59 5 0.5 0.0191 0.0880 78320.4 6893.1 374368.9 1634113.7 0.9120 20.9

    60-64 5 0.5 0.0234 0.1057 71427.2 7550.4 338259.9 1259744.8 0.8943 17.6

    65-69 5 0.5 0.0339 0.1472 63876.8 9400.2 295883.3 921484.8 0.8528 14.4

    70+ 5 0.5 0.0871 1.0000 54476.5 54476.5 625601.6 625601.6 0.0000 11.5

  • 13

    БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    Хүснэгт 7. Булган аймгийн эмэгтэй хүн амын насжилтын хүснэгт, 2019 он х n n a x n M x n q x n l x n d x n Lx Tx n p x e o x

    0 1 0.3 0.0051 0.0051 100000 510.1 99642.9 7893501.4 0.9949 78.9

    1-4 4 0.4 0.0008 0.0031 99489.9 310.9 397213.4 7793858.4 0.9969 78.3

    5-9 5 0.5 0.0000 0.0000 99179.0 0.0 495895.0 7396645.0 1.0000 74.6

    10-14 5 0.5 0.0008 0.0039 99179.0 385.3 494931.7 6900750.0 0.9961 69.6

    15-19 5 0.5 0.0000 0.0000 98793.7 0.0 493968.5 6405818.3 1.0000 64.8

    20-24 5 0.5 0.0000 0.0000 98793.7 0.0 493968.5 5911849.8 1.0000 59.8

    25-29 5 0.5 0.0005 0.0024 98793.7 234.5 493382.2 5417881.4 0.9976 54.8

    30-34 5 0.5 0.0010 0.0049 98559.2 482.7 491589.3 4924499.2 0.9951 50.0

    35-39 5 0.5 0.0024 0.0121 98076.5 1187.7 487413.5 4432909.9 0.9879 45.2

    40-44 5 0.5 0.0033 0.0165 96888.9 1593.9 480459.5 3945496.3 0.9835 40.7

    45-49 5 0.5 0.0049 0.0239 95294.9 2275.4 470786.1 3465036.8 0.9761 36.4

    50-54 5 0.5 0.0042 0.0204 93019.5 1899.3 460349.2 2994250.7 0.9796 32.2

    55-59 5 0.5 0.0094 0.0452 91120.2 4118.4 445304.8 2533901.5 0.9548 27.8

    60-64 5 0.5 0.0105 0.0503 87001.8 4371.9 424078.9 2088596.6 0.9497 24.0

    65-69 5 0.5 0.0199 0.0914 82629.8 7553.0 394266.5 1664517.7 0.9086 20.1

    70+ 5 0.5 0.0591 1.0000 75076.8 75076.8 1270251.2 1270251.2 0.0000 16.9

    Хүснэгт 8. Булган аймгийн хүн ам насны бүлэг, хүйсээр

    Насны бүлэг 2018 2019 Хүйсийн харьцаа

    Эрэгтэй Эмэгтэй Эрэгтэй Эмэгтэй 2018 2019

    0-4 3505 3245 3397 3139 108.0 108.2

    5--9 3234 3081 3255 3109 105.0 104.7

    10--14 2414 2302 2652 2565 104.9 103.4

    15-19 2417 2259 2305 2097 107.0 109.9

    20-24 2606 2367 2448 2308 110.1 106.1

    25-29 2562 2244 2390 2102 114.2 113.7

    30-34 2295 2099 2250 2033 109.3 110.7

    35-39 2200 2111 2165 2042 104.2 106.0

    40-44 2348 2166 2319 2096 108.4 110.6

    45-49 2076 2029 2123 2049 102.3 103.6

    50-54 1950 1936 1924 1923 100.7 100.1

    55-59 1469 1683 1517 1698 87.3 89.3

    60-64 1028 1161 1070 1235 88.5 86.6

    65-69 547 674 619 753 81.2 82.2

    70-74 304 403 297 376 75.4 79.0

    75-79 245 302 237 334 81.1 71.0

    80-84 115 202 110 181 56.9 60.8

    85-89 56 109 51 119 51.4 42.9

    90-94 12 28 15 31 42.9 48.4

    95-99 2 7 2 8 28.6 25.0

    100+ 0 1 0 0 0.0 #DIV/0!

    Бүгд 31385 30409 31146 30198 103.2 103.1

  • 14

    БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    Хүснэгт 9. Булган аймгийн хүн ам, насны бүлэг, хүйс, дүнд эзлэх хувиар

    Насны бүлэг

    2018 2019 2019/2018

    Эрэгтэй Эмэгтэй Эрэгтэй Эмэгтэй Эрэгтэй Эмэгтэй

    хувь хувь

    0-4 11.168 10.671 10.907 10.395 97.662 97.409

    5--9 10.304 10.132 10.451 10.295 101.422 101.614

    10--14 7.692 7.570 8.515 8.494 110.702 112.203

    15-19 7.701 7.429 7.401 6.944 96.098 93.477

    20-24 8.303 7.784 7.860 7.643 94.658 98.189

    25-29 8.163 7.379 7.674 6.961 94.002 94.327

    30-34 7.312 6.903 7.224 6.732 98.792 97.532

    35-39 7.010 6.942 6.951 6.762 99.164 97.407

    40-44 7.481 7.123 7.446 6.941 99.523 97.444

    45-49 6.615 6.672 6.816 6.785 103.049 101.691

    50-54 6.213 6.367 6.177 6.368 99.424 100.023

    55-59 4.681 5.535 4.871 5.623 104.060 101.596

    60-64 3.275 3.818 3.435 4.090 104.884 107.117

    65-69 1.743 2.216 1.987 2.494 114.031 112.502

    70-74 0.969 1.325 0.954 1.245 98.447 93.952

    75-79 0.781 0.993 0.761 1.106 97.477 111.369

    80-84 0.366 0.664 0.353 0.599 96.386 90.230

    85-89 0.178 0.358 0.164 0.394 91.770 109.937

    90-94 0.038 0.092 0.048 0.103 125.959 111.488

    95-99 0.006 0.023 0.006 0.026 100.767 115.084

    100+ 0.000 0.003 0.000 0.000 0.000 0.000

    Хүснэгт 10. Хүн ам зүйн ачаалал, сумаар, өсөлт бууралтын хувиар

    Сум Хүн ам зүйн ачаалал 2019%/2018

    2018 2019 өсөлт бууралт

    Булган 51.4 55.3 107.6

    Баян-Агт 58.6 62.8 107.2

    Баяннуур 56.4 60.9 108.1

    Бугат 43.7 48.7 111.5

    Бүрэгхангай 52.7 57.7 109.4

    Гурван булаг 50.9 55.4 108.8

    Дашинчилэн 54.7 60.3 110.2

    Могод 49.7 52.4 105.4

    Орхон 50.2 50.3 100.1

    Рашаант 49.5 55.5 112.0

    Сайхан 48.7 51.4 105.5

    Сэлэнгэ 46.4 48.3 104.2

    Тэшиг 53.9 59.5 110.4

    Хангал 49.9 54.4 109.1

    Хишиг-өндөр 46.1 49.4 107.1

    Хутаг-Өндөр 49.2 53.8 109.3

    Бүгд 50.7 54.7 107.8

  • 15

    БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    Хүснэгт 11. Хүн амын нягтрал сумаар, оноор

    Сум

    2018 2019

    Хүний тоо Дүнд эзлэх

    хувь хүн/км3 Хүний тоо

    Дүнд эзлэх хувь

    хүн/км3

    Булган 12582 20.4 125.8 12484 20.4 124.8

    Баян-Агт 3251 5.3 1.1 3273 5.3 1.1

    Баяннуур 1827 3.0 1.9 1764 2.9 1.8

    Бугат 2198 3.6 0.7 2149 3.5 0.7

    Бүрэгхангай 2872 4.6 0.8 2822 4.6 0.8

    Гурван булаг 3289 5.3 1.2 3289 5.4 1.2

    Дашинчилэн 3008 4.9 1.3 3084 5.0 1.3

    Могод 2711 4.4 1.0 2677 4.4 1.0

    Орхон 3477 5.6 0.8 3587 5.8 0.9

    Рашаант 3253 5.3 3.2 3235 5.3 3.2

    Сайхан 3561 5.8 1.3 3556 5.8 1.3

    Сэлэнгэ 3343 5.4 0.7 3244 5.3 0.7

    Тэшиг 3560 5.8 0.5 3592 5.9 0.5

    Хангал 4660 7.5 2.8 4509 7.4 2.7

    Хишиг-өндөр 3152 5.1 1.3 3031 4.9 1.2

    Хутаг-Өндөр 5050 8.2 0.9 5048 8.2 0.9

    Бүгд 61794 100.0 1.3 61344 100.0 1.3

    Хүснэгт 12. Булган аймгийн хүн амын сууршил

    Байршил Хүн амын тоо 2019%/2018 Дүнд эзлэх хувь

    2017 2018 2019 2017 2018 2019

    Бүгд 62026 61794 61344 99.6 100.0 100.0 100.0 Аймгийн төв 12616 12582 12484 99.7 20.4 20.4 20.2

    Тосгон 3170 3127 3038 98.6 5.1 5.1 4.9

    Сумын төв 14516 14231 14448 98.0 23.0 23.0 23.4

    Хөдөө 31033 31274 31374 100.8 50.6 50.6 50.8

  • 16

    БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    Статистикийн мэдээллийг

    хэрхэн авах вэ?

    www.1212.mn Статистикийн мэдээллийн нэгдсэн сан

    bulgan.nso.mn Хэлтсийн вэб сайт

    Ухаалаг гар утас, таблет ашиглан статистикийн мэдээлэл авах ezStat

    аппликейшн

    Статистикийн хэвлэл бүтээгдэхүүнийг унших Монстат аппликейшн

    www.nso.mn сайтад бүртгүүлснээр цахим шуудангаар тогтмол авч

    болно.

    www.facebook.com/pages/ Статистик-Мэдээлэл

    www.facebook.com/pages/Булган аймгийн засаг даргын дэргэдэх статистикийн хэлтэс

    www.twitter.com/statistic_mn

    1900-1212 70342766 1 минут = 200 төгрөг

    http://www.1212.mn/http://www.nso.mn/http://www.facebook.com/pages/http://www.facebook.com/pages/%D0%91%D1%83%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D0%BDhttp://www.twitter.com/statistic_mn

  • 17

    БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    ТЭМДЭГЛЭЛ

    Танилцуулгыг хянасан:

    Хэлтсийн дарга /М.Мөнхбат/

    Танилцуулгыг бэлтгэсэн:

    Мэргэжилтэн /Н.Булганбаяр/

    Эх бэлтгэсэн:

    Мэргэжилтэн /Н.Булганбаяр/ /Н.Булганбаяр/

  • БУЛГАН АЙМГИЙН ХҮН АМЫН ТАНИЛЦУУЛГА

    29

    ГАРЧИГI. Хүн ам2018 он 2019 онБулган аймгийн хүн амын дундаж наслалт 2019 оны байдлаар 72.7 болж өмнөх оны мөн үеийнхээс 0.7 нас буюу 0.9 хувиар буурсан байна.Зураг I.2.4 Дундаж наслалтЭрэгтэй хүний дундаж наслалт 67.6 болж өмнөх оноос 1.2 нас буюу 1.7 хувиар өссөн,эмэгтэй хүний дундаж наслалт 78.8 болж өмнөх оноос 2.11 нас буюу 2.6 хувиар тус тус өссөн байна.Зураг I.2.5 Эрэгтэй, эмэгтэй дундаж наслалтНийт хүн амын тоонд насны бүлэг тус бүрийн хүн амын эзлэх хувийн жин 2019 онд 2010 оныхоос 15-19, 20-24 насных буурчээ. Харин 0-4, 5-9 насны бүлэг дэх хүн амын хувийн жин 2010 оныхоос нэмэгдсэн байна.Зураг I.2.6 Хүн амын нас хүйсийн суварга.Хүн амын насны бүтцийн өөрчлөлтийг илүү харуулж чадах, эдийн засгийн тодорхой ач холбогдолтой үзүүлэлт бол хүн ам зүйн ачаалал юм. Хөдөлмөрийн насны 100 хүнд ногдох хүүхэд, хөгшдийн харьцааг хүн ам зүйн ачаалал гэдэг. Энэхүү үзүүлэлт нь нийгэм эдийн з...Зураг I.2.7 Хүн ам зүйн ачаалалАймгийн нийт хүн ам 2018 онд 20.4 хувь нь аймгийн төвд, 5.1 хувь нь тосгонд, 23.0 хувь нь сумын төвд, 50.6 хувь нь хөдөөд оршин сууж байснаа 2019 онд 20.2 хувь нь аймгийн төвд, 4.9 хувь нь тосгонд, 23.4 хувь нь сумын төвд, 50.8 хувь нь хөдөөд оршин су...Зураг I.2.8 Хүн амын суурьшил 2019 он Зураг I.2.9 Хүн амын суурьшил 2018 онХүснэгт 6. Булган аймгийн эрэгтэй хүн амын насжилтын хүснэгт, 2019 онХүснэгт 7. Булган аймгийн эмэгтэй хүн амын насжилтын хүснэгт, 2019 онСтатистикийн мэдээллийг хэрхэн авах вэ?ТЭМДЭГЛЭЛ