เศรษฐกิจชีวภาพ - NSTDA

ECONOMYBIOเศรษฐกจชวภาพ

สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาตกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถนนพหลโยธนตาบลคลองหนง อาเภอคลองหลวง จงหวดปทมธาน 12120

0 2564 70000 2564 7002-5http://[email protected]

ฉบบประชาชนดาวนโหลดไดท : https://www.nstda.or.th/th/news/12103-bioeconomy-book

ECONOMYBIOเศรษฐกจชวภาพ

คานาISBN 978-616-12-0551-5

¾ÔÁ¾�¤ÃÑ駷Õè 1, ¾.È.2561

¨íҹǹ 2,000 àÅ‹Á

ʧǹÅÔ¢ÊÔ·¸Ôì µÒÁ ¾.Ã.º. ÅÔ¢ÊÔ·¸Ôì (©ºÑºà¾ÔèÁàµÔÁ) ¾.È. 2558

¨Ñ´·íÒâ´Â Êíҹѡ§Ò¹¾Ñ²¹ÒÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�áÅÐà·¤â¹âÅÂÕáË‹§ªÒµÔ (ÊÇ·ª.)

¡ÃзÃǧÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�áÅÐà·¤â¹âÅÂÕ

äÁ‹Í¹ØÞÒµãËŒ¤Ñ ÅÍ¡ ·íÒ«íéÒ áÅÐ´Ñ á»Å§ ʋǹã´Ê‹Ç¹Ë¹Öè§

¢Í§Ë¹Ñ§Ê×ÍàÅ‹Á¹Õé ¹Í¡¨Ò¡ä´ŒÃѺ͹ØÞҵ໚¹ÅÒÂÅѡɳ�ÍÑ¡ÉÃ

¨Ò¡à¨ŒÒ¢Í§ÅÔ¢ÊÔ·¸Ôìà·‹Ò¹Ñé¹

เศรษฐกจชวภาพ

ºÃóҸԡÒà ¡ØÅ»ÃÐÀÒ ¹ÒÇÒ¹Øà¤ÃÒÐË�

¼ÙŒàÃÕºàÃÕ§ ´Ã.¹íҪѠªÕÇÇÔÇÃø¹�

¡ÃÒ¿�¡ ©ÑµÃ·Ô¾Â� ÊØÃÔÂÐ, ÇѪÃÒÀó� ʹ·¹Ò, ÃÑ¡©ÑµÃ àÇ·ÕÇزҨÒÃÂ�

ÃÙ»àÅ‹Á §Ò¹Í͡Ẻ ½†ÒÂÊ×èÍÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ� ÊÇ·ª.

àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ Bioeconomy ©ºÑº»ÃЪҪ¹/â´Â Êíҹѡ§Ò¹¾Ñ²¹ÒÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�áÅÐ

à·¤â¹âÅÂÕáË‹§ªÒµÔ. -- »·ØÁ¸Ò¹Õ : Êíҹѡ§Ò¹¾Ñ²¹ÒÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�áÅÐà·¤â¹âÅÂÕáË‹§ªÒµÔ, 2561.

48 ˹ŒÒ : ÀÒ¾»ÃСͺ

ISBN: 978-616-12-0551-5

1. àÈÃÉ°¡Ô¨°Ò¹ªÕÇÀÒ¾ 2. àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ 3. à·¤â¹âÅÂÕªÕÇÀÒ¾

4. à·¤â¹âÅÂÕªÕÇÀÒ¾ – ᧋àÈÃÉ°¡Ô¨ 5. ÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�ªÕÇÀÒ¾ -- ᧋àÈÃÉ°¡Ô¨

I. Êíҹѡ§Ò¹¾Ñ²¹ÒÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�áÅÐà·¤â¹âÅÂÕáË‹§ªÒµÔ II. ª×èÍàÃ×èͧ

HB172 338.5

ÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�ÊÁÑÂãËÁ‹ã¹¤ÃÔʵ�ȵÇÃÃÉ·Õè 21 ¡ŒÒÇ˹ŒÒÍ‹ҧÃÇ´àÃçÇ ·íÒãËŒ

à¡Ô ÊÒ¢ÒÇÔªÒãËÁ‹æ ¨íҹǹÁÒ¡ ઋ¹ àÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾ (Bioeconomy) «Öè§Ê‹§¼Å

¡Ãзº·Ò§àÈÃÉ°¡Ô¨ÊÙ§ ˹ѧÊ×Í “àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ (Bioeconomy)” àÅ‹Á¹Õé

Ñ´·íÒ¢Öé¹à¾×èÍÊÌҧ¤ÇÒÁÃÙŒ ¤ÇÒÁࢌÒ㨠áÅÐàµÃÕÂÁàÂÒǪ¹ä·ÂáÅФ¹ä·Â·ÑèÇä»

ãËŒ¾ÃŒÍÁÊíÒËÃѺ¡ÒâѺà¤Å×è͹»ÃÐà·È㹤ÃÔʵ�ȵÇÃÃÉ·Õè 21 ¼‹Ò¹¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ

¤íÒÈѾ·�áÅÐá¹Ç¤Ô ÁØÁÁͧ â´Â੾ÒÐ ŒÒ¹ÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡ÑºàÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾

«Öè§ã¡ÅŒµÑǤ¹ä·ÂáÅÐ໚¹µÑǢѺà¤Å×è͹ÊíÒ¤ÑÞÊíÒËÃѺÃкºàÈÃÉ°¡Ô »ÃÐà·Èã¹Í¹Ò¤µ

Íѹã¡ÅŒ¹Õé ´Ñ§¨ÐàËç¹ä Œ Ò¡¡Ò÷ÕèÃÑ°ºÒÅä Œ·Ø‹Á§º»ÃÐÁÒ³¨íҹǹÁÒ¡ãËŒ¡Ñºâ¤Ã§¡ÒÃ

¹ÕéáÅкÃà ØÍÂÙ‹ã¹ The Big Rock Project

˹ѧÊ×Í “àÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾ (Bioeconomy)” ¨Ñ ·íÒ໚¹ 2 Ẻ¤×Í ©ºÑº

àÂÒǪ¹áÅЩºÑº»ÃЪҪ¹·ÑèÇä» â´Âã¹áººáá¨Ð์¹ãËŒ¤ÇÒÁÃÙŒàº×éͧµŒ¹¡ÑºàÂÒǪ¹

¤ÅŒÒÂ໚¹Ë¹Ñ§Ê×ÍÊ͹¤íÒÈѾ·�»ÃСͺÃÙ» (illustrated wordbook) à¾×èÍÊÌҧ

áçºÑ¹´ÒÅ㨠·íÒãËŒàË繤ÇÒÁÊíÒ¤ÑÞ áÅÐà¡Ô ¤ÇÒÁʹã¨ã¹ÊÐàµçÁÈÖ¡ÉÒ (STEM)

·Õè¨Ð໚¹°Ò¹ÊíÒËÃѺÍÒªÕ¾¨íҹǹÁÒ¡·Õè¨Ðà¡Ô´¢Öé¹ã¹Í¹Ò¤µ à¾ÃÒÐà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº

àÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾ ʋǹ©ºÑº»ÃЪҪ¹¨ÐãËŒ¢ŒÍÁÙÅÃÒÂÅÐàÍÕ´ÁÒ¡ÂÔ觢Öé¹ à¾×èÍãËŒÁͧàËç¹

ÀÒ¾ÃÇÁ·ÕèªÑ ਹ¢Í§¡ÒÃŧ·Ø¹ ŒÒ¹¡ÒÃÇÔ ÑÂáÅоѲ¹Ò·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§ã¹Í¹Ò¤µÍѹã¡ÅŒ¹Õé

ËÇѧNjÒ˹ѧÊ×Í “àÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾ (Bioeconomy)” ¹Õé ¨Ð໚¹ Ø àÃÔèÁµŒ¹

ãËŒ·Ø¡½†ÒÂä ŒàËç¹»ÃÐ⪹� áÅÐËÇÁ¡Ñ¹ÊÌҧÊÃä�¤ÇÒÁÃÙŒ¼‹Ò¹Ë¹Ñ§Ê×ÍËÃ×ÍÊ×èÍÍ×è¹æ

à¾×èÍãËŒà¡Ô ¡ÒâѺà¤Å×è͹»ÃÐà·Èä·Âä»ÊÙ‹»ÃÐà·È¾Ñ²¹ÒáÅŒÇ áÅСÅÒÂ໚¹»ÃÐà·È

·ÕèÁÕÈÑ¡ÂÀÒ¾áÅТѺà¤Å×è͹»ÃÐà·È´ŒÇ¤ÇÒÁÃÙŒ´ŒÒ¹ÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ� à·¤â¹âÅÂÕ

áÅйÇѵ¡ÃÃÁµ‹Íä»Í‹ҧÁÑ蹤§ à¾ÃÒзÑé§ËÁ´¹Ñ鹨Ðà¡Ô´¢Öé¹ä´Œ¡ç¨Ò¡¤Ø³ÀÒ¾

áÅФÇÒÁÃÙŒ¾×é¹°Ò¹ ŒÒ¹ÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�¢Í§¤¹ä·Â¹Ñè¹àͧ

Êíҹѡ§Ò¹¾Ñ²¹ÒÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�áÅÐà·¤â¹âÅÂÕáË‹§ªÒµÔ (ÊÇ·ª.)

เศรษฐกจชวภาพคอแนวโนมโลกอนาคตอนใกล

ECONOMYBIO

สารบญ

ประเทศไทยกาลงเขาสเศรษฐกจชวภาพ

เศรษฐกจชวภาพสาคญอยางไร?

เศรษฐกจชวภาพดอยางไร?

เศรษฐกจชวภาพโดดเดนอยางไร?

เศรษฐกจชวภาพคออะไร?

โครงสรางพนฐาน

เอกสารอางอง

เชอเพลงชวภาพ

ชวมวลและกาซชวภาพ

สารเคมจากชวภาพ

เศรษฐกจชวภาพไทย อนาคตอนใกล

06

303438424648

10

14

18

22

26เศรษฐกจชวภาพไทย

ความร เทคโนโลยและการบรหารจดการ

เศรษฐกจชวภาพคออะไร?

ECONOMYBIO

¤íÒÇ‹Ò “àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾” ¡ÅÒÂÁÒ໚¹¤íÒÈѾ·�·Õèä´ŒÃѺ¤ÇÒÁ¹ÔÂÁ

á¾Ã‹ËÅÒÂä»·ÑèÇâÅ¡ã¹äÁ‹¡Õ軂·Õ輋ҹÁÒ ã¹ÃÒ§ҹ Bioeconomia Argentina

·ÕèÍÍ¡ã¹»‚ ¤.È. 2017 ÃкØÇ‹Ò เศรษฐกจชวภาพ (bioeconomy)

ËÃ×Í เศรษฐกจฐานชวภาพ (biobased economy) ¤×Í Ãкº

àÈÃÉ°¡Ô ·ÕèÃÇÁàÍÒ·Ñ駡ÒüÅÔµÊÔ¹¤ŒÒ ºÃÔ¡Òà áÅСÒÃ㪌»ÃÐ⪹�ÊÔè§àËÅ‹Ò¹Õé

â´ÂÍÒÈÑ·ÃѾÂÒ¡Ã ¡Ãкǹ¡Òà áÅÐËÅÑ¡¡Òõ‹Ò§æ ·Ò§ªÕÇÇÔ·ÂÒ

¢³Ð·Õ褳СÃÃÁÒ¸Ô¡ÒÃÂØâû (Europe Commission) (¤.È. 2012)

์¹Ç‹Ò àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ ໚¹¡ÒüÅÔµ·ÃѾÂҡêÕÇÀÒ¾·ÕèËÁعàÇÕ¹䴌

ãˌ໚¹¼ÅÔµÀѳ±�·ÕèÁÕÁÙŤ‹Òà¾ÔèÁ¢Öé¹ àª‹¹ ÍÒËÒä¹ ÍÒËÒÃÊѵÇ� áÅмÅÔµÀѳ±�

Í×è¹æ ઋ¹ พลงงานชวภาพ (bioenergy)

6 7

ECONOMYBIOÂѧÁռٌ㪌¤íÒ¹ÔÂÒÁ·Õèᵡµ‹Ò§ÍÍ¡ä»ÁÒ¡ºŒÒ§¹ŒÍºŒÒ§ÍÕ¡ËÅÒÂẺ·Õè»ÃÒ¡¯ã¹ÃÒ§ҹáÅСÒûÃЪØÁµ‹Ò§æ

ᵋâ´ÂËÅÑ¡æ áÅŒÇËҡŒ͹仡‹Í¹ ¤.È. 2015 ÁÑ¡ãËŒ¹ÔÂÒÁ·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº¡ÒüÅÔµáÅÐ㪌»ÃÐ⪹�

·ÃѾÂҡêÕÇÀҾ㹠หวงโซมลคา (value chain) ·Ò§ÍصÊÒË¡ÃÃÁ â´ÂÁÕ¤ÇÒÁÊíÒ¤ÑÞã¹á§‹·Õ誋ÇÂà¾ÔèÁÁÙŤ‹Ò

ãËŒ¡ÑºÀҤʋǹµ‹Ò§æ µÑé§áµ‹µŒ¹¹íéÒ¨¹»ÅÒ¹íéҢͧÍصÊÒË¡ÃÃÁ¡ÒüÅÔµ â´Â੾ÒзÕèà¡ÕèÂǡѺ ชวมวล (biomass)

ã¹»ÃÐà·ÈÍصÊÒË¡ÃÃÁ ¨Ö§¨Ñ´ãËŒàÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾à¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡ÑºËÅÒ¡ÃзÃǧ ઋ¹ ¡ÃзÃǧ·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº

»†ÒäÁŒ »ÃÐÁ§ à¡ÉµÃ áÅÐâ´Â੾ÒÐÍ‹ҧÂÔ觡ÃзÃǧ·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº¡ÒäԴ¤Œ¹ ¹Çѵ¡ÃÃÁ áÅСÒäŒÒ

»ÃСͺ´ŒÇ¡ÃзÃǧÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ� ¾Ò³ÔªÂ� áÅÐÍصÊÒË¡ÃÃÁ ໚¹µŒ¹

¡Ò÷íҧҹ͋ҧºÙóҡÒÃËÇÁ¡Ñ¹¢Í§¡ÃзÃǧµ‹Ò§æ ¨Ö§ÁÕʋǹÊíÒ¤ÑÞ

·íÒãËŒเศรษฐกจชวภาพ»ÃÐʺ¤ÇÒÁÊíÒàÃç¨

ชวมวล

อตสาหกรรมชวมวล

ผลตภณฑและบรการ (ความรอน พอลเมอร อาหารสตว สารมลคาสงอนๆ)

การเรงปฏกรยาทางชวภาพ

เชน การหมก

ความรพนฐานชววทยา ชวเคม

แสงอาทตย

การสงเคราะหแสง

ความรพนฐานเคม

8 9

เศรษฐกจชวภาพสาคญอยางไร?

ECONOMYBIO

12

3

4

56

7

8

910

11

12

13

14

15

16

17

¡ÒûÃЪØÁÊØ ÂÍ´àÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾âÅ¡ (Global Bioeconomy Summit)

㹪‹Ç§»ÅÒ»‚ ¤.È. 2015 ä Œ¢ŒÍÊÃØ»á¹Ç⹌Á·ÕèÊíÒ¤ÑÞ»ÃСÒÃ˹Ö觤×Í ¡Ò÷Õè Ðä»ãËŒ¶Ö§

เปาหมายการพฒนาอยางยงยนของสหประชาชาต (UN Sustainable Development

Goals) ·Ñé§ 17 ¢ŒÍ ã¹»‚ ¤.È. 2030 ä Œ¹Ñé¹ ¨íÒ໚¹¨ÐµŒÍ§ÁÕ¡ÒùíÒàÍÒàÃ×èͧàÈÃÉ°¡Ô

ªÕÇÀҾࢌÒÁÒºÙóҡÒÃã¹¹âºÒ Ἱ¡ÅÂØ·¸� áÅÐá¼¹¡Ò÷íÒ§Ò¹´ŒÇÂ

à ×͹¸Ñ¹ÇÒ¤Á ¤.È. 2015 ¤³Ð¡ÃÃÁÒ¸Ô¡ÒÃÂØâû (The European Commission)

ä´ŒÃѺàÍÒ¡ÅÂØ·¸� เศรษฐกจหมนเวยน (circular economy) ·Õè¨ÐʹѺʹع

¡ÒÃà¾ÔèÁ»ÃÐÊÔ·¸ÔÀÒ¾¡ÒÃ㪌·ÃѾÂÒ¡ÃãËŒÊÙ§¢Öé¹ã¹ÃкºÍصÊÒË¡ÃÃÁ¢Í§»ÃÐà·ÈÊÁÒªÔ¡

µÅÍ´¨¹à¾ÔèÁกระบวนการททาใหของเสยกลายเปนศนย (zero waste) ËÃ×ÍäÁ‹ÁբͧàÊÕÂà¡Ô ¢Öé¹ÃÐËÇ‹Ò§¡Ãкǹ¡ÒÃàÅ ÊÒ÷ءÍ‹ҧ·Õèà¡Ô ¢Öé¹¹íÒä»ãªŒ»ÃÐ⪹�ä Œ

¼Å¡ç¤×Í àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾¨Ö§àª×èÍÁ⧡ѺàÈÃÉ°¡Ô¨ËÁعàÇչ͋ҧṺṋ¹

DECENT WORKAND ECONOMICGROWTHINDUSTRY,

INNOVATION ANDINFRASTRUCTURE

SUSTAINABLECITIES ANDCOMMUNITIES

RESPONSIBLECONSUMPTIONANDPRODUCTION

10 11

เศรษฐกจชวภาพ(bioeconomy)

วสดและพลงงานจากความรและนวตกรรม

เศรษฐกจสเขยว(green economy) แกปญหาโดยคานงถง

สงแวดลอมและการอนรกษธรรมชาต

เศรษฐกจหมนเวยน(circular economy)

คานงถงประสทธภาพและการหมนเวยนทรพยากร

ในระบบการผลต

มความยดหยนดานอาณาเขต

ระบบอต

สาหกรร

มแบบ

พงพากนผลก

ดนโดยผ

ใช เทคโนโลยสะอาด

(clean tech)

เศรษฐกจหมนเวยน (circular economy) ¤×Í

ÃкºàÈÃÉ°¡Ô¨·ÕèãËŒ¤ÇÒÁÊíÒ¤ÑޡѺ¡ÒÃ㪌ÇÑÊ´ØáÅмÅÔµÀѳ±�

µ‹Ò§æ Í‹ҧàµçÁวงจรชวต (life-cycle) ¢Í§ÇÑÊ´ØáÅмÅÔµÀѳ±�

¹Ñé¹æ «Öè§ÁÑ¡¨Ð໚¹¡Ò÷íÒ໚¹¢Ñ鹵͹µ‹Íà¹×èͧ¡Ñ¹ä» â´ÂÁÕ

Çѵ¶Ø»ÃÐʧ¤�ËÅÑ¡¤×Í ¡ÒÃËÁعàÇÕ¹àÍÒá˸ҵØáÅÐÊÒõ‹Ò§æ

¡ÅѺÁÒ㪌ãËÁ‹ãËŒÁÒ¡·ÕèÊØ ã¹·Ø¡¡Ãкǹ¡ÒÃ

¹Í¡¨Ò¡¹ÕéáÅŒÇ àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ÂѧÁÕʋǹ«ŒÍ¹·Ñº¡Ñº เศรษฐกจสเขยว (green economy) ·Õè์¹Ãкº

àÈÃÉ°¡Ô¨·Õè´Õµ‹ÍÃкº¹ÔàÇÈáÅе‹ÍâÅ¡ã¹ÃÐÂÐÂÒÇ «Öè§ÁØ‹§á¡Œ

»˜ÞËÒÁžÔÉ·Õè༪ÔÞÍÂÙ‹ ·Ñ駹Õé¤Ò´¡Òó�¡Ñ¹Ç‹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾

¨Ð໚¹ÃкºàÈÃÉ°¡Ô¨°Ò¹¤ÇÒÁÃٌẺ˹Ö觷Õè¨Ðผนวกรวม

(convergence) ࢌҡѺเทคโนโลยสารสนเทศ (information

technology/informatics) ઋ¹ ࢌҡѺเทคโนโลยบกเดตา (big data) ปญญาประดษฐ ËÃ×Í เอไอ (artificial

intelligence, AI) áÅÐไอโอท (internet of things, IoT) ¨¹·íÒãËŒà¡Ô ¡Òû¯ÔÇѵÔÍصÊÒË¡ÃÃÁ¤ÃÑé§ãËÁ‹ à¡Ô ໚¹ÍصÊÒË¡ÃÃÁ 4.0

·Õè¢Ñºà¤Å×è͹àÈÃÉ°¡Ô âÅ¡µ‹Íä»

¤Ò´ËÁÒ¡ѹNjÒÃкºàÈÃÉ°¡Ô ãËÁ‹¹Õé дյ‹ÍÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ

áÅÐÃкº¹ÔàÇÈ ÍÕ¡·Ñ駨ÐÁÕ¤ÇÒÁÂÑè§Â×¹à¾ÔèÁÁÒ¡¢Öé¹ÍÕ¡´ŒÇÂ

12 13

เศรษฐกจชวภาพชวยแกปญหาใหญของโลก

ประชากรโลกเพมขน

ขาดแคลนพลงงานสะอาด

มลพษ/ โลกรอน/การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

เพมประสทธภาพการผลตพลงงาน

ทางเลอก

เพมประสทธภาพการผลตอาหาร

คนและสตว

ลดการปลดปลอย CO2

และของเสย

à¹×èͧ¨Ò¡àÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾ÍÒÈѤÇÒÁÃÙŒÊÁÑÂãËÁ‹ ·Õè зíÒãËŒ

ä ŒÊÒõ‹Ò§æ ·Ñ駷Õèà¤Â¼ÅÔµä ŒÍÂÙ‹áÅŒÇ áµ‹ зíÒãËŒÁÕ»ÃÐÊÔ·¸ÔÀÒ¾¡ÒÃ

¼ÅÔµÊÙ§¢Öé¹ µÅÍ´¨¹¶Ö§ä´ŒÊÒÃãËÁ‹æ ª¹Ô´µ‹Ò§æ ·Ñé§áºº·ÕèÁÕÁÙŤ‹Ò

ÊÙ§ÁÒ¡ ËÃ×ÍÁÕÁÙŤ‹ÒÊÙ§¢Öé¹ÁÒ¡¡Ç‹Òà´ÔÁ 仾ÌÍÁæ ¡Ñº¡ÒÃá¡Œ»ÞËÒ

ÊíÒ¤ÑÞÃдѺâÅ¡·Õè༪ÔޡѹÍÂÙ‹

àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ ֧໚¹ÃкºàÈÃÉ°¡Ô¨·Õè´ÕáÅШíÒ໚¹¡Ñº

âÅ¡Í‹ҧ᷌¨ÃÔ§

»ÞËÒ»ÃЪҡ÷Õèà¾ÔèÁ¨íҹǹÁÒ¡¢Öé¹ ¡ÒÃà¾ÔèÁ»ÃÐÊÔ·¸ÔÀÒ¾

¡ÒüÅÔµÍÒËÒà ·Ñé§ÍÒËÒä¹áÅÐÍÒËÒÃÊѵÇ� ´ŒÇ¤ÇÒÁÃÙŒµ‹Ò§æ

´ŒÒ¹à¡ÉµÃ¡ÃÃÁ ¡ÒûÃÐÁ§ ¡Òû†ÒäÁŒ ¡ÒÃà¾ÒÐàÅÕé§ÊѵÇ�¹íéÒ

Ö§·ÇÕ¤ÇÒÁÊíÒ¤ÑÞÁÒ¡¢Öé¹ ·Ø¡ÍصÊÒË¡ÃÃÁ·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº·Õè¡Å‹ÒÇÁÒ

ŌǹáÅŒÇᵋãËŒสารชวมวล (biomass) «Ö觹íÒä»ãªŒµ‹Í䴌͋ҧ

ËÅÒ¡ËÅÒ ¢Í§àÊÕ¨ҡÍصÊÒË¡ÃÃÁã¹ËÁÇ´¹Õé ¨Ö§¡ÅÒÂÁÒ໚¹

ÍÒËÒÃÊѵÇ�áÅÐàª×éÍà¾Åԧ䴌໚¹Í‹ҧ´Õ

เศรษฐกจชวภาพดอยางไร?

14 15

¹Í¡¨Ò¡¹Õé ªÕÇÁÇÅ·Õè¼ ‹Ò¹กระบวนการเรงปฏกรยาชวภาพ (biocatalysis) áÅÐกระบวนการหมก (fermentation) ÂѧãËŒÊÒÃà¤ÁÕËÃ×Í

¼ÅÔµÀѳ±�ÊíÒ¤ÑÞËÅÒÂÍ‹ҧ ·Õèà´ÔÁ¨íÒ໚¹µŒÍ§ä Œ Ò¡¡ÒáÅÑè¹¹íéÒÁѹ¨Ò¡«Ò¡¿ÍÊ«ÔÅ

à·‹Ò¹Ñé¹ ·íҹͧà´ÕÂǡѹ ÊÒêÕÇÁÇŨíҹǹÁÒ¡¨Ò¡¡ÒÃà¡ÉµÃ ÊÒÁÒö¹íÒÁÒ㪌໚¹

ÊÒÃãËŒ¾Åѧ§Ò¹ ·Ñ駷ҧµÃ§ (¹íÒÁÒÍÑ´á·‹§) ËÃ×ͼ‹Ò¹¡Ãкǹ¡Òà (ઋ¹ ¡ÒÃËÁÑ¡)

Ö§ª‹ÇÂÅ´¤ÇÒÁ¨íÒ໚¹µŒÍ§ãªŒ¾Åѧ§Ò¹ÊÔé¹à»Å×ͧ·Õè㪌áÅŒÇËÁ´ä»¨Ò¡«Ò¡¿ÍÊ«ÔÅä ŒºÒ§Ê‹Ç¹

·íÒãˌŴ¡ÒûŴ»Å‹Í¤ÒÃ�ºÍ¹ä´ÍÍ¡ä«´�ÍÍ¡ÊÙ‹ÍÒ¡ÒÈä´ŒºÒ§Ê‹Ç¹

·Ñé§ËÁ´¹Õé Ö§ÊÍ´ÃѺ໚¹Í‹ҧ´Õ¡Ñºá¹Ç·Ò§»ÃÐà·Èä·Â 4.0 áÅСÒû¯ÔÃÙ»

Ãкº¡ÒÃàÃÕ¹ ¡ÒÃÊ͹ ¡ÒÃÇÔ Ñ áÅйÇѵ¡ÃÃÁ¢Í§»ÃÐà·Èä·Â

เอนไซม (enzyme) ·Õèä Œ Ò¡¡Ãкǹ¡ÒêÕÇÀÒ¾¹íÒÁÒ㪌·´á·¹ÊÒÃà¤ÁÕ

ä ŒÍ‹ҧËÅÒ¡ËÅÒ ઋ¹ 㹡Ãкǹ¡Òÿ͡¢ÒǢͧÍصÊÒË¡ÃÃÁ¡ÃдÒÉ ÊÒÁÒö㪌

à͹ä«Á�·´á·¹ÊÒÃà¤ÁÕã¹¢Ñ鹵͹¡Òÿ͡¢ÒÇ¡ÃдÒÉä Œ ¨Ò¹ ªÒÁ áÅÐÍØ»¡Ã³�µ‹Ò§æ

ÃÇÁ·Ñ駶ا·Õè·íÒ¨Ò¡ÊÒêÕÇÀҾ‹ÍÂÊÅÒÂä Œ§‹Ò ¡ç㪌·´á·¹¾ÅÒÊµÔ¡ä Œà»š¹Í‹ҧ´Õ

֧໚¹ÁԵáѺÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁÁÒ¡¡Ç‹Ò ã¹ÍÕ¡ ŒÒ¹Ë¹Öè§ ¹Í¡¨Ò¡àÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾¨ÐÁÕ

á¹Ç·Ò§Ê¹ÑºÊ¹Ø¹¡ÒþÖ觾ҵÑÇàͧ áÅÐÍÔ§¡Ñºà·¤â¹âÅÂÕÊÐÍÒ´áÅÐÂÑè§Â×¹áÅŒÇ ¡ÒÃ

¨Ðà¡Ô´àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀҾ䴌 µŒÍ§¡ÒäÇÒÁÃÙŒãËÁ‹æ µŒÍ§¡ÒáÒÃÇԨѠ¾Ñ²¹Ò áÅÐ

¹Çѵ¡ÃÃÁ໚¹Í‹ҧÁÒ¡ Ö§à»�´âÍ¡ÒÊãËŒÁÕµíÒá˹‹§§Ò¹ãËÁ‹·ÕèÃͧÃѺ¹Ñ¡àÃÕ¹

¹Ñ¡ÈÖ¡ÉÒ·ÕèÁÕ¾×é¹°Ò¹ ŒÒ¹ สะเตมศกษา (STEM education) ໚¹Í‹ҧ´ÕÍÕ¡ ŒÇÂ

ผลตภณฑในเศรษฐกจชวภาพ

ของเสยการเกษตร

สารมลคาสงตางๆ

เอนไซม เชอเพลงชวภาพ สารชวเคมสารชวภาพกาจดแมลงศตรพช

ไบโอพลาสตก สารตงตนในอตสาหกรรม

กระบวนการชวภาพ(bioprocessing)

16 17

เศรษฐกจชวภาพโดดเดนอยางไร?

สาขาอนๆ

ECONOMYBIOเศรษฐกจชวภาพ

การบรรจบกนของความรไปสเศรษฐกจชวภาพ

ชวสารสนเทศ

เทคโนโลยชวภาพ

พนธวศวกรรม

เทคโนโลยโอมกส

ชววทยาเชงระบบ

ã¹àÍ¡ÊÒê×èÍ The Bioeconomy to 2030: Designing a Policy

Agenda (2006) ¢Í§ OECD ÃкØÇ‹Ò àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ÁÕÅѡɳÐ੾ÒеÑÇ·Õè

ᵡµ‹Ò§¨Ò¡ วฏจกรนวตกรรม (innovation cycles) Í×è¹æ ÍÂÙ‹ËÅÒ»ÃСÒÃ

»ÃСͺ´ŒÇÂ

การเขาถงได (affordability) µŒ¹·Ø¹¡ÒÃÇԨѴŒÒ¹เทคโนโลยชวภาพ (biotechnology) ŴŧÍ‹ҧÃÇ´àÃçÇ àª‹¹ ªØ´µÃǨÇÔ¹Ô¨©ÑÂâäáÅÐ

ÍØ»¡Ã³�·Õè㪌㹡Ãкǹ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒâä ·Õèà´ÔÁ¨ÐÁÕä Œ¡çᵋã¹âç¾ÂÒºÒŠ˹‹Ç§ҹ

ËÃ×Íͧ¤�¡Ã¢¹Ò´ãËÞ‹ »¨ غѹËÒä Œ§‹Ò¢Öé¹áÅÐÁÕÃҤҶ١ŧ µŒ¹·Ø¹ã¹¡Ò÷íÒÇÔ ÑÂ

áÅоѲ¹Ò¡çઋ¹¡Ñ¹ ¡ÒÃŧ·Ø¹ã¹ ŒÒ¹àÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾ Ö§äÁ‹ä Œ¼Ù¡¢Ò´â´Â»ÃÐà·È

¾Ñ²¹ÒáŌǷÕèÃíèÒÃÇÂà·‹Ò¹Ñé¹

การบรรจบและเชอมโยงกนของความร (convergences and linkages) àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾à¡Ô´¢Öé¹ä´Œà¹×èͧ¨Ò¡¡ÒâÂÒµÑÇÍ‹ҧÃÇ´àÃçǢͧ

¤ÇÒÁÃÙŒ¾×é¹°Ò¹à¡ÕèÂǡѺÊÔè§ÁÕªÕÇÔµ áÅл¯ÔÊÑÁ¾Ñ¹ �·Õè¾Ç¡ÁѹÁÕµ‹Í¡Ñ¹áÅÐÁÕµ‹ÍÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ

µÑé§áµ‹ÃдѺâ¤Ã§ÊÌҧ·Õè¹Òâ¹àÁµÃ仨¹¶Ö§¡ÒäǺ¤ØÁÃдѺ ยน (gene) àÁ×èͤÇÒÁÃÙŒ

ẺÊËÊÒ¢ÒàËÅ‹Ò¹ÕéÁÒºÃ躡ѹ Ö§·íÒãËŒàÊŒ¹áº‹§ÊÒ¢ÒÇÔªÒ

´Ñé§à´ÔÁẺ¿�ÊÔ¡Ê� à¤ÁÕ áÅЪÕÇÇÔ·ÂÒÅ´¹ŒÍÂŧ

¡ÒþѲ¹Ò¢Í§à·¤â¹âÅÂÕªÕÇÀÒ¾ºÒ§àÃ×èͧ㹻¨ غѹ

¢Ö鹡Ѻ¤ÇÒÁ¡ŒÒÇ˹ŒÒ¢Í§ นาโนเทคโนโลย (nanotechnology) áÅÐ สารสนเทศศาสตร (informatics)

18 19

การเปลยนแปลงแบบกาวกระโดดและรวดเรว (rapid, discontinuous change) – ¡Ò䌹¾ºãËÁ‹æ ã¹ÊÒ¢Òà¡‹Òá¡‹Í‹ҧ พนธศาสตร (genetics) áÅСÒÃà¡Ô´¢Ö鹢ͧÊÒ¢ÒÇÔªÒãËÁ‹æ 㹪‹Ç§äÁ‹¡Õè·ÈÇÃÃɼ‹Ò¹ÁÒ Í‹ҧ พนธวศวกรรม (genetic engineering) ชววทยาเชงระบบ (systems biology) áÅÐÊÒ¢Ò

ÇÔªÒẺ “โอมกส (–omics)” ઋ¹ จโนมกส (genomics) โปรตโอมกส (proteomics) áÅÐเมแทโบโลมกส (metabolomics) ·íÒãËŒàÃÒä Œ¢ŒÍÁÙÅÁËÒÈÒÅ

áÅÐÁÕÇÔ¸Õ¡ÒèѴ¡ÒâŒÍÁÙÅẺºÔê¡à´µŒÒã¹àÇÅÒÃÇ´àÃçÇ ¡Ãкǹ¡Ò÷íÒ§Ò¹ã¹ËŒÍ§

»¯ÔºÑµÔ¡ÒÃËÅÒÂÍ‹ҧ·Õ赌ͧ㪌¤¹·íÒ໚¹àÇÅҹҹ㹻‚·ÈÇÃÃÉ 1990 »¨¨ØºÑ¹ÊÒÁÒö

㪌à¤Ã×èͧ Ñ¡ÃÍѵâ¹ÁѵÔá·º·Ø¡¢Ñ鹵͹ã¹àÇÅÒÃÇ´àÃçÇ àª‹¹ ¡ÒÃÍ‹Ò¹ÃËÑʾѹ¸Ø¡ÃÃÁ·Ñé§ËÁ´

¢Í§¤¹áµ‹ÅФ¹ ·ÕèàÃÕÂ¡Ç‹Ò จโนม (genome)

ความคมคาในการลงทน (high opportunity costs) – ¡ÒÃŧ·Ø¹ÊÌҧ

¹Çѵ¡ÃÃÁ´ŒÒ¹ชววทยาศาสตร (biosciences) ໚¹¡ÒÃŧ·Ø¹´ŒÒ¹¡ÒÃÇÔ¨ÑÂáÅоѲ¹Ò·Õè໚¹ “µŒ¹·Ø¹” ãËŒ¡Ñº»ÃÐà·Èµ‹Ò§æ ໚¹Í‹ҧ´Õ áÁŒ§º·Õè㪌㹡ÒÃÍ‹Ò¹ Õâ¹Á

Á¹ØÉÂ�ªØ´ááã¹โครงการจโนมมนษย (Human Genome Project, HGP)

¨ÐÊÙ§¶Ö§à¡×ͺ 3 ¾Ñ¹ÅŒÒ¹àËÃÕÂÞÊËÃÑ° ᵋàÁ×èÍ»ÃÐàÁÔ¹¼Å¡ÃзºàªÔ§àÈÃÉ°ÈÒʵÃ�

¡çä´ŒÃѺ¼ÅµÍºá·¹¡ÅѺÁÒËÅÒÂ෋Ңͧ·Õèŧ·Ø¹ä» ¹Í¡¨Ò¡¹Õé ¨Ò¡¤ÇÒÁ¡ŒÒÇ˹ŒÒ·Õè

à¡Ô ¢Öé¹ ·íÒãËŒ»¨ غѹµŒ¹·Ø¹¡ÒÃÍ‹Ò¹ Õâ¹ÁÁ¹ØÉÂ�ÊÑ¡¤¹ÍÂÙ‹·Õèà¾Õ§ÃÒÇËÅÑ¡¾Ñ¹àËÃÕÂÞà·‹Ò¹Ñé¹

áÅÐà¡Ô ¡ÒáŒÒÇ¡ÃÐâ´´ã¹ ŒÒ¹¤ÇÒÁÃÙŒà¡ÕèÂǡѺ¢ŒÍÁÙžѹ¸Ø¡ÃÃÁ¢Í§Á¹ØÉÂ� ¨¹¹íÒ仵‹ÍÂÍ´

ã¹´ŒÒ¹¡Òû‡Í§¡Ñ¹áÅÐÃÑ¡ÉÒâä䴌Í‹ҧ¡ÇŒÒ§¢ÇÒ§

àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ Ö§ÁÕ¤ÇÒÁâ´´à´‹¹¨¹»ÃÐà·Èµ‹Ò§æ àË繤ÇÒÁÊíÒ¤ÑÞ áÅÐ

ºÃèØäÇŒã¹á¼¹¾Ñ²¹Ò»ÃÐà·È

ความโดดเดนของเศรษฐกจชวภาพ

การเขาถงไดความคมคาในการลงทน

การเปลยนแปลงแบบกาวกระโดด

และรวดเรว

การบรรจบและ

เชอมโยงกนของความร

SUCCESS

BIOECONOMY

20 21

ã¹àÍ¡ÊÒê×èÍ Future Opportunities and Developments in the

Bioeconomy – A Global Expert Survey (2018) ·Õè Ñ ·íÒâ´Â The German

Bioeconomy Council ·ÕèÊíÒÃǨ¼ÙŒàªÕèÂǪÒÞËÅÒ¡ËÅÒÂÊÒ¢Ò ¨Ò¡Ê¶ÒºÑ¹µ‹Ò§æ

·Ñé§ã¹ÊËÀÒ¾ÂØâûáÅÐͧ¤�¡Ã¹Ò¹ÒªÒµÔÃÇÁ 4,331 ¤¹ ¨Ò¡ 46 »ÃÐà·È ¢ŒÍÊÃØ»

·Õè䴌ËÇÁ¡Ñ¹¡ç¤×Í (1) àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾¹‹Ò¨ÐµÍºÊ¹Í§µ‹Í¤ÇÒÁµŒÍ§¡Òþ×é¹°Ò¹

¢Í§Á¹ØÉÂ�ä´Œ (2) ʋǹãËÞ‹ÁͧNjҹ‹Ò¨ÐÁռŴշҧàÈÃÉ°¡Ô¨´ŒÇ áÅÐ (3) ËÒ¡

µŒÍ§¡ÒäÇÒÁÊíÒàÃç ã¹ ŒÒ¹¹Õé ¨íÒ໚¹µŒÍ§ÁÕ¹âºÒÂáÅÐá¼¹¡ÅÂØ· � ŒÒ¹¡Òö‹Ò·ʹ

à·¤â¹âÅÂÕáÅСÒÃãËŒ·Ø¹¡ÒÃÇÔ¨ÑÂáÅоѲ¹Ò໚¹µÑǪ‹ÇÂ

ËÒ¡Áͧ㹴ŒÒ¹¾Åѧ§Ò¹ ¤ÇÒÁàË繨ҡ¼ÙŒàªÕèÂǪÒÞÃÇÁ 832 ¤ÇÒÁàËç¹

ÃкØÇ‹Ò ¨Ð¢Ö鹡Ѻ¼ÅÔµÀѳ±� Ò¡¹Çѵ¡ÃÃÁ ·Õ誋ÇÂÊÌҧ วสดหมนเวยน (renewable materials) ໚¹ËÅÑ¡ ¢³Ð·Õèã¹ ŒÒ¹à¡ÉµÃ¡ÃÃÁáÅÐÍÒËÒèТÖ鹡Ѻ¾Ñ¹¸Ø�¾×ªãËÁ‹æ

áÅСÒûÃѺ»Ãا¡Ãкǹ¡ÒüÅÔµ¨Ò¡¤ÇÒÁÃÙŒ ŒÒ¹àÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾ÃÇÁ件֧¡ÒÃ㪌

áËÅ‹§â»ÃµÕ¹ã¹ÍÒËÒÃãËÁ‹æ ઋ¹ ÊÒËËÒÂáÅÐáÁŧ â´ÂÁÕ¤ÇÒÁàËç¹ÁÒ¡¶Ö§

1,035 ¤ÇÒÁàËç¹·Õèàª×èÍÇ‹Ò ¹Çѵ¡ÃÃÁáÅФÇÒÁ¡ŒÒÇ˹ŒÒ¢Í§à·¤â¹âÅÂÕ·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§

¨Ðª‹ÇÂá¡Œ»˜ÞËÒàÃ×èͧÍÒËÒÃÊíÒËÃѺÃͧÃѺ»ÃЪҡèíҹǹÁÒ¡·Õè໚¹¼ÅÁÒ¨Ò¡

Êѧ¤Á¼ÙŒÊÙ§ÍÒÂØ Ê‹Ç¹´ŒÒ¹ÍصÊÒË¡ÃÃÁáÅÐÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ ÊÒÃà¤ÁÕãËÁ‹æ ·Õèä´Œ¨Ò¡

กระบวนการชวภาพ (bioprocessing) áÅÐ ไบโอพลาสตก (bioplastic) ¨ÐÁÕº·ºÒ·ÊíÒ¤ÑÞ

เศรษฐกจชวภาพคอแนวโนมโลกอนาคตอนใกล

การวจย พฒนาและนวตกรรม

โครงสรางพนฐาน

ECONOMYBIO

22 23

·Ñ駹Õéã¹´ŒÒ¹¹âºÒ ¼ÙŒàªÕèÂǪÒÞàª×èÍÇ‹Òà¾×èÍãËŒºÃÃÅؼŵ‹Ò§æ

·Õè¡Å‹ÒÇÁÒ ¨ÐµŒÍ§ÁÕ¡ÒáÃе،¹ãËŒà¡Ô´¡ÒÃÊÌҧ¹Çѵ¡ÃÃÁµ‹Ò§æ ¼‹Ò¹

¡ÒÃÇÔ ÑÂáÅоѲ¹Ò ·Ñé§ã¹ÀÒ¤ÃÑ°áÅÐàÍ¡ª¹ ÁÕ¡ÒÃŧ·Ø¹ã¹ โครงสรางพนฐาน (infrastructure) ·Õè íÒ໚¹ ઋ¹ âç§Ò¹µŒ¹áºº ÃÇÁ件֧ã¹ËÅÑ¡ÊÙµÃã¹Ãкº¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ áÅФÇÒÁËÇÁÁ×Íã¹ÃдѺ¹Ò¹ÒªÒµÔ

ã¹â¤Ã§¡ÒÃÇԨѵ‹Ò§æ

ÊíÒËÃѺ˹‹Ç§ҹÃÑ°ºÒÅ ¡ÒáàÅÔ¡à§Ô¹Ê¹ÑºÊ¹Ø¹ÊíÒËÃѺ

¾Åѧ§Ò¹¨Ò¡«Ò¡¿ÍÊ«ÔÅ ¡ÒÃà¾ÔèÁ ภาษคารบอน (carbon tax) à¾×èÍãËŒ¼ÙŒ·Õè»Å‹Í¤ÒÃ�ºÍ¹ÍÍ¡ÊÙ‹ÍÒ¡ÒÈ㹡Ãкǹ¡ÒüÅÔµÁÒ¡¡Ç‹Ò

¨ÐµŒÍ§¨‹ÒÂà§Ô¹à¾ÔèÁ¢Öé¹ ÃÇÁ件֧¡®ÃÐàºÕº·Õè¨Ðª‹Ç´ÙáÅáÅл¡»‡Í§

Ãкº¹ÔàÇÈ ÃÇÁ·Ñ駡Òÿ„œ¹¿ÙáÅСÒÃÊ‹§àÊÃÔÁãËŒËѹàËä»ÊÙ‹àÈÃÉ°¡Ô¨

ẺËÁعàÇÕ¹ãËŒÁÒ¡¢Öé¹

·Ñ駹Õé¼ÙŒàªÕèÂǪÒÞä ŒªÕéãËŒàË繶֧¤ÇÒÁÊíÒ¤Ñޢͧ¡Ò÷íÒ¤ÇÒÁࢌÒã¨

áÅÐà¼Âá¾Ã‹á¹Ç¤ÇÒÁ¤Ô´¾×é¹°Ò¹µ‹Ò§æ ã¹´ŒÒ¹àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀҾNjÒ

¨Ðª‹ÇÂà¾ÔèÁ¤Ø³ÀÒ¾ªÕÇÔµä ŒÍ‹ҧäà â´ÂäÁ‹ íÒ໚¹µŒÍ§ãªŒ·ÃѾÂÒ¡ÃâÅ¡

ÁÒ¡à·‹Ò·Õè໚¹ÍÂÙ‹ «Öè§ÍÒ¨·íÒä´Œ·Ñ駼‹Ò¹Ê×èÍÊÒÃÁÇŪ¹ã¹áººà´ÔÁ áÅÐ

¼‹Ò¹ โซเชยลมเดย (social media) µ‹Ò§æ ·Õèä´ŒÃѺ¤ÇÒÁ¹ÔÂÁ

ã¹»˜¨¨ØºÑ¹ ઋ¹ à¿«ºØ�¡ áÅзÇÔµàµÍÃ�

นโยบาย

CARBON TAX

การสอสารและขอมล

24 25

ã¹àÍ¡ÊÒê×èÍ Bioeconomy in Thailand: A Case Study (2018)

·Õè¨Ñ´·íÒâ´Â Matthew Fielding áÅÐ May Thazin Aung ª‹ÇÂãËŒàËç¹ÀÒ¾

¤ÇÒÁä´Œà»ÃÕºËÅÒ»ÃСÒâͧ»ÃÐà·Èä·Âà¡ÕèÂǡѺàÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ äÁ‹Ç‹Ò¨Ð

໚¹¡Ò÷Õè (1) »ÃÐà·Èä·Â໚¹¼ÙŒÊ‹§ÍÍ¡ÂÒ§Íѹ´Ñº 1 ¢Í§âÅ¡ (2) »ÃÐà·Èä·Â

໚¹¼ÙŒÊ‹§ÍÍ¡¢ŒÒÇÃÒÂãËދ໚¹Íѹ´Ñº 2 ¢Í§âÅ¡ áÅÐ (3) »ÃÐà·Èä·Â໚¹¼ÙŒÊ‹§ÍÍ¡

¹íéÒµÒÅ·ÃÒÂãËދ໚¹Íѹ´Ñº 2 ¢Í§âÅ¡

¹Í¡¨Ò¡¹Õé»ÃÐà·Èä·ÂÂѧÁÕ ความหลากหลายทางชวภาพ (biodiversity) ÊÙ§ÁÒ¡ à¹×èͧ¨Ò¡µÑé§ÍÂÙ‹ã¡ÅŒà¢µÈÙ¹Â�Êٵà Íѹ໚¹»˜¨ ÑÂÊíÒ¤ÑÞ·ÕèàÍ×é͵‹Í¡ÒÃà¡Ô´

¤ÇÒÁá»Ã¼Ñ¹¢Í§ÊÔè§ÁÕªÕÇÔµµ‹Ò§æ à¾ÃÒÐÁÕ¤ÇÒÁÍØ ÁÊÁºÙó�¢Í§´Ô¹ ¹íéÒ áÅÐáË ÒµØ

µ‹Ò§æ ÃÇÁ·Ñé§ÁÕáʧᴴ»ÃÔÁÒ³ÁÒ¡µÅÍ´·Ñ駻‚

Ö§äÁ‹¹‹Òá»Å¡ã¨·ÕèÃÑ°ºÒÅä·Â»ÃСÒÈã¹à´×͹Á¡ÃÒ¤Á ¾.È. 2561 Ç‹Ò

á¼¹»¯ÔÃÙ»»ÃÐà·ÈÊÙ‹»ÃÐà·Èä·Â 4.0 ¨ÐÃÇÁàÍÒàÃ×èͧàÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾ ã¹°Ò¹Ð

»˜¨¨Ñ¼ÅÑ¡´Ñ¹à¢ŒÒäÇŒ´ŒÇÂ

ประเทศไทยกาลงเขาสเศรษฐกจชวภาพ

biodiversity

ECONOMYBIO

พลงงานทางเลอก

เศรษฐกจเตบโต

แกปญหาชาต

ตาแหนงงานใหม

ชมชนเขมแขง

เพมคณภาพชวต

วสดทางเลอก

1 2 2ยาง ขาว นาตาลทราย

พชอนๆ สตวอนๆ สงมชวตอนๆ

ผลตภณฑธรรมชาต

อนๆ

26 27

â´Âã¹á¼¹»¯ÔÃÙ»¨Ð¢ÂѺ¨Ò¡à»‡ÒËÁÒÂÃÐÂÐÊÑé¹áÅСÅÒ§·Õè㪌¡Ãе،¹

àÈÃÉ°¡Ô¨¢Í§»ÃÐà·È ¼‹Ò¹ÍصÊÒË¡ÃÃÁáÅкÃÔ¡Òõ‹Ò§æ ÃÇÁ 5 Ẻ·ÕèàÃÕ¡NjÒ

first S-curve »ÃСͺ ŒÇ (1) ÍصÊÒË¡ÃÃÁÂҹ¹µ�ÊÁÑÂãËÁ‹ (next generation

automotive) (2) ÍÔàÅç¡·Ã͹ԡÊ�ÍÑ ©ÃÔÂÐ (smart electronics) (3) ¡Ò÷‹Í§à·ÕèÂÇ

à¾×èÍ¡ÒÃá¾·Â�áÅФÇÒÁ¡Ô¹´ÕÍÂÙ‹ բͧ¼ÙŒÁհҹР(affluent, medical and wellness

tourism) (4) ¡ÒÃà¡ÉµÃáÅÐà·¤â¹âÅÂÕªÕÇÀÒ¾ (agriculture and biotechnology)

áÅÐ (5) ÍÒËÒÃÊíÒËÃѺ͹Ҥµ (food for the future)

เศรษฐกจชวภาพ

â´Â¨Ðà»ÅÕè¹ä»ãªŒ¤ÇÒÁÃÙŒ à·¤â¹âÅÂÕ áÅеÑÇ¡Ãе،¹àÈÃÉ°¡Ô¨ ¼‹Ò¹

ÍصÊÒË¡ÃÃÁáÅкÃÔ¡Òõ‹Ò§æ ÃÇÁ 5 Ẻ ·ÕèàÃÕÂ¡Ç‹Ò new S-curve 䴌ᡋ (1) ÇÔ·ÂÒ¡ÒÃËØ‹¹Â¹µ� (robotics) (2) ¡ÒúԹáÅÐÅÍ ÔʵԡÊ� (aviation and

logistics) (3) àª×éÍà¾ÅÔ§ªÕÇÀÒ¾áÅÐÊÒÃà¤ÁÕ Ò¡ªÕÇÀÒ¾ (biofuels and biochemicals)

(4) ´Ô Ô·ÑÅ (digital) áÅÐ (5) ÈÙ¹Â�¡ÅÒ§¡ÒÃá¾·Â� (medical hub) â´Ââ¤Ã§¡ÒÃ

ËÅÑ¡¨Ð´íÒà¹Ô¹¡Ò÷Õè เขตนวตกรรมระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก

(Eastern Economic Corridor of Innovation, EECi) áÅÐËÇѧNjҨзíÒãËŒà¡Ô ¡ÒÃ

àµÔºâµáºº¡ŒÒÇ¡ÃÐâ´´¢Í§»ÃÐà·Èä´Œ

¨ÐàËç¹ä ŒªÑ ਹNjÒã¹¢ŒÍ 3 ¤×Í ·Ñé§àª×éÍà¾ÅÔ§ªÕÇÀÒ¾áÅÐÊÒÃà¤ÁÕ Ò¡ªÕÇÀÒ¾

ŌǹáÅŒÇᵋ໚¹¼ÅÅѾ¸�¨Ò¡¤ÇÒÁÃÙŒ´ŒÒ¹àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾·Ñé§ÊÔé¹ áÅÐã¹¢ŒÍ 5 ¤×Í

ÈÙ¹Â�¡ÅÒ§¡ÒÃá¾·Â� ¡ç ÐÁպҧʋǹ·ÕèʹѺʹع ŒÇ¤ÇÒÁÃÙŒ·Õèä Œ Ò¡àÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾

ECONOMYBIO1st S-Curve

New S-Curve

อาหารสาหรบอนาคต(food for the future)

อตสาหกรรมยานยนตสมยใหม (next generation automotive)

การทองเทยวเพอการแพทยและความกนดอยดของผมฐานะ (affluent, medical and wellness tourism)

การเกษตรและเทคโนโลยชวภาพ (agriculture and biotechnology)

ดจทล (digital)

การบนและลอจสตกส (aviation and logistics)

อเลกทรอนกสอจฉรยะ(smart electronics)

วทยาการหนยนต (robotics)

เชอเพลงชวภาพและสารเคมจากชวภาพ (biofuels and biochemicals)

ศนยกลางการแพทย(medical hub)

28 29

2018

2036

ã¹á¼¹¾Ñ²¹Ò¾Åѧ§Ò¹·Ò§àÅ×Í¡¢Í§»ÃÐà·Èä·Â (2015)

µÑé§à»‡ÒäÇŒÇ‹Ò àÁ×èͶ֧»‚ ¤.È. 2036 ¨ÐÁÕʋǹẋ§¢Í§¾Åѧ§Ò¹·Ò§àÅ×Í¡

·Ø¡áººÃÇÁáÅŒÇ 30% ¢Í§¾Åѧ§Ò¹·Ñé§ËÁ´·Õè㪌㹻ÃÐà·Èâ´Â¨ÐÁÕ

ÊѴʋǹ¢Í§¾Åѧ§Ò¹¨Ò¡เชอเพลงชวภาพ (biofuel) à¾ÔèÁ¢Öé¹

¨Ò¡ 7% ໚¹ 25%

àÁ×èÍ´Ùã¹ÃÒÂÅÐàÍÕ´¨Ð¾ºÇ‹Ò ໇ÒËÁÒ·ÕèµÑé§äÇŒ¤×Í ¨ÐÁÕ¡ÒÃ

ºÃÔâÀ¤ ไบโอเอทานอล (bioethanol) ·Õèä Œ Ò¡¡Ãкǹ¡ÒêÕÇÀÒ¾

à¾ÔèÁ¢Ö鹨ҡ 1.18 ¾Ñ¹ÅŒÒ¹ÅԵà ¡ÅÒÂä»à»š¹ 4.1 ¾Ñ¹ÅŒÒ¹ÅÔµÃã¹»‚

¤.È. 2036 áÅÐÁÕ¡ÒúÃÔâÀ¤ ไบโอดเซล (biodiesel) à¾ÔèÁ¢Ö鹨ҡ

1.24 ¾Ñ¹ÅŒÒ¹ÅԵà ä»à»š¹ 5.1 ¾Ñ¹ÅŒÒ¹ÅÔµÃ㹪‹Ç§à´ÕÂǡѹ

(ᵋµ‹ÍÁÒÁÕ¡ÒûÃѺŴµÑÇàŢŧä»à»š¹ 2.6 ¾Ñ¹ÅŒÒ¹ÅԵà ÊíÒËÃѺ

ᵋÅлÃÐàÀ·) â´Âã¹Ê‹Ç¹¢Í§ÃÑ°ºÒŹÑé¹ ¡ÒÃʹѺʹع¨ÐÍÂÙ‹ã¹ÃÙ»

เชอเพลงชวภาพ

¢Í§à§Ô¹Ê¹ÑºÊ¹Ø¹¾Åѧ§Ò¹áÅСÒÃÅ´ÀÒÉÕ ¹Í¡¨Ò¡¹Õé ¨ÐÁÕ¡ÒÃà¾ÔèÁ¨íҹǹ

Âҹ¹µ�·ÕèÇÔè§ä´Œâ´ÂÍÒÈѹíéÒÁѹ¼ÊÁäºâÍàÍ·Ò¹ÍÅ àÃÕÂ¡Ç‹Ò แกสโซฮอลª¹Ô´ E20 áÅÐ E85 (ÊÑÞÅѡɳ� E ËÁÒ¶֧à»ÍÃ�à«ç¹µ�â´Â»ÃÔÁҵâͧ

äºâÍàÍ·Ò¹ÍÅ·Õè¼ÊÁÍÂÙ‹¡Ñº¹íéÒÁѹ ઋ¹ E20 ¡ç¤×Í ÁÕàÍ·Ò¹ÍÅÍÂÙ‹ 20% áÅÐ E85

¡ç¤×Í ÁÕàÍ·Ò¹ÍÅÍÂÙ‹ 85%)

ÊíÒËÃѺ¼ÅÔµ¼Å·Ò§¡ÒÃà¡ÉµÃ·Õè¹íÒÁÒ㪌㹡ÒüÅÔµäºâÍàÍ·Ò¹ÍŹÑé¹

â´ÂËÅÑ¡æ áŌǨÐ㪌͌Í âÁÅÒÊ (ä´Œ¨Ò¡¡Ãкǹ¡ÒüÅÔµ¹íéÒµÒÅ) áÅÐ

ÁѹÊíÒ»ÐËÅѧ â´Â͌ͨФÃͺ¤ÅØÁÁÒ¡·ÕèÊØ´¤×Í ÃÒÇ 70% ¢Í§·Ñé§ËÁ´

´Ñ§¹Ñé¹ ·‹ÒÁ¡ÅÒ§¡ÃÐáÊˋǧãÂàÃ×èͧÊØ¢ÀÒ¾áÅÐÅ´¡ÒúÃÔâÀ¤¹íéÒµÒŹÑé¹

ºÃÔÉÑ·¼Ù Œ¼ÅÔµ¹íéÒµÒÅÃÒÂãËÞ‹¡çËѹÁÒãËŒ¤ÇÒÁʹ㨡Ѻ¡ÒÃá»ÃÃÙ»¹íéÒµÒÅ

·Õè¼ÅÔµä Œ ҡ͌͠ãËŒ¡ÅÒÂ໚¹äºâÍàÍ·Ò¹ÍÅ·ÕèÁÕÁÙŤ‹ÒÊÙ§¢Öé¹ áÅÐ໚¹µÅÒ´ãËÁ‹

·Õèà»�´¡ÇŒÒ§ÃÍÍÂÙ‹

E20E85

1.18 พนลานลตร 4.1 พนลานลตร

E20E85

ไบโอเอทานอล

30 31

เชอเพลงชวภาพ

B7

1.24 พนลานลตร 2.6 พนลานลตร

B10B20

äºâÍ´Õà«Å¹Ñé¹¼ÅԵ䴌¨Ò¡¹íéÒÁѹ¨Ò¡¾×ªáÅÐÊѵÇ� ÊíÒËÃѺ

»ÃÐà·Èä·Â¹Ñé¹äºâÍ´Õà«Åä ŒÁÒ¨Ò¡¹íéÒÁѹ»ÒÅ�Á໚¹ËÅÑ¡ â´Â¼ÅÔµ

à¾×èÍ¡ÒäŒÒÁÒµÑé§áµ‹»‚ ¤.È. 2007 ÃÑ°ºÒÅʹѺʹع¡ÒÃ㪌§Ò¹

äºâÍ´Õà«Å´ŒÇ¡ÒÃÍÍ¡¡®ËÁÒºѧ¤ÑºãªŒ¡ÒüÊÁäºâÍ´Õà«Å

ࢌҡѺ¹íéÒÁѹ´Õà«Å¨Ò¡¿ÍÊ«ÔÅ áÅШÐà¾ÔèÁÍѵÃÒʋǹÀÒ¤ºÑ§¤Ñº¨Ò¡

B7 ä»à»š¹ B10 áÅÐ B20 (ÊÑÞÅѡɳ� B ËÁÒ¶֧ à»ÍÃ�à«ç¹µ�

â´Â»ÃÔÁҵâͧäºâÍ´Õà«Å·Õè¼ÊÁÍÂÙ‹¡Ñº¹íéÒÁѹ ઋ¹ B10 ¡ç¤×Í

ÁÕäºâÍ´Õà«ÅÍÂÙ‹ 10% áÅÐ B100 ¡ç¤×Í໚¹äºâÍ´Õà«Å 100%)

ÃÑ°ºÒÅãËŒ·Ø¹Ê¹ÑºÊ¹Ø¹¡ÒÃàµÔÁ B20 ã¹Ã¶ºÃ÷ء¢¹Ò´ãËދẺÊÁѤÃã¨

ÁÒµÑé§áµ‹»‚ ¤.È. 2016 ÊíÒËÃѺ¼Å¼ÅÔµ¹íéÒÁѹ»ÒÅ�Á¹Ñé¹ ÃÑ°ºÒÅÁÕá¼¹

¨ÐʹѺʹعãËŒÁÕ¡ÒûÅÙ¡»ÒÅ�Á¹íéÒÁѹãËŒä Œ 10.2 ŌҹäË㹻‚ ¤.È. 2036

«Ö觨зíÒãˌ䴌¹íéÒÁѹ»ÒÅ�ÁÃÇÁÃÒÇ 4.24 ŌҹµÑ¹à¢ŒÒÊÙ‹Ãкºã¹»‚´Ñ§¡Å‹ÒÇ

¤ÇÒÁÃÙŒ·Ñ駷Õèà¡ÕèÂǡѺ¡ÒûÃѺ»Ãا¾Ñ¹¸Ø�¾×ª¾Åѧ§Ò¹ áÅСÃкǹ¡ÒÃ

¼ÅÔµáÅФǺ¤ØÁ¤Ø³ÀÒ¾àª×éÍà¾ÅÔ§ªÕÇÀҾẺµ‹Ò§æ ¨Ðª‹ÇÂà¾ÔèÁÁÙŤ‹Ò

¡ÒõÅÒ´ãËŒ¡ÑºàÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾¢Í§»ÃÐà·Èä·Â

ไบโอดเซล

2018

2036

32 33

ชวมวลและกาซชวภาพ ªÕÇÁÇÅáÅС�Ò«ªÕÇÀÒ¾ÁÕº·ºÒ·ÊíÒ¤ÑÞáÅÐÃѺ¼Ô´ªÍºÃÒÇ 60% ¢Í§

¾Åѧ§Ò¹·Ò§àÅ×Í¡·Ñé§ËÁ´¢Í§»ÃÐà·Èä·Âã¹»‚ ¤.È. 2014 ÊÔé¹»‚ ¤.È. 2014

»ÃÐà·Èä·Â㪌ªÕÇÁÇżÅÔµ¡ÃÐáÊä¿¿‡Òä´Œ 2,452 ŌҹÇѵµ� (MW) áÅмÅÔµ

¤ÇÒÁÌ͹䴌 5,144 ktoe â´Â Business Monitor International »ÃÐàÁÔ¹

Ç‹Ò¨ÐÁÕÊѴʋǹઋ¹¹Õé仨¹¶Ö§»‚ ¤.È. 2025 á¼¹¾Ñ²¹Ò¾Åѧ§Ò¹·Ò§àÅ×Í¡¢Í§

»ÃÐà·Èä·Â (2015) µÑé§à»‡ÒäÇŒÇ‹Ò ã¹»‚ ¤.È. 2036 ªÕÇÁÇŨмÅÔµ¾Åѧ§Ò¹ä¿¿‡Ò

à¾ÔèÁ¢Öé¹à»š¹ 5,570 MW áÅШÐ໚¹áËÅ‹§¾Åѧ§Ò¹ËÅÑ¡¢Í§»ÃÐà·È㹡ÒüÅÔµ

¤ÇÒÁÌ͹

ชวมวล กาซชวภาพ

ตงเปาวา ค.ศ. 2036 ผลตพลงงานไฟฟา > 5,570 MW

ªÕÇÁÇÅã¹»ÃÐà·ÈʋǹãËÞ‹ä ŒÁÒ¨Ò¡¢Í§àÊÕ¨ҡ อตสาหกรรมการเกษตร ઋ¹ ͌͠ÁѹÊíÒ»ÐËÅѧ ¢ŒÒÇâ¾´ ¿Ò§¢ŒÒÇ àÈÉäÁŒ á¡Åº âÁÅÒÊ ÏÅÏ ã¹¢³Ð·Õè

¡�Ò«ªÕÇÀҾʋǹãËÞ‹ä Œ Ò¡โรงเลยงปศสตว â´Â໚¹Ê‹Ç¹Ë¹Ö觢ͧระบบบาบดนาเสย·Õ赌ͧ»¯ÔºÑµÔµÒÁ¡®¢ŒÍºÑ§¤Ñº´ŒÒ¹ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ â´Âã¹ÃÐÂÐááÁѡ໚¹

¿ÒÃ�ÁËÁÙ¢¹Ò´ãËÞ‹ (1,000–4,000 ÅÙ¡ºÒÈ¡�àÁµÃ)

34 35

µ‹ÍÁÒ¡çÁÕÃкº¼ÅÔµ¡�Ò«ªÕÇÀҾẺ»� ·Õè㪌¡Ñ¹á¾Ã‹ËÅÒÂÁÒ¡¢Öé¹ã¹âç§Ò¹

ệ§ÁѹÊíÒ»ÐËÅѧ¢¹Ò´ãËÞ‹ÍÕ¡´ŒÇ ·íÒãˌ䴌·Ñ駤ÇÒÁÌ͹áÅоÅѧ§Ò¹¡ÅѺÁÒ

«Ö觪‹ÇÂÅ´¡ÒÃ㪌¾Åѧ§Ò¹ä ŒÃÒÇ 20% â´Â·ÕèºÒ§áË‹§à»š¹âç§Ò¹¢¹Ò´ãËÞ‹ÃͧÃѺ

¡ÒüÅԵệ§ 1,000 µÑ¹µ‹ÍÇѹ ·íÒãˌŴ¡ÒÃ㪌¹íéÒÁѹ㹡Ãкǹ¡ÒÃä Œ 7.5 ŌҹÅÔµÃ

áÅÐä¿¿‡Ò 35 ¡Ô¡ÐÇѵµ�ªÑèÇâÁ§ (GWh) µ‹Í»‚

âç§Ò¹¹íéÒÁѹ»ÒÅ�Á¡ç¼ÅÔµ¡�Ò«ªÕÇÀҾ䴌ઋ¹¡Ñ¹ ᵋ¡�ҫʋǹãËÞ‹äÁ‹ä´Œ

¹íÒ¡ÅѺÁÒ㪌ã¹Ãкºáººà´ÕÂǡѺ¡Ã³Õ¢Í§âç§Ò¹á»‡§ÁѹÊíÒ»ÐËÅѧ ᵋÁÑ¡ä´Œ

¨Ò¡¡ÒâÒÂä¿¿‡Ò¡ÅѺࢌÒÊÙ‹Ãкº¡ÃÔ´ áÅСÒâÒ¤ÇÒÁÊÒÁÒö㹡ÒÃÅ´¡ÒÃ

»Å‹Í¡�Ò«¤ÒÃ�ºÍ¹·ÕèàÃÕÂ¡Ç‹Ò คารบอนเครดต (carbon credit ËÃ×Í

Certified Emission Reductions, CERs) »¨¨ØºÑ¹ÁÕºÃÔÉÑ·à·¤â¹âÅÂÕËÅÒÂáË‹§

·ÕèÁÕÃкºÍÑ ¡�Ò«ªÕÇÀÒ¾ãˌ໚¹¢Í§àËÅÇ àÃÕÂ¡Ç‹Ò compressed biogas ËÃ×Í CBG (Ẻà´ÕÂǡѺ¡�Ò«¸ÃÃÁªÒµÔ·ÕèÍÑ´¨¹à»š¹¢Í§àËÅÇ·ÕèàÃÕÂ¡Ç‹Ò CNG ËÃ×Í

compressed natural gas) «Ö觷íÒãËŒÊдǡ㹡Òâ¹Ê‹§ÁÒ¡ÂÔ觢Öé¹ ÀÒÂ㵌¡ÒÃʹѺʹع´ŒÒ¹à§Ô¹·Ø¹ÊíÒËÃѺÊÌҧâç§Ò¹¡�Ò«ªÕÇÀÒ¾¢Í§ÃÑ°

·Õèãˌ㹷ÈÇÃÃÉ·ÕèáÅŒÇ ·íÒãËŒ»¨ غѹÁÕâç§Ò¹¼ÅԵ俿‡Ò¨Ò¡¡�Ò«ªÕÇÀÒ¾·ÑèÇ»ÃÐà·È

ÁÒ¡¡Ç‹Ò 1,000 âç áÅСÒüÅԵ俿‡Ò ŒÇÂÇÔ Õ¡ÒùÕé¡ŒÒÇ¡ÃÐâ´´à¾ÔèÁ¢Ö鹶֧ 10 à·‹Ò

µÑÇàÅ·Õà´ÕÂÇ

กาซชวภาพ

โรงงานนามนปาลมโรงงานแปงมนสาปะหลง

คารบอนเครดต

CBGไฟฟา

ไฟฟา

ความรอน

36 37

สารเคมจากชวภาพ

ไบโอรไฟเนอร

¡ÒÃá»ÃÃÙ»¼ÅÔµÀѳ±�·Ò§¡ÒÃà¡ÉµÃ ŒÇ°ҹ¤ÇÒÁÃÙŒ·Ò§àÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾

¨Ðª‹ÇÂà¾ÔèÁÁÙŤ‹Òãˌ͋ҧÁÒ¡ÁÒ ઋ¹ ÁѹÊíÒ»ÐËÅѧ·Õè»ÃÐà·Èä·Â¼ÅÔµä Œ»ÃÔÁÒ³

ÁËÒÈÒÅã¹áµ‹Åл‚ à´ÔÁ¡çá»ÃÃÙ»à¾×èÍ㪌໚¹ÍÒËÒä¹ ÍÒËÒÃÊѵÇ� ໚¹ËÅÑ¡

ᵋ´ŒÇ¤ÇÒÁÃÙ Œ·Õèà¾ÔèÁ¢Ö鹨ÐÊÒÁÒö¹íÒä»ãªŒÊÌҧ สารเคมจากชวภาพ (biochemical) ¨íҹǹÁÒ¡ ¼‹Ò¹¡Ãкǹ¡Ò÷ÕèàÃÕÂ¡Ç‹Ò ไบโอรไฟเนอร (biorefinery) ¤ÅŒÒ¡Ѻ¡ÒáÅÑè¹¹íéÒÁѹ´Ôº¨¹ä´Œ¼ÅÔµÀѳ±�ÁÒ¡ÁÒ ã¹Í´Õµ

µÑÇÍ‹ҧÊÒ÷Õèä Œ ઋ¹ ÊÒõÑ駵Œ¹ã¹ÍصÊÒË¡ÃÃÁ¡ÃдÒÉ ¡ÒÇ áÅÐäÁŒÍÑ ÃÇÁ件֧

พลาสตกยอยสลายได (biodegradable plastic) áÅÐà¤Ã×èͧÊíÒÍÒ§ áÁŒáµ‹¡ÒùíÒä»·íÒ໚¹ÍÒËÒà ¡çÁÕÃٻẺ·ÕèËÅÒ¡ËÅÒÂÁÒ¡¢Öé¹ äÁ‹Ç‹Ò¨Ð໚¹

สารใหความหวานแปงปลอดกลเตน

สารเคมจากชวภาพ

สารใหความหวาน (sweetener) แปงปลอดกลเตน (gluten free flour)

੾ÒÐệ§»ÅÍ´¡ÅÙ൹Í‹ҧà ÕÂÇ ¡ç¤Ò´Ç‹Ò¢¹Ò´µÅÒ´¨Ð¢ÂÒ¨ҡ 4,630 ŌҹàËÃÕÂÞ

ÊËÃÑ°ã¹»‚ ¤.È. 2015 ä»à»š¹ 7,590 ŌҹàËÃÕÂÞÊËÃÑ°¡‹Í¹»‚ ¤.È. 2020

»ÃÐàÁÔ¹¡Ñ¹Ç‹ÒÍصÊÒË¡ÃÃÁ·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñºá»‡§ÁѹÊíÒ»ÐËÅѧà¾Õ§Í‹ҧà´ÕÂÇ

ËÒ¡¹íÒ¤ÇÒÁÃÙŒ ŒÒ¹àÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾ÁÒ㪌Í‹ҧàµçÁ·Õè ¨ÐÊÌҧ§Ò¹ä ŒÁÒ¡¶Ö§ 1 Ōҹ

µíÒá˹‹§ áÅÐà¾ÔèÁÁÙŤ‹ÒÍصÊÒË¡ÃÃÁãËŒÊ٧䴌¶Ö§ 8.5 ¾Ñ¹ÅŒÒ¹àËÃÕÂÞÊËÃÑ°

ÁÕ¡ÒÃŧ¹ÒÁºÑ¹·Ö¡¤ÇÒÁࢌÒã¨Ã‹ÇÁ¡Ñ¹ã¹Çѹ·Õè 23 Á¡ÃÒ¤Á ¤.È. 2017 ÃÐËNjҧ˹‹ÇÂ

§Ò¹ÀÒ¤ÃÑ°áÅкÃÔÉÑ·àÍ¡ª¹¢¹Ò´ãËÞ‹ÃÇÁ 23 áË‹§ Ç‹Ò¨ÐËÇÁ¡Ñ¹Å§·Ø¹áÅмÅÑ¡´Ñ¹

àÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾ä·Â µÑé§à»‡ÒÇ‹Ò¨ÐÁÕ¡ÒÃŧ·Ø¹ÃÇÁ¡Ñ¹äÁ‹¹ŒÍÂ¡Ç‹Ò 400,000 ŌҹºÒ·

ÀÒÂã¹ÃÐÂÐàÇÅÒ 10 »‚

ไบโอเอทานอล

เชอเพลงชวภาพ

สารตงตนในอตสาหกรรม

อาหาร

สารเคมและวสด

ผลตภณฑทางการเกษตร ผลกระทบCO2

38 39

ã¹ ŒÒ¹¡ÒÃá¾·Â� ¨ÐÁÕ¡ÒÃŧ·Ø¹¤Œ¹ËÒ ไบโอฟารมา (biopharma) ËÃ×Í

ÂÒ·Õèä´Œ¨Ò¡¡Ãкǹ¡Ò÷ҧªÕÇÀÒ¾ ÃÐËÇ‹Ò§»‚ ¤.È. 2015–2036 äÁ‹¹ŒÍ¡NjÒ

100,000 ŌҹºÒ· áÅШÐÁÕ¡ÒÃÊ‹§ÍÍ¡ÂÒàËÅ‹Ò¹ÕéÃÒÇ 75,000 ŌҹºÒ·ã¹ª‹Ç§à´ÕÂǡѹ

㹨íҹǹ¹Õé¨ÐÁÕÂÒÁÒ¡¡Ç‹Ò 20 ª¹Ô´·Õè໚¹¼ÅÔµÀѳ±�ÂÒÁҵðҹÃдѺâÅ¡

¹Í¡¨Ò¡ÂÒáÅŒÇ ÁÕ¡ÒüÅÔµ วคซน (vaccine) ઋ¹ ÇѤ«Õ¹ä¢ŒàÅ×Í´ÍÍ¡ áÅÐÇѤ«Õ¹ã¹ÃٻẺ¼ÊÁẺ¤çÍ¡à·Å ·Õè»Í§¡Ñ¹âäµÔ µ‹ÍÊíÒ¤ÑÞä ŒËÅÒÂæ âä¾ÃŒÍÁæ ¡Ñ¹

ઋ¹ ¤ÍµÕº ä͡ù áÅкҴ·ÐÂÑ¡ §Ò¹àËÅ‹Ò¹Õé ÐÃͧÃѺºØ¤ÅÒ¡ÃãËÁ‹æ ä ŒäÁ‹¹ŒÍ¡NjÒ

20,000 µíÒá˹‹§

µÑÇÍ‹ҧÊÒÃà¤ÁÕ¨Ò¡ªÕÇÀÒ¾Í×è¹æ ·ÕèÊíÒ¤ÑÞã¹ÍصÊÒË¡ÃÃÁ «Ö觷íÒä´ŒáÅŒÇ

ã¹»¨¨ØºÑ¹ ઋ¹ ¡Ã´ä¢Áѹ áÍÅ¡ÍÎÍÅ� áÅÐÊÒÃÅ´áçµÖ§¼ÔÇ (surfactant) ¨Ò¡

¹íéÒÁѹ»ÒÅ�Á ¡Ã´áÅ¡µÔ¡ PLA (polylactic acid) áÅÐ PBS (polybutylene

succinate) ¨Ò¡á»‡§ áÅзÕèÍÂÙ‹ã¹ÃÐËÇ‹Ò§¡ÒþѲ¹Ò ä Œá¡‹ BDO (butanediol)

PBAT (polybutyrate) áÅСô«Ñ¡«Ô¹Ô¡ (succinic acid) ÏÅÏ ÍصÊÒË¡ÃÃÁẺ¹Õé

¹Í¡¨Ò¡¨Ðª‹ÇÂãˌ䴌ÊÒÃãËÁ‹æ áÅŒÇ ÂѧŴ¡ÒûŋÍ¡�Ò«¤ÒÃ�ºÍ¹ä´ÍÍ¡ä«´�

ÍÍ¡ÊÙ‹ªÑ鹺ÃÃÂÒ¡ÒÈä´ŒºÒ§Ê‹Ç¹ÍÕ¡´ŒÇÂ

¹Í¡¨Ò¡¼ÅÔµÀѳ±�ã¹ÃÙ»¢Í§àª×éÍà¾ÅÔ§ªÕÇÀÒ¾áÅŒÇ ¢Í§àÊÕ¨ҡ¡ÒÃà¡ÉµÃ

ÂѧÊÒÁÒö¹íÒä»ãªŒã¹¡Ãкǹ¡ÒÃÊÌҧ¼ÅÔµÀѳ±�ÁÙŤ‹ÒÊÙ§Í×è¹æ ÍÕ¡ËÅÒ»ÃÐàÀ·

äÁ‹Ç‹Ò¨Ð໚¹à¤Ã×èͧÊíÒÍÒ§ »Ø‰Â ¾ÅÒʵԡªÕÇÀÒ¾ áÅЫÕàÁ¹µ�á·‹§ ໚¹µŒ¹

ตาแหนงงานใหม

ลดการปลอยกาซ CO₂

ลดของเสยจากกระบวนการผลต

สารเคมจากชวภาพอนๆ

ชววตถไบโอฟารมา

สารมลคาสง

40 41

¡ÒèзíÒ¤ÇÒÁËÇѧãˌ໚¹¨ÃÔ§ ¹íÒàÍÒ¤ÇÒÁÃÙŒ ¤ÇÒÁÊÒÁÒö ÁҾѲ¹Ò

àÈÃÉ°¡Ô °Ò¹ªÕÇÀÒ¾ä·Âä Œ¹Ñé¹ ¨íÒ໚¹µŒÍ§ÁÕ¡ÒÃàµÃÕÂÁ¤ÇÒÁ¾ÃŒÍÁ¢Í§ โครงสรางพนฐาน (infrastructure) ã¹ËÅÒ´ŒÒ¹ ઋ¹ àÃ×èͧ¡íÒÅѧ¤¹¡çÁÕ¤ÇÒÁÊíÒ¤ÑÞ໚¹Í‹ҧÁÒ¡

àÍ¡ÊÒà Thailand Bioconomy’s Industry (2017) ¢Í§¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃ

Ê‹§àÊÃÔÁ¡ÒÃŧ·Ø¹ (BOI) ÃкØÇ‹Ò »¨¨ØºÑ¹áµ‹Åл‚Áպѳ±ÔµÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�ÃÒÇ 40,000 ¤¹

áÅкѳ±ÔµÇÔÈÇ¡ÃÃÁÈÒʵÃ�ÍÕ¡ÃÒÇ 22,000 ¤¹ â´Âã¹ÊÒÂÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�¹Ñé¹ÁÕÃÒÇ

1,500 ¤¹ ·ÕèÁÕ¤ÇÒÁªíÒ¹ÒÞ ŒÒ¹เทคโนโลยชวภาพ (biotechnology) ᵋà¾×èͤÇÒÁࢌÁá¢ç§ ŒÒ¹àÈÃÉ°¡Ô ªÕÇÀÒ¾ ÃÑ°ºÒÅÁÕá¼¹¨ÐʹѺʹعãËŒÁÕ¡ÒüÅÔµºÑ³±Ôµ

ŒÒ¹ชววทยาศาสตร (bioscience) à¾ÔèÁÁÒ¡¢Öé¹à»š¹¨íҹǹÁÒ¡¡Ç‹Ò 10,000 ¤¹µ‹Í»‚ â´ÂÍÒÈѤÇÒÁËÇÁÁ×ͧ͢·Ñé§ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂáÅÐ˹‹Ç§ҹÇÔ Ñ·ÕèÁÕ¤ÇÒÁ

ࢌÁá¢ç§ã¹¡Ò÷íÒÇÔ ÑÂÍ‹ҧ¹ŒÍ 22 ʶҺѹ

โครงสรางพนฐาน

ST E

POLISBIO

EECiM

¡ÒÃà¡Ô´¢Ö鹢ͧเขตนวตกรรมระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก (Eastern Economic Corridor of Innovation, EECi) ã¹Í¹Ò¤µÍѹã¡ÅŒ (¡ÅØ‹ÁÍÒ¤ÒÃáá¨Ðà»� 㪌§Ò¹ã¹»‚ ¤.È. 2021) ã¹ 3 ѧËÇÑ ¤×Í

©ÐàªÔ§à·ÃÒ ªÅºØÃÕ áÅÐÃÐÂͧ ¨ÐÁÕʋǹ·ÕèàÃÕÂ¡Ç‹Ò ไบโอโพลส (Biopolis) «Ö觷íÒ˹ŒÒ·Õè໚¹ÈÙ¹Â�¡ÅÒ§¡ÒÃÇÔ ÑÂáÅоѲ¹Òà¾×èÍÀÒ¤ÍصÊÒË¡ÃÃÁ ÈÙ¹Â�¡ÅÒ§¡Òö‹Ò·ʹ

à·¤â¹âÅÂÕáÅСÒÃÇÔà¤ÃÒÐË�·´Êͺ¨Ð໚¹áËÅ‹§ÊíÒ¤ÑÞ·ÕèÃͧÃѺ¡íÒÅѧ¤¹à¾×èͼÅÑ¡´Ñ¹

àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀҾ͋ҧ¨ÃÔ§¨Ñ§

ᵋ·Ñé§ËÁ´¹Ñ鹨Ð໚¹¨ÃÔ§äÁ‹ä ŒàÅ ËÒ¡¡ÒÃàÃÕ¹¡ÒÃÊ͹ã¹ÃдѺ»ÃжÁÈÖ¡ÉÒ

áÅÐÁѸÂÁÈÖ¡ÉÒ ¢Ò´¤ÇÒÁࢌÁá¢ç§ã¹ÊÒ¢ÒÇÔªÒËÅÑ¡·ÕèàÃÕÂ¡Ç‹Ò สะเตมศกษา (STEM education) »ÃÐ¡Íºä» ŒÇ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒã¹ ŒÒ¹วทยาศาสตร (science) เทคโนโลย (technology) วศวกรรมศาสตร (engineering) áÅÐคณตศาสตร (mathematics) à¾ÃÒÐÊÒ¢ÒàËÅ‹Ò¹Ñé¹à»š¹¾×é¹°Ò¹ áÅШЪ‹ÇÂ

µ‹ÍÂÍ´¤ÇÒÁÃÙŒ ÃÇÁ件֧ÊÌҧ นวตกรรม (innovation) ·ÕèÊíÒ¤ÑÞáÅÐÍÒ¨¶Ö§

¡Ñºà»ÅÕè¹âÅ¡ä´Œ

42 43

โรงงานพช

ทรพยากรชวภาพ (bioresources) ·Õè໚¹µŒ¹·Ø¹àº×éͧµŒ¹¡çµŒÍ§

ä´ŒÃѺ¡ÒÃÊíÒÃǨ áÅÐàµÃÕÂÁ¤ÇÒÁ¾ÃŒÍÁ ¹Í¡¨Ò¡äºâÍà·¤ ÊÇ·ª. ¨ÐÁÕ¡ÒÃ

·íÒÇÔ ÑÂáÅÐà¡çºÊÒ¾ѹ¸Ø� ØÅÔ¹·ÃÕÂ� â´Â੾ÒÐàª×éÍÃÒ·ÕèÁÕÁÒ¡µÔ Íѹ´ÑºâÅ¡ (ÁÒ¡¡Ç‹Ò

6,000 Ê»‚ªÕÊ�) ÂÑ§ä Œ Ñ µÑé§ ศนยชววสดประเทศไทย (Thailand Bioresource Research Center, TBRC) ·ÕèÊÒÁÒö Ñ´ËÒ ØÅÔ¹·ÃÕÂ� ´ÕàÍç¹àÍ ¾ÅÒÊÁÔ´

âÁâ¹â¤Å¹ÍÅá͹µÔºÍ´Õ äκÃÔâ´ÃÁÒ à«ÅÅ�ÊѵÇ� áÅÐà¹×éÍàÂ×è;ת ÃÇÁ·Ñé§ãËŒ

ºÃÔ¡ÒÃÍ×è¹æ ·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡ÑºªÕÇÇÑÊ´ØẺ¤ÃºÇ§¨Ã ãËŒ¡ÑºÀÒ¤ÍصÊÒË¡ÃÃÁ·Õ赌ͧ¡ÒÃ

㪌ÍÕ¡ ŒÇ 㹠ŒÒ¹§Ò¹ÇÔ Ñ¾תÁÕ¡ÒÃÃÔàÃÔèÁ Ñ ·íÒ โรงงานพช (plant factory) ·Õè¹íÒàÍÒ¤ÇÒÁÃٌẺ เกษตรแมนยา (precision agriculture) ÁÒ㪌㹡ÒÃà¾ÒÐàÅÕ駾תÊÁعä¾ÃàÈÃÉ°¡Ô à¾×èÍ໚¹°Ò¹ã¹¡ÒüÅÔµÊÁعä¾ÃÊíÒËÃѺ

㪌ÀÒÂã¹»ÃÐà·ÈáÅÐà¾×èÍÊ‹§ÍÍ¡¹Í¡»ÃÐà·Èã¹Í¹Ò¤µÍѹã¡ÅŒ

àÈÃÉ°¡Ô¨ªÕÇÀÒ¾¨Ö§¶×Í໚¹à»‡ÒËÁÒÂáÅФÇÒÁËÇѧ¢Í§¡ÒþѲ¹Ò

»ÃÐà·Èä·ÂÍ‹ҧ᷌¨ÃÔ§

ศนยชววสดประเทศไทย

44 45

เศรษฐกจชวภาพไทยอนาคตอนใกล

เศรษฐกจชวภาพ เปนแนวโนมของโลกซงดหรอแมแตจาเปนกบทงมนษยและสงแวดลอมประเทศไทยไดเปรยบเพราะมตนทนความหลากหลายทางชวภาพสงมการเตรยมพรอมดานโครงสรางพนฐาน คอ คน วสดอปกรณ สถานท และตวอยางสงมชวต มาอยางตอเนอง

46 47

Bioeconomy in Thailand: A Case Study (2018) Matthew Fielding and May Thazin Aung, Stockholm Environment Institute, SEI Working Paper 2018.

Bioeconomy in the Context of Thailand (2018) Morakot Tantichareon, GBS 2018, Berlin (power point)

Biodiesel (2017) Narin Tunpaiboon, Thailand Industrial Outlook 19.

Factsheet Bioenery in Thailand (2016) Netherlands Embassy in Bangkok.

Future Opportunities and Developments in the Bioeconomy – A Global Expert Survey (2018) The German Bioeconomy Council.

JRC Science for Policy Report: Bioeconomy Report 2016 (2017) European Commission.

Rapid Deployment of Industrial Biogas in Thailand: Factors of Success (2012) Joost Siteur, Institute for Industrial Productivity.

Thailand Bioenergy Technology Status Report (2013) The Working group for Bioenergy Science Technology and Innovation Policy for Thailand.

Thailand Biofuels Annual 2017 (2017) Sakchai Preechajan and Ponnarong Prasertsri, GAIN Report Number: TH 7084.

Thailand’s Bioeconomy Industry (2017) Thailand Board of Investment.

Thailand’s Transformation Through Science, Technology, Innovation (2018) Suvit Maesincee, Minister of Science and Technology, Thailand (power point).

The Bioeconomy to 2030: Designing a Policy Agenda. (2006) OECD.

ࢵ¹Çѵ¡ÃÃÁÃÐàºÕ§àÈÃÉ°¡Ô ¾ÔàÈÉÀÒ¤µÐÇѹÍÍ¡ (Eastern Economic Corridor of Innovation, EECi) (2017) ØÌÒÃѵ¹� µÑ¹»ÃÐàÊÃÔ° (power point).

เอกสารอางอง

48