ª « ¦ ¸ L U R W N K D U L Q Z U L Q D L E U Dthesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Thitaporn_V.pdf · ได พิจารณาสารนิพนธ เรื่อง อิเหนา

การพฒนาชดการเรยนวรรณคดดวยตวเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา

สารนพนธ ของ

ฐตาพร วภววาณชย

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา

มนาคม 2553

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

การพฒนาชดการเรยนวรรณคดดวยตวเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา

สารนพนธ ของ

ฐตาพร วภววาณชย

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา

มนาคม 2553 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

การพฒนาชดการเรยนวรรณคดดวยตวเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา

บทคดยอ ของ

ฐตาพร วภววาณชย

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา

มนาคม 2553

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

ฐตาพร วภววาณชย. (2553). การพฒนาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อาจารยทปรกษาสารนพนธ: ผชวยศาสตราจารยขจรศร ชาตกานนท. การวจยครงนมความมงหมายเพอพฒนาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา กลมตวอยางนกเรยนทใชในการทดลองครงน คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา กรงเทพมาหานคร จานวน 50 คน ไดมาจากการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) ใชระยะเวลาในการทดลองจานวน 16 คาบ คาบละ 50 นาท ดาเนนการทดลองโดยใชแบบแผนการวจยแบบ (Randomized One Group Pretest-posttest Design) เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล คอ ชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง และแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ t-test แบบ Dependent ผลการวจยพบวา 1. ชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง มประสทธภาพ 80.40/80.57 2. นกเรยนทเรยนโดยใชชดการเรยนวรรณคดดวยตวเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ผลสมฤทธทางการเรยนสงกวากอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

THE DEVELOPMENT OF SELF-LEARNING PACKAGES THROUGH LITERATURE IN

TITLE INAO EPISODE ON THE WAR OF KAMANGKUNING SECTION FOR MATHAYOMSUKSA IV STUDENTS, TRIAM UDOM SUKSA SCHOOL

AN ABSTRACT BY

THITAPORN VIPAVAWANICH

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Education Degree in Secondary Education

at Srinakharinwirot University March 2010

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

Thitaporn Vipavawanich. (2010). The Development of Self- learning Packages Through Literature in Title Inao Episode on the War of Kamangkuning Section for Mathayomsuksa IV Students, Triam Udom Suksa School. Master’s Project, M.Ed. (Secondary Education). Bangkok: Graduate School, Srinakharinwirot University. Project Advisor: Assist.Prof. Kachornsri Jatikananda. The purpose of this study was to develop self-learning packages through literature in title Inao Episode on the war of Kamangkuning for mathayomsuksa IV students, Triam Udom Suksa school. The sample were 50 mathayomsuksa IV students in the second semester of the 2009 academic year, Triam Udom Suksa School, Bangkok. They were randomly selected by Cluster Random Sampling and were taught through the self-learning packages of Inao Episode on the war of Kamangkuning for sixteen 50-minute periods. Randomized One Group Pretest-posttest Design was used in this study. The instrument used in this study were self-study learning packages through literature in title Inao Episode on the war of Kamangkuning and achievement test. The data were statistically analyzed by t-test for Dependent. The results of this research indicated that: 1. The efficiency of self-study learning packages through literature in title Inao Episode on the war of Kamangkuning was 80.40/80.57 2. The students’ achievement before and after the experiment was significantly different at .05 level.

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

อาจารยทปรกษาสารนพนธ ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร และคณะกรรมการสอบ ไดพจารณาสารนพนธเรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา ของ ฐตาพร วภววาณชย ฉบบนแลว เหนสมควรรบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒได

อาจารยทปรกษาสารนพนธ

................................................................... (ผชวยศาสตราจารยขจรศร ชาตกานนท)

ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร

................................................................... (รองศาสตราจารย ดร. ชตมา วฒนะคร)

คณะกรรมการสอบ

.................................................................... ประธาน (ผชวยศาสตราจารยขจรศร ชาตกานนท)

................................................................... กรรมการสอบสารนพนธ (ผชวยศาสตราจารยสมานน รงเรองธรรม)

................................................................. กรรมการสอบสารนพนธ (รองศาสตราจารย ดร. บงอร พานทอง) อนมตใหรบสารนพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญา การศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

.................................................................. คณบดคณะศกษาศาสตร (รองศาสตราจารย ดร. องอาจ นยพฒน) วนท เดอน มนาคม พ.ศ. 2553

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

ประกาศคณประการ สารนพนธนสาเรจไดดวยดเพราะความกรณาใหคาปรกษาและคาแนะนาอยางดยง จากผชวยศาสตราจารยขจรศร ชาตกานนท อาจารยทปรกษาสารนพนธ ผชวยศาสตราจารยสมานน รงเรองธรรม รองศาสตราจารย ดร. บงอร พานทอง และรองศาสตราจารยอจฉรา สขารมณ ทกรณาใหคาปรกษาดวยความเอาใจใส แนะนาในสงทเปนประโยชนและชวยปรบปรงแกไขขอบกพรองในสารนพนธมาโดยตลอด ผวจยรสกซาบซงในพระคณและความกรณาของอาจารยเปน อยางยง ทประสทธประสาทความรให ผวจยจะนาความรทไดรบไปใชใหเกดประโยชนในการพฒนาดานการจดการเรยนการสอนตอไป จงขอกราบขอบพระคณไว ณ โอกาสน นอกจากนขอขอบพระคณผอานวยการสถานศกษาและคณาจารยในกลมสาระการเรยนรภาษาไทย โรงเรยนเตรยมอดมศกษาทกทาน ทใหความชวยเหลออานวยความสะดวกตลอดระยะเวลาในการดาเนนการทดลอง โดยเฉพาะอยางยง อาจารยปราณ เกษเบญฤทธกล และอาจารยพรรณวภา บญนล ทกรณาชวยเหลอใหคาแนะนาและตรวจสอบแกไขเครองมอทใชในการทดลอง และขอขอบใจนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 ทกคนทใหความรวมมอในการทดลองและเกบรวบรวมขอมลสาหรบการวจยในครงนเปนอยางด ขอขอบพระคณทานเจาของเอกสารและงานวจยทกทาน ทผวจยไดนามาอางองไวในการทาสารนพนธ ขอขอบคณเพอนนสตปรญญาโท สาขาวชาการมธยมศกษา (การสอนภาษาไทย) ทกคนทเปนกาลงใจและใหความชวยเหลอแนะนาสงทดเสมอมา ทาใหงานวจยครงนเสรจสมบรณยงขน ทายสดผวจยขอกราบขอบพระคณ บดา มารดาและครอบครวของผวจย ทคอยเปนกาลงใจทสาคญทสด ซงทาใหผวจยมความมานะและพยายามจนประสบความสาเรจในการศกษา คณคาและประโยชนทพงมจากสารนพนธฉบบน ขอมอบเปนเครองบชาพระคณ บดา มารดา คร อาจารย และผมพระคณทกทาน

ฐตาพร วภววาณชย

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

สารบญ บทท หนา 1 บทนา 1

ภมหลง 1 ความมงหมายของการวจย 3 ความสาคญของการวจย 4 ขอบเขตของการวจย 4 ประชากรทใชในการวจย 4 กลมตวอยางทใชในการวจย 4

เนอหาทใชในการวจย 4 ระยะเวลาทดาเนนการทดลอง 4

ตวแปรทศกษา 4 นยามศพทเฉพาะ. 5 กรอบแนวคดในการวจย 6 สมมตฐานในการวจย 6

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 7 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบชดการเรยนดวยตนเอง 8 ความหมายของชดการเรยนดวยตนเอง 8 แนวคดและปรชญาของชดการเรยนดวยตนเอง 9 ความสาคญของการเรยนดวยตนเอง 11 ลกษณะการเรยนรดวยตนเอง 12 องคประกอบของชดการเรยนดวยตนเอง 14 ลกษณะของชดการเรยนดวยตนเอง 16 ขนตอนในการสรางชดการเรยนดวยตนเอง 17 บทบาทของครและนกเรยนในการใชชดการเรยนดวยตนเอง 20 ประโยชนของชดการเรยนดวยตนเอง 23 งานวจยในประเทศและตางประเทศทเกยวของกบชดการเรยนดวยตนเอง 26 เอกสารและงานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน 27 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน 27 ความหมายของแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน 28 ประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 28 หลกเกณฑเบองตนในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 29 กระบวนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 32 งานวจยในประเทศและตางประเทศทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน 34

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

สารบญ (ตอ) บทท หนา 2 (ตอ) เอกสารทเกยวของกบวรรณคดเรองอเหนา 35 ความหมายของวรรณคด 35 ประวตความเปนมาของวรรณคดเรองอเหนา 36 เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง 37 คณคาของวรรณคดเรองอเหนา 39 3 วธการดาเนนการวจย 48

กาหนดประชากรและกลมตวอยาง 48 การสรางเครองมอทใชในการวจย 48 การเกบรวบรวมขอมล 55 การจดกระทาและการวเคราะหขอมล 56

4 ผลการวเคราะหขอมล 61 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล 61 ผลการวเคราะหขอมล 61 5 สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ 64 ความมงหมายของการวจย 64 สมมตฐานในการวจย 64 ขอบเขตของการวจย 64 เนอหาทใชในการวจย 65 เครองมอทใชในการวจย 65 การดาเนนการทดลอง 65 การวเคราะหขอมล 66 สรปผลการวจย 66 อภปรายผล 66 ขอเสนอแนะ 68

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

สารบญ (ตอ) บทท หนา

บรรณานกรม 69 ภาคผนวก 75 ภาคผนวก ก 76 ภาคผนวก ข 78 ประวตยอผทาสารนพนธ 108

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

บญชตาราง

ตาราง หนา 1 แบบแผนการทดลองแบบ 55 2 การหาประสทธภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 62 3 แสดงการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนและหลงการเรยน โดยใชชดการเรยนดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง 63

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

บทท 1 บทนา

ภมหลง ภาษาเปนเครองมอสอสารทสาคญในสงคม เปนสงทใชแสวงหาความร ประสบการณจากแหลงขอมลสารสนเทศ เพอพฒนาความร กระบวนการคด วเคราะห วจารณ และสรางสรรคใหทนตอการเปลยนแปลงของสงคม ตลอดจนนาไปใชในการพฒนาอาชพ ใหสงคมมความมนคงทางเศรษฐกจ หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มงเนนใหผเรยนใชภาษาไทยเปนเครองมอในการตดตอสอสาร เพอสรางความเขาใจและความสมพนธทดตอกน ทาใหสามารถประกอบกจธระ การงาน และดารงชวตรวมกนในสงคมประชาธปไตยไดอยางสนตสข นอกจากนนภาษายงสรางสรรคใหสวยงามได คอภาษาวรรณคด ซงเปนสอแสดงใหเหนถงภมปญญาของบรรพบรษ ดานวฒนธรรม ประเพณ และสนทรยภาพ เปนสมบตลาคาควรแกการเรยนร อนรกษ สบสานใหคงอยคชาตไทยตลอดไป วรรณคดเปนงานสรางสรรคอนลาคาของมนษย ทถายทอดเรองราวของชาต สงคม และศลปวฒนธรรม ผานภาษาทเรยงรอยถอยคาอยางสละสลวย ประณต มชนเชงการแตง ดวยคาประพนธหลายชนด เพอใหเกดสนทรยภาพและเพอยกระดบจตใจผอานใหสงขน เกดความงอกงามทางสตปญญา วรรณคดเปนการบนทกเรองราวของคนในชาต สภาพสงคม วถชวตและวฒนธรรมใน แตละยคสมย ทาใหผศกษาเขาใจตนเองและสงคม เกดความสมพนธทดตอกนของคนในชาต การเรยนวรรณคดทาใหเราไดศกษาสงตางๆ หลายแงหลายมม ทงดานภาษา รสวรรณคด ลกษณะ คาประพนธ สงคมและวฒนธรรม เพราะวรรณคดชวยสะทอนสภาพชวต ขนบธรรมเนยม ความเชอ คานยมและประสบการณ สงเหลานจะเปนพนฐานททาใหยงเรยนวรรณคดกยงเกดความร ความเขาใจ และเกดความซาบซงมากยงขน บรรเทา กตตศกด (2533: 8) การศกษาวรรณคดเปนสงทเยาวชนจะตองใหความสาคญ เพราะวรรณคดเปนมรดกทางภาษาทแสดงถงวฒนธรรมประจาชาตไทย เปนสมบตทางวฒนธรรมอนกอใหเกดความเปนเอกภาพ และสะทอนสภาพสงคม ขนบธรรมเนยมประเพณ ภมปญญา การเมองและการปกครองของบรรพบรษไทย อกทงยงเปนสงทแสดงใหเหนการดารงชวต ความเจรญของสงคม วชดา พรายยงค (2550: 1) นอกจากนนการศกษาวรรณคดเปนการศกษาความจรงในชวตมนษย ทกวถายทอดผานตวละครใหผอานมองเหนโลก มองชวตดวยความเขาใจมากขน วรรณคดสอดแทรกคต สภาษต บทสอนใจ ขอคด เยาวชนทศกษาวรรณคดสามารถนาตวอยาง คตธรรม ขอคด และคณคาจากวรรณคดไปปรบใชในชวตได เพอประโยชนแกตนเองและสงคม ดวยเหตทกลาวมาขางตนจะเหนวา วรรณคดเปนสงทมคณคาควรแกการอนรกษไวเปนมรดกของชาต เยาวชนไทยควรไดเรยนรวรรณคดไทย เหนความสาคญในฐานะวรรณคดเปนมรดกทางภาษา และเยาวชนยงไดรบประโยชนจากคณคาของวรรณคดในดานตางๆ ดวย กระทรวงศกษาธการ

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

2

(หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551)ไดเหนความสาคญของวรรณคดจงกาหนดใหมการจดสาระและมาตรฐานการเรยนรในกลมสาระการเรยนรภาษาไทย เปนสาระท 5 วรรณคดและวรรณกรรม โดยมมาตรฐาน ท 5.1 เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณ วรรณคดและวรรณกรรมไทยอยางเหนคณคาและนาไปประยกตใชในชวตจรง กระทรวงศกษาธการกาหนดใหแตละชนเรยนวรรณคดตางกน ซงในระดบมธยมศกษาตอนปลายเปนการเรยนแบบชวงชน (ชวงชนท 4) โดยไดกาหนดใหเรยนวรรณคดเรองอเหนา ตอน ศกกะหมงกหนง วรรณคดเรองอเหนาไดรบคายกยองจากวรรณคดสโมสร ใหเปนยอดแหงกลอนบทละครเพราะมคณคา ดานวรรณศลป ประวตศาสตร วฒนธรรม และการละคร อกทงเรองอเหนา ตอน ศกกะหมงกหนง ยงใหขอคดเรองความรก ทงความรกของพอแมทมตอลก ความรกวยหนมสาว ความรกในเครอญาต ซงเหมาะสาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลายทจะไดศกษา ถงแมวาหลกสตรการศกษาไดใหความสาคญตอการเรยนการสอนวรรณคดมาโดยตลอด แตสภาพการเรยนการสอนวรรณคดในปจจบนยงประสบปญหาหลายดาน เชน ดานผสอน การจดกระบวนการเรยนการสอนของผสอนไมนาสนใจ เปนการสอนอานเอาเรองหรอการสอนอานออกเสยง ใชวธการสอนทยดผสอนเปนสาคญ ผสอนมงเนนใหผเรยนเขาใจความหมาย และทองจาคาศพท โบราณ หรอศพทยาก เพอจะไดเกบไวตอบคาถามในการทาขอสอบ ผสอนมงใหผเรยนแปลความหมายในงานประพนธใหเปนภาษาไทยรอยแกวทสละสลวยดวยฝมอของผเรยนทยงใชภาษาไทยไดไมดเทาใด ผสอนมงเนนใหผเรยนพยายามจดจาถงรายละเอยดปลกยอย แทนการนาแนวคดหรอขอคดทไดจากวรรณคดไปเปนแนวปฏบต ปญหาการจดการเรยนการสอน เหลานลวนแลวแต ไมกอใหเกดความสนทรภาพและประโยชนทแทจรงในการเรยนวรรณคด สวนดานผเรยน ผเรยนไมเหนความสาคญของการเรยนวรรณคด คดวาเปนเรองไมทนสมย ไมนาสนใจ สงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนยงไมเปนทนาพอใจ ผเรยนไมสามารถวเคราะหวรรณคดเพอศกษาขอมล แนวคด ความร ความเขาใจ ความมสนทรยภาพของการใชภาษา และคณคาของวรรณคด ไปปรบใชในการดาเนนชวตได และดานนวตกรรมการสอน สอการเรยนการสอนไมหลากหลาย ไมนาสนใจ ไมเพยงพอและไมตอบสนองความแตกตางระหวางบคคลทาใหผเรยนขาดแรงจงใจในการเรยน จากหลกการจดการเรยนร ผเรยนมความสาคญทสด ผเรยนทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได กระบวนการจดการเรยนรตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมศกยภาพ คานงถงความแตกตางระหวางบคคลและพฒนาการทางสมอง เนนใหความสาคญทงความรและคณธรรม กระทรวงศกษาธการ (2551: 20) ครถอวามบทบาทสาคญมากในการจดการเรยนการสอนทสงเสรมและจงใจใหนกเรยนสนใจเรยนและไมเกดความเบอหนายในการเรยน ครควรมการนานวตกรรมและวธการใหมๆ มาใชในกระบวนการเรยนการสอนใหมากขน โดยพจารณาสอและเทคนคการสอนใหสอดคลองกบเนอหาและสภาพการเรยนรของนกเรยน สาหรบเทคนคและนวตกรรมใหมทนามาใชนน มดวยกนหลายรปแบบ เชน แบบเรยนสาเรจรป การจดศนยการเรยน ชดการสอนมนคอรส ชดการเรยนดวยตนเอง เปนตน อษาวรรณ ปาลยะ (2543: 2)

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

3

ชดการเรยนดวยตนเองเปนนวตกรรมทางการศกษาทชวยใหผเรยนเรยนรดวยตนเอง มอสระในการเรยน ผเรยนจะเรยนแตละชดเรวหรอชา ตามความสามารถของแตละบคคล โดยไมตองแขงกบผอน หรอไมตองเสยเวลารอคอยผอน ผเรยนสามารถเรยนดวยตนเองตามลาพง หรอทากจกรรมรวมกบเพอนหรอขอคาแนะนาจากครกได ชดการเรยนจงตอบสนองความแตกตางระหวางบคคลไดด ธระชย ปรณโชต (2537: 42) กลาววา การสรางชดการศกษาดวยตนเองนน โดยมากจะยดทฤษฎความแตกตางระหวางบคคล เนองจากบคคลมความแตกตางทางดานพนธกรรม สงแวดลอมและภมหลง ดงนนวธสอนทเปดโอกาสใหผเรยนมอสระในการเรยนยอมทาใหผเรยน เรยนไดด นอกจากนการสรางชดการศกษาดวยตนเองยงเปนการจดประสบการณใหผเรยนไดใชแหลงการเรยนรจากสอทจดไวอยางเปนระบบ ผเรยนสามารถหยบมาใชไดดวยตนเองหรอเรยนรจากสอโดยผานกระบวนการกลมกไดเพราะยดหลกจตวทยาทวาผเรยนจะเรยนไดดนนสภาพแวดลอมตองเออตอการเรยนดวยตนเอง ชดการเรยนดวยตนเอง ชวยเพมประสทธภาพในการเรยนการสอนได เชน เราและกระตนความสนใจของผเรยน สนบสนนและสนองตอบความแตกตางระหวางบคคล เปดโอกาสใหผเรยนเปนผกระทากจกรรมการเรยนดวยตนเองและเรยนรดวยตนเองตามความสนใจ ความสามารถ หรอความตองการของตนเอง ชวยใหการเรยนรของผเรยนเปนอสระจากอารมณและบคลกภาพของผสอน ชวยลดภาระและสรางความมนใจใหแกครผสอน ชวยลดปญหาการขาดแคลนครหรอผมประสบการณเฉพาะทาง เปดโอกาสใหผเรยนไดฝกฝนตนเองในดานความกลาแสดงความคดเหน การตดสนใจ การแสวงหาความรดวยตนเองและความรบผดชอบตอตนเองและสงคม จากเหตผลดงกลาว ผวจยจงมความสนใจทจะพฒนาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง เพอเปนแนวทางในการจดการเรยนการสอนวรรณคดใหเกดผลดมประสทธภาพยงขน

ความมงหมายการวจย 1. เพอพฒนาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง 2. เ พ อศกษาประสทธภาพของชดการเร ยนวรรณคดดวยตนเอง เ ร องอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ทสรางขนตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 3. เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคด เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา เขตปทมวน กรงเทพมหานคร

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

4

ความสาคญของการวจย 1. ไดชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง สาหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 4 ทมประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 2. เปนแนวทางใหครผสอนนาไปพจารณา ปรบปรง จดกระบวนการเรยนการสอนในสาระการเรยนรภาษาไทยใหมประสทธภาพตอไป 3. นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคด เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนงดขน

ขอบเขตของการวจย

ประชากรทใชในการวจย นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา เขตปทมวน กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 สายการเรยนภาษา–คณต จานวน 5 หอง รวมนกเรยน 250 คน กลมตวอยางทใชในการวจย นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา เขตปทมวน กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 สายการเรยนภาษา–คณต จานวน 1 หอง รวมนกเรยน 50 คน ซงไดมาจากการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) เนอหาทใชในการวจย เนอหาทใชในการวจยครงน เปนเนอหาตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการในหนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน วรรณคดวจกษ ระดบชนมธยมศกษาปท 4 เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ระยะเวลาทดาเนนการทดลอง ดาเนนการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 ใชระยะเวลาในการทดลอง 8 สปดาห สปดาหละ 2 คาบ คาบละ 50 นาท รวมทงหมด 16 คาบ

ตวแปรทศกษา 1. ตวแปรตน การเรยนโดยใชชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง 2. ตวแปรตาม ผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคด เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

5

นยามศพทเฉพาะ 1. ชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง หมายถง นวตกรรมทางการศกษาทชวยใหนกเรยนเรยนรดวยตนเอง นกเรยนมอสระในการเรยน มากกวาในชนเรยนปกต นกเรยนจะเรยนแตละชดเรวหรอชาตามความสามารถของตวเอง โดยไมตองแขงขนกบผอน หรอไมตองรอคอยผอน เปนรปแบบของการใหความรทยดผเรยนเปนศนยกลาง โดยใหผเรยนมโอกาสใชสอทางการเรยนไดอยางอสระและตามความแตกตางระหวางบคคล ชดการเรยนดวยตนเองประกอบดวยสอประสมดงน 1.1 คาชแจง จดประสงคการเรยนร เนอหา กจกรรม แบบทดสอบ เฉลยแบบทดสอบ และความรเพมเตม 1.2 เกม เชน เกมปรศนาอกษรไขว เกมบนไดง เกมคาผวน 1.3 รปภาพ 2. การพฒนาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง หมายถง ชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองทผวจยสรางขน นาไปทดลองใชและปรบปรงแกไขเพอใหไดคณภาพตามเกณฑทกาหนด แบงเนอหายอยๆ เปน 7 ชด โดยพจารณาความยากงายของแตละชดใหสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร และแตละชดไดสอดแทรกความรเพมเตมไวดวย กาหนดไวดงน ชดท 1 เปดตานานอเหนาเลาความเปนมา ชดท 2 ลกษณะคาประพนธและเพลงหนาพาทย ชดท 3 ลาดบวงศอเหนาและเลาเรองยอ ชดท 4 ตวละครและอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ชดท 5 คาศพท (ชวา) นาร ชดท 6 สนทรยภาพทางภาษา ชดท 7 บอกคณคาหาขอคดจากเรอง 3. การจดการเรยนโดยใชชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง หมายถง การจดกจกรรมการเรยนรโดยใชชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทผว จยสรางขนมความสอดคลองกบพนฐานความรประสบการณ ความสนใจของผเรยน และจดประสงคการเรยนร ซงชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง จะประกอบดวยคาชแจง จดประสงคการเรยนร เนอหา กจกรรม แบบทดสอบ เฉลยแบบทดสอบ ภาพประกอบ และความรเพมเตม 4. ประสทธภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง หมายถง การนาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ทผวจยสรางขนไปทดลองใช และปรบปรงแกไข เพอใหไดประสทธภาพตามเกณฑ 80 / 80

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

6

80 ตวแรก หมายถง คารอยละของคะแนนเฉลยของนกเรยนทไดจากการทาแบบทดสอบระหวางเรยน โดยเฉลยคดเปนรอยละ 80 80 ตวหลง หมายถง คารอยละของคะแนนเฉลยของนกเรยนทไดจากการทาแบบทดสอบหลงเรยน โดยเฉลยคดเปนรอยละ 80 5. ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความสามารถของนกเรยนในดาน ความร ความจา ความเขาใจ วเคราะห ประเมนคาและนาไปใช ในการทาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนงทวดไดจากคะแนนการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 6. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง เครองมอทใชในการทดสอบนกเรยนเพอวดความร ความจา ความเขาใจ วเคราะห ประเมนคาและนาไปใช วรรณคด เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ทผวจยสรางขนและผานการทดสอบหาคณภาพแลว ซงเปนขอสอบแบบปรนยชนดเลอกตอบ จานวน 35 ขอ

กรอบแนวคดในการวจย

ตวแปรตน ตวแปรตาม

สมมตฐานในการวจย นกเรยนทเรยนดวยชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง มผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคด เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง หลงการเรยนสงกวากอนการเรยน

การเรยนโดยใชชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง

เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

ผลสมฤทธทางการเรยน วรรณคด เรองอเหนา

ตอนศกกะหมงกหนง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ การวจยครงน ผวจยไดศกษาเอกสารและคนควางานวจยทเกยวของ ตามลาดบหวขอตอไปน

1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบชดการเรยนดวยตนเอง

1.1 ความหมายของชดการเรยนดวยตนเอง 1.2 แนวคดและปรชญาของชดการเรยนดวยตนเอง 1.3 ความสาคญของการเรยนรดวยตนเอง 1.4 ลกษณะการเรยนรดวยตนเอง 1.5 องคประกอบของชดการเรยนดวยตนเอง 1.6 ลกษณะของชดการเรยนดวยตนเอง 1.7 ขนตอนในการสรางชดการเรยนดวยตนเอง 1.8 บทบาทของครและผเรยนในการใชชดการเรยนดวยตนเอง 1.9 ประโยชนของการใชชดการเรยนดวยตนเอง 1.10 งานวจยในประเทศและตางประเทศทเกยวของกบชดการเรยนดวยตนเอง

2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน

2.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน 2.2 ความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 2.3 ประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 2.4 หลกการเบองตนในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 2.5 กระบวนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 2.6 งานวจยในประเทศและตางประเทศทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน 3. เอกสารทเกยวของกบวรรณคดเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง 3.1 ความหมายของวรรณคด 3.2 ประวตความเปนมาของวรรณคดเรองอเหนา 3.3 วรรณคดเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง 3.4 คณคาของวรรณคดเรองอเหนา

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

8

1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบชดการเรยนดวยตนเอง

1.1 ความหมายของชดการเรยนดวยตนเอง วชย วงษใหญ (2525: 17) กลาววา การเรยนรดวยตนเองเปนรปแบบการเรยนรายบคคลทผเรยนมอสระในการเรยน เปนผนาตนเอง และเปนกระบวนการพฒนาทมงเนนคณคาของคน คอ การตดสนใจ การตดสนคณคาและการกระทาดวยตนเอง มการจดหนวยการเรยนกระทาอยางเปนระบบ มการใชสอการเรยนแบบสอประสมและการประเมนเปนรายบคคล เพอนามาเปรยบเทยบกบเกณฑทกาหนดไว ไมนาไปเปรยบเทยบกบบคคลหรอกบกลมอน ยพน พพธกล (2537: 176) ไดใหความหมายของคาวาชดการเรยนวาเปนชดการเรยนททาใหผเรยนเรยนดวยตนเอง ในชดการเรยนนนประกอบดวย บตรคาสง บตรกจกรรม บตรเนอหา บตรแบบฝกหดหรอบตรงานพรอมเฉลย บตรทดสอบพรอมเฉลย ในชดการเรยนนนจะมสอการเรยนไวพรอมเพอใหผเรยนใชประกอบการเรยนเรองนนๆ บญชา นยมแกว (2540: 4) กลาววา การจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยใชสอหลายๆ อยาง เชน ภาพโปรงใส รปภาพ เปนตน จะชวยเพมประสทธภาพการสอนของครและการเรยนของผเรยน เพราะสอประสมทจดไวเปนระบบจะชวยรกษาระดบความสนใจของผเรยนตลอดเวลา ชวยสงเสรมการเรยนและคานงถงความแตกตางระหวางบคคล ชวยขจดปญหาขาดแคลนคร ชวยใหผสอนและผเรยนมความมนใจในการเรยนการสอน ชวยใหครวดผลไดตรงตามจดมงหมาย สเคเจอร (Skager 1978: 13) อธบายวา การเรยนรดวยตนเองเปนการพฒนาการเรยนรและประสบการณตนเอง ตลอดจนความสามารถในการวางแผนการปฏบต และการประเมนผลกจกรรมการเรยนทงในลกษณะทเปนเฉพาะบคคล และในฐานะทเปนสมาชกของกลมการเรยนทรวมมอกน กรฟฟน (Griffin. 1983: 153) อธบายวา การเรยนรดวยตนเอง เปนการจดประสบการณเรยนรเฉพาะของบคคลใดบคคลหนงโดยมเปาหมายไปสการพฒนาทกษะ การเรยนรของตนและความสามารถในการวางแผนการปฏบตการและประเมนผลการเรยนรเปนเฉพาะบคคล บรคฟลด (Brookfield. 1984: 59-71) ไดใหความหมายวา การเรยนรดวยตนเอง หมายถง การเปนตวของตวเอง ควบคมการเรยนรของตนเอง มความเปนอสระ โดยอาศยความชวยเหลอจากแหลงภายนอกนอยทสด จากทนกการศกษาไดใหความหมายของชดการเรยนไว พอสรปไดวา ชดการเรยนเปนการรวบรวมสอประสมหรอสอหลายรปแบบทจดขน เพอใหนกเรยนสามารถศกษาและปฏบตกจกรรมไดดวยตนเองเปนรายบคคล โดยผเรยนจะเรยนไปตามความสามารถ ความตองการ และความสะดวกของตนเอง นกเรยนมสวนรวมในการเรยน โดยมครเปนผชแนะใหคาปรกษา เมอศกษาจบแลวกจะทาการทดสอบเพอประเมนความกาวหนาของตนเองซงจะทาใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนตามเปาหมายและชวยสงเสรม เรองความรบผดชอบของนกเรยนได

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

9

1.2 แนวคดและปรชญาของชดการเรยนดวยตนเอง การนาชดการเรยนมาใชในระบบการศกษานนมผเสนอแนวคด ดงน ธรชย ปรณโชต (2537: 40) ไดอาศยแนวคดในการสรางชดการเรยนดวยตนเองจากหลกการทางจตวทยาการเรยนรของสกนเนอร (Skinner) และธอรนไดค (Thorndike) โดยสรปได ดงน 1. เงอนไขการตอบสนอง ไดแก การเสรมแรงหรอไมเสรมแรง เมอผเรยนไดกระทา 2. การเสรมแรง เปนสงสาคญ พฤตกรรมทดควรไดรบรางวลหรอการเสรมแรง สวนพฤตกรรมทไมดกไมนาจะสนบสนนใหเกดขนอกตอไป โดยละเวนมใหเกดการเสรมแรงนน ในการเรยนโดยใชชดการเรยนดวยตนเอง การรผลการเรยนหรอรคาตอบเปนตวเสรมแรงอยางหนง และในการเสรมแรงนนจะตองกระทาทนททนใด 3. การดดรปพฤตกรรม เปนพฤตกรรมการเรยนรบางอยางทจะมความซบซอนมาก ประกอบดวยขนตางๆ ตอเนองกนไป การดดรปพฤตกรรมกคอตองรวาขนตอนสดทายนนเปนอะไร แลวจงเสรมแรงแตละขนไปเรอยๆ ตงแตขนแรกไปจนถงขนสดทายใหเปนไปในทางทตองการ สนทด ภบาลสข และพมพใจ ภบาลสข (2525: 193 – 195) ไดกลาวถงแนวคดไววา 1. แนวคดเกยวกบทฤษฎความแตกตางระหวางบคคลตามหลกจตวทยานน นกเรยนมความแตกตางกนในดานตางๆ อาทเชน ความสามารถ สตปญญา ความตองการ ความสนใจ รางกาย อารมณ สงคม และอนๆ นกการศกษาไดนาหลกจตวทยามาประยกตใชในการเรยนการสอน โดยคานงถงความแตกตางระหวางบคคล วธการทเหมาะสมทสดคอ การจดการสอนรายบคคล หรอการศกษาตามเอกตภาพ การศกษาโดยเสรและการศกษาดวยตนเอง ซงลวนแตเปนวธการสอนทเปดโอกาสใหนกเรยนมอสระในการเรยนตามสตปญญา ความสามารถ และความสนใจ โดยมครคอยแนะนาชวยเหลอตามความเหมาะสม 2. แนวคดทพยายามจะเปลยนการเรยนการสอนไปจาก เดมการเรยนการสอนแตเดมทเคยยดครเปนแหลงความรหลก ในปจจบนไดเปลยนมาเปนการจดประสบการณใหนกเรยนไดเรยนดวยตนเอง โดยแหลงความรจากสอการสอนแบบตางๆ ซงประกอบดวย วสดอปกรณและวธการ การนาสอการสอนมาใช จะตองจดใหตรงเนอหาและประสบการณ ตามหนวยการสอนของวชาตางๆ โดยนยมจดในรปของชดการเรยน การเรยนดวยวธนครจะชวยถายทอดความรใหนกเรยนเพยงหนงในสามของเนอหาทงหมด สวนอกสองในสามนกเรยนจะศกษาดวยตนเองจากทครเตรยมไวใหในรปของชดการเรยนและครชทางให 3. แนวคดในเรองการใชสอการสอนตางๆ ไดเปลยนและขยายตวออกไป ในอดตนนการผลตและการใชสอการสอนมกออกมาในรปตางคนตางผลต ตางคนตางใช เปนสอเดยวๆ มไดมการจดระบบการใชสอหลายอยางมาผสมผสานกนใหเหมาะสม และใชเปนแหลงความรสาหรบนกเรยนแทนการใชครเปนผถายทอดความรใหแกนกเรยนตลอดเวลา แนวโนมใหมจงเปนการผลตสอการสอนแบบประสมใหเปนชดการเรยน อนจะมผลตอการใช จากการใชสอ “เพอชวยครสอน” คอ ครเปนผหยบอปกรณตางๆ มาเปนการใชสอการสอน “เพอชวยนกเรยน” คอ ใหนกเรยนหยบและใชสอการสอนตางๆ ดวยตวของนกเรยนเองโดยอยในรปของชดการเรยน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

10

4. แนวคดเกยวกบปฏสมพนธระหวางครกบนกเรยน นกเรยนกบนกเรยน และนกเรยนกบสภาพแวดลอม ในอดตความสมพนธระหวางครกบนกเรยนในหองเรยนมลกษณะเปนทางเดยว คอ ครเปนผนา และนกเรยนเปนผตาม ครมไดเปดโอกาสใหนกเรยนแสดงความคดเหนอยางเสร นกเรยนจะมโอกาสพดกตอเมอครใหพด การตดสนใจของนกเรยนสวนใหญมกจะตามคร นกเรยนเปนฝายเอาใจครมากกวาครเอาใจนกเรยน ในสวนทเกยวกบความสมพนธระหวางนกเรยนกบนกเรยนนนแทบไมมเลย เพราะครสวนใหญไมชอบใหนกเรยนคยกน นกเรยนจงไมมโอกาสฝกฝนทางานรวมกนเปนหมคณะ เชอฟง และเคารพความคดของผอน นอกจากน ปฏสมพนธระหวางนกเรยนกบสภาพแวดลอมกมกอยกบชอลก กระดานดา และแบบเรยนในหองแคบๆ ครไมเคยพานกเรยนออกไปสสภาพภายนอกโรงเรยน แนวโนมปจจบนและอนาคตของกระบวนการเรยน จงตองนากระบวนการกลมสมพนธมาใชในการเปดโอกาสใหนกเรยนไดประกอบกจกรรมรวมกบทฤษฎกระบวนการกลม จงเปนแนวคดทางพฤตกรรมศาสตร ซงนามาสการจดระบบการผลตสอการสอนออกมาในรปของชดการเรยน 5. แนวคดในการนาจตวทยาการเรยนรมาจดสภาพแวดลอมการเรยนร โดยจดสภาพออกมาเปนการสอนแบบโปรแกรม ซงหมายถง ระบบการเรยนการสอนทเปดโอกาสใหนกเรยน 5.1 ไดเขารวมกจกรรมการเรยนการสอนดวยตนเอง 5.2 มทางทราบวาการตดสนใจหรอการทางานของตนถกหรอผดอยางไร 5.3 มการเสรมแรงทางบวกททาใหนกเรยนภาคภมใจไดทาถกหรอคดถก อนจะทาใหกระทาพฤตกรรมนนซาอกในอนาคต 5.4 ไดเรยนรไปทละขนตอนตามความสามารถและความสนใจของนกเรยนเองโดยไมตองมผมาบงคบการจดสภาพการณทเอออานวยตอการเรยนรดงกลาวจะตองมเครองมอชวยใหบรรลจดหมายปลายทาง โดยใชชดการเรยนเปนเครองมอสาคญ นรมล ศตวฒ (2526: 14) กลาววา การจดการเรยนการสอนแบบชดการเรยน ยอมอยบนรากฐานปรชญา ดงตอไปน 1. ในการจดการเรยนการสอน จะตองใหสอดคลองกบบคลกภาพ ความสามารถ และความตองการทมลกษณะเฉพาะตวของแตละบคคล 2. นกเรยนมโอกาสไดรบความรหลายๆ ทาง และจะรลวงหนาวา เขาจะตองทาอะไร และจะไดรบการพจารณาตดสนผลการเรยนดวยวธใด มสวนรวมในกจกรรม และประเมนผลตวเอง ใชเวลาในการเรยนอยางเพยงพอจนประสบความสาเรจในการเรยน เพอวาจะไมตองพบกบความผดหวง และไดรบการสนบสนนในดานกาลงใจ 3. ครจะตองจดใหนกเรยนไดรบรวธการเรยนดวยตนเอง และวธการเรยนจากนวตกรรมหลายๆ ประเภท ตลอดจนความพรอมทจะเรยนเมอใด และในสถานทใดกได 4. นกเรยนจะตองคนพบดวยตนเอง และรจกตนเอง โดยการจดโปรแกรมการเรยนใหมทางเลอกหลากหลาย จนกระทงนกเรยนแตละคนสามารถตระหนกถงความสนใจ มความสามารถพเศษของตวเอง และมความคดสรางสรรค

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

11

5. ในเรองคณคาของการเรยนร ไมวาจะเรยนรเนอหาในสาขาวชาใดกตาม นกเรยนจะตองไดรบการสนบสนนใหเหนความสาคญของการนาเนอหาไปใชในกจกรรมตางๆ ของสงคม 6. นกเรยนจะตองมระเบยบวนยในตนเอง ความรบผดชอบการเรยนร และในการปฏบตกจกรรมตางๆ ของสงคม คารดาเรลล (Cadarelli. 1973: 150) กลาววา ปรชญาในการสรางชดการเรยนดวยกจกรรม คอ 1. นกเรยนจะไดรบการเรยนตามเอกตภาพ โดยขนอยกบความตองการ ความสนใจ และความสามารถของตนเอง 2. บทบาทของคร คอเปนผวนจฉยวางเงอนไข เราความสนใจ และใหความสะดวกสบายแกนกเรยน 3. บทบาทของนกเรยนจะเปนผ มความอสระทจะเลอกตดสนใจยอมรบ และตอบสนองสาหรบการศกษาของตนเอง 4. บรรยากาศของหองเรยนจะตองสะดวกสบาย เนนการสงเสรมความคดสรางสรรค การคนควาสารวจ การปฏสมพนธ เพอใหเกดความเจรญงอกงามขนหลายๆ ดาน จากแนวคดและปรชญาดงกลาวพอสรปไดวา การจดการเรยนการสอนแบบชดการเรยน จะมความเชอในเรองความจาเปนทนกเรยนจะตองคนพบดวยตนเอง จากการเขารวมกจกรรมการเรยนตามความสามารถ ความสนใจ ความตองการของตนเอง แสดงความเหนอยางเสร เปนการฝกความรบผดชอบในการเรยนดวยตนเอง ฝกความมวนยในตนเอง ดวยการใชแหลงความรจากนวตกรรมตางๆ และการจดสภาพการณทเอออานวยตอการเรยนร 1.3 ความสาคญของการเรยนดวยตนเอง ทฟ (Tough. 1979: 116-117) กลาวถงความสาคญเกยวกบการเรยนรดวยตนเองไววากจกรรมการเรยนร หรอโครงการทผเรยนเกยวของ มาจากการวางแผนดวยตนเอง ทฟเนนวา กจกรรมการเรยนเปนแรงผลกดนททาใหเกดความสนใจ เกยวกบการเปนตวของตวเองและนาตนเองในการเรยนร โนลล (Knowles. 1975: 15-17) ไดกลาวถง ความสาคญของการเรยนรดวยตนเองไวดงน 1. คนทเรยนรดวยการรเรมของตนเองจะเรยนไดมากกวาและดกวาคนทเปนเพยงผรบหรอรอใหครถายทอดวชาความรใหเทานน คนทเรยนรดวยตนเองจะเรยนอยางตงใจ มจดมงหมายและมแรงจงใจ สามารถใชประโยชนจากการเรยนรไดดกวา และยาวนานกวาบคคลทรอรบคาสอนแตอยางเดยว

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

12

2. การเรยนรดวยตนเองสอดคลองกบพฒนาการทางจตวทยาและกระบวนการทางธรรมชาตมากกวา คอ เมอตอนเดก เปนธรรมชาตทจะตองพงพงผอน ตองการผปกครองปกปองเลยงดและตดสนใจแทนให เมอเตบโตมพฒนาการขนกคอยๆ พฒนาตนเองไปสความเปนอสระ ไมตองพงพงคร ผปกครองและผอน การพฒนาเปนไปในสภาพทเพมความเปนตวของตวเอง และชนาตนเองไดมากขน 3. พฒนาการใหมๆ ทางการศกษา มหลกสตรใหม หองเรยนแบบเปดศนยบรการทางวชาการ การศกษาอยางอสระ โปรแกรมการเรยนทจดแกบคคลภายนอกมหาวทยาลยเปดและอนๆ อกมากมาย รปแบบของการศกษาเหลานลวนผลกภาระรบผดชอบไปทผเรยนเพอใหผเรยนเรยนรดวยตนเอง 4. การเรยนรดวยตนเอง เปนความอยรอดของชวตในฐานะทเปนบคคลและเผาพนธมนษย เนองจากโลกปจจบนเปนโลกใหมทแปลกไปกวาเดม ซงมความเปลยนแปลงใหมๆ เกดขนเสมอ และขอเทจจรงเชนนเปนเหตผลไปสความจาเปนทางการศกษาและการเรยนร การเรยนรดวยตนเองจงเปนกระบวนการตอเนองตลอดชวต จากความสาคญดงกลาวพอสรปไดวา การเรยนรดวยตนเอง เปนเครองชวยอานวยความสะดวกในการสอนและนาไปปรบปรงวธสอนของครเพอใหนกเรยนเรยนตามความสามารถของตนเองเปนกระบวนการเรยนรตลอดชวต เปนการเรยนรทยอมรบสภาพความแตกตางของบคคล สนองตอความตองการและความสนใจของผเรยน ยอมรบในความสามารถททกคนจะเรยนรสงตางๆ ไดดวยตนเอง เพอทจะดารงชวตอยในสงคมทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไดอยางด 1.4 ลกษณะการเรยนรดวยตนเอง นพนธ ศขปรด (2525: 76) ไดกลาวถงลกษณะการเรยนรดวยตนเอง ไวดงน คอ 1. สมครใจทจะเรยนดวยตนเอง มไดเกดจากการบงคบ แตมเจตนาทจะเรยนดวยความอยากร 2. ตนเองเปนแหลงขอมลของตนเอง นนคอ ผเรยนสามารถบอกไดวาสงทตนเรยนคออะไร รวาทกษะและขอมลทตองการ หรอจาเปนตองใชมอะไรบาง สามารถกาหนดเปาหมาย วธรวบรวมขอมลทตองการ และวธประเมนผลการเรยนร ผเรยนตองเปนผจดการเกยวกบการเปลยนแปลงตางๆ ดวยตนเอง ผเรยนตองมความตระหนกในความสามารถของตนเองวา สามารถตดสนใจได มความรบผดชอบตอหนาทและบทบาทในการเปนผเรยนรทด 3. ผเรยนตองร “วธการจะเรยน” นนคอ ผเรยนควรทราบขนตอนการเรยนรของตนเอง รวาเขาจะไปสจดททาใหเกดการเรยนรไดอยางไร โนลล (Knowles. 1975: 61) ไดสรปลกษณะของผเรยนรดวยการนาตนเองโดยใชสรปแบบของ “สญญาการเรยน” ทจะใหบงเกดผลด 9 ประการ คอ

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

13

1. มความเขาใจในความแตกตางดานความคดเกยวกบผเรยนและทกษะทจาเปนในการเรยนรนนคอ รความแตกตางระหวางการสอนทครเปนผชนากบการเรยนรดวยตนเอง 2. มแนวคดเกยวกบตนเอง ในฐานะทเปนบคคลทเปนตวของตวเอง มความเปนอสระและความสามารถทนาตนเองได 3. มความสามารถทจะสมพนธกบเพอนๆ ไดด เพอทจะใชบคคลเหลานเปนเหมอนสงสะทอนใหทราบถงความตองการในการเรยนรของตนเอง การวางแผนการเรยนรของตนเอง การเรยนรและการชวยเหลอบคคลอน และการไดรบความชวยเหลอจากบคคลเหลานน 4. มความสามารถในการวเคราะหความตองการในการเรยนรอยางสมจรง โดยความชวยเหลอจากผอน 5. มความสามารถในการแปลความตองการในการเรยนออกมาเปนจดมงหมายของการเรยนร ในรปแบบทอาจจะทาใหการประเมนผลสาเรจนนเปนไปได 6. มความสามารถในการโยงความสมพนธกบผสอน ใชประโยชนจากผสอน ในการทาเรองยากใหงายขนและเปนผใหความชวยเหลอเปนทปรกษา 7. มความสามารถในการหาบคคลและแหลงเอกสารวทยาการ ทเหมาะสมกบวตถประสงคของการเรยนรทแตกตางกน 8. มความสามารถในการเลอกแผนการเรยนทมประสทธภาพ โดยใชประโยชนจากแหลงวทยาการ และมความคดรเรมในการวางแผนนโยบายอยางมทกษะความชานาญ 9. มความสามารถในการเกบรวบรวมขอมลและนาผลของขอคนพบตางๆ ไปใชอยางเหมาะสม สเคเจอร (Skager. 1978: 24-25) ไดอธบายคณลกษณะของผเรยนทม การเรยนรดวยตนเองวา ควรมลกษณะ 7 ประการ ดงน 1. เปนผยอมรบตนเอง หมายถง มทศนคตตอตนเองในดานการเปนผเรยน 2. มความสามารถในดานการวางแผนการเรยนซงมลกษณะทสาคญ คอ 1) สามารถวนจฉยความตองการในการเรยนรของตนเอง 2) วางจดมงหมายทเหมาะสมกบตนเองใหสอดคลองกบความตองการทตงไว 3) มความสามารถในการใชกลยทธเพอใหบรรลวตถประสงคของการเรยน 3. มแรงจงใจภายใน เปนผเรยนทมแรงจงใจในการเรยนอยในตวเอง จะสามารถเรยนรโดยปราศจากสงทควบคมภายนอก เชน รางวล การถกตาหน ถกลงโทษ หรอเรยนเพอตองการวฒบตรหรอตาแหนง 4. มการประเมนผลตนเอง สามารถทจะประเมนตนเองไดวาจะเรยนไดดแคไหน โดยอาจขอใหผอนประเมนการเรยนรของตนกได ซงผเรยนจะตอง ยอมรบการประเมนผลภายนอกวาถกตอง กตอเมอผประเมนมความคดอยางอสระ และการประเมนสอดคลองกบสงตางๆ ทปรากฏเปนจรงอยในขณะนน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

14

5. การเปดกวางตอประสบการณ ผเรยนทนาประสบการณเขามาใชในกจกรรมชนดใหมๆ อาจจะสะทอนการเรยนร หรอการจดวางเปาหมาย โดยจะมเหตผลหรอไมมกไดในการทจะเขาไปทากจกรรมใหมๆ ความใครร ความอดทน ตอปญหาทยงสงสย การชอบสงทยงยากสบสน และการเรยนอยางสนก จะทาใหเกดแรงจงใจ ในการทากจกรรมใหมๆ และทาใหเกดประสบการณใหมๆ อกดวย 6. มความยดหยน มความยดหยนในการเรยนร มความเตมใจทจะเปลยนแปลงเปาหมายหรอวธการเรยนและใชระบบการเขาถงปญหา โดยใชทกษะการสารวจ การลองผดลองถก ซงไมไดแสดงถงการขาดความตงใจทจะเรยนร ความลมเหลวจะไดรบการนามาปรบปรงแกไขมากกวาทจะยอมแพหรอยกเลก 7. การเปนตวของตวเอง ผเรยนทดแลตนเองได เลอกทจะผกพนกบรปแบบของการเรยนรแบบใดแบบหนง ผเรยนสามารถจดการกบปญหาตามเวลาทกาหนด โดยพจารณาถงสงทตองการวาลกษณะการเรยนแบบใดทมคณคาและเปนทยอมรบได กลาวโดยสรปคอ ลกษณะการเรยนรดวยตนเองมจดเนนทผเรยนเปนสาคญ โดยผเรยนจะเปนผกาหนดแนวการเรยน โดยเรมตงแตการวเคราะหความตองการของตวเอง การกาหนดจดมงหมายของการเรยน การวางแผนการเรยน การแสวงหาแหลงวทยาการ การประเมนผล ซงบางครงอาจตองอาศยความชวยเหลอจากบคคลอนดวยเชนกน ดงนนชดการเรยนทดจะชวยสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผดชอบของนกเรยนได 1.5 องคประกอบของชดการเรยนดวยตนเอง การสรางชดการเรยนนน ผสรางจะตองศกษาองคประกอบของชดการเรยน วามองคประกอบหลกอะไรบาง เพอจะไดนามากาหนดองคประกอบของชดการเรยนทจะสรางขน นกการศกษาหลายทานไดกลาวถงองคประกอบของชดการเรยนไวดงน บญเกอ ควรหาเวช (2530: 182) ไดกลาวถงองคประกอบของชดการเรยนการสอนรายบคคลไววาจะตองเอาบทเรยนมาแบงเปนหนวยยอยๆ แตละหนวยยอยประกอบดวยสวนตางๆ ดงน 1. บตรคาสง จะชแจงรายละเอยดวา ผเรยนจะตองปฏบตตามขนตอนอยางไร 2. บตรกจกรรม เปนบตรทบอกใหนกเรยนทากจกรรมตางๆ สงทควรมในบตรกจกรรมคอ หวขอเรอง ระดบชน สอการเรยนการสอน กจกรรม เฉลยกจกรรม 3. บตรเนอหา เปนบตรทบอกเนอหาทงหมดทตองการใหเรยน สงทควรมในบตรเนอหากคอ หวขอเรอง สตร นยาม ตวอยาง 4. บตรแบบฝกหดหรอบตรงาน เปนแบบฝกหดทจดทาไวเพอใหผเรยนฝกหด ทาหลงจากทไดทาบตรกจกรรมและศกษาเนอหาจนเขาใจแลว ในแบบฝกหดนจะตองทาบตรเฉลยไวพรอมสงทควรมในบตรแบบฝกหดหรอบตรงานคอ หวขอเรอง สตร นยาม กฎ ทตองการใชโจทยแบบฝกหด

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

15

5. บตรทดสอบหรอบตรปญหา เปนขอทดสอบตามเนอหาของแตละหนวยยอย และ มเฉลยไวพรอม อาจจะทาทงขอทดสอบกอนเรยน (Pre-test) และขอทดสอบหลงเรยน (Post-test) กดานนท มลทอง (2531: 181) ไดกลาวถง องคประกอบของชดการเรยนไว ดงน 1. คมอ สาหรบผสอนในการใชชดการเรยนและสาหรบผเรยนในชดการเรยน 2. คาสง เพอกาหนดแนวทางในการเรยน 3. เนอหาสาระบทเรยน จะจดอยในรปของสอตางๆ เชน สไลด เทป ฯลฯ 4. กจกรรมการเรยน เปนกจกรรมใหผเรยนทารายงานหรอคนควาตอจากทเรยนไปแลว 5. การประเมนผล เปนแบบทดสอบทเกยวกบเนอหาของบทเรยนนน บญชม ศรสะอาด (2537: 95-96) ไดกลาววาชดการเรยนการสอนจะมองคประกอบทสาคญ 4 ดานดงน 1. คมอการใชชดการเรยน เปนคมอทจดทาขนเพอใหผใชชดการเรยนการสอนศกษาและปฏบต เพอใหบรรลผลอยางมประสทธภาพ อาจประกอบดวยแผนการสอน สงทครตองเตรยมกอนสอน บทบาทของผเรยน การจดชนเรยน (ในกรณของชดการสอนทมงใชกบกลมยอย เชน ในศนยการเรยน) 2. บตรงาน เปนบตรทมคาสงวาจะใหผเรยนปฏบตอะไรบาง โดยระบกจกรรมตามลาดบขนตอนของการเรยน 3. แบบทดสอบวดความกาวหนาของผเรยน เปนแบบทดสอบทใชสาหรบตรวจวาหลงจากเรยนชดการเรยนการสอนจบแลว ผเรยนเปลยนแปลงพฤตกรรมตามจดประสงค การเรยนทกาหนดไวหรอไม 4. สอการเรยนตางๆ เปนสอสาหรบผเรยนไดศกษา มหลายชนดประกอบกน อาจเปนประเภทสงพมพ เชน บทความ เนอหาเฉพาะเรอง จลสาร บทเรยนโปรแกรมหรอประเภทโสตทศนปกรณ เชน รปภาพ แผนภมตางๆ เทปบนทกเสยง ฟลมสตรป สไลด ขนาด 2 x 2 นว ของจรง เปนตน คารดาเรลล (Cardarelli. 1973: 150) ไดกาหนดองคประกอบของชดการเรยนวาตองประกอบดวย 1. หวขอ 2. หวขอยอย 3. จดมงหมายหรอเหตผล 4. จดประสงคเชงพฤตกรรม 5. การทดสอบกอนเรยน 6. กจกรรมและการประเมนตนเอง 7. การทดสอบยอย 8. การทดสอบขนสดทาย

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

16

ดวน (Duane. 1973: 169) ไดกลาวถงองคประกอบพนฐานของชดการเรยนไว ดงน 1. มจดมงหมายและเนอหา 2. บรรยายเนอหา 3. มจดประสงคเชงพฤตกรรม 4. มกจกรรมทสงเสรมเจตคต 5. มเครองมอวดผลกอนการเรยน ระหวางเรยนและหลงเรยน จากการศกษาถงองคประกอบของชดการเรยนทนกการศกษาไดกาหนดไว สามารถสรปไดวา องคประกอบในชดการเรยนประกอบดวย หวขอเรอง คมอ จดมงหมาย เนอหาในการเรยน กจกรรมการเรยนและการทดสอบเพอประเมนผลผเรยนและองคประกอบของชดการเรยนตองสอดคลองกน 1.6 ลกษณะของชดการเรยนดวยตนเอง นกการศกษาหลายทาน ไดอธบายลกษณะของการเรยนรดวยตนเองทดไวดงน นพนธ ศขปรด (2519: 67–68) ไดกลาวถงลกษณะของชดการเรยนทดวาควรมลกษณะดงน 1. เปนชดการเรยนทเหมาะสมตรงตามจดมงหมายทตงไวมากทสด 2. เหมาะสมกบประสบการณเดมของนกเรยน 3. สอทใชสามารถเราความสนใจของนกเรยนไดอยางด 4. มคาแนะนาและวธการใชอยางละเอยด งายตอการใช 5. มวสด อปกรณในการเรยนการสอนทงหมดทกาหนดไวในบทเรยนอยางครบถวน 6. ไดมแบบทดสอบและปรบปรงใหทนตอเหตการณอยเสมอ 7. มความคงทนตอการเกบและการหยบใช สมท (Smith. 1973: 25-26) ไดใหความคดวา ชดการเรยนทดนนจะตองจดหาสงอานวยความสะดวกและวธการตางๆ ใหกบผเรยนเพอใหการเรยนบรรลเปาหมาย เชน 1. ใชสอหลายๆ อยางเพอใหผเรยนเกดประสบการณในการเรยนทดขน 2. หาวธการหลายรปแบบโดยมจดมงหมายและกระบวนการหลายอยาง 3. ควรแบงเนอหาออกเปนขนตอนตามลาดบความยากงาย 4. ควรมกจกรรมหลายอยางใหผเรยนไดเลอกและใหผเรยนมสวนรวมในการเรยน จากทนกการศกษาทงสองทานไดกลาวถงลกษณะของชดการเรยนดวยตนเองทด สรปไดวาชดการเรยนดวยตนเองทดจะตองประกอบไปดวยสอทหลากหลาย เราความสนใจ ทาใหผเรยนเกดประสบการณ เรยนรไดจรง มแรงจงใจในการเรยน ซงชวยใหผเรยนมผลสมฤทธทาง การเรยนทดขน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

17

1.7 ขนตอนในการสรางชดการเรยนดวยตนเอง กาญจนา เกยรตประวต (2524: 176 – 178) กลาวถงแนวการสรางชดการเรยนมดงน 1. เลอกเรอง เรองทจะทาจะตองมปญหาในการสอนดวยวธอนๆ จงจะมคณคาพอสาหรบการสราง 2. พฒนาเรอง เพอยวยใหนกเรยนเกดความสงสยในคาตอบ วธนเปนวธเราความสนใจใหแกนกเรยนไดด ขอสาคญ ปญหานนจะตองสมพนธกบจดประสงคการเรยนร 3. กาหนดเนอหา ครกาหนดเนอหาจากการศกษาหลกสตร จะทาใหครรขอบเขตของการสอน ระยะเวลาการสอน วาควรเนนยารายละเอยดตรงไหน เพยงใด 4. เขยนสงกป หรอหลกการของเรอง เพอเปนหลกการจดกจกรรม และการจดกจกรรม และตงกจกรรมคาถามของคร ครทสอนโดยคานงถงหลกการและสงกปของเรองเทากบสงเสรมใหนกเรยนคดเปนดวย 5. เขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมแลวเรยงลาดบกอนหลง โดยเรมจากสงทตองสอนกอน 6. ระบวชาทจะนามาสมพนธหรอบรณาการกนได จะชวยในการคดกจกรรมการเรยนการสอนของครไดมากขนและสงเสรมความคดของนกเรยนใหกวางขวางออกไปในเชงบรณาการ 7. คานงถงจตวทยาพฒนาการของนกเรยน นกเรยนแตละระดบมชวงความสนใจตางกน ลกษณะกจกรรมทจดจะตองคานงถงวยของนกเรยนดวย 8. วเคราะหงาน โดยนาจดประสงคเชงพฤตกรรมแตละขอมาวเคราะหกจกรรมทครและนกเรยนจะตองทา ตลอดจนกาหนดสอทจาเปนแลวเรยงลาดบกจกรรมดงกลาว การกาหนดกจกรรมตองกาหนดใหชดเจน วสดอปกรณทใชประกอบใหวงเลบหรอหมายเลขไว 9. รายการอปกรณ เอกสารประกอบการเรยน ควรมหมายเลขกากบ เพอสะดวกตอการหยบใช สงทหาไดจากตวทยาศาสตรหรอลาบากตอการบรรจเขาแฟม ควรระบไวเปนอปกรณสวนทครตองหามาเพมเตมกอนสอน แผนภมใหญควรหาวธพบเกบใหเรยบรอยสวยงาม 10. การวดผล จะตองใชวตถประสงคเชงพฤตกรรมเปนหลก วดพฤตกรรมทคาดหวงเปนสาคญ พยายามออกแบบการวดผลใหนกเรยนวดกนเอง และตรวจคาตอบเองได 11. กจกรรมสารอง จดไวสาหรบซอนพนฐานทจาเปนของเดกเรยนออน และเสรมความรของเดกทเรยนรเรว สงเหลานมผลตอการรกษาวนยของหองเรยนดวย 12. คมอการใชชดการเรยน 13. แฟม กลอง สาหรบบรรจชดการเรยน ควรมขนาดมาตรฐาน เพอสะดวกในการจดวางและการใช โดยถอหลกประโยชน ประหยด คงทน และภมฐาน 14. การทดลองใช เมอสรางเสรจแลว ควรไดมการทดลองใชกบนกเรยนในระดบทตองอาน เพอการปรบปรงแกไขกอนนาไปใชจรง ครควรบนทกขอดขอบกพรองลงในแบบบนทกในคมอครในการใชแตละครงดวย

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

18

สนนท ปทมาคม (2519) ไดกาหนดลาดบขนตอนในการวางแผนทาชดการเรยนไว ดงน 1. ขนการวางแผน 1.1 เลอกเรอง วชา ชน 1.2 ลาดบขนการผลต และวธการ 1.3 กาหนดรายละเอยด ชวงระยะเวลาการจดทา 2. ขนดาเนนการ 2.1 กาหนดรายละเอยดของเนอหา 2.2 ตงวตถประสงค 2.3 นารายละเอยดของเนอหา จดดาเนนการผลตตามวธทกาหนดไว 2.4 จดทาสอตางๆ ทใชประกอบเนอหา 2.5 จดทาแบบทดสอบหลงเรยน 2.6 ลงมอผลตและจดทาเพอใชทดสอบขนตน 3. การทดลอง 3.1 นาชดการสอนทผลตแลวไปรบการทดสอบหาความบกพรอง 3.2 แกไขจดบกพรอง 3.3 แกไขและลงมอผลต เพอใชในการทดสอบจรง 3.4 ลงมอทดลอง 3.5 การเกบรายงานผลขอมลในเชงสถต 3.6 บรรจกลองและคาชแจงรายละเอยดการดาเนนงาน 3.7 รายงานผลตอทประชมใหญของการจดการ 3.8 สงงาน วชย วงศใหญ (2527: 17-47) ไดกาหนดขนตอนในการสรางชดการเรยน ดงน 1. ศกษาหลกสตรทงดานวตถประสงคและเนอหา กาหนดจดประสงคทจะสรางชดการเรยนใหมความสอดคลองกบความจาเปนของการเรยนร วเคราะหเนอหาใหสอดคลองกบวตถประสงค และแบงเนอหาออกเปนหนวยหรอประเดนหลกๆ ในแตละหนวยจะนามาแยก รายละเอยดออกเปนหวขอใหญและหวขอยอย 2. ศกษากลมเปาหมาย ผเรยนคอใคร ชดการเรยนนจะใชสถานการณเงอนไข อะไรกบผเรยน จะใหผเรยนทากจกรรมอะไรทสงเสรมใหมความรความสามารถ ทกษะและเจตคตในสวนใด และผเรยนทาไดดเพยงใดจงจะบรรลตามเกณฑทกาหนด การศกษาขอมล กลมเปาหมาย ถาทาไดอยางละเอยด มระบบจะชวยในการออกแบบชดการเรยน สามารถตอบสนองความตองการผเรยนไดมากขน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

19

3. เขยนวตถประสงคของแตละหนวยการเรยน การเขยนวตถประสงคของแตละหนวยการเรยนจะตองครอบคลมเนอหาของแตละหนวย จดประสงคการเรยนแตละขอควรเขยน ในรปแบบของพฤตกรรม ซงแสดงใหเหนวาผเรยนสามารถแสดงความร ทกษะ ปรากฏเดนชด ภายหลงสนสดการเรยนหรอการอบรม พฤตกรรมเหลานสามารถวดและสงเกตไดตรงตามจดประสงค ถาทาไดดงกลาวมาน ยอมสะทอนใหเหนวากระบวนการเรยนหรอการฝกอบรม มขนตอนทเปนระบบตอเนอง 4. สรางแบบประเมนผลหรอสรางขอทดสอบ จะตองยดจดประสงคเปนหลกและตองสอดคลองกบเนอหาวชาของหนวยนนๆ การประเมนผลกอนเรยนและหลงเรยน อาจใชแบบทดสอบเดยวกนได 5. เลอกวธการเรยน หรอกจกรรมใหสอดคลองกบจดประสงคและเนอหา เชน การเสนอในรปแบบของการสนทนา เอกสาร รปภาพ การตน กรณศกษา และแบบฝกหด อนง ถาธรรมชาตของเนอหามลกษณะเปนกฎ ระเบยบ อาจจะพจารณาเขยนเปนบทบรรยาย เสนอเปนประเดนๆ และใชกรณศกษาประกอบ เพอใหผเรยนไดฝกการวเคราะห การแกปญหา การประยกตใช เพอใหเกดความเขาใจดยงขน 6. สราง จดหา รวบรวมสอการเรยนใหสอดคลองกนกบกจกรรมทกาหนดไว เชน บทบรรยาย เอกสาร กรณศกษา คาถามและเฉลยรปภาพ เปนตน 7. ผลตตนแบบของชดการเรยน โดยนาขอมลและสงตางๆ ตงแตขอ 1 - 6 มาจดรวบรวมเรยงลาดบประกอบเปนชดการเรยน จากนนนาชดการเรยนมาตรวจสอบกบเกณฑทกาหนดไว 8. การตรวจสอบคณภาพของชดการเรยนเบองตน สามารถกระทาได 2 ประการ คอ ประการท 1 การประชมพจารณาชดการเรยนจากคณะกรรมการหรอผเชยวชาญ ประการท 2 นาชดการเรยนไปทดลองกบกลมเปาหมายหรอกลมอน ทมลกษณะคลายคลงกบกลมเปาหมาย 3 - 5 คน เพอตรวจสอบลกษณะของการใชภาษา ความยากงายของเนอหา แลวนาขอคนพบ มาปรบปรงกอนทจะนาไปหาประสทธภาพตอไป 9. การทดลองหาประสทธภาพชดการเรยน โดยการนาไปทดลองใชกบ กลมเปาหมายประมาณ 30 คน และปรบปรงแกไขตามขอคนพบ เพอเปนตนแบบของชดการเรยนสาหรบจดดาเนนการผลตใหเพยงพอกบกลมเปาหมายตอไป นพนธ ศขปรด (2528: 12) กลาววา ในการทาชดการเรยนรดวยตนเองมลาดบขนตอน ดงน 1. วเคราะหหลกสตร เพอตงจดมงหมายเชงพฤตกรรมของการเรยน 2. วเคราะหภารกจ หาเปาหมายยอยของพฤตกรรมสดทาย 3. จดทาเนอหาสนองเปาหมายยอยในแตละเปาหมาย อาจทาออกมาในลกษณะของคาถาม 4. ออกแบบสอและกจกรรมทจะใหผเรยนศกษาเพอใหสามารถตอบคาถามได 5. จดทาสอใหมแรงจงใจในการเรยนและเสนอแนะกจกรรมใหผเรยนไดมโอกาส มสวนรวมในกจกรรมอยางเสมอภาคทวทกคนและรผลการเรยนทวถง เพอใหทกคนไดรบการเสรมแรง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

20

6. ตองใหแนใจวาชดการเรยนรดวยตนเองททาเสรจสามารถใชไดในสถานการณจรง จะตองมการทดลองกบผเรยนทเปนตวอยางของกลมเปาหมาย 7. ปรบปรงชดการเรยนจากขอเสนอแนะ ในการปรบปรงทางดานการสอความหมาย วสดทใช คาการลงทน เปนตน 8. นาไปใชในศนยสอการเรยนและการวจย เพอปรบปรงใหทนสมยอยตลอดเวลา เลวส (Lewis. 1963: 329) ไดอธบายถง การสรางชดการเรยนรดวยตนเอง เพอใหสอดคลองกบการพฒนาหลกสตร ดงน 1. ยดมนในจดมงหมายของการศกษา 2. กาหนดเปาหมายเฉพาะของการเรยน 3. จดสภาพหองเรยนและกจกรรมทจาเปนอนๆ เพอสนบสนนใหการเรยนรของผเรยนบรรลจดมงหมายทไดตงไว 4. เลอกและจดวสด แบงเครองมอและอานวยความสะดวกในการทางาน ฮทเทอร (Heathers. 1977: 344) ไดใหขนตอนกบครผสรางชดการเรยนดวยตนเอง ดงน 1. ศกษาหลกสตร ตดสนใจเลอกสงทจะใหนกเรยนศกษา แลวจดขนลาดบ เนอหาใหตอเนองจากงายไปยาก 2. ประเมนผลความรพนฐานประสบการณเดมของนกเรยน 3. เลอกกจกรรมการเรยน วธสอนและสอการเรยนใหเหมาะสมกบผเรยน โดยคานงถงความพรอมและความตองการของผเรยน 4. กาหนดรปแบบการเรยน 5. กาหนดหนาทของผประสานงาน หรอจดอานวยความสะดวกในการเรยน 6. สรางแบบประเมนผลสมฤทธของนกเรยนวาบรรลเปาประสงคในการเรยนหรอไม จากกระบวนการและขนตอนในการสรางชดการเรยนดงกลาวทหลายทานไดเสนอไวจะเหนไดวาการสรางชดการเรยนเปนงานทตองวางแผนอยางเปนระบบ เรมตงแตเปาหมายของหลกสตร จดมงหมายของชดการเรยน กจกรรมการเรยนทสอดคลองกบจดมงหมายทตงไว สรางชดการเรยน นาชดการเรยนใหผเชยวชาญตรวจสอบ นาไปทดลองใชกบนกเรยนกลมเลก นามาปรบปรงแกไขแลวนาไปทดลองกบกลมทดลอง นาผลทไดจากการทดลองมาปรบปรงแกไขกอนนาไปใช ในระหวางการใชจะตองประเมนผลและปรบปรงแกไขอยางสมาเสมอ 1.8 บทบาทของครและผเรยนในการใชชดการเรยนดวยตนเอง เฟลดฮสเซน และคนอนๆ (Feldhusen; et al. 1971: 20 – 21) ไดกลาวถงบทบาทของครในการเรยนเปนรายบคคลวา ควรมบทบาทดงน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

21

1. เลอกสรร ดดแปลง หรอปรบปรงวสดประกอบการเรยนและกจกรรมใหเหมาะสมยงขน 2. คอยแนะนาชวยเหลอนกเรยนเปนรายบคคล 3. ประเมนผลความกาวหนาของนกเรยนเกยวกบพฒนาการทางสงคมการปฏบตกจกรรม ชดชงค ส. นนทนาเนตร (2534: 1) เสนอเกยวกบเครองมอทจะชวยสงเสรม ใหผเรยนมการเรยนรดวยตนเอง ดวยวธการตอไปน 1. สญญาการเรยน เปนสงทกาหนดขนระหวางผสอนกบผเรยน ซงเปนลกษณะการสอนรายบคคลทใหผเรยนมความรบผดชอบ มระเบยบวนยในตนเอง เปนตวของตวเองใหมาก โดยใหสารวจและคนหาความสนใจทแทจรงของตนเอง แลวใหผเรยนเลอกเรยนตามความสนใจ “สญญาการเรยน” จะชวยใหผเรยนมการเรยนรดวยตนเองไดมากขน เพราะไดเปดเผย และพงพาตนเองไดมากทสด 2. การเรยนรจากกลมเพอน สงทไดจากการเรยนรจากกลมเพอน คอ ประสบการณทตางคนตางนามาแลกเปลยนกน ประสบการณของตนเองอาจชวยชนาเพอนไดและในทางตรงขามประสบการณของเพอนกอาจชนาตวเอง พรอมกนนการเรยนการสอนกจะเปนการแลกเปลยนประสบการณ ความคดเหนระหวางครผสอนหรอ ผอานวยความสะดวกกบผเรยนในกลมดวย 3. ทศนะเกยวกบเวลา การกาหนดระยะเวลาตายตวกบกจกรรมตางๆ จะชวยใหผเรยนตระหนกถงคณคาของเวลาทจะเรยนรสงตางๆ และการนาไปใชไดทนทในชวตประจาวน 4. ประโยชนของการเรยนร ผเรยนจะเรยนรดวยตนเองไดดมากขน หากการเรยนรเปนการแกปญหา มใชการจดจาเนอหา การจดโปรแกรมการเรยนจงจาเปนตองสนองความตองการของผเรยนเปนการใหความร ทกษะทจาเปนและทนตอเหตการณสถานการณทเปนอย 5. ความพรอมในการเรยนรดวยตนเอง ผเรยนตองมความสมครใจเตมใจทจะเรยนดวยตนเอง เพราะการเรยนรดวยตนเองนเปนเรองภายในจตใตสานกของผเรยน เปนการเปลยนแปลงทอยภายในตวของผเรยนมากกวา การจดการภายนอก เมซโรว (Mezirow (1981: 1) เสนอวธการทจะสงเสรมใหผเรยนมการเรยนร ดวยตนเองตองดาเนนการดงน 1. ลดการใหผเรยนพงพาผสอนหรอผอานวยความสะดวก 2. ชวยใหผเรยนเขาใจถงการใชแหลงวทยาการตางๆ โดยเฉพาะอยางยง ประสบการณจากผอน รวมทงคร หรอผอานวยความสะดวก ซงตองใชความสมพนธอนดตอกน 3. ชวยใหผเรยนตระหนกถงความจาเปนในการเรยนรเนองจากการรบรความตองการของดวยตนเอง เปนผลมาจากอทธพลของวฒนธรรม และสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไป 4. ชวยใหผเรยนเพมความรบผดชอบ ในการหาเปาหมายของการเรยนร การวางแผนและการประเมนผลการเรยนดวยตนเอง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

22

5. ชวยใหผเรยนเกดการเรยนรจากปญหาของแตละบคคล 6. ชวยใหผเรยนตดสนใจในวชาตางๆ ทเสนอใหผเรยนไวเปนทางเลอกในการทาความเขาใจ ซงจะเกดการเรยนรตอไป 7. กระตนใหผเรยนใชเกณฑ หรอบรรทดฐานในการตดสนใจ หรอพนจพเคราะหสงตางๆ ซงเกยวกบตนและประสบการณทงหมดทผานมา 8. ชวยใหผเรยนเขาไปสการเรยนร ดวยการมองตนเองอยางถกตอง 9. ชปญหาและแกไขปญหาโดยงาย ซงตองตระหนกถงความสมพนธของปญหาสวนบคคล และสวนรวมดวย 10. เสรมแรงมโนมตของผเรยนวาตองเปนทงผเรยนและผจดการชวตของตนเองโดยจดบรรยากาศทนาสนบสนนและรบปฏกรยาตอบกลบของผเรยน เพอเปนการกระตนความสามารถของผเรยนใหปรากฏ 11. เนนการนาประสบการณการมสวนรวมและวธการสรางโครงการอยางเปนระบบ โดยทาในรปลกษณ “สญญาการเรยน” โนลล (Knowles. 1976: 47) ไดสรปบทบาทของผเรยนในการเรยนรดวยตนเอง ดงน 1. การเรยนดวยตนเอง ควรเรมจากการทผเรยน มความตองการทจะเรยนใน สงหนงสงใด เพอการพฒนาทกษะ ความร สาหรบการพฒนาชวตและการงานอาชพของตน 2. การเตรยมตวของผเรยน คอ ผเรยนจะตองศกษาหลกการ จดมงหมายและโครงสรางของหลกสตรรายวชา และจดประสงคของรายวชาทเรยน 3. ผเรยนควรจดเนอหาวชาดวยตนเองตามจานวนคาบทกาหนดไวในโครงสราง และกาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมลงไปใหชดเจนวาจะใหบรรลผลในดานใด เพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดเกดการเรยนรในเรองนนๆ แลว และมความคดเหนหรอเจตคตในการนาไปใชกบชวตสงคม และสงแวดลอมดวย 4. ผเรยนเปนผวางแผนการสอนและดาเนนกจกรรมการเรยนการสอนนนดวย ตนเอง โดยอาจจะขอคาแนะนาชวยเหลอจากครหรอเพอน ในลกษณะของการรวมมอกนทางานไดเชนกน 5. การประเมนผล การเรยนรดวยตนเองควรเปนการประเมนผลรวมกนระหวางครผสอนกบผเรยน โดยครและผเรยนรวมกนตงเกณฑการประเมนผลรวมกน เวนเบอรก (สรรตน สมพนธยทธ. 2540: 23; อางองจาก Wenburg. 1972: 116) ไดสรปความสาคญและบทบาทของผเรยนดวยการนาตนเองไวดงน 1. ผเรยนเรยนรไดจากสถานการณและสงแวดลอมทเปนอสระ หมายถงผเรยนเปนตวของตวเองไมถกควบคมจากบคคลอน ซงมผลทาใหผเรยนเรยนไดเรวขน 2. ผเรยนเรยนไดจากการลงมอปฏบต ซงจะทาใหผเรยนคนพบความจรงดวยตนเอง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

23

3. ผเรยนเรยนไดจากการรวมมอกน การรวมมอไมไดหมายถง การเขากลมอยางเดยวเทานน แตยงหมายถงการทแตละฝายชวยเหลอสงเสรมซงกนและกนในสถานการณการเรยน โดยสงการปอนกลบ ใหสมาชกอนๆ ทราบ สงทชวยใหผเรยนรวมมอกน คอ กระบวนการกลม 4. ผเรยนเรยนจากภายในตวออกมา หมายถง การทผเรยนเรยนโดยสรางความรสกบางอยางเกยวกบสงทจะเรยน มาใชเรยนโดยถกกาหนดบางสงบางอยางเขาไปในผเรยน กลาวโดยสรป ครมบทบาทในการปรบปรงกจกรรมในชดการเรยนใหเหมาะสม และฝกใหนกเรยนมความรบผดชอบในการเรยนเปนรายบคคลสวนบทบาทของผเรยนในการเรยนร ดวยตวเองนน ผเรยนจะตอง เปนผกาหนดวธการเรยน วางแผนการเรยน วเคราะห เรยบเรยงและสรปผลดวยตนเองภายใตการอานวยความสะดวกของครผสอน การเรยนรดวยตนเองจะเกดผลดถาผเรยนมอสระในการเรยนไมถกควบคมจากผอน 1.9 ประโยชนของชดการเรยนดวยตนเอง ชดการเรยนดวยตนเอง เปนชดทชวยเพมความรใหกบผเรยนซงเรยนตามลาดบขนตอนในคาแนะนาของแตละชดทาใหผ เรยนไดรบประโยชนโดยตรงตามความตองการ ความสามารถของผเรยน ดงทนกการศกษาแตละทานไดกลาวไว วาสนา ชาวหา (2522: 139 – 140) ไดกลาวถงประโยชนของชดการเรยนไดวา 1. นกเรยน ความสามารถใชตามลาพง เปนกลมหรอรายบคคล โดยไมตองอาศยครผสอน และเปนไปตามความสามารถของนกเรยนในอตราความเรวของแตละคน โดยไมตองกงวลวาจะตามเพอนไมทน หรอตองเสยเวลาคอยเพอน 2. นกเรยนสามารถนาไปเรยนทใดกไดตามความสะดวก 3. แกปญหาการขาดแคลนครไดในบางโอกาส อาจใชชดการเรยนนกบนกเรยน เนองจากครไมเพยงพอ หรอมความจาเปนมาสอนไมได 4. ฝกนกเรยนใหเรยนร โดยการกระทาทนอกเหนอไปจากสภาพการณในชนเรยนปกตทปฏบตอยเปนประจา เปนการสรางประสบการณการเรยนรใหแกนกเรยนอยางกวางขวางและเปนการเนนกระบวนการเรยนรมากกวาเนอหา วระ ไทยพาณช (2529: 137) กลาววา เมอนาชดการเรยนมาใชจะทาใหมประโยชน ดงน 1. เปนการฝกใหนกเรยนมความรบผดชอบในการเรยนร รจกทางานรวมกน 2. เปดโอกาสใหนกเรยนเลอกวสดการเรยน และกจกรรมทเขาชอบ 3. เปดโอกาสใหนกเรยนไดกาวหนาตามศกยภาพและความสามารถของแตละคน 4. เปนการเรยนทสนองตอความแตกตางระหวางบคคล 5. มการวดผลตนเองบอยๆ ทาใหนกเรยนรการกระทาของตนเอง และสรางแรงจงใจ 6. นกเรยนสามารถศกษาไดดวยตนเอง และมสวนรวมในการเรยนอยางแทจรง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

24

7. เปนการเรยนรชนดทมการปฏบต ไมใช การเรยนรแบบไมมสวนรวมหรออยเฉย 8. นกเรยนจะเรยนทไหนเมอไรกได ตามความพอใจของนกเรยน 9. สามารถปรบปรงการสอความหมายระหวางนกเรยนและคร วราภา โพธสทธา (2532: 17 – 18) ไดกลาวถงประโยชนของชดการเรยนไววา 1. เปนรปแบบของการเรยนทสอดคลองกบหลกความแตกตางระหวางบคคล นกเรยนแตละคนจะเปนตามระดบความสามารถ ความสนใจ และความพรอม อตราความเรวหรอชาในการเรยนเปนเรองเฉพาะบคคล 2. เนองจากนกเรยนตองกระทากจกรรมทกขนตอนดวยตนเอง ตงแตการทดสอบกอนเรยน กจกรรมการเรยน และการทดสอบหลงเรยน จงทาใหนกเรยนมความรบผดชอบและมวนยในตนเอง 3. เปนเครองกระตนและคงไวซงความสนใจของนกเรยนไดเปนอยางด เนองจากมสงเราทนกเรยนจะตองตอบสนอง และหลงจากการตอบสนองจะไดรวมผลของการกระทาทนท จงทาใหบทเรยนนาสนใจและนาตดตาม นอกจากนยงเปนการลดความตงเครยดในการเรยน เพราะเมอตอบผดกไมมใครร และไมถกลงโทษ 4. ชวยใหนกเรยนปลอดจากอารมณของคร 5. เมอครเปลยนบทบาทจากผสอนมาเปนผประสานงาน ผชแนะ และใหคาปรกษา ทาใหครมเวลาเอาใจใสนกเรยนแตละคนไดมากขน และมเวลาในการปรบปรงการเรยนการสอนใหมประสทธภาพยงขน 6. ชวยแกปญหาการขาดแคลนครบางสาขาวชา 7. ชวยใหนกเรยนบรรลวตถประสงคไดด เนองจากมทศทางในการเรยนการวดทแนนอน มการเสรมแรงเปนระยะอยางสมาเสมอ รวมทงนกเรยนมโอกาสประยกตใชสงทตนไดเรยนรมาแลว กาญจนา เกยรตประวต (2524: 175) ไดกลาวถงประโยชนของชดการเรยน ไวดงน 1. ชวยเพมประสทธภาพในการสอนของคร 2. ชวยเพมประสทธภาพในการเรยนรของนกเรยน เพราะสอประกอบทไดจดไวในระบบเปนการแปรเปลยนกจกรรมและชวยรกษาระดบความสนใจของ นกเรยนอยตลอดเวลา 3. เปดโอกาสใหนกเรยนศกษาดวยตนเอง ทาใหมทกษะในการแสวงหาความร พจารณาขอมล ฝกความรบผดชอบและการตดสนใจ 4. เปนแหลงความรททนสมยและคานงถงหลกจตวทยาการเรยนร 5. ชวยขจดปญหาการขาดคร เพราะนกเรยนสามารถศกษาดวยตนเอง 6. สงเสรมการศกษานอกระบบ เพราะสามารถนาไปใชไดทกเวลาและไมจาเปนตองใชเฉพาะในโรงเรยน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

25

แฮรสเบอรเกอร (Harrisberger. 1973: 201-205) ไดกลาวถงประโยชนของชดการเรยนดงน 1. ผเรยนสามารถทดสอบตนเองกอนวามความสามารถระดบใด หลงจากนน กเรมตนเรยนในสงทตนเองไมทราบ ทาใหไมตองเสยเวลากลบมาเรยนในสงทผเรยนเรยนรแลว 2. ผเรยนสามารถนาบทเรยนไปเรยนทไหนกไดตามความพอใจ โดยไมจากดในเรองของเวลาและสถานท 3. เมอเรยนจบแลวผเรยนสามารถทดสอบดวยตนเองไดทนทเวลาไหนกไดและไดทราบผลการเรยนของตนเองทนทเชนกน 4. ผเรยนมโอกาสพบปะหารอกบผสอนมากขน เพราะผเรยนเรยนดวยตนเองครกมเวลาใหคาปรกษากบผมปญหาขณะทใชชดการเรยนทเรยนดวยตนเอง 5. ผเรยนจะไดรบคะแนนอะไรนนขนอยกบความสามารถของผเรยนหรอผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนเอง ไมมคาวาสอบตกสาหรบผเรยนไมสาเรจแตจะใหผเรยนกลบไปศกษาเรองเดมนนใหม จนผลการเรยนจะไดมาตรฐานตามเกณฑทตงไว กรนวอลด (Grinewald. 1975: 39) ไดกลาวถงประโยชนของชดการเรยนวา 1. นกเรยนทใชชดการเรยนดวยตนเองจะมโอกาสศกษาจากวสดประเภทตางๆ ซงจะทาใหนกเรยนมประสบการณในหวขอนนกวางขวาง 2. นกเรยนเหนคณคาความจาเปนของวสดอปกรณประกอบการเรยนและพยายามทจะศกษาพจารณาผลการเรยนของตนเองวารสงใดบาง จะตองศกษาเพมเตมอะไรอก 3. สสนตางๆ และอปกรณทแปลกๆ จะชวยดงดดความสนใจของนกเรยนทาใหนกเรยนไมเบอ 4. ชดการเรยนจะมคาแนะนาใหนกเรยนไดทากจการรมตางๆ ตลอดจนแหลงวสดอปกรณอนๆ ทจะตองศกษาเพมเตม เชน หองสมด เปนตน 5. กจกรรมใดทนกเรยนทาไดสาเรจบรรลวตถประสงคแลว ยอมกอใหเกดความพอใจแกนกเรยน อนเปนการเสรมแรงใหนกเรยนอยากศกษาหรอกระทากจกรรมอนตอไป สรปไดวา ประโยชนของชดการเรยนนนสามารถชวยแกปญหาการขาดแคลนคร เปนการสอนทยดผเรยนเปนศนยกลาง ผเรยนไดมสวนรวมในการปฏบตกจกรรมตางๆ ตามความถนด ความสามารถของตนเอง สนองความแตกตางระหวางบคคล เปนการฝกใหผเรยนมความรบผดชอบ มวนยในตนเอง และชวยสงเสรมผเรยนใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนรตามจดประสงคอยางมประสทธภาพตลอดจนรจกการแสวงหาความรดวยตนเองเกดความรคงทนถาวร

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

26

1.10 งานวจยในประเทศและตางประเทศทเกยวของกบชดการเรยนดวยตนเอง ธรญญา นาคหอม (2545: 83) ไดทาการวจยเรองการพฒนาการเรยนดวยตนเองวชาภาษาไทย เรองการสะกดคาใหถกตอง สาหรบนกเรยน มธยมศกษาปท3 โรงเรยนอตรดตถวทยา จงหวดอตรดตถ โดยนาชดการเรยนดวยตนเองไปทดลองใชเพอวเคราะหหาประสทธภาพของชดการเรยนดวยตนเองตามลาดบขนการทดลองจานวน 30 คน ผลการศกษาคนควา พบวาชดการเรยนดวยตนเองทสรางขนนมประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐาน 85/85 เพราะทาไดถง 89.27/91.22 สพตรา ชนเจรญ (2546: 69) ไดทาการพฒนาชดการเรยนดวยตนเองวชาภาษาไทยเรองการเขยนบทรอยกลองสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 การศกษาคนควาครงนมมงหมายเพอพฒนาและหาประสทธภาพของชดการเรยนดวยตนเอง วชาภาษาไทย เรอง การเขยนบทรอยกรองสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 85/85 ผลการศกษาคนควาพบวา ไดชดการเรยนดวยตนเองทมประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐานทกาหนดมประสทธภาพเปน 95.22/94.80 ซงเปนไปตามเกณฑทกาหนดไวคอ 85/85 วราวฒ พยคฆพงษ (2549: บทคดยอ) ไดตดตามผลการใชชดการเรยนรดวยตนเอง วชาเทคนคการปฏบตงานกบชมชนสาหรบครการศกษานอกโรงเรยน มวตถประสงคเพอศกษาผลการใชชดการเรยนรดวยตนเอง วชาเทคนคการปฏบตงานกบชมชน ของครการศกษานอกโรงเรยน ศนยบรการการศกษานอกโรงเรยนอาเภอ กลมลาตะคอง จงหวดนครราชสมา ผลการศกษาพบวาประสทธภาพของชดการเรยนรดวยตนเอง วชาเทคนคการปฏบตงานกบชมชนสาหรบครการศกษานอกโรงเรยน ไดผลออกมา คอ ชดการเรยนรดวยตนเอง ทง 6 หนวยการเรยนรแตละหนวยการเรยนร มประสทธภาพอยระหวาง 83.57 – 85.69 /86.09 – 87.80 และมประสทธภาพโดยรวม เทากบ 84.34/86.83 ซงสงกวาเกณฑมาตรฐาน 80/80 ไพโรจน เมฆอรณ (2551: 51) ไดพฒนาชดการเรยนดวยตนเอง เรอง ไตรยางศและการผนอกษรสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนศรอยธยา กรงเทพมหานคร การศกษาคนควาครงนมมงหมายเพอพฒนาและหาประสทธภาพของชดการเรยนดวยตนเองตามเกณฑ 80/80 ผลการศกษาคนควาพบวา มประสทธภาพเปน 80.15/84.74 ซงเปนไปตามเกณฑทกาหนด และนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 คดน (Cudney. 1975: 26) ไดศกษาผลการเรยนโดยใชชดการเรยนดวยตนเองเปรยบเทยบกบการสอนปกต เพอฝกทกษะการพยาบาลทมหาวทยาสยเดลแวร ผลปรากฏวา ผลสมฤทธทางเรยนไมแตกตางกบการสอนปกต บรอวเลย (Brawley. 1975: 4280 – A) ไดทาการศกษาประสทธภาพของการใชชดการเรยนแบบสอประสม สอนเรองการบอกเวลากบเดกเรยนชา กลมตวอยางไดจากการสมเดกทเรยนชาโดยใชแบบสอบถาม ผลปรากฏวากลมทดลองทใชชดการเรยนบอกเวลาตอเนอง มผลการเรยนดกวากลมควบคมทไมใชชดการเรยน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

27

ไบรแอน และสมท (Bryan; & Smith. 1975: 24 – 25) ไดกลาวถงผลการวจยการใชชดการเรยนดวยตนเอง ทมหาวทยาลยเซาทแคโรไรนา ในวชาประวตศาสตรศลปะใชการทดลอง 3 ภาคเรยนผลปรากฏวาผเรยนรอยละ 60 มผลการเรยนสงขนกวาเดม รอยละ 95 มความสนกสนานในการเรยนเพมขนและรอยละ 74 ชอบการเรยนดวยชดการเรยนมากกวาการเรยนปกต จากเอกสารและงานวจยทเกยวของกบชดการเรยนตามทกลาวมา ผวจยเหนวา ชดการเรยนมคณคาพอทจะนามาใชสอนได เพราะผลการวจยสวนใหญพบวา การสอนโดยใชชดการเรยนมประสทธภาพและมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทไมไดเรยนดวยชดการเรยน นอกจากนชดการเรยนยงมขอดในดานอนๆ อกหลายประการ เชน นกเรยนมความพอใจในการเรยน ชวยใหมความคงทนในการจาดกวา ชวยใหนกเรยนศกษาดวยตนเองไดในบางเรองบางโอกาส ดงนนจงทาให ผวจยสนใจทจะพฒนาชดการเรยนดวยตนเองวชาภาษาไทย เพอประโยชนในการเรยนการสอนวชาภาษาไทยตอไป 2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน 2.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน นกการศกษาไดใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนไว ดงน ไพศาล หวงพานช (2523: 209) ไดใหความหมายผลสมฤทธทางการเรยนไวดงน ความสามารถของบคคลอนเกดจากการเรยนการสอนเปนการเปลยนแปลงพฤตกรรม และประสบการณการเรยนรทเกดจากการฝกอบรม หรอจากการสอน การวดผลสมฤทธจงเปนการตรวจสอบระดบความสามารถ หรอความสมฤทธผลของบคคลวาเรยนรเทาไร มความสามารถชนดใด ซงสามารถวดได 2 แบบ ตามจดมงหมาย และลกษณะวชาทสอน คอ 1. การวดดวยการปฏบต เปนการตรวจสอบระดบความสามารถในการปฏบตหรอทกษะของผเรยนโดยมงเนนใหผเรยนไดแสดงความสามารถดงกลาว ในรปการกระทาจรงใหออกมาเปนผลงาน เชน วชาศลปศกษา พลศกษา การชาง เปนตน การวดแบบนจงตองวดโดยใชขอสอบปฏบต 2. การวดดานเนอหา เปนการตรวจสอบความสามารถเกยวกบเนอหาวชา อนเปนประสบการณการเรยนรของผเรยน รวมถงพฤตกรรมความสามารถในดานตางๆ สามารถวดไดโดยใชขอสอบผลสมฤทธ บญชม ศรสะอาด (2537: 68) ใหความหมาย ผลสมฤทธทางการเรยนวา หมายถง ผลทเกดขนจากการคนควา การอบรม การสงสอน หรอประสบการณตางๆ รวมทง ความรสก คานยม จรยธรรมตางๆ ทเปนผลมาจาการฝกสอน ภพ เลาหไพบลย (2542: 329) ใหความหมาย ผลสมฤทธทางการเรยน วา หมายถง พฤตกรรมทแสดงออกถงความสามารถในการกระทาสงหนงสงใดได จากทไมเคยกระทา หรอกระทาไดนอยกอนทจะมการเรยนการสอน ซงเปนพฤตกรรมทมการวดได

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

28

พวงรตน ทวรตน (2529: 29-32) กลาววา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง คณลกษณะ

รวมถงความรความสารถของบคคล อนเปนผลมาจากการเรยนการสอนหรอคอมวลประสบการณทง

ปวงทบคคลไดรบจากการเรยนการสอนทาใหบคคลเกดความเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานตางๆ

ของสมรรถภาพของสมอง

จากความหมายขางตนจงสามารถสรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยน คอ ผลทเกด

จากการอบรม สงสอน การคนควา ประสบการณตาง ๆ และการนาเอาขอมลทงหลายทไดจากการวด

มาใชตดสน หาขอสรป ประเมนคา แลวแสดงระดบความสามารถของนกเรยนหรอการเปลยนแปลง

พฤตกรรมทแสดงออกถงความสามารถทางดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย

2.2 ความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

ในการวดผลสมฤทธทางการเรยนตองมเครองมอวดซงเครองมอทนยมใชเพอเปน

ประโยชนตอการพฒนาผเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานการเรยนรทกาหนดไว และตอการปรบปรง

พฒนาการสอนของครใหมคณภาพยงขน คอ แบบทดสอบวดผลสมฤทธ มนกการศกษาใหความหมาย

ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธไวในแนวเดยวกน ดงน

เยาวด วบลยศร (2540: 28) ใหความหมาย แบบทดสอบวดผลสมฤทธวา หมายถง

แบบทดสอบวดความรเชงวชาการ มกใชวดผลสมฤทธทางการเรยน เนนการวดความรความสามารถ

จากการเรยนรในอดตหรอสภาพปจจบนของแตละบคคล

พชต ฤทธจรญ (2545: 96) ใหความหมาย แบบทดสอบวดผลสมฤทธวา หมายถง

แบบทดสอบทใชวดความร ทกษะและความสามารถทางวชาการ ทผเรยนไดเรยนรมาแลววา

บรรลผลสาเรจตามจดประสงคทกาหนดไวเพยงใด

สมบรณ ตนยะ (2545: 143) ใหความหมาย แบบทดสอบวดผลสมฤทธวา หมายถง

แบบทดสอบทใชวดความร ทกษะและความสามารถทางวชาการทผเรยนไดเรยนรมาแลววา บรรลผลสาเรจ

ตามจดประสงคทกาหนดไวเพยงใด

สรปไดวา แบบทดสอบวดผลสมฤทธเปนแบบทดสอบทใชวดความร ทกษะความสามารถ

ทางวชาการทผเรยนไดเรยนรมาแลวในอดต หรอสภาพปจจบนวาบรรลผลสาเรจตามจดประสงคท

กาหนดไวเพยงใด ซงมทงแบบทดสอบทครสรางขนเอง อาจเปนแบบอตนยหรอปรนย และแบบทดสอบ

มาตรฐานทสรางโดยผเชยวชาญ

2.3 ประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ประกจ รตนสวรรณ (2525: 210) แบงประเภทแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนดงน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

29

1. แบบทดสอบทครสรางขนใชเอง (Teacher-Made Test) ครผสอนจดสรางขนเพอวดความกาวหนาของนกเรยน ภายหลงจากไดมการเรยน การสอนไประยะหนงแลว โดยปกตแบบทดสอบประเภทน จะใชเฉพาะภายในกลมนกเรยนทครผสอน สอนเทานน จะไมนาไปใชกบนกเรยนกลมอน ทงนโดยมจดมงหมายเพอตรวจสอบนกเรยนวามความรความสามารถตามจดมงหมายของการเรยนรมากเพยงใด และนาผลการสอบนไปใชทงปรบปรงซอมเสรมการเรยนการสอน หรอนาไปใชตดสนผลการเรยนของนกเรยน 2. แบบทดสอบมาตรฐาน (Standardized Test) เปนแบบทดสอบวดผลสมฤทธเชนเดยวกบแบบทดสอบทครสรางขนใชเองแตมจดมงหมาย เพอเปรยบเทยบการเรยนดานตางๆ ของนกเรยนตางกลมกน พชต ฤทธจรญ (2545: 96) ไดสรปประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนโดยทวไปไว ดงน 1. แบบทดสอบทครสรางขนเอง หมายถง แบบทดสอบทมงวดผลสมฤทธของผเรยนเฉพาะกลมทครสอนเปนแบบทดสอบทครสรางขนใชกนโดยทวไปในสถานศกษา มลกษณะเปนแบบทดสอบขอเขยน ซงแบงไดอก 2 ชนด คอ 1.1 แบบทดสอบอตนย เปนแบบทดสอบทกาหนดคาถามหรอปญหาใหแลวใหผตอบเขยนโดยแสดงความร ความคด เจตคตไดอยางเตมท 1.2 แบบทดสอบปรนยหรอแบบใหตอบสนๆ เปนแบบทดสอบทกาหนดใหผตอบเขยนตอบสนๆ หรอมคาตอบใหเลอกแบบจากดคาตอบ ผตอบไมมโอกาสแสดงความร ความคด ไดอยางกวางขวางเหมอนแบบทดสอบอตนย แบบทดสอบชนดน แบงออกเปน 4 แบบ คอแบบทดสอบถก – ผด แบบทดสอบเตมคา แบบทดสอบจบค แบบทดสอบเลอกตอบ 2. แบบทดสอบมาตรฐาน หมายถง แบบทดสอบทมงวดผลสมฤทธของผเรยนทวๆ ไป ซงสรางโดยผเชยวชาญ มการวเคราะห และปรบปรงอยางดจนมคณภาพมมาตรฐาน สรปไดวา แบบทดสอบวดผลสมฤทธเปนแบบทดสอบทใชวดความร ทกษะความสามารถทางวชาการทผเรยนไดเรยนรมาแลวในอดตหรอสภาพปจจบนวาบรรลผลสาเรจตามจดประสงคทกาหนดไวเพยงใด ซงมทงแบบทดสอบทครสรางขนเอง อาจเปนแบบอตนยหรอปรนยและแบบทดสอบมาตรฐานทสรางโดยผเชยวชาญ 2.4 หลกเกณฑเบองตนในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน วญญา วศาลาภรณ (2530: 12) กลาววา ในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนนน มหลกเกณฑเบองตนทควรพจารณาประกอบในการสรางแบบทดสอบดงตอไปน 1. วดใหตรงกบวตถประสงค การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนควรจะวด ตามจดมงหมายของการสอนและจะตองมนใจไดวาสงทตองการวด วดไดจรงตรงและครบจดประสงคการเรยนร

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

30

2. การวดผลสมฤทธทางการเรยนเปนการวดความเจรญงอกงามของนกเรยนการเปลยนแปลง และความกาวหนาไปสจดหมายทวางไว ดงนนครควรจะทราบวากอนเรยนนกเรยนมความรความสามารถอยางไร 3. การวดผลเปนการวดทางออม เปนการยากทจะใชขอสอบแบบเขยนตอบ วดพฤตกรรมของผเรยน การวดจะตองทาอยางรอบคอบและถกตอง 4. การวดผลการศกษาเปนการวดทไมสมบรณ เปนการยากทจะวดทกสงทกอยางทสอนไดภายในเวลาจากด สงทสอบไดวดไดเปนเพยงตวแทนของพฤตกรรมทงหมดเทานน ดงนน จงตองมนใจวาสงทสอบวดนน เปนตวแทนทแทจรงได 5. การวดผลสมฤทธทางการศกษานน มใชเพยงเพอจะใหเกรดเทานน การวดผลเปนเครองชวยในการพฒนาการสอนของคร เปนเครองชวยในการเรยนของนกเรยน ดงนนการสอบปลายภาคครงเดยว จงไมพอทจะวดกระบวนการเจรญงอกงามของนกเรยนได 6. ในการใหการศกษาทสมบรณนน สงสาคญไมไดอยทการทดสอบแคเพยงอยางเดยว กระบวนการสอนของครกเปนสงสาคญยง 7. การวดผลการศกษา ทฤษฎการวดผลเชอวาคะแนนทสอบไดเทากบคะแนนจรงบวกความผดพลาดในการวด 8. การวดผลสมฤทธทางการเรยนควรจะเนนการวดความสามารถในการใชความรใหเปนประโยชน หรอการนาความรไปใชในสถานการณใหมๆ 9. ควรคานงถงขดจากดของเครองมอทใชในการวดผลสมฤทธทางการเรยน เครองมอทใชโดยมากคอขอสอบขดจากดของขอสอบ ไดแก การเลอกตวแทนของเนอหา เพอมาเขยนขอสอบความเชอถอไดคะแนน และการตความหมายของคะแนน เปนตน 10. ควรจะใชชนดของแบบทดสอบหรอคาถามใหสอดคลองกบเนอหา เพอวชาทสอบ และจดประสงคทจะสอบวด 11. ในสภาพแวดลอมทตางกน คะแนนทสอบไดอาจแตกตางกน ดงนน ในการวดผลการศกษา จงจะทาขอสอบไดเสรจ 12. ใหขอสอบมความเหมาะสมกบนกเรยน เชน มความยากงายพอเหมาะ มระดบความยากงายของภาษาทใชเหมาะสม มเวลาสอบนานพอทนกเรยนสวนใหญจะทาขอสอบไดเสรจ จนทมา พรหมโชตกล (2529: 22) ไดกลาววา การเขยนแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนนน ควรกาหนดเปนขนตอน ดงตอไปน 1. กาหนดจดมงหมาย ในการเขยนขอสอบทกครง ผรบผดชอบควรจะทราบชดวาจะออกขอสอบเพอวดผลใคร วดอะไร และวดทาไม เพอจะไดสามารถกาหนดจดมงหมายในการออกขอสอบครงนนไดถกตองชดเจน การทผรบผดชอบหรอผดาเนนการ จะทราบวาจะออกขอสอบเพอวดผลใครนนกเพอจะไดนาไปใชกาหนดขอบขายเนอหาหรอระดบความยากงายของขอสอบใหเหมาะสมกบกลม เชน ควรทราบวากลมทจะวดนนเกงหรอออน กาลงเรยนอยในระดบชนใด จบระดบชนใด หรอจบสาขาวชาอะไร เปนตน สวนทควรทราบวาจะวดอะไรนนกเพอจะไดกาหนดเนอหาหรอ

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

31

พฤตกรรมทจะใชวดผเรยนไดเหมาะสม เชน ควรทราบวาจะวดความร ทกษะ ความสนใจ เจตคต หรความสามารถสวนใดของเดก หรอวดหลายๆ อยางรวมกน ประการสดทายทกลาววาควรทราบวาวดทาไมนนกเพอจะไดสามารถกาหนดชนดและรปแบบของขอสอบทจะวดไดถกตองเหมาะสม เชน ควรทราบวาจะวดและประเมนผลเพอคดเลอก เพอวนจฉยหรอเพอจดประเภทผเรยน ดงนนจดมงหมายจงควรกาหนดออกมาวาในการออกขอสอบเพอวดผลแตละครงเราจะออกขอสอบเพอวดผลผเรยนกลมใด จะวดคณลกษณะหรอพฤตกรรมอะไรของเดก และจะวดเพออะไร 2. กาหนดเนอหาและพฤตกรรมทจะวด จากขนตอนการวางแผนในขอ 1 จะทาใหผดาเนนการสามารถกาหนดขอบขายเนอหาและปรมาณของพฤตกรรมทจะออกขอสอบเพอใชวดได การกาหนดขนตอนนมสวนสาคญอยางยงทจะทาใหผลการวดครงนนถกตองหรอไม เพราะถาสามารถกาหนดขอบขายเนอหาและปรมาณของพฤตกรรมทจะออกขอสอบเพอใชวดถกตองเหมาะสม กจะชวยใหสามารถสรางขอสอบใหเปนเครองมอวดไดเทยงตรงตามไปดวย การกาหนดเนอหาและพฤตกรรมทจะวดในขนตอนนจะนาไปใชในการวเคราะหจดประสงคและเนอหาในการเรยนการสอนเพอจะไดทราบวาเราจะวดเนอหาและพฤตกรรมนนๆ มากนอยเพยงไร และจะโยงไปถงการเขยนจดมงหมายเชงพฤตกรรม ซงจะใชเปนแนวทางในการออกขอสอบดวย 3. กาหนดชนดและรปแบบของขอสอบ จากขนตอนท 1 และ 2 สามารถนามากาหนดชนดและรปแบบของขอสอบทจะใชวดพฤตกรรมของเดกได เนองจากขอสอบทจะใชในการวดและประเมนผลการศกษามหลายชนดหลายรปแบบ และบางชนดบางรปแบบกจะเหมาะทจะใชวดพฤตกรรมไดเพยงบางอยาง การวดแตละครงจงตองระมดระวงในการเลอกใชชนดและรปแบบขอสอบใหเหมาะสมรวมถงบางทอาจตองใชขอสอบหลากหลายชนดและรปแบบมาประกอบกนดวย 4. กาหนดสวนประกอบอนๆ ทเกยวของกบขอสอบ นอกจากการกาหนดชนดและรปแบบของขอสอบแลว ควรจะไดกาหนดสวนประกอบอนๆ ของขอสอบรวมทงบคคลหรอสงทมสวนเกยวของกบขอสอบทจะใชวดนนดวย เชน - จานวนขอคาถามและเวลาทจะใชในการสอบ - ผรบผดชอบในการสรางขอสอบ - ระยะเวลาทใชในการสรางขอสอบ โดยกาหนดเปนขนตอนตงแตเรมเขยนขอคาถามจนถงขนสรางขอสอบฉบบนนเสรจและเขยนหรอพมพเรยบรอยพรอมทจะนาไปใชสอบ - วธการทจะใหตอบคาถาม - วธการใหคะแนน - วธการตรวจสอบคณภาพขอสอบ เปนตน 5. ลงมอเขยนหรอสรางขอสอบ ในการเขยนหรอสรางขอสอบถาเวลาไมเรงรดมาก ผเขยนควรเลอกเวลาทสมองปลอดโปรง ปราศจากความกงวลในเรองตางๆ แตถาจาเปนตองรบเขยนในขณะทมเรองตองคดหรอกงวล กควรจะละวางในเรองราวหรอภาระตางๆ ลงเสยชวคราว ในกรณทมเวลาสาหรบเขยนขอสอบเปนชวงยาว กควรจะคอยๆ เขยนไป คดออกเมอใดใหรบบนทกไวทนท ถาเหนวายงไมดกคอยแกไขปรบปรงใหดขน จะอยางไรกตามขอใหรบบนทกเกบไวกอน ในการ

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

32

เขยนขอสอบควรจะมเวลาเผอไวสาหรบนาขอสอบทคดและเขยนเรยบรอยแลวมาตรวจอกครงหรอ 2 ครงกอนนาไปใชหรอวจารณเพอวาอาจจะพบขอบกพรองทควรแกไขอนจะมผลทาใหมโอกาสปรบปรงขอสอบใหสมบรณหรอดขนกวาเดม 6. วจารณขอสอบ ขนตอนนเปนเรองสาคญและจาเปนเชนเดยวกน ถาสามารถนาขอสอบทเขยนเสรจแลวมาใหผอนชวยวจารณ โดยตนเองเขารวมฟงหรอรวมวจารณดวยกจะชวยใหขอสอบมโอกาสไดรบการปรบปรงใหดยงกวาเดมไดอกทอดหนง สรปไดวาการสรางแบบทดสอบวดสมฤทธทางการเรยนตองพจารณาจดประสงคการเรยนรวาตองการวดอะไร สงทวดนนวดพฤตกรรมของผเรยนไดจรงและสอดคลองกบเนอหาการเรยนการสอนจรง จงจะถอวาเปนแบบทดสอบวดสมฤทธทางการเรยนทมประสทธภาพ 2.5 กระบวนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน บญเชด ภญโญอนนตพงษ (2525: 21 – 30) ไดกลาวถง ขนตอนของกระบวนการสรางแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนไว ดงน ขนท 1 การวางแผนสรางแบบทดสอบ การวางแผนสรางแบบทดสอบวาจะสรางแบบทดสอบอยางไร จาเปนตองเรยนรกอนวา เราจะนาแบบทดสอบไปใชเพอทาอะไรหรอตองทราบจดประสงคของการนาแบบทดสอบไปใชนนเอง โดยหลกการแลวการนาแบบทดสอบไปใชจะสมพนธอยกบการสอน เชน การสอบเพอตรวจสอบความรเดมจะสอบกอนทาการสอนการสอบ เพอปรบปรงการเรยนการสอนและวนจฉยขอบกพรองจะสอบในระหวางดาเนนการสอน และการสอน เพอสรปผลการเรยนจะสอบหลงจากการสอนเสรจสนทงหมดแลว ดงนน จดประสงคของการนาแบบทดสอบไปใช อาจจาแนกเปน 4 จดประสงค ดงน 1. ใชตรวจสอบความรเดม จะทาการสอบกอนทจะเรมตนการสอน เพอพจารณาวา 1.1 นกเรยนมความรพนฐานทจาเปนสาหรบเนอหาทจะเรยนเพยงพอหรอไม 1.2 นกเรยนมความรในเนอหาทจะสอนหรอไม 2. ใชตรวจสอบความกาวหนาและปรบปรงการเรยนการสอน 3. ใชวนจฉยผเรยน 4. ใชสรปผลการเรยน การวเคราะหหลกสตรเปนกระบวนการในการจาแนกแยกแยะในวชานนๆ มหวขอเนอหาสาระทสาคญอะไรบาง มจดประสงคทจะใหเกดพฤตกรรมอะไรบางดงนนการวเคราะหหลกสตร จงประกอบดวยการวเคราะห 2 อยาง คอ 1. การวเคราะหเนอหาวชา การวเคราะหเนอหาวชา เปนการจาแนก หรอจดหมวดหมเนอหาวชาเปนหวขอสาคญโดยคานงถงสงตอไปน - ความสมพนธเกยวของกนของเนอหา - ความยากงายของเนอหา - ขนาดความยาวของเนอหา - เวลาทใชสอน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

33

2. การวเคราะหจดประสงค การวเคราะหจดประสงคเปนการจาแนกหรอจดหมวดหมเนอหาวชาเปนหวขอสาคญ โดยคานงถงสงตอไปน - รวบรวมจดประสงคของเนอหาวชาทงหมด จากหนงสอหลกสตรและคมอคร - เขยนพฤตกรรมทสาคญของแตละจดประสงคทงหมด - รวมพฤตกรรมทมลกษณะคลายคลงกนใหเปนพฤตกรรมเดยวกน - นยามความหมายของพฤตกรรมทรวมแลว ขนท 2 การตระเตรยมงานและเขยนขอสอบ เมอวางแผนการสรางแบบทดสอบ โดยการสรางเปนตารางวเคราะหหลกสตรเรยบรอยแลว จะตองตระเตรยมงาน และเขยนขอสอบตอไป ขนท 3 การทดลองสอบ เมอเขยนขอสอบ และจดพมพเรยบรอยกนาไปทดลองสอบ ขนท 4 การประเมนผลแบบทดสอบ การประเมนผลแบบทดสอบ เปนการตรวจสอบวา แบบทดสอบมคณภาพหรอไม โดยพจารณาตามคณลกษณะทดของแบบทดสอบซงม ดงน 1. ความแมนตรง หมายถง แบบทดสอบสามารถวดพฤตกรรมไดตรงตามทระบไวในจดประสงคและตามททาการสอนจรง 2. ความเชอมน หมายถง แบบทดสอบใหผลการสอบสอดคลองตรงกนทกครง 3. อานาจจาแนก หมายถง ขอสอบทแบงแยกคนเกงออนออกจากกนได กลาวคอ คนเกงจะตอบถก คนออนจะตอบผด 4. ความยากงาย หมายถง จานวนเปอรเซนตผตอบถกทวไปแลว ความยากงายทเหมาะสมจะมจานวนครงหนงตอบถก 5. ความเปนปรนย หมายถง ขอสอบทมคาถามชดเจน และการใหคะแนนชดเจน 6. ความเฉพาะเจาะจง หมายถง ขอสอบทมคาถามชดเจนและการใหคะแนนชดเจน 7. ประสทธภาพ หมายถงแบบทดสอบทใชนน ประหยดเวลา การสราง การดาเนน การสอบ การตรวจใหคะแนน แตใหผลการสอบถกตอง 8. ความสมดล หมายถง แบบทดสอบสามารถวดไดครอบคลมตามจดประสงคและเนอหา มสดสวนจานวนขอสอบสอดคลองตามตารางวเคราะหหลกสตร 9. ความยตธรรม หมายถง แบบทดสอบมความชดเจน ไมคลมเครอ และเปดโอกาสใหทกคนมโอกาสทจะตอบถก 10. ความเหมาะสมของเวลา หมายถง แบบทดสอบทไดกาหนดเวลาไวอยางเพยงพอ อทมพร จามรมาน (2540: 27) กลาวถงการสรางขอสอบทเปนระบบนนมขนตอนดงน

1. การระบจดมงหมายในการทดสอบ 2. การระบเนอหาใหชดเจน 3. การทาตารางเนอหากบจดมงหมาย 4. การทานาหนก

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

34

5. การกาหนดเวลา 6. การกาหนดจานวนขอและคะแนน 7. การเขยนขอสอบ 8. การตรวจสอบขอเขยนทเขยนขน 9. การทดสอบใช แกไข ปรบปรง

จากการศกษาเอกสารเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยน ทาใหเหนวาผลสมฤทธทางการเรยน เปนความสามารถของบคคลอนเกดจากการเรยนการสอน เปนการเปลยนแปลงพฤตกรรมและประสบการณการเรยนรทเกดจากการฝกอบรมหรอจากการสอน การวดผลสมฤทธทางการเรยน จงเปนการตรวจสอบระดบความสามารถหรอความสมฤทธผล ของบคคลวาเรยนรเทาไร มความสามารถชนดใด ซงในการจดการเรยนการสอนครตองศกษา เรองการวดผลสมฤทธทางการเรยน ใหเขาใจ เพราะเปนสงทวดความรความสามารถของผเรยน เพอทครจะไดนาผลสมฤทธทางการเรยนทไดไปปรบใชในการสอนตอไป 2.6 งานวจยในประเทศและตางประเทศทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน ชลพร ฤทธเดช (2547: บทคดยอ) ไดศกษาเกยวกบการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน เรอง ชนดของคาในภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทจดการเรยนรโดยใชและไมใชแผนทความคด พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนกอนกบหลงเรยนของกลมทดลองทจดการเรยนรโดยใชแผนทความคดมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และผลสมฤทธทางการเรยนกอนกบหลงเรยนของกลมควบคมทจดการเรยนรโดยไมใชแผนทความคดมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ของคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนเรอง ชนดของคาในภาษาไทย ทจดการเรยนรโดยใชและไมใชแผนทความคด ของกลมทดลองอยในระดบปานกลางโดยมคาเฉลยเทากบ 3.17 และกลมควบคมอยในระดบนอยโดยมคาเฉลยเทากบ 2.24 สนนท กลอมฤทธ (2547: บทคดยอ) ไดศกษาเกยวกบการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน วชา ท 32101 ภาษาไทย เรองขนชางขนแผน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทเรยนโดยการจดการเรยนแบบบรณาการกบการจดการเรยนแบบปกต เปนงานวจยกงทดลองมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและศกษาความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนแบบบรณาการ กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนเสนา “เสนาประสทธ” อาเภอเสนา จงหวดพระนครศรอยธยา จานวน 60 คน ไดมาโดยวธการสมอยางงาย เครองมอทใชในการวจยประกอบดวยแผนการจดการเรยนรแบบบรณาการวชาภาษาไทยกบแผนการจดการเรยนรแบบปกตวชาภาษาไทย แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนและแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยน ผลการศกษาพบวา นกเรยนทเรยนโดยการจดการเรยนรแบบบรณาการและการจดการเรยนรแบบปกต มผลสมฤทธทางการเรยนวชา ท 32101 ภาษาไทยไมแตกตางกนและมความคดเหนตอการจดกจกรรมการเรยนรในระดบด

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

35

รงสรรค กลนแกว (2548: บทคดยอ) ไดเสนอผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยระหวางวธกาสอนแบบบทเรยนสาเรจรปภาษาไทยเพอการสอสารและการสบคน ท 43202 กบวธการสอนแบบปกต ชนมธยมศกษาปท 6 มความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ยอมรบสมมตฐานวาผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนทเรยนดวยวธการสอนแบบบทเรยนสาเรจรปภาษาไทยเพอการสอสารและการสบคน ท43202 สงกวาการเรยนดวยวธการสอนแบบปกต นจาร สขเมฆ (2550: บทคดยอ) ไดศกษาการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรอง นทานพนบาน ของ นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนและเรยนจากการสอนแบบปกต พบวาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน สงกวานกเรยนทเรยนจากการสอนแบบปกต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยนทเรยนจากบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนและนกเรยนทเรยนจากการสอนแบบปกตมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวากอนเรยน บรซ (Bruce. 1972: 429-A) ไดศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน โดยใชชดการเรยนดวยตนเองกบการสอนแบบธรรมดาทมหาวทยาลยไอโอวา พบวา การสอนโดยใชชดการเรยนดวยตนเองมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาการสอนแบบธรรมดา จากการศกษางานวจยทงในประเทศและตางประเทศทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน สรปไดวา การจดการเรยนการสอนทด มประสทธภาพและตระหนกถงตวผเรยนเปนสาคญจะสงผลดตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน 3. เอกสารทเกยวของกบวรรณคดเรอง อเหนา 3.1 ความหมายของวรรณคด คาวาวรรณคดไดมผใหคาจากดความไวหลากหลายดงน คอ พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 (2545: 1,055) ไดใหความหมายวา วรรณกรรมทไดรบการยกยองวาแตงดมคณคาเชงวรรณศลป พระวรวงศเธอ กรมหมนนราธปพงศประพนธ (2506: 3) ทรงใหคาจากดความของวรรณคดไววา "วรรณคดโดยแท เปนศลปกรรมหรอสงสนทร ซงนกประพนธมความรสกนกคดอยางใดแลว กระบายภาพใหผอานไดชมความงามตามทนกประพนธรสกนกคดไวดวย เจอ สตะเวทน (2514: 8) กลาววา วรรณคด คอหนงสอหรอบนทกความคดทดทสดดวยทวงทานองเขยนทประณตบรรจงครบองคแหงศลปะของการเขยน สามารถดลใจใหผอานผฟงเกดความปตเพลดเพลน มความรสกรวมกบผแตง เหนจรงเหนจงกบผแตง เรยกกนเปนสามญวา มความสะเทอนอารมณ ทงตองประกอบไปดวยคณคาสาระอกดวย

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

36

เปลอง ณ นคร (บรรเทา กตศกด. 2540: 2; อางองจาก เปลอง ณ นคร. ม.ป.ป.) ใหความหมายไวในหนงสอประวตวรรณคดวา วรรณคดหมายถงบทประพนธอนประกอบดวยศลปะแหงการนพนธและมเนอเรองอนมอานาจดลใจใหเกดความรสกและอารมณตางๆ มใชเปนเรองทใหความรอยางเดยว สรปวา วรรณคดเปนหนงสอทมลกษณะเฉพาะแตงอยางมศลปะ มความดเดนในดานการแสดงอารมณและความรสกนกคดอยางละเอยดลกซง จงใจผอานใหเหนความงามและความไพเราะ ใชถอยคาลกซงกนใจ ปลกความรสกนกคด ปลกอารมณผอาน วรรณคดจงมความสวยงามดวยถอยคาและมศลปะทเรยกวา วรรณศลป เปนผลงานของกวทชวยยกระดบจตใจและภมปญญาผอานใหกวางขวางและสงขน 3.2 ประวตความเปนมาของวรรณคดเรองอเหนา สนย วลาวรรณ (2542: 181-182) เรองอเหนานนมการเลาอยางแพรหลายกนมากในชวาเชอกนวาเปนนยายองประวตศาสตรของชวา (เปนเรองราวเกยวกบพงศกษตรยทงหลาย) ในสมยพทธศตวรรษท 16 ปรงแตงมาจากพงศาวดารชวาและมดวยกนหลายสานวน พงศาวดารเรยกอเหนาวา “อเหนา ปนหย กรต ปาต” (Panji Inu Kartapati) แตในหมชาวชวามกเรยกกนสนๆ วา “ปนหย” (Panji) สวนเรองอเหนาทเปนนทานนน นาจะแตงขนในราวพทธศตวรรษท 20-21 หรอในยคเสอมของราชวงศอเหนาแหงอาณาจกรมชปาหต และอสลามเรมเขามาครอบครอง นทานปนหยของชวานน มดวยกนหลายฉบบ แตฉบบทตรงกบอเหนาของเรานน คอ ฉบบมาลต ใชภาษากวของชวาโบราณ มาจากเกาะบาหล ประเทศไทยรบเรองอเหนาเขามาในสมยกรงศรอยธยาตอนปลายโดยไดผานมาจากหญงเชลยปตตาน ทเปนขาหลวงรบใชพระราชธดาในสมเดจพระเจาอยหวบรมโกศ (ครองราชย พ.ศ. 2275-2301) โดยเลาถวายเจาฟาหญงกณฑล และเจาฟาหญงมงกฎ จากนนพระราชธดาทงสองไดทรงแตงเรองขนมาองคละเรอง เรยกวาอเหนาใหญ (ดาหลง) และอเหนาเลก (อเหนา) ตามลาดบ แตตอมาไดสญหายไป บทละครเรองอเหนาไดรบความนยมแพรหลายมากกวาดาหลง ชอตวละครกจะคนหกวาดาหลง จนถงสมยรตนโกสนทร พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช (รชกาลท 1) โปรดใหกวชวยกนรวบรวมแตงเตมเรองดาหลงและอเหนาไวตอมาในรชสมยของพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย (รชกาลท 2) ไดทรงพระราชนพนธเรองอเหนาขนใหม ทงนกลาวกนวาอาจไมโปรดเรองดาหลง บทละครเรองอเหนา พระราชนพนธในรชกาลท 2 น ทรงมพระราชประสงคใหใชเปนตนฉบบสาหรบพระนคร และใชเปนบทสาหรบเลนละครใน (ละครรา) ซงผแสดงเปนหญงลวน เนนทศลปะการรายราทวงทางดงาม บทเจรจานมนวลไพเราะ สมกบเปนละครแบบฉบบอนประณตซงประวตดงกลาวมบนทกไวในพระราชนพนธอเหนา ในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย ดงน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

37

“อนอเหนาเอามาทาเปนคารอง สาหรบงานการฉลองกองกศล

ครงกรงเกาเจาสตรเธอนพนธ แตเรองตนตกหายพลดพรายไปฯ”

นอกจากน ยงมบรรยายไวในปณโณวาทคาฉนท ของพระมหานาค วดทาทราย ระบถงการนมสการพระพทธบาทสระบร ในสมยสมเดจพระเจาอยหวบรมโกศเชนกน โดยเลาวามงานมหรสพทเลนเรองอเหนา ดงน “รองเรองระเดนโดย บษบาตนาหงน

พกพาคหาบรรณ- พตรวมฤดโลม ฯ”

3.3 เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง สนย วลาวรรณ (2542: 183-184) ตงแตวหยาสะกาไดชมรปภาพของนางบษบากหลงรกนาง และอยากไดนางมาเปนมเหส ทาวกะหมงกหนงกตามใจลกสงทตไปขอนางบษบากบทางดาหา และเตรยมกองทพไวถาทาวดาหาปฏเสธกจะยกทพไปตเมองดาหา ทาวกะหมงกหนงไดเลาเรองราวและขอความชวยเหลอจากนองชาย คอ ระตปาหยง และทาวประหมน ซงระตทงสองกทลทดทาน ขอใหตรกตรองดใหด เพราะทาวดาหาเปนวงศอสญแดหวา ซงมกาลงทหารมากมาย ทงไพรพลกชานาญในการสงคราม ทาวกะหมงกหนงกบายเบยงเลยงตอบวาการทาสงครามครงนเปนการชวงชงนางบษบาจากจรกา แมพระอนชาจะอางเหตผลอยางไรกตาม ทาวกะหมงกหนงกยนยนความตงใจเดม ไมเปลยนใจจะทาเพอลก ฝายทาวดาหาเมอปฏเสธไมยอมยกนางบษบาใหแลว กมหนงสอไปขอความชวยเหลอไปหาทาวกเรปน พระเชษฐา ทาวกาหลงและทาวสงหดสาหร พระอนชาทงสองทาวสงหดสาหรเมอทราบขาวกสงทหารไปบอกทาวดาหาวาไมตองวตก จะสงสหรานากงไปชวย ฝายเมองกเรปนทาวกเรปนไดมหนงสอ 2 ฉบบ ใหดะหมงนาไปใหอเหนา 1 ฉบบ และใหระตหมนหยา 1 ฉบบ แลวใหกะหรดตะปาต ยกทพไปสมทบกบอเหนา ชวยทาวดาหาทาศก กะหรดตะปาตกยกทพไปคอยอเหนาทชายเมองหมนหยา สวนทาวกาหลงกใหตามะหงงกบดะหมงคมพลยกออกจากเมองกาหลงมาพบสหรานากงจากเมองสงหดสาหร สองทพกสมทบกนยกไปเมองดาหา เมอทาวดาหาปฏเสธไมยอมยกนางบษบาให ทาวกะหมงกหนงกเตรยมจดทพยกไปตเมองดาหา ใหวหยาสะกาเปนกองหนา พระอนชาทงสองเปนกองหลง ทาวกะหมงกหนงเปนจอมทพ ทาวกะหมงกหนงไดใหโหรโหรตรวจดดวงชะตาวารายดประการใด โหรทานายวาดวงชะตาของ ทาวกะหมงกหนงและวหยาสะกานนถงฆาต ถายกทพไปในวนพรงนจะพายแพแกศตรแนนอน ใหเวนไปสก 7 วน แลวจงจะพนเคราะหไปทาศกได แตทาวกะหมงกหนงกมไดเปลยนความตงใจ ยกทพไปตามกาหนดทตงใจไว

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

38

เมอทาวดาหาทราบขาวศกกใหตงคายรอบกรงดาหาไว ทพเมองกะหมงกหนงกไดยกทพมาประชดเมองดาหา ทาวดาหาเมอเหนศกมาประชดเชนนนกรสกนอยใจอเหนาวาศกครงน เกดขนเพราะอเหนาเปนตนเหต สหรานากงและเสนาเมองกาหลงเมอมาถงกเขาเฝาทาวดาหา สหรานากงแจงใหทาวดาหาทราบวา ทาวกเรปนสงกะหรดตะปาตใหสมทบกบทพอเหนามาชวย ทาวดาหากเชอวากะหรดตะปาตนนคงมา แตไมเชอวาอเหนาจะจากหมนหยามาได ทาวดาหาเสนอแนะการทาศกแกสหรานากงวาไมควรออกไปสรบนอกเมอง เพราะกองทพศตรกลายกมาครงนกยอมมความสามารถมกาลง ควรตงมนไวในเมองกอน ถาทพตางๆ ยกมาชวยแลวคอยตกระหนาบ ศกกจะลาเลกไป อเหนาเมอไดรบหนงสอจากทาวกเรปนใหยกทพไปชวยทาวดาหา ถาไมยกไปชวยกขาดจากความเปนพอลกกน แมตายกไมตองไปเผา อเหนา อานจบแลวกนกวา นางบษบาจะงามแคไหน ใครตอใครจงมาหลงรก ถางามเหมอนจนตะหรากสมควรทจะหลงรก อเหนาคดวาอก 7 วนจงจะยกทพไปแตดะหมงทลเตอนวาอาจไปชวยไมทน อเหนาจงจาใจยกทพไปวนรงขน อเหนาไดเขาเฝาทาวหมนหยาซงกไดรบหนงสอจากทาวกเรปนมใจความ ตาหนพระธดาและทาวหมนหยา ถาทาวหมนหยายงเหนดเหนงามไมใหอเหนายกทพไปชวยศกดาหา กจะตดญาตขาดมตรกน ทาวหมนหยาจงเรงใหอเหนายกทพไปและใหระเดนดาหยน คมทพจากหมนหยาไปสมทบอเหนาดวย อเหนาไปลาจนตะหรา สการะวาต และมาหยารศม ทงทใจไมอยากจากไป อเหนาสญญากบจนตะหราวาเสรจศกจะรบกลบมาทนท อเหนายกทพจากเมองหมนหยาไปดวยความโศกเศรา และคดถงสามนางมาตามทางทผานไป อเหนายกทพสมทบกบกะหรดตะปาตทคอยทาอยแลวพากนยกไปเมองดาหา เมอถงแดนดาหาอเหนากหยดตงคาย ใหตามะหงงไปทลทาวดาหาวาจะทาศกใหเสรจสนกอนแลวจงจะมาเขาเฝา ทาวดาหากยนดเมอรวาอเหนายกทพมาแลว เพราะรวาอเหนาเกงกลาสามารถ ยอมชนะศกแนนอน สวนสหรานากงกยกทพออกไปสมทบกบอเหนาแลวเลาเรองททาวดาหากลาวถง อเหนาใหฟง ฝายทาวกะหมงกหนงแมรขาววามทพยกมาชวยทาวดาหาแตกยงไมเปลยนใจ ไดเตรยมทาศกเตมท เมอทพกะหมงกหนงประจนทพกบทพของอเหนา ทาวกะหมงกหนงไมรวาเปนทพของอเหนาจงถามวาผใดคอจรกา อเหนาจงตอบวาจรกามไดมาดวย เรายกมาแตกเรปนเพอมาชวยนอง ทาวกะหมงกหนงเมอรวาเปนอเหนากรสกหวาดหวนแตกมมานะเจรจา ตอบ ในทสด สงคามาระตะกออกตอสกบวหยาสะกา และไดฆาวหยาสะกาตายดวยเพลงทวน ทาวกะหมงกหนงจงเขาตอสกบสงคามาระตะ อเหนาเขารบไวและฆาทาวกะหมงกหนงสาเรจ โดยใชอาวธ 3 ชนดคอ กระบ หอก และกรช ทประตาระกาหลาเปนผประทานให ระตปาหยงและทาวประหมนเหนเหตการณเปนดงนนจงยอมแพแกอเหนา และจะยอมเปนเมองขนจะสงเครองบรรณาการมาถวายตามประเพณ อเหนากไดอนญาตใหนาศพทาวกะหมงกหนงและวหยาสะกากลบไปทเมองเพอ จดพธศพตามประเพณตอไป

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

39

3.4 คณคาของวรรณคดเรองอเหนา ประสทธ กาพยกลอน,นพนธ อนสน และอภชาญ ปานเจรญ (2544: 106-113) ไดกลาวคณคาของวรรณคดเรองอเหนาไวดงน 3.4.1 คณคาในเชงวรรณศลป บทละครเรองอเหนา พระราชนพนธในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย เปนวรรณคดทมคณคาทางวรรณศลปอยางมาก ตวอยางเชน 1. ความเหมาะสมกนระหวางเนอหากบรปแบบ วรรณคดเรองนมรปแบบเปนบทละครรา เปนบทละครทมจดมงหมายเพอนาไปใชแสดงละครจรงๆ รปแบบการแตงจงดาเนนตามขนบของละครราหรอละครในอยางเครงครด ละครในเปนละครทมความมงหมายอนสาคญอยทการแสดงศลปะของการราใหงดงาม ละมน ละมอม บทประพนธตองแตงใหไพเราะ ใชคาบรรยายใหชดเจน ทาใหตวละครราไดงามๆ ไมใชคาตลาด ปะปน ไมเลนตลกฟมเฟอย อากปกรยาของตวละครตองอยในแบบแผนอนด แสดงความสงาสงสง ลลาอนงดงาม ฉะนน เนอหาทจะนามาแตงเปนบทละครดงกลาวนตองเอออานวยตอขนบของละครรา นทานอเหนาเปนเรองราวของกษตรยวงศเทวา มเหตการณอนเกยวกบความรก ความอาลยอาวรณ ความโกรธ ความกลาหาญ ความผดพลาดและการเรรอนตดตามหากน ลวนแลวแตเหมาะสมตอการแสดงละครในอยางมากสามารถแตงบทให ตวละครรายราแสดงอารมณไดหลายลกษณะสลบกน คนอานและคนดไดมโอกาสชนชมลลาของตวละครหลายลกษณะหลายอารมณไดบนเทงเรงรมยตามความนยมของคนไทยทอยในสภาพแวดลอมของวฒนธรรมไทย อนง ละครในทดตองมลกษณะครบองคหาของการละคร คอ 1. เครองแตงตวละครงาม 2. รางาม 3. รองไพเราะ 4. ดนตรไพเราะ 5. กลอนไพเราะ การเลอกเนอหาเกยวกบเรองราวของกษตรยมาแตง เอออานวยใหละครในมลกษณะทดครบองคหาของการละคร โดยเฉพาะองคประกอบประการแรก 2. กลวธการแสดงตวละครและการสรางฉาก เคาเดมของนทานอเหนาเปนของชวา แตลกษณะเดนประการหนงของพระราชนพนธในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย อยทกลวธในการสรางตวละครและการสรางฉากใหมลกษณะความเปนไทย ในบทละครเรองนลกษณะความเปนไทยปรากฏชดเจนกวาลกษณะความเปนชวา (ลกษณะความเปนชวาทเหนไดชดเจนกคอ ชอเมอง ชอตวละคร และศพทภาษาชวา) การสรางตวละคร ลกษณะนสยและพฤตกรรมของตวละครสะทอนลกษณะของ มนษยปถชน ถงแมวาตวละครจะอยในฐานะกษตรย แตอารมณของตวละครคออารมณของคนธรรมดาสามญ เรามองเหนตวละครดงเชนคนจรงๆ มใชบคคลในจนตนาการทเลอเลศเกนมนษย โดยเฉพาะอเหนาตวเอกของเรอง กวมไดยกยองวามคณสมบตเลอเลศเปนแบบฉบบ หากวาดภาพใหเหนวาเหมอนคนทวไป ทเราอาจพบเหนไดในชวตประจาวน มกเลสครอบงาใจ มความโลภ โกรธ หลง ฉลาดและเอาแตใจตน ทาความผดพลาดในชวตหลายครง และหนไมพนกฎแหงกรรม

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

40

การสรางฉาก บรรยายสถานทและสรางบรรยากาศแบบไทยๆ พระบาทสมเดจ

พระพทธเลศหลานภาลยทรงบรรยายสถานทและสรางบรรยากาศดวยลกษณะความเปนไทยตลอด

บานเมองททรงพรรณนาแทจรงกคอกรงเทพฯ และประเพณตางๆ ทกษตรยวงศเทวาปฏบตกเปน

ประเพณของราชสานกไทย สภาพไพรฟาประชาชนกรงดาหาหรอกรงหมนหยา กคอไพรฟา

ประชาชนไทย ภาพการรบและความยากลาบากของอาณาประชาราษฎรกเปนภาพทพระองคทรง

พบเหนระหวางตามเสดจพระราชบดาทาศกสงคราม กระบวนการชมธรรมชาต ชมโฉม กใชกลวธ

เชนเดยวกบวรรณคดไทยสมยกอนๆ

3. ความแจมชดในการบรรยายและพรรณนา การใชถอยคาบรรยายพรรณนา

ความตางๆ พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลยทรงเลอกใชคาไดอยางยอดเยยม การบรรยาย

และพรรณนาความไมยดยาดทรงใชคาสอสารไดกระจางชด ทรงใชคาธรรมดาสามญซงประชาชน

ชาวไทยใชกนอยในชวตประจาวนมากกวาศพทแสงทปรงแตงอยางพสดาร ไมวาจะเปนตอนท

บรรยายเหตการณ สภาพบานเมอง ประเพณทกษตรยวงศเทวาปฏบต สภาพชาวบานและการมหรสพ

ตางๆ หรอตอนทพรรณนาความรสก อารมณรก อารมณโกรธ ความชนชมในความงาม ลวนแลวแต

มความแจมชดในการสอสารทงสน ตวอยางเชน

- การบรรยายการแตงกายและสภาพของชาวเมองทมาชมมหรสพ

“บดนน หญงชาวประชาชนอลหมาน

เดนเปนหมหมเทยวดงาม อมลกจงหลานพลวน

บางแบกมามานงดละคร แดดรอนกกางรมกน

สาวสาวไมมผวตวสาคญ ถอพดดามจวจนทนกรดกราย

ลางคนคมสนทาปนปง สขผงกนหมากเมยงมาย

ชาเลองแลมาสบหลบตาชาย สะกดเพอนเออนอายอดสใจ

นกเลงเหลาเจาชหนมหนม คาดเขมขดนงปนเกยวคอไก

ทดยาดมหมสนาดอกไม หวผมตารบใหญแยบคาย

เหนสาวทไหนชมกรมเกยว อดขาวขบเคยวอยจนสาย

บางเทยวทงมอญราทากรดกราย พวกผชายสรวลเสเฮฮา

ลางคนดดจรตตดกรงกรง เหนผหญงยกควใหตอหนา

แลวเดนเมยงเคยงเขาพดจา หนมสาวชาวพาราสาราญใจ”

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

41

- การบรรยายลกษณะความรสกของตวละคร อานแลวกนใจผอาน ดงเชน บรรยายความรสกเศราโศกของอเหนาซงเปนตวเอกของเรอง

“พระวโยคโศกเศราเปลาเปลยว ดงมาเดยวลวโลดตะลงหลง จนสายถอทพระหตถกพลดลง จงคอยคงคนสมประดดาล กระจางแจงแสงเทยนโคมสอง เหมอนเมอนองเสยงเทยนอธษฐาน ลมพดเพลงดบอนธการ ประมาณเหมอนตอนคารงคาวดบไฟ กลนลาดวนหวนหอมเหมอนกลนเจา ทคลงเคลาชมชดยงคดได เดอนดบลบเมฆมดไป เหมอนมดในวหารบนคร แววเสยงสาเนยงดเหวารอง เหมอนเสยงนองรองทลมะเดหว วงเวงใจในเวลาราตร จนแสงทองสองศรสวางฟา”

- พรรณนาฉากสถานท “พระเสดจลดเลยวเทยวชม มมโนภรมยแจมใส

เปลวปลองทองถาอาไพ พนลาดดาดไปดวยเงนงาม เพดานดาราระยายอย ทองทบประดบพลอยเรองอราม อจกลบแกวมณอคคตาม สวางวามแวววบจบจนดา มชะวากวงเวงเปนเชงชน ลวนทองคาทาคนกนฝา ฉลกรปสงสตวนานา ดนเดนออกมาเหมอนจรง ทงเนอนกดงเปนเหนประหลาด พฤกษาชาตเหมอนจะไหวไกวกง อนรปเสอสหหมกระทง เหมอนจะยางวางวงเวยนวง” 3.4.2 คณคาทแสดงใหเหนสภาพชวตในสมยของบรรพบรษ ถงแมวา บทละครเรองอเหนาจะเปนเรองราวของกษตรยชวาโบราณ แตสภาพชวตสภาพสงคมความเปนอยทปรากฏในเรองลวนแตเปนสภาพชวตของคนไทย ทงนเพราะ ประการแรก เรองอเหนาทเรารบเขามาในวรรณคดไทย เรารบมาเพยงเคาโครงเรอง โดยการบอกเลาซงการบอกเลาคงไมสามารถใหรายละเอยดเกยวกบฉาก สถานท บรรยากาศ สภาพชวต สภาพสงคม ได (ไมเหมอนการแปลหนงสอในปจจบน) กวทนาเคาเรองนมาแตงตอเตมรายละเอยดเหลานขนมาเอง ประการทสอง กวทกคนยอมตองอาศยประสบการณในชวตตนเปนพนฐานในการเขยน พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลยกทรงใชสภาพชวตทพระองคคนเคยตอเตมเสรมแตงรายละเอยดในบทละครเรองน ซงสภาพชวตทพระองคคนเคยกคอสภาพชวตสภาพสงคมของชาวไทยในยคสมยของพระองค สภาพชวตในสมยบรรพบรษทปรากฏในบทละครเรองน เชน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

42

1. สภาพชวตในราชสานก บทละครเรองนเปนพระราชนพนธของพระมหากษตรย มเรองราวเกยวกบกษตรยโดยตรง ฉะนนสภาพชวตทแสดงอยางชดเจนทสดกคอสภาพชวตภายในราชสานก ซงมรายละเอยดมากมาย ตงแตราชประเพณ การแตงกาย ตลอดจนสภาพของนางสนมกานล - ราชประเพณ เชน พธออกพระเมร พธสมโภชลกหลวง พธแหงสระสนาน พธโสกนต พธอภเษก เปนตน - พธโสกนตสยะตรา “เมอนน องคทาวดาหาเรองศร ครนราชยานประทบเกยมณ ภมจงกรสยะตรา นางรบหตถดดจรตงามงอน เขารบกรตอพระหตถทาวดาหา นางชาระบาทลางบาทา ในถาดทองถมยาราชาวด ครนเสรจเชญเสดจจรจรล ขนยงสวรรณปราสาทศร ทรงถอดเครองพลนทนท แลวออกไปอญชลพระอาจารย นงเหนอผาลาดบรรจง ผนพกตรไปตรงทศอสาน ชาวภษามาลามากราบกราน เอางานแลวแบงพระเกศพลน จงหยบหญาแพรกพระธามรงค ผจงผกทงสามกระหมวดมน ขนโหรลนฆองสาคญ ประโคมขนนนนสนนไป พระองคทรงภพดาหา ทรงหยบกรรไกรมาตดเทศให ฝายสงปะลเหงะทงสไซร กอานเวทอวยชยมงคล แลวหยบกรรบดพระแสงทรง เปลยนปลงเกศเลมละสามหน ประนาซาอานเวทมนต ใหจาเรญมงคลพระกมาร” - พธสมโภชนางสะการะหนงหรด “บดนน จงมหาเสนาทงส ครนไดฤกษงามยามด ใหลนฆองสามทเปนสาคญ แลวจดเทยนเวยนแวนไปเบองขวา รบสงตอมาเปนหลนหลน เสยงประโคมดนตรนนน สงขแตรแซสนนเสนาะไป ครนถวนคารบครบเจดรอบ โดยระบอบบาลคมภรไสย จงดบเทยนทองทนใด แลวโบกควนใหพระธดา เอาจณเจมเฉลมพกตรบงอร แซซองอวยพรพรอมหนา ใหจาเรญศรสวสดวฒนา ไพรฟาจะไดพงบารม”

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

43

- การแตงกายหรอการทรงเครองของกษตรย เนองจากเรองนเปนบทละคร ซงขนบการละครเอออานวยใหบรรยายชมการแตงองคทรงเครองไดเตมท จงปรากฏรายละเอยดมากเปนพเศษ ตวอยางเชน “พระทรงสคนธธารในพานทอง นางผดพกตรผวผองสองพระฉาย พระทรงภษายกกระหนกลาย นางนงลายกานขดงดงาม พระสอดใสฉลององคโอภาษ นางหมตาดเรองรององอราม พระทรงปนเหนงสายประจายาม โฉมงามคาดเขมขดรดองค พระทรงทบทรวงดวงกดน นางใสสรอยสวรรณตนหยง พระสอดสวมพาหรดกระหวดวง นางทรงทองกรแกวประพาฬ พระทรงธามรงคเรองระยบ นางใสแหวนประดบมกดาหาร พระทรงชฎาแกวสรกานต เยาวมาลยทรงมงกฎพระบตร” 2. สภาพชวตของประชาชน

“ฝายฝงสาวสาวชาวกรง กบารงรปโฉมเฉดฉน ขดขมนหนนเนอเจอจนทน หวผมคมสนกนไร ทลกเหลาเผาพงศพวกผด รปทรงสงศรผองใส ซองตวกลวจะเกบเปนนางใน ถงมงานการใหญไมไปด ลางพวกพงดรณรงสาว เจาบาวไปปลกหอขอส บางลอบลกรกเรนเปนช หมากพลพวงมาลยใหกน พวกหนมหนมพากเพยรเวยนแวดชาย มงหมายรกใครใฝฝน หยอกเอนเดนเคยงเมยงมน ตดพนพดจาเปนแยบคาบ บางดดนวผวปากทาเพลง ลวนนกเลงเจาชฉยฉาย ลดเลยวเทยวเลนตามสบาย หญงชายเปนสขทกคนวน

3. งานมหรสพในสมยนน “บดนน ฝายพวกมหรสพนอยใหญ โขนละครมอญราระบาใน แทงวสยไตลวดประกวดกน หกคะเมนสามตอดคอแหงน ราแพนนากลวตวสน นอนดาบดาบคอนขบฟน หวงพนฝาชบนามนยาง สงโตญวนควรเลนแตการใหญ หกคะเมนตอขนไปไดหลายอยาง โมงครมกลองตงอยหวางกลาง ระเบงวางศรไปไลนกยง ชองระทาหนจนงวเจก ละครแขกเลกเลกใสหวสง ชาตรมแตลวนชาวตะลง ซดกนนงตามถนนแหกรวดลาว”

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

44

4. การดบเพลงในสมยนน ยงไมมรถดบเพลงใช ตองใชตะกรอนา ใชชางและกาลงคนเขาชวย ดงตวอยาวกลอนทวา “บดนน อามาตยรบสงใสเกศ ออกมาขบตอนโยธ เขาดบอคคทนใด ขนชางไสชางเขาเสยสอย เหยาเรอนใหญนอยไมทนได งวงควางาแทงทลายไป เสยงไมโผงผางลางลง บางขนหลงคาเอาฝาฟาด ตะกรอนาซาสาดแลวตกสง บานตดฝาฟนฟากกระชากตง ยบลงดวยกาลงโยธ” นอกจากทกลาวมาพอเปนตวอยางน บทละครเรองอเหนายงไดแสดงสภาพชวตในสมยบรรพบรษอกหลายอยาง เชน กรยามารยาท เครองใชไมสอย และอาวธ ฯลฯ ขอหนงทพงสงเกตคอสภาพชวตเหลานมไดบนทกไวแบบประวตศาสตรวาราชประเพณนนเปนอยางไร ชาวบานชาวเมองอยกนอยางไรเทานน หากยงไดกลาวลกไปถงอารมณและความรสกของผคนอกดวย 3.4.3 คณคาททาใหเขาใจชวตมนษย วรรณคดหรอหนงสอทกเลมยอมกลาวถงชวตของมนษย การอานหนงสอจะทาใหเรามองเหนชวตหลายลกษณะ มองเหนปญหาของชวต ความทกข ความสข ความถกตอง และความผดพลาดของชวตมากขน ถาแมวาชวตทกลาวถงในหนงสอบางเลม อาจเปนชวตทไกลตวเราเหลอเกน ไมวาดวยสถานทหรอกาลเวลา แตถาเปนหนงสอทดยอมแสดงใหเหนธาตแทของมนษยไมผดเพยนกน ไมวาจะเปนมนษยชาตใดสมยใด คณคาของหนงสอหรอวรรณคดในขอน จะทาใหเราเปนคนทมองโลกมองชวตดวยความเขาใจมากขน มองโลกดวยสายตากวางไมคบแคบ เมอใดทชวตเราประสบปญหา มความสขความเศรา สมหวงหรอผดหวง เรากจะเขาใจตวเองมากขนดวย บทละครเรองอเหนา มคณคาททาใหเขาใจชวตมนษยหลายประการ ตวอยางเชน 1. อเหนา-กษตรยปถชน อเหนาเปนตวละครเอกซงอยในฐานะกษตรยอนสงสง มรปงาม มความสามารถทางการพดการรบมความกลาหาญ เชอมนในตนเอง มความฉลาดรอบคอบและอารมณอนออนไหว มทหารคใจและกาลงกองทพอยในมอ ดวยคณสมบตอนเลอเลศเหลาน ชวตอเหนานาจะเตมไปดวยความสข แตทไมเปนเชนนน เพราะอเหนามความเปนปถชน มกเลสตณหา อเหนามใชหน แตเปนมนษยทมชวตมเลอดเนอ อเหนาจงกระทาความผดกระทาไมดไมงามหลายครง เพราะถอเอาความปรารถนาของตวเองเปนใหญ เมออเหนากกลาทาทกสงทกอยาง เพอใหตวเองสมมาดปรารถนา โดยไมไดคานงถงคนอนมากนก ถาจะถามวา อเหนาเปนแบบของคนทดเลอเลศหรอไม คาตอบกนาจะตอบวาไม แตถาจะถามวาอเหนาเปนตวละครทสมจรงหรอไม คาตอบกควรจะวาสมจรง เพราะอเหนาแสดงใหเหนธาตแทของชวตมนษย ชวตทถงแมจะมคณสมบตอนสงสงเลอเลศกมโอกาสทาผด มโอกาสทาผด มโอกาสทาไมดไมงาม มโอกาสทกขทรมานเพราะผลทตนเองกอขน ขอทนายกยองของอเหนากคอ ความกลาหาญและความมงมนทจะทาใหบรรลตามความปรารถนาของตน ไมยอมปลอยชวตตามยถากรรมและไมยอมงอมองอเทาใหเทวาอารกษมาชวยเหลอ

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

45

2. บษบา-ชวตทไมเปนของตนเอง ชวตของนางบษบา กาเนดมาในชาตตระกลอนสงสง มรปโฉมงดงาม แตนางกมคาเปนเพยงสมบต (อนมชวต) ชนหนงของวงศตระกล นางถกเลยงฟมฟกอยในรวในวง ทกสงในชวตและอนาคตของชวตถกกาหนดโดยบดามารดา นางไดรบการหมนหมายกบอเหนาโดยทนางไมไดมสวนรเหน และเมออเหนาบดพลวทจะอภเษกกบนาง ทาวดาหากโกรธประกาศยกนางใหใครกได โดยทนางไมมสทธโตแยง ไมมสทธออกความเหนการเลยงดเชนน ทาใหนางปราศจากความมนใจ ความเปนตวของตวเอง ชวตตองเดนตามทางทคนอนขดวงไวให แมเมอองคปะตาระกาหลาโกรธอเหนา คนรบกรรมทตองระกาลาบากกคอนาง แตในชวงทนางตองเรรอน ทาใหนางมประสบการณมากขน กลาคด กลากระทาเชอมนในตนเองมากขนกวาเดม ถามองชวตของนางอยางเปนธรรม จะเหนวาชวตมแตความทกขใจ อดอนตนใจ เหมอนนกนอยแสนสวยอยในกรงทอง 3. ทาวดาหา-ความโกรธเพยงชววบ ความโกรธเพยงชววบของทาวดาหาตอกรณทอเหนาบดพลวการอภเษกกบบษบา ประกาศยกบษบาใหกบใครกไดทมาขอ ไดกอใหเกดความยงยากทแกไขไมไดในเวลาตอมา และทาวดาหาเองกไมไดพอใจนกกบการตดสนใจของตน แตเมอตดสนใจไปแลว การแกไขกเปนเรองลาบาก ถาเรามองผวเผน เรากเหนวาทาวดาหาเปนผใหญทไมดนก เพราะเมอมปญหากบวงศาคณาญาตรนเยาว แทนทจะไดตกเตอนหรอหาวธโนมนาวผอนปรนใหรายกลายเปนด พระองคกลบโกรธและใชวธการทผใหญทดไมนาจะใช แตถาเรามองอยางพนจพเคราะหกจะเขาใจทาวดาหามากขน การเปนกษตรยทไมเคยมใครกลาทาใหขดเคองพระทย เปนเหตผลพอเพยงททาใหพระองคโกรธและกระทาเชนนน เมออเหนาเปนคนแรกทกลาทาใหขดเคองพระทย 4. คตธรรมคตชวตทปรากฏในเรอง บทละครเรองนไดสอดแทรกคตธรรมคตชวตไวมากพอสมควรคตธรรมคตชวตเหลานเปนสวนหนงทจะทาใหเราเขาใจชวตมากขนกวาเดม ตวอยางเชน

“แลววาอนจจาความรก พงประจกษดงสายนาไหล มแตจะเชยวเปนเกลยวไป ทไหนเลยจะไหลคนมา” “แมนแผนดนสนชายทพงชาย อยามคเลยจะดกวา” “อนความตฉนยนราย มทกหญงชาย ณ โฉมศร ทรกกเหนวาเปนด ทมชอบทกนนทา อนวารายเราผรกษาสตย ดงวายพดภผา บราณทานยอมกลาวมา จะกลวความนนทาไปวาไร” “นกวาวบากกรรมเปนธรรมดา เหมอนอยใตฟาจาตองฝน แมนไมโอนออนผอนปรน ไหนจะพนความผดตดพน”

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

46

3.4.4 คณคาทเกยวกบศลปะชนดอนๆ 1. การละคร วรรณคดเรองนแตงเปนบทละคร และเพอใชในการแสดงละครราจรงๆ เพราะฉะนนจงมความเกยวพนกบศลปะการละครอยางมาก การแตงทกบทบาททกตอนจะตองคานงถงลลาการรายราตามบทของตวละคร เนอรองจะตองคานงถงทานองเพลงทจะใชขบรอง ตลอดเวลายาวนานนบศตวรรษ วรรณคดเรองนไดนาไปใชแสดงละครราครงแลวครงเลา สบเนองมาอยางไมขาดสาย จนเราอาจกลาวไดวา มรดกทางวรรณคดเรองนมความสมพนธควบคกนมาตลอดกบมรดรทางศลปะการละคร 2. เพลงไทยเดม วงดนตรไทยหรอวงมโหรนยมนาเนอความจากวรรณคดเรองอเหนาไปขบรองดวยทานองเพลงตางๆ หลายเพลง เพลงเหลานไดรบความนยมและเปนทชนชอบของนกดนตร นกรองและนกฟงดนตรไทยเปนอยางมาก ตวอยาง - บทรอง เพลงดอกไมไทร เถา “พฤกษาชาตดาษดกดอกหอม ปลกลอมพลบพลาสะตาหมน ลมหวนอวลกลนระคนกน ยงกระสนรญจวนปวนใจ คดคะนงถงองคพระพ อนจจาปานนจะเปนไฉน พระหตถประทบทรวงอรไท พลางสะทอนถอนใจใครครวญ จงสงกดาหยนทนท ใหเลนมโหรทในสวน พอพาใจใหคลายรญจวน ปนปวนฤทยไปมา” - บทรอง เพลงหกบท เถา “โออกเอยนานอยใจนก ชางชวชาอปลกษณบดส ชางกระไรไมมความด เสยททกาเนดเกดมา ทาใหเคองเบองบาทบตรงค เหมอนมใชเชอวงศอสญหยา

แมมวยมดสดสนชวา จะดกวาทไดรบอปรามาญ ทงเจบทงอายทงขายหนา จะอยชวกลปาวสาน อนชาตกาละหนาสาธารณ ผดพงศวงศวานทงปวงไป เขาจะคอนนนทาทกแหงหน จะอยดหนาคนกระไรได วาพลางทางชกชายสไบ ปดพกตรราไรโศกา”

- บทรอง เพลงลมพดชายเขา 3 ชน “เวลาดกเดอนตกนกรอง ระวงไพรไกกองกระชนขน เสยงดเหวาเรารองในไพรวน พระหวนหวนทรวงสะทอนถอนฤทย พระเคลมองคทรงทอดพระเนตรหา เจาตามมาเรยกพหรอไฉน ลมพวนอวลกลนสมาลย หอมเหมอนกลนสไบบงอร”

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

47

3. จตรกรรม วรรณคดเรองนเปนแรงบนดาลใจใหจตรกรรนหลงสรางงานจตรกรรมตามทองเรอง จตรกรบางคนไดใชจนตนาการวาดภาพตวละครและเหตการณบางตอนในเรองออกเผยแพร เชน ภาพจตรกรรมฝาผนง ทวดโสมนสฯ รอยกวาปมาแลว ผลงานของเหม เวชกร และของจกรพนธ โปษยกฤต ในปจจบน เปนตน จากการศกษาสรปไดวา วรรณคดเรองอเหนามคณคาหลายดานไมวาจะเปนดานวรรณศลป ดานสงคมทแสดงใหเหนถงสภาพชวตในสมยของบรรพบรษ ดานศลปะแขนงตางๆ และยงทาใหเขาใจชวตมนษยไดดยงขน เพราะเหตนเอง วรรณคดเรองอเหนาจงไดรบคายกยองจากวรรณคดสโมสรใหเปนยอดแหงกลอนบทละครราและวรรณคดเรองนยงเปนวรรณคดมรดกของชาตอกดวย

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

บทท 3 วธดาเนนการวจย

ในการวจยครงน ผวจยดาเนนการวจยตามลาดบขนตอนดงน 1. การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง 2. การสรางเครองมอทใชในการวจย 3. การเกบรวบรวมขอมล 4. การจดกระทาและการวเคราะหขอมล การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา เขตปทมวน กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 สายการเรยนภาษา- คณต จานวน 5 หอง รวมนกเรยน 250 คน กลมตวอยาง กลมตวอยาง ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา เขตปทมวน กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 สายการเรยนภาษา - คณต จานวน 1 หอง รวมนกเรยน 50 คน ซงไดมาจากการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) การสรางเครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย 1. ชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง 2. แบบประเมนคณภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองโดยผเชยวชาญ 3. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 1. ชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง การสรางชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ผวจยไดจดเนอหาเรยงลาดบมขนตอน ดงน 1. ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 เกยวกบสาระการเรยนร มาตรฐานการเรยนร ของกลมสาระการเรยนรภาษาไทย 2. ศกษาลกษณะของชดการเรยนดวยตนเองและวธการสรางชดการเรยนดวยตนเอง จากตารา งานวจยและเอกสารทเกยวของ

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

49

3. ศกษาหลกการทางจตวทยาทเกยวของกบการสรางชดการเรยน เพอเปนแนวทางในการสรางและพฒนาชดการเรยนดวยตนเอง 4. เลอกบทเรยนและแบงเนอหาออกเปนเนอหายอยๆ โดยผวจยแบงออกเปนชด 7 ชด ดงน ชดท 1 เปดตานานอเหนาเลาความเปนมา ชดท 2 ลกษณะคาประพนธและเพลงหนาพาทย ชดท 3 ลาดบวงศอเหนาและเลาเรองยอ ชดท 4 ตวละครและอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ชดท 5 คาศพท(ชวา)นาร ชดท 6 สนทรยภาพทางภาษา ชดท 7 บอกคณคาหาขอคดจากเรอง 5. กาหนดกจกรรมการเรยนและสอทใช ในแตชดการเรยนดวยตนเอง ทง 7 ชด โดยพจารณาถงประสทธภาพและจดประสงคการเรยนร ทมความสอดคลองกบพนความร ประสบการณและความสนใจของผเรยน ดงน ชดท 1 ความเปนมาของเรอง ประวตผแตง วตถประสงคในการแตงเรองอเหนา ประกอบดวย คาชแจง จดประสงคการเรยนร เนอหา กจกรรม เฉลยกจกรรม แบบทดสอบ เฉลยแบบทดสอบ ความรเพมเตมและภาพประกอบ ชดท 2 ลกษณะคาประพนธทใชในการแตงเรองอเหนา และเพลงหนาพาทย ประกอบดวย คาชแจง จดประสงคการเรยนร เนอหา กจกรรม เฉลยกจกรรม แบบทดสอบ เฉลยแบบทดสอบ ความรเพมเตมและภาพประกอบ ชดท 3 ลาดบวงศอเหนาและเลาเรองยอทงเรอง ประกอบดวย คาชแจงจดประสงคการเรยนร เนอหา กจกรรม เฉลยกจกรรม แบบทดสอบ เฉลยแบบทดสอบ ความรเพมเตมและภาพประกอบ ชดท 4 แนะนาตวละครและเรองยออเหนาตอนศกกะหมงกหนง ประกอบดวย คาชแจง จดประสงคการเรยนร เนอหา กจกรรม เฉลยกจกรรม แบบทดสอบ เฉลยแบบทดสอบ ความรเพมเตมและภาพประกอบ ชดท 5 คาศพทนารในเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง โดยเฉพาะศพทชวา ประกอบดวย คาชแจง จดประสงคการเรยนร เนอหา กจกรรม เฉลยกจกรรม แบบทดสอบ เฉลยแบบทดสอบ ความรเพมเตมและภาพประกอบ ชดท 6 สนทรยภาพทางภาษา โวหารภาพพจน รสวรรณคด ประกอบดวย คาชแจง จดประสงคการเรยนร เนอหา กจกรรม เฉลยกจกรรม แบบทดสอบ เฉลยแบบทดสอบ ความรเพมเตมและภาพประกอบ

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

50

ชดท 7 บอกคณคาหาขอคดจากเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ประกอบดวย คาชแจง จดประสงคการเรยนร เนอหา กจกรรม เฉลยกจกรรม แบบทดสอบ เฉลยแบบทดสอบ ความรเพมเตมและภาพประกอบ 6. ดาเนนการสรางชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง โดยผวจยไดแนวคดมาจากการสรางชดการเรยนดวยตนเองของ วชรนทร บญมาทต (2532: 28-29) ดงน 6.1 กาหนดจดประสงคการเรยนรของเนอหาแตละชด 6.2 กาหนดกจกรรมการเรยนและสอทใชในกจกรรมการเรยนในแตละชด โดยพจารณาถงประสทธภาพและจดประสงคการเรยนร ใหสอดคลองกบพนความร ประสบการณ และความสนใจของผเรยน 6.3 เขยนคาชแจงเพอชแจงรายละเอยดใหผเรยนทราบวา ตองปฏบตตามขนตอนอยางไรเกยวกบการใชชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง 7. นาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองทสรางขน ใหอาจารยทปรกษาสารนพนธเพอตรวจสอบคณภาพ แลวนาไปปรบปรงแกไข 8. นาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองทปรบปรง ไปใหผเชยวชาญดานเนอหาและดานสอจานวน 3 ทาน ตรวจสอบความเหมาะสมของรปแบบ กจกรรมการเรยนการสอนและความถกตองดานภาษา 9. นาเนอหาจากชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ทผานการปรบปรง มาสรางเปนแบบทดสอบระหวางเรยนแบบปรนย 4 ตวเลอก ชดละ 10 ขอ และสรางแบบทดสอบหลงเรยนแบบปรนย 4 ตวเลอก ทง 7 ชด ชดละ 5 ขอ รวม 35 ขอ เพอใชหาประสทธภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองตามเกณฑ 80/80 10. นาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองทไดปรบปรงแกไข ตามคาแนะนาจากผเชยวชาญ ไปทดลองใชเพอหาคณภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองตอไป 2. แบบประเมนคณภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ผวจยดาเนนการสรางแบบประเมนคณภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง สาหรบผเชยวชาญ ซงมขนตอน ดงน 1. ศกษาเอกสารเกยวกบวธการสรางแบบประเมนเครองมอทใชในการวจย 2. วเคราะหจดประสงคการเรยนรของรายวชาและกจกรรมการเรยนการสอน 3. สรางแบบประเมน 1 ชด คอ แบบประเมนสาหรบผเชยวชาญดานเนอหาและดานสอ โดยใชแบบประเมนทมลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา(Rating Scale) 5 ระดบ คอ 5, 4, 3, 2 และ 1 โดยกาหนดความหมายของคะแนนไว ดงน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

51

คะแนน 5 หมายถง มคณภาพระดบดมาก คะแนน 4 หมายถง มคณภาพระดบด คะแนน 3 หมายถง มคณภาพระดบพอใช คะแนน 2 หมายถง มคณภาพระดบตองปรบปรง คะแนน 1 หมายถง มคณภาพระดบใชไมได 4. นาแบบประเมนทสรางขนไปใหอาจารยทปรกษาตรวจเพอปรบปรงแกไข 5. นาแบบประเมนทปรบปรงแลวไปใหผเชยวชาญ จานวน 3 ทาน เพอใชประเมนคณภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง 6. นาผลจากการประเมนมาพจารณาหาคาเฉลย เพอใชเปนเกณฑการประเมนคณภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง โดยกาหนดเกณฑ ดงน คะแนนเฉลย 4.51 – 5.00 หมายถง มคณภาพระดบดมาก คะแนนเฉลย 3.51 – 4.50 หมายถง มคณภาพระดบด คะแนนเฉลย 2.51 – 3.50 หมายถง มคณภาพระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 1.51 – 2.50 หมายถง มคณภาพระดบตองปรบปรง คะแนนเฉลย 1.00 – 1.50 หมายถง มคณภาพระดบใชไมได เกณฑในการยอมรบวา ชดการเรยนดวยวรรณคดตนเองทสรางขนมคณภาพ ผวจยกาหนดใหมคาเฉลยตงแต 3.51 ขนไป 7. นาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองทประเมนคณภาพและปรบปรงแกไขตามคาแนะนาของผเชยวชาญไปใช ทดลองกบกลมตวอยาง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

52

แบบประเมนคณภาพสาหรบผเชยวชาญดานเนอหาและดานสอ ชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

********************************************************************** คาชแจง โปรดแสดงความคดเหนของทาน โดยทาเครองหมาย √ ลงในชองระดบความคดเหนตามระดบประมาณคาของเนอหาและสอ ซงกาหนดเกณฑตดสนคณภาพเปน 5 ระดบดงน

ระดบ 5 หมายถง ดมาก ระดบ 4 หมายถง ด ระดบ 3 หมายถง พอใช ระดบ 2 หมายถง ตองปรบปรง ระดบ 1 หมายถง ใชไมได

ระดบความคดเหน รายการประเมนชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง 5 4 3 2 1

1.ความสอดคลองของเนอหากบจดประสงคการ เรยนร 2. ความถกตองของเนอหา 3. ความชดเจนของคาชแจงและการอธบายเนอหา 4. ความยากงายเหมาะสมกบระดบของผเรยน 5. ความเหมาะสมของกจกรรมกบระยะเวลา 6. การเรยงลาดบเนอหา 7. ความเหมาะสมของภาพประกอบเนอหา 8. การออกแบบชดการเรยนชวยดงดดความสนใจ 9. ชดการเรยนดวยตนเองชวยใหเขาใจเนอหาไดด 10. ภาษาทใชเหมาะสมกบผเรยน 11.ความเหมาะสมของการวางรปแบบในชดการเรยน 12. ความทนทานของชดการเรยนดวยตนเอง

ขอเสนอแนะ ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ……………………………....ผประเมน (...……………….…………….)

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

53

วธหาคณภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง การทดลองหาประสทธภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เพอใหไดตามเกณฑ 80/80 ผวจยไดทดลองหาประสทธภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา โดยมขนตอนดงตอไปน ขนทดลองรายบคคล (One to one try-out) 1. ผวจยไดนาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ไปทดลองใชกบนกเรยนทไมเคยเรยนเนอหานมากอน จานวน 3 คน ทไดจากการสมตวอยาง จากนกเรยนทมการเรยนเกง ปานกลางและออน ชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง 1 ชด ตอนกเรยน 1 คน โดยชแจงวตถประสงคและวธการเรยนดวยตนเอง 1.1 ใหนกเรยน เรยนดวยชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศก กะหมงกหนง 1.2 หลงจากทนกเรยน เรยนดวยชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนงแลว นกเรยนทาแบบทดสอบระหวางเรยน 1.3 เมอนกเรยน เรยนจากชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองจบทง 7 ชดแลว ใหนกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยน 2. ในการทดลองผวจยจะเกบขอมลตางๆ เชน การสงเกตพฤตกรรม การสมภาษณผเรยน เพอนาขอมลทไดมาพจารณาเกยวกบสภาพการใชชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองวาเหมาะสมหรอไม อยางไร และตรวจสอบหาขอบกพรอง นาไปสการพฒนา ปรบปรงแกไขชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง 3. ปรบปรงแกไขชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองทยงไมสมบรณ ทงในดานความถกตองของเนอหา ความชดเจนของเนอหาและคณภาพของชดการเรยนเปนตน ขนทดลองกลมเลก (Small group try-out) ผวจยไดนาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองทไดรบการพฒนา ปรบปรงแกไขในครงท 1 แลว ไปทดลองใชกบนกเรยนทไมเคยเรยนเนอหานมากอน จานวน 15 คน ทไดจากการสมตวอยาง จากนกเรยนทมผลการเรยนเกง ปานกลางและออน อยางละ 5 คน ใชขนตอนและวธการเหมอนการทดลองครงท 1 ขนทดลองภาคสนาม (Field try-out) นาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองทผานการทดลองครงท 2 ไปปรบปรงอกครง แลวนาไปทดลองใชกบนกเรยนทไมเคยเรยนเนอหานมากอน ทไมใชกลมตวอยางจานวน 50 คน นาผลจากการทาแบบทดสอบระหวางเรยนและแบบทดสอบหลงเรยนมาหาคาเฉลย เพอหาประสทธภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 80 ตวแรก หมายถง คารอยละของคะแนนเฉลยของนกเรยนทไดจากการทาแบบทดสอบระหวางเรยน โดยเฉลยคดเปนรอยละ 80 80 ตวหลง หมายถง คารอยละของคะแนนเฉลยของนกเรยนทไดจากการทาแบบทดสอบหลงเรยน โดยเฉลยคดเปนรอยละ 80

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

54

เมอพจารณาขอมล 80 ตวแรก และ 80 ตวหลง ถาไดเกณฑมาตรฐาน 80/80 ถอวาเปนชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองทมคณภาพ ขนทดลอง (try-out) นาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนงทมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 ไปทดลองใชกบ นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา ทเปนกลมตวอยางจรง 3. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ผวจยดาเนนการสราง ตามขนตอน ดงน 3.1 ศกษาวธการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน การวเคราะหหลกสตรและศกษาจากหนงสอการวดผลและประเมนผลทางการศกษาของ บญชม ศรสะอาด (2545: 49-52) 3.2 ศกษาและวเคราะหหลกสตรจากหนงสอหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 สาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย 3.3 วเคราะหหลกสตร วเคราะหความสมพนธระหวางจดมงหมายการเรยนร และสาระการเรยนรภาษาไทย โดยครผสอนเปนผกาหนดเนอหา เลอกวธวดผล และเครองมอทใชในการวดผล 3.4 สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ชนดปรนย 4 ตวเลอก จานวน 50 ขอ 3.5 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทผวจยสรางขน เสนอตอผเชยวชาญตรวจสอบความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนรและความถกตองดานภาษา 3.6 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ทสรางขนไปตรวจความตรงเชงเนอหา ความเหมาะสมของคาถาม และความเหมาะสมทางภาษา ใชเกณฑการใหคะแนนจากผเชยวชาญทางการสอนวชาภาษาไทย 3 ทาน โดยใชดชนความสอดคลองทมระดบการประเมน 3 ระดบ ดงน +1 หมายถง แนใจวาแบบทดสอบมความสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 0 หมายถง ไมแนใจวาแบบทดสอบมความสอดคลองกบจดประสงคการเรยนรหรอไม –1 หมายถง แนใจวาแบบทดสอบไมสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร

3.7 บนทกผลการพจารณาลงความคดเหนของผเชยวชาญทง 3 ทาน แตละคนในแตละขอ 3.8 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ทผานการประเมนความสอดคลองระหวางขอคาถาม กบจดประสงคการเรยนรจากผเชยวชาญ มาหาคาดชนความสอดคลองโดยใชสตร IOC โดยใชสตรของโรวเนลลและแฮมเบลตน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2539: 248 – 249; อางองจาก Rowinelli; & Hambleton. 1977) การพจารณาคา IOC ผวจยไดคดเลอกขอสอบทมคาดชนความสอดคลองตงแต 0.5 ขนไปรวมทงปรบปรงแกไขแบบทดสอบตามความคดเหนของผเชยวชาญทง 3 ทาน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

55

3.9 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ทปรบปรงแกไขแลว ไปทดลอง (try out) กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ปการศกษา 2552 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา จานวน 100 คน ทไมใชกลมตวอยางเพอหาคณภาพของแบบทดสอบ 3.10 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทนกเรยนตอบ ไปตรวจใหคะแนน โดยขอทตอบถกให 1 คะแนน ขอทตอบผดหรอไมตอบหรอตอบเกน 1 คาตอบ ให 0 คะแนน 3.11 นาผลคะแนนทไดมาวเคราะห เพอหาความยากงาย (p) และหาคาอานาจจาแนก (r) ของขอสอบรายขอ จากนนนาไปคดเลอกขอสอบไวจานวน 35 ขอ ทมคาความยากงายระหวาง 0.20-0.80 และคาอานาจจาแนก 0.20 ขนไป จากการทดลองครงนผลการวเคราะหขอมลไดคาความยากงาย (p) อยในระหวาง 0.21-0.80 และไดคาอานาจจาแนก (r) อยระหวาง 0.20-0.67 3.12 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ทปรบปรงตามเกณฑทกาหนด จานวน 35 ขอ ไปคานวณหาคาความเชอมน โดยใชสตร KR–20 ของ คเดอร รชารดสน (Kuder – Richardson 20) คาความเชอมนทงฉบบเทากบ 0.72 3.13 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทผานการตรวจสอบคณภาพแลว ใชเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลตอไป

การเกบรวบรวมขอมล 1. แบบแผนการวจย การวจยครงน เปนการวจยเชงทดลอง (Experiment Research) ซงผวจยดาเนนการทดลองตามแบบแผนการทดลองชนด Randomized One Group Pretest – Posttest Design (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2538: 249) ตาราง 1 แบบแผนการทดลอง

กลม สอบกอน ทดลอง สอบหลง

E T1 X T2

สญลกษณทใชในการทดลอง E แทน กลมตวอยาง T1 แทน การทดสอบกอนเรยนดวยชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง (Pre - test) X แทน การสอนดวยชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง T2 แทน การทดสอบหลงเรยนดวยชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง (Post - test)

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

56

2. การดาเนนการเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดดาเนนการเกบรวบรวมขอมลมขนตอนดงตอไปน 2.1 ดาเนนการตดตอผบรหารโรงเรยนและประสานงานกบฝายวชาการ และครกลมสาระการเรยนรภาษาไทย เพอขออนญาตทดลองการวจยโดยใชชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง สาหรบระดบมธยมศกษาปท 4 ปการศกษา 2552 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา 2.2 จดตารางเวลาในการทดลอง โดยทาการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 ใชเวลาในการทดลองทงสน 8 สปดาห สปดาหละ 2 คาบ 2.3 จดปฐมนเทศเพอใหนกเรยนเขาใจเกยวกบกระบวนการเรยนการสอน บทบาทของนกเรยน เปาหมายของการเรยน จดประสงคการเรยนรและวธประเมนผลการเรยนร 2.4 ทาการทดสอบกอนเรยนกบกลมตวอยาง โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน วรรณคดเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง เพอเกบขอมลเบองตน 2.5 ผวจยดาเนนการวจยกบกลมตวอยาง โดยใชชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองทมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 แลว ใหนกเรยนเรยนจนครบชดและเวลาทกาหนดไว 2.6 หลงจากเสรจสนการทดลองตามระยะเวลาทกาหนดแลว นกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยนดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน วรรณคดเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ซงเปนชดเดยวกบแบบทดสอบกอนเรยน 2.7 ผวจยตรวจแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน วรรณคดเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง แลวนาคะแนนทไดไปวเคราะหดวยวธการทางสถตเพอทดสอบสมมตฐานตอไป

การจดกระทาและการวเคราะหขอมล ในการวจยครงน ผวจยใชสถตเพอการวเคราะหขอมล ดงน 1. คาสถตพนฐาน 2. คาสถตทใชในการตรวจสอบคณภาพเครองมอ 3. คาสถตทใชทดสอบสมมตฐาน

1. คาสถตพนฐาน 1.1 คาคะแนนเฉลยเลขคณต (Mean) โดยคานวณจากสตร (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2538: 73) จากสตร

X = N

X∑

เมอ X แทน คะแนนเฉลย ∑ X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด N แทน จานวนนกเรยนในกลมตวอยาง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

57

1.2 หาคาความแปรปรวนของคะแนน (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2538: 76 – 77) คานวณจากสตร

2S = ( )

)1(

22

−−∑ ∑

NNxxN

เมอ 2S แทน คาความแปรปรวนของคะแนน

N แทน จานวนนกเรยนในกลมตวอยาง

∑ x แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด ∑ 2x แทน ผลรวมของคะแนนแตละตวยกกาลงสอง

2. สถตทใชในการหาคณภาพของเครองมอ 2.1 การหาความตรงของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนโดยใชคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร ตามสตร IOC (บญเชด ภญโญอนนตพงษ. 2526: 88 – 91)

IOC = N

R∑

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคการเรยนร ∑R แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ N แทน จานวนผเชยวชาญ ถาคาดชนความสอดคลอง IOC ทคานวณไดมคามากกวาหรอเทากบ 0.5 ขนไปขอคาถามนนใชได แตถาขอคาถาม มคาดชนความสอดคลอง ตากวา 0.5 ลงมาขอคาถามนนจะตองถกตดทงไป หรอปรบปรงแกไขใหคาดขน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

58

2.2 คาความยากงาย (Difficultly) (ลดดาวลย เพชรโรจน; และอจฉรา ชานประศาสน. 2545: 149-150) สตร

P = N

R

เมอ P แทน ดชนความยากรายขอ R แทน จานวนคนทตอบถกในแตละขอ N แทน จานวนผเขาสอบทงหมด คา P ระหวาง .20 - .80 ถอวาขอสอบขอนนมระดบความยากใชได 2.3 คาอานาจจาแนก (Discrimination) (ลดดาวลย เพชรโรจน; และ อจฉรา ชานประศาสน. 2545: 149-150) สตร r = H – L NH เมอ r แทน อานาจจาแนก H แทน จานวนผตอบถกในกลมสง L แทน จานวนผตอบถกในกลมตา NH แทน จานวนผสอบทอยในกลมสง คา r ตงแต .20 ขนไป ถอวาขอสอบขอนนมอานาจจาแนกใชได 2.4 คาความเชอมนโดยใชสตร KR – 20 ของ คเดอร รชารดสน (Kuder Richardson 20) (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2538: 197 – 200; อางองจาก Kuder Richardson. n.d.)

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

59

สตร K.R. 20

⎥⎦

⎤⎢⎣

⎡ −−

= ∑2

11 t

tt Spq

nnr

เมอ ttr แทน คาความเชอมนของแบบทดสอบ n แทน จานวนขอของเครองมอวด p แทน สดสวนผตอบถกตอผเขาสอบทงหมด q แทน สดสวนของผตอบผดตอผเขาสอบทงหมด 2

tS แทน ความแปรปรวนของคะแนนรวมทงหมด 2.5 ใชสตร E1/E2 (เสาวณย สกขาบณฑต. 2528: 294 – 295) เพอใชหาประสทธภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง มประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 สตรท 1

100xAN

X

E1⎥⎦⎤

⎢⎣⎡

=

∑

สตรท 2

100xBN

F

E2⎥⎦⎤

⎢⎣⎡

=

∑

โดยท E1 แทน ประสทธภาพของกระบวนการทจดไวในชดการเรยน คอ เปน รอยละจากการทาแบบทดสอบระหวางเรยน E2 แทน ประสทธภาพของผลลพธ พฤตกรรมทเปลยนในตวผเรยนเปน รอยละ จากการทาแบบทดสอบหลงเรยน ∑ X แทน คะแนนรวมของผเรยนจากการทาแบบทดสอบระหวางเรยน

∑ F แทน คะแนนรวมของผเรยนจากการทาแบบทดสอบหลงเรยน N แทน จานวนผเรยน A แทน คะแนนเตมของแบบทดสอบระหวางเรยน B แทน คะแนนเตมของแบบทดสอบหลงเรยน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

60

3. สถตทใชทดสอบสมมตฐาน วธการทางสถตแบบ t- test Dependent เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน กอนเรยนและหลงเรยน โดยคานวณจากสตร (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 104 – 106) สตร

t = ( )1N

DDN

D22

−∑ ∑∑ : df = N – 1

เมอ t แทน คาทใชในการพจารณาของการแจกแจงแบบท D แทน ความแตกตางของคะแนนแตละค N แทน จานวนค ∑D แทน ผลรวมของความแตกตางจากการเปรยบเทยบกนเปนรายบคคล ระหวางคะแนนทไดรบจากการทดสอบกอนเรยนกบการทดสอบ หลงเรยน

2D∑ แทน ผลรวมกาลงสองของความแตกตางจากการเปรยบเทยบกนเปน

รายบคคลระหวางคะแนนทไดรบจากการทดสอบกอนเรยนกบ การทดสอบหลงเรยน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ในการนาเสนอผลการวเคราะหขอมล เพอความเขาใจตรงกนผวจยจงกาหนดสญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ดงน E1 แทน ประสทธภาพของกระบวนการทจดไวในชดการเรยน คอ เปนรอยละ จาก

การทาแบบทดสอบระหวางการเรยน E2 แทน ประสทธภาพของผลลพธ พฤตกรรมทเปลยนในตวผเรยนเปนรอยละ จาก

การทาแบบทดสอบหลงเรยน N แทน จานวนนกเรยนกลมตวอยาง X แทน คาเฉลยคะแนนจากแบบทดสอบ

∑D แทน คาเฉลยของผลตางคะแนนแบบทดสอบระหวางกอนเรยนและหลงเรยน

2D∑ แทน คาเฉลยของผลตางคะแนนแบบทดสอบระหวางกอนเรยนและหลงเรยน

ยกกาลงสอง S.D. แทน คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน t แทน คาทใชพจารณาคาแจกแจงใน t - Dependent p แทน คาความนาจะเปนของคาสถตทใชทดสอบ

ผลการวเคราะหขอมล ตอนท 1 การหาประสทธภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ผวจยไดนาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง จานวน 7 ชด ทแกไขปรบปรงตามคาแนะนาของผเชยวชาญ ไปทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 เพอหาประสทธภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองตามเกณฑ 80/80 ตามขนตอนตอไปน การทดลองครงท 1 ผวจยไดนาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง ไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไมเคยเรยนเนอหานมากอน จานวน 3 คน โดยใชชดการเรยน 1 ชด ตอนกเรยน 1 คน ในขณะทดลอง ผวจยจะเกบขอมล เพอตรวจสอบหาขอบกพรองของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง ในดานความถกตองของเนอหา ความชดเจนของการนาเสนอเนอหา คณภาพของบทเรยน ความเหมาะสมของเวลา

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

62

ผวจยทาการสงเกตและสมภาษณผเรยนแลว พบวายงมปญหาและสงทตองแกไขดงน ชดการเรยนท 3 และชดการเรยนท 5 มเนอหามากเกนไป นกเรยนไมสามารถทาไดทนในเวลาทกาหนด ชดการเรยนท 2 ใชราชาศพทผดบางแหง ชดการเรยนท 4 ใสเลขขอ เลขไทยบาง เลขอารบคบาง ตวสะกดผด พมพฉกคา ชดท 7 มบางขอทพมพเฉลยผด ผวจยนาขอมลทไดจากผเรยนมาปรบปรงแกไขชด การเรยนวรรณคดดวยตนเองกอนจะนาไปทดลองครงท 2 การทดลองครงท 2 ผวจยนาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองทไดรบการปรบปรงแกไข จากการทดลองครงท 1 มาทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จานวน15 ทยงไมเคยเรยนบทเรยนนมากอน ใหผเรยนเรยนจากชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง โดยใชชดการเรยน 1 ชด ตอนกเรยน 1 คน เพอหาแนวโนมของประสทธภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง โดยใหผเรยนทาแบบทดสอบระหวางเรยนในแตละชด เรยนครบทง 7 ชดแลวทาแบบทดสอบหลงเรยน ผเรยนไดใหขอเสนอแนะเกยวกบเนอหา เรองการสะกดการนต การเวนวรรคตอน ขอคาถามทไมชดเจน ผวจยนาขอมลทไดจากผเรยนมาปรบปรงแกไขชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองกครง การทดลองครงท 3 นาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง จานวน 7 ชด ทไดแกไขปรบปรงแลวไปทดลองจรงกบกลมตวอยางซงเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จานวน 50 คน โดยใชชดการเรยน 1 ชด ตอ นกเรยน 1 คน เพอหาประสทธภาพของชดการเรยน ผเรยนทาแบบทดสอบระหวางเรยนในแตละชด ชดละ 10 ขอ จนครบ 7 ชดและทาแบบทดสอบ หลงเรยน 35 ขอ แลวนาคะแนนทไดมาวเคราะห เพอหาประสทธภาพของชดการเรยนตามเกณฑ 80 / 80 ตามตาราง 2

ตาราง 2 การหาประสทธภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80 /80

แบบทดสอบระหวางเรยน แบบทดสอบหลงเรยน ประสทธภาพ คะแนนเตม คาเฉลย E1 คะแนนเตม คาเฉลย E2

E1 / E2

70 56.28 80.40 35 28.20 80.57 80.40/80.57

จากตาราง 2 ผลการวเคราะหขอมลพบวา ชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา มประสทธภาพโดยไดคา 80.40 / 80.57 ซงเปนไปตามเกณฑทตงไว

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

63

ตอนท 2 การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนโดยการใชชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา โดยใชวธการทางสถต t- test Dependent Samples ทผวจยไดนาเสนอไดผลดงตาราง 3 ตาราง 3 แสดงการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนและหลงการเรยน โดยใชชดการเรยนดวยตนเอง เรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

กลมตวอยาง N X S.D. ∑D 2D∑ t p

กอนเรยน 50 14.62 2.76

659 9317 25.96* .000

หลงเรยน 50 27.80 2.25

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากตาราง 3 เหนไดวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา ทเรยนโดยชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง มผลสมฤทธทางการเรยนหลงการทดลองสงกวากอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

บทท 5 สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจยครงน เปนการศกษาความร ความเขาใจ วเคราะหและประเมนคา ในการเรยนวรรณคดวจกษ เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา ทไดรบการสอนโดยใชชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง มรายละเอยดสรปได ดงน

ความมงหมายของการวจย 1. เพอพฒนาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง 2. เพอศกษาประสทธภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ทสรางขนตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 3. เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคด เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา เขตปทมวน กรงเทพมหานคร

สมมตฐานในการวจย นกเรยนทเรยนดวยชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง มผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคด เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง หลงการเรยนสงกวา กอนการเรยน

ขอบเขตของการวจย

ประชากร นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา เขตปทมวน กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 สายการเรยน ภาษา–คณต จานวน 5 หอง รวมนกเรยน 250 คน กลมตวอยาง นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา เขตปทมวน กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 สายการเรยนภาษา–คณต จานวน 1 หอง รวมนกเรยน 50 คน ซงไดมาจากการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) ระยะเวลาทดาเนนการทดลอง

ดาเนนการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 ใชระยะเวลาในการทดลองทงหมด 16 คาบ ทดสอบกอนเรยน (Pre- test) 1 คาบ ดาเนนการเรยนการสอน 14 คาบ และทดสอบหลงเรยน (Post- test) 1 คาบ รวม 8 สปดาห

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

65

เนอหาทใชในการวจย เนอหาทใชในการวจยครงน เปนเนอหาตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการในหนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐานวรรณคดวจกษ ระดบชนมธยมศกษาปท 4 เรองอเหนาตอนศกกะหมงกหนง ซงผวจยนามาจดเปนชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง ดงน ชดท 1 เปดตานานอเหนาเลาความเปนมา ชดท 2 ลกษณะคาประพนธและเพลงหนาพาทย ชดท 3 ลาดบวงศอเหนาและเลาเรองยอ ชดท 4 ตวละครและอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ชดท 5 คาศพท (ชวา) นาร ชดท 6 สนทรยภาพทางภาษา ชดท 7 บอกคณคาหาขอคดจากเรอง เครองมอทใชในการวจย

1. ชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง 2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

การดาเนนการทดลอง ผศกษาวจยทาการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 กบนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา โดยผวจยไดดาเนนการทดลอง ดงน 1. การทดลองครงท 1 นาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ไปทดลองกบนกเรยน จานวน 3 คน เพอหาขอบกพรอง แลวนาขอมลทได มาปรบปรงแกไข 2. การทดลองครงท 2 นาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ทปรบปรงแกไขแลวจากการทดลองครงท 1 ไปใชกบนกเรยน จานวน 15 คน แลวนาขอมลทไดมาปรบปรงแกไขชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองอกครง 3. การทดลองครงท 3 นาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ทปรบปรงแกไขแลวจากการทดลองครงท 2 ไปใชกบนกเรยน จานวน 50 คน เพอหาประสทธภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 4. นาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ทมประสทธภาพ ตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 ไปใชกบกลมตวอยาง 5. ปฐมนเทศนกเรยนกลมตวอยางเกยวกบขนตอนการเรยนดวยชดการเรยนวรรณคด ดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง 6. ทดสอบกอนเรยน (Pre- test) ดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง จานวน 35 ขอ

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

66

7. นกเรยนเรยนดวยชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ครบทง 7 ชด ตามเวลาทกาหนด 8. ทดสอบหลงเรยน (Pos- test) ดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคด เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ซงเปนแบบทดสอบฉบบเดยวกบการทดสอบกอนเรยน 9. นากระดาษคาตอบมาตรวจใหคะแนนและนามาวเคราะหดวยวธการทางสถตเพอทดสอบสมมตฐาน การวเคราะหขอมล

1. หาสถตพนฐานของแบบทดสอบ คอ คาคะแนนเฉลยและคาความแปรปรวน 2. หาคาความยากงาย คาอานาจจาแนก และคาความเชอมนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 3. วเคราะหหาประสทธภาพของชดการเรยนดวยตนเองตามเกณฑ 80/80 4. ตรวจสอบสมมตฐานเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงใชชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง โดยใช t – test แบบ Dependent สรปผลการวจย

ในการศกษาวจยครงน พบวา 1. ประสทธภาพของชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง ทสรางและพฒนาขน มประสทธภาพ 80.40/80.57 2. นกเรยนทไดเรยนโดยใชชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง มผลสมฤทธทางการเรยนหลงทดลองสงกวากอนทดลอง อยางมนยสาคญ ทางสถตทระดบ .05 อภปรายผล

จากการวจยครงน เปนการพฒนาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา ผลการวจยมดงน 1. จากผลการทดลองพบวา ชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา ทผวจยสรางขน มประสทธภาพเทากบ 80.40/80.57 แสดงวา ชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง มประสทธภาพตามเกณฑทกาหนดไว คอ 80/80 ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ผลการทดลองครงนสอดคลองกบผลการทดลอง ของ ธรญญา นาคหอม (2545) สพตรา ชนเจรญ (2546) วชราพรรณ จนทนเทศ (2549) และไพโรจน เมฆอรณ (2551) ชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองทสรางขนมประสทธภาพตามเกณฑทกาหนดไว ทงนเพราะชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองทสรางขนไดผานกระบวนการตามขนตอนการสรางอยางมระบบและวธการอยางเหมาะสม คอ ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

67

2551และหลกสตรสถานศกษา ศกษาเทคนคและวธการสรางชดการเรยนดวยตนเองท มประสทธภาพ ศกษากระบวนการจดการเรยนการสอนและทฤษฎแหงการเรยนร โดยคานงถงความเหมาะสมของเนอหากบกจกรรมการเรยนการสอนทเออกนอยางเปนระบบ ทงการวเคราะหเนอหาและจดประสงคการเรยนร การจดกจกรรมการเรยนการสอน ใหสอดคลองและความสมพนธกน นอกจากนชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองผานการประเมนคณภาพและความเหมาะสมจากผเชยวชาญในดานเนอหาและดานสอ ผวจยไดปรบปรงแกไขขอบกพรองตามคาแนะนาและขอเสนอแนะจากผเชยวชาญและอาจารยทปรกษา เพอใหไดชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองทเหมาะสม มประสทธภาพ มสสนสวยงามซงจะชวยดงดดความสนใจของนกเรยน ทาใหนกเรยนไมเบอในการเรยน มรปภาพประกอบและขอความทสรางแรงจงใจใหนกเรยนสนใจรวมทากจกรรม จากการสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนพบวา นกเรยนใหความสนใจในกจกรรม มสวนรวมในการปฏบตกจกรรมตางๆ ตามความถนด ความสามารถของตนเอง สนองความแตกตางระหวางบคคล เปนการฝกใหผเรยนมความรบผดชอบ มวนยในตนเอง และชวยสงเสรมผเรยนใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนรตามจดประสงคอยางมประสทธภาพตลอดจนรจกการแสวงหาความรดวยตนเองเกดความรคงทนถาวรถอวาเปนการสอนทยดผเรยนเปนศนยกลางอยางแทจรง แสดงวาชดการเรยนวรรณคดดวยตนเองเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนงน สามารถนาไปใชในการเรยนการสอนไดเปนอยางด 2. จากการทดลองพบวานกเรยนทเรยนโดยใชชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง มผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนงหลงการเรยนสงกวากอนการเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว สอดคลองกบงานวจย ของรตนาวล คาชมภ (2549: 73) ทพฒนาชดการเรยนดวยตนเอง วชาภาษาไทย เรองชนดของคา วาเปนการพฒนาชดการเรยนอยางเปนระบบตามลาดบขนตอน มการทดลองหาขอบกพรองและทาการปรบปรงแกไขใหเปนไปตามเกณฑทกาหนดไว จงสงผลใหชดการเรยนดวยตนเอง วชาภาษาไทย เรอง ชนดของคา มผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยสงกวากอนการเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และ ไพโรจน เมฆอรณ (2551: บทคดยอ) ทไดศกษาเรองไตรยางศและการผนอกษร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยใชชดการเรยนดวยตนเอง ผลการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จากการสงเกตพฤตกรรมนกเรยนทไดรบการเรยนดวยชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง พบวานกเรยนมความตงใจ กระตอรอรนในการเรยน และใหความรวมมอเปนอยางด โดยทนกเรยนสามารถเรยนรจากชดการเรยนใดกอนกได นกเรยนสามารถทดสอบดวยตนเองไดทนทไมมคาวาสอบตก สาหรบผเรยนไมสาเรจเพราะเกดความผดพลาดกสามารถทจะเรยนซาได กจกรรมใดทนกเรยนทาไดสาเรจบรรลวตถประสงคแลว ยอมกอใหเกดความพอใจแกนกเรยนอนเปนการเสรมแรงใหนกเรยนอยากศกษาและกระทากจกรรมอนตอไป ซงถอวาเปนวธทสามารถชวยใหผเรยนไดรบความร ความเขาใจวเคราะหและประเมนคาเนอหาทเรยนได สงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคด เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง สงขน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

68

ขอเสนอแนะ จากการศกษาครงน ผวจยมขอเสนอแนะทอาจเปนประโยชนตอการเรยนการสอนและการศกษาคนควา ดงน 1. ขอเสนอแนะทวไป การจดกจกรรมในแตละชดการเรยน ครควรปรบกจกรรมใหสอดคลองกบเนอหา โดยคานงถงวย ความแตกตางระหวางบคคลและศกยภาพของนกเรยน 2. ขอเสนอแนะในการศกษาวจยครงตอไป ควรใชชดการเรยนดวยตนเองในเนอหาอนและระดบชนอนเพอศกษาความสนใจและความพงพอใจในการเรยนวรรณคด เพอเปนการพฒนาศกยภาพการเรยนรใหแกนกเรยนอยางกวางขวาง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

บรรณานกรม

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

70

บรรณานกรม กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: องคการคารบสงสนคาและพสดภณฑ. ------------. (2551). ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรภาษาไทย. กรงเทพฯ: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. กระทรวงศกษาธการ. (2550). หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐานวรรณคดวจกษ กลมสาระ การเรยนร ภาษาไทย มธยมศกษาปท 4 ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ: วฒนาพานช. กาญจนา เกยรตประวต. (2524). เอกสารประกอบการสอนศกษา 361 : ระเบยบวธสอนทวไป. กรงเทพฯ: ภาควชาหลกสตรและการสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.กดานนท มลทอง. (2531). เทคโนโลยการศกษารวมสมย. กรงเทพฯ: ภาควชาโสตทศนศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. เจอ สตะเวทน. (2517). คลงวรรณคด ตอนท 1. กรงเทพฯ: สมาคมหองสมดแหงประเทศ. ชยยงค พรหมวงศ. (2518). การปรบปรงการสอนตามแผนจฬา. ใน เอกสารประกอบการประชม การ ปฏบตงานตามโครงการอบรมอาจารยครงท 1– 4. หนา 4. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ชดชงค ส. นนทนาเนตร. (2534). เอกสารประกอบการสอนวชาหลกการเรยนรและการสอนผใหญ. นครปฐม: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปกร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร. อดสาเนา แปลจาก How to a Grifld Parnent. 2532. โดย: ซเอดยเคชน. ธรญญา นาคหอม. (2544). การพฒนาชดการเรยนดวยตนเองวชาภาษาไทย เรอง การเขยน สะกดคาให ถกตอง. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ธระชย ปรณโชต. (2537). การสรางแบบเรยนสาเรจ เสนทางสอาจารย 3. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. นพนธ ศขปรด. (2525). เทคโนโลยการศกษา. กรงเทพฯ: พฆเณศ. นรมล ศตวฒ. (2526). ชดการเรยนแบบเอกตบคคลนาจะมบทบาทในมหาวทยาลยตลาดวชา. มหาวทยาลยรามคาแหง. 1: 138 – 145. บรรเทา กตตศกด. (2540). ปรวตวรรณคด1. ระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช 2524 (ฉบบปรบปรง พ.ศ.2533). กรงเทพฯ: วฒนาพานช. บญชา นยมแกว. (2540). การพฒนาชดการสอน กลมวชาสรางเสรมประสบการณชวต สาหรบ นกเรยนชนประถมศกษาปท 6. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การประถมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

71

บญเกอ ควรหาเวช. (2530). นวตกรรมการศกษา. กรงเทพฯ: เจรญวทยการพมพ. บญชม ศรสะอาด. (2533, สงหาคม). การประเมนผลสอการสอน. คพ ศ.สปช. 4: 23 – 29. บญเชด ภญโญอนนตพงศ. (2525). การสอบแบบทดสอบ 1. กรงเทพฯ: ม.ป.พ. ประกจ รตนสวรรณ. (2525). การวดและการประเมนผลทางการศกษา. กรงเทพฯ: ภาควชา หลกสตรและการสอน มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ประสทธ กาพยกลอน; และคณะ. (2544). วรรณคดมรดก. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. ไพศาล หวงพานช. (2523). การวดผลการศกษา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ไพโรจน เมฆอรณ. (2551). การพฒนาชดการเรยนดวยตนเอง เรอง ไตรยางศและการผนอกษร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภ สมเดจพระเจา ภคนเธอเจาฟาเพชรรตนราชสดาสรโสภาพณณวด เขตราชเทว กรงเทพฯมหานคร. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ยพน พพธกล; และอรพรรณ ตนบรรจง. (2531). สอการเรยนการสอนคณศาสตร. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ราชบณฑตยสถาน. (2542). พจนานกรม. กรงเทพฯ. รงสรรค กลนแกว. (2548). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยระหวางวธ การสอนแบบบทเรยนสาเรจรปภาษาไทยเพอการสอสารและการสบคน ท43202 กบ วธการสอนแบบปกต ชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนบางพลราษฎรบารง อาเภอบางพล จงหวดสมทรปราการ. วทยานพนธ ศษ.ม. (การวจยการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยรามคาแหง. ถายเอกสาร. รตนาวล คาชมภ. (2549). การพฒนาชดการเรยนดวยตนเอง วชาภาษาไทย เรองชนดของคาของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสรศกดมนตร. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ลดดาวลย เพชรโรจน; และอจฉรา ชานประศาสน. (2545). ระเบยบวธการวจย. กรงเทพฯ: สถาบนราชภฎพระนคร. ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. (2538). เทคนคการวจยทางการศกษา. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. วราภา โพธสทธา. (2532). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยและเจตคตตอ การสอนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทสอนโดยใชชดการเรยนและสอนตามแผน การสอนของหนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา เขตการศกษา 1. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

72

วชราพรรณ จนทนเทศ. (2549). การพฒนาชดการเรยนดวยตนเอง วชาภาษาไทย เรอง การอาน จบใจความ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสรรพาวธวทยา กรงเทพมหานคร. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. วญญา วศาลาภรณ. (2530). การสรางแบบทดสอบ. กรงเทพฯ: ม.ป.พ. วาสนา ชาวหา. (2525). เทคโนโลยทางการศกษา. กรงเทพฯ: กราฟคอารต. วชรนทร บญมาทต.(2532).การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชชาเคมและการคดอยางมเหตผล ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทเรยนโดยใชชดการเรยนดวยตนเองทเหนคาถามแบบ เอกนยกบคาถามอเนกนย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. วชดา พรายยงค. (2550). การพฒนาชดการเรยนดวยตนเอง วชาวรรณคดไทย เรองรายยาว มหาเวสสนดรชาดก กณฑมทร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภ สมเดจพระเจาภคนเธอเจาฟาเพชรรตนราชสดาสรโสภาพณณวด เขตราชเทว กรงเทพฯมหานคร. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. วชย วงษใหญ. (2525). พฒนาสอการเรยนการสอนมตใหม. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. วระ ไทยพาณช. (2529). 57 วธสอน. กรงเทพฯ: ภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สนทด ภบาลสข; และ พมพใจ ภบาลสข. (2525). การใชสอการสอน. กรงเทพฯ: พระพฒน. สจรต เพยรชอบ. (2536). วธสอนภาษาไทยระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สนนท กลอมฤทธ.(2547). การเปรยบเทยบทางการเรยนวชา ท 32101 ภาษาไทย เรอง ขนชางขนแผน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทเรยนโดยการจดการเรยนรแบบ บรณาการและการจดการเรยนรแบบปกต. วทยานพนธ กศ.ม. (การสอนภาษาไทย). นครปฐม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. ถายเอกสาร. สนนท ปทมาคม. (2519). ลาดบขนตอนในการทางานและวางแผนการทางานชดการสอน. กรงเทพฯ: แผนกโสตทศนศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สพตรา ชนเจรญ. (2546). การพฒนาชดการเรยนดวยตนเอง วชาภาษาไทย เรองการเขยน รอยกรอง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. สารนพนธ กศ.ม. (เทคโนโลยการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. เสาวณย สกขาบณฑต. (2528). เทคโนโลยทางการศกษา. กรงเทพฯ: สถาบนเทคโนโลยพระจอม เกลาพระนครเหนอ. เสนย วลาวรรณ. (2539). ปรทศนวรรณสารวจกษณสมบรณแบบ เลม2. ระดบชนมธยมศกษา ตอนปลายพทธศกราช 2524 (ฉบบปรบปรง พ.ศ.2533). กรงเทพฯ: วฒนาพานช.

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

73

อษาวรรณ ปาลยะ. (2543). การพฒนาชดการเรยนดวยตนเองวชาภาษาไทย เรอง คาราชาศพท และคาศพทสาหรบพระภกษและสภาพชน ระดบชนมธยมศกษาปท 2. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. อมพร อรณพรามณ. (2540). การเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนวชาภาษาไทยและความรบผดชอบ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการสอนโดยใชชดการเรยนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. อทมพร จามรมาน. (2540). ขอสอบ:การสรางและการพฒนา. กรงเทพฯ: ฟนน. อปกตศลปสาร, พระยา. (2539). หลกภาษาไทย. กรงเทพฯ: วฒนาพานช. Bruce, Meeks Elija. (1972). Learning Packages Versus Convertional Method of Instruction. Dissertation Abstracts. 32: 429 – A. Brookfield, Steven. (1984, Winter). Self – Direct Adult Learning : A critical Program. Adult Education Quarterly. 35(2): 59 – 71. Bryan,John M.; & Smith Jan C. (n.d.). A self Paced Art History learning Center at the University at South Carolina. Audio visual instruction. 20(9): 24-25. Cardarelli, Sally M. (1973). Individualized Instruction Programmed and Material. Englewood Cliffs. New Jersey: Education Technology. Duane, Janes E. (1973). Individualized Instruction-Programmed and Materials. New Jersey: Education Technology Publication. Eleanor. (1978, August). The Effects of Four Drill and Patrice Times Unit On The Decoding Performancees of Students with Specific Learning Disabilities. Dissertation Abstracts International. 39: 817 – A. Feldhusen, John F.; et al. (1971). The Relationship Between Academic Grades and Divergent Thinking Scores Derived from Four Different Method of Testing. The Journal of Experimental Education. 40: 35 – 39. Griffin, Colin. (1983). Curriculum Theory in Adult Lifelong Education. London : Croom Helm. Grinewald, Robert N. (1975, March). Peerp – reduced Packages for Professional Preparation. in Education Technology. 15(3): 39. Harrisberger, Lee. (1973). Self – Pace Individually Presexibed Instruction. in PSI Personalized System of Instruction. Philippines: W.A. Benjamin lnc. Healthers, Glen. (1977, February). A Working Difinition of Individualized Instruction. in Education Leadership. 34(5): 342 – 344.

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

74

Knowles, Malcolm S. (1975). Self – Directed Learning : A Guide for Learner and Teachers. Chicago: Association Press. Lewis, Phillip. (1968). Instructional Process and Media Innovation. Chicago: Rand MC. Nally. Maddox, Harry. (1965). How to study. the English Language Book Society. London. Mezirow, Jack. (1981, Fall). A Critical Theory of Adult Learning and Education. Adult Education Quarterly. 32: 3 – 24. Presscott, Daniel A. (1961). Report of Conference on child Study. Education Butteltinl: Faculty of Education, Chulalongkorn University. Show,Terry J. (1978, March). The effect of Problem Soiving Training in Science Upon Utilization of Problem Solving, Skill in Science and Social Studies. Dissertation abstracts International. 38: 5227 A. Smith, Jame E. (1973). The Learning Activity Packages in Learning Packages in

American Education. p.22-29. New Jursey: Eduucational Technology Publications. Skager, Rodney. (1978). Lifelong Education and Evaluation Practice. Oxford: Frankfurt Unesco Institute for Education Tough,Allen. (1979). The Adult Learning Projects. Ontorio: The Ontario Institue for Studies in Education. Welch, H.A.; others. (1977). Field – Dependent and Field – Independent Cognitive Styles and Their Education Implication. Review of Education Research. 47:1 – 64. Webber, George. (1977, February). The Culture of Individualized Instruction in Education Leadership. 34(5): 329.

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

ภาคผนวก

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

76

ภาคผนวก ก รายนามผเชยวชาญตรวจเครองมอในการวจย

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

77

รายนามผเชยวชาญ

รายนามผเชยวชาญในการตรวจเครองมอในการวจย

ผชวยศาสตราจารยสมานน รงเรองธรรม ภาควชาการมธยมศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ผชวยศาสตราจารยขจรศร ชาตกานนท อาจารยทปรกษาและอาจารยสอน วชาภาษาไทย โรงเรยนสาธต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ (ฝายมธยม) อาจารยปราณ เกษเบญฤทธกล หวหนากลมสาระการเรยนรภาษาไทย โรงเรยนเตรยมอดมศกษา กรงเทพมหานคร

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

78

ภาคผนวก ข ตวอยางชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

79

ชดการเรยนวรรณคดดวยตนเอง เรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง

ชนมธยมศกษาปท ๔

ชดท ๕ “คาศพท(ชวา)นาร”

ชอ ............................. นามสกล ........................... ชน ม. ............. หอง ............... เลขท..........

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

80

คาชแจง ๑.นกเรยนอานจดประสงคการเรยนรให เขาใจ ๒.นกเรยนศกษาเนอหาใหเกดความเขาใจ ๓.นกเรยนทากจกรรมและแบบทดสอบดวย ความรอบคอบ ๔.นกเรยนตรวจแบบทดสอบ ถาคะแนนไมถง ๕๐% ใหนกเรยนอานทบทวนชดการเรยน ใหมอกครง ๕.นกเรยนควรตงใจศกษาและมสมาธในการทา หากยงไมเขาใจ ใหนกเรยนถามครผสอน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

81

จดประสงคการเรยนร ๑. นกเรยนสามารถบอกความหมายของคาศพท

จากเรองอเหนาตอนศกกะหมงกหนงได

๒. นกเรยนบอกทมาของคาศพทได ๓. นกเรยนนาคาศพทไปปรบใชในชวตประจาวนได

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

82

ท คาศพท ความหมาย ๑ กมลาสน ผมดอกบวเปนทนง

๒ โนร ชอนกปากขอคลายนกแกว

๓ กรณ ชาง

๔ กณฑล ตมห

๕ แกว ชอตนไม ชอนก หรอใชเรยกหญงสาว

๖ แกวพกาม แกวอนมคาจากเมองพกามในพมา

๗ เขนง เขาสตวสาหรบใสดนปน

๘ แขกเตา ชอนกชนดหนง ปากงม มกชอบหากนเปนฝงและสงเสยงตลอดเวลา

๙ โขลนทวาร ประตปา เมอจะออกศกมการทาพธตามตาราพราหมณเพอความเปนชยมงคล โดยทาเปนประตสะดวยใบไมสองขางประตมพราหมณนงประพรมนามนตใหทหารเดนลอดประต

๑๐ คชกรรม กจกรรมในการปฏบตอนเกยวกบชาง เชน การข การฟนขอ

๑๑ คบแค ชอนกเปดนาชนดหนงมขนาดเลกมาก

๑๒ เคาโมง ชอนกทหากนกลางคน เคา หรอฮกกเรยก

๑๓ แค ชอตนไม ดอกมทงสขาวและสแดง ยอดออน ดอกและฝกกนได

๑๔ จตรงค กองทพ๔เหลา คอ ชาง มา รถ และพลเดนเทา

๑๕ จตรงค ทหารสเหลา

๑๖ จาก ชอตนไม ขนเปนกออยตามปาชายเลน หรอรมฝงนากรอยตนๆ

๑๗ จากพราก ชอนกในวงศนกเปดนา ใชในวรรณคด หมายถง นก ทตองพรากจากคและครวญถงกนในเวลากลางคน

๑๘ เจยระบาด ผาคาดเอวชนดหนง มชายหอยทหนาขา ๑๙ ชนก เครองผกคอชาง ทาดวยเชอกเปนปมหรอหวงหอยพาดลง

มาเพอใหคนทขคอใชหวแมเทาคบกนตก ชนกจกหรน เปนคาคลองจองและหมายถงการผกชนกวธหนง

๒๐ ชมพนท ทองเนอบรสทธ

ใบความร: คาศพทในเรอง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

83

ท คาศพท ความหมาย ๒๑ ชกปกกา รปกองทพทตง มกองขวา กองซาย คลายปกกา

๒๒ ชาล ตาขาย

๒๓ ชงคลอง แยงทางทตนจะไดเปรยบ

๒๔ ดา เตมไปหมด

๒๕ ตระเวนไพร ชอนกชนดหนง มกชอบหากนเปนฝง และสงเสยงตลอดเวลา บางครงเรยก “ระวงไพร” หมายถง ทองเทยวไปในปา

๒๖ ตรสเตรจ สวาง แจง หรอ คดใครครวญ

๒๗ ตาด ผาทอดวยไหมควบเสนเงนหรอเสนทอง

๒๘ เตาราง ชอตนไมชนดหนง ตนคลายตนหมาก ผลเปนทะลาย เปนพวง เตารงหรอหมากคนกเรยก

๒๙ ไถ ถงสาหรบคาดเอวตดตวไปในทตางๆ

๓๐ ทกษณาวรรต การเวยนเลยวขวา

๓๑ ทพมนต มนตจาเทพยดา

๓๒ ธงฉาน ธงนากระบวน

๓๓ ธงชาย ธงมชายเปนรปสามเหลยม

๓๔ นามครฑา ชอการตงคายกองทพตามตาราพชยสงคราม ครฑาหมายถงครฑ

๓๕ แนนนนต มากมาย (นนต มาจาก อนนต)

๓๖ บรรณาการ สงทสงไปใหดวยความเคารพนบถอหรอดวยไมตร

๓๗ บาทมล ทใกลเทา แทบฝาเทา

๓๘ บพเพนวาสา การเคยอยรวมกนในชาตกอน คาเดม บพเพสนนวาส ๓๙ เบญจวรรณ นกแกวขนาดโตมหลายส ๔๐ ปนตบ ปนหลายกระบอก เรยงกนเปนตบ เมอยงพรอมกน

กระสนจากทกกระบอกออกพรอมกนเปนตบ ทาใหยงไดไมพลาด

๔๑ เผดจ ตด, ขจด, ขาด

๔๒ พจมาน คาพด

๔๓ พลขนธ กองกาลงทหาร (พล = กาลง ขนธ = กอง)

๔๔ พลบพลา ทประทบชวคราว สรางขนสาหรบกษตรย

๔๕ พนต ตอสตดพน

๔๖ โพยมบน ทองฟาเบองบน

๔๗ ไพชยนต ชอรถหรอวมานของพระอนทร ใชเรยกทประทบของพระเจาแผนดน

๔๘ ภสมธล ผง ฝน ละออง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

84

ท คาศพท ความหมาย ๔๙ ภม กษตรย

๕๐ มณฑก ปนเลกยาวชนดหนง ๕๑ มณเฑยร เรอนทประทบของพระเจาแผนดน

๕๒ มธรส รสหวาน

๕๓ มยรฉตร เครองกนบงเปนชนๆ ทาดวยหางนกยง เปนเครองสงใชในงานพธโสกนต

๕๔ มรรคา ทาง ๕๕ มาใช คนขมาทาหนาทนาสารไป ๕๖ มาตร แม ๕๗ มานทองสองไข เรยกมานทแหวกออกแลวรวบไวทงสองขาง ๕๘ มรธาวารภเษก นาทผานพธกรรมเพอทาใหศกดสทธ ๕๙ โมง ชอตนไม หรอชวโมง ๖๐ ไมขมนาม ไมซงกาหนดชอพองกบขาศก พธตดหรอฟนไมขมนาม

เปนพธททากอนยกทพ คอ นาไมทมชอพองกบชอของศตร มาตดหรอฟน เปนการบารงขวญกองทพและขมขวญฝายขาศก

๖๑ ยางทสะเทน การเดนอยางเรวของชาง

๖๒ ยรหงส เยองยางดจหงส

๖๓ รจ งาม ๖๔ ลกษณ จดหมาย เรยกเตมวา อกษรลกษณ ๖๕ วลย เถาวลย วลยชาล = ตาขายเถาวลย

๖๖ สะเทน คอนขางเรว หมายถง อาการเดนของชาง

๖๗ สปทน รมกน ๖๘ สามนต รอบๆ ใกลเคยง ๖๙ สนทา หมดกระบวนทาของการตอสดวยอาวธชนดนนๆ ๗๐ เสากระท เสาทเปนหลกในการสรางเขอน

๗๑ เสาตะลง เสาสาหรบผกขาง

๗๒ โหมด ผาททออยางประณตดวยเสนไหมประสมกระดาษเงนกระดาษทอง

๗๓ อปรา ยอมแพ

๗๔ อาสตย ไมซอตรง ๗๕ เฟอง เครองหอยโยงตามชองหนาตางเพอประดบใหงาม

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

85

ท คาศพท ความหมาย ๑ กระยาหงน สวรรค

๒ กเลวระ ซากศพ

๓ กะระตะ เรงมา กระตนใหเดนหรอวง

๔ กนหยน อาวธสาหรบเหนบตดตว ใบมดตงแตกนถงปลายเทากน มคมทงสองขาง พระแสงกนหยนกลเมด นาจะเปนกนหยนทมวธประดษฐแยบยลเปนอาวธพเศษกวาธรรมดา

๕ กหนง เขาสง

๖ กดาหยน ผมหนาทรบใชใกลชดพระเจาแผนดน

๗ ซาหรม ขนม

๘ งาแซง ไมเสยมปลายใหแหลมวางเอนเรยงเปนลาดบสาหรบปองกนขาศก

๙ ดวงยหวา ผเปนทรกยง ๑๐ ดะหมง เสนาผใหญฝายปกครอง

๑๑ ตนหยง ดอกพกล

๑๒ ตามะหงง เสนาผใหญฝายบรหาร (แมทพใหญ)

๑๓ ตนาหงน หมนไว (เพอแตงงาน)

๑๔ บกประมาหนา หมายถง ภกข ประมาหนา หมายถง พราหมณะ ความหมายรวมหมายถง ภกษกบพราหมณ

๑๕ บหงา ดอกไม

๑๖ บหรง นกยง

๑๗ บหลน พระจนทร

๑๘ ประเสบน ทพกของเจานายในเรองอเหนา

๑๙ ปะตาระกาหรา เทวดาประจาวงศเทวญ

๒๐ ปกมาหงน เมองของระตผเปนบดา ๒๑ ปนเหนง เขมขด

๒๒ ปาเตะ ชอตาแหนงขนนาง เปนเสนาบดฝายบรหาร

๒๓ มะงมมะงาหรา อาการทดนดนไปโดยไมรทศทาง

๒๔ ยาสา ชอตาแหนงขนนาง เปนเสนาบดฝายตลาการ

ใบความร:คาศพทภาษาชวา

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

86

ท คาศพท ความหมาย ๒๕ ยาหย นองรก

๒๖ ยหวา ชวต จตใจ

๒๗ ระเดน คานาหนากษตรยเมองใหญ

๒๘ ระต คานาหนากษตรยเมองเลก ๒๙ วหลน คายททาใหขยบรกเขาไปหาขาศกทละนอย ใชวา ปหลน

กม ๓๐ เสนา อาน สะ-เหนา หมายถง อาวธคลายมดใชสาหรบขวาง

๓๑ อสญหยา , อสญแดหวา เทวดา

๓๒ อะหนะ คาเดยวกบ อานะ แปลวา บตร, ลก

ถาอานคาศพททงหมดเขาใจแลว กไปทากจกรรมดานลางตอไดเลยจา ;D สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

87

ก ก แ ค ค เ ค ช ก ร ร ม ร แ ก ว พ ก า ม ท ก า ธ ะ พ ก า ม ต น า พ ร จ ร ย จ ง เ ข น ง ง ม ช เ ส า ม อ ช ฌ า ส ย น ม ช ค ห า ช จ น ห ง ม ต ย ร ช ง น ฌ ฑ ห ง ม ณ เ ฑ ย ร น ก น ห ย น จ ฑ ช ว ห ส ก ห ง ตา น ก น ก ห ย น า ว ห ล น ต ฌ ตา ม ะ ห ง ง

กจกรรมท ๑.๑ จงวงรอบคาศพทตอไปน

แนวตง

แนวนอน ๑.กระยาหงน ๑. คชกรรม ๒.มธรส ๒. ตามะหงง ๓.ตนาหงน ๓. กนหยน ๔.ทพมนต ๔. มณเฑยร ๕.มณฑก ๕. แกวพกาม ๖.แกว ๖. แค

๗.พจมาน ๗. อชฌาสย ๘. วหลน

๙. เขนง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

88

ก ก แ ค ค เ ค ช ก ร ร ม ร แ ก ว พ ก า ม ท ก า ธ ะ พ ก า ม ต น า พ ร จ ร ย จ ง เ ข น ง ง ม ช เ ส า ม อ ช ฌ า ส ย น ม ช ค ห า ช จ น ห ง ม ต ย ร ช ง น ฌ ฑ ห ง ม ณ เ ฑ ย ร น ก น ห ย น จ ฑ ช ว ห ส ก ห ง ตา น ก น ก ห ย น า ว ห ล น ต ฌ ตา ม ะ ห ง ง

แนวตง

๑. กระยาหงน หมายถง วมาน สวรรคชนฟา ๒. มธรส หมายถง รสหวาน ๓. ตนาหงน หมายถง คหมน ๔. ทพมนต หมายถง มนตจากเทพยดา ๕. มณฑก หมายถง ปนเลกยาวชนดหนง ๖. แกว หมายถง ชอตนไม ๗. พจมาน หมายถง คาพด

แนวนอน ๑. คชกรรม หมายถง กจกรรมในการปฏบตอนเกยวกบชาง๒. ตามะหงง หมายถง เสนาผใหญ ๓. กนหยน หมายถงอาวธสาหรบเหนบตดตว ๔.มณเฑยร หมายถง เรอนประทบ ๕. แกวพกาม หมายถง แกวอนมคา ๖. แค หมายถง ชอตนไม ๗. อชฌาสย หมายถง จตใจด ๘. วหลน หมายถง คายทขยบรกเขาไปหาขาศกทละนอย ๙. เขนง หมายถง เขาสตวสาหรบใสดนปน

เฉลยกจกรรมท ๑.๑

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

89

ก ด า ห ย น บ ร ร ณ า ก บ ะ ป ก ล บ ก ล อ ก อ ณ า ห า เ ส า ก ร ะ ท ไ ฑ ท ม เ ส ะ เ ท น ก ร ะ ล ม ง ต า พ ก ด ส า เ ห ต ล ห ย ต ล ณ ม ท อ จ ห ม ก อ ห ะ บ ร ร ณ า ก า ร น แ ว ล พ ฑ ว ง ส ป ท น ต ป า ง ล ล เ ม ญ า ณ า ห ป ง ป า เ ต ะ ส ะ เ ท

กจกรรมท ๑.๒

จงหาคาศพทตอไปน

แนวตง แนวนอน ๑.เสนาผใหญ ๑.ผมหนาทรบใชใกลชดพระเจาแผนดน ๒.ตมห ๒.อาการเคลอนไหวไปมาของผทตอสกน ๓.เสาสาหรบผกชาง ๓.อาการเดนของชางทเดนเรว ๔.ทประทบชวคราว สาหรบกษตรย ๔.สงทสงไปใหดวยความเคารพหรอไมตร ๕. ตาย ๕.เสาทเปนหลกในการสรางเขอน ๖.ทใกลเทา แทบฝาเทา ๖.รมกน ๗.ชวา ใจ ๗.ชอตาแหนงขนนาง

ยากขนอก

นดนะจา..

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

90

ก ด า ห ย น บ ร ร ณ า ก บ ะ ป ก ล บ ก ล อ ก อ ณ า ห า เ ส า ก ร ะ ท ไ ฑ ท ม เ ส ะ เ ท น ก ร ะ ล ม ง ต า พ ก ด ส า เ ห ต ล ห ย ต ล ณ ม ท อ จ ห ม ก อ ห ะ บ ร ร ณ า ก า ร น แ ว ล พ ฑ ว ง ส ป ท น ต ป า ง ล ล เ ม ญ า ณ า ห ป ง ป า เ ต ะ ส ะ เ ท

เฉลยกจกรรมท ๑.๒

แนวตง แนวนอน ๑.ดะหมง ๑.กดาหยน ๒.กณฑล ๒.กลบกลอก ๓.เสาตะลง ๓.สะเทน ๔.พลบพลา ๔.บรรณาการ

๕. อาสญ ๕.เสากระท ๖.บาทมล ๖.สปทน ๗.ยหวา ๗.ปาเตะ

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

91

กจกรรมท ๒

๒.๑ นาคาศพทในเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนงไปเตมในชองวาง ใหตรงกบความหมาย

๑.

ผมหนาทรบใชใกลชดพระเจาแผนดน

๒. ตมห ๓. สวรรค ๔. ชอนกทหากนกลางคน ๕. ทองเนอบรสทธ ๖. ตาขาย ๗. ขาศก ศตร ๘. คาพด ๙. ชวต จตใจ ๑๐. งาม

รจ ชาล ยหวา เคาโมง กดาหยน ดสกร พจมาน ชมพนท กระยาหงน กณฑล

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

92

กดาหยน

๑.

ผมหนาทรบใชใกลชดพระเจาแผนดน

กณฑล ๒. ตมห กระยาหงน ๓. สวรรค เคาโมง ๔. ชอนกทหากนกลางคน ชมพนท ๕. ทองเนอบรสทธ ชาล ๖. ตาขาย ดสกร ๗. ขาศก ศตร พจมาน ๘. คาพด ยหวา ๙. ชวต จตใจ รจ ๑๐. งาม

เฉลยกจกรรม ๒.๑

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

93

๒.๒ นาคาศพทในเรองอเหนา ตอนศกกะหมงกหนง เตมในชองวางใหตรงตาม ความหมาย

๑. ผาคาดเอวชนดหนง มชายหอยทหนาขา ๒. หมนไว (เพอแตงงาน) ๓. ชอการตงคายกองทพตามตาราพชยสงคราม ๔. รปกองทพทตง มกองขวา กองซาย คลายปกกา ๕. ปนเลกยาวชนดหนง ๖. เรอนทประทบของพระเจาแผนดน ๗. รสหวาน ๘. บตร ลก

๙. ชอวมานของพระอนทร ใชเรยกทประทบของพระเจาแผนดน

๑๐. เทวดาประจาวงศเทวญ

๑๑. เมองของระตผเปนบดาของสงคามาระตา ๑๒. ธงนากระบวน มลกษณะเปนรปสามเหลยม

๑๓. เครองกนบงเปนชนๆ ทาดวยหางนกยง เปนเครองสงใชในงานพธโสกนต

๑๔. แมทพใหญ ๑๕. ดอกพกล

ปะตาระกาหรา ตนหยง ปกมาหงน ตามะหงง ชกปกกา ธงชาย เจยระบาด นามครฑามณเฑยร มณฑก ธงฉาน งาแซง มธรส อะหนะ ไพชยนต ตนาหงน มยรฉตร

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

94

เจยระบาด ๑. ผาคาดเอวชนดหนง มชายหอยทหนาขา ตนาหงน ๒. หมนไว (เพอแตงงาน) นามครฑา ๓. ชอการตงคายกองทพตามตาราพชยสงคราม ชกปกกา ๔. รปกองทพทตง มกองขวา กองซาย คลายปกกา มณฑก ๕. ปนเลกยาวชนดหนง มณเฑยร ๖. เรอนทประทบของพระเจาแผนดน มธรส ๗. รสหวาน อะหนะ ๘. บตร ลก ไพชยนต

๙. ชอรถหรอวมานของพระอนทร ใชเรยกทประทบของพระเจาแผนดน

ปะตาระกาหรา ๑๐. เทวดาประจาวงศเทวญ ปกมาหงน ๑๑. เมองของระตผเปนบดาของสงคามาระตา ธงฉาน ๑๒. ธงนากระบวน มลกษณะเปนรปสามเหลยม มยรฉตร

๑๓. เครองกนบงเปนชนๆ ทาดวยหางนกยง เปนเครองสงใชในงานพธโสกนต

ตามะหงง ๑๔. แมทพใหญ ตนหยง ๑๕. ดอกพกล

เฉลยกจกรรม ๒.๒

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

95

___ ๑. ตรสเตรจ ___ ๒. มรรคา ___ ๓. บาทมล ___ ๔. มาตร ___ ๕. โหมด ___ ๖. วลย ___ ๗. กรณ ___ ๘. เผดจ ___ ๙. ทกษณาวรรต ___ ๑๐. บพเพนวาสา ___ ๑๑. อาสตย ___ ๑๒. กหนง ___ ๑๓. บรรณาการ ___ ๑๔. อปรา ___ ๑๕. นามครฑา ___ ๑๖. ซาหรม ___ ๑๗. ลกษณ ___ ๑๘. สามนต ___ ๑๙. ตนาหมน ___ ๒๐. ยาหย

กจกรรมท ๓ จงบอกทมาของคาศพทตอไปนโดยนาตวอกษรไปวางไวหนาขอใหถกตอง

ก.ภาษาบาล ข.ภาษาสนสกฤต ค.ภาษาเขมร ง.ภาษาชวา

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

96

ง ๑. ข ๒. ก ๓. ข ๔.

ค ๕. ข ๖. ก ๗. ค ๘. ข ๙. ก ๑๐. ข ๑๑. ง ๑๒. ข ๑๓. ข ๑๔. ข ๑๕. ง ๑๖. ข ๑๗. ก ๑๘. ง ๑๙. ง ๒๐.

เฉลยกจกรรม ๓

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

97

ตอนทตอนท๑๑. . เรามาเลนเกมเรามาเลนเกมทายคาศพททายคาศพทจากเรองจากเรองอเหนาอเหนากนเถอะนะจะกนเถอะนะจะ

กอ อะ กะ กะอะไรเอย ................... กะอะไร แปลวา หม ................... กะอะไร แปลวา สวรรค ................... กะอะไร แปลวา กระตนใหมา วง หรอ เดน ตวเลอก กระยาหงน กะระตะ กะหมงกหนง กระทรวง

เกมคาศพท

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

98

บอ อ บ บอะไรเอย ................... บอะไร แปลวา พระจนทร ................... บอะไร แปลวา นกยง ................... บอะไร แปลวา ดอกไม ................... บอะไร แปลวา เนอคกนชาตปางกอน ตวเลอก บหงา บรนทร บหรง บพเพนวาสา บหลน

ออ อะ อะ อะอะไรเอย ................... อะอะไร แปลวา เทวดา ................... อะอะไร แปลวา ลก ................... อะอะไร แปลวา ตามใจ ................... อะอะไร แปลวา ยอมแพ ตวเลอก อเหนา อสญหยา อธยา อปรา อะหนะ

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

99

๘.พ อะไรตดพนตอส...พตน

๗.ป อะไรเปนโจร..ปหยน

๖.ตน อะไร หมนหมาย...ตนนาหง

๕.รอะไร ใหญสดในเมอง...รตะ

๔.มดอะไร หวาน หวาน...มดธระ

๓.พานอะไร แปลวาคาพด...พานจะมด

๑.ชอะไรสานเอาไวเปนตะขาย…ชลา

๒.ชออะไร ไวทาพธพราหมณ…ชอพ

ตอนท๒. ลองมาเลนคาผวนกนบางดกวา

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

100

ตอนท ตอนท ๑๑ ๑. คาตอบไดแก กระทรวง กระยาหงน กะระตะ กระทรวง หม กระยาหงน สวรรค กะระตะ กระตนใหมาเดนหรอวง ๒. คาตอบไดแก บหลน บหรง บหงา บพเพนวาสา บหงา ดอกไม บหลน พระจนทร บพเพนวาสา มาจาก บพเพสนนวาส หมายถง การเคยอยรวมกนในชาตกอน บหรง นก บางทใชหมายถง นกยง ๓. คาตอบไดแก อสญหยา อะหนะ อธยา อปรา อสญหยา เทวดา อะหนะ ลก อธยา มาจากอธยาศย หมายถง ความประสงค ในความวา “กตามใจไม

ขดอธยา” ใชวา อชฌา ซงมาจากอชฌาสย กม อปรา มาจากคาวา อปราชย หมายความวา ยอมแพ

เฉลย

ทาเสรจแลวไปดเฉลยกนเลย

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

101

ตอนท ตอนท ๒๒ ๑. ชลา - ชาล แปลวา ตาขาย ๒. ชอพ - ชพอ แปลวา นกบวช ในทน คอ พราหมณผทาพธ ๓. พานจะมด - พจมาน แปลวา คาพด ๔. มดธระ - มธรส แปลวา รสหวาน ๕. รตะ - ระต เปนคาเรยกเจาเมองทมใชวงศเทวญ ๖. ตนนาง - ตนาหงน แปลวา หมนหมาย ๗. ปหยน - ปนหย แปลวาโจร ๘. พตน - พนต แปลวา การตอสอยางตดพน

เปนอยางไรบาง ถกกนหมดไหมจะ ..พกสกนดแลวทาแบบทดสอบกนนะ

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

102

จงเลอกคาตอบทถกทสดเพยงขอเดยว

แบบทดสอบ

๑ . ประโยคในขอใดนาคาศพทไปใชไดถกตอง ก. วนนฉนรสกมะงมมะงาหรากบรอยยมของเขามาก ข. สมชายบอกกบสมหญงวา “เธอเปนดวงยหวาของฉน” ค. ในสวนพฤกษาตอนเชามทงบหรา บหรงและบหลน ง. แมยอดยาหยของพอแม หนชางเปนลกทดและนารก ๒. “ดสกร” หมายถงขอใด ก. อาวธ ข. ศตร ค. กองทพ ง. ผดทกขอ ๓. คาศพทขอใด ไมไดมาจากภาษาเดยวกน ก. กระทรวง กระยาหงน กะระตะ ข. อสญหยา อะหนะ บหรง ค. ทกษณาวรรต อาสตย บรรณาการ ง. คบแค เคาโมง แค

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

103

๔. คาศพทในขอใดไมเขาพวกกนในขอเดยวกน ก. บหรง คบแค แขกเตา ข. ฉตรชย มณฑก นกสบ ค. สะตาหมน กรช กระบ ง. ไอยรา กรณ คชสาร ๕. คาศพทขอใดตางความหมายจาก ขออน ก. แข ค. ศศธร ข.โสม ง. สรยา ๖. เมอนน สงคามาระตาเรองศร นอมองคลงถวายอญชล กะระตะพาชขนไปพลน จากบทกลอนขางตน คาทขดเสนใตมความหมายตามขอใด ก. การเรงมา ค. การสงราชสาสน ข. การขมา ง. การรบโดยมา ๗. “อนอะหนะบษบาบงอร ครงกอนจรกาตนาหงน” คาทขดเสนใตหมายความวาอยางไรตามลาดบ ก. นองสาว , การแตงงาน ข. ลกสาว , การหมน ค. คหมน , แตงงาน ง. แตงงาน , คหมน

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

104

๘. “เมอนน พระสรยงศเทวญอสญหยา” คาวา “อสญหยา” หมายถงผสบเชอสายจากเจาผครองนครใด ก. กเรปน ดาหา หมนหยา กาหลง ข. กเรปน หมนหยา กาหลง สงหดสาหร ค. กเรปน ดาหา กาหลง สงหดสาหร ง. หมนหยา ดาหา กาหลง ปกมาหงน ๙. “หยดพลจตรงคคงไว ตรวจไตรตามพระบญชาการ” คาวา “พลจตรงค” ประกอบดวยอะไรบาง ก. พลชาง พลมา พลเรอน พลอาวธ ข. พลชาง พลเรอ พลอากาศ พลรถ ค. พลชาง พลมา พลเรอ พลเดนเทา ง. พลชาง พลมา พลรถ พลเดนเทา ๑๐. ขอใดไมมคาภาษาชวา ก. ลมหวนอวนกลนสมาลยมา ระคนกลนบหงาราไป ข. หอมกลนกลวยไมทใกลทาง บอกบาหยนพลางแลวแลหา ค. บหรงรองพรองเพรยกพงไพร ฟงเพลนจาเรญไปมา ง. ทรงกลดหมดเมฆพรายพรรณ แสงจนทรจบแสงรถทรง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

105

เฉลยแบบทดสอบ

๑. ข ๒. ข ๓. ก ๔. ค ๕. ง ๖. ก ๗. ข ๘. ค ๙. ง

๑๐.ง

หวงวาทกคนจะไดรบทง

ความรและความสนกนะครบ

พบกนชดท ๖ สวสดจา

…………/๑๐

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

106

ชอและภาพดอกไม บทประพนธทคดมา ตอนทปรากฏ

สรอยฟา

ดดอกสรอยฟาระยายอย

เหมอนสายสรอยประดบทรวงดวง

สมรชมพลางถวลหาอาวรณ

พระเรงรดอสดรรบมา

ตอน

อเหนาไปถงแดน

เมองหมนหยา

ประยงค

เดดดอกประยงคอยตรงน

ใหยาหยสงคามาระตา

ตอน

นางจนตะหราพาอเหนา

ไปชมสวน

ยสน

แลวชวนเกบองนยสนซอน

หวงจะใหคลายรอนราคาญ

ตอน

ชางเขยนวาดรป

นางบษบา

เกด

ลาดวนหวนหอมพะยอมแยม

พกลแกมแกวเกดกฤษณา

บางเผลดผลพวงดวงผกา

หลนกลาดดาษดาพนาล

ตอน

ทาวดาหาไปถง

เขาวลศมาหรา

นลบล

นาใสไหลเยนเหนตวปลา

แหวกวายปทมาอยไหวไหว

นลบลพนนาขนราไร

ตมตงบงใบอรชร

ตอน

นางบษบาชมศาล

เลนธาร

ความรเพมเตม : ดอกไมในวรรณคด

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

107

มหาหงส

สรอยฟามหาหงสสงกลนเกลยง

รงเรยงลาดวนหวนหอม

ตอน

อณากรรณพบปนหย

ประด

พเลยงเกบดอกไมใสพานทอง

มาถวายพระนองตองประสงค

ประดดกดอกพวงรวงลง

ลมสงกลนกลบตลบไป

ตอน

อณากรรณพบปนหย

จาปา

จาปาจะแตระเปนสรอยสน

จะประสคนธใหหนกหนา

แมนใครจงใจเจตนา

จงจะใหบหงานเอย

ตอน

นางสะการะหนงหรดไป

ชมสวนพบปนหย

พดจบ

สาวหยดพดจบปบประยงค

กาหลงชงโคมะลวลย

ตอน

ทาวประมอตนให

สงคามาระตาพาเชลย

อณากรรณกลบไป

แกว

แกวเกดกรรณการขานาง

ดอกสลางดกระยาตรงหนารถ

ตอน

ทาวสงหดสาหรยกไป

เมองกาหลง

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

ประวตยอผทาสารนพนธ

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity

109

ประวตยอผทาสารนพนธ ชอ ชอสกล นางฐตาพร วภววาณชย วนเดอนปเกด 2 กรกฎาคม 2515 สถานทเกด จงหวดยโสธร สถานทอยปจจบน 39/44 ซอยวฒนานเวศน 4 ถนนสทธสารวนจฉย แขวงสามเสนนอก เขตหวยขวาง จงหวดกรงเทพมหานคร 10310 ตาแหนงหนาทการงาน คร คศ.2 ปฏบตการสอนวชาภาษาไทย สถานททางานปจจบน โรงเรยนเตรยมอดมศกษา ถนนพญาไท เขตปทมวน จงหวดกรงเทพมหานคร 10330 ประวตการศกษา พ.ศ. 2530 มธยมศกษาตอนตน จาก โรงเรยนหองแซงวทยาคม จงหวดยโสธร พ.ศ. 2533 มธยมศกษาตอนปลาย จาก โรงเรยนเลงนกทา จงหวดยโสธร พ.ศ. 2537 ศกษาศาสตรบณฑต (ศษ.บ.) วชาภาษาไทย จาก มหาวทยาลยรามคาแหง จงหวดกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2553 การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) สาขาวชาการมธยมศกษา (การสอนภาษาไทย) จาก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ จงหวดกรงเทพมหานคร

สานก

หอสม

ดกลา

ง มหา

วทยา

ลยศร

นครน

ทรวโร

ฒ

Cen

tral L

ibrary

Srina

khari

nwiro

t Univ

ersity