This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
استاندارد ملي ايران جمهوري اسلامي ايران
Islamic Republic of Iran INSO
17427 استاندارد ايرانسازمان ملي 71471
Iranian National Standardization Organization 1st. Edition چاپ اول
7297
انواع سند – فني محصولمستند سازي
Technical product documentation –
Document types
ICS:01.110
2014
ب
به نام خدا
سازمان ملي استاندارد ايران با آشنايي
و تحقیقات استاندارد مؤسسۀ مقررات و قوانین اصلاح قانون 3مادۀ یک بند موجب به ایران صنعتی تحقیقات و استاندارد مؤسسۀ
استانداردهای ملی نشر و تدوین تعیین، ظیفهو که است کشور رسمی مرجع تنها 1331 ماه بهمن مصوب ایران، صنعتی
.دارد عهده به را )رسمی( ایران
به 92/6/29موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به موجب یکصد و پنجاه و دومین جلسه شورای عالی اداری مورخ نام
اجرا ابلاغ شده است. جهت 92/3/29مورخ 33333/996سازمان ملی استاندارد ایران تغییر و طی نامه شماره
مؤسسات و مراکز نظران صاحب کارشناسان سازمان، از مرکب فنی یها نکمیسیو در مختلف یها هحوز در استاندارد تدوین
تولیدی، به شرایط توجه با و ملی مصالح با همگام وکوششی دشو یم انجام مرتبط و آگاه اقتصادی و تولیدی پژوهشی، علمی،
کنندگان، مصرف تولیدکنندگان، شامل نفع، و حق صاحبان منصفانۀ و آگاهانه مشارکت از که است تجاری و فناوری
نویس پیش د.شو یم حاصل دولتی غیر و دولتی یها نسازما نهادها، تخصصی، و علمی مراکز کنندگان، وارد و صادرکنندگان
از دریافت پس و شود می ارسال مربوط فنی یها نکمیسیو اعضای و نفع ذی مراجع به نظرخواهی برای ایران ملی استانداردهای
و ایران چاپ ملی )رسمی( استاندارد عنوان به تصویب صورت در و طرح رشته آن با مرتبط ملی کمیتۀ در پیشنهادها و نظرها
.دشو یم منتشر
کنند می تهیه شده نتعیی ضوابط رعایت با نیز صلاح ذی و مند علاقه یها نسازما و مؤسسات که استانداردهایی نویس پیش
شود. بدین ترتیب، می منتشر و چاپ ایران ملی استاندارد عنوان به تصویب، درصورت و بررسی و طرح ملی درکمیتۀ
ملی کمیتۀ در و تدوین 3 شمارۀ ایران ملی استاندارد در شده نوشته مفاد اساس بر که ندشو یم تلقی ملی استانداردهایی
.باشد رسیده تصویب به دهدمی لی استاندارد ایران تشکیلسازمان م مربوط که استاندارد
(ISO)استاندارد المللی بین سازمان اصلی اعضای از ایران سازمان ملی استاندارد9المللی الکتروتکنیک بین ،کمیسیون 1
(IEC) و
3 قانونی شناسی اندازه المللی بین سازمان(OIML) 3 ذاییکدکس غ کمیسیون 2رابط تنها به عنوان و است
(CAC)کشور در
پیشرفت آخرین از کشور، خاص یها ینیازمند و کلی شرایط به توجه ضمن ایران ملی استانداردهای تدوین کند. در می فعالیت
شود.می گیریبهره المللی بین استانداردهای و جهان صنعتی و فنی علمی، های
سلامت کنندگان ، حفظ مصرف از حمایت برای قانون، در شده بینی پیش موازین رعایت با واندت میسازمان ملی استاندارد ایران
از اجرای بعضی اقتصادی ، و محیطی زیست ملاحظات و محصولات کیفیت از اطمینان حصول عمومی، و فردی ایمنی و
ستاندارد، اجباریا عالی شورای تصویب اب وارداتی، اقلام یا /و کشور داخل تولیدی محصولات برای را ایران ملی استانداردهای
-و درجه صادراتی کالاهای استاندارد اجرای کشور ، محصولات برای المللی بین بازارهای حفظ منظور به واندت می نماید. سازمان
در زمینۀ فعال مؤسسات و ها نسازما خدمات از کنندگان استفاده به بخشیدن اطمینان برای همچنین نماید. اجباری را آن بندی
و مراکز ها آزمایشگاه محیطی،زیست مدیریت و کیفیت مدیریت یها هسامان صدور گواهی و ممیزی بازرسی، زش،آمو مشاوره،
نظام ضوابط اساس بر را مؤسسات و ها نسازما گونه این سازمان ملی استاندارد ایران سنجش، وسایل کالیبراسیون )واسنجی(
ها نآ عملکرد بر و اعطا ها نآ به صلاحیت تأیید گواهینامۀ لازم، شرایط احراز صورت در و کند می ارزیابی ایران تأیید صلاحیت
انجام و گرانبها فلزات عیار تعیین سنجش، وسایل کالیبراسیون )واسنجی( یکاها، المللی بین دستگاه ترویج .کند نظارت می
.است انسازم این وظایف دیگر از ایران ملی استانداردهای سطح ارتقای برای تحقیقات کاربردی
1- International Organization for Standardization
2- International Electrotechnical Commission
3- International Organization of Legal Metrology (Organisation Internationale de Metrologie Legale)
4- Contact point
5- Codex Alimentarius Commission
کمیسیون فني تدوين استاندارد
«انواع سند –مستند سازي محصول فني »
سمت و/ يا نمايندگي رئیس: اداره کل استاندارد استان یزد فاطمه، میرشمسی
(لیسانس حقوق)
دبیر:
پارس معیار سنجش ایساتیسشرکت مجید ،میرحسینی
(مهندسی صنایع)لیسانس
)می به ترتیب حروف الفبا: )اسااعضاء
جهاد دانشگاهی استان یزد علیرضا، ارسلان
(فوق لیسانس مدیریت)
استان یزد سازمان صنعت، معدن و تجارت محمد رضا،افضل آبادی
(صنایع لیسانسفوق )
کوروشواحد تولیدی کاشی ایمان، بزرگ
)فوق لیسانس مکانیک(
اره کل استاندارداستان یزداد زهرا، ندوشن، جعفری
(فوق لیسانس صنایع)
پارس معیار سنجش ایساتیسشرکت سیده مینا، حسینی زاده
(فوق لیسانس مدیریت)
اداره کل استاندارد استان یزد مریم، اندگاریم
(صنایعلیسانس فوق )
د
فهرست مندرجات
صفحه عنوان
ج استاندارد سازمان ملی با آشنایی
د استاندارد تدوین فنی کمیسیون
ز پیش گفتار
1 هدف و دامنه کاربرد 1
1 مراجع الزامی 9
1 اصطلاحات و تعاریف 3
2 ههاي ارائ شکل
11
11 کلیات 2-1
19 طرح 2-9
93 مدل 2-3
93 نمایش ترسیمی 2-2
36 نمودار 2-3
32 نمایش هندسی 2-6
29 فهرست 2-3
26 متنی 2-3
ه
گفتار پیش
توسط مربوط های درکمیسیون آن نویس پیش که« انواع سند –مستند سازی محصول فنی »استاندارد
استاندارد ملی کمیتۀ اجلاس یکصد و سی امین و در شده تدوین و تهیه شرکت پارس معیار سنجش ایساتیس
قانون 3 مادۀ یک بند ناداست به اینک است، گرفته قرار تصویب مورد96/11/29مورخ اسناد و تجهیزات اداری
ایران ملی استاندارد عنوان به ،1331 ماه بهمن مصوب ایران، استاندارد مقررات سازمان ملی و قوانین اصلاح
شود. منتشر می
خدمات، و علوم صنایع، زمینۀ در جهانی و ملی های پیشرفت و تحولات با هماهنگی و همگامی حفظ برای
این تکمیل و اصلاح برای که پیشنهادی هر و شد خواهد نظر تجدید لزوم اقعمو در ایران ملی استانداردهای
بنابراین، باید گرفت. خواهد قرار توجه مورد مربوط فنی کمیسیون در نظر تجدید هنگام شود، ارائه استانداردها
.کرد استفاده ملی استانداردهای تجدیدنظر آخرین از همواره
:است زیر شرح به گرفته قرار استفاده مورد ستانداردا این تهیۀ برای که منبع و ماخذی
ISO 29845: 2011, Technical product documentation –Document types
1
انواع سند – مستند سازي محصول فني
و دامنه کاربردهدف 7
لات، انواع اسناد موردنیاز در مستندسازی مشخصات محصوایجاد و تعیین ،این استانداردهدف از تدوین
مورد استفاده سندانواع از ای محدودهاستاندارد اینح پیچیدگی است. وسط کلیهآلات در تجهیزات و ماشین
.کاربرد داردهای مهندسی ه رشتههم درمحصول نهایی دتولیمرحله مفهومی تا مرحله از
اهداف این استاندارد عبارتند از:
،محصول مدیریت داده های انهسامای( داده سازی ای )مدلرتسهیل یک ساختار ب -
تسهیل جستجو و بازیابی اسناد، -
، ومبادله سند گیر درهای در بهتر میان بخشارتباط درک و منظور ایجاد انواع سند به -
. سندانواع های زمینهبه عراج ISO 7200 استاندارد الزاماتبرآوردن -
.استمتن درشرح داده شده ند انواع سبهتر به کاربر در درک مک رای کب صرفاً ،این استاندارددر ارائه شدهتصاویر -يادآوري
کلیه قوانین انواع سند مصور،محتوای ارائه شده در همیشه ممکن است اند که ای ساده شده در نتیجه، تصاویر به گونه
.در بر نداشته باشدها و سایر انواع اسناد را استانداردهای مربوط به نمایش طرح
لزاميمراجع ا 7
این به .است شده ارجاع آنها به ایران ملی استاندارد این متن در که است مقرراتی حاوی زیر الزامی دارکم
.شود می محسوب ایران ملی استاندارد این از جزئی مقررات آن ترتیب
آن بعدی تجدیدنظرهای و ها هاصلاحی باشد، شده داده ارجاع انتشار تاریخ ذکر با مدرکی به که صورتی در
شده داده ارجاع ها نآ به انتشار تاریخ ذکر بدون که مدارکی مورد در .نیست ایران ملی استاندارد این ردنظرمو
.است موردنظر ها نآ بعدی یها هاصلاحی و تجدیدنظر آخرین همواره است،
: است الزامی استاندارد این برای زیر مراجع از استفاده
2-1 ISO 2700-2004, technical product documentation — data fields in title blocks and
document headers
اصطلاحات و تعاريف 2
:کاربرد دارد ، اصطلاحات و تعاریف زیردر این استاندارد کلیات 3-1
3-1-1
سند
ها سامانهران و تواند به عنوان یک واحد بین کارب اطلاعات که می 1یافتهساختار ی از اطلاعاتمعین میزان
.و مبادله شودمدیریت [ISO 11442: 2006]
1-document
9
3-1-2
مستند سازی
.است معین یک موضوع باآوری اسناد مرتبط گرد[IEC82045-1: 2001]
3-1-3
سند نوع
.شود خود تعریف میارائه ، کارکرد وشکلوای تعیین شده اطلاعاتمحت ی که با توجه بهسند
] 9362-1استاندارد ملی ایران شماره [
3-1-4
ءشی
.است ، عملیات، تعمیرات و نگهداریایجادفرایند طراحی، مهندسی، مرتبط با ماهیت
[ISO 15519-1:2010]
3-1-5
محصول
.است کار، یا یک فرایند طبیعی یا مصنوعی نهایی بدست آمده از یکنتیجه [IEC82045-1: 2001]
یک نام است. نوع، و /یا معرفییک محصول معمولا دارای یک شماره قطعه، -7 يادآوري
.دنمحصول در نظر گرفته شو یک د به عنواننتوان میختمان، ماشین آلات یا خدمات فنی، سا سامانهیک - 7 يادآوري
3-1-6
ترسیم
د.شو یم ارائهو برای قیاس توافق بر اساس نگاشتاری، که به صورت حامل اطلاعات کی یرو یاطلاعات فن[ISO 10209-1:2011]
3-1-7
مدل
.موضوع کیآل دهیاز شکل ا یسه بعد تالیجید ای یکیزیف فیتوص3-1-8
مدل طراحی
است. تکمیلیاشکال هندسی ها که شامل مدل و از مجموعه داده یبخش[ISO 16792:2006]
3-1-9
1()نمایش ترسیمی نمودار
ط متقابل آنها را نشان یک سامانه و رواب، ایجاد اشیاء عملکرد ،اده از نمادهای گرافیکیبا استف کهسند فنی
دهد. می3-1-11
2نمودار
.نمایش ترسیمییک جدول، نمایش هندسی، یا ندی از اطلاعات در قالب س
1 -Diagram
2 -Chart
3
3-1-11
1نمایش هندسی
کدام اندازه هرکه ر،یدو متغ رابطه بینبه طور معمول ،دهد نشان می را ریمتغ ریمقادی که رابطه بین نمودار
شود. میداده نشانخط عمود بر هم دو روی3-1-12
2فهرست
.دهد ارائه می ها فیها و رد ستون را دراطلاعات سندی که 3-1-13
3طرحپیش
2 سامانهیا در یک با دست باز )آزادی عمل( ی کهطرحCAD نیست متناسب با مقیاس و لزوماً تهیه شده.
3-1-14
5تنیم
.مکتوب های و توصیف ها دستورالعمل مثال برای ، برایکند استفاده می 6که از حروف و علائمفرم ارائه 3-1-15
گزارش
.شود رائه میا موضوع کیهای ملاحظات و بررسی که پس از نتیجه نهایی
مدرکانواع 3-1
3-2-1
قطعهرسم
مورد نیاز و شامل همه اطلاعات ضروریاز آن قابل تجزیه نیست بیشتر که قطعهشده از یک رسمبه تصویر
.باشد می قطعهیف برای توص[ISO10209-1:1992]
3-2-2
نقشه مونتاژ
است. گروه قطعات مونتاژمایانگر ارتباط مکانی اجزا و یا شکلی از نی که رسم[ISO 10209-1:1992]
3-2-3
جدولی طرح
معمولی. تصویریک خاص با استفاده از یکربندیپ کی اوتانواع متفاز فهرستی3-2-4
طراحی ساخت
دائما به هم مرتبط هستند.این اجزا کهشده مونتاژ، با اجزای مشخصقطعه از حیطر
1 -Graph
2 -List
3 -Sketch
4 - Tabular
5 textual
6 -characters
2
3-2-5
نصب و راه اندازی طرح
دهد. نشان میبرای نحوه درگیر شدن یک جز با سایر اجزا را اطلاعات لازم و ءجزاز یک کلیشکل [ISO 10209-1:1992]
3-2-6
خروجی کار طرح
هد.د میرا نشان اجزا ایو ها مجتمع، عناصر، ها نمکا، ها ناختماها، س ها، سازه تیمحل سا که یحطر[ISO 10209-1:1992]
3-2-7
تداخل طرح1
،ها نآ ابعادمواردی از جمله که شامل است دو قطعهمونتاژ که نمایانگر اطلاعاتی از نحوه حیطر
.باشد میون و الزامات آزم بازدهی ،شکل یها تیمحدود[ISO 10209-1:1992]
3-2-8
کلیح طر
می باشد. ، ابعاد کلی و حجم یک موضوع محیطوشش پیرامونی طرحی که شامل یک پ[ISO 10209-1:1992]
3-2-9
تامین کننده طرح
.گیرد کننده خارجی صورت می توسط تامین توسعه و مالکیت آنبرای تشریح یک قطعه که حیطر3-2-11
توصیفی طرح
پوشش داده خاص با سایر اسنادکه هدف کلی نمایانگر هربرای ها حطر پیش و ها لشکی شامل حطر
.دشو ینم3-2-11
فضاپوشش طرح
اتصال مهم یها رابط و کار طرح مورد نظرراهبرای اندتو یکه ماست یی حداکثر فضاکه نمایانگر طرحی
.گردداشغال ،نشده است یطراحبه صورت تفصیلی تاکنونکه ییها و مجموعه اجزااز یهندس3-2-12
2بلوک نقشه
مشابه نقشه ابا توجه به نقشه طرح تفصیلی محیط شهری ی و ندک می شناساییرا تیسا یک که حیطر
ند.ک میتعیین را کارهای ساختمانی انجام ،بیرونی محیط مشابه نقشه اشهری ی[ISO 10209-1:1992]
3-2-13
سایت نقشه
این به معنی دسترسی ،ندک میارائه نقاط تنظیمدر ارتباط با را که موقعیت کارهای ساختمانی بیرونیطرح
و طرح کلی سایت است.[ISO 10209-1:1992]
1 - Interface
2 - Block
3
3-2-14
قطعهمدل
یک آیتم تک است. ،توصیف شده در محصولکه مدلی3-2-15
مدل مونتاژ
.استاز دو یا چند آیتم مونتاژیبه عنوان ،توصیف شده که در محصول مدلی[ISO 16792:2006]
3-2-16
مدل نصب و راه اندازی
ها و مونتاژقطعات و شامل ارائه این .است به عنوان نصب و راه اندازی توصیف شده محصول برایکه یمدل
باشد. می ینصب و راه اندازسایت از جزئیکامل و یا ارائهیک [ISO16792:2006]
3-2-17
مدل تداخل
هد.د مینیاز برای برخوردهای ممکن را نشان و فضای مورد کلیهندسه یک که یمدل3-2-18
مدل پوشش فضا
ی اتصال مهمها رابط و کار طرح مورد نظرراهبرای اندتو یکه ماست یی حداکثر فضاطرحی که نمایانگر
.شوداشغال ،نشده است یطراحبه صورت تفصیلی تاکنونکه ییها هو مجموع اجزااز یهندس3-2-19
نویسی حاشیه مدل طرح
ند.ک می فیمحصول را توص کیکه ییها یژگیوهمه و حاشیه نویسی ،حاز مدل طر یبیترک3-2-21
نمودار کلی
.است اتیجزئ حداقلبا شی کیجامع از دید کیمودار ارائه ن3-2-21
نقشه شبکه
.است ارائه نمودار کلی یک شبکه بر روی نقشه[ISO 14617-15:2002]
3-2-22
بلوکنمودار
.است بلوک یبا استفاده از نمادها عمدتاً ینمودار کل[ISO 10209-4:1999]
3-2-23
نمودار شبکه
)مثل آب، عاتیما برق، انتقال یبرا زاتیو تجه ساتیتاسهای لاتصا انواع مختلف نیارتباط بکه ینمودار کل
.هدد مینشان را رهیو غ ت،زایفاضلاب، ارتباطات از راه دور، تجه سامانه ش،یسرما /شیگرما ایگاز( و [ISO10209-4:1999]
6
3-2-24
جریانرانمود
است. ءشیاا یا شییک برق شدت جریان رهبادر طلاعاتیاشامل که دارینمو
] 6323-1استاندارد ملی ایران شماره [
3-2-25
کردینمودارعمل
است. سامانه کی واکنش های عملکردی در موردی اطلاعات شامل ی کهمودارن[ISO 15519-1:2010]
3-2-26
نمودار جریان فرایند
یکیگراف یبا استفاده از نمادها ندیفرآو یا ماشین آلات درگیر در فرایند سامانه ترکیبنگر ی که نمایانمودار
است.[ISO 15519-1:2010]
3-2-27
بزارو اکشی لهنمودار لو1 )جهت حرکت مود اولیه(
P & I نمودار
زات،یتجه یبرا نگاشتاری یبا استفاده از نمادها ندیفرآ سامانه فرایند از درک فنی شگردنمودار ارائه
.است فرایند لو کنتر یریگ اندازه و عملکردهای ارتباطات[ISO 15519-1:2010]
3-2-28
ای نمودار زاویه
.است عملکرد آنو شیء با ها زاویه وضعیت نیرابطه ب بیانگر نمودار3-2-29
تارنمودار ساخ
که نگاشتاری مختلفطرق از را محصول کی ایو سامانه کیمختلف در موضوعات نیب ارتباط ی کهنمودار
هد.د میرا نشان ارائه شده یدرخت سلسله مراتب کی صورتبه 3-2-31
نمودارينمایش
عمود بر هم را به صورت دو خط هر کدام ر،یاز دو متغعمولا مبه طور ر،یمتغ ریمقاد نیرابطه بی که مودارن
هد.د مینشان 3-2-31
قطعات فهرست
.شیء استاز عناصر یک فهرستی[ISO 15519-1:2010]
3-2-32
سند فهرست
بندی شده است. دستهه در آن همه اسناد مربوط برای یک هدف خاص ک میفهرست ایجاد شده به طور رس
1 - Piping and instrumentation diagram
3
3-2-33
اولیه موادصورت BOM
.است پذیرش از سطح تجزیه تا نیاز واقعی محصول با امکانساختار یک ارائه مواد اولیه 3-2-34
سیگنال فهرست
عملکرد واحدها یخروج ای یورودها ند که این سیگنالک میآماده ها گنالیدر مورد س یاطلاعات فهرستی که
.ندک میرا تعریف 3-2-35
اهنگداده هم فهرست
مختصات سامانه کیارائه شده در بر روی قطعه شخصم یها تیدر مورد موقع ی رااطلاعاتکه فهرستی
ند.ک می آماده یدکارت3-2-36
ها دستگاه فهرست
ند.ک می آمادهرا سامانه کیدر کارکردی درگیراصلی یدر مورد اجزا یاطلاعات فهرستی که3-2-37
ارتباطجدول
.ندک میه هم مرتبط از یک نصب را ب یو خارج یسطوح مختلف داخلکه ارتباط جدول های فهرست3-2-38
استاندارد
ای زمینه در نظم بهینۀ حد به دستیابی هدف با که شده، شناخته نهاد یک مصوب و اجماع از حاصل مدرک
ارائه مکرر و معمول کاربردهای برای آنها نتایج یا ها فعالیت برای را هائی ویژگی یا رهنمودها قواعد، معین،
.دهد می
[ISO/IEC GUID 2: 2004]
3-2-39
مشخصات فنی
.است برابر یها یژگیبا و قطعاتاز یگروه ایخاص و قطعه کی یبرا ازیالزامات مورد ن نییسند تع3-2-41
مشخصات الزامات
شان.شرکت ، ومقامات صلاحیتدار(، یاز بازار )مشتر یبا الزامات ی شدهابیو ارز شده گردآوریسند 3-2-41
قطعهتعریف
ویژگی الزامات نیی، تعو یک قطعه مشخصاز طراحی یک تصویر توسط بر متن که ممکن است یسند مبتن
.تامین شده باشد قطعه مورد نظر با استفاده از سند یبراخاص 3-2-42
برگه محاسبه
.ندک می آمادهرا یمحصول ضرور یها یژگیحاصل از محاسبات در خصوص و جینتا ی کهسند
3
3-2-43
فرایند خصوصیات
ند.ک میاستفاده شده را تعریف قطعه دیتول یبرا ی کهندیمراحل فرآ ترتیبکه نوع و یندس3-2-44
آموزش مونتاژ
نهایی محصول کی افتیدر یبرا دیمختلف با قطعات با چه ترتیبی و هچگوناینکه از را اطلاعاتیی که سند
ندک می آمادهرا شوندمونتاژ خاص 3-2-45
آزمون مشخصات
گیرد. های آزمون بر طبق نقشه آزمون چگونه انجام می که فعالیت وضیح اینت تعیین3-2-46
نقشه آزمون
ند.ک میبرای فعالیت های آزمون مورد نظر توصیف را ها حی که گستردگی منابع تحقق اهداف و طرسند3-2-47
نقشه کیفیت
که دسترسی به کیفیت یک پروژه در ندک میریزی شده راتعریف های برنامه ی که یک مجموعه فعالیتسند