ΜΟΝΑΔΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΙΑΙΡΕΣΕΙΣ Στο ιολογικό εργαστήριο εκτελούνται μια πληθώρα τεχνικών. Στην καθημερινή πράξη περιλαμβάνονται προετοιμασία και αραίωση διαλυμάτων, έκφραση βαθμού συγκέντρωσης χημικών ουσιών, αντιβιοτικά και αντισηπτικά σε διαλύματα, ποσοτικός προσδιορισμός ιών με καταμέτρηση των PFU. Οι τεχνικές αυτές προϋποθέτουν τη χρήση πολύ μικρών ή πολύ μεγάλων αριθμών (π.χ. 5.000.000.000 ή 0,0000000005) γεγονός που μπορεί να μας δημιουργήσει δυσκολίες στο χειρισμό. Για αυτό το λόγο, είναι βασικό στο εργαστήριο αυτοί οι αριθμοί να εκφράζονται με επιστημονικό τρόπο. Ο επιστημονικός τρόπος έκφρασης βασίζεται στο γεγονός ότι όλοι οι αριθμοί μπορούν να εκφραστούν ως προϊόν δυο αριθμών, ένας εκ των οποίων είναι ή δύναμη με βάση το 10 όπου και καλείται εκθέτης. Θετικοί αριθμοί ως εκθέτες, υποδεικνύουν πόσες φορές ο αριθμός πρέπει να πολλαπλασιαστεί με το 10. Στον αντίποδα, αρνητικοί εκθέτες υποδεικνύουν πόσες φορές ο αριθμός πρέπει να διαιρεθεί με το 10. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται μια σειρά αριθμών με τον προαναφερθέντα τρόπο. Αριθμοί μεγαλύτεροι του 1 Αριθμοί μικρότεροι του 1 1.000.000.000 = 1 χ 10 9 0,000 000 001 = 1 χ 10 -9 100.000.000 = 1 χ 10 8 0,000 000 01 = 1 χ 10 -8 10.000.000 = 1 χ 10 7 0,000 000 1 = 1 χ 10 -7 1.000.000 = 1 χ 10 6 0,000 001 = 1 χ 10 -6 100.000 = 1 χ 10 5 0,000 01 = 1 χ 10 - 10.000 = 1 χ 10 4 0,000 1 = 1 χ 10 -4 1.000 = 1 χ 10 3 0,001 = 1 χ 10 -3 100 = 1 χ 10 2 0,01 = 1 χ 10 -2 10 = 1 χ 10 1 0,1 = 1 χ 10 -1 1 = 1 χ 10 0 1 = 1 χ 10 0 Πολλαπλασιασμός Κανόνας Κατά το πολλαπλασιασμό δυο αριθμών εκφρασμένοι με επιστημονικό τρόπο, (όταν εκφράζονται υπό τη μορφή εκθέτη), προσθέτουμε τους εκθέτες.
8
Embed
ΤΕΧΝΙΚΕΣ, ΜΟΝΑΔΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΙΑΙΡΕΣΕΙΣ(iologia)
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
ΜΟΝΑΔΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΙΑΙΡΕΣΕΙΣ
Στο ιολογικό εργαστήριο εκτελούνται μια πληθώρα τεχνικών. Στην καθημερινή πράξη περιλαμβάνονται προετοιμασία και αραίωση διαλυμάτων, έκφραση βαθμού συγκέντρωσης χημικών ουσιών, αντιβιοτικά και αντισηπτικά σε διαλύματα, ποσοτικός προσδιορισμός ιών με καταμέτρηση των PFU. Οι τεχνικές αυτές προϋποθέτουν τη χρήση πολύ μικρών ή πολύ μεγάλων αριθμών (π.χ. 5.000.000.000 ή 0,0000000005) γεγονός που μπορεί να μας δημιουργήσει δυσκολίες στο χειρισμό. Για αυτό το λόγο, είναι βασικό στο εργαστήριο αυτοί οι αριθμοί να εκφράζονται με επιστημονικό τρόπο. Ο επιστημονικός τρόπος έκφρασης βασίζεται στο γεγονός ότι όλοι οι αριθμοί μπορούν να εκφραστούν ως προϊόν δυο αριθμών, ένας εκ των οποίων είναι ή δύναμη με βάση το 10 όπου και καλείται εκθέτης. Θετικοί αριθμοί ως εκθέτες, υποδεικνύουν πόσες φορές ο αριθμός πρέπει να πολλαπλασιαστεί με το 10. Στον αντίποδα, αρνητικοί εκθέτες υποδεικνύουν πόσες φορές ο αριθμός πρέπει να διαιρεθεί με το 10. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται μια σειρά αριθμών με τον προαναφερθέντα τρόπο.
Αριθμοί μεγαλύτεροι του 1 Αριθμοί μικρότεροι του 1
1.000.000.000 = 1 χ 109 0,000 000 001 = 1 χ 10-9
100.000.000 = 1 χ 108 0,000 000 01 = 1 χ 10-8
10.000.000 = 1 χ 107 0,000 000 1 = 1 χ 10-7
1.000.000 = 1 χ 106 0,000 001 = 1 χ 10-6
100.000 = 1 χ 105 0,000 01 = 1 χ 10-
10.000 = 1 χ 104 0,000 1 = 1 χ 10-4
1.000 = 1 χ 103 0,001 = 1 χ 10-3
100 = 1 χ 102 0,01 = 1 χ 10-2
10 = 1 χ 101 0,1 = 1 χ 10-1
1 = 1 χ 100 1 = 1 χ 100
Πολλαπλασιασμός
Κανόνας
Κατά το πολλαπλασιασμό δυο αριθμών εκφρασμένοι με επιστημονικό τρόπο, (όταν εκφράζονται υπό τη μορφή εκθέτη), προσθέτουμε τους εκθέτες.
Σε αρκετές περιπτώσεις χρειάζεται να αραιώσουμε διαλύματα ώστε να επιτύχουμε συγκεκριμένες συγκεντρώσεις των διαλυμένων ουσιών.
Α. Παράγων Αραίωσης
Πριν προχωρήσουμε σε αραίωση διαλύματος, πρέπει να προσδιορίσουμε τον παράγοντα αραίωσης. Ο παράγων αραίωσης υποδεικνύει πόσες φορές πρέπει να αραιωθεί ένα διάλυμα και υπολογίζεται με τη διαίρεση της αρχικής συγκέντρωσης (ΑΣ) του διαλύματος με την επιθυμητή τελική συγκέντρωση (ΤΣ) αυτού.
Παράδειγμα
Θέλουμε να αραιώσουμε ένα διάλυμα με συγκέντρωση 10% σε τελική συγκέντρωση 2%.
10% : 2% = 5 (παράγων αραίωσης)
Παίρνουμε όγκο 1ml από το διάλυμα με συγκέντρωση 10% και 4 ml αραιωτικού μέσου. 1 ml του τελικού διαλύματος περιέχει 2% της αρχικής συγκέντρωσης.
Β. Παρασκευή συγκεκριμένου όγκου με συγκεκριμένη αραίωση
Παράδειγμα
Έχετε διάλυμα με συγκέντρωση 50% και χρειαζόσαστε 200ml διαλύματος με συγκέντρωση 5%.
1. Υπολογίζουμε τον παράγοντα αραίωσης
50% : 5% = 10 (παράγων αραίωσης) ή αλλιώς 1 : 10
2. 200 ml / 10 = 20 ml
3. Άρα 20 ml διαλύματος 50% + 180 ml αραιωτικού μέσου = 200 ml 5%
Γ. Παρασκευή διαλυμάτων μεγάλης αραίωσης σε δυο στάδια
Παράδειγμα
Έστω ότι διάλυμα περιέχει συγκεκριμένη ουσία σε συγκέντρωση 1 g/ml. Το τελικό διάλυμα που θα προκύψει μετά την αραίωση θέλουμε να έχει συγκέντρωση 1 mg/ml. Για να φτάσουμε στην τελική συγκέντρωση πρέπει να αραιώσουμε το αρχικό διάλυμα 1.000.000 φορές. Στο εργαστήριο δεν είναι πρακτικό να δουλέψουμε με όγκους 999.999,00 ml (999,999 λίτρα) αραιωτικού. Για να επιτύχουμε το στόχο μας απαιτούνται δυο στάδια με πολύ μικρότερους όγκους.
1. Αραίωση 1 ml αρχικού διαλύματος 1000 φορές
1 ml + 999 ml αραιωτικού = 1.000 μg/ml
2. Αραιώνουμε 1 ml από το διάλυμα 1000 μg/ml άλλες 1000 φορές
1 ml (1000 μg/ml) + 999 ml αραιωτικού = 1 μg/ml
Δ. Αραίωση διαλυμάτων που περιέχουν μεγάλα μόρια όπως πρωτεΐνες
Παράδειγμα
Θέλουμε να παρασκευάσουμε 50ml λευκωματίνης σε αραίωση 1/20.000
Αραίωση / Απαιτούμενο όγκο = Παράγοντας αραίωσης
20.000 / 50 = 400 (παράγων αραίωσης)
1. 1 ml λευκωματίνης + 399 ml αραιωτικού = 1/400 αραίωση
2. 1 ml από την αραίωση 1/400 + 49ml αραιωτικού =
= 50 ml λευκωματίνης σε αραίωση 1/20.000
50 (όγκος) χ 400 (παράγων αραίωσης) = 20.000
Ε. Διαδοχικές αραιώσεις
Είναι οι πιο συχνά χρησιμοποιούμενες αραιώσεις στα βιοπαθολογικά εργαστήρια. Η τεχνική απαιτεί τη χρήση συγκεκριμένου όγκου αραιωτικού και διαδοχική μεταφορά συγκεκριμένου όγκου δείγματος. Οι αραιώσεις μπορεί να είναι υποδιπλάσιες ή υποδεκαπλάσιες. Στις εικόνες 1 & 2 παρουσιάζονται οι δυο τύποι αραίωσης.