Page 1
227
ภาคผนวก ง
แผนการจดการเรยนร
- แผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5 ขนรวมกบหลกปรชญ
เศรษฐกจพอเพยง
- แผนการจดการเรยนรท 3 เรอง วฏจกรของสาร
- แผนการจดการเรยนรท 6 เรอง การจดการทรพยากรธรรมชาต
และสงแวดลอม
- แผนการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5 ขน
- แผนการจดการเรยนรท 3 เรอง วฏจกรของสาร
- แผนการจดการเรยนรท 6 เรอง การจดการทรพยากรธรรมชาต
และสงแวดลอม
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 2
228
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 3
229
แผนการจดการเรยนร ท 3 (กลมทดลอง)
รหสวชา ว 23102 วชา วทยาศาสตร กลมสาระการเรยนร
วทยาศาสตร
ชนมธยมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 2
หนวยการเรยนรท 2 เรอง ชวตกบระบบนเวศและสงแวดลอม จำนวน 18 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 3 เรอง วฎจกรของสาร เวลา 3 ชวโมง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
1. มาตรฐานการเรยนร
มาตรฐาน ว 2.1 เขาใจสงแวดลอมในทองถน ความสมพนธระหวางสงแวดลอม
กบสงมชวตความสมพนธระหวางสงมชวตตาง ๆ ในระบบนเวศ มกระบวนการสบเสาะ
หาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนำความรไปใชประโยชน
ตวชวด ม.3/3 อธบายวฏจกรนำ วฏจกรคารบอน และความสำคญทมตอระบบ
นเวศ
2. สาระการเรยนร
- วฏจกรของสาร (Biogeochemical cycle) วฏจกรของนำ วฏจกรคารบอน
วฏจกรไนโตรเจน
3. สาระสำคญ
นำ คารบอน ไนโตรเจน และฟอสฟอรส จะมการหมนเวยนเปนวฏจกร
ในระบบนเวศ ทำใหระบบนเวศอยในภาวะสมดล
4. จดประสงคการเรยนร
นกเรยนมความร ความสามารถในแตละดาน ดงน
ดานความร (เงอนไขความร)
1. อธบายและเขยนแผนภาพแสดงการเกดวฎจกรนำ และคารบอน
ภายในระบบนเวศ
2. อภปรายเกยวกบผลกระทบหากแตละวฎจกรถกทำลาย เสนอแนวทาง
การปองกนและรกษาวฎจกรของสารในระบบนเวศใหคงอย
ดานทกษะ / กระบวนการ
1. ทกษะการสงเกต
2. ทกษะการจำแนก
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 4
230
3. จดกระทำและสอความหมายขอมล
4. การลงความคดเหนจากขอมล
5. การตความหมายขอมลและการลงขอสรป
ดานคณลกษณะอนพงประสงค (เงอนไขคณธรรม)
1. ซอสตย สจรต
2. มวนย รบผดชอบ
3. ใฝเรยนร
4. อยอยางพอเพยง
5. มงมนในการทำงาน
6. มจตสาธารณะ
5. สมรรถนะของผเรยน
1. ความสามารถในการสอสาร
2. ความสามารถในการคด
3. ความสามารถในการแกปญหา
4. ความสามารถในการใชทกษะชวต
6. หลกฐานแสดงความร (ชนงาน)
1. ใบกจกรรม 3.1 การจดสวนในขวดแกว
2. ใบงาน 3.1 แผนผงความคด วฎจกรของสาร
3. แบบทดสอบหลงเรยน
7. กจกรรมการเรยนร
สบเสาะหาความร 5 ขน รวมกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
ขนท 1 สรางความสนใจ (15 นาท)
1. ทดสอบกอนเรยน
2. ครนำสวนในขวดแกว ระบบปด มาใหนกเรยนดพรอมกบถามคำถาม
คำถามกระตนความคด
- นกเรยนทราบหรอไมวาสวนในขวดแกวน เปนระบบปด ไมตองรดนำ แตพชยง
สามารถเจรญเตบโตไดตามปกต เพราะอะไร (ความมเหตผล)
แนวคำตอบ มการหมนเวยนนำ ภายในขวดแกว
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 5
231
- นกเรยนคดวา นอกจากเรองนำแลว พชในขวดแกวยง หายใจไดตามปกต
เพราะอะไร (ความมเหตผล)
แนวคำตอบ มการหมนเวยนอากาศภายในขวดแกว
3. ครอธบายเกยวกบวฏจกรของสาร ใหนกเรยนฟง จากนนครนำภาพวฏจกรนำ
มาใหนกเรยนด แลวสมเรยกนกเรยน 2-3 คน ออกมาอธบายวฏจกรนำหนาชนเรยน
เพอทบทวนความรเดม
ขนท 2 สำรวจคนหา (60 นาท)
1. นกเรยนทำใบกจกรรม ท 3.1 การจดสวนในขวดแกว โดยนกเรยนแบงกลม
4-5 คน เพอรวมกนจดสวนในขวดแกว โดยนกเรยนรวมกนวางแผน ออกแบบ เลอกวสด
อปกรณ (ครคอยสงเกตการณและใหคำแนะนำเมอนกเรยนพบปญหา)
2. นกเรยนแตละกลม รวมแสดงผลงาน การจดสวนในขวดแกวหนาชนเรยน
3. ครมอบดาวใหนกเรยนคนละดวง นกเรยนนำดาวไปตดใหสวนในขวดแกวท
นกเรยนชอบ โดยหามตดของตวเอง เพอหาสวนในขวดแกวทชนะเลศ
4. ครและนกเรยนรวมกน แสดงความคดเหน และเสนอแนะ
ขนท 3 อธบายความร (45 นาท)
1. จดกจกรรมอธบายวฏจกรของสารโดยใชแผนผงความคดโดยนกเรยนกลมเดม
รวมกนศกษา เรองอธบายวฏจกรของสาร
2. นกเรยนสมาชกภายในกลม รวมกนทำใบงานท 3.1 เรอง อธบายวฏจกรของสาร
โดยใชแผนผงความคด แตละกลมสงตวแทนจบสลากหวขอ ซงม หมายเลข 1-4 เพอทำ
แผนผงความคดกลมละ 1 หวขอ โดยเขยนลงในกระดาษบรฟ แผนใหญทครแจกให
กลมละ 1 แผน
หมายเลข 1 เขยนแผนผงความคด เรองวฏจกรนำ
หมายเลข 2 เขยนแผนผงความคดเรองวฏจกรคารบอน
หมายเลข 3 เขยนแผนผงความคดเรองวฏจกรไนโตรเจน
หมายเลข 4 เขยนแผนผงความคดเรองวฏจกรฟอสเฟต
3. นกเรยนแตละกลมนำเสนอผลการทำกจกรรม เรอง อธบายวฏจกรของสาร
โดยใชแผนผงความคดหนาชนเรยน แลวนำไปตดไวทผนงหอง ทละกลม
4. ครฟงนกเรยน ตรวจสอบ ความถกตอง แนวความคดหลก และความเขาใจ
คลาดเคลอนของนกเรยน พรอมทงครไดเพมเตมในเนอหาทไมครอบคลม
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 6
232
คำถามกระตนความคด
– นำและคารบอนมความสำคญตอระบบนเวศหรอไม ในลกษณะใด
แนวคำตอบ มความสำคญมาก สงมชวตมนำและคารบอนเปนสวนประกอบ
– ถาไมมการหมนเวยนนำและคารบอน สงมชวตจะดำรงชวตอยไดหรอไม
เพราะอะไร (ความมเหตผล)
แนวคำตอบ อยไมได ถาไมมการหมนเวยนของสาร อาจทำใหสารหมดไปจากโลกได
สงมชวตจะตายหมด เพราะนำ คารบอนไดออกไซดเปนสงจำเปนตอกระบวนการตาง ๆ
ในการดำรงชวตอยของสงมชวตทกชนด
– การหมนเวยนของสารในระบนเวศชวยใหระบบนเวศสมดลไดอยางไร
(ความพอประมาณ)
แนวคำตอบ วฏจกรของสสารทมความสำคญตอสมดลของระบบนเวศ สงมชวตมการใช
สารตาง ๆ ไปเพอการดำรงชวต แลวตองมการปลอย สารกลบคนสธรรมชาตดวย วนเวยน
กนเปนวฏจกร ถาไมมการหมนเวยรสาร ระบบนเวศจะขาดสารบางอยาง หรอสารบางอยาง
มากเกนไป ทำใหขาดสมดล
ขนท 4 ขยายความเขาใจ (30 นาท)
นกเรยนแตละกลมเดนดผลงานของเพอนแตละกลม ประมาณ 10 นาท
และปฏบต ดงน
- เขยนคำถามหรอขอสงสย แลวตดไวบนผลงานทด
- เมอครบกำหนดเวลาแลวใหนกเรยนเดนกลบมาทผลงานของกลมตนเอง
ใหแตละกลมตอบคำถามทเพอนถามไว
- นกเรยนในชนรวมแสดงความคดเหนจนไดขอสรป
- ครฟงนกเรยนตอบคำถามและลงขอสรปเพอตรวจสอบแนวความคดหลก
และความเขาใจคลาดเคลอนของนกเรยน พรอมทงครไดเพมเตมในเนอหาทไมครอบคลม
คำถามกระตนความคด
- ชาวไทยเรามประเพณใดบางทเกยวของกบวฎจกรของนำ (ภมคมกนดาน
วฒนธรรม)
แนวคำตอบ แหนางแมว บญบงไฟ แขงเรอยาว ไหลเรอไฟ ลอยกระทง สงกรานต
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 7
233
- การกระทำใดของมนษยททำใหคารบอน (C) เกดในรป CO2 ในบรรยากาศมาก
เกนไป จนเปนอนตรายตอชมชนและสงแวดลอม และเราจะมวธปองกนอยางไร (ภมคมกน
ดานสงคม, สงแวดลอม)
แนวคำตอบ การเผาไหมตาง ๆ ทงในภาคอตสาหกรรม ขนสง และครวเรอน เชน นำมน
เชอเพลง ถาน ฟน ขยะ วธปองกนคอ แยกขยะเพอนำไปใชประโยชนใหมากทสด หรอ
ประหยดนำมนในการเดนทางแบบทางเดยวกนไปดวยกน ไมเฝาปาทำไรเลอนลอย
- ฟอสฟอรสมประโยชนตอรางกายคนเราอยาไร ถาขาดฟอสฟอรสจะมผลต
รางกายอยางไร เราจะมวธปองกนการขาดฟอสฟอรสอยางไร (ภมคมกนดานสงคม)
แนวคำตอบ ฟอสฟอรสเปนสวนประกอบสำคญของกระดกและฟน และชวยดดซมวตามน
ดแกรางกาย หากขาดฟอสฟอรส เราจะเปนโรคกระดกผ เจรญเตบโตชา เราควรทาน ถว
ไขแดง เนอสตว ปลา เปด ไก ขาวกลอง บะหม ขนมปงธญพช นม เพอเพมฟอสฟอรสแก
รางกาย
- เราสามารถเพมธาตอาหารของพชในดน เชน ไนโตรเจน ฟอสฟอส โดยทไม
ตองใสปยเคมไดอยางไร (ภมคมกนดาน เศรษฐกจ, สงแวดลอม)
แนวคำตอบ การใสปยคอก ปยหมก ปยพชสด ปยเปลอกหอย
ขนท 5 ประเมนผล (30 นาท)
ทำแบบทดสอบหลงเรยน
8. สอการเรยนร/แหลงเรยนร
สอการเรยนร
1. ตวอยางสวนในขวดแกว
2. บตรภาพ
แหลงเรยนร
1. หองสบคน
2. เครองมอสอสาร
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 8
234
9. การวดและประเมนผล
การวดและ
ประเมนผล วธการวดประเมนผล เครองมอการวดประเมนผล เกณฑการประเมน
1. ประเมน
กอนเรยน
ทดสอบกอนเรยน
แบบทดสอบกอนเรยน
ระดบคะแนน
รอยละ 75
ผานเกณฑ
2. ประเมน
ระหวาง
เรยน
ตรวจกจกรรม ท 3.1
การจดสวนในขวดแกว
ตรวจใบงาน ท 3.1
อธบายวฏจกรของสาร
โดยใชแผนผงความคด
ใบกจกรรม ท 3.1 การจดสวน
ในขวดแกว
ใบงาน ท 3.1 อธบายวฏจกร
ของสารโดยใชแผนผง
ความคด
ระดบคะแนน
รอยละ 75
ผานเกณฑ
สงเกตความมวนย
ใฝเรยนร และมงมนใน
การทำงาน
แบบประเมนคณลกษณะอน
พงประสงค
ระดบคณภาพ 2
ผานเกณฑ
3. การ
ประเมน
หลงเรยน
ทดสอบหลงเรยน
แบบทดสอบหลงเรยน ระดบคะแนน
รอยละ 75
ผานเกณฑ
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 9
235
ใบความร 3.1 เรองวฏจกรของสาร
วฏจกรของสาร (Biogeochemical cycle) หมายถง การเปลยนแปลงของสารหนงไป
อกสารหนง โดยการ เปลยนแปลง ของสารจากสารหนง ไปยงอกสารหนง โดยการเปลยน
ตำแหนงจากแหลงหนงไปยง อกแหลง หนงหรอจากสงมชวตชนดชนดหนงไปยงอกชนดหนง
แตในทสดจะหมนเวยนกลบไปยง สภาพเดมอก เชน ออกซเจนมอยตามแหลงตาง ๆ ทวไป
วฏจกรของนำ
นำจดเปนทรพยาการทสามารถสรางทดแทนขนใหมได นำประมาณ 97%
เปนนำในมหาสมทร และอก 3% เปนนำทขวโลก แมนำลำธาร นำใตดน และอน ๆ ในการ
หมนเวยนของนำเรมจาก แสงแดดทสองมายงโลก โดยใชพลงงานจากแสงแดดนจะมผลตอ
การละเหย (Evaporation) และการคลายนำของพช (Transpiration)เมอไอนำตกกระทบ
ความเยนจะเกดกรควบแนน (Condensation) แลวตกมาสแผนดนและมหาสมทรหมนเวยน
เชนนไปเรอยไป จงทำใหเกดวฏจกรของนำ อยในสภาวะทสมดล วฏจกรนำของนำแบงได
2 แบบ ดงน
1. วฏจกรสน (Short cycle) เปนวฏจกรทไมเกยวของกบสงแวดลอม โดยเรม
จากพนนำ และพนดนระเหย กลายเปนไอลอยขนไปในบรรยากาศแลวกลนตวกลาย
ตกลงมาเปนนำฝนหมนเวยนกลบ สพนดนและพนนำตอไป
2. วฏจกรยาว (Long cycle) เปนวฏจกรทเกยงของกบการดำรงชวตของ
สงมชวต วฏจกรนเรมจากนำ ซงอยในบรเวณทเปนพนดนและพนนำ นำทไดจากการคายนำ
ของพชจากการหายใจ จากรางกายของพช และสตว เมอสงมชวตตายลงนำในรางกายจะ
ระเหยกลายเปนไอ ลอยตวอยในบรรยากาศแลวกลนตวเปนหยดนำตกลงมาเปนฝน
หมนเวยนกลบคนสพนนำพนดน และสงมชวตอกดวย หมนเวยนเปนวฏจกรอยางนเรอยไป
วฏจกรคารบอน
คารบอน (Carbon) เปนธาตทมอยในสารประกอบอนทรยเคมทกชนด ดงนน
วฏจกรคารบอนมก ไปสมพนธกบวฏจกรอน ๆ ในระบบนเวศ คารบอน เปนองคประกอบ
สำคญอยางหนงของ สารอนทรยสารในสงมชวต เชน คารโบไฮเดรด โปรตน ไขมน วตามน
วฏจกรคารบอน หมายถง การทแกสคารบอนไดออกไซดจากกอากาศถก
นำเขาสสงมชวต หรอออกจากสงมชวตคนสบรรยากาศ และนำอกหมนเวยนกนไปเชนน
ไมมทสนสดโดย แกสคารบอนไดออกไซด (CO2) ในบรรยากาศและนำถกนำเขาสสงมชวต
ผานกระบวนการสงเคราะหดวยแสงของพช (CO2) จะถกเปลยนเปนอนทรยสารทม
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 10
236
พลงงานสะสมอย ตอมาสารอนทรยสารทพชสะสมไวบางสวนถกถายทอดไปยงผบรโภค
ในระบบตาง ๆ โดยการกน CO2 ออกจากสงมชวตคนสบรรยากาศและนำไดหลายทาง
ไดแก
1. การหายใจของพชและสตว เพอใหไดพลงงานออกมาใช ทำใหคารบอน
ทอยในรปของอนทรย สารถกปลดปลอยออกมาเปนอสระในรปของ CO2
2. การยอยสลายสงขบถายของสตว และ ซากพชซากสตว ทำใหคารบอน
ทอยในรปของ อาหารถกปลดปลอยออกมาเปนอสระในรปของ CO2
3. การเผาไหมของถานหน นำมน และคารบอเนต เกดจากการทบถมของ
ซากพชซากสตวเปนเวลานาน
วฏจกรไนโตรเจน
ไนโตรเจนในรปของแกสมอยในบรรยากาศมากถง 78 % และเปนธาตทมอยใน
โมเลกล ของคลอโรฟลลและโปรตน สงมชวตจะใชไนโตรเจนในรปของโปรตน พชบางชนด
จะนำ ไนโตรเจนมาใชโดยอาศย แบคทเรยเชน ไรโซเบยม (Rhizobium) ทอาศยอยรวมกบ
รากตระกลถว ซงมความสามารถตรงไนโตรเจนในอากาศและในดนแลวเปลยนใหเปน
สารประกอบไนโตรเจน ไดแก ไนเตรต (Nitrate) (NO3) และเกลอแอมโมเนย (Ammonium Salt)
(NH3) ทมสมบตละลายนำได พชจะดดซมสารประกอบไนโตรเจน แลวนำมาสงเคราะห
เปนโปรตน ไนโตรเจนเปนธาต ทจำเปนตอการเจรญเตบโตของพชปจจบนมนษยไดนำ
ธาตไนโตรเจน มาทำเปนปยวทยาศาสตรหรอปยเคม เปนสวนมาก ซงทำใหผลผลตของพช
เพมขน แตกลบสงผลกระทบตอสภาพแวดลอมเปนอยางมาก
วฏจกรฟอสฟอรส
กระบวนการทฟอสฟอรสถกหมนเวยนจากดนสทะเลและจากทะเลสดน
ซงเรยกกระบวนการนวา กระบวนการการตกตะกอน ฟอสฟอรสเปนธาตทมอยใน
ธรรมชาตเพยงนอยมาและเกดขนจากการ เปลยนแปลง ของธรณวทยา ฟอสฟอรส
นำมาใชหมนเวยนระหวางสงมชวตและสงไมมชวต ในปรมาณจำกด ฟอสฟอรสจะหายไป
ในหวงโซอาหาร ในลกษณะตกตะกอนของสารอนทรย ไปสพนนำ เชน ทะเล อกสวนหนง
ของฟอสฟอรสจะอยในรปของสารประกอบ ซงทบถมกนเปนกองฟอสเฟต รวมทงโครง
กระดก เปลอกหอย และซากปะการงใตทะเล และมหาสมทร โพรตสตในทะเล ทสามารถ
สงเคราะหดวยแสงได สามารถนำเอาสารประกอบฟอสเฟตเหลานไปใชได ทำใหมปรมาณ
แพลงกตอนพชเพมขนอยางรวดเรว แพลงกตอนพชเหลานถกกน โดยแพลงกตอนสตว
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 11
237
และสตวอน ๆ ตางกนกนตอ ๆ ไปตามหวงโซอาหาร ๆ ฟอสฟอรสจะถกถายทอดไป
ตามลำดบขนเชนเดยวกน จนกระทงในทสดสงมชวตตาง ๆ เหลานนตาย หรอขบถายลงนำ
จะมจลนทรยบางพวกเปลยนฟอสฟอรส ใหเปนสารประกอบ ฟอสเฟตอยในนำอกครง
นอกจากนนนกทะเลถายออกมามมลทเปนสารประกอบฟอสฟอรสปรมาณสง มลเหลานน
เมอลงทะเลจะเปนอาหารของปลา และสตวอน ๆ
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 12
238
บตรภาพ
ภาพ 3.1 สวนในขวดแกว
ทมา http://www.rayongchannel.com/wp-content/uploads/2015/06/a10.jpg
ภาพ 3.2 สวนในขวดแกว
ทมา http://www.rayongchannel.com/wp-content/uploads/2015/06/a10.jpg
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 13
239
ภาพ 3.3 วฎจกรของนำ ทมา https://manenilmaple.wordpress.com/image-2/
ภาพ 3.4 วฎจกรคารบอน ทมา https://sites.google.com/a/samakkhi.ac.th/rabb-niwes-m-3-10/watcakr-khxng-sar/watcakr-kharbxn
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 14
240
ภาพ 3.5 วฎจกรไนโตรเจน ทมา https://sites.google.com/a/samakkhi.ac.th/rabb-niwes-m-3-10/watcakr-khxng-sar/watcakr-nitorcen
ภาพ 3.6 วฎจกรฟอสฟอรส ทมา https://sites.google.com/a/samakkhi.ac.th/rabb-niwes-m-3-10/watcakr-khxng-sar/watcakr-fxsfxras
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 15
241
ใบกจกรรม ท 3.1 กจกรรมการจดสวนในขวดแกว
วตถประสงค
1. นกเรยนสามารถออกแบบและจดสวนในขวดแกวได
2. นกเรยนสามารถสงเกต และเกบขอมล หาความสมพนธของวฏจกรของนำ
และวฏจกรคารบอน ในสวนแกวได
3. นกเรยนสามารถวางแผนการทำกจกรรม การใชอปกรณ สรปและอภปราย
ผลการทดลองได
คำชแจง ใหนกเรยน สำรวจ ศกษาสงแวดลอมในทองถน บรเวณทกลมของนกเรยน
รบผดชอบ
1. ปญหา
………………………………………………………………………………………………………………………………………..……
2. สมมตฐานการทดลอง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. ตวแปร
ตวแปรอสระ คอ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………...
ตวแปรตาม คอ
………………………………………………………..…………………………………………………………………………………...
ตวแปรควบคม คอ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………..…
4. อปกรณการทดลอง นกเรยนจะตองเตรยมอปกรณสำหรบการทดลอง ดงน
1. ขวดแกว 2 ใบ ขนาดเทากน พรอมฝาปด 1 อน
2. มอส และเฟนขนาดเลก
3. วสดปลกพช (ดนปลกและ กรวด)
4. อปกรณปลกพช (ชอน และคมคบ)
5. วธการทดลอง
1. เตรยมหนกรวดชนดเดยวกน 2 ชด ชดละ 100 กรม
2. เตรยมดนปลกชนดเดยวกน 2 ชด ชดละ 200 กรม
3. เตรยม เตรยม เฟน และมอสชนดเดยวกน สำหรบปลก 2 ชด ขนาดเทากน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 16
242
4. นำสะอาด สำหรบรดตนพช จำนวน 2 ชด ชดละ 20 มลลลตร
5. ทำการจดสวนขวด ทงสองขวด ในลกษณะเหมอนกนทกอยาง โดย ใสกรวดรอง
พนขวดแกว ตามดวย ดนปลก จากนนปลกพชลงไปในขวดแกว จาการรดนำตนพชเปน
ลำดบสดทาย
- ขวดท 1 ปดฝาใหสนท
- ขวดท 2 ไมปดฝา
จากนน วางสวนในขวดแกวไวในทรมรำไร เปนเวลา 1 สปดาห โดยไมตองรดนำ
อกเลย สงเกตและบนทกผลทกวน
6. บนทกผลการทดลอง
จากการทดลอง จะพบวา
วนท ลกษณะตนไมในสวนทปด
ฝาสนท
ลกษณะตนไมในสวนทไม
ปดฝา
ทกษะกระบวนการทาง
วทยาศาสตรทไดฝก
1
2
3
4
5
6
7
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 17
243
7. สรปและอภปรายผลการทดลอง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 18
244
ใบกจกรรม ท 3.1 กจกรรมการจดสวนในขวดแกว
วตถประสงค
1. นกเรยนสามารถออกแบบและจดสวนในขวดแกวได
2. นกเรยนสามารถสงเกต และเกบขอมล หาความสมพนธของวฏจกรของนำ
และวฏจกรคารบอน ในสวนแกวได
3. นกเรยนสามารถวางแผนการทำกจกรรม การใชอปกรณ สรปและอภปรายผล
การทดลองได
คำชแจง ใหนกเรยน สำรวจ ศกษาสงแวดลอมในทองถน บรเวณทกลมของนกเรยน
รบผดชอบ
1. ปญหา
ตนไมในสวนแกวทปดฝาสนทสามารถ ดำรงชวตอยไดหรอไม
2. สมมตฐานการทดลอง
ตนไมในสวนแกวทปดฝาสนท ในเวลา 1 สปดาห สามารถ ดำรงชวตอยได
3. ตวแปร
ตวแปรอสระ คอ การปดฝาสวนในขวดแกว
ตวแปรตาม คอ การสามารถดำรงชวตอยของตนไม
ตวแปรควบคม คอ ขนาดขวด ชนดและปรมาณดน ชนดและขนาดพช
ชนดและปรมาณนำรด
4. อปกรณการทดลอง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. วธการทดลอง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
6. บนทกผลการทดลอง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
เฉลย
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 19
245
7. สรปและอภปรายผลการทดลอง
สวนทจดในขวดทไมปดฝา พบวา ตนเฟนและมอสเหยวตาย แสดงวาขาดนำ
เพอการดำรงชวต แตสวนทปดฝาสนทตนเฟนและมอสยงมชวตอยและยงคงเขยวสดชน
แสดงวามการหมนเวยน นำและอากาศภายในขวดทปดฝา เพอนำนำ คารบอนไดออกไซด
ออกซเจน กลบมาใชสำหรบการดำรงชวตของตนไม คอวฏจกรนำ และวฏจกรคารบอน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 20
246
ใบงาน ท 3.1 เรอง แผนผงความคดวฏจกรของสาร
วฏจกร…………………………….. กลม………………….
วตถประสงค
1. นกเรยนสามารถเขยนแผนผงความคดวฏจกรของสารไดอยางถกตอง
2. นกเรยนสามารถอธบายการใชประโยชนจากสารในวฏจกรของสารได
คำชแจง ใหนกเรยนเขยนแผนผงความคดวฏจกรของสาร และเขยนอธบายการใช
ประโยชนจากสารใน วฏจกรของสาร ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
ภาพแผนผงความคด วฏจกรนำ
การใชประโยชนจากสารในวฏจกรของสาร
การมเหตผลของการนำสารในวฏจกรนไปใช อยางไร
…………….การใชนำในการบรโภค เชน ดม ประกอบอาหาร การเกษตร ทำความสะอาด………………..……
ใชสารในวฏจกรนอยางไรใหพอประมาณ
……………ใชนำอยารคณคา ไมเปดนำทง ดแลรกษาแหลงนำ รจกนำกลบมาใชใหม………………………….…
การสรางภมคมกนทดในการใชสารในวฏจกรนสงผลดอยางไร
ภมคมกนดานเศรษฐกจ…….ประหยดคานำ มนำเพยงพอในการทำเกษตร และผลตพลงงาน…………...…
ภมคมกนดานสงคม……………แหลงนำสะอาด ปลอดโรค แหลงอาหารอดมสมบรณ……………………….……
ภมคมกนดานวฒนธรรม……อนรกษวฒนธรรมประเพณอนด เชน ลอยกระทง สงกรานต แขงเรอ
ภมคมกนดานสงแวดลอม……ไมเกดมลพษทางนำ สตวนำไมสญพนธ………………………………………..………..
เฉลย
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 21
247
ใบงาน ท 3.1 เรอง แผนผงความคดวฏจกรของสาร
วฏจกร…………………………….. กลม………………….
วตถประสงค
1. นกเรยนสามารถเขยนแผนผงความคดวฏจกรของสารไดอยางถกตอง
2. นกเรยนสามารถอธบายการใชประโยชนจากสารในวฏจกรของสารได
คำชแจง ใหนกเรยนเขยนแผนผงความคดวฏจกรของสาร และเขยนอธบายการใช
ประโยชนจากสารใน วฏจกรของสาร ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
ภาพแผนผงความคด วฏจกรของสาร
การใชประโยชนจากสารในวฏจกรของสาร ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
การมเหตผลของการนำสารในวฏจกรนไปใช อยางไร
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ใชสารในวฏจกรนอยางไรใหพอประมาณ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
การสรางภมคมกนทดในการใชสารในวฏจกรนไดอยางไร
ภมคมกนดานเศรษฐกจ………………………………………………………………………………………………………………………
ภมคมกนดานสงคม……………………………………………………………………………………………………………………………
ภมคมกนดานวฒนธรรม……………………………………………………………………………………………………………………
ภมคมกนดานสงแวดลอม………………………………………………………………………………………………………………..…
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 22
248
แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ท 3
คำชแจง ใหนกเรยนเลอก x คำตอบทถกทสดเพยงคำตอบเดยว
1. ปรมาณของนำในโลกคดเปนกเปอรเซนของโลก (ความร ความจำ)
ก. 65% ข. 75%
ค. 85% ง. 95%
2. สงมชวตทสามารถตรงไนโตรเจนจากอากาศได (ความร ความจำ)
ก. ยสต ข. เหด
ค. ไลเคน ง. แหนแดง
จากภาพทกำหนดให ใชตอบ คำถามขอ 3-4
ทมา http://www.vcharkarn.com/exam/set/2059
3. จากแผนภาพแสดงวฏจกรของธาตชนดหนงจงหาคำตอบวา A คออะไร (ความเขาใจ)
ก.นำ ข. ไนโตรเจน
ค. ออกซเจน ง. คารบอนไดออกไซด
4. จากแผนภาพแสดงวฏจกรของธาตชนดหนงจงหาคำตอบวา B คออะไร (ความเขาใจ)
ก. พช ข. สตว
ค. จลนทรย ง. แรธาต
5. การสงเคราะหดวยแสง การหายใจ การบรโภค การเผาไหม จะอยในวฎจกรใด
(การวเคราะห)
ก. วฎจกรคารบอน ข. วฎจกรฟอตเฟส
ค. วฎจกรนำ ง. วฎไนโตรเจน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 23
249
6. จงอานคำขวญตอไปนแลวตอบคำถาม “อากาศเปนพษ ชวตจะสน ตนไมเทานน ทงกน
และแก” สาเหตหรอปญหาทแทจรง ขอคำขวญนาจะเกยวกบวฎจกรของสาร ใดมากทสด
(การสงเคราะห)
ก. ไนโตรเจน ข. ฟอสฟอรส
ค. คารบอน ง. นำ
7. จากการทดลองเลยงแหนแดงในนาขาว เปรยบเทยบกบการใชปยไนโตรเจน พบวาแหน
แดงชวยเพมผลผลตขาวไดดเทา ๆ กบการใชปยไนโตรเจน 5-6 กโลกรม เพราะเหตใด
(การสงเคราะห)
ก. แหนแดงสามารถสงเคราะหดวยแสงไดดกวาพชนำชนดอน
ข. แหนแดงม Anabeana อาศยอยซงสามารถตรงไนโตรเจนอากาศไดด
ค. แหนแดงอดมไปดวยสารอาหารโปรตนซงเปนแหลงของไนโตรเจนอย
ง. แหนแดงเมอตายไปถกจลนทรยยอยสลายกลายเปนธาตไนโตรเจน
8. กระทรวงเกษตรฯ แนะนำชาวนาใหปลกพชตะกลถวหมนเวยนกบการทำนา เนองจาก
อะไร (การนำไปใช)
ก. มแบคทเรยไรโซเบยมทอยในปมรากถว ชวยใหดนดำ
ข. มเชอราไรโซเบยมทอยในปมรากถว ชวยใหดนรวนซยได
ค. มแบคทเรยไรโซเบยมทอยในปมรากถว ชวยตงไนโตรเจนจากอากาศ
ง. มเชอราไรโซเบยมทอยในปมรากถว ตงฟอสฟอรสจากอากาศ
9. ฟอสฟอรสมประโยชนตอรางกายมนษยเรองใดมากทสด (การประเมนคา)
ก. สายตาด ข. ตานทานโรค
ค. สรางกลามเนอ ง. กระดกและฟนแขงแรง
10. ประโยชนทางตรงของคารบอนทมตอดนมากทสดคอเรองใด (การประเมนคา)
ก. เปนองคประกอบของฮวมส ข. เปนองคประกอบของนำ
ค. เปนองคประกอบของอากาศ ง. เปนองคประกอบของพช
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 24
250
เฉลย แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ท 3
1. ข 2. ง 3. ง 4. ก 5. ก
6. ค 7. ข 8. ค 9. ง 10. ก
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 25
251
แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ท 3
คำชแจง ใหนกเรยนเลอก x คำตอบทถกทสดเพยงคำตอบเดยว
1. ลกษณะของใบไมสวนใหญจะแบนบางมพนทผวมากสามารถรบแสงไดปรมาณมาก ซงม
ผลทำใหสงเคราะหดวยแสงไดมาก แตมพชในสภาวะเชนใดทมกววฒนาการปรบใบใหม
ขนาดเลกลง ใหพนทผวนอยลง (การสงเกต)
ก. มความไวในการรบแสงสง
ข. มประสทธภาพในการสงเคราะหดวยแสงสง
ค. เจรญอยในสงแวดลอมไมเหมาะสม
ง. มจำนวนคลอโรพลาสตในเซลลหนาแนนมากขน
2. ในสวนในขวดแกวสงใดทบอกไดวามการหมนเวยนนำภายในขวด (การสงเกต)
ก. มหยดนำเกาะภายนอกขวดแกว ข. มหยดนำเกาะภายในขวดแกว
ค. มหยดนำเกาะภายในขวดแกว ง. ตนไมในขวดแกวเปยกชม
3. แผนภาพนนาจะเปนแผนภาพของวฏจกรใด (การจำแนก)
ทมา http://www.vcharkarn.com/exam/set/2059
ก. วฎจกรนำ ข. วฎจกรฟอสฟอรส
ค. วฎจกรไนโตรเจน ง. วฎจกรคารบอน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 26
252
4. แผนภาพนนาจะเปนแผนภาพของวฏจกรใด (การจำแนก)
ทมา http://www.vcharkarn.com/exam/set/2059
ก. วฎจกรนำ ข. วฎจกรคารบอน
ค. วฎจกรไนโตรเจน ง. วฎจกรฟอสฟอรส
5. นกเรยนคดวา ในระบบนเวศ หากขาดการหมนเวยนวฏจกรของสารใดปจจยตอไปนจะ
ทำใหสงมชวต สามารถมชวตอยไดสนทสด (การลงความคดเหนจากขอมล)
ก. คารบอน ข. นำ
ค. ไนโตรเจน ง. ฟอสฟอรส
6. นกเรยนคดวา การหมนเวยนของสารในวฏจกรใดทไมจำเปนตองผานสงมชวต
(การลงความคดเหนจากขอมล)
ก. นำ ข. คารบอน
ค. ไนโตรเจน ง. ฟอสฟอรส
จงใชแผนผงรปภาพน ตอบคำถามขอ 7-8
ทมา http://www.vcharkarn.com/exam/set/2059
1
2
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 27
253
7. นกเรยนจะเตม ลกศร ในชองหมายเลข 1 ไปในทศทางใด (การจดกระทำ และสอ
ความหมายขอมล)
ก. ข. ค. ง.
8. นกเรยนจะเตมขอความใด ในชองมายเลข 2 (การจดกระทำ และสอความหมายขอมล)
ก. นำในบรรยากาศ ข. นำจากการคายนำของพช
ค. นำจากแหลงนำใตดน ง. นำจาก หวย หนอง คลอง บง
9. จากภาพวฎจกรไนโตรเจน แสดงใหเหนวา ผยอยอนทรยสาร ทำงานในชวงใด
(การตความหมายขอมล และการลงขอสรป)
ทมา http://www.vcharkarn.com/exam/set/2059
ก. ขน ก ข. ขน ข
ค. ขน ค ง. ขน ง
10. จากแผนภาพแสดงสวนหนงของวฏจกรไนโตรเจน แสดงวาผยอยอนทรยสารในทน
หมายถงสงมชวตพวกใด (การตความหมายขอมลและการลงขอสรป)
ทมา http://www.vcharkarn.com/exam/set/2059
ก. เหดราและราเมอก ข. เหดราและแบคทเรย
ค. โพรทสตทดำรงชวตอสระ ง. แบคทเรยและสาหรายสเขยวแกมนำเงน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 28
254
เฉลย แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ท 3
1. ค 2. ค 3. ง 4. ง 5. ก
6. ก 7. ก 8. ข 9. ข 10. ข
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 29
255
แบบประเมนผลงาน แผนผงความคดวฏจกรของสาร
คำชแจง : ให ผสอน ประเมนผลงานนกเรยน แลวขด ✓ลงในชองทตรงกบระดบคะแนน
ลำดบท รายการประเมน ระดบคะแนน
4 3 2 1
2 ความถกตองของเนอหา
3 ตรงจดประสงคทกำหนด
4 ความคดสรางสรรค
5 มความเปนระเบยบ เขาใจงาย
รวม
ลงชอ...................................................ผประเมน
............../.................../...............
เกณฑการใหคะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมสมบรณ ละเอยด ชดเจน ให 4 คะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมมขอบกพรองเปนสวนนอย ให 3 คะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมมขอบกพรองเปนบางสวน ให 2 คะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมมขอบกพรองเปนสวนมาก ให 1 คะแนน
เกณฑการตดสนคณภาพ
ชวงคะแนน ระดบคณภาพ
18 - 20 ดมาก
14 - 17 ด
10 - 13 พอใช
ตำกวา 10 ปรบปรง
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 30
256
แผนการจดการเรยนรท 6 (กลมทดลอง)
รหสวชา ว 23102 วชา วทยาศาสตร กลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร
ชนมธยมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 2
หนวยการเรยนรท 2 เรอง ชวตกบระบบนเวศ
และสงแวดลอม จำนวน 18 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 6 เรอง การจดการ
ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เวลา 3 ชวโมง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
1. มาตรฐานการเรยนร
มาตรฐาน ว 2.2 เขาใจความสำคญของทรพยากรธรรมชาต การใช
ทรพยากรธรรมชาตในระดบทองถน ประเทศ และโลกนำความรไปใชในในการจดการ
ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมในทองถนอยางยงยน
ตวชวด ม.3/3 อภปรายการใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน
ม.3/4 วเคราะหและอธบายการใชทรพยากรธรรมชาตตามปรชญา
เศรษฐกจพอเพยง
ม.3/6 อภปรายและมสวนรวมในการดแลและอนรกษสงแวดลอมใน
ทองถนอยางยงยน
2. สาระการเรยนร
1. การใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยนและการดแลรกษาสภาพแวดลอม
เปนการรกษาสมดลของระบบนเวศ
2. การนำทรพยากรธรรมชาตมาใชอยางคมคา
3. สาระสำคญ
การใชซำ นำกลบมาใชใหม ลดการใชผลตภณฑใชผลตภณฑชนดเดม ซอมแซม
สงของเครองใชเปนวธการใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน
4. จดประสงคการเรยนร
นกเรยนมความร ความสามารถในแตละดาน ดงน
ดานความร
1. บอกหลกการจดการและแนวทางในการจดการทรพยากรธรรชาต และ
สงแวดลอมได
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 31
257
2. บอกกลยทธในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมได
ดานทกษะ / กระบวนการ
1. การสงเกต
2. การจำแนกประเภท
3. การวด
4. การใชตวเลขหรอการคานวณ
5. การการลงความคดเหนจากขอมล
ดานคณลกษณะอนพงประสงค
1. ซอสตย สจรต
2. มวนย รบผดชอบ
3. ใฝเรยนร
4. อยอยางพอเพยง
5. มงมนในการทำงาน
6. มจตสาธารณะ
5. สมรรถนะของผเรยน
1. ความสามารถในการสอสาร
2. ความสามารถในการคด
3. ความสามารถในการแกปญหา
4. ความสามารถในการใชทกษะชวต
5. ความสามารถในการใชเทคโนโลย
6. หลกฐานแสดงความร(ชนงาน)
1. ใบกจกรรมท 6.1 เรองการประดษฐของใชจากเศษวสดเหลอใชหลกปรชญาชา
ของเศรษฐกจพอเพยง
2. ใบงานท 6.1 เรอง การจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
3. แบบทดสอบ
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 32
258
7. กจกรรมการเรยนร
ขนท 1 สรางความสนใจ (30 นาท)
1. ทดสอบกอนเรยน
2. ครทบทวนความรเกยวกบทรพยากรธรรมชาตและปญหาสงแวดลอม โดยคร
ตงประเดนคำถามดงน
- ปญหาทเกดขนกบทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมในปจจบน
มอะไรบาง และสาเหตททำใหเกดปญหาดงกลาวคออะไรบาง (ความมเหตผล)
– ยกตวอยางวธการแกไขปญหาทเกดกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
ใดบางทนกเรยนรจก
3. ครใหนกเรยน ดภาพเกยวกบการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
เชน การจดการดานนำ การจดการดานขยะ และแผนภมรปภาพปรชญาเศรษฐกจพอเพยง
พรอมถามความคดเหนของนกเรยน วามวธจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
โดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไดอยางไรบาง นกเรยนรวมแสดงความคดเหน
ขนท 2 สำรวจคนหา (60 นาท)
1. นกเรยนรวมกลม 5-6 คน
2. นกเรยนสมาชกภายในกลมรวมกนทำกจกรรมในใบกจกรรมท 6.1
เรอง การประดษฐของใชจากเศษวสดเหลอใชหลกปรชญาชาของเศรษฐกจพอเพยง
3. ครใหคำแนะนำในการทำกจกรรมดงน
3.1 ใหนกเรยนศกษา หลกปรชญาชาของเศรษฐกจพอเพยง ในใบความรทคร
มอบให จากนน วางแผนสรางงานประดษฐทนกเรยนเตรยมมา โดยดำเนนการตามหลก
ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทงดานความร ดานคณธรรม ความพอประมาณ ความม
เหตผล และมภมคมกนทด
3.2 ผแทนนกเรยนแตละกลมสงเกตพฤตกรรมคณลกษณะอนพงประสงคของ
นกเรยนกลมตนเองแลวบนทกผลการสงเกตในแบบสงเกตพฤตกรรมคณลกษณะอนพง
ประสงค
ขนท 3 อธบายความร (30 นาท)
1. ใหนกเรยนแตละกลมนำเสนอผลการทำกจกรรม สงประดษฐของใช
จากเศษวสดเหลอใช ตามหลกปรชญาของเศรษบกจพอเพยง หนาชนเรยน
2. นกเรยนในชนรวมแสดงความคดเหน ซกถาม ครฟงนกเรยนตอบคำถาม
เพอตรวจสอบแนวความคดหลก และความเขาใจของนกเรยน พรอมทงครไดเพมเตม
ในเนอหาทไมครอบคลม
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 33
259
3. ครถามคำถามกระตนความคด
– การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมคออะไร
แนวคำตอบ การดำเนนงานตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางมประสทธภาพ
ทงในดานการจดหา การเกบรกษา การซอมแซม การใชอยางประหยด และการสงวนรกษา
เพอใหทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมนนสามารถเอออำนวยประโยชนใหแกมนษย
ไดตลอดไป
- นกเรยนมหลกการจดการทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมอยางไร
เพอรกษาสมดลของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (ความพอประมาณ)
แนวคำตอบ การใชทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมตามความจำเปน
ใชทรพยากรธรรมชาตทหายากหรอใกลหมด หรอใกลสญพนธ อยางประหยด และปรบปรง
ซอมแซมทรพยากรธรรมชาตทเสอมโทรมใหดขน
– การใหความรและสรางความเขาใจตอประชาชนเกยวกบทรพยากรธรรมชาต
และสงแวดลอมจะชวยแกปญหาทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมไดอยางไร
แนวคำตอบ ทำใหประชาชนเกดจตสำนก และมความคดรวมกนทจะรบผดชอบในการ
ปองกน และรกษาทรพยากรธรรมชาตทมอยในทองถนของตนเอง
ขนท 4 ขยายความเขาใจ (45 นาท)
1. ครเสรมความร การจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R พรอมใหนกเรยนด
ใบความร เรอง การจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R ประกอบ
คำถามกระตนความคด
- นกเรยนมวธจดการการใชนำในบานของนกเรยนอยางไรเพอลดคาใชจาย
ภายในบาน และปองกนการขลาดแคลนนำในอนาคต (ภมคมกน ดานเศรษฐกจ สงคม
สงแวดลอม วฒนธรรม)
แนวคำตอบ 1. ตรวจตราทอนำ และกอกนำไมใหรวซม
2. ปดนำระหวางแปรงฟน ถสบ
3. อาบนำโดยใชฝกบวแทนการใชขนตกอาบ
4. ลางจาน ลางรถ โดยใชกะละมงแทนการใชสายยาง
5. ชวยกนอนรกษปา เพราะตนไม และปาไมเปนตนกำเนดของแหลงนำ
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 34
260
- ถานกเรยนเหนคนในครอบครว ใชทรพยากรธรรมชาตอยางสนเปลอง นกเรยน
จะมวธโนมนาวใหบคคลดงกลาวเหนความสำคญของการใชทรพยากรธรรมชาตอยาง
ประหยดไดอยางไร (ภมคมกน ดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม วฒนธรรม)
แนวคำตอบ อธบายถงความเดอดรอน หากทรพยากรตาง ๆ ขาดแคลน เชน นำ พลงงาน
อธบายถงผลดของการประหยด เชนการลดลงของคานำ คาไฟ และทำเปนตวอยางให
บคคลดงกลาวเหนวธการใชทรพยากรธรรมชาตทถกตอง และเหมาะสม
- นกเรยนมวธการอยางไรเพอปองกนเหตการณขยะลนเมอง และมลพษจาก
ขยะมลฝอย (ภมคมกน ดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม วฒนธรรม)
แนวคำตอบ การแยกขยะตามชนดของขยะ และใชหลก 5R ในการจดการขยะ
2. จากนนนกเรยนแตละกลมรวมกนทำใบงาน ท 6.1 เรอง การจดการทรพยากร
โดยใชหลก 5R
ขนท 5 ประเมนผล (15 นาท)
ทำแบบทดสอบหลงเรยน
8. สอการเรยนร/แหลงเรยนร
สอการเรยนร
1. ใบกจกรรมท 6.1 เรองการประดษฐของใชจากเศษวสดเหลอใชหลกปรชญา
ของเศรษฐกจพอเพยง
2. ใบงานท 6.1 เรองการจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
3. บตรภาพ การจดการนำ การจดการขยะ วธลดขยะ แผนภมวงกลมแสดง
ปรมาณขยะ แผนผงแสดงหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง การประยคใชปรชญา
เศรษฐกจพอเพยง
4. ใบความร เรองการจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
แหลงเรยนร
1. หองสบคน
2. เครองมอสอสาร
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 35
261
9. การวดและประเมนผล
การวดและ
ประเมนผล วธการวดประเมนผล เครองมอการวดประเมนผล เกณฑการประเมน
1. ประเมน
กอนเรยน
ทดสอบกอนเรยน
แบบทดสอบกอนเรยน
ระดบคะแนน
รอยละ 75 ผานเกณฑ
2. ประเมน
ระหวางเรยน
ตรวจใบกจกรรมท 6.1
เรองการประดษฐของใช
จากเศษวสดเหลอใชหลก
ปรชญาชาของเศรษฐกจ
พอเพยง
ตรวจใบงาน 6.1 เรองการ
จดการทรพยากรโดยใช
หลก 5R
ใบกจกรรมท 6.1 เรองการ
ประดษฐของใชจากเศษวสด
เหลอใชหลกปรชญาชาของ
เศรษฐกจพอเพยง
ใบงาน 6.1 เรองการจดการ
ทรพยากรโดยใชหลก 5R
ระดบคะแนน
รอยละ 75 ผานเกณฑ
สงเกตความมวนย
ใฝเรยนร และมงมนใน
การทำงาน
แบบประเมนคณลกษณะอน
พงประสงค
ระดบคณภาพ 2
ผานเกณฑ
3. การประเมน
หลงเรยน
ทดสอบหลงเรยน
แบบทดสอบหลงเรยน ระดบคะแนน
รอยละ 75 ผานเกณฑ
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 36
262
บตรภาพ
ภาพ 6.1 การจดการนำ
ทมา http://www.thaihealth.or.th/Content/
ภาพ 6.2 วธลดขยะ
ทมา https://library.mju.ac.th/km/?p=583
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 37
263
ภาพ 6.3 แผนผงแสดงหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
ทมา https://sites.google.com/site/sersthkicphxpheiyng001/
ภาพ 6.4 การประยคใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยง
ทมา https://foamyenta39.wordpress.com/
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 38
264
ใบความร ท 6.1
เรอง การจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
การจดการสงแวดลอม หมายถง การดำเนนงานอยางมประสทธภาพเพอใหสงท
อยรอบ ๆ ตวม
1. Reduce คอ การลดการใช การบรโภคทรพยากรทไมจำเปนลง
1.1 ลดปรมาณบรรจภณฑหบหอทไมจำเปนเมอเลอกซอสนคา โดยใชบรรจภณฑ
ทไมจำเปนนอยทสด หรอเปนบรรจภณฑทสามารถนำกลบมาใชใหมได
1.2 ลดการใชผลตภณฑทกอใหเกดขยะอนตราย เลอกใชผลตภณฑทไมเปนพษ
หรอมพษตกคางนอยกวา
1.3 ลดการใชนำมนกาซธรรมชาต ถานหน และแรธาต ตาง ๆ การลดการใชนทำ
ไดงาย ๆ โดยการเลอกใชเทาทจำเปน เชน ปดไฟทกครงทไมใชงานหรอเปดเฉพาะจดทใช
งานปดคอมพวเตอรและเครองปรบอากาศเมอไมใชเปนเวลานาน ๆ ถอดปลกของ
เครองใชไฟฟาเชน กระตกนำรอนออกเมอไมไดใช เมอตองการเดนทางใกล ๆ กควรใชวธเดน
ขจกรยานหรอนงรถโดยสารแทนการขบรถไปเอง เปนตน
ทมา http://mindworld.circlecamp.com ทมา http://www.chiangmaiaircare.com
2. Reuse คอ การใชทรพยากรใหคมคาทสด โดยการนำสงของเครองใช มาใชซำ
ซงบางอยางอาจใชซำไดหลาย ๆ ครง
2.1 เลอกใชสนคาทสามารถนำกลบมาใชไดสนคาหลายชนดไดออกมาสำหรบการ
ใชงานมากกวาหนงครง สนคาและบรรจภณฑทนำกลบมาใชไดอกนนจะชวยลดปรมาณ
ขยะลงได ซงจะชวยลดตนทนในการจดการขยะของแขง รวมถงปรมาณวตถดบและ
ทรพยากรดวย
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 39
265
2.2 ดแล รกษาอปกรณเครองใชภายในบาน ถามการดแล รกษาอยางเหมาะสม
จะชวยยดอายการใชงานผลตภณฑตาง ๆ ได การลงทนเลอกซอสนคาทใชงานไดนานนน
แมจะมราคาสงกวา แตชวยประหยดเงนเราไดเปนเวลานาน เพราะไมจำเปนตองเปลยน
บอย ๆ
2.3 ใชถง บรรจภณฑ หรอสงของตาง ๆ ซำ ของทเราใชในชวตประจำวนสามารถ
ใชมากกวาหนงครง กอนจะโยนทงสงของตาง ๆ ใหพจารณาสกนดกอนวาเปนไปไดหรอไม
ทจะนำมาใชซำอก
2.4 ขอยม เชา ของทนาน ๆ ใชทของทคณไมคอยไดใช เชน อปกรณทใชในงาน
ปารต งานพธการตาง ๆ ยอมจะชวยประหยดเงน และทรพยากรธรรมชาตได
2.5 ขาย หรอบรจาคสงของตาง ๆ แทนทจะโยนทงขยะของอกคนหนงอาจะเปน
สมบตของอกคนกไดแทนทจะโยนทงของทไมใชแลว ลองขาย หรอบรจาคของเหลาน
เลอกใชของทใชแลวเปนอกทางหนงทจะชวยลดปรมาณขยะได เพราะของเหลานราคา
ไมสง และเปนการใชประโยชนไดอยางเตมท
2.6 การประดษฐของใชของตกแตงจากวสดเหลอใช เชนการนำขวดแกวมาใสนำ
รบประทานหรอนำมาประดษฐเปนแจกนดอกไมหรอทใสดนสอ เปนตน นอกจากจะชวยลด
คาใชจายลดการใชพลงงานพลงงานแลว ยงชวยรกษาสงแวดลอมและยงไดของนารก ๆ
จากการประดษฐไวใชงานอกดวย
ทมา http://www.naibann.com
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 40
266
3. Recycle คอ การนำหรอเลอกใชทรพยากรทสามารถนำกลบมารไซเคล หรอนำกลบมา
ใชใหมเปนการลดการใชทรพยากรในธรรมชาต จำพวกตนไม แรธาตตาง ๆ เชน ทราย
เหลก อลมเนยมซงทรพยากรเหลาน สามารถนำมารไซเคลได
3.1 เลอกผลตภณฑททำจากวสดรไซเคล การเขารวมโครงการรไซเคลเปนสงทด
จะดยงขนหากเราเลอกซอ และใชสนคาทสามารถรไซเคลได
3.2 เมอมผลตภณฑ บรรจภณฑทสามารถนำกลบมาใชอก (Recycle) ได
อยาลมนำไปรไซเคลดวย
การผลตสนคาจากวสดทมา Recycle ไดมกจะใชพลงงาน และ
ทรพยากรธรรมชาตนอยกวา เชนเศษกระดาษสามารถนำไปรไซเคลกลบมาใชเปนกลอง
หรอถงกระดาษ การนำแกวหรอพลาสตกมาหลอมใชใหมเปนขวด ภาชนะใสของหรอ
เครองใชอน ๆ ฝากระปองนำอดลมกสามารถนำมาหลอมใชใหม
3.3 ทำปยดวยตวเอง โดยใชเศษใบไม และเศษอาหารเมอนำสงเหลานมาจดการ
อยางเหมาะสมสงทเหมอนจะเปนขยะจะสามารถเปลยนมาเปนปยธรรมชาต จะชวยใหดน
สามารถดดซบอากาศ และนำ ลดการกดเซาะพนผว และทำใหไมตองใชปยเคมมากเกนไป
ทมา https://stu40136sitesite.wordpress.com
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 41
267
4. Repair คอ การรจกซอมแซมฟนฟสงของเครองใชทสกหรอ ใหสามารถใชประโยชนได
ทมา http://www.chiangmaiaircare.com ทมา https://sites.google.com/site/jarinrat21
4.1 ซอมแซมขาวของเครองใชทยงสามารถซอมแลวนำกลบมาใชใหมได โดยอยา
พงทง
4.2 ซอมแซม เสอผา ทชำรดใหกลบมาใชงานไดเหมอนเดม
5. Reject คอ รจกปฏเสธ หรองดการใชสงของทเหนวา เปนการทำลาย ทรพยากรและ
สรางมลพษ ใหเกดขนแก สงแวดลอม
5.1 การหลกเลยงการใชผลตภณฑทกอใหเกดอนตราย เชน ยาฆาแมลง นำยาขด
พน หรอสารเคมอน ๆ เชน ทำการเกษตรโดยใชสารอนทรยจากสมนไพรแทนสารเคม หรอ
ใชปยอนทรยแทนปยเคม
5.2 รจกปฏเสธ หรองดการใชสงของทเหนวา เปนการทำลาย ทรพยากรและสราง
มลพษ ใหเกดขนแก สงแวดลอม เชน ไมใชกลองโฟมบรรจอาหาร ไมรบถงพลาสตกจาก
รานคาโดยใชถงผาแทน
กอนทงขยะ หากคำนงถงทง 5 R เสยกอน แลวคณจะเปนอกคนหนง ทชวยลด
ปรมาณขยะ รวมกนรกษาสภาพแวดลอมของเรา ใหสะอาดสวยงาม เพราะทจรงแลวของ
สงเหลานมกถกเรยกวา ขยะ ทง ๆ ทความจรง มนเปนเพยง “ของเหลอใช” เทานน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 42
268
ทมา https://5rprotecttheworld.wordpress.com
ประโยชนของกลยทธ 5R
1. รจกหมนเวยน นำสงของทใชแลวมาใชใหม เพอใหเกดประโยชนสงสด
2. รจกซอมแซมฟนฟสงของเครองใชทสกหรอ ใหสามารถใชประโยชนได
3. รจกทะนถนอม บำรงรกษา สงทใชนนใหมอายยนยาว คงทนถาวร ใชไดนาน
ทสด
4. รจกปฏเสธ หรองดการใชสงของทเหนวา เปนการทำลาย ทรพยากรและสราง
มลพษ ใหเกดขนแก สงแวดลอม
5. รจกหมนเวยนนำสงของททงแลว หรอเศษสงของทไมใชแลว กลบมาผาน
กระบวนการผลตใหม และนำไปใชได
6. รจกใชสงของทสามารถเตมผลตภณฑในภาชนะเตมได
7. รจกใชสงของทสามารถนำชนสวนมาแลกใหมได
8. รจกใชสงของทสามารถนำมาหมนเวยนได เชน การทำปยจลนทรย ปยหมก
9. เกดความคดใหม เปลยนวธคด จากความคดเดม ทกอเกดปญหา กลบมาคด
ใหม เปนความคดทสรางสรรค
10. การแยกขยะชวยลดภาวะโลกรอน
11. ชวยลดปรมาณขยะในสงคมและบานของเรา
12. รกษาสภาพแวดลอมของเรา ใหสะอาดสวยงาม นาอย
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 43
269
ใบกจกรรมท 6.1
เรอง การประดษฐของใชจากเศษวสดเหลอใชตามหลกปรชญาชาของเศรษฐกจพอเพยง
ชอกลม ………….........................
วตถประสงค นกเรยนรคณคาของทรพยากร และสามารถนำเศษวสดมาออกแบบ
เปนสงประดษฐทมประโยชนได
คำชแจง ใหนกเรยนประดษฐของใชจากเศษวสดเหลอใชหลกปรชญาชาของเศรษฐกจ
พอเพยง จากนนนำเสนอผลงานหนาชนเรยน
1. ชอสงประดษฐ
……………………………………………………………………………………………………………………………………..………
2. ประโยชนใชสอย
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. วสด อปกรณ
4. ขนตอนและวธทำ
5. เขยนแผนผงความคด การประดษฐของใชจากเศษวสดเหลอใชตามหลกปรชญา
ของเศรษฐกจพอเพยง มเหตผล พอประมาณ มภมคมกนทด (ดานเศรษฐกจ สงคม
วฒนธรรม สงแวดลอม)
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 44
270
ใบงานท 6.1
เรอง การจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
วตถประสงค นกเรยนสามารถยกตวอยางวธการจดการทรพยากรเพอมสวนรวม
ในการดแลและอนรกษสงแวดลอมในทองถนอยางยงยน
คำชแจง ใหนกเรยนยกตวอยาง วธการการจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
อยางนอย 3 ตวอยาง
Reduce
Reuse
Recycle
Repair
Reject
การจดการ
ทรพยากร
ธรรมชาต
และ
สงแวดลอม
โดยใชหลก
5 R
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 45
271
ใบงานท 6.1
เรอง การจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
วตถประสงค นกเรยนสามารถยกตวอยางวธการจดการทรพยากรเพอมสวนรวม
ในการดแลและอนรกษสงแวดลอมในทองถนอยางยงยน
คำชแจง ใหนกเรยนยกตวอยาง วธการการจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
อยางนอย 3 ตวอยาง
-ไมเปดนำทงขณะแปรงฟน
-ใชเครองไฟฟาแบบประหยดไฟ เบอร5
-ใชตะกราไปจายตลาด เพอใชถงพลาสตกนอยลง
-นำถงพลาสตกจากใสสนคากลบมาใชเปนถงขยะ
-ใชนำทลางผาเสรจแลวไปรดตนไม
-นำขวดนำพลาสตก มาทำกระถางปลกตนไม
-นำขวดพลาสตกเหลอใชไปหลอม ทำขวดใหม
-นำขวดแกวทใชแลวไปหลอมทำขวดใหม
-นำกระดาษทใชแลว ไปผลตกระดาษใชใหม
-ไมใชกลองโฟมใสอาหาร
-ไมใชปยเคม หนมาใชปยอนทรย
-ปลกดอกดาวเรองไวไลแมลงแทนการใชยาแมลง
-ซอมโตะ เกาอ ทชำรดใชใหม
-ซอมเสอผาทชำรดใชใหม
-ดแลรกษาเครองยนตเพอใหใชงานไดนานขน
-
Reduce
Reuse
Recycle
Repair
Reject
การจดการ
ทรพยากร
ธรรมชาต
และ
สงแวดลอม
โดยใชหลก
5 R
เฉลย
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 46
272
แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ท 6
คำชแจง ใหนกเรยนเลอก x คำตอบทถกทสดเพยงคำตอบเดยว
1.การใชทรพยากรใหคมคาทสด โดยการนำสงของเครองใช มาใชซำ ตรงกบคำใด
(ความร ความจำ)
ก. Reduce ข. Reuse
ค. Recycle ง. Repair
2. Recycle มความหมายวาอยางไร (ความร ความจำ)
ก. การลดการใช การบรโภคทรพยากรทไมจำเปนลง
ข. ซอมแซมฟนฟสงของเครองใชทสกหรอ ใหสามารถใชประโยชนได
ค. การนำทรพยากรทสามารถนำกลบมาแปรรปนำกลบมาใชใหม
ง. รจกปฏเสธ หรองดการใชสงของทเหนวา เปนการทำลายทรพยากร
และสรางมลพษ
3. สถานการณใดตอไปนเปนการนำหลก Reduce มาใช (ความเขาใจ)
ก. สมชายนำแกนกระดาษทชชมาทำเปนทใสดนสอ
ข. สมหญงปดเครองปรบอากาศกอนออกจากบาน 30 นาท
ค. สมจตนำกระดาษรายงานทเขยนแลวหนงหนา มาใชหนาทเหลอ
ง. สมใจนำกางเกงทซบแตกมาเปลยนเยบใสกระดม และเจาะรกระดมใสใหม
4. การกระทำใดเปนการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (ความเขาใจ)
ก. การนำกาซธรรมชาต แทนนำมนเชอเพลงในรถยนตทงหมด
ข. การรวบรวมขยะจำนวนมากไปกำจดในบรเวณทหางไกลจากเขตชมชน
ค. การปลกพชคลมดน หรอพกหนาดนไวสกชวงระยะหนง หลงจากปลกพช
เศรษฐกจ
ง. นำเทคโนโลย มาทำงานแทนแรงงานคน เพอลดปญหาการอพยพเขาเขตเมอง
ของประชากร
5. จดประสงคทสำคญของการอนรกษทรพยากรธรรมชาต คอขอใด (การวเคราะห)
ก. เพอใหทกคนรกธรรมชาต
ข. เพอสะสมทรพยากรธรรมชาตใหมากขนอก
ค. เพอใหมทรพยากรธรรมชาตไวใหคนรนหลงใชสอย
ง. เพอการใชทรพยากรธรรมชาตอยางประหยดและใชใหเกดประโยชนมากทสด
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 47
273
6. อทกภยคอ ภยและอนตรายทเกดจากสภาวะนำทวม มสาเหตมาจากการเกดฝนตกหนก
หรอฝนตอเนองเปนเวลานาน หรอนำปาไหลหลาก ซงเกดขนเนองจากฝนตกหนกเหนอ
ภเขาตอเนองเปนเวลานาน ทำใหจำนวนนำสะสมมปรมาณมากจนพนดน และตนไมดดซบ
ไมไหว ไหลบาลงสทราบตำ เบองลางอยางรวดเรว นกเรยนคดวา สาเหตใดททำใหปจจบน
หลาย ๆ ประเทศในโลกมกเกดอทกภยมากขน (การสงเคราะห)
ก. ปาไมถกทำลาย ข. ปรมาณนำทะเลเพมขน
ค. เกดมรสมยาวนานกวาปกต ง. การสรางถนนกดขวางทางนำ
7. ขอใดเปนการใชนำอยางถกตอง (การนำไปใชประโยชน)
ก. เชดคราบสกปรก ออกกอนลางถวยชามภาชนะพรอมกนในอางนำ
ข. อาบนำโดยใชอางอาบนำแทนการใชฝกบวอาบนำจะทำใหประหยดนำ
ค. ลางผก ผลไม จากกอกนำโดยตรงจะประหยดกวาการใชภาชนะรองนำ
ง. รดนำตนไมโดยการใชสายยางตอจากกอกนำโดยตรงแทนการใชหวฝกบว
8. ขอใดเปนการจดการพลงงานเชอเพลงอยางถกตอง (การนำไปใชประโยชน)
ก. กอนสตารทเครองยนต เปดเครองปรบอากาศ ไฟหนารถ เครองเสยงกอนทกครง
ข. วดลมยางรถยนตอยเสมอ ปรบลมยางใหแขงมาก ๆ เสมอเพอชวยประหยด
นำมน
ค. ขบรถทความเรวสมำเสมอในอตราทเหมาะสม คอ 80 – 90 กโลเมตร/ชวโมง
ง. การบรรทกครงตองใหไดมากทสด เพอลดจำนวนเทยวในการบรรทกสงของให
คมคานำมน
9. ทรพยากรธรรมชาตใด ทพงใชอยางระมดระวงและควรใชใหเกดประสทธภาพมากทสด
(การประเมนคา)
ก. หน ดน แร ข. ปาไม สตวปา
ค. ดน นำ อากาศ ง. นำมน แรธาต เชอเพลง
10. ขอใดเปนการอนรกษทรพยากรธรรมชาตทดทสด (การประเมนคา)
ก. การเพมพนททางการเกษตรเพอเพมผลผลตใหมากขน
ข. ไมเขาไปใชประโยชนจากปาไมเพอเปนการรกษาตนนำลำธาร
ค. การเพาะเลยงสตวนำชายฝงโดยการบกเบกปาชายเลนในทองถน
ง. ออกแบบผงเมองเพอรองรบการขยายตวของประชากรทเพมมากขนโดยการ
คำนงถงสงแวดลอม
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 48
274
เฉลย แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ท 6
1. ข 2. ง 3. ข 4. ง 5. ก
6. ค 7. ก 8. ก 9. ง 10. ค
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 49
275
แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ท 6
คำชแจง ใหนกเรยนเลอก x คำตอบทถกทสดเพยงคำตอบเดยว
1. ในโรงเรยนมขยะทควรนำไป Recycle ตองทงในถงขยะสเหลอง มกเปนขยะแบบในขอใด
(การสงเกต)
ก. หลอดไฟเกา ถายไฟฉายเกา
ข. โทรศพทมอถอเกา แบตเตอรเกา
ค. กระปองสเปรยใชหมดแลว กลองโฟม
ง. กลองเครองดมแบบ UHT กระปองอลมเนยม
2. ในโรงเรยนมขยะทอนตราย ตองทงในถงขยะสแดง มกเปนขยะแบบในขอใด
(การสงเกต)
ก. เศษอาหารทสงกลนเนาเหมน ข. เศษแกวแตก ตาปเกา ของมคม
ค. หลอดไฟเกา ขวดสเปรย ง. อะลมเนยม ยางรถยนต
3. ในชมชนของนกเรยนมการทำการเกษตรตลอดทงป บางครงมการปลกพช ทมดอก
สเหลอง ทเรยกวา ปอเทอง สลบกบนาขาว จากนนกไถทงเพอใหกลายเปนปยพชสดบำรงดน
ซงมกปลกพชบำรงชนดนในชวงใด (การสงเกต)
ก. ปลกปอเทองหลงจากเกบเกยวขาว
ข. ปลกปอเทองกอนหวานเมลดขาว 1 เดอน
ค. ปลกปอเทองหลงจากหวานเมลดขาว
ง. ปลกปอเทองขณะเกบเกยวขาว หรอพชไรอน
4. ขอใดคอทรพยากรธรรมชาตทใชแลวสามารถนำกลบมาใชไดอก (การจำแนก)
ก. ปาไม ข. ถานหน
ค. กาซธรรมชาต ง. นำมนปโตรเลยม
5. ขอใดคอทรพยากรธรรมชาตทใชแลวไมสามารถนำกลบมาใชไดอก (การจำแนก)
ก. ปาไม ข. ถานหน
ค. แรเหลก ง. แรทองแดง
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 50
276
6. ขอใดเปนการใชหลก Reduce (การจำแนก)
ก. ถอดปลกของเครองใชไฟฟาเมอไมใชงาน
ข. การนำแกวหรอพลาสตกมาหลอมใชใหมเปนขวด
ค. นำกระดาษทเขยนแลว 1 หนา มาใชในหนาทเหลอ
ง. การนำขวดใสนำดมมาประดษฐเปนแจกนดอกไม
ภาพตอไปน ใชตอบคำถาม ขอ 7-8
7. จากภาพ การวดปรมาณของขยะแตละชนด วดดวยวธใด (การวด)
ก. ความจของถงขยะ ข. ชางนำหนก
ค. ความจรถเกบขยะ ง. ความจของหลมทงขยะ
8. จากภาพ ถาขยะทงหมดม 3.5 ตน แสดงวา ขยะอนตรายมเทาใด (การใชตวเลข หรอ
การคานวณ)
ก. 150 กโลกรม ข. 125 กโลกรม
ค. 105 กโลกรม ง. 100 กโลกรม
ขยะทวไป รอยละ 3
ขยะอนตราย รอยละ 3
ขยะรไซเคล รอยละ 30
ขยะอนทรย รอยละ 64
ทมา: รายงานสถานการณขยะมลฝอย ป 2559 กรมควบคมมลพษ
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 51
277
9.โรงเรยนแหงหนง มการสงเสรมใหนกเรยนรจกแยกขยะเปน 4 ประเภท ดงนคอ
ขยะอนทรย ขยะทวไป ขยะรไซดเคล และขยะอนตราย นอกจากนยงมการสงเสรมใหนำ
เศษวสดทเหลอใชในโรงเรยน หรอในทองถนประดษฐของนกเรยนมาทำเปนของใช
ของตกแตง นกเรยนคดวา การประดษฐของใช ของตกแตงชวยลดปญหาสงแวดลอม
ไดอยางไร (การการลงความคดเหนจากขอมล)
ก. ทำใหการตดตนไมลดลง ข. ชวยลดมลพษในอากาศ
ค. ทำใหนำในลำคลองไมเนาเสย ง. ชวยลดปรมาณขยะในทองถน
10. ในการประดษฐของใชของตกแตงในบาน โดยใชวสดทหางายในทองถนของนกเรยน
บคคลใดตอไปนใชทรพยากรในการทำงานอยางประหยด คมคา เปนประโยชนทงตอตวเรา
และตอสงแวดลอม (การการลงความคดเหนจากขอมล)
ก. โคนตนมะพราวเพอนำกานทำไมกวาด
ข. ตดตนมะขามเพอมาทำถานหงตม
ค. ตดตนกลวยเพอนำใบตองทำกระทง
ง. ตดตนไมยราพยกษทมาทำเปนรว
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 52
278
เฉลยแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ท 6
1. ง 2. ค 3. ก 4. ก 5. ข
6. ก 7. ข 8. ค 9. ง 10. ง
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 53
279
แบบประเมนผลงาน
ใบงานท 6.1 เรอง การจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
คำชแจง : ให ผสอน ประเมนผลงานนกเรยน แลวขด ✓ลงในชองทตรงกบระดบคะแนน
ลำดบท รายการประเมน ระดบคะแนน
4 3 2 1
1 ความถกตองของเนอหา
2 ตรงจดประสงคทกำหนด
3 ความคดสรางสรรค
4 มความเปนระเบยบ เขาใจงาย
รวม
ลงชอ...................................................ผประเมน
............../.................../................
เกณฑการใหคะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมสมบรณ ละเอยด ชดเจน ให 4 คะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมมขอบกพรองเปนสวนนอย ให 3 คะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมมขอบกพรองเปนบางสวน ให 2 คะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมมขอบกพรองเปนสวนมาก ให 1 คะแนน
เกณฑการตดสนคณภาพ
ชวงคะแนน ระดบคณภาพ
18 - 20 ดมาก
14 - 17 ด
10 - 13 พอใช
ตำกวา 10 ปรบปรง
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 54
280
แบบประเมน คณลกษณะอนพงประสงค
คำชแจง : ใหผประเมนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในระหวางเรยนและนอกเวลาเรยน
แลวขด ✓ลงในชองทตรงกบระดบคะแนน
เลขท
ซอสตย
สจรต มวนย ใฝเรยนร
อยอยาง
พอเพยง
มงมนในการ
ทำงาน
มจต
สาธารณะ เฉลย สรป
1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 ดมาก ด พอใช ปรบปรง
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
ผประเมน…………………………………………
……………/……………………/………………
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 55
281
ตารางเกณฑการใหคะแนน คณลกษณะอนพงประสงค
พฤตกรรม ระดบคะแนน
ผาน (1) ด (2) ดเยยม (3)
ซอสตย
สจรต
ใหขอมลทถกตองและ
เปนจรง ไมนำสงของ
และผลงานของผอน
มาเปนของตนเอง
ใหขอมลทถกตองและเปนจรง
ไมนำสงของและผลงานของ
ผอนมาเปนของตนเอง ปฏบต
ตนตอผอนดวยความซอตรง
ใหขอมลทถกตองและเปนจรง ไมนำ
สงของและผลงานของผอนมาเปนของ
ตนเอง ปฏบตตนตอผอนดวยความ
ซอตรง เปนแบบอยางทดดานความ
ซอสตย
มวนย
ปฏบตตนตามขอตกลง
กฎเกณฑ ระเบยบ
ขอบงคบของโรงเรยน
ตรงตอเวลาในการ
ปฏบตกจกรรม
ปฏบตตนตามขอตกลง
กฎเกณฑ ระเบยบ ขอบงคบ
ของตรงตอเวลาในการปฏบต
กจกรรม และรบผดชอบ
ในการทำงาน
ปฏบตตนตามขอตกลง กฎเกณฑ
ระเบยบ ขอบงคบของโรงเรยน และไม
ละเมดสทธของผอน ตรงตอเวลาในการ
ปฏบตกจกรรมและรบผดชอบในการ
ทำงาน
ใฝเรยนร เขาเรยนตรงเวลา และ
มสวนรวมในการ
เรยนร และเขารวม
กจกรรมการเรยนร
ตาง ๆ เปนบางครง
เขาเรยนตรงเวลา ตงใจเรยน
เอาใจใสในการเรยน และม
สวนรวมในการเรยนร และ
เขารวมกจกรรมการเรยนร
ตาง ๆ บอยครง
เขาเรยนตรงเวลา ตงใจเรยน เอาใจใสใน
การเรยน และมสวนรวมในการเรยนร
และเขารวมกจกรรมการเรยนรตางๆ
ทงภายใน และภายนอกโรงเรยน
เปนประจำ
อยอยาง
พอเพยง
ใชทรพยสนของตนเอง
และทรพยากรของ
สวนรวมอยางประหยด
คมคา เกบรกษาดแล
อยางด
ใชทรพยสนของตนเองและ
ทรพยากรของสวนรวมอยาง
ประหยด คมคา เกบรกษา
ดแลอยางด ไมเอาเปรยบ
ผอน ใชความรขอมลขาวสาร
ในการ วางแผนการเรยน และ
การทำงาน
ใชทรพยสนของตนเองและทรพยากร
ของสวนรวมอยางประหยด คมคา เกบ
รกษาดแลอยางด ไมเอาเปรยบผอน
และไมทำใหผอนเดอดรอน ใชความร
ขอมลขาวสารในการ วางแผนการเรยน
การทำงาน และใชในชวตประจำวน
มงมนใน
การทำงาน
ตงใจและรบผดชอบใน
การปฏบตหนาทท
ไดรบมอบหมายให
สำเรจ
ตงใจและรบผดชอบในการ
ปฏบตหนาททไดรบ
มอบหมายใหสำเรจ มการ
ปรบปรงและพฒนาการ
ทำงานใหดขน
ตงใจและรบผดชอบในการปฏบตหนาท
ทไดรบมอบหมายใหสำเรจ มการ
ปรบปรงและพฒนาการทำงานใหดขน
ภายในเวลาทกำหนด
มจต
สาธารณะ
ดแลรกษาสาธารณ
สมบต และสงแวดลอม
ในบางครง
ดแล รกษาสาธารณสมบต
และสงแวดลอมตามทคร
แนะนำเขารวมกจกรรมทเปน
ดแล รกษาสาธารณสมบตและ
สงแวดลอมดวยความเตมใจเขารวม
กจกรรมทเปนประโยชนตอโรงเรยน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 56
282
พฤตกรรม ระดบคะแนน
ผาน (1) ด (2) ดเยยม (3)
เขารวมกจกรรมทเปน
ประโยชนตอโรงเรยน
เขารวมกจกรรมเพอ
แกปญหาหรอรวม
สรางสงทดงามของ
สวนรวมในบางครง
ประโยชนตอโรงเรยน ชมชน
และสงคม เขารวมกจกรรม
เพอแกปญหาหรอรวมสราง
สงทดงามของสวนรวมตามท
ครแนะนำ
ชมชน และสงคมเขารวมกจกรรมเพอ
แกปญหาหรอรวมสรางสงทดงามของ
สวนรวมตามสถานการณทเกดขนดวย
ความกระตอรอรน
เกณฑการตดสนคณภาพ
ชวงคะแนนเฉลย ระดบคณภาพ
2.5-3
2-2.4
ดมาก
ด
1.5-1.9 พอใช
1-1.4 ปรบปรง
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 57
283
แบบประเมนสรรถนะสำคญของผเรยน
คำชแจง : ใหผประเมนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยน แลวทำเครองหมาย ✓ ลงในชองท
ตรงกบระดบคณภาพ
เลขท การสอสาร การคด
การ
แกปญหา การใชทกษะชวต การใชเทคโนโลย รวม สรป
1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 พอใช ด ดมาก
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
ผประเมน…………………………………………
……………/……………………/……………….
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 58
284
ตารางเกณฑการใหคะแนนสมรรถนะสำคญของผเรยน
พฤตกรรม ระดบคะแนน
ผาน (1) ด (2) ดเยยม (3)
ความสามารถ
ในการสอสาร พด หรอเขยนถายทอด
ความร ความคด ความ
รสก และทศนะของตนเอง
จาก สารทอาน ฟง หรอด
ดวย ภาษาของตนเอง
แตไมมตวอยางประกอบ
เลอกใชวธการสอสาร
ทเหมาะสมกบลกษณะ
ของขอมลขาวสาร
พด หรอเขยนถายทอด ความร
ความคด ความรสก และทศนะ
ของตนเองจากสารทอาน ฟง หรอด
ดวยภาษาของตนเองพรอม
ยกตวอยางประกอบแตไมสอดคลอง
กบเรองทถายทอด เลอกใชวธการ
สอสารทเหมาะสมกบลกษณะของ
ขอมล ขาวสาร โดยคำนงถง
ความสำเรจ ของการสอสารทมตอ
ตนเอง สงคม และประเทศชาต
พด หรอเขยนถายทอด ความร
ความคด ความ รสก และทศนะ
ของตนเองจาก สารทอาน ฟงหรอด
ดวยภาษา ของตนเอง พรอมยกตวอยาง
ประกอบ สอดคลองกบเรองทถายทอด
เลอกใชวธการสอสารทเหมาะสมกบ
ลกษณะของ ขอมลขาวสาร โดยคำนงถง
คณภาพ และความสำเรจ ของการ
สอสารทมตอตนเอง สงคม และ
ประเทศชาต ความสามารถ
ในการคด ระบ หลกการ แนวคด
ความสมพนธ ของสวน
ประกอบตาง ๆ ของขอมล
ไดถกตอง แตไมสามารถ
เชอมโยงกบเหตการณ
ทพบเหน ในบรบทตาง ๆ
ได รวบรวม จดกระทำ
ประมวลผล วางแผน
ออกแบบ ปรบปรง
คาดการณ และประเมน
ลงขอสรปไดถกตอง
ระบ หลกการ แนวคดความสมพนธ
ของสวน ประกอบตาง ๆ ของขอมล
และสามารถเชอมโยงกบ เหตการณ
ทพบเหนในบรบทตาง ๆ ได
รวบรวม จดกระทำ ประมวลผล
ขอมล วางแผน ออกแบบ ปรบปรง
คาดการณ และประเมนผล ขอสรป
ไดถกตอง ตลอดจน นำผลทไดไป
สรางผลงานได
ระบหลกการ แนวคดความสมพนธ
ของสวน ประกอบตาง ๆ ของขอมล
และ สามารถเชอมโยงกบเหตการณ
ทพบเหนในในบรบทตาง ๆ ไดอยาง
สมเหตสมผล รวบรวม จดกระทำ
ประมวล ผลขอมล วางแผน ออกแบบ
ปรบปรง คาดการณและ ประเมนลง
ขอสรปไดถกตอง ตลอดจนนำผลทได
ไปสราง ผลงานทมคณภาพ
ความสามารถ
ในการ
แกปญหา
ระบปญหา และสาเหต
ของปญหาตาง ๆ
ทเกดขนกบบคคลใกลตว
ทตรงกบสภาพปญหาได
2 ปญหา มการวางแผนงาน
และออกแบบวธการ
แกปญหา โดยใชขอมล
และรายละเอยด
ประกอบการวางแผน
มขนตอน ของแผนงาน
ชดเจน
ระบปญหา และสาเหตของปญหา
ตาง ๆ ทเกดขนกบ บคคลใกลตว
ทตรงกบสภาพ ปญหาไดมากกวา
3 ปญหา มการวางแผนงาน
และออกแบบวธการแกปญหา
โดยใชขอมล และรายละเอยด
ประกอบการวางแผนมขนตอนของ
แผนงานอยางชดเจน และ มขอมล
เพยงพอ
ระบปญหา และสาเหตของปญหา
ตาง ๆ ทเกดขนกบบคคลใกลตว
ทตรงกบสภาพ ปญหาไดมากกวา
3 ปญหา มการวางแผนงาน
และออกแบบวธการแกปญหา
ทมความเปนไปไดอยางสมเหต สมผล
โดยใชขอมล และรายละเอยด
ประกอบการวางแผน มขนตอนของ
แผนงาน อยางชดเจน และมขอมล
เพยงพอ
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 59
285
พฤตกรรม ระดบคะแนน
ผาน (1) ด (2) ดเยยม (3)
ความสามารถ
ในการใชทกษะ
ชวต
แสดงความคดเหนของตน
รบฟงความคดเหนของ
ผอน ตามทตนไดรบ
มอบหมายจากกลม
จนสำเรจ มกรยา วาจา
ทาทาง หรอ แตงกายไม
เหมาะสม เมออยตอหนา
ชมชน ในบางครง
ปฏบตตามกฎ กตกาของ
สงคม สามารถระบสทธ
และหนาทได แตละเลย
การปฏบต เปนบางครง
แสดงความคดเหนของตนเอง
รบฟงความคดเหนของผอน
โดยสนบสนน หรอคดคาน
ความคดเหนนนดวยกรยา วาจา
ทสภาพ ใหเกยรตผอน และปฏบตงาน
ทตนรบผด ชอบจนสำเรจ มกรยา
วาจา ทาทาง และ แตงกายสภาพ
เหมาะสมเมอ อยตอหนาชมชน
ปฏบตตามกฎ กตกาของสงคม
สามารถระบหนาทในความรบผดชอบ
ของตน และปฏบตตามสทธ
และหนาท ทสงผลใหเกดผลด
ตอตนเองได
แสดงความคดเหนของตนเอง รบฟง
ความคดเหนของผอน โดยสนบสนน
หรอคดคาน ความคดเหนนนดวย
กรยา วาจาทสภาพ ใหเกยรตผอน
และปฏบตงานทตนรบผดชอบ
จนสำเรจ เปนทพงพอใจของกลม
มกรยา วาจา ทาทาง และแตงกาย
สภาพ เหมาะสมกบ บคคล สถานท
ในทกโอกาส ปฏบตตามกฎ กตกา
ของสงคม สามารถระบหนาทในความ
รบผดชอบของตน และปฏบตตามสทธ
และหนาท ทสงผลดตอตนเอง
และสวนรวม
ความสามารถ
ในการใช
เทคโนโลย
เลอก และใชเทคโนโลย
ในการ สบคน คนควา
รวบรวม และสรปความร
ดวยตนเองไดอยางถกตอง
ลดขนตอน เวลา
ทรพยากร ในการทำงาน
และนำเสนอผลงานทเปน
ประโยชนตอตนเอง
หรอสงคม
เลอก และใชเทคโนโลยทเหมาะสม
ในการสบคน คนควา รวบรวม
และสรป ความรดวยตนเองได
อยางถกตอง มความหลากหลาย
แปลกใหม สามารถลดขนตอน เวลา
ทรพยากร ในการทำงาน
และนำเสนอผลงานทเปนประโยชน
ตอตนเอง และสงคม โดยไมทำให
ผอนเดอดรอน ไมมผลกระทบตอ
สงแวดลอม
เลอก และใชเทคโนโลยท เหมาะสม
ในการสบคน คนควา รวบรวม
และสรปความรดวยตนเองไดอยาง
ถกตอง มความหลากหลาย แปลกใหม
ลดขนตอน เวลา ทรพยากร
ในการทำงาน และนำเสนอผลงาน
ทเปนประโยชนตอตนเอง และสงคม
โดยมความหลากหลาย แปลกใหม
นาสนใจ ไมลอกเลยนแบบ ไมทำให
ผอนเดอดรอน ไมมผลกระทบตอ
สงแวดลอม และสามารถแนะนำ
ผอนได
เกณฑการสรปผล
ดมาก หมายถง คะแนนรวม 13-15 คะแนน
ด หมายถง คะแนนรวม 9-12 คะแนน
พอใช หมายถง คะแนนรวม 1-8 คะแนน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 60
286
บนทกหลงแผนการสอน
ดานความร
ดานสมรรถนะสำคญของผเรยน
ดานคณลกษณะอนพงประสงค
ดานอนๆ (พฤตกรรมเดน หรอพฤตกรรมทมปญหาของนกเรยนเปนรายบคคล)
ปญหา/อปสรรค
แนวทางการแกไข
ความเหนของผบรหารสถานศกษาหรอผทไดรบมอบหมาย
ขอเสนอแนะ
ลงชอ
( )
ตำแหนง ผอำนวยการโรงเรยนกดบงพทยาคาร
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 61
287
แผนการจดการเรยนร ท 3 (กลมควบคม)
รหสวชา ว 23102 วชา วทยาศาสตร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร
ชนมธยมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 2
หนวยการเรยนรท 2 เรอง ชวตกบระบบนเวศและสงแวดลอม จำนวน 18 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 3 เรอง วฎจกรของสาร เวลา 3 ชวโมง
……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
1. มาตรฐานการเรยนร
มาตรฐาน ว 2.1 เขาใจสงแวดลอมในทองถน ความสมพนธระหวางสงแวดลอม
กบสงมชวตความสมพนธระหวางสงมชวตตาง ๆ ในระบบนเวศ มกระบวนการสบเสาะ
หาความร และจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนำความรไปใชประโยชน
ตวชวด ม.3/3 อธบายวฏจกรนำ วฏจกรคารบอน และความสำคญทมตอ
ระบบนเวศ
2. สาระการเรยนร
- วฏจกรของสาร (Biogeochemical cycle) วฏจกรของนำ วฏจกรคารบอน
วฏจกรไนโตรเจน
3. สาระสำคญ
นำ คารบอน ไนโตรเจน และฟอสฟอรส จะมการหมนเวยนเปนวฏจกร
ในระบบนเวศ ทำใหระบบนเวศอยในภาวะสมดล
4. จดประสงคการเรยนร
นกเรยนมความร ความสามารถในแตละดาน ดงน
ดานความร
1. อธบายและเขยนแผนภาพแสดงการเกดวฎจกรนำและคารบอน
ภายในระบบนเวศ
2. อภปรายเกยวกบผลกระทบหากแตละวฎจกรถกทำลายเสนอแนวทาง
การปองกนและรกษาวฎจกรของสารในระบบนเวศใหคงอย
ดานทกษะ / กระบวนการ
1. ทกษะการสงเกต
2. ทกษะการจำแนก
3. จดกระทำและสอความหมายขอมล
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 62
288
4. การลงความคดเหนจากขอมล
5. การตความหมายขอมลและการลงขอสรป
ดานคณลกษณะอนพงประสงค
1. ซอสตย สจรต
2. มวนย รบผดชอบ
3. ใฝเรยนร
4. อยอยางพอเพยง
5. มงมนในการทำงาน
6. มจตสาธารณะ
5. สมรรถนะของผเรยน
1. ความสามารถในการสอสาร
2. ความสามารถในการคด
3. ความสามารถในการแกปญหา
4. ความสามารถในการใชทกษะชวต
6. หลกฐานแสดงความร(ชนงาน)
1. ใบกจกรรม 3.1 การจดสวนในขวดแกว
2. ใบงาน 3.1 แผนผงความคด วฎจกรของสาร
3. แบบทดสอบหลงเรยน
7. กจกรรมการเรยนร
สบเสาะหาความร 5 ขน
ขนท 1 สรางความสนใจ (15 นาท)
1. ทดสอบกอนเรยน
2. ครนำสวนในขวดแกว ระบบปด มาใหนกเรยนดพรอมกบถามคำถาม
คำถามกระตนความคด
- นกเรยนทราบหรอไมวาสวนในขวดแกวน เปนระบบปด ไมตองรดนำ แตพชยง
สามารถเจรญเตบโตไดตามปกต เพราะอะไร
แนวคำตอบ พชมการหมนเวยนนำ ภายในขวดแกว เพอการดำรงชวต
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 63
289
- นกเรยนคดวา นอกจากเรองนำแลว พชในขวดแกวยง หายใจไดตามปกตเพราะ
อะไร
แนวคำตอบ พชมการหมนเวยนอากาศ ภายในขวดแกว เพอการดำรงชวต
3. ครอธบายเกยวกบวฏจกรของสาร ใหนกเรยนฟง จากนนครนำภาพวฏจกรนำ
มาใหนกเรยนด แลวสมเรยกนกเรยน 2-3 คน ออกมาอธบายวฏจกรนำหนาชนเรยน เพอ
ทบทวนความรเดมขนท 2 สำรวจคนหา (60 นาท)
1. นกเรยนทำใบกจกรรม ท 3.1 การจดสวนในขวดแกว โดยนกเรยนแบงกลม
4-5 คน เพอรวมกนจดสวนในขวดแกว โดยนกเรยนรวมกนวางแผน ออกแบบ เลอกวสด
อปกรณ (ครคอยสงเกตการณและใหคำแนะนำเมอนกเรยนพบปญหา)
2. นกเรยนแตละกลม รวมแสดงผลงาน การจดสวนในขวดแกวหนาชนเรยน
3. ครมอบดาวใหนกเรยนคนละดวง นกเรยนนำดาวไปตดใหสวนในขวดแกว
ทนกเรยนชอบ โดยหามตดของตวเอง เพอหาสวนในขวดแกวทชนะเลศ
4. คร และนกเรยนรวมกน แสดงความคดเหน และเสนอแนะ
ขนท 3 อธบายความร (45 นาท)
1. จดกจกรรมอธบายวฏจกรของสาร โดยใชแผนผงความคด โดยนกเรยน
กลมเดม รวมกนศกษา เรองวฏจกรของสาร
2. นกเรยนสมาชกภายในกลม รวมกนทำใบงานท 3.1 เรอง อธบายวฏจกรของสาร
โดยใชแผนผงความคด แตละกลมสงตวแทนจบสลากหวขอ ซงมหมายเลข 1-4
เพอทำแผนผงความคดกลมละ 1 หวขอ โดยเขยนลงในกระดาษชารท แผนใหญทครแจกให
กลมละ 1 แผน
หมายเลข 1 เขยนแผนผงความคด เรองวฏจกรนำ
หมายเลข 2 เขยนแผนผงความคดเรองวฏจกรคารบอน
หมายเลข 3 เขยนแผนผงความคดเรองวฏจกรไนโตรเจน
หมายเลข 4 เขยนแผนผงความคดเรองวฏจกรฟอสเฟต
3. นกเรยนแตละกลมนำเสนอผลการทำกจกรรม เรอง อธบายวฏจกรของสาร
โดยใชแผนผงความคดหนาชนเรยน แลวนำไปตดไวทผนงหอง ทละกลม
4. ครฟงนกเรยน ตรวจสอบ ความถกตอง แนวความคดหลก และความเขาใจ
คลาดเคลอนของนกเรยน พรอมทงครไดเพมเตมในเนอหาทไมครอบคลม
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 64
290
ขนท 4 ขยายความเขาใจ (30 นาท)
นกเรยนแตละกลมเดนดผลงานของเพอนแตละกลม ประมาณ 10 นาท และปฏบต
ดงน
-เขยนคำถามหรอขอสงสย แลวตดไวบนผลงานทด
- เมอครบกำหนดเวลาแลวใหนกเรยนเดนกลบมาทผลงานของกลมตนเอง ใหแต
ละกลมตอบคำถามทเพอนถามไว
- นกเรยนในชนรวมแสดงความคดเหนจนไดขอสรป
- ครฟงนกเรยนตอบคำถามและลงขอสรปเพอตรวจสอบแนวความคดหลก
และความเขาใจคลาดเคลอนของนกเรยน พรอมทงครไดเพมเตมในเนอหาทไมครอบคลม
นกเรยนและครรวมกนสรปดงน
- นำและคารบอนเปนองคประกอบในสงมชวตและสงไมมชวต
- นำและคารบอนจะมการหมนเวยนเปนวฎจกรในระบบนเวศ ทำใหสงมชวตใน
ระบบนเวศนำไปใชประโยชนได
ขนท 5 ประเมนผล (30 นาท)
ทำแบบทดสอบหลงเรยน
8. สอการเรยนร/แหลงเรยนร
สอการเรยนร
1. ตวอยางสวนในขวดแกว
2. บตรภาพ
แหลงเรยนร
1. หองสบคน
2. เครองมอสอสาร
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 65
291
9. การวดและประเมนผล
การวดและ
ประเมนผล วธการวดประเมนผล
เครองมอการวด
ประเมนผล
เกณฑการ
ประเมน
1. ประเมนกอน
เรยน
ทดสอบกอนเรยน
แบบทดสอบกอนเรยน
ระดบคะแนน
รอยละ 75
ผานเกณฑ
2. ประเมน
ระหวางเรยน
ตรวจกจกรรม ท 3.1
การจดสวนในขวดแกว
ตรวจใบงาน ท 3.1
อธบายวฏจกรของสารโดย
ใชแผนผงความคด
ใบกจกรรม ท 3.1
การจดสวนในขวดแกว
ใบงาน ท 3.1 อธบายวฏ
จกรของสารโดยใช
แผนผงความคด
ระดบคะแนน
รอยละ 75
ผานเกณฑ
สงเกตความมวนย
ใฝเรยนร และมงมนในการ
ทำงาน
แบบประเมนคณลกษณะ
อนพงประสงค
ระดบคณภาพ 2
ผานเกณฑ
3. การประเมน
หลงเรยน
ทดสอบหลงเรยน
แบบทดสอบหลงเรยน ระดบคะแนน
รอยละ 75
ผานเกณฑ
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 66
292
ใบความร ท 3.1 เรองวฏจกรของสาร
วฏจกรของสาร (Biogeochemical cycle) หมายถง การเปลยนแปลงของสารหนงไป
อกสารหนง โดยการ เปลยนแปลง ของสารจากสารหนง ไปยงอกสารหนง โดยการเปลยน
ตำแหนงจากแหลงหนงไปยง อกแหลง หนงหรอจากสงมชวตชนดชนดหนงไปยงอกชนดหนง
แตในทสดจะหมนเวยนกลบไปยง สภาพเดมอก เชน ออกซเจนมอยตามแหลงตาง ๆ ทวไป
วฏจกรของนำ
นำจดเปนทรพยากรทสามารถสรางทดแทนขนใหมได นำประมาณ 97%
เปนนำในมหาสมทร และอก 3% เปนนำทขวโลก แมนำลำธาร นำใตดน และอน ๆ ในการ
หมนเวยนของนำเรมจาก แสงแดดทสองมายงโลก โดยใชพลงงานจากแสงแดดนจะมผล
ตอการละเหย (Evaporation) และการคลายนำของพช (Transpiration)เมอไอนำตกกระทบ
ความเยนจะเกดกรควบแนน (Condensation) แลวตกมาสแผนดนและมหาสมทรหมนเวยน
เชนนไปเรอยไป จงทำใหเกดวฏจกรของนำ อยในสภาวะทสมดล วฏจกรนำของนำแบงได
2 แบบ ดงน
1. วฏจกรสน (Short cycle) เปนวฏจกรทไมเกยวของกบสงแวดลอม โดยเรม
จากพนนำ และพนดนระเหย กลายเปนไอลอยขนไปในบรรยากาศแลวกลนตวกลาย
ตกลงมาเปนนำฝนหมนเวยนกลบ สพนดนและพนนำตอไป
2. วฏจกรยาว (Long cycle) เปนวฏจกรทเกยงของกบการดำรงชวตของ
สงมชวต วฏจกรนเรมจากนำ ซงอยในบรเวณทเปนพนดนและพนนำ นำทไดจาก
การคายนำของพชจากการหายใจ จากรางกายของพช และสตว เมอสงมชวตตายลง
นำในรางกายจะระเหยกลายเปนไอ ลอยตวอยในบรรยากาศแลวกลนตวเปนหยดนำตกลง
มาเปนฝน หมนเวยนกลบคนสพนนำพนดน และสงมชวตอกดวย หมนเวยนเปนวฏจกร
อยางนเรอยไป
วฏจกรคารบอน
คารบอน (Carbon) เปนธาตทมอยในสารประกอบอนทรยเคมทกชนด ดงนน
วฏจกรคารบอนมก ไปสมพนธกบวฏจกรอน ๆ ในระบบนเวศ คารบอน เปนองคประกอบ
สำคญอยางหนงของ สารอนทรยสารในสงมชวต เชน คารโบไฮเดรด โปรตน ไขมน วตามน
วฏจกรคารบอน หมายถง การทแกสคารบอนไดออกไซดจากกอากาศถก
นำเขาสสงมชวต หรอออกจากสงมชวตคนสบรรยากาศ และนำอกหมนเวยนกนไปเชนน
ไมมทสนสดโดย แกสคารบอนไดออกไซด (CO2) ในบรรยากาศและนำถกนำเขาสสงมชวต
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 67
293
ผานกระบวนการสงเคราะหดวยแสงของพช (CO2) จะถกเปลยนเปนอนทรยสารทม
พลงงานสะสมอย ตอมาสารอนทรยสารทพชสะสมไวบางสวนถกถายทอดไปยงผบรโภค
ในระบบตาง ๆ โดยการกน CO2 ออกจากสงมชวตคนสบรรยากาศและนำไดหลายทาง
ไดแก
1. การหายใจของพชและสตว เพอใหไดพลงงานออกมาใช ทำใหคารบอนทอยใน
รปของอนทรย สารถกปลดปลอยออกมาเปนอสระในรปของ CO2
2. การยอยสลายสงขบถายของสตว และ ซากพชซากสตว ทำใหคารบอนทอยใน
รปของ อาหารถกปลดปลอยออกมาเปนอสระในรปของ CO2
3. การเผาไหมของถานหน นำมน และคารบอเนต เกดจากการทบถมของ ซากพช
ซากสตวเปนเวลานาน
วฏจกรไนโตรเจน
ไนโตรเจนในรปของแกสมอยในบรรยากาศมากถง 78% และเปนธาตทมอยใน
โมเลกล ของคลอโรฟลลและโปรตน สงมชวตจะใชไนโตรเจนในรปของโปรตน พชบางชนด
จะนำ ไนโตรเจนมาใชโดยอาศย แบคทเรยเชน ไรโซเบยม (Rhizobium) ทอาศยอยรวมกบ
รากตระกลถว ซงมความสามารถตรงไนโตรเจนในอากาศและในดนแลวเปลยนใหเปน
สารประกอบไนโตรเจน ไดแก ไนเตรต (Nitrate) (NO3) และเกลอแอมโมเนย (Ammonium
Salt) (NH3) ทมสมบตละลายนำได พชจะดดซมสารประกอบไนโตรเจน แลวนำมา
สงเคราะหเปนโปรตน ไนโตรเจนเปนธาตทจำเปนตอการเจรญเตบโตของพชปจจบนมนษย
ไดนำธาตไนโตรเจน มาทำเปนปยวทยาศาสตรหรอปยเคม เปนสวนมาก ซงทำใหผลผลต
ของพชเพมขน แตกลบสงผลกระทบตอสภาพแวดลอมเปนอยางมาก
วฏจกรฟอสฟอรส
กระบวนการทฟอสฟอรสถกหมนเวยนจากดนสทะเล และจากทะเลสดน
ซงเรยกกระบวนการนวา กระบวนการการตกตะกอน ฟอสฟอรสเปนธาตทมอยใน
ธรรมชาตนอยมาก และเกดขนจากการเปลยนแปลง ของธรณวทยา ฟอสฟอรสนำมาใช
หมนเวยนระหวางสงมชวต และสงไมมชวต ในปรมาณจำกด ฟอสฟอรสจะหายไปในหวงโซ
อาหาร ในลกษณะตกตะกอนของสารอนทรย ไปสพนนำ เชน ทะเล แหลงนำตาง
อกสวนหนงของฟอสฟอรสจะอยในรปของสารประกอบ ซงทบถมกนเปนกองฟอสเฟต
รวมทงโครงกระดก เปลอกหอย และซากปะการงใตทะเล และมหาสมทร โพรตสตในทะเล
ทสามารถสงเคราะหดวยแสงได สามารถนำเอาสารประกอบฟอสเฟตเหลานไปใชได ทำให
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 68
294
มปรมาณแพลงกตอนพชเพมขนอยางรวดเรว แพลงกตอนนพชเหลานถกกน
โดยแพลงกตอนสตว และสตวอน ๆ ตางกนกนตอ ๆ ไปตามหวงโซอาหาร ๆ ฟอสฟอรสจะ
ถกถายทอดไป ตามลำดบขนเชนเดยวกน จนกระทงในทสดสงมชวตตาง ๆ เหลานนตาย
หรอขบถายลงนำ จะมจลนทรบางพวกเปลยนฟอสฟอรส ใหเปนสารประกอบ ฟอสเฟตอย
ในนำอกครง นอกจากนนนกทะเลถายออกมามมลทเปนสารประกอบฟอสฟอรสปรมาณ
สง มลเหลานนเมอลงทะเลจะเปนอาหารของปลา และสตวอน ๆ
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 69
295
บตรภาพ
ภาพ 3.1 สวนในขวดแกว 1
ทมา http://www.rayongchannel.com/wp-content/uploads/2015/06/a10.jpg
ภาพ 3.2 สวนในขวดแกว 2
ทมา http://www.rayongchannel.com/wp-content/uploads/2015/06/a10.jpg
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 70
296
ภาพ 3.3 วฎจกรของนำ
ทมา https://manenilmaple.wordpress.com/image-2/
ภาพ 3.4 วฎจกรคารบอน ทมา https://sites.google.com/a/samakkhi.ac.th/rabb-niwes-m-3-10/watcakr-khxng-sar/watcakr-kharbxn
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 71
297
ภาพ 3.5 วฎจกรไนโตรเจน
ทมา https://sites.google.com/a/samakkhi.ac.th/rabb-niwes-m-3-10/watcakr-khxng-sar/watcakr-nitorcen
ภาพ 3.6 วฎจกรฟอสฟอรส ทมา https://sites.google.com/a/samakkhi.ac.th/rabb-niwes-m-3-10/watcakr-khxng-sar/watcakr-fxsfxras
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 72
298
ใบกจกรรม ท 3.1 กจกรรมการจดสวนในขวดแกว
วตถประสงค
1. นกเรยนสามารถออกแบบและจดสวนในขวดแกวได
2. นกเรยนสามารถสงเกต และเกบขอมล หาความสมพนธของวฏจกรของนำ
และวฏจกรคารบอนในสวนแกวได
3. นกเรยนสามารถวางแผนการทำกจกรรม การใชอปกรณ สรปและอภปรายผล
การทดลองได
คำชแจง ใหนกเรยน สำรวจ ศกษาสงแวดลอมในทองถน บรเวณทกลมของนกเรยน
รบผดชอบ
1. ปญหา
………………………………………………………………………………………………………………………………………..……
2. สมมตฐานการทดลอง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. ตวแปร
ตวแปรอสระ คอ
…………………………………………………………………………………........................................………………….
ตวแปรตาม คอ
………………………………………………………..…………………………......................................………………...
4. อปกรณการทดลอง นกเรยนจะตองเตรยมอปกรณสำหรบการทดลอง ดงน
1. ขวดแกว 2 ใบ ขนาดเทากน พรอมฝาปด 1 อน
2. มอส และเฟนขนาดเลก
3. วสดปลกพช (ดนปลกและ กรวด)
4. อปกรณปลกพช (ชอน และคมคบ)
5. วธการทดลอง
1. เตรยมหนกรวดชนดเดยวกน 2 ชด ชดละ 100 กรม
2. เตรยมดนปลกชนดเดยวกน 2 ชด ชดละ 200 กรม
3. เตรยม เตรยม เฟน และมอสชนดเดยวกน สำหรบปลก 2 ชด ขนาดเทากน
4. นำสะอาด สำหรบรดตนพช จำนวน 2 ชด ชดละ 20 มลลลตร
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 73
299
5. ทำการจดสวนขวด ทงสองขวด ในลกษณะเหมอนกนทกอยาง โดยใสกรวด
รองพนขวดแกว ตามดวย ดนปลก จากนนปลกพชลงไปในขวดแกว จาการรดนำตนพชเปน
ลำดบสดทาย
- ขวดท 1 ปดฝาใหสนท
- ขวดท 2 ไมปดฝา
จากนน วางสวนในขวดแกวไวในทรมรำไร เปนเวลา 1 สปดาห โดยไมตอง
รดนำอกเลย สงเกตและบนทกผลทกวน
6. บนทกผลการทดลอง
จากการทดลอง จะพบวา
วนท ลกษณะตนไมในสวนทปด
ฝาสนท
ลกษณะตนไมในสวนทไม
ปดฝา
ทกษะกระบวนการทาง
วทยาศาสตรทไดฝก
1
2
3
4
5
6
7
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 74
300
7. สรปและอภปรายผลการทดลอง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 75
301
ใบกจกรรม ท 3.1 กจกรรมการจดสวนในขวดแกว
วตถประสงค
1. นกเรยนสามารถออกแบบและจดสวนในขวดแกวได
2. นกเรยนสามารถสงเกต และเกบขอมล หาความสมพนธของวฏจกรของนำ
และวฏจกรคารบอน ในสวนแกวได
3. นกเรยนสามารถวางแผนการทำกจกรรม การใชอปกรณ สรปและอภปรายผล
การทดลองได
คำชแจง ใหนกเรยน สำรวจ ศกษาสงแวดลอมในทองถน บรเวณทกลมของนกเรยน
รบผดชอบ
1. ปญหา
ตนไมในสวนแกวทปดฝาสนทสามารถ ดำรงชวตอยไดหรอไม
2. สมมตฐานการทดลอง
ตนไมในสวนแกวทปดฝาสนท ในเวลา 1 สปดาห สามารถ ดำรงชวตอยได
3. ตวแปร
ตวแปรอสระ คอ การปดฝาสวนในขวดแกว
ตวแปรตาม คอ การสามารถดำรงชวตอยของตนไม
ตวแปรควบคม คอ ขนาดขวดแกว พช ดน นำ
4. อปกรณการทดลอง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. วธการทดลอง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
6. บนทกผลการทดลอง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
7. สรปและอภปรายผลการทดลอง
สวนทจดในขวดทไมปดฝา พบวา ตนเฟนและมอสเหยวตาย แสดงวาขาดนำ
เพอการดำรงชวต แตสวนทปดฝาสนทตนเฟนและมอสยงมชวตอย และยงคงเขยวสดชน
แสดงวามการหมนเวยนนำ และอากาศภายในขวดทปดฝา เพอนำนำคารบอนไดออกไซด
ออกซเจน กลบมาใชสำหรบการดำรงชวตของตนไม เปนวฏจกร คอวฏจกรนำ
และวฏจกรคารบอน
เฉลย
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 76
302
ใบงาน ท 3.1 เรอง แผนผงความคดวฏจกรของสาร
วฏจกร…………………………….. กลม………………….
วตถประสงค
1. นกเรยนสามารถเขยนแผนผงความคดวฏจกรของสารไดอยางถกตอง
2. นกเรยนสามารถอธบายการใชประโยชนจากสารในวฏจกรของสารได
คำชแจง ใหนกเรยนเขยนแผนผงความคดวฏจกรของสาร และเขยนอธบายการใช
ประโยชนจากสารในวฏจกรของสาร
เฉลย
ภาพแผนผงความคด วฏจกรนำ
การใชประโยชนจากสารในวฏจกรของสาร
การนำไปใช ………………อปโภค บรโภค เชน ดม อาบ ลาง ทำเกษตร ทำอตสาหรรม ทองเทยว………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
การอนรกษ ………ปลกปา ไมทงขยะลงแหลงนำ ประหยด รคณคา สรางแหลงนำ ทำฝายชะลอนำ……
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 77
303
ใบงาน ท 3.1 เรอง แผนผงความคดวฏจกรของสาร
วฏจกร…………………………….. กลม………………….
วตถประสงค
1. นกเรยนสามารถเขยนแผนผงความคดวฏจกรของสารไดอยางถกตอง
2. นกเรยนสามารถอธบายการใชประโยชนจากสารในวฏจกรของสารได
คำชแจง ใหนกเรยนเขยนแผนผงความคดวฏจกรของสาร และเขยนอธบายการใช
ประโยชนจากสารในวฏจกรของสาร
ภาพแผนผงความคด วฏจกรของสาร
การใชประโยชนจากสารในวฏจกรของสาร
การนำไปใช ………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
การอนรกษ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 78
304
แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ท 3
คำชแจง ใหนกเรยนเลอก x คำตอบทถกทสดเพยงคำตอบเดยว
1. ปรมาณของนำในโลกคดเปนกเปอรเซนของโลก (ความร ความจำ)
ก. 65% ข. 75%
ค. 85% ง. 95%
2. สงมชวตทสามารถตรงไนโตรเจนจากอากาศได (ความร ความจำ)
ก. ยสต ข. เหด
ค. ไลเคน ง. แหนแดง
จากภาพทกำหนดให ใชตอบ คำถามขอ 3-4
ทมา http://www.vcharkarn.com/exam/set/2059
3. จากแผนภาพแสดงวฏจกรของธาตชนดหนงจงหาคำตอบวา A คออะไร (ความเขาใจ)
ก.นำ ข. ไนโตรเจน
ค. ออกซเจน ง. คารบอนไดออกไซด
4. จากแผนภาพแสดงวฏจกรของธาตชนดหนงจงหาคำตอบวา B คออะไร (ความเขาใจ)
ก. พช ข. สตว
ค. จลนทรย ง. แรธาต
5. การสงเคราะหดวยแสง การหายใจ การบรโภค การเผาไหม จะอยในวฎจกรใด
(การวเคราะห)
ก. วฎจกรคารบอน ข.วฎจกรฟอตเฟส
ค. วฎจกรนำ ง. วฎไนโตรเจน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 79
305
6. จงอานคำขวญตอไปนแลวตอบคำถาม “อากาศเปนพษ ชวตจะสน ตนไมเทานน ทงกน
และแก” สาเหตหรอปญหาทแทจรง ขอคำขวญนาจะเกยวกบวฎจกรของสาร ใดมากทสด
(การสงเคราะห)
ก. ไนโตรเจน ข. ฟอสฟอรส
ค. คารบอน ง. นำ
7. จากการทดลองเลยงแหนแดงในนาขาว เปรยบเทยบกบการใชปยไนโตรเจน พบวาแหน
แดงชวยเพมผลผลตขาวไดดเทา ๆ กบการใชปยไนโตรเจน 5-6 กโลกรม เพราะเหตใด
(การสงเคราะห)
ก. แหนแดงสามารถสงเคราะหดวยแสงไดดกวาพชนำชนดอน
ข. แหนแดงม Anabeana อาศยอยซงสามารถตรงไนโตรเจนอากาศไดด
ค. แหนแดงอดมไปดวยสารอาหารโปรตนซงเปนแหลงของไนโตรเจนอย
ง. แหนแดงเมอตายไปถกจลนทรยยอยสลายกลายเปนธาตไนโตรเจน
8. กระทรวงเกษตรฯ แนะนำชาวนาใหปลกพชตะกลถวหมนเวยนกบการทำนา เนองจาก
อะไร (การนำไปใช)
ก. มแบคทเรยไรโซเบยมทอยในปมรากถว ชวยใหดนดำ
ข. มเชอราไรโซเบยมทอยในปมรากถว ชวยใหดนรวนซยได
ค. มแบคทเรยไรโซเบยมทอยในปมรากถว ชวยตงไนโตรเจนจากอากาศ
ง. มเชอราไรโซเบยมทอยในปมรากถว ตงฟอสฟอรสจากอากาศ
9. ฟอสฟอรสมประโยชนตอรางกายมนษยเรองใดมากทสด (การประเมนคา)
ก. สายตาด ข. ตานทานโรค
ค. สรางกลามเนอ ง. กระดกและฟนแขงแรง
10. ประโยชนทางตรงของคารบอนทมตอดนมากทสดคอเรองใด (การประเมนคา)
ก. เปนองคประกอบของฮวมส ข. เปนองคประกอบของนำ
ค. เปนองคประกอบของอากาศ ง. เปนองคประกอบของพช
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 80
306
เฉลย แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ท 3
1. ข 2. ง 3. ง 4. ก 5. ก
6. ค 7. ข 8. ค 9. ง 10. ก
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 81
307
แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ท 3
คำชแจง ใหนกเรยนเลอก x คำตอบทถกทสดเพยงคำตอบเดยว
1. ลกษณะของใบไมสวนใหญจะแบนบางมพนทผวมากสามารถรบแสงไดปรมาณมาก ซงม
ผลทำใหสงเคราะหดวยแสงไดมาก แตมพชในสภาวะเชนใดทมกววฒนาการปรบใบใหม
ขนาดเลกลง ใหพนทผวนอยลง (การสงเกต)
ก. มความไวในการรบแสงสง
ข. มประสทธภาพในการสงเคราะหดวยแสงสง
ค. เจรญอยในสงแวดลอมไมเหมาะสม
ง. มจำนวนคลอโรพลาสตในเซลลหนาแนนมากขน
2. ในสวนในขวดแกวสงใดทบอกไดวามการหมนเวยนนำภายในขวด (การสงเกต)
ก. มหยดนำเกาะภายนอกขวดแกว ข. มหยดนำเกาะภายในขวดแกว
ค. มหยดนำเกาะภายในขวดแกว ง. ตนไมในขวดแกวเปยกชม
3. แผนภาพนนาจะเปนแผนภาพของวฏจกรใด (การจำแนก)
ทมา http://www.vcharkarn.com/exam/set/2059
ก. วฎจกรนำ ข. วฎจกรฟอสฟอรส
ค. วฎจกรไนโตรเจน ง. วฎจกรคารบอน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 82
308
4. แผนภาพนนาจะเปนแผนภาพของวฏจกรใด (การจำแนก)
ทมา http://www.vcharkarn.com/exam/set/2059
ก. วฎจกรนำ ข. วฎจกรคารบอน
ค. วฎจกรไนโตรเจน ง. วฎจกรฟอสฟอรส
5. นกเรยนคดวา ในระบบนเวศ หากขาดการหมนเวยนวฏจกรของสารใดปจจยตอไปนจะ
ทำใหสงมชวต สามารถมชวตอยไดสนทสด (การลงความคดเหนจากขอมล)
ก. คารบอน ข. นำ
ค. ไนโตรเจน ง. ฟอสฟอรส
6. นกเรยนคดวา การหมนเวยนของสารในวฏจกรใดทไมจำเปนตองผานสงมชวต (การลง
ความคดเหนจากขอมล)
ก. นำ ข. คารบอน
ค. ไนโตรเจน ง. ฟอสฟอรส
จงใชแผนผงรปภาพน ตอบคำถามขอ 7-8
ทมา http://www.vcharkarn.com/exam/set/2059
1
2
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 83
309
7. นกเรยนจะเตม ลกศร ในชองหมายเลข 1 ไปในทศทางใด (การจดกระทำ และสอ
ความหมายขอมล)
ก. ข. ค. ง.
8. นกเรยนจะเตมขอความใด ในชองมายเลข 2 (การจดกระทำ และสอความหมายขอมล)
ก. นำในบรรยากาศ ข. นำจากการคายนำของพช
ค. นำจากแหลงนำใตดน ง. นำจาก หวย หนอง คลอง บง
9. จากภาพวฎจกรไนโตรเจน แสดงใหเหนวา ผยอยอนทรยสาร ทำงานในชวงใด
(การตความหมายขอมล และการลงขอสรป)
ทมา http://www.vcharkarn.com/exam/set/2059
ก. ขน ก ข. ขน ข
ค. ขน ค ง. ขน ง
10. จากแผนภาพแสดงสวนหนงของวฏจกรไนโตรเจน แสดงวาผยอยอนทรยสารในทน
หมายถงสงมชวตพวกใด (การตความหมายขอมลและการลงขอสรป)
ทมา http://www.vcharkarn.com/exam/set/2059
ก. เหดราและราเมอก ข. เหดราและแบคทเรย
ค. โพรทสตทดำรงชวตอสระ ง. สาหรายสเขยวแกมนำเงน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 84
310
เฉลย แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ท 3
1. ค 2. ค 3. ง 4. ง 5. ก
6. ก 7. ก 8. ข 9. ข 10. ข
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 85
311
แบบประเมนผลงาน ใบงาน ท 3.1 แผนผงความคดวฏจกรของสาร
คำชแจง : ให ผสอน ประเมนผลงานนกเรยน แลวขด ✓ลงในชองทตรงกบระดบคะแนน
ลำดบท รายการประเมน ระดบคะแนน
4 3 2 1
1 ความถกตองของเนอหา
2 ตรงจดประสงคทกำหนด
3 ความคดสรางสรรค
4 มความเปนระเบยบ เขาใจงาย
รวม
ลงชอ...................................................ผประเมน
............../.................../................
เกณฑการใหคะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมสมบรณ ละเอยด ชดเจน ให 4 คะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมมขอบกพรองเปนสวนนอย ให 3 คะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมมขอบกพรองเปนบางสวน ให 2 คะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมมขอบกพรองเปนสวนมาก ให 1 คะแนน
เกณฑการตดสนคณภาพ
ชวงคะแนน ระดบคณภาพ
18 - 20 ดมาก
14 - 17 ด
10 - 13 พอใช
ตำกวา 10 ปรบปรง
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 86
312
แผนการจดการเรยนรท 6 (กลมควบคม)
รหสวชา ว 23102 วชา วทยาศาสตร กลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร
ชนมธยมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 2
หนวยการเรยนรท 2 เรอง ชวตกบระบบนเวศ
และสงแวดลอม จำนวน 18 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 6 เรอง การจดการ
ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เวลา 3 ชวโมง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
1. มาตรฐานการเรยนร
มาตรฐาน ว 2.2 เขาใจความสำคญของทรพยากรธรรมชาต การใช
ทรพยากรธรรมชาตในระดบทองถน ประเทศ และโลกนำความรไปใชในในการจดการ
ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมในทองถนอยางยงยน
ตวชวด ม.3/3 อภปรายการใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน
ม.3/4 วเคราะห และอธบายการใชทรพยากรธรรมชาตตามปรชญา
ของเศรษฐกจพอเพยง
ม.3/6 อภปราย และมสวนรวมในการดแล และอนรกษสงแวดลอม
ในทองถนอยางยงยน
2. สาระการเรยนร
1. การใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน และการดแลรกษาสภาพแวดลอม
เปนการรกษาสมดลของระบบนเวศ
2. การนำทรพยากรธรรมชาตมาใชอยางคมคา
3. สาระสำคญ
การใชซำ นำกลบมาใชใหม ลดการใชผลตภณฑใชผลตภณฑชนดเดม ซอมแซม
สงของเครองใชเปนวธการใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 87
313
4. จดประสงคการเรยนร
นกเรยนมความร ความสามารถในแตละดาน ดงน
ดานความร
1. บอกหลกการจดการและแนวทางในการจดการทรพยากรธรรชาต
และสงแวดลอมได
2. บอกกลยทธในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมได
ดานทกษะ / กระบวนการ
1. การสงเกต
2. การจำแนกประเภท
3. การวด
4. การใชตวเลขหรอการคานวณ
5. การการลงความคดเหนจากขอมล
ดานคณลกษณะอนพงประสงค
1. ซอสตย สจรต
2. มวนย รบผดชอบ
3. ใฝเรยนร
4. อยอยางพอเพยง
5. มงมนในการทำงาน
6. มจตสาธารณะ
5. สมรรถนะของผเรยน
1. ความสามารถในการสอสาร
2. ความสามารถในการคด
3. ความสามารถในการแกปญหา
4. ความสามารถในการใชทกษะชวต
5. ความสามารถในการใชเทคโนโลย
6. หลกฐานแสดงความร(ชนงาน)
1. ใบกจกรรมท 6.1 เรองการประดษฐของใชจากเศษวสดเหลอใชหลกปรชญา
ของเศรษฐกจพอเพยง
2. ใบงานท 6.1 เรอง การจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
3. แบบทดสอบ
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 88
314
7. กจกรรมการเรยนร
สบเสาะหาความร 5 ขน
ขนท 1 สรางความสนใจ (30 นาท)
1. ทดสอบกอนเรยน
2. ครทบทวนความรเกยวกบทรพยากรธรรมชาต และปญหาสงแวดลอม
โดยครตงประเดนคำถามดงน
- วธการแกไขปญหาทเกดกบทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมใดบาง
ทนกเรยนรจก
3. ครใหนกเรยน ดภาพเกยวกบการจดการทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม
เชน การจดการดานนำ การจดการดานขยะ และแผนภมรปภาพปรชญาเศรษฐกจพอเพยง
พรอมถามความคดเหนของนกเรยน วามวธจดการทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม
โดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไดอยางไรบาง นกเรยนรวมแสดงความคดเหน
ขนท 2 สำรวจคนหา (60 นาท)
1. นกเรยนรวมกลม 5-6 คน
2. นกเรยนสมาชกภายในกลมรวมกนทำกจกรรมในใบกจกรรมท 6.1
เรอง การประดษฐของใชจากเศษวสดเหลอใช
3. ครใหคำแนะนำในการทำกจกรรม ประดษฐของใชจากเศษวสดเหลอใช
ทนกเรยนเตรยมมา
4. ผแทนนกเรยนแตละกลมสงเกตพฤตกรรมคณลกษณะอนพงประสงค
ของนกเรยนกลมตนเองแลวบนทกผลการสงเกตในแบบสงเกตพฤตกรรมคณลกษณะ
อนพงประสงค
ขนท 3 อธบายความร (30 นาท)
1. ใหนกเรยนแตละกลมนำเสนอผลการทำกจกรรม สงประดษฐของใชจากเศษ
วสดเหลอใชหนาชนเรยน
2. นกเรยนในชนรวมแสดงความคดเหน ซกถาม ครฟงนกเรยนตอบคำถาม เพอ
ตรวจสอบแนวความคดหลก และความเขาใจของนกเรยน พรอมทงครไดเพมเตมในเนอหา
ทไมครอบคลม
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 89
315
3. ครถามคำถามกระตนความคด
– การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมคออะไร
แนวคำตอบ การดำเนนงานตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางมประสทธภาพ
ทงในดานการจดหา การเกบรกษา การซอมแซม การใชอยางประหยด และการสงวนรกษา
เพอใหทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมนนสามารถเอออำนวยประโยชนใหแกมนษยได
ตลอดไป
– การใหความรและสรางความเขาใจตอประชาชนเกยวกบทรพยากรธรรมชาต
และสงแวดลอมจะชวยแกปญหาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมไดอยางไร
แนวคำตอบ ทำใหประชาชนเกดจตสำนก และมความคดรวมกนทจะรบผดชอบในการ
ปองกนและรกษาทรพยากรธรรมชาตทมอยในทองถนของตนเอง
ขนท 4 ขยายความเขาใจ (45 นาท)
1. ครเสรมความร การจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R พรอมใหนกเรยนด
ใบความร เรอง การจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R ประกอบ
2. จากนนนกเรยนแตละกลมรวมกนทำใบงาน ท 6.1 เรอง การจดการทรพยากร
โดยใชหลก 5R
ขนท 5 ประเมนผล (15 นาท)
ทำแบบทดสอบหลงเรยน
8. สอการเรยนร/แหลงเรยนร
สอการเรยนร
1. ใบกจกรรมท 6.1 เรองการประดษฐของใชจากเศษวสดเหลอใช
2. ใบงานท 6.1 เรองการจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
3. บตรภาพ การจดการนำ การจดการขยะ วธลดขยะ แผนภมวงกลมแสดง
ปรมาณขยะ
4. ใบความร เรองการจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
แหลงเรยนร
1. หองสบคน
2. เครองมอสอสาร
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 90
316
9. การวดและประเมนผล
การวดและ
ประเมนผล วธการวดประเมนผล เครองมอการวดประเมนผล เกณฑการประเมน
1. ประเมน
กอนเรยน
ทดสอบกอนเรยน
แบบทดสอบกอนเรยน
ระดบคะแนน
รอยละ 75
ผานเกณฑ
2. ประเมน
ระหวางเรยน
ตรวจใบกจกรรมท 6.1
เรองการประดษฐของใช
จากเศษวสดเหลอใช
ตรวจใบงาน 6.1 เรอง
การจดการทรพยากร
โดยใชหลก 5R
ใบกจกรรมท 6.1 เรองการ
ประดษฐของใชจากเศษวสด
เหลอใช
ใบงาน 6.1 เรองการจดการ
ทรพยากรโดยใชหลก 5R
ระดบคะแนน
รอยละ 75
ผานเกณฑ
สงเกตความมวนย ใฝ
เรยนร และมงมนในการ
ทำงาน
แบบประเมนคณลกษณะ
อนพงประสงค
ระดบคณภาพ 2
ผานเกณฑ
3. การประเมน
หลงเรยน
ทดสอบหลงเรยน
แบบทดสอบหลงเรยน ระดบคะแนน
รอยละ 75
ผานเกณฑ
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 91
317
บตรภาพ
ภาพ 6.1 การจดการนำ
ทมา http://www.thaihealth.or.th/Content/
ภาพ 6.2 การจดการขยะ
ทมา http://www.onep.go.th/topics/52931
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 92
318
ภาพ 6.3 วธลดขยะ
ทมา https://library.mju.ac.th/km/?p=583
ภาพ 6.4 แผนภมวงกลมแสดงปรมาณขยะ
ทมา https://www.schoolofchangemakers.com/knowledge/11678
ขยะรไซเคล
รอยละ 30
ขยะอนทรย
รอยละ 64
ขยะอนตราย
รอยละ 3
ขยะทวไป
รอยละ 3
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 93
319
ใบความร ท 6.1
เรอง การจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
การจดการสงแวดลอม หมายถง การดำเนนงานอยางมประสทธภาพเพอใหสงท
อยรอบ ๆ ตวม
1. Reduce คอ การลดการใช การบรโภคทรพยากรทไมจำเปนลง
1.1. ลดปรมาณบรรจภณฑหบหอทไมจำเปนเมอเลอกซอสนคา โดยใชบรรจ
ภณฑทไมจำเปนนอยทสด หรอเปนบรรจภณฑทสามารถนำกลบมาใชใหมได
1.2. ลดการใชผลตภณฑทกอใหเกดขยะอนตราย เลอกใชผลตภณฑทไมเปนพษ
หรอมพษตกคางนอยกวา
1.3. ลดการใชนำมน กาซธรรมชาต ถานหน และแรธาตตาง ๆ การลดการใชน
ทำไดงาย ๆ โดยการเลอกใชเทาทจำเปน เชน ปดไฟทกครงทไมใชงานหรอเปดเฉพาะจดท
ใชงานปดคอมพวเตอรและเครองปรบอากาศเมอไมใชเปนเวลานาน ๆ ถอดปลกของ
เครองใชไฟฟาเชน กระตกนำรอนออกเมอไมไดใช เมอตองการเดนทางใกล ๆ กควรใชวธเดน
ขจกรยานหรอนงรถโดยสารแทนการขบรถไปเอง เปนตน
ทมา http://mindworld.circlecamp.com ทมา http://www.chiangmaiaircare.com
2. Reuse คอ การใชทรพยากรใหคมคาทสด โดยการนำสงของเครองใช มาใชซำ
ซงบางอยางอาจใชซำไดหลาย ๆ ครง
2.1 เลอกใชสนคาทสามารถนำกลบมาใชไดสนคาหลายชนดไดออกมาสำหรบ
การใชงานมากกวาหนงครง สนคาและบรรจภณฑทนำกลบมาใชไดอกนนจะชวยลด
ปรมาณขยะลงได ซงจะชวยลดตนทนในการจดการขยะของแขง รวมถงปรมาณวตถดบ
และทรพยากรดวย
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 94
320
2.2 ดแล รกษาอปกรณเครองใชภายในบาน ถามการดแล รกษาอยาง
เหมาะสม จะชวยยดอายการใชงานผลตภณฑตาง ๆ ได การลงทนเลอกซอสนคาทใชงาน
ไดนานนน แมจะมราคาสงกวา แตชวยประหยดเงนเราไดเปนเวลานาน เพราะไมจำเปนตอง
เปลยนบอย ๆ
2.3 ใชถง บรรจภณฑ หรอสงของตาง ๆ ซำ ของทเราใชในชวตประจำวน
สามารถใชมากกวาหนงครง กอนจะโยนทงสงของตาง ๆ ใหพจารณาสกนดกอนวาเปนไป
ไดหรอไมทจะนำมาใชซำอก
2.4 ขอยม เชา ของทนาน ๆ ใชทของทคณไมคอยไดใช เชน อปกรณทใชในงาน
ปารต งานพธการตาง ๆ ยอมจะชวยประหยดเงน และทรพยากรธรรมชาตได
2.5 ขาย หรอบรจาคสงของตาง ๆ แทนทจะโยนทงขยะของอกคนหนงอาจะเปน
สมบตของอกคนกไดแทนทจะโยนทงของทไมใชแลว ลองขาย หรอบรจาคของเหลาน
เลอกใชของทใชแลวเปนอกทางหนงทจะชวยลดปรมาณขยะได เพราะของเหลานราคา
ไมสง และเปนการใชประโยชนไดอยางเตมท
2.6 การประดษฐของใชของตกแตงจากวสดเหลอใช เชนการนำขวดแกวมาใส
นำรบประทานหรอนำมาประดษฐเปนแจกนดอกไมหรอทใสดนสอ เปนตน นอกจากจะชวย
ลดคาใชจายลดการใชพลงงานพลงงานแลว ยงชวยรกษาสงแวดลอมและยงไดของนารก ๆ
จากการประดษฐไวใชงานอกดวย
ทมา http://www.naibann.com
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 95
321
3. Recycle คอ การนำหรอเลอกใชทรพยากรทสามารถนำกลบมารไซเคล หรอนำกลบมา
ใชใหมเปนการลดการใชทรพยากรในธรรมชาต จำพวกตนไม แรธาตตาง ๆ เชน ทราย
เหลก อลมเนยมซงทรพยากรเหลาน สามารถนำมารไซเคลได
3.1 เลอกผลตภณฑททำจากวสดรไซเคล การเขารวมโครงการรไซเคลเปนสงทด
จะดยงขนหากเราเลอกซอ และใชสนคาทสามารถรไซเคลได
3.2 เมอมผลตภณฑ บรรจภณฑทสามารถนำกลบมาใชอก (Recycle) ได
อยาลมนำไปรไซเคลดวย
การผลตสนคาจากวสดทมา Recycle ไดมกจะใชพลงงาน และ
ทรพยากรธรรมชาตนอยกวา เชนเศษกระดาษสามารถนำไปรไซเคลกลบมาใชเปนกลอง
หรอถงกระดาษ การนำแกวหรอพลาสตกมาหลอมใชใหมเปนขวด ภาชนะใสของหรอ
เครองใชอน ๆ ฝากระปองนำอดลมกสามารถนำมาหลอมใชใหม
3.3 ทำปยดวยตวเอง โดยใชเศษใบไม และเศษอาหารเมอนำสงเหลานมาจดการ
อยางเหมาะสมสงทเหมอนจะเปนขยะจะสามารถเปลยนมาเปนปยธรรมชาต ใหกบสวน
สวยของคณ จะชวยใหดนสามารถดดซบอากาศ และนำ ลดการกดเซาะพนผว และทำให
ไมตองใชปยเคมมากเกนไป
ทมา https://stu40136sitesite.wordpress.com
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 96
322
4. Repair คอ การรจกซอมแซมฟนฟสงของเครองใชทสกหรอ ใหสามารถใชประโยชนได
ทมา http://www.chiangmaiaircare.com ทมา https://sites.google.com/site/jarinrat21
4.1 ซอมแซมขาวของเครองใชทยงสามารถซอมแลวนำกลบมาใชใหมได
โดยอยาพงทง
4.2 ซอมแซม เสอผา ทชำรดใหกลบมาใชงานไดเหมอนเดม
5. Reject คอ รจกปฏเสธ หรองดการใชสงของทเหนวา เปนการทำลาย ทรพยากร
และสรางมลพษ ใหเกดขนแก สงแวดลอม
5.1 การหลกเลยงการใชผลตภณฑทกอใหเกดอนตราย เชน ยาฆาแมลง นำยาขดพน
หรอสารเคมอน ๆ เชน ทำการเกษตรโดยใชสารอนทรยจากสมนไพรแทนสารเคม
หรอใชปยอนทรยแทนปยเคม
5.2 รจกปฏเสธ หรองดการใชสงของทเหนวา เปนการทำลาย ทรพยากร
และสรางมลพษใหเกดขนแก สงแวดลอม เชน ไมใชกลองโฟมบรรจอาหาร ไมรบ
ถงพลาสตกจากรานคาโดยใชถงผาแทน
กอนทงขยะ หากคำนงถงทง 5R เสยกอน แลวคณจะเปนอกคนหนง ทชวยลด
ปรมาณขยะ รวมกนรกษาสภาพแวดลอมของเรา ใหสะอาดสวยงาม เพราะทจรงแลว
สงเหลานมกถกเรยกวา ขยะ ทง ๆ ทความจรง มนเปนเพยง “ของเหลอใช” เทานน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 97
323
ทมา https://5rprotecttheworld.wordpress.com
ประโยชนของกลยทธ 5R
1. รจกหมนเวยน นำสงของทใชแลวมาใชใหม เพอใหเกดประโยชนสงสด
2. รจกซอมแซมฟนฟสงของเครองใชทสกหรอ ใหสามารถใชประโยชนได
3. รจกทะนถนอม บำรงรกษา สงทใชนนใหมอายยนยาว คงทนถาวร ใชไดนาน
ทสด
4. รจกปฏเสธ หรองดการใชสงของทเหนวา เปนการทำลายทรพยากร และสราง
มลพษใหเกดขนแกสงแวดลอม
5. รจกหมนเวยนนำสงของททงแลว หรอเศษสงของทไมใชแลว กลบมาผาน
กระบวนการผลตใหม และนำไปใชได
6. รจกใชสงของทสามารถเตมผลตภณฑในภาชนะเตมได
7. รจกใชสงของทสามารถนำชนสวนมาแลกใหมได
8. รจกใชสงของทสามารถนำมาหมนเวยนได เชน การทำปยจลนทรย ปยหมก
9. เกดความคดใหม เปลยนวธคด จากความคดเดม ทกอเกดปญหา กลบมาคด
ใหม เปนความคดทสรางสรรค
10. การแยกขยะชวยลดภาวะโลกรอน
11. ชวยลดปรมาณขยะในสงคมและบานของเรา
12. รกษาสภาพแวดลอมของเรา ใหสะอาดสวยงาม นาอย
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 98
324
ใบกจกรรมท 6.1
เรอง การประดษฐของใชจากเศษวสดเหลอใช
ชอกลม …………..........................
คำชแจง ใหนกเรยนประดษฐของใชจากเศษวสดเหลอใชหลกปรชญาชาของเศรษฐกจ
พอเพยง จากนนนำเสนอผลงานหนาชนเรยน
1. ชอ
สงประดษฐ……………………………………………………………………………………………………………………………
2. ประโยชนใชสอย ………………………………………………………………………………………………………………
3. วสด อปกรณ
4. ขนตอนและวธทำ
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 99
325
5. เขยนแผนผงความคด นำเสนอผลงาน การประดษฐของใชจากเศษวสดเหลอใช
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 100
326
ใบงานท 6.1
เรอง การจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
คำชแจง ใหนกเรยนยกตวอยาง วธการการจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R อยางละ
5 ตวอยาง
เรอง การจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
Reduce
Reuse
Recycle
Repair
Reject
การจดการ
ทรพยากร
ธรรมชาต
และ
สงแวดลอม
โดยใชหลก
5 R
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 101
327
คำชแจง ใหนกเรยนยกตวอยาง วธการการจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R อยางละ
5 ตวอยาง
แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ท 6
-ไมเปดนำทงขณะแปรงฟน
-ใชเครองไฟฟาแบบประหยดไฟ เบอร5
-ใชตะกราไปจายตลาด เพอใชถงพลาสตกนอยลง
-นำถงพลาสตกจากใสสนคากลบมาใชเปนถงขยะ
-ใชนำทลางผาเสรจแลวไปรดตนไม
-นำขวดนำพลาสตก มาทำกระถางปลกตนไม
-นำขวดพลาสตกเหลอใชไปหลอม ทำขวดใหม
-นำขวดแกวทใชแลวไปหลอมทำขวดใหม
-นำกระดาษทใชแลว ไปผลตกระดาษใชใหม
-ไมใชกลองโฟมใสอาหาร
-ไมใชปยเคม หนมาใชปยอนทรย
-ปลกดอกดาวเรองไวไลแมลงแทนการใชยาฆาแมลง
-
-ซอมโตะ เกาอ ทชำรดใชใหม
-ซอมเสอผาทชำรดใชใหม
-ดแลรกษาเครองยนตเพอใหใชงานไดนานขน
Reduce
Reuse
Recycle
Repair
Reject
การจดการ
ทรพยากร
ธรรมชาต
และ
สงแวดลอม
โดยใชหลก
5 R
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 102
328
คำชแจง ใหนกเรยนเลอก x คำตอบทถกทสดเพยงคำตอบเดยว
1.การใชทรพยากรใหคมคาทสด โดยการนำสงของเครองใช มาใชซำ ตรงกบคำใด
(ความร ความจำ)
ก. Reduce ข. Reuse
ค. Recycle ง. Repair
2. Recycle มความหมายวาอยางไร (ความร ความจำ)
ก. การลดการใช การบรโภคทรพยากรทไมจำเปนลง
ข. ซอมแซมฟนฟสงของเครองใชทสกหรอ ใหสามารถใชประโยชนได
ค. การนำทรพยากรทสามารถนำกลบมาแปรรปนำกลบมาใชใหม
ง. รจกปฏเสธ หรองดการใชสงของทเหนวา เปนการทำลายทรพยากร
และสรางมลพษ
3. สถานการณใดตอไปนเปนการนำหลก Reduce มาใช (ความเขาใจ)
ก. สมชายนำแกนกระดาษทชชมาทำเปนทใสดนสอ
ข. สมหญงปดเครองปรบอากาศกอนออกจากบาน 30 นาท
ค. สมจตนำกระดาษรายงานทเขยนแลวหนงหนา มาใชหนาทเหลอ
ง. สมใจนำกางเกงทซบแตกมาเปลยนเยบใสกระดม และเจาะรกระดมใสใหม
4. การกระทำใดเปนการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (ความเขาใจ)
ก. การนำกาซธรรมชาต แทนนำมนเชอเพลงในรถยนตทงหมด
ข. การรวบรวมขยะจำนวนมากไปกำจดในบรเวณทหางไกลจากเขตชมชน
ค. การปลกพชคลมดน หรอพกหนาดนไวสกชวงระยะหนง หลงจากปลกพช
เศรษฐกจ
ง. นำเทคโนโลย มาทำงานแทนแรงงานคน เพอลดปญหาการอพยพเขาเขตเมอง
ของประชากร
5. จดประสงคทสำคญของการอนรกษทรพยากรธรรมชาต คอขอใด (การวเคราะห)
ก. เพอใหทกคนรกธรรมชาต
ข. เพอสะสมทรพยากรธรรมชาตใหมากขนอก
ค. เพอใหมทรพยากรธรรมชาตไวใหคนรนหลงใชสอย
ง. เพอการใชทรพยากรธรรมชาตอยางประหยดและใชใหเกดประโยชนมากทสด
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 103
329
6. อทกภยคอ ภยและอนตรายทเกดจากสภาวะนำทวม มสาเหตมาจากการเกดฝนตกหนก
หรอฝนตอเนองเปนเวลานาน หรอนำปาไหลหลาก ซงเกดขนเนองจากฝนตกหนกเหนอ
ภเขาตอเนองเปนเวลานาน ทำใหจำนวนนำสะสมมปรมาณมากจนพนดน และตนไมดดซบ
ไมไหว ไหลบาลงสทราบตำ เบองลางอยางรวดเรว นกเรยนคดวา สาเหตใดททำใหปจจบน
หลาย ๆ ประเทศในโลกมกเกดอทกภยมากขน (การสงเคราะห)
ก. ปาไมถกทำลาย ข. ปรมาณนำทะเลเพมขน
ค. เกดมรสมยาวนานกวาปกต ง. การสรางถนนกดขวางทางนำ
7. ขอใดเปนการใชนำอยางถกตอง (การนำไปใชประโยชน)
ก. เชดคราบสกปรก ออกกอนลางถวยชามภาชนะพรอมกนในอางนำ
ข. อาบนำโดยใชอางอาบนำแทนการใชฝกบวอาบนำจะทำใหประหยดนำ
ค. ลางผก ผลไม จากกอกนำโดยตรงจะประหยดกวาการใชภาชนะรองนำ
ง. รดนำตนไมโดยการใชสายยางตอจากกอกนำโดยตรงแทนการใชหวฝกบว
8. ขอใดเปนการจดการพลงงานเชอเพลงอยางถกตอง (การนำไปใชประโยชน)
ก. กอนสตารทเครองยนต เปดเครองปรบอากาศ ไฟหนารถ เครองเสยงกอนทกครง
ข. วดลมยางรถยนตอยเสมอ ปรบลมยางใหแขงมาก ๆ เสมอเพอชวยประหยด
นำมน
ค. ขบรถทความเรวสมำเสมอในอตราทเหมาะสม คอ 80–90 กโลเมตร/ชวโมง
ง. การบรรทกครงตองใหไดมากทสด เพอลดจำนวนเทยวในการบรรทกสงของให
คมคานำมน
9. ทรพยากรธรรมชาตใด ทพงใชอยางระมดระวงและควรใชใหเกดประสทธภาพมากทสด
(การประเมนคา)
ก. หน ดน แร ข. ปาไม สตวปา
ค. ดน นำ อากาศ ง. นำมน แรธาต เชอเพลง
10.ขอใดเปนการอนรกษทรพยากรธรรมชาตทดทสด (การประเมนคา)
ก. การเพมพนททางการเกษตรเพอเพมผลผลตใหมากขน
ข. ไมเขาไปใชประโยชนจากปาไมเพอเปนการรกษาตนนำลำธาร
ค. การเพาะเลยงสตวนำชายฝงโดยการบกเบกปาชายเลนในทองถน
ง. ออกแบบผงเมองเพอรองรบการขยายตวของประชากรทเพมมากขนโดยการ
คำนงถงสงแวดลอม
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 104
330
เฉลย แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ท 6
1. ข 2. ง 3. ข 4. ง 5. ก
6. ค 7. ก 8. ก 9. ง 10. ค
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 105
331
แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ท 6
คำชแจง ใหนกเรยนเลอก x คำตอบทถกทสดเพยงคำตอบเดยว
1. ในโรงเรยนมขยะทควรนำไป Recycle ตองทงในถงขยะสเหลอง มกเปนขยะแบบในขอใด
(การสงเกต)
ก. หลอดไฟเกา ถายไฟฉายเกา
ข. โทรศพทมอถอเกา แบตเตอรเกา
ค. กระปองสเปรยใชหมดแลว กลองโฟม
ง. กลองเครองดมแบบ UHT กระปองอลมเนยม
2. ในโรงเรยนมขยะทอนตราย ตองทงในถงขยะสแดง มกเปนขยะแบบในขอใด
(การสงเกต)
ก. เศษอาหารทสงกลนเนาเหมน ข. เศษแกวแตก ตาปเกา ของมคม
ค. หลอดไฟเกา ขวดสเปรย ง. อะลมเนยม ยางรถยนต
3. ในชมชนของนกเรยนมการทำการเกษตรตลอดทงป บางครงมการปลกพช ทมดอก
สเหลอง ทเรยกวา ปอเทอง สลบกบนาขาว จากนนกไถทงเพอใหกลายเปนปยพชสดบำรงดน
ซงมกปลกพชบำรงชนดนในชวงใด (การสงเกต)
ก. ปลกปอเทองหลงจากเกบเกยวขาว
ข. ปลกปอเทองกอนหวานเมลดขาว 1 เดอน
ค. ปลกปอเทองหลงจากหวานเมลดขาว
ง. ปลกปอเทองขณะเกบเกยวขาว หรอพชไรอน
4. ขอใดคอทรพยากรธรรมชาตทใชแลวสามารถนำกลบมาใชไดอก (การจำแนก)
ก. ปาไม ข. ถานหน
ค. กาซธรรมชาต ง. นำมนปโตรเลยม
5. ขอใดคอทรพยากรธรรมชาตทใชแลวไมสามารถนำกลบมาใชไดอก (การจำแนก)
ก. ปาไม ข. ถานหน
ค. แรเหลก ง. แรทองแดง
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 106
332
6. ขอใดเปนการใชหลก Reduce (การจำแนก)
ก. ถอดปลกของเครองใชไฟฟาเมอไมใชงาน
ข. การนำแกวหรอพลาสตกมาหลอมใชใหมเปนขวด
ค. นำกระดาษทเขยนแลว 1 หนา มาใชในหนาทเหลอ
ง. การนำขวดใสนำดมมาประดษฐเปนแจกนดอกไม
ภาพตอไปน ใชตอบคำถาม ขอ 7-8
7. จากภาพ การวดปรมาณของขยะแตละชนด วดดวยวธใด (การวด)
ก. ความจของถงขยะ ข. ชางนำหนก
ค. ความจรถเกบขยะ ง. ความจของหลมทงขยะ
8. จากภาพ ถาขยะทงหมดม 3.5 ตน แสดงวา ขยะอนตรายมเทาใด (การใชตวเลข หรอ
การคานวณ)
ก. 150 กโลกรม ข. 125 กโลกรม
ค. 105 กโลกรม ง. 100 กโลกรม
ขยะทวไป รอยละ 3
ขยะอนตราย รอยละ 3
ขยะรไซเคล รอยละ 30
ขยะอนทรย รอยละ 64
ทมา: รายงานสถานการณขยะมลฝอย ป 2559 กรมควบคมมลพษ
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 107
333
9.โรงเรยนแหงหนง มการสงเสรมใหนกเรยนรจกแยกขยะเปน 4 ประเภท ดงนคอ
ขยะอนทรย ขยะทวไป ขยะรไซดเคล และขยะอนตราย นอกจากนยงมการสงเสรมใหนำ
เศษวสดทเหลอใชในโรงเรยน หรอในทองถนประดษฐของนกเรยนมาทำเปนของใช
ของตกแตง นกเรยนคดวา การประดษฐของใช ของตกแตงชวยลดปญหาสงแวดลอม
ไดอยางไร (การการลงความคดเหนจากขอมล)
ก. ทำใหการตดตนไมลดลง ข. ชวยลดมลพษในอากาศ
ค. ทำใหนำในลำคลองไมเนาเสย ง. ชวยลดปรมาณขยะในทองถน
10. ในการประดษฐของใชของตกแตงในบาน โดยใชวสดทหางายในทองถนของนกเรยน
บคคลใดตอไปนใชทรพยากรในการทำงานอยางประหยด คมคา เปนประโยชนทงตอตวเรา
และตอสงแวดลอม (การการลงความคดเหนจากขอมล)
ก. โคนตนมะพราวเพอนำกานทำไมกวาด
ข. ตดตนมะขามเพอมาทำถานหงตม
ค. ตดตนกลวยเพอนำใบตองทำกระทง
ง. ตดตนไมยราพยกษทมาทำเปนรว
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 108
334
เฉลยแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ท 6
1. ง 2. ค 3. ก 4. ก 5. ข
6. ก 7. ข 8. ค 9. ง 10. ง
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 109
335
แบบประเมนผลงาน
ใบงานท 6.1 เรอง การจดการทรพยากรโดยใชหลก 5R
คำชแจง : ให ผสอน ประเมนผลงานนกเรยน แลวขด ✓ลงในชองทตรงกบระดบคะแนน
ลำดบท รายการประเมน ระดบคะแนน
4 3 2 1
1 ความถกตองของเนอหา
2 ตรงจดประสงคทกำหนด
3 ความคดสรางสรรค
4 มความเปนระเบยบ เขาใจงาย
รวม
ลงชอ...................................................ผประเมน
............../.................../................
เกณฑการใหคะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมสมบรณ ละเอยด ชดเจน ให 4 คะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมมขอบกพรองเปนสวนนอย ให 3 คะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมมขอบกพรองเปนบางสวน ให 2 คะแนน
ผลงานหรอพฤตกรรมมขอบกพรองเปนสวนมาก ให 1 คะแนน
เกณฑการตดสนคณภาพ
ชวงคะแนน ระดบคณภาพ
18 - 20 ดมาก
14 - 17 ด
10 - 13 พอใช
ตำกวา 10 ปรบปรง
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 110
336
แบบประเมน คณลกษณะอนพงประสงค
คำชแจง : ใหผประเมนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในระหวางเรยนและนอกเวลาเรยน
แลวขด ✓ลงในชองทตรงกบระดบคะแนน
เลขท
ซอสตย
สจรต มวนย ใฝเรยนร
อยอยาง
พอเพยง
มงมนในการ
ทำงาน
มจต
สาธารณะ เฉลย สรป
1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 ดมาก ด พอใช ปรบปรง
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
ผประเมน…………………………………………
……………/……………/…………
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 111
337
ตารางเกณฑการใหคะแนน คณลกษณะอนพงประสงค
พฤตกรรม ระดบคะแนน
ผาน (1) ด (2) ดเยยม (3)
ซอสตย
สจรต
ใหขอมลทถกตองและ
เปนจรง ไมนำสงของ
และผลงานของผอน
มาเปนของตนเอง
ใหขอมลทถกตองและเปนจรง
ไมนำสงของและผลงานของ
ผอนมาเปนของตนเอง ปฏบต
ตนตอผอนดวยความซอตรง
ใหขอมลทถกตองและเปนจรง ไมนำ
สงของและผลงานของผอนมาเปนของ
ตนเอง ปฏบตตนตอผอนดวยความ
ซอตรง เปนแบบอยางทดดานความ
ซอสตย
มวนย
ปฏบตตนตามขอตกลง
กฎเกณฑ ระเบยบ
ขอบงคบของโรงเรยน
ตรงตอเวลาในการ
ปฏบตกจกรรม
ปฏบตตนตามขอตกลง
กฎเกณฑ ระเบยบ ขอบงคบ
ของตรงตอเวลาในการปฏบต
กจกรรม และรบผดชอบ
ในการทำงาน
ปฏบตตนตามขอตกลง กฎเกณฑ
ระเบยบ ขอบงคบของโรงเรยน และไม
ละเมดสทธของผอน ตรงตอเวลาในการ
ปฏบตกจกรรมและรบผดชอบในการ
ทำงาน
ใฝเรยนร เขาเรยนตรงเวลา และ
มสวนรวมในการ
เรยนร และเขารวม
กจกรรมการเรยนร
ตางๆ เปนบางครง
เขาเรยนตรงเวลา ตงใจเรยน
เอาใจใสในการเรยน และม
สวนรวมในการเรยนร และ
เขารวมกจกรรมการเรยนร
ตางๆ บอยครง
เขาเรยนตรงเวลา ตงใจเรยน เอาใจใสใน
การเรยน และมสวนรวมในการเรยนร
และเขารวมกจกรรมการเรยนรตางๆ
ทงภายใน และภายนอกโรงเรยน
เปนประจำ
อยอยาง
พอเพยง
ใชทรพยสนของตนเอง
และทรพยากรของ
สวนรวมอยางประหยด
คมคา เกบรกษาดแล
อยางด
ใชทรพยสนของตนเองและ
ทรพยากรของสวนรวมอยาง
ประหยด คมคา เกบรกษา
ดแลอยางด ไมเอาเปรยบ
ผอน ใชความรขอมลขาวสาร
ในการ วางแผนการเรยน และ
การทำงาน
ใชทรพยสนของตนเองและทรพยากร
ของสวนรวมอยางประหยด คมคา เกบ
รกษาดแลอยางด ไมเอาเปรยบผอน
และไมทำใหผอนเดอดรอน
ใชความรขอมลขาวสารในการ วาง
แผนการเรยน การทำงาน และใชใน
ชวตประจำวน
มงมนใน
การทำงาน
ตงใจและรบผดชอบใน
การปฏบตหนาทท
ไดรบมอบหมายให
สำเรจ
ตงใจและรบผดชอบในการ
ปฏบตหนาททไดรบ
มอบหมายใหสำเรจ มการ
ปรบปรงและพฒนาการ
ทำงานใหดขน
ตงใจและรบผดชอบในการปฏบตหนาท
ทไดรบมอบหมายใหสำเรจ มการ
ปรบปรงและพฒนาการทำงานใหดขน
ภายในเวลาทกำหนด
มจต
สาธารณะ
ดแลรกษาสาธารณ
สมบต และสงแวดลอม
ในบางครง
ดแล รกษาสาธารณสมบต
และสงแวดลอมตามทคร
แนะนำเขารวมกจกรรมทเปน
ดแล รกษาสาธารณสมบตและ
สงแวดลอมดวยความเตมใจ
เขารวมกจกรรมทเปนประโยชน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 112
338
พฤตกรรม ระดบคะแนน
ผาน (1) ด (2) ดเยยม (3)
เขารวมกจกรรมทเปน
ประโยชนตอโรงเรยน
เขารวมกจกรรมเพอ
แกปญหาหรอรวม
สรางสงทดงามของ
สวนรวมในบางครง
ประโยชนตอโรงเรยน ชมชน
และสงคมเขารวมกจกรรม
เพอแกปญหาหรอรวมสราง
สงทดงามของสวนรวมตามท
ครแนะนำ
ตอโรงเรยน ชมชน และสงคมเขารวม
กจกรรมเพอแกปญหาหรอรวมสรางสง
ทดงามของสวนรวมตามสถานการณท
เกดขนดวยความกระตอรอรน
เกณฑการตดสนคณภาพ
ชวงคะแนนเฉลย ระดบคณภาพ
2.5-3
2-2.4
ดมาก
ด
1.5-1.9 พอใช
1-1.4 ปรบปรง
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 113
339
แบบประเมนสรรถนะสำคญของผเรยน
คำชแจง : ใหผประเมนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยน แลวทำเครองหมาย ✓ ลงในชองท
ตรงกบระดบคณภาพ
เลขท การสอสาร การคด
การ
แกปญหา การใชทกษะชวต การใชเทคโนโลย รวม สรป
1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 พอใช ด ดมาก
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
ผประเมน…………………………………………
……………/……………………/……………….
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 114
340
ตารางเกณฑการใหคะแนนสมรรถนะสำคญของผเรยน
พฤตกรรม ระดบคะแนน
ผาน (1) ด (2) ดเยยม (3)
ความสามารถ
ในการสอสาร
พด หรอเขยนถายทอด
ความร ความคด ความ
รสก และทศนะของตนเอง
จาก สารทอาน ฟง หรอด
ดวย ภาษาของตนเอง
แตไมมตวอยางประกอบ
เลอกใชวธการสอสาร
ทเหมาะสมกบลกษณะ
ของขอมลขาวสาร
พด หรอเขยนถายทอด ความร
ความคด ความรสก และทศนะ
ของตนเองจากสารทอาน ฟง หรอด
ดวยภาษาของตนเอง พรอม
ยกตวอยางประกอบ
แตไมสอดคลองกบเรองทถายทอด
เลอกใชวธการสอสารทเหมาะสม
กบลกษณะของขอมล ขาวสาร
โดยคำนงถงความสำเรจ ของการ
สอสารทมตอตนเอง สงคม และ
ประเทศชาต
พด หรอเขยนถายทอด ความร
ความคด ความ รสก และทศนะ
ของตนเองจาก สารทอาน ฟงหรอด
ดวยภาษา ของตนเอง พรอมยกตวอยาง
ประกอบ สอดคลองกบเรองทถายทอด
เลอกใชวธการสอสารทเหมาะสมกบ
ลกษณะของ ขอมลขาวสาร โดยคำนงถง
คณภาพ และความสำเรจ
ของการสอสารทมตอตนเอง สงคม
และประเทศชาต
ความสามารถ
ในการคด
ระบ หลกการ แนวคด
ความสมพนธ ของสวน
ประกอบตาง ๆ ของขอมล
ไดถกตอง แตไมสามารถ
เชอมโยงกบเหตการณ
ทพบเหน ในบรบทตาง ๆ ได
รวบรวม จดกระทำ
ประมวลผล วางแผน
ออกแบบ ปรบปรง
คาดการณ และประเมน
ลงขอสรปไดถกตอง
ระบ หลกการ แนวคดความสมพนธ
ของสวน ประกอบตาง ๆ ของขอมล
และสามารถเชอมโยงกบ เหตการณ
ทพบเหนในบรบท ตาง ๆ ได
รวบรวม จดกระทำ ประมวลผล
ขอมล วางแผน ออกแบบ ปรบปรง
คาดการณ และประเมนผล ขอสรป
ไดถกตอง ตลอดจน นำผลทไดไป
สรางผลงานได
ระบหลกการ แนวคดความสมพนธ
ของสวน ประกอบตาง ๆ ของขอมล
และ สามารถเชอมโยงกบเหตการณ
ทพบเหนในในบรบทตาง ๆ ไดอยาง
สมเหตสมผล รวบรวม จดกระทำ
ประมวล ผลขอมล วางแผน ออกแบบ
ปรบปรง คาดการณและ ประเมนลง
ขอสรปไดถกตอง ตลอดจนนำผลทได
ไปสราง ผลงานทมคณภาพ
ความสามารถ
ในการ
แกปญหา
ระบปญหา และสาเหต
ของปญหา ตาง ๆ
ทเกดขนกบบคคลใกลตว
ทตรงกบสภาพปญหาได
2 ปญหา มการวางแผนงาน
และออกแบบวธการ
แกปญหา โดยใชขอมล
และรายละเอยด
ประกอบการวางแผน
มขนตอน ของแผนงาน
ชดเจน
ระบปญหา และสาเหตของปญหา
ตาง ๆ ทเกดขนกบ บคคลใกลตว
ทตรงกบสภาพ ปญหาไดมากกวา
3 ปญหา มการวางแผนงาน
และออกแบบวธการแกปญหา
โดยใชขอมล และรายละเอยด
ประกอบการวางแผนมขนตอนของ
แผนงานอยางชดเจน และ มขอมล
เพยงพอ
ระบปญหา และสาเหตของปญหา
ตาง ๆ ทเกดขนกบบคคลใกลตว
ทตรงกบสภาพ ปญหาไดมากกวา
3 ปญหา มการวางแผนงาน
และออกแบบวธการแกปญหา
ทมความเปนไปไดอยางสมเหต สมผล
โดยใชขอมล และรายละเอยด
ประกอบการวางแผน มขนตอนของ
แผนงาน อยางชดเจน และมขอมล
เพยงพอ
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 115
341
พฤตกรรม ระดบคะแนน
ผาน (1) ด (2) ดเยยม (3)
ความสามารถ
ในการใชทกษะ
ชวต
แสดงความคดเหนของตน
รบฟงความคดเหนของ
ผอน ตามทตนไดรบ
มอบหมายจากกลม
จนสำเรจ มกรยา วาจา
ทาทาง หรอ แตงกายไม
เหมาะสม เมออยตอหนา
ชมชน ในบางครง
ปฏบตตามกฎ กตกาของ
สงคม สามารถระบสทธ
และหนาทได แตละเลย
การปฏบต เปนบางครง
แสดงความคดเหนของตนเอง
รบฟงความคดเหนของผอน
โดยสนบสนน หรอคดคาน
ความคดเหนนนดวยกรยา วาจา
ทสภาพ ใหเกยรตผอน และปฏบตงาน
ทตนรบผด ชอบจนสำเรจ มกรยา
วาจา ทาทาง และ แตงกายสภาพ
เหมาะสมเมอ อยตอหนาชมชน
ปฏบตตามกฎ กตกาของสงคม
สามารถระบหนาทในความรบผดชอบ
ของตน และปฏบตตามสทธ
และหนาท ทสงผลใหเกดผลด
ตอตนเองได
แสดงความคดเหนของตนเอง รบฟง
ความคดเหนของผอน โดยสนบสนน
หรอคดคาน ความคดเหนนนดวย
กรยา วาจาทสภาพ ใหเกยรตผอน
และปฏบตงานทตนรบผดชอบ
จนสำเรจ เปนทพงพอใจของกลม
มกรยา วาจา ทาทาง และแตงกาย
สภาพ เหมาะสมกบ บคคล สถานท
ในทกโอกาส ปฏบตตามกฎ กตกา
ของสงคม สามารถระบหนาทในความ
รบผดชอบของตน และปฏบตตามสทธ
และหนาท ทสงผลดตอตนเอง
และสวนรวม
ความสามารถ
ในการใช
เทคโนโลย
เลอก และใชเทคโนโลย
ในการ สบคน คนควา
รวบรวม และสรปความร
ดวยตนเองไดอยางถกตอง
ลดขนตอน เวลา
ทรพยากร ในการทำงาน
และนำเสนอผลงานทเปน
ประโยชนตอตนเอง
หรอสงคม
เลอก และใชเทคโนโลยทเหมาะสม
ในการสบคน คนควา รวบรวม
และสรป ความรดวยตนเองได
อยางถกตอง มความหลากหลาย
แปลกใหม สามารถลดขนตอน เวลา
ทรพยากร ในการทำงาน
และนำเสนอผลงานทเปนประโยชน
ตอตนเอง และสงคม โดยไมทำให
ผอนเดอดรอน ไมมผลกระทบตอ
สงแวดลอม
เลอก และใชเทคโนโลยท เหมาะสม
ในการสบคน คนควา รวบรวม
และสรปความรดวยตนเองไดอยาง
ถกตอง มความหลากหลาย แปลกใหม
ลดขนตอน เวลา ทรพยากร
ในการทำงาน และนำเสนอผลงาน
ทเปนประโยชนตอตนเอง และสงคม
โดยมความหลากหลาย แปลกใหม
นาสนใจ ไมลอกเลยนแบบ ไมทำให
ผอนเดอดรอน ไมมผลกระทบตอ
สงแวดลอม และสามารถแนะนำ
ผอนได
เกณฑการสรปผล
ดมาก หมายถง คะแนนรวม 13-15 คะแนน
ด หมายถง คะแนนรวม 9-12 คะแนน
พอใช หมายถง คะแนนรวม 1-8 คะแนน
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
Page 116
342
บนทกหลงแผนการสอน
ดานความร
ดานสมรรถนะสำคญของผเรยน
ดานคณลกษณะอนพงประสงค
ดานอน ๆ (พฤตกรรมเดน หรอพฤตกรรมทมปญหาของนกเรยนเปนรายบคคล)
ปญหา/อปสรรค
แนวทางการแกไข
ความเหนของผบรหารสถานศกษาหรอผทไดรบมอบหมาย
ขอเสนอแนะ
ลงชอ
( )
ตำแหนง ผอำนวยการโรงเรยนกดบงพทยาคาร
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร