Top Banner
Η ψαλτική τέχνη από τις αρχές του 20ο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ η στην Αλβανία ου αιώνα έως σήμερα Meri Kumb Υποψήφια Διδάκτωρ, ΕΚΠ
24

Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

Apr 09, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

Η ψαλτική τέχνη στην

από τις αρχές του 20ου

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

χνη στην Αλβανία

ου αιώνα έως σήμερα

Meri KumbeΥποψήφια Διδάκτωρ, ΕΚΠΑ

Page 2: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

ποιά είναι η παράδοση της βυζαντινής μουσικής στην Αλβανία και πότε ξεκινά;

Πότε συναντάμε για πρώτη φορά στην βυζαντινή μουσική την χρήση της αλβανικής γλώσσας και τι μελικές αλλαγές (αν υπάρχουν), φέρνει το φαινόμενο αυτό;

Υπάρχει κάποια συνάφεια μεταξύ της παράδοσης της βυζαντινής μουσικής που επικράτησε μέχρι και τον 19ακολούθησε στην συνέχεια;

Ποιά είναι η πορεία που ακολούθησε η βυζαντινή μουσική ύστερα από Ποιά είναι η πορεία που ακολούθησε η βυζαντινή μουσική ύστερα από 23 ολόκληρα χρόνια απόλυτης παύσης (1967

ποιά είναι η παράδοση της βυζαντινής μουσικής στην Αλβανία και πότε

Πότε συναντάμε για πρώτη φορά στην βυζαντινή μουσική την χρήση της αλβανικής γλώσσας και τι μελικές αλλαγές (αν υπάρχουν), φέρνει

Υπάρχει κάποια συνάφεια μεταξύ της παράδοσης της βυζαντινής μουσικής που επικράτησε μέχρι και τον 19ο αι. και αυτής που

Ποιά είναι η πορεία που ακολούθησε η βυζαντινή μουσική ύστερα από Ποιά είναι η πορεία που ακολούθησε η βυζαντινή μουσική ύστερα από 23 ολόκληρα χρόνια απόλυτης παύσης (1967-1990);

Page 3: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

Τρεις περιόδους της ιστορικής εξέλιξης της βυζαντινής μουσικής στην

Αλβανία:

α’ περίοδος: από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες μέχρι περίπου στο τέλος του 19ου, αρχές 20ου αι.

β΄ περίοδος: αρχές 20ου αι. μέχρι το 1967

γ΄ περίοδος: από το 1990 έως σήμερα

Τρεις περιόδους της ιστορικής εξέλιξης της βυζαντινής μουσικής στην

Αλβανία:

α’ περίοδος: από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες μέχρι περίπου στο

αι. μέχρι το 1967

Page 4: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

α) η χρήση της αλβανικής γλώσσας ως επίσημης γλώσσας της λατρείας από τις αρχές του 20

β) η αναγνώριση του αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Αλβανίας το 1922 (αναγνωρισμένη επίσημα το 1937)Αλβανίας το 1922 (αναγνωρισμένη επίσημα το 1937)

γ) οι μουσικές επιρροές της ρώσικης και ρουμανικής ορθόδοξης εκκλησιαστικής μουσικής στην υπάρχουσα εκκλησιαστική μουσική παράδοση στην Αλβανία, κατά την διάρκεια των

δεκαετιών του 1920 και 1930

δ) η απαγόρευση των θρησκευμάτων από το 1967 (για 23 δ) η απαγόρευση των θρησκευμάτων από το 1967 (για 23 χρόνια)

ε) η αναζωογόνηση της εκκλησίας και της πνευματικής ζωής εν γένει από το 1990 και εξής.

α) η χρήση της αλβανικής γλώσσας ως επίσημης γλώσσας της λατρείας από τις αρχές του 20ου αιώνα

β) η αναγνώριση του αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Αλβανίας το 1922 (αναγνωρισμένη επίσημα το 1937)Αλβανίας το 1922 (αναγνωρισμένη επίσημα το 1937)

γ) οι μουσικές επιρροές της ρώσικης και ρουμανικής ορθόδοξης εκκλησιαστικής μουσικής στην υπάρχουσα εκκλησιαστική μουσική παράδοση στην Αλβανία, κατά την διάρκεια των

δεκαετιών του 1920 και 1930

δ) η απαγόρευση των θρησκευμάτων από το 1967 (για 23 δ) η απαγόρευση των θρησκευμάτων από το 1967 (για 23 χρόνια)

ε) η αναζωογόνηση της εκκλησίας και της πνευματικής ζωής εν γένει από το 1990 και εξής.

Page 5: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

Τα χειρόγραφα της βυζαντινής μουσικής

Σώζονται μόνο επτά κώδικες

Ειρμολόγιο Berat 23, 1292

Ο τελευταίος κώδικας του 19ου αι.

Οι κώδικες είναι στην ελληνική γλώσσα

Τα χειρόγραφα της βυζαντινής μουσικής

Berat 23, f. 63v-64r, 1292

Page 6: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή
Page 7: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

β’ περίοδος αρχές 20ου αι. μέχρι το 1967

Κοινωνιολογική και πολιτική κατάσταση της χώρας:

έντονα κινήματα για την απελευθέρωση της χώρας από

τους Οθωμανούς

προσπάθειες για την διάδοση της αλβανικής γλώσσας

τέσσερεις επίσημες θρησκείες: η Μουσουλμανική, η

Ορθόδοξη, η Καθολική και η ΜπεκτασήΟρθόδοξη, η Καθολική και η Μπεκτασή

κυριαρχούσε το σλόγκαν «η θρησκεία των αλβανών είναι ο αλβανισμός»

β’ περίοδος αι. μέχρι το 1967

Κοινωνιολογική και πολιτική κατάσταση της χώρας:

έντονα κινήματα για την απελευθέρωση της χώρας από

προσπάθειες για την διάδοση της αλβανικής γλώσσας

τέσσερεις επίσημες θρησκείες: η Μουσουλμανική, η

Ορθόδοξη, η Καθολική και η ΜπεκτασήΟρθόδοξη, η Καθολική και η Μπεκτασή

«η θρησκεία των αλβανών είναι ο

Page 8: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

Θρησκευτική κατάσταση

κινήσεις στο εσωτερικό για την δημιουργία της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της ΑλβανίαςΕκκλησίας της Αλβανίας

κινήσεις της Αλβανικής κοινότητας της Αμερικής, με κύριο εκπρόσωπο τον Ιερέα Fan S. Noli για την δημιουργία της Αλβανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αμερικής και για την ανακήρυξη του Αυτοκεφάλου της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας

η υποστήριξη της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας η υποστήριξη της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας

Θρησκευτική κατάσταση

κινήσεις στο εσωτερικό για την δημιουργία της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης

κινήσεις της Αλβανικής κοινότητας της Αμερικής, με κύριο εκπρόσωπο τον Ιερέα Fan S. Noli για την δημιουργία της Αλβανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αμερικής και για την ανακήρυξη του Αυτοκεφάλου της

η υποστήριξη της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας η υποστήριξη της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας

Page 9: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

η Εκκλησιαστική Σύνοδος του Βερατίου ανακήρυξε στις 12 Σεπτεμβρίου του 1922, το Αυτοκέφαλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίαςτο Αυτοκέφαλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας

όρισε ως επίσημη γλώσσα της ορθόδοξης ζωής και λατρείας, την αλβανική γλώσσα

Η Αυτοκέφαλη Εκκλησία αναγνωρίστηκε από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου στις 12 Απριλίου 1937

η Εκκλησιαστική Σύνοδος του Βερατίου ανακήρυξε στις 12 Σεπτεμβρίου του 1922, το Αυτοκέφαλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίαςτο Αυτοκέφαλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας

όρισε ως επίσημη γλώσσα της ορθόδοξης ζωής και λατρείας, την αλβανική

Η Αυτοκέφαλη Εκκλησία αναγνωρίστηκε από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου στις 12 Απριλίου 1937

Page 10: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

Fan S. NoliFan S. Noli

Shërbesa e Javës së madheShërbesa e Javës së madhe

Libri i shërbesave të shenjta

Kishës Orthodhokse

Libri i të kremteve të mëdha

Kishës orthodhokse

Triodi i vogël

LutjesorjaLutjesorja

Pesëdhjetorja e vogël

Hymnore

Page 11: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

Μουσική δραστηριότητα:

Fan S. Noli

το Hymnal (Al. Hymnore) του Noli είναι η πρώτη το Hymnal (Al. Hymnore) του Noli είναι η πρώτη

έκδοση βιβλίου στην Αλβανική γλώσσα με μουσική

σημειογραφία

εκδόθηκε στις 15 Ιανουαρίου του 1936

Τα μέλη που ανθολογούνται σ’ αυτό, είναι σε

πεντάγραμμο και εναρμονισμένα για τετράφωνη πεντάγραμμο και εναρμονισμένα για τετράφωνη

μικτή χορωδία.

Μουσική δραστηριότητα:

Fan S. Noli

) του Noli είναι η πρώτη ) του Noli είναι η πρώτη

έκδοση βιβλίου στην Αλβανική γλώσσα με μουσική

εκδόθηκε στις 15 Ιανουαρίου του 1936

Τα μέλη που ανθολογούνται σ’ αυτό, είναι σε

πεντάγραμμο και εναρμονισμένα για τετράφωνη πεντάγραμμο και εναρμονισμένα για τετράφωνη

Page 12: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

Περιέχονται μεταγραφές από παραδοσιακέςπαραδοσιακούς ύμνους, συνθέσεις άλλωνKiev, Benevski, Razumovski, Tchaikovsky,μοναδική σύνθεση του Noli «Χριστός Ανέστη»μοναδική σύνθεση του Noli «Χριστός Ανέστη»

περιέχονται συνολικά 108 εκ των οποίων

βυζαντινοί ύμνοι δίνονται σε δύο εκδοχέςμουσική παράδοση.

παραδοσιακές βυζαντινές φόρμες, ρώσικουςάλλων γνωστών συνθετών όπως

Tchaikovsky, κ.α. και επίσης καιΑνέστη» (Al. Krishti u ngjall)Ανέστη» (Al. Krishti u ngjall)

οποίων 13ων είναι βυζαντινοί ύμνοι

εκδοχές: στην βυζαντινή και στην ρωσική

Page 13: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή
Page 14: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή
Page 15: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

Hymnore, 1936 Fan Noli Hymnore, 1936 Fan Noli

Page 16: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

Μέχρι τον 19ο αι., στις ορθόδοξες εκκλησίες της Αλβανίας υπήρχαν μόνο δύο ψάλτες (δεξιός και αριστερός) και έψαλαν στην ελληνική γλώσσα.

Στις αρχές του 20ου αι., δέχθηκε μεγάλη επιρροή από την ρωσική Στις αρχές του 20ου αι., δέχθηκε μεγάλη επιρροή από την ρωσική εκκλησιαστική μουσική.

Tο 1924, ιδρύεται στα Τίρανα η πρώτη εκκλησιαστική χορωδία που έψαλε στην αλβανική γλώσσα

Το 1930, άνοιξε στο Δυρράχιο το Σεμινάριο της Ορθόδοξης εκκλησίας και ένα από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή μουσική.από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή μουσική.

αι., στις ορθόδοξες εκκλησίες της Αλβανίας υπήρχαν μόνο δύο ψάλτες (δεξιός και αριστερός) και έψαλαν στην ελληνική γλώσσα.

αι., δέχθηκε μεγάλη επιρροή από την ρωσική αι., δέχθηκε μεγάλη επιρροή από την ρωσική

Tο 1924, ιδρύεται στα Τίρανα η πρώτη εκκλησιαστική χορωδία που έψαλε στην

Το 1930, άνοιξε στο Δυρράχιο το Σεμινάριο της Ορθόδοξης εκκλησίας και ένα από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή μουσική.από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή μουσική.

Page 17: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

Dhimitër Beduli

Liturgier i Vogel, the hymns sung during the Mass.

other troparia, used for other troparia, used for teaching proposes

Dhimitër Beduli

Page 18: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή
Page 19: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή
Page 20: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

Theodhor Peci

Anastasimatari

Theodhor Peci

Page 21: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή
Page 22: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

Shkodër

Όνομα Εκκλησία Χωριό/ Όνομα ψάλτη

Εκκλησία Χωριό/ πόλη

Risto Plevneshi

Shkodër

Save Ilija VrakëSave Ilija Vrakë

Mihaj Savojski Vrakë

Shkodër

Χωριό/ Χρόνια ΜισθόςΧωριό/ πόλη

Χρόνια υπηρεσίας

Μισθός

Shkodër 1930, 1949-1952, 1953, 1954, 1955, 1962, 1965, 1967

1950: 1000 λεκ1952, 1954 - 55: 2800 lek1962: 4250 λεκ/μήνα

19491949

1950

Page 23: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή
Page 24: Η ψαλτική τέχνη στην από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα · από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή

Σας ευχαριστώ! Σας ευχαριστώ!