Ի՞նչ դժվարթյնների են հանդիպմ սովորողները փոխադրման ժամանակ։ Չեմ կարողանմ կոﬓորոշվել կամ գտնել մատչելի ղիներ իմ նոր դպրոցմ։ Չէի տեսել դպրոցի ներսը ﬕնչև դասերն սկսվելը: Վախենմ էի։. Բոլորը կարծմ են, որ արդեն ﬔծ եմ պետք է կարողանամ հարմարվել նոր դպրոցմ, բայց դեռ վախենմ և շփոթվմ եմ։ Ինձ նկատողթյն են անմ նոր սցչհս կոպտել համար, բայց չեմ կարողանմ հասկանալ, թե ի՞նչ է զմ, որ անեմ։ Նախկին դպրոցմ սցիչներս նախապես պլանավորմ էին, թե ինչպես ինձ օգնեն որոշ դասերին։ Նոր դպրոցմ այդ մասին չգիտեն։ Աﬔն ինչ պետք է նորից սկսել պլանավորել: Երանի նախկին սցչհիս մասնակցեր այդ գործին: Վախենմ եմ, որ չկարողանամ նոր ընկերներ գտնել կամ մասնակցել ﬕջոցառﬓերին նոր դպրոցմ։ Ուզմ եմ մասնագիտական քոլեջ գնալ, բայց չգիտեմ դրանցից որոնք են ներառական հաշմանդամթյ ն նեցողների համար։ Դպրոցմ ոչ ոք այդ մասին չգիտի: Ես արդեն բարձր դասարանմ եմ և իմ ծնողներն առաջվա պես ակտիվ չեն շփվմ դպրոցի հետ, բայց ես կարիք նեմ, որ նրանք խոսեն իմ նոր սցիչների հետ, երբ ես խնդիր եմ նենմ։ Ինձ շփոթեցնմ է նոր դասացցակը։ Ո՞ր ժաﬕն, որտե՞ղ պետք է լինեմ։ Ինձ նախատմ են, որ շանմ եմ։ Նոր դպրոցս շատ հեռ է տանից և դա ինձ վախեցնմ է։ Ինձ համար շատ դժվար է փոխադրվելը, քննթյնները չեն հարմարեցված իմ կարիքներին։ Սովոր չեմ ծնողներիցս հեռ լինել ամբողջ օրը։ Ուսցիչներն այս դպրոցմ այլ կերպ են վարվմ, այլ ձևով են սովորեցնմ։ Չեմ կարողանմ հարմարվել նրանց պահանջներին։ Կրթթյան ﬔջ փոխադրմ նշանակմ է, երբ սովորողները կրթթյան ﬔկ մակարդակից, կամ ﬔկ դասարանից կամ ﬔկ դպրոցից անցմ են կատարմ հաջորդ մակարդակ, կամ զգահեռ դասարան կամ ﬔկ այլ դպրոց։ Այն կարող է դժվար ժամանակահատված լինել սովորողների, նրանց ընտանիքների և սցիչների համար։ Շատ սովորողներ կրթթյնից դրս են ﬓմ անﬕջապես այդ փլից հետո կամ որոշ ժամանակ անց, հատկապես եթե նրանք նեն կրթթյան առանձնահատկ պայմանների կարիք, որին համապատասխան պայմանները չեն ապահովվմ փոխադրման ժամանակ։ Փոխադրմ ներառական մոտեցմամբ Ինչպե՞ս է կարելի փոխադրման գործընթացը դարձնել առավել ներառական։ Մանկապարտեզները, տարրական, հիﬓական, ավագ դպրոցներն ﬕջին մասնագիտական կրթական հաստատթյնները պետք է սերտ աշխատեն սովորողների հետ նախքան այդ փլը, դրա ընացքմ և դրանից հետո։ Ոնենալ պատասխանատ, ով կհամակարգի այդ անցմը։ Ստեղծել ﬔխանիզﬓեր, որպեսզի նախկին և նոր մասնագետներն մանկավարժները փոխանակեն անհրաժեշտ տեղեկթյններ սովորողների մասին։ Ապահովել, որպեսզի ԱՊ-ները լրացվեն և տրամադրվեն սովորողի նոր դպրոցին, սցչին։. Վերապատրաստել անձնակազﬕն աջակցել սովորողների հզական, ֆիզիկական և սﬓական կարիքները, դպրոցից հեռանալ կամ փոխադրվել ժամանակ և ապահովել ղեցյցերով։ Ծնողներին բաժանել տեղեկատվական թերթիկներ՝ ինչ ակնկալել և երկստեք ինչ անել փոխադրմը հեշտացնել համար։. Օգնել, որ սովորողներն այցելեն նոր դպրոցը, դասարանը և ծանոթանան ﬕջավայրին, մարդկանց պայմաններին՝ նախքան տեղափոխվելը։ Հնարավորթյն տալ սցիչներին այցելել նոր սովորողներին տն՝ ծանոթանալ նրանց կարիքներին և ընտանիքի աջակցթյան համակարգին։ Մասնակից դարձնել ծնողներին ԱՊ-ների մշակմանն կատարմանը։ Վերանայել լրամշակել ավարտական և ընդնելթյան քննթյնները, ընդնելթյան այլ ընթացակարգերը՝ դարձնելով դրանք մատչելի հարմար հաշմանդամթյն նեցող սովորողների համար։ Նպաստել, որ դպրոցներն նենան բավարար տեղեկատվթյն բհական և ﬕջին մասնագիտական ներառական կրթթյն ստանալ տարբերակների մասին։ Ապահովել, որ ﬕջնակարգ, բհական և ﬕջին մասնագիտական հաստատատթյնները տրամադրեն մասնագիտական կողﬓորոշմանն ղղված խորհրդներ խրախսեն հաշմանդամթյն նեցող սովորողներին։. Պաստառը պատրաստվել է EENET-ի կղﬕց և հիﬓված է Հայաստանից «Հյսի կամրջ» ՀԿ-ի և Մոլդովական «Քայլ առ քայլ» և «Keystone» ՀԿ-ների կողﬕց Բաց հասարակթյան հիﬓադրաﬕ Վաղ մանկական զարգացման ծրագրի ֆինանսավորմամբ իրականացված հետազոտթյան արդյնքների վրա։