โโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโ โโโโโโโโ โโโโโโโโโโโโโ โโโโโโโโโโโโ 3 โโโโโโโโโโโโ โโโโโโ โโโโ-โโโโโโ โโโโโโโโ โโโโโโโโโโโโโโ
May 28, 2015
โครงการส่�งเส่รมการใช้�ยาปฏิช้�วนะอย�างส่มเหตุ�ผล ในโรคพื้��นฐาน 3 โรคที่�"
พื้บบ�อย ได้�แก� หว'ด้-เจ็*บคอ ที่�องร�วง และแผลเล�อด้
ออก
สำ��หรั�บบ�คล�กรัสำ�ธ�รัณสำ�ข รัพ.นครัน�ยก สำ�ธ�รัณสำ�ขอำ��เภอำเมื�อำง รัพ.ป�กพล� รัพ.บ��นน� รัพ.อำงครั�กษ์� วั�นอำ�งค�รัที่� ๒๐ พฤศจิ&ก�ยน ๒๕๕๕ เวัล� ๑๓.๓๐ – ๑๕.๓๐ น.
ณ ห�อำงปรัะชุ�มืละอำอำ-เฉล&มื ชุ�.น ๔ อำ�ค�รัผู้1�ป2วัยนอำก รัพ.นครัน�ยก
นพื้.พื้ส่นธิ์, จ็งตุระก-ล
ว�ฒิบ'ตุรก�มารเวช้ศาส่ตุร0ภาควช้า
เภส่'ช้วที่ยาคณะแพื้ที่ยศาส่ตุร0
จ็�ฬาลงกรณ0มหาวที่ยาล'ย
เราม�วกฤตุเช้��อด้��อยา
ยาปฏิช้�วนะเป5นยาอ'นตุราย
Steven-Johnson syndrome ที่��ให�ต�บอำดได�
ผ�"นแพื้�ยา ที่�"อาจ็เกด้ขึ้7�นจ็ากการใช้�ยากล��ม penicillin และยาปฏิช้�วนะอ�"นๆ
อ'นตุรายจ็ากยาปฏิช้�วนะม�มาก
กว�าที่�"คด้
The risk for MRSA increased with the number of antimicrobial agents; the odds ratios (OR) for MRSA diagnosis in patients who were prescribed 1, 2– 3, or ≥ 4 antimicrobial drugs were 1.57, 2.46, and 6.24, respectively. The highest risk was for fluoroquinolones (OR 3.37) and also higher risk for cephalosporins (OR 3.0).
Epidemiology of methicillin-resistant Staphylococcus aureus infection in adults in UpToDate. Last literature review version 19.2: May 2011. This topic last updated: May 27, 2011.
การจ็�ายยาปฏิช้�วนะเพื้"มความเส่�"ยงตุ�อการตุด้เช้��อ MRSA ให�ก'บผ-�ป9วย (ช้'กน:าให�เกด้เช้��อด้��อยา)
Clinical manifestations and epidemiology of allergic rhinitis (rhinosinusitis) in UpToDate Last literature review version 19.2 : May 2011. This topic last updated: April 29, 2010.
ชุ�กน��ให�เก&ดโรัคภ1มื&แพ� (จิมื1กอำ�กเสำบเรั�.อำรั�ง)
Acute Rhinosinu
sitisCommon
Cold
เม�"อเป5นหว'ด้จ็ะเป5นไซน'ส่อ'กเส่บด้�วย
หว'ด้ ไซน'ส่อ'กเส่บ ที่�"เป5นน�อยกว�า 10 ว'น จ็'ด้เป5นโรคตุด้เช้��อไวร'ส่
Nelson Textbook of
Pediatrics ให�รอด้-อาการนาน 10-14 ว'น ถ้�าย'งไม�หายจ็7งวนจ็ฉั'ยว�าตุด้เช้��อ
แบคที่�เร�ย
น:�าม-กเหล�องเขึ้�ยว เป5น
อาการปกตุขึ้องโรคหว'ด้
Nasal discharge usually is watery and clear at the onset but often becomes mucopurulent and
viscous after a few days and may persist for 10 to 14 days . น:�าม-กม'กเป5นน:�าใส่ๆ ในว'นแรกๆ แตุ�ตุ�อมาม'กจ็ะขึ้�น
ขึ้7�นและเปล�"ยนเป5นส่�เหล�องเขึ้�ยวคล�ายหนอง ซ7"งอาจ็เป5นเช้�นน'�นอย-�นาน 10-14 ว'น Malaise, headache, myalgias,
and low-grade fever also present. ผ-�ป9วยอาจ็ม�อาการอ�อนเพื้ล�ย ปวด้ศ�รษะ
ปวด้กล�ามเน��อ และม�ไขึ้�ตุ:"าๆ
อาการขึ้องโรคหว'ด้ Common Cold (Rhinosinusitis)
The American Academy of Pediatrics.
การให�ยาปฏิช้�วนะก'บคน 100 คนที่�"เป5นหว'ด้ อาจ็เป5นประโยช้น0ก'บคนไม�เกน 2 คน
แม�ตุด้เช้��อแบคที่�เร�ย
ยาปฏิช้�วนะไม�ได้�ม�ประโยช้น0มาก
อย�างที่�"คด้
ยาปฏิช้�วนะไม�ม�ที่�"ใช้�ในโรคหว'ด้ และไม�ช้�วยป?องก'นการตุด้เช้��อแบคที่�เร�ย
แที่รกซ�อน
The common cold in children in UpToDate Last literature review version 19.2 : May 2011. This topic last updated: November 8, 2010.
การอธิ์บายให�ผ-�ป9วยเขึ้�าใจ็ จ็ะช้�วยลด้การใช้�ยาปฏิช้�วนะลง
ผ-�ป9วยควรได้�ร'บค:าอธิ์บายว�าโรคหว'ด้ระยะเวลาป9วย นาน 7-10 ว'น
ยาปฏิช้�วนะไม�ใช้�ยาจ็:าเป5น และอาจ็ที่:าให�เกด้ผลขึ้�างเค�ยง
กล'บมาพื้บแพื้ที่ย0ถ้�าป9วยนาน หร�ออาการเลวลง
รห'ส่ J00 และ J01 ค�ออาการหว'ด้ น:�าม-ก แน�น
จ็ม-ก น:�าม-กเหล�อง เส่มหะเขึ้�ยว ไขึ้� ปวด้
ศ�รษะ เจ็*บไซน'ส่ ไม�ตุ�องให�ยาปฏิช้�วนะ ยกเว�นวนจ็ฉั'ยเป5น ABRS
ABRS = acute bacterial rhinosinusitis ตุ�องม�อาการตุ'�งแตุ� 10 ว'นขึ้7�นไป
Acute Pharyngitis/To
nsillitis
เช้��อที่�"เป5นส่าเหตุ�ส่:าค'ญขึ้องโรค
คอหอยอ'กเส่บค�อ ไวร'ส่ หร�อ group
A Streptococcus
Group A Streptococcus เป5นแบคที่�เร�ยช้นด้
เด้�ยวที่�"เป5นเป?าหมายส่:าค'ญในการร'กษา
โรคเจ็*บคอ
2002.
หากม�หล'กฐานบ�งว�าอาการเจ็*บคออาจ็เกด้จ็าก GAS จ็7ง
ส่'"งยาปฏิช้�วนะ นอกน'�นไม�ตุ�องส่'"งยา
ปฏิช้�วนะ
เกณฑ์0ที่�"ใช้�ระบ�ว�าผ-�ป9วยที่�"เจ็*บคอควรได้�ร'บยาปฏิช้�วนะหร�อไม� เร�ยกว�า Centor Criteria
ผ-�ป9วยม�ไขึ้� ว'ด้อ�ณหภ-มได้�ตุ'�งแตุ� 38 องศาเซลเซ�ยส่
ม�ฝ้?าขึ้าวที่�"ตุ�อมที่อนซล คล:าพื้บตุ�อมน:�าเหล�องโตุ
บรเวณล:าคอ และกด้เจ็*บ ไม�ม�อาการไอห�กเข��ข9�ยข��งต�น 3-4 ข�อำ จิ:งควัรัให�ย�ปฏิ&ชุ�วันะ ห�กเข��ข9�ยข��งต�น 3-4 ข�อำ จิ:งควัรัให�ย�ปฏิ&ชุ�วันะ ห�กไมื9เข��ข9�ยข��งต�น 3-4 ข�อำ ไมื9ควัรัให�ย�ปฏิ&ชุ�วันะ
การม�น:�าม-ก แผลในปาก ตุาแด้ง ม�ผ�"นขึ้7�น ที่�องเส่�ย ไม�เจ็*บคอหร�อเจ็*บเพื้�ยงเล*กน�อย เส่�ยงแหบ ไม�ม�ไขึ้� เป5นอาการที่�"ช้�วยเส่รมว�าไม�ควรให�ยาปฏิช้�วนะ
การให�ยาปฏิช้�วนะไม�ม�ประโยช้น0ก'บ
แบคที่�เร�ยอ�"น นอกจ็ากเหน�อจ็าก GAS (ยกเว�น GC
และคอตุ�บ)
The Faculty of Medicine, Chulalongkorn University
GAS ไวัต9อำเพนน&ซิ&ลล&น 100% จิ:งไมื9ควัรัใชุ� Co-amoxiclav, Azithromycin, Quinolones
ย�ปฏิ&ชุ�วันะ ไมื9มื�ปรัะโยชุน�ในโรัคคอำอำ�กเสำบ ยกเวั�นผู้1�ป2วัยต&ดเชุ�.อำ Group A Streptococcus (GAS)
ย'งไม�ม�รายงานว�า GAS ด้��อตุ�อ
penicillin และย'งไม�พื้บว�า GAS ส่ามารถ้ส่ร�าง
beta-lactamase
enzyme
การให�ยาปฏิช้�วนะร'กษาโรคเจ็*บคอ
ตุ�องให�ยานาน 10 ว'น เพื้�"อป?องก'น rheumatic fever และ
heart disease
ยาปฏิช้�วนะถ้-กใช้�มากเกนความจ็:าเป5น ในโรค
หว'ด้ ไอ เจ็*บคอ
รห'ส่ J02 และ J03 ค�ออาการ
เจ็*บคอ ไอ ไขึ้� ปวด้ศ�รษะ ไม�ตุ�องให�ยาปฏิช้�วนะ ยกเว�น
วนจ็ฉั'ยเป5น GAS infection
GAS infection = - 34 ขึ้�อขึ้อง Centor Criteria
ยาปฏิช้�วนะม�ม-ลค�าการใช้�ส่-ง
เป5นอ'นด้'บ 1
Acute Otitis Media
โรคแก�วห-อ'กเส่บและห-ช้'�นกลางอ'กเส่บที่�"ม�
อาการไม�ร�นแรง หร�อย'งวนจ็ฉั'ยได้�ไม�แน�ช้'ด้ อาจ็เฝ้?าด้-อาการได้�โด้ยไม�
ตุ�องให�ยาปฏิช้�วนะ
รห'ส่ H65 และ H66 ค�ออาการ
เจ็*บแก�วห- ไขึ้� ร�องกวน ไม�ตุ�องให�ยาปฏิช้�วนะ
ยกเว�นวนจ็ฉั'ยได้�แน�ช้'ด้ว�าเป5น AOM และอาย� < 2 ขึ้วบ หร�อม�อาการร�นแรง
ร�นแรงหมายถ้7งเจ็*บแก�วห-มาก ไขึ้�ส่-ง วนจ็ฉั'ยแน�ช้'ด้ตุ�องครบ 3 criteria
Acute Bronchitis
ยาปฏิช้�วนะไม�ม�ประโยช้น0ในโรคหลอด้ลมอ'กเส่บ
เฉั�ยบพื้ล'น ไม�ที่:าให�หายเร*วขึ้7�น ไม�ช้�วยที่:าให�อาการด้�ขึ้7�น
โรคหลอด้ลมอ'กเส่บ (เฉั�ยบพื้ล'น)
โรคหลอด้ลมอ'กเส่บเฉั�ยบพื้ล'น เป5นโรคหน7"งที่�"ม�การใช้�ยาปฏิช้�วนะ
อย�างผด้ๆ (misuse) บ�อยที่�"ส่�ด้ ที่'�งน��เพื้ราะโด้ยที่'"วไปโรคน��ม�ส่าเหตุ�จ็าก
เช้��อไวร'ส่
แม�ม�การรณรงค0อย�างกว�างขึ้วางอ'ตุราการใช้�ยาปฏิช้�วนะในโรค
หลอด้อ'กเส่บเฉั�ยบพื้ล'นกล'บลด้ลง
น�อยมาก
Acutebronchi ti s i s one of the most commoncondi ti ons encountered incl i ni cal practi ce. It isalsoone of the most commoncauses of antibioticabuse,si nce thi s di agnosi s i s general l y causedby a vi rus. (Lancet 1995; JAMA 1997; JAMA 1999)
T heonl y i ndi cati onfor anti bacteri al agents i nacute bronchitisi s pertussi s. (A meri canCol l ege of Physi ci ans; Centers for Disease Control and Prevention
(CDC))
Surveys of practice show very modest success of these campaigns, since the frequency of prescriptions for
antibiotics for acute bronchitis have decreased from approxi mately 7 5 percent to 6 0 percent in the past decade, but
the choice of antibiotics has changed towards more frequent - use of broad spectrum agents, from approximately 2 0 to
6 0 percent. ไม�ควรใช้�ยาปฏิช้�วนะในการร'กษา acute
bronchitis เพื้ราะไม�ม�ประส่ที่ธิ์ผล
จ็าก meta-analysis การให�ยาปฏิช้�วนะช้�วยให�
หายเร*วขึ้7�นเพื้�ยง 0.6 ว'น (จ็ากระยะเวลาป9วยเฉัล�"ย 18 ว'น ) ซ7"งไม�ม�ความหมายที่างคลนก
การให� azithromycin ในโรคหลอด้ลมอ'กเส่บ
เฉั�ยบพื้ล'นม�ประโยช้น0ไม�ตุ�างจ็ากการให�
วตุามนซ� (ยาหลอก)
A meta-analysis found a statistically significant reduction of 0.6 days in cough duration with antibiotic treatment, but concluded that the modest benefit was offset by potential adverse effects from drug treatment. (Antibiotics for acute
bronchitis. Smucny J; Fahey T; Becker L; Glazier R. Cochrane Database Syst Rev.)
In addition to promoting antibiotic resistance, antibiotic use accounts for over 1 9 percentof all emergency department visits
- foradversedrugevents(ADE),wi thmany more anti bi oti c rel atedADEs occurri ngthat donot requi re EDeval uati on. ( - Emergency department visits for antibiotic associated ad
verse events. Shehab N; Patel PR; Srinivasan A; Budnitz DS. Clin Infect Dis. 2 0 0 8 Sep 1 5 ;4 7 (6 ):7 3- 5 43.)
The conclusion of the study was that azithromycin was no more effective than vitamin C in all of the study. parameters evaluated. (Azithromycin for acute bronchitis : a randomised, double-blind, controlled trial. Evans AT; Husain S; Durairaj L; Sadowski LS; Charles-Damte M; Wang Y. Lancet 2002 May 11;359(9318):1648-54.)
ความพื้ยายามใน
การลด้การใช้�ยาปฏิช้�วนะ
โครงการส่�งเส่รมการใช้�ยาปฏิช้�วนะอย�างส่มเหตุ�ผล ในโรคพื้��นฐาน 3 โรคที่�"
พื้บบ�อย ได้�แก� หว'ด้-เจ็*บคอ ที่�องร�วง และแผลเล�อด้
ออก
ที่:าความร-�จ็'กก'บโครงการ
Antibiotics Smart Use
ผ-�ป9วยที่�"ได้�ร'บรายงาน 1,433,230 ราย ม�อาการขึ้องโรคบด้ ได้�แก�ม�ไขึ้� ถ้�าย
เป5นม-กเล�อด้ เพื้าะเช้��อขึ้7�นแบคที่�เร�ย เพื้�ยง 19,026 ราย คด้เป5นร�อยละ
1.3 และเป5นเช้��อ Shigella เพื้�ยงร�อยละ 0.3
The Faculty of Medicine, Chulalongkorn University
หย�ด้เร�ยกยาปฏิช้�วนะ
ว�ายา แก�
อ'กเส่บ
ถ้��เรั�ย�งต�ดสำ&นใจิหย�ดใชุ�ย�ปฏิ&ชุ�วันะในโรัคง9�ยๆ ได�แก9 หวั�ด-เจิ?บคอำ ที่�อำงรั9วัง-อำ�ห�รัเป@นพ&ษ์ และแผู้ลเล�อำดอำอำกที่� วัไป ไมื9ได�เรั�จิะแก�ปAญห�ก�รัใชุ�ย�ปฏิ&ชุ�วันะอำย9�งพรั� �เพรั� อำ ไมื9สำมืเหต�ผู้ลในผู้1�ป2วัยในได�อำย9�งไรัและเรั�จิะแก�ปAญห�วั&กฤตเชุ�.อำด�.อำย�ได�อำย9�งไรั