Top Banner
TOPICS ระบบการย่อยอาหาร 1. Obtaining and digesting of food (Digestive system)
36

ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

Jul 07, 2015

Download

Documents

kasidid20309

ชีววิทยา เรื่องการย่อยอาหาร Digestive system ศึกษาเนื้อหาอื่นๆได้ที่ facebook SUK KEE BIO
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

TOPICS

ระบบการยอยอาหาร

1. Obtaining and digesting of food (Digestive system)

Page 2: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

เอกสารอางอง

1. Campbell NA, Reece JB. 2002. Biology 6th ed. Benjamin Cummings, San Francisco. 2. Hopson JL, Wessells NK. 1990. Essentials of Biology. McGraw-Hill Publishing Company, New York. 3. Postlethwait JH, Hopson JL. 1995. The Nature of Life 3rd ed. McGraw-Hill Publishing Company, New York. 4. John GB. 2003. The Living World 3rd ed. McGraw-Hill Publishing Company, New York. 5. Solomon EP, Berg LR, Martin DW. Biology 6th ed. Thomson Learning, USA.

Page 3: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

1. OBTAINING AND DIGESTING OF FOOD (DIGESTIVE SYSTEM)

undernourishment: การขาดอาหาร(deficient in calories) เปนเวลานาน overnourishment: การไดรบอาหารปรมาณมากเกนไป malnourished: การขาดสารอาหารทจ าเปน (essential nutrients)

Page 4: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

ท าไมสงมชวตตองกนอาหาร? 1.เพอใหไดมาซงพลงงาน 2.เพอใหไดอนทรยสารส าหรบ น ามาใชสงเคราะหสวนประกอบ ตางๆ ของรางกาย 3.เพอใหไดสารอาหารทจ าเปน ตางๆ ทรางกายสงเคราะหเอง ไมได

Page 5: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

สารอาหารทจ าเปน(essential nutrient)

สารอาหารทจ าเปน: สารอาหารทรางกายสตวสรางเองไมได ตองไดรบจากอาหาร ม 4 ชนด คอ

1. Essential amino acid รางกายคนเราตองการกรดอะมโนเพอใชในการสราง โปรตนจ านวน 20 ชนด แตมกรดอะมโนจ าเปน(essential amino acid) จ านวน 8 ชนดทรางกายสรางเองไมได คอ Tryptophan, Methionine, Valine, Threonine, Phenylalanine, Leucine, Isoleucine, Lysine (ในทารกมตวท 9 คอ Histidine)

Page 6: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

2.Essential fatty acid ทจ าเปนในสตวคอ กรดไขมนไมอมตว(unsaturated fatty acid) ทพบในคนเชน linoleic acid

3.วตามน รางกายตองการในแตละวนปรมาณนอย ทจ าเปนมทงหมด 13 ตว แบงเปน 3.1 water-soluble vitamins ไดแก B complex, C 3.2 fat-soluble vitamins ไดแก A, D, E, K

4.เกลอแร (minerals)

Page 7: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

Water-soluble vitamins

Page 8: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

Fat-soluble vitamins

Page 9: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system
Page 10: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

แบงสงมชวตตามการจดหาสารอาหาร เปน 2 พวก คอ 1. Autotroph (auto = self, trophe = nutrition) พวกทสรางอาหารไดเองจากสารอนนทรย ไดแก พชสเขยวตาง ๆ

2. Heterotroph (hetero = other) พวกทสรางอาหารเองไมได ไดแก สตวตาง ๆ

Page 11: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

1. Herbivore พวกทกนพชเปนอาหาร เชน วว, มา, กระตาย

แบง Heterotroph ตามลกษณะของอาหารทกน เปน 3 ชนด คอ

2. Carnivore พวกทกนเนอเปนอาหาร เชน เสอ, แมว

3. Omnivore พวกทกนทงพชและสตวเปนอาหาร เชน แมลงสาบ, อกา และคน

Page 12: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

ลกษณะทางเดนอาหารของพวกทกนพช(herbivore)เปนอาหาร

-ฟนจะมลกษณะกวางและนนเปนสนส าหรบบดอาหาร

-ล าไสเลกจะยาว ส าหรบยอย อาหาร (พช)ได นานๆ

Page 13: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

ลกษณะทางเดนอาหารของพวกทกนเนอ(carnivore)เปนอาหาร

-ฟนจะเหมาะส าหรบแทง ฉก และเคยว อาหาร

-ล าไสเลกจะสน

-มฟนหนา(incisor) และเขยว(canine)ทแหลม

Page 14: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

ลกษณะทางเดนอาหารของพวกทกนพชและเนอ(omnivore)เปนอาหาร

-ฟนหนาส าหรบกด -เขยวไวส าหรบฉก -ฟนกรามหนา(premolar) ส าหรบบด -ฟนกรามหลง(molar) ส าหรบเคยว

-ล าไสเลกจะยาวปากลาง

Page 15: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

1. Suspension feeder ใหอาหารชนเลกลอดเขาสทางเดนอาหาร

3. Fluid feeder ดดกนของเหลวจากสงมชวตอนเปนอาหาร

แบง Heterotroph ตามวธการกนอาหาร เปน 4 ชนด คอ 2. Substrate or Deposit feeder พวกทกนทอยอาศยของตวเองเปนอาหาร

4. Bulb feeder พวกทกนอาหารชนใหญ

Page 16: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

กระบวนการกนอาหาร (food processing) ประกอบดวย

1. Ingestion (การกน) การน าอาหารเขาสรางกาย 2. Digestion (การยอย) การท าใหอาหารทกนเขา ไปมขนาดเลกลง 2.1 Mechanical digestion -การเคยว 2.2 Chemical digestion -การยอยโดยเอนไซม 3. Absorption (การดดซม) 4. Elimination (การขบออก)

Page 17: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

การยอย(digestion) แบงตามวธการและชนดของสตวไดดงน

1. Intracellular digestion in simple organisms พบในปรสต (protists) และฟองน า

-มการน าอาหารเขาสเซลลรางกายโดยตรง -ยอยอาหารภายในเซลล (intracellular digestion) -เคลอนยายสารอาหารทยอยไดจาก food vacuole สไซโตพลาสม -ขบกากอาหารออกทาง anal pore

Page 18: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

2. Intracellular and extracellular digestion in simple animals พบในหนอนตวแบน(พลานาเรย) และ cnidarians(เชน แมงกะพรน, ไฮดรา)

-ม gastrovascular cavity ทเปนชองส าหรบน า, อาหาร และอากาศเขาสรางกาย

-ทางเขาและออกของอาหารเปนทางเดยวกน (incomplete digestive tract)

-หลงจากอาหารเขาส gastrovascular cavity จะมการปลอยเอนไซมจากเซลลออกมายอย เรยกการยอยนวา extracellular digestion

-อาหารทยอยแลวยงมขนาดใหญอย จะถก น าเขาสเซลลโดยวธ phagocytosis และยอยตอไป

Page 19: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

ขนตอนการยอยแบบ extracellular digestion ในไฮดรา

Page 20: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

3. Extracellular digestion in complex animals พบในสตวสวนใหญ ตงแตหนอนตวกลมจนถงสตวมกระดกสนหลง

-มทางเปดของปาก(mouth)และทวารหนก(anus) แยกกนเรยก complete digestive tract หรอ alimentary canal

-crop และกระเพาะอาหารท าหนาทเกบอาหาร (บางครงอาจมการยอย) -gizzard ท าหนาทบดอาหาร

ดดซมสารอาหาร

Page 21: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

ระบบทางเดนอาหารของคน

ประกอบดวย 1. ชองปาก (oral cavity) 2. คอหอย (pharynx) 3. หลอดอาหาร (esophagus) 4. กระเพาะอาหาร (stomach) 5. ล าไสเลก (small intestine) 6. ล าไสใหญ (large intestine or colon) 7. ล าไสตรง (rectum) 8. ทวารหนก (anus)

Page 22: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

ชองปาก (oral cavity)

-ในชองปากมตอมน าลาย 3 ค -น าลายประกอบดวยสารไกลโคโปรตน ทมลกษณะลน เรยก mucin มบทบาท ในการท าใหอาหารลน กลนงาย ปองกนเยอบชองปากและฟนไมใหผ

-ในน าลายมน ายอย amylase ส าหรบยอยแปงและไกลโคเจน

-ลนในชองปากท าหนาทคลกเคลาอาหารใหเปนกอนเรยก bolus

Page 23: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

คอหอยและหลอดอาหาร(pharynx and esophagus)

1.เมอไมมอาหาร esophageal sphincterหดตว epiglottisยกขน glottisเปด -ทางเดนหายใจเปด -ทางเดนอาหารปด

2.เมออาหารมาถงคอหอยจะกระตนการกลน กลองเสยง(larynx)และ glottisยกตวขน epiglottisเคลอนตวลงมาปด -ทางเดนหายใจปด -ทางเดนอาหารเปด

3.esophageal sphincterคลายตวอาหารเคลอนสหลอดอาหาร

4.กลามเนอหด-คลายตวเปนจงหวะ(peristalsis)ดนอาหารจากหลอดอาหาร สกระเพาะอาหาร

Page 24: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

การยอยอาหารในชองปากของคน

Page 25: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

กระเพาะอาหาร(stomach)

ตอมแกสตรก (gastric gland) ประกอบดวยเซลล 3 ชนด

1.mucous cell หลงเมอกปองกนไมให เซลลกระเพาะถกยอย

2.parietal cell หลงกรดเกลอ (HCl)

3.chief cell หลง pepsinogen กรดเกลอเปลยน pepsinogen เปน pepsin

acid chyme สวนผสมของอาหารท กลนลงไปกบน ายอย

Page 26: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

การยอยอาหารในกระเพาะอาหารของคน

Page 27: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

การยอยอาหารในกระเพาะอาหารของสตวเคยวเออง 1)เรมแรกววจะเคยวและกลนหญา ในรปของbolus เขาสrumen

2)bolusบางสวนอาจเคลอนเขาสreticulum ทงrumenและreticulum มsymbiotic prokaryotesและprotistsท าหนาทยอยเซลลโลส และหลงกรดอะมโนออกมา

3)อาหาร(cud)บางสวนจาก(2)จะถกน ากลบออกมาเคยวใหม

4)ววจะกลนcudจาก(3)กลบเขาสกระเพาะสวน omasum ทมการดดน ากลบ

5)cudทมปรมาณจลนทรยมากๆ จะเคลอนสกระเพาะสวน abomasum กระเพาะสวนนมการ หลงเอนไซมออกมายอยอาหาร ดงนนอาจถอไดวาสวนนเปนกระเพาะอาหารทแทจรง และ 3 สวนแรกถอเปนสวนขยายของหลอดอาหาร

Page 28: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

ล าไสเลก(small intestine)

-เปนสวนทมการยอยและดดซมอาหาร มากทสด

-เปนสวนทยาวทสดของทางเดนอาหาร ในคน ยาว 6 ม.

-สวนตนของล าไสเลกเรยก duodenum ยาว 25ซม. ท าหนาทรบอาหาร(acid chyme)จากกระเพาะอาหาร และยอยตอโดยอาศยน ายอยจากตบออน น าดจากตบและถงน าด และน ายอยจากล าไสเลกเอง

Page 29: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

การยอยโปรตนในล าไสเลกของคน

-เปปไทดเลกๆจะถกยอยตอโดยdipeptidaseไดเปนกรดอะมโน

ในล าไสเลกม peptidase enzyme 2 ชนด 1.Endopeptidase สลายพนธะเปปไทดในสายโปรตน เชน trypsin, chymotrypsin 2.Exopeptidase สลายพนธะเปปไทดจากปลายดาน นอกของสายโปรตน เชน carboxypeptidase, aminopeptidase (สรางจากเซลลล าไสเลก)

-dipeptidase ยอย dipeptide

Page 30: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

การยอยไขมนในล าไสเลกของคน

Page 31: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

การยอยอาหารในล าไสเลกของคน

sucrase, maltase, lactase

Page 32: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

การดดซมอาหารในล าไสเลกของคน

-การดดซมสารอาหารสวนใหญเกดทล าไสเลก(jejunumและileum) -เกดเลกนอยทล าไสใหญ

Page 33: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

ระบบน าเหลอง(Lymphatic system)

-lymphatic system น าของเหลวและโปรตนกลบสกระแสเลอดโดยน าเขาทางvenae cava -lymph: ของเหลวใน lymphatic vessel (ภายในม valve) -lymph node: เปนอวยวะท าหนาทกรอง lymphและท าลายเชอโรค ภายในประกอบดวย connective tissue และเมดเลอดขาว

Page 34: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

ล าไสใหญ(large intestine) ล าไสตรง(rectum) และทวารหนก(anus)

-ล าไสตรงเปนทเกบกากอาหาร ซงอดมดวยจลลนทรยและเซลลโลส

-ระหวางล าไสตรงและทวารหนกมหรด (sphincter) 2 อน อนแรกอยใตอ านาจจตใจ สวนอกอนอยนอกอ านาจจตใจ

-ล าไสใหญท าหนาทดดน าและเกลอแร -กากอาหารในล าไสใหญเคลอนแบบ peristalsisและอยในล าไสใหญนาน 12-24 ชม.

Page 35: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system
Page 36: ชีววิทยา เรื่อง การย่อยอาหาร Digestive system

แสดงความสมพนธระหวางระบบไหลเวยนเลอดและระบบยอยอาหาร