Китай By TurakhujaevZayniddin_TDIU(Faculty of Managment)

TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI

Reja:

Poytaxti – Pekin shahri

Hukumat – bitta partiyalik davlat

Prezidenti – Xi Linping

Premyer – Ven Liabao

Maydoni

Aholi soni

YaIM – $12 255 trln (2014)

Pul birligi - Yuan1 366 339 641

9,596,960 km²

$ 8 9 69

Xo’jaligi Xitoy — industrialagrar mamlakat. 1949 y. xalq inqilobidan soʻng xalq xoʻjaligini

tiklashga kirishdi va dastlabki 5 yil ichida yuksak natijalarga erishdi. Ammo undan keyingi 20 yildan ortiq davr ichida iqtisodiyoti nihoyatda qiyin ahvolga tushib qoldi. 1978 yilda boshlangan iqtisodiy islohotlar mamlakat iqtisodiyotini rivojlanish yoʻliga olib chiqdi. Iqtisodiy oʻsish surʼati yiliga oʻrta hisobda 8—10%, xususiy mulkchilikka asoslangan tarmoqlarda 30% ga oshdi.

Sanoati ko’p tarmoqli. Barcha tarmoqlari yaxshi rivojlangan. Qishloq xo’jaligida yetakchi tarmoqlari chorvachilik va dexqonchilik

TransportiTemir yo’l transportning asosiy turi. Ularning uzunligi 73 ming km.

Xitoyning sharqiy portlari temir yo’l orqali Mongoliya, Rossiya, Markaziy Osiyo davlatlari, Eron va Yevropa mamlakatlari bilan bogʻlangan. Avtomobil yoʻllari uz. 1,278 mln. kilometr. Soʻnggi yillarda tez yurar

avtomobil yoʻllari qurish rivojlangan. Ularning uz. 8733 km.

Ichki suv yoʻllarining uz. 150 ming km dan ortiq. Yirik dengiz portlari: Shanxay, Dalyan, Sinxuandao, Sindao, Guanchjou (Xuanpu bilan), Tyantszin (Singan bilan). XXRning koʻp shaharlari jahondagi yirik shaharlar havo yoʻllari bilan bogʻlangan

Tashqi savdosi

Eksport Import

Tashqi savdoda

YaponiyaAQSH

GermaniyaRossiya

Pokiston va boshqalar

Xitoy va O’zbekiston munosabatlari1991 yil XXR Oʻzbekiston mustaqilligini tan olib, 1992 yil Diplomatik munosabatlari oʻrnatilgach, ikki mamlakat oʻrtasida teng huquqli aloqalar oʻrnatila boshladi.

Oʻzbekistonning Xitoyga qilgan

EKSPORTI 53 mln $

IMPORTI 163 mln $

Oʻzbekistonda Xitoy investorlari

ishtirokida tuzilgan 122 korxona

Shulardan 102 tasi qo’shma korxona

20 tasi 100% Xitoy sarmoyasi hisobidagi korxona.

Xitoyning Oʻzbekistonga kiritilgan sarmoyasi hajmi

435 mln. AQSH dollarini tashkil etadi.

Xitoydan Oʻzbekistonga texnika, elektronika, elektr jihozlari, kofe, xalq isteʼmol mollari, choy va ziravor, optika priborlari va apparatlari, transport vositalari, toʻqimachilik mahsulotlari, kiyimkechak, poyabzal va b. keltiriladi

XULOSAXULOSA QILIB AYTISHIMIZ MUMKINKI XXR YILDAN YILGA YUQORI SURATLARDA O’SIB KELMOQDA. BU DAVLATNING DUNYO IQTISODIYOTIDAGI O’RNI JUDA KATTA AHAMIYAT KASB ETADI. DUNYONING 182 DAN ORTIQ MAMLAKATLARI XITOY BILAN TURLI SOHALAR BO’YICHA O’ZARO SHARTNOMALAR IMZOLAGAN. DAVLAT SIYOSATI TO’G’RI YO’LGA QO’YILGAN. XITOY TAJRIBASINI RESPUBLIKAMIZDA AYRIM SOHALARIDA QO’LLAB IQTISODIYOTIMIZNI YUQORI KO’RSATKICHLARGA OLIB CHIQISHIMIZ MUMKIN.