Top Banner
VIETNAM NEWS NETWORK (VNN) P.O. Box 661162 Sacramento, CA 95866 Phone & Fax: 916-480-2724 Email: [email protected] Website: www.vnn-news.com ********************************** Bài Vª Hàng Ngày Ngày 21 Tháng 05 Næm 2007 ********************************** 1- Bình LuÆn ViŒt Nam - Nh»ng bän án mang tính khûng bÓ TrÀn Tr†ng Nghïa 2- DiÍn ñàn QuÓc N¶i - Trܧc Ngày BÀu Cº, Nhà Væn Hoàng Ti‰n Gºi ThÜ Cho Ông NguyÍn Phú Tr†ng: Trä Låi ThÈ Cº Tri - Không ñi BÀu Nhà væn Hoàng Ti‰n 3- DiÍn ñàn QuÓc N¶i - Chân Dung M¶t NgÜ©i TrÈ Dân Thân, LuÆt sÜ NguyÍn B¡c Truy‹n Minh H»u 4- Tin TÙc QuÓc N¶i - ThÜ Bà LÜ ThÎ Thu Duyên Ñng h¶ Tuyên Ngôn T¿ Do Dân Chû Cho ViŒt Nam ngày 8/4/2006 5- Thông Cáo Báo Chí - H¶i luÆn QuÓc t‰ vŠ Hòa bình thông qua s¿ Phát tri‹n Con ngÜ©i tåi thû Çô Oslo v§i s¿ tham d¿ cûa các Giáo sÜ Çåi h†c, Nhà nghiên cÙu, Chính trÎ gia ljn tØ ƒn ñ¶, Tích Lan, Thái Lan, Anh, Pháp... 6- Tham LuÆn - TÜ Tܪng Và Dân Trí Là NŠn Móng Xã H¶i (phÀn 3)
41

- Bình LuÆn ViŒt Nam - Saigonbao.com€¦ · Web view- ThÜ Bà LÜ ThÎ Thu Duyên Ñng h Tuyên Ngôn T¿ Do Dân Chû Cho ViŒt Nam ngày 8/4/2006 ... "Ḥa b nh ÇÓi v i tôi

Jan 03, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript

- Bình LuÆn ViŒt Nam

VIETNAM NEWS NETWORK (VNN)

P.O. Box 661162

Sacramento, CA 95866

Phone & Fax: 916-480-2724

Email: [email protected]

Website: www.vnn-news.com

**********************************Bài Vª Hàng Ngày

Ngày 21 Tháng 05 Næm 2007

**********************************

1- Bình LuÆn ViŒt Nam

- Nh»ng bän án mang tính khûng bÓ

TrÀn Tr†ng Nghïa

2- DiÍn ñàn QuÓc N¶i

- Trܧc Ngày BÀu Cº, Nhà Væn Hoàng Ti‰n Gºi ThÜ Cho Ông NguyÍn Phú Tr†ng: Trä Låi ThÈ Cº Tri - Không ñi BÀu

Nhà væn Hoàng Ti‰n

3- DiÍn ñàn QuÓc N¶i

- Chân Dung M¶t NgÜ©i TrÈ Dân Thân, LuÆt sÜ NguyÍn B¡c Truy‹n

Minh H»u

4- Tin TÙc QuÓc N¶i

- ThÜ Bà LÜ ThÎ Thu Duyên Ñng h¶ Tuyên Ngôn T¿ Do Dân Chû Cho ViŒt Nam ngày 8/4/2006 

5- Thông Cáo Báo Chí

- H¶i luÆn QuÓc t‰ vŠ Hòa bình thông qua s¿ Phát tri‹n Con ngÜ©i tåi thû Çô Oslo v§i s¿ tham d¿ cûa các Giáo sÜ Çåi h†c, Nhà nghiên cÙu, Chính trÎ gia ljn tØ ƒn ñ¶, Tích Lan, Thái Lan, Anh, Pháp...

6- Tham LuÆn

- TÜ Tܪng Và Dân Trí Là NŠn Móng Xã H¶i (phÀn 3)

(Mån Çàm cùng các ông Lê HÒng Hà, Bùi Tín, Võ Væn KiŒt)

7- GÜÖng XÜa Tích CÛ

- GÀn Xa Khó ñoán

Mõ Sàigòn

**********************************

1- Bình LuÆn ViŒt Nam

- Nh»ng bän án mang tính khûng bÓ

TrÀn Tr†ng Nghïa

(VNN)

Chính CSVN vØa thú nhÆn hai bän án quy k‰t cho các luÆt sÜ NguyÍn Væn ñài và Lê ThÎ Công Nhân mang tính chÃt khûng bÓ khi hãng thông tÃn Nhà Nܧc loan tin phiên tòa xét xº hai nhân vÆt trên tåi Hà N¶i ngày 11/05/2007 vØa qua. Bän tin vi‰t: "...viŒc xº phåt nghiêm kh¡c NguyÍn Væn ñài và Lê ThÎ Công Nhân có tác døng giáo døc, ræn Çe ÇÓi v§i nh»ng ai có hành vi tÜÖng t¿". Nói cách khác, bän án 5 næm tù giam ÇÓi v§i luÆt sÜ NguyÍn Væn ñài và 4 næm ÇÓi v§i luÆt sÜ Lê ThÎ Công Nhân không tÜÖng Ùng v§i nh»ng t¶i danh gán ghép cho hai bÎ cáo. ñó là nh»ng bän án dùng Ç‹ "ræn Çe", Ç‹ "làm gÜÖng", Ç‹ "uy hi‰p", Ç‹ "khûng bÓ", gây khi‰p s® trong các tÀng l§p nhân dân.

Theo bän cáo trång thì hai bÎ cáo Çã bÎ gán t¶i "Tuyên truyŠn chÓng Nhà Nܧc XHCN ViŒt Nam" và bÎ ÇÜa ra xét xº chi‰u theo ÇiŠu 88 cûa b¶ luÆt hình s¿ CSVN næm 1999. Bän tin cûa thông tÃn xã CSVN còn vi‰t: "Hành vi cûa các bÎ cáo làm giäm uy tín cûa Çäng CSVN, cûa ch‰ Ƕ XHCN ÇÓi v§i nhân dân...". Nói vŠ uy tín cûa Çäng và Nhà Nܧc ÇÓi v§i nhân dân, thì nhiŠu thành viên trong tÆp Çoàn lãnh Çåo Çäng và Nhà Nܧc Çã tØng ghi nhÆn th¿c t‰ phû phàng này m‡i khi h† nói ljn tham nhÛng, ljn nån cºa quyŠn, ljn nh»ng trò tiêu c¿c do chính cán b¶ Çäng viên là thû phåm gây ra. Không cÀn luÆt sÜ NguyÍn Væn ñài, luÆt sÜ NguyÍn thÎ Công Nhân, linh møc NguyÍn Væn Lš, nhà væn TrÀn Khäi Thanh Thûy, bác sï Lê Nguyên Sang, luÆt sÜ NguyÍn B¡c Truy‹n, nhà báo Huÿnh Nguyên ñåo vv... phäi tÓn công "tuyên truyŠn" thì ngÜ©i dân m§i bi‰t Çäng và Nhà Nܧc CSVN Çã thÓi nát ljn mÙc nào.

Theo dõi diÍn ti‰n các phiên xº linh møc NguyÍn Væn Lš tåi Hu‰, các ông Lê Nguyên Sang, NguyÍn B¡c Truy‹n, Huÿnh Nguyên ñåo tåi Sài Gòn và vø xº luÆt sÜ NguyÍn Væn ñài và Lê ThÎ Công Nhân tåi Hà N¶i, ngÜ©i ta thÃy rõ các bän án Çã ÇÜ®c B¶ Chính TrÎ Çäng CSVN quy‰t ÇÎnh trܧc khi xét xº. Ngoåi trØ linh møc NguyÍn Væn Lš bÎ k‰t án n¥ng hÖn, hai bän án sau ÇŠu giÓng nhau. Vì vÆy, dù cho có luÆt sÜ hay không có luÆt sÜ bào ch»a, tòa án CSVN vÅn "quy án, gán t¶i" theo Çúng chÌ thÎ cûa tÆp Çoàn lãnh Çåo chóp bu. ñiŠu này có th‹ thÃy ÇÜ®c qua tin tÙc loan trên các báo Nhà Nܧc. Tuy nh»ng t© báo này có phóng viên tham d¿ phiên tòa, nhÜng tÃt cä ÇŠu d¿a theo bän tin chính thÙc cûa hãng thông tÃn CSVN Ç‹ vi‰t tÜ©ng thuÆt. ñ‹ có thêm nh»ng chi ti‰t khác, phäi tìm džc các bän tin cûa thông tín viên nܧc ngoài. Ngay sau phiên tòa, trong lúc báo chí CSVN còn ch© chÌ thÎ thì các hãng thông tÃn AP, AFP, các Çài phát thanh VOA, BBC, RFA vv... Çã nhanh chóng ÇÜa tin. ChÜa ÇÀy 24 gi© sau vø xét xº, Çã có gÀn 200 t© báo trên th‰ gi§i loan täi tin tÙc CSVN k‰t án tù nh»ng nhà ÇÃu tranh cho dân chû.

Theo bän tin cûa hãng AP thì trܧc khi phiên tòa k‰t thúc sau 4 ti‰ng ÇÒng hÒ xét xº, luÆt sÜ bÎ cáo Lê ThÎ Công Nhân Çã tuyên bÓ: "Phiên tòa ngày hôm nay không Çúng Ç¡n. Tôi bác bÕ phiên tòa này". Hãng tin này còn tÜ©ng thuÆt: "Khi m¶t công tÓ viên hÕi cô Lê ThÎ Công Nhân 'Các hành Ƕng cûa bÎ cáo có cÃu thành t¶i phåm không?', cô Çã trä l©i 'TuyŒt ÇÓi là không'". VŠ phÀn luÆt sÜ bÎ cáo NguyÍn Væn ñài, hãng thông tÃn AP tÜ©ng thuÆt l©i ông phát bi‹u trܧc tòa nhÜ sau: "ViŒn ki‹m sát Çã dùng nh»ng tài liŒu không mang ch» kš cûa tôi làm chÙng cÙ bu¶c t¶i tôi. Tôi c¿c l¿c phän ÇÓi ÇiŠu này". CÛng theo AP, ông ñài còn cho khai trܧc tòa r¢ng "Tôi gi» các tài liŒu Ç‹ nghiên cÙu. Không có b¢ng chÙng nào cho thÃy tôi Çã tán phát các tài liŒu này". Hãng thông tÃn AP còn tÜ©ng thuÆt phän Ùng cÃp th©i cûa các nhà ngoåi giao phÜÖng Tây vŠ k‰t quä vø án. Ông Ralph Falzone, nhân viên Çåi sÙ quán Hoa Kÿ tåi Hà N¶i Çã tuyên bÓ: "Chúng tôi không thÃy chÌ dÃu nào chÙng tÕ các ÇÜÖng s¿ Çã ti‰n hành nh»ng hoåt Ƕng trái v§i các quyŠn t¿ do phát bi‹u tÜ tܪng chính trÎ m¶t cách ôn hòa Çã ÇÜ®c luÆt pháp th‰ gi§i công nhÆn m¶t cách r¶ng rãi". Ông Alexis Andres, m¶t nhà ngoåi giao thu¶c c¶ng ÇÒng EU, cho r¢ng nh»ng cáo bu¶c ÇÓi v§i luÆt sÜ NguyÍn Væn ñài và luÆt sÜ Lê ThÎ Công Nhân rÃt là "y‰u" và bän án thì låi "quá lÓ". Ông nói: "Không ai có th‹ bÎ k‰t án vì Çã phát bi‹u quan Çi‹m cûa mình m¶t cách ôn hòa". Ngay trong ngày 11/05/2007, Tòa Båch –c Çã ra m¶t bän tuyên bÓ lên án hai chính phû CSVN và Syria Çã Çàn áp nh»ng ngÜ©i ÇÓi kháng. Liên quan ljn CSVN, chính phû Hoa Kÿ phê bình các vø Çàn áp, b¡t b§ nh»ng ngÜ©i tranh ÇÃu dân chû vì "nh»ng hoåt Ƕng trong khuôn kh° các quyŠn t¿ do phát bi‹u quan niŒm chính trÎ cûa h† m¶t cách ôn hòa". NhÆn ÇÎnh vŠ phiên tòa ngày 11/5 tåi Hà N¶i, Tòa Båch –c tuyên bÓ: "S¿ Çàn áp các cá nhân chÌ vì chính ki‰n nhÜ vÆy là l‡i th©i, và không phù h®p v§i mong muÓn cûa ViŒt Nam là thÎnh vÜ®ng, hiŒn Çåi hóa và Çäm nhÆn vai trò n°i bÆt hÖn trong các công viŒc cûa th‰ gi§i".

NgÜ©i ta cÛng bi‰t, m§i Çây, ngày 10/05/2007 tåi Hå ViŒn Liên Bang Hoa Kÿ, Çã diÍn ra m¶t cu¶c ÇiŠu trÀn vŠ vÃn ÇŠ Nhân QuyŠn. NhiŠu dân bi‹u Hoa Kÿ Çã nhÆn thÃy rõ ràng là sau khi CSVN ÇÜ®c Hoa Kÿ dành cho quy ch‰ quan hŒ thÜÖng måi bình thÜ©ng và ÇÜ®c gia nhÆp WTO, tình hình nhân quyŠn tåi ViŒt Nam Çã xÃu Çi qua Ç®t Çàn áp dân chû vØa qua. H† Çã ÇÒng š ÇŠ nghÎ ÇÜa CSVN vào låi danh sách CPC. Ngoài Hoa Kÿ, còn nhiŠu t° chÙc nhân quyŠn khác cÛng Çã lên ti‰ng phän ÇÓi chính sách khûng bÓ cûa CSVN.

=END=

2- DiÍn ñàn QuÓc N¶i

- Trܧc Ngày BÀu Cº, Nhà Væn Hoàng Ti‰n Gºi ThÜ Cho Ông NguyÍn Phú Tr†ng: Trä Låi ThÈ Cº Tri - Không ñi BÀu

Nhà væn Hoàng Ti‰n

Kinh gºi: Ông NguyÍn Phú Tr†ng trܪng ban bÀu cº

Tôi Çã nhÆn ÇÜ®c thÈ cº tri Çi bÀu quÓc h¶i khóa XII. Tôi bu¶c lòng phäi làm cái viŒc Çáng ra không nên làm: trä låi thÈ cº tri cho Ban bÀu cº.

Vì sao?

Vì nhiŠu ngÜ©i Çã góp š ki‰n nhiŠu chøc næm nay: Không nên dùng phÜÖng thÙc "ñäng cº dân bÀu" qua cái sàng l†c M¥t trÆn T° quÓc n»a. Làm th‰ là bi‰n m¶t cÖ quan dân chû cûa dân thành m¶t cÖ quan ngoåi vi cûa ñäng (v§i hÖn 90% là Çäng viên), quÓc h¶i thành m¶t nÖi giÖ tay luÆt hóa nh»ng chû trÜÖng, chính sách, thông tÜ, chÌ thÎ cûa ñäng. Có phäi nhÜ th‰ không, thÜa quš vÎ?

Dám nhìn th£ng vào s¿ thÆt thì phäi nói Çúng là nhÜ th‰.

Và nhÜ th‰ lâu nay chúng ta cÙ Çóng kÎch dân chû.

Hi‰n pháp ghi: "QuÓc h¶i là cÖ quan quyŠn l¿c cao nhÃt nܧc", nhÜng th¿c t‰ không phäi vÆy, ñäng m§i là cÖ quan quyŠn l¿c cao nhÃt nܧc.

Hi‰n pháp ghi: "QuÓc h¶i là cÖ quan Çåi bi‹u cao nhÃt cûa nhân dân", th¿c t‰ cÛng không phäi vÆy. Nhân dân có 80 triŒu ngÜ©i chÌ chi‰m 10% trong quÓc h¶i; còn ñäng có 3 triŒu Çäng viên, mà chi‰m 90% gh‰ quÓc h¶i. Th‰ thì quÓc h¶i là cûa ñäng chÙ Çâu phäi cûa Dân.

Vì th‰ mà quÓc h¶i Çã không làm tròn trách nhiêm cûa mình. NhiŠu viŒc l§n cûa ÇÃt nܧc, quÓc h¶i không ÇÜ®c bàn båc. Ví dø nhÜ: HiŒp ÇÎnh biên gi§i ViŒt Trung, hiŒp ÇÎnh lãnh häi ViŒt Trung...; trܧc Çây nhÜ: viŒc ÇÜa quân sang Campuchia, hay viŒc chính phû Phåm Væn ñÒng ûng h¶ tuyên bÓ cûa Trung QuÓc vŠ lãnh th° cûa h† trong Çó có Hoàng Sa và TrÜ©ng Sa (gây ra rÃt r¡c rÓi cho chúng ta bây gi©)...v.v...

NhiŠu ngÜ©i Çã lên ti‰ng phàn nàn vŠ mô hình "ñäng cº dân bÀu qua sàng l†c M¥t trÆn T° quÓc gi§i thiŒu" giä v© dân chû Ãy, và Çòi th¿c hiŒn quyŠn ngÜ©i dân ÇÜ®c t¿ do Ùng cº và bÀu cº th¿c s¿, nhÜ các ông: NguyÍn Væn TrÃn, NguyÍn H¶. Hoàng H»u Nhân, TrÀn ñ¶, Hoàng Minh Chính...vv...Toàn là các vÎ lão thành cách mång cä. H† không th‹ là phän Ƕng.

HiŒn nay chúng ta Çã h¶i nhÆp vào nŠn kinh t‰ toàn cÀu (WTO). ñây là cÖ h¶i Ç‹ chúng ta mª r¶ng dân chû cho ÇÃt nܧc, cÖ h¶i Ç‹ ngÜ©i ViŒt Nam ÇÜ®c hܪng quyŠn làm dân, quyŠn làm ngÜ©i, nhÜ m†i nÖi trên th‰ gi§i. Ai mang låi t¿ do dân chû lúc này ngÜ©i Ãy së ÇÜ®c ghi tên vào lÎch sº. C© Çang trong tay quš vÎ, mong quš vÎ hãy phÃt nó lên.

Tôi là ngÜ©i džc sách, nhìn thÃy nh»ng viŒc sai trái, không nói, thì lÜÖng tâm c¡n dÙt. Noi theo ngÜ©i xÜa dåy: "Bi‰t mà không nói là bÃt nhân. Nói mà không nói h‰t là bÃt nghïa"; cø Chu Væn An dåy: "KÈ sï phäi nói nh»ng ÇiŠu ích nܧc l®i dân"; tôi ÇŠ nghÎ n‰u cÙ bÀu cº theo lÓi Çã chÌ ÇÎnh s¤n, thì không nên bÀu n»a. ñ¢ng nào cÛng s¡p x‰p cä rÒi. Hãy dùng sÓ tiŠn træm ngàn tÌ ÇÒng tÓn kém cho bÀu cº, Ç‹ xây bŒnh viŒn, trÜ©ng h†c ª vùng sâu vùng xa Çang thi‰u thÓn khó khæn, và giúp Ç« các trÈ em tàn tÆt hay lang thang cÖ nh«, nhÜ th‰ ích l®i hÖn. Dân cÛng Ç« mÃt th©i gi© Çi bÀu. Ban t° chÙc khÕi phäi vÃt vä ki‹m phi‰u.

Cho nên tôi quy‰t ÇÎnh trä låi thÈ cº tri cho Ban bÀu cº, và công bÓ Ç‹ m†i ngÜ©i bi‰t. Qua Ƕng thái này, tôi muÓn các vÎ lãnh Çåo hãy nhÆn ra s¿ bÃt Üng cûa lòng ngÜ©i Ç‹ mà thay Ç°i cách thÙc làm viŒc. NhiŠu ngÜ©i bÃt Üng l¡m, không phäi mình tôi. N‰u không tin, xin làm cu¶c trÜng cÀu dân š, là rõ ngay thôi. Nh»ng quyŠn cûa dân Çã ghi trong Hi‰n pháp phäi ÇÜ®c tôn tr†ng, và tôn tr†ng th¿c s¿, không nên giä v© ho¥c làm nó bi‰n tܧng Çi.

N‰u quš vÎ bi‰t nghe l©i nói phäi, sºa ch»a nh»ng sai sót, thì có l®i cho ÇÃt nܧc, có l®i cho quš vÎ. NhÜ®c b¢ng khó chÎu, b¿c tÙc, muÓn dùng biŒn pháp trØng trÎ, thì chúng tôi s¤n sàng Çón nhÆn v§i tÃm lòng thanh thän vì Çã nói thÆt ÇÜ®c suy nghï cûa mình.

NgÜ©i džc sách chúng tôi cÙ bÎ ám änh bªi câu ngån ng» phÜÖng Tây: "Im l¥ng là ÇÒng lõa v§i t¶i ác" (Le silence, c'est la complicité du crime); và câu cûa m¶t danh sï phÜÖng ñông: "Nhân sinh t¿ c° thùy vô tº. LÜu thû Çan tâm chi‰u hãn thanh" (tåm dÎch thoáng: NgÜ©i ta rÒi ai cÛng ch‰t. ñ‹ låi m¶t chút lòng v§i ÇÃt nܧc quê hÜÖng.)

Chúng tôi không muÓn ÇÒng lõa v§i cái ác, và cÛng muÓn có chút lòng v§i ÇÃt nܧc quê hÜÖng.

ñÃt thiêng Thæng Long, ngày 19 tháng 5 næm 2007

Hoàng Ti‰n, nhà væn.

ñÎa chÌ: Nhà A11 Phòng 420, Thanh Xuân B¡c-Hà N¶i.

NÖi gºi:

- Ban t° chÙc bÀu cº quÓc h¶i XII

- Các vÎ lãnh Çåo ñäng và Nhà nܧc

- Bån bè væn nghŒ sï.

=END=

3- DiÍn ñàn QuÓc N¶i

- Chân Dung M¶t NgÜ©i TrÈ Dân Thân, LuÆt sÜ NguyÍn B¡c Truy‹n

Minh H»u

LTS: Dܧi Çây là bài vi‰t vŠ LuÆt sÜ NguyÍn B¡c Truy‹n, m¶t trong ba nhà hoåt Ƕng dân chû thu¶c thành viên cûa ñäng Dân Chû Nhân Dân, cùng v§i Bác sï Lê Nguyên Sang và ông Huÿnh Nguyên ñåo (tÙc Huÿnh ViŒt Lang), bÎ CSVN b¡t Çem xº tåi Sài Gòn hôm 10-5 vØa qua.

TÃt cä chúng tôi, nh»ng ngÜ©i bån quen bi‰t Truy‹n nhiŠu næm, ÇŠu h‰t sÙc bàng hoàng hay tin anh bÎ b¡t; sºng sÓt hÖn khi nghe Truy‹n bÎ tù vì nh»ng hoåt Ƕng chính trÎ. Bi‰t Truy‹n bÄy, tám næm nay, Çàm thoåi hÀu nhÜ m‡i tuÀn qua mång Internet, chúng tôi n‹ nang Truy‹n ª nh»ng thành Çåt xã h¶i mà anh gÀy d¿ng tØ hai tay tr¡ng và quš m‰n Truy‹n ª tÃm lòng r¶ng l§n v§i nh»ng ngÜ©i khÓn khó hÖn mình, nhÃt là v§i trÈ thÖ. NhÜng không ai trong chúng tôi tܪng tÜ®ng n°i, sau nhiŠu tháng b¥t tæm, cÙ ng« bån bÆn r¶n kinh doanh, låi nhÆn tin d» vŠ Truy‹n tØ hŒ thÓng truyŠn thông cûa chính quyŠn Hà n¶i:

''Theo lÎch xét xº cûa TAND TPHCM, ngày 10/5 së xét xº Lê Nguyên Sang, Huÿnh Nguyên ñåo và NguyÍn B¡c Truy‹n vŠ t¶i "tuyên truyŠn chÓng Nhà nܧc CHXHCN ViŒt Nam... Ngày 15/5, tòa së xét xº TrÀn QuÓc HiŠn vŠ t¶i "tuyên truyŠn chÓng Nhà nܧc CHXHCN ViŒt Nam" và "phá rÓi an ninh"...

NguyÍn B¡c Truy‹n, sinh næm 1968, trú tåi quÆn 1 - TP HCM, Truy‹n là giám ÇÓc Công ty Trách NhiŒm H»u Hån (TNHH) ViŒt ThÎnh Phú. Truy‹n Çã nhÆn l©i tham gia m¶t t° chÙc phän Ƕng và ÇÜ®c ñ‡ Công Thành giao nhiŒm vø xây d¿ng mång lܧi cûa chúng tåi TPHCM...." (Trích NgÜ©i Lao ñ¶ng)

Ng« r¢ng lÀm lÅn tên trùng tên, chúng tôi Çã tìm vào Web site cûa ñäng Dân Chû Nhân Dân, nhÜng hình cûa Truy‹n cùng nh»ng ÇÒng chí bÎ b¡t ngay trên trang chû xác nhÆn anh bÎ giam tåi nhà tù "n°i ti‰ng" sÓ 4 Phan ñæng LÜu. Không nh»ng th‰, chúng tôi bi‰t thêm Truy‹n là thành viên Trung ÜÖng cûa ñäng Dân Chû Nhân Dân, chû trÜÖng vÆn Ƕng dân chû ôn hòa cho ViŒt Nam.

Lòng tØ thiŒn

Quen bi‰t Truy‹n nhiŠu næm, qua nh»ng trao Ç°i quanh ÇŠ tài væn hóa th‹ thao cho ljn chuyŒn phi‰m Ç©i sÓng cá nhân, hÀu nhÜ chÜa bao gi© Truy‹n ÇŠ cÆp ljn quan Çi‹m chính trÎ cûa mình. NhÜng không phäi th‰ mà chúng tôi không cäm nhÆn ÇÜ®c nh»ng bæn khoæn træn trª cûa anh, m¶t ngÜ©i bån cùng trang lÙa, trÈ, trܪng thành sau chi‰n tranh, trong m¶t quÓc gia c¶ng sän, vŠ ÇÃt nܧc và th©i cu¶c. Anh Çã tâm s¿ trong dÎp Xuân Bính TuÃt:

"TÓi giao thØa tôi không chat ÇÜ®c v§i anh em vì Çi chùa vŠ trÍ và phäi xách xe chåy vòng vòng thành phÓ, thÃy ai mà gi© này còn mÜu sinh vÃt vä thì Çích th¿c là ngÜ©i nghèo rÒi. M¶t món quà nhÕ, m¶t bao lì xì nho nhÕ Ç‹ làm Ãm lên nh»ng cu¶c Ç©i khó khæn trܧc næm m§i T‰t ljn. Vòng quanh m¶t vòng, m¶t ngÜ©i Çi nh¥t ve chai, m¶t cø bà n¢m trên vÌa hè, m¶t bác xích lô còn ngÒi ch© khách, m¶t em bé bán vé sÓ..., tÃt cä c¶ng låi làm n‡i Çau nhÜ l§n lên. Làm xong mà lòng n¥ng trïu, ngÒi thØ ra cúi g¢m m¥t suy nghï mông lung. Ngoài ÇÜ©ng thì m†i ngÜ©i Çang hÓi hä nhanh chân vŠ v§i gia Çình..."

Có lë, Truy‹n sinh ra Ç‹ truyŠn bá nhân ái, bªi không phäi chÌ m¶t vài lÀn mà rÃt thÜ©ng xuyên, ÇŠu Ç¥n, Truy‹n Çã t¿ nhÆn trách nhiŒm giúp Ç« nh»ng ngÜ©i khÓn khó hÖn mình. Cái tâm cûa Truy‹n lang thang Çêm giao thØa Çem chút mùa xuân ljn cho nh»ng ngÜ©i không có T‰t sáng nhÜ træng r¢m v¢ng v¥c.

Truy‹n là m¶t doanh nhân, thu¶c th‰ hŒ 30-40 tu°i, ÇÜ®c ca ng®i là rÃt "næng Ƕng" và thành công tåi ViŒt Nam tØ sau thÆp niên 1990. Công ty ViŒt ThÎnh Phú (VieTEx) (1) do Truy‹n gÀy d¿ng Çi tØ không ljn có, cho ljn cuÓi næm 2006, th©i Çi‹m Truy‹n bÎ b¡t, công ty có hÖn 40 nhân viên. V§i chúng tôi, VieTEx là ÇÎa chÌ quen thu¶c vì qua Çó, chúng tôi nhiŠu lÀn h®p tác th¿c hiŒn nh»ng chuy‰n cÙu tr® nån nhân thiên tai.

V§i Truy‹n, kinh doanh khªi ÇÀu tØ møc Çích mÜu sinh, nhÜng anh Çã Çi xa hÖn, bi‰n nó thành phÜÖng tiŒn giúp Ç« tha nhân. Ngoài viŒc cÙu tr® ÇÒng bào bÎ bão løt, thæm vi‰ng cô nhi viŒn, Truy‹n t¿ ÇŠ cho mình chÜÖng trình hoåt Ƕng tØ thiŒn ÇŠu Ç¥n hàng næm. M‡i T‰t Trung Thu, Truy‹n låi quyên góp, mua s¡m hàng træm phÀn sách vª giÃy bút và quà cáp, l¥n l¶i ÇÜ©ng xa, tÆn tay trao t¥ng trÈ em nghèo ª nh»ng vùng nông thôn heo hút.

VÆn Ƕng dân chû

NhÜng tØ hoåt Ƕng tØ thiŒn ljn vÆn Ƕng dân chû cho ViŒt Nam, có lë quá trình l¶t xác không dÍ dàng v§i Truy‹n. Có th‹ trong nh»ng chuy‰n Çi cÙu tr®, tÆn m¡t chÙng ki‰n bao nghÎch lš và bÃt công Çã là nh»ng s®i tÖ nhä tØ tÃm lòng qu¥n th¡t k‰t thành kén nuôi thôi thúc s¿ dÃn thân cûa anh. NhÜng cÛng có th‹ nh»ng kinh nghiŒm vÃt vä kinh doanh trong guÒng máy nhÛng nhiÍu cûa chính quyŠn ViŒt Nam hiŒn nay, mà chính Truy‹n là nån nhân, Çã hun Çúc š tܪng cÀn phäi thay Ç°i và vÆn Ƕng cho s¿ Ç°i thay. Có lÀn, Truy‹n Çã nhÆn xét vŠ cái g†i là "Ngày Doanh Nhân" Çang ÇÜ®c nhà nܧc CSVN tÜng bØng t° chÙc kh¡p nÖi:

"Nói theo nghïa nào Çó tôi cÛng là m¶t doanh nhân: có doanh nghiŒp riêng. NhÜng tôi nghï r¢ng không cÀn thi‰t phäi có ngày này, không cÀn ai phäi tung hô mình. Là chû doanh nghiŒp thì phäi làm ch‰t cha ch‰t mË, nhiŠu lúc khóc thÀm trong bøng mà có ai hay. NhiŠu lúc trong túi không còn ÇÒng nào mà cÛng phäi ra vÈ... NhÜng l« dåi rÒi, träi qua cÛng hÖn bÄy næm rÒi, bây gi© xung quanh mình ngoài gia Çình còn có nhân viên n»a. Trách nhiŒm rÃt n¥ng. Doanh nhân và doanh nghiŒp cÀn m¶t cÖ ch‰ thông thoáng bäo vŒ cho mình hÖn là nh»ng hình thÙc kŒch c«m Çó".

"CÖ ch‰ thông thoáng" bäo vŒ doanh nghiŒp tÜ nhân là ÇiŠu mà chính quyŠn bäo h¶ nh»ng tÆp Çoàn quÓc doanh tham nhÛng ngåi ngÀn th¿c hiŒn. Trong phåm vi cá nhân ÇÖn Ƕc, Truy‹n Çã cÓ g¡ng Çi tìm s¿ "thông thoáng" cÀn thi‰t Çó. MÌa mai là, nh»ng n‡ l¿c cäi cách, hܧng t§i ÇiŠu thiŒn, ÇiŠu ÇËp hÖn cûa Truy‹n trong tÜ cách m¶t doanh nhân, m¶t công dân, vô hình trung Çã ÇÄy anh Çi trܧc cái th‹ ch‰ nhiŠu trói bu¶c Çó rÃt xa. Không lâu trܧc khi bÎ b¡t, báo Thanh Niên Çã có bài vi‰t dài vŠ Truy‹n và nh»ng cäi cách cûa anh ª VieTEx khi áp døng chính sách phúc l®i "v® sinh, chÒng ÇÜ®c nghÌ" cho nhân viên cûa mình:

"M¥c dù d¿ thäo LuÆt Bình Ç£ng gi§i vÅn còn trong giai Çoån xây d¿ng, Çang ÇÜ®c các cÖ quan chÙc næng lÃy š ki‰n Çóng góp Ç‹ trình QuÓc h¶i xem xét, thì tåi TP.HCM, m¶t công ty TNHH, chÜa hŠ bi‰t d¿ thäo này, vÅn Çã áp døng quy ÇÎnh "v® sinh, chÒng ÇÜ®c nghÌ" tØ hÖn m¶t næm qua. ñây có lë là công ty ÇÀu tiên trong cä nܧc áp døng quy ÇÎnh này.

Sáng thÙ bäy h¢ng tuÀn, nh»ng nhân viên cûa Công ty TNHH ViŒt ThÎnh Phú (VieTEx) vÅn Çi làm bình thÜ©ng, cho thÃy cÜ©ng Ƕ làm viŒc ª Çây khá cao. Th‰ nhÜng, ít ai bi‰t r¢ng, VieTEx chính là doanh nghiŒp tiên phong trong viŒc cho nhân viên nam ÇÜ®c nghÌ thêm m‡i tháng m¶t ngày trong th©i gian v® mang thai và sau khi sinh 12 tháng, không tính vào th©i gian nghÌ phép næm theo luÆt ÇÎnh. "Khi nghe tôi áp døng quy ÇÎnh này tåi công ty, vài ngÜ©i bån kinh doanh Çã cÜ©i tܪng tôi nói... t‰u" - Ông NguyÍn B¡c Truy‹n, Giám ÇÓc VieTEx, nh§ låi và cÜ©i.

Theo quy ÇÎnh ÇÜ®c niêm y‰t tåi công ty tØ cuÓi næm 2004, b¡t ÇÀu tØ ngày 6/12/2004, nhân viên nam có v® mang thai ÇÜ®c nghÌ m¶t ngày/tháng trong suÓt th©i gian v® mang thai ljn sau khi sinh 12 tháng. ñ‹ ÇÜ®c nghÌ, nhân viên phäi n¶p giÃy chÙng nhÆn hôn thú, giÃy khám thai ÇÀu tiên, giÃy khai sinh em bé, sau Çó t¿ s¡p x‰p th©i gian nghÌ trong tháng, chÌ cÀn thông báo trܧc cho công ty m¶t ngày Ç‹ s¡p x‰p, bàn giao công viŒc.

Không chÌ "Üu Çãi" nam gi§i, v§i các nhân viên n» m§i sinh con mà có chÌ ÇÎnh cûa bác sï yêu cÀu ngÜ©i mË phäi thÜ©ng xuyên chæm sóc con nhÕ thì ngoài bÓn tháng nghÌ theo LuÆt Lao Ƕng, VieTEx cÛng cho ngÜ©i mË nghÌ m¶t bu°i/ngày cho ljn khi ÇÙa bé hoàn toàn khÕe månh, không còn cÀn s¿ chæm sóc thÜ©ng xuyên cûa mË n»a. Trong suÓt th©i gian này, mÙc lÜÖng cûa nhân viên Çó vÅn gi» nguyên, không giäm". (Trích báo Thanh Niên)

Trong guÒng máy cai trÎ mà sÓ phÆn ngÜ©i công nhân làm thuê rÈ rúng ª mÙc m¶t Çô la/ngày, nhË bÎ nhøc må, n¥ng bÎ Çánh ÇÆp, uÃt Ùc Çình công bÎ xem là phåm pháp, câu chuyŒn vŠ VieTEx và tÜ tܪng ti‰n b¶ cûa Truy‹n cÙ ng« nhÜ c° tích cûa th‰ k› 21. N‰u nói theo quan Çi‹m c¶ng sän, Truy‹n Çã hiŒn th¿c hóa "Çåi ÇÒng" tØ rÃt lâu, nhÜng không phäi b¢ng chuyên chính, b¢ng båo quyŠn, mà b¢ng nhân bän, vÎ tha, và không cÀn l§p da cØu "vì nhân dân lao Ƕng" nào cä.

BÃt hånh thay, con ngÜ©i "Çåi ÇÒng" xÜÖng thÎt cûa Truy‹n låi Çang bÎ nh»ng kÈ Ç¶i lÜ hÜÖng mê säng ÇÒng cÓt hÒn ma Chû Nghïa Xã H¶i b¡t bÕ tù!

Theo nh»ng thông tin m§i nhÃt, gia Çình Truy‹n hiŒn Çang bÎ khûng bÓ tinh thÀn n¥ng nŠ, VieTEx bu¶c phäi Çóng cºa, v® Truy‹n không th‹ ti‰p t‰ cho chÒng trong tù. Lë ra, Truy‹n có tÃt cä Ç‹ an phÆn và hܪng thø: cº nhân luÆt, công ty, gia Çình và v® con, nhÜng anh Çã l¿a ch†n con ÇÜ©ng gai góc nhÃt. V§i nhiŠu, ngÜ©i gi© Çây anh là nhà bÃt ÇÒng chính ki‰n bÎ tù ÇÀy, nhÜng v§i bån bè cäm thông anh, Truy‹n mÜ®n ng†n gió dân chû Ç‹ truyŠn bá nh»ng š tܪng nhân ái, nhÜ anh Çã làm tØ rÃt lâu.

Minh H»u

ViŒt Nam, ngày 7 tháng 5 næm 2007

* LuÆt sÜ NguyÍn B¡c Truy‹n khi ra tòa CSVN và sau khi bÎ án.

***

Ông NguyÍn B¡c Truy‹n v§i bí danh là Minh Chính, Bí thÜ Thành ûy Sài Gòn, Trung ÐÖng ñäng Dân Chû Nhân Dân, trܧc Çây cÛng Çã tØng gºi thÜ cho ông NguyÍn Minh Tri‰t, Bí thÜ Thành ûy CSVN Sài Gòn, v§i n¶i dung dܧi Çây.

Sài gòn, ngày 26 tháng 4 næm 2006

Kính gªi ông NguyÍn Minh Tri‰t

Bí thÜ Thành Ñy TP HCM

ñäng C¶ng Sän ViŒt Nam

ThÜa ông, Çåi h¶i 10 ñäng CSVN Çã k‰t thúc. M¶t lÀn n»a nhân dân ViŒt Nam phäi chÙng ki‰n m¶t màn kÎch cûa ñäng CSVN, Çó là Çåi h¶i 10 vØa qua. ñäng CSVN Çã lØa dÓi nhân dân ViŒt Nam và nh»ng ÇÒng chí cûa mình. Ông là m¶t ngÜ©i theo ÇÜ©ng lÓi ôn hòa, Ông không tranh giành quyŠn l¿c v§i m¶t ai h‰t, dù cho h† có thÃp hÖn ông m¶t bÆc vŠ vÎ trí, Çåo ÇÙc và næng l¿c.

Nhân dân ViŒt Nam ngày nay không còn tin vào ñäng CSVN. S¿ dÓi trá cûa ñäng CSVN kéo dài hÖn 70 næm nay và së còn ti‰p tøc dÓi trá trong th©i gian t§i. Tôi Çánh cu¶c mång sÓng mình: N‰u ñäng CSVN dám t° chÙc m¶t cu¶c trÜng cÀu dân š dܧi s¿ giám sát cûa các t° chÙc phi chánh phû quÓc t‰ và LHQ, và n‰u sÓ phi‰u vÜ®t quá 50% s¿ ÇÒng tình cûa dân chúng ûng h¶ ñäng CSVN thì tôi së xuÃt hiŒn công khai, chÃp nhÆn m†i s¿ thº thách.

Khi vi‰t ÇiŠu này tôi Çã ÇÜ®c s¿ ÇÒng š cûa ThÜ©ng vø TW ñäng DCND. Ông ÇØng s® tôi lØa dÓi ông, vì nhÜ th‰ tôi së h° thËn v§i nhân dân và nh»ng ÇÒng Ƕi cûa tôi.

Tôi t¿ hÕi r¢ng, tåi sao ñäng CSVN låi có th‹ trÖ trën khi làm nh»ng ÇiŠu dÓi trá nhÜ vÆy? Tåi sao h† không h° thËn v§i nh»ng hành Ƕng mÎ dân? ñiŠu gì Çã làm cho CS trª thành nh»ng con ngÜ©i gian manh: tiŠn båc, ÇÎa vÎ, danh v†ng, quyŠn l®i...? Ba triŒu ñäng viên ñäng CS sao n« chÃp nhÆn nh»ng s¿ lØa dÓi, bÎp b®m nhÜ vÆy sao? Mai này quí vÎ có thÃy h° thËn lúc ÇÓi diŒn v§i con cháu mình không? M¶t khi Çôi vai chúng n¥ng qu¢n nh»ng gánh n® nܧc ngoài do chính quš vÎ Ç‹ låi. Tính chi‰n ÇÃu cûa ngÜ©i ñäng viên CS Çã quæng Çi Çâu rÒi khi thŠ thÓt dܧi lá c© ñäng?

ThÜa ông, ông có nghï r¢ng nhân dân ViŒt Nam quá hiŠn lành không? Thû tܧng Thaksin và Vua Gyanendar có th‹ yên vÎ trên ÇÌnh cao quyŠn l¿c khi mà ngÜ©i dân Thái Lan và Nepal b¡t ÇÀu n°i giÆn. Nhìn låi ViŒt Nam, nh»ng trò hŠ ª ñH 10 làm tôi nghËn ngào, n°i tûi nhøc dâng lên khi thÃy nhân dân VN së ti‰p tøc chÎu s¿ cai trΠǶc tài cûa ñäng CS. ThÜa ông, thú d» còn không æn thÎt ÇÒng loåi. ñäng CS sao n« nhÅn tâm Çi nuÓt sÓng tÜÖng lai dân t¶c mình?

CuÓi thÜ, xin ông hãy lên ti‰ng và ÇØng im l¥ng n»a. Lòng t¿ tôn dân t¶c là di sän chung cûa 80 triŒu ÇÒng bào, ¡t cÛng có trong tâm ông vÆy?

Bí thÜ Thành b¶ Sài Gòn - Minh Chính (MC)

ñäng Dân Chû Nhân Dân

=END=

4- Tin TÙc QuÓc N¶i

- ThÜ Bà LÜ ThÎ Thu Duyên Ñng h¶ Tuyên Ngôn T¿ Do Dân Chû Cho ViŒt Nam ngày 8/4/2006 

Kính gºi ban lãnh Çåo khÓi dân chû 8406:

- Cø Hoàng Minh Chính, nhà cách mång lão thành tiŠn bÓi

- Linh møc Ta Çê ô NguyÍn Væn Lš (Çang ª trong nhà tù cûa Çäng CSVN)

- Linh møc Phê rô Phan Væn L®i

- Nhà nghiên cÙu væn hóa Hán Nôm TrÀn Khuê

- Nhà báo t¿ do NguyÍn Kh¡c Toàn

- KÏ sÜ ñ‡ Nam Häi (Çã tuyên bÓ trª låi phong trào ÇÃu tranh)

- Giáo sÜ NguyÍn Chính K‰t (Çang Çi vÆn Ƕng dân chû ª häi ngoåi)

Tôi tên là LÜ ThÎ Thu Duyên sinh næm 1973, hiŒn Çang thÜ©ng trú tåi sÓ nhà 77/13 B ÇÜ©ng TrÀn Bình Tr†ng - phÜ©ng 1 - quÆn Gò VÃp - TP Sài Gòn. Nay tôi t¿ nguyŒn kš tên ûng h¶ tuyên ngôn khÓi 8406 Ç‹ cùng tham gia phong trào tranh ÇÃu Çòi dân chû hóa ÇÃt nܧc, góp phÀn Çòi t¿ do - dân chû - nhân quyŠn cho toàn dân t¶c ViŒt Nam, và Çòi nh»ng quyŠn l®i chính Çáng vŠ quyŠn ÇÜ®c làm ngÜ©i mà lë ra tôi cÛng nhÜ toàn th‹ m†i công dân ViŒt Nam khác phäi ÇÜ®c hܪng nh»ng quyŠn l®i Çó ª trên ÇÃt nܧc ViŒt Nam này. Và gia Çình tôi là m¶t trong sÓ hàng chøc triŒu gia Çình ViŒt Nam khác phäi chÎu s¿ bÃt công cûa ch‰ Ƕ Ƕc tài, toàn trÎ do Çäng CSVN bao che cho b†n tham nhÛng Çã tܧc Çoåt tài sän cûa gia Çình h† LÜ chúng tôi. Nay nhân tiŒn thÜ ûng h¶ này tôi xin trình bày låi s¿ viŒc cûa gia Çình tôi nhÜ sau:

Nguyên cách Çây gÀn 1 th‰ k› vào næm 1908, ông cø cÓ n¶i tôi tên là LÜ Kim Bài có 1 thºa ÇÃt diŒn tích là 6720m2, t†a låc tåi Hånh Thông Xã, nay là phÜ©ng 1- quÆn Gò VÃp - Thành phÓ - Sài Gòn. Mänh ÇÃt này do ông cø cÓ tôi ÇÙng tên s° b¶ là LÜ Kim Bài, hiŒn nay vÅn còn b¢ng khoán ÇiŠn th° mà các ch‰ Ƕ cÛ hÒi Pháp thu¶c và ch‰ Ƕ dân chû ViŒt Nam C¶ng hòa cÛ trܧc næm 1975 Çã cÃp và xác nhÆn Çàng hoàng. Cø cÓ n¶i tôi chÌ có m¶t ngÜ©i con trai duy nhÃt là ông LÜ ñÒng S¡t (tÙc là ông n¶i tôi). Ông n¶i tôi tham gia hoåt Ƕng cách mång c¶ng sän bí mÆt tØ th©i tiŠn khªi nghïa trܧc næm 1945 tåi xܪng sºa ch»a tàu bi‹n Ba Son bên sông Båch ñ¢ng-Sài Gòn, nÖi mà ông Tôn ñÙc Th¡ng c¿u chû tÎch nܧc VNCS cÛng Çã tØng làm công nhân và hoåt Ƕng "Công h¶i ÇÕ" nhiŠu næm tåi Çây. ñ‰n næm 1945 phong trào c¶ng sän và chÓng Pháp tåi xܪng Ba Son này bÎ l¶ nên ông n¶i tôi phäi thoát ly gia Çình vào chi‰n khu ti‰p tøc hoåt Ƕng cách mång yêu nܧc chÓng ch‰ Ƕ th¿c dân và phong ki‰n th©i Çó nh¢m góp phÀn giành Ƕc lÆp cho nܧc nhà. Tåi chi‰n khu trong rØng rÆm miŠn Nam ông n¶i tôi góp sÙc cùng nhiŠu anh em ÇÒng chí c¶ng sän khác thành lÆp ra Binh Xܪng 312 Ç‹ tái ch‰ vÛ khí Çánh th¿c dân Pháp, th©i gian vŠ sau ÇÜ®c g†i là "Phòng quân gi§i Nam b¶" do thi‰u tܧng Tô Kš chÌ huy. M¶t th©i gian sau th¿c dân Pháp bi‰t ÇÜ®c ông LÜ ñÒng S¡t là ông n¶i tôi vào chi‰n khu Çã thành lÆp công binh xܪng Çúc vÛ khí, nên chúng liŠn kêu g†i ông n¶i tôi ra ÇÀu hàng, chiêu hÒi và chúng treo giäi thܪng rÃt cao. Khi chúng chiêu dø không ÇÜ®c ông n¶i tôi ÇÀu hàng, thì giäi thܪng giành cho ông Çã bi‰n thanh giäi treo thܪng Ç‹ lÃy ÇÀu ông n¶i tôi LÜ ñÒng S¡t, là n‰u hÍ bÃt kÿ m¶t ai b¡t ÇÜ®c ho¥c hå sát ÇÜ®c ông n¶i tôi së ÇÜ®c chánh quyŠn Pháp thu¶c hÒi Çó trao thܪng.

Vì hoàn cänh th¿c dân Pháp truy nã, lùng b¡t g¡t gao, kh¡c nghiŒt nhÜ vÆy, nên b¡t bu¶c bà cÓ n¶i cûa gia t¶c chúng tôi Çã phäi ÇÜa ba tôi Çi lánh nån tåi Ô CÃp, nay là thu¶c thành phÓ VÛng Tàu và thay tên Ç°i h† là Võ Væn Hai Ç‹ tránh s¿ truy tìm cûa b†n mÆt thám th¿c dân. Lúc Çó cø bà cÓ và bà n¶i tôi Çã phäi thuê ngÜ©i ª låi Ç‹ chæm sóc mÒ mä gia t¶c nhà h† LÜ và cÛng là Ç‹ gi» ÇÃt Çai nhà cºa, tài sän có làm giÃy t© h£n hoi, mà hiŒn tåi gia Çình chúng tôi vÅn còn gi» các loåi giÃy t© Ç‹ làm b¢ng chÙng vŠ viŒc này.

Næm 1959 thì bà cø cÓ n¶i tôi mÃt, hܪng th† ÇÜ®c 80 tu°i. Còn ông n¶i tôi Çã ra Çi biŠn biŒt vì cách mång c¶ng sän, cho ljn mãi ngày 30/4/1975 k‰t thúc chi‰n tranh ông n¶i tôi m§i trª vŠ tìm ÇÜ®c ngÜ©i con trai lÜu låc là ba tôi sau bao nhiêu næm xa cách. ñ‰n lúc Çó ông n¶i tôi m§i hay tin là nhà cºa, ÇÃt Çai, tài sän, mÒ mä gia t¶c h† LÜ Çã bÎ nh»ng ngÜ©i khác ljn chi‰m Çoåt Ç‹ xây d¿ng thành nhà ª vïnh viÍn, trong Çó có cä xí nghiŒp cûa Nhà nܧc CSVN hiŒn nay.

Ngày 29/11/1975, ông n¶i tôi là LÜ ñÒng S¡t Çã m©i nh»ng ngÜ©i ª bÃt h®p pháp trên ÇÃt cûa gia t¶c h† LÜ Ç‰n và yêu cÀu h† trä låi ÇÃt cho gia t¶c h† LÜ. TÃt cä h† Çã vi‰t giÃy cam k‰t v§i ông n¶i tôi, là xin thêm m¶t th©i gian n»a Ç‹ thu x‰p Ç‹ trä låi ÇÃt cho ông n¶i tôi. Do có tình ngÜ©i và tÃm lòng bao dung, nhân Çåo nên ông n¶i tôi Çã ÇÒng š. NhÜng Çáng ti‰c là b†n chúng Çã tráo trª quay ngo¡t låi trܧc m†i l©i cam k‰t trܧc Çó cûa h† v§i ông n¶i tôi, và b†n h† Çã không th¿c hiŒn nhÜ Çã hÙa hËn trܧc Çây n»a.

Vì tình cänh tr§ trêu nhÜ vÆy, nên næm 1989 ông n¶i tôi phát ÇÖn khªi kiŒn ljn các cÃp chính quyŠn cûa Çäng c¶ng sän tåi thành phÓ này Ç‹ Çòi låi m†i tài sän mà gia Çình mình Çã bÎ b†n ngÜ©i bÃt lÜÖng chi‰m Çoåt phi pháp, nhÜng không hŠ ÇÜ®c các cÃp có thÄm quyŠn giäi quy‰t. H† còn nói r¢ng ông n¶i tôi Çi kháng chi‰n thì bÎ mÃt ÇÃt ráng chÎu. H† Çã cÃu k‰t v§i nhau Ç‹ toa rÆp và tܧc Çoåt tài sän cûa gia t¶c h† LÜ Ç‰n tr¡ng tr®n nhÜ th‰ mà không có bÃt cÙ m¶t chút nhÕ cæn cÙ pháp luÆt gì. CÀn phäi nói thêm là, trong nh»ng næm tháng cuÓi cùng cûa cu¶c Ç©i mình hÖn 14 næm sau ngày 30/4/1975, thì chính ông n¶i tôi cÛng Çã phäi vác ÇÖn Çi khi‰u kiŒn Çòi tài sän cûa gia Çình mình bÎ chi‰m Çoåt giÓng nhÜ bi‰t bao thân phÆn nh»ng ngÜ©i Dân oan ViŒt Nam Çau kh° khác trên ÇÃt nܧc này. ñó quä thÆt là m¶t bi kÎch cûa cu¶c Ç©i ông n¶i tôi. Bªi vì còn gì nhøc nhã hÖn, Çau ǧn hÖn là khi ra Çi g†i là làm cách mång c¶ng sän Ç‹ mong muÓn giäi phóng dân t¶c, giäi phóng ÇÃt nܧc, thì Çâu có thÃy mà k‰t quä gì nhÜ mong ܧc nhÜ vÆy. Th‰ mà khi có ÇÜ®c g†i là giành ÇÜ®c th¡ng l®i, thì ngÜ©i lão thành cách mång nhÜ ông n¶i tôi cÛng trª thành Dân oan, nån nhân cûa bÃt công và áp bÙc ljn khÓn cùng tŒ håi!!!

Næm 1989 chính quyŠn QuÆn Gò VÃp thành phÓ Sài Gòn ra thông báo trä låi cho h† LÜ 82m2 ÇÃt Ç‹ làm nhà ª. Vì xét r¢ng gia Çình Çã có ngÜ©i tham gia kháng chi‰n cÙu nܧc nên m§i ÇÜ®c chi‰u cÓ nhÜ vÆy!!!.

Cùng næm này ông n¶i tôi Çã mÃt do bŒnh tÆt hi‹m nghèo hÆu quä cûa nh»ng næm tháng gian kh° sÓng trong rØng sâu núi th£m, rØng thiêng nܧc Ƕc, mà hàng ngày ông n¶i tôi Çã ti‰p xúc, hít thª khói Ƕc trong binh xܪng tái ch‰ vÛ khí. Næm Çó ông hܪng th† ÇÜ®c 73 tu°i. Trܧc khi mÃt ông n¶i tôi - LÜ ñÒng S¡t có træn chÓi låi r¢ng: "Ông Çã rÃt ân hÆn vì Çã bÕ cä s¿ nghiŒp hånh phúc gia Çình, bÕ cä Ç©i mình và tài sän cûa mình Ç‹ Çi làm cách mång c¶ng sän, thì Çã ÇÜ®c Çäng và nhà nܧc c¶ng sän trä Ön hÆu hï b¢ng cách tܧc Çoåt toàn b¶ ÇÃt Çai, tài sän, mÒ mä cha ông mình. Con cháu phäi lang thang, cÖ c¿c vì không có nhà ª, cu¶c sÓng hiŒn tåi còn nghèo kh° hÖn trܧc kia rÃt nhiŠu... ViŒc Çi khi‰u kiŒn hàng chøc næm tr©i mà không ÇÜ®c Çäng và nhà nܧc Çoái hoài giäi quy‰t, h† rÃt vô trách nhiŒm v§i nhân dân nói chung".

Cho ljn mãi ljn næm 1997 thì thông báo trä låi m¶t phÀn nhÕ tài sän Çó m§i ÇÜ®c h† thi hành. Lš do vì gia Çình tôi khi‰u nåi quá gay g¡t h† m§i chÎu giao låi 82m2 ÇÃt Çó cho gia Çình tôi nhÜ Çã nêu ª trên. SÓ ÇÃt còn låi h† vÅn ngoan cÓ, bäo thû, bao che chi‰m Çoåt tài sän, ÇÃt Çai, mÒ mä và h† còn tuyên bÓ x¢ng bÆy r¢ng: "Mi‰u th© cûa Gia t¶c h† LÜ không có cæn cÙ pháp luÆt Ç‹ xem xét". SuÓt bao nhiêu næm nay gia t¶c h† LÜ chúng tôi mà không ÇÜ®c vào Ç‹ thæm nom, nhang khói cho mÒ mã ông bà, t° tiên cûa mình. Tôi thÆt Çau buÒn khi phäi sÓng trong m¶t ÇÃt nܧc, dܧi m¶t ch‰ Ƕ båo tàn, phát xít, chuyên dùng cÜ©ng quyŠn thay cho pháp luÆt, dùng l¿c lÜ®ng vÛ trang Ç‹ uy hi‰p và Çàn áp nhân dân, tܧc Çoåt h‰t m†i quyŠn t¿ do, quyŠn làm ngÜ©i cûa chúng tôi. Khi chÎ em chúng tôi tham gia tÆp trung khi‰u kiŒn tåi væn phòng 2 là Çåi diŒn chính phû ª miŠn Nam tåi sÓ 7 ÇÜ©ng Lê DuÄn TP Sài Gòn ngày 27/11/2000 Ç‹ Çòi quyŠn l®i chính Çáng cho gia Çình mình, thì chính quyŠn thành phÓ do ông Võ Vi‰t Thanh ÇÙng ÇÀu Çã chÌ Çåo Çåi tá giám ÇÓc công an khét ti‰ng tàn ác Bùi QuÓc Huy Çem hàng træm công an, cänh sát trang bÎ vÛ khí tÓi tân ljn Çàn áp 69 chÎ em phø n» chúng tôi tåi Çây. Cu¶c Çàn áp Ç° máu này 2 chÎ em chúng tôi Çã bÎ Çánh ÇÆp dã man nhÜ chÎ em cô VÛ Thanh PhÜÖng và VÛ Thiên Nga quê ª ñÒng Nai mà dÜ luÆn Çã bi‰t tØ næm 2001. NhÜ vÆy là tài sän gia t¶c cûa gia Çình h† LÜ chúng tôi mÃy chøc næm qua chÜa Çòi låi ÇÜ®c suÓt tØ Ç©i ông n¶i tôi ljn Ç©i ba tôi và nay ljn Ç©i tôi, nhÜng phäi kiên trì ti‰p tøc tranh ÇÃu Çòi kÿ ÇÜ®c. N‰u Ç©i tôi không Çòi ÇÜ®c thì Ç©i con, Ç©i cháu chúng tôi së ti‰p tøc cu¶c ÇÃu tranh Çòi ljn cùng.

Tôi cÛng thành thÆt cho r¢ng còn ch‰ Ƕ Ƕc tài CS thì muôn Ç©i còn bÃt công và t¶i ác, ch£ng bao gi© nhân dân có nhân quyŠn, dân chû và công b¢ng xã h¶i. Do Çó không bao gi© ngÜ©i dân Çòi ÇÜ®c quyŠn l®i cûa mình bÎ tܧc Çoåt phi lš. ChÌ có xây d¿ng ch‰ Ƕ m§i có t¿ do, dân chû, tôn tr†ng nhân quyŠn thì m§i chÃm h‰t Çau kh° cho cä dân t¶c mà gia cänh cûa nhà tôi chÌ là m¶t trÜ©ng h®p trong Çó. Chính vì vÆy tôi Çã quy‰t ÇÎnh kš tên ûng h¶ tuyên ngôn dân chû t¿ do cûa khÓi 8406 Ç‹ ÇÃu tranh Çòi dân chû hóa ÇÃt nܧc. V§i mong ܧc ÇÃt nܧc phäi s§m ÇÜ®c thay Ç°i trª thành m¶t nܧc phäi th¿c s¿ có t¿ do - dân chû - nhân quyŠn Ç‹ ngÜ©i dân chúng tôi còn tìm thÃy công lš và công b¢ng xã h¶i. NgÜ©i dân chúng tôi không còn bÎ Çàn áp khûng bÓ và bÎt mÒm bÎt miŒng cÛng nhÜ bÎ hûy diŒt lòng dÛng cäm nhÜ hiŒn nay n»a.

CuÓi cùng xin kính chúc khÓi 8406 ngày m¶t v»ng månh và vÜ®t qua ÇÜ®c m†i chông gai, nguy hi‹m, s§m thành công trên con ÇÜ©ng ÇÃu tranh vì chính nghïa Ç‹ ÇÜa nhân dân thoát khÕi nhà tù l§n, và hܧng ljn m¶t tÜÖng lai ngày càng tÓt ÇËp hÖn.

Mong l¡m thay!

 

QuÆn Gò VÃp ngày 19/ 5/ 2007

NgÜ©i vi‰t thÜ kš tên gia nhÆp khÓi 8406

LÜ ThÎ Thu Duyên

ñÎa chÌ hiŒn nay là sÓ nhà: 77/13B ÇÜ©ng TrÀn Bình Tr†ng, phÜ©ng 1, quÆn Gò VÃp, Thành phÓ Sài Gòn

ñiŒn thoåi: chÜa có

Email cá nhân tôi chÜa có, nên ÇŠ nghÎ liên låc tåm th©i vŠ h¶p thÜ cûa 2 chÎ VÛ Thanh PhÜÖng và Lê ThÎ Kim Thu quê ª ñÒng Nai nhÜ sau: [email protected]

=END=

5- Thông Cáo Báo Chí

- H¶i luÆn QuÓc t‰ vŠ Hòa bình thông qua s¿ Phát tri‹n Con ngÜ©i tåi thû Çô Oslo v§i s¿ tham d¿ cûa các Giáo sÜ Çåi h†c, Nhà nghiên cÙu, Chính trÎ gia ljn tØ ƒn ñ¶, Tích Lan, Thái Lan, Anh, Pháp...

- Dân bi‹u ñäng Dân chû Thiên chúa giáo Nauy tán thán PhÆt giáo và kêu g†i hòa ÇÒng tôn giáo

- CÜ sï Võ Væn Ái giäi thích viŒc "làm chính trÎ" cûa Gíao h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt 

Phòng Thông Tin PhÆt Giáo QuÓc T‰

Làm tåi Paris ngày 16.5.2007

"H¶i luÆn QuÓc t‰ vŠ Hòa bình thông qua s¿ Phát tri‹n Con ngÜ©i" vØa ÇÜ®c Hòa thÜ®ng Thích Trí Minh, ViŒn chû chùa Khuông ViŒt và Chû tÎch Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt Häi ngoåi tåi Nauy t° chÙc ª thû Çô Oslo, Nauy, hôm 5.5. vØa qua.

DiÍn giä quÓc t‰ góp m¥t tham luÆn là nh»ng giáo sÜ Çåi h†c, h†c giä, nhà nghiên cÙu, bác sï chuyên khoa, nhà hoåt Ƕng xã h¶i, nhân quyŠn và chính trÎ... NhÜ Ti‰n sï Vachaspati Upadhyaya, ñåi h†c New Delhi, ƒn ñ¶; Ti‰n sï Sumana Ratnayaka, Giäng sÜ ñåi h†c Tích Lan; Ti‰n sï Bongkot Sitthipol, Nhà hoåt Ƕng xã h¶i ª Thái Lan; Ti‰n sï Mahinda Deegalle, Giäng sÜ ñåi h†c Bath, Anh quÓc; Bác sï Uttam Baura, Giám ÇÓc Nghiên cÙu bŒnh lš tåi BŒnh viŒn ñåi h†c Y khoa Bichat-Claude Bernard, Paris; CÜ sï Egil Lothe, Chû tÎch Liên Çoàn PhÆt giáo Nauy, v.v... ñ¥c biŒt còn có Dân bi‹u Dagfinn Hoeybraaten, QuÓc h¶i Na Uy, Chû tÎch ñäng Dân chû Thiên Chúa giáo; Ông Tom Kleppestoe, ñåi diŒn Sáng h¶i Rafto; bà Daniela Rapisarda, ñiŠu h®p viên DiÍn Çàn Hòa bình thu¶c H¶i ÇÒng Thiên Chúa giáo Nauy; và CÜ sï Võ Væn Ái, ñåi diŒn Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt.

Nhìn vào h¶i trÜ©ng tham d¿ Çông Çäo hàng træm quan khách quÓc t‰ và Nauy, còn có các vÎ thÙc giä ViŒt Nam, Çåi diŒn các t° chÙc tôn giáo và C¶ng ÇÒng NgÜ©i ViŒt tåi Nauy, chÜ Tæng Ni PhÆt giáo ViŒt Nam và ngoåi quÓc ª Nauy, B¡c Âu và Tây Âu. ñ¥c biŒt còn có ThÜ®ng t†a Thích Phܧc NhÖn, T°ng vø trܪng T°ng vø Thanh niên, cùng SÜ cô Thích N» Bäo TrÜ©ng, Çåi diŒn Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt tåi Úc ñåi L®i và Tân Tây Lan, và ThÜ®ng t†a Thích Giác ñ£ng, T°ng vø trܪng T°ng vø TruyŠn thông, ñåi diŒn Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt Häi ngoåi tåi Hoa Kÿ - Væn phòng II ViŒn Hóa ñåo, và ñåi ÇÙc Thích Hånh TuÃn, ñåi diŒn Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt Häi ngoåi tåi Liên bang ñÙc.

Ngày H¶i luÆn Çã tåo nên không khí ÇÓi thoåi cªi mª, chân tình và mª ra m¶t tÜÖng lai k‰t h®p gi»a các tôn giáo và t° chÙc nhân bän quÓc t‰.

Bài DiÍn væn Khai måc sau Çây cûa Hòa thÜ®ng Thích Trí Minh nói lên lš do, ÇÜ©ng hܧng và tinh thÀn t° chÙc cu¶c H¶i luÆn QuÓc t‰ vŠ Hòa bình:

"Nam Mô B°n sÜ Thích Ca Mâu Ni PhÆt.

"Kính båch chÜ vÎ Cao tæng,

"Kính thÜa chÜ vÎ H†c giä, Nhà nghiên cÙu, Nhà hoåt Ƕng Xã h¶i, Nhân quyŠn, Chính trÎ,

"Kính thÜa quš vÎ Quan khách, quš Bà quš Ông, quš ñÒng hÜÖng và PhÆt tº,

 

"Kinh Pháp Hoa, phÄm Thí dø, nói r¢ng "Ba cõi không yên, giÓng nhÜ nhà lºa".

 "ChÌ nói riêng viŒc nhiŒt Ƕ trái ÇÃt Çang tæng cao vì hiŒu Ùng lÒng kính Çã làm cho th‰ gi§i bÒn chÒn lo s®. Lo s® cho hån hán, lo s® thi‰u nܧc uÓng, lo s® khí Ƕc ô nhiÍm và m¥t nܧc Çåi dÜÖng dâng tràn, næm châu së chÙng ki‰n cänh thÜÖng häi bi‰n vi tang ÇiŠn làm ngÆp løt các thành phÓ l§n nhÜ N»u Чc, Bangkok, v.v...

"NhÜng Çó là chuyŒn thiên tai. Bên cånh thiên tai còn có nhân tai, nghïa là tai h†a do con ngÜ©i gây ra cho con ngÜ©i. Nh»ng tai h†a ljn tØ tranh chÃp š thÙc hŒ, tØ s¿ va chåm gi»a các nŠn væn minh, tØ các ch‰ Ƕ Ƕc Çoán, tham quyŠn, là nguyên nhân cho chi‰n tranh và nån khûng bÓ toàn cÀu hiŒn nay.

"Cho nên, th‰ gi§i chúng ta Çang sÓng ngày nay quä nhÜ ngôi nhà lºa. Hi‹n nhiên và biŒt lŒ, Nauy và các nܧc B¡c Âu không là ngôi nhà lºa, nh© các cÃp chính quyŠn và các nhà tôn giáo không ngØng lo âu chu toàn cho Ç©i sÓng tinh thÀn, vÆt chÃt và an sinh xã h¶i cho m†i ngÜ©i dân. Th‰ nhÜng khi chúng ta nhìn vŠ Trung ñông, vŠ các nܧc ÇŒ tam th‰ gi§i, vŠ Á châu, thì quä th¿c các nÖi Ãy nhÜ "ba cõi không yên".

 "Ngay nhÜ trÜ©ng h®p nܧc ViŒt Nam nhÕ bé cûa chúng tôi, chi‰n tranh chÃm dÙt tØ næm 1975. Th‰ nhÜng 32 trôi qua, ngÜ©i dân ViŒt vÅn còn sÓng trong thÓng kh°, Çói nghèo, không có t¿ do; vì ch‰ Ƕ Ƕc tài toàn trÎ vÅn còn ng¿ trÎ. Ch‰ Ƕ này chÌ nghï ljn Ç¥c quyŠn Ç¥c l®i cho Çäng C¶ng sän cûa h†, mà không nghï ljn hånh phúc, Ãm no cho toàn dân. Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt cûa chúng tôi là m¶t giáo h¶i có lÎch sº hai nghìn næm v§i 80% dân sÓ theo Çåo PhÆt cÛng bÎ ch‰ Ƕ này Çàn áp, không ÇÜ®c quyŠn t¿ do sinh hoåt tôn giáo. ña sÓ các báo chí, truyŠn thông Tây phÜÖng khi vi‰t vŠ ViŒt Nam chÌ phi‰n diŒn nói lên công cu¶c phát tri‹n kinh t‰. NhÜng låi quên Çi khía cånh phát tri‹n con ngÜ©i trong hòa bình chÜa ÇÜ®c khªi Ƕng, s¿ tôn tr†ng các quyŠn cÖ bän Con ngÜ©i ÇÜ®c các Công ܧc quÓc t‰ cûa LHQ quy ÇÎnh và bäo Çäm chÜa ÇÜ®c tuân thû tåi ViŒt Nam.

"Trܧc "ba cõi không yên giÓng nhÜ nhà lºa" nhÜ th‰, con ngÜ©i phäi làm gì, th‰ gi§i phäi làm gì Ç‹ thay Ç°i?

"Bän thân m¶t nܧc nhÕ nhÜ ViŒt Nam, chúng tôi hoàn toàn tuyŒt v†ng vì không có l©i Çáp.

 "Vì vÆy, chúng tôi liŠn nghï ljn các nhà lãnh Çåo tinh thÀn trong th‰ gi§i, các vÎ h†c giä, nhân sï, các chính trÎ gia quán thông kim c°, nên månh dån t° chÙc cu¶c H¶i thäo quÓc t‰ tåi thû Çô Oslo vŠ Hòa bình thông qua s¿ Phát tri‹n Con ngÜ©i hôm nay.

 "Có ngÜ©i nghï r¢ng vÆt chÃt thay Ç°i tinh thÀn, phát tri‹n kinh t‰ trܧc, t¿ do, dân chû, nhân quyŠn së ljn sau. NhÜng chúng tôi không tin vào quan Çi‹m này, vì nhìn quanh th‰ gi§i chúng tôi chÜa hŠ thÃy quan Çi‹m này thành công Çem låi hånh phúc, Ãm no cho nhân quÀn trong bÃt cÙ quÓc gia nào.

"Là m¶t Tæng sï PhÆt giáo, chúng tôi tin r¢ng cÀn phát tri‹n tâm linh Ç‹ ÇÄy lùi thú tính, cÀn phát tri‹n con ngÜ©i Ç‹ Çem låi hòa bình, giác ng¶ cho nhân loåi. Do Çó, chúng tôi kÿ v†ng cu¶c H¶i thäo QuÓc t‰ hôm nay së mang låi nh»ng Çáp sÓ cho vÃn nån mà con ngÜ©i trong các quÓc gia nghèo khó, kh° Çau, bÎ áp bÙc tìm ki‰m, trông ch©.

"Là m¶t Tæng sï PhÆt giáo, ÇÜ®c sÓng tåi Nauy, m¶t quÓc gia an låc. NhÃt là tåi thû Çô Oslo, nÖi có Ñy ban Nobel Hòa bình n°i danh th‰ gi§i. Nên tôi có ܧc v†ng Ç¥t viên Çá ÇÀu tiên trong næm nay xây d¿ng Bäo tháp Liên hoa Ç‹ vinh danh hòa bình. NhÜ qúy vÎ Çã bi‰t, bäo tháp ngày xÜa ÇÜ®c xây d¿ng tåi ƒn ñ¶ Ç‹ gi» gìn trân quš Xá l®i ÇÙc PhÆt. NhÜng nh© sáng ki‰n cûa A Døc vÜÖng vào th‰ k› thÙ ba trܧc Tây lÎch, Bäo tháp ÇÜ®c d¿ng lên kh¡p nÖi nhÜ m¶t bi‹u tÜ®ng cûa Chánh pháp, bi‹u tÜ®ng cûa lòng TØ Bi, bi‹u tÜ®ng cûa Hòa bình. Bäo tháp Liên Hoa së d¿ng lên trong tinh thÀn nhÜ th‰ nÖi khuôn viên chùa Khuông ViŒt ª thû Çô Oslo. Và Ç‹ ghi nh§ cu ¶c H¶i thäo QuÓc t‰ vŠ Hòa bình thông qua s¿ Phát tri‹n Con ngÜ©i lÀn ÇÀu tiên ÇÜ®c t° chÙc hôm nay, chúng tôi xin phép ÇÜ®c ghi danh tên tu°i chÜ liŒt vÎ vào Bäo tháp Liên Hoa Ç‹ ghi nh§ mãi mãi vŠ sau.

"Nhân danh Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt tåi Na Uy và Trܪng ban T° chÙc cu¶c H¶i thäo QuÓc t‰ vŠ Hòa bình thông qua s¿ Phát tri‹n Con ngÜ©i, tôi xin chân thành cám tå s¿ Çáp Ùng tham gia H¶i thäo cûa chÜ vÎ cao tæng, lãnh Çåo tôn giáo, h†c giä, nhân sï, nhà hoåt Ƕng tØ thiŒn hay chính trÎ tØ Á châu ljn Châu Âu vân tÆp vŠ Çây, và xin hân hoan chào Çón s¿ tham d¿ Çông Çäo cûa chÜ vÎ trong h¶i trÜ©ng".

 

Sau ÇÃy các diÍn giä Âu Á lÀn lÜ®t lên máy vi âm góp l©i tham luÆn.

 

M¶t ti‰ng nói vØa có š nghïa tôn giáo vØa có âm hܪng chính trÎ là l©i phát bi‹u cûa Dân bi‹u Dagfinn Hoeybraaten, QuÓc h¶i Na Uy, Chû tÎch ñäng Dân chû Thiên Chúa giáo. Dân bi‹u nhÃn månh ljn s¿ nÓi k‰t con ngÜ©i Ç‹ ti‰p tr® cho tiêu Çi‹m xã h¶i trên bình diŒn tinh thÀn và Çåo ÇÙc:

 "S¿ tham d¿ cá nhân là ÇiŠu cÀn thi‰t Ç‹ thæng ti‰n møc tiêu cao quš cho s¿ phát tri‹n con ngÜ©i, s¿ giáo døc và giác ng¶. Và tôi có th‹ nói r¢ng, tôi rÃt tôn kính s¿ Çóng góp cao cä cûa PhÆt giáo tØ quan Çi‹m ljn th¿c hành trong lïnh v¿c này. NhÜ các bån Çã bi‰t, tôi là tín ÇÒ cûa Chúa Ky Tô. Chúa Ky Tô dåy r¢ng: " Hãy tôn vinh nh»ng kÈ phøc vø hòa bình ". Cho nên tôi liên minh ch¥t chë v§i các bån, vì tôi bi‰t rõ tÀm quan tr†ng to l§n mà PhÆt giáo Ç¥t Ç‹ trong s¿ thánh hóa cu¶c sÓng. Tôi Çánh giá cao s¿ Çóng góp cûa PhÆt giáo trong cu¶c ÇÓi thoåi tôn giáo tåi Nauy cÛng nhÜ trên th‰ gi§i.

"NhÜ các bån Çã bi‰t, tôi là Chû tÎch ñäng Dân chû Thiên chúa giáo ª Nauy. ñÓi v§i tôi, cÛng nhÜ ÇÓi v§i ñäng tôi, bäo vŒ t¿ do tôn giáo là Üu tiên tÓi thÜ®ng. T¿ do tôn giáo là quyŠn ph° quát mà m†i công dân phäi ÇÜ®c hܪng, nên chúng tôi cùng chung bäo vŒ quyŠn này. Dù bån là ai, là m¶t PhÆt tº, là ngÜ©i Thiên chúa giáo, là HÒi giáo hay Do Thái giáo, quyŠn t¿ do tín ngÜ«ng theo tôn giáo cûa các bån phäi là quyŠn ÇÜ®c t¿ do hành xº bÃt cÙ ª Çâu trên trái ÇÃt.

Dân bi‹u Dagfinn Hoeybraaten còn nói lên s¿ ngÜ«ng m¶ ÇÓi v§i ñåi lão Hòa thÜ®ng Thích Quäng ñ¶:

"Quš bån ª Çây ÇŠu nghe danh Hòa thÜ®ng Thích Quäng ñ¶. Không riêng gì PhÆt giáo ÇÒ trên th‰ gi§i hÆu thuÅn Hòa thÜ®ng, tôi cÛng tôn kính và hÆu thuÅn Hòa thÜ®ng. Hòa thÜ®ng bÎ Çày dža t°ng c¶ng 25 næm trong tù, và cÛng Çã nhiŠu næm dài bÎ quän ch‰. NhÜng tinh thÀn månh më cûa Hòa thÜ®ng thÆt uy nghi, và gây nguÒn cäm hÙng, Hòa thÜ®ng vÅn ti‰p tøc ÇÃu tranh. Các bån cÛng bi‰t r¢ng næm ngoái Hòa thÜ®ng ÇÜ®c Sáng h¶i Rafto ª cÓ Çô Bergen, Nauy, trao Giäi Rafto sáng giá. Tôi rÃt hÆu thuÅn quy‰t ÇÎnh này. NhÜng Hòa thÜ®ng cÀn ÇÜ®c hÆu thuÅn và tôn kính hÖn n»a. Vì lš do Çó, tôi Çã sº døng quyŠn hån Çåi bi‹u QuÓc h¶i Nauy cûa tôi Ç‹ ÇŠ cº Hòa t hÜ®ng Thích Quäng ñ¶ làm Ùng viên Giäi Nobel Hòa bình næm nay, 2007. ñây không chÌ là bi‹u tÕ s¿ hÆu thuÅn cho m¶t cá nhân, mà còn là cho tÃt cä nh»ng ngÜ©i ViŒt Nam ÇÃu tranh ôn hòa chuy‹n hóa nܧc ViŒt Nam sang nŠn dân chû. ñây là nghïa cº nói lên s¿ k‰t Çoàn gi»a nh»ng ngÜ©i mang nh»ng tín ngÜ«ng khác nhau. Chúng ta cùng ÇÙng bên nhau bäo vŒ Nhân quyŠn, bäo vŒ T¿ do tôn giáo. Chúng ta cùng ÇÙng bên nhau ÇÃu tranh cho s¿ hòa h®p và hòa bình.

"Có sÓ ngÜ©i xem tôn giáo có vÃn ÇŠ hay tôn giáo là nguÒn gây tranh chÃp, h¤n là vÆy khi ngÜ©i ta sº døng sai lÀm tôn giáo. Tôi thì nhìn tôn giáo nhÜ nguÒn gÓc cho s¿ phát tri‹n con ngÜ©i, tôn giáo là m¶t cu¶c dÃn thân tinh thÀn, và ti‰p tr® cho tiêu Çi‹m xã h¶i không riêng trên lïnh v¿c tæng trܪng kinh t‰ hay ti‰n b¶, mà trên bình diŒn tinh thÀn, bình ÇiŒn các giá trÎ và Çåo ÇÙc. ThÆt là quan tr†ng, vì Çây là cÖ sª nÓi k‰t con ngÜ©i låi v§i nhau".

Giáo sÜ Vachaspati Upadhyaya, ñåi h†c New Delhi, ƒn ñ¶, nhÃn månh ljn tâm linh là ÇiŠu quan y‰u Ç‹ phát tri‹n con ngÜ©i:

"Nh»ng vÃn nån Çe d†a Ç©i sÓng trên trái ÇÃt hôm nay ljn tØ tÆp th‹ loài ngÜ©i. Chúng änh hܪng t§i tÃt cä chúng ta. Cho nên chúng ta phäi cùng nhau hành Ƕng Ç‹ thay Ç°i chúng. Dù chính trÎ làm chia rë con ngÜ©i, nhÜng th‰ gi§i vÅn là m¶t, dù chúng ta muÓn hay không. Và trong th‰ gi§i toàn cÀu này, khä næng Çem låi hòa bình và phát tri‹n con ngÜ©i tùy thu¶c n‡ l¿c Çoàn k‰t cûa chúng ta. ñây là lš do vì sao hôm nay chúng ta ljn Çây tham d¿ cu¶c H¶i luÆn Ç‹ Çánh lên vÃn nån sinh tº này".

 

"ñiŠu chúng ta cÀn phäi có hôm nay là m¶t quan Ç‹m tâm linh bàng båc vÛ trø. Tôi tin r¢ng s¿ phát tri‹n con ngÜ©i không th‹ thu g†n nÖi bình diŒn vÆt chÃt, mà phäi cæn cÙ trên lïnh v¿c tâm linh, xúc cäm, trên lïnh v¿c trí thÙc. Làm kinh t‰ mà thôi, thì không th‹ phát tri‹n con ngÜ©i".

ThÜ®ng t†a Ti‰n sï Mahinda Deegalle, ngÜ©i Tích Lan, Giäng sÜ khoa tôn giáo, lÎch sº và væn hóa tåi ñåi h†c Bath, Anh quÓc, trình bày hoàn cänh tranh chÃp nghiêm tr†ng tåi Tích Lan gi»a m¶t bên là Çåi Ça sÓ PhÆt tº và m¶t bên là ngÜ©i thi‹u sÓ Tamil theo ƒn giáo. Cu¶c tranh chÃp là nguÒn gây ch‰t chóc cho bäy mÜÖi nghìn ngÜ©i. Cä hai bên ÇŠu nói t§i hòa bình, muÓn có hòa bình, nhÜng cä hai bên ÇŠu s® Çánh mÃt bän s¡c, quy‹n l®i, ÇÃt Çai cûa phe mình. Nauy ÇÙng ra can thiŒp và ÇŠ xuÃt m¶t giäi pháp hòa bình, nhÜng không thành công. ThÜ®ng t†a nhË nhà ng nói lên m¶t suy nghï n¥ng nghìn cân trong tâm thÙc ngÜ©i PhÆt tº ngày nay:

"Quan Çi‹m hòa bình cûa PhÆt giáo khªi nguyên là m¶t š niŒm hòa bình n¶i tâm cûa s¿ hòa ái. CÀn nh»ng n‡ l¿c cá nhân, nh»ng chi‰n th¡ng n¶i tâm Ç‹ Çåt t§i niŠm an låc n¶i tâm này. S¿ tranh chÃp xÄy ra hôm nay tåi Tích Lan Çang là thách thÙc cho ngÜ©i PhÆt tº. Làm sao diÍn tä š niŒm hòa bình n¶i tâm này Ç‹ bi‰n thành hành Ƕng giäi quy‰t các vÃn nån, nhÜ vÃn ÇŠ tranh chÃp v§i gi§i ngÜ©i thi‹u sÓ Tamil? Làm sao änh hܪng ngÜ©i khác v§i thÙ hòa bình n¶i tâm cûa mình? Làm sao ngÜ©i PhÆt tº có th‹ chia sÈ thÙ hòa ái n¶i tâm v§i nh»ng nhóm quá khích båo Ƕng Ç‹ chuy‹n hóa h†?

"PhÆt giáo có th‹ nào chÌ là con ÇÜ©ng dÅn t§i s¿ an låc cho riêng m‡i cá nhân, nhÜng låi không là biŒn pháp giäi quy‰t nh»ng tranh chÃp và Çem låi hòa bình cho xã h¶i và nhân loåi?".

Bà Daniela Rapisarda, ñiŠu h®p viên DiÍn Çàn Hòa bình thu¶c H¶i ÇÒng Thiên Chúa giáo Nauy, làm cu¶c phê phán tØ gÓc rÍ khi xoáy sâu vào quan Çi‹m thÀn h†c liên quan ljn th©i Çåi th¿c dân, tuy quá khÙ, vÅn còn di håi t§i ngày nay:

"Chû nghïa nhÎ nguyên chia cÃp bÆc tôn ti b¡t rÍ tØ thÀn h†c Thiên Chúa giáo và trong væn hóa phÜÖng Tây không nh»ng mang Ç¥c trÜng cho viŒc phân biŒt ÇÓi xº gi§i tính và khuÃt phøc phø n». Nó tåo ra cÖ sª š thÙc hŒ hÆu thuÅn cho chû nghïa th¿c dân, chû nghïa phân biŒt chûng t¶c, khai thác thiên nhiên và m†i hŒ thÓng š niŒm xem ngÜ©i da tr¡ng n¢m trên chót ÇÌnh hình tháp qua nh»ng quan hŒ quyŠn l¿c. RÃt nhiŠu lÓi tÜ duy vÅn ti‰p tøc bÎ các khái niŒm phân Çôi Ç£ng cÃp thø phong ng¿ trÎ (tinh thÀn hÖn vÆt chÃt, ThÜ®ng lj hÖn tåo vÆt, linh hÒn hÖn th‹ xác, con ngÜ©i hÖn thiên nhiên, Çàn ông hÖn Çàn bà, da tr¡ng hÖn da Çen, ngÜ©i giàu hÖn ngÜ©i nghèo, ngÜ©i th‰ l¿c hÖn ngÜ©i thÃt th‰ (quan hÖn dân), trung tâm hÖn ngoåi biên).

"Trong cu¶c tìm ki‰m nh»ng cæn bän tâm linh qua nŠn væn hóa và th¿c tiÍn tôn tr†ng m†i ngÜ©i, chúng ta cÀn Ç¥t låi câu hÕi vŠ s¿ chính thÓng cûa nh»ng cÃu trúc Çàn áp và nh»ng quan hŒ quyŠn l¿c. Chúng ta cÀn l¶t m¥t nå và t¿ vÃn vŠ nh»ng lš thuy‰t, nh»ng thÀn h†c và nh»ng š thÙc hŒ Çang h®p pháp hóa cho s¿ t¿ tôn cûa gi§i tính này trên gi§i tính khác, cûa chûng t¶c này trên chûng t¶c kia, cûa ngÜ©i trên thiên nhiên, vân vân và vân vân...".

 (...)

"Hòa bình ÇÓi v§i tôi tùy thu¶c quan hŒ gi»a tôi v§i ngÜ©i láng giŠng. Hòa bình cho ngÜ©i láng giŠng cûa tôi tùy thu¶c ª tôi cÛng nhÜ hòa bình cûa tôi tùy thu¶c ª h†. Quan niŒm Shalom - Hòa bình - mang trong t¿ thân nó kích thܧc trao Ç°i lÅn nhau, nÓi k‰t nhau, tÜÖng quan tÜÖng duyên nhau. ñây Çã là trÜ©ng h®p khi môi sinh trái ÇÃt cÀn ÇÜ®c quan tâm. Hành tinh chúng ta Çang trên b© tan v«. Chúng ta cÀn giäm thi‹u tiêu thø, ch†n cách sÓng tôn tr†ng môi sinh. Tìm ki‰m nh»ng giäi pháp cho các vÃn ÇŠ môi sinh trÀm tr†ng mà chúng ta ÇÓi diŒn së là con ÇÜ©ng thoát nh¢m ngæn chÆn nh»ng tranh chÃp tÜÖng lai. Hånh phúc tôi và hånh phúc cho m†i ngÜ©i hoàn toàn tÜÖng quan tÜÖng duyên v§i nhau".

 

Ông Arne Lynngaard, Chû tÎch Sáng h¶i Rafto, vì lš do bÃt ng© ngæn cän vào phút chót không ljn ÇÜ®c nên Çã cº ông Tom Kleppestoe ljn thay. ñåi diŒn Sáng h¶i Rafto ông trình bày ÇÜ©ng hܧng và chû trÜÖng cûa Sáng h¶i trong vÃn ÇŠ tôn vinh, bäo vŒ nhân quyŠn trong th‰ gi§i nhÜ Ü§c v†ng và hành th‰ cûa Giáo sÜ Thorolf Rafto hÒi còn sinh tiŠn. Ông cÛng ÇŠ cao nhân vÆt PhÆt giáo Thích Quäng ñ¶ và k‹ låi chi ti‰t chuy‰n Çi ViŒt Nam cûa bà Thérèse Jebsen bÎ công an Saigon hai lÀn b¡t Çi làm viŒc không cho g¥p g« Hòa thÜ®ng Thích Quäng ñ¶ dù Çã Ç¥t chân vào ljn Thanh Minh ThiŠn viŒn.

HÀu h‰t các diÍn giä khác ÇŠu dùng các luÆn Çi‹m tôn giáo ñông Tây Ç‹ nói lên quan Çi‹m hòa bình duy nhÃt nh¢m phøc vø con ngÜ©i. Và ÇÒng thanh tÜÖng Ùng ª Çi‹m: phát tri‹n kinh t‰ chÌ Çóng vai trò thÙ y‰u trong viŒc phát tri‹n con ngÜ©i, vì vÆt chÃt và hàng hóa không nâng Ç« ÇÜ®c tinh thÀn và thæng ti‰n Ç©i sÓng tâm linh con ngÜ©i. Thi‰u Çåo ÇÙc kinh t‰ trª thành s¿ Ƕc tài thÎ trÜ©ng và bi‰n con ngÜ©i thành hàng hóa, thành nô công.

NgÜ©i ViŒt Nam duy nhÃt góp m¥t tham luÆn là CÜ sï Võ Væn Ái, Çåi diŒn cho ti‰ng nói cûa Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt. Ba vÃn ÇŠ chính ông nêu ra là s¿ thÃt båi cûa nh»ng phong trào hòa bình trong th‰ gi§i, phän bác luÆn Çi‹m cûa Nhà cÀm quyŠn Hà N¶i vu cáo Giáo h¶i PhÆt giáo ThÓng nhÃt "làm chính trÎ", và n¶i hàm PhÆt giáo mang mÀm mÓng dân chû.

* Chúng tôi xin Çæng täi dܧi Çây nguyên væn bài tham luÆn cûa CÜ sï Võ Væn Ái dÎch tØ bän Anh ng»:

Hòa thân: tÜ tܪng chû Çåo hóa giäi các giáo ÇiŠu và làm thæng ti‰n dân chû trên ÇÎa cÀu

Kính thÜa quš liŒt vÎ Cao tæng, H†c giä, Nhân sï, Chính trÎ gia,

Tôi hân hånh ljn góp ti‰ng hôm nay vào cu¶c H¶i luÆn QuÓc t‰ vŠ ÇŠ tài "Hòa bình thông qua s¿ Phát tri‹n Con ngÜ©i" và xin ngÕ l©i tán thán Hòa thÜ®ng Thích Trí Minh, ViŒn chû chùa Khuông ViŒt, ngÜ©i t° chÙc cu¶c thäo luÆn quan tr†ng này. Là NgÜ©i VÜ®t Bi‹n ljn tØ ViŒt Nam, Hòa thÜ®ng có nh»ng n‡ l¿c thÀn kÿ Ç‹ phát tri‹n tåi Nauy m¶t trung tâm PhÆt giáo ViŒt Nam næng n° nhÃt Âu châu.

Tôi Ç¥c biŒt xúc Ƕng ÇÜ®c cÃt ti‰ng tåi Nauy, quÓc gia ÇÀu tiên Çánh giá cao PhÆt giáo ViŒt Nam, khi trao Giäi Rafto sáng giá vinh danh nhân vÆt bäo vŒ Nhân quyŠn, là ñåi lão Hòa thÜ®ng Thích Quäng ñ¶, ngÜ©i vØa ÇÜ®c ÇŠ cº làm Ùng viên Giäi Nobel Hòa bình næm nay.

Cá nhân tôi cÛng ljn tØ ViŒt Nam, và qua danh xÜng khiêm tÓn ViŒt Nam, tôi xin làm ÇŠ tài phát bi‹u hôm nay. ñÓi v§i Ça sÓ ngÜ©i, ViŒt Nam ÇÒng nghïa v§i Chi‰n tranh - cu¶c chi‰n tranh tàn phá ÇÜa låi không bi‰t cÖ man nào là ch‰t chóc và hûy diŒt. NhÜng ViŒt Nam cÛng ÇÒng nghïa v§i Hòa bình - vào thÆp niên 60, khÄu hi‹u "Hòa bình cho ViŒt Nam" vang lØng trên môi hàng triŒu thanh niên tràn ngÆp các thû Çô Oslo, Stockholm, Washington, Paris, Rome, Tokyo và kh¡p m¥t ÇÎa cÀu.

Nh© "Phong trào Hòa bình" trên th‰ gi§i mà chi‰n tranh ViŒt Nam chÃm dÙt næm 1975. NhÜng hòa bình thÆt s¿ không ljn v§i nhân dân nܧc tôi. Nó chÌ mang låi m¶t thÙ "Hòa bình sÀu hÆn" - thÙ hòa bình che ÇÆy cho š thÙc hŒ, cho lÎch sº, m¶t thÙ Hòa bình C¶ng sän, hòa bình cho nh»ng chính trÎ gia. Quä thÆt vÆy, vô tình hay cÓ š, "Phong trào Hòa bình" Çã thÃt båi tåi ViŒt Nam và trên th‰ gi§i. Trong khí hÆu chi‰n tranh lånh th©i Ãy, m‡i phe ÇŠu giÜÖng cao và giành giÆt thÙ hòa bình cûa h† vŠ cho h†. Trong th¿c t‰, thÙ hòa bình Ãy chÌ phøc vø các tham v†ng chính trÎ hay š thÙc hŒ riêng tÜ. Th©i Ãy Liên Xô ca ng®i nh»ng trái bom håch nhân cûa h† là "Bom Hòa bình", còn bom håch nhân cûa MÏ là "Bom ñ‰ quÓc". M‡i phe chÌ thÃy m¶t thÙ "Hòa bình cho riêng mình". Ch£ng ai thÃy nŠn "Hòa bình cho NgÜ©i khác" hay "Hòa bình t¿ thân" - m¶t nŠn hòa bình ph° quát cho cä và thiên hå.

ThÙ "Hòa bình sÀu hÆn" mà tôi nói trên Çây Çem låi hÆu quä tang thÜÖng cho nhân dân ViŒt Nam. Nó ÇÄy ÇÜa ÇÃt nܧc chúng tôi vào ch‰ Ƕ ñ¶c Çäng, vào tay Nhà nܧc C¶ng sän. Tåi nܧc chúng tôi Çäng phái ÇÓi lÆp không hiŒn h»u, không có xã h¶i dân s¿, m†i tôn giáo bΠǥt ra ngoài vòng pháp luÆt. Nhân quyŠn và nh»ng quyŠn t¿ do cÖ bän ÇÜ®c LHQ bäo Çäm ÇŠu bÎ tܧc Çoåt.

Tôn giáo l§n tåi nܧc tôi là PhÆt giáo v§i ba phÀn tÜ tín ÇÒ trong dân sÓ 84 triŒu ngÜ©i, th‰ nhÜng Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt là giáo h¶i truyŠn thÓng bÎ Çàn áp thô båo. Sau ngày chi‰n tranh chÃm dÙt, nhà cÀm quyŠn dùng båo l¿c tiêu diŒt PhÆt giáo. Và khi thÃt båi trong cu¶c tiêu diŒt này, h† liŠn d¿ng lên m¶t Giáo h¶i PhÆt giáo Nhà nܧc vào næm 1981 Ç‹ khÓng ch‰ PhÆt giáo. Ngày nay tåi ViŒt Nam nhà cÀm quyŠn chÌ công nhÆn duy nhÃt t° chÙc PhÆt giáo do h† lÆp ra, còn giáo h¶i truyŠn thÓng là Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt vÅn bÎ loåi trØ.

Ông ñ‡ Trung Hi‰u, cán b¶ cao cÃp cûa ñäng và cÛng là ki‰n trúc sÜ cho chính sách tôn giáo nói trên vào th©i Ãy, thì cÛng chính ông ta sau này lên ti‰ng tÓ cáo chính sách "bi‰n tܧng PhÆt giáo ViŒt Nam thành m¶t t° chÙc bù nhìn cûa ñäng C¶ng sän". Ngay tØ ÇÀu, Hà N¶i cÛng Çã hån ch‰ sinh hoåt cûa chính Giáo h¶i PhÆt giáo Nhà nܧc cûa h†, thu hËp vào các nghi thÙc tøng kinh niŒm PhÆt, nhÜng không ÇÜ®c ti‰p xúc v§i quÀn chúng tín ÇÒ và xã h¶i. Vì ti‰t l¶ s¿ thÆt và ngÕ l©i phê phán, ông ñ‡ Trung Hi‰u Çã bÎ b¡t cÀm tù. NhÜng tài liŒu ph° bi‰n cûa ông p hÖi bày chính sách mÆp m© cûa nhà nܧc gi»a khoan dung tôn giáo và Çàn áp chính trÎ, vÓn chÌ là mÜu k‰ Ç‹ hån ch‰ tÓi Ça vào s¿ t¿ do cúng ki‰n, nhÜng ki‹m soát ch¥t chë t¿ do tôn giáo.

Vì Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt khܧc tØ gia nhÆp Giáo h¶i PhÆt giáo Nhà nܧc, nhà cÀm quyŠn Hà N¶i tung chi‰n dÎch Çàn áp quy mô, b¡t b§, sách nhiÍu hàng giáo phÄm và các thành viên thu¶c Giáo h¶i. ñÙc Tæng thÓng Thích HuyŠn Quang và ñåi lão Hòa thÜ®ng Thích Quäng ñ¶, ViŒn trܪng ViŒn Hóa ñåo, vÅn còn bÎ quän ch‰ trong hiŒn tåi, bÎ cô lÆp và hai ngài không ÇÜ®c quyŠn thuy‰t pháp cho tín ÇÒ. Hai ngài chÎu cänh tù t¶i suÓt ba mÜÖi næm qua vì Çã ôn hòa Çòi hÕi t¿ do tôn giáo và nhân quyŠn cho dân ViŒt.

Nhà cÀm quyŠn nói r¢ng h† Çàn áp Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt vì giáo h¶i này "làm chính trÎ". Th¿c t‰, cu¶c Çòi hÕi ôn hòa cho t¿ do cûa nhÎ vÎ Hòa thÜ®ng Thích HuyŠn Quang và Thích Quäng ñ¶ chÌ là m¶t hành xº dÃn thân cÙu nguy xã h¶i tha hóa. M¶t hành xº xuÃt phát tØ truyŠn thÓng cûa PhÆt giáo ViŒt Nam suÓt 2000 næm qua, k‹ tØ khi PhÆt giáo du nhÆp vào ViŒt Nam.

TruyŠn thÓng m¶t Çåo PhÆt dÃn thân Çã ÇÜ®c ghi trong kinh sách PhÆt giáo ViŒt Nam, ví dø nhÜ Løc Ƕ tÆp kinh xuÃt hiŒn tØ th‰ k› thÙ II Tây lÎch tåi Giao Châu. Tính chÃt nhÆp th‰ này nói lên tinh thÀn BÒ tát Çåo thông qua s¿ dÃn thân cûa m‡i cá nhân, mà ngôn ng» th‰ tøc có th‹ xem nhÜ viÍn ki‰n "chính trÎ" trong nghïa cao ÇËp. S¿ dÃn thân nÀy b¶c l¶ qua các câu phát bi‹u trong Løc Ƕ tâp kinh, ch£ng hån "Chúng sinh Çau kh° là l‡i tåi tôi", ho¥c "BÒ tát thÃy dân kêu ca, do vÆy gåt lŒ xông vào nÖi chính trÎ hà kh¡c Ç‹ cÙu dân khÕi nån lÀm than". Løc Ƕ tÆp kinh còn phÖi bày cä viÍn ki‰n PhÆt giáo vŠ m¶t xã h¶i lš tܪng v§i nh»ng quan Çi‹m hiŒn Çåi vŠ bäo vŒ môi sinh, bình Ç£ng xã h¶i, thúc ÇÄy nŠn giáo døc ph° thông.

Løc Ƕ tÆp kinh tÕa chi‰u tinh thÀn khai phóng trong cu¶c chi‰n ÇÃu chÓng chính sách ngu dân (giäi phóng khÕi vô minh), chi‰n ÇÃu cho công b¢ng xã h¶i (giäi phóng khÕi kh° Çau) và chi‰n ÇÃu cho nŠn Ƕc lÆp dân t¶c (giäi phóng khÕi ngoåi xâm - không riêng s¿ xâm læng lãnh th° mà còn cä xâm læng tinh thÀn qua s¿ áp Ç¥t š thÙc hŒ ngoåi lai). Cu¶c tranh ÇÃu hiŒn nay cûa PhÆt giáo ÇÒ nh¢m bäo vŒ bän s¡c væn hóa ViŒt Nam chÓng låi š thÙc hŒ Mác - Lênin bi‹u h iŒn nguyên t¡c cÖ bän này.

CÛng nhÜ th‰, cu¶c vÆn Ƕng cho t¿ do tôn giáo, nhân quyŠn và dân chû cûa Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt b¡t nguÒn tØ nh»ng quy hܧng dÃn thân có truyŠn thÓng lâu Ç©i. Dܧi ch‰ Ƕ Çàn áp và Ƕc tài hiŒn nay tåi ViŒt Nam, tÜ tܪng hòa bình cûa Çåo PhÆt bi‹u trÜng qua s¿ th¿c chÙng Çåo ÇÙc h†c PhÆt giáo trong sinh hoåt h¢ng ngày cûa ngÜ©i tin PhÆt. Gi» gi§i và mang lòng tØ bi trong ÇÀu óc, tuy cÖ bän, nhÜng chÜa Çû. NgÜ©i PhÆt tº còn phäi th‹ hiŒn lòng tØ bi thông qua nh»ng Ƕng thái dÃn thân xã h¶i. Th‹ hiŒn lòng khoan dung hay s¿ thÕa thuÆn m¶t cách ÇÖn thuÀn trong š nghï là chÜa th¿c hành tr†n vËn giáo lš Çåo PhÆt. NgÜ©i PhÆt tº cÀn chuy‹n hóa lòng tØ bi thành Ƕng l¿c, thành sÙc sÓng chÌ Çåo cu¶c cÙu nguy và bäo vŒ con ngÜ©i. Hành Ƕng trong PhÆt giáo bao gi© cÛng xuÃt hiŒn ÇÒng th©i qua š nghï, b¢ng l©i nói và trong cº chÌ, hành xº, thuÆt ng» g†i là thân, khÄu, š. Thi‰u m¶t y‰u tÓ chÜa g†i là hành Ƕng, vì thi‰u m¶t trong ba y‰u tÓ là còn trong d¿ phóng, mÖ hÒ, n‰u không nói là nhu nhÜ®c, s® hãi.

Nhà cÀm quyŠn Hà N¶i không ngØng tÓ cáo cu¶c vÆn Ƕng cho t¿ do tôn giáo, nhân quyŠn và dân chû cûa Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt là "làm chính trÎ". NhÜng th¿c t‰, cu¶c vÆn Ƕng này ch£ng làm gì khác hÖn viŒc áp døng và khuy‰n thÌnh PhÆt giáo ÇÒ tuân hành NgÛ gi§i, tÙc næm gi§i (Panca sila) mà gÀn ba nghìn næm qua gi§i CÜ sï PhÆt giáo tåi gia chÃp hành. NgÛ gi§i không là nh»ng ÇiŠu ræn, nh»ng mŒnh lŒnh phäi thi hành, mà là nh»ng nguyên t¡c giáo døc do ÇÙc PhÆt ÇŠ ra Ç‹ hܧng ti‰n con ngÜ©i sÓng hånh phúc và thi‰t lÆp m¶t xã h¶i an bình, thiŒn häo.

Næm gi§i là nh»ng ÇiŠu t¿ ch‰: Không sát sinh, Không tr¶m cܧp, Không tà dâm, Không v†ng ng» (nói dÓi), Không rÜ®u chè, ma túy. ñÓi v§i ngÜ©i PhÆt tº ViŒt Nam, xuyên suÓt lÎch sº hai nghìn næm th¿c chÙng sÓng Çåo, gi» næm gi§i không mang nghïa thø Ƕng t¿ ch‰ bän thân mà thôi. Mà tích c¿c hÖn, t¿ thân không sát sinh, nhÜng ngÜ©i PhÆt tº còn phäi dÃn thân ngæn cän s¿ gi‰t ngÜ©i. NhÜ l©i thánh Gandhi tØng nói: thÃy th¢ng Çiên cÀm dao gi‰t ngÜ©i, ta phäi giÆt con dao khÕi bàn tay th¢ng Çiên Ãy!

Gi» næm gi§i theo cách này là l¶t tä n¶i hàm tích c¿c cûa ngÜ©i PhÆt tº ViŒt Nam, gây änh hܪng tÓt lành cho Ç©i sÓng chính trÎ ÇÃt nܧc. Th‰ nhÜng cÛng vì hành xº nhÜ th‰ mà nhà cÀm quyŠn Hà N¶i ra tay Çàn áp thô båo Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt. Nh»ng thành viên thu¶c Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt phát nguyŒn không sát sinh. NhÜng khi có ch‰ Ƕ tàn sát ngÜ©i dân ViŒt không g§m tay, thì ngÜ©i PhÆt tº quy‰t tâm chÆn ÇÙng s¿ thäm sát. NgÜ©i PhÆt tº ViŒt Nam phát nguyŒn không tr¶m cܧp, nhÜng khi Nhà nܧc cܧp Çoåt ÇÃt Çai, tài sän cûa dân lành, tܧc Çoåt t¿ do và nhân phÄm ngÜ©i công dân, thì ngÜ©i PhÆt tº ÇÙng lên chÆn ÇÙng s¿ cܧp bóc Ç‹ bäo vŒ các quyŠn dân. NgÜ©i PhÆt tº ViŒt Nam phát nguyŒn không tà dâm, nhÜng khi nh»ng cán b¶ cao cÃp ñäng và Công an, B¶ Ƕi t° chÙc nh»ng ÇÜ©ng dây bán dâm phø n» và trÈ nít, xem phø n», thi‰u nhi nhÜ súc vÆt, thì ngÜ©i PhÆt tº không th‹ vòng tay ÇÙng ngó mà phäi có hành Ƕng chÆn ÇÙng s¿ buôn ngÜ©i sang các nܧc láng giŠng. NgÜ©i PhÆt tº ViŒt Nam phát nguyŒn không nói dÓi, nhÜng khi nhà cÀm quyŠn Hà N¶i xuÃt bän nh»ng sách báo chÙa Ç¿ng nh»ng n¶i dung không thÆt, bóp nghËt t¿ do ngôn luÆn, khóa miŒng các cÖ quan truyŠn thông, và b¡t bÕ tù nh»ng ai nói lên s¿ thÆt, thì ngÜ©i PhÆt tº dÃn thân Çòi hÕi cho t¿ do ngôn luÆn và t¿ do báo chí. NgÜ©i PhÆt tº ViŒt Nam phát nguyŒn không rÜ®u chè, ma túy, nhÜng khi tŒ nån xì ke, ma túy, bŒnh liŒt kháng sida phát tri‹n mà chính quyŠn làm ngÖ hay không có biŒn pháp cÀn kíp, thích Ùng ch»a trÎ, thì ngÜ©i PhÆt tº phäi dÃn thân tìm phÜÖng trÎ liŒu.

Cách th¿c hành næm gi§i cûa ngÜ©i PhÆt tº ViŒt Nam nhÜ vØa trình bày bÎ nhà cÀm quyŠn c¶ng sän dán cho nhãn hiŒu "làm chính trÎ", và cänh cáo trܧc c¶ng ÇÒng quÓc t‰ là ñÙc Tæng thÓng Thích HuyŠn Quang và ñåi lão Hòa thÜ®ng Thích Quäng ñ¶ "âm mÜu lÆt Ç° chính quyŠn". ñây là ÇiŠu không Çúng. NhÎ vÎ Hòa thÜ®ng Thích HuyŠn Quang và Thích Quäng ñ¶ chÌ th¿c hiŒn ngÛ gi§i và khuy‰n thÌnh PhÆt giáo ÇÒ gi» næm gi§i trong m¶t xã h¶i nhiÍu nhÜÖng, ÇÀy dÅy bÃt công Ç‹ cÙu ÇÃt nܧc ra khÕi nh»ng tŒ nån hi‹m nguy dÅn t§i nån båo hành và m¶t nhà nܧc khûng bÓ tåi ViŒt Nam.

Næm mÜÖi næm trܧc Çây, H¶i nghÎ Bandung h†p tåi Nam DÜÖng næm 1955 nh¢m k‰t nÓi các nܧc Á Phi trong s¿ h®p tác và tìm ki‰m hòa bình. H¶i nghÎ lÎch sº này ÇÜa ra Næm Nguyên t¡c sÓng chung hòa bình - m¶t thÙ NgÛ gi§i khác - nh¢m cûng cÓ nh»ng nguyên t¡c t¿ chû và toàn vËn gi»a các quÓc gia. ñó Çã là nh»ng bܧc phát tri‹n Çánh mÓc quan tr†ng. NhÜng ngoåi trØ ƒn ñ¶ cûa Thû tܧng Nehru, bܧc ti‰n m§i này bÎ chìm ngÆp gi»a không khí chi‰n tranh lånh phân Çôi th‰ gi§i, làm cho nh»ng nguyên t¡c sÓng chung hòa bình Ãy bi‰n thành vÛ khí phøc vø cu¶ c tranh chÃp š thÙc hŒ. Låi m¶t lÀn n»a, chÌ tåo nên thÙ "Hòa bình phøc vø phe phái", chÙ không là nŠn "Hòa bình t¿ thân", nŠn "Hòa bình cho tha nhân". RÒi nh»ng nguyên t¡c không xâm phåm chû quyŠn nhau Ãn ÇÎnh tåi Bandung bÎ các quÓc gia Ƕc tài Châu Á sº døng cho lá bài "Giá trÎ Á châu" Ç‹ tuyên xÜng thành ngoåi lŒ Châu Á chÓng låi các quyŠn con ngÜ©i cÖ bän và ph° quát.

H¶i nghÎ Bandung xác ÇÎnh nh»ng nguyên t¡c t¿ chû và toàn vËn quÓc gia. Ngày nay, chúng ta phäi ti‰n xa hÖn h¶i nghÎ Bandung Ç‹ thi‰t lÆp nh»ng nguyên t¡c hòa bình và công lš cho con ngÜ©i trên m¥t ÇÃt. Th‰ gi§i ngày nay cûa chúng ta bÎ rung chuy‹n trܧc nån båo hành, khûng bÓ và Ƕc tài kinh t‰ thÎ trÜ©ng. Nh»ng ai trong chúng ta có dÎp džc Internet m‡i ngày, ¡t thÃy bÎ tràn ngÆp nh»ng tin tÙc khûng khi‰p và phá hoåi. Th‰ gi§i ngày nay chÙng ki‰n s¿ toàn cÀu hóa thù hÆn, s¿ Ƕng viên næng l¿c con ngÜ©i làm nhiên liŒu cho tranh chÃp và chi‰n tranh. ChÌ có nh»ng sáng ki‰n chû Ƕng toàn cÀu m§i ngæn chÆn ÇÜ®c cu¶c Ƕt kích toàn cÀu này mà thôi. ñÒng tâm quy‰t chí chúng ta m§i ÇÄy lùi ng†n thûy triŠu thù hÆn Çang dâng. N‰u chúng ta còn tø thû bàng quan, ÇÙng yên thø Ƕng, chúng ta së chÙng ki‰n s¿ tàn phá trái ÇÃt.

Ÿ ViŒt Nam, cu¶c Ƕng viên thù hÆn là l¿c lÜ®ng chû Çåo cûa ch‰ Ƕ. ñäng c¶ng sän xây d¿ng trên thù hÆn, thông qua chû trÜÖng ÇÃu tranh giai cÃp, và phân hóa xã h¶i thành bên bån bên thù. Ch‰ Ƕ công sän dåy cho thi‰u nhi kính lÍ s¿ hÆn thù, ti‰p thu thù hÆn vào trong cu¶c sÓng Ç©i thÜ©ng. PhÆt giáo thì trái låi, vì PhÆt giáo xây d¿ng trên lòng tØ bi, thông cäm và yêu m‰n. Nh»ng thành viên thu¶c Giáo h¶i PhÆt giáo ViŒt Nam ThÓng nhÃt dÃn thân Çem låi t¿ do, nhân quyŠn và dân chû cho ViŒt Nam, h† không làm gì khác hÖn viŒc th‹ hiŒn lòng TØ bi.

Dân chû không trái chÓng v§i Çåo PhÆt. Trái låi, dân chû b¡t rÍ tØ giáo lš cûa ÇÙc PhÆt th‹ hiŒn tØ trên 2500 næm trܧc. Dân chû PhÆt giáo b¡t nguÒn tØ Sáu nguyên t¡c Hòa kính (Sadsaramyadharma), g†i t¡t Løc hòa, là nh»ng phÜÖng pháp hòa h®p chung sÓng. Nh© løc hòa mà Tæng Çoàn và c¶ng ÇÒng PhÆt giáo chung sÓng hòa h®p, thân ái. Sáu nguyên t¡c hòa kính gÒm có: Thân hòa ÇÒng trú (sÓng chung thân ái, hòa h®p), KhÄu hòa vô tránh (vui tÜÖi hòa h®p, không cãi m¡ng nhau), Ý hòa ÇÒng duyŒt (thân tình chia sÈ quan Çi‹m cho nhau), Gi§i hòa ÇÒng tu (giúp nhau gi» gìn gi§i hånh), L®i hòa ÇÒng quân (l®i l¶c cùng nhau chia ÇŠu, không ngÜ©i nhiŠu kÈ ít), và Ki‰n hòa ÇÒng giäi (chia sÈ s¿ hi‹u bi‰t, ki‰n thÙc cho nhau). Sáu nguyên t¡c hòa kính làm nŠn cho Ç©i sÓng dân chû, xuÃt phát tØ š thÙc bình Ç£ng, tôn tr†ng lÅn nhau Ç‹ hòa ÇÒng chung sÓng, giúp nhau thæng ti‰n.

Tôi g†i sáu nguyên t¡c này là nŠn "Dân chû chia sÈ", b° túc chÙ không mâu thuÅn v§i nŠn "Dân chû ngôn luÆn" cûa Tây phÜÖng trong viŒc bäo vŒ š ki‰n cá nhân và s¿ ph° thông ÇÀu phi‰u.

Tôi tin r¢ng thæng ti‰n dân chû và xua Çu°i chuyên ch‰ là chìa kóa phát tri‹n con ngÜ©i. Vì chuyên ch‰ là kÈ thù cûa hòa bình. Dܧi ch‰ Ƕ Ƕc tài toàn trÎ, Nhà nܧc ki‹m soát nhân dân trong m†i ngõ ngách cûa Ç©i sÓng. Nhà nܧc chÌ huy tÜ tܪng, tܧc bÕ tín ngÜ«ng, ÇiŠu hành và quy ÇÎnh Ç©i sÓng tâm linh quÀn chúng. Dܧi ch‰ Ƕ Ƕc tài toàn trÎ, chÌ thÎ, nghÎ ÇÎnh, hܧng dÅn thay th‰ cho luÆt pháp. S¿ s® hãi, Çói khát và læng nhøc thay th‰ cho công lš và phÄm giá. Xã h¶i ÇiŠu hành theo mŒnh lŒnh, Çe d†a và s¿ thôi miên. Nói tóm, ch‰ Ƕ Ƕc tài toàn trÎ thÓng trÎ dân b¢ng ngu dÓt (vô minh) và äo tܪ ng - hoàn toàn trái chÓng v§i Çåo PhÆt, là con ÇÜ©ng dÅn ljn s¿ giäi phóng, giác ng¶ cho m‡i ngÜ©i và m†i ngÜ©i.

S¿ phát tri‹n con ngÜ©i së bÃt thành khi chÜa có n‡ l¿c thû tiêu nghèo Çói. NhiŠu quÓc gia Ƕc Çoán Á châu có nŠn kinh t‰ tæng v†t, và các quÓc gia này kh£ng ÇÎnh phát tri‹n con ngÜ©i tùy thu¶c vào s¿ phát tri‹n kinh t‰. LuÆn Çi‹m này sai lÀm. K‹ tØ khi ViŒt Nam mª cºa "kinh t‰ thÎ trÜ©ng theo ÇÎnh hܧng xã h¶i chû nghïa" - nghïa là giäi phóng kinh t‰ dܧi s¿ ki‹m soát Ƕc tài -& nbsp; thì nån tham nh»ng ª cÃp Ƕ nhà nܧc tràn lan, và hÓ giàu nghèo ngày càng Çào sâu. Thi‰u ti‰n trình dân chû hóa và cäi cách chính trÎ, s¿ phát tri‹n con ngÜ©i không th‹ nào xÄy ra tåi ViŒt Nam. Và thi‰u s¿ phát tri‹n con ngÜ©i, thì cÛng không có s¿ thæng hoa tâm linh ÇÜa t§i giäi thoát, giác ng¶.

ñ‹ k‰t luÆn, tôi xin có l©i ÇŠ xuÃt. Tôi trân tr†ng kêu g†i các nhân sï chuyên ngành tham d¿ h¶i nghÎ hãy cùng nhau hình thành m¶t "Ñy ban ñåo ÇÙc" Ç‹ cùng nhau c¶ng tác phøc vø Hòa bình Th‰ gi§i thông qua s¿ Phát tri‹n Con ngÜ©i. "Ñy ban ñåo ÇÙc" này së k‰t h®p thÀn trí và kinh nghiŒm ljn tØ nh»ng nŠn tÜ tܪng cao ÇËp, nh»ng nŠn væn minh l§n Ç‹ xây d¿ng m¶t nhân gian hòa ái, công bình và hånh phúc cho loài ngÜ©i. ñÓi diŒn v§i chi‰n tranh, nån khûng bÓ hoành hành và tranh chÃp Çang làm nghiêng ngºa hành tinh m‡i ngày, Ñy ban ñåo ÇÙc së thÜ©ng xuyên lên ti‰ng, góp š và ÇÜa ra các giäi pháp giäi quy‰t các vÃn nån. ñây së là ti‰ng nói cÃt lên cho hàng triŒu con ngÜ©i không ti‰ng nói vì bÎ Çàn áp, làm v†ng vang niŠm hy v†ng và ngÜ«ng v†ng cho khÓi dân thÀm l¥ng trên ÇÎa cÀu, nh¢m ÇÄy lùi s¿ ti‰n công cûa båo hành và chuy‰n ch‰.

Tôi tin r¢ng m¶t Ñy ban ñåo ÇÙc nhÜ th‰ së mang låi nhiŠu änh hܪng. Ngày nay, các thi‰t ch‰ quÓc t‰ ÇÀy quyŠn l¿c và tài l¿c nhÜ Ngân hàng Th‰ gi§i, DiÍn Çàn Kinh t‰ Th‰ gi§i và Liên HiŒp QuÓc Çang tìm ki‰m ÇÓi thoåi v§i các nhà lãnh Çåo tôn giáo và rÃt quan tâm mÆt thi‰t t§i các vÎ này, vì h† nhìn thÃy sÙc månh cûa tôn giáo trên ÇÎa cÀu.

Bán cÀu phÜÖng Tây có t° chÙc LHQ làm diÍn Çàn b¶c l¶ dân chû. NhÜng ª Á châu, vùng ÇÃt cûa ba phÀn tÜ nhân loåi, chúng ta chÜa có diÍn Çàn nào phän änh ti‰ng nói quan thi‰t này. Trái låi, các ch‰ Ƕ Ƕc tài Châu Á Çã h†p thành liên minh và bành trܧng th‰ l¿c cûa chúng trên vÛ Çài th‰ gi§i. ñã ljn lúc Á châu và nh»ng nhà hoåt Ƕng hòa bình k‰t h®p nhau lên ti‰ng cho muôn trùng nån nhân.

Ba nghìn næm trܧc, ñÙc PhÆt, Socrates, Kh°ng tº, Lão tº... xuÃt hiŒn và lên ti‰ng bäo vŒ cùng thæng ti‰n phát tri‹n con ngÜ©i. Ngày nay, trong khi ch© Ç®i nh»ng ti‰ng nói m§i xuÃt hiŒn, thì Ñy ban ñåo ÇÙc hình thành tØ H¶i nghÎ Oslo, së là ti‰ng Báo hiŒu Hòa bình, së là SÙ giä cûa tân k› nguyên công lš, tØ bi và hòa bình thông qua s¿ phát tri‹n con ngÜ©i trên m¥t ÇÃt.

Võ Væn Ái

Oslo, 5.5.2007

=END=

6- Tham LuÆn

- TÜ Tܪng Và Dân Trí Là NŠn Móng Xã H¶i (phÀn 3)

(Mån Çàm cùng các ông Lê HÒng Hà, Bùi Tín, Võ Væn KiŒt)

PhÀn I: MÃy l©i trܧc khi tham luÆn

PhÀn II: MÃy nhÜ®c Çi‹m chính trong tính cách cûa Dân t¶c ta, và cách Ùng xº cÀn thi‰t hiŒn nay

PhÀn III: Mác-Lênin là cái nŠn móng không dùng ÇÜ®c n»a

PhÀn IV: Nhân vÆt lÎch sº Phan Chu Trinh và nh»ng bài h†c cho hôm nay

***

PH„N III. Mác-Lênin là cái nŠn móng không dùng ÇÜ®c n»a.

Trong bài phát bi‹u ngày 10-3-2007 ông Lê HÒng Hà nói: "Cu¶c ÇÃu tranh này cÛng không phäi là cu¶c ÇÃu tranh Ç‹ chÓng Chû nghïa Mác-Lênin, mà chÌ là chÓng låi viŒc quÓc Çåo hoá Chû nghïa Mác-Lênin" và "phäi tåm gác låi vÃn ÇŠ phê phán ông HÒ". Trong š nghïa m¶t cu¶c vÆn Ƕng chính trÎ-xã h¶i, thì chû trÜÖng nhÜ vÆy là h®p lš, là khôn ngoan, là rÃt "chính trÎ", ít nhÃt là ª giai Çoån ÇÀu, vì không ít ngÜ©i còn gi» niŠm tin ÇËp Çë cûa quá khÙ nhÜ m¶t quán tính, m¶t hoài niŒm.

NhÜng, m¶t khi Çã thÃy rõ vai trò nŠn täng rÃt quan tr†ng cûa m¶t "Tri‰t lš" ÇÓi v§i s¿ phát tri‹n xã h¶i thì trong lïnh v¿c nhÆn thÙc-lš luÆn không th‹ không phê phán nh»ng "Tri‰t lš" cÛ Çã "h‰t date" Ç‹ xây d¿ng m¶t "Tri‰t lš" m§i. VÃn ÇŠ là phäi tách thành hai lïnh v¿c nhÜ Çã nói trong phÀn ÇÀu: lïnh v¿c nhÆn thÙc-lš luÆn và lïnh v¿c hoåt Ƕng chính trÎ. Hãy cÙ nhÆn thÙc cho thÃu triŒt, Ùng xº ljn Çâu Ç‹ Çåt k‰t quä låi là chuyŒn khác. "Nói" là b¶c l¶ nhÆn thÙc cûa cá nhân, "làm" là viŒc liên quan ljn nhiŠu ngÜ©i, vÆy tØ nói sang làm phäi có ÇiŠu chÌnh.

NhiŠu trí thÙc không tr¿c ti‰p hoåt Ƕng chính trÎ, chÌ diÍn Çåt nhÆn thÙc nhÜ các ông Phan ñình DiŒu, NguyÍn Ki‰n Giang, L» PhÜÖng, Mai Thái Lïnh, NguyÍn Thanh Giang, Phåm Ng†c Uy‹n...vân vân, và chính ông Lê HÒng Hà cÛng nhÜ chúng tôi (HSP), cÛng nhÜ m¶t sÓ ngÜ©i khác trong bän danh sách "khu v¿c 2" (khu v¿c phi chính thÓng) mà ông LHH thÓng kê [9] ÇŠu không th‹ không phê phán m¶t phÀn hay toàn b¶ chû nghïa "Mác-Lênin" và vÃn ÇŠ "tÜ tܪng HÒ Chí Minh". ñiŠu này không th‹ tránh ÇÜ®c, nhÜng Ç¥t vÃn ÇŠ nghiên cÙu m¶t cách khoa h†c, trÀm tïnh, khách quan không hŠ ÇÒng nghïa v§i viŒc måt sát, nói xÃu, nói cho thÕa...

N‰u nh»ng ngÜ©i tôn th© chû nghïa Mác coi chû nghïa Ãy nhÜ m¶t niŠm tin, nhÜ niŠm tin tôn giáo, thì Çúng nhÜ š ki‰n ông LHH, tôn giáo Ãy cÛng bình Ç£ng v§i các tôn giáo khác, chÌ cÀn chÓng viŒc bi‰n tôn giáo Ãy thành quÓc giáo. NhÜng là m¶t tôn giáo thì không ÇÜ®c tham chính, không th‹ lãnh Çåo toàn xã h¶i! (Çây cÛng là š ki‰n cûa ông ñ¥ng væn ViŒt, m¶t Çäng viên CS lão thành). Trong trÜ©ng h®p Ãy ta không cÀn bàn luÆn hay phê phán giáo lš Mác-Lênin làm gì.

NhÜng n‰u nh»ng tín ÇÒ Mác xít không coi Çó là tôn giáo mà låi coi Çó chân lš khoa h†c tuyŒt ÇÓi Çúng, mà hi‰n ÇÎnh và luÆt hoá nó, Çem nó trùm lên toàn xã h¶i, ai chÓng låi là phåm t¶i, thì tÃt nhiên chân lš Ãy phäi chÎu s¿ sàng l†c cûa trí tuŒ trܧc Çã, lš thuy‰t Ãy phäi ÇÜÖng ÇÀu v§i s¿ phän biŒn cûa toàn dân t¶c và toàn nhân loåi! Ch£ng hån, ít nhÃt lš thuy‰t C¶ng sän phäi chÙng tÕ khä næng t¿ biŒn h¶ m¶t cách ÇÙng Ç¡n và thành công trܧc nh»ng k‰t luÆn có tính quÓc t‰ cûa NghÎ quy‰t 1481 cûa H¶i ÇÒng NghÎ viŒn châu Âu ngày 25-1-2006. RÃt ti‰c phía ViŒt nam cÛng Çã có m¶t vài phän Ùng, nhÜng chÌ là nh»ng phän Ùng chÓng Ç« vŠ m¥t chính trÎ m¶t cách rÃt công thÙc và sáo mòn, không có n¶i dung tÜ tܪng hay khoa h†c gì thuy‰t phøc. M¶t cu¶c tranh luÆn khoa h†c n‰u ÇÜ®c ti‰n hành nghiêm túc së thu hút s¿ tham gia cûa rÃt nhiŠu trí thÙc trong ngoài nܧc và trên th‰ gi§i, và trong m¶t không khí thÆt s¿ khoa h†c thì tính chÃt äo tܪng, phi khoa h†c cûa h†c thuy‰t Mác-Lênin nhÃt ÇÎnh së ÇÜ®c phÖi bày.

N‰u không th¡ng ÇÜ®c trong nh»ng cu¶c phän biŒn trí tuŒ này thì lš thuy‰t Ãy chÜa có tÜ cách khoa h†c Ç‹ ÇÙng trong Hi‰n pháp nhÜ ÇiŠu 4 Hi‰n pháp xác quy‰t: "ñäng c¶ng sän ViŒt Nam, Ƕi tiên phong cûa giai cÃp công nhân ViŒt Nam, Çåi bi‹u trung thành quyŠn l®i cûa giai cÃp công nhân, nhân dân lao Ƕng và cûa cä dân t¶c, theo chû nghia Mác - Lê Nin và tÜ tuªng HÒ Chí Minh, là l¿c lu®ng lãnh Çåo Nhà nu§c và xã h¶i". ñiŠu 4 ch£ng nh»ng m¥c nhiên xác ÇÎnh vai trò lãnh Çåo tuyŒt ÇÓi cûa m¶t y‰u tÓ chính trÎ là Çäng C¶ng sän, mà còn m¥c nhiên áp Ç¥t m¶t y‰u tÓ thu¶c pham vi khoa h†c-tÜ tܪng là chû nghïa Mác-Lênin. PhÀn khoa h†c phäi chÎu s¿ rà soát cûa khoa h†c! ñã là khoa h†c thì làm gì có ranh gi§i quÓc gia? Ví dø ch£ng ai có th‹ nhân danh quÓc gia Ç‹ nói: Nܧc tôi cÙ kh£ng ÇÎnh thuy‰t "M¥t tr©i quay quanh trái ÇÃt", hàng ngày ngÜ©i lao Ƕng nܧc tôi ÇŠu nhìn thÃy nhÜ th‰, các anh ª bên ngoài phê phán nhÆn thÙc này là "can thiŒp vào công viŒc n¶i b¶" cûa chúng tôi!

NhiŠu lúc nghï ljn ÇiŠu 4 Hi‰n pháp tôi låi thÃy ª Çó m¶t tính chÃt khôi hài, không hi‹u sao ta låi làm m¶t viŒc vô duyên ljn th‰: m¶t Çäng Çang cÀm quyŠn dài dài mà vÅn lo mÃt ch‡, ljn n‡i phäi t¿ Ç¥t ra luÆt Ç‹ gi» ch‡ vïnh viÍn cho mình! ñã th‰ låi s® thiên hå chê cÜ©i nên nói thác ra r¢ng ÇÃy là nhân dân h† muÓn tôn vinh tôi nhÜ vÆy, trong khi Ƕi ngÛ tØ nh»ng ngÜ©i d¿ thäo luÆt ljn nh»ng thông qua luÆt thì quanh Çi quÄn låi toàn là Çäng viên, chÙ có ÇÜ®c mÃy ngÜ©i là "nhân dân"? Càng lo xa, càng giành phÀn thì càng b¶c l¶ tâm lš tham lam, lo l¡ng, thi‰u t¿ tin. Cái lôgic t¿ nhiên Ãy không th‹ che dÃu ÇÜ®c, m¥c dù vÅn cÙ hô ta là nhà "vô ÇÎch muôn næm!".Tôi dám "Çánh cu¶c" r¢ng nܧc ViŒt nam mình còn thì trܧc sau gì mình cÛng phäi bÕ cái ÇiŠu 4 này, vì nó Ãu trï, nó vô duyên, nó låc lõng trong th‰ gi§i hiŒn Çåi. NhÜng bÕ s§m thì ÇËp hÖn!.

ñåi loåi toàn nh»ng chuyŒn sÖ Ç£ng nhÜ th‰.

Tôi ÇÒng š v§i m¶t nhÆn xét cûa ông NguyÍn Gia Ki‹ng: Çäng CSVN chÌ làm mÃt thì gi© cûa cä dân t¶c. Vì tÃt cä nh»ng cu¶c tranh luÆn rÃt gay go, rÃt phiŠn toái, rÃt nghiêm tr†ng, phäi ÇÓi phó tØng gi© tØng phút v§i nhau và rÃt dÍ bÎ còng tay vào tù... th¿c ra chÌ Ç‹ tranh cãi toàn nh»ng ki‰n thÙc ª tÀm abc, nh»ng ÇiŠu lš luÆn mà nhân loåi Çã vÜ®t qua tØ lâu, và nh»ng th¿c t‰ "bi‰t rÒi, kh° l¡m, nói mãi"! HiŒn nay, trong bÓi cänh nhÜ th‰, thi‰t nghï viŒc bàn vŠ chû nghïa Mác-Lênin cÛng ch£ng cÀn tÀm chÜÖng trích cú nhiŠu quá làm gì. Hãy cÙ nói v§i nhau theo cách ÇÖn giän, dÍ hi‹u.

ThÆt vÆy, lÎch sº Çã chÙng ki‰n cä m¶t làn sóng ngÜ©i hæm hª vác cuÓc xÈng Çi "Çào mÒ chôn" chû nghïa TÜ bän Ç‹ "ti‰n nhanh, ti‰n månh, ti‰n v»ng ch¡c lên chû nghïa Xã h¶i", th‰ mà gi»a lúc Çang hÙng khªi,tܪng nhÜ Çã Çi gÀn h‰t giai Çoån quá Ƕ Ç‹ ti‰n vào thiên ÇÜ©ng C¶ng sän thì Çùng m¶t cái húc phäi cái th¿c t‰ sØng s»ng nhÜ núi Thái sÖn, Çành lÛ lÜ®t quay låi h†c tÜ bän tØ abc, h†c làm kinh t‰ thÎ trÜ©ng, h†c ca ng®i doanh nhân...,và chÌ mong ÇÜ®c th‰ gi§i tÜ bän cho mình h¶i nhÆp.ñÎnh Çi chôn ngÜ©i ta mà gi© chÌ mong ÇÜ®c n¢m cånh ngÜ©i ta thôi Çã sܧng rÖn ngÜ©i!. Th‰ mà vÅn bäo ÇÜ©ng Çi cûa mình là Çúng thì lå thÆt. (Tôi mà là "ngÜ©i ÇËp" TÜ bän thì dÙt khoát tôi phäi b¡t cái anh cÀm sÈng kia xin l‡i m¶t câu rÒi m§i cho n¢m cånh, Ç¢ng này ch£ng xin l‡i thì ch§, ÇÜ®c n¢m cånh rÒi thÌnh thoäng låi còn lÀm bÀm chºi xéo ngÜ©i ta!).

Lúc ÇÀu m¶t sÓ nܧc theo trào lÜu Mác xít thành công trong viŒc cܧp chính quyŠn và gi» chính quyŠn. (Có m¶t TÜ tܪng quä là m¶t Çi‹m t¿a rÃt