3 2
2004
: ()
()
2002 8
1
2 14 , 2
3 , 2
.
,
, .
,
.
.
,
, .
.
.
,
.
.
,
.
,
.
2004 5 25
3 2
2004
i
,
.
.
.
. ,
,
, ,
.
, .
,
,
. , , , ,
,
.
,
.
,
.
.
,
ii
.
.
.
.
, .
,
. ,
.
,
.
.
,
.
,
.
, ,
,
, .
,
iii
,
.
.
2004 6 10
iv
1 1
. 1
. 4
. 7
2 11
. , , 11
. 19
1. 19
2. () 21
3. () 23
4. () 24
5. () 26
6. 27
3 31
1. 31
1.1. 31
v
1.2. 33
1.2.1. 33
1.2.2. 37
1.3. 38
1.3.1 39
1.3.1.1. 40
1.3.1.2. 42
1.3.1.3. 43
1.3.2 45
1.4. 47
1.5. 49
1.6. 51
1.6.1. 52
1.6.2. 53
1.7. 55
1.7.1. 56
1.7.2. 57
2. 59
2.1. 60
2.1.1. 61
2.1.2. 61
2.1.2.1. 62
vi
2.1.2.2. 63
2.1.2.3. 65
2.1.2.4. 66
2.1.3. 67 2.1.4. 68
2.1.4.1. 68
2.1.4.2. , 70
2.1.5. 71
2.1.5.1. 71
2.1.5.2. 72
2.1.6. 74
2.1.6.1. 74
2.1.6.2. 76
2.1.6.3. 77
2.1.7. 79
2.2. 81
2.2.1. 81
2.2.1.1. 82
2.2.1.2. 83
2.2.2. 84
2.2.2.1. 84
2.2.2.2 86
2.2.3. 87
vii
2.2.3.1. 87
2.2.3.2. 88
2.2.3.3. 92
2.2.3.4. 94
2.2.3.4.1. 95
2.2.3.4.2. 97
2.2.4 99
3. 102
3.1. () 102
3.1.1. 103
3.1.1.1. 104
3.1.1.2. 105
3.1.2 106
3.1.2.1. 107
3.1.2.2. 108
3.1.2.3. 109
3.1.2.4. 111
3.1.3. 112
3.1.3.1. 112
3.1.3.2. 114
3.1.3.3. 115
3.1.3.3.1. 116
3.1.3.3.2. 118
viii
3.1.3.3.3. () 120
3.1.4. 123
3.1.4.1. 124
3.1.4.2. 125
3.2. 127
3.2.1. 127
3.2.1.1. 127
3.2.1.2. 128
3.2.2. 129
3.2.2.1. 129
3.2.2.2. 132
3.2.3. 134
3.2.3.1. 134
3.2.3.2. 134
3.2.3.2.1. 134
3.2.3.2.2. 136
3.2.3.3. 138
4. 140
4.1. 140
4.4.1. 140
4.4.2. 141
4.2. 143
ix
4.2.1. 143
4.2.2. 145
4.3. 147
4.3.1. 148
4.3.2. 149
4.3.2.1. 149
4.3.2.2. 150
4.4. 153
4.4.1. 153
4.4.2. 156
4.5. 157
4.5.1. 157
4.5.2. 159
4.5.3. 161
4.6. 163
4.6.1. 163
4.6.2. 165
4.7. 166
4.7.1. 167
4.7.2. 169
172
x
, ,
. ,
, 1
. .
(1999 )
. ,
.
1
1
.
100 .
.
, ,
.
551 479
372 289 .
.
. 770 403
403
222.
770
.
,
.
.
.
.
, ,
, , 5
.
3 22
.
.
,
.
.
,
.
,
.
.
,
. , , ,
, , ,
.
.
, .
.
.
.
2
3
.
,
. 320
( )
, ,
.
,
. ( ), (
) ,
( ) .
( ) .
.
,
. 50
70
.
,
,
7
.
.
,
, .
3 24
.
. 7 14
.
11 , 4
. , ,
. .
,
. .
.
, 3 4 .
.7 .
1 : .
,
.
, ,
.
4
5
2 : ,
. .
.
3 : .
.
.
.
, .
4 : , ,
. 7 .
.
.
5 : .
, .
,
.
6 : .
.
3 26
7 : . ,
, ,
.
.
,
.
.
.
,
.
.
,
.
.
.
.
.
. .
.
6
7
.
,
. .
.
.
,
,
.
,
.
, .
,
.
,
.
.
[]
. [][] [][] ,
.
3 28
,
.
.
.
, ,
, ,
.
. ,
.
.
.
.
,
.
20 .
.
,
.
8
9
.
, ,
.
,
.
.
,
.
.
11
2
. , ,
:
: 0-2-4
: 0-2-3
: 0-3-5
: , , , , ,
:
:
:
:
: 1999
: http://myhome.nate.com
/youngoh/index.html
: Mencius
: D.C.Lau
: New York
: Penguin Books
: 1970
: http://www.galileolibrary.com
/ebooks/as04/mencius_toc.htm
:
3 212
:
:
:
: 1960
: 1960
: http://sangle.web.wesleyan.edu
/etext/pre-qin/pre-qin.html
:
: 0-1-4, 0-1-5
:
: mencius
:
: http://academic.brooklyn.cuny.edu/core9
/phalsall/images/mencius.jpg
:
: ()
: b.c.372
: b.c.289
: http://home.hanmir.com/~ptj33/
: http://www.humanistictexts.org
/mencius.htm
: http://www.ccnt.com.cn/wisdom/rujia
/mengzi/mengzi.htm
12
13
1 :
:
: , ,
:
:
:
:
: ,
:
: , ,
: ,
1 :
:
:
: 3
: 1-1
:
:
: ,
: kingly government
: 1A3
:
3 214
:
: 3
:
:
:
:
:
:
:
: >
2 :
:
:
: 7
: 2-1-1
:
:
:
: virtue
: 1A7
:
14
15
:
: 7
:
:
:
:
: :
:
:
:
3 :
:
:
: 1
: 2-2-1
:
:
:
: human nature
: 3A1
:
3 216
:
: 1
:
:
:
:
:
:
:
:
4 :
:
:
: 15
: 3-1-1
:
:
:
: mind
: 6A15
:
16
17
:
: 15
:
:
:
:
:
:
:
:
5 :
:
:
: 3
: 3-2-1
:
:
: ,
: the mandate
: 7A3
:
3 218
:
: 3
:
:
:
:
:
:
:
:
6 :
:
:
: 21
: 4-1-1
:
:
:
: the noble person
: 7A21
:
18
19
:
: 21
:
:
:
:
:
:
:
: >
.
1.
1.1.
1.1.1.
1.1.2.
1.2.
1.2.1.
1.2.1.1.
1.2.1.2.
1.2.1.3.
1.2.1.4.
1.2.1.5.
3 220
1.2.2.
1.3.
1.3.1.
1.3.1.1.
1.3.1.1.1.
1.3.1.1.2.
1.3.1.2.
1.3.1.3.
1.3.1.3.1.
1.3.1.3.2.
1.3.2.
1.3.2.1.
1.3.2.2.
1.4.
1.4.1.
1.4.2.
1.5.
1.5.1.
1.5.2.
1.5.3.
1.6.
1.6.1.
1.6.1.1.
1.6.1.2.
1.6.2.
1.6.2.1.
20
21
1.6.2.2.
1.7.
1.7.1.
1.7.1.1.
1.7.1.2.
1.7.2.
1.7.2.1.
1.7.2.2.
1.7.2.3.
2.
2.1.
2.2.
2.2.1.
2.2.1.1.
2.2.1.2.
2.2.2.
2.2.2.1.
2.2.2.2.
2.2.3.
2.2.3.1.
2.2.3.2.
2.2.4.
2.2.4.1.
2.2.4.2.
3 222
2.3.
2.3.1.
2.3.2.
2.4.
2.4.1.
2.4.1.1.
2.4.1.2.
2.4.2. ,
2.5.
2.5.1.
2.5.2.
2.5.2.1.
2.5.2.2.
2.6.
2.6.1.
2.6.1.1.
2.6.1.2.
2.6.2.
2.6.2.1.
2.6.2.2.
2.6.3.
2.6.3.1.
2.6.3.2.
2.6.3.3.
2.7.
2.7.1.
22
23
2.7.2.
3. []
3.1.
3.1.1.
3.1.2.
3.2.
3.2.1.
3.2.1.1.
3.2.1.1.1.
3.2.1.1.2.
3.2.1.2.
3.2.2.
3.2.2.1.
3.2.2.2.
3.2.2.2.1.
3.2.2.2.2.
3.2.2.2.3.
3.2.2.3.
3.2.2.3.1.
3.2.2.3.2.
3.2.2.3.3.
3.2.2.4.
3.2.2.4.1.
3.2.2.4.1.1.
3.2.2.4.1.2.
3 224
3.2.2.4.1.3.
3.2.2.4.2.
3.2.2.4.2.1.
3.2.2.4.2.2. ,
3.2.2.4.2.3.
3.3.
3.3.1.
3.3.2.
3.3.3.
3.3.4.
3.3.5.
4. []
4.1.
4.1.1.
4.1.1.1.
4.1.1.2.
4.1.2.
4.1.2.1.
4.1.2.2.
4.2.
4.2.1.
4.2.2.
4.2.2.1.
4.2.2.2.
4.2.3.
24
25
4.2.3.1.
4.2.3.2.
4.2.3.3.
4.2.4.
4.3.
4.3.1.
4.3.1.1.
4.3.1.2.
4.3.1.3.
4.3.2.
4.3.3.
4.3.3.1.
4.3.3.1.1.
4.3.3.1.2.
4.3.3.1.3.
4.3.3.2.
4.3.3.2.1.
4.3.3.2.2.
4.3.3.2.3.
4.3.3.3. ()
4.3.3.3.1.
4.3.3.3.2.
4.3.3.3.3.
4.4.
4.4.1.
4.4.1.1.
4.4.1.2.
4.4.2.
3 226
4.4.2.1.
4.4.2.2.
5.
5.1.
5.1.1.
5.1.2.
5.2.
5.2.1.
5.2.1.1.
5.2.1.2.
5.2.1.3.
5.2.2.
5.2.2.1.
5.2.2.2.
5.2.2.3.
5.3.
5.3.1.
5.3.2.
5.3.2.1.
5.3.2.1.1.
5.3.2.1.2.
5.3.2.2.
5.3.2.2.1.
5.3.2.2.2.
5.3.3.
5.3.3.1.
26
27
5.3.3.2.
5.3.3.3.
6.
6.1.
6.1.1.
6.1.1.1.
6.1.1.2.
6.1.2.
6.1.2.1.
6.1.2.2.
6.2.
6.2.1.
6.2.1.1.
6.2.1.2.
6.2.1.3.
6.2.2.
6.2.2.1.
6.2.2.2.
6.2.2.3.
6.3.
6.3.1.
6.3.2.
6.3.2.1.
6.3.2.1.1.
6.3.2.1.2.
3 228
6.3.2.2.
6.3.2.2.1.
6.3.2.2.2.
6.3.2.2.3.
6.4.
6.4.1.
6.4.1.1.
6.4.1.2.
6.4.1.3.
6.4.1.4.
6.4.2.
6.4.2.1.
6.4.2.2.
6.5.
6.5.1.
6.5.1.1.
6.5.1.2.
6.5.1.3.
6.5.2.
6.5.2.1.
6.5.2.2.
6.5.3.
6.5.3.1.
6.5.3.2.
6.6.
6.6.1.
6.6.1.1.
28
29
6.6.1.2.
6.6.1.3.
6.6.1.4.
6.6.2.
6.7.
6.7.1.
6.7.1.1.
6.7.1.2.
6.7.1.3.
6.7.2.
6.7.2.1.
6.7.2.2.
6.7.2.3.
31
3
1.
.
.
,
.
.
1.1.
. .
,
.
,
.
,
.
.
,
.
3 232
,
.
,
.
.
, .
.
.
.
.
.
. ,
. (3)
.
.
. ,
.
,
.
32
33
,
,
,
,
,
(7)
, .
, ,
. .
1.2.
, ,
. , , ,
.
,
.
.
1.2.1.
.
,
3 234
.
, , , , , .
.
.
.
.
,
.
.
,
.
.(1) .
, ,
.
.
.
.
. ,
. ,
34
35
, .
.
.
. , .
.
.
, .
.(9)
.
.
.
,
. .
, .
.
.
.
.
.
. 50
,
.
3 236
, ! , !
,
.(9)
.
.
, .
, ,
.
, .
.
,
.
.
.
.(9)
100
( )
.
(22) .
!(13)
36
37
,
, , (9)
.
.
,
.
.
,
. []
,
.
.
,
.
,
.
.[]
.
, ,
, !
.
.(9)
1.2.2.
3 238
,
,
. (9),
.
.
, 1700
, , , 1100
. 500 .
500
. 500 ,
. ,
700
.(13)
.
. 500, , . 500,
, .
500,
.
,
, ?
?(38)
1.3.
38
39
.
.
.
.
. ,
. ,
.
.
1.3.1.
.
.
.
.
.
. 9 1
.
3 240
.
.
.
.
.
. []
, .
.
.
, .
.(3)
1.3.1.1.
,
. ,
,
. ,
.
(3)
,
.
40
41
?(7)
,
.
, ,
(7).
.
.
.
.
.
.
!
,
,
.
.
,
,
.
?(7)
10 1 .
.
3 242
.
. 9
1 .
.
. []
,
,
.
10 1 .
.
.
.
,
.
,
,
,
!(3)
1.3.1.2.
.
,
.
42
43
.
,
.
,
.
.
.
.
. [] 9 1
10 1
.
, ,
.
.
,
,
, (3).
1.3.1.3.
10
1,
.
,
3 244
. 10 1
. 10 1
20 1
? ?
20 1
. 10
1 , ,
.
,
.
. 20 1
? .
.
? . .
. . ,
. , ,
,
20 1 .
? 10
1 ,
.(10)
.
,
,
44
45
.
,
(4) .
.
. 10 1,
. . .
.
! .
,
. .
,
. ,
.[] (
) ,
, ,
.
?(4)
1.3.2.
.
3 246
.
.
.
.
[], [],
[], [],
[] .
,
.
(
3).
(7).
,
.
.
,
.
.
.
,
, .
46
47
. ,
, .
,
,
.
1.4.
,
?
,
?
,
.
. .
.
.
.
,
,
.
3 248
,
.
.
[] .
[] .
,
.(6)
,
.
, .
.
, .
.
.
.
.
, .
.
.
.
,
.
,
48
49
.
.
.
,
.
.
.
,
.
.
?(7)
1.5.
.
.
.
.
,
.
. ,
,
( 14).
.
.
3 250
.
.
.
, .
.
.
. []
,
.
, .
?
.
.
.
, .
,
,
.
.
.
, .
,
.
.
28,
. ,
50
51
.
.
.
. .
.
,
.
.(5)
, ,
.
,
.
, .
. ,
, .
,
,
.
.
, .
, ,
.
3 252
1.6.
.
, .
,
.
.
1.6.1.
,
,
.
.
.
.
.
7
.
,
.
.
52
53
, (9).
,
(
6). .
.
.
.
. .
.
,
, ? ,
. .
? .
,
.
.
.(8)
1.6.2.
.
(5) ,
.
, .
3 254
(
8). , ?
. ,
.
. 3
().
.
,
.
.
.
,
.
? .
,
.(31)
?
,
. .
54
55
.
.
.
.
,
.
,
.
,
.
1.7.
.
(3) .
.
,
.
,
.
. ,
,
3 256
( 7).
.
. ,
.
1.7.1.
.
.
.
. ()
(4).
.
(4).
.
,
56
57
,
.
.
.
.
,
.
.
.(25) ,
.
. .
?
. ?
.
.
.
,
. ,
.
.
.
?(1)
3 258
1.7.2.
,
.
. .
.
.
.
.
()
.
.
.
.
.
,
.
58
59
.
,
.
,
,
.
.
.
,
.
,
.
.
.
.
.
.
,
.
3 260
2.
2.1.
.
.
.
,
.
2.1.1.
(
)
. [] []
.
.
.
.
.
. .
60
61
. ,
.
.
, ,
,
.
, ,
.
,
.(6)
2.1.2.
. .
,
. , .
, . [].
.
.
.
.
,
3 262
,
.
,
.
. ()
.
,
.
.
[] , []
, []
, [] .
()
,
. []
.(6)
2.1.2.1.
. .
(6).
.
. ,
.
62
63
,
.
(
15).
,
.(45) .
,
.
. ,
[]
. ,
.
.
.
.
.
(31) .
2.1.2.2.
(
6).
3 264
.
. ,
.
.
,
,
.
,
.
, (
31).
(27)
(15),
.
?
.
,
. ,
,
.
64
65
. []
(
1) .
.
2.1.2.3.
. .
(27)
,
. (2),
(2), (
33)
.
(6). (
6) (6)
, .
(4).
,
. ,
,
3 266
.
,
.
,
. ,
.
2.1.2.4.
.
.
,
,
.
.
, .
,
, ,
. .
66
67
.
,
. . ?
(27) .
.
,
(7)
. ()
. , ,
,
(1) .
, [] ,
.
. , .
2.1.3.
, ,
.
.
,
3 268
.
?(1) .
(10)
.
,
.
.
,
,
, .
,
,
.
, ,
.
,
.
, ,
.(27)
2.1.4.
2.1.4.1.
68
69
(27).
, .
(2) .
. () ,
() .
. .
, ,
,
.
.
.
.
.
. .
, .
,
. ,
3 270
.
,
,
.
.
.
.(15)
2.1.4.2. ,
, .
.
?
. .
.
. .
.
.
.
70
71
,
. ,
, , , ,
. .
2.1.5.
,
,
.
.
,
,
.
.
,
.
2.1.5.1.
.
3 272
?
, .
. , (2) ,
.
.
,
.
. .
.
.
,
. ,
.
,
.
.(12)
2.1.5.2.
.,
() .
,
72
73
(35).
.
,
(30) .
,
(18) .
.
,
.
.
,
? . .
. ? .
? .
. ? .
,
.(35)
,
.
,
. .
3 274
.
.
.
,
,
.
,
.
.
,
.
.
2.1.6.
. .
.
.
.
,
.
.
.
74
75
2.1.6.1.
, . ,
,
.
.
.
.
.
.
.
.
,
. ,
.
,
.
.
(26)
.
,
3 276
.
.
.
.
,
.
.
.
.
.
2.1.6.2.
.
,
.
.
.
, .
[],
(26) .
.
76
77
,
.
.
.
?
.
.
.
, .
.
(9) .
.
,
.
.
.
2.1.6.3.
3 278
,
,
, .
,
.
,
(9).
? ,
, .
,
.
,
,
,
.
,
.
,
.
,
.
78
79
.
, .
.
. ,
,
.
. .
( ).
.
(
).
,
.
,
.
.
.
3 280
. ,
.
2.1.7.
. , .
.
,
.
,
,
.
,
.
? ,
.
!
?
.
.
.
80
81
.
, ,
. ,
.
,
(11).
, .
. ,
.
.
,
.
2.2.
[] [] []
.
. ,
.
.
2.2.1.
3 282
[] .
.
,
?(3) .
. ,
,
,
.
.
. .
.
,
?
. ,
.
2.2.1.1.
(38)
.
.
82
83
,
.
,
,
.
, .
.
.
,
,
.
, ,
.
.
(). .
.(24)
2.2.1.2.
, .
.
,
3 284
.
(8),
,
(2),
() .
, (1)
, ,
(21) ,
.
,
.
()
.
.
2.2.2.
,
. , ,
, .
.
?
.
.
84
85
.
2.2.2.1.
.
,
.
,
,
.
,
,
,
. ,
,
.
,
,
.
.
,
. ,
,
.
3 286
, ?
,
. .
.
,
.
,
.
, .
, ,
. ,
?(6)
2.2.2.2.
?
.
. .
,
.
.
( ).
() ,
86
87
.
,
.
. ,
.
.
,
,
. , ,
.
, .
, .
.(6)
2.2.3.
.
,
.
,
.
. ,
3 288
.
,
,
.
2.2.3.1.
,
.
,
. ,
.
.
, .
,
.
,
. ,
.
, ,
.
.
(), ().
,
88
89
. ,
.
.(15)
2.2.3.2.
. .
.
.
.
, .
,
.
,
.
,
!,
.
, ( 7).
.
.
.
.
3 290
?
.
.
. ?
?
, ?
.
.
,
.(7)
,
.
.
, .
,
,
.
(7) .
,
.
.
.
90
91
,
. ,
.
.
,
,
.
.
, ,
.
.
.
.
.
.
,
, ,
.
.
.
3 292
[] .
[] .
,
.
.
,
.
,
,
. , ,
, ,
. ,
,
.
.
,
.(6)
2.2.3.3.
. .
, ,
. ,
, .
,
.
, , ,
92
93
.
.
.
.
. , ,
.
.
! .
,
.
,
.
, ,
?
,
.(7)
.
, ! .
,
,
.
.
. ,
3 294
.
,
,
. ?
? .
.
.(7)
,
.
, . ,
.
.
.
. , ,
.
,
.
, !
,
,
.
.
94
95
2.2.3.4.
,
.
,
. ,
.
, .
.
.
,
, .
.
2.2.3.4.1.
.
? . .
, ?
. .
?(3)
3 296
.
[] ,
? ,
.
,
,
? .
.
.
.
.
.
,
.
,
.
(2),
.
.
.
( 1)
96
97
.
.
.
.
,
.
,
,
.
,
.
.
.
.
, ,
,
.
. ()
?
? ,
?
.(1)
3 298
2.2.3.4.2.
,
. . ,
.
,
.
. .
.
, .
, ,
.
. ,
.
[] ,
.
.
.
.
.
,
.
98
99
,
.
.
,
(4).
,
.
,
(
15) .
,
.
,
.
.
.
.
, .
3 2100
2.2.4.
.
.
.
.
.
,
. ,
.
.
. .
.
.
,
.
,
, ,
.
?
.
.
.
100
101
. .
.
.
.
.
.
.
.
?
.
.
.
. .
.
,
.
, .
, ,
,
.
3 2102
, .
,
.
,
.
.
,
,
.
,
.
.
.
.
,
. ,
,
.
,
, .
102
103
. ,
.
3.
3.1. ()
.
.
.
[].
.
,
.
3.1.1.
.
89 .
.
,
.
3 2104
,
.
, .
,
, .
,
,
.
3.1.1.1.
[] .
.
[] .
.
,
.
,
.
, .
, .
.
.
104
105
,
.
,
.
.
. (7)
.
.
, .
.
,
,
.
3.1.1.2.
, (
6) . , ()
.
.
.
3 2106
(15) .
? .
.
.
,
.
.
.
(21),
(7)
. ,
.
,
. ,
.
.
, .
.
,
.
,
106
107
.
3.1.2.
.
.
. .
.
.
.
.
, .
.
,
.
3.1.2.1.
.
(21). .
.
.
.
3 2108
, ,
.
.
(1) .
.
, (17)
.
.
, .
3.1.2.2.
,
.
?
.
.
. ,
.
.
,
.
.
.
108
109
.
(15) .
,
.
.
,
.
.
.
. .
.
,
.
.
.
. .
. .
(15).
3.1.2.3.
,
3 2110
.
(9).
,
(3).
.
.
. .
(6).
,
.
(
2).
.
,
( )
.
,
.
.
.
,
110
111
.
.
.
. .
.
,
.
.
.
,
.
. .
.
? .
,
.
,
. ()
.
.
.(2)
3.1.2.4.
3 2112
[] (5) .
.
.
(6).
?
. .
.
,
. ,
, ,
. .
.
[] . ,
.
.
, .
.
(6).
3.1.3.
112
113
, .
,
.
. ,
,
.
3.1.3.1.
[] .
,
.
.
.
.
.
.
.
.
3 2114
,
.
.
,
.
.
.
, .
.
.(11)
,
.
.
.
.
.
.
.
.
,
.
,
114
115
.
,
,
.
3.1.3.2.
.
, .
,
,
.
,
.
. . .
,
.
.
.
.
,
.(35)
3.1.3.3.
3 2116
.
.
.
.
.
.
( )
.
, .
.
3.1.3.3.1.
.
,
.
.
.
.
.
116
117
.
. ,
,
.
.
.
,
[] .
.
.
,
. .
.
.
,
. .
.
.
.
. .
.
,
3 2118
.
.
, .
, []
. .
.
.
.
,
, .
.
.
.
.
.
,
,
.
3.1.3.3.2.
.
,
.
118
119
.
.
. ,
.
.
. [] .
,
.
.
. ?
. . ,
.
.
.
.(2)
.
.
.
.
.
.
.
. .
,
3 2120
.
.
.
.
,
, .
.
.
.
.
.
. .(2)
.
() .
,
.
,
.
.
.
.
,
.
, ,
.
,
120
121
,
. .
.
.
.
3.1.3.3.3. ()
. []
[] ,
.
.
.
.
(9) .
. ,
.
,
,
.
.
3 2122
,
,
.
. ,
,
. []
,
.
. ,
, ,
.
.
.
, .
.
. ?
.
122
123
, ,
, .
.
.(2)
,
.
,
.
.
.
.
,
,
.
3.1.4.
,
.
(4) . ,
3 2124
.
,
,
.
, ,
.
,
. ,
.
.
.
? .
. .
? .
.
. .
. .
. .(15)
3.1.4.1.
,
125
.
.
.
, .
(3)
.
(1)
.
.
(20) []
(11) ,
(12)
, .
.
.
(19),
.
.
,
125
3 2126
,
.
3.1.4.2.
,
.
,
.
.
.
.
.
(
12) ,
(1) ,
.
.
. .
.
,
.
,
.
127
.
. (
2) , .
.
.
,
.
.
.
.
3.2.
. .
.
,
.
,
.
,
.
3.2.1.
127
3 2128
[]
! ,
.
,
.
,
[] ,
.
.
.
,
.
3.2.1.1.
,
,
.
.
(
7) . ,
.
.
, []
129
(5). ,
.
.
3.2.1.2.
,
.
,
,
.
, .
, (
6) .
. ,
.
.
.
.
[] .
.
(33) .
129
3 2130
,
.
,
.
,
, .
,
.
. .(6)
3.2.2.
3.2.2.1.
, ,
.
,
.
,
.
.
. ,
, , ,
131
.(24)
.
. .
.
.
,
.
.
,
.
.
.
.
.
.
.
.
.
,
.
,
131
3 2132
.
. ,
.
,
. ,
.
,
. ,
. .
.
.
3.2.2.2.
.
( )
. . ( )
()
() .
.
.
133
.
.
,
( 20) .
.
.
,
.
, .
.
,
.
,
(9) , .
.
.
.
.
,
.
133
3 2134
,
. ,
.
, .
, .
,
.
. ,
,
.
,
.
3.2.3.
3.2.3.1.
.
,
.
.
(3).
.
135
.
,
,
(
10) . ,
.
, ,
,
.
, (3).
3.2.3.2.
3.2.3.2.1.
.
,
.
.
.
,
. ,
.
.
135
3 2136
.
(3).
,
.
,
. .
,
.
.
.
.
. .
,
.
.
,
,
.
.(34)
3.2.3.2.2.
137
,
.
,
.
.
.
(16) .
.
. ,
.
,
.
.
(17).
.
.
.
137
3 2138
,
. .
.
.
,
,
.
,
.
. .
. . .
, ,
, .(16)
3.2.3.3.
,
.
,
( 6)
,
.
139
,
.
. ,
. ,
.
,
?
. .
. ,
,
. .
.
.
.
.
.
. ,
.
.
,
.(2)
139
3 2140
.
. ,
,
.
.
. ,
?
?
? ,
.
,
.
.
4.
4.1.
.
. ,
. ,
.
, .
141
4.1.1.
.
. .
.
, .
,
.
.
,
.
,
.
.
, .
. ,
, . ,
. ,
.
, .
,
.
141
3 2142
.
.
.
.
. ,
.
.
.
,
.(21)
4.1.2.
.
(
10),
.
,
, .
,
.
,
143
.
.
?
. .
? ?
.
.
.(2)
.
.
,
.
.
.
,
,
.
,
.
.
.
.
143
3 2144
.
.
.
. .(2)
4.2.
4.2.1.
.
.
.
,
.
.
, ,
.
,
,
.
.
145
.
.
,
,
.
.
.
.
,
.
,
(19) .
,
,
. ,
.
,
.
.
.
,
.
.
.
,
145
3 2146
.(32)
.
. ,
.
,
.
(20).
4.2.2.
.
,
.
.
,
.
. .
.
,
,
( 1).
147
,
,
. ,
.
, .
.
.
.
. .
.
,
.
, .
.
.
. .
.
.
.
.
147
3 2148
,
,
.
. .
. .
.
.(4)
4.3.
.
.
,
(4) .
,
.
, ,
.
.
. ,
, .
4.3.1.
149
.
.
.
.
.
. .
.
.
. .
.
, .
.
( )
. ,
.
,
.
.
.(9)
4.3.2.
.
149
3 2150
, []
[)]
. .(7)
. ,
.
.
.(19)
4.3.2.1.
.
.
.
(21) .
.
.
,
.
.
. ,
151
, ,
,
,
(40).
,
(16) .
,
(),
.
. ,
.
.
.
4.3.2.2.
.
. .
, .
.
,
, .
151
3 2152
,
.
.
,
.
,
(2).
.
.
(4)
.
.
,
() ,
.
.
.
(14)
.
,
,
.
153
.
.
.
.
(14).
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
!(13)
4.4.
4.4.1.
153
3 2154
. ,
.
.
.
.
.
.
,
.
.
.
,
.
.
.
.
.
.
155
,
. ?
. .
! .
.
.
.
.
.
.
.
.
. .
.
. .
.
,
.
155
3 2156
.
. !
.
.
. ?
. .
.
.(28)
,
.
.
, .
,
.
.
,
, .
, ,
, .
4.4.2.
157
[](4).
.
, .
(12).
,
.
.
.
. . ,
.
.
(3).
.
,
.
.
.
.
(8).
157
3 2158
. .
.
.(3)
4.5.
4.5.1.
,
.
, .
,
.
. .
.
.
.
.
. ,
.
,
.
. .
159
.
.
. ,
. .
.
.
.
!
.
.
.(2)
(2),
?(7) .
.
,
? .
,
.
.
159
3 2160
, .
, .
.
.
(7). .
.
(7). .
4.5.2.
.
,
.
,
.
. ,
( 3).
.
,
161
.
.
?
.
,
.
.
.
.
(5).
.
? .
. ,
.
.
.
.
.(14)
4.5.3.
161
3 2162
.
.
.
.
.
(
19).
(6).
,
. (
) ( 9).
,
,
(2).
.
.
.
.
.(5)
,
. [],
163
.
.
.
.
,
.
,
.
.
.
.
.
(3)
4.6.
4.6.1.
.
.
.
.
.
163
3 2164
,
.
,
.
.
, ,
.
,
.
.
. .
,
, .
. ,
.
,
.
,
,
165
.
,
.
.
.
[]
. ,
(
26) .
. ,
.
.
.
.
.
? .
? .
.
.
.
? .
.
?(17)
165
3 2166
4.6.2.
,
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. []
.
.(1)
4.7.
.
167
.
.
.
.
,
.
(),
.
() ,
, , ,
.
. , ,
.
.
. .
4.7.1.
,
, .
,
.
167
3 2168
. .
.
,
.
, .
.
.
,
.
( 37) .
.
.
.
.
. .
.[]
. ? .
.
,
. .(37)
169
.
.
,
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. .
4.7.2.
[]
(=) .
,
.
169
3 2170
.
.
. . .
, ,
. .
,
.
.
.
.
. () ()
.
? .
.
.
.
.
.
() . []
.(37)
,
171
,
.
, .
.
.
.
.
.
, .
.
,
. . ?
. ( ) !
.
! , ( )
,
.
.(37)
. . ?
.
171
3 2172
. .
,
,
.
, .
.
.
173
, , , 1960.
,
, , , 1978
, , , 1999
, , , 1991
, , , 1980
, , , 1964
James Legge, The Four Books(), ,
, 1985
, , , 1994
, ,
, , 2003
, , , , 1984
Benjamin I. Schwartz , ,
, , 1996
Wm.Theodore de Bary and Irene Bloom edt. Source of
Chinese Tradition, Columbia University Press,
1999
173
3 2 2004 6 10
151-742, 56-1E-mail: [email protected]
: 02) 880-6223
: 02) 874-0126
02) 871-2118, 878-2117
.
.
() .
: ( , 2002) ,
(, 2003) .
(,2002),
: (,2003) .
1 . . .
2 . , , . 1. 2. ()3. ()4. ()5. ()6.
3 1. 1.1. 1.2. 1.2.1. 1.2.2.
1.3. 1.3.1 1.3.1.1. 1.3.1.2. 1.3.1.3.
1.3.2
1.4. 1.5. 1.6. 1.6.1. 1.6.2.
1.7. 1.7.1. 1.7.2.
2. 2.1. 2.1.1. 2.1.2. 2.1.2.1. 2.1.2.2. 2.1.2.3. 2.1.2.4.
2.1.3. 2.1.4. 2.1.4.1. 2.1.4.2. ,
2.1.5. 2.1.5.1. 2.1.5.2.
2.1.6. 2.1.6.1. 2.1.6.2. 2.1.6.3.
2.1.7.
2.2. 2.2.1. 2.2.1.1. 2.2.1.2.
2.2.2. 2.2.2.1. 2.2.2.2
2.2.3. 2.2.3.1. 2.2.3.2. 2.2.3.3. 2.2.3.4. 2.2.3.4.1. 2.2.3.4.2.
2.2.4
3. 3.1. ()3.1.1. 3.1.1.1. 3.1.1.2.
3.1.2 3.1.2.1. 3.1.2.2. 3.1.2.3. 3.1.2.4.
3.1.3. 3.1.3.1. 3.1.3.2. 3.1.3.3. 3.1.3.3.1. 3.1.3.3.2. 3.1.3.3.3. ()
3.1.4. 3.1.4.1. 3.1.4.2.
3.2. 3.2.1. 3.2.1.1. 3.2.1.2.
3.2.2. 3.2.2.1. 3.2.2.2.
3.2.3. 3.2.3.1. 3.2.3.2. 3.2.3.2.1. 3.2.3.2.2.
3.2.3.3.
4. 4.1. 4.1.1. 4.2.2.
4.2. 4.2.1. 4.2.2.
4.3. 4.3.1. 4.3.2. 4.3.2.1. 4.3.2.2.
4.4. 4.4.1. 4.4.2.
4.5. 4.5.1. 4.5.2. 4.5.3.
4.6. 4.6.1. 4.6.2.
4.7. 4.7.1. 4.7.2.