6ο Γυμνάσιο Πατρών ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ Μηνύματα οικιακής οικονομίας-οργάνωσης και διαχείρισης της οικογενειακής ζωής των Ελλήνων, από την αρχαιότητα έως σήμερα. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Ομάδα εργασίας Β2 : Ασπόστου Αικατερίνη Στέλιος Λάτσης Γιάννης Μαργαλιάς Γιάννης Κουτσοχέρας Μιχαήλ Λαμπρινήδης ΠΑΤΡΑ 2012
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
6ο Γυμνάσιο Πατρών ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΕΡΓΑΣΙΑ
Μηνύματα οικιακής οικονομίας-οργάνωσης και
διαχείρισης της οικογενειακής ζωής των Ελλήνων, από
την αρχαιότητα έως σήμερα.
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Ομάδα εργασίας Β2 :
Ασπόστου Αικατερίνη Στέλιος Λάτσης
Γιάννης Μαργαλιάς
Γιάννης Κουτσοχέρας
Μιχαήλ Λαμπρινήδης ΠΑΤΡΑ 2012
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Πρόλογος
Εισαγωγή
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Αρχαίος ελληνικός κόσμος
Βυζάντιο
Μεταβυζαντινοί χρόνοι
Συμπεράσματα
Προτάσεις για το σήμερα
Βιβλιογραφία
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η παρούσα εργασία με θέμα, «Μηνύματα οικιακής οικονομίας-
οργάνωσης και διαχείρισης της οικογενειακής ζωής των Ελλήνων, από
την αρχαιότητα στο σήμερα», έγινε στα πλαίσια του μαθήματος της
Οικιακής Οικονομίας και στην ενότητα «Οικιακή οικονομία και Ελληνικός
Πολιτισμός».
Η ομάδα μαθητών του τμήματος Β2, που ασχολήθηκε με την
επεξεργασία, τη σύνθεση και την παρουσίαση του θέματος, αποτελείται
από τους: Στέλιο Λάτση ,Μιχάλη Λαμπρινίδη , Γιάννη Μαργαλιά και
Γιάννη Κουτσοχέρα. Σύμβουλος και καθοδηγητής μας ήταν η καθηγήτρια
του μαθήματος ,κ. Ασπόστου Αικατερίνη.
Βασικός άξονας και πυρήνας της συγκεκριμένης ενότητας ήταν, η
σωστή και ορθολογική διαχείριση της οικονομικής και πολιτιστικής
κρίσης ,που αντιμετωπίζει η χώρα μας.
Τέθηκαν διάφορα ερωτήματα, στα οποία κληθήκαμε να απαντήσουμε.
Ένα βασικό ερώτημα ήταν ,κατά πόσο μπορεί το παρελθόν και ο
παραδοσιακός τρόπος ζωής των προγόνων μας ,να μας διδάξει και να
μας μεταφέρει μηνύματα σωστής οργάνωσης και διαχείρισης τόσο
της προσωπικής, όσο και της οικογενειακής μας ζωής.
Με στόχο την απάντηση αυτού του ερωτήματος, προσπαθήσαμε σαν
ομάδα, με όλες τις δυσκολίες της μεταξύ μας συνεργασίας, να κάνουμε
μια αναδρομή στο χρόνο, ξεκινώντας από την αρχαιότητα και φτάνοντας
στο σήμερα. Επιλέξαμε τρεις περιόδους, σταθμούς της ιστορίας( Αρχαίος
ελληνικός κόσμος-Βυζάντιο- Μεταβυζάντιο ) και μελετώντας τον τρόπο
ζωής των Ελλήνων, αναζητήσαμε μηνύματα και πρακτικές, που μπορούν
να δώσουν λύσεις στην καθημερινότητα μας και να τη βελτιώσουν.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Άτομο-Οικογένεια-Κοινωνία είναι τρεις παράγοντες ,που
επηρεάζουν και συμπληρώνουν ο ένας τον άλλον.
Στην αρχαιότητα , στα βυζαντινά και μεταβυζαντινά χρόνια , η ελληνική
οικογένεια παρουσιάζει στοιχεία στη δομή της και στην οργάνωσή της,
που παραμένουν ακόμα και σήμερα τα ίδια ή εξελίσσονται.
Η οικογένεια είχε πατριαρχικό χαρακτήρα με αυστηρά καθορισμένους
ρόλους για το καθένα από τα μέλη της.
Στην οργάνωση της οικογενειακής ζωής διακρίνεται :
η οικονομική διαχείριση
η εκτέλεση των θρησκευτικών καθηκόντων
η ανατροφή και η διαπαιδαγώγηση των παιδιών
η εκτέλεση των εργασιών μέσα και έξω από το σπίτι
Στοιχεία που παρατηρήθηκαν και στις τρεις περιόδους της ιστορίας,
και αφορούν την οργάνωση της ελληνικής οικογένειας, τη σωστή
διαχείριση και την οικιακή οικονομία είναι :
η πίστη σε βασικές αρχές και αξίες της ζωής.
η σωστή διαχείριση του οίκου
η αυτάρκεια αγαθών και η πρακτική να καταναλώνουν ό,τι
παράγουν.
η τήρηση και η μεταβίβαση από γενιά σε γενιά, των εθίμων και των
παραδόσεων
η πίστη και η λατρεία στους θεούς
ο σεβασμός προς τους γονείς και γενικότερα στους ηλικιωμένους
η φιλοξενία και η φιλία
οι καλές διαπροσωπικές και κοινωνικές σχέσεις
η συνεργασία η στήριξη και η αλληλεγγύη μεταξύ των μελών
η λιτή ζωή και η τήρηση του μέτρου
η υιοθέτηση ενός διατροφικού προτύπου, που εξασφαλίζει πολλά
πλεονεκτήματα υγείας και αποτελεί τη βάση της σύγχρονης
Μεσογειακής Διατροφής.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Αρχαίος ελληνικός κόσμος Οι αρχαίοι Έλληνες προστάτευαν το θεσμό της οικογένειας και
έθεσαν τις βάσεις ,της επιστήμης της Οικιακής Οικονομίας.
Στον «Οικονομικό» του Ξενοφώντα περιγράφεται λεπτομερώς, η
οργάνωση που πρέπει να έχει ένα νοικοκυριό.
Ο Ισχόμαχος, ένας νιόπαντρος Αθηναίος ,συμβουλεύει τη νέα του
σύζυγο για σωστή και σφιχτή διαχείριση και της υπενθυμίζει τις
υποχρεώσεις της «………αυτά που φέρνουν στο σπίτι, εσύ η ίδια να τα
παραλαμβάνεις, να κανονίζεις πού θα ξοδευτούν και να φυλάς ό,τι
περισσεύει. Γιατί δεν πρέπει να ξοδεύουμε σ ένα μήνα, όσα
σε ένα χρόνο».
ΞΕΝΟΦΩΝΤΑΣ
Για τους αρχαίους Έλληνες
Η έννοια της αποταμίευσης και της σφιχτής διαχείρισης των
οικονομικών, ήταν βασική αρχή της οικογένειας .Ο άνδρας ,που
ήταν ο κύριος του οίκου, όφειλε να είναι καλός διαχειριστής, έχοντας
πάντα τη βοήθεια, την υπακοή και το σεβασμό της γυναίκας του.
η τήρηση του μέτρου και η λιτή ζωή ήταν βασικοί κανόνες, για
την οργάνωση της οικογένειας. Άλλωστε η ζωή των Σπαρτιατών,
αποτελεί στην ιστορία ξεχωριστό παράδειγμα αυστηρής λιτότητας
και σκληραγώγησης όλων των μελών της οικογένειας.
Περιφρονούσαν δε, όσους δεν έκαναν οικογένεια.
η οικιακή οικονομία βασιζόταν στον καταμερισμό των ρόλων και
στη σωστή διαχείριση :
Οι άντρες ασχολούνταν με τα «κοινά» και φρόντιζαν να είναι καλοί
διαχειριστές , ενώ οι γυναίκες είχαν τη φροντίδα της οικογένειας και
τη συντήρηση του σπιτιού τους. Κατασκεύαζαν τα ρούχα των μελών
της οικογένειας ,φρόντιζαν τις προμήθειες και είχαν την επίβλεψη
των δούλων, όταν υπήρχαν. Βασικό τους καθήκον ήταν η ανατροφή
των παιδιών τους .
Η οργάνωση της οικογενειακής ζωής, ήταν αποτέλεσμα μάθησης και
καθημερινής προσπάθειας , οι δε γνώσεις περνούσαν από γενιά σε γενιά.
Η μητέρα όφειλε, να μάθει στην κόρη το νοικοκυριό και να την
προετοιμάσει, ώστε να γίνει καλή οικοδέσποινα στο νέο της σπίτι.
Δικαίωμα στη μόρφωση, είχαν μόνο τα αγόρια.
Η φιλοξενία :
αποτελούσε πράξη αρετής και πατροπαράδοτη συνήθεια. Υπήρχε
θεία απαίτηση για την περιποίηση των ξένων και εθεωρείτο
αμάρτημα η αδιάφορη αντιμετώπισή τους.
είχε σημαντική αξία στην οικογενειακή και κοινωνική ζωή
,αφού μπορούσε να συνδέει άτομα οποιασδήποτε τάξης, ακόμη και
απλούς πολίτες με τους βασιλιάδες. Στα χρόνια του Ομήρου, σε
όποιο σπίτι και αν πήγαινε ένας ξένος, θα έβρισκε φιλοξενία.
Άλλωστε το τυπικό της φιλοξενίας, που ακολουθούνταν από τον
ξενιστή προς τον ξένο, αποτελεί ιστορικό γεγονός και αναδεικνύει,
την ανάγκη της φιλίας, της επικοινωνίας και της συνεργασίας μεταξύ
των ανθρώπων.
ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΦΙΛΟΞΕΝΟΥΜΕΝΟΥ
Μία από τις μεγαλύτερες αξίες ήταν:
ο σεβασμός και η φροντίδα προς τους ηλικιωμένους γονείς.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ιστορία του Αινεία και του πατέρα
του Αγχίση. Όταν η Τροία, έπειτα από δεκάχρονη πολιορκία ,κυριεύθηκε
από τους Έλληνες, τον γέροντα Αγχίση τον σήκωσε στους ώμους του ο
γιος του Αινείας και τον φυγάδευσε έξω από την πόλη. Θαυμάζοντας οι
Έλληνες την πράξη του αυτή, του επέτρεψαν να πάρει ελεύθερα ό,τι ήθελε
από το σπίτι τους.
Ο Αινείας
κουβαλά στην πλάτη του τον πατέρα του Αγχίση
Τις διατροφικές συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων, χαρακτήριζε η