ТЭОРЫЯ І ПРАКТЫКА МОВЫ Яканне

Тэорыя і практыка мовы

Яканне

ЯКАННЕ

Існуе ў беларускай і некаторых

дыялектах рускай мовы

У беларускіх дыялектах

- поўнае яканне (сярада, вецяр, восянь)-дысімілятыўнае яканне (зямлі, але зімля)-еканне (мене, цебе, земля)

ЯКАННЕ – пераход галосных O, Э з папярэдняй мяккасцю ў А з папярэдняй мяккасцю

ў першым складзе перад націскам.

ЯКАННЕ – пераход Е, Ё ў першым складзе перад націскам у Я.

У часцінцы не і прыназоўніку без

яканне на пісьме не адлюстроўваецца!

Яканне адбываецца

- Ва ўласнабеларускіх словах і ўласных назвах славянскага паходжаннязямля, няхай, Яф м, Яфрэмаўі́- У старых запазычаннях з

неславянскіх моваўдзяж рства, калянд р, сяржанту́ а́

Яканне не адбываецца

- у большасці запазычанняў з неславянскіх моваў

калектыў, легенда, берэт, метро- пасля заднеязычных Г, К, Х

кефір, герой, гербарый

Каранёвае і суфіксальнае Я заўсёды захоўваеццасувязь, яравыя, боязь,

лаяць, лаянка

Перакладзіце

Лениться Восемнадцать

МожжевеловыйКедровник

МедузаНеграмотный

Праверка

ленаваццавасямнаццаць

ядлаўцовыкедроўнік

медузанепісьменны

Перакладзіце

Ефрейтор Тетерева

МягковатыйСемьсотНалим

Пятерня

Праверка

яфрэйтарцецерукі

мяккаватысемсотмянтуз

пяцярня

Перакладзіце

КерамикаЕсенин

Ястребок Гладь (поверхность)

ГерасимПятьдесят

Праверка

керамікаЯсенін

ястрабокроўнядзьГерасім

пяцьдзясят

Перакладзіце

СервантСемьюстами

ВопитьСтепанида

СплетничатьГерань

Праверка

сервантсямюстамі

лямантавацьСцепаніда

пляткарыцьгерань

Перакладзіце

СемнадцатьВыносливыйКедровник

ЕнотБелинскийДевятый

Праверка

сямнаццацьцягявіты

кедроўнікянот

Бялінскідзявяты

Перакладзіце

АдскийЗеландия

Праверка

пякельныЗеландыя