This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
ویژه پرستاری مراقبتھای کارشناس ارشد:دباغ محمود ١
اصول اولیھ
.اثر دارو ھا ،سم ھا وپادزھر ھای موثر بر موجودات زنده است سم شناسی چیست؟مطالعھ
بدن یا تماس با پوست توسط اثر شیمیایی و گاز کھ در ھنگام ورود بھ چیست؟ھر گونھ ماده ای کھ بھ صورت جامد،مایعسم .خود سالمتی را مختل کند یا باعث مرگ شود را سم میگویند
.بھ قرار گرفتن بدن در برابر ھر گونھ سم مسمومیت می گویندمسمومیت چیست؟
راھھای ورود سم بھ بدن
،مواد نفتی ،پاک کننده ھا ،داروھا،گیاھان و فرآورده ھای خانگی :مانند.شایعترین محل ورود سم بھ بدن است : خوردن-١ مسمومیت ھای غذایی
....مونواکسید کربن،آمونیاک،کلر،:مانند.از ریھ ھا جذب بدن میشوند :استنشاقی -٢
..تماس با گیاھان ،سم ارگانوفسفره و:مانند.طریق پوست یا غشاء مخاطی جذب صورت میگیرد از :جذب سطحی-٣
.....تزریغات مرگ بار ونیش حیوانت موذی و:مانند...سم از طریق زیر پوستی ،وریدی و ورود :تزریق-٤
اصول کلی ارزیابی و درمان مسمومیت ھا
. ارزیابی صحنھ حادثھ ١-
. کنترل سطح ھوشیاری وانتقال بھ مرکز مسمومیت...کنترل راه ھوایی و.ارزیابی سریع و اولیھ مسموم ٢-
آدرس ،تلفن،چگونگی روند مسمومیت ،کنترل عالیم حیاتی ،پیدا کردن ماده :مانند.ارزیابی مداوم گرفتن شرح حال و ٣- ....سمی و
. درمان مسمومیت ٤-
.کنترل شدید بیمارانی کھ بھ قصد خودکشی اقدام بھ مسموم سازی خود کرده اند٥-
ھا مبحث مسمومیت
ویژه پرستاری مراقبتھای کارشناس ارشد:دباغ محمود ٢
درمان کلی مسمومیت ھا
. آلودگی نموددر روند درمانی باید اقدام بھ پاک کردن
.کاھش ورود بیشتر سم بھ بدن-١
خارج سازی از محیط آلوده )الف
خارج سازی نیش ) ب
...خارج سازی لباس و) ج
.کاھش جذب سم در بدن-٢
اگر سم قبل از یکساعت قبل خورده شده باشد شستشوی معده وگاواژ شارکول فعال برای جذب ملکول ھای سم )الف .انجام میگردد ونوجلوگیری از جذب شدن بھ خ
..افزایش دفع سم با استفاده از سوربیتول و مسھل ھا و پارافین و)ب
...و استفاده از پادزھر ھا-٣
مسمومیت با الکل ھا .مسمومیت با الکل ھا بھ دو صورت مشاھده میشوند
.کھ در کودکان دیده میشود اتفاقی-١
....نوشیدن مشروبات دست ساز و/کھ ناشی از نوشیدن مشروبات الکلی بزھکاری-٢
عالئم مسمومیت با الکل .استشمام بوی الکل از فرد و در حین صحبت کردن١-
.. کنترل عالیم حیاتی و تنفس کمکی در صورت نیاز ،مانیتورینگ قلبی١-
انجام عملیات احیاء ٢-
ویژه پرستاری مراقبتھای کارشناس ارشد:دباغ محمود ٤
دادن وضیت ریکاوری بھ سمت چپ ٣-
برای جلوگیری از ھیپوگلیسمی %١٠و% ٥دادن داروی نالوکسان وسرم ھای قندی ٤-
عالوه بر اقدامات قبلی کنترل فرد مسموم چون ممکن است بھ خود ....شیشھ و:در مورد داروھای روانگردان مانند ٥- ١١٠ودر صورت بروز تشنج تزریق آمپول دیازپام وریدی الزامی است واطالع بھ پلیس ودیگران صدمھ بزند
مسمومیت با مواد سوزاننده مانند مواد اسیدی باز کننده لولھ ھا ،مواد پاک کننده حاوی اسید ھیدروفلوریک .ا باشند این مواد میتوانند اسیدھا و قلیاھ
...،آمونیاک و
:عالئم شامل
سوختگی صورت ولبھا وگلو و لثھ ١-
آبریزش شدید از دھان ٢-
گرفتگی صدا ،استریدور و تنگی نفس ٣-
استفراغ وخونریزی معده٤-
شوک٥-
مسمومیت با مواد سوزاننده اقدامات درمانی ارزیابی صحنھ حادثھ ١-
کنترل و ارزیابی سریع ٢-
لولھ گذاری سریع در تراشھ ٣-
عدم وادار سازی بھ استفراغ ٤-
. گاھی دادن شیر یا اب مفید است٥-
انتقال سریع بھ بیمارستان ٦-
ویژه پرستاری مراقبتھای کارشناس ارشد:دباغ محمود ٥
مسمومیت با داروھای اعصاب و روان
ضدافسردگی ھای :از داروھایی مانند ) بھ قصد خودکشی (یا ناخواستھ ) سھوی(ممکن است خواستھ در این مسمومیتھا فرد .سھ حلقھ ای ،ضد اضطراب ھا ومھار کننده ھای مونو امین اکسیداز استفاده کند
:عالئم شامل
خشکی دھا ن،تاری دید ١-
احتباس ادراری ویبوست٢-
گیجی وتوھم و کاھش سطح ھوشیاری ٣-
..الت ریتم قلبی بھ صورت بلوک ھای قلبی وپھن شدن موج ھای بطنی واختال٤-
ایست قلبی ومرگ ٥-
مسمومیت با داروھای اعصاب و روان اقدامات درمانی
اقدامات عمومی مسمومیت ھا ١-
مانیتورینگ قلبی ٢-
تزریق بیکربنات ٣-
.تزریق آدرنالین وسرم در مواردی کھ شوک وجود دارد٤-
..مسمومیت با ترکیبات ارگانوفسفره و
.انواعی از سموم کشاورزی میباشند کھ بھ صورت اتفاقی یا بھ قصد خودکشی باعث مسمومیتھای شدید میشوند
...)بھ صورت زخم ،بریدگي پوست، لھ شدن بافتھاي عمقي و(صدمات تروماتیك - ١
عفونت موضعي وسیستمیك - ٢
...)ھاري ،ھپاتیت و(انتقال برخي بیماریھا - ٣
.شدت ونوع ضایعھ برحسب عامل آن متفاوت است
گازگرفتگي بوسیلھ سگ
خیم ترازگازگربھ وانسان بوده وعمدتًا بھ صورت پارگي پوست ولھ شدن بافتھاي عمقي گازسگ بھ مراتب خوش .مي باشد) خصوصًا عروق، اعصاب وعضالت(
ست ساعت ازحادثھ ، صدمات د١٢ولي درشرایط خاص ازجملھ گذشت بیش از.است %٤شیوع عفونت درحدود .راد الكلیك، بیماران دیابتي، ضعف سیستم ایمني افزایش مي یابدسال، اف٥٠یا پا، زخمھاي سوراخي شكل، سن بیش از
شوك وكما ایجاد شود RF,DICممكن است ھمولیز، زردي، نادر درموارد
.گردد درصورت اختالل آزمایشات تكمیلي انجام.انجام شود , CBC, Plat,U/Aدرتمام بیماران باید
عنكبوت بیوه سیاه
سانتي متر است ، وجود یك نماي ساعت شني درسطح شكم ٥/٢طول عنكبوت بیوه سیاه بااحتساب پاھا حدود نوروتوكسیكآن سم.دارد،این عنكبوت بھ دلیل اینكھ جفت خود راپس ازجفت گیري مي كشد بھ این نام خوانده مي شود
.ازطریق اتصال بھ كانال كلسیم باعث آزاد شدن استیل كولین ونوراپي نفرین مي شودو.خیلي قوي است
عالئم وارزیابي كلینیكي
سپس دردشدید عضالني ،دردغدد لنفاوي، اسپاسم عضالت موضعي شكم، مبھم ،اریتم وادم درموضع، درد ابتدا ، سردرد سرگیجھ ،تنگي نفس ،ھیپرتانسیون،ادم وافتادگي پلكھا، تب، آبریزش راب،تھوع واستفراغتنھ واندام تحتاني،اضط
.ودرنتیجھ افزایش فعالیت سیستم سمپاتیك وپاراسمپاتیك مي شوند
عقزب گزیدگی عالئم ونشانھ ھا
تاكیكاردي، ساعت٤پس از.پس ازچند دقیقھ ازگزیدگي درموضع دردشدید، اریتم، وادم ایجاد مي شود سرگیجھ ، فاسیكوالسیون ، دوبیني، استفراغ، دفع غیرارادي مدفوع وادرار ، آریتمي، تعریقھیپرتانسیون،
عضالني،اختالل تكلم ، تاكي پنھ ، تاول،نكروز، افزایش ترشح بزاق ،گشادي مردمك ،دیسترس تنفسي وتشنج نیز ممكن .است اتفاق بیفتد
د این گروه بای) سال١٠بخصوص درااطفال كمتراز. (تر است تابلو گزش باعقرب گاردیم شدید تر وخطرناك .بستري شوند ) ICU(دربیمارستان
.بھ عمل آید وتایك ھفتھ تحت نظر باشند ECGكلیھ آزمایشات روتین و
عقزب گزیدگی تدابیر درماني
استراحت وبي حركت نگھداشتن عضو
ل گزشتمیز نگھداشتن مح
جھت تسكین درد) درجھ١٥تا١٠(كمپرس خنك
.ازسرد كردن یاانسزیون وساكشن موضع نیش خودداري شود
.درصورت وجودتاكي آریتمي ازپروپرانولول استفاده شود
درصورت تشنج ازدیازپام وفنوباربیتال استفاده گردد
درصورت اسپاسم ازمتوكاربامول استفاده شود
ل تنفسي ازاكسیژن وتھویھ مكانیكي استفاده شوددرصورت مشك
.برحسب مواردسایر درمانھاي كالسیك مربوطھ بكاربستھ شود
Snake biteمارگزیدگي :ازمیان مارھاي سمي دوگروه.نوع ازآنھاسمي است٢٠٠نوع ماردرسراسردنیا وجودداردكھ فقط ٣٠٠٠بیش از
مرجان ھا شامل مارمرجان ،ماركبري ومارمامبا - ١
.مارزنگي عامل اصلي گزیدگي وخطرات حاصل ازآن ھستند افعي مانند - ٢
.ر سمي باز شناختمارھاي سمي رامي توان بوسیلھ برخي خصوصیات ظاھریشان از انواع غی
ویژه پرستاری مراقبتھای کارشناس ارشد:دباغ محمود ١٣
مارغیرسمي مار سمي
حفره وجود ندارد حفره بین چشم وبیني وجود دارد
مردمك گردومدور مردمك بیضي شكل
سربیضي ومتناسب باگردن سر مثلثي وبزرگتر ازگردن
)ھمردیف(نیش ندارددندان داراي دندان ھاي نیش
دوردیف سوراخ ھاللي سوراخ٢محل گزش
مارھاي افعيھمھ خطرناكتر مارگزیدگي سمي راتشكیل مي دھد وازآن میان مارزنگي از% ٩٠این گروه ازمارھا عامل بیش از
این قسمت گیرنده حساس بھ گرما بوده وحیوان .وجود یك فرورفتگي در دو طرف سر است مشخصھ این مارھا.است .ونیش بزند هراقادرمي سازد تاشب نیز قرباني خود راشناسایي كرد
.ھستند نوروتوكسیك آنزیم مختلف است وداراي اثرات ١٥سم مارھاي افعي حاوي
.ستند، روزنمي بینند ،حس شنوایي نیز ندارند ولي حس شامھ آنھابسیارقوي استمارھا جزحیوانات شبانھ ھ
عالئم ونشانھ ھا
درد ،حساسیت، اریتم وتورم درمحل نیش
ت بعد دردظاھر نشد اگرتایك ساع .دقیقھ ظاھر مي شود١٠تا٥دردمعموًال شدید وحالت سوزاننده دارد ودرطي .نبوده یاسم وارد بدن نشده است سمير ما
ساعت افزایش مي یابد وممكن است كل اندام ٢٤تا١٢ساعت ظاھر مي شود ودرمدت ٤ادم بین نیم تا .رادرگیرنماید
.ساعت پس ازگزیدگي ،وزیكول یاتاول ھمراه بااكیموزظاھر مي شود٣٦تا٢٤طي
.نمود ،فاكتورھاي انعقادي، پالكت وخون كامل استفاده FFPدرصورت بروز اختالالت انعقادي مي توان از
.برحسب موردسایر درمانھاي كالسیك مربوطھ بكار گرفتھ شود
ساعت اول تجویز شود بسیارمفید ٤درصورتیكھ در. درمان دارویي انتخابي براي مارگزیدگي پادزھر آن است .ستفاده شودساعت پس ازگزیدگي نیز ا٢٤امادر صورت لزوم مي توان تا.است
لذا قبل ازاستفاده باید تست .ازسرم اسب تھیھ مي شود منوواالن وپلي واالنپادزھرمارھاي افعي بھ صورت .شود
تزریق سم توسط حیوانات آبزی .اکثرا درآبھای گرم استوایی بعضی ازآنھا درآبھای شمالی نیز یافت می شود
.ھنگام قدم زدن درساحـــــــل اتفاق می افتد ولی می تواند ھنگام شنا ھم رخ دھدبیشتر حوادث
تزریق سم حیوانات آبزی می تواند ناشی از نیش عروس دریایی، مرجان ھا ، شیطان دریایی وسفره ماھی باشد
درد راازبین می بردوزھر راغیر فعال می کندگرما .(رما ھستندزھر آبزیان توکسینی است ناپایدار وحساس بھ گ
ویژه پرستاری مراقبتھای کارشناس ارشد:دباغ محمود ١٥
.بنابراین عفونت ثانویھ ھمیشھ امکان دارد. آب شیرین وآب شور ھردوحاوی آلودگی باکتریایی وویروسی ھستند