This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Περιφερειακή Δ/νση Εκπαίδευσης ΠΕ & ΔΕ Κρήτης - 19η Περιφέρεια Προσχολικής Αγωγής ΥΠΑΙΘ με έδρα Ηράκλειο,
Ιούνιος 2015
Στο πλαίσιο του
προγράμματος
«Κοινωνικό
Σχολείο» του
ΥΠΑΙΘ
Ομάδες στόχου:
-Μαθητές προσχολικής ηλικίας
-Μαθητές πρωτοσχολικής ηλικίας
-Μαθητές ΠΣ και ΤΕ (Α’ μέρος)
19η Περιφέρεια Προσχολικής Αγωγής Ηρακλείου
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
-Το υλικό του Α’ μέρους προέκυψε από την υλοποίηση του Σχεδίου εργασίας «Πρόληψη ατυχημάτων» στο Νηπιαγωγείο Κάτω Ασιτών νομού Ηρακλείου, στο πλαίσιο του προγράμματος του «Κοινωνικού Σχολείου» του Υπουργείου Παιδείας, στον άξονα που αφορά δράσεις για την πρόληψη και αντιμετώπιση δυσμενών καταστάσεων για την υγεία, με σκοπό οι μαθητές να αποκτούν αντίστοιχες δεξιότητες για την προαγωγή της ποιότητας ζωής. εντός της σχολικής και ευρύτερης κοινωνικής ζωής. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του διεξήχθη σύμφωνα με το με αριθ. πρωτ. Γ.Δ.58β/01.09.2014 έγγραφο με θέμα «Εφαρμογή του Προγράμματος Κοινωνικού Σχολείου στους μαθητές των σχολείων της χώρας» και την εγκύκλιο με αριθ. πρωτ. 187363/ΓΔ4/19.11.2014 «Κοινωνικό Σχολείο: Σκοπός, Πλαίσιο Λειτουργίας, Δράσεις - Οδηγίες και κατευθύνσεις» του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, ενώ αξιοποιήθηκε εμπειρία προγενέστερου σχεδίου εργασίας και έντυπου οδηγού. Στις δράσεις συμμετείχε με ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα και μαθητής με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, υποστηριζόμενος από την εκπαιδευτικό της παράλληλης στήριξης, έτσι κατά τη διαμόρφωση του μέρους αυτού (επιμέλεια εικόνων - κειμένων), επιδιώχθηκε να είναι προσβάσιμο και σε μαθητές της ειδικής αγωγής.
Το υλικό του Β’ μέρους αποτελεί μια εκπαιδευτική πρόταση, διαμορφωμένη κατά την υλοποίηση του προγράμματος Σχολικών Δραστηριοτήτων «Πρώτες βοήθειες από μικρούς διασώστες» στο 47ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου, η οποία επελέγη μαζί με το υλικό του Γ’ μέρους, μετά από συμφωνία και συνεργασία των εκπαιδευτικών, για να συμπληρώσει το συνολικό παρόν πόνημα, ώστε να διατεθεί αυτό στην ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα εκ μέρους του «Κοινωνικού Σχολείου».
Η ιστορία του Γ’ μέρους, δημιουργημένη αρχικά στο πλαίσιο του προγράμματος Σχ. Δραστηριοτήτων «Πρόληψη παιδικών ατυχημάτων» στο συστεγαζόμενο 68ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου, διαμορφώθηκε στην παρούσα μορφή με επέκταση κειμένου και εικονογράφηση, μετά την επίσκεψη της Σ. Συμβούλου στην τάξη, με αφόρμηση τις ιδέες των μαθητών για ατυχήματα στη θάλασσα.
Η παρούσα έκδοση ως e-book αντανακλά την αξιοποίηση της τεχνολογίας για μεγαλύτερη διάδοση χρήσιμου εκπαιδευτικού υλικού. Θερμές ευχαριστίες απευθύνονται στο ΕΚΑΒ Ηρακλείου, στο διευθυντή κ. Γιαννακουδάκη Νικόλαο και στους διασώστες κ.
Σωτηρόπουλο Γ., Αποστολόπουλο Κ., Ορφανό Δ., στο Κέντρο Υγείας Αγ. Βαρβάρας, στην ιατρό κ. Τσιλιγιάννη Ιωάννα, στην Πυροσβεστική, στους κ. Ξυπάκη Γ. (πυραγός), Αντωνακάκη Ι., Χριστοδουλάκη Μ., Παρασύρη Γ., επίσης στους διασώστες κ. Πατεράκη Ι., & Αντωνάκη Ε. και στην κλινική «Ασκληπιείον», καθώς και σε όλους τους εμπλεκόμενους γονείς για τη συνεργασία τους στην ενημέρωση μαθητών, γονέων & εκπαιδευτικών, στο πλαίσιο του οράματος ενός ανοιχτού σχολείου γνώσεων, στάσεων και δεξιοτήτων για τις ανάγκες των παιδιών της εποχής μας.
Θερμά συγχαρητήρια απευθύνονται σε όλες τις εκπαιδευτικούς και των τριών νηπιαγωγείων για την εξαιρετική δουλειά τους, καθώς και για την άριστη συνεργασία μεταξύ των σχολείων τους, με τους φορείς και με την υπηρεσία μας. Δρ Νίκη Δεληκανάκη Δρ Ανδρονίκη Σπαθαράκη
Σχολική Σύμβουλος 19ης Περιφέρειας ΠΑ Ηρακλείου Σχολική Σύμβουλος 9ης Περιφέρειας ΔΕ Ηρακλείου Περιφερειακή Υπεύθυνη ΠΕ & ΔΕ Κρήτης Κοινωνικού Σχολείου Υπεύθυνη ΠΕ νομού Ηρακλείου Κοινωνικού Σχολείου
Το έργο αυτό είναι υπό της Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα
άδειας. Για να δείτε ένα αντίγραφο της άδειας αυτής, επισκεφτείτε http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/
19η Περιφέρεια Προσχολικής Αγωγής Ηρακλείου
ΜΕΡΟΣ Α΄
Εικονογραφημένος Οδηγός: Σενάρια κινδύνων
Παιδαγωγικός σχεδιασμός στο πλαίσιο του «Κοινωνικού Σχολείου»:
Δρ Νίκη Δεληκανάκη, Σχολική Σύμβουλος 19ης Περιφ. ΠΑ, Περιφερειακή Συντονίστρια ΠΕ & ΔΕ Κρήτης Κοινωνικού Σχολείου ΥΠΑΙΘ
Επιμέλεια παρούσας έκδοσης: Δρ Νίκη Δεληκανάκη, Ιστ.: www.delikanaki.gr Επικ.: [email protected] Σημείωση: Η παρουσίαση του συνολικού προγράμματος « Πρόληψη παιδικών ατυχημάτων», που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο
του Κοινωνικού Σχολείου του ΥΠΑΙΘ, κατά τη διάρκεια δυο μηνών στο παραπάνω νηπιαγωγείο, με πλήθος εκπαιδευτικών δράσεων
εντός και εκτός τάξης, βρίσκεται αναρτημένη στον ιστοχώρο του: http://blogs.sch.gr/nipkasitira
Εισαγωγικά: Πρόκειται για ένα σύντομο οδηγό αποτελούμενο από μικρές, απλές ιστορίες που σχετίζονται με τα είδη ατυχημάτων με τα οποία ασχολήθηκαν οι ομάδες των παιδιών, προκειμένου να βιώσουν το ρόλο του θύματος και του διασώστη, κατά τη διάρκεια υλοποίησης σχετικού project. Με αφορμή τα ατυχήματα που συμβαίνουν συχνά και στο χώρο του νηπιαγωγείου, θεωρείται χρήσιμη η εξοικείωση των παιδιών με τα συνηθέστερα από αυτά και τους τρόπους μιας πρώτης αντιμετώπισης: α) στο βαθμό που επιτρέπει η ηλικία τους, β) με την κατάλληλη διδακτική μεθοδολογική προσέγγιση από τον εκπαιδευτικό και γ) με τη συμβουλευτική ενημέρωση από ειδικούς (παιδιάτρους, διασώστες, νοσηλευτές κλπ). Αδιαμφισβήτητα, μαθαίνουν να μην πανικοβάλλονται, αλλά να αντιδρούν με ψυχραιμία, βοηθώντας τον εαυτό τους και τους άλλους σε μια κρίσιμη κατάσταση. Παρουσίαση ολόκληρου του προγράμματος «Πρώτες βοήθειες από μικρούς διασώστες» βρίσκεται αναρτημένη στη διεύθυνση: http://giorti15.blogspot.gr/2015/05/blog-post_87.html
Ένα μεσημέρι που φεύγεις από το σχολείο, στην αυλή οι συμμαθητές σου παίζουν μπάλα. Ξαφνικά η μπάλα εκτοξεύεται και ένας συμμαθητής
σου τρέχει απρόσεκτα να την πιάσει. Καθώς διασχίζει το δρόμο, ένα αυτοκίνητο τον χτυπάει και φεύγει. Τι κάνεις;
Βήμα 1
Διατήρησε την ψυχραιμία σου. Μη βιάζεσαι. Έλεγξε και πέρνα με ασφάλεια το δρόμο. Αν περνούν αυτοκίνητα, περιμένεις ακίνητος, ώσπου να
σταματήσουν. Μόλις βεβαιωθείς ότι μπορείς να περάσεις τον δρόμο με ασφάλεια, τρέχεις να βοηθήσεις τον συμμαθητή σου.
Βήμα 2
Δες αν ο συμμαθητής σου έχει τις αισθήσεις του. Αν ανταποκρίνεται, ρώτησε : «Είσαι καλά;»
Α) αν απαντήσει: μετέφερε το συμμαθητή σου στην άκρη του δρόμου και δώσε τις πρώτες βοήθειες ή ειδοποίησε κάποιον για βοήθεια.
Β) αν δεν απαντήσει: κούνησε τον και ξαναρώτησε: «Είσαι καλά;»
Εάν δεν ανταποκρίνεται, τότε ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΤΙΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ.
Τότε ο συμμαθητής ή η συμμαθήτρια σου είναι το θύμα και εσύ είσαι ο διασώστης.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Δεν μετακινούμε έναν άνθρωπο τραυματισμένο. Καλούμε το ΕΚΑΒ (166) και περιμένουμε τους διασώστες να τον μετακινήσουν με
ασφάλεια. Η μετακίνηση μπορεί να προκαλέσει στον τραυματία μόνιμες βλάβες που θα τον αφήσουν ανάπηρο. Μετακινούμε έναν τραυματία,
μόνο όταν στο σημείο που βρίσκεται κινδυνεύει η ζωή του. Τον μεταφέρουμε με συγκεκριμένους τρόπους όπως φαίνεται στις εικόνες:
19η Περιφέρεια Προσχολικής Αγωγής Ηρακλείου
Α)υποστήριξη σε άλλον Β)μεταφορά στην πλάτη Γ) μεταφορά έλξης Δ)μεταφορά με ώμους και γόνατα
Μόλις εξασφαλίσεις, ότι το θύμα βρίσκεται σε ασφαλές μέρος και δε διατρέχεις κανέναν κίνδυνο, τότε εσύ ο διασώστης σκέφτεσαι αυτομάτως
A,B,C: Α) αεραγωγός Β) αναπνοή Γ) κυκλοφορία
Το πρώτο που πρέπει να προσέξεις, ως διασώστης, είναι να εξασφαλίσεις τον αεραγωγό του
θύματος ανοιχτό. Βάλε το ένα σου χέρι στο μέτωπο του θύματος και τοποθέτησε τον δείχτη
και το μέσο δάκτυλο του άλλου σου χεριού κάτω από το πηγούνι του θύματος. Ανύψωσε το
πηγούνι και κάνε έκταση της κεφαλής του θύματος προς τα πίσω.
19η Περιφέρεια Προσχολικής Αγωγής Ηρακλείου
Αν το θύμα ΔΕΝ ΑΝΑΠΝΕΕΙ: Δίνεις 5 εμφυσήσεις (αναπνοές διάσωσης).
Αφού έχεις δώσει τις 5 εμφυσήσεις, ελέγχεις τα σημεία κυκλοφορίας, δηλαδή ελέγχεις για 10
δευτερόλεπτα αν χτυπάει η καρδιά του θύματος.
Τοποθετείς τα δάκτυλα σου στο λαιμό του θύματος. Αν δεν μπορείς να ψηλαφίσεις το σφυγμό,
έλεγξε ξανά τα σημεία κυκλοφορίας, δηλαδή αν το θύμα άρχισε να αναπνέει, αν κινείται, αν βήχει.
Μέθοδος: ΑΚΟΥΩ-ΒΛΕΠΩ-ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ
Σκύψε πάνω από το θύμα με το κεφάλι σου γερμένο στο πλάι, κοιτάζοντας την κοιλιά του. Τοποθέτησε το αυτί σου κοντά στο στόμα του:
Τι ακούς; ΑΚΟΥΩ τον ήχο της αναπνοής.
Τι κοιτάς; ΚΟΙΤΑΖΩ αν κινείται ο θώρακας.
Τι αισθάνεσαι; ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ την εκπνοή του στο μάγουλο μου.
ΠΕΡΙΜΕΝΩ 10 δευτερόλεπτα.
Αν το θύμα ΑΝΑΠΝΕΕΙ:
1) Κάλεσε βοήθεια. 2) Τοποθέτησε το θύμα σε θέση ανάνηψης, για να διατηρήσεις ανοιχτό τον αεραγωγό, για να συνεχίσει το θύμα να αναπνέει, για να μην πνιγεί από σάλιο ή εμετό.
19η Περιφέρεια Προσχολικής Αγωγής Ηρακλείου
1. Τεντώνεις τα πόδια.
2. Τοποθετείς το ένα χέρι σε ορθή γωνία με το σώμα και τον αγκώνα λυγισμένο προς τα πάνω.
3. Φέρνεις το άλλο χέρι πάνω από θώρακα χιαστί και το τοποθετείς με την παλάμη στο μάγουλο του θύματος.
4. Σηκώνεις το απέναντι πόδι από το γόνατο και γυρίζεις στο πλάι το σώμα του θύματος.
5. Τακτοποιείς το κεφάλι και ανυψώνεις το πηγούνι.
6. Τακτοποιείς το χέρι κάτω από το μάγουλο του θύματος σαν μαξιλάρι.
7. Τακτοποιείς το πόδι του θύματος σε ορθή γωνία προς το άλλο, στη ΘΕΣΗ ΑΝΑΝΗΨΗΣ, για να συνεχίσει να αναπνέει, ώσπου έρθει το
ασθενοφόρο.
8. Ελέγχεις αν το θύμα αιμορραγεί.
9. Καλείς το ΕΚΑΒ (166) ΚΑΙ ΑΝΑΦΕΡΕΙΣ:
-το ονοματεπώνυμο και το τηλέφωνο σου,
-πού βρίσκεσαι,
-ότι το θύμα αναπνέει και είναι σε θέση
ανάνηψης,
-αν υπάρχουν άλλα θύματα.
Μην κλείσεις το τηλέφωνο πρώτος!
19η Περιφέρεια Προσχολικής Αγωγής Ηρακλείου
Αν δεν υπάρχουν σημεία κυκλοφορίας: Τηλεφωνείς στο ΕΚΑΒ (166) και αναφέρεις:
-Το ονοματεπώνυμο και το τηλέφωνο σου,
-πού βρίσκεσαι,
-ότι το θύμα δεν αναπνέει και δεν έχει κυκλοφορία.
Ξεκινάς ΚΑΡΠΑ (ΚΑΡΔΙΟ-ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ-ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ):
Κάνεις 30 θωρακικές συμπιέσεις και 2 εμφυσήσεις εναλλάξ και συνεχίζεις ώσπου να έρθει το ασθενοφόρο.
Προσοχή!!! Όταν δίνεις εμφυσήσεις, να έχεις πάντα κλειστή τη μύτη του θύματος για να μη βγαίνει ο αέρας.
19η Περιφέρεια Προσχολικής Αγωγής Ηρακλείου
Σενάριο για πνιγμό
Η αδερφή σου παίζει με τις μπίλιες και ξαφνικά καταπίνει μια μπίλια. Κοκκινίζει και αγωνίζεται να πάρει ανάσα. Τι κάνεις;
Η πνιγμονή συμβαίνει όταν ο αεραγωγός φράξει από ένα κομμάτι τροφής ή κάποιο ξένο σώμα που θα σφηνωθεί στο πίσω μέρος του λαιμού
και θα κλείσει την είσοδο του αέρα. Αυτός που πνίγεται εμφανίζει δυσκολίες στην αναπνοή και μελανιάζει.
Τι πρέπει να κάνεις:
1. Να καθησυχάσεις το θύμα. Εάν αναπνέει ενθάρρυνε το να βήξει.
2. Αν δεν μπορεί να βήξει γέρνεις το σώμα του προς τα εμπρός και δίνεις 5 χτυπήματα στην πλάτη,
έτσι ώστε να πεταχτεί αυτό που είχε μπει στο λαιμό.
3. Κάνεις το χέρι σου γροθιά με τον αντίχειρα προς τα μέσα, στέκεσαι πίσω από το θύμα, γέρνεις το
σώμα του προς τα εμπρός και το αγκαλιάζεις στο επίπεδο της μέσης με τα δυο σου χέρια γύρω από την κοιλιά του. Πιάνεις με το ένα σου
χέρι το άλλο σου χέρι με τη γροθιά και τον αντίχειρα προς το σώμα του θύματος.
4. Πιέζεις απότομα την κοιλιά του προς τα μέσα για να πεταχτεί ότι τον έκανε να πνίγεται. Κάνεις 5 κοιλιακές ωθήσεις.
5. Επαναλαμβάνεις τη διαδικασία και ελέγχεις αν βγήκε η μπίλια.
6. Αν το ξένο σώμα δεν βγει, κάλεσε το 166 και συνέχισε τις πρώτες βοήθειες με 5 χτυπήματα στην
πλάτη - 5 κοιλιακές ωθήσεις, ώσπου να έρθει η βοήθεια.
19η Περιφέρεια Προσχολικής Αγωγής Ηρακλείου
Σενάριο αιμορραγίας
1. Εξασφαλίζεις τη δική σου ασφάλεια. 2. Δεν μετακινείς το θύμα, μπορεί να κοπεί χειρότερα. 3. Παίρνεις το κουτί πρώτων βοηθειών και βάζεις γάντια. 4. Πιέζεις με γάζα το τραύμα. 5. Τοποθετείς καθαρή γάζα πάνω από την πρώτη. 6. Ξαπλώνεις το θύμα στο πάτωμα, του σηκώνεις ψηλά το χέρι που αιμορραγεί και
φωνάζεις βοήθεια.
Σενάριο εγκαύματος
Η μαμά σου ζεσταίνει στο γκαζάκι το γάλα και εσύ σαν πειραχτήρι που είσαι, χύνεις το μπρίκι με το ζεστό γάλα στο χέρι σου. Τι κάνετε;
1. Ρίξε στο έγκαυμα πολύ κρύο νερό.
2. Κάλυψε το έγκαυμα με έναν αποστειρωμένο επίδεσμο.
3. Αν ζαλίζεσαι ή είσαι χλωμός, ξάπλωσε στο πάτωμα και σήκωσε τα πόδια προς τα πάνω. Αν κρυώνεις, πρέπει να σε σκεπάσουν με μια κουβέρτα.
Η μικρή σου αδερφή τρέχει με το ποδήλατο της και πέφτει με δύναμη στην τζαμαρία. Το γυαλί σπάει
και βλέπεις την αδερφή σου ανάμεσα στα γυαλιά και να έχει κοπεί στο χέρι της. Τι κάνεις;
19η Περιφέρεια Προσχολικής Αγωγής Ηρακλείου
Σενάριο ηλεκτροπληξίας
Βάζει ο φίλος σου το κασετόφωνο στην πρίζα, όμως το καλώδιο είναι φθαρμένο και τον χτυπάει το ρεύμα. Τι κάνεις;
1.Κάλεσε αμέσως το ΕΚΑΒ (166).
2. Κλείσε αμέσως το γενικό διακόπτη του ηλεκτρικού ρεύματος. Αν δεν τον βρεις ή αν δεν μπορείς να
τον κλείσεις, απομάκρυνε το θύμα από την ηλεκτρική πηγή, χωρίς να το αγγίξεις, χρησιμοποιώντας
το ξύλινο ή το πλαστικό κοντάρι της σκούπας.
3. Όταν είσαι βέβαιος ότι δεν υπάρχει ρεύμα, πλησίασε το θύμα και ρώτα το «είσαι καλά;»
4. Αν ανταποκριθεί, ξέπλυνε το έγκαυμα με άφθονο δροσερό νερό, τουλάχιστον για 10 λεπτά και
κάλυψε το έγκαυμα με αποστειρωμένη γάζα. Αν δεν ανταποκριθεί έλεγξε για ABC.
Σενάριο κατάγματος
Παίζεις στην αυλή με φίλους σου και σκαρφαλώνεις κάπου ψηλά. Πέφτεις και χτυπάς το πόδι σου, τόσο που δεν μπορείς να το κουνήσεις. Τι κάνουν οι φίλοι σου;
1. Προσπαθούν να σε ηρεμήσουν. 2. Προσπάθησε να βρεις μια θέση να σε ανακουφίζει. 3. Στηρίζουν το πόδι σου σε αυτή τη θέση με ρούχα, επιδέσμους ή ότι άλλο μαλακό
αντικείμενο διαθέτουν. 4. Καλούν το ΕΚΑΒ και μένουν μαζί σου μέχρι να έρθει η βοήθεια. 5. Αν ζαλίζεσαι, σε ξαπλώνουν κάτω και αν κρυώνεις, σε σκεπάζουν με κάτι.
19η Περιφέρεια Προσχολικής Αγωγής Ηρακλείου
Ελληνόγλωσση Βιβλιογραφία
Διαδημοτικό Δίκτυο Υγείας & Δήμος Αμαρουσίου, (2010). Μεγαλώνοντας μικρούς διασώστες, οδηγός πρώτων βοηθειών για παιδιά του